6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
-
Upload
mikel-sevillano-sampedro -
Category
Documents
-
view
227 -
download
0
Transcript of 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
1/8
Estatua Nazioarteko Kominitatean.
2012-2013
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa II
43
Seigarren Ikasgaia
Seigarren ikasgai
honetan, Estatua eta
bere elementuak
aztertuko ditugu. Aldi
berean, estatuaren
estatusa Nazioarteko
Komunitatean ikusiko
dugu eta bere botere
eta immunitateak
zeintzuk diren
aztertuko ditugu.
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
2/8
6. Ikasgaia
Zuzenbide Fakultatea, Donostia
azioarteko Zuzenbide Publikoa II
44
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
3/8
Estatua Nazioarteko Kominitatean.
2012-2013
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa II
45
6. Ikasgaia: Estatua NazioartekoKomunitatean
Ikasgai honetan, nazioarteko komunitatearen subjektu nagusia aztertuko dugu: estatua.
Termino konplexua da ikuspegi desberdinetatik aztertua izan dena. Berez, estatua ente bat da .
oro har esaten da, bi ikuspegi desberdinetatik aztertu behar dugula.
Alde batetik, estatuari erreferentzia egiten zaio, fenomeno sozial eta politiko gisa. Hau izango
litzateke, lur eremu bat, horrekin batera populazio bat eta bai lurra eta bai populazioa
antolaketa politiko bat izatea, hau da, modu batean instituzionalizatzea. Goazen orain, hiru
elementu horiek banan-banan aztertzera:
Azalera geografikoa: ez dago estaturik azalera geografikorik gabe. Azalera geografikoalur eremu bat, itsas espazio bat eta horretaz gain, aire espazio bat. Beraz, estatuak hiru
dimentsio izango ditu. Kontutan hartu beharko da ere lur-azpia.
Herritar talde bat edo populazioa: hemen, pertsona talde bat lehen aipatutakolurraldera lotutakoa izango dugu. Zein izango da baina lotura hori? Naziokotasuna.
Antolaketa politikoa: pertsona horiek, modu batean edo bestean antolatu beharkodute.
Orain arazoak planteatzen dira. izan ere, lehen arazoa planteatzen da lur eremuarekin. Baina
egia esan ez dago minimo ez maximorik: Vatikanoa.
Populazioari dagokionez, esan beharra dago naziokotasuna ez dela soilik jaiotzaz eskuratzen,
eta beraz, ez da beharrezkoa estatuaren barnean inor jaiotzea.
Antolaketa politikoari dagokionez, nazioarteko komunitateak ez du antolaketa konkretu bat
inposatzen, baizik eta galdatzen duena da efektiboki antolatzeko gaitasun bat. Populazioa eta
lurraldea efektiboki antolatzeko gaitasuna hain zuzen.
Nola interpretatu behar ditugu elementu hauek baina? Gaitasunaren eta eraginkortasunaren
ikuspuntutik hain zuzen ere. Izan ere, lur eremua nahikoa izan behar da estatua eraginkorra
izateko. Populazioari dagokionez, ez da eskatzen minimo bat, baizik eta iraunkortasuna, hau
da, bat batean desagertzeko aukerarik ez egotea. Azkenik, gobernuari dagokionez, edozein
izan daiteke. Baina galdatzen den beste elementu bat, honakoa izango da, Montebideoko
hitzarmenari jarraiki: gainontzeko estatuekin harremanak izateko gaitasuna.
Guzti honekin batera, nazioarteko komunitatearen aurrezagutza beharrezkoa izango da estatu
izateko. Izan ere, aurrezagutza hori izan ezean, ezin izango da estatutzat jo, nazioarteko
komunitatearen begien aurrean. Honen adibide harrigarri bat Sealandizango genuke.
Baina, Montebideoko hitzarmenaren 3.artikuluak dionaren arabera, ez da inoren aurrezagutza
behar.
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
4/8
6. Ikasgaia
Zuzenbide Fakultatea, Donostia
azioarteko Zuzenbide Publikoa II
46
Estatuaren bigarren ikuspegi bat izango litzateke, fenomeno juridiko gisara. Hemen ez dira
elementu berriak sortzen, baina juridikoki, harreman berezi bat sortzen da hiru elementu
horien artean. Berezitasun hori, subiranotasuna izango da. Nondik ateratzen da baina
subiranotasuna? Berdintasun eta independentzia printzipioetatik hain zuzen. Beraz, hiru
elementu klasikoak independenteak izan beharko dira, soilik estatu horren gobernuari lotuta
egongo direlarik.
Hau proiektatu egiten da gainontzeko estatuekin harremanak izateko gaitasunean. Izan ere,
juridikoki maila berean egon beharko da gainontzeko estatuekin. Honen isla izan daiteke,
tratatuen sinatzea. Tratatuak sinatzean, norberaren subiranotasuna onartzen ari dira.
Barrura begira, estatu botereen egikaritza osoa, esklusiboa eta absolutua izan beharko da. Izan
ere, juridikoki esklusibitate bat egongo da. Normalean, esklusibitate horren adierazlea
naziokotasuna izango da.
ESTATUKO OINARRIZKO EDUKIAK NAZIOARTEKO ORDENAMENDUAN.
a) Lurraldea:Estatu batek bere botereak modu eraginkor, esklusibo eta balizko batean egikaritzen duen
espazio fisiko edo geografikoa. Baina, horrekin batera, ondare bat galdagarri da. Ondarearen
barnean, artea, petrolioa eta abarrekoak sartuko genituzke.
b) Antolakuntza politikoa.Nazio Batuen Kartaren 4. artikuluari jarraiki, kide izateko, beharrezkoa da nazioarteko
harremanetan parte hartzeko gaitasuna. Beraz, badirudi, antolaketa politiko hori lurralde etapopulazioa kontrolatzeko gaitasunari egiten dio erreferentzia, eta ez zein antolamendu
erabiltzen denari.
Elementu eratzaile hau hiru ezaugarri dituela aipatu beharra dago:
Eskuordetua ez den pertsonen gaineko menperatze ahalmena Estatuari dagokio esklusiboki eta honen borondatea adierazten du Jatorrizko boterea denez bakarrik nazioarteko zuzenbidearen arabera eratzen da.c) Populazioa.
Populazioa, giza-talde batean gainean eskuduntza esklusiboa egikaritzeko aukera izango
litzateke, ikuspuntu juridiko batetik. Estatuak du naziokotasuna eskuratu eta galtzeko
baldintzak ezartzeko eskuduntza. Hiru esparru bereziten dira honen barruan:
Pertsona fisikoen naziokotasuna Pertsona juridikoen naziokotasuna Objektuen naziokotasuna
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
5/8
Estatua Nazioarteko Kominitatean.
2012-2013
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa II
47
ESTATUAREN NAZIOARTEKO ESTATUTUA
Estatuaren nazioarteko estatutuaren printzipio galdatzaileak honako hauek dira:
independentzia eta berdintasuna.
Bere lurralde eta nazionalekiko eskuduntza esklusibo, autonomo eta osoa behar du izan. Besteestatuen barne arazoetan ez sartzeko obligazioa dago eta nazioarteko zuzenbidearekiko
menpekotasuna izan beharko du.
Estatututako ematen dizkion botereak, honako hauek izango lirateke:
Espazio botereak izango genituzke alde batetik, zeinak bere eremuetan emandako egintzak
arautzeko botereak izango lirateke.
Bestalde, arlo juridikoan Nazioarteko Zuzenbidea eratzeko prozesuan parte hartzeko boterea
izango dute eta Nazioarteko Subjektuak eratzeko botereak.
Printzipio hauek, printzipio izateaz aparte, ondorio zehatzak dituzte. Ondorio horietatik lehena,
eskumen-immunitatea da: estatu batek, bere barne-ordenamendu organoak erabilita, beste
estatu baten ordenamenduan ezin izango da inoiz sartu.
Honelako ezintasun bat sortzen da, nazioarteko komunitatean estatuak berdintasun egoeran
egon behar direlako. Hau logikoa dirudi. XVII. Mendean logikoa zen, estatuen arteko
harremanak ofizialak zirelako. Baina gaur egun, estatuek beste estatuetan parte hartzeko
moduak asko aldatu dira, globalizazioaren bitartez. Horren ondorioz, parte hartze guztiak ez
dira ofizialak, hau da, ez dira publikoak. Izan ere, gerta daiteke estatua agente pribatu gisara
aritzea eta gerta daiteke ere, zerbait publikoa egitea baina ondorioak pribatuak izatea.
Beraz, momentu jakin batean, mundua garatzen joan den heinean, ondorio hau garrantzia
galtzen joan da. Goazen aztertzera gaur egun daukagun egoera:
Historikoki bi eredu banandu daitezke:
Eskumen immunitate absolutua: inoiz izango da atzerriko estatu bat epaitu barneordenamenduan. Historikoki hau erabiltzen zen hasieran, baina harremanak publiko
eta ofizialak zirelako, ordezkari politikoen bitartez egiten zirenak, eta ordezkarienekintzak ezin ziren epaitu barne ordenamenduan. Sistema hau, AEBn eta Erresuma
Batuan mantendu egiten dute. Izan ere, orain arte estatu bakoitzak erabakitzeko
ahalmena izan dute, irizpidea aukeratzeko orduan. Bi estatu horiek, historikoki ekintza
ugari egin dituzte beraien mugetatik kanpo. Horregatik, eskumen immunitate
absolutua aukeratzen dute. Beraiek diote ez dutela epaiketarik burutuko beraien
lurraldean, beti ere eskumen immunitate absolutua errespetatzen bazaie.
Immunitate erlatiboaren teknika: Eskumen immunitatea soilik zenbait ekintzenaurrean erabiliko da, baina ez beti, parte hartzea era askotakoa izan daitekeelako. Hau
da gaur egun zabalduena dagoen sistema. Izan ere, ia estatu gehienak ulertzen dute
estatuen parte hartzea ez dela beti botere publikoaren egikaritza suposatzen. Teknika
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
6/8
6. Ikasgaia
Zuzenbide Fakultatea, Donostia
azioarteko Zuzenbide Publikoa II
48
hau batez ere Europa kontinentalean izan du arrakasta historikoki. Teknikaren oinarria
da ulertzen duela, zenbait estatuen parte hartzea egiten dela bai botere publikoaren
egikaritzan, bai kudeatzaile gisa aritu. Beraz, ente publiko gisara aritzen denean
estatua onartuko zaio immunitatea soilik.
Convencin de naciones unidas sobre inmunidades jurisdiccionales de los Estados y de susbienes, izango da nazioarte mailan daukagun araua. Honen 1. artikuluak dioen moduan,
immunitate hau izango da epaitua ez izateko aukera.
2. artikuluak zehazten da, zer ulertzen den epaitegi eta estatu gisara. Berdin dio zein maila
den, Estatu baten organo den heinean, ezin izango da atzerrian epaitu.
5. artikuluari jarraiki, Estatu guztiek immunitatea izango dute. Bi irizpide erabiliko ditu botere
publikoaren egikaritzan gauden edo ez jakiteko:
Egintzaren izaera. Egintzaren objektua aztertzea.
Irizpide bi hauekin lortu beharko dugu praktika guztia zehaztea. Horiekin jakin beharko dugu
botere publikoaren egikaritzan edo ez. Horren arabera eskumen immunitatea onartuko da edo
ez.
Hitzarmenak, edozein hitzarmen bezala, arau orokorra du baina gero zehaztapenak ditu. 10.
artikulua eta hurrengoetan, kasu zehatzak aurkezten dira zeinetan ez da immunitatea
onartzen.
i.
Transacciones mercantiles (10)ii. Contratos de trabajo (11)
iii. Lesiones a las personas y daos a los bienes (12)iv. Propiedad, posesin y uso de bienes (13)v. Propiedad intelectual e industrial (14)
vi. Participacin en sociedades y otras colectividades (15)Hori izango litzateke, eskumen immunitatea. Baina printzipio horiek dakartzaten ondorio
bakarra ez da eskumen immunitatea, baizik eta honako hau ere:
Exekuzio immunitatearen bitartez lortzen dena da, ondasunen kontra neurriak ez hartzea.
Honen helburua izango da atzerriko estatu batean gure ondasunak ez kaltetzea izango da,
adibidez enbargoen bitartez.
Hitzarmenaren IV. Atalean zehazten da arau hau, bere salbuespenekin, adibidez, 18.
artikuluan. izan ere, enbargatzea eman daiteke, estatuak baimentzen badu, baimentzea bi
modutara egin daitekeelarik: estatuen arteko konpromiso baten bitartez edo prozesuan
sartuta, prozesuari erantzuna emateko ondasun konkretu batzuk hautatu baditu.
19. artikuluan, sententziaren ondoren emandako exekuzioa aipatzen da. Ezin izango dira
ondasunak hartu sententzia eman ondoren, salbu estatuak hala adierazi.
21. artikuluak ondasun bereziak aipatzen ditu, zeinak ezin izango dira inoiz enbargatuak izan.
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
7/8
Estatua Nazioarteko Kominitatean.
2012-2013
Nazioarteko Zuzenbide Publikoa II
49
Artculo 21
Clases especiales de bienes
1. No se considerarn bienes utilizados o destinados a ser utilizados especficamente por el
Estado para fines que no sean un servicio pblico no comercial conforme a lo dispuesto en el
apartado c) del artculo 19:
a) los bienes, incluida cualquier cuenta bancaria, que sean utilizados o estn destinados a ser
utilizados en el desempeo de las funciones de la misin diplomtica del Estado o de sus oficinas
consulares, sus misiones especiales, sus misiones ante organizaciones internacionales o sus
delegaciones en rganos de organizaciones internacionales o en conferencias internacionales;b) los bienes de carcter militar o los que sean utilizados o estn destinados a ser utilizados en el
desempeo de funciones militares;
c) los bienes del banco central o de otra autoridad monetaria del Estado;
d) los bienes que formen parte del patrimonio cultural del Estado, o parte de sus archivos, y no
se hayan puesto ni estn destinados a ser puestos en venta;
e) los bienes que formen parte de una exposicin de objetos de inters cientfico, cultural o
histrico y no se hayan puesto ni estn destinados a ser puestos en venta.
2. Lo dispuesto en el prrafo 1 se entender sin perjuicio de lo previsto en el artculo 18 y los
apartados a) y b) del artculo 19.
Horiek izango dira enbaxada eta kontsulatuekin lotuta dauden ondasunak batez ere. Hona
hemen artikuluaren erredakzioa:
ESPAINAREN JARRERA
Bi momentu desberdindu ditzakegu:
1978ko Konstituzioa aurretik:Botere exekutiboak immunitate eredu absolutuaren alde egiten zuen, naiz eta botere
judizialak hori ez aplikatu. Hau logikoa da kontutan hartuz Diktadura bat zegoela.
Konstituzioa Ondoren.Hau, konstituzioaren 117.3 artikuluan jasotzen da eta Botere Judizialeko Lege Organikoaren
21.2 artikuluan. Espainia ez da Europako 1972ko tratatuaren parte eta beraz, tratatu orokorrik
ez dago.
-
7/28/2019 6. Ikasgaia - Estatua Nazioarteko Komunitatean
8/8
6. Ikasgaia
Zuzenbide Fakultatea, Donostia
azioarteko Zuzenbide Publikoa II
50