2.1.PORTAERA 2.1.PORTAERA OSAGAIAKOSAGAIAK

Zer da portaera?Zer da portaera? Pertsonak duen berariazko jokabidea, Pertsonak duen berariazko jokabidea,

ekiteko modua edo egoera jakin bati ekiteko modua edo egoera jakin bati erantzuteko modua da portaera.erantzuteko modua da portaera.

Barne-eragile eta kanpo eragileen Barne-eragile eta kanpo eragileen menpe menpe

2.1.1 ASERTIBITATEA2.1.1 ASERTIBITATEA

W. Risok W. Risok portaera asertiboaportaera asertiboa

““Pertsonari bere interesen eta helburuen Pertsonari bere interesen eta helburuen arabera, oposizioa eta afektua egoki arabera, oposizioa eta afektua egoki

adierazten uzten dion portaera, besteen adierazten uzten dion portaera, besteen eskubideak errespetatuz eta proposatutako eskubideak errespetatuz eta proposatutako

helburua lortzen saiatuz”.helburua lortzen saiatuz”.

Baina ez da beti horrela gertatzen:Baina ez da beti horrela gertatzen: Portaera pasiboaPortaera pasiboa Portaera agresiboaPortaera agresiboa

SOZIALKI TREBEAK DIRENSOZIALKI TREBEAK DIRENPORTAERA BATZUK PORTAERA BATZUK

ESKUBIDE ASERTIBOEN ESKUBIDE ASERTIBOEN DEKALOGOA DEKALOGOA

Goraipamenak egiteaGoraipamenak egiteaGoraipamenak jasotzeaGoraipamenak jasotzeaEskariak egiteaEskariak egiteaMaitasuna, atsegina eta Maitasuna, atsegina eta afektua adierazteaafektua adierazteaElkarrizketak hasi eta mantentzeaElkarrizketak hasi eta mantentzeaNorberaren eskubideak defendatzeaNorberaren eskubideak defendatzeaEskariei ezetz esateaEskariei ezetz esateaIritzi pertsonalak adieraztea, baita Iritzi pertsonalak adieraztea, baita desadostasunak eredesadostasunak ereAtsekabeak, ondoezak edo haserreak Atsekabeak, ondoezak edo haserreak argudiatuz adierazteaargudiatuz adierazteaBesteari jarrera desegokiak alda ditzan Besteari jarrera desegokiak alda ditzan eskatzeaeskatzeaEzjakintasuna onartzea eta aitortzeaEzjakintasuna onartzea eta aitortzeaKritikak onartzeaKritikak onartzeaLana eskatu eta lortzeaLana eskatu eta lortzeaJendaurrean hitz egiteaJendaurrean hitz egitea

Zure emozio, pentsamendu eta portaerari buruzko Zure emozio, pentsamendu eta portaerari buruzko juzkua egiteko eskubidea duzu, eta juzkua egiteko eskubidea duzu, eta sentitzen pentsatzen eta egiten duzunak sentitzen pentsatzen eta egiten duzunak sortzen dituen ondorioen erantzule zarasortzen dituen ondorioen erantzule zara

Ez duzu mundu guztiari azalpenik eman beharrik Ez duzu mundu guztiari azalpenik eman beharrik zure ekintzengatikzure ekintzengatik

Gauzak gaizki badabiltza, ez du zertan izan, Gauzak gaizki badabiltza, ez du zertan izan, nahitaez, zure erruagatiknahitaez, zure erruagatik

Ezeroso bazaude, iritzia alda dezakezuEzeroso bazaude, iritzia alda dezakezuAkatsen bat egitean, lotsatu gabe onar dezakezuAkatsen bat egitean, lotsatu gabe onar dezakezuEz duzu dena jakiteko obligaziorik. “Ez dakit” esan Ez duzu dena jakiteko obligaziorik. “Ez dakit” esan

dezakezu gaizki sentitu gabedezakezu gaizki sentitu gabeEz duzu zertan guztien adiskide izan, eta ez duzu Ez duzu zertan guztien adiskide izan, eta ez duzu

zertan gustuko izan mundu guztiak egiten zertan gustuko izan mundu guztiak egiten duenaduena

Ez diozu inori frogatu behar arrazoia duzulaEz diozu inori frogatu behar arrazoia duzulaEz duzu zertan dena ulertu. “Ez dut ulertzen” esan Ez duzu zertan dena ulertu. “Ez dut ulertzen” esan

dezakezu gaizki sentitu gabedezakezu gaizki sentitu gabeEz dago perfektua izan beharrik, eta ez duzu Ez dago perfektua izan beharrik, eta ez duzu

gaizki sentitu behar zaren bezalakoa gaizki sentitu behar zaren bezalakoa

zarelakozarelako