Urduña Hiriko Emakume eta Gizonen Berdintasunerako · diagnostikoaren Ondorioak 2007. Tokiko...

URDUÑAKO UDALA

AYUNTAMIENTO DE ORDUÑA

Berdintasunerako planaren egileaEDE Fundazioa

Laguntzailea.Emakunde

Urduña Hiriko Emakume eta GizonenBerdintasunerako

I. Plan Estrategikoa

1. Aurkezpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Araudi, lege eta teoria arloko esparrua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Kontzeptuen esparrua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Berdintasunerako I. Plan estrategikoaren ezaugarriak . . . . . . . . . . .

5. Egiteko erabilitako metodologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Berdintasunerako I. Planaren Garapena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6.1. Planeko egitura-elementuen deskribapena . . . . . . . . . . . . . . .

� Ardatza estrategikoak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Esku-hartze arloak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Helburuak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Ekintzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6.2. Planeko beste elementu batzuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Ebaluazio-adierazleak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Kronograma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Baliabide Ekonomikoak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� Esku hartzen duten eta erantzukizuna duten

eragileak/erakundeak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6.3. Ardatz estrategikoak, arloak, helburuak eta ekintzak . . . . . . . .

� 1. Arloa. Berdintasuna Udalean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� 2. Arloa. Kultura/Kirola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� 3. Arloa. Hezkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� 4. Arloa. Lana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� 5. Arloa. Gizarte ongizatzea/Gizarte ekintza . . . . . . . . . . . .

� 6. Arloa. Osasun Orokorra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� 7. Arloa. Hirigintza eta Ingurumena . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aurkibidea

4

5

14

20

22

27

28

29

29

30

30

31

32

32

32

32

33

34

43

52

59

67

75

79

I. Aurkezpena

1 3/2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa, emakumeen eta gizonen benetako berdintasunerakoa.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.

Pla

n E

stra

teg

iko

a

I. A

urke

zpen

a

Formazko berdintasuna legearen aurrean aintzatestea, zalantzarik gabeko aurrerapauso

erabakigarria izan bada ere, ez da nahikoa izan. Genero-indarkeriak, soldata diskrimina-

zioak, alarguntsa-pentsioetako diskriminazioak, emakumeen arteko langabezia-tasa han-

diagoak, emakumeek oraindik politika, gizarte, kultura eta ekonomiaren alorreko oso lan-

postu gutxi betetzeak, edo norberaren, familia eta laneko bizitza bateragarri egiteko ara-

zoak erakusten dute emakumeen eta gizonen arteko erabateko berdintasun eraginkorra

tresna juridiko berriak behar dituzten bete gabeko eginkizuna dela, artean. Beharrezkoa

da emakumeen eta gizonen arteko benetako berdintasuna sustatzea, lortzea galarazten

duten oztopo eta estereotipoak gainditzean arreta berezia jarriz.1

Zentzu honetan, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Eusko Jaurlaritzaren 4/2005

Legeak, I. kapituluko 15. artikuluan ezartzen du udalek berdintasunera-ko planak eta programak onetsiko dituztela, Eusko Jaurlaritzaren plangin-

tza orokorrean ezartzen diren jarraibide eta gidalerroekin bat; halaber, eta horretarako

beharrezkoak diren baliabide materialekin eta ekonomi eta giza baliabideak eskainita,

beren sail, erakunde autonomo eta menpean edo lotuta dituzten gainerako ente publikoe-

tan aipatutako planek eta emakumeen gizonen berdintasunerako Legeak jasotzen dituz-

ten neurriak benetan eta modu koordinatuan betetzen direla bermatuko dutela.

Urduñako Udalak, berdintasunaren alorrean indarrean dagoen legeria betez, eta

berdintasunaren aldeko apustuak hiritarren alde izango delakoan, berdintasuna bultzatze-

ko lan garrantzitsuari egin dio. Lan hori, Urduñako udalerrian emakumeen eta gizonen

2007. urteko egoerari buruzko diagnostikoaren garapenean, eta Berdintasunerako Plan

Estrategiko honetan gauzatu da.

Gobernu mailako Berdintasunerako IV. Planak ezartzen duenez, lau izango dira Urduñako

Berdintasun Planaren egitura-elementu nagusiak: ardatz estrategikoak, arloak, helburuak

eta ekintzak.

Egitura honetatik abiatuta, Urduñako Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Plan

estrategikoak, udaleko bertako eta udalerri barruko lan-ildo nagusiak ezarriko ditu, arloka

egituratuta, eta horiek, aldi berean, arlo bakoitzean eta ardatz estrategiko bakoitzetik jorra-

tu beharreko lehentasunezko helburuak barne hartuko lituzkete. Gainera, planak litezke-

en proposamen gisa, proposatutako helburuak lortzeko egokiak izan daitezkeen esku-

hartzeak barne hartuko ditu, bai eta horrek udalerrian izan duen ezarpen- eta eragin-maila

ebaluatzea ahalbidetuko duten hainbat ebaluazio-adierazle ere.

4

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

5

II. Lege eta teoria arlokoesparru arauemailea

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

Ondoren aurkezten den Urduñako emakumeen eta gizonen

Berdintasunerako Udal Plan Estrategikoa, erreferentziazko

ondorengo agirietan jasotako jarraibideak, informazioa eta meto-

dologiaren arabera egin da:

LEGE-MAILAKO AGIRIAK

� Emakumeek eta Gizonek Tokian Tokiko Bizimoduan izan behar duten Berdintasunerako Europako Gutuna.

� 4/2005 Legea, Eusko Jaurlaritzarena, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerakoa.

� 7/1985 Legea, apirilaren 2koa, Toki Araubidearen Oinarriak arautzekoa. � 4/2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa, emakumeen eta gizonen

benetako berdintasunerakoa.

AGIRI TEKNIKOAK

� EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. Plana. VIII. Legealdirako Jarraibideak.

� Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunari buruzko diagnostikoaren Ondorioak 2007.

� Tokiko Berdintasun Planak diseinatzeko, kudeatzeko eta balioesteko gida.Berdinsarea. EUDEL.

LEGE ESPARRUAREN DESKRIBAPENA

Emakumeek eta Gizonek Tokian Tokiko Bizimoduan

izan behar duten Berdintasunerako Europako Gutuna

Emakumeek eta Gizonek Tokian Tokiko Bizimoduan izan behar dutenBerdintasunerako Europako Gutunak, sarrerako atalean azaltzen denez,“Europako tokian tokiko eta eskualdeko gobernuentzakoa da. Izan ere, sinatzera,emakume eta gizonen arteko berdintasunaren printzipioaren inguruko jarrerapublikoa hartzera eta gutunean zehaztutako konpromisoak euren lurraldean ezar-tzera gonbidatzen ditu”.

6

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

Europako Udalerrien eta Eskualdeen Kontseiluak emakumeen eta gizonen ber-dintasunerako EBko V. ekintza-programaren esparruan garatutako proiektuarenbarruan idatzi da Gutuna.

EUDEL- Euskadiko Udalen Elkartea proiektuko erakunde bazkide da, Gutunarenidazketan parte hartu eta sinatu du beste hainbat erakunderekin batera: Udalak,Udalerri-batasunak, udalerrien federazioak, etab. Gutunarekin bat egin dutenUdalek bertan ezarritako printzipioak eta lehentasunak hartuko dituen berdintasu-nerako Ekintza Plana bi urteren buruan egin eta ezartzeko konpromisoa hartudute. Ekintza Plan horrek ezarpenerako behar adinako baliabideak bildu beharkoditu, parte-hartzailea izan beharko du, ezagutzera eman beharko da eta balioes-pen-irizpideen araberakoa izango da.

Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna pertsona guztien oinarrizko eskubi-dea da, eta, horrez gain, demokraziarako funtsezko balioa ere bada” premisanoinarritzen da. Lege-aintzatespen horretaz gain, esparru guztiotako tresnak ereegikaritu beharko dira: eskubide hori bermatuko duten esparru politikokoak, eko-nomikoak, gizartekoak eta kulturakoak. Testuinguru horretan, tokian tokiko etaeskualdeetako agintarien zeregina funtsezkoa da, herritarrentzat hurbilen daudenerakundeak baitira eta “esku hartzeko maila egokienak dira, desberdintasuneniraupenari zein ugalketari aurre egiteko eta benetako berdintasuna eskaintzenduen gizartea sustatzeko”.

4/2005 Legea, otsailaren 18koa,

Gizonen eta Emakumeen Berdintasunerakoa.

2005eko martxoaren 2ko EHAAn argitaratu zen 4/2005 Legea. Lege hau gertae-ra garrantzitsutzat jotzen da EAEko berdintasun-politiken garapenean, politikahauek Euskal Administrazio Publikoan garatzeko hainbat tresna arauemaile plan-teatzen baititu.

Lege honen eremuan, emakumeen eta gizonen berdintasunaren arloan adminis-trazio maila bakoitzari dagozkion funtzioak zehazten dira argi eta garbi, betiereAutonomia Estatutuko 10.39. artikuluaren, Lurralde Historikoen Legearen 6 eta 7c) 2 artikuluen eta estatutuko arauen (9.2. art.) eta EBkoen (EuropakoBatasunaren Itunaren 3.02. art.) ondoriozko eskumenak oinarri hartuta. Horiekguztiek behartu egiten dituzte herri botereak emakumeen eta gizonen berdintasu-nerako baldintzak sustatzera eta horretarako oztopoak desagerraraztera emaku-meen eta gizonen berdintasuna benetakoa izan dadin. Gainera, berdintasun horiherri botereen politika eta ekintza guztietan sustatu behar dute.

7

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

Legeak modu zehatzean aipatzen ditu toki-administrazioei gizonen eta emakume-en berdintasunaren arloan dagozkien eskumenak. I. tituluan, honako hau jasotadago 7.artikuluan:

1. Emakumeen eta gizonen berdintasunaren arloan, Euskal AutonomiaErkidegoko udalei dagokie, bai banaka, bai partaide diren udal-mankomunitateenbidez edo lege honetako xedeetarako eratzen dituzten mankomunitateen bidez,ondoko eginkizunak betetzea:

a) Azpiegiturak, programak eta prozedurak egokitu eta sortzea, genero-ikus-pegia beren administrazioan integratze aldera.

b) Toki-eremuan ekintza positiboko neurriak egikaritzea.c) Toki-eremuan programak egitea, Jaurlaritzaren plangintza orokorraren

esparruaren barruan eta foru-aldundiek egiten dituzten programen espa-rruaren barruan.

d) Estatistikak egokitu eta eguneratzea, horien bitartez toki-erakundeeneskumenekoak diren eremu guztietan emakumeek eta gizonek bizi dituz-ten ezberdintasun-egoerak ezagutu ahal izateko.

e) Toki-eremuan, emakume eta gizonen egoerari buruzko azterlanak eta iker-ketak egitea.

f) Toki-eremuan, emakumeen eta gizonen ezberdintasun-egoerari buruz etaberdintasuna sustatzeko abiarazi behar diren neurriei buruz sentsibiliza-zio-jarduerak egitea.

g) Toki-araudia nolakoa den eta nola aplikatzen den begiratzea, emakumeeneta gizonen berdintasun-printzipioaren arabera.

h) Herritarrei, eta batez ere emakumeei, informazioa eta orientabidea ema-tea emakumeen eta gizonen berdintasunarekin zerikusia duten baliabide-ei eta programei buruz, bai eta bereizkeria anizkoitza jasaten duten ema-kumeei oinarrizko gizarte-eskubideetarako sarbidea bermatzeko zuzen-durik dauden programa eta zerbitzuei buruz ere.

i) Bereizkeria anizkoitza jasaten duten emakumeek oinarrizko gizarte-esku-bideetarako sarbidea izan dezaten programak osatzea edo zerbitzuakematea, zerbitzuon izaera dela-eta udal mailan eman beharrekoak direne-an.

j) Emakumeei eta gizonei bizitza pertsonala, familia eta lana uztartzea helbu-ru duten baliabide eta zerbitzu soziokomunitarioak ezartzea, beren izaeradela-eta udal-mailan eskaini beharrekoak direnean.

k) Erakunde publiko zein pribatuekin harremanak finkatzea eta partaidetzaeta lankidetzarako bideak ezartzea, baldin eta erakundeon xedeek edoeginkizunek toki-eremuan emakumeen eta gizonen berdintasuna erdies-ten laguntzen badute.

8

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

l) Toki-eremuan sexuaren zioz gertatzen diren bereizkeria-egoerak antzema-tea, eta egoera horiek errotik kentzeko neurriak hartzea.

m) Bakoitzari bere eskumenen eremuan agindu dakiokeen beste edozeineginkizun betetzea.

Era berean, “Emakumeen eta gizonen berdintasunerako planak” izeneko II. titulu-ko 15. artikuluan, honakoa zehazten da:

“Foru-aldundiek eta udalek berdintasunerako planak eta programak onetsikodituzte, Eusko Jaurlaritzaren plangintza orokorrean ezartzen diren jarraibide etagidalerroekin bat; halaber, eta horretarako beharrezkoak diren baliabide materia-lekin eta ekonomi eta giza baliabideak eskainita, beren sail, erakunde autonomoeta menpean edo lotuta dituzten gainerako ente publikoetan aipatutako planek etalege honek jasotzen dituzten neurriak benetan eta modu koordinatuan betetzendirela bermatuko dute. Udalek banaka zein kide diren edo ondore horietarako osaditzaketen mankomunitateen bidez egin ditzakete jarduketa horiek. Horretarako,Eusko Jaurlaritzaren laguntza teknikoa eta dagokion foru-aldundiaren laguntzaekonomikoa izango dituzte, batez ere ahalmen ekonomiko eta kudeaketa-ahal-men txikia dutenek”.

4/2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa,

emakumeen eta gizonen benetako

berdintasunerakoa.

Estatu-mailan ere aurrerapen nabarmenak egin dira onartu berri den 4/2007Legea, martxoaren 22koa, emakumeen eta gizonen benetako berdintasunera-koa onartzean; horren aplikazio-eremua estatu-mailako botere publikoei dagokie.Legean “Espainiako politika publikoen orokortasunen (Estatukoak, AutonomiaErkidegoetakoak eta Tokian Tokikoak)” inguruko erreferentziak ematen dira,Konstituzioan oinarrituta (9.2. eta 14. artikuluak). Izan ere, Konstituzioaren arabe-ra Estatua da eskubide konstituzionalak betez pertsona guztien berdintasuna ber-matuko duten oinarrizko baldintzak arautu behar dituena. Testuinguru horretanLegeak Estatuaren eskumen (oinarrizkoak edo legegile osoak) guztien arauketamodu zehatzagoan garatzen du. 21.1 artikuluak dioenez, “tokian tokiko erakunde-ek berdintasun-eskubidea barneratuko dute euren eskumenetan eta gainerakoHerri Administrazioei lagunduko diete zentzu horretan”. Hala, 3/2007 LegearekinToki Administrazioen eskumen propioak zehazten dira, apirilaren 2ko 7/1985Legeak, Tokiko Erregimenaren Oinarrizko Arauak ezartzen zituenak, oro haremandako eskumenak eta Euskadiko udaletarako otsailaren 18ko 4/2005 Legeanberariaz ezarritakoak.

9

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

7/1985 Legea, apirilaren 2koa, Toki Araubidearen

Oinarriak Arautzekoa (03/12/21ean eguneratua)

Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legearen 28. artikuluan esatendenez, udalerriek beste herri administrazio batzuen jarduera osagarriak eginditzakete eta, bereziki, hezkuntzari, kulturari, emakumearen sustapenari, etxebi-zitzari, osasunari eta ingurumenaren babesari buruzkoak. Testuinguru horretan,argia da tokiko administrazioaren protagonismoa, eta esku hartzeko tokia uztenda araudian, udalerriei jarduerak bultzatzeko modua emateko, baita herritarrekgeneroaren arloan dituzten beharrak eta igurikapenak betetzen laguntzeko beha-rrezko gizarte zerbitzuen eskaintza ere. Horrek ez dakar berekin, inola ere, besteherri administrazio batzuen eskumenak galtzea edo oztopatzea. 2

ESPARRU TEKNIKOAREN DESKRIBAPENA

EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako

IV. Plana. VIII. Legealdirako Jarraibideak.

Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. Planak frogatzen duenez,Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legea oina-rrizko aurrerapena da berdintasunerako politiketan, zeren arauetan garatzen baituberdintasunaren printzipioa, printzipio juridiko unibertsala, bai traturako berdinta-sunerako, bai aukera-berdintasunerako, euskal administrazioaren jardueran eta,ahal denean, erakunde pribatuen jardueran.

EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. Planaren diseinuari etaegiturari buruzko oinarrizko lau funtzio ezarri dira Legean:

• Plana burutzeko botere publikoen jarduketa eraendu behar duten oinarrizkoprintzipioak ezartzeko funtzioa, (Legearen hasierako titulua).

• Neurri-multzo bat arautzea genero-ikuspegia EAEko herri administrazioeneta botereen jardueran txertatzeko.

• Berdintasuna esku hartzeko arloetan sustatzeko neurriak bideratzeko fun-tzioa (III. Titulua).

• Oinarrizko edukiak zehazteko funtzioa.

10

2 “Documento Marco para la Gestión de las Políticas Locales de Igualdad”. Espainiako Udalerrien ProbintzienFederazioa, Berdintasun Arloa, Madril, 2006.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

11

Berdintasunaren aldeko tokiko politiken

programazioa

EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. plana premisa honetanoinarritzen da: “Euskadiko berdintasun-planetan garapen-maila handia lortu dugu,emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren helburua erdiesteko beharrezko-ak diren jardunak biltzeari dagokionez”, eta gainera, “badute gabezia garrantzitsubat: estrategia bat definitzea ... aukeran izan daitezkeen gainerako bideen gaine-tik” planteatzen da.

Programazioari dagokionez, ondoko puntuetan laburbil daitekeen eta poliki eginbehar den prozesua gomendatzen du:

• Indarrean dagoen erreferentziazko berdintasun-planaren dokumentuaaztertzea, Udalen eskumeneko helburuak zeintzuk diren zehazteko.

• Udalerriko gizartearen beharrei buruzko diagnosia egitea, eskura dagoeninformazioan oinarrituta nahiz ad hoc ikerketa eginez.

• Indarrean dagoen berdintasunerako planaren dokumentuak ezarritakoildoei eta beharren diagnosiari jarraiki planaren indarraldian Udalak plan-teatuko dituen lehentasunezko helburuak zehaztea.

• Helburuak lortu ahal izateko gomendatutako estrategien eta ekintzen ezar-penaren bideragarritasuna aztertzea, eta ez-bideragarritzat jotzen direnhelburuen ordezko alternatiba bideragarriak bilatzea.

• Helburuak lortzeko planteatzen diren jardueren multzoa zehaztea.

• Ebaluazio-adierazleak, arduradunak eta ekintzak urtean zehar nola bana-tuko diren ezartzea.

Gainera, eta prozesuan proposatutako pausuak alde batera utzi gabe, arlo bakoit-zak urteroko programazioa bilduko duen dokumentua egitearen beharra plantea-tu da, urtean zehar garatu beharko diren jarduerak, lortu nahi diren helburuak,arduradunak nortzuk izango diren eta horretara bideratutako aurrekontua zehaz-tuko dituena.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunari

buruzko diagnostikoaren Ondorioak 2007

Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunerako I. Udal Plan Estrategikoanjasotako ekintzek, Planaren esku-hartze arlo bakoitzeko lau ardatz estrategikoe-tan proposatutako helburuak lortzea dute xede. Ekintza guztiak, Urduñako ema-kumeen eta gizonen berdintasunari buruz 2007. urtean egin zen diagnostikoanoinarrituta diseinatu dira, honela, Urduñako udalerriaren egoera eta errealitateraegokituko direla bermatzen dela. Berdintasunerako plan estrategikoaosatzen duten ekintzen helburua ez da izango behin betiko daude-netan irautea. Behin-behinekoak3 izango dira, hau da, diagnostikoan ant-zemandako desberdintasun-egoera errotik aldatzea lortu arte mantenduko dira.

Tokiko Berdintasun Planak diseinatzeko,

kudeatzeko eta balioesteko gida. Berdinsarea.

EUDEL

Dokumentu honen helburu nagusia berdintasunaren alorrean Euskal herriko udalaskok garatzen ari diren planifikaziorako eta jardueretarako orientabidea egingoduten ezagutzak, tresnak eta prozesuak biltzea da, aipatu erreferentziazko doku-mentuak kontuan hartuta. Hori guztia tokian tokiko planetako edukien diseinuan,egituran eta kudeaketarako tresnetan zehaztuko da, baita helburu eta ekintzaegokienetan ere.

Gidak, Berdintasun-planak diseinatzeko orientabideak zeinBerdintasunaren aldeko tokiko planen helburuak eta egintzak zehaztekoorientabideak eskaintzen ditu.

Ondorengo hauek dira berdintasunaren aldeko planak diseinatze-ko biltzen dituen orientabideak:

• Esparru kontzeptuala, ondorengo deskribapenekin: berdintasun-politikakplanifikatzeko eta dokumentu hau egiteko erabili diren erreferentziazkodokumentuak; berdintasunerako planak zein testuingurutan hartu behardiren; berdintasunean plangintzak egitearen bilakaera eta erronkak.

12

3 Konstituzio Auzitegiak ezartzen dituen irizpideen arabera, ekintza positiboek proportzionalak, zentzuzkoak eta behin-behinekoak izan behar dute.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

II. L

ege

eta

teor

ia a

rloko

esp

arru

ara

uem

aile

a

13

• Berdintasun-planak diseinatzeko gomendioak, hots, diagnosiak egitekopraktika egokiak, helburuen definizioa, egituraren diseinua, zirriborroarendefinizioa, balioespena eta onartzea.

• Kudeaketa-prozesuen diseinurako gomendioak: tokiko planen plangintza,jarraipena, balioespena, prestakuntza, komunikazioa eta parte-hartzelanetarako urratsak zehaztu dira.

Berdintasunaren aldeko tokiko planen helburuak eta egintzak zehaztekoorientabideetan, honako arlo hauek lantzen dira:

• Neurri Orokorrak • Kultura • Hezkuntza• Lana• Gizarteratzea• Osasuna eta drogamenpekotasunak• Hirigintza, garraio publikoa eta ingurumena • Garapenerako Lankidetza eta Giza Eskubideak

Gida honek proposatzen dituen orientabideak izan dira aintzat berdintasunarenaldeko plan estrategiko hau lantzerakoan.

14

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

III.

Kon

tzep

tuen

esp

arru

a

III. Kontzeptuen

esparrua

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

III.

Kon

tzep

tuen

esp

arru

a

15

Emakumeen eta gizonen berdintasunerako 4/2005 Legeak jasotzen duBerdintasunerako Planak garatzean bi printzipio osagarriren erabilerak markatukodituela: ekintza positiboa eta genero-ikuspegiaren integrazioa edo mainstreamin-ga, eta horiexek izan dira kontuan Urduñako emakumeen eta gizonenberdintasunerako I. Udal Plan Estrategikoa osatzen duten ekintzakdiseinatzerakoak.

Honela definitzen da genero-ikuspegiaren integrazioa: “emakumeen etagizonen egoera, baldintza, jomuga eta beharrizan ezberdinak modu sistematiko-an kontsideratzea, eta, horretarako, politika eta ekintza guztietan, maila guztietaneta horien plangintza-, egikaritze- eta balioespen-fase guztietan, ezberdintasunakezabatzeko eta berdintasuna sustatzeko xedea duten helburu eta jarduketa zeha-tzak txertatzea”..

Eta ekintza positiboak dira, udalerriko bizitzaren eremu guztietan sexuarenzioz gertatzen diren egitatezko ezberdintasunak ezabatzeko edo murrizteko den-boran ondo mugatutako berariazko neurri zehatzak.

Estrategia hauek elkarren artean bateragarriak izateaz gain, elkarrekin baliatuta,berdintasun-helburuak lortzearen alde egiten duen eragile batutzailea sortzendute.

Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunerako I. Udal Plan EstrategikoaEAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. Planean jasotako estrate-gietara egokituta dago, eta zentzu honetan, modu estrategikoan erabiliko dirazeharkakotasuna edo genero-mainstreminga, ahalduntzea eta gizartearen etapolitikaren arloko parte-hartzea, erantzukidetasuna eta norberaren, familia etalaneko bizitzaren bateragarritasuna eta emakumeen aurkako indarkeria.

3.1. Genero Mainstreaminga

Nazio Batuen Emakumearen Egoera Juridiko eta Sozialeko Batzordeak 1987.urtean proposatu zuen lehen aldiz mainstreaminga edo zeharkakotasuna, baina1991. urtean hartu zen espresuki estrategia orokortzat Emakumeen eta Gizonenarteko Berdintasunerako III. Ekintza Komunitarioko Programaren (1991-1995)barruan.

Europako Kontseiluko Aditu Taldearen arabera, genero-mainstreaminga honakohau da: “neurri politikoak hartzen tartean sartuta egon ohi diren eragileek prozesupolitikoak antolatzea (berrantolatzea), hobetzea, garatzea eta ebaluatzea, politika

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

III.

Kon

tzep

tuen

esp

arru

a

16

4 EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. Plana. VIII. Legealdiko Jarraibideak.

guztietan genero-berdintasunaren ikuspegia txerta dezaten, maila eta etapaguztietan”. Hari berari jarraiki, lehendik ziren berdintasun-politika espezifikoakosatzea litzateke zeharkakotasunaren xedea, politika sektorialetan berdintasun-printzipioa txertatuta, eta sektore jakin horretan emakumeen eta gizonen erreali-tatean eragingo duten esku-hartze publikoa planifikatzeko jakintza sortzeari dago-kionez, beharrezko euskarria lortzea errazten duen bide bakarra dela jakinda. 4

3.2. Ahalduntzea eta gizartearen eta politikaren alorreko parte-hartzea

Ahalduntzea hitza ingelesezko empowerment kontzeptuaren itzulpen literala da,eta “boterea irabazi” esan nahi du, indartzea, alegia, emakumeen gizartearen,ekonomiaren eta politikaren arloko egoeran. Emakumeen kontzientziatze-proze-suarekin -banakakoa eta kolektiboa- loturik dago, eragin-gaitasunerako eta bote-rea gauzatzerako sarbidea ematen duten prozesuetan eta erabakiak hartzekoprozesuetan parte-hartzea areagotzeko aukera dutela.

Ahalduntze-prozesuan bi maila sartzen dira, banakako eta kolektiboa. Banakakomailan, emakumeen mendekotasunari buruzko kontzientziatze-prozesua da, etamaila kolektiboan, bizitzaren hainbat eremutan emakumeek pairatzen duten gizar-te-mendekotasunari eta diskriminazioari buruzko kontzientziazioa lortzea.

Hortaz, estrategia zabala dela esan dezakegu, subjektiboa nahiz objektiboa bar-nean hartzen dituena, banakako nahiz kolektiboa, tokikoa nahiz orokorra.

Banakako, emakume bakoitzak bere indarguneak ezagutu eta botere pertsonalasendotuko duen banakako kontzientziatzearen bitartez ekiten zaiolako, bere era-gin-gaitasuna gauzatzearren.

Kolektiboa, banakako horretan prozesua ez dela amaituko ulertuta, ikuspuntukolektibora ere igaroko baita. Banakotasunetik eta subjektibotasunetik egindakolan horri esker, emakumeen interes kolektiboen aldeko borrokaren inguruan, hots,genero-interesen alde antolatzeko aukera izango dute emakumeek.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

III.

Kon

tzep

tuen

esp

arru

a

17

Tokiko eta Orokorra, emakumeei ingurune hurbileneko (gizartearen, politikaren,ekonomiaren, ekologiaren eta kulturaren arloko ingurunea) errealitatea ulertzekoaukera ematen dien estrategia delako, zapaltzen dituzten botere-egituren gaine-an hausnartzeko aukera, eta munduan haien egoera eta baldintzak hobetzeko eki-menei ekiteko aukera.

Hori horrela izanik, boterea lortzeko eta norberaren banakotasuna erabatekoautonomiatik eta herritartasunetik gauzatzen duten lagun bihurtzeko balio duenestrategia da ahalduntzea. Aldi berean, prozesu bat ere bada, emakumeen etagizonen aukera-berdintasuna lortzeko ezinbesteko prozesua, berdintasun hori ezbaita iritsiko botere-harreman hierarkikoak ezabatzen ez badira, eta emakumeakkanpoan uzten ez dituen botere-eredu berri bat eraikitzen ez bada.

Hala ere, zaila izango da gizarte-antolaketako eredu barne-hartzaile eta ez-hierar-kizatua eraikitzea, biztanleriaren %50 prozesu horretatik at baldin badago.Horregatik guztiarengatik, emakumeak ahalduntzearekin batera, ezinbestekoa daformula eta gune jakin batzuk prestatzea, non gizonek -banaka nahiz, dagokione-an, modu kolektiboan- egungo sistema patriarkalaren zuzentasunari, bidezkotasu-nari eta iraunkortasunari buruz hausnartuko duten eta gai horien inguruan sentsi-bilizatuko diren, izan ere, gizonekiko egiturazko mendekotasun-egoeran uztenbaititu emakumeak; sexuaren araberako estereotipo eta rolak izaki sistemapatriarkal horren oinarri, estereotipo eta rol horiek norberaren nortasunaren gara-pen integralean duten eragin negatiboari buruz ere hausnartuko duten, haien gai-tasun eta ahalmen guztiak baliatzea eragozten eta oztopatzen duten heinean,batik bat, ugalketaren eta maitasunaren munduarekin loturiko gaitasunak eta ahal-menak.

Gure ustez, sentsibilizatze eta hausnartzetako prozesu horiek lagungarri izan dai-tezke gero eta gizon gehiagok zalantzan jar dezaten maskulinotasun-eredu tradi-zionala, sistema patriarkalak eman diezazkiekeen pribilegioei uko egin diezaieten,eta modu aktiboan konpromisoa har dezaten gizarte-eredu demokratikoagoa,bidekoagoa eta berdintasunezkoagoa lortzeko; gizarte-eredu horretan, jende guz-tia libre izango da -eremu publikoan nahiz pribatuan- norberaren gaitasunak garat-zeko eta erabakiak hartzeko, sexuaren araberako rol tradizionalek ezarritakomugak gaindituta, eta emakumeen eta gizonen jarrera, itxaropen eta premiaezberdinak kontuan hartu, balioetsi eta indartuko dira. Hori horrela izanik, gizarte-eredu berri hori eraikitzeko gizonen inplikazio handiagoa sustatzeko zenbait jar-dun sartu dira Planean.5


Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

III.

Kon

tzep

tuen

esp

arru

a

18

3.3. Erantzukidetasuna eta norberaren bizitza, familia eta lana bateragarri egitea

Errealitate jakin bat ukatzearen edo ikusezin bihurtzearen ondorioz sortu da bate-ragarri egitearen “arazoa”; honako errealitate hau, hain zuzen: jendearen oinarriz-ko premiak betetzeko behar den denbora eta lana. Gizartean behar-beharrezkoaden denbora eta lan hori agerian geratu eta arazo bihurtzen da, honako kasuhonetan soilik: orain arte lan hori isil-isilik egiten zuten emakumeak soldatapekolanak egiten hasi direnean, eta etxeko eta zaintzako lanak ere haien gain gera-tzen direnean, inoren laguntzarik gabe.

Industrializazio-garaian sortutako lan-kontzeptuaren ikuskera androzentriko etamugatuaren ondorio da egoera hori, zuzen-zuzenean. Orduan sortutako lanensexu-banaketa sendotzen ari gara gaur: gizonak soldatapeko lanetan aritzen diraeta hornitzailearen egitekoa betetzen dute; emakumeak, aldiz, etxeko lanetanaritzen dira, soldatarik gabe, femeninotasunaren luzapen naturaltzat jo izan baita(“euren” zereginak, emakumeenak, izanik) eta, beraz, ez zuen balio espezifikorik,ezta, batik bat ekonomikorik ere. Hortaz, produkzioaren eremuko lana lotzen daenpleguaren kontzeptuarekin, eta ordainetan, soldata jasotzen du; aldiz, etxekolanetan aritzen direnak “az-aktibotzat” eta “mendekotzat” jotzen dira. Ikuskerahorren eraginez, etxeko lanak egitea baliorik eta nortasunik gabeko jardueratzathartzen denez, lana diseinatzeko eta kudeatzeko mota guztietatik at geratu damodu sistematikoan, hezkuntzatik at, hiri-plangintzatik at, gizarte-zerbitzuen siste-matik at... eta nola ez, soldata eta lan-eskubideak izatetik at.

Etxeko lanaren balioespen eskasaren edo balioespenik ezaren ondoriorik garran-tzitsuenetakoa da lan hori ikusezin bihurtzea. Ez da kasualitatea bateragarritasu-na agenda publikoan txertatu izana, emakumeek pairatzen dituzten zama psikolo-giko, ekonomiko eta gizarte-arlokoen eragile eta arazo praktiko bihurtu denean.Eta ez da kasualitatea “bateragarritasuna” izena hartu izana, bi eremurekin loturikegongo balitz bezala: eremu publikoarekin eta pribatuarekin, iragazgaitzak, bere-ziak eta bateratu beharrekoak izanik. Antza, egokiagoa da “gizarte-antolaketaberriaz” hitz egitea, “bateragarritasunaz” baino, gizarte-eredu berriranzko bideaegitea baita gure erronka, emakumeentzat eta gizonentzat bidezkoagoa eta zuze-nagoa izango den gizarte-eredurantz, alegia. Honako honek izan beharko lukeeredu berri horren oinarri: bizitzaren maila guztiak harmonizatzeak, maila horiekguztiak maila bakarrera egokitu behar duten egungo egoera saiheste aldera,maila hori honako hau izanik: lana. Era berean, eredu berri horretan, etxeko etazaintzako lanak behar bezala balioetsi beharko lirateke -produkzioko lana bezain-

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

III.

Kon

tzep

tuen

esp

arru

a

19


beste edo gehiago- ezinbestekoak baitira gure gizarteek funtziona dezaten, jarrai-pena izan dezaten eta iraun dezaten. 6

3.4. Emakumeen aurkako indarkeria

Emakumeen eta gizonen arteko desorekaren adierazpen larrienetako bat da ema-kumeen aurkako indarkeria. Ildo beretik, giza eskubideen urraketa larri eta onar-tezin hori desagerrarazte aldera lan egiteko premia larria dagoela ere nabaria da.Horretarako, ezinbestekoa da biktimei babesa eta arreta emateko neurriak etabaliabideak antolatzea, baina baita gure gizartean emakumeek pairatzen dutendiskriminazioaren aurka modu aktiboan lan egitea ere, bizitzaren eremu guztietan.

Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legearen VII.tituluko III. kapituluak modu berezian jorratzen du Emakumeen aurkako Indarkeriaeta honelako indarkeriatzat jo behar dena zehatz-mehatz definitzen du:

“sexuaren ziozko edozein ekintza bortitz joko da emakumeen aurkako indarkeria-tzat, baldin eta ekintza horrek emakumeari kalte fisiko, sexual edo psikologikoaedo sufrimendua ekartzen badio edo ekar badiezaioke. Jokaera horien artean sar-tuko dira emakumea ekintza horiek egitearekin mehatxatzea, hertsapenak egiteaedo askatasuna arbitrarioki kentzea, bizitza publikoan edo pribatuan”.

Hari berari jarraiki, honako hau ere nabarmendu behar dugu: publizitatearen etakomunikabideen bitartez, emakumeen gainetik gizonen nagusitasun-balioakindartzen dituzten jarrerak, balioak eta mezuak zabaltzen dira oraindik, emakume-en aurkako indarkeria justifikatu, horri garrantzia kendu eta horretara bultzatzeraere irits daitezkeela. Beste zenbait eremutan (lanean, esaterako), gero eta ema-kume gehiagok pairatu behar izaten dute indarkeria mota gaitzesgarri bat: jazar-pen sexita eta horren aldera den sexu-jazarpena, hain zuzen ere.

Emakumeen aurkako indarkeria desagertu egingo da pixkanaka, berdintasun-maila handiagoa lortzen dugun heinean, gizarte-maila ez ezik, maila subjektiboaneta banakakoan ere. Hori dela-eta, gaur arte nagusi izan den sexu/genero siste-ma urratuko duen balio-sistema berria lortzeko eragin behar dugu, emakumeaketa gizonak berdintasun-maila jarriko dituena, horri esker lortuko baitugu emaku-meek indarkeria pairatu behar izango ez duten gizarte-sistema orekatuagoa.

IV. Berdintasunerako I.Plan Estrategikoaren

ezaugarriak

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

IV.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

n E

stra

tegi

koar

en e

zaug

arria

k

20

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

IV.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

n E

stra

tegi

koar

en e

zaug

arria

k

21

Ondorengo ezaugarriek definitzen dute plana:

� 4/2005 Lege berria eta Toki Administrazioari dagozkion arauak betetzen ditu. araberakoa da.

� IV. Planeko egitura-elementuetara egokituta dago, hots: ardatza estrategikoak, esku-hartze arloak, helburuak, ekintzak etaebaluazio-adierazleak.

� Estrategikoa. Planak Berdintasunaren aldeko Politika Publikoak Urduñako Udalean eta udalerrian ezartzearen inguruko ikuspegi estrategikoa du. IV. Planak proposatzen dituen lau ardatz estrategikoen arabera ezarri dira Planaren helburu estrategikoak eta horiek lortzeko ekintzak.

� Egitura soil eta eraginkorra izateaz gain, toki-administrazioaren behar eta eskumenetara egokituta dago.

� Berdintasun-arloko errenkak lortzearen alde egitea ahalbidetuko duten helburuak barne hartzen ditu;lehentasun berezia lehentasunezko helburuei ematen die eta toki-administrazioaren mailako berdintasun-arloko helburuak eta gizarte-erronkak bateragarri izateko oreka egokia du.

� Plan malgua da, Urduñako emakumeen eta gizonen egoeraren araberako errealitate eta erronka berriei egokitzeko modukoa. Agiri biziduntzat sortu da, jarraipen- eta kontrol-sistema bati lotua,horren bitartez, egoera- zein egitura-aldaketei erantzuterik izan dezan.

� Parte-hartzeko diseinu, kudeaketa, jarraipen eta ebaluazio sistema bat barne hartzen du. Toki Planaren diseinu, ezarpen eta ebaluazio fase guztiak, beraz, gizarte- eta erakunde-eragile ezberdinen alderaketa eta kontrol prozesu baten menpe egon dira.

22

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

V.

Egi

teko

era

bilit

ako

met

odol

ogia

V. Egiteko erabilitako

metodologia

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

V.

Egi

teko

era

bilit

ako

met

odol

ogia

23

I. Fasea: Udalerri eta Udalaren egiazko egoeraren azterketa

Fase honetan udalerrian berdintasun-politiken inguruan dagoen errealitatea etagizonen eta emakumeen baldintza eta egoera ezberdinak aztertu dira.Horretarako, 2007. urtean udalerrian gizonen eta emakumeen berdintasunariburuz egin den diagnostikoa hartu da oinarritzat.

Gainera, funtsezko informatzaile eta eragileekin izandako bi bileratan, udal-mailangaratzen ari diren berdintasun-politikei eta udalerriko emakumeen egoerari (bereneskariak, arazoak, interesak) buruzko informazioa kualitatiboa jaso da.

Lehenik eta behin, Berdintasun Plana garatzeko lan-taldea osatzen duten bi tek-nikariekin (Gizarte Hezitzailea eta Gizarte Langilea) izan dira lan-bilerak. Honakogai hauek jorratu dira:

• Gizarte-langilea, bere lanaldiaren %15ean Berdintasunerako Udal Politiken garapenaz arduratzen da, 20 urtetik gorako eskarmentua dauka emakumeekin lanean eta lau urtetik gora berdintasun politikak ezartzen. Horri, ikastaro eta mintegien bidez gai horretan jaso duen prestakuntza gehitu behar zaio.

• Gizarte Hezitzailea, bere lanaldiaren %15ean Berdintasunerako Udal Politiken garapenaz arduratuko da, pertsona bat Berdintasun Eragile gisa kontratatuta dagoen bitartean INEM tokiko korporazioen bidez. Aipatu portzentajea gehitzen joango da pertsona hori kontratatuta ez dagoen denboraldietan, Berditasun Plana modu egokian gara dadin. Gai horren inguruan duen prestakuntzari dagokionez, 400 prestakuntza-ordutik gora jaso ditu, baita hiru urteko eskarmentua berdintasun politikak ezartzen.

• Gizarte Ekintzako zinegotzia.

� Berdintasun Politikak Urduñako Udalean

� Posizionamendua� Egiazko egoera� Egiturak eta funtzionamendua� Garatutako proiektuak eta ekintzak

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

V.

Egi

teko

era

bilit

ako

met

odol

ogia

24

� 2007. urtean Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunari buruz egindako diagnostikoaren ondorio nagusiak.

� Udalerrian antzemandako arazoak� Betetzeke dauden erronkak

Bigarrenez, udalerriko emakumeekin bilera bat egin da, eta horretan, ondorengopuntuak jorratu dira:

� 2007. urtean Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunari buruz egindako diagnostikoaren ondorio nagusien aurkezpena.

� Emakumeen batzordean planean barne hartu ahal izateko planteatzen dituen eskariak.

Bilera hauetan jasotako informazioarekin eta 2007. urtean Urduñako ema-kumeen eta gizonen berdintasunari buruzko diagnostikoarekin,udal-mailako zein udalaren beraren Berdintasun Politiken AMIA azterketa(Ahuleziak, Mehatxuak, Indarguneak eta Aukerak) egin da, eta honenbitartez, Berdintasunerako I. Udal Plan Estrategikoaren zirriborroko edukiak disei-natu ahal izan dira.

II: Fasea: Planaren Zirriborroaren egitura eta edukia definitzea

Adierazi bezala, erreferentziazko egungo esparru juridikoa eta teknikoaren arabe-ra diseinatu dira Udal Planaren egitura eta edukiak. Prozesuaren fase honetan,ardatza estrategikoak barne hartuz eta helburuak, garatu beharreko ekintzak lehe-netsiz eta dagozkion ebaluazio-adierazleak ezarriz diseinatu du GeneroKontsultoretzako lantalde teknikoak Planaren Zirriborroa.

Fase honen ondorio, Urduñako Berdintasunerako Udal PlanEstrategikoaren zirriborroa izana da.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

V.

Egi

teko

era

bilit

ako

met

odol

ogia

III. Fasea: Erakundeek eta gizarteak zirriborroa aztertzeko prozesua irekitzea

Fase honetan, gizarte- eta erakunde-eragileek Planaren zirriborroa aztertzekoprozesu bat ireki da. Horretarako, mekanismo ezberdinak garatu dira, hala nola:

� Udal-arloetako teknikariekin aztertzeko bilera.

� Udal-mailan, Berdintasun Politikez politikoki arduratzen diren pertsonekin aztertzeko bilera.

Zirriborroa aztertzeko bilera horretan, honakoen inguruko alderdiak jorratu dira:

� Plana udal-arloen errealitatera egokitzen den.

� Udal-arlo edo -zerbitzuaren berariazko politikan genero-ikuspegiaren ezarpen-maila.

� Aukera-berdintasunen aldeko Politiken inguruko hautemateak.

� Planaren helburuak eta ekintzak lehenestea.

� Diseinatutako estrategia eta ekintzen bideragarritasun- eta egokitasun-maila.

� Urduñako herritarrei Berdintasunerako Planaren zirriborroa aztertzeko eztabaida-talde sortzeko dei irekia egin zaie. Hala ere, azkenean ezin izan zen eztabaida-talde hori sortu bertaratu zen pertsona-kopurua delako hori behar bezala egiteko bezainbestekoa izan ez zelako. Alternatiba gisa, zirriborroa udalerriko emakumeen elkarteari eman, eta horiek, aztertu eta egoki irizten zituzten ekarpenak egiteko aukera izan zuten. Urduñako emakume eta gizonen elkarte bati ere eman zitzaion Planaren zirriborroa.

Aztertzeko prozesua amaitutakoan, gizarte- eta erakunde-eragileek planaren zirri-borroaren inguruan egindako ekarpenak txertatu ziren. Azkenik, BerdintasunerakoPlana garatzeko lantaldeari azken bertsioa igorri zitzaion, azter zezan.

25

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

V.

Egi

teko

era

bilit

ako

met

odol

ogia

26

IV. Fasea: Azken txostena egitea. Projektua entregatu eta ixtea.Berdintasunerako Udal Plan Estrategikoa

Azterketa-prozesuaren ondoriozko zegozkion ekarpenak txertatu ondoren, behinbetiko agiria egin eta Berdintasunerako Plana garatzeko lantaldeko pertsoneieman zaie proiektua.

Prozesu osoan zehar, etengabekoa izan da lantaldeko pertsonen eta genero-kont-sultoretzakoen arteko e-posta eta telefono bidezko harremana, eta horrek, infor-mazioa elkartrukatu eta lan-agiriak aztertzea ahalbidetu digu.

VI. Berdintasunerako

I. Planaren Garapena

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

276.1. Planeko egitura-elementuen

deskribapena

6.2. Planeko beste elementu batzuk

6.3. Ardatz estrategikoak, Arloak,

Helburuak eta Ekintzak

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

28

6.1.Planeko egitura-elementuen deskribapena

� Ardatza estrategikoak� Esku-hartze arloak� Helburuak� Ekintzak

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

29

Ardatz estrategikoak

Ardatz estrategikoekin zehazten dira Planaren indarraldian zehar UrduñakoUdalak landuko dituen berdintasun-politiken arloan lehentasuna duten gaiak.

Ardatz horiek zehazterakoan erabilitako irizpideak:

• 4/2005 Legean eta EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV. Planean adierazita datoz.

• Erakunde askoren artekoak dira eta herritarren zein udal-mailako arlo eta sail guztien lehentasunak egituratzeko gaitasuna dute.

• Berdintasun Politiken arloko erronkak dira, nazio zein nazioz gaindiko berdintasunaren aldeko erakunde ezberdinen erronkak, alegia.

Urduñako Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Udal Plan Estrategikoakjasotzen dituen ardatz estrategikoak honako hauek dira:

� Mainstreaminga

� Ahalduntzea eta gizartearen eta politikaren arloko

parte-hartzea

� Erantzukidetasuna eta bateragarritasuna

� Emakumeen aurkako indarkeria

Esku hartzeko arlo estrategikoak

Esku-hartzeko esparru funtzionalak dira arloak, eta berauetatik abiatuta lan egin-go da berdintasuna lortzearren.

Zentzu honetan, Urduñako Udalaren sail-egituraren arabera egituratu daBerdintasunerako Udal Plan Estrategikoa.

Hala ere, argitu behar da arloen erantzukizunak ez direla esparru jakin bateramugatzen, eta arlo bakoitzari dagozkion egitekoak batera islatzea ahalbidetzen

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

30

dutela, hots, bakoitzean zer-nolako politika-arlo garatu behar diren berdintasuna-ren helburuak lortzeko.

Honako hauek dira Berdintasunerako Udal Plan Estrategikoa osatzen duten arloak:

� UDALA

� KULTURA / KIROLA

� HEZKUNTZA

� LANA

� GIZARTE ONGIZATEA

� OSASUN OROKORRA

� HIRIGINTZA ETA INGURUMENA

Helburuak

Aldatu nahi den gizarteko errealitatea zehazten dute; zehatzak eta neurgarriakizan behar dute, eraginkorrak eta erraz ulertzen direnak. Egin behar dena lehe-nesteko eta, proposatutako adierazleen eta ondorengo ebaluazioen bitartez, lor-tutako emaitzen irismena zehazteko balio dute.

Ekintzak

Helburuak garatzeko proposamen zehatzak dira, eta helburua lortzeko lehentasu-na duena adierazten dute.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

31

6.2.Planeko beste elementubatzuk

� Ebaluazio-adierazleak� Kronograma� Esku hartzen eta erantzukizuna

duten eragile/erakundeak� Baliabide ekonomikoak

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

32

Ebaluazio-adierazleak

Berdintasun-politiken erronka da ebaluazioa eta jarraipena beren diseinu- etaezarpen-prozesuetan txertatzea, eraginkortasuna eta efikazia aldetik hobetzeko.Zentzu honetan, Berdintasunerako Udal planak ebaluazio-sistema bat barne hart-zen du bere diseinuan.

• Ebaluazio-sistema, lortutakoaren ingurukoa da: emaitzak, produktuak, ondorenak eta eragina. Aldizkakotasunez egiteko planteatu dira ebaluazio-ekintzak eta Berdintasunerako Planaren martxa orokor eta norabideari buruzko ondorioak ekarriko dituzte.

Kronograma

Denborak antolatu eta planaren ezarpen-abiadura egokitzeko funtsezko tresnada, horrela, diseinatutako neurriak iraunaldiaren amaieran ezarri direla bermatukobaita.

Urte bakoitzean zein helburu garatuko diren ezarri da, eta horretarako, UrtekoEragiketa Plana egingo da. Modu horretan, urteko programazioa egiten lagundu-ko duen tresna izango dugu, eta gainera, sortzen joango diren aukeretara eta ego-eretara egokitzeko adinako malgutasuna izango du.

Baliabide ekonomikoak

Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunerako I. Plan Estrategikoarenondoriozko Urteko Eragiketa Planak abian jartzeko urteko aurrekoa ezarriko da.Urte bakoitzean ezarri beharreko ekintzei dagokien aurrekontua, ekintza horiengarapenean esku hartzen duten arloek jarriko dute.

Esku hartzen eta erantzukizuna duteneragile/erakundeak

Helburuak lortzeko diseinatu diren ekintzen garapenean esku hartzen duten edoerantzukizuna duten eragile edo organismoak zehaztu dira.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

33

6.3.Ardatz estrategikoak, Arloak,Helburuak eta Ekintzak

� 1. Arloa. Berdintasuna Udalean� 2. Arloa. Kultura/Kirola� 3. Arloa. Hezkuntza� 4. Arloa. Lana� 5. Arloa. Gizarte ongizatzea

Gizarte ekintza� 6. Arloa. Osasun Orokorra� 7. Arloa. Hirigintza eta Ingurumena

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

34

1. Arloa.

BERDINTASUNA

UDALEAN

Ardatza: Mainstreaming

1. HELBURUA

Generoaren ikuspegia udalaren jarduera osoan txertatzea

1.1. Berdintasun politiketan prestakuntza eta eskarmentua duen langile teknikoenkontratazioa bermatu: Gizarte Langilea, Gizarte Hezitzailea eta BerdintasunEragilea. (EE: 2009)

1.2. Udal bilkuran Berdintasunerako Plan Estrategikoa onartzea, ezart-zeko beharrezkoa duen aurrekontu egokia esleituz. (EE: 2009)

1.3. Udaleko berdintasunaren gaineko Plan Estrategikoaren barruan,aurrekontuaizatea (2009. urtean 19.000 euro aurreikusi dira. Kopurua hurrengo aurrekontue-tan mantendu edo handitu egingo da). (P.E. 2009-2012)

1.4.- Urduña Udal barruan bultzada emateko, programazioa, aholku-lana etaPlanaren ebaluazioa egiteko azpiegitura sartu. Betiere, emakumezkoen etagizonezkoen Berdintasunaren gaineko 4/2005 Legeak dioena beterik. (P.E. 2010)

1.5. Udal-arlo guztietako teknikari eta politikoez osatutakoBerdintasunaren Batzorde bat eratzea; honen egitekoa udal-mailakoBerdintasunaren aldeko Politiken jarraipena egin eta kontrola eramatea etaBerdintasunerako Plan honetan jasotako helburuak eta ekintzen garapena etaezarpena bermatu beharko du. (EE: 2009)

1.6. Udaleko teknika, politika eta administrazioaren alorreko langi-leak beren arloetan genero-ikuspegia txertatu eta berdintasunaren aldeko politi-kak garatzearen inguruan gaituko dituen prestakuntza-plana diseinatu etagaratzea. (EE: 2009)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

1.7. Udaleko langileei udalean eman daitezkeen berdintasuneko mintzaira

eta irudiak erabiltzea ahalbidetuko dieten baliabideak eta estrategiak biltzen

dituen Gida prestatzea. (EE: 2010)

1.8. Udalak antolatutako jardunaldi, hitzaldi eta sarietan genero-ikuspegia

txeratzeko modua deskribatzen duen protokoloa abiaraztea. (EE:

2011)

1.9. Udalean sortzen diren txosten, memoria eta gainerako agiri guztie-

tan datuak sexuaren arabera zatituta biltzeko betebeharra xedapenen

bidez ezarriko den araudia sortzea. (EE: 2011)

1.10. Dirulaguntzen baldintza-plegua genero-ikuspegitik nola egin ezarri-

ko duen xedapenen bidezko araudia sortzea. (EE: 2010)

1.11. Hiritarrek parte hartzeko egitura bat sortzea, euren iritziak udal-jardueran

txertatzea ahalbide dezan. (EE: 2011)

1.12. Udalean onartzen diren arau edo administrazio-egintzetan genero-inpaktua

aldez aurretik ebaluatzea. (EE: 2012)

1.13. Erakundeen arteko Parekatuz sarean lanean jarraitzea. (P.E. 2009)

1.14. Erakundeen arteko Berdinsarea sarean lanean jarraitzea. (P.E. 2009)

EBALUAZIO ADIERAZLEAK

• Genero-ikuspegia Udaleko plangintzan barneratzearen bilakaera, honako

hauek osatutako batez besteko haztatuzko indizeekin neurtuta:

Legegintzaldiko planaren existentzia, urteroko balioespen-prozesuen

existentzia, planaren iraunaldiaren amaieran emaitza-balioespenaren

existentzia, prozesu bat definitzeko planen portzentajea, edo genero-

ikuspegia barneratzeko prozedura.

• Politikak berdintasunarekiko duen irazkortasunaren bilakaera, honako

hauek osatutako batez besteko haztatuzko indizeekin neurtuta: onartuta-

ko berdintasun-planen existentzia, alkatetzaren ageriko konpromisoaren

existentzia, zinegotzigo ezberdinen arteko batzarren existentzia eta parte

hartzen duten zinegotzien portzentajea.

35

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

36

• Berdintasunaren irazkortasun teknikoaren bilakaera, honako hauek osa-

tutako batez besteko haztatuzko indizeekin neurtuta: Berdintasunaren

gaian prestakuntza jaso dutenen % Udalean, prestakuntza jaso dutenen

batez besteko prestakuntza-orduak, batzarretan, hausnarketarako jardu-

naldietan edota berdintasun-politikak balioesteko prozeduretan parte

hartzen duten pertsonen %, urtean parte hartutako batez besteko orduak

eta egunak.

• Kudeaketarako eta koordinaziorako egituretan parte hartzearen bilakaera,

honako hauek osatutako batez besteko haztatuzko indizeekin neurtuta:

Koordinazio politikorako egituretan diharduten zinegotzien %, sailetako

zuzendarien %, ordezkari teknikoak dituzten sailen %, eta berdintasune-

rako unitateak edo berdintasun-politiketako jakintzak dituzten pertsonek

parte hartzen duten sail anitzeko egituren %.

• Tresnen diseinuaren eta ezarpenaren bilakaera, honako hauek osatutako

batez besteko haztatuzko indizeekin neurtuta: Fase guztietan (diseinu

fasetik hasi eta hedapeneraino) sexuaren arabera banatutako ikerketen

%, aurrez genero-inpaktuaren balioespena eginda datozen arauak, eki-

taldiak eta planak, eskura dauden Udaleko planen emaitza-adierazleen

%.

• Prozeduretan genero-ikuspegia barneratzearen bilakaera, honako hauek

osatutako batez besteko haztatuzko indizeekin neurtuta: Genero-ikuspe-

gia kontuan hartuta egindako kontratazioen %, genero-ikuspegia kon-

tuan hartuta emandako diru-laguntzen %, genero-ikuspegia kontuan har-

tuta gauzatutako aurrekontuen %.

ESKU HARTZEN ETA ERANTZUKIZUNA DUTEN

ERAGILEAK/ERAKUNDEAK

• Alkatetza Arloa.

• Berdintasun Zerbitzua.

• Udal-arlo guztiak.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

37

2. HELBURUA

Urduñarrek Udalean garatzen diren berdintasun-politiken inguruan dutenjakintza eta parte-hartze maila handitzea

2.1. Udalaren hedabide ezberdinen bitartea, udalaren berdintasunaren aldekopolitikei buruzko informazioa hedatzea. (EE: 2009-2012)

2.2. Udalak berak edo beste administrazio publiko batzuek sustatutako eta herri-tarrei zuzendutako berdintasunaren aldeko politiken inguruko sentikortze-kanpai-nak bere egin eta/edo garatzea. (EE: 2009-2012)


• Herritarrek berdintasun-politiken arduradunei egindako kontsulten kopuruaeta bilakaera.

• Udal-mailan berdintasunaren alde garatutako neurrien inguruko informa-zioa biltzeko bideratzen den udalaren web orrira egindako kontsulta kopu-rua.

• Udalaren hedabide ezberdinen bitartez hedatutako berdintasun-politikeiburuzko informazio kopurua.

• Gauzatutako ekintzekiko gogobetetze-maila.

• Berdintasun-politiken harira diseinatu eta ezarritako komunikazio-planenkopurua eta bilakaera.

ESKU HARTZEN ETA ERANTZUKIZUNA

DUTEN ERAGILEAK/ERAKUNDEAK

• Alkatetza Arloa.• Berdintasun Zerbitzua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

38

Ardatza: Ahalduntzea eta gizarteareneta politikaren alorreko parte-hartzea

3. HELBURUA

Emakumeei politika publikoen osaeran,jarraipenean eta balioespenean partehartzea ahalbidetuko dieten administrazioko prozesuak areagotueta indartzea

3.1. Udaleko parte-hartzezko organoak berdintasun-politiken ingurukogaietan esku hartzera bultzatzea. (EE: 2009-2012)

3.2. Udalaren barruan, emakumeen eta gizonen parte-hartze orekatua7 ber-matzeko bideak ezartzea. (EE: 2010-2012)

3.3. Udaleko eta elkarte publikoetako langileak diren emakumeek parte har-tuko duten eztabaida-taldeak sortzea, toki-administrazio barruan dutenegoera, beharrak eta itxaropenak ezagutu ahal izateko. (EE: 2011-2012)


• Erakundean irekita dauden parte-hartze prozesuen kopurua.• Parte-hartze prozesuetarako deialdietara joan diren emakumeen %.• Emakumeek egindako ekarpenen eta arrazoibideen kopurua.• Kontuan hartu diren eta hartu ez diren ekarpenen kopurua.



• Alkatetza Arloa.• Berdintasun Zerbitzua.• Udal-arlo guztiak.

7 Emakumeen eta gizonen berdintasunerako 4/2005 Legearen ondorioetarako, emakumeen eta gizonen artekoparte-hartzea edo presentzia orekatua dela ulertzen da, aztertutako taldean bi sexuetako baten portzentajea%60etik gorakoa edo %40etik beherakoa ez denean.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

39

Ardatza: Bateragarritasuna eta erantzukidetasuna

4. HELBURUA

Emakumeen eta gizonen arteko erantzukidetasuna ezartzeko eta laneko, etxeko eta norberaren eginkizunak onez ateratzeko neurriakhartzeko gizartearen antolamenduanaldaketa eragingo duten estrategiakabian jartzea

4.1. Laneko eta etxeko eginkizunak onez bateratzearen ingurukoinformazio- eta sentsibilizazio-ekintzak garatzen jarraitzea. (EE: 2010-2012)

4.2. Helduei zuzendutako erantzukidetasunaren sustapenerakoprogramak garatzen jarraitzea, hala nola: erantzukidetasunari buruzko tai-lerrak, egitekoak elkartrukatzeko tailerrak, etab. (EE: 2009-2012)

4.3. Gizonezkoei zuzendutako tailerrak garatzea; horietan, aitaren rol arduratsuabete eta zaintza behar duten adinduen inguruko erantzukizunak bereganatzeariburuzko prestakuntza emango zaie. (EE: 2011-2012)

4.4. Ikastetxeetan eta oporraldietan, haurrei zuzendutako jolas- eta hezkuntza-programak eta -ekintzak garatzen jarraitzea, norberaren bizitza, familia eta lanabateragarri egiten errazteko. (EE: 2009-2012)


• Urduñako emakumeen eta gizonen erantzukidetasuna sustatzeko garatuta-ko ekintza kopurua.

• Garatutako programa/ikastaro kopurua.

• Prestatutako gizon eta emakume kopurua.

• Gizonezkoei zuzendutako eta abian jarritako tailer kopurua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

40

• Tailerretan esku hartu duten gizon kopurua.

• Aitatasun-baimena edo mendekotasunak dituzten pertsonak zaintzeko bai-mena hartu, edo lanaldia murriztu duten Urduñako gizon kopurua.

• Oporraldietan haurrei zuzendutako jolas- eta hezkuntza-programak eta -ekintzak garatzen dituzten haur-eskolen eta udal ikastetxeen kopurua etabilakaera.



• Alkatetza Arloa.• Berdintasun Zerbitzua.• Udal-arlo guztiak.

5. HELBURUA

Erantzukidetasuneranzko bidean erronkak gainditu eta urratsak ematekolanean gizartearen jakintzak, inplika-zioa eta parte-hartzea areagotzea

5.1. Erantzukidetasunaren arloko sentikortze-kanpainak garatu eta/edo bereegitea. (EE: 2009-2011)

5.2. Kargu politikoen eta gizarte-mailan garrantzitsuan diren pertsonen arteanerantzukidetasunaren ekintza eredugarriak garatzea. (EE: 2009-2012)

5.3. Erantzukidetasunean aurrera egiteko beharrari buruzko udalerri-mailakoeztabaida susta dezaketen sentikortze-kanpainak abian jartzea. (EE: 2010-2012)


• Helburua lortzeko asmoz bideratutako programen/baliabideen kopurua etabilakaera.

• Kargu politikoek eta gizarte-mailan garrantzitsuan diren pertsonek garatu dituz-ten erantzukidetasunaren ekintza eredugarrien kopurua, sexuaren arabera.

• Abian jarritako kanpainen kopurua eta bilakaera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

41



• Alkatetza Arloa.• Berdintasun Zerbitzua.

Ardatza: Emakumeen aurkako indarkeria

6. HELBURUA

Emakumeen aurkako indarkeriari aurre egiteko, tokiko administrazioarenkoordinazioa indartu hobetzea

6.1. Etxeko tratu txar eta sexu-erasoen aurrean jarduteko tokikoProtokolo bat diseinatu eta ezartzea; honetan, arlo honetan arreta eskaini etajarduteko gaitasuna duten eragile guztiek hartu beharko dute parte. (EE: 2010)

6.2. Protokoloak hartzen dituen langileei zuzendutako genero-indarkeriariburuzko prestakuntza-ekintzak egitea. (EE: 2011)


• Egin diren batzar kopurua.

• Adostu diren akordio kopurua.

• Sartu diren hobekuntza kopurua.

• Emakumeen aurkako indarkeriaren kontra egiteko udal-protokolorik dagoen.

• Garatutako gaikuntza-ekintza kopurua.

• Gaikuntza-ekintzetan esku hartu duten emakume eta gizon kopurua.



• Berdintasun-zerbitzua.• Emakumeen aurkako indarkeriaren arretan lan egiten duten eragileak.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

42

7. HELBURUA

Emakumeen aurkako indarkeria guztizezabatzeko sentsibilizazio-kanpainaksortu edo horiei heltzea

7.1. Emakumeen aurkako indarkeriaren aurrean prebentziorakoeta sentsibilizaziorako jarduerak garatzen jarraitzea, eta indarkeria horigenero-desberdintasunarekin lotzea. (EE: 2009-2012)

7.2. Indarkeriaren aurkako manifestazioak garatzen jarraitzea, gizarte,kultura eta bestelako arloetako politikoen eta erreferentziazko pertsonen esku-hartzea bermatuko duten salatzeko ekitaldi publikoak deituz. (EE: 2009-2012)

7.3. Urtero, azaroaren 25ean, Emakumeen aurkako Indarkeriaren kontrakoNazioarteko Eguna osatzea, ospakizunean udalerriko elkarteek esku hartuta.(EE: 2009-2012)

7.4. Udalean jazarpen sexista eta sexu-jazarpenari aurrea hartzeko eta horretanesku hartzeko protokoloa abian jartzea. (EE: 2011)


• Emakumeek pairatzen duten indarkeria errotik desagerrarazteko egin direnkanpainen kopurua eta bilakaera.

• Garatutako manifestazio kopurua.

• Kanpainek emakumeen aurkako indarkeriari buruzko pertzepzioan eta jarre-ran izan duten eragina.

• Udalean jazarpen sexista eta sexu-jazarpenari aurrea hartzeko eta horretanesku hartzeko protokolorik dagoen.



• Berdintasun-zerbitzua.• Udal-arlo guztiak.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

43

2. Arloa.

KULTURAKIROLA

Ardatza: Mainstreaminga

1. HELBURUA

Genero-ikuspegia kultura- eta kirol-jardueren plangintza,gauzatze eta ebaluazioan txertatzea

1.1. Kultura- eta kirol-politiken urteko azterketa egitea, genero-ikuspe-giaren arabera. (EE: 2009-2012)

1.2. Kultura- eta kirol-jarduerak genero-ikuspegiaren arabera diseinatu,planifikatu, ezarri eta ebaluatzeko materialak edo gidak egin etazabaltzea. (EE: 2011)

1.3. Garatuko diren kultura- eta kirol-jardueren genero-ikuspegiarenaraberako inpaktuaren aurretiko ebaluazioak egitea. (EE: 2009-2012)

1.4. Genero-ikuspegia beren egituretan eta lan-eremuetan txertatzekoprozesuan dauden kultura- eta kirol-erakundeei laguntza teknikoaematea. (EE: 2010-2012)

1.5. Dirulaguntzen baldintza-pleguan diruz lagunduko beharreko kultura- eta kirol-proiektuetan genero-ikuspegia txertatzearen balioespena eta/edo beharra jasot-zea. (EE: 2010)


• Kultura arloan udalak egiten dituen ekintzen % berraztertu eta aldatuak, ber-dintasunerako ekintzak barneratzeko.

• Sexuaren aldagaia kontuan hartuta egin eta hedatu diren ikerketa eta esta-tistiken %ren bilakaera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

44

• Mintzaira ez-sexista batekin egin diren dokumentuen %ren bilakaera.

• Inpaktua aurretik egindako balioespen kopurua/Detektuak eta beharrezkoakdiren balioespen kopurua.

• Zuzendutako akzioekin moldatutako proiektu eta arau kopurua/Inpaktu nega-tiboa izan duten balioespen kopurua.

• Berdintasunerako diseinatutako inpaktu-ekintza eta emaitzen bilakaera.



• Udalaren kultura- eta kirol-arloak.• Udalerriko kultura- eta kirol-erakundeak.

Ardatza: Ahalduntzea eta gizarteareneta politikaren alorreko parte-hartzea

2. HELBURUA

Udalaren kirol-sistema publikoko botere- eta erabaki-organo eta egituretan, emakumeen esku-hartzeandagoen ezberdintasuna murriztea

2.1. Emakumeak kirol-arloko zuzendaritza- eta aitzindaritza-postuakbetetzeko sentikortzea. (EE: 2010-2012)

2.2. Kirolaren inguruko elkarteen osaera eta funtzionamendua arautzen dutenaraudi eta erregelamenduak eskatzea, horietan segregazio bertikal eta horizonta-la aztertu eta zuzendu eta, hala badagokio, ezabatzeko. (EE: 2010)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

45


• Emakumeak kirol-arloko zuzendaritza- eta aitzindaritza-postuak betetzekosentikortze-ekintzetan esku hartu duten emakumek kopurua.

• Kirol-arloan aitzindaritza-postuak betetzen dituzten emakume kopurua.

• Kirol-elkarteei eskatuta eta aztertutako erregelamendu eta araudi kopurua.

• Kirol-elkarteetako segregazio bertikal eta horizontalaren bilakaera.



• Udalaren kirol-arloa.• Kirol-klubak.• Kirol-elkarteak.

3. HELBURUA

Emakumeen eta gizonen kirol praktikak dibertsifikatzea, kirol maskulinizatuetan emakumeen sarbidea eta kirol femenizatuetan gizonen sarbidea ahalbidetuta

3.1. Generoaren inguruko estereotiporik ez duen kirol praktika sus-tatzeko, herritarrei zuzendutako sentikortze-kanpainak egitea eta/edobeste erakunde batzuek egindakoak bere egitea. (EE: 2010-2012)

3.2. Kirol-klub eta -elkarteekin batera, Urduñako emakumeen artean kirol-jardue-ra sustatzeko estrategien plangintza egitea. (EE: 2010-2012)


• Eskola-kirolean mutil eta nesken zenbakien bilakaera eta banaketa portzen-tuala kategoria eta modalitateen arabera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

46

• Kirol kategoria desberdinetan federatutako emakume eta gizonezkoen %-aren bilakaera.

• Maskulinizatuta dauden kirol praktiketan federatuak dauden emakume %-aren bilakaera.

• Feminizatuta dauden kirol praktiketan federatuak dauden gizonezko kopu-ruaren %-aren bilakaera.

• Urduñako emakumeen artean kirol-jarduera sustatzeko garatutako estrate-gia kopurua.



• Udalaren kirol-arloa.• Kirol-elkarteak.• Urduñako kirol-klubak.

4. HELBURUA

Kirola praktikatzen duten emakumeenportzentajea eta kirol-praktika eureninteresen arabera hautatzeko aukeraareagotzea

4.1. Kirol-praktikaren inguruan emakumeak dituen behar, interes eta itxarope-nei buruzko ikerlanak egitea. (EE: 2011-2012)

4.2. Emakumearen kirol-praktikaren sustapenerako informazioa eta sentsibiliza-zioa bideratzea. (EE: 2010-2012)

4.3. Beharren azterketen arabera emakumeek eskatutakoei erantzun egokia ema-teko kirol-eskaintza moldatzea. (EE: 2011-2012)

4.4. Kirola praktikatzen den denboraren egokitzapena, emakumeeninteresen inguruan egindako ikerlanen emaitzetan oinarrituta. (EE: 2010-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

47

4.5. Beste erakunde batzuekin batera, eskola-adineko haurrek kirol-jarduera ezuzteko sentikortze-kanpainak garatzea. (EE: 2012)


• Udaleko kirol-instalazioen erabilera-denbora gizonen eta emakumeen arte-an nola banatzen den (%) eta horren bilakaera, adinaren eta kirol-modalita-tearen arabera banatuta.

• Espazio irekietan kirola praktikatzen duten emakumeen eta gizonen % etabilakaera, adinaren eta kirol-modalitatearen arabera banatuta.

• Garatutako sentikortze-kanpaina kopurua.

• Eskola-adinean kirol praktikatzen jarraitzen duten neskatila kopurua.



• Udalaren kirol-arloa.• Udal ikastetxea.• IGEak.

5. HELBURUA

Emakumeen kulturaren eta artearenarloko sorkuntza areagotzea, baitagizartearen ikuspegi ez-sexista sustatzen duena ere

5.1. Urduñako eta inguruko emakumeek kultura-ondarean egindakoekarpen historiko eta kulturalak ikertzea. (EE: 2012)

5.2. Emakumeen sorkuntza artistikoa sustatzen laguntzeko eragile-en eta erakundeen arteko lankidetza-formulak garatzea (kultura-arloko dibulgazio-ekintzetan, lan berezietan, emakume gehiago egotea). (EE: 2009-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

48

5.3. Kultura-adierazpen tradizionaletan emakumeen agerpena etaparte-hartzea sustatzea. (jardueren antolakuntza, epaimahaietan, eta abarre-tan parte-hartze aktiboa izatea). (EE: 2009-2012)


• Emakumeek kultura-ondarean egindako ekarpen historikoa ikertzea.

• Udalerriko emakumeek burututako ekoizpen edo ekintza kulturalen kopuruaeta bilakaera.

• Gizartearen ikuspegi ez-sexista sustatzeko udalerrian sortu eta gauzatudiren lanen kopurua eta bilakaera, esparruaren arabera.

• Kultura-adierazpen tradizionaletan esku hartzen duten emakume eta gizo-nen kopurua eta bilakaera.



• Udalaren kultura-arloa.

6. HELBURUA

Berdintasuna sustatzearen aldeko emakumeen elkarte-ehundura areagotu eta bultzatzea

6.1. Udalerriko elkarteen jardunean genero-ikuspegia txeratzeko irizpi-deak ezartzea. (EE: 2011)

6.2. Urduñako emakumeek honako hauetarako aukera izan dezateneremuak susatzea: elkarrekin egon eta beren kezkak eta beren interesen ara-berako beharrak partekatzeko, eta, besteak beste, funtzionatzen ari diren elkarte-ei, elkarteak osatzeko jarraitu beharreko urratsei, eta baliabide ekonomikoak bilat-zeko moduari buruzko informazioa helarazteko. (EE: 2010-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

49


• Euren egituretan, proiektuen garapenean, plangintzetan, etab. genero-ikus-pegia barneratzeko prozesuan dauden elkarteen kopurua eta bilakaera.

• Udalerriko elkarteetan parte hartzen duten emakumeen ehunekoaren bila-kaera.



• Udalaren kultura-arloa.• Udalerriko elkarteak


7. HELBURUA

Erantzukidetasuna eta zaintzaren etika sustatzen dituzten gizarteareneta kulturaren arloko guneak areagotzea

7.1. Udaleko kultura- eta kirol-arloetatik egiten diren hedapen-jardueretanerantzukidetasunari buruzko irudiak eta mezuak txertatzea, egokit-zat jotzen badira. (EE: 2009-2012)

7.2. Kulturaren arloetatik garatzen diren edo diruz laguntzen diren programa etajarduera soziokulturaletan lan-bateratzea (ordutegiak egokitzea, haurtzainde-giak, haurren tailerrak, etab.) errazteko baliabideak txertatzea. (EE:2010-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

50


• Erantzukidetasunaren aldeko mezuak txertatuta dituzten kultura eta kirolenarloetako programa eta jardueren kopurua eta bilakaera.

• Gizarte- eta kultura-programetatik garatzen diren bateragarritasunaren alde-ko baliabideen kopurua eta bilakaera.



• Udalaren kultura-arloa.• Udalaren kirol-arloa.


8. HELBURUA

Sexuaren arabera pertsonak gutxiestenedo goresten dituzten, sexu-objektutzattratatzen dituzten hedabideetako irudiak eta edukiak murriztu, edotaemakumeen aurkako indarkeriaren alde agertzen direnak, hutsaltzen dituztenak edo horretara bultzatzendutenak baztertzea

8.1. Tokiko komunikabide/hedabideetatik (web orria: www.urduna.com, zikoinaaldizkaria …) genero-indarkeriari aurrea hartzeko gomendio eta jarraibideen deka-logoa diseinatu eta hedatzea. (EE: 2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na


• Tokiko komunikabide/hedabideetatik genero-indarkeriari aurrea hartzekogomendio eta jarraibideen dekalogoa diseinatu eta hedatzea.

• Sexuaren arabera pertsonak gutxiesten edo goresten dituzten hedabideeta-ko irudi eta edukien bilakaera.



• Udalaren kultura-arloa.• Tokiko hedabideak.

51

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

52

Área 3.

HEZKUNTZA


1. HELBURUA

Udalerriko ikastetxeetan urteko programa guztietan hezkidetza sartzea

1.1. Ikastetxeetako langileei hezkidetzaren filosofia txeratzeko moduari buruzkoinformazioa bideratzea. (EE: 2010)

1.2. Hezkidetzako esperientziak elkartrukatzeko eremuak sortzea. (EE: 2010-2012)

1.3. Urduñako ikastetxeetako gurasoen Elkarteei hezkidetzako tailerrak eskaint-zea. (EE: 2011)


• Ikastetxeei emandako informazio-agiri kopurua.

• Hezkidetzaren inguruan garatutako esperientzia kopurua.

• Hezkidetzaren inguruan garatutako tailer kopurua.

• Esku hartu duten ama eta aita kopurua.



• Hezkuntza-arloa.• Udalerriko ikastetxeak. • IGEak.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

53

2. HELBURUA

Berdintasunerako 4/2005 Legearen 30.8

artikuluarekin bat datozen hezkidetza-materialen erabilera sustatzea

2.1. Udalerriko ikastetxe guztien artean, Berdintasunerako 4/2005Legearen 29. artikuluak9 jasotzen dituen hezkidetza-helburuak txerta-tzeko jarraibide orokorrak eskainiko dituen Gida bat diseinatu etahedatzea. (EE: 2011)

2.2. Udalerriko ikastetxeen artean, genero-ikuspegia barne hartzen dutenirizpideak zabaltzea, horien araberako liburuak, hezkuntza-materialak, etab.bereganatzeko. (EE: 2009)

8 30. art. Irakaskuntzako materialak1. Debeku da pertsonek, sexu batekoak edo bestekoak izateagatik, giza duintasun gutxiago edo gehiago

dutela edo sexu-objektu soilak direla adierazten duen testu-liburu edo irakaskuntzako material orozabaldu eta erabiltzea Autonomia Erkidegoko ikastetxeetan, eta baita emakumeen aurkako indarkeriajustifikatu, horri garrantzia kendu edo horretara bultzatzen duen oro ere.

2. Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxeetan erabiltzen diren testu-liburuek eta irakaskuntzako bestematerial guztiek, inola ere, aurreko artikuluko 1. paragrafoan adierazi diren hezkidetzako helburuak bar-neratuta izan behar dituzte. Bestalde, ez dute hizkuntza modu sexistan erabili behar, eta irudietan ema-kumeen eta gizonen presentzia orekatua eta ez-estereotipatua bermatu behar dute.

9 29. art. Curriculuma.1. Hezkuntza Administrazioak hezkidetzako proiektuak sustatuko ditu, eta jarraian aipatzen diren hezkide-

tza-helburuak integratuko ditu hezkuntzako maila ezberdinetako jakintza-arloetako eta diziplinetakocurriculumaren diseinuan eta garapenean:

a) Emakumeei eta gizonei esleitzen zaizkien portaera-eredu soziokulturaletan oinarrituta eraiki dirensexuaren araberako aurreiritzi, estereotipo eta rolak ezabatzea, sexu bateko zein besteko ikasleeiberen buruak erabat garatzeko aukerak eskaintze aldera.

b) Emakumeen jakintza eta emakumeek gizadiaren garapenari egin dioten ekarpen sozial eta histori-koa integratzea; horretarako, eta irakasten diren edukiak berrikusiko dira eta, hala dagokionean,zuzendu.

c) Beharrezko ezagutzak sartzea, neska-mutil ikasleek, etxeko lanak eta pertsonak zaintzea direla eta,gaur egun dauzkaten eta etorkizunean izan ditzaketen beharrizan eta erantzukizunen ardura hardezaten.

d) Ikasleak trebatzea, aukera akademikoak egiten dituztenean ez ditzaten aintzat hartu generoan oina-rritutako baldintzapenak.

e) Emakumeen aurkako indarkeria prebenitzea; horretarako, gatazkak konpontzeko indarkeriarik gabe-ko metodoak erakutsiko dira, bai eta aniztasunean eta emakumeek eta gizonek eskubide eta auke-ren aldetik duten berdintasunaren errespetuan oinarritzen diren bizikidetza-ereduak ere.

2. Era berean, Hezkuntza Administrazioak oinarrizko printzipiotzat ezarriko du hezkuntza-maila guztietanindarkeriazko jokaerak prebenitzea, eta eguneroko bizitzari buruzko eduki eta aldi zehatzak ezarriko dituhezkuntza-maila guztietan. Eduki eta aldiotan, honakoekin zerikusia duten alderdi eta edukiak integratu-ko dira: etxearekin, pertsonen zainketarekin, harreman pertsonalen funtzionamendua ezagutzearekin,eta gatazkak konpontzeko indarkeriarik gabeko metodoak eta sexuen berdintasunaren eta aniztasuna-ren errespetuan oinarritzen diren bizikidetza-ereduak ikastearekin.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

54


• Udalerriko ikastetxe guztien artean, hezkidetza-helburuak txertatzeko jarraibide orokorrak bilduko dituen Gida diseinatu eta hedatzea.

• Hezkidetza-helburuak txertatzeko Gidak biltzen dituen jarraibideak aintzathartzen duten Ikastetxe kopurua.

• Liburuak, hezkuntza-materialak, etab. bereganatzekoan genero-ikuspegiabarne hartzen duten hezkuntza-irizpideak aintzat hartzen dituzten Ikastetxekopurua.



• Hezkuntza-arloa.• Udalerriko ikastetxeak. • IGEak.


3. HELBURUA

Etxeko lanetan eta umeen zainketanerantzukidetasuna areagotzea

4.1. Udalaren eskumeneko heziketarako espazioetan, etxeko lanetan etahaurren zainketan erantzukidetasuna areagotuko duten hezkunt-za-programak garatzea. (EE: 2011-2012)

4.2. Hezkuntza-arloan lan egiten duten ikastetxe, eragile eta abarreierantzukidetasuna lantzen duten materiala eskuratzen laguntzea. (EE:2009-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

55


• Etxeko lanetan eta zaintza-lanetan erantzukidetasuna sustatzeko progra-mak (heziketarako programa osagarriak barne) garatzen dituzten haur-eskolen, “gazte taldeen”, ludoteken, udal euskaltegien eta abarren kopuruaeta bilakaera.

• Erantzukidetzasuna sustatzen duten ikastetxeetara igorritako material kopu-rua.



• Hezkuntza-arloa/gazteria-zerbitzua.• Udalerriko ikastetxeak.• Kultura/Udal ludotekak.• Udal Euskaltegiak.

4. HELBURUA

Ikastetxe eta haur-eskoletan ordutegien eta egutegien malgutasunasustatzea, norberaren bizitza, familiaeta lan-bizitza bateragarri egiteko gurasoek dituzten beharrak aintzat hartuta

5.1. Ikastetxeei jolastokiak ikastorduetatik kanpo erabiltzeko proposamena egitea.(EE: 2009-2012)

5.2. Ikastetxeei ikastorduak hasi baino lehen ikastetxean egoteko ordutegi bateskaintzeko proposamena egitea, haurrek ikastetxean langile gaituekin egoterikizan dezaten. Aldi berean, gurasoei ikastetxera eramateko erraztasuna ematea.(EE: 2009-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

56


• Jolastokiak ikastorduetatik kanpo erabiltzen duten ikastetxeen kopurua etabilakaera.

• Ordutegi malguak eta egutegi zabalagoak dituzten haur-eskolen eta udalikastetxeen kopurua eta bilakaera.



• Hezkuntza-arloa.• Udalerriko ikastetxeak.• Udalerriko haur-eskolak.• IGEak.


5. HELBURUA

Ikastetxeak tratu txarren eta sexu-erasoen aurreko tokiko protokoloaren prestakuntzan esku hartzera bultzatzea

6.1. Ikastetxeetako langileei Urduñako udalerriko protokoloa prestatzeko eratzenden koordinazio-mahaian esku hartzera gonbidatzea. (EE: 2010)

6.2. Gurasoak ekintza-protokoloak barne har ditzaketen sentikortze-programetanesku hartzera bultzatzea. (EE: 2009-2012)


• Koordinazio-mahaian esku hartzen duten udal ikastetxe kopurua.

• Ikastetxeek koordinazio-mahaian egindako ekarpen kopurua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

57

• Koordinazio-mahaian esku hartzen duten udal Ikastetxeetako langile kopu-rua, sexuaren arabera banatuta.

• Sentikortze-programetan esku hartzen duten aita eta ama kopurua.



• Hezkuntza-arloa.• Udalerriko ikastetxeak.

6. HELBURUA

Ikastetxeak, administrazio publikoekabian jartzen duten emakumeen aurkako tratu txarrei aurrea hartzekoprogrametan esku hartzera bultzatzea.(Esaterako, Emakunderen NAHIKO programan)

7.1. Administrazio publikoek tratu txarrei aurrea hartzeko garatzen dituzten pre-bentzio-programa ezberdinen inguruko informazioa ematea. (EE: 2009-2012)


• Emakumeen aurkako tratu txarrei aurrea hartzeko programak sustatzendituzten ikastetxeen kopurua eta bilakaera.




Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

58

7. HELBURUA

Ikastetxeetako ikasleen artean hautemandaitezkeen etxeko indarkeriaren aztarnakantzematea, eta gai honetan ardura dutenengana eramatea, etxeko tratu txarreneta sexu-erasoen aurrean jarduteko tokikoprotokoloaren arabera artatuak izan daitezen

8.1. Ikastetxeetako irakasleei indarkeria-kasuak antzemateko eta horien aurreanjarduteko trebetasunak bereganatzeari buruzko prestakuntza eskaintzea. (EE:2010)


• Antzemandako eta erantzundako kasuen kopurua eta bilakaera• Emakumeen aurkako indarkeria-kasuen aurrean jarduteko protokoloa ezarri

duten haur-eskolen kopurua eta bilakaera.




Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

59

4. ARLOA.

LANA


1. HELBURUA

Prestakuntza eta enplegurako zerbitzuetako jardueren plangintzan,lanketan eta ebaluazioan genero ikuspegia txertatzea

1.1. Udalean genero-ikuspegia oinarritzat hartuta garatu diren prestakuntzarakoeta enplegurako politiken urteko azterketa egitea. (EE: 2009-2012)

1.2. Arlo honetatik garatuko diren esku-hartze moten arabera, genero-inpaktuarenaldez aurretiko balioespena egitea. (EE: 2009-2012)


• Berdintasunaren aldeko ekintzak sartzeko berrikusi eta moldatu behar izandiren Ekonomia Sustapenaren udal-arloko jarduera-ildoen %.

• Sexuaren aldagaia kontuan hartuta egin eta hedatu diren ikerketa eta esta-tistiken %-aren bilakaera.

• Mintzaira ez-sexista erabiltzen duten saileko dokumentuen %-aren bilakaera.

• Urduñako emakumeen eta gizonen berdintasunerako Plan estrategikoa sus-tatzearen alde egindako lanaren %-aren bilakaera.

• Inpaktuaren aldez aurreko ebaluazioa kopurua/ Beharrezkotzat jotako eba-luazio kopurua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

60

• Ekintza zuzentzaileez aldatutako proiektu eta arau kopurua/Eragin negati-boa jaso duten ebaluazio kopurua.

• Berdintasunaren alde diseinatutako ekintzen betetze-mailaren bilakaera etaemaitzak.



• Ekonomia Sustapenaren udal-arloa.

Ardatza: Ahalduntzea eta gizartearen eta politikaren alorreko parte-hartzea

2. HELBURUA

Udalean eta horren menpeko enpresalan egiten duten emakumeen eta gizonen lan-baldintzak parekatzea

2.1. Urduñako enpresak eta erakunde sindikalak, beren negoziazio kolektiboanberdintasuna bermatzeko neurriak, bateragarritasunaren aldeko neurriak, etab.barne hartzearen inguruan sentikortzea. (EE: 2010)

2.2. Urduñako enpresei 4/2005 Legearen eta 3/2007 Legearen aginduen etafinantzatzeko dauden aukeren berri ematea. (EE: 2009)

2.3. Berdintasun-politikak ezartzearen inguruan garatutako esperientziei buruzkoinformazioa biltzea eta Urduñako enpresei eta bestelako eragileei (sindikatuak,esaterako) helaraztea. (EE: 2010)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na


• Berdintasuna bermatzeko neurriak, bateragarritasunerako neurriak, etab.bere hitzarmenetan txertatu dituzten enpresa kopurua.

• Berdintasuna bermatzeko, bateragarritasunerako, eta abarrerako abian jarridiren neurri kopurua.

• 4/2005 Legearen eta 3/2007 Legearen aginduen eta finantzatzeko daudenaukeren berri izan duten Urduñako enpresa kopurua.

• Berdintasun-politikak ezartzearen inguruan garatutako esperientziei buruzkomaterialak jaso dituzten Urduñako enpresa kopurua.

• Menpeko enpresatako langileen artean behin betiko kontratazioa duten ema-kume eta gizon kopuruaren bilakaera, jarduera-sektoreen arabera.

• Menpeko enpresetan lan egiten duten emakumeen eta gizonen txandakatzeTasaren bilakaera.

• Emakumeen eta gizonen soldaten artean dagoen aldearen bilakaera, jardue-ra-sektoreen, maila profesionalen eta sexuaren arabera.

• Lanean hasi diren pertsona kopuruaren bilakaera, lanaldi eta sexuaren ara-bera.



• Ekonomia Sustapenaren udal-arloa.• Berdintasun Zerbitzua.• Urduñako enpresak.

61

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

62

3. HELBURUA

Udaleko eta horren menpeko enpresetan erantzukizuneko lanpostuakbetetzen dituzten emakume kopuruaareagotzea

3.1. Udalerriko lan-sektore ezberdinetako erantzukizuneko lanpostuetan lan egi-ten duten emakumeen eta gizonen arteko aldea aztertzea. (EE: 2009-2012)

3.2. Urduñako enpresak eta sindikatuak erantzukizuneko lanpostuak betetzendituzten emakumeen eta gizonen arteko aldearen inguruan sentikortzea, jardunal-diak, praktika egokiak elkartrukatzeko topaketak, etab. antolatuz. (EE: 2009-2012)

3.3. Udal, epaitegi eta abarretako lehiaketa eta/edo oposizioetako hautaketa-epai-mahaietan emakume zein gizonak berdintasunez esku hartzeko irizpidea erabil-tzen jarraitzea. (EE: 2009-2012)


• Sektore pribatuko gizonezkoen eta emakumezkoen okupazio-tasak, tokikojarduera-adarren arabera.

• Toki-administrazioan erantzukizuneko lanpostuak betetzen dituzten emaku-meak.

• Toki-administrazioan erantzukizuneko lanpostuak betetzen dituzten emaku-me- eta gizon-tasen arteko ezberdintasuna.

• Udalaren menpeko diren enpresa eta erakunde autonomiadun publikoetandauden zuzendaritza-langileak.

• Sektore pribatuan erantzukizuneko lanpostuak betetzen dituzten emakume-eta gizon-tasen arteko ezberdintasuna, tokiko jarduera-adarren arabera.

• Udal, epaitegi eta abarretako lehiaketa eta/edo oposizioetako hautaketa-epaimahaietan esku hartzen duten emakume eta gizon kopurua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

63




4. HELBURUA

Tradizionalki gizonezkoen sektoreakdirenetan eta/edo sektore industrialetan emakumeak enpleguetara heltzea sustatu

4.1. Tradizionalki gizonezkoen sektoreak direnetan langabezia- eta enplegu-taseiburuzko estatistikak eguneratuta izatea; hori guztia, kategoria eta prestakuntzarenarabera, eta adin eta sexuaren arabera banatuta. (EE: 2009-2012)

4.2. Industria-sektore tradizionaletan emakumeak kontratatzeko dauden praktikaegokien inguruan enpresaburuak sentikortzera zuzendutako jarduerak gauzatzea.(EE: 2010)

4.3. Emakumeen parte-hartzeari lehentasuna ematen dioten lanerako prestakun-tzako eta prestakuntza-enpleguko programak garatzea tradizionalki gizonezkoensektoreak direnetan. (EE: 2010-2012)

4.4. Tradizionalki gizonezkoen sektoreak direnetan eta industria-sektoreetan ema-kumeen kontratazioa sustatzeko dauden dirulaguntza-lerroen berri ematea. (EE:2009-2012)


• Sektore industrialetako gizonen okupazio-tasaren eta emakumeen okupazio-tasaren bilakaera, sektoreka eta maila profesionalaren arabera banatuta.

• Okupazio-tasetako desberdintasun kuantitatiboaren bilakaera, sektoreareneta mailaren arabera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

64

• Industria-sektore tradizionaletan emakumeak kontratatzeko dauden praktikaegokien inguruan enpresaburuak sentikortzera zuzenduta burutu diren jar-duera kopurua.

• Emakumeen parte-hartzeari lehentasuna ematen dioten lanerako presta-kuntzako eta prestakuntza-enpleguko programetan esku hartzen dutenemakumeen kopurua eta bilakaera.

• Industria-sektoreetan emakumeen kontratazioa sustatzeko dauden dirula-guntza-lerroen berri emateko egin diren ekintza kopurua.




Ardatza: Bateragarritasuna eta erantzukidetasuna.

5. HELBURUA

Laneko, etxeko eta norberaren eginkizunak bateratzea posible egingoduten baldintzak sortzea

5.1. Urduñako enpresei, bateragarritasunerako eta bateragarritasunaren aldedauden neurriei buruzko informazioa ematea. (EE: 2009)

5.2. Eskaintza, lehiaketa eta kontzesioen esleipen-irizpideetan enpresa eskain-tzaileko lan-bateratzeko neurriak txertatzea. (EE: 2011)

5.3. Prestakuntza-ekintzetan esku hartzeko baldintzak malgutzea, parte-hartzaile-en familia-bizitza eta lana bateragarri egitea errazte aldera. (EE: 2009-2010)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

65


• Urduñako enpresei bideratutako informazio-ekintzen kopurua.

• Laneko, etxeko eta norberaren eginkizunak bateratzearen alde egiten dutenneurriak ezarri dituzten Urduñako enpresa kopurua, enpresaren tamainareneta jarduera-sektorearen arabera.

• Parte-hartzaileen familia-bizitza eta lana bateragarri egitea errazte aldera,prestakuntza-ekintzetan esku hartzeko baldintzak malgutu dituztenUrduñako enpresa kopurua.

• Urduñako enpresek arlo honen inguruan ezarritako neurri-mota.





6. HELBURUA

Urduñako enpresetan jazarpen sexistaeta sexu-jazarpenari aurrea hartzekoprotokoloak ezagutaraztea

6.1. Laneko jazarpen sexista eta sexu-jazarpenari buruzko informazio eta senti-kortze kanpaina egitea, Urduñako enpresei zuzenduta. (EE: 2011)


• Urduñako enpresetan lan egiten duten pertsonek jazarpen sexista eta sexu-jazarpenagatik jarritako salaketen portzentajearen bilakaera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

66

• Sektore pribatuan sexu-jazarpenaren prebentziorako eta aurre egiteko pro-tokoloak ezarri dituzten enpresen kopurua.

• Sexu-jazarpena falta oso larritzat tipifikatzen dituzten lan-hitzarmenen ehu-nekoa.




Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

67

5. Arloa.

GIZARTEONGIZATZEA

GIZARTE EKINTZA


1. HELBURUA

Udaleko gizarte-ongizatearen arlokodiagnostikoetan, plangintzetan, esku-hartzeetan eta balioespenetan generoikuspegia txertatzea

1.1. Gizarte-ekintzako politiken urteroko analisia egitea, genero-ikuspegian oina-rrituta. (EE: 2009-2012)

1.2. Udal gizarte-zerbitzuetako erabiltzaileen behar, egoera eta baldintza ezberdi-nak ezagutzea, baliabideak eta esku-hartzea horien arabera egokitzeko. (EE:2010)

1.3. Arlo honetatik garatuko diren esku-hartzeen inguruan generoaren eraginarenaraberako aldez aurreko ebaluazioak egitea. (EE: 2010-2-012)


• Berdintasunaren aldeko ekintzak sartzeko berrikusi eta moldatu behar izandiren saileko jarduera-ildoen %.

• Sexuaren aldagaia kontuan hartuta egin eta hedatu diren ikerketa eta esta-tistiken %-aren bilakaerao.

• Mintzaira sexista erabiltzen ez duten saileko dokumentuen %-aren bilakae-ra.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

68

• Berdintasunerako diseinatu diren ekintzen emaitzaren bilakaera (ezarritakoekintzen %-aren bilakaera eta onuradunen kopurua, sexuaren arabera).

• Saileko prestakuntzaren bilakaera: prestatutako pertsonen % eta pertsonabakoitzaren prestakuntza-ordu kopurua.



• Gizarte Ongizatearen udal-arloa.


2. HELBURUA

Askotariko diskriminazioa sufritzenduten eta bazterketa arriskuan daudenemakumeen baldintza eta posizioenhobekuntza sustatuzuzendutako baliabideak egokitzea, egoera horretandaudenen baldintzak hobetzearren

2.1. Gizarteko baliabideek gizarte-bazterketa jasateko arriskuan dauden emaku-meen beharrak asetzen dituzten ala ez aztertzea. (EE: 2010)

2.2. Pobrezian edo bazterketa-arriskuan dauden emakumeen egoerari aurre egi-teko udalak eskainitako zerbitzuak arduradun politikoei ezagutaraztea. (EE: 2011)

2.3. Gizarte-bazterketa jasateko arriskuan dauden emakumeen enplegua susta-tzeko neurriak eta kontratazioan laguntzeko programak ezartzen jarraitzea. (EE:2009-2012)

2.4. Etxebideko etxebizitzak lortzeko aukerei buruzko informazioa ematea. (EE: 2009-2-012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

69


• Gizarte-bazterketa jasateko arriskuan diren emakumeen beharrak asetzea-ren mailaren bilakaera:

• Gizarte-bazterketarako arriskuan egonik udalerriko Gizarte Zerbitzuetara joduten emakumeen %-aren bilakaera.

• Udalerriko Gizarte Zerbitzuetako baliabideen bidez hartu diren eta gizarte-bazterketako arriskuan dauden emakumeen %-aren bilakaera.

• Gizarte-bazterketa arriskuan dauden emakumeei zuzenduta, ezarritakoneurrien kopuruaren eta tipologiaren bilakaera.

• Arreta/esku-hartzearen prozesua amaitzean euren beharrak aseta dituztenala ez, pertzepzioaren indizea.

• Epe ertainean edo luzean beharrak aseta dituzten ala ez, pertzepzioarenindizea.

• Moldatu diren programen eta baliabideen kopuruaren bilakaera.



• Gizarte Ongizatearen udal-arloa

3. HELBURUA

Gizarte-bazterketa jasateko arriskuandauden emakume etorkinen baldintzaeta posizioen hobekuntza sustatu

3.1. Gizarteko baliabideek gizarte-bazterketa jasateko arriskuan dauden emaku-me etorkinen beharrak asetzen dituzten ala ez eta errealitatea aztertzea. (EE:2010)

3.2. Lanerako prestakuntza baliabideak eta baliabide psikosozialen berri ematea,eta gizarte-bazterketa arriskuan dauden emakumeak horiengana bidaltzea. (EE:2009-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

70


• Gizarte-bazterketa jasateko arriskuan diren emakume etorkinen beharrenasetze-mailaren bilakaera:

• Udalerriko Gizarte Zerbitzuetara jo duten eta gizarte-bazterketa jasatekoarriskuan diren emakume etorkinen %-aren bilakaera.

• Udalerriko Gizarte Zerbitzuetako baliabideen bidez hartu diren eta gizarte-bazterketa jasateko arriskuan diren emakume etorkinen %-aren bilakaera.



• Emakume etorkinen beharrak asetzeko moldatu edo sortu diren programeneta baliabide mota eta kopurua.





4. HELBURUA

Zaintzako lanak egiten dituzten pertsonei karga sozialak eta psikologi-koak murrizteko baliabideak gehitzea

4.1. Zaintzaileei eta mendekotasunean dauden pertsonei zuzendutako Zainduzprogramago jarraibideak bereganatzea. (EE: 2010)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

71

4.2. Gizarte Ongizatearen arlotik, autonomiarik ez duten pertsonak artatzen dituz-ten emakume eta gizonei arreta erraztu eta orientabideak ematea. (EE: 2009-2012)


• Emakume zaintzaileen beharren estaldura-mailaren bilakaera:

• Udaleko gizarte zerbitzuak eskatzen dituzten emakume zaintzaileen %-arenbilakaera.

• Udaleko gizarte zerbitzuak hartu dituzten emakume zaintzaileen %-arenbilakaera.






5. HELBURUA

Gizarte Zerbitzuetako erabiltzaileentzat martxan jartzen direnlan-munduratzeko programa guztiakbateragarritasuneko beharrak kontuanhartzen dituztela bermatzea

5.1. Abian jartzen diren lan-munduratzeko programen ordutegiak pertsona erabiltzaileen zaintzako erantzukizunen errealitatera egokitzea, lanaren betetzean era-gin negatiborik izan gabe. (EE: 2010-2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

72


• Lan-ordutegiak lan-munduratzeko programetan esku hartzen duten zaintza-ko erantzukizunen beharretara egokitu dituzten programa kopurua etamota.





6. HELBURUA

Indarkeria-zikloa garaiz antzematendiren kasuak areagotzea

6.1. Beste administrazio batzuek hiritarrentzat antolatzen dituzten indarkeria-ziklo-ari buruzko sentikortze, informazio eta dibulgazio kanpaina bere egitea. (EE:2009-2012)

6.2. Gizarte Zerbitzuetako langileei indarkeriaren prebentziorako prestakuntza-ekintzetan esku hartzea erraztea. (EE: 2011)


• Garatutako jarduketetatik abiatuta antzemandako indarkeria-kasu kopurua.

• Beste administrazio batzuek antolatu eta Urduñako udalak bere egin dituensentikortze, informazio eta dibulgazio kanpaina kopurua eta mota.

• Prestakuntza-ekintzetan esku hartu duten Gizarte Zerbitzuetako langileenarteko emakume eta gizon kopurua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

73




7. HELBURUA

Tratu txarren eta sexu-erasoen biktimeiarreta, laguntza eta babesa ematekoeskaerei koordinazioaren, kalitateareneta eraginkortasunaren irizpideen arabera erantzutea, etxeko tratu txarren eta sexu-erasoen aurrean jarduteko tokiko protokoloak ezarriz

7.1. Aldizka emakumeen aurkako indarkeriari buruzko datuak tokiko komunikabi-deen bitartez hedatzea. (EE: 2009-2012)

7.2. Udaleko langile teknikoak eta berdintasun-eragileak prestatzea, etxeko tratutxarren eta sexu-erasoen aurrean jarduteko tokiko jarduera-protokoloak garatu etabultza ditzaten. (EE: 2011)

7.3. Tratu txarrak eta sexu-erasoak jasan dituzten emakumeentzat udalean dau-den laguntza juridikorako eta psikologikorako baliabideak mantentzea, eta beha-rrezkoa izatekotan, eskaintza areagotzea. (EE: 2009-2012)

7.4. Udaleko enplegu publikorako gaietan indarkeria jasan duten emakumeenarretarako eta esku hartzeko gaiak txertatzea. (EE: 2010)


• Tokiko hedabideen bitartez, emakumeen aurkako indarkeriaren datuei buruzegindako hedapen-ekintza kopurua.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

74

• Etxeko tratu txarren eta sexu-erasoen aurrean jarduteko tokiko jarduera-pro-tokoloak garatu eta bultzatzeko prestatutako gizarte-zerbitzuetako teknikarikopurua.

• Udalaren laguntza juridikorako eta psikologikorako baliabide mota.

• Udaleko enplegu publikorako gaietan indarkeria jasan duten emakumeenarretarako eta esku hartzeko sartutako gaia kopurua.



• Gizarte Ongizatearen udal-arloa.• Tokiko hedabideak.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

75

6. Arloa.

OSASUNOROKORRA


1. HELBURUA

Udal osasun-sistemari, berdintasunarenarloan dituen eskumenei buruzko informazioa ematea

1.1. Udal Osasun Zentrora beste udalerri batzuetatik arlo honen inguruan etagenero-ikuspegitik egiten ari diren ekintzei buruzko informazio-txostena bidaltzea.(EE: 2010)


• Udal osasun-zentrora informazio-txostena bidaltzea.



• Udalaren Osasun-arloa. • Udal Osasun Zentroa.

2. HELBURUA

Emakumeengan eragin berezia dutengaixotasunen inguruko lana hobetzea

2.1. Emakumeengan eragin handiena duten gaixotasunak zeintzuk diren jakitekoazterlan bat egiteko Udal Osasun Zentroari laguntza ematea. (EE: 2010)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

76

2.2. Emakumeengan eragin handia duten gaixotasunei buruzko datuak jakinaraz-tea. (EE: 2011)

2.2. Gaixotasun horiei buruzko prebentzio-kanpainak egitea. (EE: 2011)


• Emakumeengan eragin handiena duten gaixotasunak zeintzuk diren jakite-ko azterlana egitea.

• Egin prebentzio-kanpainen kopurua.



• Udalaren osasun-arloa.• Udal Osasun Zentroa.


3. HELBURUA

Euren osasunari buruz emakumeek hartutako erabakiak eta informazioaareagotu eta kudeatzea

3.1. Euren ongizate fisiko eta mentalari buruz emakumeek informazio gehiagoizan dezaten eta erabakiak har ditzaten sentikortze-kanpainak garatzea. (EE:2012)


• Euren ongizate fisiko eta mentalari buruz emakumeek informazio gehiago izandezaten eta erabakiak har ditzaten sentikortze-kanpainak garatzea.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

77





4. HELBURUA

Norberaren, familia eta laneko bizitzaeta osasun-arreta bateragarri egitenerrazteko osasun-zaintzako ordutegiakareagotzea proposatzea

4.1. Emakumeek eta gizonek osasun-zaintza jasotzeko dituzten ordutegien ingu-ruan dituzten beharrei buruzko prospekzioak egitea. (EE: 2012)

4.2. Udal Osasun Zentroari egindako prospekzioaren emaitza ezagutaraztea. (EE:2012)


• Emakumeek eta gizonek osasun-zaintza jasotzeko dituzten ordutegien ingu-ruan dituzten beharrei buruzko prospekzioa egitea.

• Udal Osasun Zentroarekin izandako bilera kopurua.




Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

78


5. HELBURUA

Indarkeriaren biktima diren emakumeen osasun fisiko eta fisikoaren arreta egokia bermatzea,emakumeen aurkako indarkeriaren kontra borrokatzeko tokiko Protokoloaezarriz eta etengabe hobetuz

5.1. Osasun-zerbitzuak emakumeen aurkako indarkeria egoeren aurrean jardute-ra zuzendutako plan eta neurri guztien berrikuspena eta etengabeko hobekuntzaziurtatzea. (EE: 2010)

5.2. Etxeko tratu txarren eta sexu-erasoen aurrean tokiko jardue-ra-protokoloan oinarrituta, osasun-langileei nola jardun behar duten jakinarazieta horretarako gaitzea. (EE: 2011)


• Berrikusitako plan eta neurri kopurua.

• Abiarazitako hobekuntza kopurua eta mota.

• Garatutako prestakuntza-ekintza kopurua.

• Prestakuntza-ekintzetan esku hartu duten pertsona kopurua, sexuaren arabe-ra banatuta.




Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

79

7. Arloa.

HIRIGINTZAETA

INGURUMENA


1. HELBURUA

Hirigintza eta ingurumenaren ingurukopolitika eta proiektuetan genero ikuspegia txertatzea

1.1. Hirigintzaren eta ingurumenaren arloetan gizonek eta emakumeek dituztenbeharrak zehazteko ikerketak egitea. (EE: 2011)

1.2. Udaleko hirigintzaren eta ingurumenaren arloetako politiken urteroko analisiaegitea, genero-ikuspegian oinarrituta. (EE: 2009-2012)

1.3. Hirigintzako planteamenduetan eta talde-erabilerarako espazio publiko nahizpribatuen diseinu eta erabileran aukera-berdintasunaren printzipioekin bat dato-zen kalitate-irizpideak zehaztea. (EE: 2011)

1.4. Arlo honetatik garatuko diren jarduketak, aldez aurretik, generoaren eragina-ren arabera ebaluatzea. (EE: 2009-2012)


• Hirigintzaren eta ingurumenaren arloetako udal-jardueren artean berdinta-sun-jarduerak garatzera bidean egokitutako jarduera-ildoen %.

• Sexuaren aldagaia kontuan hartuta egin eta hedatu diren ikerketa eta esta-tistiken %-aren bilakaera.

• Mintzaira sexista erabili gabe arloetan egin diren dokumentuen %-aren bila-kaera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

80

• Hirigintzaren, garraio publikoaren eta ingurumenaren arloetarako zehaztuta-ko kalitate-irizpideen kopurua eta bilakaera.

• Diseinatutako berdintasun-ekintzen emaitzen bilakaera.



• Área de Urbanismo y medioambiente.


2. HELBURUA

Hirigintzaren plangintzan emakume eta gizon kopuru bera esku hartzekoherritarren esku hartzeko prozesuakabiaraztea

2.1. Hirigintzaren eta ingurumenaren arloetako parte-hartze eta kontsultarako pro-zesuetan emakumeen eta emakume-elkarteen egiazko parte-hartzea aztertzea.(EE: 2011)

2.2. Hirigintzaren eta ingurumenaren arloetako plangintzen eta hobekuntzen ardu-radunei garatzen dituzten prozesuetan emakumeen eta emakume-elkarteenparte-hartzeak duen garrantziaren inguruan sentsibilizatzea. (EE: 2011)

2.3. Hirigintzako prozesuek pertsonen bizimoduan duten eraginari buruzko infor-mazio-txostenak egitea. (EE: 2012)


• Hirigintzaren eta ingurumenaren arloetan plangintzarako, diseinurako etahobekuntzarako egin diren herritarrek parte hartzeko deialdien kopurua etabilakaera.

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

81

• Emakumeek eta emakume-elkarteek parte hartu duten parte-hartze proze-suen kopurua eta bilakaera.

• Hirigintzaren eta ingurumenaren arloetan plangintzan, diseinuan eta hobe-kuntzan hizketakide moduan jarduteko tresnak eskuratu ahal izateko pres-takuntzetan parte hartu duten emakumeen kopurua eta bilakaera.



• Hirigintza- eta ingurumen-arloa.

3. HELBURUA

Kaleko elementuen bitartez (kale,plaza, monumentu eta abarren izenak)egiten den gizonen eta emakumeenekarpenak aintzatestea orekatzea

3.1. Kale, plaza, monumentu eta elementu sinbolikoen izenak aztertzea. (EE:2010)

3.2. Emakumeek egindako ekarpenak nabarmentzeari begira ibilbide historiko etakulturalak diseinatu eta abian jartzea. (EE: 2011)

3.3. Esparru honetan herritarren eskaerak eta iradokizunak kudeatzeko bideaksortzea. (EE: 2009-2012)

3.4. Izenak hautatzeko prozedura arautuko duen legeria sortu. Ekintza honen hel-burua, kaleen izenak eta monumentuak hautatzeko prozesua arautuko duen lege-ria sortzea da, emakumeen izenak kaleetan, plazetan, monumentuetan eta abaragertu daitezen, eta emakumeen aintzatespen sinbolikoa areagotu dadin. (EE:2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

82


• Ondokoen kopuruak eta bilakaera:- Emakumeen omenezko monumentuak eta eraikinen izenak.- Kale-izendegian sartu diren emakume-izenak.- Eraikitzear dauden espazioetako kaleetan, monumentuetan eta abar

ezartzekoak diren emakume-izenak.- Proposatutako emakume-izenak.



• Hirigintza- eta ingurumen-arloa.• Kultura-arloa.


4. HELBURUA

Laneko, etxeko eta norberaren eginkizunak bateragarri egiteko neurriak hartzea erraztera bideratutakohirien plangintza eta diseinurako irizpideak identifikatu eta aplikatzea

4.1. Existitzen diren arkitektura-oztopoak ezabatzea, higikortasuna murriztuaduten pertsonen eta zaintza-lanetan diharduten pertsonen helgarritasuna bermat-zeko. (EE: 2011)

4.2. Erabilera publiko nahiz pribatua duten espazioak zaintza-lanetan dihardutenpertsonentzat egokitzea. (EE: 2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

83


• Hirigintza-diseinuan identifikatu eta neutralizatu diren lan-bateratzerakooztopo mota eta kopurua (zerbitzuen kokapena, zonakatzea, arkitektura-oztopoak, denboraren erabilera, etab.).



• Hirigintza- eta ingurumen-arloa.


5. HELBURUA

Emakumeek segurtasun eza sentitzenduten udalerriko guneak identifikatzea,neutralizaziorako neurriak aplikatzeko,eta emakumeek segurtasun eza sentitzen duten gune berriak sortzeaekiditeko irizpideak ezartzea

5.1. Udalerrian pertsonek segurtasun eza sentitzen duten lekuei buruzko diagnos-tikoa egitea, segurtasun pertsonala, bide-segurtasuna eta abar moduko faktoreakkontuan hartuta. (EE: 2011)

5.2. Antzemandako hutsak poliki-poliki egokitzen joatea, besteak beste udalerrikoargiztapena eta garbiketa egokiak bermatuz. (EE: 2012)

5.3. Genero-ikuspegian oinarritutako segurtasun-irizpideak ezarriko dituen udal-ordenantza sortzea. (EE: 2012)

Urd

uñ

a H

irik

o E

ma

ku

me

en

eta

Giz

on

en

Be

rdin

tasu

ne

rako

I.P

lan

Est

rate

gik

oa

VI.

Ber

dint

asun

erak

o I.

Pla

nare

n ga

rape

na

84


• Emakumeek bere burua seguru sentitzen duten udalerrietako lekuen diag-nostikoa egitea.

• Identifikatu diren puntu nabarmenen kopurua eta horiek neutralizatzekogaratu diren esku-hartzeen kopurua.

• Zuzendutako gabezia kopurua.

• Araudiari jarraiki egiten diren esku-hartze kopurua.



• Hirigintza- eta ingurumen-arloa.• Udalerriko emakumeen elkarteak.

Urduña Hiriko Emakume eta Gizonen Berdintasunerako · diagnostikoaren Ondorioak 2007. Tokiko...

Documents

Transcript of Urduña Hiriko Emakume eta Gizonen Berdintasunerako · diagnostikoaren Ondorioak 2007. Tokiko...