urtekmkaria1

Ikasturtean zehar ikasleek burututako jardun osagarriezberdinen laburpena.

22

sarre

rasa

rrera

ZUZENDARITZA

Zuzendaria: Alicia EpeldeIkasketa Burua: Lontxo Ávila

Zuzendari ordea: Merce SarasolaIkasketa Buru ordea: Maixabel Zumalde

Idazkaria: Isabel Cengotitabengoa1. Zikloko koordinaztailea: Peio FernándezL.H.ko koordinatzailea: Xabi Auldakoetxea

MINTEGIAKCurriculum Desberdinak: Aledo Jose Salvador,Gabilondo Luma, Izaga Kepa, Lopez De Ipiña

Amado, Martinez Virginia, Saez Jose LuisEkonomia: Mendiola Jon, Salicio Janeire

Euskera: Aizpurua Miren L., Apaolaza Esther,Beitia Edurne, Illarramendi Jordan, Moraza

Beatriz, Urkola Maribi, Urretxo AbelFilosofia: Etxeberria Iñigo, Morato EsperanzaFisika-Kimika: Iriarte Juan Cruz, Ruiz Marga,

Sarasola MerceGaztelania-Literatura :Anzola Itziar,

Berrizbeitia Esther, De Vicente Meltxor,Hernandez Koldo, Ibarbia Aiert, Montero

Amparo, Mujika Carlos, Otxaran OlgaGizarte Zientziak: Beorlegi Mikel, Campo Aitor,

Candina Mª Begoña, Mauleon Koldo, RicoXabier, Ruiz De Gordoa Alvaro, Urutxurtu JonGorputz Heziketa: Avila Lontxo, Blanco Fco.Javier, Esparza Igor, Garmendia Jose Luis,Korta Edurne, Ruiz De Azua Juan Migue

Informatika: Diaz June, Mugica Jose IgnacioIngelesa: Cengotitabengoa M. Isabel,

Chapartegui Amaia, Epelde Alicia, EtxezarragaIrantzu, Iraizabal Maira, Lasagabaster Miriam,

Perez De Obanos Pablo, Ruiz De OlanoIsabel, Urkijo Carlos Javier

Kirol Amimazioa: Akarregi Luken, AldekoetxeaXabier, Azkarate Josu, Etxeberria Gaizka,

Etxepare Jon, Uribe SantiLatina: Martinez De Ilarduya Marije

Marrazketa: Letona Begoña, Rodriguez MªJesus, Urutxurtu Belen

Matematika: Beltran De Heredia Ana, De LuzLuis Mariano, Ertzilla Ana Isabel,GanzabalMarivi, Larrinaga Eider, Lopez De AguiletaEnrique, Maniega Marivi, Torres Begoña,

Zabaleta Isabel, Zumalde MaixabelMusika: Padilla Manuel

Natur-Zientziak: Amuriza Edurne, InsagurbePilar, Jaio Eskerne, Llaguno Jorge, LopezAntonia M., Ricarte Juanjo, De La Peña M.Jesus, Garcia Elena, Martinez De AntoñanaLorea, Ortiz De Viñaspre Alicia, Santamaria

RosaTeknologia: Alijostes J Koldo, Derteano Jone,

Flores Jose Maria, Viteri MarisaTp: Fernandez Peio, Las Heras Xabier

IDAZKARITZA

Txaro Senosiain, Itziar Sasiain

ATEZAINTZA

Itziar Martinez, Marian Esteban, MaribelVillalain, Manuel Garcia, Oro Atxa

aurkibidea

04 ikastetxeazIkasturtean gertatutako aipagarriena: Guraso

Elkartearen berriak, ikasle ohiekin elkarrizketak, hezkun-tzaz hausnarketak, agurrak e.a.

20 jardun osagarriak

29 ikasleen lanakIkasturtean zehar ikasleak egindako lan ezberdinen bil-

duma.

42 argazkiakIkasturte honetako talde guztien argazkiak.

DBHko ERAIKINA(KM-II)DBHko ERAIKINA(KM-II)

Helbidea: Behenafarroa Kalea z/g GASTEIZ 01002

Telefonoak: 945262233 / 945262078

FAX: 945260028

DBHO eta Heziketa Zikloetako ERAIKUNTZA (KM-I)DBHO eta Heziketa Zikloetako ERAIKUNTZA (KM-I)

Helbidea: Aguraingo Taldea z/g GASTEIZ 01013

Telefonoak: 945283600 / 945283066

FAX: 945256772

www.koldomitxelena.net

[email protected]

[email protected]

INPRIMATEGIA: Imprenta SacalMAKETAZIOA: Koldo Alijostes eta Igor Esparza

[email protected]

33

sarrerasarrera

HITZAURREAHITZAURREAGizadiaren memoria ahula da baina elkarrekin egin behar dugun bidea, berriz, luzea eta gogorra.Hori dela eta, egindako bideari begirada bat botatzeko atseden txiki bat hartzeak laguntzen digu

indar berriekin aurrera jarraitzen.

Aurten institutuaren 21. urteurrena denez, erronka berri bat hartu dugu gure gain, ikastetxearenmemoria gordetzearena hain zuzen ere. Asmo horrekin, esku artean duzun aldizkaria jaio da. Eskola

komunitate osoaren ekarpenak jasotzea izan dugu helburu, aldizkaria guztiona izan behar baita.

Eskerrik asko, bihotz bihotzez, parte hartu duzuen guztioi. Ilusio handia jarri dugu proiektu berri hone-tan eta espero dezagun, urte batzuk pasa ondoren, aldizkari honen orriak pasatzen ditugun bitartean,

guztiok oroimen atseginak izatea.

La memoria del ser humano es frágil, pero el camino que tenemos que compartir a menudo se nosantoja duro y largo. Es por eso que el tomarnos un descanso para echar la vista atrás y contemplar

el camino recorrido nos ayuda a seguir adelante con fuerzas renovadas.

Este año celebramos el 21 aniversario del instituto y hemos querido afrontar un nuevo reto, el deconservar de algún modo la memoria de nuestro centro. Con ese propósito ha nacido la revista queahora tienes entre las manos. Nuestro objetivo ha sigo recoger las aportaciones de toda la comuni-

dad educativa, porque creemos que la revistar tiene que ser de todos y todas.

Muchísimas gracias, de todo corazón, a todos y todas los que habéis participado. Hemos puestomucha ilusión en este nuevo proyecto y esperemos, que de aquí a unos años, cuando pasemos las

páginas de esta revista, nos vengan a la memoria recuerdos hermosos.

Alicia Epelde

zuzendaria

agurra

Euskaran aditz guztiak, gazten hiru bat nobela

fisikan hainbat formula, maten mila erregela

Baina denok badakigu beste zerbait dagoela

guraso, ikasle ta maisu, hara zelako koktela

Urtekaria egin dugu, amaierako pastela

prezio merkea dauka, dexente ona papela

izan nahi luke guztiok lotuko gaitun kordela

koldotarrok moldatzeko familia bat bezela

Garai honetan eskolan izaten da nahiko saltsa

asko sufritu ondoren maisuak nahi du bengantza

ama negarrez ikusiz semean suspentso dantza

barrura sartuta dugu guk estresaren arantza

baina ordua ez al da pasatzeko hemen erratza?

aldizkari hau izan bedi lehenbiziko urratsa

norabide berean jar dezagun iparrorratza

ta arantzadun larrosekin bete Koldoko baratza

Felipe Zelaietabertsolaria eta institutuko guraso

44

ikast

etxea

zika

stetx

eaz

Ikasturtea bukatzear dago eta atzera begiratzekomomentua ailegatu zaigu. Gure begi aurrean ikus-ten dugun argazki galeria oso anitza da, izan ereikusten ditugun argazkiak kolore, itxura eta formaaskotakoak dira. Has gaitezen memorian geratudiren hainbat argazki birpasatzen.

Ikasturtea pasa den uztailean iritsi zen, eta aldiberean institutuko bridak gidatzen egon ziren lanki-de/lagun batzuei agurra emateko momentua.Josean Buenok, Oskar Ormaetxeak eta AntoniaLópezek Zuzendaritza utzi zuten. Dena den, haiekegindako lan bikaina gurekin geratu da. Eskerrikasko lagun/lankide horiei. Haiek atera eta beraienordez, beste hiru lankide sartu ziren Zuzendaritza tal-dean: Lontxo Avila (ikasketaburua), Merce Sarasola(zuzendari ondokoa) eta Maixabel Zumalde (ikaske-taburu albokoa). Haiekin batera Peio Zeberiok(DBHko koordinatzailea), Isabel Cengotitabengoak(idazkaria), Xabi Aldakoetxeak (LHko koordinatzai-lea) eta nik neuk, Alicia Epeldek (zuzendaria), insti-tutua aurrera eramateko ardura hartu genuen. Ziuraski batzuetan asmatu dugu eta beste batzuetanez, baina poliki poliki ikasten goaz ilusioz beterik.

Gure ondoan Eskola Komunitatea osatzen dutenbeste kide asko lanean egon dira: ikasleak, irakasle-ak, beste langileak eta gurasoak. Institutua denbo-ra pasa ahala handitu egin zaigu. Aurten 615 ikasleeta beraien familiak, 79 irakasle eta 5 langile ibiligara elkarrekin lanean.

Argazkien artean ere aurten izandako hainbaterronka ere agertzen dira. Hona hemen adibidebatzuk:

Curriculum berria martxan jarri dugu DBHn eta 1.Batxilergoan

175/2007 Dekretuak ikasgai desberdinekDBHn izan beharreko gutxieneko ordutegiaezartzen zuen, eta bide batez, ikastetxeeiematen zien aukera beren banaketa egite-ko, beti ere gutxieneko horiek errespetatuz.Hori dela eta, Koldo Mitxelena Institutukoklaustroak hausnarketa sakona egin ondorengure Curriculum propioa ezarri zuen. Hainbatikasgaietan proposatutako gutxieneko ordu-tegia indartu genuen: Euskara, Gaztelania,Zientziak, eta Gorputz Hezkuntzarena hainzuzen ere. Beste aldetik, eta kontutan hartu-ta gure institutuak IKT Ikastetxe Ereduaproiektuan dagoela, Informatika ikasgaialehenengo zikloko ikasle guztiei eskaintzeaerabaki zen.

Beste aldetik, batxilergoko lehenengo mai-lan ikasgai berri baten aurrean, MunduGaraikiderako Zientziak, egon garenez, ira-kaslegoak formakuntza berezia izan du plani-fikazio berria aurrera eramateko.

Eskola Kontseilua berriztu egin da

Lehenengo hiruhilabetean EskolaKontseilurako hauteskunde prozesua ireki zeneta horren ondorioz, partaide berriak sartudira. Hona hemen Eskola Kontseiluko kideenzerrenda:

ORDEZKARITZA ORGANO GORENA- BEREZKO KIDEAK

Zuzendaria: Alicia Epelde

Ikasketa Burua: Lontxo Avila

Idazkaria: Isabel Cengotitabengoa

Udalaren ordezkaria: Enrike Platas

- BESTELAKO KIDEAK

IRAKASLEAK: Peio Fernández Ceberio, MerceSarasola, Maixabel Zumalde, Carlos Mujika, IñakiMujika, Olga Otxaran, Manuel Padilla, JuanjoRicarte, Xabi Rico, Marga Ruíz,

IKASLEAK: Andrea Gómez, Galder Ruíz, AnderSolozabal, Ane Amenabar, Jon Arribas, XubanNafarrate, Naroa Hernández Izaga, Andoni RamosEtxezarreta, Oier Bravo Díaz de Sarralde

GURASOAK: Iñigo Lapitz, Lidia Miranda, PilarVarela, Pedro Bravo, Gotzon Berganzo, JosebaNafarrate, Roberto Zubia, Koldo Camón, OskarBañuelos,

Pasa den abenduan Ikasleen Eskubide etaBetebeharren dekretu berria argitaratu zuten eta,beraz, gure AIA berrizten ari gara.

Zuzendaritza dekretu berria argitaratu zen eta pro-zesu berri batean parte hartu dugu.

Ikasturte honetan Zuzendaritzan gaudenokklaustroaren % 95,45earen babesa eta onar-penarekin proiektua aurkeztu dugu lau urte-rako.

Bigarren DBHko ikasleek kanpoko ebaluazio bat,Ebaluazio Diagnostikoa hain zuzen ere, lehenengoaldiz egin dute

Aurten lau konpetentzia desberdin neurtukodituzte: hizkuntza komunikaziorako bi konpe-tentzia: gaztelania eta euskara, matematika-rako konpetentzia eta zientzia, teknologia

ARGAZKI GALERIAARGAZKI GALERIAIKASTURTEAZIKASTURTEAZ

55

ikastetxeazikastetxeaz

eta osasun kulturarako konpetentzia.Datorren ikasturtearen lehenengo hiruhilabe-tean, emaitzak heltzen direnean, hausnarke-ta prozesu bat irekiko dugu hobekuntzaplana prestatzeko.

PISA ebaluazioa ere gure ikastetxean aplikatu daaurten

PISA (Ikasleen Nazioarteko EbaluaziorakoPrograma) Ekonomia Lankidetza etaGarapenerako Antolakundeak (ELGA) bul-tzatutako ebaluazio proposamena da.Horren helburua ikasleen errendimendurakonazioarterako komuna eta konparagarriaden neurria maiztasunez ezartzeko dagoenbeharrari erantzuna ematea da. Ebaluaziohorren helburu nagusia 15 urteko ikasleenbizitzarako prestaketa mailaren ingurukoinformazioa eskuratzea da. Helburua ikasleekdituzten ezagutzak erabiltzeko eta “helduenbizitzako” erronkei modu eragingarrian aurreegin ahal izateko erdietsitako prestakuntza-ren, trebakuntzaren eta gaitasunaren ingu-ruan azterketa egitea da. PISAk 15 urtekoikasleen azterketa egin du, horixe baitaherrialde gehienetan derrigorrezko eskolatzealdia amaitzen den adina.

2009ko PISA ebaluazioan 67 herrialdekparte hartuko dute. Gure institutuan 35 ikasleaukeratu zuten froga egiteko.

Aurten beste ikerketa bat aurrera eramandute, PISA-L izenekoa. Luxenburgorekin bate-ra egiten den ikerketa bat da, PISA 2009 apli-kazioa probetxatuz. Bi helburu nagusi ditu:irakurriaren ulermena ebaluatzea lehen hiz-kuntzan eta bigarren hizkuntzan, programaelebidunetan dauden ikasleen artean, etakonpetentzia hori bigarren hizkuntzan egiten-denean zein aldagai den eragingarria azter-tzea. Froga hau 20 ikaslek egin dute.

IKT alorrean dotazioa berriztu eta espazioakberrantolatu ditugu

Berrikuntza metogologikoak txertatzenjarraitzen dugu. Hori dela eta, espazioenberrantolaketa behar beharrezkoa zen.Eskaera ikusita, Koldo Ieko zein Koldo IIko libu-rutegietan ordenagailuak kokatu ditugu tek-nologia berriak ikasleei hurbitzeko asmoz.

Informatika geletako dotazioa berriztu etahainbat ordenagailu berri institutuko besteespazioetan jarri ditugu.

Lanbide Heziketako ikasleentzako gimnasioaestreinatu dugu

Egun batetik bestera Bikain gimnasioa itxizutenean gure lanbide heziketako ikasleakberaien formaziorako ezinbesteko espaziobat gabe geratu ziren. Egoera kezkagarriazen baina Zikloko irakasleek Bikain gimnasio-ko materialaren erosketa negoziatu zuteneta gaur egun Koldo Mitxelenan bertan gim-nasio txiki bat daukagu.

Obra batzuk aurrera eraman ditugu

Zuri-beltzeko argazki baten txanda. Obrakdirela eta, lehentasunak finkatu behar izangenituen eta pasa den udan, ikasturtea hasibaino lehen, obra batzuk egin ziren. KoldoIean gimnasioa berriztu genuen eta bertanmateriala gordetzeko biltegi bat egin zen.Koldo IIan, eraikuntzaren hego oso bat mar-gotu zen eta leku arazoak zirela eta plastikagela bat erdibitu behar izan genuen beste bigela lortzeko.

Beste obra batzuk ere eginda egon behar

66

ziren irailerako, KMIeko lehioen egokitzapenahain zuzen ere. Zoritzarrez, Ordezkaritzanaldaketa batzuk egon ziren eta kurtso hasie-rarako egin behar zigutena airean geratuzen. Ikasturte osoa kostatu zaigu obra hauaurrera ateratzea, baina azkenean maia-tzan bukatu dute lehioetan heldulekuak etasegurtasun neurriak jarzen.

Institutua poliki poliki hobetuz doa, bainabaditugu oraindik egiteko gauzak. KMIIangure jantoki propioa egiten diguten bitarte-an patioan eraikuntza aurrefabrikatu bat

kokatu behar digute. KMIeko eraikuntzan,aldiz, igogailu bat jarri behar digute etakomunak berriztu. Uztailean obra guzti horiekegin behar dizkigute. Espero dezagun txuri-beltzeko argazki honen gainean kolorekotanta batzuk botatzea datorren ikasturtearibegira.

Heziberri proiektuan lehenengo batxilergoko hain-bat ikasle parte hartu zuten

Heziberri Euskadin hezkuntza birpentsatzekolau euskal erakunderen baterako proiektubat da (Euskal Herriko HezkuntzaAdministrarien Forum Europarra, EuskoJaurlaritzako Hezkuntza , Unibertsitate etaIkerketa Saila, Innobasque eta Jakiunde).

Proiektuan parte hartzeko gonbidapenaluzatu ziguten ikasleen ahotsa ere entzuteko.Edurne Beitiak lana dinamizatzeko ardurahartu zuen eta lehenengo batxilergoko ikasletalde bat berehala jarri zuen lanean.Hausnarketaren emaitzekin grabaketa profe-sional bat egin zuten eta HezkuntzaAdministrarien Forum Europarraren XIX.Estatuko jardunaldietan, 2008ko Azaroaren14-15ean EITBn ospatu zirenak, lanarenemaitzak aurkeztu zituzten.

Matxoaren 8rako World Kafe antolatu zen KMIean

Hona hemen argazki koloretsuenetarikobat. Oso proiektu erakargarri eta arrakasta-tsua izan zen. Ikasle, irakasle, guraso eta gon-bidatuek elkarrizketa, informazioa eta bizipe-nak konpartitu genituen kafea, zukuak eta

pastekin batera. Giro ezin hobea sortu zen.

Aipagarria da dinamizatzaileen erantzuna.Proiektuan parte hartzeko gonbidatu bezainpronto, guztiek baietza eman ziguten. Honahemen parte hartu zuten erakunde, taldeeta arlo desberdinak: Norabide, HIESArenaurkako komitea, Berritzegunea, HezkuntzaSaila, arlo sindikala, Literatura mundua,Gasteizko Emakume Asanblada, Arartekoa,Emakunde, Matxismoaren aurkako GizonTaldea, Salhaketa, Irakaskuntza, BIHE, Enfasis,Bertsogintza eta Gizarterako. Eskerrik asko,bihotz bihotzez proiektu honetan parte har-tzeagatik.

Honaino argazki galeriaren birpasoa. Hasieranesan dudan bezala, argazkiak kolore, itxura etaforma askotakoak izan dira. Batzuk ere agian pixkatgaizki fokatuta oraindik. Hobetzen saiatuko gara,noski. Dena dela, nahiz eta gure argazki hauetangauza batzuk hobetu behar izan, guztietan ager-tzen diren aurpegi atsegin horiekin, lankide, ikasleeta gurasoenekin, geratzen naiz ni.

Si hemos de guardar la memoria de nuestro cen-

tro, es imprescindible que volvamos la vista atrás

hacia los retos que hemos afrontado a lo largo del

curso. He aquí una pequeña muestra:

Hemos puesto en marcha el nuevo curriculum en

la ESO y en 1º de Bachiller

Se ha renovado el Consejo Escolar

El pasado diciembre se publicó el nuevo decreto

de Derechos y Deberes del alumnado y, por tanto,

estamos reformando nuestro ROF

La publicación del nuevo decreto de Dirección

nos ha hecho tomar parte en un nuevo proceso

electivo

El alumnado de 2º de la ESO ha participado por

primera vez en una evaluación externa: la

Evaluación Diagnóstica

La evaluación PISA también se ha aplicado en

nuestro centro

En cuanto a las nuevas tecnologías hemos reno-

vado la dotación y reorganizado los espacios

Hemos estrenado un gimnasio para el alumnado

de los ciclos formativos.

Hemos llevado a cabo varias obras

Algunos alumnos y alumnas de 1º de bachiller par-

ticiparon en el proyecto Heziberri

Se organizó un World Café con motivo del ocho

de marzo en el KMI

Alicia Epelde

ZUZENDARIA

ikast

etxea

zika

stetx

eaz

77


2008/2009 IKASTURTEKO PRESTAKUNTZA-BERRIKUNTZA

PROIEKTUAKIKT IKASTETXE EREDUAJakinik 'IKT IKASTETXE EREDUA' proiektuan ikaste-txea sartuta

dagoela, ikasturte honetako irakasleen prestakuntzaren ildonagusia IKTei zuzenduta daude. Kontuan izanda irakasleokIKTetan 1. perfila gainditzeko ebaluazio frogetara aurkeztubehar dugula, aurten gure indarrak prestakuntza honetarabideratu beharko genituzkeela pentsatu dugu.

Guzti hau dela eta, irakasle bakoitzak gutxienez 15 ordukoprestakuntza IKT arloan egin beharko du. Prestakuntza guztihau irakasleok 1. perfila gaindi-tzera zuzenduta dago.Aurrean dauden lehenengo sei blokeak azterketa horretanagertuko direnak dira eta norberak ikusi beharko du zein for-makuntza mota behar duen. Dena dela, kontuan hartuta ira-kasle batzuk bloke gehienak menperatzen dituztela, hama-bost ordu horiek osatzeko zazpigarren bloke bat gehitu dugu(IKT AUTOFORMAZIOA). Bloke hau aukeratzen duenak bereplan pertsonala aurkeztu beharko die IKT dinamizatzailei

BLOKEAKHASTAPENAK : sistema informatiko baten osagaiak, informa-

zioa gorde eta errekuperatzea

INTERNET ETA POSTA ELEKTRONIKOA

TESTU PROZESAGAILUA

AURKEZPENAK

KALKULU ORRIAK, DATU BASEAK

MULTIMEDIA: irudia, bideoa eta soinua

IKT AUTOFORMAZIOA

PERTSONAREN GARAPEN INTEGRALERAKO BIDEAK06-07 ikasturtean Bizikidetzari buruzko Proiektu Pilotua gara-

tu zen Koldo Mitxelena Institutuan. Ikasturte hartan sentsibili-zazio, diagnosi eta planifikazio faseak burutu ziren, BizikidetzaProgramaren adituen gidapean. Lan esanguratsua izan zeninstitutuan, irakasle, ikasle eta gurasoekin landu zena. 07-08ikasturtean proiektu horri jarraipena eman genion aurrekoikasturtean planifikatutako helburuetatik abiatuz.

07-08 ikasturtean definitu genituen helburuen lorpen mailaoso handia izan zen. Eskola Komunitate osoaren inplikazioariesker (ikasle, irakasle, guraso eta ez irakasle beste langileak).

Ildo beretik jarraitu nahi dugu ikasturte honetako helburuakplanifikatzerakoan. Hori dela eta ezinbestekoa iruditzen zaigubehar hauei erantzuna ematea:

-Gure ikastetxean gatazken ebazpenak kudeatzeko fami-lien partaidetza ezinbestekoa dela deritzogu. Hori dela etaberaien inplikazioa areagotu behar dugu.

-Urtero ikasle berriak izango dugunez edota ditugunen hel-dutasun maila aldatzen denez Bizikidetzari buruzko gogoetaeta sentsibilizazioa egiten jarraitu behar dugulakoan gaude.

-Aurten martxan jarri den Behatokiari protagonismo gehia-go ematea beharrezkoa ikusten dugu.

-Ikastetxean bizikidetza on bat izateko sortzen diren gataz-ken ebazpenean ikasleen partaidetza areagotu behardugu, eta horrretarako zenbait estrategia martxan jarrikoditugu.

0809 IKASTURTERAKO HELBURU ZEHATZAK1. BIZIKIDETZAREN BEHATOKIAren lanei jarraipena eman:

joan den ikasturtean hasitako lanarekin jarraitu behar dugu.Eskola Kontseiluko Batzordea denez komeni da bertan baiez-tatzea Behatokiaren konposaketa.

Joan den urtean hasitako lana AIA berriztatzea zen, aurtenDekretu Berria aterako dute eta honekin adostu behar dugugure AIA.

2. Bizikidetzaren inguruko sentsibilizazioa kanpainekin jarrai-tu: argi daukagu urtero ikasle berriak daude eta 1. mailanezinbestekoa deritzogu aurkeztea proiektua eta ikaslegoasentsibilizatzea. Joan den ikasturtean 1. zikloan eginiko kan-paina bera 1. mailako ikasleekin berriro egingo da.

Helburuak:

IKASTETXEKO BIZIKIDETZA PLANA ikasleei aurkeztea

Gai honen inguran ikasleria sentsibilizatzea

BIZIKIDETZAren definizioa denon artean egitea

3. BITARTEKARITZA PROTOKOLOAK AZTERTU ETA DINAMIZATU:kontuan hartuta zein baliabideak ditugun, helburu hau ez dulehentasunik izango.

4. BULLYING DELA ETA ZENBAIT ESTRATEGIA ETA UNITATEDIDAKTIKO PROPOSATU: ikastetxean daukagun materiala,aztertu, sailkatu eta modu egoki batean antolatuko dugututoreei eskaintzeko.

5. GURASOEN PARTAIDETZA HANDIAGOTZEN DUTEN ESTRA-TEGIAK BILATU

Helburuak :

Guraso eta irakasleen arteko harremanak bultzatzeko forobat sortu. Bertan, Institutoan Elkarbizitzari buruzko gaiak tra-tatzeko

DBHko 1. mailan sortutako gatazken ebazpenean bitarte-kari lana egin

Ikastetxeko beste gurasoen ideiak, kezkak, ekarpenak etakexak bertara eraman, eztabaidatzeko eta erabakiak har-tzeko

KIROL ALORREKO LANBIDE HEZIKETA ZIKLOETAKO AZKENBERRIKUNTZEN JARRAIPENA

Kirol alorreko lanbide heziketa zikloetako azken berrikuntzenazterketa egin eta honen araberako material pedagogikoberritua sortu.

1. Oinarri biologikoa GM: Anatomiako apunteen egunera-keta, unitate funtzionaleka antolatzea.

2. Talde Kirola: Metodologia alternatiboen azken joerak aur-kezten dituzten liburuetatik abiatuz ikasleentzako materialpedagogikoa sortzea.

3. Lehen laguntza eta ur sorosmena. Material pedagogikoaberrikuntza, azken berrikuntzak aurkezten dituzten liburuenitzulpen laburtua egitea.

4. Fitness. Entrenamendu osasuntsua: fitxak, apunteak etasistemak prestatu. (Jarraipena).

5. Taldeak bizikletaz gidatzea: Bizikletaren mekanikaridagozkion berrikuntzen azterketa eta materiala didaktikoa-ren sorrera.

MEDIATEKAHELBURUAK

o Dauden errekurtsoen ezagutza.

o Nola heldu errekurtsoetara jakin.

o Errekurtsoak erabiltzen jakitea eta erabiltzea.

o Detektatzen diren beharretan parte hartzea.

DBHko irakaslegoa Mediateka erabilgarri bat izatearengarrantziaz jabetzen da, eta bere erabileraren premia ikus-ten da. Baina horretarako mediateka gehiago eta hobetohornitzea ezinbestekoa zaigu. Helburu berberarekin katalo-gatzen ari gara Batxilergoan.

Mediateka horren erabilaren behar hori hiru puntutandatza nagusiki:

o Kalitatezko tresna anitz eta ugari izatea moeta guztietakoinformazioa eskuratu, elkarren artean trukatu eta besteenaurrean komunean jartzeko

o Mediateka erabiltzea hainbat arlotan "curriculum"a lan-tzeko

Ikaslegoaren irakurketa zaletasuna eta ohiturak finkatzea.

ikast

etxea

zika

stetx

eaz

Pocas veces las madres y los padres nos pregun-tamos por qué existe la AMPA. Sabemos que estáahí y que a veces nos viene bien porque organi-za la estancia a Zuaza cuando nuestros hijos ehijas entran en el instituto, porque organiza lasactividades extraescolares, los talleres sobre edu-cación para madres y padres, facilita la comprade los libros, da ayudas para el viaje de estu-dios…

Lo más normal es que al entrar en el instituto lasfamilias nos hagamos socias de la AMPA. Es posi-ble que un día consideremos que nosotras y nos-otros también podemos aportar algo más, haya-mos oído que hay poca gente en la junta y quese necesita más colaboración, creamos quetenemos que vivir más de cerca la educación denuestras/os hijas/ss… y demos un paso y nos deci-damos entrar en la junta de la AMPA. Incluso eneste momento seguimos sin preguntarnos porqué existe la AMPA.

Es más tarde, una vez que ya estamos trabajan-do en equipo con el resto de la junta, cuandonos damos cuenta de que individualmente comomadre o padre podemos hacer muy pocascosas y empezamos a pensar en plural y a tomarconciencia de por qué existe la AMPA.

Aparte de organizar actividades y conseguirsubvenciones, hay otras razones tanto o másimportante, como por ejemplo:

- somos parte activa de la comunidadeducativa de nuestro instituto, formada por pro-fesorado, familias y alumnado

- defendemos nuestro espacio y nuestros

intereses como padres y madres en la educaciónde nuestros hijos e hijas

- contribuimos a mejorar la educación denuestras hijas y nuestrss hijos.

- trabajamos conjuntamente con el profe-sorado, aunque en ocasiones tengamos opinio-nes encontradas

- Canalizamos necesidades y preocupa-ciones de las familias

- La existencia de las AMPAs en los centrosobliga a la Administración a tenernos en cuenta

- Está constatado que un centro con unaAMPA fuerte y activa favorece la mejor marchadel centro

…Y después de llevar una temporada en la AMPA,

nos damos cuenta de que en un centro escolares casi tan necesaria la presencia de las madresy de los padres, como del profesorado.

Una AMPA tiene que ser un elemento activo ycrítico, dinámico, plural, paticipativo, reivindicati-vo, comprometido… cuyo objetivo final es mejo-rar la educación, en el sentido más amplio, denuestros hijos e hijas.

A pesar de todo este entusiasmo, las AMPAstenemos nuestras limitaciones, y por esa razónestamos federadas en DENON ESKOLA, que esquien nos informa de las subvenciones, hace deinterlocutor con la Administración, apoya nues-tras reivindicaciones, nos da cursos de formación,etc. A veces se nos olvida la importancia quetiene trabajar conjuntamente, y no es sólo por notener sensación de soledad, sino porque es cier-to que la unión hace la fuerza.

Después de esta reflexión, llegamos a la conclu-sión de que es impensable nuestro instituto sinnuesta AMPA BASTOBI. Os queremos decir queestamos contentas y contentos de pertenecer ala junta, y os mandamos una invitación para dis-frutar de la experiencia de participar activamen-te en la AMPA.

¿POR QUÉ EXISTE UNAMPA EN NUESTROINSTITUTO?

88

99


ACTIVIDADES DE NUESTRA AMPA BASTOBI

Si hacemos un recorrido a lo largo del curso,vemos que hemos participado o hemos organiza-do las siguientes actividades:

EXTRAESCOLARES

Valoramos muy positivamente las actividadesextraescolares porque participan más de 150 chi-cos y chicas.

El curso académico 2008-2009 las actividadesextraescolares comenzaron con muchas dificul-tades debido al cambio de coordinador, la inex-periencia de los que desde la AMPA recogimosel testigo, la tardía incorporación del nuevo coor-dinador y la multitud de incidencias habituales enla organización de este tipo de actividades.Aprovechamos para pedir disculpas a todas laspersonas que han salido perjudicadas por estafalta de experiencia.

A pesar de todo, se han desarrollado todas lasactividades previstas y de cara al nuevo curso sehan tomado medidas, no sólo para atajar lasdeficiencias observadas, sino también para tratarde relanzarlas introduciendo mejoras que vayanencaminadas a consolidar la buena marcha deestas actividades que desde el AMPA considera-mos parte complementaria y necesaria para laeducación integral de nuestros hijos e hijas.

Invitamos a todo el alumnado a participar enestas actividades.

FIESTA DEL INSTITUTO

Este año hemos visto la necesidad de dar unnuevo impulso a la fiesta que se celebra todos losaños en el instituto al finalizar el curso. Con esteobjetivo se ha formado una comisión entre profe-sorado, alumnado y familias, en la que participa-mos como AMPA.

Queremos que sea una fiesta de todo el institu-to y no exclusivamente un soporte para sacardinero para el viaje de estudios.

Hay que indicar también que la AMPA BASTOBIhace un esfuerzo económico importante paraque la fiesta sea un espacio de encuentro dentrodel instituto pero fuera del aspecto propiamentelectivo.

Deseamos que el día de la fiesta se convierta enel futuro en un día importante y referencial paratodas nosotras y todos nosotros.

La fiesta de fin de curso se celebrará el día 12 dejunio, viernes, desde las 4 de la tarde hasta la 1de la madrugada, y desde estas líneas, quere-mos invitar a todos los colectivos que formanparte de Koldo Mitxelena a acudir a la misma.

Pensamos que es una nueva ocasión para quenos juntemos y pasemos una estupenda tarde-noche y con la colaboración de todos y todasdar el nuevo impulso del que antes hablábamos.

En esta fiesta podremos disfrutar de torneosdeportivos, herri kirolak, dantza plazan, bertsolaris,dos conciertos... además contaremos con unataberna para poder refrescarnos y tomar un ape-ritivo.

SALIDA A LA ISLA DE ZUAZA

Durante la primera semana de septiembreBastobi organiza una salida a la isla de Zuazapara los alumnos y las alumnas de primero. Elcurso pasado participó el 98% del alumnado.

Los objetivos de esta actividad son: reencuentrocon el euskara y, sobre todo, conocerse las com-pañeras y los compañeros provenientes de dife-rentes centros.

Año tras año vemos al comenzar el curso que lavaloración de esta salida, tanto por parte delalumnado, del profesorado como de las familias,es totalmente positiva.

ESCUENTOS EN LA COMPRA DE LOS LIBROS DETEXTO

Bastobi contacta con la librería La Casa delLibro y se llega a un acuerdo para facilitar lacompra de los libros de texto del instituto.

La librería cuenta con el listado de libros y ofre-ce facilidades para hacer la reserva y un obse-quio a cada cliente.

Por otro lado el AMPA recibe una comisión delimporte facturado, que luego revierte en activi-dades culturales para todo el alumnado.

SUBVENCIONES

Las subvenciones, junto con las cuotas de lasfamilias, constituyen la fuente principal de ingre-sos de Bastobi.

Este año, como en años anteriores, se han reci-bido las tres subvenciones que otorgan las distin-tas administraciones de Euskadi al objeto de ayu-dar en los proyectos e iniciativas de las APAS,tales como las actividades extraescolares u otrascomplementarias a la educación de nuestroshijas/os.

En total se han ingresado unos 6.688 euros.

GESTIÓN DEL TRANSPORTE ESCOLAR

Para la organización del transporte de los alum-nos de 1º y 2º de la ESO se formó una comisión depadres y madres que, junto con la colaboraciónde la dirección del centro, se pusieron a trabajary contactaron con todas las familias para reunir-se con ellas y ver sus necesidades.

También nos reunimos con la Delegación deEducación y hablamos telefónicamente con ellosen numerosas ocasiones. Al final se consiguió lasubvención del 100% del costo de este servicio yse contrataron con Transportes Arraiga dos auto-buses para hacer el trayecto más adecuado.

Hasta el momento, durante el curso, salvopequeñas anécdotas, el transporte se ha efec-tuado con normalidad.

Parte de los integrantes de este grupo depadres y madres pasaron a formar parte delAMPA, y es desde aquí, desde donde en laactualidad se está trabajando para poder sacaradelante el transporte de nuestros hijos y nuestrashijas para el curso 2009-2010.

Agradecemos la colaboración de los padres ylas madres, que junto con la aportación econó-mica de Delegación de Educación, han hechoposible que todo llegue a buen puerto.

Os animamos a colaborar para que transporteescolar sigua siendo posible.

OTRAS ACTIVIDADES

Las madres y los padres que estamos en la juntade Bastobi, además, participa mos activamenteen el Consejo Escolar y en su comisiones.

Otra actividad importante de nuesta AMPA esorganizar talleres de formación de madres ypadres sobre temas que nos interesan como dro-gas, comunicación…

AMPA Bastobi Guraso Elkartea

1010

ikast

etxea

zika

stetx

eaz

Andrea Perales, 23 urte. Ingeles filologia ikasi du.Orain doktoregoa egiten ari da eta lanean dabil ingeleseskolak ematen. 1997 eta 2003 artean ikaslea izan genu-en gure institutuan.

Zein izan zen zure lehenengo inpresioa institutura etorrizinenean?

Dena hankaz gora zegoen. Obretan izan genuen KMII.a. Ahal bezala moldatu ginen lehenengo urte hartan.Bestalde, beldurtuta nengoen: Ikastolan nagusienentaldean egotetik txikienen taldera pasatu nintzen. DBHhasi zen bigarren promoziokoa naiz. Gainera Odonekobakarra nintzen nire gelan.

Baina berehala ezagutu nuen jende berria. Beraz, ikas-tolako koadrila pixka bat alde batera uzten hasi eta bestejende batekin hasi nintzen moldatzen.

Beste erritmo batera moldatu behar izan nuen.Benetan ikasi behar zela ohartu nintzen. Gainera, ikastolanez bezala, irakasle asko edukitzera pasa ginen.

Zer moduzko ikaslea zinen?

Alferra. Ez nuen asko ikasten. Bigarren urtean hoberaegin nuen, baina... komeriak.

Hala ere, behin bakarrik utzi nuen zerbait gainditugabe. Nota txarrik ez nuen ateratzen, oso onak ere ez.

Irakasleekin zer moduz?

Batzuk ezagutzen nituen ikastolatik. Ni ondo moldatzennintzen haiekin, ez nintzen arazoak sortzen zituen pertsonabat.

Amari esaten zioten alfer hutsa nintzela. Eta egia zen.Baina egia da ere zerbait ikastea inposatzen dizuteneanez duzula oso gustura ikasten. Gainera, batzuetan ikaske-tak oso zailak egin zitzaizkidan.

Gertaera berezirik baduzu gogoan?

Irteerak, batez ere. Lehenengo mailan jendea gaixorikjartzen zen, negarrez hasten ziren batzuk. Ez dakit, agianlehenengo aldiz etxetik kanpo gurasorik gabe zeudelako.

Ikasketa bidaia Mallorcara egin genuen. Gurekin eto-rri ziren irakasleak ditut gogoan: Eukene, Maribi, Afro,Kepa...Parranda etengabean ibili ginen. Irakasleei argazki-ak ateratzen ibili ginen.Batez ere hondartzan. Oso bitxiaegiten zitzaigun beraiek hor egotea bainujantzian gurekin.

Bigarren batxilergoan Salamancara egin genuenirteera oso interesgarria izan zen. Koldo Mauleon izangenuen gidari.

Nola sentitzen zineten beste ikastetxetako jen-dearekin?

Ikastetxe pribatuetako jendearekin arraro sentitzenginen. Olabidekoen ustez ijitoak ginen. Oso ondo, bainaguk ateratzen genuen media onena selektibitatean.

Amaitzeko zein izan ziren zuretzat KMren alde onak etaalde txarrak?

Gauza onak: Bertan osatu nuen koadrila, institutuaneuskarari ematen zitzaion garrantzia eta ikasketa mailaona

Txarrak: Ez dakit zer esan, gauza txar askorik ez nion ikusiinstitutuari. Beharbada eta gaur egun nik dudan ikuspun-tutik gaztelerazko literatura gehiago landu behar genuen.Euskarazkoa gehiago ikasi genuen.

Tania Gutierrez, 32 urte. 1990 eta 1994 artean insti-

tutuan egondakoa. Beraz, hirugarren promoziokoa da. UBI(aurreko hezkuntza sisteman batxilergoko azken urtea,oraingo bigarren batxilergoaren baliokidea) Armentiaikastolan errepikatu zuen, “baina nik neure burua beti jodut KMko ikasletzat”. “Artista naiz –marrazkilaria- bokaziozeta afizioz, baina hainbat gorabeherengatik ez ditut arteikasketak amaitu”. “Kuban grabatuak egiten ikasi nuennire mutilarekin”. Album moduko batean erakutsi zizkigunbere lan benetan ederrak.“Gaur egun Mercedesekoazpikontrata batean egiten dut lan”.

Zein izan zen zure lehenengo inpresioa institutura etorrizinenean?

Oso ikasle nagusiak zeudela ikusi nuen. Beldurra sentitunuen, batzuetan ikasle handi horiek pasabideetako bialdeetan jartzen zirelako txikiak bertatik pasatzerakoanjotzeko. Ni gainera 13 urterekin sartu nintzen, nire kurtsokidegehienak 14 urterekin hasi ziren bitartean. Zorionez, kontupixka batekin ibilita, ez zitzaidan ezer gertatu.

Nolako oroitzapenak dituzu garai hartaz?

Oso onak. Urte bereziak izan ziren.:Harreman berriakegin nituen, oso jende ezberdina geunden, lehenengopirak egin nituen bertan.... Orokorrean oso positiboa izanzen garai hura.

Ezkerretik eskuinera Tania

IKIK

1111

ikastetxeazikastetxeazIrakasleekin oso harreman onak izan genituen.

Haietako asko oso gazteak ziren.

Jai pila bat antolatzen zen, mahai-inguruak.... IkasleAbertzaleak eta Ikasleen Sindikatua zeuden...

Txikitan gurasoekin euskarazko institutu publikoaeskatzeko mobilizazioetan bili zinen?

Bai, Toki Eder ikastolan nengoenean urtero zerbaitantolatzen zen institutua eskatzeko. Hasieran esaten zutenD ereduko ikastetxe berria egin behar zutela, bainaazkenik oraingo KM. I eman zuten.

Baduzu anekdota edo gertaera berezirik kontatzeko?

Mus txapelketak antolatzen genituen. Pirak ere muse-an aritzeko egiten ziren. Horrenbesterainokoa izan zengure zaletasuna, kalkulagailuekin sistema bat asmatugenuen gelan jokatu ahal izateko. Atsedenaldietan eregelara joateko irrikan geunden bertan musean aritzeko.

Behin igeriketatik bueltan Brauliok, rockabilly itxura zuenikasle batek, piramide moduko egitura bat osatu zuengela bateko mahaiekin, baina guztia erori zitzaion.Zorionez ez zen zauriturik egon.

KMren aurrean zegoen Eulogio Gomez ikastetxea.Hurrengo urtean hara joan behar genuen UBI egiteragurean tokirik ez zegoelako. Kanpotik ikusten zen bertanerregearen argazkiak zeudela. “Erregearen argazkiakbertan egonda, egongo gara han datorren urtean?”.Aitari komentatu nion eta hala esan zidan: “ Nik ez dizutbaimenik emango gelan irakasleei errespetua ez izateko,baina bai pertsonaia horren argazkiak kentzeko” Zorionezhurrengo urtean hara joan ginenean desagertuak ziren

argazki horiek.

Behin San Balentin egunean ikasle guztiok jaso gen-ituen eskutitzak. Harrituta gelditu ginen. Gero pentsatugenuen “gezurrezkoak” zirela, eta ondoren konturatuginen edo jakin genuen ikaskide bihurri batzuen lana izanzela. Kristoren lana egin zuten, hala ere.

Zein izan ziren zuretzat KMren alde onak eta alde txar-rak?

Txarra izan zen, batez ere, azken ikasturteko presioa.Gehiegizkoa izan zen. Ez zegoen, horrela, ikasketekin disfru-tatzeko modurik. Baina gaur konturatzen naiz horrelakozerbait behar genuela. Bestela, nola egin aurrera?.

Alde onak askoz ere gehiago izan ziren. Alde batetikikasle eta irakasleen artean zegoen familia giroa. Gaineragure artean biltzera eta hainbat ekimen antolatzera kon-prometituta geunden.

Bestetik, bertan egin nituen lagunak, oraingoak erebadirenak. Orokorrean, gure artean sortu ziren harrem-anak ederrak izan ziren.

Aldizkari bat ere sortu genuen ikasleok: Kiko Margarran.Oso esperientzia polita izan zen. Unai Lobo – orainBetagarri taldeko kidea dena- zen horko burua. Nik“Horroskopoa” egiten nuen. Horoskopo bat zen, bainanire iragarpen guztiak ziren txarrak, negatiboak.

“Bele Txuria” aldizkariaren berririk?

A bai, egia da. Hori beste aldizkari bat izan zen, bainaez dut oso ondo gogoratzen.

Bestalde, ikasketa bidaian primeran ibili ginen: Paris,Amsterdam, Brusela, Brujas...Nik ez nuen ez erretzen ezedaten, baina beste batzuk....

Ederrak izan ziren ere Juan Cruzek antolatzen zituenastronomia tailerrak. Gauez ateratzen ginen izarrakikustera. Gaur egun ere, galdetzen didatenean, oraindikgogoan ditut izarren eta konstelazioen izenak.

Besterik baduzu gehitzeko?

Hantxe institutuan nengoela hartu nuen artistaizateko erabakia. Egun batean gelan hasi nintzenpentsatzen nola sinatu nire artelanak. Nire abizenakGutierrez Perez ez direnez oso artistikoak, orduanetorri zitzaidan burura: Guper. Geroztik Taniaguperda nire sinadura artistikoa.

Bestalde, nik euskaraz egiten nuen kristo guz-tiarekin. Horrela lortu nuen ikaskide gehienek nirekineuskaraz egitea, ia inoiz egiten ez zutenek ere bai.Geroztik bizitzaren gorabeherarengatik hemendikkanpo eman ditut urte dezente. Horregatik, ez dutoraindik EGA gainditu. Baina aterako dut.

Xabi Rico

Gutierrez eta Andrea Perales

IKASLE OHIEKINIKASLE OHIEKIN

SOLASEANSOLASEAN

1212

ikast

etxea

zika

stetx

eaz

Segidan, neskentzat, batetik, eta mutilentzat, bestetik, eredugarri izandiren bi ipuin-sorta alderatuko ditut, ikuspegi psikologiko batetik abiatu-

ta. Nesken eredugarri Txanagorritxu eta haren aldaera guztiak hartuko ditutkontuan; eta mutilen eredugarri, Jack mutiko abenturazalearen sortakoakdiren Jack eta babaloreak eta Jack eta haren negozioak.

Jacki Txanogorritxuri egiten uzten ez ziona egiten uzten zaio: iniziatiba hart-zea garapen sexuala aurrera eramateko. Txanogorritxurentzat arriskutsuazena (gizonaren sexualitatea deskubritzea) Jackek bere esku dauka, amakmutikoaren iniziatiba falikoak bultzatu egin behar omen dituelako.Mutikoarentzat onuragarria da gorputzaren bidez mundua deskubritzea.Bettelheimen psikoanalista ospetsuaren ustez, amak mutikoaren autonomiasozial eta sexual berriari behar duen konfiantza emango balio, semeak ez lukefantasiara (masturbaziora) hainbeste jo beharko. Txanogorritxun, ordea, nes-katxari ez zaio batere autonomia ez eta konfiantza eskaini behar, garapensexuala eta soziala aurrera eramateko. Iniziatiba sexuala erreprimitu eginbehar du (amak agindutako bidea zuzen-zuzen ibili) eta babestu, kanpokoeraginetatik (“aitak” otsoa hiltzen du; amonak atea trangatu egiten du).Bettelheimentzat amona arduragabe lizuna da, neskatxari arropa gorriak (bul-kada sexuala) oparitzeagatik. Jacken ama, ordea, arduragabe errepresiogi-lea da mutikoari babalore-hazien (bulkada sexuala) gainean trufa egiten dio-lako. Babalorearen pasartearekin, amaren itsukeriagatik Jack gizagaixoakmasturbaziora jo beharraren errukia agertu nahi da. Txanogorritxuri masturba-zioaren kontsolamendua ere ez zaio geratzen ipuinean; dena du debekuzorrotz. Gainera, kontuan izan behar da Jack umearen aldean, Txanogorritxuneska puberra dela. Ikus dezagun, bada, Jack puberrarekin alderatuz gero,zer gertatzen den Txanogorritxurekin.

Jack puberrak aukera eta eskubide guztiak ditu, bere makila (zakila) nahiduen eran erabilita nahi duena lortzeko. Aitari autoritatea kentzen dio, etsaiguztiak mendean hartzen ditu, eta erreinua eta printzesa konkistatu egitenditu (printzesa liluratu egiten du bere gizontasunaz). Txanogorritxu puberrakbere janzkera gorriaz (sexualitatea) akabera besterik ez du lortzen eta gaine-ra emakumezkoen erruz, eta gizonezko batek salbatu behar du heriotzatik(otsotik).

Jacken kontakizunetan, berriro ere, argi adierazten da mutiko batek berekabuz lor dezakeela bizitzan autoerrealizatzea. Bi ipuinetan, mutilak txikitatik(etapa oraletik irten orduko) behar dituen iniziatiba eta autonomia aldarrika-tzen dira, emakumezko protagonistari inongo ipuinetan aitortzen ez zaizkiondohainak.

Protagonista alde batera utzita, Jacken bi ipuinetan agertzen diren pertso-naia femeninoak arduragabeak (ama), posesiboak (ama), beldurtiak (ama),leloak (printzesa) edo babesleak (ogroaren emaztea) dira. Pertsonaia masku-linoak, ordea, arduratsuak (aita), boteretsuak (erregea eta ogroa), azkarrak(saltzaileak) edo beldurgarriak (ogroa) dira. Nolakotasunak, nabari denez, ezdaude parean.

EGILEA: Iñigo Etxeberria, Filosofiako irakasle.

NESKEN ETA MUTILENNESKEN ETA MUTILENTRATAERATRATAERA

IPUIN KLASIKOETANIPUIN KLASIKOETAN

1313


Kontatzera natorkizuen istorioa benetakoa da.Hemendik urruti gertatu zen, oso urruti, Etiopian

alegia. Pasadizoa ez da nirea. Ryszard Kapuscinskyidazle poloniarrari lapurtu diot. “Ebano” liburutikhartutakoa da. Ostutako pasarteak “zuhaitza batengerizan” du izena.

Duela urte asko jazo zen, Adofo izeneko herri txikibatean, Wollega probintzian. Nilo Urdinetik gertuizan arren, parajea sabanaren erdian dago.Eguzkiak erretako lurraldea da. Ordokiak ikaraga-rriak dira, amaiezinak. Hondarrak dena betetzendu, eremu oro. Beroa itolarria da; eguerdian jasan-ezina. Lautada haietan belar lehor eta horixka batsortzen da. Noizbehinka zuhaizka ihartu eta aran-tzatsuak ere ikus daitezke. Gauza handirik ez. BainaAdofok badu berezitasun bat. Herrixkatik gertubada zuhaitz eder bat: mango bat da. Adar-buruzabala du eta berde biziko hostoak. Urrutitik ikustenda: zerumugan ageri den orbana da, zorionekoadarrartea. Zergatik zuhaitz bakarra?, nola litekehorrelako arbola sortzea ezerezaren erdian?, nondikjasotzen du bere bizigarria? Inork ez daki. Misteriobat da. Kilometro askotxo egin behar dira bestemango batekin topatzeko.

Mangoaren ingurua magikoa da. Itzalak erakar-tzen du jendea: izan ere, eguerdian, eguzkiak goiajotzen duenean eta zerua zuri-zuri geratzen dene-an, zuhaitzaren itzalak mundu guztia babesten du.Beroa eraman errazagoa da zuhaitzaren gerizpeanbuztinezko txaboletan baino. Mangoaren baitarabiltzen dira den-denak: haur eta gazte, zaharraketa ez hain zaharrak, gizon eta emakumeak, baitaherriko behiak, ardiak eta ahuntzak ere. Herri osoa.Herriko gauzak ere bertan erabakitzen dira, denonartean solasean. Eztabaida oro egunez egin beharda. Eztabaidak solaskidearen aurpegia ikustea exi-

jitzen du, jakiteko haren hitzak eta begiak bat dato-zen edo ez.

Mangoaren babespean eskola sortzen da egune-ro. Ez dago hormarik, ez dago aterik. Zabala oso da.Adofoko maisua bertara joaten da. Haurrak erebertaratzen dira, adin guztietakoak. Adin tarteak ezdu axola. Maila bakarra da guztiontzat. Nahi duenajoaten da. Ez da derrigorrezkoa. Maisuak poltsikotikateratzen du alfabetoa. Orri batean dago idatzita.Zuhaitzaren enborrean iltzatzen du. Enborra dabere arbela. Altura egokia aukeratu behar du, haurguztiek alfabetoa ikus dezaten. Makil baten lagun-tzaz, letra guztiak errepasatzen ditu, banan-banan.Haurrek buruz ikasi behar dituzte. Ez dute arkatzik,ezta orririk ere.

Horraino lapurtutako pasartea. Urte dezente igaroarren Afrikaren egoera ez da askotxo aldatu.Gabeziak, gaixotasunak, ustelkeria da nagusi; mise-riaren gordinkeriak, azken batean.

Zilegi bekit gure egoerarekin alderaketa egitea?Behartuegia, akaso? Gure erreferenteak beste ba-tzuk dira: Finlandia eta enparauko hezkuntza siste-mak, noski. Iparraldeko herriei begira gaude, ezhegoaldekoei. Ikus-entzunezkoen gelak ditugu,arbela digitalak ere bai (eta ez enborrezkoak).Teknologia berrien sukarrak planeta osoa hartu dubere mende. Hezkuntzaren mundua ere ari da pau-soak ematen. Ikasle bat, ordenagailu bat. Horiomen da helburu. IKT ikus-entzunezko teknologiaberriak ezinbestekoak dira gelan; noski.

Zein urrun dago Kamerun,… baita Etiopia ere!,baita… Javier Sadaba filosofo eta etikako irakasle-ak esan berri du: “benetako iraultza kulturatik etorri-ko da, hezkuntza mundutik, alegia”. Beharrik!

Txema Ramirez de la Piscina, EHUko irakaslea etaKoldo Mitxelenako aita.

gerizangerizanZuhaitzarenZuhaitzaren

1414

Claudia Gonzalezikasle ohiari elkarrizketa

12urteko ume direlarik etortzen zaizkigu, eta gazte lerden bilakaturik aienatzen dira ikastetxetik 6 urte-ren ondoren: ikasle jendea dugu. Irakasleok geure ikasleekin izaten dugun harremana ez da nola-

nahikoa, eta ez dut uste inongo sekretu agerian ipintzen dudanik esatean, urteak joan eta urteak etorri,sarri-sarri akordatzen garela inoiz gure ikasle izan diren neska-mutilekin. Koldo Mitxelenan ikasle izan direnen artean baditugu zenbait famatu, hala nola, zinemako izar bat, dago-eneko hiru liburu argitaratu dituen idazle bat, pare bat futbolari entzutetsu eta zenbait musikari fin.Prentsaren bidez jakiten dugu harroturik horien guztien albiste. Gehienetan, ordea, kalean topo eginda jakiten dugu askotxoren berri, eta, gure irakasle-erantzukizunaalbo batera ezin utzita, berehalaxe galdetzen diegu zer ikasi duten edo zertan dabiltzan lanean. Hala ere, esango nuke ikasle gehienak ez ditugula berriro inoiz ikusten behin institutua utziz geroztik.Nolanahi ere, tarteka-marteka bakarren bat erreskatatzen dugu oroimenaren zulotik, esaterako, gurearteko afaritxoren batean norbaitek zera galdetzen duenean: akordatzen al zarete urliarekin? Eta, zuek, akordatzen al zarete Claudiarekin? Claudia Koldo Mitxelenako ikaslea izan zen 1996 2002ko urteen bitartean. 2000 urtean Urruzunu LiteraturLehiaketa irabazi zuen, eta saria Europatik bidai oso interesgarria izan zen. Institutuko ikasketak amaituondoren nondik nora ibili den jakin nahi genuke, eta, baita ere, garai hartako zer nolako oroitzapenakdituen.

Esaguzu, Claudia, ze bizimodu izan duzu institutua

utzi zenuenetik?Institutua amaitu eta Madrilera joan nintzen ikasketak

jarraitzeko asmoarekin. Eta hemen jarraitzen dut duela iazazpi urtetik. Ikus- Entzunezko Komunikazioa bukatubaino lehen, lanean hasi nintzen telebista batean eta gus-tukoa nuela konturatu nintzen. Ia lau urte daramatzat etahasieran bezala, gustura eta oso pozik. Hau dela eta,Madrilen nagoenetik oso ondo aprobetxatu dut denbora.Nolako giroa gogoratzen duzu zegoela zuen arteangarai hartan? Klaseko giroa oso ona zen. Betiko lagunak bertan aurkitu

nituen eta oraindik ere elkarrekin gabiltza, nahiz eta nahibaino gutxiago elkar ikusten dugun.Eta irakasleekin, zer moduz?Oso ondo. Koldo Mitxelenako irakasleak beti gutaz ardu-

ratu dira behar baino gehiago. Nire ustez, institutua "txi-kia" izatea zorte handia izan zen. Fakultatera ailegatunintzenean, gehien nabaritu nuena irakasleen desinteresaizan zen. Oso gogorra izan zen hasieran inoren laguntza-rik gabe ibiltzea. Baina beno, heldutasunak hauxe dakar,ezta?Ba al duzu gogoan pasadizo barregarriren bat?

Egia esanda ez dut pasadizorik bat gogoratzen.Hamabost, hamazortzi urterekin dena garrantzitsutzat

hartzen duzu, eta barrezka ematen duzun denbora betiberezia da. Orain, kanpotik ikusita, institutuko garaia osodibertigarria gogoratzen dut.Ikasgela barruko zen kanpoko jardueraren bat berezi-ki interesgarri edo nabarmentzeko modukoa oroitzenal duzu?Ikastetxetik kanpo saskibaloia eta ingelesa egiten nituen.

Saskibaloian nahiko ondo pasatzen genuen, beti barrezkanahiz eta ezin partidu bat irabazi!! Nahiko traketsak ginen,baina giroa ezinhobea zen.Segitzen al duzu harremanetan institutuko adiskidee-kin?Esan bezala, betiko lagunak bertan topatu nituen. Orain

gutxiago elkar ikusten dugu distantziagatik batez ere,baina Gasteizera etortzen naizen bakoitzean haiekin ibil-tzen naiz ahal dudan denbora guztia.Urteen talaiatik, zer deritzozu ikasketak euskaraz eginizanari?

Institutuan zaudenean, ikasketek denboraren %80abetetzen dizute . Euskaraz egitean, esan dezakegu bizi-modu bat aukeratu dugula. Orain ezin dut hizkuntza lehenbezala erabili, baina nire bizitzaren zati garrantzitsua iza-teak pozten nau

Abel Urretxo

1515


Nondik datorkizu historia zaletasuna?

Txikitatik beti gustatu izan zait ikertzea handik honaeta abenturen liburuak irakurtzea. Agian hortik etagero eskolan oso irakasle ona izan nuela eta harekpiztu zigun interesa.

Noiz eta zergatik hasi zinan gerra zibila ikertzen?

Kasualitate hutsa izan zen. Orain dela urte batzukdenbora asko nuen eta ikerketa bat egitea propo-satu zidaten, egindako lana gero entziklopediabatean sartzeko. Gainera Araban ez zegoen ezereginda eta inork gutxik zekien ezer horri buruz.Beraz, buru belarri sartu nintzen eta hor piztu zen nireinteresa.

Zein ezberdintasun eta zein antzekotasun ikustendituzu Araban altzamenduaren aurretik zegoen giropolitikoan eta gaur egungoan?

Desberdintasunik nabarmenena da garai hartanbenetako ezkerra zegoela, gizartea benetan aldat-zeko gogoekin eta gainera indarra handia zeukate-la. Oso jende ilustratua eta ona zegoen ezkerrekomugimenduan (errepublikarrak, anarkistak, etabar.)

Beste aldetik, garai hartan elizak zeukan protago-nismoa gaur egun desagertu egin da.

Noren eskutik eta nola piztu zen errepublikarenaurkako altzamendua Araban?

Alde batetik militarrak zeuden prestatzen Estatukolpea eta bestetik, karlistak. Gerra piztu baino hila-bete batzuk lehenago bi mugimendu horiek batuegin ziren eta Uztailaren 19an elkarrekin irten zirenkalera.

Nolakoa izan zen errepresioa?

Bortitza izan zen. Gainera, kontutan hartu beharda ia Araba osoan gerrarik ez zela egon, bakarrikgarbiketa ideologikoa. Hilabete gutxitan 300 pertso-na baino gehiago afusilatu zituzten, kontutan hartu-ta garai hartan Arabako biztanleak 100000 zirela.

Afusilatutakoen artean garai hartako buruzagierrepublikar eta abertzaleak zeuden, baitaDiputatu Nagusia eta Gasteizko alkatea ere.

Hezkuntza munduan, eskola munduan, zelakoeragina izan zuen egoera berriak?

Errepublikak lorpen handiak izan zituen hezkun-tza munduan, hori beti Elizaren eskuan egonbaitzen, eta herri guztietan eskolak zabaldu zituz-ten. Frankistek boterea hartu zutenean, eskolaberriro elizaren eskuetan eta sistema berriarenideologia zabaltzeko erabilia izan zen.

Ezin da ahaztu frankistek errepublikako maisu-maistren kontrako errepresio bortitza burutuzuela. Horietako 5 afusilatuak izan ziren.

2006an Araba en 1936: guerra y represión libu-rua argitaratu zenuen eta geroztik hainbat hitzal-di ematen ere ibili zara batetik bestera. Gauregungo gazteek, gure gizartean hain garrantzut-sua izan zen gertaera historiko honen berri badu-te? Zein jarrera dute honen aurrean?

Gaur egungo gazteek, orokorrean, ez dutehaien herriko historia, hurbilena. Gainera, institu-toetan eman beharreko temario ofizialean ezdago lekurik horrelako gauzetarako. Hori guztiagelditzen da irakasleen esku, baina puntualizaziobezala.

Dena den, gazteek guzti horren berri izatendutenean izugarrizko interesa erakusten dute,askotan euren familietan eragina izan dutelakogertaerak lantzen direlako, eta hasten dira uler-tzen ondorengo urteetan izandako ondorioak.

Zuk bost urte daramazu Koldo Mitxelena institu-tuan Teknologia irakasle zarela. Nola joan diraurte hauek? Zelan sentitu zara? Zelako giroatopatu duzu hemen?

Oso urte zoriontsuak izan dira niretzat, bertantopatu dudan giroagatik, irakasle, ikasle etagurasoengandik.

Oso komunitate jatorra osatzen dute KoldoMitxelenako institutukoek.

Uste dut datorren ikasturtean agian gurekin ezzarela egongo, faltan botako gaituzu?

Ba, uste dut baietz, baina oraindik nire berriizango duzue. Ez zarete hain erraz libratuko nitaz.

Koldo Alijostes Bordagarai

Txema Flores (Gasteiz 1963)

Txema FloresTxema Flores

HISTORIALARI,

EDITORE,

IRAKASLE ...

ETA KIDE JATORRA.

Koldo Mitxelenan eskaintzen ditugun HeziketaZikloak kirol munduko lan irtenbideetara bider-atuta daude. Hauek zuei aurkezteko eta haue-taz gehiago ezagutzeko, ikasketa hauenazalpen labur bat eta ikasturte honetan egin(edo egingo) ditugun jarduera berezi etairteeren berri emango dizuegu ondorengo le-rroetan.

Bata, Goi Mailakoak, kirol animatzailea izatekoformatzeko helburua du. Heziketa Ziklo haubukatzen duten ikasleek gimnasioetako jardue-rak (spininnga, muskulazioa, aerobika, kar-diobaskularra,…), ur soroslea izateko, kiroltradizionalen eskolaz kanpoko ekintzetan

KIROL JARDUERENKIROL JARDUERENINGURUKO HEZIKETA ZIKLOAKINGURUKO HEZIKETA ZIKLOAK

aritzeko eta aisialdiko ekintzetan (udalekuak,…)aritzeko prestakuntza jasotzen dute.

Bestea, Erdi Mailakoak, natur ingurunean jar-duerak oinez, bizikletaz eta zaldiz gidatzeko for-makuntza eskaintzeko helburua du. Lan irteerariknagusiena udalekuetan aritzea da. Hauetan,mendi irteerak, orientazio lasterketak, gaubelak,jokoak… antolatzeko formakuntza jasotzen dute.

Ikasketak osatzeko ekintza bereziak eta irteerakere egiten ditugu. Ikasturte honetan, urtarrilean,bi egunetarako eskiatzera joan ginen eta bi zi-kloetako ikasleek elkar ezagutzeko aukera apro-posa izan zen, eta gainera oso ondo pasatugenuen. Gaua ere, luzea izan zen…

Erdi Mailako ikasleekin natur ingurunean anto-latu ditugun irteerak hauek izan dira:

“Bi egun Urbian”. Ekintza hau urrian egin genueneta Araiatik abiatuz, San Adrian eta Aitzgorritikpasatuz Urbiako zelaian akanpatu genuen. Osoirteera atsegina izan zen.

“Neguko teknikak Pirineoetan”. Lau egunetanzehar pirineoetan egindako egonaldian, kran-poiak, pioleta, elur-raketak erabiltzeko aukeraezin hobea izan genuen eguraldi izugarri eta pai-saia zoragarri batean.

“Bi egun Zaldiz”. Gasteiztik atera eta Gorbeiakoparke naturalera eramango gaitu ekintza honek.Polita bezain gogorra izango da irteera hau, bi

1616

1717


egun osoak zaldi baten gainean ematea ustedugu baino neketsuagoa baita. Maiatzean buru-tuko da jarduera hau.

“Raid”. Kurtso bukaeran, beste institutobatzuekin raid bat antolatzen da. Froga honetanegingo ditugun ekintzak, zaldiz lasterketa, orien-tazio froga, eskalada eta tirolina besteak besteizango dira.

Goi mailako ikasleek, maiatzaren bukaeran,DBHko ikasleentzak “Jolas eguna” antolatukodute. Egun honetan, mota guztietako jolasakantolatuko dituzte Goi Mailako ikasle hauek.Eguraldi ona egiten badu “Jolas Eguna” Garaioparkean egingo da eta eguraldi txarra egitenbadu KM IIko instalazioetan egingo da.

Bestalde, aurten institutuak kirol ekipamenduaosatzeko egin duen ahaleginaren berri ere luzatunahi dizuegu. Hau da, ikastetxeak stepak, kol-txonetak, bankuak muskulazio makinak eta spi-ning-bizikletetak erosten inbertsio handia egin du.Honek Goi Mailako zikloko ikasleei gimnasiobatean egin daitezkeen jarduera nagusienakikastetxetik atera gabe egiteko aukera emangodie eta gainera Gorputz Hezkuntzako ikasleekinekipamendu hau erabiltzeko aukera ere eskainikodie gai hau lantzen duten irakasleei.

Ikasketa hauek bukatzeko, bai Goi zein ErdiMailan, lantokiko praktikak egiten dira eta azkenurte bi hauetan “Erasmus” programaren bitartez

Goi Mailako ikasle batzuk praktika hauek atzerrian(Italian) egiteko aukera izan dute. Iaz modura,Florentziara praktikak egitera joan diren biikasleek berri onak ekartzea espero dugu.

Agur bero bat eta uda zoriontsua etaosasuntsua izatea opa dizuegu.

Kirol zikloetako mintegia

IkasketakIkasketak

osatzeko ekintzaosatzeko ekintza

bereziak etabereziak eta

irteerak ere egitirteerak ere egit--

en dituguen ditugu

““””

Erdi mailako ziklokokoak, Urbian

1818

ikast

etxea

zika

stetx

eaz

1

Argituz ilunabarra,

neskatxa bat bilbotarra,

gu baino lehen iristen zaigun

goizeko izarra;

institutuko ortzadarra,

marraztuaz marraz marra

gugana heltzen baita goizero

zure irrifarra.

2.

Nahiz eta izan argala

zabala da zure itzala,

atezaintza da ere zuri esker

ikasleen magala.

Prestua, eskuzabala:

"Egingo dut berehala".

Hamaika arazo konpondu duzu,

ez zara makala!

3.

Hainbat lan zaude egina,

jarriaz zure arima.

Zer litzateke institutua

egon ez bazina?

Itziar lankide fina

jator eta atsegina,

bertso hauen bidez jaso ezazu

urrezko domina.

4.

Gure lanaren geroan,

sentimenduen beroan,

erein duzuna geldituko da

bihotzen hondoan.

Nahiz haizeak zu eroan,

ezin zara guztiz joan,

oroitzapena geratuko da

beti gure ondoan.

ITZIAR,ITZIAR, ZORTZI URTE GURE ARTEANZORTZI URTE GURE ARTEAN

Xabi Rico eta Jon Juaristi

Agurren garaiaAgurren garaia dugu ikasturte amaiera hau. Gure artean izan ditugun hainbat kide badoaz eta.MARIBI URKOLA: 10 ikasturte egin ditu gure artean euskara irakasten, baina horrez

gain makina bat lan egin du institutuko hezkuntz jarduna hobetu nahiean. Tutoretzaplana , Hezkidetza, Bizikidetza eta beste hainbat jardunetan bere ekarpenak osobaliotsuak izan dira. A! Eta nola ez, ikas-bidaietara joaten ere animatu zaigu behinbaino gehiagotan Andoaingo neskatxa!

INAKI MUJIKA: zenbat aldiz ibili gara Iñakiren atzetik laguntzaeske? Eta Iñakik beti pazientzia handiz esku bat bota diguinformatika asuntoetan. Bost urtez izan dugu informatika ira-kasle eta Premia arduradun, eraikin batetik bestera gelditugabe. Gero eta ugariagoak diren ordenadore eta bestelakobaliabide informatiko txukun asko antolatuta utzi ditu gureIñakik.

TXEMA FLORES: bost urtez izan dugu Txema gure artean Teknologia ira-kasle modura eta tutoretza lanetan ere oso lan egokia egiten aritua dabera. Gasteiztar peto-peto hau edonolako kultur jardun antolatzen etaanimatzen abila izan da gure artean. Espero dugu, gure artetik joan arrenirakasleontzat mariskadak antolatzen jarraitzea, maixkun kofraixe for ever.

JABI BLANCO: gazteena eta berriena dugu Jabi baina bi urtez gurekin izanondoren badoa beste lantoki batera. Gorputz Hezkuntzako irakasle da etagogor aritu da institutuko ikasleak kirol mundura eta ohituera osasuntsuetara hur-bildu nahian. Adibide bat jartzeko, aurten atsedenetan antolatu dituen joko etakirol jarduna. Segi hortan Jabi!

JOSU AZKARATE: Bergarar hau ere bost urtez izan dugu institu-tuan gurekin. Atletismo munduan ibilia eta kirolari bikaina. GoiMailako zikloetan klaseak ematen aritu da urte hauetan, batezere atletismoa, tenisa, igeriketa e.a. Lanpostua hemendikkanpo eman dioten arren, batek daki laster ikusiko ote dugun ...

1919


En este artículo pretendo reseñar una expe-riencia didáctica de teatro escolar realizadadurante el curso 2007-2008 en el Instituto

Koldo Mitxelena como resultado de la participa-ción en el proyecto Caixa Escena, organizado porla Caixa de Cataluña. Siendo profesora de la asig-natura de Taller de Drama desde hace seis cursosescolares valoré positivamente el factor de motiva-ción que podría significar para mis alumnas y alum-nos la participación en dicho proyecto.

El Taller de Drama es una asignatura optativa dedos horas semanales que ofertábamos en 4º deESO (este curso en 3º), es optativa pero forma partedel currículo oficial, se imparte en el horario lectivo(no es extraescolar) y se evalúa. Es una asignaturaelegida por un número reducido, entre 12 y 15, dealumnas (en este caso el femenino es pertinenteporque la mayoría son chicas), y que de una formaun tanto lúdica nos permite acercar a las jóvenes alhecho teatral. De una forma excepcional el curso2007-2008 eligieron la asignatura 32 alumnos yalumnas, esto nos permitió tener dos grupos de tea-tro en 4º.

La propuesta de la Caixa me daba la oportunidadde presentar un proyecto real a mis alumnos ysobre todo la disculpa para trabajar un texto clási-co, algo que no había hecho nunca y que era paramí una asignatura pendiente (otros cursos hemosescrito la obra-guión nosotros mismos o hemos ele-gido textos breves de autores modernos:Lotsagabea fue el montaje del curso 2005-2006. Laacogida que tuvo la idea en los dos grupos fuefabulosa y ambos querían tomar parte en la moda-lidad que nos comprometía a participar en laselección de grupos para la representación de laobra en un teatro.

Los plazos que marcaba el proyecto nos obliga-ban a ponernos a trabajar inmediatamente puestoque la obra tenía que estar presentable para el

mes de enero, nos encontrábamos a mediados deoctubre y el trabajo de selección y adaptaciónpodía ser largo y complejo.

Después de mucho trabajo y muchos nervios pudi-mos poner en escena dos obras clásicas del reper-torio que ofrecía el proyecto: Aulularia (La comediade la olla de Plauto) y Berriro ere, Romeo eta Julieta(basada en el clásico de Shakespeare) .

Romeo y Julieta fue seleccionada y nuestro pre-mio fue una actuación profesional en un verdade-ro teatro. Representamos nuestro montaje el 18 demayo de 2008 en el teatro Baracaldo con un equi-po técnico profesional y con muchos nervios. Fueun éxito, sorprendimos al público, sorprendimos alos responsables del proyecto (Frederic Roda, direc-tor teatral de reconocido prestigio) y nos sorprendi-mos nosotros mismos.

Creo que puedo decir en nombre de todas ytodos que fue una experiencia maravillosa e inolvi-dable.

Es por esta razón por la que este curso 2008-2009me he animado a repetir. Otra vez estamos en elproyecto, este curso con un grupo de chicas y chi-cos de 3º de la ESO, otra vez nuestro montaje hasido seleccionado (se presentan 60 trabajos entoda Euskadi y son 6 los seleccionados). Este año esun montaje más ambicioso: Hamabi pertsonaiaantzezlan baten bila. Más ambicioso porque hemostrabajado varias obras clásicas (Antigona,Aulularia, Sueño de una noche de verano, Ubu Rey,Arlequino servidor de dos patrones y de GabrielAresti Mugaldeko herrian eginikako tobera), deellas hemos seleccionado 6 escenas que enlazadaspor una trama teatral, y a modo de antología, pon-dremos en escena el día 23 de mayo en el teatroBaracaldo a las 5:30 de la tarde. Estáis todas ytodos invitados al espectáculo, y como dicen en elteatro: KAKA ZAHARRA!

Amparo Montero

UNA EXPERIENCIA TEATRAL

El día 6 de marzo, con motivo de la celebracióndel Día Internacional de la Mujer Trabajadora estecurso 2008-2009 hemos celebrado una actividadde reflexión colectiva en la que toda la comunidadescolar ha tomado parte activa: un World Café.

Llevamos varios cursos organizando actividadescon el alumnado en esta fecha, para promover lareflexión sobre el tema. Creemos que aunque sehan dado pasos importantísimos en la integraciónde las mujeres al mundo laboral y al rol social, toda-vía falta mucho por trabajar y avanzar, y nuestroalumnado es el futuro.

¿Qué es el World Café?: una simple aunque ele-gante idea para discutir preguntas de importancia.

La conversación del World Café es una formaintencional de crear una red viva de conversaciónen torno a asuntos que importan.

Una conversación de café es un proceso creativoque lleva a un diálogo colaborativo, en donde secomparte el conocimiento y la creación de posibi-lidades para la acción en grupos de todos lostamaños.

En un diálogo de World Café participan personasen pequeñas conversaciones de carácter privadoen mesas pequeñas y en un ambiente relajado,comparable al ambiente de los cafés europeos. Enel curso del desarrollo de la conversación se vanmoviendo los participantes entre los grupos, trasla-dando de un lado a otro sus ideas sobre las pregun-tas que realmente importan en sus vidas o en su tra-bajo. La red de nuevas conexiones aumenta y,compartir los conocimientos, aumenta constante-mente. El diseño innovador del World Café fomen-ta el escuchar en comunidad las ideas de todos yhace posible el desarrollo de nuevas perspectivas,creando el respeto mutuo y nuevas posibilidadesinnovadoras de acción.

En cada mesa de coloquio había una persona res-ponsable de dinamizar la conversación y para ello

jard

un o

saga

rriak

jard

un o

saga

rriak

invitamos a diversos colectivos sociales que abor-daron el tema desde una perspectiva plural y varia-da: Asamblea de Mujeres, Iñigo Lamarca (elArarteko), Emakunde, personas relacionadas conla Coeducación, la integración y problemática delas mujeres emigrantes, la literatura (Karmele Jaio),la cultura, la educación, los malos tratos (Hombrescontra la violencia machista), la prostitución, elmundo laboral, etc.

La actividad tuvo lugar el viernes 6 de marzo en elKoldo Mitxelena I de 12 a 2:30 de la mañana. Enestas horas suspendimos las clases del alumnadode Bachillerato y de los Ciclos para que pudieranasistir y participar en la actividad.

Fueron 24 mesas las que ocuparon la planta bajadel instituto, los bertsolaris Felipe Zelaieta, Juan MariJuaristi y Oihane Perea los que nos hicieron el salu-do inicial y final, acompañados por tres alumnas(Naroa, Uxue y Garazi) que tocaron la trikitixa y elpandero. Tomamos café con pastas, que nuestrosalumnos y alumnas del Aula Taller prepararon y nossirvieron, y hablamos e intercambiamos puntos devista. Fue una bonita mañana de fiesta en la quecombinamos el aspecto lúdico y serio que requeríala actividad.

Las personas invitadas a dinamizar las mesas noshan hecho llegar sus conclusiones, todas muy posi-tivas y enriquecedoras para nuestro alumnado.Además de felicitarnos por la actividad nos agra-decen el haberles dado la oportunidad de partici-par en ella, así como nos animan a organizarla elcurso que viene. Es posible que lo hagamos, si es asíos esperamos a todas y todos de nuevo:

"Crear un futuro positivo comienza con la conver-sación humana. La inversión más simple y máspoderosa que cualquier miembro de una comuni-dad u organización puede hacer para la renova-ción es empezar a conversar con otra gente comosi las respuestas importaran"

Amparo Montero

jardun osagarriakjardun osagarriak

The 13th of March a group ofseventy nine students and sixteachers went to London to enjoythe last year’s school trip. Half ofthe group took off from Bilbaoand the rest did it from Santander.Several hours later we arrived inLondon and after doing thecheck- in at the hotel the real tripstarted. I’m not going to writeabout how teachers spent thenights, corridor up and down.Referring to the days, the onlything I can say is that (exception-al cases apart) our students knowhow to behave and the trip hasbeen a success.

We visited museums such as theBritish Museum, the Natural HistoryMuseum or the National Gallery.We took a ride in the London Eyeand a ferry along the Thames. Welistened to some crazy people atthe Speaker’s Corner in HydePark. We spent our pounds inCandem Town, Covent Gardenand Oxford Street and we haddinner in Leicester Square andChinatown. We have photoswhich show we were with BarackObama, Angelina Jolie and theBeatles in Madame Tussauds.

Let’s not forget all the monuments which identifyLondon all over the world: the Big Ben, WestminsterAbbey, Buckingham Palace, Tower Bridge, theTower of London with its Beefeaters, TrafalgarSquare, St. Paul’s Cathedral….

Probably I will forget to mention some other placeswe visited but, I’m quite sure that all the experi-ences they lived during those days will have a spe-cial place in our students’ memories. Or at least thatwas the purpose. Thank you very much to every-body for your help and see you.

Isabel Ruiz de Olano

jard

un o

saga

rriak

jard

un o

saga

rriak

Last year’s schoolLast year’s schooltrip to Londontrip to London

2323

Abenduaren 19an HBHEPko ikasleak feria bat-egin genuen liburutegian lehenengo ziklokoikasleentzat. Azoka prestatzeko hiru aste etiketakegiten, poliki-poliki prestatzen, produktuakekartzen, e.a. egon ginen. Lan gogorra egingenuen feria prestatzen.

Abenduaren 18an goizean joan ginen Gasteizkoferia ikustera. Joan ginen ikustera jakiteko nolajartzen diren produktuak eta zeintzuk zirenerakusten diren produktuak. Arratsaldeko 5etanklaseak amaitu ondoren liburutegian egon ginengelako guztiak gauzak bere lekuan jartzen, erabiligenituen produktuak guztien artean ekarri ge-nituen, eta gurasoak ados zeuden eta oso ondokolaboratu zuten.

GABONETAKOGABONETAKO

AZOKAAZOKA

Kirola eta jolasa hezitzailea delamilaka aldiz entzun dugu beti. Eraberean, patio orduak ikasleen arte-ko harremanak bultzatzeko aukeraederra dela begibistan da, izan ere,ikasleek klasetik kanpo elkar ezagu-tzeko denbora gehiago daukate.

Gorputz Hezkuntzako mintegitikkirola, jolasa eta jarduera fisikoa sus-tatu nahian ibili gara, non eta atse-denaldietan hain zuzen ere. Ikasleekduten jolasteko gogoa eta grinabehin aztertuta, hainbat kirol etajolas eskaintzea erabaki genuen.Urtarrilan hasi zen programa hone-tan bi ziren ardatz nagusiak: patioorduetan kirola eta jolasa bultzatzeaeta nesken zein mutilen partaidetzalortzea. Lehenego ikasturte honetan1. zikloko ikasleei zuzenduta izan daprograma, eta 100 ikasle ingurukparte hartu dute proposatutako jar-duera fisikoetan. Eskainitako kirolakedo jolasak honako hauek izan dira:Futbol-aretoa, Saskibaloia etaSokasaltoa. Lehenengo biak kanpo-ko kantxetan egin dira eta sokasal-

toan aritu direnak gimnasioan egonak dira.

Alde batetik arrakasta gehien duten kirolak eskaintzea izan dahelburu eta bestetik kooperazioan edo elkarlanean egiten direnjolasak bultzatzea ere kontuan izan dugu: sokasaltoa edo konba.

Benetan, aipatutako jarduera hauetaz gozatu dute ikasleek, aur-ten eguraldia lagundu ez badigu ere. Hurrengo ikasturteaneskaintza berdinarekin jarraitzea espero dugu: anima zaitezte etaparte har ezazue!!!!.

Javier Blanco Arbe.

KIROLA ETA JOLASAKIROLA ETA JOLASA

PATIO ORDUETANPATIO ORDUETAN::

GOZATZEKO PARADA EDERRAGOZATZEKO PARADA EDERRA.

Abenduaren 19an goizeko 8:30etan egon gineninstituan barruan, liburutegian, falta ziren materia-lak prestatzen. Alde batetik zeuden frutuak,barazkiak eta lanabesak ikusteko,ere zeuden lan-dare usaintsuak usaintzeko eta Idiazabalgo gaztaeta txorizoa sagardotan dastatzeko. Ere bai egonziren bertsolariak: Mikel, Jonathan, Josu, etaMarkelek oso ondo egin zuten.

Lehenengo eta bigarren mailako ikasle guztiaketorri ziren feria ikustera eta irakasle batzuk ere.26€ irabazi genituen ikusiko dugu zertan gasta-tzen ditugun.


2424

jard

un o

saga

rriak

jard

un o

saga

rriak

1. mailakoek "Dorretxe

zaharreko misterioa " eta

2. mailakook "Bihotz naha-

siak " liburuak irakurri

ondoren, Fernando

Morilloren bisita jaso

genuen institutuan, hau

da, liburu hauen idazlea-

rena.

Bi egunetan zehar hain-

bat hitzaldi eman zituen,

ez bakarrik liburuei buruz,

izan ere bere buruaz eta

nola ez, bere ogibideaz

ere aritu zen.

Fernandori dagokionez,

Azpeitiarra da, 1974an

jaioa. Txikitatik irakurle

amorratua dela dio eta

fantasiazko liburuak ditu

gustuko gehienbat. Berak

ere onartu egiten du libu-

ru bat idazten duenean

"munduan galduta" ibilt-

zen dela, ideiaz ideia eta

mendiz mendi, leku eze-

zagunak ezagutzen.

Duela gutxi bere azken hiru eleberriak bukatu ditu: "Zure arimaren truke ", "Egun beltzetan, jolas beltzak " eta "Leonardoren hegoak ".

Hitzaldian zehar, bere lanak, bere bizitza eta liburuak konbinatzen jakinzuen, hitzaldi interesgarri eta era berean dibertigarria ematen.

Ane Hernandez eta Andoni Ramos

Informazio gehiago nahi izanez gero: www.fernandomorillo.eu orrian sartu.

Aurten ere KORRIKAn parte hartu dugu, Odon Apraiz ikastetxearekin batera kilome-tro bat erosi genuen (Iparralde gizartetxetik Basoakaleko Eroskira arte). Institutukoikasle, guraso eta langile mordoxka bat euskararen alde laisterka ikusteko parada

izan genuen.Berriro ere institutuak euskararekiko duen konpromisoa agerian geldituzen. Giro ezin hobea egon zen, eta nola ez, han zegoen Txaro beti bezala giroa

berotzen.

2. Batxilergoko ikasleak2. Batxilergoko ikasleak SALAMANCANSALAMANCAN

Aldaketak Eusko Jarlaritzan eta Legebiltzarrean? Bai, bainamartxoko hauteskundeen aurretik! 2008ko abenduaren amaieranjoan ziren Koldo Mitxelenako DBH-ko 3. mailako ikasleak EuskoLegebiltzarrera eta han ikusi genituen, besteak beste, Urtzi Ortizde Mendibil, lehendakariaren aulkian eta Julen Blázquez lehen-dakariordearenean; eta Legebiltzarreko presidentzian, MikelGonzalez. Beraz, Patxi Lopezen eta Arantza Quirogaren aurretikbeste batzuk ordezkatu zituzten Ibarretxe eta Izaskun Bilbao.

Aldaketak aldaketa, eta txantxak txantxa, bisita hau GizarteZientzietako mintegiak antolatu zuen, sasoi hartan aztertzen ariziren antolaketa politikoa gaian sakontzeko ekintza osagarribezala.

SURFASURFASOPELANANSOPELANAN

Urrian, Surf eta Biología deituriko irteera egin genuen2. Batxilergoko G.A.O.-ko ikasleekin, Sopelako (La salvaje)hondartzara.Helburu nagusiak Surf-a ezagutzea, lehenengo urratsak

emanez, eta ingurunea aztertzea itsasgora , itsasbeherak etabertako landaretza ikusiz, izan ziren. Oso irteera polita izanzen, eta oso ondo pasatu genuen.

ALDAKETAK JAURLARITZAN ETA LEGEBILTZARREAN ALDAKETAK JAURLARITZAN ETA LEGEBILTZARREAN


jard

un o

saga

rriak

jard

un o

saga

rriak

DBH 3. mailakoen antzerkiDBH 3. mailakoen antzerki

emanaldia Barakaldonemanaldia Barakaldon

GabonetakoGabonetako

herri kirol herri kirol

topaketatopaketa

Gabonetako oporrak hartu aurretik, klaseko

azken egunean, HERRI KIROL topaketa antolatu

genuen DBHko 1. zikloko ikasleentzat. Sokatira

eta koskol apustua izan ziren froga nagusiak, eta

ikasleak gustura jardun zuten. Alvaro han aritu

zen epaile nagusi modura, beti bezala, institu-

tuan HERRI KIROLAK bultzatu nahian.

<#>


autoerretratoak lantzenautoerretratoak lantzen

DBH 4. mailako ikasleak Plastika ikasgaiean Artiumera joan ziren Eduardo Sourroille-ren erakusketa bat ikus-tera. Ondoren erretratuak egiteko tailer batean parte hartu zuten.

LATINEZ ANTZEZTENLATINEZ ANTZEZTENDBH 4.mailako Latineko

ikasleok 1. ebaluazioan

“Pappaea” izeneko lana

antzeztu genuen. Istorioa

latinez kontatua zegoen

eta horretarako oso egokia

iruditu zitzaigun erromata-

rrez jantzita etortzea.

Gasteiztxo telebista tailerrean,

DBH 3. mailako ikasleek albestegi

bat egin zuten

TELEBISTA TAILERRATELEBISTA TAILERRA

<#>

Liburu eguna

zela eta, ikasle-

ek egindako

ipuinekin era-

kusketa antola-

tu zen DBHn.

Ondoko orrian

duzue lehiake-

tan irabazlea.

BILBOKO BURTSANBILBOKO BURTSAN2. Batxilergokoikasleak Bilboko

burtsa bisitatuzuten ekonomiabertatik bertara

ezagutzeko.Txangoa

Ekonomia minte-giak antolatu

zuen.

BarriakoBarriakoegonaldiaegonaldia

Ikasturte hasieran DBH 2. mailako ikasle-

ak Barriako aterpetxean egon ziren 3

egun pasatzen. Ikaskideen artean harre-

manak sendotzea, euskara erabiltzea

eta ongi pasatzea izan ziren helburu

nagusiak. Egunez ekintza ugari egin zituz-

ten eta gauez ... Gauez lo gutxi.

Irakasleak han ibili ziren pasabideetan

barrena haserre bizian ixiltasuna eskatuz.

Dena den, primeran pasa genuen!

LIBURU EGUNALIBURU EGUNAja

rdun

osa

garri

akja

rdun

osa

garri

ak

2929

ikasleen lanakikasleen lanak

EL REFLEJO DEL ALMAEL REFLEJO DEL ALMACONCURSO DE CUENTOS DE PRIMAVERA. Primer ciclo ESO

PRIMER PREMIO

Era de noche, luna llena si bien lo recuerdo y estaba en un lugar desconocido. A pesar de la oscuridad, sabía que esta-ba en la costa, puesto que sentía cómo la arena chocaba contra mi piel y podía ver el reflejo de la luna en el oscuro y miste-rioso mar nocturno.

Mientras paseaba, noté algo duro bajo mis pies y empecé a escarbar inquieto por lo que allí podría ver. Un espejo peque-ño yacía bajo la arena, su marco dorado brillaba bajo la luz de la luna. Una mano semienterrada lo sujetaba. Esta vez empe-cé a excavar aún más rápido. No podía dar crédito a la escena que estaba contemplando, tendidos en la arena se encontra-ban los cadáveres de mis padres; sus inmóviles ojos me miraban con tristeza y la sangre que brotaba de las mordeduras desus cuellos teñía sus ropas y la arena de rojo.

Me desperté empapado de sudor. Por suerte todo había sido un mal sueño. Por si fuera poco, además de poder ver de nuevoel cuerpo vivo de mis padres, mientras desayunaba me dieron a conocer que esa misma tarde íbamos a viajar a un pueblo aorillas del Mediterráneo.

Al llegar allí, ya había anochecido, y, debido a mi agotamiento, no presté demasiada atención a la casa, a la cama enla que dormiría los días posteriores; sin embargo, sería de gran importancia para mí.

En medio de aquella noche, la ventana se abrió, y los susurros del mar me despertaron, aunque quizá los susurros noeran del mar…En el alféizar de la ventana, con los entreabiertos, pude ver una oscura criatura, con ojos que tenían luz pro-pia y una mandíbula provista de agudos colmillos. Me susurró algo al oído que no pude entender, y víctima del agotamien-to, mis párpados se hicieron cada vez más pesados.

Al día siguiente, mientras mis padres estaban distraídos con las tareas de limpieza de la casa, yo, por no molestarles,aunque confieso que más por las ganas de investigar, decidí husmear por los alrededores, ya que la casa, al ser muy peque-ña, no debía de esconder muchos secretos. Lo que más me atrajo fue el bosque.

El bosque era inmenso, repleto de tenebrosos árboles que parecían vigilarte a cada paso que dabas. Eran tan abundan-tes que, a pesar de ser mediodía, todo estaba en la penumbra. La neblina bajo mis pies y el alarido de extrañas criaturas lohacían todo aún más terrorífico. Cuervos hambrientos por doquier, esperando que me desplomara en el suelo, provocabantodavía más el deseo de marcharme de aquel lugar.

Como habréis podido comprobar, ese bosque no era de mi agrado, es más, habría deseado no haberlo visto nunca. No que-ría presenciar, ni por un solo segundo, el tenebroso personaje que formaba. Así que, sin mirar atrás, corrí tan rápido comopude hacia la playa, hacia la libertad.

Súbitamente tropecé con la raíz de un roble sin hojas, con las ramas más gruesas que una de mis piernas. Me golpeéen la cabeza al caer contra el suelo, y, oculto entre las hierbas, encontré un espejo. Lo sujeté entre mis manos por un momen-to, y, si mis ojos no fallaban, tenía… el marco dorado! Juraría que era el mismo con el que había soñado días atrás. Por des-gracia no tuve tiempo de pensar en ello, puesto que, debido al golpe, mi vista se fue nublando cada vez más, hasta perdertotalmente el conocimiento.

Me pareció un breve instante, pero como pude comprobar al atisbar el sol perderse en el horizonte, llevaba inconscientevarias horas. Por sorpresa, ya no estaba en el bosque, me encontraba en le playa junto al espejo. Estiré mis doloridas articu-laciones y me dispuse a averiguar lo ocurrido, cuando un escalofrío me recorrió la espalda.

Corrí hasta la casa y entré todo lo deprisa que pude. No podía ser real, debía de estar soñando otra vez. Me di una fuer-te bofetada que enrojeció mi mejilla y, por el dolor que sentí, comprobé que no estaba en lo cierto. Mis padres, al igual que enle sueño, estaban completamente muertos, aunque esta vez en el salón. Todo estaba manchado de sangre a causa de los ara-ñazos extendidos por todo el cuerpo y las mordeduras del cuello. El espejo pesaba demasiado para mí, se me fue resbalandolentamente por las manos hasta estrellarse contra el suelo y romperse en mil pedazos. Después de todo, ¡qué importaban sieteaños de mala suerte en aquella situación!

Lo único que quería era encontrar al asesino y vengar la muerte de mis progenitores. No necesité mucho tiempo paracomprenderlo todo. Cogí un trozo del cristal roto del espejo y, de pronto, vi reflejado el rostro de la criatura que había apare-cido la noche anterior en el alfeizar de la ventana. Me di la vuelta preparado para luchar, pero el único que estaba allí erayo.

En ese preciso instante, me di cuenta de que había algo escrito en el marco del espejo: “LOS SUEÑOS SON COMO LOSESPEJOS, REFLEJAN LA REALIDAD” ponía con caligrafía muy fina.

“Como ya he dicho, juré venganza. Me arrepiento de lo ocurrido y nunca podré perdonármelo, pero solo existe un camino…”escribí en mi diario, mientras hundía un cristal roto en mi cuello.

Asier Izquierdo, Iratxe Del Olmo, Leire Ibáñez (1ºB)

3030

ikasle

en la

nak

ikasle

en la

nak

B I D A I A I N T I M O A KB I D A I A I N T I M O A K

KORRIKA dela eta, pertsona ezberdinen euskararekiko bizipenak edoesperientziak biltzen dituen filma prestatu du Jon Maiak aurtengoan. Bertan,bakoitzak euskara nola ikasi duen, nola galdu zuen, nola berreskuratu, euskalkulturara nola hurbildu zen… kontatzen du, txikitako oroitzapenetatik hasizgaur egunera arte.

Erabat ezberdinak diren baina euskarak lotzen dituen lau pertsona hauta-tu ditu Jon Maiak, eta niri oso atsegina egin zait eurei entzutea, naturaltasunhandiz mintzatzen direlako eta, batez ere, gehienok ezagutzen dugulako an-tzeko esperientziak bizi izandako jendea.

Izan ere, esango nuke filmak nire inguruko euskaldun askoren egoera edoesperientzia islatzen duela, gutxi baitira euskara txikitatik bere horretan man-tendu ahal izan dutenak; esate baterako nire gurasoen belaunaldiko batzuekgaldu egin dute eta gero berreskuratu, beste batzuek gaztetan euskaldunkontzientzia hartu eta horrek bultzatuta ikasi dute, etab.

Filmak hizkuntza bat erabili ezean zeinen azkar galtzen den ohartaraztengaitu, eta horrek, euskara ikasi edota berreskuratzean adierazitako pozarekinbatera, euskaraz bizitzeko gogoa pizten du ikuslearen baitan, euskararekingehiago inplikatzera animatuz.

Aurretik esan dudan moduan, filmean aipaturiko hainbat egoera oso hur-bilak egin zaizkit. Izan ere, txikitan euskara galdutako, berreskuratutako edotaikasitako jende asko ezagutzen dut. Dena den, nik neuk ere, galdu ez dudanarren, gustatuko litzaidakeena baino gutxiago egiten dut euskaraz. Gogoandut, txikia nintzelarik, ikastolan denok bizi ginela euskaraz, erdara ez zen iaexistitu ere egiten. Baina, handituz joan ahala, ez dakit zerk bultzatuta ?nagu-siagoa, interesgarriagoa emateko gogoak, agian? Edo gure espresatzeko asmoberriak ez duelako euskarazko eredurik aurkitu, akaso??, euskara baztertuzjoan ginen, lagunon arteko harremanetan alde batera utzi genuen arte. Gauregun, berriz ere euskaraz hitz egiten saiatzen gara lagun asko, baina, nahiz etaetxean eta klasean euskaraz egin, lagunarteko euskaraz mintzatzeko arintasu-na neurri batean galdu egin dugula bistakoa da.

Beraz, nahi nuke filmeko pertsonaiek egin duten moduan, guk geuk ereeuskara ahalik eta hobekien berreskuratzea eta ondorengoei helaraztenasmatzea, Herri erabat euskaldun bat zaila bada ere, gutxienez Atxagak maizaipaturiko "Euskal Auzoak" iraun dezan.

Ilia Villate Beitia

Batxilergoko 2.A

3131


B I D A I A I N T I M O A KB I D A I A I N T I M O A K

Bidaia denak omen dira joan-etorri bat, bizitza bera bezala. Eta joan etorri horretan, bidegurutze ugari aurki ditza-kegu. Bi pertsonen arteko bidaia intimoa hasten da orduan. Eta horrelako batean, bidaia berezi horretatik, opari polit batekarri nahian edo, ni etorri nintzen.

Opari horrek fruitua eman zuen arte, bidaia horrek bide bat zuen egina. Eta bidegurutzea, Aramaion aurkitzen zen,Arabako Suitza txikian. 1985. urtea izango zen, gerora, nire aita eta ama izango zirenek, Arraga auzoko baserritar gaztebatek eta herrira heldu berritan zegoen albaitari batek, beraien bidaia intimoa hasi zutenerako.

Momentu horretan hasi zen nire bidaia ere. Baina bidaia hau ez zen izan behartuta lanagatik edo plazer hutsez egi-ten den horietakoa ez. Bizitza osoan zehar egingo nuen bidaia hasi zen, eta hizkuntza izango nuen bidelagun, gaur egunoraindik aurrera jarraitzen duen bide horretan. Behin bide horretan murgilduta, ama hizkuntza euskara izanda, aipatze-koa da aitak egindako ahalegin sutsua. Euskaltegian izena eman eta asko ikasi ez bazuen ere, ahal zuen heinean nirekineuskaraz hitz egiten saiatzen zen. Gasteizera etorri berriak ziren biak Aramaiotik, eta ni hemen jaio banintzen ere, bi herrihauen artean zegoen kokatuta gure ibilbidea.

Joan etorri horretan, haurtzaindegitik pasa ostean, gogoan ditut Arantzabelan hasi ginenekoak. Bertan, gure mese-de edo kalterako erdara ikasi genuen. D ereduak erdaldundu gintuen, arraroa baldin badirudi ere. Ingelesa, gaztelera etabeste hainbat hizkuntzen artean saltoka ibiliagatik, guk euskaraz egiten genuen, hori baitzen gurea.

Hala ere, eskolaz aldatu, institutura jo, eta zoritxarrez gure ohiturak ere aldatu egin ziren. Beste ikastola batzuetakojendearekin elkartu, eta geroz eta euskara gutxiago entzuten zen gure inguruan. Artalde bateko ardi beltzek ematengenuen euskaldunok, alderantziz izan beharko lukeen arren.

Gainera bidaia honetan, bi bide paralelo bezain antzerako jarraitzen nituen aldi berean. Izan ere, etxean bizkaierazegin izan dugu beti, eta kalean, euskara batuaz. Bi bide horiek, gehienetan, bata bestearengandik urrun egon dira, bainanoizbaiten, bizkaieraz egiten hasi eta ea normal hitz egiten ez dakidan erantzun izan didate. Gure etxean egiten dugunaarrotza eta normala izango ez balitz bezala.

Bestalde, aldi berean, familiarenera joaten ginen bakoitzean, harremana sendotu eta euskaraz benetan gustura sen-titzeko lekuak badaudela ere ikusi nuen. Batzuentzat, anormalak izango dira leku horiek, bertako hizkuntza bezala, bainaagian benetan berezkoa eta naturala dena ezagutzen ez dutelako izango da . Eta aurrera jarraitu ahala, aldaketa edo ñabar-dura bat ematen joan zen, konturatu gabe, ustekabean. Nire izenak "hi" sena hartu zuen, eta orduan, euskararen balio etadotorezia berezia aurkitu nuen, beste hizkuntzetatik bereizten zuena.

Baina bizitzarekin bat, intimitatean, bidaiak aurrera jarraitzen zuen. Eta euskaraz bizi eta ondo pasatzeko lekuakbadaudela, badakit ondo benetan. Nire azken 3 urte hauek bertso eskolak eman ditut, eta bertsotan egiteaz gain, bizi-tzako unerik gogoangarrienak bizi izan ditut. Agian, sariak, txapelen bat, lagun berriak, eskupekoak etab. lortuko nituen,baina hori ez da onena izan, euskara erabiliz gozatu eta gozarazi dudalako. Eta arma hori eskutan izanik, inguruko jendeasko, erdaraz egiten duten euskaldunak, nirera ekartzea lortu dut. Bertso saio batera beraiekin joan eta oharkabean, eus-karaz egiteaz gain, barre, pentsatu eta ondo pasatu egin dute.

Etorkizunean, horrela jarraitu nahiko nuke irmo, gustatzen zaidana egiten. Euskal Filologia ikasteko asmoa izanarren, bertsotan sendo jarraitzea espero dut, saiorik saio, lagun artean. Eta bidaia intimo honek aurrera jarraituko du,bukaera arte.

Agian batzuek ez dute normaltzat hartuko, ez da liburu artean dagoena izango, ez da Euskaltzaindiak hobestenduena izango, baina normaltasun ezean, nahiko nuke aurrera jo. Araban ere, euskara berezko bat dagoelako, bizkaieraAraban sartua egonagatik ere, gure euskara berezkoa daukagu, altxor zahar eta preziatu bat daukagu. Eta horregatik, ninaizen bezala sentitzen naizelako, bidaia intimoak jarrai dezan, egin behar dugu aurrera.

Ander Solozabal Kortabarria 2.A.

3232

ikasle

en la

nak

ikasle

en la

nak

N I R E A I T O N A B A L E N T I NN I R E A I T O N A B A L E N T I N

Nire aitona baserritarra da. Balentin du izena. Aurreko asteazkenean herrira jaitsi zen. Amonak diruaeman zion dentistarengana joateko eta hagina kentzeko. Aitona haginetako minez zegoen.

Dentistaren kontsultara zihoala, gozotegi baten parean gelditu zen. Gozotegia pastelez eta gozokizbeterik zegoen. Nire aitona Balentin oso gozozalea da eta pentsatzen hasi zen:

-Hagina ateratzen badut, dentistari ordaindu beharko diot eta ezin izango dut pastelik erosi. Dirua pas-teletan gastatzen badut, berriz, haginetako minez egongo naiz. Hau komeria,hau!

Han zegoela, pastelei begira eta begira, erdi zoratuta, bi kaletar pasatu ziren handik eta burla eginez esanzioten:

-Zer dugu aitona? Pastel ederrak, e? Zenbat jango zenituzke?

-Bostehun, gutxienez, jango nituzke- erantzun zien aitona Balentinek dudarik egin gabe.

-Bostehun? Tira-tira! Ez ezazu gezurrik esan!

-Ezetz? Zer jokatuko dugu? Nahi duzuena jokatuko dizuet.

-Bale! Apustua egingo dugu. Zer jokatu nahi duzu?

-Ba… bostehun pastel jaten ez baditut… hagin hau ateratzen utziko dizuet.

Kaletarrak barrezka hasi ziren. "Hau baserritar arlotea" pentsatu zuten.

-Ondo dago! Apustua onartzen dizugu.

Horrela, nire aitona pastelak jaten hasi zen, txokolatezkoak, esnegainezkoak, merengezkoak... nik erejango nituzke! Eta nire aitonak 10. pastela jan ondoren, hau esan zuen:

-Aiba! 10 pastel jan eta bete egin naiz, hagina kendu beharko didazue!

-Ikusten, arrazoi genuen, ezin dira horrenbeste pastel jan.

Beraz, hari bat hartuta hagina kendu zioten. Eta nire aitona pozik; hagina kenduta, pastelak janda etaamonak emandako diruarekin. Beraz, amonari opari bat egitea erabaki zuen, eta honek horren gogoko zuentxanoa erosi zion.

Baina bidetik etxera zihoala haize bolada fuerte bat pasa zen eta txanoa eraman zuen. Etxe baten ondo-an zegoen putzu batera erori zen, eta lokatzez bete zen.

Etxera heltzean amonari guztia ontatu zion, honek muxu eman, txokolate beroa prestatu eta oheansartu zuen.

Hau komeria, hau!

Jone Agirre Uriarte. 1.F (moldatua)


Ba al dakizu India non dagoen? Ba han hiru itsu omen ziren. Hirurak elkarrekin bizi ziren, elkarrekin jaten zuten eta elka-rrekin ibiltzen ziren hara eta hona. Dena elkarrekin egiten zuten. Kalean ibiltzeko ilaran jartzen ziren eta eskuan makila banaeramaten zuten minik ez hartzeko.

Egun hartan horrelaxe zihoazen ilaran eta makila eskuan eramanez. Ibili eta ibili, lehenengo itsuak esan zuen:- Geldi! Zerbaitekin topo egin dut!Tok-tok, tok-tok,… makilaz ukitu zuen.- Gauza handia da hau! Oso handia! Baina ez dakit zer den…Itsuak makila lurrean utzi zuen eta eskuaz ukitzen hasi zen. Beste bi itsuak itxoiten gelditu ziren.- Poste bat da hau- esan zuen- seguru asko etxe handi baten postea.Bigarren itsua mugitu zen, makila lurrean jarri eta esan zuen:- Ez dakit ba… Bai,bai! Etxe handi bat izango da… Nik hemen mangera handi Mangera bat aurkitu dut. Lorategiko loreeiura botatzeko izango da, seguru asko! Mangera honekin lore ugari ureztatuko dituzte, hain handia izan ere.Hirugarren itsua jakin minez zegoen. Honek ere makila lurrera bota zuen eta mugitzen hasi zen.- Bai, bai,… arrazoia duzue. Hau etxe handi bat izango da, ni arbola baten adarra ukitzen ari naiz eta oso etxe gutxik edu-kitzen dituzte zuhaitzak bere lorategian. Aberats baten etxea izango da!Baina lehenengo itsua ez egoen konforme.- Ez dut uste asmatu dugunik- esan zuen sudurzuloak ondo irekiz-. Hemen gandu usaina dago.- Ganadu usaina?... Ba, bai, bai! Ganadu usaina handia dago. Mangera honek ere usain hori du.Geroago, bigarren itsuak esan zuen:Noski, hemengo jabea hain aberatsa da, lorategian abereak dituela, hau pagotxa!Pixka bat pentsatu eta gero, esan zuen hirugarrenak:- Eta, gainera, iturri termalak ditu lorategian.Pixka bat ibili ondoren esan zuen bigarrenak:- Eta, hara, golf zelaia dauka, oraintxe zapaldu dut pilota sartzeko zuloa, orkatila bihurritu dudala uste dut!!Hiru itsuak pentsakor gelditu ziren, ez zekiten zer zeukaten beraien aurrean. Arratsalde bukaera zen eta hirurak pentsatuzuten hoberena etxerantz joatea zela, eta bertan pentsatzea zer zen gauza hori.Pentsatu eta egin. Hiru itsuak lerroan jarri, makila hartu eta etxerantz abiatu ziren. Afal ordua heldu bitartean, horretaz hitzegiten aritu ziren; hots, aurkitutako gauza horretaz. Ondorengo egunetan gauza bera gertatzen zitzaien.Egun batean pentsatu zuten asmakizun bat bezala egitea: “zer da zer da, gauza bat handia dena; batzuetan likido beroabotatzen duena, bideetan, belarrean; zulo txikiak egiten dituena eta abere usaina duena”. Telebistan iragarki bat ipini zutenasmatzen zuenarentzako saria eskainiz. Deitu eta saria berarentzat izango zen. Hori egin zuten. Hilabete bat beranduago, Ahmed izeneko mutiko batek eraman zuen saria. Ahmed pozik geratu zen eta hiru itsuak aregehiago.Hortik aurrera, itsuek bazekiten horrelako gauza batekin topo eginez gero behi bat izango zela. Eta hala bazan edo ez bazanatera dadila Gasteizeko plazan.

Asier Berganzo 1. F

H I R U I T S U A KH I R U I T S U A K

3434

ikasle

en la

nak

ikasle

en la

nak

Ipuin honen protagonista Mikel da: Oso mutil alaia zen, beltzarana, arga-la eta altu samarra, bere lagun eta familiaren artean oso ospe onekoa. Berebizitza ezin hobea zen, harik eta gau hura, atsekabez jositako gau hura, iri-tsi zen arte. Gabonak ziren, data zehatza gogoratzen ez badut ere, eta kale-ko argiek etxera zihoan heinean utzitako elurretako boten arrastoa argizta-tzen zuten, baita erakusleihoko jostailuei antsiaz begiratzen zioten hainbatume ere.

Baina beste kale batean barneratzean,panorama hura erabat aldatuzen:han ez zegoen inolako apaingarririk,ez zen oinezkoen zurrumurrua entzu-ten,eta zirudienez jendeak ez zuen asko atsegin;izan ere,bertan zeuden baka-rrak bazter batean zeuden hamazazpi urte inguruko bizpahiru mutilziren,borobil batean zutik.Bina zer ote zuten ezkutatzeko?....Nola zen posible!Hiru mutil horiek norbait jipoitzen ari ziren,erdian zegoena agure gaixo ba-tzen,beldurturik eta tortura amaitu zedin eskatzen zien mutil bihotz-gabeei,geratzen zitzaion adore guztia bilduz.Ia konorterik gabe zegoen.

Mikelek edozer egin behar zuela pentsatu zuen, gizon hari laguntzeko.Listua

irentsi,eskuko telefonoa poltsikotik atera, eta poliziari deitu zion,botoiak dardaraka zuen hatz erakuslearekin sakatuz.

Hasieran polizia haiek ez zituzten Mikelen hitzak ez sinetsi, ezta aintza-kotzat hartu ere, baina honen artegatasunari erreparatu eta egoeraz jabetuziren. Bi minutu igaro orduko poliziak kale hartara ailegatu ziren, baina ezinizan zituzten erasotzaileak harrapatu, hauek, poliziaren sirena hotsa haute-man bezain laster, ihes egin zutelako.

Taldeko altuenak, eta itxurarik beldurgarriena zuenak, Mikel nola gorde-tzen zuen sakelako telefonoa ikusi, eta korrika zihoanean labur begiratu, etaesan zion:

-Argi ibili!

Beranduago, Mikel agurearengana hurbildu zen, eta laguntzen ari zirenpoliziek Joxe deitzen zela esan zioten; diru-zorroa ez emateagatik eraso zio-tela. Etorri berri ziren anbulantziako medikuek eramaten zuten bitartean bik-timak, burua altxatu eta, irribarre egin zion esker onez.

Etxera heldu zenean, ezer berezirik gertatu ez balitz bezala egon zen,gurasoen alboan zoriontsu sentitzen zen, eta pozarren afaldu zuten elkarre-kin; kale goibel hartan gertatutakoa berehala ahaztu zuen.

Hala ere, gau hartan majo kostatu zitzaion lo egitea, oso irudi jasanezi-nak zituelako oroi-menean. Gainera, zer esan nahi ote zuen zehazki tipo hark"Argi ibili" esaldiarekin? Zer asmo ote zuen? Gauza batean behintzat ziurzegoen: ez zela ezer atseginik izango.

Biharamunean, ama agurtu eta eskolara lasai zihoala, bere eskolarakobidea infernurakoa bezalakoa egin zitzaion. Ez zen harritzekoa, agurearen,Joxeren, erasotzileak baitzituen aurrean. Konturatu zenerako ezin izan zuenezer egin, inguraatuta zegoen.

-Zer dela eta zaude aurpegi horrekin? - Galdetu zion hiruretatik beldur-garriena zenak.

-Zer...Zer nahi duzue? - Itaundu zuen Mikelek beldurrez totelka.

-Aurkeztu besterik ez dut nahi - erantzun zion -. Ni Sebas naiz.

-Ni...

-Ixo! - moztu zuen, ezkutuan zuen haserre guztia agerian utziz -. Badakitnor zaren, ume sarkin bat baino ez.

Mikel inguratzen zuten gainerakoak ere barreka hasi ziren, eta, Sebaszenez talde hartako nagusia, serio ipini ziren hark barreari eutsi zionean.Honek ukabila altxatu, eta indar izugarriz jo zuen.Mikel, lurrera bota, etabesteak ostikoka hasi zitzaizkion. Gero, egitekoa amaitu ostean, motxilakendu eta errepidera jaurti zuten. Jendea zetorrenez, mutikoa zegoen beza-la utzi, eta joan egin ziren.

Egoera hark azkartutako taupadak baretu zirenean, itsasoa bezala, ekai-tzaren ondorioz, ikastetxera hurbildu zen abiadura bizian, berandu baitzebi-len.

Hurrengo goizak ez ziren aurrekoa baino hobeagoak izan, Sebas eta berekoadrila saihesten saiatu arren, nolanahi ere, beti aurkitzen zuten, haserre

GABONETAKO OPARIAGABONETAKO OPARIA

3535


guztia berarekin ordaintzeko. Ispiluaren aurrean bere aurpegia ikusten zuenean,gero eta okerrago zegoela ohartzen zen, baita begi-zuloen tamaina areagotzenzihoala ere, denboraren ondorioz. Eta ez hori bakarrik, gorputz osoa ubeldurazjosita zeukan, eta psikikoki ezinegonik ikusten zuen bere burua, hurrengo goize-tan gertatuko zenaren zain.

Gurasoak berehala ohartu ziren zerbait ez zegoela bere lekuan, dena den,guztiok daki-gunez, gurasoek ezkutuko ahalmena dute, beren seme-alabak senti-tzen dutena jakiteko.

-Mikel, azken egunetan arraro samar zaude, kezkaturik - esan zion amakgoxo-goxo, afaltzen ari ziren bitartean -. Zer gertatzen zaizu.

-Ezer ez - erantzun zion hark.

-Tira esan, seme, gure esku dagoen guztia egingo dugu zuri laguntzeko - erre-akzionatu zuen aitak.

-Ondo da ....

Eta gurasoen harridura keinuei jaramonik egin gabe, azken egunetan gertatu-takoa kontatu zien, xehetasun osoz, ia ordu erdi behar izan bazuen ere. Egia esan-da, askoz lasaiago gelditu zen bere arazoa komunikatu zienean. Hurrengo egune-an, aita konponbide bila joan zen Mikelen eskolara, ez baitzekien zer egin. Bainabere semeari ezer ez gertatzeko autoan eraman zuen. Mikel bere aitaren ondoanegoteak seguru sentiarazten zuen, berarentzat hura argia bezalakoa zen banpiro-en aurrean.

Ikastetxera heldu eta zuzendariarengana jo zuten. Atean kolpe batzuk emanzituzten.

-Bai? - galdetu zuen zuzendariak.

-Ni naiz, Mikelen aita. Lehen telefonoz kontatu dizudanagatik nator.

-Ah, sar zaitezte, mesedez.

-Ez dakit zer egin arazo honi aurre egiteko. Eta zuk, suposatzen dudanez,honelako egoera asko konpondu dituzunez aholku bila etorri naiz.

-Ba, kasu honetan zuhurrena poliziari deitzea da, mutil hauek atxilotzeko.Baina noski, frogak behar dituzte - esan zuen, Mikeli begiratuz-. Horretarako,Mikel kaletik bakarrik joan beharko litzateke eta erasotuz gero, polizia zain dago-ela, ezingo dute ezer egin.

Elkarrizketa bukatu ostean poliziari deitu zioten, eta, hauek, Mikelen etxera-ko bidean,

egon ziren zain, kaleko jantziekin, hara eta hona ibiltzen. Horregatik, Mikel,etxera zihoanean, nortzuk ziren konturatu ez bazen ere, bazekien hor zeudela; ezzuen inolako beldurrik izan, aste horretan lehen aldiz. Bere "etsaiak" urruneanikustean ez zuen abiadura moteltzeko beharrik izan, zuzen joan zen haiengana,aurre egitera.

Sebas hurbildu zitzaionean irribarrez, berak ez zuen atzera egin.Edozertarako prest zegoen.

-Beno, beno, ume mukizua etorri da irribarretsu gaur- esan zuen Sebasek bur-lati-. Ikusiko duzu nola aldatzen zaizun aurpegia ukabilkada bat ematen badizut.

Hau esanda, besoa altxatu zuen, Mikeli ukabilkada emateko. Baina ezin izanzuen ezer egin, ezta gihar bakarra mugitu ere, elkarrizketa entzuten ari zirenpolizietako batek besotik heldu baitzion, eta Mikelen arindura eragin zuen esaldiaesan zuen:

-Atxilotuta zaude!

Egun hartatik aurrera Mikelek ez zuen, ez Sebasen, ez taldeko gainerakoenberririk izan eta, egia esanda ez zuen nahi. Kontu hura guztiz ahantzi zuen, bainaez esperientzia hartan ikasi zuena.

Abenduaren 25ean, familia guztia oso giro atseginean afaltzen ari zen bitar-tean, Gabonetako zuhaitzean ezer ez zegoela ikusita, aitak itaundu zuen:

-Mikel, ez duzu oparirik eskatu, zer nahi duzu?

-Baina aita, jada badaukat zuen konpainia eta laguntza, ez dut besterik behar.

Bai, arrazoi zuen hauexek dira zoriontasunaren giltzarriak.

3636

ikasle

en la

nak

ikasle

en la

nak

J.R.R. Tolkienen “Eraztunen Jauna: erregearen itzulera” irakurridut. Bi zati nagusitan banatuta dago, 5. eta 6. liburuak baititubarnean. Izan ere, “Eraztunen Jauna” trilogiaren hirugarrenliburukia da eta bakoitzak bi zati ditu. Zati bakoitza kapitulutanantolaturik dago. Honek guztira 19 kapitulu ditu eta 392 orri-alde. 2003an argitaratu zen lehen aldiz euskaraz, baina lehenargitalpena 1955ekoa da.

Narratzaile orojakile batek 3. pertsonan kontatzen ditu munduerabat fantastiko baten nondik-norakoak. Istorio epiko honetanbi pertsonaia nagusi daude. Lehenengoa Frodo izeneko “ho-bbit”-a da. Berak eraztun magiko bat darama suntsitua izandaitekeen leku bakarrera, gaizkia garaitzeko modu bakarra horibaita. Beste pertsonaia nagusia Aragorn da, gizakien erregearenoinordekoa, mundua suntsitu nahi duen Sauronen aurkakogudetan zeregin garrantzitsua betetzen duena.

Idazleak diskutso-mota guztiak darabiltza, baina narrazioa etadeskribapena nagusitzen dira. Hizkuntza oso landua eta aberat-sa da, deskribapen zehatz eta poetiko ugari egiten baititu.

“Eraztunen Jauna” ongiaren eta gaizkiaren arteko borrokari,ausardiari, etsipenari, maitasunari eta betebehar saihestezin batiburuzko kontakizun epikoa da, ekintzaz betea.

Izugarri gustura irakurri dut, gero zer gertatuko zen irrikan, hauliburua irakurtzen dudan bigarren aldia izan den arren. Esandezaket nire liburu gogokoena dela, Tolkienen mundumagikoan erabat murgiltzen naizelako irakurtzean. Lehen aldizirakurri nuenean liluratuta geratu nintzen unibertso oso bat hainzehatz asmatu zitekeela ez nuelako uste. Hizkuntzak, izakiezberdinak, jainkoak, kulturak, lurraldeak, klimak… denakasmatu ditu Tolkienek.

Eleberrien helburuetako bat entretenitzea da, eta liburu honekedozeinek baino hobeto lortzen duela deritzot. Gustatu ezzaidan gauza bakarra mendebaldekoak onak eta hegoalde etaekialdekoak gaiztoak izatea da, beti gertatzen den moduan.Aipagarriena amaiera iruditzen zait, azkenean Frodok ez due-lako eraztuna suntsitzen, hau bere jabe egiten delako, uste-kabean. Eraztuna kasualitatez desagertzen da, Gollum pertsona-ia eskizofreniko bitxi eta gaiztoak hartu eta nahi gabe sumendibaten barrenera erortzean.

Josu Andrieu Rodríguez

Batxilergoko 1.B

ERAZTUNEN JAUNAERAZTUNEN JAUNA

KritikaKritika

3737


Egun hauetan Cuatro telebistak saio berri bat hasi du: munduko hiru tribu antzinakotan murgiltzea partehartzaileak, hau da, Namibiako hinben, Indonesiako mentawai-en eta Kalahariko bushman-en artean, mundu

exotikoaren gogortasunera moldatzeko gaitasuna ba ote dugun aztertzeko. Lan horretan hiru familiak hartukodute parte, eta hiru astez tribuko jendearen artean bizi beharko dute, astez aste telebistak ezarritako erronkakgaindituz, tribuko benetako kide izatera iristeraino. Hau tribuko buruak erabakiko du, tribu osoaren izenean.Lortuz gero, saria 150.000 €-takoa izango da. Telesaio hau “Tickets to the tribes” formatuaren egokitzapena

da, jada Belgikan, Alemanian, Holandan, Norvegian, Zelanda Berrian eta Australian eman dena.

Badirudi ikuskizun huts bihurtu nahi dugula herri zahar hauen bizimodua, diruaren truke jarduera akultu-ratzaile bortitza eraginez gure entretenimendu hutserako, haiengan eragin txarrik izango ez duelakoan. Badirudi

historiak ez digula eskarmenturik eman, eta erakutsi, haien izateko era hain berezia eta aberatsa bada, oso-osodelikatua ere badela, eta gurearen ondoan lehiatu ezin dela.

Ikus dezagun hiru tribu hauetako bat, hinbena, nolako gizarte aberatsa den.

Hinba-tarrek Kuneneko eskualdean bizi den etnia bat osatzen dute, Namibiako ipar mendebaldean. Seimila hinba geratzen dira gaur egun, abeltzain erdi nomadak dira eta euren ohitura eta kultura izaten jarraitzen

dute. Izan ere, talde bakarra da eskualde hartan euren antzinako bizimodua jarraitzen duena.

Tribuko burua buruzagi espirituala da. Poligamia zilegi da; baina, hala ere, gizon batek emakume berarekin,besteei kasurik egin gabe, igaro dezakeen gehienezko denbora bi gauren artekoa da. Arau hau ez bada betetzen,

klaneko buruzagiak elkartu egiten dira gizonaren egoera berrikusteko. Gizon helduek, abere asko dituztenek,euren aberastasuna erabiltzen dute emazte askoz jabetzeko.

Emakumeak ez dira monogamoak, “nire senarraz gain hiru mutil-lagun ditut” dio Tjingee-k, “senar baka-rra izango banu beste emakumeek barre egingo lidakete eta ez dudala ezertarako balio esango lukete, gizon

bakarra izateagatik”, dio gazteak.

Emakumeek nahi duten gizonarekin harreman sexualak izan ditzakete euren senarrari eskatuz gero.

Hinbatarren herria librea eta berdintasunezkoa denez, emakumea senarraz aldatu edo taldez kanpokogizon batekin elkartu daiteke. Gizon batek hogei neska-lagun eta hiru emazte izan ditzake, eta emazte eta

neska-lagunek, aldi berean, bosna maitale izan ditzakete. Hori dela eta, pertsona batek HIESa badu, nahitaezguztiok egongo dira kutsatuta. Namibiak hiesa-indize handiena duten herrialdeen artean hirugarren tokia

hartzen du (%20).

Baldintza klimatikoak zirela eta, hinbak kanpoaldearekiko isolatuta egon dira, baina Namibiaren indepen-dentzia gertatu zenetik (1900) turista askoren bisita izan dute. Turista hauek gozokiak eramaten dizkiete umeei(txantxarra eraginez) eta alkohola (hinba gizonak alkoholizatu egin dira azkenaldian). Ondorioz eskale bihurtu

dira, turisten laguntzarekin alkohola erosten jarraitzeko. Herri gunea bitan banatuta dago marra batekin.Bakarrik gizonarenean egon daiteke, emakumerenera ezin da igaro.

Hinben artean emakumeak pribilegiatuak dira. Emakume baten hilketak gizonarenak halako zigor bikoitzajasotzen du. Hau gertatzen denean taldeko buruzagiak bildu eta zigorra jartzen da, abere-buru kantitate zehatz

baten bidez.

Emakumeen edertasuna azpimarratu behar da. Eguzki-izpietatik babesteko okre-gantza eta belar batzukerabiliz nahaste bat egiten dute, belarritako eta lepokoez gain. Euren azala nahasketarekin babesten duten beza-

la ilea ere landare-buztinarekin igurzten dute, rasta zilindrikoak eginez. Txinkorda hauek euren seme-alabengeneroa zehazten dute, eta emakumeen apaingarriak ezberdinak dira ezkongabeak, ezkonduak edo amak badi-ra. 15 urteko neskek metalezko lepokoak dituzte. Azalean daramaten krema euren garbitzeko era da, izan ere,hinba emakumeak ezin baitira garbitu; soilik bizitzan behin garbitzen dira, ibaian, ezkontza aurreko egunean.

Kalamuz, lohiz eta ongarriz eraikitako etxola txikitan bizi dira, eta hauek hinben klaneko familia nukleartxikiak biltzen dituzte. Etxola txiki hauek emakumeek eraikitzen dituzte eta bertan pasatzen dute gaua eurensenarrekin. Gaua heltzean, gizonek emazteei arreta berezia eskaintzen diete. Emakumeentzat garrantzitsua da

lehenengo emaztea izatea, pribilegio jakin batzuk lortuko dituelako, haren duintasuna gordeko dutenak.

Bizitza familiarra euren gizarteko oinarria da, eta lotura askaezina dute ahaidetasun matrilinealak eta lanpatrilinealak direla eta. Sukaldatu emakumeek egiten dute, gizonek berbari emate dioten bitartean, eta umeak

lau hankan katuka dabiltzan bitartean, su ondoan leku bat aurkitzeko eta bertan lotan geratzeko.

HINBAKHINBAKiritziairitzia

UNA HISTORIA DE MARGINAUNA HISTORIA DE MARGINA

3838

ikasle

en la

nak

ikasle

en la

nak

Querida Melissa:

He decidido escribirte una cartadebido a que desde esa noche queestuve contigo no hago nada más quepensar en ti , también he estado pen-sando en que podría ir yo de nuevopero creo que no sería lo adecuado.

Probablemente no te acordarásde quién soy porque han pasado variassemanas pero yo sí que me acuerdomuy bien de ti. He estado varias vecesen tu trabajo con tus compañeras yaunque a ti te dé igual esto, quierodecirte que no eres como las otras.

Eres especial, según entramos alcuarto me sentí diferente que con lasotros citas y sin lugar a dudas ésta hasido la cita mas maravillosa de todasaunque muy breve.

Además de esto, también tequería decir que aquella noche noestaba en muy buen estado, me habíatomado alguna droga pero creo quepodemos volver a repetirlo.

Entendería que me dijeras queno te gustaría seguir teniendo unarelación conmigo, pero me costaríamucho aceptarlo, con esto no te quie-ro presionar y lo que me tengas queresponder, dímelo, pero si no teimporta me gustaría que me dijeras elporqué.

Sé que te costará creerlo o se tehará muy difícil comprender mi situa-ción, pero a mí se me va a hacer muydifícil olvidarme de ti.

Espero que confíes en mí y quesigamos los dos adelante una nuevavida, pero aún sería más bonito si lasiguiéramos los dos juntos, ayudán-donos, en las cosas buenas y en lasmalas. Sé que no le vas a dar impor-tancia a esta carta pero lo he hechopor el bien de los dos, lo siento, peronecesitaba contar lo que siento aalguien y creo que tú eres la personamás apropiada.

Espero que me contestes y si asífuera, me gustaría que pienses muchola respuesta y que sepas que yo te esta-ré esperando toda mi vida.

Juan, el chico que no para depensar en ti.

Querida Melissa:

Lo primero he de decirte que mehe alegrado mucho cuando he recibi-do tu carta.

Como te había dicho en la ante-rior carta, me está costando muchocomprender en qué situación estoy, esdecir, en lo que uno siente después delrechazo de una mujer.

Estate tranquila, no pienso quesoy un inútil, pero la verdad es que enalgunos momentos pienso que soy unfracasado: no tengo trabajo, estoymetido en el mundo de las drogas (delque se me hace muy difícil salir).

Quiero que sepas que lo estoyintentando dejar y ésto lo hago por tiaunque también por mi salud. Y creoque se me haría mucho más fácil si túestuvieras a mi lado.

Te voy a parecer un pesado perosi tú piensas que lo nuestro no funcio-naría, creo con un trabajo estable y túfuera de la prostitución lo podríamosintentar. Si hace falta empezaré a bus-car un trabajo con el que podamosmantenernos y tener una casa sin quetú ejerzas de la prostitución.

No quiero que tú estés mal pormí, pero lo que no puedo hacer escomo si no hubiera pasado nada,como si no hubieras existido para mí,y olvidarte.

Me gustaría mucho estar junto ati en Los Ángeles y desde ahora tedigo que si hace falta esperaré unosaños, todo el tiempo que me pidas tú.Me gustaría seguir hablando contigo,día a día, y que poco a poco, nuestrarelación fuese mejorando y conocién-donos más.

Espero que en un futuro hayaalgo más que una relación de unosamigos, pero creo que para que paseesto, debemos tomar la cosas conmucha calma, poner muchas ganas yno rendirnos nunca, aunque habrámomentos que serán duros quieroque sepas que ahí estaré yo para ayu-darte.

No me tienes que pedir perdón,y te lo vuelvo a repetir: te estaré espe-rando siempre y muchas gracias denuevo por contestarme y explicarmetus razones.Juan.

Querido joven:

Para empezar, quería decirteque me ha sorprendido mucho tucarta, pero te mentiría si te dijeraque me ha gustado lo que medecías en ella.

La verdad, yo no sabía que tehabías sentido así aquella noche,cuando yo sólo me limité a hacermi trabajo, pero al parecer para tisignificó mucho, demasiado en miopinión.

Por otra parte me sorprende queno te hayas dado cuenta de queno podemos estar juntos porquesomos muy diferentes y yo nopodría mantenernos con mi suel-do a los dos, ya que tú no tienestrabajo.

No quiero que pienses que pormi culpa no sirves para nada, queeres un inútil; porque ten clarosiempre que eso no es así, simple-mente, nuestros mundos son muydiferentes. Quizás, si los dos noshubiéramos conocido dentro deunos años, cuando todo fuesemejor para los dos (yo, fuera de laprostitución, y tú, con trabajoestable) las cosas habrían sidodiferentes y podríamos haber vivi-do una historia preciosa de ver-dad; pero ahora se me hace muydifícil mantener una relación yaque muchas veces no tengo sufi-ciente dinero ni para mí.

Estoy segura de que, si lo inten-tas y te olvidas de mí, puedesencontrar a alguien que te hagafeliz, porque te lo mereces.Pensarás que no te conozco losuficiente como para decirteesto, pero siempre he pensadoque los que ahora lo estamospasando mal luego seremos feli-ces y podremos hacer cosas queahora no podemos, simplementeporque creo que la vida nos lodebe.

Así que sigue con tu propia viday quizás dentro de unos años nosencontremos los dos de nuevo,pero lejos de aquí, de Los Ánge-les, con nuestra vida hecha porseparado y felices.

Si quieres, podemos seguir encontacto y que sepas que me tie-nes aquí para lo que sea.

Para terminar, me gustaría pedir-te perdón por las esperanzas quete he podido dar, ya que en nin-gún momento quería hacertedaño.

Con cariño,

Melissa.

ACIONACION

3939


Querido joven:

He recibido tu carta ahoramismo, y sin pensarlo más he deci-dido responderte, ya que meparece que no has entendido (ono has querido entender) lo quehe querido decirte.

Yo no quiero mantener ningúnromance contigo, aunque no meimportaría que fueramos amigospor eso te dije que me tienes aquípara todo lo que desees. Como hepodido ver, la última frase queescribí te confundió (con cariño) ypor culpa de eso te has imaginadocosas que no son y que no seránnunca.

También quería dejar claro que,cuando dije que si nos hubiéramosconocido en otra época todohubiese sido diferente, no queríadecir que tenemos que quedardentro de unos años (porque yono quería decirte eso, es más, que-ría que entendieras que lo nuestroes imposible) sólo quería que no tesintieses mal.

Pero hay algo muy importanteque debo aclararte y estoy segurade que te lo vas a tomar realmen-te mal, porque sé que no te loesperas por nada del mundo, peroes necesario decírtelo: estoyembarazada y por las fechas lomás posible es que sea tuyo. Losiento. Lo siento, de verdad. Ya séque ahora lo más posible es quequieras venir a hablar conmigopero eso es imposible, ya que mijefe no me deja. Así que te agra-decería que me dijeras lo quepiensas por cartas.

Pero esto no es todo. No voy aabortar. Me ha dicho una compa-ñera mía que hace mucho daño yque tienes que estar mucho tiem-po en reposo y yo, joven, nopuedo permitirme eso. Además,creo que la vida es maravillosa y elniño merece vivirla, aunque noconmigo. Yo no puedo hacermecargo de él. Mis padres no estánen Los Ángeles y hace ocho añosque no les veo, por lo que noaceptarían al niño. Por esto, hepensado que sería maravilloso quese quedara contigo. Me hasdemostrado que eres muy valientey muy maduro, ya que un niñoinmaduro no podría decirle aalguien que le quiere de la formaen que lo has hecho tú. Por esocreo que podrías ser un buenpadre.

Ahora tengo que ir a trabajar,pero sólo quería decirte de nuevoque lo siento aunque es normalque no me creas después de todolo que te estoy haciendo pasar.

Espero tu respuesta, Melissa.

Querido joven:

Entiendo que te sientas mal,pero te digo de nuevo que nos-otros dos no podemos estar juntospor las razones dichas y que ya nopienso volver a repetir. Sólo tepido por favor, que no me pon-gas peor de lo que ya lo tengo, ymenos dándome consejos saca-dos de tu vida personal. Sientomucho que eso te haya pasado ati, pero no tiene porque pasarle alniño, estoy segura de que tú levas a dar el amor que yo nopodré darle nunca y no notará mifalta.

Creo que nunca le he pedidonada a nadie porque siempre hesentido que todos han intentadohacerme daño y siempre helogrado valerme por mí misma sinayuda y, no sé, tampoco quieroque eso cambie, por eso quieroque te quedes con el bebé. Séque puedes hacerlo muy bien.

Por lo que veo lo que más te pre-ocupa es que el niño note mi faltay ahí puedes ayudarle mucho tútambién porque has pasado poreso. Como ves, tienes muchascualidades para ser un granpadre así que no te desanimes.Además, si se quedara conmigo,estaría en constante peligro. Porejemplo el otro día, se empezarona pegar dos hombres de nego-cios porque los dos querían estarcon la misma chica. No piensopermitir que mi hijo viva en eseambiente.

Como me has dicho, podría salirde la prostitución, pero no puedo.Ahora no, de verdad. Necesitodinero para volver a casa, al pue-blo. Por mucho que les fastidie amis padres, tengo que hacerlo. Mihermano está muy mal, tiene leu-cemia. Siempre ha estado mal, esverdad, pero ahora ha empeora-do y creo que va a morir si noconsigo dinero para una opera-ción, así que, como ves, nopuedo dejarlo ahora. Por eso tecomenté que si nos hubiéramosconocido unos años más tarde…

Bueno, no te quiero agobiar nidar pena. Si te parece, te iré infor-mando de las revisiones, etc. paraque veas cómo va la cosa y yahablaremos más detenidamentedel tema de la educación.

Espero recibir tu contestaciónpronto, antes de irme de la ciu-dad, si no, no sabré nada de tihasta dentro de bastante.

Hasta pronto, Melissa.

Querida Melissa:

Lo primero que te quería decir esque eres tú la que lo has entendidomal, ya sé que me has rechazado, ¿perotengo que comprender que no me hasdejado las cosas suficientemente cla-ras? Porque lo que no entiendo esentonces por qué me escribes que sinos hubiéramos conocido podríahaber pasado algo entre nosotros dos.Estáte tranquila que ya sé que noquieres nada conmigo pero te reco-miendo que si te pasa algo parecido alo siguiente no intentes quedar en tanbuen lugar.

Me he quedado muy sorprendi-do cuando me has dicho que estásembarazada. No sé cómo decírtelopero te lo voy a dejar claro. No sé siserá mío si tú estás segura me lo creo,pero desde luego que si es mío noquiero quedármelo. Creo que en unaeducación para un hijo lo mejor quehay, es que tenga un padre y unamadre, porque cada uno le podrá ayu-dar en distintas aspectos. No te lo digopara que estés triste, pero yo solo heconocido a mi padre y en muchosmomentos necesitas la ayuda dealguien más. Tampoco creo que yo nofuera capaz de criar a un hijo, notengo ni trabajo ni casa estable, nivida, ni futuro.

Igual podemos seguir teniendouna relación cercana, podemos acor-dar qué hacer con el hijo y podemosayudarnos mutuamente.

Siento mucho lo que le pasa a tuhermano y de verdad te digo que sinecesitas dinero, cuando empiece atrabajar, que será dentro de poco, tedaré el dinero que necesites.

Estáte tranquila que yo te creo yno te preocupes porque yo esté mal,todo no puede ser lo que uno quiere.Espero que lleguemos a un acuerdo enel que los dos nos sintamos a gusto.Siento decirte esto pero te voy a vol-ver a repetir que no estoy dispuesto aque me dejes al niño. Me gustaríapoder hablar con tigo cara a cara.

Juan, espero recibir la respuesta.

Maite Solozabal eta Irati Bañuelos 4DMaite Solozabal eta Irati Bañuelos 4D

4040

Urtero bezala Ingeles mintegian antolatu dugu SanValentin Eguna zela eta, amodiozko gutunen lehiaketa.

Oso parte hartzea ona izan du lehiaketa honek etahemen dituzue adibide batzuk.

ikasleenikasleen

Durante el presente curso, se recibióuna propuesta del INTA(InstitutoNacional de Técnica Aeroespacial)para la realización de un trabajorelacionado con la visión de la Tierradesde el Espacio y que entraría enun concurso a nivel estatal.Proposamena ikasleei luzatu zitzaieneta guztietatik 4. mailako lau agertuziren prest.Txema Floresen tutoretzapean “ElGPS y su aplicación en laTopografía” lana burutu zuten.Horretarako dokumentazio desberdi-na erabili eta bi ordutako praktikakegin zituzten benetako ekipo etaprofesional batekin.Estatu mailan 30 lan onenen arteangelditu zen Koldo Mitxelenakoa.Beraz, esperientzia arrakastatsuaizan da, 100 lan inguru aurkeztu bai-tziren.

GRAFITIAKPOLIKIROLDEGIAN

GRAFFITIAKPOLIKIROLDEGIAN

Alba Jimenez eta Iker de Luz jo ta ke aritu ziren polikiroldegia alaitzen beraien graffitiekin.Plastika ikasgaiean burutu zuten jardun hau, eta espero dugu datorren uikasturtean jarraitu-ko dutela gehiago egiten.


4242

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 1ADBH 1A

KOLDO MITXELENAKOLDO MITXELENAInstitutukoInstitutuko

ikasleen argazkiakikasleen argazkiak

4343

argazkiakargazkiak

DBH 1CDBH 1C

DBH 1BDBH 1B

4444

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 1FDBH 1F

DBH 1DDBH 1D

4545

argazkiakargazkiak

DBH 1GDBH 1G

DBH 1EDBH 1E

4646

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 2ADBH 2A

DBH 2BDBH 2B

4747

argazkiakargazkiak

DBH 2DDBH 2D

DBH 2CDBH 2C

4848

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 2EDBH 2E

DBH 2FDBH 2F

4949

argazkiakargazkiak

HBEHPHBEHP

Lantegi GelaLantegi Gela

5050

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 3ADBH 3A

DBH 3BDBH 3B

5151

argazkiakargazkiak

DBH 3CDBH 3C

DBH 3DDBH 3D

5252

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 3EDBH 3E

CD1CD1

5353

argazkiakargazkiak

DBH 4ADBH 4A

DBH 4BDBH 4B

5454

argaz

kiak

argaz

kiak

DBH 4CDBH 4C

DBH 4DDBH 4D

5555

argazkiakargazkiak

DBH 4EDBH 4E

CD2CD2

5656

argaz

kiak

argaz

kiak

Batxilergoa 1BBatxilergoa 1B

Batxilergoa 1ABatxilergoa 1A

5757

argazkiakargazkiak

Batxilergoa 2ABatxilergoa 2A

Batxilergoa 1CBatxilergoa 1C

5858

argaz

kiak

argaz

kiak

Batxilergoa 2BBatxilergoa 2B

Erdi Mailako Zikloa 1.mErdi Mailako Zikloa 1.m

5959

argazkiakargazkiak

Goi Mailako Zikloa 2.mGoi Mailako Zikloa 2.m

Goi Mailako Zikloa 1.mGoi Mailako Zikloa 1.m

urtekmkaria1

Documents

Transcript of urtekmkaria1