ykt¾kU fk íkkhk - Dawat-e-Islami€¦ · yÕ÷kn íkyk÷k n{U “yÃkLke ykih Mkkhe ËwLÞk fu...

Ãkuþfþ : {sr÷Mku y÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk

ykt¾kU fk íkkhk

ykt¾kU fk íkkhkÞun rhMkk÷k (ykt¾kU fk íkkhk)

{sr÷Mku y÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk (Ëk’ðíku RM÷k{e) Lku WËqo ÍçkkLk {ut Ãkuþ rfÞk ni.{sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e) Lku RMk rhMkk÷u fku økwshkíke hM{w÷ ¾ík {U

íkhíkeçk Ëu fh Ãkuþ rfÞk ni ykih {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku þkyuy fhðkÞk ni. RMk {U yøkh rfMkesøkn f{e çkuþe Ãkkyut íkku {sr÷Mku íkhkrs{ fku (çk Íheyyu {õíkqçk, E-{uR÷ Þk SMS) {w¥k÷yVh{k fh Mkðkçk f{kRÞu.

hkrçkíkk : {sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e) : {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkkrMk÷uõxuz nkWMk, yr÷V fe {ÂMsË fu Mkk{Lku,

íkeLk ËhðkÍk, yn{ËykçkkË økwshkík. MOBILE. 09374031409. E mail : [email protected]

16rfíkkçk ÃkZLku fe ËwykyÍ : þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e, nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkkyçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe

ËeLke rfíkkçk Þk RM÷k{e Mkçkf ÃkZLku Mku Ãkn÷u Íi÷ {U Ëe nwE Ëwyk ÃkZ ÷ersÞu òu fwA ÃkZUøku ÞkË hnuøkk. Ëwyk Þun ni :

íkhs{k : yi yÕ÷kn ! n{ Ãkh RÕ{ ð rnõ{ík fu ËhðkÍu ¾ku÷ Ëu ykih n{Ãkh yÃkLke hn{ík LkkrÍ÷ Vh{k ! yi y-Í{ík ykih çkwÍwøkeo ðk÷u !

Lkkux : yÔð÷ ykr¾h yuf yuf çkkh ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu.íkkr÷çku øk{u {ËeLkkð çkfeyð {ÂøVhík28 h-sçkw÷ {whßsçk 1426 rn.


ykt¾kU fk íkkhk

ËwYË þheV fe VÍe÷íkþi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku

RM÷k{e nÍhíku yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{ËRÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe rÍÞkE ViÍkLkuMkwLLkík rsÕË 2 fu çkkçk “økeçkík fe íkçkkn fkrhÞkt” MkVnk301 Ãkh nËeMku Ãkkf Lkõ÷ Vh{kíku nI fu hMkq÷u yfh{, Lkqhu{wsMMk{, þknu çkLke ykË{, LkrçkGÞu {wnTíkþ{, þkVuyu W{{

fk Vh{kLku {wyÍTÍ{ ni “rsMk Lku {wÍÃkh Mkku {híkçkk ËwYËu Ãkkf ÃkZk yÕ÷kn íkyk÷k WMk fe ËkuLkkUykt¾kU fu Ëhr{ÞkLk r÷¾ Ëuíkk ni fu Þun rLkVkf ykih snLLk{fe ykøk Mku ykÍkË ni ykih WMku çkhkuÍu rfÞk{ík þw-nËk fuMkkÚk h¾uøkk.”

{eXu {eXu RM÷k{e ¼kRÞku ! Lkufe fe Ëk’ðík yuf yiMkkyÍe{w~þkLk fk{ ni fu rsMk fu r÷Þu yÕ÷kn íkçkk-h-f ð íkyk÷k{wÏíkr÷V yËðkh {U {wÏíkr÷V yÂBçkÞkyu rfhk{ ð ÁMkw÷u RÍk{

fku {çQMk Vh{kíkk hnk. n¥kk fu ¾k-ík{wLLkrçkGÞeLk,

1


ykt¾kU fk íkkhk

Mkkrnçku fwhykLku {wçkeLk, {nçkqçku hççkw÷ yk-÷{eLk, sLkkçkuMkkrËfku y{eLk fku {çQMk Vh{kÞk ykih ykÃkÃkh rMkÂÕMk÷yu LkwçkwÔðík ¾í{ Vh{k rËÞk. ykÃk fu çkk’Ë Þun rÍB{kËkhe ykÃk fe WB{íkrçk÷ ¾wMkqMk W-÷{kyu rfhk{ fu nðk÷u fh Ëe økE. siMkk fuMkËÁ÷ yVkrÍ÷ nÍhíku yÕ÷k{k {ki÷kLkk MkÂGÞË {wnB{ËLkE{wÆeLk {whkËykçkkËe ¾ÍkRLkw÷ RhVkLk

{U Vh{kíku nI “nÍhíku {qMkk fu Í{kLku Mku nÍhíku EMkk íkf {w-íkðkríkh yÂBçkÞk ykíku hnu WLk fe íkk’ËkË

[kh nÍkh çkÞkLk fe økE ni Þun Mkçk nÍhkík þheyíku {q-Mkðefu {wnkrVÍ ykih WMk fu ynfk{ òhe fhLku ðk÷u Úku [qtfu ¾k-ík{w÷yÂBçkÞk fu çkk’Ë LkwçkwÔðík rfMke fku Lknª r{÷ Mkfíke RMk r÷Þuþheyíku {wnB{rËGÞn fe rnVkÍík ð Rþkyík fe r¾Ë{íkhççkkLke W-÷{k ykih {wsrÆËeLku r{Õ÷ík fku yíkk nwE.”(¾ÍkRLkw÷ RhVkLk, Ãkkhn : 1, Mkq-híkw÷ çk-fhn, ykÞík : 87, MkVnk : 24)

Lkufe fe Ëk’ðík ËuLku ðk÷kU fe fkBÞkçke fe Í{kLkík íkku¾wË fwhykLk Lku Ëe ni siMkk fu Ãkkhn 4 Mkqhyu yk÷u R{hkLkykÞík 104 {U RþkoË nkuíkk ni :

2


ykt¾kU fk íkkhk

íkh-s-{yu fLÍw÷ E{kLk : ykih íkw{{U yuf økwhkin yiMkk nkuLkk [krnÞu fu¼÷kE fe íkhV çkw÷kyut ykih yåAeçkkík fk nwõ{ ËU ykih çkwhe Mku {LyfhU ykih Þune ÷kuøk {whkË fku ÃknkU[u.

{wVÂMMkhu þneh nfe{w÷ WB{ík nÍhíku {w íke yn{ËÞkh ¾kLk {Ífqhk ykÞík fu íknTík “LkqÁ÷RhVkLk” {U íknheh Vh{kíku nI : RMk Mku {k’÷q{ nwðk fuíkç÷eøku ËeLk fhLku ðk÷k ykr÷{ çknwík fkBÞkçk ni. (LkqÁ÷RhVkLk, MkVnk : 99, {íçkqyk Ãkeh¼kE fBÃkLke {foÍw÷ ykir÷Þk ÷knkuh)

nÍhíku {kr÷f rçkLk yLkMk Lku RþkoËVh{kÞk : {wÍu Þun ¾çkh ÃknkU[e ni fu rfÞk{ík fu rËLkW-÷{k Mku yÂBçkÞk fe íkhníkç÷eøku ËeLk fu çkkhu {U ÃkqAk òyuøkk.

{eXu {eXu RM÷k{e ¼kRÞku ! yøkh n{ íkkhe¾u RM÷k{fe ðhf økËkoLke fhU íkku n{ Ãkh Þun çkkík hkuÍu hkuþLk fe íkhnRÞkt nku òíke ni fu n{khu W-÷{kyu rfhk{ Lku nhËkih {U yunÞkyu MkwLLkík ð Lkufe fe Ëk’ðík fu RMk VheÍu fku¾qçk Mkh yLò{ rËÞk. {kÍe fu yðhkf Ãkh yøkh n{LkÍh fhU íkku nh Ëkih {U W-÷{kyu RM÷k{ [ktË rMkíkkhkU fe

3


ykt¾kU fk íkkhk

{krLkLË [{õíku LkÍh ykíku nI. fnª R{k{u yk’Í{ RÕ{u ËeLk fe hk’LkkRÞkt rçk¾uhíkuu nI íkku fnª

økkiMku Ãkkf Lkqhu RÕ{ Mku fw÷qçk fku {wLkÔðh fhíkunI. fnª R{k{u økÍk÷e íkÕfeLku WB{íku {wÂM÷{k{U {MkYV nI íkku fnª R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk ÷kuøkkU fu rË÷kU {U R~fu {wMíkVk fe þByut s÷kíku nI. y÷ økhÍRLk {wfÆMk nÂMíkÞkU Lku íkfheh, íkMLkeV, íknheh, íkËheMk,Lkufe fe Ëk’ðík ðøkihk fu Íheyu yÃkLke yÃkLke rÍB{kËkhefku ¾qçk rLk¼kÞk. yks ¼e W-÷{kyu rfhk{ Lkufefe Ëk’ðík fu RMk VheÍu fku çk¾qçke Mkh yLò{ Ëu hnu nI.RLne W-÷{k {U þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞuËk’ðíku RM÷k{e nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷{wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe ¼e nI. ykÃk

Lku íknheh ð íkfheh fu Íheyu Lkufe fe Ëk’ðíkfku ¾qçk yk{ rfÞk rsMk fu Lkíkesu {U ÷k¾kU ÷kuøk sw{o ðRMÞkt fe ËwLÞk fku Akuz fh fwhykLkku MkwLLkík fe íkk’÷e{kík fuÃkkçkLË çkLk økyu. ykÃk Lku snkt çkÞkLkkík fuÍheyu Lkufe fe Ëk’ðík fku yk{ rfÞk ðnª ykÃk Lku íknheh fu Íheyu ¼e Lkufe fe Ëk’ðík fu ztfu çkòyu Þqt íkkuykÃk fe íkk÷eVkík ð íkMLkeVkík fkVe nI. ÷urfLkRLk {U “ViÍkLku MkwLLkík” fku yuf RÂBíkÞkÍe nirMkGÞík nkrMk÷

4


ykt¾kU fk íkkhk

ni. RMke rfíkkçk Mku ËwLÞk ¼h fe çku þw{kh {MkkrsË, ½hkU,çkkÍkhkU ykih Ëeøkh {fk{kík {U hkuÍkLkk çku þw{kh RM÷k{e¼kE ËMko Ëu fh Lkufe fe Ëk’ðík fu Ãkiøkk{ fku yk{ fhíku nI.RMk fk {wíkk-÷yk fh fu RÕ{u ËeLk Mke¾Lku ykih RMk feçk-h-fíkU ÷qxLku ðk÷kU fe íkk’ËkË íkku çknwík rÍÞkËk ni. {wÕfð çkiYLku {wÕf Mku çku þw{kh RM÷k{e ¼kE ðõíkLk V ðõíkLk“ViÍkLku MkwLLkík” fk {wíkk-÷yk fhLku fe çk-h-fík Mku yÃkLkurË÷ {U çkhÃkk nkuLku ðk÷u {-ËLke RÂLf÷kçk fe {-ËLke çknkhUíknhehe Mkqhík {U ¼usíku hníku nI. Ëk’ðíku RM÷k{e fe {sr÷Mky÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk ViÍkLku MkwLLkík fe RLk {-ËLke çknkhkUfe Ãkn÷e rfMík “ykt¾kU fk íkkhk” fu Lkk{ Mku Ãkuþ fhLku feMkykËík nkrMk÷ fh hne ni.

yÕ÷kn íkyk÷k n{U “yÃkLke ykih Mkkhe ËwLÞk fu ÷kuøkkUfe RM÷kn fe fkurþþ” fhLku fu r÷Þu {-ËLke RLyk{kík Ãkhy{÷ ykih {-ËLke fkrV÷kU fk {wMkkrVh çkLkíku hnLku fe íkkiVefyíkk Vh{kyu ykih Ëk’ðíku RM÷k{e fe ík{k{ {òr÷Mk çkþw{q÷ {sr÷Mku y÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk fku ËeLk Ãkå[eMkðªhkík AççkeMkðª íkh¬e yíkk Vh{kyu.

þku’çkyu y{ehu yn÷u MkwLLkík

{sr÷Mku y÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk Ëk’ðíku RM÷k{e10 sw{kË÷ Q÷k rMk. 1431 rn., 25 yur«÷ rMk. 2010 E.

5


ykt¾kU fk íkkhk

1 MkykËíkkU fe {u’hksÃkkf ÃkíkLk (Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu yuf RM÷k{e ¼kE

fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni : {uhe çkË rfM{íke fu çk[ÃkLk ne Mku{wÍu çkwhe Mkkunçkík {wÞMMkh ykE, çkË {ÍnçkkU fu MkkÚk LkrMkVo {uhu íkyÕ÷wfkík WMíkwðkh Úku çkÕfu {uhe ÃkkuÍeþLk rLknkÞíkne {wMíknTf{ Úke. ðkun Þqt fu WLne fu {ÿMku Mku rn^Íu fwhykLkfe íkõ{e÷ fu çkk’Ë yuf Mkk÷ íkf {wËŠhMk fe nirMkGÞík MkufwhykLku Ãkkf fe íkk’÷e{ Ëuíkk hnk LkeÍ çkË {ÍnçkkU fe yufrMkÞkMke íkLÍe{ {U íknMke÷ Mkín Ãkh sLkh÷ Mku¢uxhe fe nirMkGÞíkMku íkLÍe{e fk{ ¼e fhíkk hnk Þune ðsn Úke fu yn÷u MkwLLkík MkuçkwøÍ ð yËkðík ykih RLk Mku rçk÷k ðsn ÷zkE Íøkzk {ku÷÷uíkk Úkk. çkË yfe-Ëøke fu MkkÚk MkkÚk {I çkË yk’{k÷e fk rþfkh¼e Úkk rVÕ{U rzhk{u Ëu¾Lku ykih økkLku çkksu MkwLkLku {U fkuELktøkku ykh (þ{o ð økihík) {nMkqMk Lk fhíkk Úkk. çkË yfe-Ëøkefe yk÷q-ËrøkÞkU Mku ÃkkfeÍøke fk Íheyk fwA Þqt {wÞMMkhykÞk fu yuf {híkçkk nwMLku Rr¥kVkf Mku {wÍu þi¾u íkhefík,y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhík yÕ÷k{k{ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe

fe íkk÷eV “ViÍkLku MkwLLkík” ÃkZLku fk {kifyr{÷k sçk {I Lku WMk fk {wíkk-÷yk rfÞk íkku yufðr÷GÞu fkr{÷ fu Ãkwh íkkMkeh ykih {nççkík ¼hu yÕVkÍ {uhu

6


ykt¾kU fk íkkhk

rË÷ {U íkkMkeh fk íkeh çkLk fh ÃkiðMík nkuíku [÷u økyu ykihR~fu {wMíkVk fe þBy Mku {uhu rË÷ fk nh íkkhef økkuþk {wLkÔðhnku økÞk {wÍ Ãkh {Ínçku yn÷u MkwLLkík fe n¬krLkGÞík ðkÍunnku økE {I çkË {ÍnçkkU fe Mkkunçkík Akuz fh íkkiçkk fh fuËk’ðíku RM÷k{e fu {nfu {nfu {w~fçkkh {-ËLke {knku÷ MkuðkçkMíkk nku økÞk. {I y{ehu yn÷u MkwLLkík fuÍheyu rMkÂÕMk÷yu ykr÷Þk fkrËrhGÞk h-ÍrðGÞk y¥kkrhGÞk{U çkiyík ¼e nku økÞk. RMk ðkçkMíkøke fu çkk’Ë{uhu LkMkeçk fku [kh [ktË ÷øk økyu, yuf hkík {I MkkuÞk íkku {uhuÏðkçk {U Mkhðhu fkyuLkkík, Mkkrnçk u {k u’rsÍkík

íkþheV ÷kyu, {I Lku nwÍqh ¾iÁ÷ yLkk{ fu ËeËkh fu ò{ ¼h ¼h fu rÃkÞu ykih

yÃkLke ykt¾kU fe ÃÞkMk çkwÍkE. {uhe MkykËík fe {u’hks fu {ILku ykÃk fe ËMík çkkuMke fk þhV ¼e ÃkkÞk.yçk {uhu ½h fu ík{k{ yVhkË y{ehu yn÷u MkwLLkík

fu {wheË nku [wfu nI.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

2 ykt¾kU fk íkkhkrÍÞkfkux (rMkÞk÷ fkux, Ãktòçk) fu yuf RM÷k{e ¼kE

7


ykt¾kU fk íkkhk

fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni : çk[ÃkLk ne Mku {I ðkr÷ËiLk ykihyn÷u ¾kLkk fe ykt¾kU fk íkkhk ykih WLk fk RÂLíknkE ÷kz÷kykih ÃÞkhk Úkk. WLk fu çku ò ÷kz ÃÞkh fk Lkíkeò Þun rLkf÷k fuRMk fËh ¾wËMkh nku økÞk fu nh Akuxu çkzu Mku çkË yÏ÷kfefhíkk, Þqt {I rËLk çk rËLk rçkøkzíkk økÞk. ÃkZkE Mku {uherË÷[MÃke ¾í{ nku økE ykih {I ÷k Þk’Lke (VwÍq÷) fk{kU {U{~økq÷ nku økÞk. rVÕ{kU rzhk{kU {U nÞkMkkuÍ RÂ~fÞk ð rVÂMfÞk{LkkrÍh Lku {uhu rfhËkh ykih yÏ÷krfÞkík fku {w-íkyÂMMkhfh rËÞk Úkk. çkw÷LË ykðkÍ {U BÞqrÍf MkwLkíkk ykih ðkun{qMkefe òu Ëh nfefík rsM{ ð òt fu r÷Þu Ínhu fkrík÷ ykihçkkRMku yÍkçku ykr¾hík ni WMku Yn fe røkÍk Mk{ÍíkkÚkk, R÷kðk yÍª Mkkunçkíku çkË Lku yk-íkþu RMÞkt (økwLkknkU feykøk) Ãkh íku÷ rAzfLku fk fk{ rfÞk ½h ðk÷kU Lku ÷k¾Mk{ÍkÞk {økh {wÍ Ãkh WLk fe fkuE ÃkLËku LkMkeník fkhøkh LknwE ykih {I sqt fk íkqt yVTyk÷u þLkeyk ð fçkenk (çkwhu fk{kU)fk Rhríkfkçk fhíkk hnk. sçk ¼e fkuE LkE rVÕ{ ykíke WMkuËu¾Lku rMkLku{k ½h ÃknkU[ òíkk ykih nÞkMkkuÍ {LkkrÍh Ëu¾fh yÃkLke ykt¾kU fku snLLk{ fe ykøk Mku Ãkwh fhLku fk Mkk{kLkfhíkk. {wÏíkMkh Þun fu {I Mkh íkk Ãkk økwLkknkU fu Mk{wLËh {U{wMíkøhf Úkk {økh yÕ÷kn fu fh{ Mku {uhe rfM{ík LkuÞk-ðhe fe ykih {wÍu Ëk’ðíku RM÷k{e fk ÃkkfeÍk {knku÷

8


ykt¾kU fk íkkhk

{wÞMMkh yk økÞk. nwðk fwA Þqt fu yuf hkuÍ {uhu çkzu ¼kEòLkyuf rfíkkçk çkLkk{ “ViÍkLku MkwLLkík” ÷u fh ½h ÷kixu, xkRx÷Ãkus fe frþþ ne fwA yiMke Úke fu {uhe íkðßòun WMk feòrLkçk {çÍq÷ nku økE [wLkkL[u {I Lku rfíkkçk WXk fh ÃkZLkkþwYy fh Ëe, siMku siMku {I ÃkZíkk økÞk {-hÍu RMÞkt (økwLkknkUfe çke{khe) fk {Ëkðk nkuíkk økÞk, yuf ðr÷GÞu fkr{÷ feíknheh Lku {uhu yLËh RÂLf÷kçk çkhÃkk fh rËÞk {wÍu yÃkLkuyÏ÷kf ð rfhËkh fku rLk¾khLku fk ÍunTLk r{÷k. rçk÷ ykr¾h{I Lku yÃkLke økwLkknkU ¼he rÍLËøke Mku íkkiçkk fe ykih ¾wË fku{-ËLke {knku÷ {U Zk÷ r÷Þk. yçk n{khk Ãkqhk¾kLkËkLk Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk niykih íkk Ë{u íknheh {I y÷kfk {wþk-ðhík fu ¾krË{(rLkøkhkLk) fe nirMkGÞík Mku Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke fk{kUfe Äq{U {[kLku {U {MkYVu y{÷ nqt.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

3 rË÷ fk {i÷ Ëqh nku økÞkfLkkoxf (rnLË) fu {wfe{ RM÷k{e ¼kE fu íknhehe

çkÞkLk fk ÷wççku ÷wçkkçk Ãkuþu r¾Ë{ík ni : Þun WLk rËLkkU feçkkík ni fu sçk n{ Ëk’ðíku RM÷k{e fu íknTík nkuLku ðk÷u

9


ykt¾kU fk íkkhk

“íkhrçkGÞíke fkuMko” {U MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík nkrMk÷ fh hnuÚku “y÷kfkE Ëkihk çkhkyu Lkufe fe Ëk’ðík” fu rMkÂÕMk÷u {U yuf{ÂMsË òLkk nwðk, MkwLLkíkkU ¼hu çkÞkLk fu çkk’Ë RÂLVhkËefkurþþ fk rMkÂÕMk÷k þwYy nwðk íkku {uhe {w÷kfkík yuf yiMkuLkki sðkLk Mku nwE òu yfkRËu yn÷u MkwLLkík fe n¬krLkGÞíkfu {w-íkyÂÕ÷f íkhÆwË fk rþfkh Úkk. WMk Lkki sðkLk Lku n{UyÃkLku ½h [÷Lku fe Ëk’ðík Ãkuþ fe íkku n{ WMk fe Ëk’ðík Ãkh÷ççkif fníku nwyu WMk fu ½h ÃknkU[u ðnkt Þun Ëu¾ fh çkzkMkË{k nwðk fu WMk fu ÃkkMk çkË {ÍnçkkU fe ¼e fE rfíkkçkU Úkª{uhu rË÷ {U WMk fu r÷Þu fwZLk ÃkiËk nwE, yÕ÷kn Ãkhíkð¬w÷ fhíku nwyu {I Lku rË÷ {U Þun rLkGÞík fe fu yÃkLku RMk RM÷k{e ¼kE fku çkË {ÍnçkkU fu [wtøk÷ Mku ykÍkËfhkŸøkk [wLkkL[u {I Lku WMk Mku ÃkqAk õÞk ykÃk fu ÃkkMk ViÍkLkuMkwLLkík ni ? íkku WLnkU Lku LkVe {U sðkçk rËÞk. RMk Ãkh {I Lku“ViÍkLku MkwLLkík” fk Rß{k÷e íkykÁV Ãkuþ rfÞk fu Þun yufðr÷GÞu fkr{÷ fe íkk÷eV ni òu fu Ëk’ðíku RM÷k{e fu RþkyíkeRËkhu “{f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk” Mku nrËGÞíkLk nkrMk÷ fe òMkfíke ni r÷nkÍk ykÃk ÍYh RMk fk {wíkk-÷yk Vh{kyut,WMk fu nk{e ¼hLku Ãkh {I Lku WMku [LË hMkkR÷u y¥kkrhGÞkíkkunVu {U rËÞu ykih rVh n{ WMk fu ½h Mku ÁÏMkík nku økyu.fkVe yMkuo çkk’Ë nwMLku Rr¥kVkf Mku WMk Lkki sðkLk Mku {w÷kfkík

10


ykt¾kU fk íkkhk

nwE íkku nMçku Mkkrçkf ðkun rVh {wÍu yÃkLku ½h ÷u økÞk, yçkfe çkkh {I Lku WMk fu f{hu {U “ViÍkLku MkwLLkík” h¾e Ëu¾e WMkLku çkíkkÞk fu ykÃk fu íkhøkeçk rË÷kLku Ãkh {I Lku Þun rfíkkçk¾heËe ni ykih RMk fk {wíkk-÷yk fhLku fe MkykËík¼e nkrMk÷ fh hnk nqt, Þun MkwLk fh {uhk rË÷ çkkøk çkkøk nkuøkÞk. “ViÍkLku MkwLLkík” fu {wíkk-÷yu fe çk-h-fík Mku yfkRËuyn÷u MkwLLkík fu {w-íkyÂÕ÷f WMk fu rË÷ {U òu {i÷ Úkk Lk rMkVoðkun Ëqh nku økÞk çkÕfu WMk fu rË÷ {U þi¾u íkhefík, y{ehuyn÷u MkwLLkík fe yfeËík yiMke ½h fh økE fuðkun y{ehu yn÷u MkwLLkík fk {wheË nku fhLk{kÍ hkuÍu fk ÃkkçkLË çkLk økÞk.

4 {uhe rík~Lkøke Ëqh nku økEMkkrËfykçkkË (Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu yuf RM÷k{e

¼kE fu çkÞkLk fk ÷wççku ÷wçkkçk ni : çk[ÃkLk ne Mku {wÍu Þun þkifÚkk fu {I yÃkLku ÃÞkhu Lkçke, {¬e {-ËLke fe ZuhkU MkwLLkíkU Mke¾qt. RMk {wfÆMk þkif fe íkõ{e÷ fu r÷Þu {IrfMke yiMke rfíkkçk fe ík÷kþ {U Úkk rsMk Mku {uhe rík~Lkøke Ëqhnku Mkfu. yuf {híkçkk yuf {wyB{h (çkze W{ú ðk÷u) RM÷k{e¼kE Lku {uhu Mkk{Lku nMkeLk Ãkihkyu {U “ViÍkLku MkwLLkík” Lkk{erfíkkçk fk rÍ¢ rfÞk rsMk Mku {wÍu WMk fu {wíkk-÷yu fk RÂ~íkÞkf

11


ykt¾kU fk íkkhk

nwðk ík÷kþu rçkMÞkh fu çkk’Ë rçk÷ ykr¾h {wÍu Þun rfíkkçkËMík-Þkçk nku ne økE, sçk RMk fk {wíkk-÷yk rfÞk íkku ÞunòLk fh {uhe ¾wþe ð {wMkhoík fe RÂLíknk Lk hne fu RMkrfíkkçk {U ¾kiVu ¾wËk, R~fu {wMíkVk fu MkkÚk MkkÚk ZuhkU MkwLLkíkkUfk Í¾ehk {kisqË Úkk {I ðõíkLk V ðõíkLk RMk fk {wíkk-÷ykfhíkk hnk ykih òu fwA WMk Mku Mke¾íkk WMk Ãkh Lk rMkVo ¾wËy{÷ fhíkk çkÕfu ËqMkhkU fku ¼e rMk¾k fh WLnU þknhknuMkwLLkík Ãkh økk{ÍLk fhLku fu r÷Þu fkuþkt hníkk. fwA yMkuoçkk’Ë {uhk çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) òLkk nwðk íkku Mkku[k õÞqtLk WMk yÍe{ nMíke fe rÍÞkhík fe òyu rsMk Lku Þun{kÞkLkkÍ rfíkkçk r÷¾e ni r÷nkÍk Ëk’ðíku RM÷k{e fu yk÷{e{-ËLke {foÍ ViÍkLku {ËeLkk ÃknkU[ fh þi¾u íkhefík, y{ehuyn÷u MkwLLkík fu ËeËkh Mku ViÍÞkçk nwðk ykihykÃk fe rÍÞkhík fe çk-h-fík Mku Mkh Ãkh MkçÍ MkçÍ R{k{kþheV fk íkks ¼e Mkò r÷Þk. yuf hkík MkkuÞk íkku Ïðkçk {UõÞk Ëu¾íkk nqt fu ðkr÷Ëu {nqo{ yuf LknTh fu fLkkhu xn÷ hnu Úku{wÍu Ëu¾ fh Þqt økkuÞk nwyu “çkuxk {wÍu íkuhk fk{ çknwík ÃkMkLËni” RMk {wçkkhf Ïðkçk fe çkËki÷ík {wÍu RMk {-ËLke {knku÷{U {ÍeË RÂMíkfk{ík r{÷e ykih y{÷ fk sÍçkk ÃkiËk nkuøkÞk íkk Ë{u íknheh {U Íi÷e {wþk-ðhík fu ¾krË{ (rLkøkhkLk)fe nirMkGÞík Mku {-ËLke fk{kU {U {MkYV nqt.

12


ykt¾kU fk íkkhk

yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

5 RM÷k{e rÍLËøke fe hknLkw{k íknhehçkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) fu {wfe{ yuf RM÷k{e ¼kE

Lku yuf {-ËLke çknkh çkÞkLk fe rsMk fk ¾w÷kMkk Ãkuþu r¾Ë{íkni : rMk. 1410 rn. çk {wíkkrçkf rMk. 1990 E. fe çkkík ni fu{I {foÍw÷ ykir÷Þk (÷knkuh) {U {w÷k-Í{ík fhíkk Úkk. yufhkuÍ ðnkt fk{ fu rMkÂÕMk÷u {U yuf Lkyu RM÷k{e ¼kE ykyuòu Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk Úku. yufçkkh {I Lku WLk Mku fnk fu rfMke yiMke rfíkkçk fe íkhV {uhehnLkw{kE Vh{kyut rsMku ÃkZ fh RM÷k{e íkÍo Ãkh rÍLËøkeøkwÍkhe ò Mkfu. WLnkU Lku fu fnk ykÃk Ëk’ðíku RM÷k{e fuRþkyíke RËkhu {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku “ViÍkLku MkwLLkík”¾heË Vh{k ÷ersÞu, çknwík yåAe rfíkkçk ni. rÍLËøke fkÃkrnÞk RMke íkuÍ h^íkkhe Mku ½q{íkk hnk økŠËþu ÷i÷ku LknkhMku çku ¾çkh {I {k’{q÷ fu {wíkkrçkf rÍLËøke økwÍkhíkk hnkykih ËwLÞkðe {MkYrVGÞík fe ðsn Mku ðkun rfíkkçk Lk ¾heËMkfk, fwA yMkuo çkk’Ë ¾wËk fk fhLkk yiMkk nwðk fu {I {wMíkrf÷íkkih Ãkh çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) rþ^x nku økÞk. yuf hkuÍLk{kÍu {økrhçk fe yËkyuøke fu r÷Þu yuf {ÂMsË {U økÞk íkku

13


ykt¾kU fk íkkhk

Lk{kÍ yËk fhLku fu çkk’Ë {I Lku Ëu¾k fu MkVuË r÷çkkMk ÍiçkuíkLk rfÞu Mkh Ãkh MkçÍ MkçÍ R{k{k þheV fk íkks Mkòyuyuf RM÷k{e ¼kE ËMko Ëu hnu Úku ykih fE RM÷k{e ¼kE WLkfu RËo røkËo rLknkÞík {wLkÍTÍ{ yLËkÍ {U çkiXu RÂLíknkEÞõMkqE fu MkkÚk ËMko MkwLkLku {U {MkYV Úku. {I çknwík {w-íkyÂMMkhnwðk ykih yËçk Mku Mkh Íwfkyu {I ¼e WMk ËMko {U çkiX økÞk.sçk {uhe LkÍh WMk rfíkkçk Ãkh Ãkze rsMk Mku ðkun RM÷k{e¼kE ËMko Ëu hnu Úku íkku WMk Ãkh “ViÍkLku MkwLLkík” r÷¾k ÚkkrsMku Ëu¾ fh {uhk ÍunTLk {kÍe fu ÄwtË÷fkU {U ¾ku økÞk ykih{uhu ÍunTLk fu rLknkt ¾kLkkU {U Þun çkkík RÞkt nku økE fu {foÍw÷ykir÷Þk (÷knkuh) {U rsMk RM÷k{e ¼kE Mku {uhe {w÷kfkíknwE Úke WLnkU Lku {wÍu RMke rfíkkçk fku ¾heËLku fk {~ðhkrËÞk Úkk. ËMko fu çkk’Ë {I Lku RM÷k{e ¼kRÞkU Mku {w÷kfkík feykih WLk Mku ViÍkLku MkwLLkík {wíkk-÷yk fhLku fu r÷Þu ÷u ÷e.RMk ¾qçk Mkqhík íknheh fu nh yuf Ãkihkyu Mku ðkrfyíkLk MkwLLkíkkUfk ViÍkLk Í÷f hnk Úkk, yLËkÍu íknheh rLknkÞík MkkËkykih yk{ Vn{ fu ÃkZLku ðk÷k çknThu yÕVkÍ {U økkuíkkÍLk nkufh {ykLke fu ¼tðh {U VtMku rçkøkih rLknkÞík ykMkkLke Mku{õMkqË fu {kuríkÞkU íkf hMkkE Ãkk Mkfíkk ni. RMk rfíkkçk {UÃÞkhu ykfk fe MkwLLkíkkU Ãkh y{÷ fhLkufe ykih ynfk{u R÷krnGÞn fe çkò yk-ðhe fe íkhøkeçk

14


ykt¾kU fk íkkhk

RMk fËh ÃÞkhu yLËkÍ {U Ëe økE Úke fu . RLkMkçk [eÍkU Lku {uhu ÍunTLk Ãkh RÂLíknkE øknhu Lkwfqþ {wh¥kçkrfÞu, h^íkk h^íkk {I Ëk’ðíku RM÷k{e fu ÃkkfeÍk {knku÷ MkuðkçkMíkk nku økÞk ykih LkurfÞkU fu r÷Þu f{h çkMíkk nku økÞk.LkeÍ {uhu MkkÚk MkkÚk {uhu íkeLk ¼kE ¼e Ëk’ðíkuRM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku [wfu nI.

6 {whÍkE fr÷Þkt r¾÷ WXªyuf RM÷k{e ¼kE fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni : Ëk’ðíku

RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkøke Mku fç÷ {I {wyk-þhufk yuf rçkøkzk nwðk VËo Úkk. Mkkunçkíku çkË fe çkËki÷ík økwLkknkUfe çkkuníkkík (fMkhík) rËLk çk rËLk rË÷ fku rMkÞkn Mku rMkÞkníkh fhíke ò hne Úke zkÞsuMx ykih Lkkrð÷ ÃkZLku fk þkif íkkuRMk nË íkf Úkk fu f¼e f¼e hkík ¼h zkÞsuMx ÃkZíkk hníkkÚkk, rVÕ{U rzhk{u Ëu¾Lku ykih økkLku çkksu MkwLkLku fe yiMke ÷íkÃkze nwE Úke fu RLk fu rçkøkih LkªË ne Lk ykíke Úke LkeÍ RLxhLkux Ãkh nÞkMkkuÍ {LkkrÍh Ëu¾ Ëu¾ fh yÃkLke Vq÷ Mke sðkLkefku ¾Íkt fu íkwLË ð íkuÍ ÚkÃkuzkU fu rMkÃkwËo fhLku {U {MkYV Úkk.{uhe RLk n-h-fíkkU ykih çkË yk’{kr÷ÞkU fe ðsn Mku õÞkyn÷u ¾kLkk ykih õÞk rh~íkuËkh Mk¼e {wÍ Mku çkuÍkh Úku.{uhe rçkøkze rÍLËøke fwA RMk íkhn Mktðhe fu yuf hkík {I

15


ykt¾kU fk íkkhk

yÃkLke ¾k÷k fu ½h ðõík økwÍkhe fu r÷Þu rfMke Lkkrð÷ feík÷kþ {U Úkk fu y[kLkf {uhe LkÍh yuf Í¾e{ rfíkkçk ÃkhÃkze rsMk Ãkh “ViÍkLku MkwLLkík” r÷¾k nwðk Úkk {I Lku WMkrfíkkçk fku WXk fh ÃkZLkk þwYy fh rËÞk. ÃÞkhu ykfk

fe MkwLLkíkU, çkwÍwøkkoLku ËeLk fuðkrfykík ykih Ëeøkh yn{ ð rË÷[MÃk {k’÷q{kík fu Mkçkçk{wÍu Þun rfíkkçk çknwík ¼÷e ÷øke r÷nkÍk {I ¾k÷k Mku RòÍík÷u fh ðkun rfíkkçk ½h ÷u ykÞk ykih WMk fku ðõíkLk V ðõíkLkÃkZLku ÷økk rsMk fe çk-h-fík Mku {uhu rË÷ fe {whÍkE fr÷Þktr¾÷ WXª ykih {wÍ {U {wMçkík íkçËer÷Þkt YLkw{k nkuíke øk#.ík{k{ økwLkknkU Mku íkkiçkk fh fu Mkki{ku Mk÷kík ykih rÍ¢ku ËwYËfk ÃkkçkLË nku økÞk, MkwLLkíkkU ¼he RMk rfíkkçk Lku {uhe rÍLËøkefku ¼e MkwLLkíkkU fu Mkkt[u {U Zk÷ r÷Þk ykih {wÍu Mk÷kíkku MkwLLkíkfe hkn Ãkh økk{ÍLk fh rËÞk Úkk. RMk ðõík {Iy÷kfkE Mkín Ãkh ¾krË{ (rLkøkhkLk) fe nirMkGÞík Mku Ëk’ðíkuRM÷k{e fu {-ËLke fk{kU fe Äq{U {[kLku {U {MkYV nqt.

7 økkLku MkwLkLku Mku íkkiçkk¾kLkÃkqh (Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu yuf RM÷k{e ¼kE fu

çkÞkLk fk ÷wççku ÷wçkkçk ni : {I Lku yuf {Ínçke½hkLku {U ykt¾ ¾ku÷e, ðkr÷Ëu {kuníkh{ Lk{kÍe nkuLku fu MkkÚk

16


ykt¾kU fk íkkhk

MkkÚk Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk Úku ykih Ëk’ðíkuRM÷k{e fu {wÏíkr÷V Rsrík{kykík {U ¼e rþfoík rfÞk fhíku Úkuðkr÷Ë Mkkrnçk fe þ^fíkkU fe ðsn Mku n{U ¼e Lk{kÍ fe yËkRøkefe MkykËík nkrMk÷ nku òíke Úke {økh {uhe çkË rfM{íke fu {IWLk Mku AwÃk fh rVÕ{U Ëu¾íkk ykih økkLku MkwLkíkk Úkk. yuf hkuÍ{I Lku ½h {U ðkr÷Ë Mkkrnçk fku þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷uMkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkkyçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe fe {kÞkLkkÍ íkk÷eV “ViÍkLku MkwLLkík” fk {wíkk-÷yk fhíkuÃkkÞk. WLk fu {wíkk-÷yk fhLku fu çkk’Ë {I Lku ViÍkLku MkwLLkík fkuÃkZLkk þwYy rfÞk íkku {wÍu RMk çkkík fk yLËkÍk nwðk fuy{ehu yn÷u Mk wLLkík ÃÞkh u ykfk

Mku rfMk fËh {nççkík fhíku nI. {ÍeË{wíkk-÷yk rfÞk íkku {uhe LkÍh Mku yiMke rhðkÞkík ¼e økwÍhªfu rsLk {U çkË rLkøkkne fu nku÷Lkkf ykih ËËoLkkf yÍkçkkíkfk íkÍrfhk Úkk WLk rhðkÞkík fku ÃkZ fh {uhk ytøk ytøk ¾kiVu¾wËk Mku fktÃkLku ÷økk ykih WMke rËLk {I Lku yÕ÷kn feçkkhøkkn {U røkzrøkzk fh rVÕ{U Ëu¾Lku ykih økkLku MkwLkLku MkuMkå[e íkkiçkk fh ÷e ykih yçk {I ¼e Ëk’ðíkuRM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku økÞk nqt ykihËk’ðíku RM÷k{e fu MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{kykík {U rþfoík fku

17


ykt¾kU fk íkkhk

yÃkLkk {k’{q÷ çkLkk [wfk nqt.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

8 MkkuÍu R~fu {wMíkVkçkhLkk÷k (fþ{eh) fu {wfe{ yuf RM÷k{e ¼kE fu

íknhehe çkÞkLk fk ÷wççku ÷wçkkçk ni : íkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkíkfe yk÷{økeh økih rMkÞkMke íknhef Ëk’ðíku RM÷k{e fu ÃkkfeÍk{-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkøke Mku fç÷ çkË rfM{íke Mku {uhkÁßnkLk çkË {ÍnçkkU fe íkhV Úkk fu rsLnkU Lku {uhu yfkRËuMknenk {U hÏLkk yLËkrÍÞkt fh fu {wÍu hknu hkMík Mku ¼xfkrËÞk Úkk, yfkRË fe RLk økw{ økw~íkk hknkU {U {wÍu rLkþkLku{ÂLÍ÷ fwA Þqt {wÞMMkh ykÞk fu yuf {híkçkk {wÍu Ëk’ðíkuRM÷k{e fu n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky {U rþfoík fkRr¥kVkf nwðk íkku RMk {knku÷ {U {wÍu çknwík ÷wíVku MkwYh r{÷kRsrík{ky {U yuf {wçkÂÕ÷øku Ëk’ðíku RM÷k{e Lku ËkihkLku çkÞkLk“ViÍkLku MkwLLkík” Lkk{e rfíkkçk fu nðk÷u Mku “sqLkkøkZ” fuyuf ykrþfu hMkq÷ fk ðkrfyk MkwLkkÞk, R~fku {nççkík feðkun ËkMíkkt {uhu rsM{ku òt {U íkkÍøke ÷u ykE õÞqtfu r÷¾Lkuðk÷u Lku ðkun ðkrfyk RMk fËh ðkr÷nkLkk yLËkÍ {U r÷¾kÚkk fu íknheh fu {kuríkÞkU ne Mku WLk fu rË÷ {U AwÃku økkinhu R~f

18


ykt¾kU fk íkkhk

fe y¬kMke nkuíke Úke ykih WLk yÕVkÍ fe íkkMkeh Úke furÍLËøke {U Ãkn÷e çkkh {I Lku yÃkLku yLËh yk-íkþu R~fu{wMíkVk fe íkÃkþ {nMkqMk fe Úke {I Lku WMk rfíkkçk fu çkkhu {U{k’÷q{kík nkrMk÷ fª íkku Ãkíkk [÷k fu ðkun þi¾u íkhefík,y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhíkyÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe

fe {kÞkLkkÍ ð {~nqhu Í{kLkk íkk÷eV ni,{uhu rË÷ {U WLk fe økkRçkkLkk yfeËík ÃkiËk nku økE ykih {IËk’ðíku RM÷k{e fu n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky {UykLku òLku ÷økk ykih Þqt {uhu rË÷ {U çkË {ÍnçkkU Mku LkVhíkykih ykrþfkLku {wMíkVk Mku {nççkík rËLk çk rËLk Íkuh ÃkfzíkeøkE ykih {I Ëk’ðíku RM÷k{e fu {w~fçkkh {-ËLke{knku÷ Mku ðkçkMíkk nku økÞk, {uhe ÏðkçkeËk rfM{ík òøkWXe ykih {wÍu nwMkq÷u RÕ{u ËeLk fe íkkiVef LkMkeçk nku økE.yks rçk VÍr÷ne íkyk÷k ËMkuo rLkÍk{e fu íkkr÷çku RÕ{ fenirMkGÞík Mku RÕ{u ËeLk fu {kuíke [wLkLku {U {MkYV nqt ykihíkLÍe{e íkkih Ãkh rzðeÍLk Mkín Ãkh {sr÷Mku íkk’ðeÍkíkuy¥kkrhGÞk {U yÃkLke r¾Ë{kík Ãkuþ fh fu Ëk’ðíku RM÷k{e fu{-ËLke fk{kU fe íkh¬e fu r÷Þu fkuþkt nqt.

9 íkkhefe fu çkkË÷ Ax økyuRM÷k{ykçkkË (Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu {wfe{ yuf

19


ykt¾kU fk íkkhk

RM÷k{e ¼kE fu çkÞkLk fk ÷wççku ÷wçkkçk ni : Þun WLk rËLkkUfe çkkík ni fu sçk {I rÍÞkfkux (rMkÞk÷ fkux) {U yuf R÷urõxÙfðfoþkìÃk Ãkh fk{ Mke¾íkk Úkk. {uhu MkkÚk fk{ fhLku ðk÷kU {U MkuËku yVhkË yiMku ¼e Úku rsLk fk íkyÕ÷wf çkË {ÍnçkkU Mku Úkk.{I h^íkk h^íkk WLk fu Ëk{u Vhuçk {U VtMkíkk [÷k økÞk ykihyuf ðõík ðkun ykÞk fu sçk {uhu ËwÁMík yfkRË fe R{khíkrçkÕfw÷ r{M{kh nku økE. ¾wËk fk fhLkk yiMkk nwðk fu yufhkík MkkuÞk nwðk Úkk fu rfM{ík ytøkzkE ÷u fh òøk WXe, Mkhfe ykt¾U íkku õÞk çkLË nw# rË÷ fe ykt¾U ¾w÷ øk#, õÞkËu¾íkk nqt fu {uhu Mkk{Lku {eXu {eXu ykfk, {ËeLku ðk÷u {wMíkVk

sÕðk Vh{k nI {I Lku þhçkíku ËeËkh Mku yÃkLkeykt¾kU fe ÃÞkMk çkwÍkE fwA Ëuh çkk’Ë ykÃk íkþheV ÷u økyu, RMk rÍÞkhík fe çk-h-fík MkurË÷ fk Ítøk Ëqh nku økÞk ykLku ðk÷u h-{ÍkLkw÷ {wçkkhf {U{wÍu MkwLLkíku yu’ríkfkV fe MkykËík nkrMk÷ nwE íkku ËkihkLkuyu’ríkfkV R{k{ Mkkrnçk Lku yuf rfíkkçk çkLkk{ “ViÍkLkuMkwLLkík” fk íkykÁV Ãkuþ fhíku nwyu ík{k{ {ku’íkrfVeLk fkuRMk fu ÃkZLku fe íkhøkeçk rË÷kE íkku {uhu yLËh ¼e sÍçkkçkuËkh nwðk ykih {I Lku WMk rfíkkçk fk {wíkk-÷yk þwYy fhrËÞk. RMk fe çk-h-fík Mku {uhu rË÷ {U R~fu hMkq÷fk [hkøk hkuþLk nku økÞk ykih MkkÚk ne MkkÚk ykfkyu Ëku

20


ykt¾kU fk íkkhk

snkLk, Mkhðhu ÍeþkLk fe ZuhkU MkwLLkíkUykih ËeLke {k’÷q{kík ¼e nkrMk÷ nw#. {I Ëk’ðíku RM÷k{e fu{-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku økÞk ykih ykrnMíkk ykrnMíkk{I Lku yÃkLku ykÃk fku MkwLLkíkkU fu Mkkt[u {U Zk÷ r÷Þk. íkk Ë{u íknheh y÷kfkE {wþk-ðhík fu ¾krË{ (rLkøkhkLk) fenirMkGÞík Mku {-ËLke fk{kU {U {MkYV nqt.

10 çku fhkrhÞkU fku fhkh yk økÞkyxf (Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu {wfe{ yuf RM÷k{e ¼kE

fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni fu : çkwhu {knku÷ ykih çkwhe Mkkunçkík feðsn Mku {I {wÏíkr÷V rfM{ fe çkwhkRÞkU fk ykËe nku [wfk Úkkykih fMhíku RMÞkt fe ðsn Mku {uhk rË÷ rMkÞkn nkuíkk ò hnkÚkk. çkwhkRÞkt RMk fËh çkZ [wfe Úkª fu yÃkLku ykÃk Mku LkVhíknkuLku ÷øke Úke çkMkk yðfkík íkku yÕ÷kn fe çkkhøkkn{U Ëwyk fhíkk fu Þk R÷kne {wÍu Lkuf {knku÷ yíkkVh{k ykr¾h fkh yuf hkuÍ {uhe {whkË çkh ykE, yÕ÷kn

fk fhLkk fwA yiMkk nwðk fu {uhe {w÷kfkík Ëk’ðíku RM÷k{efu {-ËLke {knku÷ Mku {wLMkr÷f yuf RM÷k{e ¼kE Mku nwE íkku{I Lku WLk fu Mkk{Lku rfMke RM÷k{e rfíkkçk fu ÃkZLku fk þkifÍkrnh rfÞk íkku WLnkU Lku þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík,çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq

21


ykt¾kU fk íkkhk

rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe feíkk÷eV çkLkk{ “ViÍkLku MkwLLkík” ÃkZLku fu r÷Þu Ëe, RMk fËhrË÷[MÃk ykih {k’÷q{kíke rfíkkçk {I Lku yÃkLke rÍLËøke {Uf¼e Lk ÃkZe Úke {I Lku rMkVo ykih rMkVo 21 rËLk fu yLËh WMkrfíkkçk fk yÔð÷ íkk ykr¾h {wíkk-÷yk fh r÷Þk RMk feÃkwh yMkh íknheh Lku {uhu rË÷ fe ËwLÞk çkË÷ zk÷e, {I LkuËk’ðíku RM÷k{e fu n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky {Urþfoík fku yÃkLkk {k’{q÷ çkLkk r÷Þk ykih rVh ykrnMíkkykrnMíkk økwLkknkU Mku Awxfkhk LkMkeçk nkuLku ÷økk rçk÷ ykr¾h{I Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku økÞk.[unhu Ãkh ÃÞkhu ykfk fe {nççkík fe rLkþkLkeËkZe {wçkk-hfk ykih Mkh Ãkh MkçÍ MkçÍ R{k{k þheV fkíkks Mks økÞk ykih {wÍu Lkufe fe Ëk’ðík fe Äq{ {[kLku ykihMkwLLkíkU yk{ fhLku fe yÍe{ MkykËík nkrMk÷ nku økE.

yçk {I yÃkLku rË÷ {U MkwfqLk fe Ëki÷ík Ãkkíkk nqt.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

11 ykt¾U y~f çkhMkkíke hnª{wÍ^Vh økZ (Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu yuf RM÷k{e ¼kE

fu íknhehe çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni : {I RÂLíknkE çkË yÏ÷kf

22


ykt¾kU fk íkkhk

ð çkË rfhËkh Úkk, íkfuo Lk{kÍ fk ykËe nkuLku fu MkkÚk MkkÚk{wÏíkr÷V økwLkknkU fu y{hkÍ {U økrh^íkkh Úkk. {ÍeË çkhykt çkË yfe-Ëøke fk ¾kiV ¼e Ëk{Lk økeh Úkk õÞqtfu n{khuy÷kfu {U çkË {Ínçk çkË yfe-Ëøke Vi÷kLku fu r÷Þu ykÞkfhíku ykih {wMkÕ{kLkkU fu E{kLk AeLkLku fu Ëh Ãki nkuíku, {uhe¾wþ LkMkeçke fu yuf yÍeÍ Lku {wÍu yuf rfíkkçk çkLkk{ “ViÍkLkuMkwLLkík” Ëe ykih WMk fku ÃkZLku fe íkkfeË ¼e fe. sçk {I LkuWMk rfíkkçk fk {wíkk-÷yk rfÞk íkku ÞfeLk fersÞu fu R~fku{nççkík Mku {k’{qh ykih ÃkLËku LkMkeník Mku ¼hÃkqh WMk íknhehfku ÃkZ fh y~fu LkËk{ík fk Mki÷kçk Ãk÷fkU fk çkLË íkkuzíkk nwðkykt¾kU Mku òhe nku økÞk ykih þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík,çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkqrçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe fe{nççkík ð yfeËík {uhu rË÷ {U ½h fhíke økE. RMk rfíkkçkMku {k’÷q{ nku hnk Úkk fu y{ehu yn÷u MkwLLkík fku {ËeLku fu íkksËkh, Ëku yk÷{ fu {kr÷fku {wÏíkkh, n{økheçkkU fu øk{ økwMkkh, þVeyu hkuÍu þw{kh, rçk RÍLku ÃkhðËoøkkh økiçkkU Ãkh ¾çkhËkh Mku RMk fËhðkr÷nkLkk ÃÞkh ni fu RMk rfíkkçk {U snkt ¼e {-ËLke ykfk

fk rÍ¢u ¾ih ykÞk rLknkÞík yËçk MkurÍ¢ Vh{kÞk {I RLk Mku çkunË {w-íkyÂMMkh nwðk ykih RLk fe

23


ykt¾kU fk íkkhk

rÍÞkhík fk þkif {wÍu çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) ¾ª[ ÷kÞk, ðnktÃknkU[ fh yuf RM÷k{e ¼kE fu n{hkn {I yk÷{e {-ËLke{foÍ ViÍkLku {ËeLkk ykÞk ykih y{ehu yn÷u MkwLLkík

fe rÍÞkhík fu MkkÚk MkkÚk {w÷kfkík ð ËMíkçkkuMke fk þhV ¼e ÃkkÞk ykih ykÃk fu Íheyu rMkÂÕMk÷yuykr÷Þk fkrËrhGÞk h-ÍrðGÞk y¥kkrhGÞk {U Ëkr¾÷ nkuøkÞk. y{ehu yn÷u MkwLLkík yufMkå[u ykrþfu hMkq÷ ne Lknª çkÕfu ðr÷GÞu fkr{÷ ¼e nI õÞqtfuÞun yuf ðr÷GÞu fkr{÷ ne fe íkku LkÍhu rð÷kÞík fk Lkíkeòni fu {uhu siMkk økwLkknøkkh økwLkknkU Mku çkuÍkh nku fh yksMkki{ku Mk÷kík fk ÃkkçkLË çkLk [wfk ni.

12 ðkr÷ËiLk fk Ríkkyík økwÍkh çkLk økÞkçkhu÷e þheV (rnLË) fu y÷kfu þeþøkZ {U {wfe{

yuf RM÷k{e ¼kE fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk Ãkuþu r¾Ë{ík ni : {IøkwLkknkU fe íkkhef ðkrËÞkU {U ¼xf hnk Úkk, LkurfÞkU Mku fkuMkkUËqh, økwLkknkU Mku ¼hÃkqh rÍLËøke økwÍkh hnk Úkk. Lk{kÍkU {UMkwMíke fhLku, ËkZe {wtzðkLku ykih rLkík Lkyu VuþLk yÃkLkkLku fu MkkÚkMkkÚk çknLk ¼kRÞkU fku rçk÷k ðsn zktx zÃkx ykih ðkr÷ËiLk MkuíkÕ¾ f÷k{e ¼e {uhu {k’{q÷kík fk rnMMkk çkLk [wfu Úku. R÷kðkyÍª rVÕ{U rzhk{u Ëu¾Lku fk ¼e þkifeLk Úkk, {uhe ¾Íkt hMkeËk

24


ykt¾kU fk íkkhk

rÍLËøke {U çknkh Þqt ykE fu ¾wþ rfM{íke Mku {wÍu y{ehuyn÷u MkwLLkík fe {kÞkLkkÍ íkk÷eV “ViÍkLkuMkwLLkík” fk {wíkk-÷yk fhLku fk Rr¥kVkf nwðk. RMk rfíkkçkfe Ãkwh íkkMkeh íknheh Lku {uhu yLËh økkuÞk yuf LkE Yn Vqtf Ëe{I yÃkLku Mkkrçkfk økwLkknkU Ãkh y~fu LkËk{ík çknk fh hçk fe çkkhøkkn {U çkÂÏþþ ð {ÂøVhík fk íkkr÷çk nwðk ykih ykRLËkøkwLkkn Lk fhLku fk yÍT{ rçk÷ sÍT{ rfÞk. íkk Ë{u íknheh

ViÍkLku MkwLLkík fe çk-h-fík Mku Lk rMkVo Lk{kÍkU feÃkkçkLËe LkMkeçk nku økE ni çkÕfu {I Lku [unhu Ãkh ËkZe þheVMkò ÷e ykih rVÕ{kU rzhk{kU fe LkwnqMkík Mku ¼e Lkòík r{÷ økELkeÍ çknLk ¼kRÞkU fu MkkÚk þ^fík fk çkhíkkð fhLku ðk÷kykih ðkr÷ËiLk fk {wíkey ð Vh{kt çkhËkh çkLk økÞk nqt.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

13 çkwøÍ ð yËkðík fe ykøk çkwÍ økEMkÏ¾h (çkkçkw÷ RM÷k{, rMkLÄ) fu {wfe{ yuf RM÷k{e

¼kE fu íknhehe çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni : MkçÍ MkçÍ R{k{uðk÷kU fku Ëu¾ fh Lk òLku õÞqt çkwøÍku nMkË fe yuf ykøk {uhuMkeLku {U ¼zf WXíke ykih {I WLk fu fheçk Lk òíkk. rVh yufrËLk ðkun ykÞk fu {I ¾wË RMke {-ËLke {knku÷ fk nku fh hnøkÞk, {uhe rÍLËøke {U Þun íkçËe÷e RMk íkhn YLkw{k nwE fu

25


ykt¾kU fk íkkhk

yuf {híkçkk {wÍu “ViÍkLku MkwLLkík” ÃkZLku fk {kify r{÷k íkkuËkihkLku {wíkk-÷yk RMk rfíkkçk fu yuf çkkçk “ViÍkLkurçkÂM{Õ÷kn” {U sçk {I Lku ðkun rnfkÞík ÃkZe rsMk {U RMkçkkík fk rÍ¢ Úkk fu “rçkÂM{Õ÷kn” fe çk-h-fík Mku yuf ÷zfefe òLk Íkyuy nkuLku Mku çk[ økE íkku {I nihkLk hn økÞk fuyÕ÷kn fu Lkk{ {U RMk fËh íkkMkeh ni {ÍeË RMk rfíkkçkfku siMku siMku ÃkZíkk økÞk Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷fe {nççkík {uhu rË÷ {U ÃkiËk nkuíke økE ykih LkurfÞkU fk ÍunTLkçkLkíkk økÞk [wLkkL[u {I Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ MkuðkçkMíkk nku økÞk RMke {-ËLke {knku÷ fe çk-h-fík Mku {I Lkuòr{yíkw÷ {ËeLkk {U ËMkuo rLkÍk{e (ykr÷{ fkuMko) fu r÷ÞuËkr¾÷k ÷u r÷Þk. ËMkuo rLkÍk{e {wfB{÷ fhLku fuçkk’Ë Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke fk{kU {U {MkYV nqt.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku

14 økw÷þLku nÞkík fku þkËkçk fh rËÞkøkw÷Íkhu íkÞçkk (MkhøkkuÄk, Ãktòçk, ÃkkrfMíkkLk) fu {wfe{

yuf RM÷k{e ¼kE fu íknhehe çkÞkLk fk ÷wççku ÷wçkkçk ni :RMk {-ËLke {knku÷ Mku fç÷ {I çknwík ne rçkøkzu nwyu rfhËkhfk {kr÷f Úkk LkeÍ fwhykLkku MkwLLkík Ãkh y{÷ Ãkihk nkuLku MkuÞõMkh {nY{ Úkk rÍLËøke RLne ÃkwhÃku[ ykih íkkhef hknkU {U

26


ykt¾kU fk íkkhk

¼xõíku nwyu økwÍh hne Úke, rçk÷ ykr¾h Þun çku hkn-hðeykih ÍwÕ{ík ð íkkhefe fkVqh nwE ykih ðkun RMk íkhn fu {wÍuþi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkqrçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe fe {kÞkLkkÍ íkk÷eV “ViÍkLku MkwLLkík” nkrMk÷ nku økE, {IðõíkLk V ðõíkLk RMk fk {wíkk-÷yk fhíkk hnk ykih Þqt rËLkçk rËLk {uhu yÏ÷kf {U rLk¾kh ykíkk økÞk ykih LkurfÞkt fhLkufk sÍçkk ¼e rË÷ {U çkuËkh nkuíkk økÞk rçk÷ ykr¾h {IøkwLkknkU ¼he rÍLËøke Mku íkkRçk nku fh Ëk’ðíku RM÷k{e fu{-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku økÞk ykih yks {wÍu Þunçkíkkíku nwyu RÂLíknkE ¾wþe nku hne ni fu íkk Ë{uíknheh {I Ëk’ðíku RM÷k{e fu þku’çkyu íkk’ðeÍkíku y¥kkrhGÞk{U yÃkLke r¾Ë{kík Ãkuþ fh hnk nqt.

15 ËkZe Lknª fxðkŸøkkMkÏ¾h (çkkçkw÷ RM÷k{, rMkLÄ) fu yuf RM÷k{e ¼kE

yÃkLke rÍLËøke fe yuf çknkh çkÞkLk Vh{kíku nI rsMk fk¾w÷kMkk Ãkuþu r¾Ë{ík ni : {I fw£ fe íkkherfÞkU {U ¼xf hnkÚkk, Þun þk’çkkLkw÷ {wyÍTÍ{ rMk. 1418 rn. çk {wíkkrçkfrËMkBçkh rMk. 1997 E. fe çkkík ni fu ¾wËkyu hn{kLk fk yunMkkLku yÍe{ fu WMk Lku {wÍ økwLkknøkkh fku Ëki÷íku E{kLkeMku MkhVhkÍ Vh{kÞk fu {I Lku yuf ykr÷{u ËeLk fu nkÚk Ãkh

27


ykt¾kU fk íkkhk 28

RM÷k{ fçkq÷ rfÞk. {økh ËkRhyu RM÷k{ {U Ëkr¾÷ nkuLkufu çkk’Ë {I RMk þþkuÃkLs {U {wçík÷k nku økÞk fu RM÷k{ fkËk’ðuËkh nh rVfko yÃkLku ykÃk fku yn÷u nf økËkoLkíkk ni íkkuykr¾h RLk {U Mku nf Ãkh fkiLk ni ? {uhe ¾wþ LkMkeçke fu {wÍuËk’ðíku RM÷k{e fk {-ËLke {knku÷ {wÞMMkh yk økÞk, RMk{knku÷ Mku ðkçkMíkøke fu çkk’Ë {I Lku y{ehu yn÷u MkwLLkíknÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkhfkrËhe h-Íðe fe þkunThyu ykVkf íkk÷eV“ViÍkLku MkwLLkík” fk {wíkk-÷yk rfÞk íkku çku MkkÏíkk {uhu rË÷ {Uyn÷u MkwLLkík ð s{kyík fe {nççkík ½h fh økE ykih {wÍ ÃkhÞun ðkÍun nku økÞk fu yn÷u MkwLLkík ne yn÷u nf nI. RMk rfíkkçkfu Ãkwh íkkMkeh yÕVkÍ fe çk-h-fík Mku {I MkwLLkíkkU fk ÃkkçkLËnkuíkk økÞk. {I Lku [unhu Ãkh ÃÞkhu ykfk fe MkwLLkíku {wçkk-hfk (ËkZe þheV) ¼e Mkò ÷e ykih ynTËrfÞk fu yçk Ïðkn {uhe økhËLk fx òyu {økh {uhe ËkZeLknª fxuøke. íkk Ë{u íknheh {I Ëk’ðíku RM÷k{e fuòr{yíkw÷ {ËeLkk ViÍkLku {ËeLkk (MkÏ¾h) {U LkkrÍ{u sËTð÷fe nirMkGÞík Mku r¾Ë{kík Mkh yLò{ Ëu hnk nqt Ëwyk ni fuyÕ÷kn {wÍu RMk {knku÷ {U RÂMíkfk{ík yíkk Vh{kyu.yÕ÷kn fe y{ehu yn÷u MkwLLkík Ãkh hn{ík nku ykih RLkfu MkËfu n{khe {ÂøVhík nku



ykÃk ¼e {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku òRÞu¾hçkqÍu fku Ëu¾ fh ¾hçkqÍk htøk Ãkfzíkk ni, rík÷ fku

økw÷kçk fu Vq÷ {U h¾ Ëku íkku WMk fe Mkkunçkík {U hn fh økw÷kçke nkuòíkk ni. RMke íkhn íkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkík fe yk÷{økeh økihrMkÞkMke íknhef Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nkufh ykrþfkLku hMkq÷ fe Mkkunçkík {U hnLku ðk÷k yÕ÷kn ykih WMkfu hMkq÷ fe {unhçkkLke Mku çku ðfTyíkÃkÚÚkh ¼e yLk{ku÷ nehk çkLk òíkk, ¾qçk søk-{økkíkk ykih yiMkeþkLk Mku Ãkifu ys÷ fku ÷ççkif fníkk ni fu Ëu¾Lku MkwLkLku ðk÷k RMk Ãkhh~f fhíkk ykih yiMke ne {kiík fe ykhÍq fhLku ÷økíkk ni. ykÃk ¼eíkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkík fe yk÷{økeh økih rMkÞkMke íknhef Ëk’ðíku

RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nku òRÞu. yÃkLku þnh {UnkuLku ðk÷u Ëk’ðíku RM÷k{e fu n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky {Urþfoík ykih hknu ¾wËk {U MkVh fhLku ðk÷u ykrþfkLku hMkq÷ fu {-ËLke

fkrV÷kU {U MkVh fersÞu ykih þi¾u íkhefík y{ehu yn÷u MkwLLkík

fu yíkk fËko {-ËLke RLyk{kík Ãkh y{÷ fersÞu ykÃk fku ËkuLkkU snkt fe ZuhkU ¼÷kRÞkt LkMkeçk nkUøke.

{õçkq÷ snkt ¼h {U nku Ëk’ðíku RM÷k{e

MkËfk íkwÍu yi hççku øk^Vkh {ËeLku fk



økkih Mku ÃkZ fh Þun Vkì{o Ãkwh fh fu íkVMke÷ r÷¾ ËersÞuòu RM÷k{e ¼kE ViÍkLku MkwLLkík Þk y{ehu yn÷u MkwLLkík

fu fwíkwçkku hMkkR÷ MkwLk Þk ÃkZ fh, çkÞkLk fe furMkx MkwLkfh Þk n^íkkðkh, MkqçkkE ð çkiLk÷ yfðk{e Rsrík{kykík {U rþfoíkÞk {-ËLke fkrV÷kU {U MkVh Þk Ëk’ðíku RM÷k{e fu rfMke ¼e {-ËLke fk{{U þw{qr÷GÞík fe çk-h-fík Mku {-ËLke {knku÷ Mku ðkçkMíkk nwyu, rÍLËøke{ut {-ËLke RÂLf÷kçk çkhÃkk nwðk, Lk{kÍe çkLk økyu, ËkZe, R{k{k ðøkihkMks økÞk, ykÃk fku Þk rfMke yÍeÍ fku nihík ytøkuÍ íkkih Ãkh rMknTníkr{÷e, ÃkhuþkLke Ëqh nwE, Þk {híku ðõík fr÷{yu íkÂGÞçkk LkMkeçk nwðk ÞkyåAe nk÷ík {U Yn fçÍ nwE, {nqo{ fku yåAe nk÷ík {U Ïðkçk {U Ëu¾k,rçkþkhík ðøkihk nwE Þk íkk’ðeÍkíku y¥kkrhGÞk fu Íheyu ykVkík ðçkr÷GÞkík Mku Lkòík r{÷e nku íkku nkÚkkU nkÚk RMk Vkì{o fku Ãkwh fh ËersÞuykih yuf MkVnu Ãkh ðkrfyu fe íkVMke÷ r÷¾ fh RMk Ãkíku Ãkh r¼sðk fhyunMkkLk Vh{kRÞu “ViÍkLku {ËeLkk, ºke fkurLkÞk çkøke[u fu ÃkkMk, r{hÍkÃkqh, yn{Ë ykçkkË økwshkík. (þku’çkyu y{ehu yn÷u MkwLLkík {sr÷Mku y÷{ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk)”Lkk{ {y ðÂÕËGÞík :....................................... W{ú....... rfLk Mku{wheË Þk íkkr÷çk nI.................................................. ¾ík r{÷Lkufk Ãkíkk........................................................... VkuLk LkBçkh ({yfkuz) :.................. E {uR÷ yuzÙuMk ............................ RÂLf÷kçkefurMkx Þk rhMkk÷u fk Lkk{ :................................ MkwLkLku, ÃkZLku Þkðkrfyk YLkw{k nkuLku fe íkkhe¾/{neLkk/Mkk÷:................ rfíkLku rËLk fu{-ËLke fkrV÷u {U MkVh rfÞk : .......................... {kisqËk íkLÍe{erÍB{kËkhe........................... {wLËrhsy u çkk÷k Íhkyuy Mku òuçk-h-fíkU nkrMk÷ nw#, Vw÷kt Vw÷kt çkwhkE Aqxe ðkun íkVMke÷Lk ykih Ãkn÷u fuy{÷ fe firVGÞík (yøkh Rçkúík fu r÷Þu r÷¾Lkk [knU) {-Mk÷Lk VuþLk ÃkhMíke,zfiíke ðøkihk ykih y{ehu yn÷u MkwLLkík fe Íkíku {wçkk-hfk MkuÍkrnh nkuLku ðk÷e çk-hfkík ð fhk{kík fu “E{kLk yVhkuÍ ðkrfykík” {fk{ð íkkhe¾ fu MkkÚk yuf MkVnu Ãkh ík^Mke÷Lk íknheh Vh{k ËersÞu.



{-ËLke {~ðhk þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík nÍhíku yÕ÷k{k

{k i÷kLkk yçk q rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe Ëkihu nkrÍh fe ðkun ÞøkkLkyu hkuÍøkkh nMíke nI fu rsLk Mku

þ-hVu çkiyík fe çk-h-fík Mku ÷k¾kU {wMkÕ{kLk økwLkknkU ¼he rÍLËøke MkuíkkRçk nku fh yÕ÷knw hn{kLk fu ynfk{ ykih WMk fu ÃÞkhu nçkeçku÷çkeçk fe MkwLLkíkkU fu {wíkkrçkf Ãkwh MkwfqLk rÍLËøkeçkMkh fh hnu nI. ¾ih ÏðkrnÞu {wÂM÷{ fu {wfÆMk sÍçku fu íknTík n{khk{-ËLke {~ðhk ni fu yøkh ykÃk y¼e íkf rfMke ò{uyu þhkRík Ãkeh MkkrnçkMku çkiyík Lknª nwyu íkku þi¾u íkhefík y{ehu yn÷u MkwLLkík fuVwÞqÍ ð çk-hfkík Mku {wMíkVeË nkuLku fu r÷Þu RLk Mku çkiyík nku òRÞu. ËwLÞk ð ykr¾hík {U fkBÞkçke ð Mkw¾o-YE LkMkeçk nkuøke.

{wheË çkLkLku fk íkhefkyøkh ykÃk {wheË çkLkLkk [kníku nI, íkku yÃkLkk ykih rsLk fku

{wheË Þk íkkr÷çk çkLkkðkLkk [kníku nI WLk fk Lkk{ Lke[u íkhíkeçk ðkh {yð÷rËGÞík ð W{ú r÷¾ fh “ViÍkLku {ËeLkk, ºke fkurLkÞk çkøke[u fu ÃkkMk, r{hÍkÃkqh, yn{ËykçkkË økwshkík. ({sr÷Mku {õíkqçkkíkku íkk’ðeÍkíku y¥kkrhGÞk)” fu ÃkíkuÃkh hðkLkk Vh{k ËU, íkku WLnU ¼e rMkÂÕMk÷yu fkrËrhGÞk h-ÍrðGÞky¥kkrhGÞk {U Ëkr¾÷ fh r÷Þk òyuøkk. (Ãkíkk $økúuÍe fu furÃkx÷ nwYV {U r÷¾U)

E.Mail : [email protected](1) Lkk{ ð Ãkíkk çkkì÷ ÃkuLk Mku ykih rçkÕfw÷ MkkV r÷¾U, økih {~nqh Lkk{ ÞkyÕVkÍ Ãkh ÷krÍ{Lk yu’hkçk ÷økkyut. yøkh ík{k{ Lkk{kU fu r÷Þu yuf neÃkíkk fkVe nku íkku ËqMkhk Ãkíkk r÷¾Lku fe nksík Lknª. (2) yuzÙuMk {U {nh{ ÞkMkh ÃkhMík fk Lkk{ ÍYh r÷¾U (3) y÷øk y÷øk {õíkqçkkík {tøkðkLku fu r÷Þusðkçke r÷VkVu MkkÚk ÍYh RhMkk÷ Vh{kyut.

{-ËLke {~ðhk : RMk Vkì{o fku {nVqÍ fh ÷U ykih RMk fe {ÍeË fkìrÃkÞkt fhðk ÷U.

Lkk{ çkkÃk fk Lkk{ W{ú {wfB{÷ yuzÙuMkrçkLk /rçkLíku

{Ëo/ykihík

LkBçkhþw{kh

ykt¾kU fk íkkhk - Dawat-e-Islami€¦ · yÕ÷kn íkyk÷k n{U “yÃkLke ykih Mkkhe ËwLÞk fu...

Documents

Transcript of ykt¾kU fk íkkhk - Dawat-e-Islami€¦ · yÕ÷kn íkyk÷k n{U “yÃkLke ykih Mkkhe ËwLÞk fu...