ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด...

96
ปาแมถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง สนับสนุนการจัดพิมพ์โดย ศูนย์ประสานงานการพัฒนาระบบและกลไกการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) คู ่มือสำรวจสมุนไพรปาแม่ถอด บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง

Transcript of ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด...

Page 1: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

ป�าแม�ถอดคมอสำรวจสมนไพร

บ.แมถอด ต.แมถอด อ.เถน จ.ลำปาง

สนบสนนการจดพมพโดย

ศนยประสานงานการพฒนาระบบและกลไกการประเมนผลกระทบดานสขภาพ

สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (สช.)

คมอสำรวจสมน

ไพรป�าแมถ

อด บ

.แมถอด

ต.แมถ

อด อ.เถ

น จ.ลำปาง

Page 2: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

คณะสำรวจและตรวจสอบขอมลสมนไพรปาตนนำแมถอด (เบองตน)1. ภญ.ดร. สภาภรณ ปตพร เภสชกร หวหนาโครงการ2. ภญ. วจนา ตงความเพยร เภสชกร นกวจย3. น.ส.เบญจวรรณ บญเผอก Taxonomist นกวจย4. น.ส.วรด วารผล แพทยแผนไทยประยกต นกวจย 5. นายสธร ใฝกศลขจร เครอขายสมนไพรภาคเหนอ นกวจย6. นายอายเซยง ลงซอ หมอยาพนบาน วทยากร ผใหขอมล7. นายเทยง อนตะพนธ บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง8. นายจนทร บญมา บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง9. นายศกด ขนคำ บ.มถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง10. นายอนพนธ ฝนสาย บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง11. นายทองพน อนตะเรยน บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง12. นายรชนย สบพรมมา บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง13. น.ส.กลรศม บญมา บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง14. นายสรพล ชางทอง บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง15. นายพนธ เมองชน บ.แมถอด ต.เเมถอด อ.เถน จ.ลำปาง16. ชาวชมชน บ.แมถอด ต.แมถอด อ.เถน จ.ลำปาง17. สมพร เพงคำ สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (สช.)18. ขนษฐา แซเอยว สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (สช.)

ศลปกรรม

ศรพร พรศรธเวช ภาพปกหนา (เรยงจากบนลงลาง)

ดอกกวาวเครอขาวเหงากวาวเครอขาวดอกหมามยลายฝกหมามยลาย

ภาพปกใหญ โดย

เรงฤทธ คงเมอง จดพมพโดย

ศนยประสานงานการพฒนาระบบและกลไกการประเมนผลกระทบดานสขภาพ สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต อาคารสขภาพแหงชาต 88/39 ถ.ตวานนท 14 หม 4 ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร 11000 โทรศพท 02-832-9000 โทรสาร 02-832-9002 เวบไซต www.nationalhealth.or.th และ www.thia.in.th

พมพครงท 1 พฤษภาคม 2555 จำนวน 1,000 เลม พมพท

บรษท แปลนพรนตง จำกด 139 ถนนวภาวด แขวงดนแดง กรงเทพฯ 101400 โทรศพท 02-277-2222

สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (สช.) www.nationalhealth.or.th

Page 3: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

ป�าแม�ถอดคมอสำรวจสมนไพร

บ.แมถอด ต.แมถอด อ.เถน จ.ลำปาง

Page 4: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

สารบญ

สมนไพรปาแมถอด

1. เครอเขาแกลบ

2. กวาวเครอขาว

3. ตนเปดเครอ

4. จผาแตก

5. แหนเครอ

6. เปลาใหญ

7. เปลาตองแตก

8. ขางหวหม

9. บตง

10. ไมตอง

11. หมเหมน

12. หอมฮอก

13. ขาวเมานก

14. จมตนเสอ

15. ผองคตง

16. ขอกลบเลก

17. กระโดน

18. หมากขอเครอ

19. ชมเหดไทย

20. รางจด

21. ชมชน

22. ราชาวดปา

23. ไมไคร

24. มะเดอเกลยง

25. หมอกหนามเหลอง

26. ไมเซาะ

27. มะมวง

28. หมากนมลาย

29. ผกหวานปา

30. ยวม

31. บาแขวน

32. หญาสาบแฮง

33. ตานลาน

34. ผาแปง

35. ฝามอผ

6 - 69

6

6

7

7

8

8

9

9

10

10

11

11

12

12

13

13

14

14

15

15

16

16

17

17

18

18

19

19

20

20

21

21

22

22

23

Page 5: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

36. หนามปยา

37. ลบมนหลวง

38. ผกหนามเปา

39. บก

40. บวบขม

41. สะบาเครอ

42. ไมสาน

43. กะหนวน

44. สมเสยน

45. เครอออน

46. ไมจ

47. ผกเผดขม

48. ผกจำ

49. หญาหนาด

50. หญาถอดปลอง

51. เดอปอง

52. แคหางคาง

53. หญาตอยหบ

54. สมปอย

55. กวาวตน

56. เปลาเลอดหว

57. ผกกม

58. ไมเกคอ

59. หญาโคยง

60. หมากหงหน

61. ผกกดกอง

62. ไมไผ

63. ผกกอแก

64. หงอนไกแจ

65. ขดมอนโหลง

66. ปดปแดง

67. ตดหมา

68. ปดปแดง

69. เดอนำ

70. หมวยตน

71. ผกหนาม

72. ตาง

23

24

24

25

25

26

26

27

27

28

28

29

29

30

30

31

31

32

32

33

33

34

34

35

35

36

36

37

37

38

38

39

39

40

40

41

41

Page 6: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

73. กดลม

74. หมากฮโหลง

75. ดงวดำ

76. องนปา

77. ออยสามสวน

78. กาสะลองคำ

79. คอนแครน

80. หมากขกา

81. เถาเอนดง

82. หมากกองขาว

83. ปอสา

84. คะยอมตนหมา

85. บาเตงเขง

86. กวางหนแจะ

87. กอนหมาโกง

88. บากวย

89. บาคอนกอม

90. บาปน

91. บาตง

92. หมากกายอน

93. หมามย

94. ไมแถ

95. หมากกย

96. ผกเผดขาว

97. ชาพล

98. สะเภาลม

99. มาเมา

100. ตนเตม

101. ผกปลง

102. จวงหน

103. บากฮอ

104. ปอเจยน

105. มนโหเหว

106. ฟกโขม

107. หมากมน

108. หมากเขวน

109. ขนนดน

สารบญ (ตอ)

42

42

43

43

44

44

45

45

46

46

47

47

48

48

49

49

50

50

51

51

52

52

53

53

54

54

55

55

56

56

57

57

58

58

59

59

60

Page 7: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

110. ตนย

111. จะคานหววอก

112. หมากลละ

113. เจยวกหลาน

114. ไมขปน

115. ไมมน

116. เจงเขงแหลง

117. แผนดนเยน

118. ผกสาบ

119. แคทราย

120. ตนเปดนอย

121. อบเชย

122. หญาตนนก

123. หญาตดแพบ

124. หยาพาย

125. ฟกขาว

126. จวง

127. หมากนะ

128. บาเตงเคง

หนาบนทกสมนไพรปาแมถอดเพมเตม

60

61

61

62

62

63

63

64

64

65

65

66

66

67

67

68

68

69

69

70 - 94

Page 8: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

6

1.เครอเขาแกลบVentilago denticulate Willd.

ชออน เครอกองแกบชอวงศ RHAMNACEAE

สรรพคณ/วธใชบำรงกำลง แกปวดหลง ปวดเอว ปรบธาต พษในตวจะหาย แกกษย ไตพการ โดยตมกน เปนชา นำทตมจะมสเหลอง ราก เถา ดองหลงกน ใบ นำมาชงกนเปนชา บำรงกำลง บำรงรางกาย

ขอมลอนๆ

มมาก นาจะพฒนาเปนสมนไพรเศรษฐกจได ........................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ LEGUMINOSAE - PAPILIONOIDEAE

สรรพคณ/วธใช บำรงกำลง หว หนเปนชนบางๆ บดผงกนกบนำผงไมควรกนมากเกนไป

ขอมลอนๆ

เปนสมนไพรควบคมตามพระราชบญญตคมครองและสงเสรมภมปญญาแพทยแผนไทย

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

2.กวาวเครอขาว Pueraria candollei Wall. Ex Benth.

Page 9: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

7

3.ตนเป�ดเครอCryptolepis buchanani

ชออน ตนเปดแดง/เถาเอนออน/กอนแดงชอวงศ ASCLEPIADACEAE

สรรพคณ/วธใชแกปวดเมอย รากนนแกพษในกระแสเลอด หรอบาดเจบจากการตกไมหรอลม ซอมแซมเอนและขบเลอดเสย ราก ตมกน หรอทง 5 ประคบ

ขอมลอนๆ

รากมขนาดยาวมาก ***ขอควรระวง ถาคนปกตรบประทานจะไปทำลายเสนเลอด ควรใช

ปรมาณนอย หากไมมอาการไมควรรบประทาน ...................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ฟาระงบชอวงศ

สรรพคณ/วธใชบำรงกำลงทงผหญงผชาย ใชทง 5 ตมกนบำรงกำลง และรวมไปถงยาชกำลง เพราะคำวา “จผาแตก” หมายความวา ทะลวงจนผาแตก

ขอมลอนๆ

รากมรสหวาน ***ขอควรระวง ควรระวงการใชยาในผหญงเพราะเวลามเพศสมพนธผหญง

จะอยขางบน .........................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

4.จผาแตก

Page 10: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

8

5.แหนเครอ Combretum deciduum

ชออน ดหมเครอ (ไทใหญ)ชอวงศ COMBRETACEAE

สรรพคณ/วธใช

เครอ ตมกน ตมอาบ แกอมพฤกษ อมพาต เหนบชา,

ตน เอามาตมกนแกผดเลอดผดเดอนจะมรสฝาด .................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

แกนมสเหลอง .......................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน หาเยองแหลง เปาะ เปลาหลวงชอวงศ EUPHORBIACEAE

สรรพคณ/วธใช เปนยาอยไฟ เปนยาแกอกเสบ ใชเปนสวนผสมของยาอาบ ยาอบ ยาประคบ แกปวดเมอย อยไฟหลงคลอดบตร และผสมมนสลาง (ไพล) แกเหนบชา, ราก แกนำเหลองเสย รกษาโรคผวหนง โรคเรอน, เปลอก ลดไข แกตบอกเสบ แกปวดขอ, เปลอกและกระพ ชวยยอยอาหาร, แกนและดอก

ขบพยาธ, ใบ รกษาโรคผวหนง แกคนตามตว แกฟกชา แกลมจกเสยด, ดอก ขบพยาธ, เมลด เปนยาถาย

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

6.เปล�าใหญCroton roxberghii N.P. Balakr.

Page 11: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

9

ชออน หญาววเหวอะ ตองแตก ตองแต ถอนด ทนด นองปอม ลองปอมชอวงศ EUPHORBIACEAE

สรรพคณ/วธใชราก ตมกนแกทองเสย แกเจบเอว ปวดเมอย ทำใหแขงแรง บำรงกำลงกอนฤดทำนา และแกรดสดวง โดยรากตมรวมกบเจงเขงแหลงและเครอกองแกบ, ยาง รกษาแผลโดนมดบาด, ใบ ตมผสมกบหาเยองแหลง (เปลาใหญ) อาบแมหลงคลอดชวยทำใหมดลกเขาอเรว

ขอมลอนๆ

กอนฤดทำนาถาเอามาตมกนจะทำใหไมปวดเมอย ...............................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

7.เปล�าตองแตกBaliospermum siamense

ชออน ชอวงศ ANNONACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปลอก อมไวในปาก แกปวดฟน ..........................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

8.ขางหวหม Miliusa velutina (Dunal) Hook.f. & Thoms.

Page 12: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

10

9.บตง Strychnos nux-blanda A.W. Hill.

ชออน ตมกาชอวงศ STRYCHNACEAE

สรรพคณ/วธใช เปลอก ฝนทาแผล หรอใช ราก ตำแลวพอกแผลทถกงกด แกพษง, เปลอกหรอตน ตมอาบ แกเดกชก เปนซาง,ทกสวน ตมอาบ แกคนจากพษไมรก แกคนแกไข

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ทองหลางชอวงศ LEGUMINOSAE - PAPILIONOIDEAE

สรรพคณ/วธใช

เปนบำรง ....................................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

ใชใบตำสม...................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

10.ไม�ตองErythrina subumbrans Merr.

Page 13: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

11

11.หมเหมนLitsea glutinosa (Lour.) C.B. Rob.

ชออน ชอวงศ LAURACEAE

สรรพคณ/วธใชใบ ตำผสมกบหวบกหรอหวกลอย ใสเหลา นำกะท ชวยกำจดแมลง, ยอด ทบโดยหามใสนำ ทาบรเวณทถกตะขาบหรอแมงปองกด ชวยแกพษ, ราก ตมกน บำรงกำลง บำรงเลอด

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ชออน หำฮอกชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เปลอก เคยวกนเปนหมาก ...................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

เนอไมมสแดง ........................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

12.หอมฮอก

Page 14: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

12

13.ข�าวเมานก Tadehagi triquetrum (L.) Ohashi

ชออน ตานคอมาชอวงศ FABACEAE

สรรพคณ/วธใช

แกมะเรงปอด มะเรงลำไส ทงตน ตากแหงแลวทำผง

หรอตมกน ...........................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ยานางปาดชอวงศ

สรรพคณ/วธใช เครอ ตมกน โดยเรมจากปรมาณนอยๆ กอนและคอยเพม และไมควรกนครงละมากๆ จะทำใหวงเวยน ลดความดนแกเบาหวาน บำรงกำลง ลดบวม ลำไสไมด และมะเรงปอด, ซอย (ฝน) ทาบรเวณทเปนตระครว, ฝนรวมกบสเสยดหมาก ทาบางๆ แกปวดวง ไฟไหม แกคน มดบาดแผล, ปอกเปลอกสวนนอกออกจมเกลอกน แกทองอดจกเสยด, ผสมกบดหมเคยวกน ลดความดนโลหตสง

ขอมลอนๆ

มขายเปนทอน ๆ ในรฐฉาน...................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

14.จ�มตนเสอ

Page 15: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

13

15.ผองคตง

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใชใบ ตำผสมกบหวบกหรอหวกลอย ใสเหลา นำกะท ชวยกำจดแมลง, ยอด ทบโดยหามใสนำ ทาบรเวณทถกตะขาบหรอแมงปองกด ชวยแกพษ, ราก ตมกน บำรงกำลง บำรงเลอด

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ตน ตมอาบ ตมสม แกบวม ..................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

.............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

16.ขอกลบเลก

Page 16: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

14

17.กระโดน Careya sphaerica Roxb.

ชออน ปยขาวชอวงศ LECYTHIDACEAE

สรรพคณ/วธใช

ยอด กนเปนผก ชวยสมานแผลในกระเพาะอาหารและลำไส, เปลอกหรอตน ตมลางแผล แกอกเสบ, ดอกหรอเปลอก ตมผสมกบนำผงแกไอและเปนยาบำรงผหญงหลงคลอด, เปลอก แกอกเสบจากงกด สมานแผล แกเคลดขดยอก, ใบ สมานแผล ปดแผล, ผล รกษาแผลมพษ และปดหวฝ เมลด เปนพษ

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน หนามเลบแมวชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ตนมหนาม ............................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

18.หมากขอเครอZiziphus oenoplia (L.) Mill.var.oenoplia

Page 17: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

15

19.ชมเหดไทยSenna tora (L.)

ชออน ผกหลบมนโหลง หลบมนเลก ชมเหดเขาควาย ชมเหดไทยหลวงชอวงศ LEGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAE

สรรพคณ/วธใชราก ผสมพรกไทย 1 เมด ตมกน แกไข แกผหญงตกเลอด,

ทง 5 ตมกน แกเดกปสสาวะใสทนอน ...................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ ACANTHACEAE

สรรพคณ/วธใช

เถา มดเหนอบรเวณทโดนงกด ตมกน ตมอาบ แกพษงกด

สนข แกคน แกตมตามตว ...................................................

............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

20.รางจด Thunbergia laurifolia Linn.

Page 18: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

16

21.ชมชน Glycosmis pentaphylla (Retz.)

ชออน เขยตายอยากชอวงศ RUTACEAE

สรรพคณ/วธใช เมลด เปนยาเบอ, ใบ โดยขดหลมแลวนำหนทเผาไฟจนแดงใสลงในหลม แลวคลมดวยใบชมชน จากนนนำนำทมสวนผสมของเปลาใหญ หนาด ไพล มะกรดราดลงบนหลม เพอใหไอลอยขนมา เปนยาสำหรบผหญงอยไฟ ใหมดลกเขาอ, ราก ผสมกบนำมะนาว แกพษง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน หญาปนปก (ไทใหญ) เกยงพาไหล ไครหางหมา มะหาดนำ ไครบก งวงชาง ดอกถอน ฟอน ดอกแมมายชอวงศ BUDDLEJACEAE

สรรพคณ/วธใช

ผสมกบตองกลวยแหง ขเหลก ตมอาบ ตดไข, เขายาสม ยารม

ยาอบ แกปวดเมอย ตดไข เวลาปวยไมหายขาด เปนๆ หายๆ,

รากหรอลำตน แกไขลำตนและใบ ลางชองคลอด แกหนองใน,

ทง 5 รกษาโรคผวหนง ขบโลหตระด ทำใหแทง

ขอมลอนๆ

ตนมหนาม ............................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

22.ราชาวดป�าBuddleja asiatica Lour.

Page 19: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

17

23.ไม�ไคร�Homonoia riparia Lour.

ชออน จะไครนำชอวงศ EUPHOBIACEAE

สรรพคณ/วธใชราก แชนำคกบหนในลำธารกน แกเปนลม บำรงหวใจ หรอ ผสมกบขาวสารจาว แชนำกน แกรอนคอ รอนใน, ตน ผสมผเสอนอย (คนทสอ) เกลอ ตมเอาไอรม แกโรคเกาท ขาบวม

ขอมลอนๆ

เปนไมทใชในการสบชะตา ....................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ผลกนได ................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

24.มะเดอเกลยง

Page 20: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

18

25.หมอกหนามเหลอง

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ตน ตมอาบ แกปวดเนอตว ..................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ไมซอชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เปลอก ตมแลวเอาเทาแช แกฉหน บาดทะยก นำกดเทา ....

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

26.ไม�เซาะ

Page 21: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

19

27.มะมวงMangifera caloneura

ชออน มะมวงบาน มะมวงสวน ชอวงศ ANACARDIACEAE

สรรพคณ/วธใช

เมลด ผสมกบนำมะนาวทา แกบาดทะยก, เปลอก ดอกและ

เนอในเมลด แกทองเสย แกบด แกอาเจยน, ใบ แกไอ, ลำตน

และยางจากผล แกคน รกษาโรคผวหนง, ผล บำรงกำลง ขบ

ปสสาวะ

ขอมลอนๆ

ผลใชกนเปนผลไม, ยอดออนใชกนเปนผก ............................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เมลด ฝนทา แกคน (ตมทขนตามตว) ..................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

28.หมากนมลาย

Page 22: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

20

ชออน โกงชอวงศ LEGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAE

สรรพคณ/วธใช

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

เปนไมมงคลใชแทนไมซางจง นยมปลกไวหนาบาน, ตนมหนาม กนฝกเปนผก มรสเปรยว

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

30.ยวมCaesalpinia hymenocarpa

29.ผกหวานป�าChampereia manillana (Blume) Merr. ST

ชออน ชอวงศ OPILIACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ตมกน ตมอาบ สวนใหญจะผสมกบสมนไพรอน แกไข แกพษ แกไขออกตม

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

ยอดกนเปนผก สวนมากนยมใสกบไขมดแดง .............................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 23: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

21

ชออน สาบกา หญาเมองจอก ตบเสอเลก เทยมแมฮาง หญาสาบแรง ชอวงศ COMPOSITAE

สรรพคณ/วธใช

ตนแหง สมไฟ ไลแมลง, ใบ มาปกไวตรงบรเวณทเราอยชวย

ไลแมลง, ลำตน ตมกน ตมอาบ แกหวด แกปวดทอง ทองเฟอ

แกนมคด แกบวม ดดหนอง, ใบ รกษาแผลสด หามเลอด

แกตาฟาง ตาแฉะ รกษารดสดวงทวารหนก, ดอก แกรอนใน กระหายนำ แกออนเพลย บำรงหวใจ และแกไข

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

32.หญ�าสาบแฮ�ง Ageratum conyzides L. H

31.บาแขวนZanthoxylum rhetsa (Roxb.) DC.

ชออน หมากกาด มะแขวน กำจดตน พรกหอม หมากมาศ มะขวง มะแขวง ลกระมาศ หมกขวงชอวงศ RUTACEAE

สรรพคณ/วธใชราก ขบลมในลำไส แกพษแมลงสตวกดตอย, เปลอก แกลมวงเวยน ขบโลหตระด, เนอไม ขบลมในลำไส ขบโลหตระดของสตร, ผล ชวยยอย แตงกลนอาหาร, เมลด แกลมวงเวยนและบำรงหวใจ, หากสามของใครมอารมณทางเพศสง แลวอยากใหลดใหใสหมากแขวนลงไปมากๆ ในอาหาร รบรองวาเหนผลทนท สามจะเปลยนหนามอเปนหลงมอ ดไมดเปนกะเทยไปเลย

ขอมลอนๆ ชาวบานในภาคเหนอ และชาวบานแมถอดใชเปลอกผลตำใสนำพรก เปนเครองเทศ, มรสหอมเผด กนแลวจะชาทลน เวลาทำอาหารทเกยวกบเนอสตวนนนยมใสลงไปเพอเพมรสชาตและดบกลนคาว .................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 24: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

22

33.ตานลาน

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

กนเปนผก ...................................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

เมลด หมกไฟกน ฝกออน ตมจมกนกบนำพรก สวนดอกใชแกงสมปลา

เปนพชตระกลถว ฝกมลกษณะพอง ...........................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ชออน ตองฮก (ไทใหญ)ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช ผลสด เอายางไฟ แลวตมกน ถาตากแดดแลวกลนไมด

ชวยลดความดน ...................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ใบ ไทใหญใชตากถวเนา ........................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

34.ผาแป�ง

Page 25: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

23

35.ฝ�ามอผScaphochlamys clarkeana Craib ERT

ชออน ไมฝามอผ นวพระนารายณชอวงศ ARALIACEAE

สรรพคณ/วธใชลำตน ตมกน แกปวดหลง ปวดเอว, ราก ลำตน และใบ ตมนำดมและอาบ แกอาการซดจาง ผอมแหงแรงนอย โรคโลหตจาง โลหตไหลเวยนไมสะดวก เปนยาระงบอาการเจบปวดตามรางกาย และภายในรางกาย รวมไปถงสตรหลงคลอดบตรใหม เพอใหรางกายสดชนและแขงแรง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน หนามหญาไฮ หรอชะเลอดชอวงศ LIGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAE

สรรพคณ/วธใชรากหรอดอก ตมกน บำรงเลอด บำรงกำลง, ใชทงตน ตมอาบ

จะทำใหเดกทรองไหทงคนหยดรอง .....................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ดอกสเหลอง เปนพชวงศถว ดอก ยอด กนเปนผก ...............................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

36.หนามป�ยา Caesalpinia mimosoides Lam.

Page 26: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

24

ชออน เของใหญ เครอเดา กำลงควายถก เครอเดา มากระถก ชอวงศ SMILACACEAE

สรรพคณ/วธใช

หว ผสมกบรางเยน (ชะเอมเหนอ) (รางแดง=เครอกองแกบ)

และ (รากแดง=ทองกวาว) ตมกน เปน ยาบำรงกำลง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

38.ผกหนามเปาSmilax perfoliata Lour.

37.ลบมนหลวง

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 27: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

25

39.บกAmorphophallus sp.

ชออน ชอวงศ ARACEAE

สรรพคณ/วธใชหว ผสมเกลอ ลบททอง หรอนำมาตมกนแกทองผก, 3 หวเลกๆ ทอยรอบหวใหญ ตมกบไก แกทองโต ความดนสง ลมขำบวม ทำใหออกคนเปนตม, ตมนำ 4 เหลอ 1 แกรอนใน, ใสในตมไกตวนอย เวลากนกนแตไก ไมกนบก ชวยแกบวม แกเบาหวาน

ขอมลอนๆ

ลำ กนเปนผก หวเปนแปงกนได .................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ CUCURBITACEAE

สรรพคณ/วธใช

ผล เผาไฟกน แกตบอกเสบ โรคปอด และไอออกเลอด .......

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

40.บวบขม Trichosanthes cucumerina L.

Page 28: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

26

41.สะบ�าเครอ

ชออน หมากนมชอวงศ

สรรพคณ/วธใช เปลอก ทบ แชนำแลวสระผม ฆาเหา กำจดรงแค, ทบแลวผสมกบนำทาหลงชาง ไลตวเหา แมลงบนหลงชาง, ผล หมกไฟแลวนำมาทบใหแตกทำเปนเมลดใสนำมนเลกนอยเอาใสในรทวารจะทำใหถายสำหรบทองผก

ขอมลอนๆ

ยอดกนได .............................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ DILLENIACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปลอก ตำ ผสมกบรำ ใสแผลใหหมทถกตอน ......................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

เอามดเจาะลำตนจะมนำออกมาใหดมแกกระหายเวลาเดนปาแลวไมมนำกน .......................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

42.ไม�ส�านDillenia grandifolia Wall.

Page 29: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

27

43.กะหนวนAmorphophallus sp.

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน กอนขาว (ไทใหญ)ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ใชผสมสมนไพรอน ชวยตอกระดก ......................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ผลมเสยน รสเปรยวยางกนไมไดทำใหคนคอตองแชนำเพอใหยางออกกอน ผล ตำใสแกงปลา

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

44.ส�มเสยน

Page 30: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

28

45.เครอออน Congea tomentosa Roxb

ชออน หญาตนตง หรอสางหาแหลง (ไทใหญ) หมากสางหาแดง คางเบย งวงชม ทองปลง พญาโจร พวงประดษฐ ลวงสมขาวชอวงศ VERBENACEAE

สรรพคณ/วธใช เครอ ตมกน ตมอาบ แกนำกดเทา ใชกบแมหลงคลอดเปนยารอน แกปวดเมอย แกผหญงผดเดอน, ราก ตมผสมกบดอกกหลาบขาว แกระดขาว, เถา ตมเอาเทาแช แกนำกดเทา,

ใบหรอทง 5 ตมนำดม แกไอ แกปวดเมอย ขบปสสาวะ รกษาโรคทางเดนปสสาวะ นวในไต และแกพษแมลงสตวกดตอย

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน สฟนคนทาชอวงศ SIMAROUBACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ตมกนแกไข .........................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

รากเปนสวนผสมของตำรบยา เบญจโลกวเชยร กงใชสฟน ........................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

46.ไม�จHarrisonia perfolata (Blanco) Merr.

Page 31: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

29

47.ผกเผดขม

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เปนยาเยน ...........................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

ไมใหกนเยอะจะทำใหเปนไข ..................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน พลงกาสา ทลงกาสา รามใหญ ลงพสา หมากขนกชอวงศ MYRSINACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก แกทองเสย แกพษง รกษากามโรค และหนองใน, ลำตน

รกษาโรคเรอน, เปลอก แกไข แกทองเสย, ใบ รกษาโรคตบ

พการ แกทองเสย แกไอ, ดอก ฆาเชอโรค, ผล แกทองเสย

แกไข แกตานซาง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

48.ผกจำ Ardisia polycephala Wall

Page 32: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

30

49.หญ�าหนาด Blumea balsamifera (L.) DC

ชออน หญาหลง ใบหนาด คำพอง หนาดหลวง ใบหลม ผกชชาง พมเสน หนาดชอวงศ COMPOSITA

สรรพคณ/วธใช ใบ หน ตากแหงผสมกบเปลอกหวหอมแดงแหง ยาเสน กากหมาก (ใยหมาก) แลวสบ แกรดสดวงจมก, ใบ ผสมกบ ยอดลกทอ ผกไผ ลวกนำรอนกน ลดความดน, ใบ นำมาตม

นำอาบหรออบ หรอตมเอาไอรม แกโรคผวหนง แกปวดหลง แกอกเสบ คลายกลามเนอ, ใบ ชงหรอตมกน หรอเคยวใบสดๆ แกทองอดทองเฟอ แกไอ, ใบ อบอาบแกเมดผดผนคน บำรงผวพรรณ แกจกเสยดแนนเฟอ แกไขขออกเสบ เปนยาบำรงหลงคลอด ขบเหงอ ขบเสมหะ แกปวดทอง แกเหนบชา รกษารดสดวงจมก และรกษาโรคหด

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ EQUISETACEAE

สรรพคณ/วธใช

ตน ตมกบไมรากแดง แกปสสาวะขด ..................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

50.หญ�าถอดปล�องEquisetum debile Roxb. Ex Vaucher H

Page 33: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

31

51.เดอป�องFicus hispida L.f. ST

ชออน เดอปลอง มะเดอปลอง เดอสายชอวงศ MORACEAE

สรรพคณ/วธใช

ดอก มคามากทางไสยศาสตร หมอยาไทใหญเชอกนวา หาก

ใครไดครอบครองดอกของไมเดอปองนนจะสามารถ พรางตา

ผคนหรอบคคลทเราไมตองการใหเหนเรา ซงโดยธรรมชาต

ของไมเดอปองนนมผลแตไมคอยมใครเหนตอนออกดอก,

ราก ทอยทางทศตะวนออก ตดแลวเอานำทออกมาจากรากดมกน ทำใหสมองด ไหวพรบด,

ราก รกษาพษในกระดก แกเมดฝ, รากและลำตน ตมนำดมแกหวดและกระตนการหลงนำนม,

เปลอก รกษาเมดฝ พษในกระดก, ใบ ตมนำดม รกษาอาการมามโต มไขหรอหนาวสน

ปสสาวะเปนเลอดหรอเหลองจด

ขอมลอนๆ

ผลกนกบนำพรก ...................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน แคขน แคบด แคพอง แคหวหม แฮงปา ชอวงศ BIGNONIACEAE

สรรพคณ/วธใช

ดอก ใสแกง แกเบาหวาน แกไขหวด, ราก ลำตน เปลอกผล

แกปวดตามรางกาย ปวดหลง, เปลอกตน แกทองอด ทองเฟอ,

ใบ รกษาแผลสด แผลไฟไหม นำรอนลวก หามเลอด รกษา

โรคผวหนง, เมลด แกชก บำรงโลหต ขบเสมหะ

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

52.แคหางคาง Fernandoa adenophylla

Page 34: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

32

53.หญ�าตอยหบMimosa pudica L.

ชออน ไมยราบ กระทบยอด หนามหญา-ราบ กะหงบ กานของ หญาจยอบชอวงศ MIMOSACEAE

สรรพคณ/วธใช ทงตน ผสมกบหวยาขาวเยน และขาวสารเจาตมกน ชวยลดความดน หรอทงตน ผสมกบแกนขาวโพด ตมกน แกไขจบสน, ราก แกบด ขบปสสาวะ ใบ แกเรม งสวด, ทง 5 ขบปสสาวะ แกไตพการ แกกระษย ขบระดขาว แกไข แกโรคนอนไมหลบ แกกระเพาะอาหารอกเสบ แกผนคน แกตาบวมเจบ

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

54.ส�มป�อย Acacia concinna (Willd.) DC.

ชออน ชอวงศ LEGUMINOSAE-MINOSOIDEAE

สรรพคณ/วธใช

ตมกบเกลอ ใสนำผง กนแกไอ..............................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 35: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

33

55.กวาวต�นButea monosperma (Lam.) Taub

ชออน จาน หมอกกวาว ทองกวาว จอมทอง กวาว กาว ทองกวาวตน ทองธรรมชาต ทองตนชอวงศ LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE

สรรพคณ/วธใชราก ตมกน บำรงกำลง, ดอก ยางไฟหรอตากแหง กนแทนชา บำรงกำหนด, ราก แกทองอด ทองเฟอ รกษารดสดวงทวาร, ใบ แกทองอด ขบพยาธ รกษารดสดวง รกษาสว แกปวด

ดบพษฝ, ดอก ถอนพษไข ขบปสสาวะ แกตาเจบ ตาฟาง, เมลด แกผวหนงอกเสบ คน แสบรอน หรอเปนผนแดง ขบพยาธไสเดอน

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน สบเลอด กระทอมเลอด บอระเพดยางแดง ยาปหยอง กลงกลางดง เปาเลอดชอวงศ MENISPERMACEAE

สรรพคณ/วธใชหว มาหนแตกแหงผสมนำผงทำลกกลอน ตมกน หรอดองเหลากน บำรงเลอด บำรงกำลง ชวยเจรญอาหาร เปนยาอายวฒนะ, ราก บำรงเสนประสาท, เถา ขบพยาธ, ใบ รกษาแผลสดและแผลเรอรง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

56.เปล�าเลอดหว Stephania venosa (Blume) Spreng.

Page 36: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

34

57.ผกกม

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เปลอก ผสมกบหญาหมนโกง หมอกจำปแดง (ลนทมแดง)

ทำเปนผงกน แกเบาหวาน ...................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ไมตนนกชอวงศ

สรรพคณ/วธใช ใบ ผสมกบรากหญาคา เคยวกน แกงกด, ราก ตมกน บำรง

กำลง ...................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

58.ไม�เกคอ

Page 37: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

35

59.หญ�าโคยงCyathula prostrate Blume

ชออน ชอวงศ AMARANTHACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ผสมกบขาวเปลอก/ขาวเจา 1 กำ ตมพอขาวเปลอกบาน

กกนได แกบวมเกยวกบโรคไต .............................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน รางจดออนชอวงศ LEGUMINOSAE-PAPILIOIDEAE

สรรพคณ/วธใชรากหรอตน แกกนผด แกนว ...............................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

60.หมากหงหน Crotalaria neriifolia Wall.ex Benth.

Page 38: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

36

61.ผกกดก�องLygodium flexuosum (L.) Sw.

ชออน กดกอง กดงอดแงด กดเครอ กดงอดแงด ยานลเภา หญายายเภา กระฉอก ลเภาใหญ ผกตนตกโต ตะเภาขนหน หลเภา กดแพะ กดยอง ตนตะขาบ เฟนตนมงกรชอวงศ SCHIZAEACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ตมผสมกบรากหมากโหลยเลก (เดอย) เปลอกไมขเหลก

แกนว, หว ฝนทาบรเวณแผล พษง แมลง ตะขาบ, ราก ตม โดยใชนำ 3 แกว ตมใหเหลอ 1

แกว แกประจำเดอนมานอย แตมาไมหยด, ทงตน ตำประคบหว แกปวดหว, ราก เหงา ลำตน

ทง 5 แกเจบคอ เสยงแหบ ปวดหลง ขบปสสาวะ รกษาโรคทางเดนปสสาวะ นวในไต เลอด

ตกใน, ลำตน ใบ แกปวดเมอยในผสงอาย แกอกเสบจากง ตะขาบ แมงปอง แมลงมพษ

ขอมลอนๆ

หนอออนกนไดมรสชาตดทเดยว ...........................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ GRAMINEAE

สรรพคณ/วธใช นำจากลำ หยอดตา แกตาฝา ตาฟาง, ดอก ตากแหงแลวตำใหเมลดออกมาจะมลกษณะเหมอนขาว กนแทนขาวถาไมมขาวกน

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

62.ไม�ไผDendrocalamus asper (Roem. & Schult.) Backer ex Heyne B

Page 39: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

37

63.ผกก�อแก�Selaginella sp.

ชออน รงไกพมชอวงศ SELAGINELLACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปนผงชรสของกะเหรยง .......................................................

..............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

เปนผกททำรายไดหลกใหชมชนแมถอด ...............................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใชทงหา ตมกนหรอตากแหงแลวดองเหลา ..............................

..............................................................................................

............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

64.หงอนไกแจ�

Page 40: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

38

65.ขดมอนโหลงSida subcordata Span. US

ชออน ชอวงศ MALVACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ตมกน แกเมาหว แกไข ................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

66.ป�ดป��แดงPlumbago indica L.

ชออน เจตมลเพลงแดงชอวงศ PLUMBAGINACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก เขายาบำรงเลอด ..........................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

ราก เปนยารอนมาก .............................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 41: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

39

ชออน เจตมลเพลงขาวชอวงศ PLUMBAGINACEAE

สรรพคณ/วธใชใบ 3-4 ใบ นวดใสนำรอนกน แกทองรวง ทองเสย..............

.............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

68.ป�ดป��ขาวPlumbago zeylanica L.

ชออน ชอวงศ ASCLEPIADACEAE

สรรพคณ/วธใชรากหรอปม ตมกน แกทองผก ทองอด, สวนปมทปดออกมาเปนกอน ตมกน แกรดสดวง, สวนปมทปดออกมาเปนกอน และพรกไทย ตมกน แกนว

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

67.ตดหมา Oxystelma esculentum Linn. F.Br.

Page 42: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

40

ชออน เฒาบเปน หอมไกชอวงศ CHLORANTACEAE

สรรพคณ/วธใช ทงหา ตมกน หรอซอยตากแดดใหแหงหรอดองเหลากน บำรงกำลงแกหนาว บำรงโลหต แกเหนบชา บำรงกำลง แกบวมขบปสสาวะ แกไอ, ทงหา ตมกน ตมอาบ (กน 3 อก แลวอาบ) บำรงสตรหลงคลอด แกปวดเมอย ทำความสะอาดเลอดลมภายใน, ใบและกง ตมใสเกลอใชลางแผลสด

ขอมลอนๆ

ใบสด กนได มกลนหอม กนกบลาบ ...........................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

70.หมวยตนChloranthus erctus (Buch.-Ham.) Verdc.

ชออน ชอวงศ MORACEAE

สรรพคณ/วธใช

ผล บำรงกำลง ....................................................................

.............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

69.เดอนำFicus praetermissa Corner S

Page 43: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

41

ชออน ตางปา ตางผา ชอวงศ ARALIACEAE

สรรพคณ/วธใช

ดอก เอาไปแกงกน (นยมแกงใสสะคาน) มรสขมเผด ทำให

เลอดลมไหลเวยนดขน เปนยารอนแกธาตไฟลม, ตน ตมกน

เปนยาลดความดน แกโรคไต, ดอกออน ชวยเจรญอาหาร

ขอมลอนๆ

ดอก ชาวบานแมถอดนยมนำมาทานกบหยวกกลวยหรอยางไฟกนกบนำพรก, ชาวไทยใหญ

ใชแกงกบถวแตบ....................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

72.ต�างTrevesia palmata vis

71.ผกหนามLasia spinosa (L.) Thwaites H

ชออน กะลชอวงศ ARACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ดองหรอตม เปนยาชกำลง, ราก ดองกบปสสาวะคนเปน

ยาบำรงกำลงใหวว/ควาย, ราก แกเจบคอ, เหงาหรอลำตน

แกไอ แกเจบคอ ขบเสมหะ ตมนำอาบ แกอาการคนทเกดจาก

โรคผวหนง เหอด หด และไขออกผน ใบ แกปวดทอง แกไอ

ใบและกานใบสด ตมหรอดอง รบประทาน

ขอมลอนๆ

กนเปนอาหารเอาหนอหนมมาตมลวกกนกบนำพรกตมกนเปนผก .......................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 44: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

42

ชออน สมกงชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ราก ตมกน แกไสเลอน ........................................................

..............................................................................................

............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

74.หมากฮ�โหลง

73.กดลมSelaginella willdenowii

ชออน กดหนชอวงศ SELAGINELLACEAE

สรรพคณ/วธใช

ทงหา มาตมกน แกหอบหด เขายาเกยวกบโรคตบ บำรงกำลง

เลอดตกใน, ทงตน ควใหแหง ตำเปนผงผสมนำมนงา พอกทา

รกษาแผลไฟไหมนำรอนลวกไฟไหมนำรอนลวก

ขอมลอนๆ

ใบออน/หนม ทำผงชรส ........................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 45: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

43

75.ดงวดำTacca chantrieri Andre

ชออน คางคาวดำ ตองจงดำ คลมเลย ดงหวา ดปลากาง ดปลาชอน มงกรดำ มาถอนหลกชอวงศ TACCACEAE

สรรพคณ/วธใชตน หว ตมกน แกโรคกระเพาะ, ราก ตมหรอดองเหลา บำรงกำลง บำรงเลอด, เหงา รกษาโรคความดนเลอดตำ บำรงกำหนด บำรงกำลง ชวยเจรญอาหาร ดบพษไข กลอมพษทงปวง, ทง 5 แกเมดผนคนตามรางกาย

ขอมลอนๆ

ลำตน ตมกนกบลาย, ใบหนมใสแกงปลา ................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ VITACEAE

สรรพคณ/วธใช

เขายากอบดก ทำใหชา ..............................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ ....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

76.องนป�าTetrastigma metabita (Blume) Planch.C.

Page 46: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

44

ชออน กาก แคะเปาะ สำเภาหลาม-ตน จางจด สะเภา ออยชาง ปบสทองชอวงศ BIGNONIACEAE

สรรพคณ/วธใช เปลอกตน ตมกน เปนยาเลกเหลา เลกฝน, ดอกหรอเปลอกตมหรอหนตากแหง กนแกหอบหด, ลำตน ผสมกบสมนไพรอน แกซาง, เปลอก ตมนำดม แกทองเสย, ใบ รกษาแผลสด แผลถลอก หามเลอด

ขอมลอนๆ

ดอก กนเปนผก .....................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

78.กาสะลองคำRadermachera ignea (Kurz) Steenis T

77.อ�อยสามสวนAlbizia myriophylla Benth.

ชออน ชะเอมปา ชะเอมไทย ตาลออย ยานงาย สมปอยหวาน ออยชาง ชอวงศ LEGUMINOSAE-MIMOSOIDEAE

สรรพคณ/วธใช

เถา ตมหรอดองกบเหลา บำรงกำลง เปนยาบำรง และเปนสวนผสมของสตรยาบำรง

ตางๆ สามารถปรบตวใหเขากนได

ขอมลอนๆ

เถาสดมรสหวานทำใหชมคอ ......................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 47: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

45

79.คอนแครน

ชออน จนกออน จนกเถอนชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ราก ตากแหงแลวบดเปนผง บำรงเลอด .....................................................................

..................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

ยอดกนเปนผก ............................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ชออน ขกาขาว ขกาลาย แตงโมปา มะกาดน ชอวงศ CUCURBITACEAE

สรรพคณ/วธใชราก แกไข แกตบหรอมามโต, เหงา บำรงธาต บำรงหวใจ, ลำตนบำรงนำด ขบเสมหะ แกไอเปนเลอด, ใบ แกไข บำรงนำด, ผล เปนยาถายอยางแรง ขบพยาธไสเดอน ขบเสมหะ, ทง 5 แกตานซาง แกตานขโมย, เมลด เปนยาระบายอยางแรง

ขอมลอนๆ

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

80.หมากขกาGymnopetalum integrifolium (Roxb.) Kurz HC

Page 48: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

46

81.เถาเอนดงStreptocaulon juventas (Lour.) Merr.

ชออน เครอไทสง เถาประสงค นวยนง นอยนง ตำยานฮากหอม หยง-สมทรนอยชอวงศ ASCLEPIADACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ดองเหลา หรอตมกน บำรงกำลง แกไขเพอโลหต แกลม

ปลายไข แกบด และแกปวดทอง, รากหรอลำตน แกหอบหด

อยางแรง, ใบ แกพษง พษฝ, ทง 5 แกทองเสย แกออนเพลย

และบำรงกำลง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ครอบฟนส ตอบแตบ ปอบแปบ โผงผาง ฟนสชอวงศ MALVACEAE

สรรพคณ/วธใช

ทงตน ตมกน แกปสสาวะขด, ราก ขบปสสาวะ บำรงธาต

แกมตกด แกไอ แกไข บำรงกำลง, ใบ แกปวดฟน โรคเหงอก

อกเสบ, ใบหรอทง 5 ขบปสสาวะ รกษาทางเดนปสสาวะ

อกเสบ แกโรคเบาหวาน, ดอก ฟอกลาง ลำไสใหสะอาด

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

82.หมากกองข�าวAbutilon hirtum (Lam.) Sweet US

Page 49: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

47

83.ปอสาBroussonetia papyrifera (L.) L’Herit

ชออน ปอกระสา ปอสา ปอฝาย ฉำฉาชอวงศ MORACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปลอก ทำกระดาษสา ................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

84.คะยอมตนหมาRauvolfia serpentine (L.)

ชออน ระยอม กะยอม เขมแดงชอวงศ APOCYNACEAE

สรรพคณ/วธใช หว แตตองกนในขนาดทเหมาะสม มพษ ชวยลดความดน ใชสารสกดทำยา (อนตรายควรใชอยางระมดระวง) หรอใชทำยาฆาแมลง เอาหวมาตำผสมนำใชรดตนไมพชผลทปลกไว, ราก ลดความดนโลหต แกปวด แกไข ขบระด แกบด ขบพยาธ

เปนยากลอมประสาท ชวยเจรญอาหาร ขบปสสาวะ, เปลอก แกไขพษ แกไขสนนบาต, นำจากใบ รกษาโรคแกวตามว ดอก แกตาแดง

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 50: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

48

ชออน กวางหแฉะชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ทงหา ตมกนเปนยาแกเจบหลง ปวดเอว ......................................................................

.....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

86.กวางหนแจ�ะ

ชออน กยเถอนเครอชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ใบใสแกงบก แกงบอนตนมหนาม, ใบมรสสม (รสเปรยว) ใชแทนสมมะขาม มะนาว ...........

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

85.บาเตงเขง

Page 51: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

49

ชออน ไมตบเตา กลวยฤๅษชอวงศ EBENACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปลอก ตมกนจะชวยถอนพษในรางกาย มสรรพคณในเรอง

ถอนพษไดด ถาคนปวยไมรสาเหตเดนไมไดตวบวมหรอปวย

อาการหนกจะเหนผลไดชดเจน แตถาไมปวยไมไขไมมสารพษ

ในรางกายของเราหามกนเดดขาด เพราะจะไปทำรายตวยา

ทดในรางกาย

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

หมายเหต: เปนสมนไพรหายาก

88.บาก�วยDiospyros glandulosa Lace.

87.กอนหมาโก�ง

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

ขอมลอนๆ

ตนสวยนยมปลกเปนไมมงคล เปนวานเสนห ปลกประดบบานทางภาคอสาน,

กนเปนผกใชดอก แกงแคกน ......................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 52: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

50

ชออน มะตม กะทนตาเถร ตมตง ตม มะปน ชอวงศ RUTACEAE

สรรพคณ/วธใช ผลดบ ฝานตากแดดตมกนเปนยากำลง, ผลตากแหง ตมผสมกบผกเสนผ 1 กำมอ พรกไทย 2 ชอนโตะ ดปล 30 ผล ตมกนแกอมพฤกษ ตาเหลองดซาน, เปลอก ราก และลำตน แกไขจบสน, ผลออน แกรอนใน ขบผายลม แกทองเสย บำรงธาต ชวยเจรญอาหาร, ผลสก คมธาต ชวยยอยอาหาร บำรงกำลง

ขอมลอนๆ

เวลาตมยากำลงใสผลบาปนทหนตากแหงลงไปดวยจะเพมรสหอมหวาน, ยางทหนวยหนมๆ

เอามาใชแทนกาวได ตดกระดาษงานปอย หรอพนบหร, ชาวบานแมถอด ใชใบกนกบลาบ

ปลาดก ..................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

90.บาป�นAegle marmeloa (L.) Correa ex Roxb.

89.บาค�อนก�อมMoringa oleifera Lam.

ชออน ผกเนอไก มะรม ผกอฮม มะคอนกอม ผกอฮมชอวงศ MORINGACEAE

สรรพคณ/วธใช ใบ ลก เมลดขางใน ใชตมกน แกเบาหวาน, ราก ตมกนลดความดน, เปลอก ขบลมในลำไส พอกแผลหามเลอด, ใบ หามเลอด ขบนำตา ขบนำนม รกษาโรคเลอดออกตามไรฟน

ทำใหนอนหลบ, ดอก ขบนำตา ขบปสสาวะ แกไข กระตนกำหนด, ผล บำรงกำลง แกโรคตบและมาม ถอนพษไข แกขดเบา, เมลด แกปวดตามขอ

ขอมลอนๆ

ใบออน และผล ใชกนเปนผก ................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 53: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

51

91.บาตงStrychnos nux-blanda A.W. Hill.

ชออน ตมกา ตมกาแดง กระจ กะกลง โกฐกะกลง แสงเบอ แสลงทม แสลงเบอชอวงศ STRYCHNACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปลอก ฝนทาแผลหรอ ราก ตำแลวพอกแผลทถกงกด ใบ

ตำบบนำกรอกปากหมาทถกงขบ แกพษง, เปลอกหรอตน

ตมอาบ แกเดกชก เปนซาง, ทกสวน ตมอาบแกคนจากพษ

ไมรกแกคน แกไข, ลำตน ตมกนเปนยารกษาโรคภมแพ ผน คน, ราก แกทองอด ทองเฟอ,

ลำตน แกกระษย แกปวดเมอย รกษาโรคผวหนง และบำรงหวใจ, เมลด ใชในปรมาณนอย

บำรงหวใจและประสาท ใชเบอหนและสนข

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

92.หมากกายอนMucuna stenoplax Wilmot-Dear.

ชออน หมามยลายชอวงศ FABACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก แชเหลากน เปนยาชกำลงผชาย, เมลด เปนยาบำรงรางกาย เพมสมรรถภาพทาง

เพศ, ราก ขบปสสาวะ, ใบ ตำพอกรกษาแผลไฟไหมหรอนำรอนลวก, เมลด บำรง

ประสาท บำรงกำหนด, สารสกดจากทง 5 มฤทธกระตนการสรางและการเคลอนตว

ของอสจ

ขอมลอนๆ

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 54: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

52

94.ไม�แถ

ชออน ไมปลอยครงชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เขายาแกกนผด ....................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

เปนไมทใชเลยงครง ...............................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

93.หมามย Mucuna pruriens (L.) DC.

ชออน ชอวงศ FABACEAE

สรรพคณ/วธใช เมลด นำมาควจนหอม จากนนนำไปตำใหละเอยด ชงนำดม เมลดเปนยาบำรงกำลง บำรงสมรรถภาพทางเพศ, ราก ตมหรอดองเหลากน เปนยาบำรงกำลง บำรงรางกาย

ขอมลอนๆ

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Page 55: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

53

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใชราก หมกไฟนงทบ เวลาไปขอยานนตองเอาขาวสารไปขอและเอาทองแดงไปใสแทนรากทเราตดมา ชวยแกไสเลอนทงหญงชาย

ขอมลอนๆ

ผล มรสหวานกนได ..............................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

95.หมากกย

96.ผกเผดขาว

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใชตน ตมกน แกไอ หรอผสมกบสมนไพรอนเปนยากอบกระดก

หรอผสมกบผกกาดหนม บรรเทาอาการปวดแผล ...............

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 56: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

54

ชออน ชอวงศ LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE

สรรพคณ/วธใช

ผสมกบรากมะเฟอง แกปสสาวะขด หรอผสมกบราก

มะเฟอง รากสบปะรด หญาถอดปลอง ตมกน แกนวสาย

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

98.สะเภาลมSesbania sesban (L.) Merr.

97.ช�าพลPiper sarmentosum Roxb. Ex Hunter

ชออน ชอวงศ PIPERACEAE

สรรพคณ/วธใช

ผล ฝนกบมะนาว นำผง ทง 5 ตมกน ตมรบประทาน แกไอ

ลดเบาหวาน บำรงธาต ชวยยอยอาหาร ...............................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Page 57: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

55

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ตมกน แกงวง ทำใหตาสวาง ................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

กนแทนเมยง .........................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

100.ต�นเตม

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

99.มะเมา

Page 58: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

56

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช เครอ ผสมกบจงจะรง (บอระเพด) ปเลย (ไพล) หญาแหวหม บดเปนผง ผสมนำผงแลวปนเปนลกกลอน เปนยาธาต ยาลม, เครอตำ แลวบบนำผสมกบพรกไทย แกเจบทอง จกทอง

ขอมลอนๆ

ตระกลชาพล .........................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

101.ผกปลง

102.จวงหน

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

.............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 59: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

57

104.ปอเจยน

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เปลอก มดทแขนและคอเวาลาไขขน ชวยลดไข....................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ผล เปนยาระบาย ................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

103.บากฮ�อ

Page 60: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

58

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

เมลด ยาสระผม ...................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

106.ฟ�กโขม

105.มนโหเหวCissus repanda Vahl C

ชออน มนหวเหยวชอวงศ VITACEAE

สรรพคณ/วธใช เขายารกษามะเรง ยากอบดก, ทง 5 มาตมอาบแกคอฝอก, ทง 5 ตมกนและอบ (ตมเอาไอรม) ทงอาบ แกบวม แกอกเสบแกปวด, หว ตม หรอใช หว ใบ เครอ ตมกนรกษาโรคปอดบวม โรคตบ, ตำพอกหรอรมพอก เพอดดหนอง ฝ หนามตำ ขนบง เหบ (การอกเสบทอยลกๆ), วานมนเหยว วานนางหอเดยวซอยๆ ตมนำกน แลวกนวานไฟไหม (วานหางจระเขดบๆ) รกษาโรคเกา

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 61: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

59

107.หมากมนElaeocarpus lanceifolius Roxb.

ชออน ชอวงศ ELAEOCARPACEAE

สรรพคณ/วธใช

เปลอก บำรงกำลง ................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

สตวแคนชอบกน ผลมกลนหอม ...........................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

108.หมากเขวน

Page 62: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

60

109.ขนนดน

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

สวนทเปนปมปมราก ตากแหงแลวตมกน แกมะเรงเตานม

.............................................................................................

..................................................................................

ขอมลอนๆ

มกขนกบไมใหญ เชน ไมกาง ................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ตนโกงชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

110.ต�นย

Page 63: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

61

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ผลใชทำกบขาว .....................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

112.หมากลละ

111.จะค�านหววอก

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใชราก ตมหรอดองกน บำรงกำลง ............................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

ใบกนได เหงาจมนำพรก รสชาดเผด ลกษณะเหมอนสะคาน แตไมเลอยขนตนไม จนเรยกปปอ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 64: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

62

113.เจยวกหลานGynostemma pentaphyllum (Thunb.) Makino

ชออน ชอวงศ CUCURBITACEAE

สรรพคณ/วธใช

ทำเปนชาชงกน ตานมะเรง ลดเบาหวานและคลอเรสเตอรอล

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช ตม ผสมปเลย (ไพล)+จงปาน+พรกไทยหรอใช ตนและกง ไมเอาใบมาตมกนตวเดยว แกปวดเนอหนง เจบเขา แกบวมจากผดเลอด แกผดเดอน คนเปนบาด

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

114.ไม�ขป��น

Page 65: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

63

ชออน ชอวงศ LEEACEAE

สรรพคณ/วธใชราก ฝนทา หรอคนเอานำใสแผลสด และสามารถนำมาดองเหลากนวนละนด ทำใหเจรญอาหารและแกเจบเอว, ราก ขอกนแกมะโหกกนปด (รดสดวง), ราก เขายาไดหลายอยาง เชน ยาแกไขปา, รากฝอย ทไมใชรากแกว รกษาอาการทองปด ปวดทอง ทองรวง

ขอมลอนๆ

ยอดกนกบนำพรก .................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

116.เจงเขงแหลงLeea indica (Burm. F.) Merr.

115.ไม�ม�น

ชออน ไมนางนอนชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

ตนใหญๆ เปลอกเกลยง สขาว ................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 66: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

64

117.แผนดนเยน

ชออน เอองแลวชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ชงหรอตม หรอดอง บำรงกำลง แกปวดหว ...........................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

118.ผกสาบ

Page 67: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

65

ชออน หมอกเหลองชอวงศ APOCYNACEAE

สรรพคณ/วธใช

ราก ตมกน แกไข แกปวดเมอย หรอฝนทาหนา แกฝา ........

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

120.ตนเป�ดน�อยAlstonia angustiloba Miq. T

119.แคทราย

ชออน แคบดชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 68: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

66

122.หญ�าตนนกEleusine indica (L.)

ชออน ชอวงศ GRAMINEAE

สรรพคณ/วธใช

ทงตน ตมนำ ขบปสสาวะ ....................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

121.อบเชยCinnamonum inners Reinw. Ex Blume

ชออน เชยดชอวงศ LAURACEAE

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

เปนตนทนกนอยและผใหญบอกวามเยอะใบเหมอนอบเชย เปดหนงสอดนาจะเปนเชยด .....

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 69: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

67

ชออน ตนโกงชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

รากหรอตน ถายพยาธ แกซางเดก........................................

.............................................................................................

...........................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

123.หญ�าตดแพบ

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

กนผกอนขนบานใหม ............................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

124.หญ�าพาย

Page 70: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

68

ชออน ตระกลเดยวกบหสคณไทยชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

126.จวง

125.ฟ�กข�าวMomordica cochinchinensis

ชออน ชอวงศ CUCURBITACEAE

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

Page 71: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

69

127.หมากนะ

ชออน สมอเครอชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

ผล ดองกน รกษามะเรงลำไส บำรงเลอด .............................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

ผลดอง 6 เดอน ใสแตเกลอไมใสนำตาล หรอแคนำสะอาด หรอตำเปนผง นวดนำผงปนเปน

ลกกลอนกได .........................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

128.บาเตงเค�ง

ชออน เตงเคมชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

ใสแกงบก แกงบอน ตนมหนาม ใบมรสสมๆ ........................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 72: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

70

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 73: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

71

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 74: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

72

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 75: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

73

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 76: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

74

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 77: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

75

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 78: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

76

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 79: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

77

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

...............................................................................................

...............................................................................................

.............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 80: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

78

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 81: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

79

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 82: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

80

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 83: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

81

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 84: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

82

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 85: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

83

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 86: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

84

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 87: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

85

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 88: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

86

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 89: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

87

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 90: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

88

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 91: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

89

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 92: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

90

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 93: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

91

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 94: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

92

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 95: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

93

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

Page 96: ป าแม ถอด - OPAC · 2013. 4. 5. · ป าแม ถอด คู่มือสำรวจสมุนไพร บ.แม่ถอด ต.แม่ถอด อ.เถิน

94

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

...............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

ชออน ชอวงศ

สรรพคณ/วธใช

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

ขอมลอนๆ

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................