1
* * *
El MesíasG.F. Händel
C O N C E R T O S P A R T I C I P A T I V O SC O N C I E R T O S P A R T I C I P A T I V O S
Mércores 5 e xoves 6 de decembro de 2018 20.30 h
Miércoles 5 y jueves 6 de diciembre de 2018 20.30 h
Palacio de la ÓperaA Coruña
3
* * *
Orquesta Sinfónica
de Galicia
Dim
a Slobodeniouk, director titular
Coro de la O
rquesta Sinfónica de G
aliciaJoan C
ompany, director
O
s concertos participativos que a Obra Social
”la Caixa” organiza anualm
ente en distintas cidades españolas ofrecen unha enriquecedora experiencia que convida as persoas afeccionadas ao canto coral a actuar nun evento m
usical colectivo de gran calidade. Esta iniciativa fai posible o soño de m
oitos cantantes de traballar estreitamente
con orquestras e directores profesionais e interpretar unha obra de referencia do repertorio sinfónico-coral nun grande auditorio.
U
n concerto participativo é algo máis ca un
concerto, tanto para os afeccionados que participan —que
desde os chanzos forman unha espectacular m
asa coral que enche de m
úsica todo o recinto—, com
o para o público que asiste, que rodeado dos prim
eiros se mergulla igualm
ente nunha experiencia única e abraiante, repleta de sensacións, que lle perm
ite descubrir a polifonía desde dentro e que é difícil describir se non se viviu.
O
s concertos participativos suprimen así as
barreiras entre o escenario e o público, á vez que xeran un novo espazo de integración no que un am
plo conxunto de cantantes afeccionados —
de diversas idades, coñecementos e
procedencias— com
parten cos músicos profesionais, e tam
én con todos os asistentes, esta em
otiva celebración colectiva da m
úsica.
D
etrás deste proxecto —que xurdiu no ano 1995,
en Barcelona, co obxectivo de estimular a práctica social do
canto—, hai m
oito traballo, moitas horas de preparación e
unha espléndida confluencia de complicidades que ano tras
ano o fan posible.
Por un lado, os cantantes deben ter unha certa
formación m
usical para poder presentarse ás convocatorias e teñen que traballar previam
ente as pezas do programa.
Por outra parte, o proxecto conta en cada cidade coa colaboración dun equipo de profesionais de extraordinaria calidade e recoñecido prestixio que, con entusiasm
o, se fai cargo da preparación dos participantes.
H
oxe poderemos gozar da culm
inación deste longo traxecto. D
esde a creación desta iniciativa, 55.500 cantantes afeccionados interviñeron nos concertos participativos da O
bra Social ”la Caixa”, que se presentaron en m
áis de corenta poboacións da xeografía española.
Los conciertos participativos que la O
bra Social ”la Caixa” organiza anualm
ente en distintas ciudades españolas ofrecen una enriquecedora experiencia que invita a las personas aficionadas al canto coral a actuar en un evento m
usical colectivo de gran calidad. Esta iniciativa hace posible el sueño de m
uchos cantantes de trabajar estrechamente con
orquestas y directores profesionales e interpretar una obra de referencia del repertorio sinfónico-coral en un gran auditorio.
U
n concierto participativo es algo más que un
concierto, tanto para los aficionados que participan —que
desde las gradas forman una espectacular m
asa coral que llena de m
úsica todo el recinto—, com
o para el público que asiste, que rodeado de los prim
eros se sumerge igualm
ente en una experiencia única e im
pactante, repleta de sensaciones, que le perm
ite descubrir la polifonía desde dentro y que es difícil describir si no se ha vivido.
Los conciertos participativos suprim
en así las barreras entre el escenario y el público, a la vez que generan un nuevo espacio de integración en el que un am
plio conjunto de cantantes aficionados —
de diversas edades, conocim
ientos y procedencias— com
parten con los músicos
profesionales, y también con todos los asistentes, esta em
otiva celebración colectiva de la m
úsica.
D
etrás de este proyecto —que surgió en el año 1995,
en Barcelona, con el objetivo de estimular la práctica social del
canto—, hay m
ucho trabajo, muchas horas de preparación y
una espléndida confluencia de complicidades que año tras año
lo hacen posible.
Por un lado, los cantantes deben tener una cierta
formación m
usical para poder presentarse a las convocatorias y han de trabajar previam
ente las piezas del programa. Por otra
parte, el proyecto cuenta en cada ciudad con la colaboración de un equipo de profesionales de extraordinaria calidad y reconocido prestigio que, con entusiasm
o, se hace cargo de la preparación de los participantes.
H
oy podremos disfrutar de la culm
inación de este largo trayecto. D
esde la creación de esta iniciativa, 55.500 cantantes aficionados han intervenido en los conciertos participativos de la O
bra Social ”la Caixa”, que se han presentado en m
ás de cuarenta poblaciones de la geografía española.
O M
esías participativo El M
esías participativo
CO
RA
L POLIFÓ
NIC
A CA
SA DO
MA
RLuisa A
rmesto R
amón, directora
CO
RA
L POLIFÓ
NIC
A CEN
TRO
SOC
IAL SA
GR
AD
A FAM
ILIA
Guadalupe Teuntor, directora
CO
RA
L POLIFÓ
NIC
A FOLLA
S NO
VAS
Fernando V. Arias, director
CO
RA
L POLIFÓ
NIC
A SAN
TA MA
RÍA D
E CA
MBR
E Luisa A
rmesto R
amón, directora
CO
RA
L POLIFÓ
NIC
A SPOR
TING
CLU
B CA
SINO
Juan Pérez Berná, director
CO
RO
AD
AYEU
S Luisa A
rmesto R
amón, directora
CO
RO
ALEG
RE IN
TERM
EZZO D
E PON
TEDEU
ME
Ofelia R
egueira Fernández, directora
CO
RO
JOV
EN D
E LA OR
QU
ESTA SINFÓ
NIC
A DE G
ALIC
IAD
aniel G. A
rtés, director
CO
RO
LA AN
TIGU
AM
arta Castanedo, directora
DIR
ECTO
R PR
EPAR
AD
OR
PERE LLU
ÍS BIOSC
A
DIR
ECC
IÓN
CA
RL
OS
ME
NA
Jo
ne M
artín
ez, soprano
Fra
ncesca
Ascio
ti, contraltoR
ich
ard
Resch
, tenorV
ícto
r C
ru
z, baixo
5
* * *
4
PR
IME
IRA
PA
RT
E / P
RIM
ER
A P
AR
TE
SYM
PhO
NY
Instrumental
* Händel abre o oratorio cunha
música solem
ne de ritmos punteados
que o seu público seguramente
asociaba á realeza. A continuación, unha fuga de carácter m
áis animado
contrasta coa seriedade inicial. D
este xeito, o compositor establece
o clima propicio para introducirnos
na obra e alértanos de que o Rei de Reis, o M
esías, está a piques de chegar. A historia pode com
ezar.
* Händel abre el oratorio con
una música solem
ne de ritmos
punteados que su público seguram
ente asociaba a la realeza. A continuación, una fuga de carácter m
ás animado contrasta con la
seriedad inicial. De este m
odo, el com
positor establece el clima
propicio para introducirnos en la obra y nos alerta de que el Rey de Reyes, el M
esías, está a punto de llegar. La historia puede em
pezar.
* Unha atm
osfera de paz e tranquilidade envólvenos no recitativo inicial. D
eus pide que consolen o seu pobo, que espera a chegada do M
esías.
* Na aria de tenor escoitamos
como se prepara a chegada do
Mesías: os vales e as m
ontañas serán nivelados, e os cam
iños serán endereitados. Non haberá obstáculos que dificulten a chegada do Señor.
* O recitativo e a aria culm
inan co coro “And the glory”, que expresa, a ritm
o de danza, a alegría pola chegada da gloria de D
eus.
* Una atm
ósfera de paz y tranquilidad nos envuelve en el recitativo inicial. D
ios pide que consuelen a su pueblo, que espera la llegada del M
esías.
* En el aria de tenor escuchamos
cómo se prepara el advenim
iento del M
esías: los valles y las m
ontañas serán nivelados, y los cam
inos serán enderezados. No
habrá obstáculos que dificulten la llegada del Señor.
* El recitativo y el aria culminan
con el coro “And the glory”, que expresa, a ritm
o de danza, la alegría por la llegada de la gloria de D
ios.
PRIM
EIR
A PA
RT
E
PR
IM
ER
A P
AR
TE
SEG
UN
DA
PAR
TE
S
EG
UN
DA
PA
RT
E
gu
ía de a
ud
ició
nG
UÍA D
E AU
DIC
IÓN
A p
ro
fecía
da
sa
lva
ció
n:
a c
heg
ad
a d
e C
ris
to c
om
o
rem
isió
n d
os n
oso
s p
eca
do
s
La profecía de la salvación: el advenim
iento de Cristo com
o rem
isión de nuestros pecados
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (TENO
R)Com
fort ye, my people, saith your G
od;speak ye com
fortably to Jerusalem,
and cry unto her, that her warfare is accom
plished,that her iniquity is pardoned.The voice of him
that crieth in the wilderness:
Prepare ye the way of the Lord,
make straight in the desert
a highway for our G
od. (Isaiah, XL, 1-3)
AIR (TEN
OR)
Every valley shall be exalted,and every m
ountain and hill made low
:the crooked straightand the rough places plain. (Isaiah, XL, 4)
Ch
OR
US
And the glory of the Lord shall be revealed,
and all flesh shall see it together:for the m
outh of the Lord hath spoken it. (Isaiah, XL, 5)
S
info
nía
R
ecita
tivo a
ccom
pagn
ato
(ten
or) —
Comfort ye, m
y people, saith your God
A
ria
(ten
or) —
Every valley shall be exalted
Coro —
And the glory of the Lord shall be revealed
R
ecita
tivo a
ccom
pagn
ato
(baix
o) —
Thus saith the Lord of Hosts
A
ria
(con
tralto
) — But w
ho may abide the day of H
is coming?
C
oro —
And H
e shall purify the sons of Levi
Recita
tivo (c
on
tralto
) — Behold, a virgin shall conceive
A
ria
(con
tralto
) — O
thou that tellest good tidings to Zion
Coro —
O thou that tellest good tidings to Zion
R
ecita
tivo a
ccom
pagn
ato
(baix
o) —
For behold, darkness shall cover the earth
Aria
(baix
o) —
The people that walked in darkness
C
oro —
For unto us a child is born
Pifa
(sin
fon
ía p
asto
ral)
R
ecita
tivo (s
opran
o) —
There were shepherds abiding in the field
R
ecita
tivo a
ccom
pagn
ato
(sopran
o) —
And lo, the angel of the Lord cam
e upon them
Recita
tivo (s
opran
o) —
And the angel said unto them
R
ecita
tivo a
ccom
pagn
ato
(sopran
o) —
And suddenly there w
as with the angel
C
oro —
Glory to G
od in the highest
Aria
(sopran
o) —
Rejoice greatly, O daughter of Zion
R
ecita
tivo (c
on
tralto
) — Then shall the eyes of the blind be opened
D
úo (c
on
tralto
e s
opran
o) —
He shall feed H
is flock like a shepherd
Coro —
His yoke is easy, and his burthen is light
TE
RC
EIR
A PA
RT
E
TE
Rc
ER
A P
AR
TE
A
ria
(sopran
o) —
I know that m
y redeemer liveth
C
oro —
Since by man cam
e death
Recita
tivo a
ccom
pagn
ato
(bajo
) — Behold, I tell you a m
ystery
Aria
(baix
o) —
The trumpet shall sound
A
ria
(sopran
o) —
If God be for us
C
oro —
Worthy is the Lam
b that was slain
C
oro —
Am
en
· pau
sa·
· pau
sa técn
ica ·
C
oro —
Behold the lamb of G
od
Aria
(con
tralto
) — H
e was despised and rejected of m
en
Coro —
Surely He hath borne our griefs
C
oro —
And w
ith His stripes w
e are healed
Coro —
All w
e like sheep have gone astray
Recita
tivo a
ccom
pagn
ato
(ten
or) —
All they that see H
im laugh H
im to scorn
C
oro —
He trusted in G
od that He w
ould deliver Him
R
ecita
tivo a
ccom
pagn
ato
(ten
or) —
Thy rebuke hath broken His heart
A
rio
so (te
nor) —
Behold and see if there be any sorrow
Recita
tivo a
ccom
pagn
ato
(ten
or) —
He w
as cut off out of the land of the living
Aria
(ten
or) —
But Thou didst not leave His soul in hell
C
oro —
Lift up your heads, O ye gates
C
oro —
The Lord gave the word
A
ria
(sopran
o) —
How
beautiful are the feet
Aria
(baix
o) —
Why do the nations so furiously rage together?
C
oro —
Let us break their bonds asunder
Recita
tivo (te
nor) —
He that dw
elleth in heaven
Aria
(ten
or) —
Thou shalt break them w
ith a rod of iron
Coro —
Hallelujah
76
* * ** * *
A p
ro
fecía
so
bre o
na
cem
en
to d
e C
ris
to
La profecía sobre el nacim
iento de Cristo
Ch
OR
US
O thou that tellest good tidings to Zion,
arise, say unto the cities of Judah,behold your G
od! behold!the glory of the Lord is risen upon thee.(Isaiah, XL, 9; LX, 1)
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (BASS)
For behold, darkness shall cover the earthand gross darkness, the people:but the Lord shall arise upon thee,and H
is glory shall be seen upon thee.A
nd the Gentiles shall com
e to thy light,and kings to the brightness of thy rising.(Isaiah, LX, 2-3)
AIR (BA
SS)The people that w
alked in darknesshave seen a great light,and they that dw
ellin the land of the shadow
of death,upon them
hath the light shined.(Isaiah, IX, 2)
Ch
OR
US
For unto us a child is born,unto us a Son is given,and the governm
ent shall be upon His shoulder,
and His nam
e shall be called Wonderful,
Counsellor, the mighty G
od,the everlasting Father, the Prince of Peace.(Isaiah, IX, 6)
* Seguidamente, o baixo detállanos
o motivo da alegría nun tenebroso
recitativo. O m
undo está cuberto pola escuridade e a luz da gloria de D
eus xurdirá atraendo a xentís e reis.
* Seguidamente, el bajo nos
detalla el motivo de la alegría en
un tenebroso recitativo. El mundo
está cubierto por la oscuridad y la luz de la gloria de D
ios surgirá atrayendo a gentiles y reyes.
* Na aria de baixo vemos com
o o pobo de Israel, que cam
iñaba na escuridade, ve a luz salvadora, “have seen a great light”, a luz de D
eus, o Mesías.
* En el aria de bajo vemos cóm
o el pueblo de Israel, que cam
inaba en la oscuridad, ve la luz salvadora, “have seen a great light”, la luz de D
ios, el M
esías.
* O gran m
omento do nacem
ento de Xesús é anunciado por todo o coro de m
aneira fulgurante. A orixe da luz é a criatura divina, que será cham
ada Marabilloso,
Conselleiro, D
eus Poderoso, Pai Eterno e Príncipe da Paz. Por todas partes as xentes se preparan para loar o nacem
ento real.
* El gran mom
ento del nacimiento
de Jesús es anunciado por todo el coro de m
anera fulgurante. El origen de la luz es la criatura divina, que será llam
ada M
aravilloso, Consejero, D
ios Poderoso, Padre Eterno y Príncipe de la Paz. Por doquier las gentes se preparan para loar el nacim
iento real.
* Un recitativo axúdanos a crear
un ambiente íntim
o onde se desvela o m
isterio da súa chegada: nacerá dunha virxe en Belén e será cham
ado Emm
anuel (que significa X
esús está connosco).
* Un recitativo nos ayuda a crear
un ambiente íntim
o donde se desvela el m
isterio de su llegada: nacerá de una virgen en Belén y será llam
ado Emm
anuel (que significa Jesús está con nosotros).
* O baixo canta un enérxico
recitativo que relata como a
chegada do Señor vai sacudir ceo e terra e vai facer cam
balear todas as nacións.
* Máis adiante, a aria de contralto
mostra a expectación que xera a
aparición do Señor: en primeiro
lugar, de forma tem
erosa, form
úlase a pregunta “Quen vai
resistir o día da súa chegada?” para despois atopar unha m
úsica de carácter feroz e dram
ático que quere evocar as cham
as.
* En último lugar, D
eus vai purificar os fillos de Leví no coro fugado “And H
e shall purify”.
* El bajo canta un enérgico recitativo que relata cóm
o la llegada del Señor sacudirá cielo y tierra y hará tam
balear a todas las naciones.
* Más adelante, el aria de contralto
muestra la expectación que
genera la aparición del Señor: en prim
er lugar, de forma tem
erosa, se form
ula la pregunta “¿Quién
resistirá el día de su llegada?” para después encontrar una m
úsica de carácter feroz y dram
ático que quiere evocar las llam
as.
* En último lugar, D
ios purificará a los hijos de Levi en el coro fugado “And H
e shall purify”.
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (BASS)
Thus saith the Lord of Hosts:
Yet once a little while, and I w
ill shake the heavens,and the earth, the sea, and the dry land,and I w
ill shake all nations,and the desire of all nations shall com
e.The Lord w
hom ye seek
shall suddenly come to his tem
ple,even the m
essenger of the covenant,w
hom ye delight in, behold,
He shall com
e, saith the Lord of Hosts.
(Haggai, II, 6-7; M
alachi, III, 1)
AIR (A
LTO)But w
ho may abide the day of H
is coming?
And w
ho shall stand when H
e appeareth?For H
e is like a refiner’s fire.(M
alachi, III, 2)
Ch
OR
US
And H
e shall purify the sons of Levi,that they m
ay offer unto the Lordan offering in righteousness.(M
alachi, III, 3)
REC
ITATIVE (A
LTO)Behold, a virgin shall conceive,and bear a son,and shall call his nam
e Emm
anuel,G
od with us.
(Isaiah, VII, 14; Matthew, I, 23)
AIR (A
LTO)O
thou that tellest good tidings to Zion,get thee up into the high m
ountain;O
thou that tellest good tidings to Jerusalem,
lift up thy voice with strength;
lift it up, be not afraid;say unto the cities of Judah:Behold your G
od! Arise, shine,
for thy light is come,
and the glory of the Lord is risen upon thee.(Isaiah, XL, 9; LX, 1)
* O anuncio da chegada énos
explicado pola contralto en “O
thou that tellest good tidings to Zion” e reafírm
ase despois coa entrada do coro, que canta con optim
ismo que D
eus virá con nós.
* El anuncio de la llegada nos es explicado por la contralto en “O
thou that tellest good tidings to Zion” y se reafirm
a después con la entrada del coro, que canta con optim
ismo que D
ios vendrá con nosotros.
A c
hegada d
o M
esía
s e
o s
eu
recib
imen
to n
o m
un
do
La llegada del Mesías
y su recibimiento en el m
undo
PIFA (PASTO
RA
L SYM
PhO
NY)
Instrumental
* A pifa é unha alusión á música
dos pifferari, os pastores que tocaban a cornam
usa polas rúas dos pobos ao chegar o Nadal. H
ändel coñeceríaos nunha das súas estancias en Italia. M
oi habilmente,
o compositor utiliza o único
mom
ento propiamente instrum
ental (á parte da abertura) para crear unha atm
osfera “especial” e prepararnos em
ocionalmente para
o nacemento do neno Xesús.
* La pifa es una alusión a la música
de los pifferari, los pastores que to-caban la cornam
usa por las calles de los pueblos al llegar la Navidad. H
ändel los habría conocido en una de sus estancias en Italia. M
uy hábilm
ente, el compositor utiliza el
único mom
ento propiamente instru-
mental (aparte de la obertura) para
crear una atmósfera “especial” y
prepararnos emocionalm
ente para el nacim
iento del niño Jesús.
O n
acem
en
to d
e X
esú
s é
an
un
cia
do
por u
nh
a le
xió
n d
e a
nxos a
un
s
pasto
res c
erca d
e B
elé
n
El nacimiento de Jesús es anunciado
por una legión de ángeles a unos pastores cerca de Belén
98
* * ** * *
* Unha serie de recitativos
explícannos como os pastores,
que están acampados nos prados
de Xudea, ven un anxo que lles anuncia que naceu o neno Xesús.
* Una serie de recitativos nos ex-
plican cómo los pastores, que están
acampados en los prados de Judea,
ven a un ángel que les anuncia que ha nacido el niño Jesús.
REC
ITATIVE (SO
PRA
NO)
There were shepherds abiding in the field,
keeping watch over their flock by night.
(Luke, II, 8)
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (SO
PRA
NO)
And lo, the angel of the Lord cam
e upon them,
and the glory of the Lordshone round about them
,and they w
ere sore afraid.(Luke, II, 9)
REC
ITATIVE (SO
PRA
NO)
And the angel said unto them
:Fear not, for behold, I bring yougood tidings of great joy,w
hich shall be to all people:for unto you is born this dayin the city of D
avid a Saviour,w
hich is Christ the Lord.(Luke, II, 10-11)
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (SOPR
AN
O)A
nd suddenly there was w
ith the angela m
ultitude of the heavenly host,praising G
od, and saying:(Luke, II, 13)
Ch
OR
US
Glory to G
od in the highest,and peace on earth,good w
ill toward m
en.(Luke, II, 14)
* Un coro clam
oroso, “Glory to
God”, serve de him
no de loanza. Sopranos, contraltos e tenores cantan con forza “G
lory to God”
nun rexistro agudo. En cambio,
“Peace on earth” é cantado por tenores e baixos placidam
ente en rexistro grave. Sinxelo e efectivo. A m
úsica, ao servizo da palabra para expresar o contraste entre o ceo e a terra.
* Un coro clam
oroso, “Glory to
God”, sirve de him
no de alabanza. Sopranos, contraltos y tenores cantan con fuerza “G
lory to God”
en un registro agudo. En cambio,
“Peace on earth” es cantado por tenores y bajos plácidam
ente en registro grave. Sencillo y efectivo. La m
úsica, al servicio de la palabra para expresar el contraste entre el cielo y la tierra.
* O Señor é descrito com
o un pastor que coida o seu rabaño nun dueto de carácter pastoral protagonizado pola contralto e a soprano.
* A primeira parte do oratorio
finaliza co coro “His yoke is
easy”, que expresa a benevolencia de Xesús cara á hum
anidade.
* El Señor es descrito como
un pastor que cuida a su rebaño en un dueto de carácter pastoral protagonizado por la contralto y la soprano.
* La primera parte del oratorio
finaliza con el coro “His
yoke is easy”, que expresa la benevolencia de Jesús hacia la hum
anidad.
REC
ITATIVE (A
LTO)Then shall the eyes of the blind be opened,and the ears of the deaf unstopped;then shall the lam
e man leap as an hart,
and the tongue of the dumb shall sing.
(Isaiah, XXXV, 5-6)
DU
ET (ALTO &
SOPR
AN
O)H
e shall feed His flock like a shepherd,
and He shall gather the lam
bs with H
is arm,
and carry them in H
is bosom,
and gently lead those that are with young.
Come unto H
im, all ye that labour,
that are heavy laden,and H
e will give you rest.
Take His yoke upon you,
and learn of Him
,for H
e is meek and low
ly of heart,and ye shall find rest unto your souls.(Isaiah, XL, 11; M
atthew, XI, 28-29)
Ch
OR
US
His yoke is easy,
and His burden is light.
(Matthew, XI, 30)
· PAU
SA ·
* A alegría continua na aria “Rejoice greatly”, que nos revela com
o o nacemento do M
esías nos conducirá á paz.
* La alegría continua en el aria “Rejoice greatly”, que nos revela cóm
o el nacimiento del M
esías nos conducirá a la paz.
AIR (SO
PRA
NO)
Rejoice greatly, O daugther of Zion,
shout, O daughter of Jerusalem
,behold, thy K
ing cometh unto thee.
He is the righteous Saviour,
and He shall speak peace unto the heathen.
(Zechariah, IX, 9-10)
* A segunda parte comeza coas
palabras do primeiro capítulo do
Evanxeo de san Xoán “Velaquí
o cordeiro de Deus, que quita o
pecado do mundo”. A tonalidade
menor e os ritm
os punteados transm
ítennos unha inminente
sensación de traxedia e tristeza. Xesús m
orre na cruz por nós, para cargar cos pecados do m
undo.
* La segunda parte empieza con
las palabras del primer capítulo
del Evangelio de san Juan “He
aquí el cordero de Dios, que quita
el pecado del mundo”.
La tonalidad menor y los ritm
os punteados nos transm
iten una inm
inente sensación de tragedia y tristeza. Jesús m
uere en la cruz por nosotros, para cargar con los pecados del m
undo.
Ch
OR
US
Behold the lamb of G
od,that taketh aw
ay the sin of the world.
(John, I, 29)
SE
GU
ND
A P
AR
TE
/ SE
GU
ND
A P
AR
TE
O M
esía
s n
a te
rra
El M
esías en la tierra
A paixón de Cristo, a flaxelación e a
agon
ía d
e C
ris
to n
a c
ru
z
La pasión de Cristo, la flagelación
y la agonía de Cristo en la cruz
1110
* * ** * *
AIR (A
LTO)H
e was despised and rejected of m
en,a m
an of sorrows and acquainted w
ith grief.H
e gave His back to the sm
iters,and H
is cheeks to them that plucked off the hair;
he hid not His face from
shame and spitting.
(Isaiah, LIII, 3; L, 6)
Ch
OR
US
Surely He hath borne our griefs
and carried our sorrows.
He w
as wounded for our transgressions,
He w
as bruised for our iniquities,the chastisem
ent of our peace was upon H
im.
(Isaiah, LIII, 4-5)
Ch
OR
US
And w
ith His stripes w
e are healed.(Isaiah, LIII, 5)
Ch
OR
US
All w
e like sheep have gone astray,w
e have turned every one to his own w
ay.A
nd the Lord hath laid on Him
the iniquity of us all.(Isaiah, LIII, 6)
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (TENO
R)A
ll they that see Him
laugh Him
to scorn:they shoot out their lips,and shake their heads, saying:(Psalm
, XXII, 8)
Ch
OR
US
He trusted in G
od that He w
ould deliver Him
:let H
im deliver H
im, if H
e delight in Him
.(Psalm
, XXII, 9)
* “He was despised” é un dos
puntos de máxim
a intensidade dram
ática e emocional de toda a
obra. A contralto canta o sufrimento
de Xesús, que foi rexeitado e m
enosprezado. Xesús ofrécelles o seu lom
bo aos que o torturan, as súas m
eixelas a quen lle arrincan a barba e non esconde o seu rostro cando lle cospen. Conm
ovedoras disonancias representan m
usicalmente o
dramatism
o e a dor do texto.
* “He w
as despised” es uno de los puntos de m
áxima intensidad
dramática y em
ocional de toda la obra. La contralto canta el sufrim
iento de Jesús, que fue rechazado y m
enospreciado. Jesús ofrece su espalda a los que le torturan, sus m
ejillas a quienes le arrancan la barba y no esconde su rostro cuando le escupen. C
onmovedoras disonancias
representan musicalm
ente el dram
atismo y el dolor del texto.
* Nos tres coros seguintes ponse de m
anifesto como o feito de
sacrificarse polos demais é a
condición humana da divindade.
En “Surely He hath borne our
griefs” a dor de Xesús maniféstase
en expresivas harmonías.
* En los tres coros siguientes se pone de m
anifiesto como el hecho
de sacrificarse por los demás
es la condición humana de la
divinidad. En “Surely He hath borne
our griefs” el dolor de Jesús se m
anifiesta en expresivas armonías.
* A severidade da fuga “And with H
is stripes” mostra o castigo que
sofre Xesús e que servirá para salvarnos espiritualm
ente.
* La severidad de la fuga “And w
ith His stripes” m
uestra el cas-tigo que sufre Jesús y que servirá para salvarnos espiritualm
ente.
* No terceiro coro, “All we like sheep”, H
ändel ilustra m
axistralmente a m
aldade de todos nós. Cada un procura para si sen preocuparse do outro, pero o Señor, o bo pastor, coida das súas ovellas. Rápidas figuracións m
elódicas describen musicalm
ente com
o cada un elixe o seu propio cam
iño. Ao final, de forma solem
ne, lém
brasenos que o Señor cargou nel o pecado de todos nós.
* O M
esías está na cruz e oímos
os berros da turba. Xesús busca a m
ágoa e a compaixón do pobo,
pero só atopa as burlas e o escarnio da m
ultitude ante a cruz que o contem
pla.
* En el tercer coro, “All we like sheep”, H
ändel ilustra m
agistralmente la m
aldad de todos nosotros. Cada uno procura para sí sin preocuparse del otro, pero el Señor, el buen pastor, cuida de sus ovejas. Rápidas figuraciones m
elódicas describen m
usicalmente cóm
o cada uno elige su propio cam
ino. Al final, de form
a solemne, se nos recuerda
que el Señor cargó en él el pecado de todos nosotros.
* El Mesías está en la cruz y oím
os los gritos de la turba. Jesús busca la lástim
a y la compasión del
pueblo, pero solo encuentra las burlas y el escarnio de la m
ultitud ante la cruz que lo contem
pla.
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (TENO
R)Thy rebuke hath broken H
is heart;H
e is full of heaviness:he looked for som
e to have pity on Him
,but there w
as no man,
neither found He any, to com
fort Him
.(Psalm
, LXIX, 21)
AR
IOSO (TEN
OR)
Behold and see if there be any sorrowlike unto H
is sorrow.(Lam
entations, I, 12)
* “Thy rebuke hath broken His
heart” encontramos un Cristo
abatido e cheo de angustia esperando un consolo que nunca chega. É un m
omento de grande
intensidade harmónica que H
ändel utiliza com
o reflexo da desolación do texto.
* En el recitativo “Thy rebuke hath broken H
is heart” encontramos un
Cristo abatido y lleno de angustia esperando un consuelo que nunca llega. Es un m
omento de gran
intensidad armónica que H
ändel utiliza com
o reflejo de la desolación del texto.
* Ao final, oímos as palabras
chorosas do profeta Xeremías que
se pregunta: “Vede se hai dor sem
ellante á súa dor”.
* Al final, oímos las palabras lloro-
sas del profeta Jeremías que se pre-
gunta: “Ved si hay dolor semejante a
su dolor”.
REC
ITATIVE A
cc
oM
PA
GN
AT
o (TENO
R)H
e was cut off out of the land of the living,
for the transgression of Thy peoplew
as He stricken.
(Isaiah, LIII, 8)
AIR (TEN
OR)
But Thou didst not leave H
is soul in hell,nor didst Thou suffer Thy H
oly One
to see corruption.(Psalm
, XVI, 10)
* Händel nárranos o sufrim
ento e a m
orte de Xesús nun intenso recitativo acom
pañado, “He was
cut off”.
* A continuación, cambia o
escenario cunha aria de carácter xentil e lum
inoso, “But Thou didst not leave”, que nos confirm
a que as adversidades quedaron atrás. Chega unha nova vida. D
eus non perm
ite que a alma de Xesús caia
no inferno.
* Händel nos narra el sufrim
iento y la m
uerte de Jesús en un intenso recitativo acom
pañado, “He was
cut off”.
* A continuación, cambia el esce-
nario con un aria de carácter gentil y lum
inoso, “But Thou didst not leave”, que nos confirm
a que las ad-versidades han quedado atrás. Llega una nueva vida. D
ios no permite que
el alma de Jesús caiga en el infierno.
Ch
OR
US
Lift up your heads, O ye gates,
and be ye lift up, ye everlasting doors,and the K
ing of Glory shall com
e in.W
ho is the King of G
lory?The Lord strong and m
ighty,the Lord m
ighty in battle.The Lord of H
osts:H
e is the King of G
lory.(Psalm
, XXIV, 7-10)
* Un coro exultante canta a
vitoria do Mesías, o Rei da
Gloria, sobre o pecado e a
morte.
* Un coro exultante canta
la victoria del Mesías, el Rey
de la Gloria, sobre el pecado
y la muerte.
A a
scen
sió
n d
e C
ris
to: X
esú
s
finaliza a súa misión na terra e
é le
va
do
ao
ceo
, á d
ereita
do
Pa
i,
tra
s a
sú
a r
esu
rrecció
n
La ascensión de Cristo: Jesús
finaliza su misión en la tierra
y es llevado al cielo, a la derecha del Padre, tras su resurrección
Morte
e r
esu
rrecció
n d
e C
ris
to
Muerte y resurrección de Cristo
1312
* * ** * *
Ch
OR
US
The Lord gave the word,
great was the com
pany of the preachers.(Psalm
, LXVIII, 12)
AIR (SO
PRA
NO)
How
beautiful are the feet of themthat preach the gospel of peace,and bring glad tidings of good things!Their sound is gone out into all lands,and their w
ords unto the ends of the world.
(Romans, X, 15)
* El Señor ordena a sus discípulos que vayan a predicar el Evangelio a toda la hum
anidad.
Pen
teco
ste
e o
inic
io d
a
eva
nx
eliz
ació
n p
or p
arte
do
s
ap
ósto
los
Pentecostés y el inicio de la evangelización por parte de los apóstoles
* O Señor ordena aos seus
discípulos que vaian predicar o Evanxeo a toda a hum
anidade.
* A bondade de quen predica o Evanxeo está descrita nunha aria de carácter pastoral, “H
ow
beautiful are the feet”, que tamén
nos amosa com
o o son da palabra de D
eus se difunde ata os confíns do m
undo.
* La bondad de quien predica el Evangelio está descrita en un aria de carácter pastoral, “H
ow beautiful are the feet”,
que también nos m
uestra cómo
el sonido de la palabra de Dios
se difunde hasta los confines del m
undo.
REC
ITATIVE (TEN
OR)
He that dw
elleth in heavenshall laugh them
to scorn:the Lord shall have them
in derision.(Psalm
, II, 4)
AIR (TEN
OR)
Thou shalt break them w
ith a rod of iron;Thou shalt dash them
in pieceslike a potter’s vessel.(Psalm
, II, 9)
Ch
OR
US
Hallelujah!
for the Lord God om
nipotent reigneth.The kingdom
of this world is becom
ethe kingdom
of our Lord and of His Christ;
and He shall reign for ever and ever.
King of K
ings, and Lord of Lords.H
allelujah!(Revelation, XIX, 6; XI, 15; XIX, 16)
* Xesús resucitou e senta á dereita do Pai. D
esde o ceo ri dos seus inim
igos.
* A forza de Deus contra os hostís
queda reflectida na aria de tenor.
* A culminación da segunda parte
da obra chega co “Hallelujah”,
un himno de loanza ao M
esías para celebrar a súa vitoria ante a rebelión dos seus inim
igos.
* Jesús ha resucitado y se sienta a la derecha del Padre. D
esde el cielo se ríe de sus enem
igos.
* La fuerza de Dios contra los
hostiles queda reflejada en el aria de tenor.
* La culminación de la segunda
parte de la obra llega con el “H
allelujah”, un himno de
alabanza al Mesías para celebrar
su victoria ante la rebelión de sus enem
igos.
· PAU
SA T
ÉC
NIC
A·
El triunfo de Dios
O tr
iun
fo d
e D
eu
s
AIR (BA
SS)W
hy do the nations so furiously rage together:w
hy do the people imagine a vain thing?
The kings of the earth rise up,and the rulers take counsel together,against the Lord and against H
is Anointed.
(Psalm, II, 1-2)
Ch
OR
US
Let us break their bonds asunder,and cast aw
ay their yokes from us.
(Psalm, II, 3)
A r
eb
elió
n d
os r
eis
e a
s n
ació
ns
co
ntr
a o
Eva
nx
eo
La rebelión de los reyes y las naciones contra el Evangelio
* Aria trepidante na que as nacións e os seus gobernantes se rebelan e m
ostran a súa oposición contra D
eus e o seu fillo, Xesús.
* O coro reforza con
contundencia os seus sentimentos
expostos na aria de baixo: “Imos
romper os vínculos entre D
eus e Xesús”, exclam
an con forza as voces dos reis e os gobernantes.
* Aria trepidante en la que las naciones y sus gobernantes se rebelan y m
uestran su oposición contra D
ios y su hijo, Jesús.
* El coro refuerza con contundencia sus sentim
ientos expuestos en el aria de bajo: “Vam
os a romper los vínculos
entre Dios y Jesús”, exclam
an con fuerza las voces de los reyes y los gobernantes.
1514
* * ** * *
TE
RC
EIR
A P
AR
TE
/ TE
RC
ER
A P
AR
TE
* Xesús, o noso Redentor, vive e esperaranos o día do xuízo final. A soprano proclam
a con serenidade a resurrección dos corpos.
* Jesús, nuestro Redentor, vive y nos esperará el día del juicio final. La soprano proclam
a con serenidad la resurrección de los cuerpos.
AIR (SO
PRA
NO)
I know that m
y redeemer liveth,
and that He shall stand at the latter day
upon the earth:and though w
orms destroy this body,
yet in my flesh shall I see G
od.For now
is Christ risen from the dead,
the first fruits of them that sleep.
(Job, XIX, 25-26; I Corinthians, XV, 20)
Ch
OR
US
Since by man cam
e death,by m
an came also
the resurrection of the dead.For as in A
dam all die,
even so in Christ shall all be made alive.
(I Corinthians, XV, 21-22)
A p
ro
mesa
da
vid
a e
tern
a e
o tr
iun
fo s
ob
re o
peca
do
orix
ina
l
La promesa de la vida eterna
y el triunfo sobre el pecado original
* A continuación, no coro “Since by m
an” xustapóñense a morte
e a resurrección: en Adán todo m
orre, mentres que no M
esías todo revivirá. H
ändel representa a idea da m
orte co coro cantando a capela unha m
úsica lenta e sostida, con harm
onías densas e crom
áticas, mentres que na
resurrección atopamos unha
música m
áis rápida e vital á que se engade a orquestra.
* Ao son da última trom
peta, os m
ortos en Cristo serán levantados sen corrupción com
o demostración
final do triunfo do Mesías. A
trompeta do xuízo final soará e os
mortos resucitarán, m
entres que os corpos m
ortais se converterán en inm
ortais.
* A continuación, en el coro “Since by m
an” se yuxtaponen la muerte
y la resurrección: en Adán todo m
uere, mientras que en el M
esías todo revivirá. H
ändel representa la idea de la m
uerte con el coro cantando a capela una m
úsica lenta y sostenida, con arm
onías densas y crom
áticas, mientras que
en la resurrección encontramos
una música m
ás rápida y vital a la que se añade la orquesta.
* Al sonido de la última trom
peta, los m
uertos en Cristo serán levantados sin corrupción com
o dem
ostración final del triunfo del M
esías. La trompeta del
juicio final sonará y los muertos
resucitarán, mientras que los
cuerpos mortales se convertirán
en inmortales.
REC
ITATIVE (BA
SS)Behold, I tell you a m
ystery:w
e shall not all sleep,but w
e shall all be changed in a m
oment,
in the twinkling of an eye,
at the last trumpet.
(I Corinthians, XV, 51-52)
AIR (BA
SS)The trum
pet shall sound,and the dead shall be raised incorruptible,and w
e shall be changed.For this corruptible m
ust put on incorruption,and this m
ortal must put on im
mortallity.
(I Corinthians, XV, 52-53)
O día do xuízo final e a
resu
rrecció
n d
e to
da
a h
um
an
ida
de
El día del juicio final y la resurrección de toda la hum
anidad
* As palabras da soprano son tranquilizadoras: “Se D
eus está por nós, quen pode estar contra nós”. Ante o triunfo do M
esías ninguén poderá facernos fronte.
* Las palabras de la soprano son tranquilizadoras: “Si D
ios está por nosotros, quién puede estar contra nosotros”. Ante el triunfo del M
esías nadie podrá hacernos frente.
AIR (SO
PRA
NO)
If God be for us,
who can be against us?
Who shall lay anything
to the charge of God’s elect?
It is God that justifieth,
who is he that condem
neth?It is Christ that died,yea rather that is risen again,w
ho is at the right hand of God,
who m
akes intercession for us.(Rom
ans, VIII, 31, 33-34)
A v
itoria
de X
esú
sL
a v
icto
ria
de J
esú
s
* Os feitos do M
esías quedan resum
idos no coro “Worthy is
the Lamb”. El é o cordeiro de
Deus e coa súa m
orte na cruz redím
enos ante Deus. D
emostrouse
a si mesm
o que é digno de recibir todo poder, riqueza, sabedoría, fortaleza, honor, bendición e loanza.
* A historia chega á súa fin e a m
ellor maneira de term
inar é reafirm
ar todo o que se dixo ata agora de form
a solemne: C
risto triunfou! A
men significa que
así sexa. É a corroboración e o recoñecem
ento de todo o que se oíu e se cantou.
* Los hechos del Mesías quedan
resumidos en el coro “W
orthy is the Lam
b”. Él es el cordero de D
ios y con su muerte en la
cruz nos redime ante D
ios. Se ha dem
ostrado a sí mism
o que es digno de recibir todo poder, riqueza, sabiduría, fortaleza, honor, bendición y alabanza.
* La historia llega a su fin y la m
ejor manera de term
inar es reafir-m
ar todo lo que se ha dicho hasta ahora de form
a solemne: ¡Cristo
ha triunfado! Am
én significa que así sea. Es la corroboración y el reconocim
iento de todo lo que se ha oído y se ha cantado.
Ch
OR
US
Worthy is the Lam
b that was slain,
and hath redeemed us to G
od by his blood,to receive pow
er, and riches, and wisdom
,and strength, and honour, and glory, and blessing.Blessing and honour, glory and pow
erbe unto H
im that sitteth upon the throne,
and unto the Lamb, for ever and ever.
(Revelation, V, 12-13)
Ch
OR
US
Am
en.
La aclamación del M
esíasA
acla
ma
ció
n d
o M
esía
s
1716
* * *
A soprano vasca Jone M
artínez formouse no
Conservatorio Juan Crisóstomo de A
rriaga de Bilbao e no Centro Superior de M
úsica do País Vasco (Musikene), especializándose
en música antiga con Carlos M
ena. Como solista, cantou
nos principais teatros do País Vasco e en destacados festivais españois. A
ctualmente, participa en distintos proxectos dos
conxuntos Conductus Ensemble, M
usica Ficta, Quondam
, Soinuaren Bidaia e Capilla Renacentista M
ichael Navarrus.
Francesca A
scioti estudou canto en Brescia e
ampliou a súa form
ación con Bernadette M
anca di Nissa e
Teresa Berganza. D
estacada tanto no ámbito da ópera com
o no terreo do concerto, traballou con directores de sona e, de m
aneira especial, con Andrea M
arcon. Cantou obras de Vivaldi, B
ach e Händel en escenarios com
o La Fenice de Venecia, o C
oncertgebouw de Á
msterdam
, o Bozar de B
ruselas, o B
arbican Hall de Londres ou o C
arnegie Hall de N
ova York.
O
tenor alemán R
ichard Resch form
ouse en R
atisbona e Augsburgo, e especializouse en m
úsica antiga na prestixiosa Schola C
antorum B
asiliensis. Gañou varios
premios de canto e actuou en im
portantes teatros e salas de concerto de Europa, os Estados U
nidos, Israel, a China e
o Xapón. Traballou con directores com
o How
ard Arm
an, C
hristoph Eschenbach, Andrea M
arcon, Andrew
Parrott, Philippe Pierlot, Joshua R
ifkin, Helm
uth Rilling e A
ndreas Spering, entre outros.
N
ado en Guadix, V
íctor Cruz estudou no R
eal C
onservatorio Superior de Música “Victoria Eugenia” de
Granada. Tam
én recibiu clases de Jordi Savall e doutros acreditados m
estres, e actualmente perfecciona a súa técnica
con Carlos M
ena. Traballa coa Orquestra e C
oro Nacionais de
España e colabora con destacados conxuntos de música antiga.
Com
o solista, cantou obras de Monteverdi, B
ach e Purcell, e interpretou O
Mesías de H
ändel en distintas ocasións.
La soprano vasca Jone M
artínez se formó en el
Conservatorio Juan Crisóstomo de A
rriaga de Bilbao y en el Centro Superior de M
úsica del País Vasco (Musikene),
especializándose en música antigua con Carlos M
ena. Com
o solista, ha cantado en los principales teatros del País Vasco y en destacados festivales españoles. A
ctualmente,
participa en distintos proyectos de los conjuntos Conductus Ensem
ble, Musica Ficta, Q
uondam, Soinuaren Bidaia y Capilla
Renacentista Michael N
avarrus.
Francesca A
scioti estudió canto en Brescia y am
plió su form
ación con Bernadette M
anca di Nissa y Teresa
Berganza. D
estacada tanto en el ámbito de la ópera com
o en el terreno del concierto, ha trabajado con renom
brados directores y, de m
anera especial, con Andrea M
arcon. Ha cantado obras
de Vivaldi, Bach y Händel en escenarios com
o La Fenice de Venecia, el C
oncertgebouw de Á
msterdam
, el Bozar de
Bruselas, el B
arbican Hall de Londres o el C
arnegie Hall de
Nueva York.
El tenor alem
án Richard Resch se formó en Ratisbona
y Augsburgo, y se especializó en m
úsica antigua en la prestigiosa Schola Cantorum
Basiliensis. Ha ganado varios
premios de canto y ha actuado en im
portantes teatros y salas de concierto de Europa, Estados U
nidos, Israel, China y Japón. H
a trabajado con directores como H
oward A
rman, Christoph
Eschenbach, Andrea M
arcon, Andrew
Parrott, Philippe Pierlot, Joshua Rifkin, H
elmuth Rilling y A
ndreas Spering, entre otros.
N
acido en Guadix, V
íctor Cruz estudió en el R
eal C
onservatorio Superior de Música “Victoria Eugenia” de
Granada. Tam
bién ha recibido clases de Jordi Savall y de otros acreditados m
aestros, y actualmente perfecciona su técnica
con Carlos M
ena. Trabaja con la Orquesta y C
oro Nacionales
de España y colabora con destacados conjuntos de música
antigua. Com
o solista, ha cantado obras de Monteverdi, B
ach y Purcell, y ha interpretado El M
esías de Händel en distintas
ocasiones.
Jone Martínez, soprano
Francesca Ascioti, contralto
Richard R
esch, tenor
Víctor Cruz, baixo
Fundado en 1998 e integrado por m
áis de setenta voces procedentes de toda G
alicia, está dirixido por Joan Com
pany, quen ademais é director artístico do im
portante proxecto pedagóxico-coral que leva a cabo a O
rquestra Sinfónica de G
alicia, do cal tamén form
an parte o Coro Novo
da OSG
e os Nenos Cantores. D
esde a súa creación, o Coro da O
SG desenvolveu unha intensa actividade artística, cun am
plo e variado repertorio que inclúe as obras sinfónico-corais m
áis im
portantes, óperas dos autores máis em
blemáticos e pezas a
capela.
Participou nos festivais e ciclos de m
úsica máis
salientados de Galicia e, a finais do 2003, realizou a súa
primeira xira polo estranxeiro, actuando nas catedrais do Porto
e Lisboa. Desde entón, cantou en num
erosos escenarios con prestixiosas orquestras e baixo a batuta de directores de renom
e internacional, com
o Richard Egarr, Miguel Á
ngel Góm
ez M
artínez, Christopher Hogw
ood, Eliahu Inbal, Ton Koopm
an, Jesús López Cobos, Lorin M
aazel, Víctor Pablo Pérez, Josep
Pons, Antoni Ros M
arbà, Dim
a Slobodeniouk e Alberto Zedda.
Fundado en 1998 e integrado por m
ás de setenta voces procedentes de toda G
alicia, está dirigido por Joan Company,
quien además es director artístico del im
portante proyecto pedagógico-coral que lleva a cabo la O
rquesta Sinfónica de G
alicia, del cual también form
an parte el Coro Joven de la O
SG y los N
iños Cantores. Desde su creación, el Coro de la O
SG
ha desarrollado una intensa actividad artística, con un amplio y
variado repertorio que incluye las obras sinfónico-corales más
importantes, óperas de los autores m
ás emblem
áticos y piezas a capela.
H
a participado en los festivales y ciclos de música m
ás destacados de G
alicia y, a finales del 2003, realizó su primera
gira por el extranjero, actuando en las catedrales de Oporto y
Lisboa. Desde entonces, ha cantado en num
erosos escenarios con prestigiosas orquestas y bajo la batuta de directores de renom
bre internacional, com
o Richard Egarr, Miguel Á
ngel Góm
ez M
artínez, Christopher Hogw
ood, Eliahu Inbal, Ton Koopm
an, Jesús López Cobos, Lorin M
aazel, Víctor Pablo Pérez, Josep
Pons, Antoni Ros M
arbà, Dim
a Slobodeniouk y Alberto Zedda.
Coro de la O
rquesta Sinfónica de G
alicia
© Pablo Rodríguez
BIO
GR
AF
ÍAS
1918
* * *
N
ado en Vitoria-G
asteiz, en 1971, C
arlos Mena é un destacado
contratenor e director de orquestra. Estudou na Schola C
antorum
Basiliensis (Suíza), con R
ichard Levitt e R
ené Jacobs, e como director
formouse con m
estres como M
anuel C
abero, Pierre Cao, Eric Ericson e
Laszlo Heltay.
C
omo contratenor, cantou
nas salas máis prestixiosas do
mundo, incluíndo o Teatro R
eal de M
adrid; o Gran Teatro do Liceo
de Barcelona; a K
onzerthaus e o M
usikverein de Viena; o
Concertgebouw
de Ám
sterdam;
a Staatsoper e a Filharmónica de
Berlín; a Felsenreitschule e a G
rosses Festspielhaus de Salzburgo; o B
arbican Centre de Londres; o Teatro
Colón de B
uenos Aires; o A
lice Tully H
all do MET de N
ova York; o K
ennedy Center de W
ashington; o Suntory H
all e o Opera C
ity Hall de
Toquio; o Symphony H
all de Osaka; a
Ópera de Sydney, e o C
oncert Hall de
Melbourne, entre outras.
C
omo director, creou e
dirixiu o espectáculo escénico De lo
humano... y divino, interpretado pola
Capilla Santa M
aría no Teatro de la Zarzuela de M
adrid, con escenografía de Joan A
nton Rechi. Tam
én dirixiu obras com
o Der M
essias de Mozart,
co Coro e a O
rquestra Sinfónica Portuguesa, no Teatro N
acional de São C
arlos de Lisboa; Apollo e Dafne
de Händel, coa O
rquestra Ciudad de
Granada, e O
Mesías de H
ändel, coa O
SG e coa Sinfónica do Principado de
Asturias.
N
acido en Vitoria-G
asteiz, en 1971, C
arlos Mena es un destacado
contratenor y director de orquesta. Estudió en la Schola C
antorum
Basiliensis (Suiza), con R
ichard Levitt y R
ené Jacobs, y como director se
formó con m
aestros como M
anuel C
abero, Pierre Cao, Eric Ericson y
Laszlo Heltay.
C
omo contratenor, ha
cantado en las salas más prestigiosas
del mundo, incluyendo el Teatro
Real de M
adrid; el Gran Teatro del
Liceo de Barcelona; la K
onzerthaus y el M
usikverein de Viena; el
Concertgebouw
de Ám
sterdam;
la Staatsoper y la Filarmónica de
Berlín; la Felsenreitschule y la
Grosses Festspielhaus de Salzburgo;
el Barbican C
entre de Londres; el Teatro C
olón de Buenos A
ires; el Alice
Tully Hall del M
ET de Nueva York;
el Kennedy C
enter de Washington; el
Suntory Hall y el O
pera City H
all de Tokio; el Sym
phony Hall de O
saka; la Ó
pera de Sídney, y el Concert H
all de M
elbourne, entre otras.
C
omo director, creó y
dirigió el espectáculo escénico De lo
humano... y divino, interpretado por la
Capilla Santa M
aría en el Teatro de la Zarzuela de M
adrid, con esce-nografía de Joan A
nton Rechi.
También ha dirigido obras com
o D
er Messias de M
ozart, con el Coro
y la Orquesta Sinfónica Portuguesa,
en el Teatro Nacional de São C
arlos de Lisboa; Apollo e D
afne de Händel, con
la Orquesta C
iudad de Granada, y
El Mesías de H
ändel, con la OSG
y con la Sinfónica del Principado de A
sturias.
Carlos M
ena, director
© Eneko Espino
A O
rquestra Sinfónica de Galicia foi creada en 1992
polo Concello da Coruña, cidade en cuxo Palacio da Ópera ten
a súa sede. Dim
a Slobodeniouk é o seu director titular e Víctor
Pablo Pérez o seu director honorario. Foi orquestra residente do Festival Rossini de Pésaro, en Italia, e éo do Festival M
ozart da Coruña desde a súa creación, en 1998. A
ctuou nos principais escenarios de España e realizou xiras por todo o m
undo. Coa orquestra colaboraron solistas de gran prestixio e directores com
o Gustavo D
udamel, Richard Egarr, D
aniel Harding,
Eliahu Inbal, Ton Koopm
an, Lorin Maazel, N
eville Marriner,
Gianandrea N
oseda ou Alberto Zedda, entre m
oitos outros.
G
ravou para os selos máis im
portantes e foi nomeada
aos premios G
ramm
y ao mellor álbum
clásico do ano. Especialm
ente destacada é a súa canle de YouTube, que é a m
áis vista do sector en España e unha das máis visitadas de
Europa, con máis de vinte e oito m
il subscritores e preto de catro m
illóns de visualizacións no último ano. A O
SG recibiu
a Medalla de O
uro da Real Academ
ia Galega de Belas A
rtes e o Prem
io Cultura Galega da M
úsica 2010, e está financiada polo Concello da Coruña, a X
unta de Galicia e a D
eputación da Coruña.
La O
rquesta Sinfónica de Galicia fue creada en 1992
por el Ayuntamiento de A Coruña, ciudad en cuyo Palacio de la
Ópera tiene su sede. D
ima Slobodeniouk es su director titular
y Víctor Pablo Pérez su director honorario. H
a sido orquesta residente del Festival Rossini de Pésaro, en Italia, y lo es del Festival M
ozart de A Coruña desde su creación, en 1998. Ha
actuado en los principales escenarios de España y ha realizado giras por todo el m
undo. Con la orquesta han colaborado solistas de gran prestigio y directores com
o Gustavo D
udamel,
Richard Egarr, Daniel H
arding, Eliahu Inbal, Ton Koopm
an, Lorin M
aazel, Neville M
arriner, Gianandrea N
oseda o Alberto
Zedda, entre muchos otros.
H
a grabado para los sellos más im
portantes y ha sido nom
inada a los premios G
ramm
y al mejor álbum
clásico del año. Especialm
ente destacado es su canal de YouTube, que es el m
ás visto del sector en España y uno de los más visitados
de Europa, con más de veintiocho m
il suscriptores y cerca de cuatro m
illones de visualizaciones en el último año. La O
SG
ha recibido la Medalla de O
ro de la Real Academ
ia Galega
de Belas Artes y el Prem
io Cultura Galega da M
úsica 2010, y está financiada por el Ayuntam
iento de A Coruña, la Xunta de
Galicia y la D
iputación de A Coruña.
Orquesta Sinfónica de G
alicia
© M
arco Borggreve
BIO
GR
AF
ÍAS
20
Mellorando a sociedade a través da cultura