IGANDEKO BERRIA

2016ko urriaren 16a 9Hariand

Aieteko konferentzia:5. urteurrenaOroitzapenak

nazio aitorpena, erabakitzeko es-kubidea eta beste aipatu zituen.

Aretoan zeuden euskal ordez-kari denek, artean bukaerakoadierazpenaren berri izan gabeere, bazekiten «egun historikoa»izango zela urriaren 17koa,«arrunt garrantzitsua», «irismenhandikoa». «Iruditu zitzaidandenbora geratu bezala egin zela»,dio Espagnacek. Rebeka Uberak(Aralar) «energia handia» suma-tu zuen; «batasun irudi hura…».

Asti laburra hitz egiteko14:00etan zuten bileraren hitzor-dua. Hitzartzeen denborak oso-oso neurtuta zituzten. Eragile txi-kienek minutu bat zeukaten; bes-teek, bi edo hiru. Astirik ez, beraz,gauza askorik esateko. Hori ez zeneragozpen Oskar Matuterentzat(Alternatiba): «Nik azkar hitz egi-ten dut, eta minutu batean beste-ek baino gauza gehiago esango ni-tuen…». Sordo ez zen joan bere hi-tzalditxoa prestatuta: «Aretoanosatu nuen. Gordeta dut eskema».Aurrekoetxea trankil zegoen EAJ-ko kidearen parte hartzearekin:«Iñigo Urkullu oso kartesiarra da,aurrez pentsatutakoa esaten du».Badaezpada, kontagailu bat zego-en Ghandi aretoan, eta partaideeiRiosek ematen zien hitza: «JesusEgiguren [PSE-EE] izan zen bereastia gainditu zuen bakarra, doze-na erdi bat minutuz aritu zelako.Ez nion moztu, ordea». Hala ere,«bilera isila» izan zela iruditzenzaio Lokarriko kide ohiari. Uberari

Iparraldeko EAJko bat. «Hangoeragile bati laguntzera joan zen».

Powell-eta 13:00ean heldu zirenparkera. Besteek bezala, Aietekojauregiko eskaileretan zituztenJuan Karlos Izagirre Donostiakoalkatea eta Martin Garitano Gi-puzkoako ahaldun nagusia, biakBildukoak, biak lau hilabete lehe-nago iritsiak kargura. «Udan ai-patu ziguten bakegintzaz zerbaitpotoloa egin zitekeela Donostian,eta guk anfitrioi lanak egin behargenituela», esan du Izagirrek. Ga-ritano Annanekin oroitzen da as-ko —«a zer pertsonalitatea izan ge-nuen gurean»—, eta etxean du ar-gazkia. Agurreko hitzaldia ere bai:gatazka politikoaren konponbi-dea, denentzako giza eskubideak,

«atentzio handiena» Powellekeman zion, «azaldu zuen ikuspe-giagatik eta bistan zelako egoeragehien hark ezagutzen zuela».Rufi Etxeberriak, berak orain dio-enez, burua ez zeukan bileran,arratsaldeko agerraldi nagusianbaizik; hark bazekien zer zetorren.Muñozek ez zekien, baina usain-tzen omen zuen, eta atsedenaldian(15:30-16:30) buruzagi abertzalebatekin kafea hartzen ari zela esanzionean ETAk jakinarazi beharre-koa laster jakinarazi beharko zue-la, buruzagi abertzaleak erantzunzion ez zela halakorik gertatuko,hura dena prozesu bat zela. Hiruegunera jakinarazi zuen ETAk bu-katutzat eman zuela jarduera ar-matua. Atsedenaldian EAJkoak,ezker abertzalekoak eta PSEkoakAnnanekin-eta bildu ziren. Egigu-renek kontatzen du 2006-2007koprozesuan ingelesa jakitea beha-rrezkoa zela ikusi zuela, «ñabar-durak harrapatzeko», eta Aieteningelesez moldatu zela nazioarte-koekin mintzatzeko.

Hollywooden bezala16:30ean, denak berriro Ghandiaretora. Annanek-eta adierazpe-naren berri eman zieten. Handik,jauregi atarira, idatzia publiko egi-tera. Garitanori iruditu zitzaionkasik Hollywooden zegoela:«Atea zabaldu zenean, Izagirre etabiok atera ginen lehendabizi.Arratsalde argi bat zegoen, itsasoaikusten da handik, zelaiak berde-berde zeuden, eragile eta hedabidepila bat... Inpresionatu egin nin-duen uneak. Hollywoodeko alfon-bra gorria zapaltzekoa bezalakoaizango zen. Zirrara hori harrezke-ro ez dut izan». Urizar EAren etaezker abertzalearen akordio estra-tegikoaz (2010) akordatu zen:«Askok ez ziguten sinisten zertanari ginen, trufa egiten ziguten».Izagirrek pozik oroitzen du Aiete-koa: «Donostia bakegintzan erre-ferente bihurtu da nazioartean».

Ahernek irakurri zuen adieraz-pena, seien izenean. Koldo AldabeBERRIAko orduko kazetariari Ray-mond Kendall HNTko kideakeman zion atentzioa une horretan.«Argazki historikoan han zenKendall, barrenean, jauregi sarre-ran. Interpoleko buru izandakoasheriffbaten gisara ageri zen».

Bukatu ziren Aietekoak. Arala-rrekoek Donostian Hegoaldekozuzendaritzaren bilera zuten, ez-ker abertzalekoak Usurbilgo egoi-tzara (Gipuzkoa) joan ziren… Na-zioarteko eragileen artetik Annanizan zen azkena alde egiten. LoiunEspiau ondoan zeukan, eta, hala-ko batean, Annanek galdetu zion:«Gorka, zuk uste gaurkoak zer-baitetarako balioko duela?».

3

2

1 Adierazpenaren egileak.

Gerry Adams, Gro Harlem Brund-

tland, Bertie Ahern, Kofi Annan,

Pierre Joxe eta Jonathan Powell,

2011ko urriaren 17an, Donostian,

Aieteko Adierazpena irakurtzen.

2 Politikariak. Iñigo Urkullu

(EAJ), Oskar Matute (Alternatiba)

eta Rufi Etxeberria (ezker abertza-

lea), adierazpena entzuten.

3 Antolatzaileak eta anfi-

trioiak. Antolatzaile Paul Rios (Lo-

karri) eta Brian Currin (bitarteka-

ria), eta anfitrioi Juan Karlos Izagi-

rre (Donostiako alkatea) eta

Martin Garitano (Gipuzkoako

ahaldun nagusia), atarian.

ARGAZKIAK: R. BOGAJO / ARGAZKI

PRESS, J. ETXEZARRETA / EFE