urtekamkaria2
-
Upload
koldo-mitxelena -
Category
Documents
-
view
336 -
download
37
description
Transcript of urtekamkaria2
urteKMkaria2
Elkarlana Errespetua
ekologiaEuskara
Berdintasuna
Aniztasuna
EuskaraEuskal kultura
hezkidetza
2009 2010
TransmiSioaBizikidetza
nortasuna
Etorkizuna
Koldo MitxelenaI n s t i t u t u a
G a s t e i z
2Aurkibidea
ZUZENDARITZA
Zuzendaria: Alicia Epelde
Ikasketa Burua: Lontxo Ávila
Zuzendari ordea: Merce Sarasola
Ikasketa Buru ordea: Peio Fernández
Idazkaria: Isabel Cengotitabengoa
Idazkariordea: Maixabel Zumalde
L.H.ko koordinatzailea: Xabi Aldekoetxea
MINTEGIAK
Curriculum Desberdina: Aledo Amoros Jose Salvador, Candina
Uerediaga Mª Begoña, Gabilondo Jauregi Luma, Izaga Arrese Kepa,
Jaio Magunazelaia Eskarne, Lopez De Ipiña Peña Amado, Martinez Ortiz
Virginia, Saez Oca Jose Luis
Ekonomia: Mendiola Arza Jon
Erlijioa: Soto Lopez Rufino
Euskara: Aizpurua Cendoya Miren L., Beitia Molina Edurne, Moraza
Ruiz Beatriz, Samaniego Diaz De Corcuera Inmaculada, Serrano Lasa
Asier, Urretxo Fernandez De Betoño Abel
Filosofia: Etxeberria Zapirain Iñigo, Pagegi Bilbao Julia
Fisika-Kimika: Iriarte Lopez De Goikoetxea Juan Cruz, Ruiz Garcia
Marga, Sarasola Madariaga Merce
Gaztelania: Berrizbeitia Ugarte Esther, De Vicente Rivero Meltxor,
Hernandez Perez De Landazabal Koldo, Montero Sanchez Amparo,
Mujika Urteaga Carlos, Olea Lekube Iban, Otxaran Miranda Olga, Prado
Lopez Begoña
Gizarte Zientziak: Agirre Lamariano Iurgi, Beorlegi Ereña Mikel, Mau-
leon Crespo Koldo, Rico Iturrioz Xabier, Ruiz De Gordoa Musitu Alvaro,
Urutxurtu Bengoetxea Jon
Gorputz Hezkuntza: Avila Herrera Lontxo, Esteban Zarraoa Silvia,
Garmendia Berezibar Jose Luis, Gutierrez Akarregi Iratxe, Ruiz De Azua
Escudero Juan Miguel
Informatika: Alijostes Bordagarai Joseba Koldo, Etxaniz Osa Iker,
Herran Hernandez Iker
Ingelera: Cengotitabengoa Cuevas M. Isabel, De Celis Sierra Izaskun
Epelde Murgia Alicia, Etxezarraga Ziarrusta Irantzu, Martin Franco
Yolanda, Ormaetxea Milikua Oskar, Perez De Obanos Oiarbide Pablo,
Ruiz De Olano Ibarrondo Isabel, Santamaria Azkarate Irene, Urkijo
Azkarate Carlos Javier
Heziketa Zikloak: Akarregi Otxoantezana Luken, Aldekoetxea Arakis-
tain Xabier, Astobiza Del Pozo Unai, Esparza Lertxundi Igor, Etxebarria
Soraluze Gaizka, Perera Rivero Sheila, Uribe Laka Santi
Latina: Mtz De Ilarduya Saez De Asteasu Marije
Marrazketa: Fernandez De Landa Lasarte Nagore, Letona Agirre
Begoña, Rodriguez Toledo Mª Jesus, Urutxurtu Argiñano Belen
Matematika: Arsuaga Uriarte Eider, Bilbao Rui Wamba Asier, De Luz
De Luz Luis Mariano, Egurcegui Markinez Arantza, Ertzilla Etxanobe
Ana Isabel, Ganzabal Areso Marivi, Lopez De Aguileta Garcia De Albe-
niz Enrique, Torres De Bilbao Begoña, Totorika Bengoa Aritza, Zumalde
Ibabe Maixabel
Musika: Padilla Moyano Manuel
Natur Zientziak: Diez Aramendi Maitane, Insagurbe Lz. De Gamiz
Pilar, Lopez Gonzalez Antonia M., Ricarte Senosiain Juanjo, Unanue
Muñoa M. Aranzazu
Orientazioa: De La Peña Bernal M. Jesus, Fernandez Zeberio Peio,
Las Heras Larramendi Xabier, Martinez De Antoñana Arrue Lorea, Ortiz
De Viñaspre Guzman Alicia, Plazaola Ugarte Oihana, Santamaria Peña
Rosa
Teknologia: Lekue Azkueta Iker, Magunazelaia Zabala Iñigo, Muñoz
Palomo Soledad, Viteri Iñurrigarro Marisa
IDAZKARITZA
Txaro Senosiain, Itziar Sasiain, Estefania Lekuona, Jaione Retegi
ATEZAINTZA
Marian Esteban, Maribel Villalain, Manuel Garcia, Elisabet Urriz, Maite
Bayarri, Paka Robles
4
22
4859
IkastetxeazIksaturtean gertatutako aipagarriena: Guraso elkartearen berriak, ikasle ohiekin elkarrizketak, hezkuntza hausnarketak, agurrak, e.a.
Ekintza OsagarriakIksaturtean gertatutako aipagarriena: Guraso elkartearen berriak, ikasle ohiekin elkarrizketak, hezkuntza hausnarketak, agurrak, e.a.
Ikasleen LanakIksaturtean zehar ikasleak egindako lan ezberdi-nen bilduma
Taldeko ArgazkiakIkasturte honetako ikasle talde guztien argazkiak eta gelako denen izenak.
KOLDO MITXELENA BHIwww.koldomitxelena.net
[email protected]@koldomitxelena.net
KM I EraikinaBatxilergoa Eta Heziketa Zikloak
Aguraingo Taldea z/g 01013 GasteizTelf: 945283600/945283066 Fax:945256772
KM II EraikinaDBH
Behenafarroa Kalea z/g 01002 GasteizTelf: 945262233/945262078 Fax:945260028
Koordinatzailea: Koldo AlijostesMaketazioa: Igor Esparza eta Santi UribeInprimategia: Imprenta Sacal
3Sarrera
Gizakia antzina-antzinatik bildu izan da suaren in-
guruan. Hasiera batean epelean egotea baino ez zuen hel-
buru, baina denbora pasa ahala konturatu zen beste mota
bateko epeltasuna ere behar zuela; ez bakarrik azalean
sentitzen duena, baizik eta bihotz batetik bestera pasatzen
dena. Hori dela eta, sua aitzaki bihurtu zen istorioak eta
esperientziak elkartrukatzeko, eta horrek indar berezi bat
sortzen zuen zirkuluaren inguruan. Indar horrek zuen bo-
tere nagusia jendea batzeko ahalmena zen.
Denbora pasatu da eta erritual berriak sortu ditu-
gu, antzinakoak gogoratuz. Ikasturtea bukatzear dago eta
berriro urteKMkariaren inguruan bildu gara gure istorioak,
bizipenak eta izandako esperientziak partekatzeko. Espero
dezagun aldizkariaren suaren laguntzaz indar boteretsu bat
sortzea: eskola komunitate osoa batzen duena eta
gure bihotz guztiak epeltzen dituena.
Eskerrik asko zuen lan eta aha-
leginekin su hori indartzen lagundu
duzuenoi.
Desde tiempos inmemoriales el ser humano se ha reuni-
do alrededor del fuego. En un principio tenía como objetivo calen-
tarse, pero con el paso del tiempo se dio cuenta de que también
necesitaba otro tipo de calor, no únicamente el que se siente en
la piel, sino aquel que pasa de un corazón a otro. Por este motivo,
el fuego se convirtió en una excusa para intercambiar historias y
experiencias, creándose de este modo una peculiar energía alre-
dedor del círculo. El poder fundamental de está energía era el de
unir a la gente.
Ha pasado el tiempo y hemos ideado nuevos rituales re-
cordando los antiguos. El curso académico está terminando y nos
hemos reunido de nuevo alrededor de nuestra revista para com-
partir historias, vivencias y experiencias. Esperemos poder hacer
surgir, con la ayuda del fuego de nuestra revista, una energía
poderosa, aquella que una a toda la comunidad educativa
y que caliente nuestros corazones.
Muchas gracias a todos y a todas las que
con vuestro trabajo y esfuerzos habéis contri-
buido a hacer más fuerte ese fuego.
Hitzaurrea
Ikastetxeaz
4
Hemen gaude
berriro, suaren inguruan bil-
duta, prest ikasturte honetan
zehar bizi izan duguna par-
tekatzeko. Guztion indarrak
sua indartzen du eta garren
artean lehenengo oroitzape-
nak hasten dira poliki-poliki
gorputza hartzen.
Ekainaren bukaeran
hasi ginen egiten ikasturte-
ko buruhausgarria. Hamaika
zati desberdin izan genituen
esku artean eta guztiak modu
egokian konbinatzen saiatu
ginen, 2009-2010 institutuko
irudi egokia eratzeko.
Zati batzuk elkarrekin egokitzea asko kostatu zit-
zaigun. Adibidez, argi ikusten genuen institutuan egin be-
har ziren obrak udan zehar egin behar zirela. Zoritxarrez,
Administrazioaren planifikazioa eta gure nahiak ez zetozen
bat, eta nahiz eta hamaika aldiz eskatu, ez genuen lortu
dena egitea nahi genuen momentuan.
Uztailean Koldo Mitxelena IIko patioan eraikin
aurrefabrikatu bat kokatu ziguten, gure behin-behineko
jantokia izango dena. Odon de Apraiz ikastolako jantokia
bertako ikasleekin ikasturte batzuetan zehar partekatu on-
doren, gure jantoki propioa
kudeatzeko erronka hartu be-
har izan genuen. Lana ez da
batere erreza izan, eta eske-
rrak eman nahi dizkiot Pablo
Pérez de Obanosi, jantokiaren
arduradunari, egiten ari den
lan bikainagatik.
Egunak paper, aplika-
zio informatiko, telefono, bile-
ra, arazo eta nerbioen artean
eman ondoren, iraila iritsi zen,
eta horrekin batera ikasle, fa-
milia eta lankide berriei ongi
etorria emateko momentua.
Aurten 620 ikasle eta beraien
familiek, 88 irakaslek eta 5
langilek osatu dugu eskola
komunitatea. Hainbeste pert-
sona, bakoitza bere iritzi, itxaropen, proiektu, kezka eta
sentimenduekin kudeatzea lan gogorra bezain zoragarria
izan da. Argi dago erabaki guztiak guztien gustukoak izatea
ezinezkoa dela eta, nahiz eta borondate ezin hobearekin
jokatu, ezin dela beti asmatu pertsona guztiekin. Hobetzen
saiatuko gara.
Ikasturte hasieran Ordezkaritza Organo Goreneko
ikasle eta irakasle estamentuetan kide berriak sartu ziren
gure institutua utzi zuten kideen lekuak hartzeko. Hona he-
men urtean zehar lanean egon garen kideon zerrenda:
SUAREN EPELETAN
5Ikastetxea
zDatorren ikasturtean, bi urtean behin egiten den
bezala, hauteskunde prozesu bat ireki behar da Eskola
Kontseilua berritzeko. Espero dezagun eskola komunitatea
animatzea eta jende askok parte hartzea.
Batxilergoko obrak ikasturtearekin batera hasi zi-
ren. Hilabeteetan zehar bai ikasle, bai irakasle eta bai ins-
titutuko langileek gure esparrua partekatu behar izan dugu
institutuko kide berriekin. Obretako langileekiko harrema-
nak nahiko onak izan dira orokorrean, baina beste elementu
batzuekin elkarrekin bizitzea ez da batere erraza suertatu:
zarata, hautsa eta hotza direla-eta gure eguneroko bizitza
nahiko gogorra izan da guztiontzat. Dena dela, guztion ja-
rrera, ahaleginak, pazientzia eta ulerkortasuna azpimarratu
nahi ditut, eta bihotzez eskertu. Obra bukatuta dago azke-
nik: hainbeste behar genuen igogailua martxan, komunak
berrituta, irisgarritasuna bermatzeko geletako ateak alda-
tuta eta kanpoko arrapalak eginda, fitness gelako asfalto-
zko estaldura berrituta, patioko estolda-zuloak garbituta,
eta institutu osoa margotu berria. Ez da eraikuntza berri
bat, baina behintzat itxura eta hainbat baliabide hobetu
dizkiogu.
Beste erronka batzuk ere izan ditugu ikasturtean
zehar:
Programazioak berritu ditugu, eta horretarako
irakasleok prestakuntza berezia izan genuen Berritzegune-
ko Alberto Bagazgoitia eta Ana Fernández de Betoñoren
eskutik
IKT Ikastetxe Eredu proiektuarekin jarraitu dugu.
Irakasle batzuek beraien prestakuntza sakondu dute te-
knologia berrien arloan: hainbat kasutan lehengo perfila
ORDEZKARITZA ORGANO GORENA
BEREZKO KIDEAK
BESTELAKO KIDEAK
Zuzendaria
Alicia Epelde
Ikasketa Burua
Lontxo Avila
Idazkaria
Isabel Cengotitabengoa
Udal Ordezkaria
Enrike Platas
Peio Fernández
Merce Sarasola
Maixabel Zumalde
Carlos Mujika
Pilar Insagurbe
Juanmi Ruíz de Azúa
Manuel Padilla
Juanjo Ricarte
Xabi Rico
Marga Ruíz
IrakasleaK Ikasleak Gurasoak
Iñigo Lapitz
Lidia Miranda
Pilar Varela
Pedro Bravo
Gotzon Berganzo
Joseba Nafarrate,
Roberto Zubia
Koldo Camón
Oskar Bañuelos
Ane Amenabar
Jon Arribas
Xuban Nafarrate
Naroa Hernández
Andoni Ramos
Oier Bravo
Julian González
Nerea Monzo
Aitor Irureta
Ikastetxeaz
6
ateratzea izan da helburua; beste batzuetan, berriz, tresna
berriak ezagutzea. Berritzeguneko Emilio Azueta gure ar-
tean izan genuen, blogak ikaskuntza-irakaskuntza tresna
bezala aurkezteko eta gure trebakuntza hobetzeko. Ho-
rretaz aparte, Koldo Alijostesen ardura izan da gure sarea
berrantolatzea, prozesu pedagogikoen jarraipena eta ba-
liabideen kudeaketa.
Berrikuntza proiektu berri bat ere eraman dugu au-
rrera: ikasgela birtuala. Ikasleen gaitasun digitala garatzen
eta beraien autonomia jorratzen saiatu gara. Horretarako,
berriz ere, Berritzeguneko aholkulariaren laguntza izan
dugu irakasleon
formazioa sen-
dotzeko.
Hezike-
ta zikloko
irakasleak ere
hainbat ikasta-
rotan parte har-
tu dute beraien
p res takun tza
sendotzeko as-
moz: Goi Mai-
lako Heziketa
Zikloetako ikas-
tetxen artean
antolatu zen Lehen Leguntzak Uretan formakuntza ikas-
taroan eta Erdi Mailako Ikastetxeen artean antolatu zen
Mendi Bizikletako Jetsieretako Teknika jardueretan.
2008-2009ko Diagnostiko Ebaluazioko emaitzak
jaso ondoren, Hobekuntza Plana prestatu eta bai Klaus-
tro bai OOGren aurrean aurkeztu genuen. Emaitzak gutxi
gorabehera espero genituenak izan ziren, eta Hobekunt-
za Plana egiterakoan argi izan dugu helburua izan behar
dela gaitasun guztietan gutaz espero zitekeen mailatik gora
mantentzea, betiere “erdikokeria”-rekin konformatu gabe
eta bikaintasunetik ihes egin gabe.
Lankide berri bat izan dugu aurten gure artean:
Cindy Hooper. Guregana etorri zen ingeles elkarrizketa la-
guntzaile eta lan ederra egin du ikasleen motibazioa han-
ditzeko. Oso esperientzia positiboa izan da.
Bizikidetza arloan aurtengo proiekturik handiena
AIA berritzeko antolatu zen World Kafea izan da. Hor ere su
berezi baten inguruan bildu ginen ikasle, familia, irakasle
eta gonbidatuak. Une paregabea izan genuen gure ideiak
eta iritziak elkar trukatzeko. Sortu zen energia oso boteret-
sua izan zen eta
indarra eman
zigun lanean
jarraitzeko. Es-
kerrik asko hain
ilusio handia-
rekin proiektu
honetan parte
hartu zenu-
tenoi, eta be-
reziki Amparo
Monterori bere
ene rg i a rek in
beste guztiok
kutsatzeagatik.
Oraindik falta zaigu azken pausua ematea: AIA berria bera
ekoiztea. Oso denbora gutxi falta zaigu ikasturtea bukatze-
ko eta ez dakit aukera izango dugun proiektu hau bukat-
zeko. Hala ez bada, irailean bertan indar berriekin hartuko
dugu eta eskola komunitate osoko partaidetzarekin behin-
betiko dokumentua egingo dugu.
Eskolaz kanpoko ekintzen jarraipen berezia egin
dugu, eta koordinazioa indartzeko Juanmi Ruiz de Azuak
jardun du. Aurten gauzak hobeto joan dira orokorrean,
7Ikastetxea
z
baina beti bezala, gauzak hobetzeko bidean jarraitu behar
dugu.
Aurten urteKMkariaren bigarren alea argitaratuko
dugu institutuko memoria ondo gordetzeko asmoz. Proiek-
tu honetan jende askok parte hartu du, baina nik hiru pert-
sona bereziki zoriondu nahi nituzke egindako lan gogorra
eta izan duten pazientziagatik: Koldo Alijostes, Santi Uribe
eta Igor Esparza.
BASTOBIk, bere aldetik, ahalegin handia egin zuen
Mendi Jardunaldiak antolatzeko. Esperientzia zoragarria
izan zen parte hartu genuen guztiontzat. Eskerrik asko
egindako lanagatik.
Bukatu baino lehen eskerrak eman nahi dizkiet hu-
rrengo ikasturtean gure zirkulua utziko dutenei:
Eskerrik asko aurten institutua utziko duzuen ikas-
leoi. Gauza asko konpartitu ditugu urte hauetan zehar: bat-
zuk onak, beste batzuk ez hainbeste; baina pentsatu nahi
dut guztiok zer edo zer positiboa ikasi dugula. Nik behintzat
ikasi dut. Espero dezagun gure helburu nagusia lortu izana:
zeuen buruaren jabe, libre, arduratsu eta kritiko izatea.
Eskerrik asko datorren ikasturtean gure artean
egongo ez diren irakasleei. Lan ederra egin duzue ikastur-
tean zehar.
Eskerrik asko BASTOBI aurrera ateratzeko ardura
utziko duzuenoi: Jon Saez de Cámara, urteetan lehendaka-
ri izana; Gloria Gutierrez; Lurdes Lekuona eta Joseba Na-
farrate. Lana ziur aski ez da erraza izan baina beti egon
zarete prest gure institutuaren alde lan egiteko eta gure
sua nekatu gabe elikatzeko.
Ikastetxeaz
8
Eta zirkuluan jarraituko duzuen lankideoi ere, eske-
rrik asko egindako lanagatik. Ezin dut ahaztu Kepa Izaga
, Salva Aledo eta Jose Luis Saez de Ocaren lana. Erronka
handi bat hartu zuten eta urteetan zehar lan bikaina bezain
zaila egin dute gure ikasleekin. Aipatu behar dut ere Isa-
bel Ruiz de Olanoren lana, hainbat urtetan zehar 4.DHBko
ikasleen ikasketa bidaiaz nekatu gabe arduratu dena. Bere
ondoan egon garenok ez genekien oso ondo nondik aterat-
zen zuen hainbeste energia. Bidaia ilusio osoz antolatu du
beti, gure ikasleek esperientzia paregabea izan dezaten.
Orain atsedena hartzeko denbora iritsi zaie. Merezi dute-
eta. Badakit gauza batzuk aipatu gabe geratuko direla.
Barkamena eskatzen dizuet aldez aurretik memoria ariketa
honetan dena ez sartzeagatik.
Gauza asko partekatu ditugu ikasturtean zehar:
momentu onak eta momentu ez hain onak, baina aipatu
behar dut momentu zailak egon diren guztietan zuen elkar-
tasuna sentitu eta zuen laguntza jaso egin dugula. Eskerrik
asko.
Zirkuluan azken begirada pausatzean begi lagun
batzuekin egiten dut topo: Isabel, Lontxo, Maixabel, Mer-
ce, Peio eta Xabiren begiak, hain zuzen ere. Haiek izan dira
ikasturte honetan zuzendaritzaren ardura nirekin bigarren
urtez konpartitu dutenak. Haien profesionaltasunak, gogo
handiak, indarrak, laguntzak, elkartasunak, eta umoreak
batzuetan agortzen ari zitzaidan energia berpizten lagundu
didate. Eskerrik asko bihotz-bihotzez, lankide/lagun horiek,
hor egoteagatik.
Suaren garren artean irudi asko pasatu dira, gure
bihotzetako energia indartzen. Ziur aski datorren ikastur-
tea, krisialdia dela-eta, ez da erraza izango, eta guztiok
ahalegin bereziak egin beharko ditugu gure hezkuntzaren
kalitatea bermatzeko. Orain eta hemen su eder honek eman
digun energia aprobetxa dezagun indar berriak berresku-
ratzeko eta datorren ikasturteari ongietorria emateko.
Y aquí nos encontramos una vez más, reunidos
alrededor del fuego, listos para compartir todo lo que
hemos vivido a lo largo del curso. He aquí un resumen
de nuestros retos más importantes:
Hemos empezado a gestionar el nuevo come-
dor
Se ha renovado parte del Consejo Escolar
Hemos terminado las obras del edificio de ba-
chiller: se ha colocado un ascensor, se han reformado
los baños, se han cambiado las puertas de las aulas y
se han construido nuevas rampas para garantizar la
accesibilidad, se ha renovado la tela asfáltica de la sala
de fitness, se han limpiado los sumideros del patio y se
ha pintado todo el instituto.
El profesorado ha recibido formación en distin-
tos aspectos: programaciones y competencias, y tec-
nologías de la información y la comunicación
Hemos iniciado un proyecto de renovación edu-
cativa: aula virtual
Hemos elaborado el Plan de Mejora a partir de
los resultados de la Evaluación Diagnóstica del curso
2008-2009
El alumnado ha recibido clases de conversación
de la mano de una ayudante de conversación nativa
Se ha organizado un World Café para recoger
ideas de todos los estamentos de la comunidad educa-
tiva con el fin de elaborar el nuevo ROF
Se ha intentado hacer un seguimiento especial
e intensificar la coordinación de las actividades ex-
traescolares
Hemos publicado el segundo número de nues-
tra revista
BASTOBI organizó las Jornadas de Montaña
9Ikastetxea
z
IKT Proiektua
Informazio eta Komunikazio TeknologiakPROIEKTUA
Azken urte hauetako bideari jarraituz, ikasturte ho-
netan ere aurrera pausoak eman ditugu esparru honetan.
Bi proiektu garatu ditugu:
1.- IKT ikastetxe eredua: Hirugarren ikasturtea
da proiektu honetan murgilduta gaudela, prozesu peda-
gogikoetan naiz gestio prozesuetan teknologia berrien
abantailetaz baliatzeko helburuarekin.
Bide honetan ikastetxeek lortzen duten
mailaren arabera, Hezkuntza Sailak IKT
ikastetxe eredu maila bat eskainiko dio,
agiri edo izendapen bat azken buruan.
Guztira 4 maila ezarri dituzte, eta gu,
lehena lortu nahiean gabiltza. Horre-
tarako, esan bezala, hainbat prozesu-
tan helburu batzuk lortu behar ditugu,
eta irakasleek IKTetan gaitasun batzuk
lortzea ezinbestekoa da. Ikasturte ho-
netan, irakasleen inplikazioa eta lana
esanguratsua izan da. Irakasleen ia er-
diak, azterketa bat gaindituz, IKT gaitasuneatan lehenen-
go perfila lortu du, eta bigarrena ateratzeko prestatu bada
ere, azterketa deialdirik egon ez denez, ezinezkoa izan da.
Hezkuntza Sailak proiektu hau izoztuta utzi du, eta gaur da
eguna, jarraipenik izango duenik ere ez dakiguna. Ikusten
denez, Eskola 2.0 proiektuak Sailaren indarrak eta sosak
aitu ditu, eta gu noraezean utzi gaitu.
2.- Ikasgela Birtuala: Ikasturte honetan Moodle
plataforma jarri dugu martxan. Online moldeko ikastaroak
sortzeko programa-multzoa da hau. Bere arkitektura eta
aplikazioengatik online klaseentzako egokia da, baina baita
ere klasean irakasleak irakatsitakoa hobetzeko eta sakont-
zeko. Ikastetex-
tik naiz etxetik,
internet bidez,
hainbat baliabi-
de eta jardun
didaktiko esku-
ra izateko balio
digu.
I rakas -
leok prestakunt-
za baten ondo-
rioz 18 ikastaro
(ikasgai eta maila ezberdinetan) sortu ditugu, eta 360 ikas-
le erabiltzaile egin dira iada. Izan duen harrera ona dela
eta, datorren ikasturtean jarraitzeko asmoa dugu.
06-07 ikasturtean Bizikidetzari buruzko Proiektu
Pilotua garatu zen Koldo Mitxelena Institutuan. Ikasturte
hartan sentsibilizazio, diagnosi eta planifikazio
faseak burutu ziren, Bizikidetza Programaren
adituen gidapean. Lan esanguratsua izan da
institutuan, irakasle, ikasle eta gurasoekin lan-
du dena. Ildo beretik gabiltza urtero eta ikas-
turte honetan ere bai.
Aurten, AIA berrizteko pausoak ema-
tea izan da eginkizun nagusia. Bizikidetza Be-
hatokiak, helburu hau izan du bere lanaren erdigunean,
eta bertan kokatu behar da antolatutako jardun nagusia:
World Kafea. AIA berrizten joateko eskola komunitatearen
iritzi, iradokizun eta proposamen ezberdina
jasoi dira; guzti hau gorpuztu egin beharko
da orain. Dena den, honez gain, bizikidetza-
ren sentsibilizazio kanpainekin jarraitu dugu,
bitartekaritza protokoloak aztertzen eta di-
namizatzen, bullynga dela eta zenbait estra-
tegia eta unitate didaktiko proposatzen, eta
gurasoen partaidetza bultzatzen urtero legez.
Ikastetxeaz
10
KOLDONIKASI
DUDANAKoldon lanean hainbat urte eman ondoren, ezingo nuke esan nire ikasleek zer edo zenbat ikasi duten, zer gera-
tu zaien buruan lantutako horretatik guztitik eta are gutxiago, ezingo nuke esan zertarako balio izango zaien ikasitako
guztia. Baina dudarik gabe, bai esan dezaket nik neuk asko eta ondo ikasi dudala, izan ditudan ikasleekin eta ondoan
egokitu zaizkidan lankideekin.
Ordu pilo bat ematen dugu denok lau horma horien barruan, bata bestearengandik oso gertu, onerako eta txarre-
rako. Eta horretaz asko ikasi dudala esan behar dut, elkarrekin bizitzea erronka baita, arazoak etengabe sortzen direlako;
arazo horiei aurre egin behar zaiela ikasi dut, lasaitasunez, ganoraz, pertsona guztiak errespetatuz. Eta honetan berdin
da adina, lana edo egoera: errespetua guztiontzako beharrezkoa da, eta horrexegatik errespetua guztion konpromezua
ere izan behar du. Hori teoria hutsa ez dela izan behar ikasi nuen Koldon, planteamendu hori zaindu daitekeela, landu
daitekeela, sakondu daitekeela, ikasle, irakasle, guraso eta gainontzeko langileekin.
Beste zerbait ere ikasi dut bertan: lana ganoraz egitearen garrantzia. Gelan, idazkaritzan, mintegietan... jende
asko, ikasleak eta langileak, ilusioz lan egiten ikusi dut, gauzak hobeto egitearren prozedura berriak landuz eta erronka
desberdinei erantzun ederra emanez. Ez beti eta ez kasu guztietan, jakina, baina bai modu esanguratsuan, bai primerako
ikasle, guraso, irakasle eta langile batzuk nabarmentzeko moduan. Izenik ez dut aipatuko, baina zerrenda luzea osatuko
nuke berehala.
Koldora joan nintzenean ez nintzen gaztetxo bat eta pentsatzen nuen banekiela jakin beharrekoa. Han, berriz,
oraindik ikasteko asko nuela ikasi nuen nahiko azkar, berriro has daitekeela, gauzak desberdinak izan daitezkeela; Koldok
gaztetu ninduen.
Ez dakit gure ikasleek zer ikasten duten, baina nik ikasi dudanaren erdia ikasiko balute ere, ez lirateke gaizki joan-
go gure ikastetxe honetatik. Elkarrekin bizitzea huskeria ez dela, gauzetan ganoraz saiatzearen balorea, berriro hasteko
beti aukera dagoela... Koldotik ateratzean ideia hauek gure ikasleek motxilan badaramate, leku egokian hezi direla esan
dezakegu. Niretzat, dudarik gabe, leku egokia izan da.
KOLDONIKASIDUDANA
Irakaslea
11Ikastetxea
z
Nik ere zeharkatu nitu en noizbait instituto batetako ateak; eta nire nerabeza-roak bertako hormetako memorian iltzatua darrai.
Nik ere mezu ezkutu bat idatzi nizun matematikako edo ingeleseko liburuan: “etorri nahi al duzu nirekin zinera?”; eta ez nuen sekula zure erantzunik jaso.
Nik ere erre nuen patioko atzekaldean lehen zigarroa; eta oraindik dabilkit ke betz horren eztula biriketan.
Nik ere asmatu nuen euskarazko irakaslearentzat erdarazko goitizen bat; eta gaur bere egiazko izena baino ez dut oroitzen.
Nik ere eraman nitu en gurasoen etxera kalabaza karrokadak; eta esfortzuak kalabaza usteldu horien haziak landatzera eraman ninduen.
Nik ere sentitu nuen tokatu zitzaidan gorputzarekiko lotsa; eta ordungo be-taurrekoak, hortzetako-aparatua, garaiera txikiegia edo handiegia, argaltasuna edo loditasuna… konplexu horiek denak, nire izakeraren bereizgarri bihurtu ditut.
Nik ere desiratu nuen egunen batean hemezortzi urte izatea; eta orain zure adina edukitzea gustatuko litzaidake, berriro ere, utopietan sinesteko.
Nik ere uste izan nuen “hitzak” egingo ninduela aske; eta mututasunean ames-teak egin nau libre.
Nik Ere
Irakaslea
Asier Serrano
Ikastetxeaz
12
Urtarrilaren 25ean arratsaldeko
16:00etan barneko arautegiaren in-
guruan World kafe bat antolatu ge-
nuen KM2an.
Izan ere, 2008-2009 ikasturtean eskubide eta
betebeharren dekretu berria argitaratu zen, eta ho-
rrekin batera barneko arautegia (AJA) berriztea da-
torkigu. Dokumentu honetan ikastetxeko arau guztiak
jaso behar direnez, oso egokia iruditu zitzaigun eskola
komunitate osoko proposamenak jasotzea, prozesua
ahalik eta anitzen izan zedin. Horretarako, iaz hain
arrakastatsua suertatu zitzaigun World Kafe ekime-
na, berriro ere martxan jarri dugu aurten.
Gogoratuko duzuenez, World Kafearen oina-
rria mahai baten inguruan gai zehatz bat edo batzuei
buruzko elkarrizketa informalak sortzean datza. Aur-
tengo mintzagaia, goian aipatu dugun bezala barneko
arautegia izan da.
Horretarako, ekintzan parte hartzeko gonbi-
dapena eskola komunitate osoari (ikasle, irakasle,
guraso eta irakasleak ez diren beste langileei) luzatu
genion guztion inplikazioa ezinbestekoa baiteritzogu
ekimena ondo ateratzeko. Hori dela eta, 7 pertsona
(2guraso, 2ikasle, 2irakasle eta irakasle ez diren beste
langile bat) bildu ziren mahai bakoitzaren inguruan.
Hona hemen mahaikide horiek aukeratzeko ja-
rraitu genuen prozedura: batetik, gurasoak hautatze-
ko etxe guztietara bidali genuen gonbidapen bat nahi
zuenak era boluntarioan parte har zezan. Bestetik,
ikasleei dagokienez, DBHko 2.zikloko ordezkarien ar-
tean 8 ikasle boluntario aurkeztu ziren, gainontzekoak
(6 ikasle) Batxilergokoak. Azkenik, nahi zuten irakas-
leek zein ez irakasle diren mahaikideek bere burua
aurkeztu zuten mahai-inguru hauetan parte hartzeko.
Mahaikideak ez ezik, mahai bakoitzean elka-
rrizketa dinamizatzeko, mahaiburu bat (gaiaren adi-
tua) egon zen. Eginkizun hau burutzeko gizarteko
kolektibo desberdinetako jendea gonbidatu genuen,
hala nola: Bea Ugarte (Hezkidetzan aditua eta elkar-
bizitzako proiektuen zuzendaria), Rafael Fernandez
(Ikuskaritzakoa), Josean Bueno (Koldo Mitxelenako
zuzendari ohia eta Ikasleen Eskubide eta Betebeha-
rren dekretu berriaren aditua), Lourdes Lekuona eta
Joseba Nafarrate (Denon eskolako partaideak), Ana
Oregi (Delegaritzakoa, etorkinen integrazioaren ar-
duraduna), Enrique Platas (Udaletxekoa), ikasleak
ordezkatzen duen erakundea ere gonbidatua zegoen
baina ez zen inor agertu.
Mahaiburuaz gain, mahai bakoitzean institu-
tuko kolektibo desberdinetatik aukeratutako idazkari
World Kafea: AJA berritzea
13Ikastetxea
z
bat egon zen.
Honekin batera, barneko arautegian dauden
gai posible guztien artean eztabaidagarrienak izan
litezkeenak aukeratu genituen; beraz, hona hemen
gure aukera: 1. mahaian, Eskubideak; 2.ean, Tal-
deak eskoletara ez agertzeari buruzko arauak;
3.ean Idatzizko adierazpen askatasunaren es-
kubidea betetzea; 4.ean Betebeharrak betetze-
ko bermeak; 5.ean Jokabide desegokiak; 6.ean
Bizikidetzaren kontrako joikabideak; 7.ean Bi-
zikidetzari kalte larria eragiten dioten jokabi-
deak.
Gainera, eztabaida bideratzeko erabili genuen
dokumentazioa anitza izan zen, besteak beste: Es-
kubideak eta betebeharrak dekretua, Aukera-
tutako atalen dokumentazioa, Ikastetxeak sor-
tu duen IKASLEEI HEZIKETA INTEGRALA ESKEINIZ
dokumentua, gaur egun Koldo Mitxelenan era-
biltzen dugun Barne Arautegia.
Hasieran esan bezala, urtarrilaren 25eko
arratsaldean World kafea burutu genuen, bertan
parte hartu zutenen interesa hasiera-hasieratik antze-
maten zelarik. Iaz bezala, elkarrizketek giroa berotzen
zuten bitartean gure gela osagarrian dauden ikasleak
kafea eta pastak banatzen aritu ziren.
Amaitu baino lehen esan beharra dago eki-
men honetan parte hartu zuen hiztun bakoitzak 3 gai
ezberdin jorratzeko aukera izan zuela, eta bukaeran,
mahai bakoitzean ateratako ondorioekin idazkariek
bateratze-lan bat egin zutela partaide guztien au-
rrean.
Ondorio horiek guztiak Bizikidetza behato-
kiak jaso zituen, erakunde honi AIA berritzeko lana
dagokiolako. Beraz, eginkizun horretarako World
kafetik atera ziren ondorioez gain, bertan erabili-
tako dokumentuak( AIAren eredua, Eskubideak eta
betebeharrak dekretua, atalen dokumentazioa, ikas-
tetxeak sortutako dokumentu guztiak..), gai honi
buruz irakasleei pasatutako inkesta baten emaitzak,
eta hartarako propio ireki zen web gunetik jasotako
ekarpenak izango ditu.
Prozesu honen azken emaitza Koldo Mitxele-
nako Barneko Arautegi berriaren zirriborroa izango
da, eskola komunitate osoari helaraziko zaiona ezta-
baidatu eta onartu ahal izateko.
World kafe honetan partu hartu duten pert-
sona eta kolektibo guztiek oso positibotzat jo dute
egindako ahalegina eta espero dugu ekimen honeta-
tik sortutako AIA Koldo Mitxelena institutuak merezi
duena izatea.
World Kafea: AJA berritzea
Ikastetxeaz
14
JANTO
KIA
Hainbat urte Odon de Apraizeko bizilagunen jan-
gela erabiltzen eman ondoren, azkenean, institutuan jan-
tokia izateko ordua iritsi zaigu. Prefabrikatu batean koka-
tuta badago ere, oso duina dela esan behar dugu.
Hasiera ez zen erreza izan. Hasteko data hurbil-
tzen zihoan eta jantokia hutsik ikusten genuen: altzari-
rik ez, ontziteririk ere ez. Delegaritzak premiazko insta-
lakuntza egin eta elektrogailuak jarri zituen. Mahaiak eta
aulkiak ere garaiz ailegatu zitzaizkigun. Baina ontziteria
ez zen iristen (azkenean apirilean iritsi da ) eta korrika
batean, guk geuk erosi behar genuen.
Baina gero gauzak non utzi ere ez genekien; ar-
mairu edo apalategi triste bat ez zegoen eta. Institutuko
biltegiak arakatu eta bai, gauza zahar eta erdi erdoildu
bat aurkitu genuen. Ondo estali eta aurrera.
Eta urriaren 1ean martxan jarri genuen. Hasie-
ran ia egunero konturatzen ginen zerbait falta zela, eta
hurrengo egunerako erosten saiatzen ginen. Pixkanaka
behar genuen guztia bageneukala zirudien, eta horrela
normaltasunez funtzionatu dugu.
Baina apirilaren aldera Lakuako inspektore batek
bisita egin zigun. Osasun Sailetik zetorren eta jantokiak
beraien oniritzia jasotzeko hainbat oztopo zeudela jakin
arazi zigun. Oztopoek bazuten zer ikusirik instalakunt-
zen eskasiekin: eskuak garbitzeko iturri bat sukaldean,
erratzak eta garbitzeko produktuak gordetzeko armairu-
ak, langileen arropak gordetzeko takilak, ... . Hilabeteko
epea ematen zuen arazoak zuzentzeko. Egia esan, guk
ez genuen ez dirurik, ezta ezer zuzentzeko ardurarik ere.
Harriak Lakuan edo Delegaritzan jarraitzen zuen.
Kuriosoa da, pentsatzen badugu Lakuako be-
ste departamentu batek egin eta ”osatu ” zuela janto-
15Ikastetxea
z
kia. Kuriosoagoa bisita noiz gertatu zen: ia ikasturtearen
amaieran. Oraindik kuriosoagoa ikustea hurrengo astean
profesional batzuk neurriak hartzen hasi zirela; bi aste
beranduago jantokiko gauza guztiak, mahaiak eta aulkiak
izan ezik, berriak ziren, sukalde osoa, armairuak, takilak,
ontziteri guztia barne. Kasualitateak ematen dira, ez da?
Eta egunak eta hilabeteak pasatu egin dira. Ikas-
turteko jantoki zerbitzua maiatzarekin batera bukatuko
da; eta balantzea egiteko ordua iritsi da. Laburrez egite
arren, pare bat gauza besterik ez dugu aipatuko.
Nahiz eta orokorrean funtzionatu dugun modu-
arekin pozik egon, etorkizunean gauza batzuk aldatu edo
lotuago izan beharko ditugu; bereziki, espero dugunez,
datorren ikasturtean ikasle gehiago bazkaltzen gelditzen
badira. Gurasoek hasiera hasieratik informazio zehatza
izan behar dute. Aurten informazioa puntualki eskatu du-
gunean eman zaigu bai Magui catering konpaniatik bai
Delegaritzatik. Bestela, dena jakin behar genuela supo-
satzen zutela ematen zuen.
Beste aldetik, ezin dugu janariaren gaia ekidin.
Nahiko logikoa da gure ikasleek beraien etxeko jana
nahiago izatea; baita adin horiekin jale ona ez izatea.
Dena den, eman diguten janariarekin justua izanik, esan
behar dugu kalitate onekoa izan dela; hori bai, arraina
saltsan kenduta. Hori urtean zehar bazkaldu dugun na-
gusi guztiok, monitoreak, hezitzaileak, irakasleak, berres-
ten dugu.
Eta amaitzeko, aipamen berezi bat gure ikasleen-
tzat, izan duten portaeragatik. Ez da momentua zuzen-
du beharreko jarrerak adierazteko, baina bai orokorrean
disfrutatu dugun lasaitasunagatik zoriontzeko.
Ikastetxeaz
16
Z UEK ALDE EGINDA,A ZE HUTSUNEA!
DOINUA: “Mendian gora haritza”
Gurekin egina lanazaudete jende andana,
ez dugu ahaztuko gure arteanzuek egon izana.
Onena duzue emana, jaso besarkada bana.
Beste edonon aspertuz gero,bueltatu gugana.
LukenAnabel Maria Jesus
Maribi
Marian
MirenLorea
Mila Esker egindako lan guztiarengatik!Luken, Anabel, Miren, Maria Jesus, Lorea, Maribi,
Jose Luis eta Marian
Jose Luis
17Ikastetxea
z
How come you decided to learn Spanish?
It is an important language to know if you would like to engage in world travel and I am particularly fond of South America. Being proficient in another language also has practical uses in regards to employment and education.
You find learning Spanish...
Is a continual process if you are not a native speaker. Everyday you can learn something new.
You think Vitoria-Gasteiz...
Can be charming and interesting.
When you were a little girl you admired...
My mother and grandmother.
Nowadays you admire...
My mother and grandmother. (I love you mom and grandma. I miss you both).
You learnt a lot from...
Life experiences, books, people.
You learnt nothing from...
I don’t think there is anything in life that you
can learn nothing from if you are not conscious of the experience, although there has been the occasional movie, lecture or conversation that has made wonder if this is true.
One of your virtues is...
Kindness. I believe everyone should be treated with respect and dignity regardless of their situation in life.
One of your flaws is...
Sometimes I tend to take a pragmatic approach to things that I shouldn’t and vice versa.
Something that stresses you out...
Planning for the future can occasionally stress me. People who are messy, ignorant and don’t listen.
You’d like to meet...
Barack Obama since so many people in Spain have asked me about him. Noam Chomsky, Ken Saro-wiwa, Angela Davis, Octavia Butler, George Orwell...and you.
You wouldn’t like to meet...
Dictators, tyrants, the chupacabra...
Cindy Hooper is our English language assistant for the year. She’ll be staying with us until next June (maybe
another year?) She intends, among other plans, to learn Spanish.
Cindy HooperLincoln, Nebraska, USA
Irakaslea
Ikastetxeaz
18
1. El porqué de unas jornadas de montaña en Koldo Mitxelena.
En la asociación de padres y madres de Koldo Mitxelena Bastobi, hemos visto la necesidad, desde hace algún tiempo, de buscar un compromiso hacia actividades lúdicas potenciadoras de ciertos valores que consideramos fundamentales para la educación de nuestros hijos e hijas: solidaridad, esfuerzo, compañerismos, conocimiento real del medio que nos rodea etc.
Uno de los proyectos que, creemos, mejor se adecua a estos objetivos es la realización de salidas a la naturaleza.
Con este fin, se ha creado dentro de Bastobi una comisión de trabajo que se encarga de desarrollar dicha actividad. Su propuesta consiste en articular una serie de dinámicas dentro del Instituto (jornadas de montaña, curso de orientación, salida esquí etc.) que, a largo plazo, sea capaz de crear un grupo de alumnos interesados en participar en las actividades propuestas.
2. Actividades de montaña.
Con el propósito de dar continuidad al proyecto en los próximos años y que los participantes dispusieran de la necesaria cobertura sanitaria, a través de la Federación de Montaña, nos pusimos en contacto con el Club de Montaña Gazteiz cuyo presidente, Fernando Velasco, nos ha abierto las puertas del club para todas sus actividades, tanto para los grupos juveniles, como para las salidas de adultos, brindándonos con ello la oportunidad de consolidar este proyecto.
La dinámica de funcionamiento del Club es realmente sencilla: para los chavales de 12 a 16 años se realizan una serie de salidas y actividades variadas y atractivas, condicionadas por la época del año. De este modo, se aprovecha la época invernal para realizar salidas Jabi Baraiazarra
a la nieve; en primavera/otoño se combinan salidas al monte con visitas al rocódromo y en verano se organiza un campamento en la montaña.
Es importante resaltar el aspecto de la seguridad de nuestros hijos e hijas. Ese es uno de los motivos por los cuales se ha decidido realizar las salidas a través de un club de montaña estable y con tradición en Vitoria-Gasteiz, con personal y experiencia suficientes en este tipo de excursiones y actividades.
Como es lógico, tampoco nos olvidamos de los mayores de 16 años, cuya presencia dentro del club también estará asegurada dentro de las actividades reservadas a los mayores. Como ya se ha dicho, nuestros hijos estarán acompañados, en todo momento, por los monitores, aspecto clave de estas salidas por su función dinamizadora, ejemplarizante y de seguridad.
Es de suponer que ya habréis tenido la oportunidad
Bastobi Guraso Elkartea
La montaña,un nuevo proyecto para el Instituto
19Ikastetxea
z
de conocer el programa de salidas de montaña propuestas, puesto que se hizo llegar a todas las familias durante el mes de mayo. De estar interesados en recuperar esta información siempre podréis contactar, como sabéis, con el AMPA o, directamente, con el Instituto. También, accediendo a www.cmgazteiz.com repleta de informacion interesante.
Una actividad que se ha pospuesto para mediados de Octubre el el curso de orientación en la montaña. Una propuesta que, sin duda, será del agrado de los interesados.
3. Desarrollo de las jornadas.
Con el objetivo de dar a conocer a los alumnos este proyecto llevamos a cabo las jornadas de alta montaña, en el mes de Marzo de este año. Gracias al esfuerzo de todos los implicados en la organización se ha conseguido organizar unas jornadas de una calidad sin precedentes, comparables a otras jornadas cuyos presupuestos son mucho mayores. El nivel, tanto de los ponentes como de sus proyecciones, se puede considerar como de auténtico lujo. A saber:
* 1 de marzo. Estitxu Salinas y Roberto Rojo "Gorri" nos acercaron su expedición al Manaslu, a través de un cuidado diaporama. Nos hablaron, como no podía ser de otro modo, de sus comienzos en el mundo de la montaña y lo que a ellos les aportan estas vivencias.
* 2 de marzo. Jabier Baraiazarra nos hizo sentir las frías tierras de la Antártida, deslumbrándonos, a los allí
Estitxu Salinas y Roberto Rojo "Gorri"
presentes, con las imágenes del último continente. Muy didáctico y excelente comunicador supo hacernos ver la necesidad de perseguir los sueños para transformarlos en realidad.
* 3 de marzo. Alberto Zerain en su ascensión, en solitario, al descomunal K-2, nos enseñó, haciendo gala de una sencillez extrema, cómo la determinación personal, la voluntad y la fortaleza mental son, en muchas ocasiones, más importantes que la abundancia de medios materiales a la hora de realizar ascensiones de alta dificultad.
* 4 de marzo. Y ya, por último, una cuadrilla de amigos alaveses (Oskar Txabaris, Oskar Hierro, Txasti y Txus) nos mostraron que querer es poder cuando se quiere hacer realidad un sueño: intentar la ascensión, por una vía complicada, a su primer ochomil: el Shisa Pagma. Una sencilla, pero a su vez, excelente demostración de amistad, tesón y derroche de fuerza.
4. Conclusión.
Un apartado fundamental de nuestra evaluación es constatar la escasa presencia de dos colectivos: el alumnado, especialmente de bachiller, y los padres.
Esta última ausencia, todo hay que decirlo, contribuye a frustrar muchas de las ilusiones con las que la AMPA-Bastobi plantea sus proyectos poniendo en riesgo su continuidad futura. Entendemos que, por el bien de nuestros e hijas, es necesario un mayor compromiso e
Oskar Txabaris, Oskar Hierro, Txasti y Txus
Bastobi Guraso Elkartea
Ikastetxeaz
20
implicación de las familias en el devenir de la AMPA. Está próximo la renovación de varios miembros de la asociación y queremos aprovechar esta oportunidad para solicitar de vosotros un paso adelante con el fin de incorporaros junto a los que todavía seguimos.
Difícil de explicar, también, la nula asistencia de los alumnos del ciclo de educación física, un colectivo que, bajo nuestro punto de vista, debería haber mostrado una especial implicación para con este proyecto.
Creemos que un condicionante importante, pero no determinante, que podría explicar la baja asistencia del alumnado de DBH a las charlas ha podido ser, por una parte, la abundante carga de actividades extraescolares de nuestros hijos e hijas y, por otra, la coincidencia con de las jornadas con una fuerte semana de exámenes. Condicionante, pero no determinante decimos, porque ha sido mayor la asistencia de los alumnos con exámenes que de aquellos que estaban libres de ellos (bachiller). Este, consideramos, es un error compartido entre dirección y organizadores dado que ninguno supimos reaccionar con la suficiente agilidad para solventarlo.
Es destacable la asistencia, participación e implicación de la comunidad educativa del Instituto a lo largo de todas las jornadas. A tener en cuenta, que muchos de ellos eran, a vez, padres y profesores de alumnos. Mención especial merece la asistencia, todos los días, de una parte de la dirección del centro. Agradecemos, especialmente, la ayuda y colaboración demostrados por la directora Alicia Epelde durante el transcurso de las jornadas.
El aula de audiovisuales ha demostrado ser un lugar más que adecuado para el desarrollo de este tipo de actividad. Tanto Koldo Alijostes, como otros profesores de este departamento, fueron de gran ayuda para el buen uso del material que el instituto puso a nuestra disposición.
Ya, por último, nosotros, como organización, tenemos una cierta "sensación agridulce", al término de las mismas. Por una parte, el esfuerzo y los medios necesarios para la realización de unas jornadas de este calibre no se corresponden con los resultados de asistencia obtenidos. Cuesta asumir que nuestra percepción del ocio y del tiempo libre no coincida con los intereses de nuestros hijos e hijas. Por otra parte, su apartado dulce, viene dado por la interesante experiencia adquirida a la hora de organizar
un evento de estas características. Estamos seguros que el grupo que hemos sido capaces de aglutinar en torno a esta iniciativa puede ser el germen cercano de un grupo de jóvenes especialmente sensibilizados con la montaña y sus valores.
Consideramos inestimable haber sido partícipes del proceso por el cual una serie de personas que vinieron como ponentes, ahora, se han ido como amigos, reconociendo, además, el valor de nuestro esfuerzo y el interés de este proyecto.
Nuestro principal objetivo ha sido atraer a los jóvenes del instituto a una actividad deportiva y educativa que consideramos altamente enriquecedora. Pero no podemos obviar que esta fase inicial, de puesta en marcha, ha supuesto, así mismo, un reconocimiento implícito a la labor del AMPA dentro del ámbito del Instituto y, también, por su repercusión, en el entorno más cercano.
Mediante la publicidad hemos logrado que, además de las propias jornadas, el Instituto se haya situado en centro de las miradas de parte de la ciudadanía de Vitoria-Gasteiz.
Por último, sólo nos queda agradecer a todos quienes, de alguna forma, han formado parte de la experiencia desarrollada la inestimable ayuda y disponibilidad mostrada a lo largo de estos intensos días.
Gracias y saludos desde La AMPA Bastobi.
Alberto Z erain
Bastobi Guraso Elkartea
21Ikastetxea
z
Zergatik etorri zinen Olabidetik?Lehengusina eta beste lagun batzuk KMn oso gus-
tura zeudelako.
Zein izan zen zure lehenengo inpresioa institutura
etorri zinenean?Ona. Lumak zuen euskara maila ez zuen beste
inork Olabiden. Gustukoa izan nuen ere irakasleen inplika-zioa. Olabiden notitis zegoen, garrantzitsuena notak zi-ren. Oso ikastetxe elitista zen..KMko irakasleak askoz ere hurbilagoak ziren gurekiko.
Nola moldatu zinen ikaskideekin?Ondo. Baina hemen oso giro politizatua zegoen.
Egia esan, bazegoen korronte politiko bat nahiko itxia. Horregatik nik talde bat sortu nuen: BAT (Bakerako Al-ternatibaren Taldea, edo horrelako zerbait). Pentsatzen genuen, adibidez, norbait hiltzea gaizki zegoela. Jendea-rekin hitz eginda, nirekin bat egiten zutenak bazeudela ba-nekien.
Batzar bat konbokatu nuen. Baina etorri ziren bes-teak eta ez ziguten ezer egiten utzi. Nik esaten nien: “Ez zaitut konbentzitu nahi, baina utzidazu nire ikuspuntua azaltzen”. Alferrik izan zen. Nirekin ados zeudenak beldurtu ziren eta ezin izan genuen aurrera egin.
Atsedenaldi batera irteterakoan ikaskide batek aur-pegira bota zidan: “Pazifista!”.
Nola baloratzen dituzu orotara institutuan eman
zenituen urteak?Oso positiboak izan ziren. Lagun pila egin nuen..
Irakasle askoren oso oroitzapen ona daukat: Luma, Juan Cruz – izarrak ikustera joaten ginen. Literatura espainiarre-ko irakaslea, lodi bat. Berarekin edo bere klaseekin maite-minduta nengoen. Nola zuen izena? Koldo?
Koldo Hernandez?Bai, hori da.Ingelesa Olabiden suplizioa izan zen niretzat. KMra
etorri eta irakasleak galdetu zigun: “Nori ez zaio ingelesa gustatzen?” Nik altxatu nuen eskua. Baina orduz geroztik
hizkuntza horrekiko sufrimendu guztiak joan zitzaizkidan.Olabiden pizti arraroa nintzen. Jendea markako za-
patilekin ibiltzen zen eta ni, etxeko txikiena izanik, arropa guztia heredatuta jasotzen nuen. KMen beste giro bat ze-goen, askoz ere irekiagoa, horrenbeste pitokeriarik gabe-koa.
Beste anekdotaren bat baduzu gogoan? Institutuko aldizkarian, “Bele Txurian” aritu nint-
zen.. Ikaragarri ederra izan zen niretzat Hertzainak talde-koei elkarrizketa egin ahal izatea.
Zure gustukoa izan ez zen zerbait?Grebak besterik gabe egiten ziren askotan,
eskolarik ez emateko. Bestalde, greba batzuetan zer ikusirik ez zuten gaiak nahasten ziren. Adibidez, behin soldadutzaren aurkako manifa baten amaieran, hor hasi ziren alferrikako istiluak eragiten eta bandera batzuk erre zituzten. Ez nintzen gustura sentitu.
Eta onena?Liberazio bat izan zen niretzat hona etortzea. Jende
pila ezagutu nuen, mundua ezagutu nuen.
1 UBI:Unibertsitatera Bideratzeko Ikasturtea, oraingo bigarren batxilergoaren baliokidea.
Edurne Martinezek 32 urte ditu . Gure institutura Olabide ikastolatik etorri zen. Bi urtez egon
zen gure arteanUBI1 egiten 1993 eta 1995 urteen artean. Lehenengo ikasturtean zientziak egin
zituen, baina, errepikatu behar izan zuenez, bigarren ikasturtean letretara pasatu zen. Gizarte
Hezkuntza ikasi zuen Donostian eta gaur egun gizarte hezitzaile gisa egiten du lan Gasteizen.
Xabi Riko
Ikasle Ohia
Ikastetxeaz
22
Gaizka Toquero, KMko ikasle
Non hasi zenituen ikasketak?
Batxilergoa Diocesanasen bukatu nuen, gero ziklo bat
egin nuen baita, eta gero hona etorri nintzen kiroletako
ziklo bat egitera, eta orain bukatzen nago baina bueno,
azkenean 3 urtetan egin behar izan dut, Athleticekoarekin
ezin naizelako etorri eta distantziaz egitean urte
gehiagotan egin behar delako.
Zer moduz Koldo Mitxelenan?
Koldon oso ondo, nire klaseko kideak oso majuak dira eta
bueno oraindikan beraiekin hitz egiten dut, haiek jada
amaitu dutelako. Irakasleak ere oso jatorrak dira.
Aldaketarik somatu duzu besteekiko harremanetan
Athleticen zabiltzanetik?
Beno batzuei orain lotsa-edo ematen die deitzea edo hitz
egitea, baina besteekin mantentzen dut kontaktua.
Zein izan da zure ibilbidea futbolean?
Ikastolako taldean hasi nintzen (Urgatxin, Olabide
ikastolakoa), gero Alavesera joan nintzen, gero
Ariznavarrara...Errealean juveniletan ere egon naiz,
Sestao, Eibarren... Euskal Herriko ia talde guztietan.
Nork bultzatu zintuen futbolera jokatzean?
Inork ez, nire gurasoek ez dute asko ulertzen, bueno orain
bai. Nire aitak ez zuen jolasten, amak ezta. Txikitatik
gustatu izan zait.
Zer moduzkoa da aldageletako giroa?
Oso lagunak gara, familia bat bezala, eta gainera denok
euskaldunak. Horrek laguntzen du.
Etxeberriak bukatu du bere ibilaldi futbolistikoa...
Pena bat da Athletic-a uztea, oso jokalari garrantzitsua
izan da. Bere karrera bukatu du baina beno, pena bat da
gurekin ez jarraitzea.
Noizbait izan duzu arazorik arbitroekin?
Bueno arbitroekin beti izaten dira arazoak. Madrilen
kontrako partiduan arbitroa nire ustez, eta gure ustez, ez
zen oso ondo egon, baina beno, horrek berdin du orain,
aurrera jarraitu behar da.
Nolakoa da Athleticeko afizioa?
Oso afizio ona da, beti egon da, gurekin: Copako finalean,
Europan...
Zer uste duzu Athleticeko filosofiari buruz?
Gaizka Toquero azken urte hauetan
Koldo Mitxelenako Kirol Animazio
Goi Mailako Heziketa Zikloko ikaslea
dugu. Athleticera joan denetik hartu
duen sona ikusita batxilergoko ikasle
talde batek elkarrizketa bat egin dio.
23Ikastetxea
z
Gaizka Toquero, KMko ikasle
Nire ustez horrela jarraitu behar da, hori ezin da aldatu.
Horrek egin gaitu talde berezi bat eta horrela jarraitu
behar dugu, ondo doalako.
Aldaketa handia somatu duzu entrenamenduetan?
Beno ez da asko aldatu, lekua da aldatu dena, baina
entrenamenduak ia-ia berdinak dira 2.B mailan eta
1. mailan, agian ordu gehiago entrenatzen dira baina
azkenean entrenamenduak ia berdinak dira.
Zer sentitzen da Barcelonari gol bat sartzean?
Poz ikaragarria. Nik ez nuen espero hona iristea, eta
finalean gola sartzea, ba ez dakit, amets bat zen...ez
nekien Valentzian nengoen edo amets egiten...
Taldez aldatu beharko bazina, zein taldetara
joango zinateke?
Ba, ez dakit, ez dakit. Momentuz hiru urte gehiago
dauzkat hemen eta hemen bukatzea nahi dut, Etxeberria
bezala. Baina azkenean ez dakizu nora joango zaren...nik
nahiago dudana da hemen geratzea.
Zein dira zure etorkizunerako planak?
Irakaslea izan nahi dut, heziketa fisikoko irakaslea.
Lehenbizi ziklo hau bukatuko dut eta hurrengo urtean
dena aprobatzen badut kiroleko magisteritza egin nahi
dut. Baina oraindikan hitz egin behar dut beraiekin,
Bolonia Planarekin asistentzia obligatorioa denez,
Athleticeko entrenamenduekin eta partiduekin ezingo
nuke, eta horregatik pixkat airean dagoen kontua da.
Asko aldatzen da bizitza jarraitzaileekin?
Bueno, nik biziza berdina egiten dut, azkenean egia da
kaletik ezagutzen zaituztela, baina jendeak errespetua
dauka eta errespetuarekin ez dago arazorik. Zerbait
esaten dizute, baina beti errespetuz.
Sortu zaizkizu lagun berririk?
Ez. Bueno batzuetan esaten dizute: ‘ezagutzen dut zure
lehengusinaren lagunaren...’ baina beno...azkenean nire
lagunak, betikoak dira.
Gehiago ligatzen duzu?
Nik normalean ez dut ligatzen, eta orain ezta ere. Agian
gehiago ligatuko dute, ba, Llorente edo horiek.
Jokalaririk onena: Orokorrean, Messi hoberena
da. Athleticen Llorente edo Javi Martinez, Selekzioan
daudenak. Nire ustez horiek dira Athleticeko hoberenak.
Zer eramango zenuke irla batera? Baloi bat eta
konpainia bat.
Hondartza ala mendia? Hondartza
Uda ala negua? Uda
Etxean geratzea ala irtetea? Irtetea, ni etxean ezin
naiz egon, beti nago kanpoan lagunekin.
Nondik? Gasteiztik, ni oraindik Gasteiztik ibiltzen naiz.
Lonja bat daukagu Gazalbiden eta bertan egoten gara.
Zure ametsetako bizilekua? Gasteiz, ni hemen oso
ondo nago, etxe bat erosi dut gainera.
Hobbirik? Lagun gehienek sakibaloian jolasten dutenez,
beraiekin jolasten dut askotan Estadioan.
Tatuaje ala piercing? Tatuajea
Badaukazu baten bat? Ez.
Bukatzeko, zer esango zenieke Koldo Mitxelenako
Athleticeko jarraitzaileei?
Gurekin jarraitzeko, disfrutatzeko, eta gurekin egoteko
beti.
Ikastetxeaz
24
Ikasle Ohiak
Zein izan zen zuen lehenengo inpresioa KMe-
ra etorri zinetenean?
Jabitxin: Deskubrimendu bat izan zen. Ez bakarrik
Koldo Mitxelena zelako –D ereduko Gasteizko lehenengo
ikastetxea-, baita ere niretzat guztia berria zelako. Jende
askorekin harremanetan jartzeko aukera izan nuen. Le-
henengo hiru urteetan askatasun sentimendu handia izan
nuen. UBIn, berriz, ikasketen eta selektibitatearen presioa
sentitu nuen.
Igor: Nik, Olabidetik etorrita, lehenik eta behin as-
katasuna sentitu nuen. Gainera, garai hartan ez zen derri-
gorrezkoa klasera joatea.
Nolako giroa zegoen Institutuan?
Jabitxin: Beste ikastetxeekin konparatuz gero,
giro euskalduna zegoen hemen. Politikoki HBk indar han-
dia zuen. Alde batetik ondo ikusten nuen jendea mugit-
zea, baina, gurasoen aldetik beste tradizio politiko batetik
gatozenok –autonomiaren mugimendua2- ez ginen ezker
abertzalearekin askorik identifikatzen. Ez zen ikusten ins-
titutuan zegoen iritzi aniztasuna. Hainbaten ideiak itzalean
gelditzen ziren.
Bigarren mailan nengoela Golkoko Lehenengo Ge-
rra3 izan zen. Horren inguruan hainbat manifa eta eztabai-
da antolatu zen. Oso gustura sentitu nint-
zen giro horretan.
Beste kontu bat grebak ziren. Jaia
egiteagatik egiten ziren gehienbat, bizioa
bihurtzeraino.
Igor: Beste giroa zegoen KMn.
Horregatik etorri ginen batzuk Olabidetik.
Handik kanporatzen zuten jendea hona ze-
torren.
Jabitxin: Konturatzen naiz oso
jende ezberdina geundela elkarrekin. Klase
sozial ezberdinekoak, guraso euskaldunak
edo erdaldunak zituztenak; jatorriaren al-
detik ere batzuen gurasoak hemen jaio-
ak ziren eta beste batzuenak Espainiako
hainbat tokitan sortuak. Nahiko nahasketa
bitxia, aberasgarria dena den.
Igor: Niretzat eta garai hartako hainbat ikaskide-
rentzat KMn emandako urteak gure urte onenak izan ziren.
Igor Muñoz eta Javi Fernandez “Jabitxin” 1991-92 ikasturtean KMn ezagutu ziren eta lagunak
dira orduz geroztik.
Igor, txikitan Umandin ikasi ondoren, Olabidera joan zen 1.BBB1 egitera. 3. maila errepikatzera
etorri zen gurera. “Olabiden giro itxia zegoen. KMera etorri nintzen lehendik ezagutzen nuen jendearekin
elkartzera”. Gure ikastetxean egon ostean Londresera joan zen. Gero gurasoek zuten hotel txiki batean
aritu zen lanean. Basogintza tailer bat egin zuen, oso gustura. Zuatza irlan egiten du lan, baina bestelako
lanak ere egin izan ditu.
Jabitxin 1. BBB egitera etorri zen Barrutia ikastolatik 1989-90 ikasturtean. “Lehenago Abendañon
ere egon nintzen, baina gure gurasoen arabera lan gehiegi egiten zen bertan eta Barrutian beste pedagogia
bat ezarri nahi zuten”. Institutuko bigarren promoziokoa da. Bere bi arrebek ere KMen ikasi zuten. Filologia
Alemana eta historia ikasi du.
Xabi Rico
25Ikastetxea
z
Ikasle Ohiak
Institutuaren sorrera nahiko gertutik bizi
izango zenuen zuk, Jabitxin…..
Bai. Arreba lehenengo promoziokoa izanda eta nik
bigarrenekoa giro guzti hori ezagutu genuen: institutua
lortzeko borroka, manifak, espektatibak. Ikastetxe ezber-
dina egin nahi zen. Toki Ederreko guraso talde batek kon-
trolatu nahi izan zuen institutu berria. Nahiko giro mugitua.
Badago gertaera ilun bat garai hartakoa. KMko.
ikasle bat harrapatu zuten Iparraldeko Parkean eta bizarra
kentzeko xafla batekin GAL siglak markatu zizkioten be-
soan. Horren ondorioz institutua utzi zuen.
Beste anekdota berezirik baduzue kontatze-
ko?
Igor: Gogoangarria izan zen Mikel Garcia (ikasle
bat) eta Afroren (irakasle bat) artean eman zuten kontzer-
tua. Mikel gitarra jotzzen eta Afro abeslari.
Jabitxin: Behin, Mari Carmenek, garai hartako zu-
zendariak, ikasle bat harrapatu zuen pixa egiten patioan.
Zigorra hauxe izan zen: ezin izango zuen atsedenaldian pa-
tiotik kalera atera. Orduan protesta gisa mutilok patioaren
hormaren kontra jarri ginen pixa egiteko posturan.
Beste batean dirua ekarri behar izan genuen txan-
go bat ordaintzeko. Baina ikasle bati lapurtu zioten dirua.
Orduan institututik ez zela inor aterako erabaki genuen
asuntoa argitu arte edo dirua agertu arte. Kristoren mobi-
da. Itxialdi bat egin genuen. Gurasoak azkenik etorri ziren
gure bila….
Zerbait gehiago ? (Bien esanak jarri ditut nahasian)
Gutxi ligatzen genuen. Hori zen txarrena.
Gure artean erdaraz egiten genuen eta izugarrizko
ezberdintasunak zeuden euskara maila dela eta. Ez dakit
zergatik.
Olabidekoekin bagenuen aurkakotasun moduko
bat. “Ikastolakoa naiz” esaten zuten.”Ze ikastola eta ze
kristo” erantzuten genien guk. Egia da ikasgai batzuetan
kristoren maila zutela, baina gero hori ez zen islatzen se-
lektibitatean.
Gauza on asko aipatu ditugu, batez ere. Txarren
artean ikasteko presioa zegoen. Hezkuntza sisteman notei
ematen zaien garrantzia. Baina gaur egungo perspektibatik
ikusita agian nolabaiteko presioa behar genuen. Bestalde
nik uste dut ez genuela KMn zegoen askatasun hura behar
bezala aprobetxatzen jakin.
1 BBB (gazteleraz BUP): Batxilergo Balioaniztun Bateratua. Garai hartan egiten zen hiru urteko batxilergoa 14 urtetik 17ra.2 Langileen autoantolakuntzan oinarritzen den mugimendua. Martxoaren 3ko gertaerekin loturik egon ziren grebetan eragina izan zuen.3 1990-91 bitartean Irakek, alde batetik, eta Nazio Batuen Erakundearen izenean Ameriketako Estatu Batuak buru zituen koalizioak, bestetik,egindako guda izen zen. Informazio gehiago: http://eu.wikipedia.org/wiki/Golkoko_Gerra
26Ekintza osagarriak
Natur inguruneko ekintzen gidatzea Erdi mailako
Heziketa Ziklotik, urtero moduan, bi
eguneko irteera bizikletaz antolatu
dugu aurten ere. Aurtengo irteera
Gasteizetik irten eta Lagraneraino
egin genuen, han gaua pasatu eta
hurrengo egunean itzultzeko. 13
ikasle eta bi irakaslek parte hartu
genuen ekintza honetan.
Joaneko ibilbideak 50 Km
izan ditu eta itzulerakoak 40 Km.
Ibilbidearen zati nagusia mendiz egin
badugu ere zati batzuk errepidez egin ditugu.
Lehenengo egunean Koldo Mitxelenatik atera eta
Okina aldera jo genuen errepidez otsailaren 3ko goizez.
Hotz handia egin arren zeruan nagusi zen eguzkiak bidea
goxatzen zigun.
Okinan errepidea utzi eta “Ardoa eta Arrainaren
ibilbidea” bezala ezagutzen den “GR 38”a hartu eta Sase-
tara bideratu ginen. Bide hau erreka baten hertzetik doa,
honek urteetan zehar lurrean marraztu duen troka zoraga-
rri batetan zehar. Sasetara heldu orduko hasi ziren lehe-
nengo zulatuak eta han geldiune bat egin behar izan ge-
nuen zulatua konpontzen genuen bitartean mokadutxo bat
jateko.
Saseta atzean utzi eta Urarte
aldetik Markinez herrira heldu ginen,
nahiz eta bide horretan beste bizikleta
batekin arazo batzuk izan, hauek gain-
ditu eta Izkiko parke naturalean barne-
ratu ginen. Parkea Markinezetik Urtu-
rira bitarte zeharkatu genuen, oraindik
aurreko egunetako elurteen arrastoak
ageri zituzten pista eta bide zidorretatik.
Pistak nahiko ondo zeuden arren, bide
zidorretan bazen oparitzeko beste lokatz edo basa. Urturi-
ra heldu ginenerako bizikleten kolorea bereizteko ahalegin
handia egin beharra zegoen eta ondo etorri zitzaigun ber-
tako BTT zentrora egin genuen bisita, han bizikletak gar-
bitzeko aukera eskaini zigutelako. Dagoeneko arratsaldea
zen eta hemen zerbait jan eta errepidea hartuta Lagran
aldera jo genuen.
Behin Lagranen Luken genuen zain kotxean gure
traste handienak, janariak, lo zakuak,… zituela. Berari es-
ker arropa lehorrak jantzi eta afari oparoa egiteko aukera
izan genuen, bestela ezinezkoa izango bailitzaigukeen ho-
Bi eguneko txangoa txirringaz
Erdi Mailako Heziketa Z ikloa
27Ek
intz
a os
agar
riakrrenbeste gauza soinean eramatea.
Aterpean ur beroarekin eta berogailua-
rekin izan genituen arazotxo batzuk konpondu
eta gero goxo lo egiteko aukera izan genuen zu-
rrunga batzuk gora-behera.
Bigarren eguna euritsu argitu zuen Lagra-
nen. Ez zen aurreko eguneko argitasunaren arrasto-
rik ere. Dena dela, gozaldu, dena txukun jaso, Luke-
nen kotxean trasteak sartu eta prest geunden berriro
gurpil gainean abiatzeko. Ordurako atertuta zegoen, nahiz
eta eguna goibela, iluna eta umela zegoen. Aurreko egu-
nean egindako errepidezko bidea hartu beharrean men-
diko bide batetan barneratu ginen Lañora bidean. Bidean
sartu bezain laster ikasle baten bizikletarekin arazo larri
bat izan genuen eta ahal bezala konpondu eta gero bideari
ekin genion, hemendik aurrera
irakasle batek, Xabik, kaltetu-
tako bizikleta hartuta.
Bide honetan denetik
aurkitu genuen: lokatz asko,
batzuetan bizikleta gainetik jaitsi
beharra eraginez, elurra, erre-
katxoak,… Bide hau oso gogorra
egin zitzaigun elkartu ziren osa-
gai guztiengatik. Eguraldi petrala,
aurreko eguneko nekea, bakarren bat buruko minarekin
erdi gaixo, bideko lokatza, elurra, …. Une honetan, Kol-
doko Erdi mailako Zikloko ikasleak oso kementsuak eta
gogorrak direla ziurtatu genuen eta okerreko baldintza
guztien gainetik aurrera egin eta Lañora heldu ginen.
Lañon, genituen
baldintzak aztertu, eta mendiz egin
nahi genuen bideari uko eginaz errepidez zuzen-
du ginen Urartera eta hemendik Sasetara. Hemen berriro
aurreko eguneko mendi bidea hartu eta Okinara hurbil-
tzen hasi ginen. Dagoeneko etxean prest zeuden janari
goxoen usaina antzematen hasi zen jendea eta animoak
gora egin zuten. Sasetara heldu ginenean
txantxak ziren nagusi eta egindakoare-
kin harro egotearen usaia handiagoa zen
izerdiarena eta lokatzarena baino. Hemen
errepidea hartu eta Gasteiz aldera abia-
tu ginen eta bata bestearen atzetik izan
genituen hiruzpalau azken orduko zulatu
konpondu eta gero heldu ginen Koldo
Mitxelenara. Nekatuta bai baina pozik
zegoen taldea egindako lanarekin eta
bizitako esperientziarekin.
Irakasleon aldetik aipatu nahi dugu taldeak oso
ondo erantzun duela eta harro gaudela taldeak erakutsi-
tako adore eta elkarlanerako jarrerarekin.
ZORIONAK GAZTEOK!!
28Ekintza osagarriak
2. Batxilergoa
s a l a m a n c a r a b i d a i a
"Concha" etxearen barrualdeko patioan
"Concha" etxea Salamancako katedral zaharra (zinborrioa)
Salamancako katedral berria (Portada indurua)
"Compañia" kalea
Eta, non dago igela?
29Ek
intz
a os
agar
riakBatxilergoa
Kantu kantari
Amaiurrek, Maitek eta Maialenek dantza ikastaroa antolatu
ziguten lehen hiruhilabetekoan zehar Batxilergoan. Ostiraletan biltzen
ziren atsedenaldian dantzan ikasi nahi zutenei irakasteko. Talde polita
bildu zen (30etik gora ikasle) baina politagoa izango zen mutil gehia-
go egon izan balitz.
Batxilergoko 2. mailan, bestalde, euskalkien ezaugarri batzuk
ikastea aitzaki, zenbait kanta ikasi genuen nafar-lapurteraz eta zu-
bereraz. Errepertorioa Mikel Laboaren abestiren batekin, Antton Val-
verdek musikatutako Lizardiren olerki batekin eta Maialen Lujanbiok
bertso-txapelketan botatako agur bertso gogoangarriarekin osatu
genuen.
Ikastaroan zein klasean ikasitakoak erakusteko aukera izan
genuen abenduko azken klase egunean antolatu zen jaitxoan. Hortxe
dituzue argazkiak. Jarduera xumea baina polita izan zen, izan deza-
la jarraipena. Egokiak dirudite oraingoan Etxepareren hitzek: DEBILE
PRINCIPIUM MELIOR FORTUNA SEQUATUR.
Dantza erakustaldia
DEBILE PRINCIPIUM
MELIOR FORTUNA SEQUATUR
30Ekintza osagarriak
Aurten bigarrenez ospatu dugu Garaioko jolas eguna. Egun hau Goi Mailako
heziketa Zikoko ikasleek DBH 1. mailako ikasleentzako antolatzen dute, beraien for-
makuntzako atala den Jokoak ikasgaiaren barnean 3. ebaluazioko lan modura.
Eguraldia lagun, aurten ere goiz polita pasatu dugu Garaion eta horren erakusgarri
ondorengo argazkiak dituzue.
Zikloko gazteak txukun aritu ziren eta lana nota onarekin gainditu zuten. Espero
dugu DBH 1. mailako ikasleek ere goiza ondo pasatu izana.
Ea datorren urtean ere horrelako
baldintzak ditugun egun hau
ospatzeko.
JOLAS EGUNA GARAION
Goi Mailako Heziketa Z ikloa
31Ek
intz
a os
agar
riak
2010's school trip to London
The 13th of March a group of sixty four students
and six teachers went to London to enjoy the last year’s
school trip. Most of the group took off from Bilbao and
the rest did it from Biarritz. Several hours later we arrived
in London and after doing the check- in at the hotel Royal
National, the real trip started. I’m not going to write about
how teachers spent the nights, corridor up and down. Re-
ferring to the days, the only thing I can say is that (excep-
tional cases apart) our students know how to behave and
the trip has been a success.
We visited museums such as the British Muse-
um, the Natural History Museum or the National Gallery.
We took a ride in the London Eye and a ferry along the
Thames. We wandered in Hyde Park. This year the ster-
ling pound was not as expensive as usual and this gaves
us a good opportunity to spend our money in Candem
Town, Covent Garden and Oxford Street. We had dinner
in Leicester Square and Chinatown. We have photos which
show we were with Freddie Mercury, Barack Obama and
Angelina Jolie in Madame Tussauds. Let’s not forget all the
monuments which identify London all over the world: the
Big Ben, Westminster Abbey, Buckingham Palace, Tower
Bridge, the Tower of London with its Beefeaters, Trafalgar
Square, St. Paul’s Cathedral….
The list of places we visited is long and though we
all came back exhausted but, I’m quite sure that all the
experiences students lived during those days will have a
special place in their memories. Or at least that was the
purpose. Thank you very much to those who have helped
in the achievement of this travel.
Batxilergoa eta DBH
Isabel Ruiz de Olano
32Ekintza osagarriak
Parecía que habían des-
aparecido los cantautores en
castellano, tras su proliferación
en los años de la Transición,
pero hete aquí que, acaso por
efecto del movimiento pendular
de la historia del gusto, reapa-
recen –el caso de Joan Manuel Serrat, cantando a Miguel
Hernández, o el de Patxi Andión-, aparecen otros de nuevo
cuño –J. Drexler, I. Serrano, Pulgarcito o Quique González,
por no hablar de las sucesivas promociones de la Nueva/
Novísima Trova Cubana- o no desaparecieron nunca y, tras
hibernar -un largo letargo-, asoman a comienzos del nuevo
siglo, como es éste que hoy nos ocupa: Tasio Miranda.
Palabra y canto es un espectáculo poético-musical
de un cancionero de dos docenas de poemas de los más de
300 que tiene compuestos Miranda -con arreglos de Urru-
tia- e interpretado en pequeños locales –a cal y canto- con
el fin de rehumanizar las palabras.
Tasio Miranda pasó a comienzos de esta primavera
por el I. E. S. Koldo Mitxelena
II, acompañado por los músicos
vitorianos Ricardo Urrutia y Puri
Santamaría, para ofrecer sen-
dos recitales de poesía española
musicada junto a composiciones
de creación propia.
A CAL Y CANTO o CANCIONES PARA UNA SELECTIVIDAD
El primero, destinado al alumnado de 2º Curso
Bachillerato, giró en torno a la poesía rehumanizada de
mediados del s. XX, siendo sus dos exponentes más re-
presentativos el bilbaíno Blas de Otero y el peruano César
Vallejo, de cuyo repertorio existencialista y comprometido
interpretó Tasio Miranda más de media docena de temas, y
en particular varios del libro de Blas de Otero Que trata de
España (Cuba, 1964) –su testamentario «Si me muero»,
que popularizara Paco Ibáñez, o la meta-poética «Figúrate
una fuente»- y otros de César Vallejo –la rabia contenida
en «La cólera» o en el estreno de su versión de «Un hom-
bre pasa con un pan al hombro»-, glosadas previamente
Koldo Hernandez
AMÁ, YO QUIERO SABER DE DÓNDE SON LOS CANTAUTORES…
(Palabra y canto, recital de Tasio Miranda (Voz, guitarra y armónica); con Ricardo Urrutia (Guitarra); y
Puri Santamaría (Boldhram, voz y coros). IES Koldo Mitxelena II Primavera de 2010 (dos actuaciones, días
22 y 24 de Marzo de 2010 respectivamente).
Batxilergoa
Mamá, yo quiero saberde dónde son los cantantes
«Son de la loma» (guaracha cubana)
33Ek
intz
a os
agar
riak
por el cantautor en amenas intervenciones divulgativas
que contribuyen a localizar al autor y el contenido.
Y, a continuación, secundado por el virtuosismo de
Ricardo Urrutia y la versatilidad de Puri Santamaría, dio
paso Tasio Miranda a algunas piezas de su repertorio ha-
bitual: desde la melancolía de amor del poeta y filósofo
Agustín García Calvo –conmovedoras versiones éstas de
«Berila Lena» o «Secas están las fuentes…», que no tie-
nen nada que envidiar a
Chicho Sánchez Ferlosio o
Amancio Prada, otros que
tal cantan-, pasando por la
poetisa romántica argenti-
na Alfonsina Storni –cuyo
«Hombre pequeñito » bor-
da Puri Santamaría a ca-
pella, emulando al canario
del canto-, para terminar
con composiciones propias
como «Historias del tren»,
evocadora canción ferrovia-
ria de Miranda de Ebro, en
que el intérprete oyó subirse tímida pero progresivamente
al coro asistente a su tren.
Ultima estación y destino final de un viaje por las
emociones de la palabra bien cantada que el auditorio re-
conoció tarareando con gusto estribillos, con un pie ya en
el estribo.
RECITAL Y TAL o TAL PARA CUAL
Y fueron precisamente estos últimos temas, ya clá-
sicos en el repertorio del cantautor Tasio Miranda durante
estos últimos años, los que sirvieron para abrir la actuación
ante el alumnado de 1º de Bachillerato, petando el aula de
audiovisuales, a cal y canto -a tal y tanto- flanqueado por
Ricardo y Puri -tal para cual-, antes de emprender el viaje
a la semilla por la historia de la literatura hasta las fuentes
de la lírica de amor en castellano.
La interpretación de los temas –recital-, precedi-
da de las ilustrativas introducciones didáctico-recreativas
de contextualización –y tal y tal-, convirtió la actuación de
Tasio Miranda y su grupo en un concierto pedagógico y
temario musicado al mismo tiempo, haciendo un recorrido
desde la muy escueta y sentida lírica amorosa anónima
medieval -«¡Qué me quieres, caballero?/ Si casada soy,
marido tengo», y su fino coro de alumnas-, pasando por la
poesía culta -el críptico amor cortés- de autor conocido de
los siglos de Oro, hasta desembocar en la poesía narrativa,
jocosa y erótico-festiva, del poeta alavés Félix Mª de Sama-
niego, con la intención satírica característica de la poesía
ilustrada, y que Tasio Miranda sabe entonar con picardía
y tono socarrón acompañado del mirlitón, flautilla popu-
lar que suena a pitorreo, que
rescuperara el folklorista Is-
mael –«y la banda del mirli-
tón»- y puso de moda hace
ya décadas en sus canciones
burlescas Alberto Pérez –sí,
aquél que formó parte de La
Mandrágora junto con Javier
Krahe y Joaquín Sabina-.
Varios bises pro-
longaron este recital, cuyo
común denominador fue la
melancolía del amor -«Sólo
de lo negado canta el hom-
bre/ siempre de lo mismo», canta García Calvo, en el poe-
ma que abre Canciones y soliloquios y que nos quedamos
sin poder escuchar-, hasta casi las dos horas, dejando en
la recámara algunos temas del repertorio del autor como
«Johnny cogió su fusil» -¿quizá para el año que viene?- o,
en la cartera, el himno del autor «Qué más me da» -«pues
a mí ni te cuento», como diría un alumno extasiado-.
PERO YO QUIERO SABER DE DÓNDE SON LOS CANTAUTORES…
Quijotesco juglar y trovadoresco a la vez, cantau-
tor gafapasta y compositor intimista, e incluso hombre or-
questa –con su armónica ortopédica-, Tasio Miranda es un
ejemplar único, solitario y solidario, que suena a todos los
cantautores y no se parece a ninguno, y cuya originali-
dad radica en cantarte, cara a cara, sus emociones -«unas
pocas palabras verdaderas» diría A. Machado-, lejos del
escenario de los macroconciertos y el enlatado tecno-elec-
trónico de la música comercial postindustrial, versos del
alma, con el corazón en un puño, la voz emocionada, la
sensibilidad a flor de piel y la sonrisa en los labios.
Y aún te preguntas, como el guarachero cubano,
que de dónde son los cantautores… Pues, los trae el tren.
Batxilergoa
34Ekintza osagarriak
Eskolaz Kanpoko K irola
Gure neska-mutilek oso goian utzi dute Koldo
Mitxelena, maiatzaren 22 eta 23an Lezaman jokatu
den Coca-Colaren futbol amateur txapelketan.
Udaberriko asteburu sargoritsu batean jokatuta, la-
runbatean hasi eta igande eguerdian bukatu zen txapelke-
tan, gure gaztetxoak finalera iritsi ziren, eta tentsioz bete-
riko partidu agoniko batean berdindu ostean, penaltietara
galdu zuten Urdaneta Bizkaiko taldearen aurka.
Eskolen arteko futbol amateur txapelketa bat an-
tolatzen du urtero freskagarri marka ezagun horrek estatu
mailan, eta aurtengo saria Hego Afrikako munduko futbol
txapeletara joatea izanik, gure institutuko 15-16 urteko tal-
de batek izena eman zuen parte hartzeko erdi serio-erdi
txantxetan. Euskadiko fasea Lezamako instalakuntzetan
jokatu behar zen, eta estu eta larri hamaikakoa osatuta
(batzuk partida zuten beren ekipoekin larunbat eguerdian,
beste batzuk Soriatik iritsi behar ziren…), larunbat arratsal-
dean ekin zieten, beste hogeita hamaika talderekin batera,
kanporaketa saioei. Bat, bi, hiru partida erreskan irabazi
eta ia konturatu gabe finalerdiak jokatzeko sailkatu ziren.
Arratsaldeko bederatziak ziren eta hurrengo eguneko goi-
zeko bederatzietan, Melendiren Lakuako kontzertua bitar-
tean zela, berriro ere Lezaman egon behar zuten, goizeko
hamarretan Bizkaia taldeari aurre egiteko.
Eta ustekabean baina merezimendu osoz fi-
nalera. Finalerdiko partida borrokatua bezain tirabiratsua
suertatu zen. Gureek partida ondo kontrolatuta eduki zuten
eta azkenean Angelek gola sartu zuen. Handik aurrera bi-
zkaitarrek erakutsi zuten ez zeudela prest amore emateko
eta bereak eta bost egin zituzten partida berdintzearren,
eta giroa, goiza bezala, berotuz joan zen. Azkenean, txartel
hori eta tonuz kanpoko hitz eta portaeraren bat tarteko,
amaitu zen partida gutarren aldeko bat eta hutseko emait-
zarekin.
Ezina, ekinez ia egina. Eguerdiko ordu bata,
eguzkiak goitik behera kolpeka, horiz eta beltzez jantzitako
hamaika neska-mutil (Koldo Mitxelena) eta gorriz eta zu-
riz jantzitako hamaika mutil (Urdaneta) Lezamako berde-
gunera irten ziren, bozgorailuetan final handietako doinu
arranditsua entzuten zen bitartean. Ikusleriaren artean bi-
zkaitarren nagusitasuna zebilen bolo-bolo baina Zuriñek,
gure kapitainak, abisua emana zuen mikrofonoz aurkezlea-
ren galderei erantzunez: Jakin badakigu nola egin behar
dugun!
Eta partida hasi zen, eta bizkaitarren nagusitasuna
nabarmentzen hasi zen zelaian ere. Lehenengo zatian gu-
reek ederki sufritu zuten Urdaneta taldekoen oldarraldia
gelditzeko, eta suerteari eta, batez ere, gure atezain Jule-
nen lanari esker, atsedenaldira iritsi ziren markagailua ha-
Santi Txintxurreta (3. DBHko gurasoa)
KMCoca-ColaFutbol Txapelketan
35Ek
intz
a os
agar
riak
sieran bezala zegoela. Haiek ziren aurpegiak: harrotasuna,
ezintasuna, itxaropena, oinazea, amorrua… eta batez ere
nekea. Eta horrela irten ziren berriro zelaira, aldaketarik
egiteko ordezkorik ez zutenez, lehengo hamaika berberak;
aurkariek, bere aldetik, lau-bost jokalari gehiago zeukaten
erreleboa emateko eta bazirudien erraz nagusituko zirela
bigarren zatian. Hala ere, bigarren zati epiko bat jokatuta,
gure jokalariek, eutsi ez ezik, irabazteko aukera garbienak
izan zituzten. Azkenean berriro huts eta huts, eta penal-
tietara erabakiko zen txapelketa eta estatu mailako azken
fasera joateko txartela ere.
Sariak eta malkoak, denak bat. Eta penaltien
zorteak bizkarra eman zigun, eta zirt-zart bigarrena huts
eginda galdu genuen. Zorionak txapeldunentzat. Huts
egindako penalti hark ezin zion itzala jarri hain ederki ma-
rrazturiko bideari, baina alferrik, kontsolamenturik ez: pena
eta negarrak gure gladiadoreen aurpegietan. Hala ere, an-
tolakuntzaren eta han bildu zen jendearen errekonozimen-
dua iritsi zen, eta publikoki goraipatu zuten eta saritu Koldo
Mitxelenaren lana: bigarren postua talde bezala, jokalari
onenaren saria Andy/Handiri eman zioten, eta jarraitzeko
eredu eta ikasgaia aldarrikatu: txapelketa hain borobila
egiteko borrokatu zutenen artean Zuriñe, Marina eta An-
drea zeuden, talde guztietako partaide guztien artean nes-
ka bakarrak. Biba zuek! Zorionak jokalari guztiontzat eta
zorionak eta eskerrik beroena Ikerrentzat, taldea antolatu,
prestatu, zuzendu eta laguntzeagatik. Eta zorionak han bil-
du ziren guraso eta lagunentzat ere.
Eskolaz Kanpoko K irola
36Ekintza osagarriak
Este curso 24 alumnas y alumnos de 3º de ESO
han tenido la oportunidad de disfrutar de una semana en
la provincia de Soria siguiendo el itinerario literario de An-
tonio Machado.
El proyecto está enmarcado en la línea de trabajo
del Departamento de Lengua castellana y Literatura del
Insituto Koldo Mitxelena.
La presentación de este Proyecto se incluye por lo
tanto como una más de las actividades que se presentan
para favorecer tanto las competencias comunicativas como
el hábito lector en el alumnado de 3º de ESO.
La idea de viajar a una geografía nueva, de ver
paisajes que antes han visitado nuestros escritores clásicos
y poder seguir sus huellas in situ, es una actividad tan mo-
tivadora para nuestro alumnado que, cuando se le propuso
participar sabiendo que tendrían que desarrollar un trabajo
extra para completar todas las lecturas que hemos utilizado
en el viaje, la acogieron con enorme entusiasmo.
Esta experiencia se organiza desde el MEC (Minis-
terio de Educación y Ciencia) del gobierno central. Está
dirigida al alumnado del segundo ciclo de ESO (3º y 4º) y
participan centros educativos de todo el territorio español
así como centros europeos que imparten castellano en esta
etapa educativa.
El programa de Rutas Literarias es un recurso edu-
cativo que pretende complementar la formación que se
imparte en el aula por medio de la realización de una ruta
literaria. Con él, a la vez que se potencia y consolida el
hábito lector de la población escolar, se posibilita que se
conozca y aprecie la riqueza cultural, natural y lingüística
de nuestro territorio.
Los objetivos prioritarios, entre otros:
- Suscitar en el alumnado una actitud de aprendiza-
je permanente, tanto dentro como fuera del aula.
- Desarrollar el hábito lector como fuente de apren-
dizaje, conocimiento y desarrollo personal.
- Conocer los aspectos básicos de la diversidad
cultura, natural y social, con el fin de poder valorarlos y
respetarlos.
- Apreciar y disfrutar con el placer que aporta la
lectura y la posibilidad de recrearla vivencialmente.
- Fomentar la convivencia entre los diferentes gru-
pos que comparten la actividad y el trabajo en equipo.
El programa se desarrolla siguiendo una ruta lite-
raria que gira en torno a un libro, personaje y/o autor re-
levante y que ha de trabajarse previamente en los centros
DBH 3.maila
Una experiencia literaria
37Ek
intz
a os
agar
riak
por el alumnado. Esto dará la pauta para
conocer in situ los lugares que han servido
de inspiración o han guiado la narración
leída, o bien los pueblos y ciudades de las
Comunidades visitadas, relacionados con
los autores y personajes sobre los que se
ha profundizado, así como otras riquezas
culturales, sociales y naturales que carac-
terizan a la Comunidad.
Cuatro fueron las rutas asignadas a Euskadi: “Vida
y obra de Juan Ramón Jiménez”; “Unamuno y el paisaje
canario” y dos de “Antonio Machado y Soria”. Nuestro pro-
yecto fue seleccionado entre 16 centros educativos que se
presentaron en toda la comunidad autónoma. Nos hubiera
gustado más ir a Canarias siguiendo a Unamuno pero no
pudo ser puesto que el baremo de selección contemplaba
otros criterios que nuestro centro no cumplía (tener alum-
nado emigrante o estar en una zona socialmente desfavo-
recida).
Contentos con el resultado se nos planteaba la se-
gunda fase del proceso: elegir a los 24 alumnos y alumnas
que iban a disfrutar de la experiencia. Teniendo en cuenta
que en 3º hay 6 grupos con un total de 110 alumnos y
alumnas y la mayoría quería ir la selección se presentaba
complicada.
Desde el departamento se les planteó la realización
de un trabajo sobre Antonio Machado, trabajo que realiza-
rían en grupos de 6 y que entregarían en el plazo de dos
semanas. 10 grupos se inscribieron y abordaron el trabajo.
Al final se entregaron 9 trabajos de muy alta calidad to-
dos ellos, y los cuatro que obtuvieron la
mejor puntuación fueron seleccionados.
Esta manera de organizar el trabajo tiene
la ventaja de que los seleccionados pue-
den compartir el viaje con sus amigos. Dos
profesoras hemos acompañado al grupo y
hemos disfrutado con ellos: Amparo Mon-
tero y Esther Berrizbeitia.
Debo añadir que la ruta se com-
parte con otro centro educativo, se vive conjuntamente
con este otro grupo todo: viajes, compartimos habitacio-
nes, comidas, tiempo libre, actividades…. Hemos tenido la
fortuna añadida de que el grupo que nos ha tocado es búl-
garo, alumnas y alumnos de un instituto público bilingüe
en castellano.
Todo el viaje ha supuesto una experiencia muy en-
riquecedora, desde su organización hasta el final del mis-
mo.
Descripción de la ruta: hemos visitado Soria ciu-
dad (allí nos alojábamos en la Escuela Hogar Madre de las
Mercedes), las orillas del Duero y las iglesias de San Juan
de Duero y San Saturio, así como los parques y alamedas
que rodean el río. La Laguna Negra y los pueblos que la
circundan, también las tierras del Cid: Burgo de Osma, San
Esteban de Gormaz…; y por último Numancia y su entorno.
Hemos podido pasear, divertirnos hacer compras y muchas
cosas más.
En fin, ha sido un viaje precioso y una experiencia
enriquecedora tanto en lo que se refiere a la cultura como
a la convivencia
38Ekintza osagarriak
Oraina hobeto ulertzeko komenigarria da iragana ezagutzea, eta
hori egin zuten DBH-ko 2. mailako ikasleek, Gasteizko alde zaharrean Uda-
lak antolatzen dituen ibilbide gidatuetan parte hartuz. Erdi Aroko Gastei-
zko kaleetan barrena ibiliz, hiriaren jatorria eta bilakaera ezagutzeko, eta,
aldi berean, klasean landutako gaietan sakontzeko aukera izan zuten.
Hainbat azalpen eman zizkiguten gidariek kaleak arakatzen ge-
nituen bitartean eta konturatu ginen Erdi Aroan sortu zuten hiribildua
ia orduan bezalaxe ageri dela gaur egun. Nafarroako errege Antso VI.a
Jakitunak fundatu zuen hiribildua 1181ean eta Nueva Victoria izena jarri
zion; Gasteiz herrixka izan zen muinoaren obalo formari jarraiki egin zuten hiribildua, hiru ardatz oinarri hartuta. Erdikoa
zuzena zen —Santa Maria kalea da egun—, eta gotorleku batetik bestera zihoan. Gotorleku horietako batean, Santa Maria
eliza egin zuten, eta, bestean, San Bizente. Kanpoaldeko ardatzak ez ziren guztiz zuzenak: egun, Frai Zacarias kalea eta
Eskola kalea izena dute. Eta egitura osatzeko, bi zeharkale zeuden.
XIII. mendean, merkataritzako mugimenduen ondorioz, hiribildua handitzeko premia sortu zen, eta orduan egin
zituzten zabalguneak. Lehen zabalgunea Gaztelako Alfontso VIII.aren aginduz egin zuten, 1202. urtean; mendebaldean
egin zuten, eta hiru kale paralelo eta kurbatu atxiki zizkioten lehendik zegoenari: Hedegile kalea, Zapatari kalea eta
Errementari kalea, hirurak ere zeharkaleek mozten
zituztela.
1256ean bigarren zabalgunea egin zuten,
Gaztelako Alfontso X.a Jakitunaren garaian. Zabal-
gune hura ekialdean erantsi zioten hiribilduari, eta
orduan sortu ziren Aiztogile kalea, Pintore kalea eta
Judutegi kalea..
Beraz, ibilbideak hiriaren sorrera, bilakaera
eta gizartearen ekonomiaren, hirigintzaren zein ar-
tearen aldetik Gasteizek Erdi Aroan izan zituen ezau-
garriak aztertzeaz batera, gaur egungo hiria hobeto
ezagutzeko aukera eman zigun.
Erdi
Aroko
Gasteiz
Arakatzen
DBH 2. maila
39Ek
intz
a os
agar
riakDBH 2. maila
DBH bigarren mailako ikasleak Zarautze-ra joan ginen bi egunetarako. Eguraldiak la-gundu ez bazuen ere, ondo ibili ginen. Getari ezagutu genuen, txakolindegi batean txakoli-na nola egiten den ikasi genuen eta Zarauzko hondartzan kresal usaina dastatzeko aukera izan genuen.
txangoa Zarautzera
40Ekintza osagarriak
DBH 3.maila
De nuevo este curso 2009-2010 el grupo de teatro,
adscrito a la asignatura de Drama Tailerra que se imparte
como optativa de 3º, hemos participado en el proyecto
Caixa Escena, organizado por la Caixa de Cataluña.
Éste es el tercer curso que participamos y, como ya
escribí el curso pasado, es una experiencia enriquecedora
y muy motivadora para el alumnado. Este curso se nos
planteaba desde la organización de la Caixa trabajar con
Shakespeare.
No es la primera vez que abordamos este autor (en
el curso 2007-2008 representamos en Barakaldo Romeo
y Julieta con gran éxito) pero esta vez vimos interesante
trabajar con la comedia. Las comedias de Shakespeare son
textos complejos porque juegan con el lenguaje y la ironía
y el alumnado de 3º está poco preparado para entenderlas.
Aún así llevé dos comedias para leer: Sueño de una
noche de verano y A vuestro gusto. Nos costó leerlas pero
una vez superada esta fase vimos que tenía más posibilida-
des la segunda, ya que Sueño de una noche de verano tie-
ne demasiados personajes y muchos de ellos se mueven
en el mundo fantástico de las hadas y los duendes.
Hemos trabajado duro todo el curso en la adapta-
ción y montaje de la obra y hemos conseguido un resultado
bastante representable.
Este curso la Caixa ha cambiado el programa de
representaciones, no habrá una selección de grupos para
representar su obra en Barakaldo, pero en cambio sí hemos
sido seleccionados, con otros 6 grupos, para participar
en unos encuentros teatrales que se celebrarán en Oviedo
durante un fin de semana. Nosotros representaremos 20
minutos de nuestra obra y compartiremos con los demás la
experiencia teatral.
Nos vamos a Oviedo el 28 de mayo y volvemos el
domingo 30. Allí nos alojan en una residencia universitaria
y viviremos tres días de intenso teatro: Talleres por grupos:
• Prueba de Casting.
• Utilización de la voz desde el escenario.
• Caracterización.
• Cómo potenciar la imagen del personaje.
• Asesoramiento sobre los espacios luminotécni-
co, escénico y sonoro.
Éstas son algunas de las actividades que realiza-
remos y en torno a las cuales debatiremos cómo mejorar
nuestra representación con el asesoramiento de expertos.
Nuestro grupo realizará la representación final el
día 11 de junio en el Teatro Beñat Etxepare, allí podréis ver
todos y todas el trabajo realizado.
Nuestra adaptación, al igual que otros cursos, está
Amparo Montero
Drama Tailerra
41Ek
intz
a os
agar
riak
en castellano y en euskera y en ella la acción se estruc-
tura en dos niveles: un grupo de jóvenes leen la obra de
Shakespeare, pero su argumento es tan complejo que de-
ciden explicarlo mediante la representación de las escenas
más representativas.
Jugamos con un mando a distancia que, al igual
que un DVD, nos permite parar la imagen cuando lo ne-
cesitamos y así poder explicarla e interpretarla. A vuestro
gusto es una comedia difícil pero muy interesante, hay mu-
chos personajes y se juega con la ambigüedad sexual, los
equívocos y todo en el bosque de Arden, que en nuestro
montaje está representado por un bosque de cañas… En
fin, que si queréis disfrutarlo tendréis que venir a vernos
al Beñat Etxepare.
Zeuk nahi duzuenezen argumentua
Federicok bere anaia dukearen aginte eta jabegoa
bortxaz bereganatu du, eta hau, bere semeekin batera, Ar-
deneko basora erretiratu da. Federicoren alaba den Celia
eta Rosalina, deserriratutako dukearen alaba, lagun han-
diak dira eta horri esker Rosalinak gortean jarraitu ahal
izan du. Bi neskok borrokaldi batean ikusle dira, bertan
Orlando, Sir Rowlan Boys-en semea, borrokako txapeldun
bati nagusitzen zaio; borrokaldiaren ostean, Rosalina eta
Orlando maitemintzen dira.
Aita hil zaionean, bere anaia nagusi Oliverren
zaintzapean geratzen da Orlando, baina hark baztertu eta
zerbitzarien artean bizitzera behartzen du, eta, azkenean,
etxetik bertatik ere kanporatzen du. Borrokaldiko irabazlea-
ri zorionak emateko tenorean, Federicok jakin du desterra-
tutako dukearen lagun baten semea dela Orlando, eta hori
dela eta susmo txarra hartzen du. Orlandok ihes egiteko
behartuta ikusten du bere burua.
Rosalinak ere alde egiten du, Federicok kanpora-
tuta, eta Celia harekin doa. Rosalinak baserritar mozorroa
jantzi eta Gaminides izena hartzen du; Celia, bere aldetik,
haren arreba Aliena izango da. Ardeneko basoan daudela,
Orlando aurkitzen dute, deserriratutako dukearekin elkar-
tu baita; Gaminides ustekoak Orlandoren konfiantza bere-
ganatzen du. Federicok hala aginduta, Oliver ere basora
abiatzen da anaia Orlando hiltzeko asmoz; baina honen
laguntzari esker lehoi-eme baten atzaparretatik libratu-
takoan, bere intentzio doilorrez damutzen da; Alienarekin
maitemindu eta ezkontzeko plana egiten dute.
Gaminidesek, bestalde, hitza ematen dio Orlandori
bere dohain magikoak baliatuko dituela Rosalina etorraraz-
teko eta emaztetzat har dezan. Bikote biak erbesteratutako
dukearen aurrean daude ezteiak ospatzeko asmoarekin
(artzain-giroko Febe eta Silbio bikote tipikoa ere han dago,
bai eta Parragón txerpolaria ere Andrea nekazari zakarrak
lagunduta); neskek mozorroa kentzen dute orduan. Horre-
tan daudela, Federicoren albiste iristen zaie: armada lagun
hartuta basora zihoala erbesteratutako dukea eta honen la-
gunak suntsitzeko asmoz, ermitau beneragarri bat aurkitu
du, eta honek damuarazi du eta dukerria anaiari itzultzea
lortu. Federico mundutik erretiratuko da
DBH 3.maila
42Ekintza osagarriak
Ekonomia Taldekoak"Euskal-Street"ean, Bilboko Burtsan
Ate Irekiak Jardunaldia
Batxilergoa
Goizetikan autobusa hartuzzuzendu ginan Bilboraburtsara heldu”parquean” sartumarkagailuei begira,
Ondoren aretoan kokatuzdama lirain bati behahasi zitzaigun azalpen oroakzioen gorabehera,
Kalera irten argazkitxoaeko peñari ateraBilbotik zehar granviarainohartu gendun museora,
Bertan Picasso eta Kandinskya ze gozamen ederragero korrikan harnasestukajustu heldu geltokira,
Autobusean sartu berriro itzultzeko Gasteizera,jaitsi umorez ta irribarretsuagur esan ta etxera.
Datorren urtean errepikation¡Milaesker denoi¡
DBH 3. maila
Urtero lez, urtarrilan zehar gure institutua ezagutzera etorri ziren Odon de Apraiz, Arantzabela, Luis Elejalde eta
Landazuri ikastetxeetako 6. mailako ikasleak.
Harrera moduan DBH 2. mailako
Gorputz Adierazpen tailerreko ikasleek
telebistako lehiaketa ospetsuenetako ba-
ten saio interesgarria eskeini zieten: “Zu
bai trebea!” (“¡Tu si que vales!”). Bertan,
kitarra joleak, dantzariak, eta abar luzea-
ren artean ETBko Jonan eta Txori fama-
tuak agertu eta… irabazle atera ziren!
Ei, Txori, zelako martxa!!
43Ek
intz
a os
agar
riak
Habia KutxakGela Egonkorra
Ikasturte honetan, udalak antolatutako “Habia
Kutxak” programan hartu genuen parte. Txori intsektu-
jaleek habia egitea errazteko asmoz habi kutxak zintzi-
likatzea eta beren ezaugarriak ezagutzea du helburua.
Lehenego eguenean ikastetxean , monitoreez
laguntzaz, erremintak eta materiala eman ziguten eta
habia-kutxak eraiki genituen.
Bigarren egunean parkera habia-etxeak jartze-
ra joan ginen eta bizilekuen deskribapena egin zuten
Hirugarren eguenean habia-kaxen berrikuspen
bat egitera joan ginen eta horra
joan diren hegaztien ezaugarriak
azaldu ziguten
Oso ekintza polita izan zen
eta oso gustora ibili ginen parte
hartu genuen guztiok.
Abenduaren 3an, Euskararen Nazioarteko eguna
ospatzeko jardun berezi batzuk antolatu genituen DBHko
1. zikloan. Hala nola: pasabideen apainketa, irakurketa
publikoa, herri kirol txapelketa, e.a. Ikasleek ongi pasatu
zuten eta euskararen doinua leku guztietan entzun zen.
DBH 1. Z ikloa
Euskararen Nazioarteko Eguna
44Ekintza osagarriak
SANTA AGEDA EGUNA
DBH 1. maila
Santa Ageda egunean DBH 1. mailakoek gure
auzoa alaitu zuten tradiziozko kantekin.
Krisia dela eta, ez zen oparoa izan beraien
doinuen bitartez lortutako saria, baina esku zabaleko
auzokide batzuen sosak nahikoak izan ziren Haiti he-
rrialdean lurrikarak kaltetuentzako hainbat kilo arroz
erosteko.
DBH 4. maila
Kultura KlasikoaAukerako ikasgaia
45Ek
intz
a os
agar
riak
Telebista tailerra
DBH 3. maila
DBH 1. Z ikloa
Institutuko
herri kirol taldeak
Euskadiko txape-
lketan parte hartu
zuen eta arrakasta
izan zuen. Maiat-
zaren 29an DBHko
1. eta 2. mailako
neska-mutilak Ba-
rakaldako Lases-
arre polikirolde-
gian ospatutako
Herri Kirol txape-
lketan parte har-
tu zuten. Guztira bost talde ziren: Arabatik gu, Bizkaiatik
bi eta Gipuzkoatik beste bi. Lehian zeuden probak hauek
izan ziren: sokatira, lokotx proba, zaku erutea, txinga
erutea eta giza proba. Gure neska-mutilak asko saiatu
ziren, eta azkenean, puntuazio orokorrean, Euskadiko
txapeldunorde gelditu ziren. Jardun oso ederra izan
zen eta ahotik ahora euskara izan genuen protagonis-
ta. Zorionak eta jarraitu honela!!!
Herri Kirolak
46Ekintza osagarriak
Batxilergoa GAO Aukerakoa
Surfa Sopela n
47Ek
intz
a os
agar
riak
Baskonia koak
koldo n
DBH 4. maila
48Ekintza osagarriak
a c d f g h j k n o p r s t v w x y
z a b c d e f g h i j k l m n o p
r s t u v w x y z a b c d e f g h i
j k l m n o p r s t u n o p r s t u
v w x y z a b c d e f g h i j k l m
n o p r s t u n o p a c d f g h j
k n o p r s t v w x y z a b c d e
f g h i j k l m n o p r s t u v w x
y z a b c d e f g h i j k l m n o p
r s t u n o p r s t u v w x y z a b
c d e f g h i j k l m n o p r s t
u n o p a c d f g h j k n o p r s t
v w x y z a b c d e f g h i j k l
Eskola KirolekoTaldeak
49Ek
intz
a os
agar
riaka c d f g h j k n o p r s t v w x y
z a b c d e f g h i j k l m n o p
r s t u v w x y z a b c d e f g h i
j k l m n o p r s t u n o p r s t u
v w x y z a b c d e f g h i j k l m
n o p r s t u n o p a c d f g h j
k n o p r s t v w x y z a b c d e
f g h i j k l m n o p r s t u v w x
y z a b c d e f g h i j k l m n o p
r s t u n o p r s t u v w x y z a b
c d e f g h i j k l m n o p r s t
u n o p a c d f g h j k n o p r s t
v w x y z a b c d e f g h i j k l
50Ikasleen lanak
¿Son los cuentos clásicos sexistas?
Este libro tiene 415 páginas y como es bastante difícil de resumir me centraré en
un capítulo que me ha gustado mucho, el tercero: “La importancia de Maggie: El sonido del
silencio. Oriente y Occidente”. A cualquiera le parecería imposible encontrar alguna relación
entre Sócrates, uno de los filósofos más famosos de la antigua Grecia con un personaje de
dibujos animados pero ese capítulo lo consigue. Dice que Maggie no tiene el don del len-
guaje y Sócrates insistía en que “las palabras debían elegirse con cuidado y pronunciarse
con propiedad para que la razón brillara de un modo más contundente”.
El libro nos plantea una pregunta de difícil respuesta: ¿Qué ocurriría si las palabras
desaparecieran? El libro nos da una pista citando a Confucio y a los orientales “las palabras se utilizan para indicar el
misterio de la vida siempre inmerso en el silencio”. Yo creo que Maggie nos enseña que podemos comunicarnos sin que
las voces cambien el sentido de lo que realmente queremos decir.
La presentadora de televisión Kim Lange sufre un accidente y muere aplastada por
el lavabo de una estación espacial rusa desintegrada. Cuando se muere se da cuenta de que
ha acumulado más karma durante toda su vida y tiene un castigo. Se reencarna en hormiga,
pero no le gusta nada. Solo tiene una opción, acumular buen karma e ir reencarnándose en
animales superiores llegando a humana. Durante sus aventuras le acompaña Casanova, un
hombre del siglo XVIII italiano que seducía mucho a las mujeres. Al final, consigue reencar-
narse en una mujer y llegar hasta su familia, que es lo que más desea.
Es una novela muy divertida y se la recomendaría tanto a jóvenes como a mayores.
Esta novela me ha aportado lo importante que es la felicidad y que para tenerla no hay más que estar junto a tus seres
queridos y ayudar a las personas, es decir, ser buena persona.
LITERATUR IRUZKINAK
Andere Gorospe 1C
Ane Saez 1C
Rebeca Olaizola 1E
Bueno, depende, porque el objetivo que ese escritor quisiera lograr, y el que de verdad
logró no es lo mismo. Claro que, teniendo en cuenta que un niño cuando se le da un cuento, o
se le enciende la televisión y ve una película, ni la madre ni el padre están con él para explicarle
que eso se escribió hace mucho y que entonces la vida no era como ahora. si ni la madre ni
el padre les dice eso creo que lo primero que el niño/a va a pensar es que la mujer no tiene
derechos. Pero eso, no es culpa de los libros, sino de los padres, que no les ayudan a entender
a sus hijos, que todos valemos por igual, mujeres y hombres. Y que tanto mujeres como hombres son capaces de llegar
hasta donde se lo propongan. Por que es muy fácil acusar a los demás de ser sexistas mientras que los padres se dedican
a hacer sus tareas mientras que los niños se educan de mala manera.
DBH 1. Z ikloa
51Ik
asle
en la
nak
Eider Cardeñosa 3C
Bosniara Nahi liburuan hainbat gai aurki ditzakegu
baina garrantzitsuena gerra da. Azpigai batzuk badaudela
ere pentsatzen dut, haien artean balorea, familiagatik eta
adiskideengatik egiten diren gauzak, maitasuna… Gerreta
dauden herrietan eta haien herritarrengan pentsarazi egin
dit. Bizirik atera diren pertsonek ze gaizki pasatzen duten
haien adiskideak eta familiakideak bilatzen; edo aurrera
jarraitu haien ezagun guztiak hil dituztelako, beti ihes egi-
ten eta bizimodu txarra izaten...
Bosniara Nahiko pertsonaia garrantzitsuena Nezir
da. Nezir Bosniar iheslaria da eta ihes egin behar du bere
familiarekin. Lortzen dute ihes egitea baina arazo bat
dago, aitak geratu beharra izan du. Nezir, haren ama eta
arreba Bartzelonara aiegatu dira eta han dendari batek
oso ondo zaindu ditu, janaria eta etxebizitza eman die,
baina Nezirrek ezin du aita burutik kendu eta joan nahi du
haren bila. Beste aldetik Senadek, aitak, ihes egitea lortu
du auzokide batzuekin baina bidetik aita hil zaio eta auzo-
kideak atxilotu dituzte. Senadek Serbiar baserritar batzuei
esker berriro ihes egitea lortu du. Bitartean, Nezir haren
buelta Bosniara planifikatu du. Senaderi hainbat gauza
gertatu eta gero ihes egitea lortu du, baina berriz atxilotu
eta Serbiara eraman dute. Bide horretan jende asko eza-
gutu du, lagundu diona eta salatu egin dutenak ere, baina
bere familiarekin bueltatu nahi du. Nezirrek denbora pasa
ahala lortu du Bartzelonatik ateratzea pasaportea eta guz-
ti. Bueltako bidean bi emakume ezagutu ditu haren herri-
ra doazenak eta esan diote haiekin joan daitekeela. Aitak
bitartean ihes egitea lortu du berriz eta Bosniar hiriburura
abiatu da. Nezir haren herrian etxeak egitea erabaki du
bere neskatilarekin bizitzeko
eta iheslariak ere han bizit-
zeko. Nezirrek faltan botat-
zen du ama, arrebatxoa,
aita, aitona, amona... Baina
orain Amela dauka ondoan.
Liburua pertsonalki
oso tristea iruditu zait, baina
era berean oso liburu ona dela pentsatzen dut. Gaurko
bizimoduan, gerran dauden pertsonengan pentsarazi egi-
ten dizulako eta maitasunak duen garrantzia adierazten
duelako. Adiubidez, niri pertsonalki tristurahandia eman
zidan neba-arreba, bi gerralariak traidoreak hiltzen dituz-
tenean eta Senadek entzuten duen bakarra haien oihuak
dira edota ere serbiarrari Senadek zin egiten dionean es-
kutitza bidaliko duela.
Nik liburua gomendatuko nuke jendea konturat-
zeko nolakoa den benetan bizi garen munduan, gerretatik
ateratzen diren pertsonek nolako bizimodua daramaten,
ze gaizki pasatzen duten haien adiskide eta familiakideak
bilatzen, edo aurrera jarraitu haien ezagun guztiak hil di-
tuztelako, beti ihes egiten eta beldurrez...
Bukaera ere oso deigarria iruditu zait ez duelako
kontatzen benetzko bukaera. Bukaeran suposatzen da
Nezir bere aitarekin aurkituko dela, gero ama eta arre-
ba Bosniara bueltatuko direla eta guztiak poz-pozik biziko
direla Bosnian eta Nezirrek bere familiatxoa izango duela
Amelarekin.
DBH 2. Z ikloa
52Ikasleen lanak
“Zekale artean harrapaka” J. D. Sallingerrek idatzi
zuen eta 1945ean argitaratu zen lehen aldiz. Euskarazko it-
zulpena 1991tik dugu eskuragarri, Iñaki Iñurrietaren lanari
esker. Liburuak 266 orrialde ditu, 26 kapitulutan banatuta.
Holden Caulfield gazteak, lehen pertsonan, Pen-
cey ikastetxe ospetsutik kanporatu behar zutelako alde
egin zuen gaua eta New Yorken eman zituen ondorengo
lau egunak kontatzen ditu, gogoeta eta oroitzapen askoren
artean. Gogoeta sakon horien eta elka-
rrizketa harrigarrien bidez protagonista
ezagutzen du irakurleak, bere pentsa-
mendu bitxietan murgilduz, narrazioa
alde batera utzita.
Izan ere, eleberri honek duen be-
rezitasuna pertsonaia hori bera da, Hol-
den. 16 urte ditu eta erabat nahastuta
bizi da, eta nerabeen kezkak primeran
azaltzen ditu. Bere baitan etengabe na-
hasten dira inguruarekiko gorrotoa eta
maitasuna eta, jokabide ezohikoagatik,
erotuta dagoela pentsatzera ere bagara-
matza. Gainera, beste hainbat pertsonaia benetan interes-
garriz inguratuta dago, bere arreba Phoebe maitagarri eta
azkarra edo Ackley nazkagarria kasu.
Izenburua bera Holdenen ametsean oinarrituta
dago, hots, amildegi baten aurrean, zekale artean, zain-
dari dago Holden, bertan jolasean dauden haurrak amil-
degirantz korrika hurbiltzen direnean harrapatzeko, eror ez
daitezen. Horrek erakusten du zein berezia den protagonis-
ta, dena sinpleki eta ohiko eguneroko hizkuntzan azaltzen
duelarik, nerabe batek egingo lukeen bezala, era natura-
lean.
Eleberri hau izugarri gustatu zait eta edonoiz iraku-
rri dut; aste bat baino gutxiago behar izan dut amaitzeko.
Zaila da gaztetan irakurriz gero ez gustatzea edo, behint-
zat, ez gogoratzea. Izan ere, ia ezinezkoa
gertatzen da zenbaitetan identifikatuta ez
sentitzea eta nire kasua ez da salbues-
pena izan, askotan sentitu baitut idazleak
ezagutzen ninduela liburua idaztean.
Zinez gustatu zaidan pasarte bat,
adibidez, Holdenek Penceytik alde egi-
teko erabakia hartu eta “ondo lo egin,
ergelok!” garrasi egiten duenekoa da.
Bestalde, aipatu bezala, esan behar da
pertsonaia guztiak zein ongi deskribatu-
ta eta sortuta dauden eta zenbait aldiz
irakurtzeko liburua dela argi dago, xehe-
tasun guztietan arreta jarriz, digresio luze guztiak poliki
irakurriz.
Beraz, “Zekale artean harrapaka” oso gomenda-
garria da, bai gazteentzat eta bai gaztetasunak berekin
dakartzan burugabekeriak ahaztu dituzten nagusientzat.
Nire nota: 9
Josu Andrieu Rodríguez 2B
Batxilergoa
53Ik
asle
en la
nak
Liburua hau San Prudentzioko oporretan irakurri
dut, eta hasieratik harrapatu nauenez, lau ego bost egu-
netan bukatu dut. Oso gustura irakurri dut, eta mota guz-
tietako sentimenduak eragin dizkit. Hasieran oso alaia da,
baina gero, tristeago bilakatuz doa.
Egilea Michel Morpurgo idazle ingelesa da, eta le-
henengo edizioa 2003. urtean argitaratu zen, baina eus-
karazko itzulpena 2006koa da. Liburuaren izenburuak
harreman zuzena du bertan kontatzen
denarekin, Peaceful bi protagonisten abi-
zena baita. Gainera, oso izenburu berezia
da “peaceful” hitzak ingelesez baketsua
esan nahi baitu; beraz, “soldadu baket-
sua” da izenburuaren esanahia. Bestal-
de, istorioa Peaceful anaietako txikienak,
Tommo Peacefulek, kontatzen du lehen-
go pertsonan, bere ikuspuntutik abiatuta.
Lehen Mundu Gerran eta gerra
aurreko garaian dago kokatuta, eta In-
galaterrako herri txiki bateko bi anaiaren
bizitza kontatzen du, txikiak direnetik soldadu bilakatu arte.
Hasieran Peaceful anaien eta hauen lagun Mollyren hartza-
roko gorabeherak narratzen ditu. Nagusitzean, Tommoren
anaia nagusia Mollyrekin ezkontzen da haurdun geratzen
delako. Handik gutxira Lehen Mundu Gerra hasten da eta
Peaceful anaiak gerrara joatera behartzen dituzte. Gerrara
joan ostean, zeharo aldatzen da bi anaien bizitza. Fran-
tziara bidaltzen dituzte alemaniarren kontra borrokatzera,
eta bertan izugarri sufritzen dute etengabeko beldurra du-
telako. Hala ere, gerran denbora luzez bizirik irautea lort-
zen dute, baina azkenean anaia nagusiari heriotza zigorra
ezartzen diote zentzugabeko agindu anker bat ez betetze-
agatik
Liburuan zehar pertsonaia nagusiek bilakaera han-
dia jasaten dute, ume sineskor izatetik soldadu gogor iza-
tera pasatzen baitira bi protagonistak.
Gainontzeko pertsonaiek -Mollyk, amak
eta Big Joe ania nagusiak- antzeko bi-
lakaera pairatzen dute gerra bertatik bizi
ez badute ere.
Nobelan diskurtso mota guztiak
agertzen dira, baina narrazioa eta gogoe-
ta gailentzen dira egileak pertsonaien iri-
tziak eta sentimenduak agerian utzi nahi
dituelako. Bestalde, oso hizkuntza arrun-
ta erabiltzen du, eta honen ondorioz ez
da batere astuna egiten irakurtzeko.
Gehien gustatu zaidana liburuaren hasiera izan da,
gauza asko agertzen direlako eta hogeigarren mendearen
hasierako Ingalaterrako giroa oso modu errealistan eta kri-
tikoan islatzen duelako. Gerrako atala, aldiz, luzeegia eta
pixka bat errepikakorra iruditu zait. Nota bat jarri beharko
banio, gutxienez 8 jarriko nioke.
Kerman Villate 1C
Batxilergoa
54Ikasleen lanak
¿Quién dijo hace cuarenta años que dos y dos
no fueran cuatro? Nadie. Era la época de las fustas y cas-
tigos escolares, aquella en la que ningún estudiante osaba
desobedecer ni contradecir a su maestro. Aulas sombrías,
lúgubres, con pupitres ajustados y roñosos. Aquellos años
casi olvidados que, sin embargo, aún permanecen en la
retina de algunos.
Arturo Pérez-Reverte no duda
en citar su amada Vieja España, en la
que se enseñaba a los pupilos mediante
una severa disciplina. Aun así, y por mu-
cho que me cueste reconocerlo, no pue-
do evitar estar de acuerdo con su sátira
del sistema educativo actual.
Respaldo completamente la idea
de que la escuela no tiene, hoy en cdía, el
mismo valor didáctico de antaño, cuando los niños acudían
exclusivamente a aprender a sumar, restar, leer y escribir.
Estaba garantizado que el chaval, con ganas o sin ellas,
acabaría por conocer quiénes eran Cervantes, Aristóteles
o El Cid Campeador y, si me apuro un poco, hasta la talla
de los calzoncillos del Caudillo. Bueno, algo es algo, ¿no?
Ahora, se trata de una época en la que los jóve-
nes idolatran a patéticas estrellas de cine semi-adolescen-
tes. Hoy, sí, en esta sociedad decadente, donde los niños
pierden el tiempo, y se dejan la mente, contemplando en
televisión cómo se pelean individuos sin personalidad al-
guna y cuya inteligencia jamás superaría a la de un niño
ávido de saber.
Pero no se preocupen, queridos lectores, que el
presupuesto dedicado a la educación sigue siendo elevado.
Y, llegados a este punto, díganme, señores polí-
ticos, ¿por qué un adolescente de 2º de Bachillerato, que
está llamando a las puertas de la Universidad, ignora cuál
es la capital de Chequia o de Bulgaria?
Resulta que es una verdad incómoda que
todos deseamos ocultar bajo la alfombra,
en ese penoso afán de integrarnos a mar-
chas forzadas en esa honrosa vanguardia
europea.
Pero me temo que debo coinci-
dir nuevamente con nuestro buen amigo
“don Arturo” En efecto, los padres de la
criatura (o no tan criatura), que poco más
sabe hacer aparte de cambiar de canal en la TDT, se jus-
tifican diciendo que su hijo -o hija- se comporta bien en
público, aunque probablemente desconozcan si eso incluso
es cierto o no.
Por eso, sin más, recozco y aplaudo la labor de
un gran número de jóvenes que, a pesar de las circuns-
tancias, mantienen las ganas de conocer el mundo y a sí
mismos. Cada uno, según sus posibilidades, rendirá luego
como pueda y donde pueda. Y es que, en esta sociedad
donde el ratón [sobre todo si es el del ordenador] se come
al gato, dos más dos no siempre serán necesariamente
cuatro. [Pero no le busquéis tres pies al gato.]
Xuban Nafarrate 2EDUCACIÓN BÁSICA (A propósito de “Evoluciona
defectuosamente”, de Arturo Pérez –Reverte)
Batxilergoa
55Ik
asle
en la
nak
Ander Lapitz, Uxue Arenaza, Ania Ibañez, Eneko Gonzalez eta Nerea Benito
PELIKULAREN SINOPSIA
Pelikula honen protagonista Erin Brockovich deit-
zen da.Hasieran ez dauka lanik baina bere abokatuarentzat
lan egiten hastea lortzen du.Erinek kasu bat aztertzen du;
akuifero batzuek 300 familia inguru nola gaixotu dituzten
eta hauek inolako laguntzarik gabe geratu direnaren ka-
sua hain zuzen, eta gutxinaka-gutxinaka gauza berri asko
argitzen ditu.Ur kutsatu horien eragilea enpresa handi bat
izan zen, hasieran oso zaila iruditzen zaie kaltetuei diru
kopuru dezente ateratzea enpresa handi horri baina Erinen
laguntzarekin lortzen dute jende kaltetu guztiarentzat diru
kopuru on bat ateratzea hauen botikak eta tratamenduak
ordaintzeko.Erinek lan asko egiten du kasu honetan eta
denbora asko pasatzen du bere seme-alabengandik urrun,
baina azkenean nahi duena lortzen du eta ekonomikoki ere
ondo ateratzen zaio plana.
BILATU LOTURAK EKONOMIA IRAKASGAIAREKIN
Filmean zehar ikusten Joan garen bezala, Amerike-
tako lan merkatuak ez dauka batere zerikusirik gureare-
kin.Film batean baino gehiagotan ikusi dugun bezala, gure
amerikar aktore maiteak milaka eszena egiten aritu dira
mahai-inguruan eserita, egunkaria eskuan, lan-eskaintzak
borobiltzen eta hauetara deitzen inolako arrakastarik lortu
gabe.Gure filmaren hasieran gauza bera gertatzen zitzaion
Erin-i; mahai gainean eserita ikusi genezakeen lan bila, mi-
laka lekutara deitzen, ezer lortu gabe.Kontua da, estatu
batuarrak nahiko “bipolarrak” direla kontu hauetan, dena
ez bait da filmetan ikusten dugun bezain polita, etxe han-
diekin eta nahi duten diru guztiarekin … Estatu Batuetan,
portzentai gutxi batek dauka botere nahikoa munduko diru
kapital handienetan eskua sartzeko, gutxi batzuek, diru
kontuetan ez daukate ia arazorik … Baina beste milioika
estatu batuar, berriz, nahiko egoera miserablean bizi dira,
eta hori da erakusten ez digutena, lan merkatutik at dau-
denak hemen baino askoz ere gehiago direlako; gezurrez,
beteko ez diren promesez, eta nahiko egoera ekonomiko
injustu batez inguraturik.Horixe da filmak erakutsi nahi di-
guna hain zuzen, AEB -etako lan merkatuaren egoeraren
laburpen bat.Ikusi dugun bezala, lan eskaintza aski zaba-
la da, baina eskaintza horretan zerbait lortu nahian baza-
biltza, kualifikazio jakin bat eduki behar da, eta lehenago
gezurra aipatu dudanean,
honako hau esan nahi
nuen: lanek oso itxura ona
daukate, eskuratzeko erra-
zak omen dira, eta edonork
kualifikazio maila ez oso altu
baten trukean eskura ditzake-
ela ematen du, baina hara
galdetzera joandakoan, beti
eskatzen dizkiete egunkariko
iragarkian ageri ez ziren ti-
tuluak.Filmaren kasuan aipa-
garria den gauza bat honakoa
da: Erin -ek, inongo ikasketa mailarik gabe, eta abokatua
izateko prestakuntzarik jaso gabe, bere “plantilako” onena
izatea lortzen duela, kasu oso arriskutsu eta garrantzitsu
bat irabazten duela, eta abokatu eta ia-ia espia gisara lan
egiten duela aurretiaz inolako lan entrebista edo kontratu
formal bat ere pasa barik, eta dena, gauza guztiak mese-
dez eta erregutuz eskatzen duelako.
Argi dago Estatu Batuetako lan merkatua ez dela
hainbat pelikuletan agertzen diguten bezala, baina apur
bat penagarria dena da filma benetako istorio batean da-
goela oinarritua.
PELIKULAREN MEZUA EDO EKARPENA
Nire ustez pelikulak hainbat gauza edo mezu trans-
mititu nahi dizkigu, baina garrantzitsuena iruditu zaidana
lan postu merkatuaren lehia bortitza islatzea izan da. Ho-
rretarako, gainera, EEUU- etako lan merkatua irudikatzen
da, non kaleratze libreak egunero- egunero lana galtzeko
beldurra sorrarazten dizun gorputzean.Azkenik pelikula ho-
nek erakutsi nahi digun beste gauza garrantzitsu bat aipatu
nahiko nuke, insistentzia.
TALDEAREN BALORAPENA FILMAREKIKO
Film honen balorazioa ematerakoan, kontutan har-
tu beharko genituzke puntuz puntu pelikularen osagaiak:
Hasteko, aktoreen lana: Aipagarriena, aktore nagu-
sien paperak eta hauen interpretazioak dira.Pertsonai na-
gusia Erin Brockovich da, Julia Robertsek antzezten duena.
Erinen papera, izaera indartsu bateko emakume feminista
ZINE IRUZKINAK
Batxilergoa
Erin Brockovich
56Ikasleen lanak
Este curso hemos trabajado en la asignatura de
Lengua castellana y Literatura una unidad didáctica sobre
el cine. Además de estudiar las características del lenguaje
cinematográfico, hemos analizado varias películas, entre
ellas El exorcista. Este es el contexto en el que se encua-
dra esta reseña .
El padre Merrin se encuentra en Iraq, en una ex-
pedición arqueológica, donde descubre ciertos indicios de
que el mal se avecina, haciendo así referencia al cambio
de personalidad que está sufriendo Regan, una dulce niña,
hija de la famosa actriz Kris McNeil. La medicina y la psi-
quiatría intentan justificar por qué la niña ha pasado de
ser tan grata, a no parar de execrar, sin resultado alguno.
Como último recurso acuden al padre Karras, ateniéndose
a la creencia de que Regan está poseída por Satán. Tras
demostrarle a la iglesia los claros indicios de la posesión,
estos solicitan los servicios del padre Merrin, por tener ex-
periencia con estos rituales. Finalmente Regan se recupe-
ra, a un precio muy alto, pero aún sin recordar nada, siem-
pre se sentirá agradecida por lo ocurrido.
1973 supuso un antes y un después para el cine
de terror, ya que antes del estreno de “El Exorcista” pocas
películas del género habían sido tan aclamadas por la crí-
tica. Ciertamente, la sociedad actual no tiene los mismos
ojos que la de aquel entonces, y ya no produce miedo. Lo
que no quiere decir que deje indiferente, las imágenes son
impactantes, impresionantes, cargadas de polémica.
Pero aún hay más, la historia en la que se basa la
cinta es verídica, y así lo muestra la película, con una ex-
celente dirección por parte
de William Friedkin. El cual
se tomó su trabajo tan en
serio, que creó un ambien-
te angustioso en el rodaje,
llegando a maltratar a los
actores para conseguirlo,
para que así el resultado se
viera afectado con mayor
realismo. La calidad narra-
tiva es innegable, atípica
en su objetividad, puede resultar aburrida, incluso lenta,
si no se es capaz de apreciar su grandeza. También hay
que destacar, la mítica banda sonora: Tubular Bells de Mike
Oldfield.
Por otra parte está el reparto, correcto, del cual
solo destacan el fallecido Jason Miller, que retrata a un
hombre frustrado a la perfección, desbordante de nostalgia
y dolor en cada momento, conmueve. Y por supuesto, la
joven protagonista Linda Blair, que llega a asombrar.
“El Exorcista” es una de las pocas películas de te-
rror que son de mi agrado, simplemente porque tiene una
trama, un tema, aunque puede que ahora no sea demasia-
do original, muy consistente, que es tratado con maestría.
No es una película estúpida que busca el horror gratuito
(sin conseguirlo), está justificado, al menos en la edición
original .Muy recomendable, tanto para los fans del cine de
terror, como para los que simplemente aman el buen cine
y las grandes direcciones. Mi nota sería un ocho sobre diez.
Patricia García 3.AEl exorcista
batena da, edozer egiteko gai dena bere seme-ala-
bak aurrera ateratzeagatik, Juliak pertsonai hau errealita-
tera primeran eramaten du.
Benetan, bere papera sinestarazten digu erreakzio
guztiz errealak antzeztuz filmean zehar agertzen diren
egoera bakoitzean. Bere rolak eskatzen dion bezala, eta
errealitatearen antzera, bere prioritateak ezartzen ditu:
bere lana mantendu bere seme-alabak mantentzeko, nahiz
eta beraiekin ezin egon
Ulergarria da beraz, Aktoreen Sindikatuko, Osca-
rreko, BAFTAko eta Golden Globes-eko sarietan Emakume
Aktore Nagusi Onenaren sariak irabazi izana.
Bestetik Albert Finney, Ed Masryren paperan, pri-
meran moldatzen da. Errealitateari egokituta dagoen
abokatu bezala agertzen da, laguntza behar duen jendea
defendatzeko gai dena. Julia bezala, Aktore Onenaren saria
irabaztekotan egon zen, baina honek ez zuen irabazi.
Pelikula hau oso entretenigarria da, oso gidoi ona
baitauka eta berez, oso landuta dagoela ikusten da. Pe-
likularen prestakuntza ona izan denaren seinale, filmean
zehar ikusten da ematen diren ezaugarri ñimiñoenak ere,
aurreikusiak izan direla … argi dago lan ikaragarria egin du
Steven Soderbergh zuzendariak.
Hori dela eta, Gidoi eta Zuzendaritza lan onenaren
saria irabaztekotan egon zen.
Batetik hamarren gaineko balorazioa eman behar
izango bagenu 8 bat jarriko genioke gutxienez film zoraga-
rri eta zirraragarri honi.
DBH 2. Z ikloa
57Ik
asle
en la
nak
Leire Martinez de MarikortaLa clase La clase es una película francesa dirigida por
Laurent Cantet en 2008 y basada en la novela de François
Bégaudeau Entre les mur. El filme narra los acontecimien-
tos de una clase de secundaria de un colegio público y
multirracial de París, durante todo un curso, centrándose
en la relación que los alumnos mantienen con su profesor
de lengua y tutor.
Pero esa relación comienza a complicarse a raíz
del momento en que las delegadas del grupo le cuentan
a un compañero suyo, Souleymane, que en la reunión de
evaluación el tutor dijo de él que estaba “intelectualmen-
te limitado”, desencadenando una serie de sucesos entre
los que destaca que el tutor les reproche a las delegadas
haberse portado “como unas golfas” y que el propio Soule-
ymane se vaya de clase de malas maneras tras insultar al
profesor y herir, sin querer, a una compañera, lo que pro-
vocará su expulsión.
Para comenzar, está claro que las delegadas del
grupo no deben difundir lo que los profesores comentan en
las reuniones; su función consiste en representar al alum-
nado y opinar sobre los problemas que puedan existir en el
aula. Empezando, pues, por ahí, creo que el chivatazo de
las delegadas es muy inapropiado. Sin embargo, si el tutor,
el Sr. Marin, creía realmente que la capacidad intelectual
de ese alumno “estaba limitada”, quizá no debería haberlo
dicho en presencia de las delegadas, sino comentarlo con
la persona o la parte del profesorado al que pudiera intere-
sarle esa valoración con el fin de poder ayudarlo mediante
algún tipo de refuerzo, apoyo,… etc.
El profesor Marin, lejos de tranquilizarse, afirma
que la actitud de las delegadas le parece “de golfas”, insul-
to que creo se sale bastante de contexto, pues poco tiene
que ver con su comportamiento. Porque una cosa es hablar
con ellas, para hacerles ver que se han equivocado, y otra
muy distinta (y más próxima a la actitud del Sr. Marin) per-
der los nervios y el control de la situación e insultar a las
alumnas utilizando, además, un término ajeno a lo ocurrido
y que puede resultar ofensivo.
Estoy de acuerdo con que la actitud de Soule-
ymane es demasiado vio-
lenta y también creo que
su conducta es totalmente
irrespetuosa hacia el tutor.
Marin, a quien amenaza,
insulta y tutea (algo bas-
tante grave, dadas las con-
secuencias, en ese sistema
educativo) y, también, ha-
cia el resto del alumnado,
concretamente hacia Khoumba (quien recibe un fuerte gol-
pe en la cara por parte del muchacho, aunque no intencio-
nadamente, cuando él se marcha de clase). No obstante,
creo recordar que el primero en faltar al respeto en esa
clase es el propio Sr. Marin al hablar de “actitud de gol-
fas”. No me gusta en absoluto caer en el argumento de “él
ha empezado primero” pero creo que, en este caso, el Sr.
Marin, como tutor de clase, debería dar ejemplo a su alum-
nado siendo él el primero en crear un ambiente respetuoso
en el aula.
Finalmente, otro importante suceso es la reunión
del Consejo de Disciplina en que se decide la expulsión
de Souleymane. De lo que comentaban los integrantes de
dicho Consejo se desprende que la finalidad del mismo era
la expulsión del alumnado juzgado en él. La expulsión de
un alumno, sin embargo, me parece una medida muy in-
adecuada pues, de esa manera, el colegio se deshace del
problema en vez de intentar solucionarlo ayudando al estu-
diante mediante una nueva oportunidad. Su expulsión, por
lo tanto, me parece un error.
En resumen, creo que la intención inicial del Sr.
Marin era buena, y que al hablar de “la capacidad inte-
lectual limitada” del chico simplemente deseaba ayudarlo
para dar con una solución a su bajo rendimiento escolar,
lejos de querer insultarlo, pero no es menos cierto que des-
pués del chivatazo de las delegadas pierde el control total
de la situación y desata, “tachando de golfas” la actitud de
las delegadas, un encadenamiento de sucesos que desem-
boca en la expulsión de Souleymane.
DBH 2. Z ikloa
58Ikasleen lanak
DBH 1. Z ikloaipuinak
Beñat Perez 1FLoraineLoraine oso neska bizkorra eta
alaia zen. Behin, inauteriak zetoze-
la eta, amari galdetu zion:
- Ama zein mozorro jantziko dut
inauterietan?
- Zein mozorro Uuuumm!- amak jos-
teko tresnak hartu eta josi eta josi hasi
zen. Mozorroa amaitu zuenean, Loraineri
eman zion:
- Loraine! Tori mozorroa!
Lorainek probatu zuen mozorroa, baina
ez zitzaion batere atsegin.
- Ama, nik ez dut pailazoarena egin nahi.
Orduan Loraine, haserre,ganbarara igo zen
eta bertan gorderik zeukan kutxa batetik arropa
zaharra atera eta janzten hasi zen.
Txanogorritxu bezala jantzi zen. Eta txano go-
rria jantzi bezain laster, nor agertuko ganbarako
toki ilunetik, eta otsoa!
- Ama Santisima, falta zitzaidana! Otsoa! Barka,
barka otsoa jauna, ez naiz Txanogorritxo bezala
jantziko.
Eta otsoa ongi , ongi esanez desagertu egin
zen.
Txanogorritxuren jantziak kutxan berriro gor-
de eta Edurne Zuri gisan jantzi bezain laster, nor
agertuko ganbarako toki ilunetik, eta amorde
bat!
- Urkiolako San Antonio, falta zitzaidana!
Amorde bat!
Barka, barka, amorde, ez naiz Edurne Zuri be-
zala jantziko.
Eta amordea aski da, aski da! esanez desagertu zen.
Edurne Zuriren jantzia kutxan gorde berriro eta Ali- Baba
gisan jarri bezain laster, nor agertuko ganbarako toki ilune-
tik, eta berrogei lapur!
- Santo Kristo Lezokoa, falta zitzaiz-
kidanak! Berrogei lapur! Barka, barka,
lapurrak, ez naiz Ali-Baba bezala jan-
tziko.
Eta lapurrek- bale, bale- esanez alde
egin zuten.
Loraine aspertu egin zen eta beste
gauza bat aurkitzera joan zen. Ganbararen
ertz batean ispilu bat aurkitu zuen oso oso
handia. Loraine korrikan joan zen ispilua-
rengana eta nahi gabe ikutu zuen. Ikutu
bezain pronto denbora atzera joan zen,
X. mendera “Troia” izeneko herri batera.
Han lagun batzuk zeuden itxaroten. Ha-
lako batean Loraine zaldiz eraman zuten
gaztelu batera.
Iritsi bezain pronto erregeak esan zion:
- Gure buruzagia hil egin zen gerra batean,
orduan, zu izango zara buruzagia.
- Bale, esan zuen baino etxera iristen naize-
nean arroparekin geldituko naiz
- Bale
- Orduan “Jaun” izeneko taldearen kontra borroka-
tu behar duzue.
Hurrengo egunean Loraineren soldaduak “Leit” izene-
ko herri batera joan ziren. Han aste bat pasata
Loraineren soldaduak irabazi zuten. Apirilaren
19an “Troiara” itzuli ziren. Loraineri diru asko
eta mozorro asko eman zizkioten.
Etxera iristean bere amari esan zion:
- Ama, iadanik inauteriko arropa daukat.
- Zein? esan zion bere amak oso pozik.
- Soldadu baten mozorroa.
Azkenean Loraine oso pozik ibili zen inauterietan; gai-
nera, bere lagunak inbidia jota egon ziren inauteri osoan.
59Ik
asle
en la
nak
ipuinakOlatz Fdz. de Pinedo 1E
Ilargi galduaGau batean ilargia oso polita zegoen. Hontzak begiak zabal-zabalik zituen hu-hu-hu,... igelak
pozik ari ziren kantari kroak-kroak,... teilatuetan katuak zebiltzan miau-miau,... zelaietan kilkerrak
zulotxoetatik krik-kruk...
Baina gaua amaitu zenean, Ilargia despistatu egin zen eta zeruan galdu zen. Bere bidearen bila eta bila
aritu zen, baina ez zuen aurkitu.
-Zer egiten duzu hemen, Ilargi tuntuna?- esan zion harro-harro Eguzki beroak.
-Nire bidea galdu dut, Eguzki jauna. Behar al duzue hemen Ilargirik? – galdetu zion umil-umil Ilargiak.
-Ez, zure beharrik ez dugu. Ni naiz hemengo jaun eta jabe. Leku honetan ez dago gaurik, hemen beti egunargi
da. Alde hemendik.
Eta Ilargia beste leku batera joan zen triste-triste. Gaua zen.
Ilargia bakar-bakarrik zegoen eta bat-batean Jupiter planeta aurkitu zuen eta honela esan zion:
-Jupiter! Zuk Ilargi bat behar duzu?
-Ez, eskerrik asko.Nik satelite gehiegi dauzkat jada; dena dela, planeta batzuek lagun sateliteak behar dituztela
entzun dut!
-Benetan? Nik nire planeta Lurra galdu dut eta bakarrik sentitzen naizenez, planeta baten bila nabil; hori bai,
nahiago nuke Lurrarekin itzultzea. Lurrerantz nondik joaten den dakizu?
-Ez daukat ideia askorik baino norabide horretan joan behar duzulakoan nago.
-Ados! Eskerrik asko!
Ilargiak bakarti jarraitu zuen bere bidea Jupiterrek esan zion norabidean. Geroxego Lurra aurkitu zuen.
-Kaixo Lurra! Galdu egin nintzen baina itzuli egin naiz! Zer? Faltan bota nauzu?-
-Ba egia esan ez. Lagun berri bat aurkitu dut eta berarekin oso gustura nago, beraz, ez zaitut behar.
Ilargia lehen baino tristeago sentitzen zen eta orduantxe Marterekin topo egin zuen.
-Kaixo llargi! Zer gertatzen zaizu? Triste ikusten zaitut.
-Ez daukat lagunik, Lurrak botata utzi nau.
-Nurekin geratu nahi duzu? Nikk lagun asko izan nahi ditut!
-Benetan? Baiii! Zurekin geratuko naiz, mila esker!
Eta llargia Marterekin geratu zen poz-pozik.
DBH 1. Z ikloa
60Ikasleen lanak
ELKARRIZKETAK
Bernardo Atxaga
-Noiz eta non jaio zinen?
Asteasu izeneko herrian jaio nintzen 1951n, eta bizi
ere bertan bizi izan nintzen 13 urte izan nituen arte. Gero
Andoainera joan zen familia. Hamazazpi urterekin Bilbon
hasi nintzen ikasten, eta bigarren aldiz jaio nintzen orduan,
"Bernardo Atxaga" bezala. Orain berriz Araban bizi naiz,
baina ez dakit hirugarren aldiz jaiotzeko aukerarik izango
dudan.
-Zer egiten duzu zure denbora librean?
Paseoak ematea gustatzen zait, lagunekin garagar-
do bat hartzea edo afaltzea, pintura ikustea, musika ent-
zutea. Eta gehien gehiena, lagunekin kontu kontari aritzea
gustatzen zait.
-Zer da gehien gustatzen zaizuna idazlea iza-
tetik?
Hoberena da nagusirik ez izatea. Neu naiz neu-
re denboraren jabea. Gera ninteke berandu arte idazten,
baina kontrakoa ere esku daukat: gogorik ez badut, ba
irakurtzen egoten naiz egun osoan.
-Zergatik erabaki zenuen idazlea izatea?
Ekonomilaria nintzen, eta ez zitzaidan ekonomilari
bezala lan egitea gustatzen. Sufritu egiten nuen bankuan
(Banco Europeo de Negocios zen) zortzi edo hamar ordu
egon beharraz. Hala, lanez aldatzen hasi nintzen. Euska-
ra irakasten ere ibili nintzen Portugaleten eta Bilbon. Bai-
na hura ere astun egiten zitzaidan. Idatzi egin nahi nuen.
Azkenean, 30 urte bete baino lehen, dena uztea erabaki
nuen, eta idazle bidea egitea. Beraz, hori izan zen arrazoia:
ez nituela beste lanak agoantatzen, burutzen.
-Idazlea izatean zer da gertatu zaizun barre-
garriena?
Alde batera ez zen barregarria izan, baina beste-
ra bai. Extremaduran gertatu zen, Badajozen. Hitzaldi bat
eman nuen, eta nik hitz egin bitartean entzule bat, gizon
adindua, lo egon zen, zurrunka eginez ere bai batzuetan.
Bukatu nuen hitzaldia, esnatu zen gizona, eta hor non
hasten zaidan builaka, ez zegoela nirekin konforme, eta
azalpenak eman behar nizkiola. "Baina zertaz?", esan nion.
Eta berak: "Lotsagabe bat zara -sinvergenza- eta ez zara
azalpenak ematera ausartzen". Eta hori esan eta marmarka
alde egin zuen aretotik.
-Kontatu txikitan pasatu zaizun pasadizoen
bat Oroitzapen bat?
Ba Abebe Bikila, Mamo Wolde eta Etiopiako korrika-
lariak. Lasarteko hipodromoan ikusten nituen cross txape-
lketan. Haien gorputz zimelak bide lokaztuan arin korritzen,
horra ahaztuko ez zaidan irudi bat.
-Zein da zure zaletasunik handiena, idaztea
izan ezik?
Zalantzarik gabe irakurtzea.
Bernando Atxaga Euskal Herriko ideazle bat da. Bere isto-
rioak mundu osotik irakurtzen dira. Eta guk galdera batzuk
egin dizkiogu.
DBH 1. Z ikloa
61Ik
asle
en la
nak
Karlos Argiñano
-Zer sentitzen da, mundu osoko sukaldari
hoberenetako bat izatean
Ikaragarria da, baina ez dut harrokeria gogoko, be-
raz esango dudana honako hau da: ohore bat da.
-Noiz erabaki zenuen sukaldaria izatea?
17 urte nituela, Zarautzeko(Gipuzkoa) Euromar ho-
telean ostaleria ikasten hasi nintzen, handik aurrera sukal-
daritzaren bidea hartu nuen.
-Zer esango zenioke zure pausoak jarraitu
nahi dituen chef gazte bati?
Horretarako liburu erraz batzuk idatzi ditut, horre-
lako sukaldari gazteentzat.
-Zenbat izar dituzu?
Lau izar ditut. Ohore handi bat da, esfortzu eta ilu-
sio handiz lortu nituelako guz-
tiak. gainera gustukoen dauka-
dan lanbidean izan da.
-Betidanik gustatu
al zaizu sukaldaritza.
Egia esan ni ez ninduen sukaldaritzak bereziki
erakartzen. Sukaldaritzan, kotxe bat erosteko dirua irabaz-
teagatik hasi nintzen lanean, baina hortik aurrera asko
gustatu zitzaidan eta han jarraitu nuen gaur egun arte.
-Zergatik duzu hain gustuko txisteak kontat-
zea telebista aurrean zauden bitartean.
Nire ustez, ikusleen aurrean sukaldaritza erakus-
teaz gain, denbora pasa atsegin bat izan behar da nire pro-
grama, eta sukaldaritzari dibertsioa eman behar zaio.
Maddi, Mikel eta Gari
Mirza Teletovic Mirza Teletovic saskibaloiko jokalaria da eta Baskonian jokatzen du.
Mostarren, Bosnian, jaio zen duela 24 urte. Orain Gasteizen bizi da
eta ezkonduta dago; gainera seme txiki bat dauka.
Nola hasi zinen saskibaloian jokatzen?
Umetan nire herrian jende askok jokatzen du sas-
kibaloian, eta bederatzi urte nituela lagunekin saskibaloira
jokatzera joan nintzen eta momentu hartatik saskibaloia
gustatzen hasi zitzaidan.
Zer desberdintasun ikusten dituzu Bosnia
eta Arabaren artean?
Eguraldia oso antzekoa da eta hemen bezala jen-
deak gustuko du saskibaloia eta saskibaloia ikustea, eta bi
herrialdeak oso antzekoak dira horregatik asko gustatzen
zait.
Zer izan zen gehien harritu zintuena Gasteiz-
tik?
Gehien harritu nintuena izan zen ez dela hain hiri
handia baina ezta hain hiri txikia baino hiria da eta saskiba-
loiko afiziorik honena duela nire ustez, beti etortzen direla
partiduetara eta bere taldea asko sostengatzen dutela eta
horrek asko laguntzen du. Ni orain Elorriagan bizi naiz eta
jendea izugarria da nola dauden, eta lagun modura daude.
Nola ikusten duzu zure taldea orain?
Orain? Beno, nik uste plantila asko aldatu dugula
aurreko urtetik eta gauza asko aldatu dira eta bihar partidu
garrantzitsu bat daukagu CSK Moskuren aurka eta taldea
egunero hazten ari da.
Zer moduz sentitzen zara taldean?
4 urte daramatzat eta 5.ean noa eta lehen momen-
tutik lan egitea gustuko duena beno niri ere bai oso langi-
lea naizelako eta asko gustatzen zaidalako lan egitea nire
saskibaloia hobetzeko eta taldera etortzen diren gazteak
zerbait irabazi nahi dute.
Zer gustatzen zaizu egitea zure denbora li-
brean?
Nire denbora librean asko gustatzen zait familiare-
kin egotea, nire semearekin eta emaztearekin eta etxean
deskantsatzea.
Olatz Fernandez de Pinedo eta Maddi Aizpurua 1.E
62Ikasleen lanak
PLASTIKAKO LANAK
DBH 2. Z ikloa
63Ik
asle
en la
nak
DBH 1. Z ikloa
URKIOLAKO IRTEERAMartxoaren16an, ostiralean, Urkiolarantz abiatu
ginen H.B.E.H.P.ko ikasleak. Gure eginbeharra zen natura
ikastea eta modu batez eguneroko gauzak aldatzea.
Autobusen geltokian tiketa hartu eta Urkiolarantz
irten ginen.Hasteko Urkiola mendira abiatu ginen eta asko
nekatu ginen. Jaistean Pol-Poleko iturrira joan ginen.Hor-
ko ura oso berezia da burdin zaporea duelako. Eguraldia
ezin hobea izan genuen ,orduan Larranora igotzea erabaki
genuen, gailurreraino igo ginen eta haitzen ondoan artal-
de bat ikusi genuen.Artzaina gure ondoan etorri zen bide
zati batean. Larranoko zelaian bazkaldu genuen ,motxilan
eraman genituen bi ogitarteko,fruta eta ur botila bat. Gero
eskoba izeneko karta jolasera jokatu genuen klase erdiak.
Besteak, ordea, igo ziren gailur puntaraino, ondoko men-
diak ikusteko. Azkenean nekatuta bukatu genuen guztiak,
baina nire uztez merezi izan zuen igotzeak.horko paisaiak
oso ederrak ziren,gailurrak,belardiak eta zelai berde-ber-
deak.
Niri asko gustatu zitzaidan mendiko paisaia gutxi-
tan ikusten dudalako. Irteera hau egin eta gero uste dut
klasean hobeto gaudela, gehiago ezagutu ginelako lagu-
nen artean. Jaitsi eta laster hartu genuen autobusa Gastei-
zera bueltatzeko. Hurrengo astelehenean bakarrik irteerari
buruz hitz egiten genuen.
Hau bai izan zela irteera zoragarri bat!!!!!
Iker Blanco 2HBEHP
Ni 2010. urtean jaio den
neska bat naiz eta gaur egun de-
nok dakigun bezala itxuragatik
pertsona asko markatu egiten
ditugu,etiketak jartzen ditugu.
Arropan jartzen diren
marka horien ondorioz gertatzen
da hori guztia, horregatik argi utzi
nahi dut ni ez nagoela marken alde.
Hasteko, esan nahi dut gaur egungo gizartean ,
gure adineko gazteen artean gauza horiek asko hartzen
direla kontuan , markako arropa edukitzeak dirua duzula
esan nahi duelako , eta gazte askok markako arropa eros-
ten dute hori adierazteko.
Bestalde, esan beharra daukat,adibidez,niri ka-
miseta bat gustatzen bazait eta markakoa bada nik erosi
egiten dut arazorik gabe,ez naizelako marketan fijatzen
eta nire ustez horrela izan beharko zen,kamiseta gustuko
baduzu,erosi beldurrik gabe.
Jarraituz,markako arropak garestiagoak dire-
la onartu behar da eta gaur egun krisia dela eta pert-
sona askok ezin dute gastu hori egin, gainera, markako
arropa asko markarik gabe aurkitu dezakezu arazorik
gabe,adibidez,poloak markakoak eta markarik gabe daude
eta markakoak askoz garestiagoak dira.
Aldiz,esaten dute markako arropa askoz itxurosoa-
goa dela eta batzutan arropa hori egun berezietan jantzi
daitekela.Baina, gaur egun arropa itxuroso asko aurkitu
dezakezu edozein dendatan.
Amaiera emanez,argi utzi nahi dut ni ez nagoela
marken alde.Baina markan fijatu gabe zerbait gustatzen
bazaizu ondo iruditzen zait erostea, hala ere itxura bat
emateko arropa hori erostea gaizki iruditzen zait,azken fi-
nean, pertsona guztiak berdinak garelako.
Irene Elorza 1B Markak bai ala ez?IDAZLANAK
64Ikasleen lanak
BIOGRAFIAK
DBH 1. Z ikloa
María Rosario Teresa Fernández de Landa nació el 1 de Octubre de 1932. Era la menor de 12
hermanos. Su madre murió cuando ella tenía 8 años, por lo
que su padre tuvo que internarla en un colegio de Vitoria. Fue
duro pero aún así, recuerda con cariño aquella dura etapa de
su vida donde hizo amigas con las que aún queda para tomar
un café de vez en cuando. Todavía no terminó sus estudios
de magisterio cuando conoció a el que fue su marido. Poco
después de la boda emigraron a Suiza donde mi abuelo te-
nía trabajo. Ella no se adaptaba a la vida que llevaba allí. se
sentía sola porque mi abuelo pasaba largas horas fuera de la
casa. Debido a ello decidieron regresar. Empezaron de nuevo
y montaron un taller de electricidad. Después de recuperar la
normalidad, tuvieron 6 hijos, entre ellos mi madre, y vivieron
bien hasta que una noche, de repente, sus vidas dieron un
giro inesperado. Mi abuelo murió de una infarto a los 47 años
de edad. Mi abuela se quedó sola y cono gran esfuerzo sacó
a delante su gran familia. Hoy en día, tiene una gran familia
de 22 miembros con los que disfruta en cada una de nuestras
reuniones.
Diego Rada Fernández de Jáuregui nació en Vitoria-Gasteiz(Araba) el 30 de Mayo de 1948, en el
seno de una familia numerosa de 4 hermanos. Diego, estudió
en la cercana Ikastola Olabide desde los 3 años hasta que cum-
plió los 18 años, cuando ingresó en la Facultad de Farmacia
de Vitoria-Gasteiz. Después de Licenciarse en el años 2002,
trabajó durante algún tiempo en la Farmacia de Maeztu hasta
que consiguió una beca para la realización de la Tesis Docto-
ral. Siempre ha destacado como estudiante y ,a día de hoy es
Doctor en Farmacia por la Universidad del País Vasco. Además,
es euskaldun y se maneja de manera correcta con el Inglés.
Desde el 2007,ha trabajado como investigador en diferentes
proyectos de Investigación; primero en el Hospital de Cruzes, y
actualmente,en la Unidad de Investigación de Atención Primaria
de Bizkaia. Cuenta con algunas publicaciones científicas en el
ámbito de la epidemiología y se está especificando en Metodolo-
gía de la Investigación en Salud. Ligado a su trabajo,en el años
2008 tuvo la oportunidad de pasar una temporada en Edmonton
(Canadà),invitado por un Centro de Investigación. Allí tuvo un
de las mejores experiencias profesionales y personales de su
vida. También ha realizado diferentes cursos de epidemiología
en la Universidad de Rotterdam (Holanda) en los veranos del
2207 y 2009. Es ecologista y defensor de los derechos de los
animales, es un gran conocedor de la fauna y flora de Euskal
Herria. Hoy en día Diego vive en Legutio (Araba),al lado del
embalse de Urrunaga, rodeado de naturaleza, compartiendo
su vida con su novia Itziar.
M. Carmen Barrero Barroso ( conocida
por Mamen) nació el día 20 de agosto de 1952 en Llerena (Ba-
dajoz). Aprendió a leer y a escribir en casa con su padre, y el
primer libro que leyó fue El Quijote. Fue muy buena estudiante
y dice que fue muy feliz, pero tuvo que dejar el colegio al
terminar primaria porque en aquellos años sólo podían seguir
estudiando los chicos. Empezó a trabajar a los catorce años,
y desde entonces trabajó en varios sitios hasta que se fue a
vivir a Vitoria en 1974. Hace poco ha retomado los estudios y
actualmente cursa 3º de ciencias humanas en la universidad,
ha escrito cuatro libros, está casada, ha tenido cuatro hijos y
tiene dos nietos.
Albert Einstein nació el 14 de marzo de 1879 en Alemania. Fue un físico y un científico muy famoso. Descubrió la
teoría de la relatividad espacial, hizo trabajos que sentaron algunas de las bases de la física estadística y la mecánica cuántica, la
teoría general de la relatividad con el concepto de la gravedad. Obtuvo el premio Nobel de Física.
Juan Puyol García nació el 14 de febrero de
1912 en Barcelona. Durante su infancia fue un chico rebelde
y testarudo. Aunque no destaco como un estudiante brillante,
le gustaban las Humanidades, la Historia y era excelente en
los idiomas. Sus padres le metieron en un internado y cuan-
do salió siguió estudiando para luego dejarlo. En 1933 hizo el
servicio militar. Después de la guerra civil, en Burgos, conoció
a Araceli González con quien se casó y tuvo 3 hijos. En 1940
ofreció sus servicios a los británicos, pero lo rechazaron. Por
eso, se hizo pasar por enemigo de la democracia los alemanes lo
contrataron. Así pudo pasar información enemiga a los aliados.
En 1942 fue aceptado por la embajada británica para trabajar
como agente doble con el sobrenombre de “Garbo”. En 1944 fue
la pieza clave de la operación Fortitude. En 1959 se casó con
Carmen Celia. El 10 de Octubre de 1988 falleció de un derrame
cerebral, tras haber recibido algunas condecoraciones. Su vida
ha quedado plasmada en varios libros y también en una película
ganadora del premio Gaudí al mejor documental y nominada
a los premios Goya.
Unai Moreno 1E
Nerea, Ander eta Andere 1E
Leire Lafuente Fernández de Jáuregui 1E
Naroa Alijostes 1E
Markel Uriarte 1E
65Ik
asle
en la
nak
Adam Hare, el padre de mi padre, nació en 1925, el 22 de marzo. Nació en un pue-
blo pequeño en Escocia llamado Airdrie.A los 18 años mi abuelo fue el primer voluntario de Airdrie
para servir en las Fuerzas Aéreas de la Marina Real. Allí tuvo que aprender cómo volar un avión en solamente tres días. Se hizo
oficial de la Marina Real. Despegaba de un barco y volaba sobre Alemania sacando fotos del enemigo. Aterrizar en los barcos era
muy difícil. Mi abuelo se estrelló 3 veces, en este caso la mayoría de la gente moriría pero mi abuelo le burló a la muerte 3 veces
y sobrevivió. También había sido tiroteado en su avión 3 veces y le burló a la muerte ya 6 veces. Después de la II Guerra Mundial
mi abuelo escribió teatro, poesías, era actor y actuaba en un culebrón de la radio. En su tiempo libre jugaba al golf. Y ganó trofeos
por lo menos una en cada década de su vida. Unos años después conoció a mi abuela Emma y tuvieron un hijo Steven (mi padre)
y una hija Lesley (mi tía). Unos cuantos años después mi abuelo tuvo un ataque de corazón, derrotó a la muerte una vez más. Un
poquito más tarde tuvo otro infarto y sobrevivió. La última cosa a la que sobrevivió fue el tercer ataque de corazón que le ayudó
burlar a la muerte 9 veces. Cuando tenía más o menos 80 años sufrió un cáncer de próstata. No consiguió derrotar a la muerte y
murió dos años después, en noviembre de 2005.
Me llamo Nagore Garcia y nací el 6 de enero
de 1996. Soy el regalo de Navidad a mi familia. Nací en el
hospital de Txagorritxu. Una curiosidad es que nací con mucho
pelo y ondulado. A los tres años empecé a ir a una escuela
pequeña llamada Landazuri Ikastola. Mi estancia en la ikastola
fue muy agradable y tengo muy buenos recuerdos. Era muy
tímida pero cuando cogía mucha confianza era muy extroverti-
da. Todos mis profesores eran muy majos especialmente Gai-
zka. Hasta tengo recuerdos de toda mi clase llorando cuando
nuestro profesor de Gimnasia, Gaizka, decidió irse a otro pues-
to de trabajo. Cuando tenía diez años mis padres se separa-
ron y eso cambió mi manera de ser. A los doce años pasé al
instituto con todos mis amigos. Conocí a gente nueva. Y con
parte de esa gente formamos una cuadrilla. Primero de la ESO
se me hizo difícil. Y tuve que repetir el curso. Mi hermana, que
tiene diecinueve años, me ayudó mucho cuando repetí; igual
que hicieron mis padres. Este año he madurado mucho y me
encuentro mejor en las clases.
Maddi Aizpurua Insausti nació el 17 de febrero
de 1997. Es hija de Francisco Ignacio Aizpurua Insausti Lasa,
también conocido como <<Patxi>>, de profesión profesor, y
de Gabiñe Insausti Lasa, que también trabaja de profesora. Esta
chica tiene una hermana mayor llamada Ainhoa, nacida el 3 de
diciembre de 1992. Al contrario de su hermana, Maddi no fue a
la guardería. Tres años después de su nacimiento, Maddi llegó al
principio de una gran etapa de su vida donde empezaría a me-
terse en el mundo del estudio, el primer día de preescolar. Maddi
nunca se había separado de sus padres y se negaba a entrar.
Pero después de llorar y llorar entró. Se hizo muy amiga de dos
chicas llamadas Maddi Arenaza y Naroa Alijostes. Años después
la única y mejor amiga de Maddi, fue Maddi Arenaza. Para Maddi
era muy importante hacer los deberes, sacar buenas notas… La
verdad es que no era mala en los estudios. En 5º de primaria de
la escuela Arantzabela, se hizo muy amiga de Olatz Fernandez
de Pinedo, quien sigue siendo mejor amiga en estos momentos.
Cambió mucho la vida de la pequeña Maddi cuando empezó en
el instituto Koldo Mitxelena, donde estudia su hermana mayor.
Aritz Castro En general el parto fue largo pero
maravilloso. Yo no me enteré mucho pero ahora que soy un
hombre mi madre me lo ha contado todo. A mi madre el parto
le pareció duro pero el resultado la lleno de alegría. ¡Yo no
quería salir! Muchos fines de semana iba a Mutriku, allí pesca-
ba calamares. Me encanta pescar. Ahora estoy en Koldo Mitxe-
lena haciendo 1º de la E.S.O y espero que lo que me quede
por recorrer sea tan bonito o mejor que lo vivido hasta ahora.
Miren Trujillo Aunque yo me llame Miren me
iban a poner Goiatz. Me encantaba ponerme los globos entre
las piernas y luego intentar explotarlos. Estar con mis padres era mi
mayor afición.
Maria Lopez de Subijana Cuando era
pequeña me encantaba leer y dibujar. Por eso leía cuentos con
dibujos y luego los copiaba en papeles. He viajado bastantes
veces con mis padres. He visto rascacielos en Estados Unidos,
he subido a la Torre Eiffel, he probado el mojo picón en Ca-
narias y me he bañado en las calas de Menorca. También he
viajado por otros sitios de España. Me gustaría visitar Alemania
e Italia, ir a Londres y volver a EEUU.
Andere Gorospe A los dos años puso un hue-
vo. Con madre salvaterrana y padre alsasuarra Pedro nació el 21
de Junio 1962 en Pamplona. En la casa- sastrería de su abuela
no había otra pregunta del niño, “¿si las gallinas pueden poner
huevos, por qué yo no?” Fue una broma de su abuela, que
colocó un huevo en el orinal aprovechando que el niño estaba
de espaldas pero èl se quedó satisfecho y es la anécdota más
repetida de todas las reuniones familiares del mundo. Desde
pequeño era un poco raro así que cuando creció trabajó en la te-
levisión, pilotaba aviones y se libró de la mili haciéndose el loco.
autoBIOGRAFIAK
Martin Hare 1E
Laguntzaileak
66
67Ta
lde
arga
zkia
kJo
el A
lfarol
i Jim
enez
, Ike
r Alva
rez S
aez,
Ala
zne
Bas
terra
Gar
cia, J
ulen
Bla
nco
Carra
sco,
Itxa
so D
e So
sa M
atut
e, Ib
ai F
erna
ndez
De
Arro
yabe
Arre
gui,
Bla
nca
Gar
cia D
e A
mez
aga
Rui
z D
e A
rbul
o, Ol
atz
Gonz
alez
Pra
da, J
une
Vale
ria I
bañe
z Ca
cho,
Iman
ol Lo
pez
Tapi
a, I
an P
eria
nes O
choa
De
Echa
guen
, Ark
aitz
Pire
s Gon
zalez
, Xab
ier P
uelle
s Fer
nand
ez, X
abie
r Sae
z D
e Ca
mar
a Sa
sigai
n,
Gar
ikoit
z Sa
ez D
e Ca
mar
a Su
so, E
nara
Salg
ado
Loba
to, E
nerit
z Sa
ntam
arta
San
tam
aria
, Lid
e Sa
raso
la M
artin
ez.
And
er A
girre
zaba
l Lop
ez D
e Ip
iña, N
erea
Alfo
nso
Fida
lgo,
Arit
z Ca
stro
Zel
aia,
Ain
tzan
e Cr
espo
Cob
o, A
ritz
Gar
itano
Jos
e, M
iren
And
ere
Goros
pe I
parra
girre
, Leil
a H
erich
e G
arcia
, Ene
ko I
ñigue
z Pa
niag
ua, I
rati I
ñurri
eta
Gar
men
dia,
Itx
aso
Irion
do A
rago
nes,
Mar
ia L
opez
De
Subi
jana
San
chez
, And
oni L
opez
Mor
eno,
Mira
ri M
artin
ez G
arcia
, Ane
Sae
z H
erna
ez, E
rlant
z Ta
deo
Mai
zteg
ui,
Mire
n Tr
ujillo
Oru
na, M
arke
l Uria
rte O
rtega
, Xab
ier Z
aldi
bar M
arki
egi.
Joan
a Ag
uila
r Ayu
so, A
ne A
rriba
s Rui
z, A
iara
Gar
itaze
laia
Gon
zalez
, Arit
z Gi
l Bra
gado
, Mar
ia J
imen
ez C
arm
ona,
Ohi
an L
arre
ina
Her
mos
a, U
nai L
opez
De
Onda
tegu
i Mar
año,
Irat
i Mat
illa
Arri
ola,
Arit
z M
erch
an C
ieza,
A
rlant
z Pe
rez D
e N
ancl
ares
Cub
illo, X
abie
r Per
ez F
erna
ndez
, Ike
r Per
ez V
icario
, Ido
ia R
amire
z D
e La
Pec
iña M
artin
ez D
e Il
ardu
ya, N
ekan
e Sa
nche
z M
artin
ez, J
osu
Soca
s Sae
z, I
rene
Sot
o Lo
pez,
And
er Z
urba
no M
artin
ez
De
Uba
go.
DB
H 1
. A
DB
H 1
. C
DB
H 1
. B
09-1
0Ik
astu
rtea
Tal
deA
rgaz
kiak
68Talde argazkiak
And
er A
girre
zaba
l Lop
ez D
e Ip
iña, N
erea
Alfo
nso
Fida
lgo,
Arit
z Ca
stro
Zel
aia,
Ain
tzan
e Cr
espo
Cob
o, A
ritz
Gar
itano
Jos
e, M
iren
And
ere
Goros
pe I
parra
girre
, Leil
a H
erich
e G
arcia
, Ene
ko I
ñigue
z Pa
niag
ua, I
rati I
ñurri
eta
Gar
men
dia,
Itx
aso
Irion
do A
rago
nes,
Mar
ia L
opez
De
Subi
jana
San
chez
, And
oni L
opez
More
no, M
irari
Mar
tinez
Gar
cia, A
ne S
aez
Her
naez
, Erla
ntz
Tade
o M
aizt
egui
, Mire
n Tr
ujillo
Oru
na, M
arke
l Uria
rte O
rtega
, Xab
ier
Zal
diba
r Mar
kieg
i.
Ala
zne
Alon
so I
turri
casti
llo, M
addi
Are
naza
Elor
za, E
rika
Ber
ruet
a Sa
inz,
Mar
kel C
heca
Unz
alu,
Gar
ikoit
z Cu
esta
Dia
z D
e A
rgan
doña
, Mai
te D
e Fe
lipe
Suso,
Osc
ar E
steve
z Ch
asco,
Nai
ara
Fer-
nand
ez G
rijal
bo, J
uan
Fuen
tes V
aque
rizo,
Dec
ebal
Aito
r Isp
as G
il, P
aula
Jim
enez
De
Jube
ra Sa
nz, A
lain
Kin
tana
Gen
to, U
xue
Larra
zkue
ta V
elas
co, B
eñat
Per
ez Z
elai
a, M
ikel
Rod
rigue
z M
aizt
egi,
Asie
r Rom
ero
Sanc
hez,
Zira
Sot
o D
iaz,
Iñig
o Z
ubim
endi
Dur
an.
Ala
zne
Ala
va A
lonso,
Eka
itz A
nda
Fria
s, Ju
len
Ber
ruec
o Pa
tiño,
Judi
th C
uest
a M
uñoz
, Gan
dhi E
chev
arria
Rive
ra, J
on F
erna
ndez
Loy
o, A
ndon
i Gar
cia A
güer
o, A
roa G
arcia
Am
broa
, Ido
ia G
omez
Ca
rdeñ
oso,
Inax
io H
ornillo
s Moli
nero,
Jun
e Iñ
urrat
egi R
odrig
uez,
Pau
la L
obat
o B
aste
rra, A
na M
ariju
an P
inel,
Gar
azi M
ingu
ez G
onza
lez, O
latz
Muñ
oz B
autis
ta, I
rati P
ascu
al B
ergan
zo, I
gark
i Pa
scua
l Rey
, Nico
las P
eral G
omez
, Asie
r Ram
irez
De
La P
iscin
a Lo
pez
De
Briñ
as, X
abie
r Ram
os M
onte
rroso,
Arit
z Sa
n Ju
an G
onza
lez.
June
Agu
irreo
lea A
larco
n, M
addi
Aiz
puru
a In
saus
ti, N
aroa
Alij
oste
s San
mig
uel,
Olat
z Fd
ez. D
e P
ined
o Lz
. De
Subi
jana
, And
oni F
erna
ndez
Del
Bar
co, E
ider
Gar
cia D
uran
a, N
agor
e G
arcia
Med
ina,
Mar
tin H
are
Mich
no, L
eire
Lafu
ente
Fer
nand
ez D
e Ja
ureg
ui, I
ker L
oren
zo P
erez
De
Land
azab
al, I
ker M
endi
Man
teca
, Una
i Mor
eno
Alva
rez D
e A
rcaya
, Reb
eka
Olai
zola
Fer
nand
ez, A
nder
San
Vice
nte
Agui
naco,
Mai
tane
San
Vice
nte
Izag
a, B
eñat
Sojo
Z
urdo
, Jon
Sou
tolon
go C
aro,
Enek
o Vi
llar A
lbisu
.
DB
H 1
. F
DB
H 2
. A
DB
H 1
. D
DB
H 1
. E
69Ta
lde
arga
zkia
k
Jone
Agi
rre U
riarte
, Ibo
n A
mad
o A
rnan
z, N
aroa
Am
enab
ar E
snao
la, A
sier A
rribi
llaga
Mar
tinez
De
Mar
igor
ta, J
ulen
Azc
arat
e Si
erra,
Beñ
at C
ande
la C
orta
bita
rte, M
arke
l De
Rep
araz
Ang
ulo,
Iren
e El
orza
Chur
ruca
, Eid
er E
txeb
erria
Sor
ia, M
aika
Izq
uierd
o La
ntar
on, I
raia
Lop
ez D
e A
bera
stur
i Egu
ino,
Mik
el M
artin
ez G
arcia
, Heg
oi M
ugica
Ron
cero,
Ane
Orti
z D
e M
endi
bil R
odrig
uez,
Ag
ueda
Per
ez U
rrutia
, Beñ
at P
ined
o Sa
ez D
e Ja
ureg
ui, A
ne R
odrig
uez
Corn
ejo, H
aize
a R
odrig
uez
Saga
sti, K
oldo
Rom
ano
Ollor
a, A
dria
na R
ubio
Torre
cilla
, Jon
Zel
aiet
a U
rutx
urtu
.
And
er A
lcant
ara
Cabe
za, A
lain
Ald
ama
Chich
arro,
Ann
e B
engo
a R
ubio,
Uxu
e B
erru
eta
Grañ
a, S
ara
Chav
es L
arrim
be, M
ichae
l Cos
tilla
s Ritu
erto,
Tan
ia D
e A
rriba
Am
ado,
Beñ
at E
txeb
arria
Ag
uina
ga, P
ablo
Fern
ande
z A
lonso,
Iza
ro G
arcia
Urib
e-Ec
hebe
rria,
Gai
ska
Gut
ierre
z Pe
rez D
e A
rrilu
cea,
Iñig
o Ig
lesia
s Gom
ez, A
sier I
zqui
erdo
Lant
aron
, Ira
itz L
opez
Jim
enez
, Ixo
ne P
erez
Sal
gado
, A
itor R
evue
lta F
erna
ndez
De
Ret
ana,
Uxu
e R
uiz
De
Aus
tri U
rzel
ai, M
aita
ne S
aez
De
Ibar
ra Ll
ano,
Jon
Sanc
hez
Alon
so, M
aial
en U
rigue
n Gi
rao,
Nar
oa Z
ambr
ano
Cres
po.
Mar
ina
Ala
va D
iaz
De
Leza
na, E
neko
Aur
reko
etxe
a Lo
rza,
Uxu
e B
acet
e Fe
rnan
dez,
Aitz
iber
Bar
riga
Fern
ande
z, A
nne
Bas
kara
n Eg
ido,
Asie
r Berg
anzo
Zub
ero,
Olai
a B
ravo
Dia
z D
e Sa
rrald
e, A
sier B
ustin
za A
guin
aco,
Ner
ea H
erna
ndez
Her
ran,
Aito
r Mae
so S
aez
De
Her
edia
, Ola
tz M
oren
o Lo
pe, T
ania
Orte
ga N
ieves
, Iru
ne O
tegi
Lop
ez, M
iren
Perez
Car
te, O
skar
Rod
rigue
z Ca
lzad
a, J
on
Rod
rigue
z Ec
hani
z, A
inho
a R
odrig
uez
Liza
rrald
e, G
araz
i Zal
dunb
ide
Arri
aga,
Ibai
Agu
irre
Sain
z, I
ñaki
And
oni A
paol
aza
Bom
bin,
Ain
ize
Bin
za G
onza
lez, E
urie
Cier
bide
Ola
be, I
ratxe
Del
Olm
o M
orale
s, Jo
n A
nder
Gon
zalez
De
Her
edia
Fer
nand
ez D
e Er
ibe,
Leire
Iba
ñez
De
Opac
ua M
arroy
o, It
ziar
Iñi-
guez
De
Her
edia
Ant
on, U
rko
Lastr
a G
arcia
, Iña
ki Le
ciñan
a A
rregu
i, A
inar
a Lo
pete
gui F
erna
ndez
, Aito
r Loz
ano
Dom
ingu
ez, A
ne K
arm
ele
Men
ende
z R
uiz
De
Ang
ulo,
And
er N
ieves
Mar
cos,
Asie
r Oriñ
uela
Sal
aver
ria, A
lexan
der
Ram
irez
De
La P
iscin
a A
lfons
o, Jo
kin
Reg
uero
Fern
ande
z D
e A
rang
uiz,
Jon
e R
emen
teria
Fer
nand
ez, M
ikel
Riva
s Sae
z, A
ne Z
aldi
var F
erna
ndez
, Una
i Zub
ia M
artin
ez.
Ala
zne
Alon
so I
turri
casti
llo, M
addi
Are
naza
Elor
za, E
rika
Ber
ruet
a Sa
inz,
Mar
kel C
heca
Unz
alu,
Gar
ikoit
z Cu
esta
Dia
z D
e A
rgan
doña
, Mai
te D
e Fe
lipe
Suso,
Osc
ar E
steve
z Ch
asco,
Nai
ara
Fer-
nand
ez G
rijal
bo, J
uan
Fuen
tes V
aque
rizo,
Dec
ebal
Aito
r Isp
as G
il, P
aula
Jim
enez
De
Jube
ra Sa
nz, A
lain
Kin
tana
Gen
to, U
xue
Larra
zkue
ta V
elas
co, B
eñat
Per
ez Z
elai
a, M
ikel
Rod
rigue
z M
aizt
egi,
Asie
r Rom
ero
Sanc
hez,
Zira
Sot
o D
iaz,
Iñig
o Z
ubim
endi
Dur
an.
Ala
zne
Ala
va A
lonso,
Eka
itz A
nda
Fria
s, Ju
len
Ber
ruec
o Pa
tiño,
Judi
th C
uest
a M
uñoz
, Gan
dhi E
chev
arria
Rive
ra, J
on F
erna
ndez
Loy
o, A
ndon
i Gar
cia A
güer
o, A
roa G
arcia
Am
broa
, Ido
ia G
omez
Ca
rdeñ
oso,
Inax
io H
ornillo
s Moli
nero,
Jun
e Iñ
urrat
egi R
odrig
uez,
Pau
la L
obat
o B
aste
rra, A
na M
ariju
an P
inel,
Gar
azi M
ingu
ez G
onza
lez, O
latz
Muñ
oz B
autis
ta, I
rati P
ascu
al B
ergan
zo, I
gark
i Pa
scua
l Rey
, Nico
las P
eral G
omez
, Asie
r Ram
irez
De
La P
iscin
a Lo
pez
De
Briñ
as, X
abie
r Ram
os M
onte
rroso,
Arit
z Sa
n Ju
an G
onza
lez.
DB
H 2
. C
DB
H 2
. B
DB
H 2
. E
DB
H 2
. D
70Talde argazkiak
Xabi
er A
guiri
ano
Gar
cia, S
andr
a A
lvarez
Vaz
quez
, Irat
i Arb
ina
Mar
ko, A
inho
a B
eltra
n D
e G
ueva
ra Go
nzal
ez D
e M
atau
co, T
amar
a B
enite
z D
ellan
o, Z
uriñe
Cas
tresa
na M
artin
ez, I
tzia
r De
Dom
ingo
Gar
cia, J
ulen
De
Luz
Cola
s, Ez
tizen
Gar
cia G
onza
lez, I
rati G
oikoa
Dia
z D
e A
rkai
a, I
urem
a M
acia
s Mar
tin, L
ande
r Mar
tinez
Gom
ez, G
araz
i Men
doza
Rui
z, M
ikel
Orna
t Sae
z D
e Go
rdoa
, Mire
n Sa
njua
n M
artin
, Aix
a To
mer
o Fo
ssat
i, A
ne M
iren
Urqu
izu
Sant
os, P
eio
Zia
rrust
a Sa
nz,
Dan
iel B
runo
Ant
olin,
Jul
en M
artin
Lop
ez,M
arke
l Mar
tinez
De
La P
era P
erez
,,Sai
oa R
ejas E
rnan
dez,
Om
ar V
azqu
ez B
ueno
Ant
ton
Alon
so G
ueva
ra, J
osun
e A
lonso
Mar
tinez
De
Mar
añon
, Am
aia
Bas
terra
Qui
ntan
a, J
osu
Belt
ran
De
Otal
ora M
artin
ez D
e M
arig
orta
, Jos
une
De
Pabl
o Va
dillo
, Ola
tz G
arcia
Orte
ga, P
atric
ia
Gar
cia R
amire
z, N
ora L
opez
De
Agui
leta
Chas
co, M
ikel
Mar
tinez
Nun
es, J
anire
Men
diet
a Iz
aga,
Lei
re M
olina
Can
dina
, Jon
Moli
na I
turri
txa,
Beñ
at O
rtiz
De
Lazk
ano
Otxo
a, P
atric
ia P
ined
a M
olina
, Mik
el Va
lera
Muñ
oz, M
aide
r Zug
azua
Gan
ado.
Iker
Bla
nco
Carra
sco,J
onat
han
Costi
llas R
ituer
to, I
bai G
arcia
De
Mad
inab
eitia
Mar
cos,
Alex
ande
r Gut
ierre
z Fe
rrer,
Thia
ne L
y , M
ikel
Med
rano
Cor
cuera
,Hal
ima
Mou
lay
Hou
chin
e, Jo
su P
eciña
Muñ
oz
DB
H
Osa
ga
rria
DB
H 3
. A
DB
H 2
. F
DB
H 2
. H
BE
HP
71Ta
lde
arga
zkia
k
Adr
ian
Alva
rez Z
aldi
bar,
Uxu
e A
rbera
s Gar
cia, X
abie
r Cal
vo S
anch
ez, J
ulen
Eliz
ondo
Sae
nz D
e B
urua
ga, M
aide
r Gil
Zub
iaur
re, L
oren
a G
utie
rrez
Gai
te, A
laitz
Jus
to S
an J
uan,
Jos
une
Niev
es
Gar
cia, A
lba
Nuñ
ez R
ivas,
Alb
a Pe
riane
s Orm
aetx
ea, J
on R
ato
Bar
ceni
lla, J
one
Ren
teria
Agu
irreg
abiri
a, A
nder
Rojo
Hor
rillo,
Ixo
ne T
obar
ias C
ante
ro, J
on U
riarte
Gue
de, A
ndrea
Urib
arri
Susu
naga
, U
xue
Vina
gret
Rui
z.
Nag
ore A
lda
Ach
a, M
unia
Etx
aniz
More
no, E
lsa F
erna
ndez
Bla
nco,
Urk
o Fe
rnan
dez
Mar
zana
, Aito
r Fer
nand
ez S
aman
iego
, Xab
ier G
uzm
an P
erez
, And
rea Y
leni
a Jim
enez
Nav
ia, M
aite
Mar
tinez
Ag
uirre
, And
er M
atill
a A
rriol
a, A
ne O
choa
De
Zua
zola
Mar
tinez
De
Lahi
dalg
a, A
nia
Pasc
ual A
lonso,
Gile
n Tx
intx
urret
a B
eitia
, Bea
triz
Val
encia
Fer
nand
ez, J
osu
Vega
Etx
eber
ria, I
gor V
icario
M
arqu
iegi.
Bor
ja A
guin
agal
de G
arde
, Bor
ja A
rias D
e La
Cru
z, N
atal
ia C
abal
lero
Rod
rigue
z, N
ekan
e Ca
stro
Vela
sco,
And
er C
houz
a A
rzac
, Aito
r Elor
riaga
Orti
z, H
asie
r Esn
aola
Moli
nos,
Ain
hoa
Fern
ande
z Ag
uirre
, Miri
am G
arcia
De
Am
ezag
a R
uiz
De
Arb
ulo,
Lohi
zune
Gon
zalez
Alon
so, A
ngel
Gonz
alez
Ayu
so, I
doia
Laf
uent
e A
rbul
u, J
ürg
en M
urua
Unz
urru
nzag
a, Z
uriñe
Orti
z D
e M
endi
vil O
rtiz
De
Apo
daca
, Shu
kare
Oter
o M
urua
, Yera
i Per
ez D
el N
otar
io A
ndin
o, Ju
len
Segu
ra A
barra
tegu
i, M
ikel
Torib
io Ag
ustin
, Eid
er V
illa
Ocho
a D
e Er
ive.
Irat
xe A
paol
aza
Ber
mud
ez, A
ritz
Arre
gui O
lave,
Aito
r Bar
rioca
nal M
arqu
inez
, Ala
zne
Belt
ran
De
Lubi
ano
Ria
ño, K
evin
Cam
pos S
anch
ez, E
ider
Car
deño
sa E
txeb
erria
, Lei
re Fe
rnan
dez
Gar
itano
, A
ne G
arcia
De
La F
uent
e, Xa
bier
Gur
idi G
regor
io, X
abie
r Loy
o Ca
bezu
do, J
ulen
Pau
nero
Lope
z D
e Ip
iña, A
dei P
ined
o A
paol
aza,
Mai
der U
garte
buru
Lop
ez, M
arin
a Ul
late
Bal
leste
ros, E
neko
U
riarte
Rom
an.
Dan
iel B
runo
Ant
olin,
Jul
en M
artin
Lop
ez,M
arke
l Mar
tinez
De
La P
era P
erez
,,Sai
oa R
ejas E
rnan
dez,
Om
ar V
azqu
ez B
ueno
Ant
ton
Alon
so G
ueva
ra, J
osun
e A
lonso
Mar
tinez
De
Mar
añon
, Am
aia
Bas
terra
Qui
ntan
a, J
osu
Belt
ran
De
Otal
ora M
artin
ez D
e M
arig
orta
, Jos
une
De
Pabl
o Va
dillo
, Ola
tz G
arcia
Orte
ga, P
atric
ia
Gar
cia R
amire
z, N
ora L
opez
De
Agui
leta
Chas
co, M
ikel
Mar
tinez
Nun
es, J
anire
Men
diet
a Iz
aga,
Lei
re M
olina
Can
dina
, Jon
Moli
na I
turri
txa,
Beñ
at O
rtiz
De
Lazk
ano
Otxo
a, P
atric
ia P
ined
a M
olina
, Mik
el Va
lera
Muñ
oz, M
aide
r Zug
azua
Gan
ado.
DB
H 3
. C
DB
H 3
. B
DB
H 3
. E
DB
H 3
. D
72Talde argazkiak
Iker
Beja
rano
Pla
za, A
ngel
o B
uono
Vig
o, Sa
ndra
De
La F
uent
e Sa
nche
z, A
intz
ane
Esna
ola
Juar
rero,
Jul
en G
asco
Bus
to, A
nder
Gon
zalez
Morg
ado,
Ane
Her
nand
ez A
guirr
e, A
itor I
ruret
a U
nam
uno,
Yera
y La
rrein
a H
erm
osa,
Oi
hane
Mar
tinez
De
Alb
eniz
Olea
ga, I
van
Muñ
oz I
gles
ias,
Mar
tin P
lata
s Men
daza
, Ala
zne
Porta
l Por
ras,
Rut
h Qu
inta
s Fer
nand
ez D
e A
rang
uiz,
And
oni R
amos
Etx
ezar
reta,
Mar
ina
Roa
Bla
zque
z, I
ker R
uiz
Pou,
Irat
i Sae
z D
e Ib
arra
Insa
gurb
e, St
hefa
ny A
inho
a St
aros
t Baz
alar,
Pab
lo To
ledo
Ura
rte, A
nder
Vill
arrea
l Her
ran.L
iher
Rui
z A
lvara
do, S
elva
Saga
sti M
oraza
, Mai
te S
oloza
bal K
orta
barri
a, N
aiar
a To
rres C
anta
bran
a
Sugo
i Ald
eano
Apa
olaz
a, O
ier A
rcel
us E
lcoro
barru
tia, E
neko
De
Lang
arik
a A
lcald
e,, U
rdax
Bañ
uelos
Rui
z D
e Er
entx
un, A
itor B
arrio
Sal
as, J
on C
arlos
Rui
z, G
orka
De
And
res A
rriza
bala
ga,
Edua
rdo
Egur
en D
iaz,
Jon
Fer
nand
ez
De
Olan
o M
artin
ez, I
ratxe
Gal
lard
o R
odrig
uez,
Mik
el Go
nzal
ez U
rturi,
And
y G
utie
rrez
Bar
rant
es, R
ebec
ca H
are
Mich
no, I
rati H
ornas
Cab
anill
as, M
aial
en I
zaga
Cor
ral,
Iren
e La
na L
ande
r, Xa
bier
Lop
ez D
e Ag
uilet
a R
odrig
o,
Jule
n Lo
pez
Fern
ande
, Ner
ea M
artin
ez D
e Os
aba
Arg
ote,
And
rea M
uñoz
Rui
z, I
ñigo
Setu
ain
Ant
oñan
zas,
Hen
ar V
alera
Muñ
oz, A
nder
Zug
asti
Ocho
a D
e A
spur
u.
Laur
a A
brai
n Ca
riñen
a, G
uille
rmo
Alon
so P
rieto,
Jul
en A
rtech
e La
fuen
te, E
nara
Berg
anzo
Zub
ero,
Irun
e B
erru
eta
Sain
z, O
ier B
ravo
Dia
z D
e Sa
rrald
e, Ir
ati C
amon
Del
Pozo
, And
er C
obo
Her
nand
ez,
Ala
tz D
uque
Pas
cual
, Jes
sica
Gal
indo
Gil,
Ner
ea G
arcia
Arm
entia
, Ira
ntzu
Gui
nea
Jimen
ez, A
itor I
ñigue
z D
e H
ered
ia A
nton
, Am
aia
Mad
razo
Alva
rado
, Asie
r Mar
kine
z B
ravo,
Lei
re M
artin
ez D
e M
arig
orta
Var
ela,
Ido
ia O
laiz
ola
Bar
bere
na, J
ulen
Orm
aetx
ea R
oble
s, It
saso
Rui
z D
e A
zua
Her
nand
ez, U
nai S
aras
ola
Mar
tinez
, Viol
eta
Torre
s San
chez
.
Aria
ne A
lonso
Por
ras,
Mik
el D
uran
Goy
a, L
uis X
abie
r Etx
ebar
ria R
ivera,
Iñig
o La
uzur
ica C
obo,
Josu
Lorz
a A
risto
ndo,
Raq
uel S
anto
s Apo
daca
, Ene
ritz
Vaca
s Urc
elay
.
DB
H 4
.AD
BH
4. B
DB
H 3
. F
DB
H 3
. C
D
73Ta
lde
arga
zkia
k
Ain
hoa
Agui
rre V
icent
e, A
sier B
eltra
n D
e G
ueva
ra Go
nzal
ez D
e M
atau
co, D
anie
l Fer
nand
ez A
lonso,
Aar
on F
erna
ndez
De
Arro
yabe
Fer
nand
es, A
inho
a Gi
l Ciri
on, U
nai G
omez
De
Segu
ra Z
abal
eta,
A
ritz
Her
nand
ez Z
abal
a, A
sier I
ñurra
tegi
Rod
rigue
z, U
nai I
zagi
rre A
izpit
arte,
Ner
ea M
onzo
Hile
ra, M
aide
r Muñ
oz G
asto
n, K
epa
Perez
Zel
aia,
Aito
r Sae
z H
erna
ez, M
iriam
San
z Ca
rpio,
And
er
Uga
lde
Larra
ñaga
, Xab
ier V
ega
Etxe
berri
a, H
aize
a Z
aldi
bar M
arki
egi,
Irun
e Z
aldi
var F
erna
ndez
, Nah
iara
Zub
izar
reta
Pik
o.
Urk
o A
rza
Altu
na,
Ain
tzan
e B
erm
ejo N
azab
al, Y
eray
Cues
ta E
cheg
uren
, Ike
r Dia
z D
e Te
jada
Cor
taza
r, A
riane
Fer
nand
ez G
onza
lez, I
srael
Gom
ez C
risto
bal,
Sugo
itz H
olgad
o Lo
pez,
Urtz
i Paj
aro
Bus
tinza
, End
ika
Perez
De
Viña
spre
Cant
on, M
ikel
Rod
rigue
z Ce
rraje
ria, N
ere
Rui
z D
e A
ustr
i Urz
elai
, Kol
dobi
ka T
adeo
Mai
zteg
ui.Im
anol
Ald
aco
Gonz
alez
, Jos
eba
Ara
mba
rri H
eras,
Mai
tane
Arre
gui G
orroc
hate
gui,
And
oni B
enito
Erd
ozai
n, J
ulen
Car
deño
sa E
txeb
erria
, Xab
ier C
illero
Leja
rreta
, Ike
r De
Luz
Cola
s, Ju
len
Gar
cia
Torre
s, Oi
hane
Goik
oetx
ea L
opez
De
Arm
entia
, Dor
leta
Horn
illos M
oline
ro, N
agore
Lar
raon
a Or
be, P
ablo
Mau
leon
Gira
ldo,
Aitz
ol M
igue
lez R
odrig
uez,
Mai
alen
Orti
z It
urrit
za, I
renk
a Pa
stor O
rtiz,
A
lazn
e R
odrig
uez
Mes
anza
, Ain
hoa
Rue
da Z
urbi
tu, L
arra
itz R
uiz
De
La T
orre,
Mai
alen
Sae
z D
e Oc
ariz
Rui
z D
e Sa
band
o, M
ikel
Segu
ra A
barra
tegu
i, Ja
go T
xint
xurre
ta B
eitia
.
Jon
Arri
bas R
uiz,
Aiu
ri Ch
urru
ca F
erre
iro, J
oana
Erañ
a M
adar
iaga
, Ola
tz G
arm
endi
a Ja
usoro
, Mai
te G
uila
rte M
uro,
Jone
Her
nand
ez P
erez
De
Gue
reñu,
Jos
eba
Mar
tinez
De
Gue
reñu
Tapi
a, N
erea
M
aule
on G
irald
o, Sa
ra M
orent
e Va
zque
z, J
osu
Pedr
osa
Ibar
ra, A
itzib
er R
omer
o Sa
nche
z, P
eio
Rui
z D
e A
rbul
o Eg
uilu
z, A
itor S
aez
De
Vicu
ña A
cebo
, Oih
ane
Toci
no A
lava
, Aitz
iber
Tor
ibio
Agus
tin,
Jon
Uria
rte O
rtega
, Ego
itz V
icario
Mar
kieg
i.
Sugo
i Ald
eano
Apa
olaz
a, O
ier A
rcel
us E
lcoro
barru
tia, E
neko
De
Lang
arik
a A
lcald
e,, U
rdax
Bañ
uelos
Rui
z D
e Er
entx
un, A
itor B
arrio
Sal
as, J
on C
arlos
Rui
z, G
orka
De
And
res A
rriza
bala
ga,
Edua
rdo
Egur
en D
iaz,
Jon
Fer
nand
ez
De
Olan
o M
artin
ez, I
ratxe
Gal
lard
o R
odrig
uez,
Mik
el Go
nzal
ez U
rturi,
And
y G
utie
rrez
Bar
rant
es, R
ebec
ca H
are
Mich
no, I
rati H
ornas
Cab
anill
as, M
aial
en I
zaga
Cor
ral,
Iren
e La
na L
ande
r, Xa
bier
Lop
ez D
e Ag
uilet
a R
odrig
o,
Jule
n Lo
pez
Fern
ande
, Ner
ea M
artin
ez D
e Os
aba
Arg
ote,
And
rea M
uñoz
Rui
z, I
ñigo
Setu
ain
Ant
oñan
zas,
Hen
ar V
alera
Muñ
oz, A
nder
Zug
asti
Ocho
a D
e A
spur
u.
Laur
a A
brai
n Ca
riñen
a, G
uille
rmo
Alon
so P
rieto,
Jul
en A
rtech
e La
fuen
te, E
nara
Berg
anzo
Zub
ero,
Irun
e B
erru
eta
Sain
z, O
ier B
ravo
Dia
z D
e Sa
rrald
e, Ir
ati C
amon
Del
Pozo
, And
er C
obo
Her
nand
ez,
Ala
tz D
uque
Pas
cual
, Jes
sica
Gal
indo
Gil,
Ner
ea G
arcia
Arm
entia
, Ira
ntzu
Gui
nea
Jimen
ez, A
itor I
ñigue
z D
e H
ered
ia A
nton
, Am
aia
Mad
razo
Alva
rado
, Asie
r Mar
kine
z B
ravo,
Lei
re M
artin
ez D
e M
arig
orta
Var
ela,
Ido
ia O
laiz
ola
Bar
bere
na, J
ulen
Orm
aetx
ea R
oble
s, It
saso
Rui
z D
e A
zua
Her
nand
ez, U
nai S
aras
ola
Mar
tinez
, Viol
eta
Torre
s San
chez
.
DB
H 4
. D
DB
H 4
. C
BA
TX
. 1
. A
DB
H 4
. C
D
74Talde argazkiak
Am
aiur
Alij
oste
s San
mig
uel,
Die
go C
olino
Bla
nco,
Mar
tin E
guilu
z M
irand
a, A
iert
Etxe
berri
a So
ria, M
ikel
Gar
cia A
güer
o, Jo
su G
arcia
Gar
cia, J
ulen
Gue
vara
Gonz
alez
De
Asp
uru,
Man
ex K
orko
s-te
gi R
uiz
De
Gal
arret
a, M
aial
en K
orta
barri
a Z
abal
a, A
inho
a La
rrazk
ueta
Vel
asco,
Am
aia
Lasa
ga B
ujan
da, U
rko
Lope
z D
e A
bech
uco
Rui
z D
e M
enda
rozqu
eta,
Jon
Mar
quin
ez A
moz
arra
in, U
nai
Mar
tinez
Alb
aina
, Am
ane
Mar
tinez
Asto
la,Ju
len
Ocho
a D
e Er
ibe
Ara
negu
i, M
aita
ne P
eciña
Muñ
oz, E
neko
Per
ez M
ariñe
lare
naLi
her R
uiz
Alva
rado
, Selv
a Sa
gasti
Mora
za, M
aite
Solo
zaba
l Kor
taba
rria,
Nai
ara
Torre
s Can
tabr
ana
Sugo
i Ald
eano
Apa
olaz
a, O
ier A
rcel
us E
lcoro
barru
tia, E
neko
De
Lang
arik
a A
lcald
e, Ei
der F
erna
ndez
Bra
vo, I
ker G
arcia
Ram
irez,
Ike
r Gut
ierre
z M
uñoz
, Gai
zka
Larra
ona
Orbe
, Hec
tor L
obat
o B
aste
rra, E
riz L
opet
egui
Fer
nand
ez, I
ñigo
Mar
caid
e Ir
azab
al, A
lesa
nder
Mar
tin
Mar
tinez
, Aito
r Ola
be C
ierb
ide,
Iker
Pan
iagu
a Ca
lvach
e, U
nai P
eñal
va G
omez
, Beñ
at R
ente
ria A
guirr
egab
iria,
Xab
ier S
aez
De
Cam
ara
Gar
cia.
Ane
Am
enab
ar E
snao
la, G
araz
i And
a Fr
ias,
Josu
And
rieu
Rod
rigue
z, U
xue
Bec
ares
Tor
recil
la, A
nia
Belt
ran
De
Otal
ora M
artin
ez D
e M
arig
orta
, Ain
hoa
Gom
ez D
e Se
gura
Zab
alet
a, N
aroa
H
erna
ndez
Iza
ga, K
oldo
bika
Hue
te L
opez
, Yar
a Vi
ctor
ia J
imen
ez N
avia
, Esti
baliz
Moli
na I
turri
tza,
Mar
ia O
rtiz
De
Men
dibi
l Rod
rigue
z, J
anire
Riva
s Sae
z, E
durn
e R
oman
o Ol
lora,
Arra
te S
aenz
Ol
ano,
Olat
z U
garte
buru
Lop
ez, E
stiba
liz Z
engo
titab
engo
a G
utie
rrez,
Irat
xe Z
ugas
ti Oc
hoa
De
Asp
uru.
Izar
o A
rbe
Arri
eta,
Uxu
e A
rena
za E
lorza
, Gar
azi A
txa
Alon
so, H
odei
Azu
eta
Korta
, Irat
i Bañ
uelos
Rui
z D
e Er
entx
un, M
aial
en B
eltra
n D
e Lu
bian
o R
iaño
, Ner
ea B
enito
Cid
, Mik
el Ca
lvo A
da, I
bon
Espa
rza
Agui
riano
, Ene
ko G
onza
lez A
lonso,
And
er G
onza
lez D
e M
atau
co G
arcia
, Ani
a Ib
añez
Fer
nand
ez, U
nai K
orta
barri
a Z
abal
a, A
nder
Lap
itz C
astr
illo, M
artin
Lop
ez M
oren
o, It
saso
Mar
caid
e Ir
azab
al, I
rant
zu M
artin
ez D
e A
lben
iz O
leaga
, Gar
azi O
rnat
Sae
z D
e Go
rdoa
, Gar
azi R
uiz
Alva
rado
, Lar
a Sa
lceda
Vill
aum
bral
es, J
osu
Urk
izu
Sant
os, K
erm
an V
illat
e B
eitia
BA
TX
. 2
. A
BA
TX
. 2
. B
BA
TX
. 1
. B
BA
TX
. 1
. C
75Ta
lde
arga
zkia
k
Ain
hoa
Aiz
puru
a In
saus
ti, O
latz
Alon
so G
ueva
ra, A
lex A
nsore
na O
rtega
, And
er B
rizue
la C
ieza,
Mai
alen
Gon
zalez
De
Mat
auco
Berg
arec
he, J
ulia
n Go
nzal
ez M
onte
ro, A
mai
a Ib
añez
De
Eleja
lde
Rica
rte, I
rune
Mar
tinez
De
Ant
oñan
a Va
lenc
ia, X
uban
Naf
arrat
e U
rang
a, A
roa N
uñez
Riva
s, Ja
ione
Ocho
a R
ivas,
Ane
Pla
tas M
enda
za, A
itzib
er R
amire
z D
e La
Pisc
ina
Rril
laga
, Jon
Rui
z D
e P
ined
o Le
kuon
a, P
atxi
Xab
ier R
uiz
Ordo
ñez,
Esti
baliz
Sae
z D
e Ib
arra
Lla
no, M
aide
r San
chez
Rot
aech
e, A
ratz
Torre
Her
ran,
Irat
i Tor
recil
la G
alla
rdo,
Sand
ra Va
zque
z Po
rcel
Enek
o ga
rtzia
, Nah
ia A
karre
gi, I
gor U
ribe,
Sant
i Ezp
artz
a, E
neko
gar
tzia
, Nah
ia A
karre
gi, I
gor U
ribe,
Sant
i Ezp
artz
a, E
neko
gar
tzia
, Nah
ia A
karre
gi, I
gor U
ribe,
Sant
i Ezp
artz
a, E
neko
gar
tzia
, N
ahia
Aka
rregi
, Igo
r Urib
e, Sa
nti E
zpar
tza,
Ene
ko g
artz
ia, N
ahia
Aka
rregi
, Igo
r Urib
e, Sa
nti E
zpar
tza,
Ene
ko g
artz
ia, N
ahia
Aka
rregi
, Igo
r Urib
e, Sa
nti E
zpar
tza,
Ene
ko g
artz
ia, N
ahia
Aka
rregi
, Ig
or U
ribe,
Sant
i Ezp
artz
a, E
neko
gar
tzia
, Nah
ia A
karre
gi, I
gor U
ribe,
Sant
i Ezp
artz
a, E
neko
gar
tzia
, Nah
ia E
zpar
tza,
Jon
Ara
ico A
rgot
e, Oi
er C
ante
ro D
e Ca
stro,
Itzi
ar D
oval
Bah
on, A
sier G
alar
za I
riarte
, Mar
ia G
asco
Mar
royo,
Urk
o G
aviña
Mar
tinez
De
Alb
eniz
, Una
i Gon
zalez
Azu
a, J
enni
fer G
uerre
ro Sa
ntam
aria
, Jo
seba
Liz
arra
ga E
ncin
as, I
bon
Mur
ga A
bad,
Jos
eba
Ocio
Trin
cado
, Ley
re R
azqu
in G
alan
Bel
ai A
scun
ce D
onaz
ar, Z
igor
Cen
itago
ya C
adiña
nos,
Dav
id C
orta
barri
a Sa
nz, R
aul E
rro F
erna
ndez
, Beñ
at E
neko
Estr
ade
Obiet
a, V
ictor
Fer
nand
ez D
e A
nton
a A
lonso
De
Mez
quia
, Mik
el G
utie
rrez
Arro
ndo,
Una
i Iju
rko
Iroz
, Sau
l Jim
enez
Per
ez, J
orge
Lauz
urik
a Oc
hoa
De
Erib
e, Le
ire M
arañ
on M
arañ
on, O
laia
Ota
ola
Gonz
alez
, Iñig
o Pa
lom
o Sa
ngui
no, X
abie
r Rod
rigue
z Lo
pez,
Iva
n Sa
ez D
e Co
rtaza
r Gut
ierre
z, E
goitz
Sal
azar
Zal
diva
r, Ic
iar S
anch
ez S
alaz
ar, A
itor U
rbin
a H
erre
ro, I
txas
o U
riarte
San
tam
aria
, Mik
el Z
ubia
Urc
elay
Sugo
i Ald
eano
Apa
olaz
a, O
ier A
rcel
us E
lcoro
barru
tia, E
neko
De
Lang
arik
a A
lcald
e, Ei
der F
erna
ndez
Bra
vo, I
ker G
arcia
Ram
irez,
Ike
r Gut
ierre
z M
uñoz
, Gai
zka
Larra
ona
Orbe
, Hec
tor L
obat
o B
aste
rra, E
riz L
opet
egui
Fer
nand
ez, I
ñigo
Mar
caid
e Ir
azab
al, A
lesa
nder
Mar
tin
Mar
tinez
, Aito
r Ola
be C
ierb
ide,
Iker
Pan
iagu
a Ca
lvach
e, U
nai P
eñal
va G
omez
, Beñ
at R
ente
ria A
guirr
egab
iria,
Xab
ier S
aez
De
Cam
ara
Gar
cia.
Ane
Am
enab
ar E
snao
la, G
araz
i And
a Fr
ias,
Josu
And
rieu
Rod
rigue
z, U
xue
Bec
ares
Tor
recil
la, A
nia
Belt
ran
De
Otal
ora M
artin
ez D
e M
arig
orta
, Ain
hoa
Gom
ez D
e Se
gura
Zab
alet
a, N
aroa
H
erna
ndez
Iza
ga, K
oldo
bika
Hue
te L
opez
, Yar
a Vi
ctor
ia J
imen
ez N
avia
, Esti
baliz
Moli
na I
turri
tza,
Mar
ia O
rtiz
De
Men
dibi
l Rod
rigue
z, J
anire
Riva
s Sae
z, E
durn
e R
oman
o Ol
lora,
Arra
te S
aenz
Ol
ano,
Olat
z U
garte
buru
Lop
ez, E
stiba
liz Z
engo
titab
engo
a G
utie
rrez,
Irat
xe Z
ugas
ti Oc
hoa
De
Asp
uru.
GM
HZ
1. m
ail
aB
AT
X. 2
. C
GM
HZ
2. m
ail
aE
MH
Z
Nerea Mauleon