5. O RELEVO COSTEIRO PENINSULAR5. O RELEVO COSTEIRO PENINSULAR5.1 Costas atlánticas.

Podemos diferenciar tres sectores costeiros:a) Costa cantábrica:

- Rectilínea, con acantilados e rasas e pequenas rías.

- Acantilados: costas que penetran con forte pendente no mar. Orixe: erosión que vai retrocedendo o acantilado. Formas asociadas: covas mariñas, arcos mariños (erosión na parte inferior) e farallóns (agudas rochosas sobre o mar, tras perder o arco a parte superior).

- Rasas: serras paralelas á costa. As + baixas con cumio plano. Nas + altas desapareceu o cumio plano por erosión.

b) Rías galegas:

- Orixe nun relevo montañoso pouco vigoroso, con gran cantidade de fallas ocupadas pola rede fluvial invasión dos vales dos ríos polo mar (varios Km) Rías.

c) Costa atllántica andaluza: varios tipos de relevo:

- Marismas: chairas de lama no interior das baías. Orixe: sedimentos depositados polos ríos, que logo son cubertos polas mareas colmatación de sedimentos marismas (con vexetación salobre)

- Frechas litorais: liñas de area que prolongan as costas rectilíneas cara o interior dunha baía, normalmente curvadas (gancho). Orixe: transporte da area cara a baía por deriva litoral (corrente de auga paralela á costa). Unión de varias frechas cordón litoral (barra continua de area paralela ao litoral).

- Dunas: montículos de area típicos das costas areosas. Orixe en transporte e deposición de area polo vento. Forma disimétrica 2 caras: barlovento (perfil suave e convexo) e sotavento (abrupto e cóncavo)

5.2 Costas mediterráneas• Diferenciamos 3 sectores:

a) Costa bética: - Dende Xibraltar a Cabo de la Nao (Alicante).- Costa acantilada (Cordilleiras Béticas) con seccións de

costa baixa.- Tamén campos de dunas e albufeiras (Mar Menor) = lago

salgado separado do mar por cordón litoral, que pode ter saida ao mar finalmente convértese en marisma por colmatación de sedimentos.

- Dende finais 3º costa bética terrazas mariñas = antigas praias que quedaron + altas co nivel do mar (por retroceso mar ou elevación costa).b) Golfo de Valencia: Dende Cabo La Nao ata Delta do Ebro

Formas:- Praias: acumulación depositos mariños e terrestres.- Albufeira (Valencia)

- Deltas: saíntes costeiros que se forman cando o río achega + sedimentos dos que pode redistribuir ao mar.

- Tómbolos: barras areosas que unen illotes rochosos á costa. Son dobres cando únense 2 barras areosas lagoa no medio.

c) Litoral catalán: dende Delta Ebro á Costa Brava. Formas: Deltas, costas acantiladas (C. Brava) e praias.

RELEVO INSULARRELEVO INSULAR1. ARQUIPÉLAGO

BALEAR. Illas Baleares = prolongación de

´2 cordilleiras alpinas: Béticas e Costeiro-Catalana.a) Mallorca e Eivissa = Fragmentos emerxidos da Subbética, en Mallorca 3 conxuntos:

- Serra Tramuntana (N), calcaria e miores alturas arquipélago (Puig Maior).

- Serras LLevant (E), calcarias de menor altura.

- Depresión central: relevo suave e rochedo arxiloso.

- Eivissa e Formentera: repiten esquema mallorquín:

Cordillera calcaria ó N Eivissa e outra ao leste Formentera e depresión central.

b) Menorca: ligada a CCC. Metade N: montañas 1º de formas baixas e suaves. Metade S: chaira de materiais calcarios.

Costa balear: acantiladas nas zonas montañosas e con praias longas e areosas nas zonas baixas e cauces de augas.

2. ARQUIPÉLAGO CANARIO2. ARQUIPÉLAGO CANARIO

• Natureza volcánica.• Orixe 3º. Oroxénese alpina fracturas no fondo do Atlántico

ascensión de magmas illas.• Tipos de relevo:

1) Conos volcánicos: algúns activos en Tenerife, A Palma e Lanzarote.

2) Caldeiras: grandes cráteres circulares orixinados por afundimento de conos volcánicos (Caldeira de Bandama, GC; e Cañadas, Ten)

3) Malpaíses: Terreos abruptos formados ao solidificarse a lava rápido forma de ondas ou bloques.

4) Diques e roques: erosión deixa ao descuberto antigos canles de emisión de lava (diques) ou antigas chemineas dos conos volcánicos (roques).

5) Barrancos: vales curtos, estreitos e escarpados creados por torrentes no relevo volcánico.

6) Glacis: ramplas de pendente moderada ó pe de vellos relevos formadas por depósitos de torrentes (Lan e Fuert.)

- Costas canarias: varias veces reformadas por erupcións volcánicas. 2 formas principais: a) acantilados.b) praias: con diferencias entre illas occidentais (escasas por estreita plataforma litoral e illas orientais (máis areosas por ancha plataforma).