1

เอกสารวชาการสวนบคคล (Individual Study)

เรอง สทธมนษยชนในทางการแพทย

จดท าโดย นายสมผล ตระกลรง รหส 370156

รายงานนเปนสวนหนงของการฝกอบรม หลกสตรหลกนตธรรมเพอประชาธปไตย รนท ๑

วทยาลยรฐธรรมนญ ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

2

เรอง สทธมนษยชนในทางการแพทย

จดท าโดย นายสมผล ตระกลรง รหส 370156

หลกสตรหลกนตธรรมเพอประชาธปไตย รนท ๑ ป ๒๕๕๖ วทยาลยรฐธรรมนญ

ส านกงานศาลรฐธรรมนญ รายงานนเปนความคดเหนเฉพาะบคคลของผศกษา

3

สทธมนษยชนในทางการแพทย

รางทนอนอยในหอง ICU ของโรงพยาบาลเอกชน มสายระโยงระยางหอยอยในทกทกสวนของอวยวะทเปนชองทางเขาและออกของรางกาย มเครองมอทางวทยาศาสตรเปนจอภาพทแสดงผลการท างานของรางกาย ตอสายเขากบอวยวะหลายแหงของรางกาย มถงใสของเหลวแขวนอยกบเสาขางเตยงพรอมสายยางหอยลงมาทแขน เปนรางทนอนแนนงมานานหลายปแลว โดยไมสามารถตอบสนองตอสงภายนอกไดเลย ไมไดยนเสยงใดๆ ออกจากปาก ไมมการเคลอนไหวรางกายใหเหน มเพยงเสยงลมหายใจทดงออกมาจากเครองมอทางการแพทยทยดตดอยกบจมกและปาก และมเพยงญาตทมาหามาพดคยอยคนเดยวทกเชาเยน ท าใหรวา เขายงมชวตอย และมชวตอยเพอรอวนตายเทานน ไมมโอกาสทจะกลบฟนกลบคนมาใชชวตไดอยางคนปกตทวไป สภาพเชนน ไมตางไปจากตกตาหรอตนไม ทเลยงเอาไวดเลนทกเชาเยน กอนไปท างานและหลงเลกงาน การมชวตอยในสภาพเชนน จะมความหมายอะไรกบชวต เปนการอยอยางไรศกดศรของความเปนมนษย รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มบทบญญตรบรองและคมครองศกดศรของความเปนมนษยไวในมาตรา 4 ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาคของบคคล ยอมไดรบความคมครอง

การมชวตอยเหมอนเปนตกตาของเลน หรอเปนเหมอนตนไมทมเพยงลมหายใจ เปนชวตทไมสามารถตอบสนองหรอรบรสงใดๆ รอบตวได การมชวตเชนน เปนสงทสมควรส าหรบมนษยแลวหรอ เปนการอยอยางมศกดศรความเปนมนษยตามรฐธรรมนญหรอไม

การยดชวตของคนใหด ารงอยเพยงลมหายใจจากเครองมอสมยใหมทประดษฐคดคนขนมา เพยงเพอใหเหนวา ยงมชวตอย นน จะท าไปเพออะไร จะมความหมายอะไรกบทงคนปวยและญาตทยงมชวตอย เคยถามผปวยวาอยากมสภาพอยางนนหรอไม เคยถามตวเองบางไหมวา ถาตองอยในสภาพเชนนน ยงตองการมชวตอยตอไปหรอไม

นอกจากความทกขทรมานจากสภาพอนไมพงประสงคแลว คาใชจายทางการแพทยเพอรกษาชวตใหเปนเหมอนตกตาเหมอนตนไม ยงมจ านวนสงมาก เปนหลกแสนหรอลานบาทตอเดอน ทงน ขนอยกบความหรหราของโรงพยาบาล ยงไมรวมคาใชจายอนๆ ทเกยวของอกมากมาย รวมถงสภาพจตใจของทงผปวยและญาต ทอยในภาวะของความทกขทรมานตลอดเวลา

4

ในสวนของโรงพยาบาลทด าเนนกจการในเชงธรกจ ทตองแสวงหาก าไรสงสดการใหบรการในธรกจการรกษาพยาบาล ทกนาทของการมชวตอยของผปวย คอผลประโยชนตอบแทนทโรงพยาบาลจะไดรบ การใชวชาชพชวยยดชวตมนษย เปนการใหบรการทสรางรายไดใหกบโรงพยาบาลเปนจ านวนมาก และไมมความเสยงจากการรกษา ยงคนไขอยในสภาพเชนนนานๆ ญาตเองกหมดความหวง แถมยงตองจายคารกษาพยาบาลอยางตอเนอง หากเกดความผดพลาดใดๆ ท าใหผปวยเสยชวต คงไมมญาตคนใดจะคดเอาความกบทางโรงพยาบาล

คาใชจายในการยดชวต ไมเพยงเปนภาระของญาตผปวยเทานน แตยงท าใหผปวยรายอนทสมควรไดรบการรกษา ขาดโอกาสไปดวย

ดวยเหตน จงไดมแนวคดทจะยตการรกษาทเปนไปเพยงเพอยดชวตออกไปโดยไมมทางรกษาใหผปวยหายจากโรค กลบมาใชชวตเหมอนหรอไดใกลเคยงกบคนปกต โดยมการตรากฎหมายใหบคคลแสดงเจตนาทจะปฏเสธการรกษาในวาระสดทายของชวต (Living Will) ได พระราชบญญตสขภาพแหงชาต พ.ศ.2550 สาระส าคญของกฎหมายฉบบน อยทมาตรา 12 “บคคลมสทธท าหนงสอแสดงเจตนาไมประสงคจะรบบรการสาธารณสขทเปนไปเพยงเพอยดการตายในวาระสดทายของชวตตน หรอเพอยตการทรมานจากการเจบปวยได การด าเนนการตามหนงสอแสดงเจตนาตามวรรคหนงใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวง เมอผประกอบวชาชพดานสาธารณสขไดปฏบตตามเจตนาของบคคลตามวรรคหนงแลวมใหถอวาการกระท านนเปนความผดและใหพนจากความรบผดทงปวง” ความจรงแลว บคคลยอมมสทธทปฏเสธการรกษาอยแลว ไมวาจะเปนการรกษาตามปกตทวไปหรอการรกษาในวาระสดทายของชวตกตามเพราะบคคลยอมมสทธในเนอตวและรางกาย อนเปนสทธขนพนฐานตามรฐธรรมนญ (มาตรา 32)

บคคลทเจบปวย หากไมประสงคจะรบการรกษา ยอมเปนสทธสวนบคคลทไมมใครบงคบได หรอแมเขารบการรกษา กยงสามารถปฏเสธการรกษาบางอยางได เชน ไมตองการใหหมอฉดยา ไมวาจะดวยเหตผลใดๆ กตาม หากคนไขแจงความประสงคตอหมอแลว คงไมมหมอคนใดกลาฉดยาใหคนไข เพราะอาจเปนความผดฐานท ารายรางกาย หรอหากคนไขกลวเขม เกดชอคหรอหวใจวายตายไปจากการฉดยา หมอกอาจมความผดฐานท ารายรางกายหรอท าใหคนตายได

5

สทธขนพนฐานของบคคลทจะไมรบการรกษา มขอยกเวนไดตามพระราชบญญตการแพทยฉกเฉน 2551 ทแมจะบญญตเพอใหแพทยรกษาผปวยฉกเฉนโดยไมใหค านงถงคาใชจาย แตผลจากกฎหมายดงกลาว ท าใหแพทยมตองใหการรกษาผปวยฉกเฉนทนททนใดเพอใหผปวยพนจากอนตรายจากความเจบปวยทไดรบโดยฉกเฉน

แมบญญตดงกลาวจะไมมความจ าเปนส าหรบผปวย เพราะเปนการบญญตรบรองสทธขนพนฐานทมอยแลว กตาม แตบทบญญตดงกลาวจะเปนประโยชนตอแพทยทไมรกษาผปวยตามเจตนาของผปวยทแสดงไวตามกฎหมายฉบบน กลาวคอ แพทยหรอบคลากรทเกยวของ ทปฏบตตามหนงสอแสดงเจตนาของผปวยแลว จะหลดพนจากความรบผดทงปวง

กฎหมายฉบบน จงเปนกฎหมายทคมครองแพทยและบคลากรทเกยวของ แตกลบปรากฎวา มแพทยบางกลม ตอตานกฎหมายฉบบน โดยอางวา กฎหมายไมชดเจน การปฏบตตามกฎหมายอาจมปญหาในทางปฏบต

หากพจารณาเนอหาของกฎหมายใหรอบคอบแลว จะเหนวา บทบญญตมาตรา12 ของพระราชบญญตสขภาพแหงชาต ดงกลาว มความชดเจนและสามารถปฏบตได อยางไรกตาม กฎกระทรวงทออกตามมาตรา 12 ของกฎหมายดงกลาว ไดใหค าจ ากดความของถอยค าในกฎหมายไว ดงน

“หนงสอแสดงเจตนา” หมายความวา หนงสอซงบคคลแสดงเจตนาไวลวงหนาวาไมประสงคจะรบบรการสาธารณสขทเปนไปเพยงเพอยดการตายในวาระสดทายของชวตตนหรอเพอยตการทรมานจากการเจบปวย

“บรการสาธารณสขทเปนไปเพยงเพอยดการตายในวาระสดทายของชวตหรอเพอยตการทรมานจากการเจบปวย” หมายความวา วธการทผประกอบวชาชพเวชกรรมน ามาใชกบผท าหนงสอแสดงเจตนาเพอประสงคจะยดการตายในวาระสดทายของชวตออกไป โดยไมท าใหผท าหนงสอแสดงเจตนาพนจากความตายหรอยตการทรมานจากการเจบปวย ทงน ผท าหนงสอแสดงเจตนายงคงไดรบการดแลรกษาแบบประคบประคอง

“วาระสดทายของชวต” หมายความวาภาวะของผท าหนงสอแสดงเจตนาอนเกดจากการบาดเจบหรอโรคทไมอาจรกษาใหหายไดและจากการพยากรณโรคตามมาตรฐานทางการแพทยเหนวา ภาวะนนน าไปสการตายอยางหลกเลยงไมไดในระยะเวลาอนใกลจะถง และใหรวมถงภาวะของผท าหนงสอแสดงเจตนาทไดรบการวนจฉยตามมาตรฐานทางการแพทยวามการสญเสยหนาทอยางถาวรของเปลอกสมองใหญทท าใหขาดความสามารถในการรบรและตดตอสอสารอยางถาวร โดยปราศจากพฤตกรรมการตอบสนองใดๆ ทแสดงถงการรบรไดจะมเพยงปฏกรยาสนองตอบอตโนมตเทานน (PVS)

6

“การทรมานจากการเจบปวย” หมายความวาความทกขทรมานทางกายหรอทางจตใจของผท าหนงสอแสดงเจตนาอนเกดจากการบาดเจบหรอจากโรคทไมอาจรกษาใหหายได

ค าจ ากดความตามกฎกระทรวงดงกลาว ยงคงเปนภาษาทางการทไมไดใหความชดเจนในการปฏบตแตอยางใด

หนงสอแสดงเจตนา กฎหมายบงคบใหตองท าเปนหนงสอ จงไมสามารถสงเสยดวยวาจาได ในทางกฎหมายการท าเปนหนงสอนน ผท าจะตองเปนผลงลายมอชอในหนงสอดวยตนเอง ในกรณทไมอาจลงชอได กยอมใชพมพลายนวมอแทนการลงลายมอชอได โดยตองมพยานรบรอง 2 คน ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 9

“เมอมกจการอนใดซงกฎหมายบงคบใหท าเปนหนงสอ บคคลผจะตองท าหนงสอไมจ าเปนตองเขยนเอง แตหนงสอนน ตองลงลายมอชอของบคคลนน

ลายพมพนวมอ แกงได ตราประทบ หรอเครองหมายอนท านองเชนวานน ทท าลงในเอกสารแทนการลงลายมอชอ หากมพยานลงลายมอชอรบรองไวดวยสองคนแลว ใหถอเสมอนกบลงลายมอชอ

ความในสองวรรคไมใชบงคบแกการลงลายพมพนวมอ แกงได ตราประทบ หรอเครองหมายอนท านองเชนวานน ซงท าลงในเอกสารทท าตอหนาพนกงานเจาหนาท”

นอกจากน กฎหมายมไดบงคบเรองแบบของหนงสอแสดงเจตนา ฉะนน ไมวาจะท าในรปแบบใด ถาเปนหนงสอกใชไดทงสน เชน ท าเปนจดหมาย ท าเปนบนทก หรอจะเขยนตดฝาผนงเอาไวกได

เคยมชาวตางชาต ใชวธสกเปนตวอกษรทหนาอกวา ไมใหปมหวใจ ซงถอเปนการแสดงเจตนาอยางหนง แตถาเครงครดตามกฎหมาย อาจมปญหาไดวา ไมใชหนงสอ เพราะไมไดลงลายมอชอ แตในทางปฏบตจรงๆ หากถงขนทเขาลงทนสกลงบนเนอตวรางกายแลว หมอกไมนาจะฝนเจตนา

การทกฎหมายมไดก าหนดแบบแหงการท าหนงสอไว การท าหนงสอแสดงเจตนาจงไมจ าเปนตองมพยานลงชอรบรองไว แมค าแนะน าของคณะกรรมการสขภาพแหงชาต จะแนะน าใหมพยานรบรหรอรเหนดวย แตถาไมมกไมท าใหการแสดงเจตนานนเสยไป การท าหนงสอแสดงเจตนา กฎหมายมไดบญญตเรองอายไว จงตองพจารณาวา หนงสอแสดงเจตนาน เปนนตกรรมหรอไม หากเปนนตกรรมจะท าไดเองเมอบรรลนตภาวะ ซงโดยหลกคอ อายครบ 20 ปบรบรณ อยางไรกตาม ในประเดนน ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต ไดใหค าแนะน าใหใชเกณฑอาย ๑๘ ป ตามประกาศสทธผปวย กลาวคอ ผทมอายครบ ๑๘ ปบรบรณ มสทธท าหนงสอน แตหากเปนผเยาวทมอายต ากวา ๑๘ ปบรบรณทตองการท าหนงสอแสดงเจตนา จะตองไดรบความยนยอมจากบดา มารดา ผปกครองหรอผอปการะเลยงกอน ทงนควรเปดโอกาสใหผเยาวมสวนรวมในการตดสนใจเทาทสามารถท าไดดวย

7

ค าแนะน าดงกลาว นาจะมปญหาทางกฎหมายอยบาง ดงทกลาวมาแลววา หนงสอแสดงเจตนา เปนนตกรรมหรอไม ถาเปนนตกรรม ประกาศของส านกงานสขภาพแหงชาต ไมนาจะขดกบกฎหมายได อยางไรกตาม และยงตองพจารณาตอไปอกวา การท าหนงสอแสดงเจตนาน เปนการทตองท าเฉพาะตวหรอไม ถาใช ผท าหนงสอยอมตองตดสนใจไดดวยตนเอง บดามารดาหรอผปกครองไมอาจท าแทนได แมจะเปนผเยาวหรออายต ากวา 18 ป ตามประกาศสทธผปวยกตาม

บรการสาธารณสขทเปนไปเพยงเพอยดการตายในวาระสดทายของชวต หรอเพอยตการทรมาน จากการเจบปวยทผท าหนงสอปฏเสธไว ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต ไดอธบายไววา ไดแก การรกษาทเกนความจ าเปน (Futile treatment) หรอไมเปนประโยชนตอคณภาพชวตของผท าหนงสอแสดงเจตนาในระยะยาว แตอาจมผลเพยงชวยยดการตายออกไปเทานน การท าหนงสอแสดงเจตนานไมไดท าใหผท าหนงสอถกละทง หรอไมไดรบการดแลจากผ ประกอบวชาชพดานสาธารณสขหรอเจาหนาทของสถานบรการสาธารณสขแตอยางใด ผท าหนงสอแสดงเจตนายงคงไดรบการดแลรกษาแบบประคบประคอง(Palliative care) วาระสดทายของชวต ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต ไดอธบายไววา เปนภาวะความเจบปวยทมลกษณะทรดลงตามล าดบอยางมอาจหลกเลยงได(Inevitably progressive) หรอเปนผปวยระยะสดทาย ซงไมสามารถรกษาใหมอาการฟนคนดได แตอาจชวยใหบรรเทาอาการของโรคเพยงชวคราวเทานน ภาวะดงกลาวจะน าไปสความตายอยางมอาจเลยงไดภายในเวลาไมนานนก เชน จะเสยชวตภายในเวลาไมก วน สปดาห หรอไมกเดอนแลวเเตความรนเเรงของโรค ซงผประกอบวชาชพเวชกรรมทรบผดชอบการรกษาสามารถพยากรณโรคไดเอง แตในบางกรณอาจตองขอความเหนจากแพทยผเชยวชาญทานอนดวย จงไมอาจก าหนดเกณฑการพจารณาวาระสดทายของชวตทชดเจนลงไปได ตองพจารณาเปนกรณๆไป

นอกจากนกฎกระทรวงยงใหถอวา สภาพผกถาวร (Persistent/ permanent vegetative state ‟ PVS) หรอทคนทวไปเรยกวาเจาชายนทราหรอเจาหญงนทราเปนวาระสดทายของชวตดวย เนองจาก กฎหมายเหนวาสภาพผกถาวรนผปวยไมสามารถมชวตอยไดดวยตวเอง ตองพงพาเครองมอทางการ แพทยในการพยงชวตไว การทจะใชชวตอยแบบนนเปนการลดทอนศกดศรความเปนมนษยลงไป ทงยงสนเปลองคาใชจายและเปนภาระตอญาต การทรมานจากการเจบปวย ไดรบการอธบายวา ความเจบปวยจดเปนอาการผดปกตทไดจากค าบอกกลาวของผท าหนงสอแสดงเจตนา ความเจบปวยจงเปนความรสกสวนตวของแตละบคคล ควร

8

ยอมรบวามความเจบปวยจรง ถาผนนระบวาอาการทมคอความเจบปวย แตอยางไรกตามการพจารณาเรองนจะตองค านงถงสภาพและความประสงคของผท าหนงสอแสดงเจตนาเปนกรณๆไปดวย

ตวอยางของภาวะความทกขทรมานทางกายหรอทางจตใจ ทเกดจากการบาดเจบหรอโรคทไมอาจ รกษาใหหายหรอบรรเทาลดนอยลงพอทจะท าใหคณภาพชวตดขน เชน การเปนอมพาตสนเชงตงแตคอลงไป โรคสมองเสอม โรคทมความผดปกตของระบบกลามเนอและขอทมสาเหตจากความผดปกตทางพนธกรรม โรคมะเรง หรอโรคเรอรงอน ๆ ทไมสามารถรกษาใหหายได เปนตน

นอกจากน คณะกรรมการสขภาพแหงชาต ยงไดอธบายความหมายของถอยค าอนๆ ทบญญตไวในกฎหมายอก ดงน ผประกอบวชาชพดานสาธารณสข หมายความวา ผประกอบวชาชพตามกฎหมายวาดวย สถานพยาบาล

ผประกอบวชาชพดานสาธารณสขตามกฎกระทรวงน ไดแก แพทย พยาบาล ทนตแพทย เภสชกร นกกายภาพบ าบด นกเทคนคการแพทย หรอผประกอบวชาชพตามทรฐมนตรก าหนด

ผประกอบวชาชพเวชกรรม หมายความวา ผประกอบวชาชพเวชกรรมตามกฎหมายวาดวย วชาชพเวชกรรม

ผประกอบวชาชพเวชกรรมตามกฎกระทรวงน ไดแก แพทยทดแลรกษาผท าหนงสอแสดงเจตนา

ความกงวลของแพทยซงตองปฏบตตามหนงสอแสดงเจตนา เปนความกงวลของแพทยบางคนทไมกลาท าตามหนงสอแสดงเจตนา เนองจากกลวถกฟองรองจากญาตคนไข ซงพอจะประมวลไดดงน

1. เรองความสามารถของผท าหนงสอ (Capacity) ความสามารถของบคคลทจะท านตกรรมอยางใดอยางหนง เราจะแนใจไดอยางไรวาขณะท าหนงสอแสดงเจตนา มสตสมปชญญะครบถวน ไมอยในภาวะอนอาจถอวาท าใหไมสามารถท านตกรรมได เชน ภาวะวกลจรตชวคราว เครยดรนแรง ซงการทจะถอวาหนงสอแสดงเจตนาสามารถน ามาใชปฏบตตามได ตองใหแนใจเสยกอนวาเกณฑในการท าหนงสอดงกลาวถกตองและถกแบบ

ประเดนน นาจะเปนการกงวลเกนเหตของแพทย หรออาจเปนขออางของแพทย เพราะในเบองตน แพทยไมมหนาทตองตรวจสอบวา หนงสอแสดงเจตนาท าในขณะมสตสมปชญญะสมบรณหรอไม เวนแตจะมเหตอนควรสงสยหรอมขอโตแยงจากญาตผปวย หากแพทยกงวลจนไมกลาปฏบตตามหนงสอแสดงเจตนา ทงๆ ทไมมเหตอนควรสงสย จะกอใหเกดปญหาทตามมาอกมาก เชน หาก

9

ภายหลงพสจนไดวา ผปวยท าหนงสอแสดงเจตนาในขณะทมสตสมปชญญะสมบรณ แพทยจะตองรบผดชอบตอสงทไดกระท าไปแลวอยางไรบาง 2. เรองเกยวกบการจดการขอมล การแจกจายขอมลไปยงสถานบรการสาธารณสข โรงพยาบาลไมวาจะเปนรฐหรอเอกชน การเขาถง เชอมโยงขอมลยงไมมระบบรองรบ ดงนนการทจะด าเนนการเพอตอบวตถประสงคของกฎหมายเรองนได จงเปนเรองคอนขางซบซอนและยากทจะปฏบตใหไดอยางมประสทธภาพ ขอกงวลน ไมมเหตผล เพราะแพทยจะหยดการรกษาเมอปรากฏวามหนงสอแสดงเจตนามาแสดงตอแพทยเทานน แพทยไมมหนาทตองไปขวนขวายหาขอมลหลกฐานจากทใด 3. ประเดนความไมแนนนอน โดยหลกจะเปนเรองการน ากฎหมายมาใชจรง เนองจากแพทยตองเปนคนวนจฉยและลงความเหนเองวา การกระท าทจะท าตอไปน เปนไปในทางเกนไป / ฟมเฟอย หรอไม เพราะถาเกดคนไขเสยชวตเพราะแพทยไมไดใหการรกษาอยางใดอยางหนง อาจถอวาเปนความผดไปได (เชนละเลยไมปฏบตหนาท...เปนตน) นอกจากนน โดยทวไปแลว ตวแพทยเองอาจไมอยากท าตามค าสงคนไข เนองจากเปนการขดตอจรรยาบรรณวชาชพกเปนได (บางคนอาจรสกไมอยากสงใหถอดเครองชวยหายใจ เพราะรสกวาเปนการท าใหคนไขเสยชวต เปนคนฆาเอง เปนตน) และยงมกรณทแมมหนงสอแสดงเจตนา แตบรรดาญาตพนองคดคาน แพทยกจะล าบากใจ ตดสนใจไมถกระหวางจะถอดหรอไมถอดด เพราะถาถอดกกลวโดนญาตๆฟอง เปนตน เทากบวา สทธและความประสงคของผปวยทตองการจะเสยชวตอยางสงบ อยางมศกดศร ไมใชมสายโยงเตมตว เจาะพรนไปทกสวน ถกละเมดอยางรายแรง ซงในกรณนคนไขจะมาฟองเรยกความเสยหายทมาละเมดตนกเปนไปไมได เนองจากเสยชวตไปแลว และผอนจะมาฟองเรยกสทธ เรยกคาเสยหายกไมได ความกงวลในประเดนน นาจะเปนเปนการกลวเกนเหต ประการแรก การวนจฉยเรองใดๆ ในทางการแพทย ยอมเปนหนาทโดยตรงของแพทยอยแลว ไมวาจะมหนงสอแสดงเจตนาตามกฎหมายฉบบนหรอไม และไมวาจะมกฎหมายฉบบนหรอไม การวนจฉยสภาพของผปวยกด การด าเนนการทางการเกยวกบการรกษาพยาบาลผปวย ยอมเปนหนาทของแพทยโดยตรงอยแลว บคคลอนทไมมความรทางการแพทย ไมอาจใหความเหนหรอวนจฉยใดๆ ได แตเมอกฎหมายฉบบนใชบงคบและแพทยไดท าตามหนงสอแสดงเจตนาโดยสจรต แพทยจะไดรบความคมครองตามกฎหมายใหพนจากความรบผดทงปวง กฎหมายฉบบน แมจะดเหมอนใหสทธผปวย แตเปนกฎหมายทคมครองแพทย สทธปฏเสธการรกษา (Living will) กบการณยฆาต (Mercy Killing)

10

สทธปฏเสธการรกษา เปนคนละบรบทกบการณยฆาต แมอาจจะคลายกนในบรบททเกยวกบความตาย แตโดยเนอแทแลวตางกนอยางสนเชง

สทธปฏเสธการรกษา เปนเพยงการไมยอมรบการรกษาเพยงเพอยดชวต แตไมมโอกาสทจะหายจากความเจบปวยได ไมมการท าลายชวต เปนเพยงการปลอยใหผปวยจากไปตามธรรมชาต โดยไมมสงแปลกปลอมหรอสงนอกเหนอธรรมชาต คอเครองมอทางการแพทยตางๆ เขามาเกยวของการมชวตอยในวาระสดทายของชวต (Passive Euthanasia)

การปฏเสธการรกษาในวาระสดทาย มไดหมายความวา แพทยหรอบคลากรทางการแพทยทเกยวของ จะหมดหนาทไมมาดแลคนปวยเลย ในทางตรงกนขาม บคลากรทางการแพทยยงมหนาทชวยเหลอทกวถทางใหผปวยไดจากไปอยางสงบตามธรรมชาต และจากไปโดยไมมความหวงกงวลใดๆ จากไปภายใตบรรยากาศทสบายๆ ไมเครงเครยด

ในความเปนจรงแลว การมชวตอยภายใตเครองมอทางการแพทยทเตมไปดวยสายระโยงระยาง มไดหมายความวา จะสามารถยดชวตผปวยไดนานเสมอไป ในบางกรณกลบพบวา การถอดเครองมอตางๆ ออกจากตว แลวพาผปวยกลบไปอยทบาน ในบรรกาศทผปวยคนเคย ไดอยกบบคคลในครอบครว ผปวยหลายรายกลบมชวตอยไดนานและมชวตอยอยางมคณคา อยอยางมความสขทามกลางคนใกลชดทไดเหนหนากนทกวน

การอยในโรงพยาบาล โดยมสายระโยงระยางเตมตว พยาบาลทดแลกเพยงท าหนาท ไมใชคนในครอบครวทจะรใจกนมากกวา ในสภาพเชนนน คนปวยนาจะเกดความเครยดมากกวาการไดอยทบาน ไดอยในบรรยากาศทคนชน

ศาสตราจารยแพทยหญงสมาล นมมานนตย ไดอธบายถงภาวะของคนใกลตายไววา เมอใกลตาย ความออนเพลยเปนสงทควรยอมรบ ไมจ าเปนตองใหการรกษาใดๆ ส าหรบความออนเพลยทเกดขน เพราะจะเกดผลเสยมากกวาผลด ควรใหผปวยในระยะนไดพกผอนใหเตมท คนใกลตายจะเบออาหาร และกนอาหารนอยลง จากการศกษาพบวาความเบออาหารทเกดขนเปนผลดมากกวาผลเสย เพราะท า ใหมสารคโตนในรางกายเพมขน สารคโตนจะท าใหผปวยรสก สบายขน และบรรเทาอาการเจบปวดได จากสภาวะคนใกลตายดงกลาว การทผปวยใกลตาย จะอยอยางธรรมชาต ในสภาพทไมมเครองพนธนาการใดๆ จงนาจะเปนผลดกบผปวยมากกวา ส าหรบการณยฆาต เปนการท าลายชวต โดยมการกระท า (Active Euthanasia) ตอผปวย โดยมการกระท าบางอยางเพอใหผปวยสนชวตลง ซงสวนใหญแลว เปนการใหยาทท าใหตาย เหตผลสวนใหญทอางกนคอ เพอใหพนจากการทรมานจากความเจบปวย กรณการถอดเครองชวยหายใจ (withdraw)

11

มประเดนทคาบเกยวระหวาง การปฏเสธการรกษาและการณยฆาต ทยงเปนทถกเถยงกนอย คอ การถอดเครองชวยหายใจ

หากผปวยยงไมใสเครองชวยหายใจ การไมใส ถอเปนการปฏเสธการรกษาได แตเมอใสเครองชวยหายใจแลว ไมวาจะดวยเหตผลใด และผปวยมชวตอยไดดวยเครองชวยหายใจ กรณเชนน หากมการถอดเครองชวยหายใจ จะถอวาเปนการปฏเสธการรกษาหรอการณยฆาต และหากผปวยท าหนงสอแสดงเจตนาไววา ไมใหใชเครองชวยหายใจ แตแพทยไดใสใหไวแลว จะท าอยางไร ถาถอดเครองชวยหายใจ จะถอเปนการท าตามหนงสอแสดงเจตนาหรอการณยฆาต ศาสตราจารยแสวง บญเฉลมวภาส ใหความเหนในกรณนไววา โดยทวไปการถอดเครองชวยหายใจไมสามารถกระท าได และในกฎกระทรวงกไมไดเขยนใหอ านาจไว แตในกรณทผปวยไดเขยนไวใน living will วา ถาอยในวาระสดทายของชวต ไมประสงคจะใหใสเครองชวยหายใจ ถาหากใสไปแลวมาทราบภายหลงวา ผปวยไมตองการ กขอใหถอดเครองชวยหายใจนน แพทยจะปฏบตอยางไร เรองนเปนเพยงค าแนะน าในแนวปฏบตวา แพทยควรพจารณา ยตการรกษาทไดด าเนนการไปแลว ทงน ควรพดคยกบญาตหรอบคคลใกลชดของผท าหนงสอแสดงเจตนากอนด าเนนการในเรองน เพอปองกนความเขาใจผด การดงเครองชวยหายใจออก มความละเอยดออน หมนเหมตอการท าลายชวต แมอาจไมผดกฎหมาย แตในทางศลธรรม อาจมผลกบจตใจมากกวา แพทยหลายคนไมกลาดงเครองชวยหายใจออก มหลายกรณทใหญาตเปนผดงออกเอง เพอปองกนไมใหมปญหาทางกฎหมาย

อยางไรกด มพยาบาลทานหนง ใหแงคดในอกมมมองหนงวา การเอาเครองชวยหายใจออก ไมใชเปนการฆาคน แตเปนการน าสงทนอกเหนอธรรมชาตออกจากผปวย เปนการเอาสวนเกนออกไปจากชวต ปลดปลอยใหผปวยอยตามธรรมชาตทแทจรงของชวต เธอบอกวา เธอดงออกมามากแลว และไมรสกผด แตรสกวา ไดชวยใหผปวยกลบสธรรมชาตทควรจะเปน

หากพจารณาตามสภาพความเปนจรงแลว สภาพของผปวยทใชเครองชวยหายใจ นาจะมแตกตางกน บางรายแมดงเครองชวยหายใจออกแลว ยงมชวตอยไดอกนาน บางรายอยไดอกไมนาน และบางรายทอยไดดวยเครองชวยหายใจ อาจหมดลมในเวลาอนรวดเรว ฉะนน หากคดในมมของพยาบาลทานน หากดงเครองชวยหายใจออกแลว ยงมชวตอยไดอกระยะหนง แลวหมดลมจากไป ความตายนนกไมนาจะเกดจากการดงเครองชวยหายใจ และแมกรณทหมดลมจากไปทนททดงเครองชวยหายใจออก กแสดงวา การทผปวยมลมหายใจอยนน ไมใชเกดจากการหายใจของผปวยเอง แตการหายใจเปนไปโดยเครองมอทางการแพทย เทากบวา ผปวยไมไดหายใจ แตเครองมอเปนสงทหายใจแทน

การดงเครองชวยหายใจออก จงเปนเรองความรสกของแตละคน

12

มมมองทางศาสนา

ศาสนาพทธ ในค าอธบายทางอรรถกถาและมฎกา (ม.อ.๒/ ๔๐๘ วนย. ฎกา ๒/๑๐/๒๐) อธบายวา เวลาคนจะตายจะม กรรมนมต อนไดแก ภาพของกรรมคอประสบการณตางๆ ทตนไดกระท าไวในอดตของชวตมาฉายใหเหน จากนนจะปรากฏ คตนมต คอ ภาพของภพทตนจะไปเกดปรากฏใหเหน คตนมตทปรากฏขนนกเปนไปตามกรรมเปนตวน าไปเกด วญญาณเกาดบไปวญญาณใหมเกดขนสบตอกรรมทสะสมไว และวญญาณนนเชอวา เปนคนธพพะ พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต) กลาววา ในคมภรพทธศาสนา พดถงเสมอวา อยางไรเปนการตายทด คอมสตไมหลงตาย และทวาตายดนนไมใชเฉพาะตายแลวไปสสคตเทานน แตขณะทตายกเปนจดส าคญทวาตองมจตใจทด คอมสต ... มจตใจไมฟนเฟอน ไมเศราหมองไมขนมว จตใจดงาม พทธทาสภกข บอกวา การเรยนรชวตใกลตาย ท าใหมปญญาทสมบรณขน เราจะศกษาความเจบ ความตาย ความทกขใหมนชดเจน ไมสบายทกทกฉลาดขนทกทเหมอนกน

การตายเปนหนาทของสงขารอยางไมมทางเปลยนแปลงแกไข นอกจากการตอนรบใหถกวธ พทธศาสนา สอนไมใหหนความตาย เพราะความตายเปนธรรมชาต และถาจะพดตามความจรง

ตามธรรมชาต ไมมการตาย ไมมการเกด เพยงแตจตเปลยนภพภมเทานน จงไมมเหตทจะยอชวต และไมมประโยชนใดๆ ทจะยอชวตไว

ศาสนาครสต ทประชมของสมณกระทรวงแหงพระศาสนจกรคาทอลก (วาตกน) เกยวกบหลกแหงศรทธา : ค าประกาศเรองยธานาเซย, ตอนท 4 (ค.ศ.1980) (Sacred Congregation for the Doctrine of the Faith: Declaration on Euthanasia, part IV (1980)) สรปวา เมอความตายไมอาจหลกหนไดแมวาจะใชวธการรกษาตางๆ แลว การตดสนใจปฏเสธการรกษาเปนสงทพงอนญาตและชอบดวยจรยธรรม ตราบเทาทยงมการดแลผปวยตามปกต หากการรกษานนเปนไปตามความประสงคของผอนและสรางภาระในการยดชวตผปวยออกไปเทานน ในสถานการณเชนนไมมเหตผลใดทแพทยจะต าหนตนเองทมไดชวยเหลอบคคลทตกอยในอนตรายนน ... ... สงส าคญมากในทกวนนคอ การรกษาศกดศรความเปนมนษยและความหมายแหงชวตของชาวครสเตยน แมในขณะทก าลงจะตาย เพอมใหใชเทคโนโลยในทางทมชอบซงคกคามสงเหลาน ค าวา “สทธทจะตาย” (right to die) จงมไดหมายถงสทธทจะยนความตายดวยน ามอใครคนใดคนหนง

13

หรอดวยวธการใดๆ แตหมายถงสทธทตายอยางสงบ (diepeacefully) อยางมศกดศรความเปนมนษยและของชาวครส ศาสนาอสลาม สมชชาอสลามกชนแหงทวปอเมรกาเหนอ (Islamic Society of North America ‟ IMANA) สรปวา ความตายเปนสงทมอาจหลกเลยงได ผปวยทอยในวาระสดทายของชวตยอมมสทธทจะตายโดยปราศจากขนตอนการรกษาทไมมความจ าเปนเพราะเครองมอทใชยดชวตออกไป (procedures of mechanical life support) เปนเพยงมาตรการชวคราวเทานน ไมควรมการใหอาหารหรอสารน าแกผปวยดงกลาวตอไป ผปวยควรไดรบอนญาตใหตายอยางสงบและมความสบาย (Quran17:33)” ในมตของทกศาสนา จงสอนใหคนยอมรบความตายทจะมาถงโดยธรรมชาต นนคอ การปฏเสธการรกษาเพยงเพอยดชวตในวาระสดทายนนเอง การดแลแบบประคบประคอง (Palliative Care)

องคการอนามยโลกไดใหค าจ ากดความของการดแลรกษาแบบประคบประคองไววาเปน “วธการ ดแลทเปนการเพมคณภาพชวตของผปวยทปวยดวยโรคทคกคามตอชวต โดยใหการปองกนและบรรเทาความทกขทรมานตางๆทเกดขนกบผปวยและครอบครว ดวยการเขาไปดแลปญหาสขภาพทเกดขนตงแตในระยะแรกๆของโรค รวมทงท าการประเมนปญหาสขภาพทงทางดาน กาย ใจ ปญญาและสงคม อยางละเอยดครบถวน” การแสดงเจตนาปฏเสธการรกษาในวาระสดทายของชวตตามทกลาวมาน มไดหมายความวา บคลากรทางการแพทย จะหยดการดแลผปวย ในทางตรงขาม จะตองดแลอยางไมใหผปวยไดรบความทรมาน ทเรยกวา การดแลแบบประคบประคอง คอ การดแลทใหความส าคญเพอการบรรเทาความเจบปวดทเกดขน ครอบคลมทงการดแลจตใจทงของผปวยและญาต ใหสามารถเผชญหนากบเสยววนาทสดทายของชวตอยางปราศจากความกลวและกงวลอยางมศกดศรความเปนมนษย ทส าคญ เปนการคนสทธการเลอกตายโดยผปวยเอง เปนการดแลทางการแพทยการพยาบาลทกชนดรวมถงการดแลทางดานจตใจ สงคม ตามความตองการของผปวย ตลอดจนการดแลครอบครวผปวยจากความโศกเศรา เนองจากตองสญเสยผปวยไป เพอใหผปวยและญาตสามารถใชชวตรวมกนอยางมความสข มคณภาพชวตทดทสดเทาทจะเปนไปได มความสขสบายทงทางรางกายและจตใจ สามารถจากไปอยางสงบสมศกดศรของความเปนมนษย การดแลผปวยในระยะสดทายแบบประคบประคองน มเทคนคและวธการเฉพาะทตองศกษาดวยความเขาใจ เพอใหเกดประโยชนสงสดกบผปวย

14

บทสรป การท าหนงสอแสดงเจตนาไมรบการรกษาในวาระสดทายของชวตทเปนไปเพยงเพอยดชวต น มประโยชนกบผปวย ญาตผปวย และบคลากรทางการแพทยเอง เปนการสรางความชดเจนในการใหการรกษาผปวย และเปนการท าใหญาตของผปวยสบายใจทจะยตการรกษา ตามเจตนาของผปวย โดยไมรสกผดทไมดแลรกษาใหถงทสด ทส าคญ เปนการใชชวตในวาระสดทายใหเปนไปตามธรรมชาต ไมอยภายใตเครองมอทฝนธรรมชาตของชวต และหากแพทยมความเขาใจในกระบวนการทบคคลอยในภาวะใกลตาย สอสารกบญาตผปวยดวยความมเมตตา กยอมไมมปญหาใหตองกงวล ปญหาของการท าหนงสอแสดงเจตนาตามแบบตวอยาง อาจจะไมมโอกาสไดใชเมอเกดเหตการณจรง ทงนเนองจากหนงสอแสดงเจตนาไมสะดวกทจะพกพาตดตว หากท าไวนานแลวอาจหาไมพบหรอลมไปแลววา เกบไวทใดและหากเกดความเจบปวยกระทนหนแบบฉกเฉนในสถานททหางไกล เชนตางจงหวด แพทยผใหการรกษาพยาบาลเบองตนยอมไมทราบวาผปวยไดแสดงเจตนาไว แพทยกจะรกษาไปตามวธการปกตทตองรกษาชวตของผปวยไวในมากทสด ซงอาจขดกบเจตนาของผปวยได วธการทนาจะไดผลในทางปฏบต คอการใหจดท าเปนลกษณะของบตรทพกตดตวได โดยใหหนวยงานใดหนวยงานหนงรบผดชอบ ดวยการออกแบบใหเปนมาตรฐาน เพยงแคเหนบตรกรไดเลยวา เปนหนงสอแสดงเจตนาทมความประสงคใดบาง เพอใหการแสดงเจตนามผลใชบงคบไดจรง

15

ภาคผนวก ตวอยางหนงสอแสดงเจตนาไมประสงคจะรบบรการสาธารณสข (แบบท ๑)

เขยนท ............................................... วนท ......................................... ขาพเจา(ชอ-นามสกล)..............................................................................................................................อาย........ป หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน ................................................ทอยทตดตอได.............................................................................. ..................................................................................เบอรโทรศพท ............................เบอรทท างาน ......................................................... ขณะขาพเจาท าหนงสอฉบบน ขาพเจามสตสมปชญญะบรบรณ ขาพเจาประสงคจะใหผประกอบวชาชพเวชกรรมทดแลรกษาขาพเจา รกษาโดยใหขาพเจายงมคณภาพชวตทขาพเจายอมรบได ในกรณทขาพเจาตกอยในสภาวะใดสภาวะหนงตอไปน ใหถอวาเปนวาระสดทายในชวตของขาพเจา ขาพเจาไมตองการตกอยในสภาพเชนนน (โปรดท าเครองหมาย ในขอททานตองการบางขอหรอทงหมด พรอมลงชอก ากบในขอนนดวย) O ไมรสกตวอยางถาวร หมายความวา ขาพเจาไมอาจรไดวารอบตวขาพเจามใครหรอสงใดอยเลย และมโอกาสนอยมากทจะกลบฟ นขนมาจากการสลบนน O มอาการสบสนอยางถาวร หมายความวา ขาพเจาไมอาจจดจ า เขาใจหรอตดสนใจเรองใดๆ ได ขาพเจาไมอาจจ าคนทขาพเจารกได หรอไมสามารถสนทนากบเขาไดอยางแจมแจง O ไมสามารถใชชวตประจ าวนตามปกตไดอยางอสระ ซงไดแก ไมอาจพดไดยาวๆ อยางชดเจน หรอเคลอนไหวรางกายไมได ตองใหผอนชวยท าสงตอไปนให คอ ปอนอาหาร อาบน า แตงตว เดนไมไดเอง การฟ นฟสภาพหรอการรกษาทชวยฟ นฟใดๆ จะไมท าใหอาการดงกลาวกระเตองขน O อยในภาวะสดทายของการเจบปวย หมายความวา โรคทขาพเจาเปนอยมาถงระยะสดทายแลว แมไดรบการรกษาเตมทแลวกตาม เชน มะเรงไดแพรกระจายไปทวโดยไมสนองตอการรกษาใดๆ ตอไปอก หวใจและปอดไดรบความเสยหายหรอถกท าลายเรอรง จนกระทงมความรสกวาขาดอากาศอยตลอดเวลา โปรดใหการรกษาขาพเจาตามความประสงค ดงตอไปน (โปรดท าเครองหมาย ในขอททานยอมรบหรอไมยอมรบ พรอมลงชอก ากบในขอนนดวย)

๑. การฟ นฟการเตนของหวใจและการหายใจ ไดแก การกระตนใหหวใจกลบเตนขนใหม หรอท าใหกลบหายใจไดใหมภายหลงจากทหวใจหรอการหายใจหยดท างานแลว ซงไดแกการใชเครองมอไฟฟ ากระตน กด กระแทกทรวงอก และใชเครองชวยหายใจ O ยอมรบ O ไมยอมรบ ๒. การพยงการมชวต คอ การใชเครองชวยหายใจตดตอกนไปตลอดเวลา การใหสารน าและยาทางหลอดเลอดด า รวมทงการใชเครองมอตางๆ ทชวยใหปอด หวใจไต และอวยวะอนๆ ท างานตอไปไดยอมรบ O ยอมรบ O ไมยอมรบ

16

๓. การรกษาภาวะทเกดภาวะแทรกซอนขนใหม เชน การผาตด การถายเลอดการใหยาปฏชวนะ ซงเปนการรกษาภาวะแทรกซอนดงกลาว แตไมไดรกษาโรคทเปนอยเดม O ยอมรบ O ไมยอมรบ ๔. การใหอาหารทางทอ หมายถง การใหอาหารและน าเขาไปในกระเพาะอาหารของผป วย หรอใหของเหลวเขาทางหลอดเลอดด า หรอรวมทงการใหอาหารหรอน าทางหลอดเลอดแดงดวยยอมรบ O ยอมรบ O ไมยอมรบ ในกรณทผประกอบวชาชพดานสาธารณสขไดใหบรการไปแลว โดยมไดทราบถงเนอความในหนงสอแสดงเจตนาฉบบนหรอไมทราบความประสงคทแทจรงของขาพเจา ขาพเจาขอรองให ยตการบรการ (Withdraw) ในสงทขาพเจาไมยอมรบดวยขาพเจาขอใหสถานพยาบาลหรอผประกอบวชาชพดานสาธารณสขอ านวยความสะดวกตามความเหมาะสม ดงตอไปน o ความประสงคทจะเสยชวตทบาน o การเยยวยาทางจตใจอนๆ (กรณาระบ เชน การสวดมนต, การเทศนาของนกบวช เปนตน)....................... o ........................................................................................................................... . o ......................................................................................................... ................... ขาพเจาขอมอบหมายให (ชอ นามสกล)................................................. ในฐานะบคคลใกลชด (ถาม) เปนผแสดงเจตนาแทน เมอขาพเจาอยในภาวะทไมสามารถสอสารกบผอนไดตามปกตเพอท าหนาทอธบายความประสงคทแทจรงของขาพเจา หรอปรกษาหารอกบผ ประกอบวชาชพดานสาธารณสขในการวางแผนการดแลรกษาตอไป ขาพเจาไดท าหนงสอแสดงเจตนาตอหนาพยาน และท าส าเนาเอกสารมอบใหบคคลใกลชด และพยานเกบรกษาไว เพอน าไปแสดงตอเจาหนาทของสถานพยาบาลเมอขาพเจาถกน าตวเขารกษาในสถานพยาบาล ลงชอ.........................................................ผท าหนงสอแสดงเจตนา ลงชอ........................................................บคคลใกลชด ลงชอ.........................................................พยาน ลงชอ.........................................................พยาน ลงชอ.........................................................ผเขยน/ผพมพ ผใกลชด (ท าหนาทอธบายความประสงคทแทจรงของผท าหนงสอ หรอหารอแนวทางการดแลรกษากบผประกอบวชาชพเวชกรรมทดแลรกษาขาพเจา เชน บดา มารดา สาม ภรรยา บตร พ นอง หรอบคคลอนทมความสมพนธใกลชดกน ไววางใจกน) ชอ-นามสกล ...............................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน ..................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท ................................ พยานคนท ๑ ชอ-นามสกล ................................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน .................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท .................................

17

พยานคนท ๒ ชอ-นามสกล ................................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน .................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท ................................. ผเขยนหรอผพมพหนงสอนแทนผท าหนงสอแสดงเจตนา ชอ-นามสกล ................................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน .................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท .................................

ตวอยางหนงสอแสดงเจตนาไมประสงคจะรบบรการสาธารณสข (แบบท ๒) วนท ................................... ขาพเจา (ชอ-นามสกล) .............................................................................อาย........ป บตรประชาชนเลขท ............................. ทอยทตดตอได ........................................................................................................................................................................................... เบอรโทรศพท ...................................................เบอรทท างาน ................................................ ขณะท าหนงสอฉบบน ขาพเจามสตสมปชญญะบรบรณ และมความประสงคทจะแสดงเจตนาทจะขอตายอยางสงบตามธรรมชาต ไมตองการใหมการใชเครองมอใดๆ กบขาพเจา เพอยดการตายออกไปโดยไมจ าเปนและเปนการสญเปลา แตขาพเจายงคงไดรบการดแลรกษาตามอาการ „ เมอขาพเจาตกอยในวาระสดทายของชวต หรอ „ เมอขาพเจาไดรบทกขทรมานจากการบาดเจบหรอโรคทไมอาจรกษาใหหายได ขาพเจาขอปฏเสธการรกษาดงตอไปน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ และใหเซนชอก ากบหนาขอททานเลอก) o การเจาะคอเพอใสทอชวยหายใจ o การใชเครองชวยหายใจ o การใหสารอาหารและน าทางสายยาง o การเขารกษาในหองไอ.ซ.ย (I.C.U.) o การกระตนระบบไหลเวยน o กระบวนการฟ นชพเมอหวใจหยด o การรกษาโรคแทรกซอนดวยยาหรอวธการรกษาใดๆ o ....................................................................................................................... o ....................................................................................................................... o ....................................................................................................................... ในกรณทผประกอบวชาชพดานสาธารณสขไดใหบรการดงกลาว โดยมไดทราบถงเนอความในหนงสอแสดงเจตนาฉบบนหรอไมทราบความประสงคทแทจรงของขาพเจา ขาพเจาขอรองใหผนนกรณาหยดการบรการ(Withdraw)ตอไปนดวย ไดแก o การใชเครองชวยหายใจ o การใหสารอาหารและน าทางสายยาง o ....................................................................................................................... o ....................................................................................................................... o ....................................................................................................................... ขาพเจาขอใหสถานพยาบาลหรอผประกอบวชาชพดานสาธารณสขอ านวยความสะดวกตามความเหมาะสม ดงตอไปน

18

ความประสงคทจะเสยชวตทบาน o การเยยวยาทางจตใจ(กรณาระบ เชน การสวดมนต, การเทศนาของนกบวช) o .......................................................................................................... ............. ขาพเจาขอมอบหมายให (ชอ นามสกล)................................................. ในฐานะบคคลใกลชด (ถาม) เปนผแสดงเจตนาแทน เมอขาพเจาอยในภาวะทไมสามารถสอสารกบผอนไดตามปกตเพอท าหนาทอธบายความประสงคทแทจรงของขาพเจา หรอปรกษาหารอกบผ ประกอบวชาชพดานสาธารณสขในการวางแผนการดแลรกษาตอไป ขาพเจาไดท าหนงสอแสดงเจตนาตอหนาพยาน และท าส าเนาเอกสารมอบใหบคคลใกลชด และพยานเกบรกษาไว เพอน าไปแสดงตอเจาหนาทของสถานพยาบาลเมอขาพเจาถกน าตวเขารกษาในสถานพยาบาล ลงชอ.........................................................ผท าหนงสอแสดงเจตนา ลงชอ........................................................บคคลใกลชด ลงชอ.........................................................พยาน ลงชอ.........................................................พยาน ลงชอ.........................................................ผเขยน/ผพมพ ผใกลชด (ท าหนาทอธบายความประสงคทแทจรงของผท าหนงสอ หรอหารอแนวทางการดแลรกษากบผประกอบวชาชพเวชกรรมทดแลรกษาขาพเจา เชน บดา มารดา สาม ภรรยา บตร พ นอง หรอบคคลอนทมความสมพนธใกลชดกน ไววางใจกน) ชอ-นามสกล ...............................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน ..................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท ................................ พยานคนท ๑ ชอ-นามสกล ................................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน .................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท ................................. พยานคนท ๒ ชอ-นามสกล ................................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน .................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท ................................. ผเขยนหรอผพมพหนงสอนแทนผท าหนงสอแสดงเจตนา ชอ-นามสกล ................................................มความสมพนธเปน .....................หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน .................................... ทอยทตดตอได....................................................................................................................................เบอรโทรศพท .................................