Animaliaornodunak

UNITATEARENHELBURUAK.Ornodun taldeak deskribatzea, arnasa har-tzeko eta ugaltzeko modua, eta morfologíakontuan hartutá.

\. Ornodunen sailkapenak eta azpitaldeak eza-

gutzea.. Animalia ornodunak sailkatzea: ugaztunak,

hegaztiak, narrastiak, anfibioak eta arrainak.. Ornodunen bizi beharrak zein diren jakitea,

nola jaiotzen eta ';elikatzen diren eta arnasanola hartzen duten.

. Igelenmetamorfosiaulertzea.\

. Animaliak babesteko ardura nork bere gainhartzea.

. Ikerketarako jarrerak garatzea.. Eduki zientifikoa duen testutik hipotesiakegitea.

. Animaliak aztertzeko, behatze eta interpreta-tze gaitasuna lantzea. "

ZAILTASUNENAURREIKUSPENA

. Animalia taldeak berezko dituzten eta bestetalde batzuetatik bereizten dituzten ezauga-rriekin lotzen jakitea.

. Itsasoko ugaztunak arnasa biriken bidez har-tzen dutela jakitea.

. Hegazti guztiak ez direla txoriak ulertzea.. Metamorfosia zer den eta nola gertatzen denulertzea.

HIZTEGlA

Ornoduna,bibiparoa, ugatzak, ugaztuna, belarja-lea, haragijalea, apoduna, primatea, zetazeoa,txitatu, galinazeoak, palmipedoak, zangaluzeak,harraparia,obiparoa,zakatzak,metamorfosia.

BALlABIDEEN AURREIKUSPENA.Animalia ornodunenbizitza basatiari buruzkobideo dokumentalaketa argazkiak.. Luma batzuk.

. Koloreko klerak.

. Magnetofonoa eta txori kantuen kaseteak.. Kartoia, guraizeak, kola, orriak, harea, etab.

32

[(

Animalia ornodunak..

Azaldu

Argazkl honetan z81lbalt81llmalia Ikustell cllra: ostruka

bar, zebrak era kuduak,Azaldu nolakoak cllren,

Zure ustez, edozeln arwmliáblzl dalteke honek blzl dlrenlekuan?

Uraren bijaEdozeln lekutan blzl daltezke anlmallak, baila blzltzeko lekurlk desegokielli'

era. Zebrak, ostrukak eta kuduak zenbalt hlletako lehortearl aurre eglteko~cllra. Urteko hllik lehorrenetan, clistantzla handlak egln behar Izatendltuzle¡bllatzeko, blzitzeko ezinbesteko duren ura bilatzeko, alegla.

Gal honetan animalia ornodunen taldeak Ikaslko dituzu, nolakoakdiren~'nola bizi diren

32 IZAKI BIZIDUNAK ErA INGURUNEA

J ustif'i'kazioa

ezaugarrjak ikastea lagungarria egingoik!Jspegizabala eta erlazionatua bere-

horrek edozein izaki bizídun errespe-lagunduko die, Batzuetan, izaki

antzekoal<dira. LJnitatehauzaieikasleei, eta herí balíagarría izan dai-

egiteko eta aurreti'Kdituzten ezaguerak zein di-

bate¡:m, ornodun talde bakoítzeko ezaúgarriorokorrak alter ditzakete, eta gero, azterketa zehatzagoa egin,

aberatsa aztertzeko aukera badute, fjnkatuzehar bereganatuz joan diren edu-

:Jr

ZER DAKIZU HONETAZ?

Animaliabasatiak

Kenyarahagan, amlllali" hasalJasko ikusiko cliLUgU:leku

gmxilan daga horreLarakQ aukéta. Era askol8kodonde:elefante multzQak lomeraeta hestera rbUlzen,hr"

J,marihila; ¡ehaiek atseden hartzen dute egunez Wl

arratsean hmrapakinen zebtan egoten drro L!rmaeletanhegaztiak bULLen dira, atl1hldez, nal11enkoak

motaugarí daga, esaterako, krokodUoakera sugeakcdo ikuslekolarr. edo urmael baler"

gerturarzea baino eL dugu.

Curerngurmmere hainhat animalla daullc'txlkrak tUl hancliak; urtarrak era

hegalar",kela lasterkaríak; mokodunak eLahorzdunak .

Koplatutestuan ageri diren animalia taldeen izenaketa idatzi adibide bana. Ez errepikatu liburuko adibideak.

Baal dakizu oDIajaiotzen diren lehoiak? Eta krokodiloak?\

\',

NOLA IKASIKO DITUZU ANIMALlA ORNODUNAK?

Galhonetananimalien ezaugarriei erreparatu beharko diezu. Batzuek ezaugarriberberakdituzte eta horiek jalde berean sailkatu beilarko dituzu.

Lanhauekere eglngodituzu'

Informazlotestuak irakurrieta ulertu.

Animalienanatomiaren inguruko Ilen bernak buruz ikasi.

Animaliaornodunak taldetan sailkatu, batzuen eta besteen ezaugarrieierreparatuta.

Begiratuargazkiko anímaliari. Ezagutzenal duzu antzeko beste "animalíarik? Zein?

ler egiten duzu animalia ornogabeak eta ornodunak bereizteko?

Garapendidaktikoaler dakizuhonetaz?atalari ekin aurretik, eskatu ikasleeidunei buruz dakizkiten bitxikeriak aipatzeko. Ondoren, esanatal honetakogalderei erantzuteko; hartara, testuaten egiaztatuanal izangoduzu eta animalia ornodunezdakitenaztertuko duzu. Azalduak direla eta izakí bizidunugaltzekoeta abarrerakohainbatreja habitat ugari kolonizatzeko helburuarekin. delaosourrutira joan behar bioaniztasun herí Iberiar Pe-nintsulan,adibidez, oso fauna aberatsa eta askotarikoa ikusdezakegu.Adibide batzuk ere eman ditzakezu informazio heríosatzeko.

UNITATEAREN ESKEMA

ANIMALlAORNODUNAK

Ugaztunak.

Hegaztiak.

Narrastiak,anfibioa~eta arrainak.

Itsasoko animaliak

BERRIKUSKETA

ZEHAR LERROAK

Ingurugiroa

Espainiako urmaeletako hegazti faunaren ga-rrantzia.

Bakerako hezkuntza

Usoaren sinbologia.

Bide hezkuntza

Anfi bioak eta narrastiakta.

Gizalegerako eta moralerako hezkuntzaArdura

. Animaliak babesteko ardura dugu..Gizakiok animaliekiko dugun jarrera.

errepideetan zapaldu-

OHARRAK

33

Ir