2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik...

12
Defar etiopiarra lehen postuan, Cheruiyot kenyarra eta Dibaba herrikidea atzetik dituela, atzo, 5.000 metrokoaren finalean. JOHN G. MABANGLO/ EFE Ez urre, eta ez marka Tirunesh Dibabak ez du lortu 5.000 metrokoan ere urrea irabaztea. Meseret Defar herrikideak zapuztu du haren erronka. Jardunaldi berean, AEBetako emakumezkoen taldeak munduko marka lortu du 4x100 metrokoan. D 06-07 E z da dena marka, zenbaki, datu, en- trenamendu, domina eta estatitis- ka izango.Ez behintzat dena kirolari lo- tutako marka, zenbaki, datu, entrena- mendu, domina eta estatistika. Behar dutelako haiek ere garaipenak norekin ospatu eta penak norekin goxatu. Durex etxeak 150.000 kondoi banatu zituen Londresen jokoak hasi aurretik. Orotara 16.000 kirolari aritu direla kon- tuan hartuta, ia hamar tokatzen zitzaiz- kion bakoitzari. Ez dakidana da NOBren 40. arau famatuak hartu ote duen hori ere kontuan. Durex, berez, ez baita joko- etarako dirua jarri duten babesleen ar- tean agertzen, baina ‘babesle’ horrekin adina propaganda gutxik egingo zute- lako Olinpiar Hirian eta handik kanpo. Jakina omen delako Olinpiar Hiria zerbait «basatia» izaten dela, sexuaren «supermerkatu» handiena. Ryan Lochte (Aranburuk) dio kirolarien %75ak izaten dituela harreman sexua- lak Olinpiar Hirian, Hope Solo AEBeta- ko emakumezkoen selekzioko atezainak ikusi ditu kirolariak «belazean txortan», eta Tony Azevedo waterpolo jo- kalariak esan du hura «unibertsitaera joatea» bezalakoa dela —hark ez zuen nonbait Leioan ikasi—. Eta asaldatu egin dira (apur) batzuk, eta abiatu dute beste batzuk sexuaren onurei edo kalteei buruzko eztabaida. Gutxiago mintzatu dira, ordea, eliteko kirolariaren bakardadeaz eta presioaz. Norberarena horren ongi ulertzen due- na parean topatzeaz, eta kamera, foku eta mikroetatik isolatuta bizitzeko au- kera paregabe eta bakar horretaz. Olin- piar burbuila horretan bakartuta bizi- tzearen plazeraz. ‘Citius, altius, fortius’ Enekoitz Telleria Olinpiar Hiri «basatia» 02 03 04 Ibilketa DMikel Odriozolak gaur hartuko du parte 50 kilometrokoan. Eskubaloia DEspainia eta Hego Korea brontzezko domina lortzen saiatuko dira gaur. Borroka DMaider Unda: «Egunerokoan nire ondoan aritu direnentzat da domina hau». www.berria.info/londres12 berria 2012ko abuztuaren 11

Transcript of 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik...

Page 1: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

Defar etiopiarra lehen postuan, Cheruiyot kenyarra eta Dibaba herrikidea atzetik dituela, atzo, 5.000 metrokoaren finalean. JOHN G. MABANGLO / EFE

Ez urre, eta ez marka

Tirunesh Dibabak ez du lortu

5.000 metrokoan ere urrea irabaztea.

Meseret Defar herrikideak zapuztu du

haren erronka.Jardunaldi berean,

AEBetako emakumezkoen taldeak

munduko marka lortu du 4x100 metrokoan.D06-07

E z da dena marka,zenbaki,datu,en-trenamendu,domina eta estatitis-

ka izango.Ez behintzat dena kirolari lo-tutako marka,zenbaki,datu,entrena-mendu,domina eta estatistika.Behardutelako haiek ere garaipenak norekinospatu eta penak norekin goxatu.

Durex etxeak 150.000 kondoi banatuzituen Londresen jokoak hasi aurretik.Orotara 16.000 kirolari aritu direla kon-tuan hartuta, ia hamar tokatzen zitzaiz-kion bakoitzari. Ez dakidana da NOBren40. arau famatuak hartu ote duen horiere kontuan. Durex, berez, ez baita joko-

etarako dirua jarri duten babesleen ar-tean agertzen, baina ‘babesle’ horrekinadina propaganda gutxik egingo zute-lako Olinpiar Hirian eta handik kanpo.

Jakina omen delako Olinpiar Hiriazerbait «basatia» izaten dela, sexuaren«supermerkatu» handiena. RyanLochte (Aranburuk) dio kirolarien%75ak izaten dituela harreman sexua-lak Olinpiar Hirian, Hope Solo AEBeta-

ko emakumezkoen selekziokoatezainak ikusi ditu kirolariak«belazean txortan», etaTony Azevedo waterpolo jo-

kalariak esan du hura «unibertsitaerajoatea» bezalakoa dela —hark ez zuennonbait Leioan ikasi—.

Eta asaldatu egin dira (apur) batzuk,eta abiatu dute beste batzuk sexuarenonurei edo kalteei buruzko eztabaida.Gutxiago mintzatu dira, ordea, elitekokirolariaren bakardadeaz eta presioaz.Norberarena horren ongi ulertzen due-na parean topatzeaz, eta kamera, fokueta mikroetatik isolatuta bizitzeko au-kera paregabe eta bakar horretaz. Olin-piar burbuila horretan bakartuta bizi-tzearen plazeraz.

‘Citius, altius, fortius’Enekoitz Telleria

Olinpiar Hiri«basatia»

02

03

04

Ibilketa DMikel Odriozolak gaur

hartuko du parte 50 kilometrokoan.

Eskubaloia DEspainia eta Hego Korea

brontzezko domina lortzen saiatuko dira gaur.

Borroka DMaider Unda: «Egunerokoan nire

ondoan aritu direnentzat da domina hau».

www.berria.info/londres12

berria2012ko abuztuaren 11

Page 2: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

02 berria2012ko abuztuaren 11Euskal kirolariakDEskubaloia

Imanol Magro Londres,Berriemaile berezia

P sikologo bihurtu beharizan du kolpetik. «Lanpsikologikoa da orain ga-

rrantzitsuena, susperraldi emo-zionala lortzea; jokalariek bizka-rrekoari buelta eman diezaiotelaeta argi izan dezatela hau ez delabukatu. Finala ez da bestea, gurefinala hau da». Jorge Dueñasenmezua argia da, eta ziur gaurkopartidaren aurretik jokalariei al-dagelan emango dien hitzalditxo-an agertuko dela. Espainiak bron-tzezko domina izango du jokoanHego Korearen aurka (18:00), Bas-ketball Arenan.

Herenegun Montenegrorenaurka finalerdietan galdu ondo-ren aldagelako irudia oso gogorraizan zela aitortu du hautatzaile-ak. Ordu gutxiko loa egin eta ohe-an buelta asko eman ondoren, bai-na, goizez, Dueñasek beste modubatera ikusten du egoera. «Orainez zaio horri bueltarik eman be-har, ez du merezi. Kolpe gogorra?Are gogorragoa hartu zuten final-laurdenetan eta lehen faseanetxera joan zirenek. Guk oraindik

saria lortzeko aukera dugu». Be-rriz ere diskurtsoa entseatzen aridela dirudi, baina hark ere badakijokalari askorentzat azken olin-piar aukera izango dela.

Gizon lasaia da, eta geldo hitzegiten du. Jenio biziko multzo batzuzentzen du, imintzio asko egineta emozioak muturrera ematendituena. Hark, aldiz, aurkakoa di-rudi, geldi aulki aurrean, askotanmakurtuta eta samurai trazare-kin. Ondo ezagutzen du esku arte-an duen taldea, eta, urteetan pila-turiko orbainen eraginez, argi dubuelta emango diola kolpeari.«Badakigu kolpeen ondoren al-txatzen. Munduko Txapelketanfinalerdietan galdu eta hiruga-rren izan ginen. Jokoetako lehenpartida Korearen aurka galdu,eta buelta eman genion. Jokalarizailduak ditut, eta ziur nago gaurondo egongo direla».

Ordu batzuk baino ez zirenpasa Montenegroren aurka galduzutenetik, baina atzoko gosariahartu aurretik Hego Korearen bi-deoak ikusten hasia zen. «Lan psi-kologikoaz gain, taktikoa ere eginbehar da. Gauza batzuk doitzekoditugu oraindik, batez ere joanden astean ikusitakoen ondo-ren». Esperientzian oinarritutamintzo da, jokoetako lehen parti-dan bere taldeak 31-27 galdu zue-lako gaurko aurkariaren aurka.Partida txarra izan zen, eta joka-lariek aitortu dutenez, gau har-tan elkartu, eta gauzak zuzentze-ko konpromisoa hartu zuten.

Korea tradizio handiko taldeada; bi aldiz izan da olinpiar txapel-dun eta jokalari apartak ditu.Bada, nola irabazten zaio? «Errit-moa» da gakoa, Dueñasentzat.

«Mentalitatea garrantzitsua da,noski, baina pista gainean, arlotaktikoan, gure erritmoa inposa-tu behar dugu. Koreak oso bizi jo-katzen du, pista guztia estaliz.Guk hori saihestu behar dugu,guk nahi dugun moduan jokatze-ra behartu behar dugu». Zaindubeharreko jokalaria Eun Hee Ryuda, Espainiako selekzioari hain-beste min egiten dien jaurtitzailehorietako bat. Aurreko partidan,albokoak gol zakua sartu zuen,bederatzi hain zuzen ere, eta,egun, jokoetako hirugarren gole-atzaile nagusia da.

Dueñas oso gustura dago tal-dea ematen ari den itxurarekin,baina, hala ere, «apurtxo» batgehiago eman dezakeela sinetsitadago, eta pixka bat zukutuko dugaur maila hori eman dezan. De-fentsa lanarekin dago harroen,baina erasoan erabaki hobeakhar ditzaketela uste du. Montene-groren aurka hori pasa zen uneerabakigarrian; «bigarren zatiantrabatu egin ginen», aitortu du;eta Korearen aurka berdin gertadadin eragotzi nahi du. Formula

defentsa ona da, eta patxada pix-ka bat aurrean, «jokalarien moto-rrak bueltak behar baino azka-rrago eman ez ditzan».

Euskal jokalariak,banakaEuskal herritarren jarduna onaari da izaten, eta hautatzaileakbanaka aletu du haien lana. EliPinedo «bikain» jokatzen ari delauste du: «Defentsan zein erasoan.Atzean oldarkor dabil, eta eraso-an oso eraginkor. Txapelketakojokalarietako bat da». Nely Carla«asentatuago» ikusi du Londre-sen, eta jokoari gehitzen dion «in-darra» goratu du. Andrea Barno-rekin oso gustura dago: «Defen-tsak bere izaera nabaritzen du,estu hartzen ditu aurkariak etakontraerasoan atera behar izanduenean zentzu handia ematendio jokoari». Patricia Elorzak gu-txi jokatu du, baina hitz onak dituharentzat ere: «Bere rola ulertudu. Gutxi jokatu du, baina jokatuduenean atseden minutu onakeman dizkigu».

Bat falta zaio azterketan. Aul-kian esertzen dena. «Tira, ondoari naizela uste dut, baliabide tak-tiko asko erabiltzen, eta gehiene-tan asmatu dudala uste dut, bai-na ez beti». Lo gutxi eta eskubaloiasko, ezin izan ditu jokoak nahikolukeen bezala jarraitu. «Familiabisitan etorri eta egun bateko ar-nasa hartu nuen, baina justu-jus-tu jarraitzen ditut albisteak». Ira-bazi edo galdu, Espainiak inoizolinpiar joko batzuetan lorturikoemaitzarik onena izango da, bai-na alde handia dago hirugarrene-tik laugarrenera. Domina edoezer ez da. Historia liburuetanagertzea dago jokoan.

«Badakigu kolpeenondoren altxatzen»

Espainiak eta Hego Koreakbrontzezko dominaerabakitzeko partida jokatukodute gaur. Jorge Dueñashautatzaile bilbotarraknorgehiagokako gakoak azaldu dizkio BERRIAri.

Jorge Dueñas Espainiako selekzioko hautatzailea, aginduak ematen, Kroaziaren aurkako finalerdian. MARCELO SAYAO / EFE

Finalap21:30ean. Monte-negrok eta Norve-giak gaur jokatukodute finala, Saskiba-loi Arenan. Norvegiada faborito, egungoOlinpiar, Mundukoeta Europako txa-pelduna delako.Montenegro, aldiz,jokoetako ezustekohandia izan da. Le-hen fasean bi finalis-tak euren multzoe-tako laugarren sail-katuak izan ziren.

«Ca

rl L

ewis

ek e

z du

ezer

egi

n at

leti

smoa

gati

k,be

rare

ngat

ik b

aizi

k»,

Usa

in B

olt

pJA

MA

IKA

KO

AT

LETA

esa

ldia

Kolpe gogorragoa hartuzuten aurretik etxerajoan zirenek; guk zerbaitdugu jokoan oraindik»

«Hego Korearen aurka,erritmoa da gakoa; ezin diegu utzi eurenjoko bizia inposatzen»JORGE DUEÑASEspainiako selekzioko hautatzailea

‘‘

Page 3: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

03berria2012ko abuztuaren 11 Euskal kirolariakDAtletismoa

Unai Zubeldia Londres,Berriemaile berezia

Hirugarrenez ariko da MikelOdriozola (Errenteria, Gipuzkoa,1973) Olinpiar Jokoetan. Presta-keta ez da erraza izan, baina egin-dako lanaren ordaina jaso nahidu, behingoz, gaur, 10:00etatik au-rrera, ibilketako 50 kilometrokoproban. Badaki herritarrak adi-adi begira egongo direla, Kabiagunean jarriko duten pantailaerraldoiaren bidez. Lehen pauso-ak ematen hasterako, eskerrakeman nahi dizkie guztiei. «Mo-mentu txarretan bereziki, osopresent edukitzen dut herrita-rren babes hori».Kostatu zitzaien baieztatzea, baina,azkenean, bai, hirugarrenez arikozara Olinpiar Jokoetan.Gogorra izan da Jokoetarako sail-kapen fasea, arazo fisiko dezenteizan dudalako. Atzeratu egin zi-tzaigun prestaketa, baina, tira,ona ere izan daiteke hori, Jokoe-tan egon beharko nukeelako sa-soirik onenean. Konfiantza han-dia daukat, ikusi dudalako arazo-ak arazo gorputza bere oneraekartzeko gai izan naizela. Infek-zio larri samar bat izan nuenorain dela hiruzpalau hilabete,eta zalantzak sortu zizkidan. Az-ken urteotako zailenetakoa izanda prestaketa, baina bide zailxea-gotik bada ere, sufrituz, iritsi garanahi genuen lekura.Atzera begiratuta, zer izan ziren zu-retzat 2000ko Sydneyko Jokoak?24. postuan sailkatu zinen, 3.59.05orduko denborarekin.Umetatik amesten nuena lortunuen Sydneyra joanda. 1996an,Bartzelonako Jokoen atarian,atletismotik bizitzea zen nire hel-burua. Horregatik, betetakoamets baten gisa bizi izan nituenSydneyko Jokoak.Pekinen, 2008an, beste pauso bateman zenuen; 13. postua eta denbo-ra hobea: 3.51.30.Bai... 2004an, ez nintzen sailkatuJokoetarako, eta min handiaeman zidan horrek. 2008an hala-korik ezin zela gertatu esan nionneure buruari, eta lan handiaegin nuen Pekinera bidean. Emai-tza aintzat hartuta, pena pixkabat eman zidan, zortzi onenen ar-tean sartzeko gai nintzela ustedudalako. Bi esperientzia horien ondoren, nolabiziko dituzu Londresko Jokoak?Aurreko biak hobetzeko helburuargiarekin noa. Lehen zortzienartean sailkatu nahi dut, eta eagai garen dominen borrokan sar-tzeko. Nire markarik onenera ger-turatu nahiko nuke. 3.45etik jais-teko gai baldin bagara, 3.41 horre-tara gerturatzen bagara, ziur

nago oso postu ona lortuko dugu-la. Maila handia dago, zaila da,baina helburu horrekin goaz.Ondo lehiatu nahi dut; egindakoaaztertu, eta emaitza dena delakoaere, neure buruarekin lasai amai-tu nahiko nuke proba.Aurkariak ere ondo zainduko zeni-tuen azken hilabeteotan...Hala da, bai. Aurkari asko daude:errusiarrak, txinatarrak, austra-liarrak... Baina neure burua daaurkaririk handiena. Neurea egi-tera noa ni.Atzetik aurrerako lasterketak eginohi dituzu normalean. Taktika horrieusteko asmoa daukazu Londresenere?30. kilometrora arte nahiko lasaijoan beharra dago, ahaleginakontrolatuz, eta Londresen ereantzekoa egingo dugu. Baina, eze-ren okerrik ez dela, azkarxeagoabiatzeko asmoa daukagu. Ustedut azkarra izango dela lasterke-ta, eta hasieran ezingo dugu den-bora askorik galdu.

Ibilbidea bera ezagutzen duzu. Bi ki-lometro eskas dauzka, eta igoeratxiki bat tartean, The Mall-en. Zermoduzkoa da zuretzat?Ez da txarra; gustuko dut ibilbi-dea. Abenduan aztertu genuen,eta egia da aldapatxo bat badago-ela tartean. Oso laua da gainera-koan, eta horrek eragina izangodu. Baina ibilbideak adina ga-rrantzi izango du eguraldiak, az-ken lau urteotan beroa eta heze-tasun handia izan dugulako las-terketa guztietan, baita Errusianere. Gehiago edaten da horrelako-etan, eta gorputzak ez du berdinerantzuten. Ea fresko samar egi-ten duen [eguzkia eta 18-23 gradudaude iragarrita gaur goizerako].Bi kilometroko ibilbideari 25 itzuli.25 aldiz igaro behar helmugatik, 25aldiz aldapatik... Buruarentzat osogogorra da hori.Bai, oso gogorra da, eta horrega-tik lantzen dugu hainbeste bisua-lizazioa. Horrez gain, erlaxazioariketak ere egiten ditugu, urduri

ez jartzeko. Txapelketetan, beha-rrezkoa da urduritasun pixka batedukitzea, lasterketan sartutazaudela esan nahi duelako. Bainaurduritasun hori kontrolatzen ja-kin beharra dago.2008an hasi zinen esaten Pekinenondoren agian 2009a urte egokiazela erretiroa hartzeko,baina nekae-zina dirudizu. Londresen ondoren,kito,edo indarrean zaude oraindik?Londresen ez naiz erretiratuko.Hori argi daukat. Urtebete gehia-go jarraituko dut, ziur. Hurrengoolinpiar zikloan iritsiko da erreti-roa hartzeko garaia, baina ez da-kit bi urte barru izango den, hirubarru edo lau barru. Gehienez ereBrasilgo Jokoetara arte luzatukonuke kirol ibilbidea, oso polita li-tzatekeelako han bukatzea. Bai-na auskalo. Urtez urte aztertukodut egoera. Harrigarri samarra da Espainiako se-lekzioaren ibilketako taldea. Zuk 39urte dituzu, eta Jesus Angel GarciaBragadok, 43 —Benjamin Sanchezda hirugarrena, 28 urtekoa—. Osoonak zarete? Edo gazteak falta dira?Bietatik dago pixka bat. Egiarizor, gure markak onak dira; niremarka (3.41 ordu) historian lauatletak bakarrik berdindu duteEspainian. Onak garela esan nahidu horrek, baina atzetik ez datoratleta indartsu-indartsurik. Az-ken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara.Datu argigarria da hori ere. Probazaila da gurea, oso luzea, gogorra,entrenamendu asko eskatzenduena, diru laguntza handirik ezdaukana... Ni berandu samarhasi nintzen atletismoan, 25-26urterekin joan nintzelako Bartze-lonara, eta, alde horretatik, lesio-rik ez badut, bospasei urte dauz-kat nire alde.

Ibiltaria

Oso fin dago Mikel Odriozola; nabari da gorputzhorrek egurra hartu duela. Prestaketa zaila izan delaaitortu du, baina gaztetuta dago buruz. Sydneyn etaPekinen egindakoa hobetu nahiko luke Londresen.

«Neure burua daaurkaririk handiena»

Mikel Odriozola

GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS

Aipatzekoak.pHasiera. MikelOdriozola kasualita-tez hasi zen ibilke-tan. Futbola etaatletismoa uztartu-ta, egun batean beraaukeratu zuten es-kolako Olinpiar Joko-etan ibilketan aritze-ko; hiru kilometrodenera. Pauso ho-rren ondoren iritsizen Errenteriako klu-bera, Jose Luis Ca-baleiroren babese-an.

Ro

ber

t Ko

rzen

iow

ski iz

an

da

ino

izko

ibilt

ari

on

ena

Olin

pia

r Jo

koet

an

.Po

lon

iarr

ak

urr

ezko

lau

do

min

a ir

ab

azi z

itu

en.H

orie

tati

k h

iru ja

rra

ian

,50

kilo

met

roko

an

,Atl

an

-ta

n,S

ydn

eyn

eta

Ate

nas

en.S

ydn

eyn

,20

kilo

met

roko

an

ere

urr

ea e

ram

an

zu

en.

.4

Page 4: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

04 berria2012ko abuztuaren 11

Unai Zubeldia Londres,Berriemaile berezia

Gorputza txikituta eta nekatuaurpegiarekin azaldu da MaiderUnda hitzordura (Aramaio, Ara-ba, 1977). «Baina ez dut ospakizu-nik eduki, ez pentsa!», argitu duazkar. Oso kirol gogorra da borro-ka, eta, bezperako tentsioa aska-tu ondoren, kostata egiten ari damugimendu bakoitza. Eseritaerantzun die galderei. Hori bai,brontzezko domina ez du askatuere egiten. «Badaezpada ere». Pe-kinen bosgarren geratu ondoren,gozatzen ari da bezperako lorpe-narekin.Jabetzen al zara benetan zer egin du-zun?Bai, bai, jabetzen naiz. Bizitzaguztian amestu duzuna lortzenduzunean… Gaua pasatu da, etaesku artean daukat oraindik do-

mina. Atzo, agian, ez, baina gaurgoizean jada jabetu naiz eginda-koaz. Bizitza guztian edukiko dutoroitzapen hau.Maialen Chourrautek aitortu zuenpisu handia zeukala brontzezko do-minak kolkotik zintzilik jarritakoan.Hainbesterako al da?Bai, bai. Pisu ikaragarria dauka.Baina gustuko pisua da hau. Ika-ragarria da sentimendu hau.Orain lau urte, Pekinen, ezinez-koa ematen zuen, baina iritsi dadomina. Gauza asko gertatu diratartean, lesio larriak izan ditut,eta hori guztia gainditzeko gaiizan naiz. «Zergatik ez dominabat?» galdetzen nion neure bu-ruari. Eta begira…Zurekin hizketaldi txiki bat eduki-tzea nahikoa da buruan zenbatekoindarra daukazun ikusteko. Borro-kan hortxe dago gakoa,ezta?Borrokan burua da garrantzi-tsuena, zalantzarik gabe. Segur-

tasuna ematen du buruak, amo-rrua, gogoa… Dena.Nola bizi izan zenuen eguna?Ez du ematen, baina luze egitenda. Ez dira hainbeste borroka, laubesterik ez, eta nahikoa tarte izannuen, gainera, batetik bestera.Baina oso luze egiten da.13:00etan hasi nintzen lehian[Euskal Herrian, 14:00ak], bainagoiz guztia pasatu nuen buruaribueltaka, dena prestatzen. Fina-lerdia galdu ondoren, brontzealortzeko borrokaren zain egoteaizan zen, hala ere, benetan luzea.Hantxe egon nintzen zain, kirola-riok izaten dugun gelatxoan. Bai-na zarata entzuten nuen kanpo-an: ezin nintzen lasai egon, ezinnuen lorik egin…Gustatzen zaizu tarte horretan aur-karien bideoak aztertzea edo entre-natzailearen aholkuak entzutea?Ez, ez. Bakarrik egotea gustatzenzait borrokatik borrokarako tar-tean. Horrela hobe dela uste dut,gainera. Urduritasuna areagotudaiteke bestela, eta hobe da lasaiegotea. Norberak badaki berelana zein den aholkuak entzutenhasi gabe.Lehiaketan sartzea kosta egiten zai-zula aitortu zenion BERRIAri Londre-sera joan aurretik, baina eguna pri-meran hasi zen, garaipen errazare-kin.Bai… Kosta egiten zait normale-an lehen borroka irabaztea, etahorregatik nahi nuen hastekoaurkari samurxeagoa. Zorteaizan nuen, ondo irabazi niolakoAna Talia Betancur kolonbiarra-ri, eta hor askatu nuen jada ba-rrua.Bigarrena zailagoa zen: BurmaatOchirbat mongoliarra, inoiz irabazigabe zeundena. Gogorra izan zen fi-nal-laurdenetako borroka hori.Oso gogorra izan zen, bai. Berak

asko defendatzen du, eta hurbile-tik egin behar nion erasoa, pista-tik ateratzeko. Baina, helburuhori lortzeko, asko landu behar daborroka, asko, eta ez zen errazaizan. Bigarren txandan, gauzakez ziren atera uste nuen bezala.Goizegi egin nuen erasoa, agian,ondoren denbora asko eduki zue-

lako berak kontraerasorako. Bai-na, tira, larri samar, baina finaler-dietara igaro nintzen.Hor ikusi zenuen jada domina eskurazegoela?Borroka hori irabazita, bosgarrenpostua ziurtatuta neukan gutxie-nez. Ez nuen nahi postu hori, bai-na konfiantza handia eman zi-dan.Finalak ihes egin zizun,ordea.Bai… Gauzak ez zitzaizkidanondo atera Stanka Zlateva Hristo-va bulgariarraren aurka. Ezinnuen. Ez nekien nola eraso. Nireatzamarrei heltzen zien etenga-be, eta blokeatu egiten ninduen.Pena izan zen, baina ondo irabazizidan.Brontzezko domina lortzeko borro-ka aztertuta, Vasilisa Marzaliuk bie-lorrusiarrak aurretik lan zikina eginzuela aitortu zenuen gero.Hala da, bai. Katerina Burmistro-va suediarrari irabazi zion lehe-nengo; errespetu handia nionaurkari horri, beti irabazten dida-lako. Oso-oso aurkari zaila da ni-retzat. Ondoren, berriz, AnnabelLaure Ali kamerundarra kalera-tu zuela ikusi nuen; zer gehiagoeska nezakeen! Aspaldi hartunion neurria bielorrusiarrari, etalehiaketatik kanpo egon da, gai-nera, aspaldian. Europako Txa-pelketan ere aritu nintzen harenaurka, banekien haren neurriazein zen, eta nekatuta iritsi zen,gainera. Primeran.Norentzat da brontzezko dominahau?Lorpen honetan parte hartu du-ten guztientzat. Egunerokoannire ondoan lanean aritu direnhorientzat, batez ere; lesio larrieiaurre egiten lagundu didatenen-tzat. Eta inguruko guztientzat,noski.Brontzezko domina zurea da jada.Hemendik aurrera,zer?Hemendik aurrera? Bizi. Etxeraitzuli, atseden hartu eta gero ge-rokoak. Beti esaten dut ez dudalaaterik itxi nahi, nire bizitzako mo-menturik politenak borrokan biziizan ditudalako. Oso luzea da lauurteko zikloa, eta ez dut uste Riode Janeiroko Olinpiar Jokoetarairitsiko naizenik. Ez, ez. Bainaoraindik ez dut itxi nahi borroka-ren bidea.

Maider Unda

Euskal kirolariakDBorroka librea

UNAI ZUBELDIA

Borrokalaria

Burua, burua eta burua. Besterik ez zuen esaten lehiatubezperan, eta brontzea «buruarekin» irabazi duelaaitortu du biharamunean ere. Zoratzen dago arabarra.

«Bizitza guztianedukiko dutoroitzapen hau»

«Azken borrokan,banekien haren neurriazein zen, eta nekatutairitsi zen, gainera»

«Egunerokoannire ondoan laneanaritu diren horientzatda domina hau»

Aipatzekoak.pLesio larria. Iaz le-sio larria izan zuenUndak, belaunean,eta horrek asko zail-du zion Jokoetarakobidea. Azken saioanlortu zuen helburua,Helsinkin, Finlan-dian.pPekingo ezina.Bosgarren postuanamaitu zuen Pekin-go Jokoetan, etaarantza hura ateradu Londresen,«behingoz».

Ba

na

kako

pro

ba

bat

ean

olin

pia

r do

min

a b

at ir

ab

azi d

uen

hiru

ga-

rren

eu

ska

l em

aku

mez

koa

da

Ma

ider

Un

da

.Lei

re O

lab

erria

eta

Ma

iale

n C

ho

urr

aut d

ira b

este

bia

k.H

irure

k b

ron

tzea

lort

u z

ute

n.

.3

Page 5: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

05berria2012ko abuztuaren 11 FutbolaD

A. Urbistondo

T xapel bakarra falta zaio.Irabazi beharreko guz-tia irabazi du, eta euren

aberrian lau urte barru jokatukodiren lehen Olinpiar Jokoetan jar-duneko txapeldun izan nahi dute.Londresen olinpiar txapeldunizan direla esan nahiko du ho-rrek. Antsietate pixka bat suma-tzen da berde eta hori kolorekojantzia daramatenen artean, jogobonito delakoaren egileen artean.Ez dute beraien joko ikusgarriaegin dezakeen kontrariorik ikus-ten inon, baina zelaian komeriafranko dituzte nagusitasun horialdeko emaitza bihurtzen. Hain-besteraino, non Mexikok ustezkonagusitasun hori baliatu nahiduen, ezustekoa emateko.

Inork ez du txakur txikirikematen Mexikoren alde. Kanpo-raketetara lehen fasea ondo joka-tu gabe iritsi ziren, baina finaler-dian, txapelketako taldeonenetako bat belaunikarazizuten: Japonia. Garaipen horrekindartu egin ditu buruz, osohutsune garrantzitsu bat eduki-

ko badute ere: Giovanni Dos San-tos aurrelaria. Tottenham Hots-pur taldeko aurrelaria kili-koloibili da fisikoki txapelketa guz-tian, eta finalean ez du jokatuko.Giharretako arazoak ditu, etaLuis Fernando Tena hautatzaile-ak baieztatu du ez dagoela joka-tzeko moduan.

Dos Santosen hutsunea, ordea,ondo bete zuen Mexikok finaler-dietan, eta jokalari garrantzitsuaizanda ere, badakite Dos Santosgabe gai direla partidak aurreraateratzeko. Mexikok ere urteakdaramatza halako barne borroka-rekin, izan nahi eta lortu ez. Zila-rrezko domina ziurra dute, denaden, eta urreak XX. mendeko txa-pelketetan egindako lan ona biri-bilduko luke: 17 urtez azpikoen bimunduko txapelketa irabazi zi-tuzten, 2005. urtean eta iaz.

Neymar eta DamiaoBrasilek irabaz litezkeen txapel-keta guztiak irabazi ditu nazioar-tean. Bost aldiz izan da mundukotxapeldun, eta olinpiar txapeldu-norde beste bitan. Londres plazaegokia da errepokerra, jokaldiperfektua egiteko. Pokerra aspal-

di lortu zuten selekzio nagusikokideek, eta gazteei dagokie orainkarta jokoan oso gutxitan ikus-ten den jokaldia lortzea. Faboritoeurak dira. Hasieran, hala ziren,eta finalean, gehiago, zalantzakzalantza.

Brasilek jokatutako norgehia-goka guztiak irabazi ditu, bainakanporaketetan zalantza askoutzi ditu. Azken laurdenetan jus-tu-justu menderatu zuen Hondu-ras, eta Ipar Koreak ere zailtasunfranko eman zizkion finalerdie-tan, azkenerako Brasilek gol pu-tzua lortu bazuen ere. Ezusterikezean, Mano Menezes entrena-tzaileak partida horretan gerta-tutakoa aintzat hartuko du, Bra-silek askoz hobeto jokatu zuelakoIpar Korearen aurka Alex Sandroerdilaria zelairatu zenetik.

Sandro hasierako hamaikako-an zelairatzea espero da gaur, Os-car, Neymar eta Leandro Damiaoaurrelariekin lotura lanak egite-ko. Hirukote horren imajinazioa,kalitatea eta gola sartzeko erraz-tasuna dira Brasilen altxor nagu-sia. Neymar munduko talde bote-retsuenen agendan dago jadanik,gazte-gaztea izanda ere, eta Lean-dro Damiao ere bikain ari da joko-etan. Lau gol sartu ditu Porto Ale-gre taldeko aurrelariak, eta gauzaarraroren bat gertatzen ez bada,berak eramango du goleatzaileonenaren saria etxera. Tituluare-kin batera, ziurrenik.

Errepokerra nahi du

Brasilek eta Mexikok jokatuko dute futboleko finala,gaur. Jokoak irabaztea bakarrik falta zaio Brasili,txapelketa denak irabazteko, eta faborito bera da.

Brasilgo Neymar aurrelaria, atzo, finalaren atariko entrenamenduan. MARCELO SAYAO / EFE

Datua.pAEBak txapeldun.Emakumezkoetan,AEBek lortu zutenurrea, finalean Japo-nia 2-1 menderatuta.Estatubatuarrek hi-rugarrenez irabazidute jarraian olinpiarurrea, eta iazko Mun-duko Kopako porro-taren mendekuahartu dute. CarliLloydek sartu zituenAEBetako bi golak,Ogimik Japoniakoa.

DLaburrakErrusia, Txina eta Espainia,sinkronizatuko podiumaIGERIKETA›Errusia, Txina etaEspainiako selekzioek lortudituzte dominak igeriketa sin-kronizatuan. Errusiak 98,930puntu lortu zituen, Txinak bainopuntu bat gehiago. Espainia 97puntutik igo gabe geratu zenbere ariketa egin ostean, etabezperan Txinak lortutako zor-tzi hamarrenen aldea murriztuezinik geratu zen. Errusiak, berealdetik, iragarpenek ziotenabete zuen urrea lortuta.

Evgenia Kanaeva onenafinalisten arteanGIMNASTIKA ERRITMIKOA›

Evgenia Kanaeva gimnastaerrusiarrak lortu zuen atzo fina-lerako sailkatze probako lider-goa. Daria D¡mitrieva herrikideaizan zen bigarren, eta Azerbai-jango Alia Garaieva hirugarren.Hauek izan ziren beste zazpisailkatuak: Silvia Miteva, Liu-bou Txarkaxina, Yeon Jae Son,Alina Maksimenko, GannaRizatdinova, Joanna Mitrosz etaNeta Rivkin. Taldekakoan, Erru-sia izan zen onena.

Urrea eskatu duteLisa NordenentzatTRIATLOIA›Suediako OlinpiarBatzordeak Kirol ArbitratzeEpaitegira (TAS) jo du, LisaNorden triatletari eman ziotenzilarrezko dominaren ordezurrezkoa eman diezaioten. Hel-mugako argazkiak Nicola Spirigeta Norden batera helmugara-tu zirela erakusten duela diote.TASek gaur goizean emango duepaia. Suediak bi urre banatze-ko eskatu du, Spirig garaileariurrea kentzeko eskatu gabe.

SERGEI ILLNITSKI / EFE

Gure kirolariekin bat

«U

rrea

lort

uta,

orto

dont

zia

orda

indu

ko d

iot O

drio

zola

ri»,

Jesu

s A

nge

l Ga

rcia

Bra

gad

o p

ES

PAIN

IAK

O5

0 K

ILO

ME

TR

OK

OIB

ILK

ETA

KO

AT

LETA

esa

ldia

Page 6: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

06 berria2012ko abuztuaren 11

Julen Etxeberria

Ez dago mendeku gozoagorik are-rio gorrotatuena gehien desira-tzen duena gabe uztea baino. Etahorixe egin zuen atzo Meseret De-far etiopiarrak, Tirunesh Dibabaharen herrikidea, azken urteetanloriarik eta munduko markarikgabe utzi dion aurkaria gehien de-siratzen duena gabe utzi, alegia,urrea 5.000 metrokoan, Londre-sen bere bigarrena izan zitekeena—10.000 metrokoa irabazi zuenastebete atzera—. Baina ez horibakarrik, atletismoaren liburue-tan Dibabaren izena letra larrizeta urre kolorez azaltzea eragotzizuen ere Defarrek. Izan ere, Diba-ba atzo nagusitu izan balitz, Las-se Viren Finlandiako atleta han-diaren marka berdinduko zuen,bi Jokoetan jarraian bi lasterketahorietan garaipena lortuta. Bai-na ez, Virenek harro jarrai deza-ke esaten bera dela tamainako ba-lentria lortu duen bakarra.

Virenek badu nori eskertu ba-lentria hori inorekin partekatubehar ez izatea, Defarri, hain zu-zen ere. Hark zapuztu zuen Diba-baren ametsa. Min gehien egindezakeen moduan egin zuen, gai-nera, azken zuzengunean Dibaba-ri aurrea hartuta. Dibabak ezinizan zion eutsi azkeneko 80 me-troetan lasterketako buruari. Ga-resti ordaindu zuen aurreko bi

itzulietan lasterketaren erritmoaeramanez xahututako indarrak.Agian horregatik ere hartu zuenerantzukizun hori, ez zuelako be-re burua beste batzuetan bezainindartsu ikusten. Arriskatu eginzuen, arerioak atzean geratuko zi-renaren itxaropenaz. Eta bai, are-rioak atzean geratu ziren, bainaez hark nahi zituenak. Defarreketa Vivian Cheruiyot kenyarrakondo eutsi zioten, eta azken zu-zengunean aurrea hartu zioten.Azkenean, brontzezko dominare-kin konformatu behar izan zuenDibabak. Hura triste, eta Defarpozez zoratzen. Defarrek ondo da-ki azken unean urre gabe gera-

tzea zer den. Behin baino gehiago-tan gertatu zaio, eta sarri Dibaba-ren mesedetan. Pekinen, adibi-dez, podiumeko hirugarren kos-katik ikusi zuen Dibaba urrea ja-sotzen. Atzo, baina, kontrakoagertatu zen. Defarrek bigarrenolinpiar urrea du. Orain zortzi ur-te lortu zuen lehena, Atenasen.

AEBak txandakakoanEguneko beste finaletan, AEBaknagusitu ziren emakumezkoen4x100 metrokoan. Carmelita Je-terrek, Allyson Felixek eta enpa-rauek gainera, munduko markaondu zuten (40,82). Jeterrek hiru-garren domina du, bakoitza kolo-re batekoa. Felixek, berriz, bi di-tu, biak urrezkoak. Hamasei urteez zuela AEBetako laukoteakurrezko domina irabazten, Atlan-tatik. Gizonezkoen 4x400 metro-koan, ordea, huts egin zuten esta-tubatuarrek, eta Bahametakoatletak izan ziren azkarrenak,AEBetakoen eta Trinidad eta To-bagokoen aurretik. Emakumez-koen 1.500 metrokoan, berriz, As-li Cakir Alptekin turkiarra nagu-situ zen; mailu jaurtiketan, Tatia-na Lisenko errusiarra, eta gizo-nezkoen pertika jauzian, RenaudLavillene frantziarra.

Meseret Defar etiopiarrak irabazidu urrea 5.000 metrokoan.Tirunesh Dibabak brontzearekinkonformatu behar izan du, eta ezdu berdindu Lasse Virenen marka.

AtletismoaD

DatuapBat.Atleta bakarradago bi olinpiar joko-etan jarraian 5.000eta 10.000 metroko-an urrezko dominalortu duena. LasseViren finlandiarrak1972an eta 1976anMunichen (Alema-nia) eta Montrealen(Kanada) jokatuta-ko olinpiar jokoetanegin zuen. TiruneshDibabak eskura zuenmarka hori atzo, bai-na huts egin zuen.

07berria2012ko abuztuaren 11 AtletismoaD

Meseret Defar, Etiopiako bandera soinean duela, atzo, 5.000 metrokoan urrea irabazi berritan. KERIM OKTEN / EFE

Mendeku gozoa

J. Etxeberria

A frikako atletak izangodira gehiengo gaur gizo-nezkoen 5.000 metroko

finalean. Hamabost parte-har-tzaileetatik hamabi jaio zirenkontinente horretan. Lehen begikolpean, hala ere, lau oharkabeanpasatzen dira. Ez da ageri Afrika-ko herrialderen baten banderarikeuren izenen ondoan.

Mohamed Farah, Lopez Lo-mong, Bernard Lagat, eta HayleIbrahimov dira. Farah Somalianjaio zen, baina Britainia Handia-ren banderapean lehiatzen da, 8urterekin joan baitzen bizitzeraLondresera. Herrialde hori or-dezkatuz irabazi zuen joan zen la-runbatean urrea 10.000 metroko-an. Lomongek eta Lagatek, be-rriz, Sudan eta Kenya dute jaiote-rri, baina biek AEBetako herri-tartasuna dute. Izena ere aldatuzuten horretarako: Lopepe Lo-mong zen Lopez Lomong, eta Ber-nard Kipchirchir Bernard Lagat.Beste horrenbeste egin zuen Hay-le Ibrahimov sudandarrak Azer-baijanekin lehiatu ahal izateko:Haile Desta Hagos zen bere izena.

Afrikako beste zortzi ordezka-rien berri izateko ez dago haieniraganean arakatu beharrik.Etiopiakoak dira Yenew Alami-rew, Hagos Gebrhiwet eta DejenGebremeskel; Kenyakoak Tho-mas Pkemei Longosiwa eta IsiahKiplangat Koech; Marokokoa Ab-dalaati Iguider; Djibutikoa Mu-min Gala; eta Ugandakoa MosesNdiema Kipsiro. Beste hiru korri-kalariek ez dute afrikar jatorri-rik: Galen Rupp estatubatuarrada, Cameron Levins kanadarraeta Juan Luis Barrios mexikarra.

ta ez afrikarra izatearen ohorea.Orain hogei urte lortu zuen, Bar-tzelonan. Baumman, gainera,koska gorenera igo zen. Zilarra-rekin edo brontzearekin ere kon-forme legoke gaur Rupp. Hori lor-tuta ere aspaldiko marka berdin-duko luke. Izan ere, 32 urte eginbehar dira atzera Afrikan jaioa ezden atleta bat jokoen ekitaldi be-rean bi proba horietan podiume-ra igo zen azken aldiaren berriizateko. Kaarlo Maaninka finlan-diarrak egin zuen azken aldiz,1980an, Moskun. Hirugarren hel-mugaratu zen 5.000 metrokoan,eta bigarren 10.000 metrokoan.

Moskuko bi lasterketa horiekirabazle bera izan zuten: MirutsYifter etiopiarra. 28 urte geroago,haren herrikide Kenenisa Beke-lek beste horrenbeste egin zuen.Eta gaur, gauza bera egin dezakeMo Farah-k (Muqdisho, 1983). Ezdu lan samurra izango, baina pro-ba luzean erakutsi zuen sasoikodagoela. Gainera, azken urteetaniraupen probetan egon den alda-ketak mesede egiten dio. Gero etagehiago dira azken itzulian haus-ten diren lasterketak. Eta hor, osogarrantzitsua da azkarra izatea.Eta Farah azkarra da oso.

Txapelketa garrantzitsu bate-ko iraupen proba batean Afrika-ko atletak nagusi izatea ez da na-barmentzeko modukoa. Bai da,ordea, aipatzekoa atleta zuri batdomin bat irabazteko hautagaienartean egotea, eta are gehiagotxapelketa berean hori lortzenduen bigarren aldia izatea.

Galen Ruppek (Portland, AEB,1986) egin dezake balentria. Esta-tubatuarrak zilarrezko dominairabazi zuen 10.000 metrokoanjoan zen igandean. Indar erakus-taldia egin zuen, eta Farah-k, ha-ren entrenamendukideak, baka-rrik hartu zion aurre. SalvatoreAntibo italiarra izan zen joko ba-tzuetan 10.000 metrokoan podiu-mera igo zen azkeneko atleta ezafrikarra. Orain 24 urte izan zen,Seulen, eta zilarra jantzi zuen.Askoz gehiago egin behar daatzera, ia mende erdi bat, AEBe-tako atleta bat 10.000 metrokoandomina bat irabazten ikusteko.1964an izan zen, Tokion, BillyMillsek urrea irabazi zuenean.

Bekeleren markaren bilaGaurko lasterketari dagokionez,Dieter Baumann alemaniarrakdu podiumera igo zen azken atle-

Etxeko heroia eta Portlandeko ‘afrikarra’10.000 metrokoa irabazi ondoren,5.000 metrokoa ere irabazi nahi du gaurMohamed Farah britainiarrak. Afrikakoatletak izango ditu berriro aurkari, etaGalen Rupp, onenen artean muturrasartu duen atleta zuria.

Mohamed Farah eta Galen Rupp, 10.000 metrokoa amaitu berritan. EFE

DatuakpHogei. Orain hogeiurte irabazi zuen az-ken aldiz Afrikar jato-rria ez zuen atletabatek 5.000 metro-koa. Dieter Bau-mann alemaniarraizan zen, 1992an,Bartzelonan.p32. Hogeita hama-bi urte egin behardira atzera Afrikanjaioa ez den atletabat jokoen ekitaldiberean 5.000 eta10.000 metroetanpodiumera igo zenazken aldiaren berriizateko. Kaarlo Maa-ninka finlandiarraizan zen, 1980an,Moskun. Hirugarrenhelmugaratu zen5.000 metrokoan,eta bigarren 10.000metrokoan. GalenRupp estatubatua-rrak eskura du horiLondresen, bigarrenizan baitzen 10.000metrokoan.

Boltek hirugarrenurrea nahi du

Pekinen egindakoa berdin-du dezake gaur Usain Bol-tek, 4x100 metro txandaka-koan Jamaikako laukoteakgaraipena lortzen badu:urrezko hiru domina irabazi-ko lituzke Londresen. Bolteta Yohan Blake talde bere-an aritzea berme nahikoa daia ziurtzat emateko jamaika-rrak irabazle izango direla.AEBak mendeku gosez dira,baina ez dirudite olinpiar etamunduko txapeldunei aurreegiteko moduan.

Eguneko beste final ikus-garriena 800 metrokoaizango da. Pamela Jelimokenyarrak eta Caster Se-menya hegoafrikarrak lehiaikusgarria izango dute. Arris-kuan dago munduko marka.

Page 7: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

06 berria2012ko abuztuaren 11

Julen Etxeberria

Ez dago mendeku gozoagorik are-rio gorrotatuena gehien desira-tzen duena gabe uztea baino. Etahorixe egin zuen atzo Meseret De-far etiopiarrak, Tirunesh Dibabaharen herrikidea, azken urteetanloriarik eta munduko markarikgabe utzi dion aurkaria gehien de-siratzen duena gabe utzi, alegia,urrea 5.000 metrokoan, Londre-sen bere bigarrena izan zitekeena—10.000 metrokoa irabazi zuenastebete atzera—. Baina ez horibakarrik, atletismoaren liburue-tan Dibabaren izena letra larrizeta urre kolorez azaltzea eragotzizuen ere Defarrek. Izan ere, Diba-ba atzo nagusitu izan balitz, Las-se Viren Finlandiako atleta han-diaren marka berdinduko zuen,bi Jokoetan jarraian bi lasterketahorietan garaipena lortuta. Bai-na ez, Virenek harro jarrai deza-ke esaten bera dela tamainako ba-lentria lortu duen bakarra.

Virenek badu nori eskertu ba-lentria hori inorekin partekatubehar ez izatea, Defarri, hain zu-zen ere. Hark zapuztu zuen Diba-baren ametsa. Min gehien egindezakeen moduan egin zuen, gai-nera, azken zuzengunean Dibaba-ri aurrea hartuta. Dibabak ezinizan zion eutsi azkeneko 80 me-troetan lasterketako buruari. Ga-resti ordaindu zuen aurreko bi

itzulietan lasterketaren erritmoaeramanez xahututako indarrak.Agian horregatik ere hartu zuenerantzukizun hori, ez zuelako be-re burua beste batzuetan bezainindartsu ikusten. Arriskatu eginzuen, arerioak atzean geratuko zi-renaren itxaropenaz. Eta bai, are-rioak atzean geratu ziren, bainaez hark nahi zituenak. Defarreketa Vivian Cheruiyot kenyarrakondo eutsi zioten, eta azken zu-zengunean aurrea hartu zioten.Azkenean, brontzezko dominare-kin konformatu behar izan zuenDibabak. Hura triste, eta Defarpozez zoratzen. Defarrek ondo da-ki azken unean urre gabe gera-

tzea zer den. Behin baino gehiago-tan gertatu zaio, eta sarri Dibaba-ren mesedetan. Pekinen, adibi-dez, podiumeko hirugarren kos-katik ikusi zuen Dibaba urrea ja-sotzen. Atzo, baina, kontrakoagertatu zen. Defarrek bigarrenolinpiar urrea du. Orain zortzi ur-te lortu zuen lehena, Atenasen.

AEBak txandakakoanEguneko beste finaletan, AEBaknagusitu ziren emakumezkoen4x100 metrokoan. Carmelita Je-terrek, Allyson Felixek eta enpa-rauek gainera, munduko markaondu zuten (40,82). Jeterrek hiru-garren domina du, bakoitza kolo-re batekoa. Felixek, berriz, bi di-tu, biak urrezkoak. Hamasei urteez zuela AEBetako laukoteakurrezko domina irabazten, Atlan-tatik. Gizonezkoen 4x400 metro-koan, ordea, huts egin zuten esta-tubatuarrek, eta Bahametakoatletak izan ziren azkarrenak,AEBetakoen eta Trinidad eta To-bagokoen aurretik. Emakumez-koen 1.500 metrokoan, berriz, As-li Cakir Alptekin turkiarra nagu-situ zen; mailu jaurtiketan, Tatia-na Lisenko errusiarra, eta gizo-nezkoen pertika jauzian, RenaudLavillene frantziarra.

Meseret Defar etiopiarrak irabazidu urrea 5.000 metrokoan.Tirunesh Dibabak brontzearekinkonformatu behar izan du, eta ezdu berdindu Lasse Virenen marka.

AtletismoaD

DatuapBat.Atleta bakarradago bi olinpiar joko-etan jarraian 5.000eta 10.000 metroko-an urrezko dominalortu duena. LasseViren finlandiarrak1972an eta 1976anMunichen (Alema-nia) eta Montrealen(Kanada) jokatuta-ko olinpiar jokoetanegin zuen. TiruneshDibabak eskura zuenmarka hori atzo, bai-na huts egin zuen.

07berria2012ko abuztuaren 11 AtletismoaD

Meseret Defar, Etiopiako bandera soinean duela, atzo, 5.000 metrokoan urrea irabazi berritan. KERIM OKTEN / EFE

Mendeku gozoa

J. Etxeberria

A frikako atletak izangodira gehiengo gaur gizo-nezkoen 5.000 metroko

finalean. Hamabost parte-har-tzaileetatik hamabi jaio zirenkontinente horretan. Lehen begikolpean, hala ere, lau oharkabeanpasatzen dira. Ez da ageri Afrika-ko herrialderen baten banderarikeuren izenen ondoan.

Mohamed Farah, Lopez Lo-mong, Bernard Lagat, eta HayleIbrahimov dira. Farah Somalianjaio zen, baina Britainia Handia-ren banderapean lehiatzen da, 8urterekin joan baitzen bizitzeraLondresera. Herrialde hori or-dezkatuz irabazi zuen joan zen la-runbatean urrea 10.000 metroko-an. Lomongek eta Lagatek, be-rriz, Sudan eta Kenya dute jaiote-rri, baina biek AEBetako herri-tartasuna dute. Izena ere aldatuzuten horretarako: Lopepe Lo-mong zen Lopez Lomong, eta Ber-nard Kipchirchir Bernard Lagat.Beste horrenbeste egin zuen Hay-le Ibrahimov sudandarrak Azer-baijanekin lehiatu ahal izateko:Haile Desta Hagos zen bere izena.

Afrikako beste zortzi ordezka-rien berri izateko ez dago haieniraganean arakatu beharrik.Etiopiakoak dira Yenew Alami-rew, Hagos Gebrhiwet eta DejenGebremeskel; Kenyakoak Tho-mas Pkemei Longosiwa eta IsiahKiplangat Koech; Marokokoa Ab-dalaati Iguider; Djibutikoa Mu-min Gala; eta Ugandakoa MosesNdiema Kipsiro. Beste hiru korri-kalariek ez dute afrikar jatorri-rik: Galen Rupp estatubatuarrada, Cameron Levins kanadarraeta Juan Luis Barrios mexikarra.

ta ez afrikarra izatearen ohorea.Orain hogei urte lortu zuen, Bar-tzelonan. Baumman, gainera,koska gorenera igo zen. Zilarra-rekin edo brontzearekin ere kon-forme legoke gaur Rupp. Hori lor-tuta ere aspaldiko marka berdin-duko luke. Izan ere, 32 urte eginbehar dira atzera Afrikan jaioa ezden atleta bat jokoen ekitaldi be-rean bi proba horietan podiume-ra igo zen azken aldiaren berriizateko. Kaarlo Maaninka finlan-diarrak egin zuen azken aldiz,1980an, Moskun. Hirugarren hel-mugaratu zen 5.000 metrokoan,eta bigarren 10.000 metrokoan.

Moskuko bi lasterketa horiekirabazle bera izan zuten: MirutsYifter etiopiarra. 28 urte geroago,haren herrikide Kenenisa Beke-lek beste horrenbeste egin zuen.Eta gaur, gauza bera egin dezakeMo Farah-k (Muqdisho, 1983). Ezdu lan samurra izango, baina pro-ba luzean erakutsi zuen sasoikodagoela. Gainera, azken urteetaniraupen probetan egon den alda-ketak mesede egiten dio. Gero etagehiago dira azken itzulian haus-ten diren lasterketak. Eta hor, osogarrantzitsua da azkarra izatea.Eta Farah azkarra da oso.

Txapelketa garrantzitsu bate-ko iraupen proba batean Afrika-ko atletak nagusi izatea ez da na-barmentzeko modukoa. Bai da,ordea, aipatzekoa atleta zuri batdomin bat irabazteko hautagaienartean egotea, eta are gehiagotxapelketa berean hori lortzenduen bigarren aldia izatea.

Galen Ruppek (Portland, AEB,1986) egin dezake balentria. Esta-tubatuarrak zilarrezko dominairabazi zuen 10.000 metrokoanjoan zen igandean. Indar erakus-taldia egin zuen, eta Farah-k, ha-ren entrenamendukideak, baka-rrik hartu zion aurre. SalvatoreAntibo italiarra izan zen joko ba-tzuetan 10.000 metrokoan podiu-mera igo zen azkeneko atleta ezafrikarra. Orain 24 urte izan zen,Seulen, eta zilarra jantzi zuen.Askoz gehiago egin behar daatzera, ia mende erdi bat, AEBe-tako atleta bat 10.000 metrokoandomina bat irabazten ikusteko.1964an izan zen, Tokion, BillyMillsek urrea irabazi zuenean.

Bekeleren markaren bilaGaurko lasterketari dagokionez,Dieter Baumann alemaniarrakdu podiumera igo zen azken atle-

Etxeko heroia eta Portlandeko ‘afrikarra’10.000 metrokoa irabazi ondoren,5.000 metrokoa ere irabazi nahi du gaurMohamed Farah britainiarrak. Afrikakoatletak izango ditu berriro aurkari, etaGalen Rupp, onenen artean muturrasartu duen atleta zuria.

Mohamed Farah eta Galen Rupp, 10.000 metrokoa amaitu berritan. EFE

DatuakpHogei. Orain hogeiurte irabazi zuen az-ken aldiz Afrikar jato-rria ez zuen atletabatek 5.000 metro-koa. Dieter Bau-mann alemaniarraizan zen, 1992an,Bartzelonan.p32. Hogeita hama-bi urte egin behardira atzera Afrikanjaioa ez den atletabat jokoen ekitaldiberean 5.000 eta10.000 metroetanpodiumera igo zenazken aldiaren berriizateko. Kaarlo Maa-ninka finlandiarraizan zen, 1980an,Moskun. Hirugarrenhelmugaratu zen5.000 metrokoan,eta bigarren 10.000metrokoan. GalenRupp estatubatua-rrak eskura du horiLondresen, bigarrenizan baitzen 10.000metrokoan.

Boltek hirugarrenurrea nahi du

Pekinen egindakoa berdin-du dezake gaur Usain Bol-tek, 4x100 metro txandaka-koan Jamaikako laukoteakgaraipena lortzen badu:urrezko hiru domina irabazi-ko lituzke Londresen. Bolteta Yohan Blake talde bere-an aritzea berme nahikoa daia ziurtzat emateko jamaika-rrak irabazle izango direla.AEBak mendeku gosez dira,baina ez dirudite olinpiar etamunduko txapeldunei aurreegiteko moduan.

Eguneko beste final ikus-garriena 800 metrokoaizango da. Pamela Jelimokenyarrak eta Caster Se-menya hegoafrikarrak lehiaikusgarria izango dute. Arris-kuan dago munduko marka.

Page 8: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

08 berria2012ko abuztuaren 11Seigarren uztaiaD

L ondreseraino etorri, eta txoko txikihonetatik barrua askatzen ari naiz

egunero, eta beste sekretutxo bat kon-tatuko dizuet gaurkoan. Nik ere ezagutunuen Tintin. Komikietako pertsonaia ez.Tira, hura ere bai. Baina hondartzetanegoten ziren eta diren igerileku txiki ho-riei buruz ari naiz hizketan. Club Tintinjartzen zuen. Igeri abil-abila ere ez nin-tzen orduan —orain ere ez—, eta haraeraman ninduten gurasoek. Ez daukatoroitzapen oso onik. Negar malkorenbatzuk joan zirela uste dut. Ez zitzaidangustatzen.

Gogoan daukat irakaslearen makilarihelduta eta luze bakoitzean hiruzpalautrago eginda iristen nintzela alde batetikbestera. Putz eta putz. Lehengusua beti aurretik. Haiek komeriak, haiek.Zergatik ari naizen hori guztia konta-tzen? Garai haiek etorri zaizkidalakogaur gogora. Londresko igerilekura joannaiz, sirenaren baten bila. Eta txunditutaatera naiz. Bat ez, 64 ikusi ditut. Zer zenhori! Club Tintin-eko igerilekua irudikatudut sartu eta berehala, baina erdi-er-dian sirenak dantzan hasi dira bat-bate-an.

Futbolarekin, saskibaloiarekin edo es-kubaloiarekin itsutzen gara kirolzaleak,baina hauek bai daukatela benetakomeritua. Baloiari ostikoa ematen bada-kit; baloia saskian sartzen ere bai; es-kuarekin atera jaurtitzen ere asmatukonuke. Baina ez nekien ur gainean dantzaegin zitekeenik; ur gainean oinez ibil zite-keenik. Idolo txiki batzuk jaio zaizkitgaur. Burua behera, hankak gora, batera,bestera, jauziak, launaka, banaka, es-kuak, keinuak... Harrigarria, benetan,Club Tintin-en ez zidaten horrelakorikegiten erakutsi.

‘Off the record’Unai Zubeldia

‘Club Tintin’eta Londres

Unai Zubeldia Londres,Berriemaile berezia

Britainia Handiko selekzioari fi-nalerdietan 9-2 irabazi, eta fami-liari eta lagunei besarkada hunki-garriak eman ondoren kasu egindio Bob de Voogdek (Helmond,Herbehereak, 1988) BERRIAri. Ka-bitu ezinik dago, normala den be-

zala. Hockeyan indar handia dau-ka Herbehereetako selekzioak,eta Londresen nagusitasunez iri-tsi dira finaleraino. Alemaniaizango dute gaur parean (21:00).Multzoen fasean 3-1 irabazi zietenHerbehereek alemaniarrei.«Saiatuko gara antzeko emaitza-ren bat lortzen». Handia litzatekeDe Voogdentzat lehen olinpiar jo-koetan urrea irabaztea.

Finalean zaudete jada, partida han-dia jokatuta,gainera.Sinestezina da hau. Egia esan, zeresan ere ez dakit. Oso giro bereziasortu da partidan, etxeko selek-zioaren aurka jokatu dugulako,Britainia Handiaren aurka. Askoanimatu dute zaleek, baina hasiaurretik bagenekien irabaztekoaukera polita geneukala. Oso par-tida ona egin dugu, gol asko sartuditugu, eta ederra izan da. Sei par-tidak irabazita iritsi gara finalera,eta azkena falta da oraindik.Aipatu dituzu etxeko zaleak. Harri-garria da bultzatzeko daukaten in-darra.Bai, bai. Zale asko etortzen da par-tidak ikustera, zarata ikaragarriaateratzen dute, gozatu egitendute, eta ez da erraza horrela joka-tzea. Baina zaleak Britainia Han-diaren alde zeuden arren, gureaegin dugu guk, eta lortu dugu hel-burua.Herbehereetako emakumezkoenhockey taldea finalean sartu zenatzo [herenegun],eta gizonezkoenaere finalean da. Oso berezia izangoda zuentzat,ezta?Zalantzarik gabe. Gure kasuan,sei partidak izan dira oso onak,eta emakumezkoak ere bikain aridira [atzo iluntzean jokatu zutenfinala, Argentinaren aurka]. Mo-mentuan zaila da egiten ari gare-naz jabetzea, baina hemendikegun batzuetara konturatukogara.Alemaniaren aurka ariko zarete fina-lean. Oso ondo ezagutzen duzue se-lekzio hori.Partida asko jokatu ditugu eurenaurka, eta gora egin dute lehiake-tak aurrera egin ahala. Beti lor-tzen dute helburu hori. Finaler-dietan oso partida ona jokatudute Australiaren aurka (2-4), ososelekzio indartsua da, eta ez daerraza izango finala irabaztea.

Beste partida bat da; orain arteegindakoak ez du balio. Hori bai,konfiantza handiarekin ekingodiogu finalari.Lehen olinpiar jokoak dituzu. Finale-raino iritsita, nola ari zara bizitzenesperientzia hau?Bikaina ari da izaten. Zer esangodizut, ba! Antolatzaileek zoraga-rri prestatu dute dena, eta bestelehiaketekin alderatuta, oso des-berdina da hau. Hemen jende

asko dago kirol bakoitzeko emai-tza bakoitzaren zain. Edozeinemaitza lortuta ere, eragina dau-kala nabaritzen da. Ederra dasentsazioa.Pentsatzekoa da zuk ere edukiko di-tuzula idoloak.Eduki al duzu aukera-rik baten batekin egoteko?Badauzkat, bai. Kobe Bryant, adi-bidez. Baina domina eskuratuduen edozein kirolari aipatukonuke. Zoragarria da euren ondo-an egon ahal izatea. Denak daudeprest hitz egiteko, eta harrigarriada giroa. Horiek dira benetakoOlinpiar Jokoak.Zein da Olinpiar Joko hauetako espe-rientziarik onena eta txarrena, txa-rrik izatekotan?Finalean urrezko domina irabaz-tea litzateke esperientzia guztie-tan onena, eta hasiera ekitaldiaere polita izan zen. Olinpiar hiri-ko giroa ere bai... Guztia. Txarrik,berriz, ez nuke aipatuko.

Bob de VoogdHerbehereetako belar hockeyko selekzioko jokalaria

Herbehereek Alemaniaren aurka jokatuko dute gaurhockeyko finala, eta bertan izango da Bob de Voogd,lehen olinpiar jokoetan urrea irabazteko ametsarekin.

«Beste lehiaketekinalderatuta, osodesberdina da hau»

UNAI ZUBELDIA

AipatzekoapFinalerako bidea.Herbehereek txapel-keta harrigarria egindute orain arte: India-ri 3-2 irabazi zioten,Belgikari 1-3,Zeelan-da Berriari 5-1,Ale-maniari 3-1,Hego Ko-reari 2-4 eta BritainiaHandiari 9-2.

«Sei partidak irabazitairitsi gara finalera,baina azkena falta daoraindik»

«Finalean urrezkodomina irabaztealitzateke esperientziaguztietan onena»

Page 9: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

09berria2012ko abuztuaren 11 KronikaD

Imanol Magro Londres,Berriemaile berezia

L ondresko Olinpiar Jokoe-tako Antolaketa Batzor-deak altxor bat aurkitu du

oroigarrien salmentan, eta beregaraian ere aurkitu zuen, olinpiargunean saltzeko esklusibotasu-naren truke Coca-Cola, McDo-nalds eta Cadbury txokolate etxe-arekin sinaturiko 100 milioi dola-rreko kontratu banarekin (81,5milioi euro inguru). Atzean, nego-zioa dago, eta jokoak nola edohala errentagarri bihurtzekoahalmena. Hori nola egiten da?Bada, prezioak igoz.

Wenlock eta Mendeville mas-koten peluxeekin bakarrik 109 milioi euro lortzea espero du-tela azaldu dute antolatzaileek.Peluxe horiek Txinan eginakdira, oroigarrien %60 bezala. Pe-luxerik txikienak 9,4 euro baliodu; Britainia Handiko sindika-tuek salatu dutenez, peluxe ho-riek egiten dituzten langileek

egun bateko lanarengatik irabaz-ten dutena baino gehiago. Hiru ta-mainakoak daude, eta handienek25 euro balio dute. Jokoengatikespresuki eginiko Teddy hartzak,berriz, 100 euro balio du.

Prezioak Stratfordeko John Le-wis merkataritza guneko dendaofizialekoak dira, eta denetarikaurki daiteke. Txapa batek 7,5 euro balio du, eta 50 desberdinbaino gehiago daude. Elastikoek25 euro balio dute; katiluek, 8,75;gorputza estaltzeko bandera bri-tainiarrek, 12,5; giltzakoek, 7,5;eta bi boligrafok 12,5, ispilu txi-kien prezio berdina.

Produktu esklusiboagoak, ga-restiagoak ere saltzen dituztedendan. Adibidez, urrezko txan-ponek 3.600 euro balio dute; oroi-tzapen plakek, 437; eta SebastianCoenek edo Kelly Holmesek sina-turiko argazkiek, 100 euro. Sina-dura ez da originala, hala ere.

Prezioak begiratzea beti da in-teresgarria, batez ere deigarriakdirenean. Olinpiar guneko taber-netakoak hauek dira: litro erdiko

botila bat ur bi euro da; kola fres-kagari ertaina, 2,9; eta zuku bat,3,5. Edari beroei dagokienez, kafe-ak eta txokolateak 3,5 balio dute,eta teak, 2,5. Alkohola ere saltzendute, garagardo etxe bat babesle-rik garrantzitsuenetako bat bai-ta. Litro hereneko botilak 4,2 eurobalio du, eta kopa handi bat ar-dok, 6,45. Edariena garrantzitsuada, likidoak sartzea galarazitabaitako, hegazkinetan bezala.

Jakiak sar daitezke gunean, etahor prezio dantza askoz handia-goa da. Fish & Chips —arrai friji-tua patata frijituekin— erraziobatek 12 euro inguru balio du, etapasta plater on batek, oilasko etaperretxikoekin, 7,8. Pizza txiki ba-tek, bost; eta Ingalaterran hainohikoak diren txokolate pinporta-dun madalena handi horietakobatek, 3,5. Eta McDonalds erral-doiko Big Mac sinpleenek, 4,6.

Txapa batek 7,5 euro balio du,eta garagardo batek, lau bainogehiago; hala ere, olinpiar gunekooroigarri dendak eta tabernak jendez lepo daude ia egun osoan.

Peluxezkonegozioa

Zale belgikar bat, Stratfordeko denda bateko peluxeei begira. IMANOL MAGRO

‘Lympic Cafe’pAbsurdoa.Olin-piar Jokoakhitzaketa olinpiar uztaiakbabesturiko merka-taritza ikurrak dira.Londresko kafetegibat Olympic Cafeizenarekin ireki,eta,salaketaren ondo-ren,Lympic Cafe daorain.Weymouthekoharakin batek saltxi-txekin eginiko olin-piar uztai batzuk es-kegi zituenerakus-leihoan,eta kenduegin behar izan zi-tuen.Antzekoa ger-tatu da okindegi ba-tean eta mertzeriabatean; mertzerian,bularretakoekin.

C arl Lewis eta Usain Bolt mokokahasi dira. Ziurrenik historiako bi

abiada atletarik onenak izandakoak ez-tabaidan hasi dira dopinaren harira. Le-wisek —beganoa eta bizitza moldenahiko uzkurrekoa da— ulertzera emandu egungo atletek ez dutela garbi joka-tzen. Sua are gehiago bizitu dute BALCOlaborategietako buru izandakoaren hi-tzek, «atleten %60k» dopin sustan-tziak hartzen dituztela esan baitu, eta-Londresko Olinpiar Jokoetako kontrolakberederatzi hilabete berandu iritsi direlaeraginkorrak izateko.

Boltek dena ukatu du, eta Jamaikakohanka zuztarrak garbi daudela aldarri-katu. Egia esan, Bolt ahalegin beteanikusita, askok uste dugu ustezko dopi-narekin edo gabe berdin-berdin irabazi-ko lukeela. Baina horrekin guztiarekin,eta eztabaidan parte hartu duten atle-ten sonaren eraginez, mamua agertuda. Dopinarena. BALCO kasua ezagunaizan zen, eta AEBek garbitu handia eginzuten, Marion Jones mitoa desmunta-tzeraino. AEBetako kirol profesionalean,esteroideen eta antzeko sustantzienerabilera oso zabaldua dago, eta beti

egon da zalantza hori. Txinako igerila-riak ere beti susmopean daude. Txinabeti urrun, ilun eta itxi hori.

Distira egiten du,berriz,Britainia Han-diko selekzioak Londresen.1996an,urrebakarra irabazi zuen,eta hamabost do-mina guztira.Porrotaren ondoren,Britai-nia Handiko kirola suspertzeko progra-ma bat martxan jarri zuten,eta hamaseiurte geroago,herenegunera arte,25 urre-ko eta guztira 52 dominako uzta pilatuazuen etxeko taldeak.Etxean emaitzakbeti hobeak dira,baina batzuetan nor-mala da mamuen bisita.

‘Betweenland’Imanol Magro

Agertu da mamua

Page 10: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

10 berria2012ko abuztuaren 11Egitaraua eta emaitzakD

Atletismoap5.000 METROKOA (E)DDominak1. M. Defar (Etiopia)2. V. Cheruyot (Kenia)3. T. Dibaba (Etiopia)

p4X400 METROKOA (G)DDominak1. Bahamak2. AEB 3. Trinidad eta Tobago

p4X100 METROKOA (E)DDominak1. AEB2. Jamaica 3. Urkraina

p1.500 METROKOA (E)DDominak1. A. Cakir (Turkia)2. G. Bulut (Turkia) 3. M. Jamal (Bahrain)

pMAILU JAURTIKETA (E)DDominak1. T. Lisenko (Errusia)2. A. Wlodarczyk (Polonia) 3. B. Heidler (Alemania)

Borrokap-55 KILOKOA (G)DDominak1. D. Otarsultanov (Errusia)2. V. Kintxegaxvili (Georgia) 3. K. Yang (3. S. Yumoto (Japonia)

p-74 KILOKOA (G)DDominak1. J. Burrgoughs (AEB)2. S. Goudarzi (Iran) 3. S. Tigiev (Uzbekistan)3. D. Tsargush (Errusia)

Igeriketap10 KILOMETROKOA (G).

DDominak1. Oussama Mellouli (Tunisia)

2. Thomas Lurz (Alemania)

3. Richard Weinberger (Kanada)

TxirrindularitzapBMX (G)

DDominak1. Maris Strombergs (Letonia)

2. Sam Willoughby (Australia)

3. Carlos Mario Oquendo (Kolon.)

pBMX (E)

DDominak1. Mariana Pajon (Kolonbia)

2. Sarah Walker (Australia)

3.Laura Smulders (Herbehereak)

IgeriketasinkronizatuapTALDEKAKOA

DDominak1. Errusia

2. Txina

3. Espainia

Belap470 (G)

DDominak1. Belcher-Page (Australia)

2. Patience-Bithell (B. Handia)

3. Calabrese-De la Fuente (Arg.)

p470 (E)

DDominak1. Aleh-Powrie (Australia)

2. Mills-Clark (B. Handia)

3. Westerhof-Berkhout (Herbeh.)

Finalak10:30.Piraguismoa.K-1,200 me-trokoa (G).10:47.Piraguismoa.C-1,200 me-trokoa (G).11:14.Piraguismoa.K-1,200 me-trokoa (E).11:41.Piraguismoa.K2,200 metro-koa (G).13:30.Txirrindularitza.Mendikobizikleta (E).14:05.Bela.Elliott 6 metrokoa (E).14:30.Gimnastika erritmikoa.Ba-nakakoa (E).16:00.Futbola.Brasil / Mexiko (G).

18:00.Atletismoa.20 kilometro ibil-ketan (E).19:30.Boleibola.Brasil / AEB (E).19:45.Pentatloi modernoa.Gizo-nezkoak.19:46.Borroka librea.60 kiloz azpi-koa (G).20:00.Atletismoa.Gorako jauzia(E).20:20.Atletismoa.Xabalina jaurti-keta (G).20:21.Borroka librea.84 kiloz azpi-koa (G).20:30.Atletismoa.5.000 metrokoa(G).

20:56.Borroka librea.120 kiloz az-pikoa (G).21:00.Belar hockeya.Alemania /Herbehereak (G).21:00.Atletismoa.800 m (E).21:25.Atletismoa.4x400 (E).21:30.Eskubaloia.Norvegia / Mon-tenegro (E).21:30.Boxeoa.49 kilokoa (G).21:30.Jauziak.10 metroko plata-forma (G).21:45.Boxeoa.56 kilokoa (G).22:00.Atletismoa.4x100 (G).22:00.Saskibaloia.AEB / Frantzia(E).

22:15.Boxeoa.64 kilokoa (G).22:45.Boxeoa.75 kilokoa (G).23:15.Boxeoa.91 kilokoa (G).23:15.Taekwondoa.67 kilotik gora-koa (E).23:30.Taekwondoa.80 kilotik go-rakoa (G).

Euskal kirolariak10:00. Atletismoa. MikelOdriozola. 50 kilometro ibilketan(G).18:00. Eskubaloia(emakumezkoak). Brontzezkodomina irabazteko norgehiagoka.

JEmaitzak

1.AEB 41 26 26 932.Txina 37 25 19 813.Britainia Handia 25 15 16 564.Errusia 15 21 25 615.Hego Korea 12 7 6 256.Alemania 10 17 12 397.Frantzia 8 9 12 298.Hungaria 8 4 3 159.Australia 7 14 10 3110.Italia 7 6 7 2011.Kazakhstan 6 0 3 912.Japonia 5 14 16 3513.Herbehereak 5 5 8 1814.Iran 4 5 1 1015.Zeelanda Berria 4 3 5 1216.Ipar Korea 4 0 2 617.Jamaika 3 4 3 1018.Bielorrusia 3 3 4 1019.Kuba 3 3 3 920.Ukraina 3 1 7 1121.Hegoafrika 3 1 1 522.Etiopia 3 0 3 623.Espainia 2 7 3 1224.Errumania 2 5 2 925.Danimarka 2 4 3 926.Txekiar Errepublika 2 3 3 826.Kenia 2 3 3 828.Brasil 2 2 7 1129.Polonia 2 2 6 1030.Kroazia 2 1 1 430.Turkia 2 1 1 432.Suitza 2 1 0 333.Kanada 1 5 11 1734.Kolonbia 1 3 4 835.Suedia 1 3 3 736.Georgia 1 2 1 437.Eslovenia 1 1 2 438.Norvegia 1 1 1 338.Tunisia 1 1 1 340.Dominikar Errep. 1 1 0 240.Irlanda 1 0 2 3

Herrialdea Urr. Zil. Bro. G.42.Letonia 1 0 1 242.Lituania 1 0 1 244.Bahamak 1 0 0 144.Algeria 1 0 0 144.Grenada 1 0 0 144.Venezuela 1 0 0 147.Mexiko 0 3 2 548.Azerbajan 0 2 4 649.Egipto 0 2 0 250.India 0 1 3 450.Mongolia 0 1 3 450.Eslovakia 0 1 3 453.Armenia 0 1 2 353.Belgika 0 1 2 355.Bulgaria 0 1 1 255.Estonia 0 1 1 255.Indonesia 0 1 1 255.Malaisia 0 1 1 255.Serbia 0 1 1 255.Tailandia 0 1 1 255.Taipei 0 1 1 262.Botswana 0 1 0 162.Zipre 0 1 0 162.Finlandia 0 1 0 162.Guatemala 0 1 0 162.Portugal 0 1 0 167.Uzbekistan 0 0 3 368.Trinidad eta Tobago 0 0 2 268.Argentina 0 0 2 268.Grezia 0 0 2 268.Moldavia 0 0 2 268.Qatar 0 0 2 268.Singapur 0 0 2 273.Afganistan 0 0 1 173.Hong Kong 0 0 1 173.Saudi Arabia 0 0 1 173.Kwait 0 0 1 173.Maroko 0 0 1 173.Puerto Rico 0 0 1 173.Tajikistan 0 0 1 173.Bahrain 0 0 1 1

Herrialdea Urr. Zil. Bro. G.

JDominak

Am

aie

ra e

kita

ldia

iku

stek

o s

arr

era

k b

adau

de

ora

ind

ik s

alg

ai.

Olin

pia

r Jo

koet

ako

web

orr

ian

99

5 li

bra

-ta

n (

1.26

5 e

uro

) sa

ltze

n z

itu

zten

atz

o e

guer

dia

n.A

nto

latz

aile

ek ja

kin

ara

zi d

ute

,ha

la e

re,b

iha

r ber

tan

,a

ma

iera

eki

tald

ia e

gin

god

en e

gun

ber

ean

,sa

rrer

a g

ehia

go e

ta m

erke

ago

ak

jarr

iko

dit

uzt

ela

sa

lga

i..

1.26

5

Oharra: Atzo 22:30etatik aurrera jokatuziren finalak kontuan hartu gabe.

Page 11: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

11berria2012ko abuztuaren 11 Olinpiar oroitzapenakDMikel Lasa

400 metrokoan urrea irabazizuen Freemanek, 2000.urteko Sidneyko Olinpiar Jokoetan. BERRIA

E txekoen aurrean lortu zituen CathyFreeman atleta australiarrak bere

garaipen nagusiak,2000.urteko Sidney-ko Olinpiar Jokoetako izar izan baitzen.Urrezko domina eskuratu zuen 400 me-troko finalean.1992.urteko jokoetan eginzuen debuta.Parte hartzen zuen lehenatleta aborigena izan zen Freeman,etahorrek ikur bilakatu zuen sorterriko abori-genen artean.

1973.urtean sortu,eta 16 urte zituene-an aritu zen lehendabiziko aldiz Austra-liako selekzioarekin lehian.1992koakizan ziren aurreneko jokoak Freemanen-

tzat,baina 1996koek eman zioten ospea.49,11 segundoko markarekin,urrezko do-mina zintzilikatu zuen 400 metrokoan.Lorraine Graham jamaikarra izan zen bi-garren,eta Katherine Merry britainiarrahirugarren.

Sidneyn goia jo zuen Freemanen kirolibilbideak.2001ean,behin-behinekozatletismoa uztea erabaki zuen.2002anitzuli zen,baina ez zuen emaitza onik lor-tu,eta ondorioz,2003.urtean iragarrizuen atletismoa behin betiko utziko zue-la,hedabideen aurrean egindako age-rraldi batean.,Edurne Elizondo

Atzera begira

D2000Cathy Freeman

Unai Zubeldia Londres,Berriemaile berezia

E gun gutxian, Real Madri-lekin ligako titulu batgaldu eta Olinpiar Joko-

ak irabazi zituen Mikel Lasak(Legorreta, Gipuzkoa, 1971),1992ko uda partean. TenerifetikBartzelonara. «Kolpe gogorraizan zen Tenerifekoa, eta huraahazten laguntzeko balio izanzuen jokoetako urrezko domi-nak». Futbol jokalariek «bizitzanbehin» izaten dute jokoetan ari-tzeko aukera. «Eta ezin genuengaldu». Esaldi bakarrean labur-bildu du arrakastaren sekretua:«Oso giro ona geneukan selekzio-an, eta, hasi eta bukatu, txapelke-ta bikaina egin genuen». Bikaina,finalera bidean ez zutelako golbakar bat ere jaso.

20 urte besterik ez zeuzkan La-sak Bartzelonako Jokoak iritsi zi-renean. Ondo pentsatuta, «eta ne-goziazio gogorren ondoren»,inaugurazio ekitaldira joatea lor-tu zuten Espainiako futbol selek-zioko jokalariek. «Bezperan ge-neukan lehen partida, Kolonbia-ren aurka, eta esan ziguten ez zelakomeni biharamunean inaugura-zio ekitaldira joatea. Valentziangeunden gu, eta inaugurazioaBartzelonan zen». Zelaian hitzegitea erabaki zuten. «Oso parti-da zaila zen lehenengoa, selekzioona zelako Asprillak eta gainera-koek osatzen zutena». Baina 4-0irabazita, iritzia emateko aukera,behintzat, lortu zuten. «Partidaamaitutakoan, arduradunenga-na joan ginen, Bartzelonara joannahi genuela esateko». Ezetz, be-rriz ere. «Nekatuta geundela, or-du asko zirela zutik… Ez zigutenutzi nahi, baina kaskagogorra iza-tea ona da batzuetan».

Legorretarrak oroitzapenentxokorik ederrenean dauka gor-deta ekitaldi hura. «Ondo-ondoaneduki genituen Magic Johnson,Michael Jordan eta gainerakoak,eta gogoan daukat oso txiki senti-tu ginela. 20 urterekin, mundukokirolaririk onenen ondoan geun-den gu. Ikaragarria». Jordanekingeratu zen erabat txundituta.«Askotan jaikitzen nintzen ni

04:00etan Chicago Bullsen parti-dak ikusteko».

«Alfonso, Luis Enrique, Da-vid… Horiekin neukan harrema-nik onena, nahiz eta gutxitan el-kartzen garen orain». Kartinge-tan gorpuztutako harremana zenhura. «Aspergarri samarrak iza-ten dira beti kontzentrazioak, etaarratsalderen bat libre geneuka-nean, kartean ibiltzera joaten gi-nen. Hura ere, agian, ez zen kome-nigarriena izango, baina bi ordu-ko tarte horretan asko lasaitzenzen burua».

Mendi puntan garrasikaLasaren hitzetan, oso erlaxaga-rria psikologaren lana izaten zen.

«Mendi batera eraman gintuentxapelketa hasi baino lehen, Ur-gull eta Igeldoren gisako leku ba-tera». Harrituta geratu omen zi-ren. «Ezer ez zegoen han, eta, bat-batean, ahal genuen ozenen oihuegiteko ez zigun, ba, eskatu! Gau-za berria zen hura guretzat». Ha-sieran, lotsatuta geratu omen zi-ren denak. «Baina hura askatasu-na sentitu genuena amaieran!».Erlaxazio ariketak ere egitenomen zituzten aldageletan.

Garrasi eta ariketa haietanegongo da, agian, arrakastarengakoa, zoragarria izan zelakoEspainiako selekzioaren ibilbi-dea. Hori bai, finalera bidean golbakar bat ere jaso ez… «Eta finalahastearekin batera gola sartuziguten. Kolpe handia jasogenuen, baina azken minutuetanaurretik jartzeko gai izan ginen,Kikoren golari esker. Bikainaizan zen handik aurrerako guz-tia. Nou Campen, harmailakbeteta, familiako kideak eta lagu-nak begira… Inoiz ez zait ahaztu-ko».

Kolpea barneratzeko, urrea

20 urte eskasekin joan zen Mikel LasaBartzelonako Olinpiar Jokoetara,1992an, Real Madrilekin liga titulu batgaldu berritan. Esperientzia«ikaragarria» izan zela azaldu du.

Mikel Lasa, beheko lerroaren erdi-erdian, Bartzelonako Olinpiar Jokoetan, taldekideekin batera. BERRIA

LaburreanpReala eta Athletic.Beasainen ekin zionkirol ibilbideari, etaRealeko gazteen tal-dean aritu zen gero.1989ko martxoaren5ean egin zuen de-buta lehen taldean.Real Madrilek fitxatuzuen 1991ko udan,Athleticek 1997an,eta Murtzian etaMurtzia Hirian ere jo-katu zuen gerora.pNou Camp. RealMadrilekin NouCampen jokatutazegoen ordurako,baina 1992ko finalhartan harrituta ge-ratu omen zen ze-laiaren handitasu-narekin.

Ez ziguten utzi nahiinaugurazio ekitaldirajoaten, baina kaskagogorraizatea ona da batzuetan»MIKEL LASAFutbolari izandakoa

‘‘

Page 12: 2012ko abuztuaren 11 Ez urre,eta ez markaken zazpi urteotan, 3.50etik Bra-gado eta biok bakarrik jaitsi gara. Datu argigarria da hori ere. Proba zaila da gurea, oso luzea, gogorra,

DLaburrakJBigarren aldiz BMX›Pekinen sartuzen BMX modalitateaJokoetan,eta Londre-sen egin du bigarrenurratsa.Strombergslituaniarrak irabazi dugizonezkoetan,etaPajon kolonbiarrakemakumezkoetan.

AIgeriketa sinkronizatua? Bakoitza bere kirolean aritzea izaten da onena horrelakoetan, etazerbaitengatik izango da. Mathew Belcher eta Malcolm Page australiarrek urrezko domina irabazi zuten atzo,

belan, gizonezkoen 470 modalitatean. Eta era horretan ospatu zuen balentria Malcolm Pagek. Ez du igeriketasinkronizatuko igerilarien sinkroniarik, baina merezi zuen tamainako ahaleginak tamainako argazkia. GERRY PENNY / EFE

Txandakakoen txapelketaberezi bat sortu duteATLETISMOA›Londresko Joko-etan eta aurrekoetan txanda-kako lasterketek duten arrakas-ta ikusita, txandakakoetanbakarrik oinarritutako txapelke-ta berezi bat antolatuko duNazioarteko Atletismo Federa-zioak. Aurreneko aldiz bi urtebarru jokatuko da, Nassaun(Bahamak), eta bi egunez atle-tarik onenak han biltzea da hel-burua. Txandakako ohiko las-terketak jokatuko dira (4x100eta 4x400), baina baita batereohikoak ez diren beste hiru ere:4x200, 4x800 eta 4x1.500.

NOBek Atenasko dominakendu dio HamiltoniTXIRRINDULARITZA›AtenaskoOlinpiar Jokoetan erlojupekoproban irabazitako urrezko do-mina atzo kendu zion Nazioar-teko Olinpiar Batzordeak TylerHamilton estatubatuarrari.Urtehartan positibo eman zuen Ha-miltonek,eta bi urteko zigorrajarri zioten.Bueltatu zen,berriropositibo eman zuen,eta2009an hartu zuen erretiroa.NOBek Jokoetan hartutako lagi-nak gorde egiten ditu eta zortziurteko epea du haiek aztertze-ko.Epea amaitzeko hilabete fal-ta zela hartu du erabakia.

AzkenaDberria2012ko abuztuaren 11

O linpiar estadioan dauden kazetaribatzuk kritikatu egin dituzte,espe-

ro bezain emaitza ona lortu ez dutenatletei lasterketa bukatu bezain lasteradoregabetzeko aproposak diren galde-rak egiteagatik.«Zer sentitzen da ze-neukan azken aukera galtzean?» eta«lastima; izan ere,Riora joatea oso zailaizango da zuretzat,ezta?» izan dira,adi-bidez,galderetako batzuk.Eta,hitz ho-riek ilaran dagoen lehenengo kazetaria-ren ahotik datozela jakinda,ez zait harri-tzen haren atzetik zain dauden beste ha-mabosti ganora gutxiz erantzutea.

Azken aukera.Rio de Janeirora joateko

zailtasuna.Inplizituki iradokitzen duteerretiroaren alegiazko marra hori gertudagoela.Azken finean,urte askotakoneke fisiko eta psikologikoaren zamakgehiengoa 30 urte azpitik erretirora zu-zentzen duela argi dago.Adibidez,askohitz egin da Michael Phelpsen erretiroaz,karreraren gorenean dagoenean utzikoduela esanez.

Baina aurten ere egon dira salbues-pen eredugarriak: Felix Sanchez 34urteko atleta dominikarra, 400 metrohesidunetako urrezko dominaren ira-bazlea; Chris Hoy txirrindulari eskozia-rrak 36 urterekin Olinpiar Jokoetan sei-

garren domina irabazi du; Kobe Bryant33 urteko saskibaloi jokalari amerika-rrak ez du nekatu itxurarik. Bitxikeriagisa, Hiroshi Hoketsu zaldi gidari japo-niarra izan da, 71 urterekin, parte har-tzailerik zaharrena.

Bide batez,Felix Sanchez aipatu dutlehen eta,Jokoen amaieran gaudenez,balantzeak egiten hasteko aprobetxa-tuko dut.Niretzat,une hunkigarrien bil-dumako argazkietan lehenengo pos-tuan,Sanchez dominak banatzekoemanaldian podiumean bihotz-ukitutanegar batean egon zen unea,bere amo-naren argazkiari eusten zion bitartean.

‘London calling’Garazi Goia

Erretiroa«

Lond

rese

k ez

du

diru

rik

xahu

tu zo

rake

riet

an.G

uk e

re g

auza

k ah

alik

eta

sinp

leen

egi

ngo

ditu

gu»

,E

du

ard

o P

aes p

RIO

DE

JAN

EIR

OK

OA

LKA

TE

Ae

sald

ia

12:00. Aurkezpena.,Prentsaren begiratua.,Londrestik zuzenean.Unai Zubeldia eta Imanol Magro., ’Thamez’atala.DanelAgirre Berlindik.,Konexioa.Mikel Astarloza Euskaltel Euskadiko txirrin-dulariarekin.,Tertulia.Ainara Arratibeleta Andoni Urbistondo.,Eguneko kantua.

berriaTB