A Terra. Características e estrutura do noso planeta.

50
PLANETA TERRA Características e estrutura do noso planeta Profesor: Adán Gonçalves García. I.E.S. Río Miño. PCPI.

description

A orixe do universo e do noso sistema solar. Características e estrutura do noso planeta. Nivel PCPI.

Transcript of A Terra. Características e estrutura do noso planeta.

PLANETA TERRA

Características e estrutura do noso planeta

Profesor: Adán Gonçalves García. I.E.S. Río Miño. PCPI.

ORIXE DO UNIVERSOORIXE DO UNIVERSO

A teoría máis aceptada da orixe do universo é a Teoría do Big-Bang Teoría do Big-Bang:

Hai 15.000 m.a. toda a materia e enerxía do universo

concentrábase nun punto (átomo primixenio ou ovo cósmico).

A inestabilidade do átomo primixenio provocou unha gran

explosión.

A partir da gran explosión formáronse as primeiras partículas

subatómicas (fotóns, protóns, neutróns...), e posteriormente os

primeiros átomos (hidróxeno, helio...). O universo comezou a súa

expansión.

Na actualidade segue a expandirse.

ORIXE DO UNIVERSOORIXE DO UNIVERSO

ORIXE DO SISTEMA SOLARORIXE DO SISTEMA SOLAR

Segundo as teorías máis aceptadas (teorías nebulares), formouse hai uns 4.600 m.a. por unha gran concentración de gas e pó cósmico debido a forza da gravidade, e comezou a xirar a gran velocidade posiblemente como resultado do estoupido dunha Supernova.Supernova.

A maior parte da masa desta nebulosa primixenia concentrouse no centro e deu lugar o solsol. O seu carón e xirando solidariamente arredor del, pola forza da gravidade, quedaron os planetas planetas que se formaron por unión de partículas materiais máis pequenas.

O sol é a única estrela do sistema porque é o único corpo celeste con tamaño suficiente (chega a presións e temperaturas moi elevadas) para xerar reaccións nucleares. De feito, Xúpiter polo seu tamaño quedouse as portas de ser unha estrela e nos seus inicios brillaba como tal.

Evolución estelar do sol:

Xigante Vermella Nova Anana Branca Anana NegraXigante Vermella Nova Anana Branca Anana Negra

ORIXE DO SISTEMA SOLARORIXE DO SISTEMA SOLAR

ORIXE DO SISTEMA SOLARORIXE DO SISTEMA SOLAR

A ORIXE DO NOSO PLANETAA ORIXE DO NOSO PLANETA

Formouse ao mesmo tempo co resto do sistema solar.

A Terra forma xunto con Mercurio, Venus e Marte os planetas planetas

interiores.interiores.

Nos seus inicios estaba a moi altas temperaturas e fundida.

Tiña unha elevada actividade volcánica que formou os gases da

atmosfera primitiva (vapor de auga, metano, óxidos de

nitróxeno..., incluso sulfuros e haloxenuros volátiles). Nesta

atmosfera primitiva non había osíxenonon había osíxeno.

Pouco a pouco foi arrefriando o que permitiu a zonación en codia, codia,

manto e núcleo. manto e núcleo.

A ORIXE DO NOSO PLANETAA ORIXE DO NOSO PLANETA

As primeiras chuvias foron de sales (haloxenuros da atmosfera), e so

cando a temperatura baixou dos 100ºC producíronse as primeiras

chuvias de auga que arrastraron estas sales e formaron os primeiros

mares supoñendo a nacemento da Hidrosfera.Hidrosfera.

A formación da Hidrosfera vai seguida da aparición da vida nun

momento todavía difícil de precisar (segundo os últimos

descubrimentos hai uns 3.600 m.a./Xacementos de Warrawoona-

Australia).

As primeiras formas de vida eran fermentadorasfermentadoras, polo que non

precisaban osíxeno.

A ORIXE DO NOSO PLANETAA ORIXE DO NOSO PLANETA

Posteriormente xurdiron os fotosintéticosfotosintéticos, por evolución algúns

deles comezaron a producir osíxenoproducir osíxeno xa que o proceso era máis

eficiente enerxéticamente que si non o producían (fotosíntese

osixénica-anosixénica) e polo tanto, liberouse en último termo

osíxeno a atmosfera onde comezou a concentrarse e unha parte

deste formou a capa de ozonocapa de ozono.

Neste longo proceso apareceron tamén os aeróbicosaeróbicos, que

comezaron a utilizar ese osíxeno na respiración.

Dende o momento en que se compensou a produción co consumo

a súa concentración mantense prácticamente invariable.

A ORIXE DO NOSO PLANETAA ORIXE DO NOSO PLANETA

Dos gases da atmosfera so o COCO22 variou de xeito apreciable a súa

concentración ao longo dos tempos.

Botándolle unha ollada a este corto saberemos máis sobre a orixe do Botándolle unha ollada a este corto saberemos máis sobre a orixe do noso planeta:noso planeta:

httphttp://://esocienciasnet.blogspot.comesocienciasnet.blogspot.com/2010/10//2010/10/orixeorixe-do--do-nosonoso--planeta.htmlplaneta.html

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

É un planeta moi especial xa que nel se dan as condición precisascondición precisas

para a vida, entre outras presenza de auga e temperatura axeitada vida, entre outras presenza de auga e temperatura axeitada

(15ºC).(15ºC).

Ten forma de xeoide achatado polos polos.

Radio ecuatorial: 6378 Km/ Superficie: 510 x 106 Km2.

A súa estrutura estrutura pódese dividir en tres partes: Atmosfera Atmosfera (capa

gasosa), HidrosferaHidrosfera (capa líquida) e XeosferaXeosfera (parte sólida).

Na súa composición química predominan: Fe (35%), O (28%), Mg

(17%) e Si (13%), máis esta composición carece de sentido xa que o

noso planeta presenta unha estratificación por densidades dos seus

materiais que da lugar a distintas capas (codia, manto e núcleocodia, manto e núcleo)

dentro da Xeosfera, con composición e características moi distintas.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

Movementos da Terra:Movementos da Terra:

- Traslación: - Traslación: movemento da Terra arredor do sol, describindo unha órbita lixeiramente elíptica e excéntrica que completa cada 365,26 días (un ano). Este movemento desenvólvese de oeste a este (contrario as agullas dun reloxo) a unha velocidade media de 29,6 Km/s.

- Rotación: - Rotación: o xiro do planeta sobre o seu eixe, tamén é de oeste a este e complétase en 23h e 56 min (un día). A unha velocidae ecuatorial é duns 1675 Km/h.

Consecuencias destes movementos:Consecuencias destes movementos:

Debido a que o eixe de rotación da Terra está inclinado 23º 27´respecto o plano de traslación os raios solares non chegan coa mesma inclinación a Terra ao longo do ano o que determina dúas consecuencias moi importantes:

* Os cambios estacionais.cambios estacionais.

* A duración distinta dos días e as noites ó longo do anoduración distinta dos días e as noites ó longo do ano.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

CARACTERÍSTICAS DA TERRA CARACTERÍSTICAS DA TERRA

ATMOSFERA TERRESTRE:ATMOSFERA TERRESTRE: (Máis información nas fotocopias da atmosfera).

1) COMPOSICIÓN E ESTRUTURA:1) COMPOSICIÓN E ESTRUTURA: Atendendo a súa composicióncomposición (gases ca compoñen) hai dúas

capas.

- Unha dende o nivel do mar ata os 90 Km de altitude formada fundamentalmente por nitróxeno (78%) é osíxeno (21%).

- Outra capa entre os 90 Km e o límite exterior da atmosfera (uns 10000 Km) onde os gases sepáranse en subcapas.

Atendendo a súa temperatura temperatura diferenciamos ata cinco capas.

- Troposfera:Troposfera: entre o nivel do mar e uns 8-18 Km de altitude. Caracterízase por un descenso da temperatura. Nela atópanse o CO CO

22 e do vapor de auga e do vapor de auga, por iso é onde se forman as nubesnubes e prodúcense as precipitaciónsprecipitacións. Ademais nos seus primeiros 500 m atópase a “capa sucia” responsable do “smog”.

- Estratosfera:Estratosfera: dende o límite da troposfera ata os 50 Km de altitude. Hai un ascenso de temperatura debido a que os raios uv son retidos pola capa de ozonocapa de ozono.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

- - Mesosfera: Mesosfera: dende os 50 Km ata os 80 Km de altitude. Nela hai un novo descenso de temperatura.

- Termosfera: Termosfera: entre os 80 e os 550 Km de altitude. Nesta parte da atmosfera hai un ascenso acusado da temperatura debido a que nesta capa retéñense as radiacións de alta enerxía como os raios X e raios gamma. Estas radiacións que son absorbidas entre os 80 e os 400 Km ionizan os gases e orixinan correntes eléctricas, por iso a esta subcapa chámaselle ionosferaionosfera.

- Exosfera: Exosfera: dende os 550 Km ata o límite da atmosfera. Nela as partículas gasosas están moi dispersas, por iso a caracterización térmica perde sentido.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

2) FUNCIÓNS DA ATMOSFERA:2) FUNCIÓNS DA ATMOSFERA:

Contén dous gases esenciaisgases esenciais para a vida vida, o osíxeno osíxeno (necesario

para a respiración) e o COCO22 (indispensable na fotosíntese).

Regula a temperaturaRegula a temperatura (efecto invernadoiro natural/efecto invernadoiro natural/15ºC de media).

Actúa como filtro para as radiacións nocivasfiltro para as radiacións nocivas (uv, raios X...).

Mantén uniforme a temperatura e a humidadeMantén uniforme a temperatura e a humidade ambiental grazas

aos ventos que transportan aire frío ás zonas cálidas e aire húmido

ás zonas secas.

Protéxenos do impacto de meteoritosProtéxenos do impacto de meteoritos que se desintegran polo

rozamento antes de chegar á superficie (estrelas fugacesestrelas fugaces).

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRAA HIDROSFERA TERRESTRE:A HIDROSFERA TERRESTRE:

É a capa de auga que cubre a superficie terrestre.

PROPIEDADES DA AUGA E IMPORTANCIA BIOLÓXICA

É o disolvente universal. Polo que é un bo transportador de

substancias e nas células é o medio onde suceden as reaccións

químicas necesarias para vida. Ademais esa capacidade

disolvente convérteno no axente xeolóxico externo máis

importante.

A súa temperatura de fusión (0ªC) e ebullición (100ºC) permíten a

existencia da auga na Terra nos tres estados de agregación:

sólido (xeo), líquido e gasoso (vapor de auga das nubes).

Ten unha calor específica elevada (precisa gañar ou perder moita

enerxía (calor) para variar a súa temperatura), polo que é un bo

regulador da temperatura.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

A auga entre 0ºC e 4ºC, fronte ao habitual noutras substancias,

contráese e aumenta a súa densidade. Esto explica porque o xeo

flota na auga líquida, feito moi importante para o mantemento de

ecosistemas acuáticos incluso a baixas temperaturas.

Por enriba dos 4ºC cumpre a norma xeral e o aumentar a

temperatura aumenta o seu volume e diminúe a súa densidade

(d=m/v).

A auga ten unha elevada tensión superficial o que contribúe a

facilitar o ascenso capilar, fundamental no transporte de

substancias dende as raices a outros órganos nas plantas.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRADISTRIBUCIÓN DA AUGADISTRIBUCIÓN DA AUGA

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

O CICLO DA AUGA

Recibe este nome o conxunto de procesos cíclicos mediante os cales a auga pasa da atmosfera a superficie terrestre e desta de novo a atmosfera.

O vapor de auga da atmosfera condénsase e orixina as nubes que precipitan sobre os océanos e continentes a auga en forma de chuvia ou neve.

Parte da auga precipitada non chega a superficie porque se evapora ou e transpirada polas plantas que a devolven de novo a atmosfera.

Outra parte discorre pola superficie terrestre (escorrentía) dende os ríos ata os mares e océanos ou infíltrase no solo acumulándose en forma de augas subterráneas.

A auga dos océanos está a evaporarse constantemente e transfirese a atmosfera.

As augas subterráneas, cun tempo variable, rematan vertendo os mares polo que esta auga tamén retorna a atmosfera.

Estes retornos a atmosfera supoñen o peche e novo inicio do ciclo da auga.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

CICLO DA AUGA

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

O motor deste movemento cíclico O motor deste movemento cíclico da auga é a enerxía do sol xunto da auga é a enerxía do sol xunto coa gravidade.coa gravidade.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

A XEOSFERAA XEOSFERA::

Os coñecementos sobre o interior da Terra baséanse nunha

ampla batería de métodos tanto directos (materiais vertidos por

volcáns, sondeos...), como indirectos (método sísmico, anomalías

gravitatorias...).

A Xeosfera Xeosfera é a parte sólida parte sólida da Terra, e dicir as rochas.

Divídese en tres capascapas, que son dende o exterior cara o interior:

codiacodia, manto e núcleo.manto e núcleo.

A codia é a capa máis externa cun espesor variable duns 70 Km.

e divídese en codia continentalcodia continental (forma a superficie dos

continentes e nela a rocha máis abundante é o granito) e a codia codia

oceánicaoceánica ( forma a superficie dos fondos mariños e nela

predomina a rocha basalto).

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

O mantomanto encóntrase baixo a codia aproximadamente a uns 70

Km de profundidade e exténdese ata os 2900 Km. Esta

constituido por rochasrochas ultrabásicasultrabásicas en estado sólido.

O núcleonúcleo é a capa máis interna. Encóntrase dende os 2900 Km.

ata o centro da terra. Está formado por ferro e níquelferro e níquel. Nel

alcánzanse elevadas presións e temperaturas e é responsable dos

fenómenosfenómenos magnéticos e eléctricosmagnéticos e eléctricos do noso planeta.

*Nota: a codia e a parte superior do manto tamén se lles denomina

en conxunto LitosferaLitosfera..

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

Capas da Capas da TerraTerra

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

MINERAIS E ROCHAS:MINERAIS E ROCHAS:

MINERAL: substancia natural de orixe inorgánica cunha

composición química definida entre uns límites, unhas

propiedades características e , xeralmente, unha estrutura

cristalina.

Os minerais máis frecuentes son:Os minerais máis frecuentes son:

Silicatos: Conteñen silicio e osíxeno. Son exemplos o cuarzo, os

feldespatos, as micas e as arxilas. Son os compoñentes das

rochas máis abundantes da Terra: o granito e o basalto.

Óxidos: Combinan o osíxeno con outros elementos, como a

magnetita (óxido de ferro).

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

Sulfuros: Distintas combinacións do xofre, como a blenda

(sulfuro de cinc) ou a pirita (sulfuro de ferro).

Carbonatos: combinacións do carbono e o osíxeno con outros

elementos, como é o caso da calcita.

Haluros: sales de distintos elementos, como a fluorita (fluoruro

de calcio) ou a halita (cloruro sódico).

Elementos nativos: encóntrase na natureza como elementos en

estado puro por exemplo o ouro, a prata o ferro...

SILICATOSSILICATOS

Cuarzo (Cristal de roca) Cuarzo ou Seixo

SILICATOSSILICATOS

Mica (Biotita) Mica (Moscovita)

SILICATOSSILICATOS

Arxila margosa

ÓXIDOSÓXIDOS

Magnetita

SULFUROSSULFUROS

Blenda Pirita

CARBONATOSCARBONATOS

Calcita

HALUROSHALUROS

Halita Fluorita

ELEMENTOS NATIVOSELEMENTOS NATIVOS

Ouro

Prata

Ferro

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

ROCHA: é un agregado de un ou varios minerais.

As rochas clasifícanse atendendo ao modo no que se formaron e

diferenciamos tres grandes grupos: ígneas ou magmáticas,ígneas ou magmáticas,

metamórficas e sedimentarias.metamórficas e sedimentarias.

Rochas ígneas ou magmáticasRochas ígneas ou magmáticas

Orixínanse ao enfriarse e solidificarse o magma do interior da Terra

ou cando este material sae ao exterior en forma de lava.

Basicamente existen dous tipos de rochas ígneas:

- Volcánicas: formadas a partir dunha erupción volcánica p.e

basalto.

- Plutónicas: formadas a gran profundidade p.e. Granito.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

Rochas sedimentariasRochas sedimentarias

Orixínanse a partir da destrución doutras rochas na superficie

terrestre pola acción dos distintos axentes xeolóxicos (ríos,

glaciares, vento...). Estos axentes erosionan, transportan e

depositan os sedimentos (fragmentos de rochas) e posteriormente

e mediante distintos procesos fisico-químicos (procesos

sedimentarios ou diaxénese) transformaranse en rochas

sedimentarias.

Debido as súas características de formación, as rochas sedimentarias

poden posuír fósiles.

Exemplos típicos son a rocha caliza ou as arxilas. Tamén hai rochas

sedimentarias que teñen unha orixe orgánica como o carbón e o

petróleo.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

Rochas metamórficasRochas metamórficas

Fórmanse a partir de rochas magmáticas e sedimentarias cando

éstas afunden no interior da Terra e sofren transformacións polas

condicións existentes.

Constitúen exemplos típicos a lousa a partir da arxila ou o mármore

a partir da caliza.

CICLO DAS ROCHAS

Como as rochas metamórficas poden orixinarse a partir dos outros

dous tipos, as veces a natureza as reutiliza no que chamamos o

ciclo das rochas.

CARACTERÍSTICAS DA TERRACARACTERÍSTICAS DA TERRA

CICLO DAS ROCHASCICLO DAS ROCHAS

ROCHAS ÍGNEAS OU MAGMÁTICASROCHAS ÍGNEAS OU MAGMÁTICAS

Basalto

Granito

ROCHAS ÍGNEAS OU MAGMÁTICASROCHAS ÍGNEAS OU MAGMÁTICAS

Onde se orixinan as rochas ígneas?

ROCHAS ÍGNEAS OU MAGMÁTICASROCHAS ÍGNEAS OU MAGMÁTICAS

Onde se orixinan as rochas ígneas?

ROCHAS SEDIMENTARIASROCHAS SEDIMENTARIAS

Caliza numulítica

ROCHAS SEDIMENTARIASROCHAS SEDIMENTARIAS

ROCHAS SEDIMENTARIASROCHAS SEDIMENTARIAS

Estratificación ou formación de estratos

ROCHAS SEDIMENTARIASROCHAS SEDIMENTARIAS

Estratos:

ROCHAS METAMÓRFICASROCHAS METAMÓRFICAS

Lousa

ROCHAS METAMÓRFICASROCHAS METAMÓRFICAS

ROCHAS METAMÓRFICASROCHAS METAMÓRFICAS

Onde se orixinan as rochas metamórficas?