TXOSTENA 1720 - :: Geroa Pentsioak EPSV€¦ · EUSKARAZ %85 KOLEKTIBOA GURE KUDEAKETA 153.010...

TXOSTENA

1720

Lugaritz Pasealekua, 2720018 Donostia (Gipuzkoa)

GEROA PENTSIOAK ENPLEGUKO BGAEGEROA PENTSIOAK EPSV DE EMPLEO

www.geroa.eus

Negua / Invierno:

• 08:30 - 14:30• 15:30 - 18:00Ostirala / Viernes:• 08:30 - 14:30

Uda / Verano:

(1/6 - 14/9)• 08:00 - 14:30

[email protected]@[email protected]

Arreta gunea / Centralita: 943 317 022Ekarpenak / Aportaciones: 943 317 279Prestazioak / Prestaciones: 943 317 296Kontabilitatea / Contabilidad: 943 317 281Inbertsioak / Inversiones: 943 317 278

3

TXOSTEN AKTUARIALA

IKUSKARITZA

URTEKO KONTUAK

27

32

40

Orrialde

6

4

10

16

18

20

DATU OROKORRAK

2017A ZENBAKITAN

URTEKO UNE GARRANTZITSUAK

GOBERNU ORGANOAK

GIZA TALDEA

MERKATUEN TXOSTENA

4

DATU OROKORRAK1

5

Independentzia Parekidetasuna Bazkidearengandik hurbil egotea

Konpromisoa eta gizarte-erantzukizuna

Profesionaltasuna hartutako

konpromisoekin

GURE BALIOAK DIRA:

GEROA PENTSIOAK enpleguko BGAEk, V20.548.244 IFZ duenak, 1996an hasi zuen bere jarduna eta Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen Euskadiko Erregistro Nagusian erregistratuta dago 178-G zenbakiarekin.

IKUSPEGIAGure bazkideak, Erakundearen parte sentitzea, erretiroa hartzean erakundeak bizi-kalitatea mantentzeko eskaintzen dizkien konparaziozko abantailak baloratzea eta bat-batean gerta daitezkeen egoeren aurrean babestea, ezgaitasun eta heriotza egoeretan, esaterako.

MISIOAGEROA PENTSIOAK enpleguko BGAE bat da, eta ADEGIk eta sindikatuek modu parekidean eratzen dute. Erakundearen helburua da atxikitako sektoreetako langileen pentsio publikoak osatzea. Horretarako, langileen lan-bizitzan era parekidean egindako ekarpenak kudeatzen ditu talde tekniko batek. Talde horren lana da, kudeaketa independentea, eraginkorra eta epe luzera jasangarria egitea, pentsiodunen eros-ahalmenaren galera gutxitzeko asmoz.

Bazkide-sustatzaileak dira:ADEGI; Mikeletegi pasealekua 52, 20009 Donostia (Gipuzkoa) helbidea duena

Eta sindikatu hauek:ELA; Kontsulatu kalea 8, 20011 Donostia (Gipuzkoa) helbidea duenaLAB, Pokopandegi kalea 9, 20018 Donostia (Gipuzkoa) helbidea duenaCC.OO, Karlos Ia kalea 1, 20011 Donostia (Gipuzkoa) helbidea duenaUGT, Katalina Erauso kalea 7, Donostia (Gipuzkoa) helbidea duena.

ADEGIK eta sindikatuek era parekidean osatzen dituzte Erakundearen gobernu-organoak.

Signatory of:

Lugaritz pasealekua, 27 Beheko solairua • 20018 Donostia, Gipuzkoa • T. 943 317022 • F. 943 317280 • www.geroa.eus

6

2017A ZENBAKITAN2

7

86,75MILIOI €

EKARPENAK

9.319ENPRESAK

20SEKTOREAK

35IRTEERAKO

MOBILIZAZIO 252.267€

IRTEERAKO MOBILIZAZIOEN

ZENBATEKOA

4.495€

SARRERAKO MOBILIZAZIOEN

ZENBATEKOA

381

49,54MILIOI €

39,68 KAPITALEAN9,86 ERRENTAN

1.979 Erretiro340 Ezint. Iraunkor Oso

173 Ezint. Iraunkor Absol.8 Ezintasun Handi

149 Heriotz

PRESTAZIOAK

2.649 BAZKIDE

PRESTAZIOAK

EKARPENAK

2SARRERAKO MOBILIZAZIO

ERRENTARENGUTXIENEKO ZENBATEKOA

2017KO ERRETIRO ERRENTEN BATEZ BESTEKO ZENBATEKOA

2017. URTEAN: 168€2018. URTEAN : 173€

177€11.547.690 €-koak

eta horietatik 4.245.363 € kapital osagarrikoak

dira

KAPITAL GEHIGARRIA DUTEN

PRESTAZIOAK

ONDAREA

%65

46ERAKUNDEAREN

ONDARE GARBIA

MILIOI €

2077MILIOI €

8

%12,64

INBERTSIOAKEUSKADIN

INBERTSIOAK

ERRENTAGARRITASUNA ETA GASTUAK

DIBERTSIFIKAZIOA, 1. FUNTSA

%10,07

%49,37%34,59

%5,97

EPE LABURRA

ERRENTA FINKOAERRENTA ALDAKORRA

BESTE BATZUK

DIBERTSIFIKAZIOA, 2. FUNTSA

ERRENTA FINKOA%100

92

2017ANPARTAIDETZAKO

ENPRESETAN SORTUTAKO LANPOSTU BERRIAK

6,3

2017KOZUZENEKO

INBERTSIOEN ZENBATEKO OSOA

MILIOI €

%3,61GEROAKO BIZIARTEKO

ERRENTAK

%1,50GEROAKO ALDI BATERAKO

ERRENTAK

%1,20KPI

%0,25PENTSIO PUBLIKOA

ERRENTEN ERREBALORIZAZIOA

%0,12ADMINISTRAZIO GASTUAK

%0,03BITARTEKARITZA GASTUAK

%0,28HIRUGARREN BATZUEN KOMISIOAK

%77,29

EGUN 1

HIRUGARREN BATZUEN KOMISIOAK

ORDAINKETAKO BATEZ BESTEKO ALDIA

GASTUAK

1 URTE 10 URTE 1996tik

KPI %1,20 %1,25 %2,08

GEROA %9,95 %6,03 %6,63Errenta Finko Mistoaren BATEZBESTEKOA (INVERCOren datuak)

%1,21 %1,76 %3,26

ERRENTAGARRITASUNA

%11,56

2015ONDAREA,1. FUNTSA

MILIOI €

%141,11

16ONDAREA,2. FUNTSA

MILIOI €

EKARPENEKIN ADOS DAUDENAK EDO

HANDIAGOA NAHIKO LUKETENAK

%90

42,86URTE

BATEZBESTEKO ADINA

%67GIZONAK

%33EMAKUMEAK

(GIPUZKOAkolangile guztien

%36)

%2,97108.365

2017ANEKARPENAK EGIN

DITUZTEN BAZKIDEAK

9

20PLANTILLA

5GIZONAK

15EMAKUMEAK

ARRETAEUSKARAZ

%85

KOLEKTIBOA

GURE KUDEAKETA

153.010

2017AN EKARPENIK

EGIN EZ DUTEN BAZKIDEAK

1.913

ERRENTAKOBRATZENARI DIREN

BAZKIDEAK

543

ERRENTAKOBRATZEN ARI DIREN

ONURADUNAK

%4717.360€

ERRENTA-GARRITASUNA

%5319.775€

EKARPENAK37.135€

1996TIK LANGILEAREN

BATEZ BESTEKO ONDAREA

EKARPENA EGITEN JARRAITU NAHIKO

LUKETEN LANGILEAK

%88

10

URTEKO UNE GARRANTZITSUAK3

2017

11

ANTOLAKETA HOBEA HELBURUGEROA osatzen duten guztien lanari esker, 2017. urtean aurreko ekitaldian hasitako bideetako asko finkatu dira. 2017an, berriro ere, batez bestekoa baino askoz ere errentagarritasun handiagoa lortu da, eta gure industria-ehunean egindako inbertsioek enplegu berriak sortu dituzte. Komunikazioa, bestalde, gai nagusietako bat izan da ekitaldi osoan, eta gizartearen finantza eta aurreikuspenaren hezkuntzan laguntzeaz gain, Erakundea bazkideengana hurbil dadin sustatzen ere lagundu du.

Joan den ekitaldian GE-ROAk egindako jardun nabarmenen artean daude zerbitzu hobea eskaintzeko helburuare-kin abian jarritako zen-bait araudi egokitzapen.

Ildo horretan, 2017an Gobernu Oneko politikak garatu dira, BGAEei buruzko 5/2012 Legearen Araudiak eskatzen zuenari jarraituta. Izan ere, Araudi horrek erakundeak behartzen ditu 2018ko urtarrilaren 1aren aurretik haien Gobernu Onari buruzko politika idatziak edukitzera eta arlo ho-rretako arduradunak izendatzera eta definitzera. Arduradun horien funtsezko egitekoak aipatzen ditu: Barne-Ikuskapena, Arriskuen Kudeaketa eta Kudeaketa Aktuariala.

GEROAk prozesu horri 2016an eman zion hasie-ra, araudi horrek ezarritako datara aurreratzeko, eta, hartara, 2017an idatzi du bidezko doku-mentazioa eta abenduko Batzarrean onartu du erakundearen Gobernu Onaren Eskuliburua.

Bestalde, GEROAn zorroen bereizketari ere ekin zaio, 2016an Estatutuak aldatu ondoren onartu zen moduan. Une horretan, Erakundearen onda-re garbiari dagozkion zorroak eta bazkideei da-gozkien zorroak bereiztea erabaki zen—horien kobrantza errenta gisa egin behar zen 2017ko urtarrilaren 1etik aurrera—, betiere arrisku-profil desberdinak esleituz, oraindik ondarea metatzen ari diren bazkideei dagokienez. Prozesu horri arrakastaz eman zaio amaiera 2017an, eta infor-matika-mailan zein inbertsio-mailan ezarri da.

+ info:

http://www.euskadi.eus/eusko-jaurlaritza/-/dekretua/2032015-dekretua-urriaren-27koa-borondatezko-gizarte-aurreikuspeneko-erakundeen-otsailaren-23ko-52012-legearen-erregelamendua-onartzen-duena/

ARAUDIRA EGOKITZAPENAK

Era berean, Erakundearen Inbertsio Printzi-pioen Aitorpena aldatzeari ekin zaio, finantza-merkatuen egungo egoerara egokitzeko; izan ere, aktibo-tipologia berriak daude eta oso tasa txikiko ingurune batean murgilduta daude.

12

INBERTSIOA2017an bertako Zuzeneko Inbertsioarekin ja-rraitu dugu, izatez, zuzenean parte hartu dugu 6 enpresa berritan, 1.100.000 €-tik gorako in-bertsioarekin, zeina oso baloratua izan den gure enpresei egindako inkestetan.

ORZAren bidez egindako inbertsioak 10,5 milioi eurotik gorakoak izan dira, eta lagungarriak izan dira partaidetzako enpresetan beste 77 lanpostu sortzeko.

Urteko errentagarritasuna, bestalde, % 9,95ekoa izan da, KPIaren ehunekoa (% 1,20) baino askoz ere handiagoa, eta beste erakunde batzuen ba-tez bestekoaren (% 1,21) oso gainetik. Hartara, GEROAren hasieratik, hau da, 1996tik urteko % 6,63ko batez besteko errentagarritasuna lortu da.

Errenten balioa handitzeari dagokionez, aldi baterako errenten balioa % 1,50 handitu da eta biziarteko errenten balioa % 3,61 —pentsio pu-blikoaren % 0,25 eta KPIaren % 1,20 baino as-koz ere gehiago—. Hortaz, GEROAko bazkideek eros-ahalmenaren galera arindu ahal izan dute, pentsio-osagarriaren bidez.

EGOKIAIRUDITZEN

ZAIT

EZ ZAITEGOKIA

IRUDITZEN

%9,95

%1,20

%0,25

%6,63

2017. URTEAN

KPI2017

PENTSIOPUBLIKOA

HASIERATIK

%1,50ALDI BATERAKO

ERRENTAK

%3,61BIZIARTEKO ERRENTAK

10,5 77MILIOI € LANPOSTU BERRI

• Virginia Oregui GEROA Pentsioak erakundeko gerenteak, otsailean, Diputatuen Kongresuan egin zen Toledoko Itunaren Batzordeari azaldu zion gure kudeaketa-eredua.

+ info: http://www.noticiasdegipuzkoa.eus/2017/02/23/economia/la-gerente-de-geroa-expone-la-epsv-en-el-pacto-de-toledo

• Virgina Oreguik, halaber, Toledoko Itunaren Batzordearekin parte hartu zuen Espainiako Mutualitateen Konfederazioaren IX. topaketan.

• Era berean, GEROAk parte hartu zuen ICEAk (Espainiako aseguruen sektoreko estatistika eta azterketa-zerbitzuak) antolatutako Ongizateari buruzko Biltzarrean.

• GEROAk, Lagun Aro erakundearekin eta Iñigo Barandiaran diputatuarekin batera, Pentsioei buruzko Hitzaldia eskaini zuen.

• Beste behin, Novia Salcedo Fundazioak GEROAren laguntza izan du Pegasus programan parte hartzeko, eta Programako gazte onuradunei pentsioei buruzko hitzaldiak eman dizkie.

• Gainera, pentsioetan aditua den Diego Valero ekonomian doktore, aktuario, eta Bartzelonako Unibertsitateko irakasleak esku hartu zuen GEROAko batzarrean, eta Inbertsio Sozialki Arduratsuei buruzko hitzaldia eman zuen.

13

Gizarteak GEROAren egitekoa eta, oro har, borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakun-deen egitekoa ulertzeak duen garrantziaz jakitun, GEROAk ekitaldi osoan lagundu du aurreikuspen-kultura hedatzen eta finantza-hezkuntza zabaltzen, zenbait forotan parte hartuta.

GIZARTEABestalde, gure lan onaren arrakastaren lekuko, GEROA erreferentziatzat hartu dute Estatuan, eta Erakundeko zenbait kidek honako hitzaldi hauetan parte hartu dute 2017an:

Toledoko Itunaren Batzordeari Azalpena

Ongizateari buruzko Biltzarrean(ICEA)

Pentsioei buruzkoHitzaldia

Bilbao Youth Employment Forum 17Programa Pegasus

Diego Valero Geroako Batzarrean

Espainiako Mutualitateen Konfederazioaren IX. topaketa

14

Era berean, oso pozik gaude pentsio-funtsen arloan Europako liderra den IPE aldizkari ospetsuak azaroan emandako sariarekin, “Espainiako enpresaniztuneko pentsio-funtsik onena”. Pragan egindako lehiaketaren epaimahaiak GEROAren “ibilbide luzea” “finantza-jardun oso ona” eta “sektore-estaldura ikusgarria eta ingu-rumen, gizarte eta gobernu oneko irizpideen in-tegrazio bikaina” nabarmendu zituen.

Bestalde, “Europako pentsio-funts baten in-bertsio-estrategiarik onenaren” sarian ere fi-nalista izan ginen —sari horretan ondare 10 aldiz handiagoa kudeatzen duten eta are ibilbide lu-zeagoa duten funtsekin ere lehiatu ginen—.

Aintzatespen publikoez gain, benetan harro gaude bazkideei zein enpresei egindako go-gobetetze-inkestek eman dituzten emaitzekin. Emaitzarik nabarmenen artean dago langileen % 88k ekarpenak egiten jarraitu nahi izatea, GE-ROAn ekarpenik egiten ez duen enpresa batean lanean hasi arren. Enpresen kasuan, adierazga-rria da, krisialdi gogorra jasan arren, enpresen % 90 ekarpenekin ados egotea, edo ekarpenak gehitu nahi izatea; langileekin duten gizarte-erantzukizunaren adierazgarri.

Photo: https://ipe.swoogo.com/ipeawards2018/testimonials2017

+ info: https://www.geroa.eus/Geroa-Pentsioak/es/Noticias/

KUDEAKETA ETA ETENGABEKO HOBEKUNTZA

GEROArentzat etengabeko hobekuntzak duen garrantzia kontuan izanik, Erakundeak 2017an aurrerapauso handia egin du arlo horretan.

Batetik, ISO 9001:2015 araudi berriarekin ziurtatzea lortu dugu —inolako “desados-tasunik” sortu gabe gainera—, eta, beste-tik, kudeaketaren arloko bikaintasunarekin dugun konpromisoa berritu dugu; gainera, Euskalitek gure jarduna kontrastatu du, eta Kudeaketa Aurreratuari diploma eman digu.

Ekarpenenportzentaia

egokiairuditzen zait

Ekarpenhandiagoakegitea posibleizan beharkolitzateke

Ekarpentxikiagoakegitea posibleizan beharkolitzateke

15

GEROAk, bere bazkideekin duen konpromisoaren ondorioz, 2017ko ekitaldian zenbait urrats egin du komunikazio alorrean.

Gure asmo nagusietako bat gardentasuna izanik, eta gure gizarte-eredua behar bezala azaltzeko asmoa aintzat hartuta, Komunikazio Batzorde bat sortu dugu. Batzordea aldizka biltzen da egi-teko horiek ahalik eta konpromisorik handienare-kin jorratzeko.

Bide horretatik, gure irudia ere berritu dugu; gure logotipoa aldatu dugu eta beste eslogan bat sortu dugu (1+1=3). Gure iritziz, eslogan ho-rrek modu egokian azaltzen du gure helburua: ENPRESA eta LANGILEaren ekarpenak GE-ROAren jardun onarekin batuz, EMAITZA HAN-DIA lortzen da.

Bestalde, eta bazkideak gure web-orrira erraz sar daitezen, aldaketak egin ditugu web-orrian erregistratzeko moduan, edozein erabiltzaile-rentzat errazagoa izateko.

1+1=3

Era berean, eremu pribatua sortu dugu erakun-deentzat (ADEGI eta Sindikatuentzat), GEROAri buruzko informazio oro on line kontsultatu ahal izan dezaten.

Azkenik, GEROAko lantaldeak konpromiso argia du kalitateko zerbitzua eskaintzearekin, eta, har-tara, 2017an lantaldea trebatzen jarraitu da.

Hori dela eta, langile guztien prestakuntza sustatu da lidergoaren alorrean, emozioen kudeaketan eta talde-lanean, betiere langileen arteko harremanak zein jendearekiko arreta hobetzeko helburuarekin. Bestalde, Gobernu Organoetako kideek ere prestakuntza-jardunaldietan parte hartu dute, lantaldeko kideekin batera, araudi berri guztietan eguneratuta egoteko.

Albiste onek eta zeregin berriek, adorea ematen digute gardentasunaren eta bazkideentzako erren-tagarritasuna lortzearen norantzan, enpresa eta lanpostu berriak sortzearen alde lanean jarraitzeko. Azken finean, gure harea-pikorra ezartzen dugu euskal gizartea gizarte hobea izan dadin.

LANTALDEAKOMUNIKAZIOA

GOBERNU ORGANOAK

16

4

17

Gobernu-organoak; hots, Batzar Orokorra eta Gobernu Batzordea, Adegi Patronalak eta ELA, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek, era pa-rekidean, osatzen dituzte.

2017an hauek izan dira karguak:

Lehendakaria:

Joseba Villarreal Olaizola(ELAko ordezkaria)

Lehendakariordea:

Nerea Zamacola ADEGIko ordezkaria)

Idazkaria:

Oihan Ostolaza(LABeko ordezkaria)

Diruzaina:

Patxi Sasigain(ADEGIko ordezkaria)

Gobernu-organoetako kideek ez dute inolako ordainsaririk jasotzen Erakundean ordezkaritza-lana egiteagatik.

BATZAR NAGUSIA

UGT 4

CC.OO. 8

ELA 25

LAB 16

ADEGI 53

BATZORDE NAGUSIA

UGT 1

LAB 4

CC.OO. 2

ELA 6

ADEGI 13

GIZA TALDEA

18

5

19

GEROAren funtsezko oinarrietako bat bere giza taldea da.

Ildo horretan, GEROAn elementu bereiz-garriak dira bere pertsonen ezagutza, eskumenak eta gaitasunak. Horretarako, trebatzeko eta Erakundearen barnean beren karrera profesionala garatzeko aukera eskaintzen die bere langileei.

Erakundearen xedea bazkideei eskaintzen zaizkien zerbitzuak garatzeko giza talde finkatua eta gaitua izatea da. Horren lekuko da trebakuntza izatea bertako langileek hoberen baloratzen duten puntua

Aurten prestakuntza, alde batetik, araudi berriak indarrean jartzearen ondorio izan da, eta bestetik, erakundearen barruan lidergoa eta talde-lana jorratzeko helburu.

20

% 25

% 75

42,05 urte

% 100

% 40

% 85

% 80

879

% 40

20

% 25

% 75

43,05 urte

% 100

% 40

% 85

% 100

1.124,5

% 40

2016 2017

PLANTILLA

GIZONEZKOEN %A

EMAKUMEZKOEN %A

BATEZ BESTEKO ADINA

KONTRATU MUGAGABEEN %A

GOI-MAILAKO TITULUDUNEN %A

LANGILE ELEBIDUNEN %A

PRESTAKUNTZA-JARDUNALDIETAN PARTEHARTU DUTEN LANGILEEN %A

PRESTAKUNTZA-ORDUEN KOPURUA

LANALDI MURRIZTUA DUTEN LANGILEEN %A

20

MERKATUEN TXOSTENA6

21

2017. urtearen bilakaera ekonomikoa zinez ona izan da. Datu ekonomikoek sendotasun handia islatzen dute, eta esparru politikoan, batik bat Eu-ropan, zegoen ziurgabetasun handia gainditu da. Ondorioz, banku zentralek, eta batez ere Euro-

pako Banku Zen-tralak, abian ja-rritako egitekoek emaitza onak ematen jarraitu dute, hazkunde ekonomikoa han-diagoa izanik, batik bat eurogu-nean.

Oso sinkronizazio positiboa izan da ekonomia guztietan, inflazio eta interes-tasa txikiekin eta moneta-politika malguekin. Arriskua neurtzen duten aldakortasun-mailak minimoetan izan dira, eta ez inbertitu izanaren ondoriozko auke-ra-kostua oso handia izan da.

Europan, Japonian eta garapen bidean diren herrialdeetan zeuden zalantzak gainditu dira, eta hasiera batean aurreikusten zirenak baino hobeak izan dira hazkundeak. Zinez urte ona izan da finantza-merkatuetarako.

Haatik, politika arloan urtea ziurgabetasun handiekin hasi zen; Trump Ameriketako Esta-tu Batuetako administraziora iristea, Brexitaren negoziazioa eta, batik bat, Europako herrialde batzuetan (Holandan, Frantzian eta Alemanian) egin behar ziren hauteskundeak, hauteskunde horietan Europaren aurkako alderdiak ere aur-kezten ziren. Martxoan, Holandako gobernuan zegoen alderdiak argi eta garbi garaitu zuen al-derdi ultraeskuindarra, eta Europako proiektuak lasaitu ederra hartu zuen. Macron Frantziako Errepublikaren presidentziara iristeak bultzada eman zion euroguneari eta Europako merka-tuari, Macron negoziazioen munduan oztopoak

ezabatzeko joera handiko presidente erreformis-tatzat jotzen baita. Alemanian, aurreikusten zen emaitza izan zuten hauteskundeek eta Merkelen alderdiaren eta SPD alderdiaren arteko koalizio handiko gobernua osatu zen.

Brexitaren negoziazioak lehen oztopoa gainditu du, eta erabaki da Erresuma Batua zer datatan irtengo den Europar Batasunetik: 2020ko martxoan.

Ameriketako Estatu Batuetako administrazioa, aldiz, norabiderik gabe ibili da; garrantzi handiko ekonomia eta ingurumen foroetatik irten da. Ur-tearen azken aldian onartu da erreforma fiskala. Ondorioek beste bultzada bat eman diezaiokete Ameriketako Estatu Batuetako hazkundeari, baina 2018. urtetik aurrera. Haatik, hori ez da eragozpe-na izan, eta errenta aldakorreko merkatuek aurrea hartu dute.

Txinako ekonomiak aurrera egin du hazkunde egonkorrerantz, eta lehentasuna eman zaio epe luzeari, finantza-arriskuak eusteari, berrikuntza-ri, kontsumoko gastuari eta ingurumenarekiko errespetuari. Urtean maila politikoan izan den izu-ikara bakarra Ipar Korearen misil-jaurtiketa izan da.

Urtearen barruan erakunde guztiek hobetu di-tuzte Ameriketako Estatu Batuetako eta, batik bat, Europako eta Japoniako zenbatespenak. Es-painiaren kasuan, dena dela, zenbatespenek be-hera egin dute, Kataluniako egoeraren eraginez. Egoera horren ondoriozko eta Banco Popular erakundearen porrotaren ondoriozko herrialde-arriskuak kaltetu du Espainiako enpresen kotiza-zioaren bilakaera, nahiz eta Espainiak Europako gainerako herrialdeek baino hazkunde handia-goa izan. Garapen bidean diren herrialdeetako merkatuen bilakaera oso positiboa izan da.

MERKATUEN TXOSTENA©

Ale

xand

ros

Mic

haili

dis

/ Sh

utte

rsto

ck.c

om

22

ERRENTA ALDAKORRA

EurostoxxAlemaniaFrantziaEspainia

ItaliaE. Batua

AEBJaponia

Garapen bid. Globala

% 6,49% 12,51% 9,26% 7,40% 13,61% 7,63

% 19,42% 19,10

% 34,34% 20,11

INDIZEEN BILAKAERA

ERRENTA FINKOA

Alemaniako bonuaFrantziako bonuaEspainiako bonua

Italiako bonuaPortugalgo bonua

Erresuma Batuko b.AEBetako bonuaJaponiako bonua

EB kreditua

% -0,80% 1,35% 2,12% 1,61

% 19,87% 1,78% 2,59% 0,28% 2,41

DIBISAK/EUROA

DolarraYena

Libera

% -12,39% -9,08% -4,07

LEHENGAIAK

PetrolioaUrrea

NekazaritzaMetalak

% 21% 12% -11% 29

2017ko ekitaldian erabaki da zorroa bereiztea: 1.funtsa, 2.funtsa eta Kudeatzailea.

1. funtsaren zorroan, Hornidura Teknikoak ja-saten dituzten aktiboak daude. Bazkideak hornidura horietatik hartzen ditu bere gain errenta aktuarialak dituzten bazkideen eta onuradunen Inbertsio-arriskuak eta Matema-tikoak. 2.funtsaren zorroan, prestazioak aldi baterako errenta gisa kobratzen ari diren baz-kideen ondarea biltzen dituzten aktiboak dau-de. Kudeatzaileak, berriz, erakundearen onda-re garbia biltzen du.

2.funtseko ondarea likidezi eta muga-eguna du-ten errenta finkoko balioetan gauzatuta dago, azken horiek hilero ordaintzen diren presta-zioak osatzeko erabiltzen dira. 2.funtsak 16,3 milioi euroko ondarea du, eta % 2,59ko erren-tagarritasuna lortu du. Kudeatzaileak aktibo guztiak likidezian ditu, eta 45,9 milioi euroko ondarea du.

Erakundearen inbertsio-politika benetan ordezkatzen duena 1.funtsa da; hau izan da funts horren bilakaera.

Banku zentralek jarraitutako politika erabakiga-rria izan da finantza-merkatuen bilakaera positi-boan. Hala ere, 2017an, politika horiek elkarren-gandik urruntzen hasi dira; Ameriketako Estatu Batuetako Erreserba Federalak oinarrizko 0,75 puntu igo du esku-hartzearen tasa, eta Ingala-terrako Bankuak 0,25 puntu igo du; alabaina, Europako Banku Zentralak, urriko bileran, ira-garri zuen 2018ra arte zabaltzen zuela bonuen erosketa, eskuratzeen tamaina murriztuta bada ere. Japoniako Bankuak, bestalde, hedapen-neurriekin jarraitzen du, eta epe laburrean ez da aldaketarik espero. Inflazio-tasak txiki samarrak direnez gero, hedapen-politika orokortu horiek

ezohiko oso maila txikietan mantentzen dituzte epe luzerako tasak, arrisku-primak eta hegakor-tasunak. Esate baterako, Ameriketako Estatu Ba-tuetako interes-tasaren kurbak oso gorabehera txikiak ditu; izatez, herrialde horretako Erreserba Federala interes-tasak igotzeko ziklo batean da-goen arren, ez dira ugariak izatea espero. Poli-tika malgu horrek guztiak arriskuaren nahia sor-tzen du, baita espero zena baino errendimendu handiagoko aktiboek ihes egitea ere.

Aurrekoaren emaitza gisa, balorazioetako bat-zuk maila historiko handietan daude.

GURE ZORROA

Inbertsio-zorroaren errentagarritasuna positiboa izan da,% 9,95ean. Erakundearen errentagarritasun konposatua, hasieratik, % 6,63koa da, hau da, hasieratik % 307 handitu du balioa.

Errenta aldakorra izan da errentagarritasun-faktore nagusia, % 6,37ko ekarpenarekin, eta ondoren merkatura baloratutako errenta finkoa, % 2,98ko ekarpenarekin. Batez bestekoaren gainetik sortutako balioa ez da aktibo moten araberako haztapenaren emaitzazkoa soilik, eremu geografikoen eta errenta aldakorreko zein errenta finkoko balioen aukeraketak ere eragin handia izan dute.

Hauek dira haztatu gabeko eta haztatutako errentagarritasunak:

Errentagarritasuna eta jasandako arriskua alderatzen baditugu, ondoren adieraziko ditugun magnitudeak sortuko dira. 2017ko ekitaldian, likidazio-balioaren hegakortasuna % 2,49koa izan da. Arrisku-unitate bakoitzeko soberako errentagarritasuna neurtzen duen Sharpe ratioa 4koa izan da. Antzeko ezaugarriak dituen ereduzko zorro baten errentagarritasuna % 4,40koa izan da, % 2,75eko hegakortasunarekin eta 1,64ko Sharpe ratioarekin.

23

ERRENTA ALDAK.GAINERAKOA

ZUZENEKO INBERTS.MERKATUKO ERR.F.EPE LABUR. ERR.F.MUGA-EGUN. ER. F.

% 34,59% 2,46% 3,03

% 40,89% 10,07% 8,96

% 100,00

% 18,42% 4,07% 6,60% 7,29% 0,10% 4,69

% 6,37% 0,10% 0,20% 2,98% 0,01% 0,42

ERR. GORDINAGASTUAK

ERR. GARBIA

% 10,08% -0,13% 9,95

AKTIBO MOTA HAZTAPENAK HAZTATU GABEKO ERRENTAGARRITASUNA

HAZTATUTAKO ERRENTAGARRIT. AKTIBO

MOTAREN ARABERA

Hau da aktibo motaren araberako itzulkinerako ekarpena:

% 12,00

% 10,00

% 8,00

% 6,00

% 4,00

% 2,00

% 0,00EPE

LABURREKO EFEPE

MUGATURAKO EFEF

MERKATUAN GASTUAKGAINERAKOAERRENTAALDAGARRIA I. ZUZENA GUZTIRA

% 6,37 % 0,10 % 0,20

% 2,98 % 0,01 % 0,42 % -0,13 % 9,95

2017 ERRENTAGARRITASUN HAZTATUA AKTIBO MOTAREN ARABERA

ERRENTA-GARRITASUNA

% 10,00

% 8,00

% 6,00

% 4,00

% 0,00

% 2,00

% -2,0016/12/31 17/02/28 17/04/30 17/06/30 17/08/31 17/10/31 17/12/31

• Ziurgabetasun pixkat europar hauteskundeen

aurrean.

• Estaldura oso onuragarria izan da hegakortasuna

kontrolatzeko.

• Arriskuarentzat egoera oso positiboa hegakortasunaren murrizketa jarraiarekin.

• Ziurgabetasuna Ipar Korean,

Kataluinan, baina estaldurak eta

dibertsifikazioak oso jarduera positiboa

izan dute.

GEROA% 9,95

% 4,40ZORRO ALDERAGARRIA

Urtea ziurgabetasun pixkatekin hasi zen Europako eremu politikoan.

GEROAk estaldurak mantentzen ditu.

Arrisku eta hegakortasunaren gutxitzea eta estaldutako arrisku aktiboen apostua.

Ziurgabetasunaren agerpena.

24

Kudeaketa aktiboak aukera eman du arriskuak minimizatzeko eta % 6ko Alpha sortzeko. Erren-ta aldakorreko kudeaketa, bestalde, potentziala duten eta balioa handitzeko aukera ona duten herrialdeetan, sektoreetan eta balioetan oinarri-tu da. Horri esker, mota horretako aktiboetan % 18,42ko errentagarritasuna sortu dugu. Erakun-deak zuhurtasunez txandakatu ditu akzioak, zorroan zuzen baloratutako akzioak manten-tzearren. Gainera, eta hegakortasun txikiaren ondorioz eta ezustekoak saihesteko asmoz, urte osoan mantendu da errenta aldakorraren % 50aren gaineko estaldurako posizioa. Erren-ta finkoko kudeaketak, berriz, 2016ko jarraibi-de berei eutsi die, eta arian-arian murriztu ditu gobernuetako epe oso luzeko bonuen arriskua eta iraupena, interes normalizatuko tasak dituen agertoki batean kokatzeko.

2017 DIBERTSIFIKAZIOA AKTIBO MOTAREN ARABERA

Zertxobait gehitu da garatzen ari diren herrial-deetako inbertsioa, espero ziren itzulkin handia-goen ondorioz. Inbertsioa nagusiki eurotan gau-zatuta dago (% 84), eta, hein txikiago batean, Ameriketako Estatu Batuetako dolarretan (% 12).

Ekitaldiaren itxieran, inbertsio-zorroa 2.056 milioi eurokoa da, barnean direla likidezia eta etorkizunetan konprometitutako zenbatekoa, eta kanpoan direla aldizkakotutako eta kobratu gabeko interesak. Euskal Autonomia Erkidegoko balioetan egindako inbertsioa % 12,64koa da.

Erakundearen inbertsio-zorroa baloratzeko, zentzuzko balioa edo merkatuko balioa hartu da aintzat, errenta finkoko ehuneko baterako izan ezik, itxieran % 8,96an kokatu da.

Aurreko ekitaldian bezalaxe, GEROAren inbertsioetan, garrantzi handia ematen zaie Sozialki Arduratsuak diren politikei. Horretarako, bazterketa-estrate-giak erabiltzen ari dira, “Best in class”, baita gutxieneko inguru-men, gizarte eta gobernu oneko irizpideen eskakizunak ere. Puntu horiek guztiak hartu dira aintzat erabakiak hartzeko garaian.

Zuzeneko Inbertsioari dagokionez, Erakundeak zorroaren % 2,25 inbertitu du ORZA AIEn; izatez, euskal enpresetako sozietateetan inbertsiorako eratu zen erakundean % 50eko partaidetza du.

2017an, Orzak 10,51 milioi euroko balioa duten inbertsioak egin ditu.

Orza AIE sozietatea, kostu-balioan baloratzen da, ken balorazio-zuzenketen ondoriozko zuzkidurak gehi gauzatutako eta banatu gabeko gainbalioak.

Gipuzkoako gizartearekin duen konpromisoarekin bat etorriz, GEROAk, Elkargirekin elkarlanean, 2016ko ekitaldian zuzeneko inbertsio-lerro espezifikoa sortu zuen “Start Up” gisako enpresetarako. 2017an, ekimen hori zenbait konpainiaren inbertsioarekin gauzatu da: MissBabySitter, Metal 78, Nesplora, Kookite, Irisbond, BuntPlanet eta Beseif.

2017an 1,1 milioi euroko inbertsioa egin da.

ERRENTA ALDAK.GAINERAKOA

MERKATUKO ERR.F.MUGA-EGUN. ER. F.

ZUZENEKO INBERTS.ERRENTA FINKO OSOAEPE LABUR. ERR.F.

%59,92%8,96

%10,07%40,89%34,59

%2,46% 3,03

25

Errenta aldakorreko merkatua enpresa-emaitzen bilakaeraren menpe egongo da, batik bat. Ame-riketako Estatu Batuetako burtsa % 10 haztea es-pero da, eta Europako burtsa % 9 haztea.

Urterako espero den errentagarritasuna % 4 in-gurukoa da, % 8ko hegakortasunarekin. Erren-tagarritasunaren eta arriskuaren binomio hori ez da oso erakargarria, errenta finkoa 0 mailatik hurbil baitago. Ia soilik errenta aldakorrak sor dezake balioa.

ALEMANIA

FRANTZIA

ESPAINIA

ITALIA

PORTUGAL

AEB

E. BATUA

JAPONIA

Herrialdea

% 0,43

% 0,79

% 1,57

% 2,02

% 1,94

% 2,41

% 1,19

% 0,05

10 urtetarako tasa2017-12-31n

2018RAKO AURREIKUSPENAK

2018. urtea itxura onarekin hasi da. Hazkunde ekonomikoko iragarpenak positiboak dira mundu osorako. Ekonomien dinamismo handiagoa aurreikusten da, batez ere Europako ekonomiarena.

Ameriketako Estatu Batuetan 2017. urtearen amaiera aldean onartutako zerga-erreformari esker, estrategek aurreikusten dute Amerike-tako Estatu Batuetako ekonomiak hobekuntza handiagoa izatea eta, horrekin batera, herrial-

de horrek kapitalak eta inbertsio-prome-

sak erakartzeko aukera izatea. Gainera, barne-

produkzioa ba-besteko muga-zerga

berriak onartzeak dina-mismo handiagoa ekar dezake epe laburrera, baina baita inflazioak gora egitea ere.

Horren ondorioz, burtsa-balioek gora egin dute, eta joera horretan teknologiaren sektorea nabar-mendu da. Analista batzuen iritziz, Ameriketako Estatu Batuetako merkatuak multiplo garestie-gietan kotizatzen du eta hegakortasun-maila txikiegia da. Garatzen ari diren herrialdeetako merkatuek inbertsio oso handiak jaso dituzte urtearen lehen zati honetan, errenta finkoan zein errenta aldakorrean.

Dolarraren truke-tasari buruzko iruzkin berriek eragin dute dibisa horrek inoizko urte hasiera txarrenetako bat izatea gainerako dibisen al-dean. Antza denez, herrialde horretako agin-tariak eroso daude dibisa ahul batekin. Agian dibisek, beste faktore batzuekin batera, he-gakortasuna areagotuko dute.

Errenta finkoko kapituluan, banku zentralak era-bakigarriak izango dira bonuen joeran. Ame-riketako Estatu Batuetan igoera handi samarrak espero dira, 3 ingurukoak, baina Europan ziur-gabetasun handiagoa dago. Europako Banku Zentralak, itxuraz, bere moneta-politika norma-lizatuko du eta bonuak erosteari utziko dio. Epe luzerako interes-tasetan oso eragin handia izan dezake horrek. Edonola ere, ematen du inflazio-tasak ez direla handiak izango; hartara, mota horretako aktiboetan ez da hondamendi han-dirik espero. Soldatek igoera handiak balituzte eta horrek prezioetan eragina balu, soilik, egin lezake inflazioak gora.

Hainbat herrialdetako 10 urtetarako tasak isla-tzen dituen taula txertatu da.

26

INBERTSIO SOZIALKI ARDURATSUA (GEROA PENTSIOAK BGAEren datuak, 2017ko abenduaren 31n)

UNPRI KONPROMISOAK1. ESG alderdiak txertatzea gure analisi-prozesuetan eta erabakiak hartzeko prozesuetan, inbertsioei dagokienez.

2. Jabe aktibo gisa, aitzindariak izatea ESG alderdiak gure jardunbideetan eta jabetza-politiketan txertatzen.

3. ESG alderdien zabaltze gardena bilatzea, gure inbertsion xede diren erakundeen aldetik.

4. Inbertsioen sektorean printzipioen onarpena eta ezarpena sustatzea.

5. Taldean lan egitea, Printzipioen ezarpenean gure eraginkortasuna hobetzeko.

6. Printzipioen ezarpenean gure jarduera eta aurrerapena ekartzea.

BOTOA AKZIODUNEN BATZARREANZuzeneko botoa dugu gure inbertsioen xede diren enpresetako 18 akziodun batzarretan.Gure bazkideen interesak ordezkatu dira, betiere enpresaren epe luzerako iraunkortasuna zainduz eta ingurumen, gizarte eta gobernu oneko irizpideak kontuan izanik.

MUNDUKO ITUNAREN 10 PRINTZIPIOGiza eskubideak1. printzipioa. Giza eskubideak babestea eta errespetatzea.2. printzipioa. Eskubide-gehiegikerien konplize ez izatea.

Lan-esparrua3. printzipioa. Elkarte eta sindikatu askatasunaren printzipioak eta negoziazio kolektiborako eskubidea babestea.4. printzipioa. Nahitaezko eta derrigorrezko lana ezabatzea.5. printzipioa. Edonolako haur-lana ezeztatzea.6. printzipioa. Enpleguaren eta okupazioaren arloko diskriminazioa ezabatzea.

Ingurumena7. printzipioa. Enpresek ingurumena babestuko duen ikuspegi prebentiboa izan beharko dute.8. printzipioa. Enpresek ingurumen-erantzukizun handiagoa bultzatuko duten ekimenak sustatu beharko dituzte.9. printzipioa. Enpresek ingurumenarekin errespetuz jokatzen duten teknologien garapena eta hedapena erraztu beharko dute.

Korrupzioaren aurkakoa10. printzipioa. Enpresek eta erakundeek orotariko korrupzioen aurka lan egin beharko dute, barnean direla estortsioa eta eroskeria.

EKIMENAK• UNPRIrekin elkarlanean dihardugu “PRI statement on ESG in Credit rating” ekimenean, rating-agentzia nagusiei haien kalifikazioetan ingurumen, gizarte eta gobernu oneko irizpideak txerta ditzatela eskatzeko.• Inbertsoreak G7 eta G20 taldeei zuzendutako klima-ekintzari buruzko gutuna sinatu dugu. Gutun horren bidez, Parisko Erabakia babesten dugula helarazten diegu eta gobernuei erabakia babesten eta ezartzen jarrai dezatela eskatzen diegu.• PRIri finantza-merkatuko zenbait jardunbiderekin dugun kezka adierazi diogu, Geroa Pentsioak erakundearen iritziz ez baitira etikoak. PRIri kontsultatu diogu epe laburrerako salmentak xede espekulatibo hutsekin eta ez babesleekin egiteko balioak mailegatzearen aurkako neurriak har daitezkeen.

Iturria: Sustainalytics edo RobecoSAM erakundeen sailkapena; konpainien ingurumeneko, gizarteko eta gobernu oneko irizpideak neurtzen eta alderatzen dituzte.Baloratu 0tik 100era (100 puntuaziorik onena izanik)

Signatary of:

GORDAILUAK, KONTU KORRONTEAK, AURREZKI KONTUAK, EPERAKO GORDAILUAK, DIBISAK ETA ANTZEKOAK

Eskudiruaren % 92k baino gehiagok 70etik gorako kalifikazioa du Sustainalytics edo RobecoSAM erakundeetako sailkapenetan. (Ez dugu % 12,06rako daturik)

ZOR PUBLIKOKO ETA GOBERNU ORGANISMOETAKO BONUAK

% 100 jaulki dute Nazio Batuen araberako Giza Garapen Indize (GGI) handiko edo oso handiko herrialdeek.

BONU KORPORATIBOAK, BIHURGARRIAK ETA AKZIOAK

% 100 jaulki dute Nazio Batuen araberako Giza Garapen Indize (GGI) handiko edo oso handiko herrialdeetan.

Eskudiruaren % 83k baino gehiagok 70etik gorako kalifikazioa du Sustainalytics edo RobecoSAM erakundeetako sailkapenetan. (Ez dugu % 24,69rako daturik)

Konpainietako gatazken analisia eta Munduko Itunaren 10 printzipioak betetzearen analisia: ez dira posizioak indartuko gatazka larriak dituzten enpresetan. 7 konpainia jo dira inbertsiorako ez egokitzat, betiere iragazki negatiboak gainditzen ez dituzten arte.

EKINTZAILETZA ETA BERRIKUNTZA

Zuzenean parte hartu dugu tokiko 6 “Start Up”etan, guztira 1.100.000 €-tik gorako inbertsioarekin.

Beste 3 mikrokreditu eman dira.

GEROAk egindako zuzeneko inbertsio horri esker, enpresa onuradunek beste 15 lanpostu gehiago eratu dituzte.

PRODUKTU EGITURATUAK ETA ERATORRIAK

Egituratuak: % 89k baino gehiagok 70etik gorako kalifikazioa du Sustainalytics edo RobecoSAM erakundeetako sailkapenetan. (Ez dugu % 5,13rako daturik)

Etorkizunekoak eta aukerak: % 100k du 90etik gorako kalifikazioa Sustainalytics edo RobecoSAM erakundeetako sailkapenetan.

FUNTSAK (ERRENTA FINKOA, ERRENTA ALDAKORRA, GAIKAKOA), ETF ETA ARRISKU KAPITALEKO ERAKUNDE BIDEZKO INBERTSIOA

% 96 baino gehiago gestore bidez inbertituta dago. Gestore horiek inbertsio eta kudeaketa politiketan ingurumen, gizarte eta gobernu oneko alderdiak barnean hartzen dituzte.

% 91 baino gehiago Nazio Batuen inbertsio arduratsuko printzipioen sinatzaile diren erakunde kudeatzaileen bidez inbertituta dago.

Erakunde kudeatzaileen gatazken analisia eta Munduko Itunaren 10 printzipioak betetzearen analisia: ez da erakunde kudeatzailerik baztertu haren portaeraren ondorioz.

ORZA: enpresen inbertsioak, batik bat Gipuzkoakoak, Bizkaikoak, Arabakoak eta Nafarrokoak. Inbertsioa berrikuntzako, bioteknologiako, energia-efizientziako, eta antzeko beste enpresetan.

ORZAren bidez egindako inbertsioak 10,5 milioi eurotik gorakoak izan dira eta lagungarriak izan dira partaidetzako enpresetan beste 77 lanpostu sortzeko.

TXOSTEN AKTUARIALA

27

ELKARGO PROFESIONALA / COLEGIO PROFESIONAL A 020171

ATARIKOA_____

GEROA BGAEk Euskal Herriko Unibertsitateari eragindako pentsioen konpromisoak 2017.12.31n balioztatzeko eskatu dio, 2010eko martxoaren 23ko Gobernu Batzordean onartu eta 2010eko apirilaren 16ko Ohiko Batzarrean berretsia izan zen Entitateko Araudiaren idazketa berrian oinarrituta.

Horretarako, erakundeak azterketa hori egiteko beharrezkoak diren datu ekonomikoak eta pertsonalak helarazi dizkigu.

BALIOZTATUTAKO PRESTAZIOAK_

Araudiaren zehaztasunei jarraituta, 2010eko maiatzaren 1aren aurretik eta ondoren eragindako pentsioak bereizi ditugu:

1) 2010/05/01 aurretik eragindako pentsioak:

Guztiak dira Errenta aktuarialak: errentak ordaintzeko biziraupen-baldintzaren bat dakarte berekin. Ondokoak izan daitezke :

a) Itzultzerik gabeko biziarteko errentak.

b) Momentuan ordaintzen den errentaren %50eko ezkontidearen aldeko

biziarteko itzultzea duten biziarteko errentak.

c) Biziarteko errentak, zeinak momentuan ordaintzen den errentaren % 9ko aldi

baterako itzultzea duten hogeita bost urte baino gutxiagoko seme-alaba

bakoitzaren alde, % 50eko mugarekin.

Errenta guztiak hilekoak eta etengabeak dira.

2) 2010/05/01 ondoren eragindako pentsioak:

Guztiak dira errenta aktuarialak: errentak ordaintzeko biziraupen-baldintzaren bat dakarte berekin. Ondokoak izan daitezke,


a) Itzultzerik gabeko biziarteko errentak.

b) Momentuan ordaintzen den errentaren %60ko ezkontidearen aldeko

biziarteko itzultzea duten biziarteko errentak.

Errenta guztiak hilekoak eta etengabeak dira.

2010/05/01etik aurrera eragin diren eta itzultze-eskubiderik ez duten errentetan soilik onartzen da heriotzaren unean jatorrizko errentarako kalkulatutako hornidura matematikoaren ehuneko jakin baten zenbateko baliokidea duen heriotza-kapitala kobratzeko eskubidea; beti ere, heriotza errentaren iraupenaren lehen sei urteetan gertatzen bada . Hornidura matematikoari ehuneko hau aplikatuko zaio:

% 60 errentaren lehen urtean hiltzen bada. % 50 errentaren bigarren urtean hiltzen bada. % 40 errentaren hirugarren urtean hiltzen bada. % 30 errentaren laugarren urtean hiltzen bada. % 20 errentaren bosgarren urtean hiltzen bada. % 10 errentaren seigarren urtean hiltzen bada.

Itzultze baten ondorioz biziarteko errenta kobratzen ari diren pertsonek ez dute kapitala kobratzeko eskubiderik izango.

Honez gain, errenta geroratua barneratzen da.

ERROLDAREN DATUAK

Pasibo kopurua: 2.044 (1.485 gizonezko eta 559 emakumezko).

Batez besteko adina: 60,30 urte.


HIPOTESI FINANTZIARIOA AKTUARIALA

Erreferentzia-data: 2017/12/31. Biziraupen-taula (errentak): PERM/F-2000C, Aseguru eta Pentsio Funtsen

Zuzendaritza Nagusiak 2000ko urriaren 3ko ebazpenean argitaratuak. Biziraupen-taula (errenta Geroratua): PERM/F-2000N, Aseguru eta Pentsio

Funtsen Zuzendaritza Nagusiak 2000ko urriaren 3ko ebazpenean argitaratuak.

Hilkortasun-taula (heriotza-kapitala): GKM/F-95 Interes-tasa teknikoa:

- Berehalako errentak : urteko eskudiru garbiaren % 2,5. - Errenta Geroratuak : urteko eskudiruaren % 2.

Pentsioen hazkundea: % 0

BALORAZIOA

Aipatutako pentsioen gaur egungo balio osoa, 2017/12/31n zenbatetsia :

Hileko pentsioak, guztira:

o Berehalako errentak : 275.661,16 €. (Urte honi dagokion % 3,61eko balio handitzea barne hartuta, aurreko urtearekin alderatuta).

o Errenta Geroratua: 195,82 €. % 1,50eko urteko balio handitzea barneratzen du.

Pentsioen gaur egungo balioa, 2017/12/31n: 70.596.173,05.-€

Gaur egungo balioak ondokoak barneratzen ditu : errentadunaren heriotzaren ondorioz bermatutako kapitalei dagozkien konpromisoen balioa (35.573,63 €), ordaintzeko dauden gelditutako errentei dagokien hornidura (54.671.89 €) eta errenta Geroratuari dagokion hornidura (3.984,12 €).


Errentei dagokien balorazioaren banako xehetasuna barnean hartzen duen eranskina txertatu da.

Aktuarioa GEROA BGAEren esanetara dago, bidezkoak iruditzen zaizkion argibideak emateko edo azalpenak gehitzeko.

AITOR BARAÑANO ABASOLO

Euskal Herriko Aktuarioen Elkargoko 70 zk. aktuario elkargokidea Bilbo, 2018ko urtarrilaren 11a.

32

IKUSKARITZA

PricewaterhouseCoopers Auditores, S.L., Pº de Colón, 2, 20002 San Sebastián, España Tel.: +34 943 323 900 / +34 902 021 111, Fax: +34 943 288 177, www.pwc.es 1

R. M. Madrid, hoja 87.250-1, folio 75, tomo 9.267, libro 8.054, sección 3ª Inscrita en el R.O.A.C. con el número S0242 - CIF: B-79 031290

Espainieraz idatzitako Urteko Kontuen Ikuskaritza-Txostenaren jatorrizko bertsioaren itzulpen librea. Desadostasunik balego, espainierazko bertsioa nagusitzen da.

Urteko kontuei buruzko auditoria-txostena, auditore independente batek emana

Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen Batzar Orokorrari:

Iritzia

Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen urteko kontuak ikuskatu ditugu, 2017ko abenduaren 31ko balantzea, irabazi eta galeren kontua, ondare garbiaren aldaketen egoera-orria, eskudiru-fluxuen egoera-orria eta memoria barne, egun horretan amaitutako urteko ekitaldiari dagokionez.

Gure iritziz, urteko kontu erantsiek, alderdi adierazgarri guztietan, Erakundearen 2017ko abenduaren 31ko ondarearen eta finantza-egoeraren benetako irudia adierazten dute, baita egun horretan amaitutako urteko ekitaldiari dagozkion emaitza eta eskudiru-fluxuen irudia ere, aplikatzekoa den finantza-informazioko arau-esparruarekin bat etorriz (memoriaren 3.1. oharrean identifikatu da), eta, bereziki, horretan bildutako kontabilitate-printzipio eta -irizpideekin bat etorriz.

Iritziaren oinarria

Gure auditoria egin dugu Espainian kontu-auditorien jarduera arautzeko indarrean dagoen araudiari jarraikiz. Arau horiei jarraikiz dagozkigun erantzukizunak aurrerago deskribatu ditugu gure txostenean, Auditorearen erantzukizunak urteko kontuen auditoriari dagokionez atalean.

Erakundetik independenteak gara, eta beraz etika-eskakizunak betetzen ditugu, independentzia-betekizunak barne, Espainian urteko kontuen gure auditoriari aplikatzekoak direnak kontu-auditorien jarduera erregulatzen duen araudiak eskatutakoaren arabera. Ildo horretan, kontu-auditoriaren zerbitzuaz bestelako zerbitzurik ez dugu eskaini, eta araudi erregulatzaile horretan ezarritakoa betez beharrezko independentzia hori kolokan jar zezakeen egoerarik edo gorabeherarik ere ez da gertatu.

Gure ustez, lortu dugun auditoria-ebidentziak oinarri nahikoa eta egokia eskaintzen du gure iritzia bermatzeko.

Auditoriaren alderdi garrantzitsuenak

Auditoriaren alderdi garrantzitsuenak dira, gure judizio profesionalari jarraikiz, egungo aldiko urteko kontuen gure auditorian akats materialak egiteko arrisku adierazgarrientzat jo ditugunak. Urteko kontu guztien gure auditoriaren testuinguruan eta haiei buruz dugun iritzia osatzerakoan aztertu dira arrisku horiek guztiak, eta beraz, arrisku horiei buruz uste duguna ez dugu aparteko atal batean bereizi.

http://www.pwc.es/

Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea

2

Auditoriaren alderdi garrantzitsuenak Auditorian nola aztertu diren Finantza-inbertsioen zorroaren balorazioa

Indarrean dagoen legeriaren arabera, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeek aurreikuspen-jarduera bat egiten dute beren bazkide eta onuradunei dagokien estaldura emateko, Estatutuetan eta Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko otsailaren 23ko 5/2012 Legean ezarrita dauden kontingentzietarako.

Deskribatu den jarduerarekin bat etorriz, Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen hornidura teknikoak batez ere finantza-tresnatan inbertituta daude. Erakundeari aplikatu beharreko kontabilitate-politika, gaineratzen den eranskinaren 5. oharrean (Erregistro- eta balorazio-arauak) dago deskribatuta; eta gaineratutako memoriaren 9. oharrean, Erakundeak 2017ko abenduaren31n duen finantza-tresnen zorroa xehatzen da.

Alderdi hau Erakundearen auditorian kontuan izan beharreko alderdi garrantzitsuenetako bat da, finantza-inbertsioen balorazioak bere Hornidura teknikoen kalkuluan duen eraginarengatik.

Erakundeak finantza-tresnek zorroan duten kontabilitate-balioa ezartzeko erabilitako prozedura eta irizpideak ulertu ditugu, egokiak direla eta Erakundearen aktibo guztietarako beren kontabilitate-sailkapenaren arabera modu sendoan aplikatzen direla adierazi ahal izateko.

Modu osagarrian, hainbat prozedura egin ditugu Erakundearen finantza-inbertsioen zorroaren gainean, era honako hauek azpimarra daitezke:

• Erakunde gordailuzainei eskaera bat egitea, 2017koabenduaren 31n Erakundearen zorroan bildutakotitulu guztiak existitzen direla egiaztatzeko.

• Erakundearen finantza-inbertsioen zorroanabenduaren 31n balio arrazoigarriarekinerregistratuta dauden errenta finkoko tituluguztietarako eta hibridoetarako, Erakundeakerabilitako balorazio-metodoak berrikusi ditugu,ekitaldian zehar egindako kalkuluak berriro eginez,balorazio-alorrean aditua den eta independentzia-eskakizun guztiak betetzen dituen auditore batenlana erabiliz.

• Mugaeguneraino mantendutako inbertsioenzorroan erregistratutako tituluetarako, zorroanmantendutako tituluen balio arrazoigarriakontrastatu dugu euren kostu amortizatuarenbalioarekin alderatuz, narriadura-arrastoenzantzuak egon daitezkeela egiaztatuz balioarrazoigarriaren eta kontabilitate-balioaren arteanalde esanguratsuak daudelako, eta era bereanaztertu dugu, tituluen lagin baterako,jaulkitzailearen ratingak aldez aurretik ez duelasortzen 2017ko abenduaren 31n kontabilitateanadierazita dagoena baino narriadura handiagoaadierazten duen arrastorik.

• Erakundearen finantza-inbertsioen zorroanabenduaren 31n balio arrazoigarriarekinerregistratuta dauden errenta aldakorreko tituluenlagin baten balorazioaren egiaztapena, Erakundeakegindako kalkuluak berriro eginez, azterketarendatan merkatuko balore fidagarriekin kontrastatuz.

Egindako prozeduren ondorioz, balorazioetan lortutako eta Erakundearen kontabilitatean erregistratutako zenbatekoen artean dauden diferentziak ez dira esanguratsuak.


3

Auditoriaren alderdi garrantzitsuenak Auditorian nola aztertu diren Hornidura matematikoen balorazioa Hornidura matematikoek, Erakundeak bazkide pasiboen eta euren onuradunen kolektibo jakin baterako dituen betebeharrak biltzen dituzte. Gaineratzen den memoriaren 5. oharrean adierazten den bezala, betebehar horiek azterlan tekniko aktuarial bat egiten duen aditu independente batek kuantifikatzen ditu. Konpromiso horiek kalkulatzeko beharrezkoak dira: zentzu-maila handia, datu-bolumen handia, interes-tasa teknikoari buruzko hipotesiak, hilkortasun-taulak, biziraupen-taulak eta hazkunde-tasa estimatuak pentsioei dagokienez.

Gobernu Batzordeak eta zuzendaritzak egindako zenbatespen-prozesuaren berrikuspena eta ulermena dokumentatu dugu, gure prozedurak honako alderdi hauetan oinarrituz: • Hornidura matematikoak kalkulatzeko

metodologia ulertzea konpromisoen produktuen izaeraren arabera, eta irmotasunez aplikatzea aurreko ekitaldiaren aldean.

• Araudi aplikagarriari egokitutako hipotesi

biometrikoen aplikazioa egiaztatzea. • Erakundearen erroldaren datu-basea eta

Erakundearen 2017ko abenduaren 31ko hornidura teknikoengatiko betebeharrak kalkulatu dituen aditu aktuarial independenteak egindako txostena bat etortzea.

• Erroldaren datu-basearen lagin bat hautatzea,

zehatza eta osoa dela egiaztatzeko. • Aseguratu gabeko hornidura matematikoen

gutxieneko segurtasun-marjina nahikoa dela berrikustea.

• Erakundeak erabilitako interes-tasa teknikoa

maiatzaren 20ko 92/2007 Dekretuak ezarritako eskakizunetara egokitzen dela egiaztatzea.

• Erakundeak erabilitako interes-tasa teknikoa eta

pasiboen kolektiborako esleitutako zorroaren batez besteko IBT kontrastatzea.

• Kanpo-aktuarioak erakundearekiko duen

independentziaren, bere gaitasun teknikoaren eta Erakundearentzat egiten duen lana BGAEei aplikatu beharreko araudira egokitu izanaren egiaztapena lortzea.

Gure prozedurak egiterakoan auditoria-ebidentzia nahikoak eta egokiak lortu ditugu erakundeak hornidura matematikoengatiko konpromisoen ezarpen eta aurkezpenean aplikatutako hipotesi eta estimazioen arrazoigarritasuna egiaztatzeko.


4

Beste informazio batzuk: Kudeaketa-txostena Gainerako informazioa 2017ko ekitaldiko kudeaketa-txostenari dagokio soil-soilik, eta haren formulazioa Erakundearen Gobernu Batzordearen erantzukizuna da, urteko kontuen parte ez delarik. Urteko kontuei buruz eman dugun auditoria-iritziak ez du eraginik kudeaketa-txostenean. Kontu-auditoriaren araudi erregulatzailean eskatutakoarekin bat etorriz, kudeaketa-txostenaren gainean dugun erantzukizuna betetzeko, urteko kontuen kudeaketa-txostenaren egokitasuna ebaluatu behar dugu eta horri buruzko informazioa eman, kontu horien auditoria egitean erakundeari buruz dakigunetik abiatuta, eta auditoria egitean ebidentzia gisa lortutakoaz bestelako informaziorik eman gabe. Horrez gain, kudeaketa-txostenaren edukia eta aurkezpena aplikatzekoa den araudiarekin bat datozen edo ez ebaluatzeko eta horri buruz informatzeko erantzukizuna bete behar dugu. Egin dugun lanean oinarrituta ondorioztatzen badugu akats materialak egin direla, horren berri eman beharko dugu nahitaez. Egindako lanean oinarrituta, aurreko paragrafoan deskribatutakoaren arabera, kudeaketa-txostenean bildutako informazioa bat dator 2017ko ekitaldiko urteko kontuetan jasotakoarekin, eta haren edukia eta aurkezpena bat datoz aplikatzekoa den araudiarekin. Gobernu Batzordearen erantzukizunak urteko kontuei dagokienez Gobernu Batzordeak urteko kontu erantsiak azaltzeko ardura du, Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen ondarearen, finantza-egoeraren eta emaitzen benetako irudia adieraziz, erakundeari Espainian aplikatu beharreko finantza-informazioko arauzko esparruarekin bat etorriz. Gainera, urteko kontuak iruzur edo erroreen ondoriozko akats materialik gabe prestatzeko beharrezkotzat jotzen duten barne-kontrolaz arduratuko dira. Urteko kontuak prestatzean, Gobernu Batzordeak beren gain hartu behar du Erakundeak jarduneko enpresa gisa jarraitzeko duen ahalmena balioestea, kasuan-kasuan jarduneko enpresarekin zerikusia duten gaien berri emanez, eta jarduneko enpresaren kontabilitate-printzipioa erabiliz, non eta Gobernu Batzordeak Erakundea likidatzeko eta jarduna bertan behera uzteko asmorik ez duen edota beste alternatiba errealistarik ez dagoen. Auditorearen erantzukizunak urteko kontuen auditoriari dagokionez Gure helburua da arrazoizko segurtasun batekin esan ahal izatea urteko kontuek, oro har, iruzur edo erroreen eraginez egindako akats materialik ez dutela, eta gure iritzia biltzen duen auditoria-txosten bat ematea. Arrazoizko segurtasuna segurtasun-maila handia esan nahi du, baina horrek ez du bermatzen Espainian kontu-auditoria arautzeko indarrean dagoen araudiari jarraikiz akats material guzti-guztiak detektatzen dituela. Iruzur edo erroreen eraginez gerta daitezke akatsak, eta materialtzat jotzen da baldin eta, banaka edo multzoka hartuta, arrazoizkoa bada aurreikustea urteko kontuetan oinarrituta erabiltzaileek hartzen dituzten erabaki ekonomikoetan eragina izango dutela. Espainian auditoria-jarduera erregulatzeko indarrean dagoen araudia bete behar duen auditoria den heinean, gure judizio profesionala eman dugu, eta gure jarrera eszeptizismo profesionalean oinarritu da auditoria osoan. Horrez gain:


5

• Iruzur edo erroreen eraginez urteko kontuetan akats materialak izateko arriskuak identifikatu eta balioetsi ditugu, arrisku horiei erantzuteko auditoria-prozedurak aplikatu ditugu eta gure iritzia oinarritzeko moduko auditoria-ebidentzia nahikoa eta egokia lortu dugu. Iruzurraren ondorioz akats material bat ez detektatzeko arriskua handiagoa da errorearen ondorioz gertatutako akats materialen kasuan baino, iruzurrak kolisioa, faltsutzea, nahitako ez-egiteak, nahitako adierazpen okerrak edo barne-kontrola saihestea ekar ditzakeelako berekin.

• Auditoriarentzat garrantzitsua den barne-kontrolaren berri izan dugu zirkunstantzien arabera

egokiak diren auditoria-prozedurak diseinatzeko helburuarekin, eta ez Erakundearen barne-kontrolaren eraginkortasunaren gaineko iritzia emateko asmoarekin.

• Aplikatutako kontabilitate-politikak egokiak eta kontabilitate-estimazioak arrazoizkoak ote

diren ebaluatu dugu, baita Gobernu Batzordeak emandako informazioa ere. • Gobernu Batzordeak jarduneko enpresaren kontabilitate-printzipioa erabiltzea egokia den edo

ez ondorioztatu dugu, eta, lortutako auditoria-ebidentzian oinarrituta, zalantza materialik bazegoen edo ez ondorioztatu dugu, Erakundeak jarduneko erakunde gisa jarraitzeko duen gaitasunaren inguruan zalantza esanguratsuak sorraraz ditzaketen gertaera edo baldintzei loturik. Eskatzen digutenez, zalantza materiala badagoelako ondorioa ateratzen badugu, gure auditoria.txostenean ohartarazi egin behar dugu urteko kontuetan jasotako informazioaz, edo, informazio hori ezagutaraztea egokia ez bada, iritzi aldatu bat eman behar dugu . Gure auditoria-txostenaren egunera arte lortutako auditoria-ebidentzian oinarritu dira gure ondorioak. Alabaina, litekeena da etorkizuneko gertaera edo baldintzen eraginez Erakundeak jarduneko enpresa bat izateari uztea.

• Urteko kontuen aurkezpen orokorra, egitura eta edukia ebaluatu dugu, jakitera emandako

informazioa barne, eta urteko kontuek, azpiko transakzio eta gertaerak irudikatzean, benetako irudi bat ematen ote duten aditzera emanez.

Erakundearen Gobernu Batzordearekin harremanetan jarri gara, besteak beste, honako hauen berri emateko: auditoriaren norainokoa eta auditoria egiteko unea, planifikatutakoak, eta auditoriaren aurkikuntza esanguratsuak, bai eta, auditoria egiten ari ginenean, identifikatutako barne-kontrolaren edozein hutsune esanguratsu. Erakundearen Gobernu Batzordeari jakinarazi dizkiogun arrisku adierazgarrien artean, aldi honetako urteko kontuen auditorian guretzat adierazgarrienak zein diren erabaki dugu, eta, horren ondorioz, horiexek izan dira arrisku adierazgarrienak guretzat. Gure auditoria-txostenean arrisku horiek guztiak deskribatu ditugu, non eta lege- edo arau-xedapenek gaia jendaurrean ezagutzera ematea debekatzen ez duten. PricewaterhouseCoopers Auditores, S.L. (S0242) (Jatorrizkoa espainieraz, Guillermo Caviak sinatua (20552)) 2018ko apirilaren 13a

39

URTEKO KONTUAK

GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA 2017. ekitaldiko urteko kontuak eta kudeaketa-txostena

GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA 2017ko ABENDUAREN 31ko BALANTZEA (Milaka eurotan adierazita)

1

Oharra 2017/12/31 2016/12/31

(*)

A) AKTIBOA A-1) Eskudirua eta bestelako aktibo likido baliokideak 9 167.144 179.649

A-2) Negoziatzeko mantendutako aktibo finantzarioak 9 - -

III. Deribatuak - - A-3) Galdu-irabazien bitartez arrazoizko balioan baloratutako bestelako aktibo finantzarioak 9 1.583.302 1.356.530

I. Ondare-tresnak 946.458 805.983

II. Zorra adierazten duten baloreak 539.027 492.712

III. Tresna hibridoak 97.817 57.835

A-4) Aktibo finantzario salgarriak - - A-5) Maileguak eta kobratzeko partidak 9 49.800 29.542

I. Zorra adierazten duten baloreak 723 270

III. Kreditu-erakundeetako gordailuak 41.043 26.061

V. Gizarte-aurreikuspeneko jarduerako eragiketetan egindako kredituak 247 238

IX. Bestelako kredituak 7.787 2.973 A-6) Mugaegunera arte mantendutako inbertsioak 9 232.291 241.324

A-7) Estaldurako deribatuak - - A-8) Berraseguruaren partaidetza hornidura teknikoetan 11 - -

IV. Bestelako hornidura teknikoa - - A-9) Ibilgetu materiala eta ondasun higiezinetako inbertsioak 8 531 548

I. Ibilgetu materiala 531 548 A-10) Ibilgetu ukiezina 7 8 31

III. Bestelako aktibo ukiezina 8 31 A-11) Taldeko erakundeetako eta elkartuetako partaidetzak 9 45.902 45.020

III. Taldeko erakundeetako partaidetzak 45.902 45.020

A-12) Aktibo fiskalak - - A-13) Bestelako aktiboak 78 92

A-14) Saltzeko mantendutako aktiboak - - AKTIBOA GUZTIRA 2.079.056 1.852.736

(*) Bakarrik eta esklusiboki, konparazio ondorioetarako aurkezten da.

GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA 2017ko ABENDUAREN 31ko BALANTZEA (Milaka eurotan adierazita)

2

Oharra 2017/12/31 2016/12/31

(*) A) PASIBOA A-1) Negoziatzeko mantendutako pasibo finantzarioak 9 - - A-2) Galdu-irabazien bitartez arrazoizko balioan baloratutako bestelako pasibo finantzarioak - -

A-3) Zorrak eta ordaintzeko partidak 9 1.912 2.535

IV. Berraseguru-eragiketetan egindako zorrak 209 262

IX. Bestelako zorrak 1.703 2.273 A-4) Estaldurako deribatuak - -

A-5) Hornidura teknikoak 11 2.031.212 1.812.874

III. Gizarte-aurreikuspeneko jarduerako eragiketetarako hornidura 2.031.212 1.812.874

Hornidura matematikoa 70.601 70.954

Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen

ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak 1.960.611 1.741.920

IV. Prestazioetarako hornidura - -

V. Mozkinetako partaidetzarako hornidura - -

VI. Bestelako hornidura teknikoak - - A-6) Hornidura ez-teknikoak 12 47 47

IV. Bestelako hornidura teknikoak 47 47 A-8) Gainerako pasiboak - - A-9) Saltzeko mantendutako aktiboekin lotutako pasiboak - -

PASIBOA GUZTIRA 2.033.171 1.815.456

B) ONDARE GARBIA B-1) Fondo propioak 10 45.885 37.280

I. Mutua-fondoa 13.734 15.911

III. Erreserbak 23.501 13.673

V. Aurreko ekitaldietako emaitzak - -

VI. Bazkideen bestelako ekarpenak - -

VII. Ekitaldiko emaitza 8.650 7.696

VIII. (Erreserba estabilizaio kontura) - -

B-2) Balio-aldaketen doikuntzak - - B-3) Hartutako diru-laguntzak, dohaintzak eta legatuak - - ONDARE GARBIA GUZTIRA 45.885 37.280

PASIBOA ETA ONDARE GARBIA GUZTIRA 2.079.056 1.852.736


GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA 2017ko ABENDUAREN 31n AMAITUTAKO URTEKO-EKITALDIEI DAGOKIEN GALERA ETA IRABAZIEN KONTUAK (Milaka eurotan adierazita)

3

Oharra 2017 2016 (*)

I. BGAE-EN AURREIKUSPEN-PLANETAKO JARDUEREI LOTUTAKO KONTUA 6.659 5.626

I.1 Ekitaldira egotzitako kuotak, Berrasegurua kenduta 13 82.674 79.331

I.2 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen diru-sarrerak 9.2 17.559 19.046

I.3 Ekarpen definituko gizarte-aurreikuspenari lotutako inbertsioen diru-sarrerak 9.2 489.316 467.590

I.4 Bestelako diru-sarrera teknikoak 13 26 79

I.5 Ekitaldiko prestazioak, Berrasegurua kenduta 13 (40.983) (45.075)

I.6 Bestelako Hornidura Teknikoen aldakuntza, Berrasegurua kenduta (+ edo -) 11 (218.293) (129.693)

I.7 Mozkinetako partaidetza - -

I.8 Ustiapeneko gastu garbiak 13 (1.316) (835)

I.9 Bestelako gastu teknikoak (+ edo -) - -

I.10 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen gastuak 9.2 (11.097) (15.061)

I.11 Ekarpen definituko gizarte-aurreikuspenari lotutako inbertsioen gastuak 9.2 (309.257) (369.756)

I.12 Subtotala (BGAEen Aurreikuspen-planetako jarduerei lotutako Kontuaren emaitza) 13 8.629 5.626

II. BGAE-EN GAINERAKO JARDUEREI LOTUTAKO KONTUA - -

II.1 Ekitaldira egotzitako kuotak, Berrasegurua kenduta - -

II.2 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen diru-sarrerak - -

II.3 Bestelako diru-sarrera teknikoak - -

II.4 Ekitaldiko prestazioak, Berrasegurua kenduta - -

II.5 Bestelako Hornidura Teknikoen aldakuntza, Berrasegurua kenduta (+ edo -) - -

II.6 Mozkinetako partaidetza - -

II.7 Ustiapeneko gastu garbiak - -

II.8 Bestelako gastu teknikoak (+ edo -) - -

II.9 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen gastuak - -

II.10 Subtotala (BGAEen Gainerako jarduerei lotutako Kontuaren emaitza) - -

III. GIZARTE-AURREIKUSPENEKO JARDUEREI LOTU GABEKO KONTUA 21 2.070

III.1 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen diru-sarrerak 9.2 17 10.007

III.2 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen gastuak 9.2 - (7.937)

III.3 Bestelako diru-sarrerak 4 -

III.4 Bestelako gastuak - -

III.5 Subtotala (Gizarte-aurreikuspeneko jarduerei lotu gabeko Kontuaren emaitza) 21 2.070

III.10 EKITALDIKO EMAITZA (I.12+II.10+III.5) 8.650 7.696


GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA ONDARE GARBIAREN ALDAKETEN EGOERA-ORRIA, 2017ko ABENDUAREN 31n AMAITUTAKO URTEKO EKITALDIARI DAGOKIONA (Milaka eurotan adierazita)

4

A) KONTABILIZATUTAKO DIRU-SARRERA ETA GASTUEN EGOERA-ORRIA 2017 2016 (*)

I) EKITALDIKO EMAITZA 8.650 7.696

II) KONTABILIZATUTAKO BESTELAKO DIRU-SARRERAK ETA GASTUAK - -

II.1 Aktibo finantzario salgarriak - -

II.2 Diru-fluxuen estaldura - -

II.3 Atzerriko negozioetan egindako inbertsio garbien estaldura - -

II.4 Kanbio-diferentziak eta bihurketakoak - -

II.5 Kontabilitateko asimetrien zuzenketa - -

II.6 Saltzeko mantendutako aktiboak - -

II.7 Langileriaren epe luzeko lansarietako irabazi / (galera) aktuarialak - -

II.8 Kontabilizatutako bestelako diru-sarrerak eta gastuak - -

III) KONTABILIZATUTAKO DIRU-SARRERAK ETA GASTUAK GUZTIRA 8.650 7.696 (*) Bakarrik eta esklusiboki, konparazio ondorioetarako aurkezten da.

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

ON

DA

RE

GA

RB

IAR

EN A

LDA

KET

EN E

GO

ERA-

OR

RIA

, 201

7ko

AB

END

UA

REN

31n

AM

AIT

UTA

KO

UR

TEK

O E

KIT

ALD

IAR

I DA

GO

KIO

NA

(M

ilaka

eur

otan

adi

eraz

ita)

5

B

) O

ND

AR

E G

AR

BIA

REN

ALD

AK

ETA

GU

ZTIE

N E

GO

ERA

-OR

RIA

Funt

s pr

opio

ak

M

utua

funt

sa

Er

rese

rbak

Aur

reko

eki

tald

ieta

ko

emai

tzak

Baz

kide

en

best

elak

o ek

arpe

nak

Ek

itald

iko

emai

tza

Bal

io-

alda

kete

n do

ikun

tzak

Har

tuta

ko d

iru-

lagu

ntza

k,

doha

intz

ak e

ta

lega

tuak

Guz

tira

2016

. UR

TE A

MA

IER

AK

O S

ALD

OA

(*)

15.9

11

13

.673

-

-

7.69

6

-

-

37.2

80

I. K

onta

bilit

ate-

irizp

idea

k al

datz

eaga

tik e

gin

dire

n do

ikun

tzak

-

-

-

-

-

-

-

-

II. E

rror

eeng

atik

egi

ndak

o do

ikun

tzak

-

-

-

-

-

-

-

-

2017

. UR

TE H

ASI

ERA

KO

SA

LDO

DO

ITU

A

15.9

11

13

.673

-

-

7.69

6

-

-

37.2

80

I. K

onta

biliz

atut

ako

diru

-sar

rera

k et

a ga

stua

k gu

ztira

-

-

-

-

8.

650

-

-

8.

650

II. B

azki

deek

iko

erag

iket

ak

-

-

-

-

-

-

-

-

M

utua

-funt

sare

n ge

hitz

eak

-

-

-

-

-

-

-

-

(-)

Mut

ua-fu

ntsa

ren

gutx

itzea

k -

-

-

-

-

-

-

-

P

asib

o fin

antz

ario

ak o

ndar

e ga

rbi b

ihur

tzea

-

-

-

-

-

-

-

-

N

egoz

io-k

onbi

nazi

o ba

ten

ondo

rioz

onda

re g

arbi

an s

ortu

tako

-

-

-

-

-

-

-

-

ge

hiku

ntza

(mur

rizte

a)

-

-

-

-

-

-

-

-

B

azki

deek

iko

best

elak

o er

agik

etak

-

-

-

-

-

-

-

-

III. O

ndar

e ga

rbia

ren

best

elak

o al

daku

ntza

k (2

.177

)

9.82

8

-

-

(7.6

96)

-

-

(4

5)

O

ndar

e ga

rbik

o pa

rtide

n ar

teko

tras

paso

ak

(2.1

77)

2.

177

-

-

-

-

-

-

B

este

lako

ald

akun

tzak

-

7.

651

-

-

(7

.696

)

-

-

(45)

2017

. UR

TE A

MA

IER

AK

O S

ALD

OA

(*)

13.7

34

23

.501

-

-

8.65

0

-

-

45.8

85

(*

) Bak

arrik

eta

esk

lusi

boki

, kon

para

zio

ondo

rioet

arak

o au

rkez

ten

da.

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

O

ND

AR

E G

AR

BIA

REN

ALD

AK

ETEN

EG

OER

A-O

RR

IA, 2

016k

o A

BEN

DU

AR

EN 3

1n A

MA

ITU

TAK

O U

RTE

KO

EK

ITA

LDIA

RI D

AG

OK

ION

A

(Mila

ka e

urot

an a

dier

azita

)

6

Fu

nts

prop

ioak

M

utua

funt

sa

Er

rese

rbak

Aur

reko

eki

tald

ieta

ko

emai

tzak

Baz

kide

en

best

elak

o ek

arpe

nak

Ek

itald

iko

emai

tza

Bal

io-

alda

kete

n do

ikun

tzak

Har

tuta

ko d

iru-

lagu

ntza

k,

doha

intz

ak e

ta

lega

tuak

Guz

tira

2015

. UR

TE A

MA

IER

AK

O S

ALD

OA

(*)

15.9

11

19

.920

-

-

(6.2

42)

-

-

29

.589

I. K

onta

bilit

ate-

irizp

idea

k al

datz

eaga

tik e

gin

dire

n do

ikun

tzak

-

-

-

-

-

-

-

-

II. E

rror

eeng

atik

egi

ndak

o do

ikun

tzak

-

-

-

-

-

-

-

-

2016

. UR

TE H

ASI

ERA

KO

SA

LDO

DO

ITU

A

15.9

11

19

.920

-

-

(6.2

42)

-

-

29

.589

I. K

onta

biliz

atut

ako

diru

-sar

rera

k et

a ga

stua

k gu

ztira

-

-

-

-

7.

696

-

-

7.

696

II. B

azki

deek

iko

erag

iket

ak

-

-

-

-

-

-

-

-

M

utua

-funt

sare

n ge

hitz

eak

-

-

-

-

-

-

-

-

(-)

Mut

ua-fu

ntsa

ren

gutx

itzea

k -

-

-

-

-

-

-

-

P

asib

o fin

antz

ario

ak o

ndar

e ga

rbi b

ihur

tzea

-

-

-

-

-

-

-

-

N

egoz

io-k

onbi

nazi

o ba

ten

ondo

rioz

onda

re g

arbi

an s

ortu

tako

-

-

-

-

-

-

-

-

ge

hiku

ntza

(mur

rizte

a)

-

-

-

-

-

-

-

-

B

azki

deek

iko

best

elak

o er

agik

etak

-

-

-

-

-

-

-

-

III. O

ndar

e ga

rbia

ren

best

elak

o al

daku

ntza

k -

(6

.247

)

-

-

6.24

2

-

-

(5)

O

ndar

e ga

rbik

o pa

rtide

n ar

teko

tras

paso

ak

-

-

-

-

-

-

-

-

B

este

lako

ald

akun

tzak

-

(6

.247

)

-

-

6.24

2

-

-

(5)

2016

. UR

TE A

MA

IER

AK

O S

ALD

OA

(*)

15.9

11

13

.673

-

-

7.69

6

-

-

37.2

80

(*

) Bak

arrik

eta

esk

lusi

boki

, kon

para

zio

ondo

rioet

arak

o au

rkez

ten

da.

GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA DIRU-FLUXUEN EGOERA-ORRIA, 2017ko ABENDUAREN 31n AMAITUTAKO URTEKO EKITALDIARI DAGOKIONA (Milaka eurotan adierazita)

7

2017 2016 (*) A) USTIAPEN-JARDUERETAKO DIRU-FLUXUAK A.1) Gizarte-aurreikuspeneko jarduera 1. Kuota-kobrantzak 86.745 83.364 3. Lagatako berraseguruaren kobrantzak 4.220 3.718 4. Lagatako berraseguruaren ordainketak (4.071) (4.033) 5. Prestazioen ordainketak (44.950) (48.544) 7. Ustiapeneko bestelako kobrantzak (4.985) 5.792 8. Ustiapeneko bestelako ordainketak (2.845) (2.714) 9. Aurreikuspen-jarduerako diru-kobrantzak guztira (1+3+7)=I 85.980 92.874 10. Aurreikuspen-jarduerako diru-ordainketak guztira (4+5+8)=II (51.866) (55.291) A.2) Bestelako ustiapen-jarduerak 3. Bestelako jardueretako kobrantzak - - 4. Bestelako jardueretako ordainketak - - 5. Bestelako ustiapen-jardueretako diru-kobrantzak guztira (3) = III - - 6. Bestelako ustiapen-jardueretako diru-ordainketak guztira (4) = IV - - A.3) Ustiapen-jardueretako diru-fluxuak guztira (I+II+III+IV) 34.114 37.583 B) INBERTSIO-JARDUERETAKO DIRU-FLUXUAK B.1) Inbertsio-jardueretako kobrantzak 1. Ibilgetu materiala - - 2. Ondasun higiezinetako inbertsioak - - 3. Aktibo ukiezinak - - 4. Tresna finantzarioak 1.089.874 572.144 5. Taldeko erakundeetako, talde anitzekoetako eta elkartuetako partaidetzak - 6. Kobratutako interesak 38.159 37.180 7. Kobratutako dibidenduak 7.437 6.669 8. Negozio-unitatea - - 9. Inbertsio-jarduerarekin erlazionatutako bestelako kobrantzak - - 10. Inbertsio-jardueretako diru-kobrantzak guztira (1+2+3+4+5+6+7+8+9)=VI 1.135.470 615.993 B.2) Inbertsio-jardueretako ordainketak 1. Ibilgetu materiala (43) (57) 2. Ondasun higiezinetako inbertsioak - 3. Aktibo ukiezinak (6) (36) 4. Tresna finantzarioak (1.182.040) (647.204) 5. Taldeko erakundeetako, talde anitzekoetako eta elkartuetako partaidetzak - 6. Negozio-unitatea - 7. Inbertsio-jarduerarekin erlazionatutako bestelako ordainketak - 8. Inbertsio-jardueretako diru-ordainketak guztira (1+2+3+4+5+6+7) = VII (1.182.089) (647.204) B.3) Inbertsio-jardueretako diru-fluxuak guztira (VI - VII) (46.619) (31.304)

GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA DIRU-FLUXUEN EGOERA-ORRIA, 2017ko ABENDUAREN 31n AMAITUTAKO URTEKO EKITALDIARI DAGOKIONA (Milaka eurotan adierazita)

8

2017 2016 (*) C) FINANTZAKETA-JARDUERETAKO DIRU-FLUXUAK C.1) Finantzaketa-jardueretako kobrantzak 1. Pasibo subordinatuak - - 2. Mutua-funtsaren handitzeagatiko kobrantzak - - 3. Bazkideen ekarpenak - - 5. Finantzaketa-jarduerarekin erlazionatutako bestelako kobrantzak - - 6. Finantzaketa-jarduerako diru-kobrantzak guztira (1+2+3+5) =VIII - - C.2) Finantzaketa-jardueretako ordainketak 2. Ordaindutako interesak - - 3. Pasibo subordinatuak - - 4. Bazkideei ekarpenak itzultzeagatiko ordainketak - - 5. Bazkideen ekarpenen itzulketa - - 7. Finantzaketa-jarduerarekin erlazionatutako bestelako ordainketak - - 8. Finantzaketa-jardueretako diru-ordainketak guztira (2+3+4+5+7) =IX - - C.3) Finantzaketa-jardueretako diru-fluxuak guztira (VIII - IX) - - Kanbio-tasen aldaketen eragina (X) - - Eskudiruaren eta baliokideen gehitzea / gutxitzea guztira (A.3+B.3+C.3+-X) (12.505) 6.279 Ekitaldi-hasierako eskudirua eta baliokideak 179.649 173.370 Ekitaldi-amaierako eskudirua eta baliokideak 167.144 179.649 Ekitaldi-amaierako eskudiruaren eta baliokideen osagaiak 1. Kutxa eta bankuak 164.200 174.425 2. Bestelako aktibo finantzarioak 2.944 5.224 3. Ikustean itzuli beharreko bankuko zorpekoak - -

Eskudirua eta baliokideak guztira ekitaldi-amaieran (1+2+3) 167.144 179.649


GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA 2017ko ABENDUAREN 31n AMAITUTAKO EKITALDIARI DAGOKION MEMORIA

9

1. Erakundeari eta haren jarduerari buruzko informazio orokorra Eraketa Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea (aurrerantzean Erakundea edo Geroa), 1996ko urtarrilaren 9an eratu zen, Geroa Pentsioak, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea izenpean, 2016ko ekainaren 1ean aldatuz deitura gaur egungoarengatik. Erakunde honen sustatzaileak Gipuzkoako Enpresarien Elkartea (ADEGI), Eusko Langileen Alkartasuna/Solidaridad de trabajadores Vascos (ELA/STV), Langile Abertzaleen Batzordeak (LAB), Gipuzkoako Metalaren arloko Comisiones Obrerasen Estatuko Federazioa (CCOO) eta Gipuzkoako UGTren Estatuko Federazio Siderometalurgikoa izan ziren, eta guztiek bazkide sortzaile gisa jarduten dute. Erakundeak 1996ko urtarrilaren 1etik aurrera dihardu lanean, eta bere egoitza soziala Donostian du. 2015 ekitaldian, urriak 27ko 203/2015 dekretua argitaratu zen. Dekretu honen bidez, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko otsailak 23ko 5/2012 legearen erreglamendua onartzen da, 87/1984 eta 92/2007 dekretuak partzialki derogatu zituena. 2016ko ekitaldian, entitatearen jarduera, otsailak 23ko Borondatezke Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko 5/2012 legearen eta Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen otsailak 23ko 5/2012 legearen Erreglamendua onartarazi zuen urriak 27ko 203/2015 dekretuaren preskripzioen menpe egon da. Gainera, otsailak 20ko 87/1984 eta maiatzak 29ko 92/2007 dekretuak aplikatu zaizkio (203/2015 dekretuarekin derogatuak izan ez diren atalak), 2009ko apirilak 29ko Aginduagatik eta Aseguru entitateen Kontabilitate Plana B.G.A.E-en berezitazunetara egokitzea onartzen duen martxoak 16ko 86/2010 dekretuarengatik. 2012ko martxoaren 6an Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian otsailak 23ko Borondatezko Gizarte-Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko 5/2012 legea argitaratu zen. Lege honek, urriaren 27ko 25/1983 legea derogatu zuen. Erakundeek lege berria aplikatu behar zuten, Euskal Herriko Agintzaritzaren Aldizkarian argitaratu eta egun batera. Baina, Estatuko abokatutzak, Gobernuko Presidentearen ordezkaritzan 5/2012 legeko 12 artikuluren aurka errekurtsoa ezarri zuen, konstituzioaren aurka joateagatik. Auzitegi Konstituzionalak errekutso hau aztertu zuen, 12 artikulu hauen aurka: 14.a-2, 19.2, 28, 23.1.a), 24, 26.1, 32.1, 46.2, 57.2, 58.1.c), 58.2 eta 60.1. 2014ko ekainaren 12an, Auzitegi Konstituzioalak 97/2014 sententzia diktatu zuen, partzialki admitituz inkonsituzionala zenaren errekurtsoa, eta ondorioz, nuloak eta inkonstituzionalak deklaratuz ondorengo artikuluak 14.a-2, 19.2, 22, 23.1.a), 32.1, 46.2, 58.1.c), 58.2 y 60.1. Gobernu batzordeak eta zuzendaritzak egindako interpretazioaren ondorioz, Euskadiko Gobernuaren araudiak guztiz indarrean jarraitzen du borondatezko gizarte-aurreikuspeneko erakundeetan, aurreikuspeneko aktibitatea aurrera eramaten duten entitateentzat, Geroa Pentsioak-en kasuan bezala. Irizpide hau baieztatua izan da 2014ko abenduaren 2an, Finantza eta Ogasun Departartamentuak egun horretan emititutako komunikatu baten bidez. Bertan adierazten da “finantza informazioari dagokionez, aseguru aktibitaterik betetzen ez duten Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeak, indarrean duten araudia maiatzaren 29ko 92/2007ko dekretua, 2009ko apirilaren 29ko Agindua, 2007/02 Dekretua eta martxoak 16ko 2010/86 Dekretua dira (gaur egun araudi hau, 87/1984 eta 92/2007 Dekretuak partzialki derogatu dituen eta Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko otsailak 23ko 5/2012 legearen Erreglamendua onartzea ekarri duen urriak 27ko 203/2015 Dekretuaren edukiarekin osatua dago). 2015eko abenduaren 9an urriak 27ko 203/2015 Dekretua argitaratu zen Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian. Dekretu honen bidez, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko otsailak 23ko 5/2012 Legearen Erreglamendua onartzen da eta honek maiatzak 29ko 92/2007 Dekretuaren zenbait xedapen eta otsailak 20ko 87/1984 Dekretua derogatzen ditu, 12, 16 eta 31 artikuluak izan ezik (92/2007 Dekretuarekin aurrez eraldatuak).


10

Urriak 27ko 203/2015 Dekretuaren bidez onartutako Erreglamendua 2016ko urtarrilak 1ean jarri da indarrean, Dekretuko hamargarren azken xedapenean jasotako ondorengo salbuespenekin:

• Bigarren azken xedapena, administrazioko gastu maximoen mugari buruzkoa, 3 hilabetera sartu da indarrean.

• Bizi zikloko inbertsio estrategiei buruzko 43 eta 44 artikuluen edukia, 24 hilabetetara exigitu ahal izango da, Hirugarren Xedapen Iragankorrak 2016ko urtarrilak 1 baino lehen onartutako Aurreikuspeneko Erakundeei buruz zehaztutakoa kontuan izanda. Erakundearen Batzar Orokorrak, 2016ko apirilaren 29an, bizi ziklorako estrategiarik ez ezartzea erabaki zuen, 203/2015 dekretuko 44. Artikuluko 2. Atalean babestuta, abantaila eta desabantailen txostena Gobernu Batzordeari dagokioen bezala aurkeztu ondoren.

• Gobernu onaren Politikari eta funtsezko zereginei buruz, erreglamenduko II. Tituluko X kapituluan adierazitakoa, 24 hilabete igaro ondoren exigitu ahal izango da.

• Erreglamenduko 51. Artikuluan bazkideei eta onuradunei buruz adierazitakoa, 12 hilabete igaro ondoren exigitu ahal izango da.

2017ko abenduaren 31n indarrean dagoen BGAEei buruzko Erregelamenduak eta Dekretuak nahitaez bete beharreko honako arauak ezartzen dituzte, besteak beste: (a) BGAEen administrazio-gastuak haien estatutuetan kontsignatutakoak izango dira. Ekarpen-

sistema definituaren mende diharduten entitateen kasuan, berriz, aurreikuspen-plan bakoitzari lotzen zaion ondarearen eta horren etekinen arabera ezarriko dira. Haatik, urteko konputuan, ezin izango dira inola ere honako muga hauek gainditu:

• Planari lotzen zaion ondarearen arabera soilik kalkulatzen direnean, ondarearen % 1,6

besterik ez (2016ko martxoaren 31 arte, muga %2ra arte iristen zen). • Bi aldagaiak erabiltzen direnean, lotzen zaion ondarearen % 1 eta etekinen % 10. 2017ko Martxoaren 31ko Batzar Nagusiak, Erakundeak ondare atxikiaren gainean% 0,37, gehienez (% 0,37 2016ko ekitaldian), finkatu ditu administrazio-gastuak, inbertsio kolektiboko instituzioetako eta arrisku-kapitaleko entitateetako inbertsioetako berezko gastuak barnean hartu gabe.

(b) Aktiboetako inbertsioa honako dibertsifikazio, barreiadura eta kongruentziako irizpideen arabera egin beharko da:

• Aurreikuspen-plan bakoitzaren aktiboaren % 70, gutxienez, honako aktibo egokietan

inbertituko da: • Ekonomi Lankidetza eta Garapeneko Erakundearen esparruan erregulatutako

merkatuetan, negoziaziorako onartutako errenta finkoko eta aldagarriko balioak eta eskubideak.

• Inbertsio kolektiboko erakundeetako akzioetan eta partaidetzetan, 85/611/EEE eta

aurrerantzeko aldaketak arteztarauak eta inbertsio kolektiboko instituzioei buruzko 35/2003 Legeak araututako zenbait baldintza betetzen dituzten inbertsio higigarriko funtsetan.


11

• Ageriko gordailuetan edo hamabi hilabeteko epea edo epe txikiagoa duten

gordailuetan. Ogasun eta Finantza Kontseiluaren, 2013ko maiatzaren 21eko aginduak eta maiatzaren 29ko 92/2007 dekretuko 11.8 artikuluak, aktibo baliagarriak kontsideratzen ditu borondatezko gizarte aurreikuspeneko erakundeak zazpi urtetik beherako finantza entitateen gordailuetan, beti ere bere egoitza Europa batasunean izanik, gordailuak ELGA herritako dibisetan izanik, hauek finantza entitateen pasiboan jasotzen direlarik eta martxoaren 19ko 183/2013 Dekretuak arauturako ETEn, gizabanako enpresaburua eta langile autonomoei zuzendutako 2013ko laguntzaren barneko programan daudelarik.

• Ondasun higiezinetan eta higiezinen gaineko eskubide errealetan. • Hipoteka-kredituetan, baldin eta lehen hipoteka bada. • Merkatu antolatuetan negoziatutako finantza-tresna eratorrietan.

• Aktiboak behar beste dibertsifikatuta egongo dira, eta merkatu erregulatuetan kotizatzen

duen enpresa bateko aktiboetan egindako inbertsioak ezin izango du Erakundearen aktiboaren % 5etik gorakoa izan, ezta % 10etik gorakoa talde bereko enpresek jaulkitako aktiboetan ere. Muga horiek finantza-tresna eratorrietan izango dira aplikagarriak.

• BGAEek ezin izango dute beren aktiboaren % 2 baino gehiago inbertitu enpresa berak

jaulkitako kotizatu gabeko balioetan, ezta % 4 baino gehiago talde bereko enpresek jaulkitako balioak direnean ere.

• Aurreikuspen-planen babesleek edo sustatzaileek jaulkitako kotizatu gabeko balioetan

egindako inbertsioak ezin izango du planaren guztizko aktiboen % 2 gainditu. • Higiezinetan egindako inbertsioak ezin izango du planaren guztizko aktiboaren % 20a

gainditu, eta higiezin bakar batek ezin izango du aurreikuspen-planaren aktiboaren % 10a gainditu.

• Arrisku-kapitaleko sozietateek jaulkitako balioetan egindako inbertsioak ezin izango du

jaulkitako titulu guztien edo zirkularizazioan dauden partizipazioen % 20a gainditu, balio izendunean.

• Inbertsio kolektiboko erakunde bakar bateko inbertsioa, aktiboen titularizazioko funtsa,

edo inbertsio higigarriko funtsa ezin izango da inola ere plan bakoitzaren aktiboaren % 20ra iritsi.

(c) Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakunde batek erretirorako, heriotzarako, ezintasun

iraunkorrerako, denbora luzeko langabeziarako edo gaixotasun larrirako aurreikuspen-planen ondoriozko jarduerak garatzeaz gain, beste mota bateko jarduerak ere garatzen dituenean, argi eta garbi mugatu beharko ditu jarduera horiekin lotzen diren aktiboak eta pasiboak. Ezin izango da, inola ere, jardueren artean eskubideak eta betebeharrak eskualdatu.

(d) Gobernu Batzordeak inbertsio-printzipioen deklarazio idatzi baten bidez onartuko du

Erakundearen inbertsio-politika. Hiru urtean behin, gutxienez, berraztertuko da. Entitateko Gobernu Batzordeak, 2015eko abenduaren 17ko biltzarrean gaur egun indarrean

dagoen inbertsio-printzipioen deklarazioa onartu zuen, non konzentrazio mugak aktualizatu ziren eta mugaegunera arte mantendutako inbertsioen baldintzat aldatu ziren. Bestalde, 2016ko abenduaren 15ean egindako Gobernu batzarrean Gizartearekiko arduratsua den Inbertsio Politikak onartu ziren, gizarte, ingurumen, etika eta gobernu korporatiboen ardurak kontuan hartuz beraien politiketan.


12

Halaber, 2017ko abenduaren 14an ospatu zen Gobernu Batzordean, IPDn ( Inbertsio Printzipioen Deklarazioa) aldaketa bat onetsi da, inbertsioen limiteari eta Gobernu Korporatiboko txostenean azaltzen diren printzipioei lotuta.

(e) Kontingentziak estaltzeko, Aurreikuspeneko plan bat baino gehiago eratu dituzten B.G.A.E.-k,

kudeaketa, erregistro eta kontabilizazio barne prozesu bat burutu beharko dute. Barne kudeaketa honek, plan bakoitzari obligazio eta eskubideak modu independentean egozteko aukera eman behar du.

2016ko Ekainaren 1ean Gobernu Batzordeak, indarrean zegoen Aurreikuspeneko Planen

Erreglamenduaren aldaketa onartu du, Geroa Pentsioak, Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea deitura izatera pasaz. Bestalde, aipatutako Plana GEROA I Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Plana deitzera pasatzen da (aurrerantzean, Geroa I PPSE) 2017ko urtarrilak 1etik aurrera. Plan honetan, bazkide aktiboak, suspentsoan daudenak eta data horretan biziarteko errenta kobratzen ari diren bazkide pasiboak integratuko dira (2. oharra).

Bestalde, 2016ko ekainaren 1eko Gobernu Batzorde berean, Aurreikuspen plan berri baten

integrazioa onartu zen, GEROA II Enpleguko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Plana deiturikoa (aurrerantzean, Geroa II PPSE). Bertan, aldi baterako errenta edo biziarteko errenta diferitua kobratzeko eskubidea duten bazkide pasiboak integratzen dira (2. oharra). Erreglamendu hau 2017ko urtarrilaren 1ean jarri da indarrean.

Bi aldaketak 2016ko ekainaren 16an onartuak izan ziren ezohiko batzarrean. 2017ko Urriaren 17an, Eusko Jaurlaritzako Ogasun eta Ekonomia saileko Finantza Politikako zuzendaritzak, urriaren 17ko 96/2017 ebazpena igorri du, aipatutako aldaketak onartzen dituena, baita ere bere inskripzioa Euskadiko Borondatezko Gizarte-Aurreikuspeneko Erakundearen erregistroan. Erakundeko Aurreikuspen planek, aktiboen identifikazio egoki bat mantentzen du, zeinek plan bakoitzeko bazkide eta onuradunen eskubide ekonomikoen zehaztapen zehatza ahalbidetzen duen.

(f) Arrisku biometrikoak bere gain hartzen dituzten eta/edo inbertsioaren emaitza edo prestazioen

maila jakin bat bermatzen duten Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeek behar besteko hornidura teknikoak eratu beharko dituzte –bere gain hartutako betebeharrekiko behar bestekoak–. Hornidura teknikoen gutxieneko zenbatekoa kalkulatzeko, etorkizuneko metodo aktuarial zuhurrak erabiliko dira, betiere Erakundearen pentsio-modalitateen araberako ekarpenen eta prestazioen arloko konpromisoak kontuan izanik. Zenbateko horrek nahikoa izan beharko du aribideko prestazioak finantzatzeko eta bazkide arruntek sortarazitako pentsio-eskubideen ondoriozko konpromisoak islatzeko. Era berean, zuhurtziaz hautatuko dira pasiboak baloratzeko hipotesi ekonomikoak eta aktuarialak.

(g) Hornidura-planari esleitutako inbertsioen errentagarritasuneko barne-tasaren arabera finkatuko

da hornidura teknikoak kalkulatzeko erabilitako interes teknikoko tasa. Haatik, ezin du ehuneko hiru puntutan gainditu hornidura teknikoak finkatzeko aurreikusitako inflazio-hipotesia, eta gehienez ere % 5ekoa izango da.

(h) Ondorio horietarako landutako azterlan aktuarialetan zehaztu diren hornidura teknikoak

estaltzeko behar beste aktibo egokiak mantendu beharko dituzte Erakundeek. Hiru urtez jarraian beharrezko hornidura teknikoak estaltzeko eratutako funtsik ez badago –edo ekitaldi jakin batean dauden funtsak estaldura horren zenbatekoaren % 90etik beherakoak badira–, erakundeak nahitaez landu beharko du berrorekatze-plana. Edonola ere, plan hori Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza Sailaren onespenaren mende egongo da.


13

(i) Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeetako batzuen aurreikuspen-planek bere gain

hartzen dute arrisku biometrikoen estaldura, edo inbertsioaren emaitza, edo prestazioen maila jakin bat. Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakunde horiek etengabe mantendu beharko dituzte aktibo gehigarriak erreserba gisa –beren hornidura teknikoak gauzatzen diren aktiboetarako gehigarriak alegia–. Aktibo horiek aurreikus daitekeen konpromiso oroz libre izango dira, eta aurreikusitako eta benetako gastu eta prestazioen arteko desbideratzeak estaltzeko erabil daitekeen kaudimen-marjina gisa izango dira baliagarriak. Kaudimen-marjinak aurreikuspen teknikoen % 4ko zenbatekoa izan beharko du gutxienez. 2017ko abenduaren 31n eta urteko kontu hauen formulazio datan, entitateak baldintza hauek betetzen ditu (21. oharra).

(j) Aportazio zehaztua duten Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko planak dituzten B.G.A.E-

entzat Segurtasun Marjinak, bazkideak inbertsioen arriskua onartzen duten aportazio zehaztuko aurreikuspeneko planei atxikitako horniduren %0,125ekoa izan behar du gutxienez. Segurtasun marjina, bere osotasunean eratuta egon beharko du ekitaldi bakoitzaren amaieran. Segurtasun marjina 10 ekitalditan eratuko da gehienez, 2016ko ekitalditik aurrera, urteko zenbatekoaren hamarreko batekin gutxienez. 2017ko abenduaren 31n eta urteko kontu hauen formulazio datan, entitateak baldintza hau betetzen du (21. oharra).

(k) Gutxieneko Funts Mutuala 50.000€tan ezartzen da eta guztiz ordainduta egon behar du.

Memoriako 10. oharrean bazkide babesleak ordaindutako Funts Mutualaren zenbatekoa adierazten da. Zenbatako honek, eskatutako gutxieneko zenbatekoa betetzen du 2017ko abenduaren 31n.

Memoriako 20. oharrean, araudiak eskatzen dituen inbertsio, dibertsifikazio, negoziabilitate eta likidezia portzentajeen betetze gradua zehazten da. 2016ko ekainaren 16an ospatutako Ezohiko Batzar Orokorrean, estatutuak Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko otsailak 23ko 5/2012 legearen aginduetara eta garatzen duen erreglamendua onartzen duen, urriak 27ko 203/2015 Dekretura egokitzea onartu zen. 2017ko ekitaldian, Eusko Jaurlaritzak, aipatutako aldaketak onartu ditu, baita ere bere inskripzioa Euskadiko Borondatezko Gizarte-Aurreikuspeneko Erakundearen erregistroan. Objektu soziala Eusko Jaurlaritzako Justizia, Ekonomia, Lan eta Gizarte Segurantzako Sailaren Lan eta Gizarte Segurantza Zuzendaritzak 1995eko azaroaren 27an Erakundea eratzea onartu zuen, baita Erakundearen estatutuak ere. Horrez gain, Erakundea Euskadiko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen Erregistroan 178-G zenbakiarekin inskribatzea onartu zuen. Estatutuetan jasotzen den moduan, Erakundearen gobernua, izaera orokorrez, Batzar Nagusiaren eta Gobernu Batzordearen esku dago. Batzar Nagusia honako hauek osatzen dute: Gobernu Batzordeko kideek, bazkide babesleen 53 ordezkarik, eta bazkide arrunt edo osoen 53 ordezkarik. Gobernu Batzordea, berriz, 26 kidek osatzen dute: bazkide babesleen 13 ordezkarik eta zenbakiko bazkideen 13 ordezkarik. Estatutuen arabera Erakundea irabazi asmorik gabeko erakunde bat da, eta bere jardun-esparrua Euskal Autonomia Erkidegoa da. Honako hauek dira Erakundearen helburuak: • Bazkide arrunt edo osoak honako kontingentzietan babestea: erretiroan, ezintasunean eta

heriotzan –azken hori alarguntzaren eta zurztasunaren adarretan–, eta beste batzuk, halakorik badago. Horiei –bazkide pasibo gisa onartzen direnean– edo horien onuradunei ordainduko zaizkie dagozkien pentsioak eta ekonomia-prestazioak.

• Bere bazkideen gizarte-aurreikuspeneko aurrezpena sustatzea, eta haien eskubideak

babestea.


14

Erakundearen sorreran aintzat hartzen den gizarte-aurreikuspeneko araubidea Gipuzkoako industria siderometalurgikorako hitzarmen kolektiboan nahitaez bete beharreko gisa itundutakoaren ondorioz sortu da. Guztia Langileen Estatutuaren 83. artikuluak finkatzen duenaren hedaduraren barruan egin da, 1994ko ekainaren 20ko Legearen 39.2. artikuluan ezarritakoaren indarrez. Gaur egun, lege hau urriak 30eko 8/2015 errege-dekretu legegilearen lehenengo xedapen derogatzaile bakarraren ondorioz derogatua aurkitzen da (gaur egun, aipatutako 8/2015 errege-dekretu legegilearen 43. Artikulua). Erakundeko bazkideak hiru motakoak izango dira: sustatzaile eratzaileak, babesleak eta zenbakikoak (horiek jardunean edo etenean egon daitezke). Hona bazkideen ezaugarri nagusiak: • Bazkide eratzaile sortzaileak Gipuzkoako Entrepresarien Elkartea (ADEGI) eta ELA, LAB,

CCOO eta UGT sindikatuak dira. Horien xedea, ondorio horietarako, gizarte-aurreikuspen osagarriaren bidez aurrezpena sustatzea da.

• Bazkide babesleak dira eta izango dira adierazten diren atxikimendu-arauak betetzen dituzten

eta Erakundea eusteko eta garatzeko ahaleginean laguntzen duten bazkideak. Horretarako, Erakundean barne hartzen diren bazkide arrunt edo bazkide oso gisa langileen kolektiboaren izenean eta kontura dagozkien ekarpenak egiten dituzte.

Zehazki honako hauek izango dira bazkide babesle: 1995eko abenduaren 1eko akordio-hitzarmenaren (1996ko urtarrilaren 3ko GAO) –edo hau ordezkatuko duten beste batzuen– aplikazio-esparruaren barruan dauden Gipuzkoako sektore siderometalurgikoaren sozietateak, enpresak eta langileak, nahitaez barnean hartzen direnak –Erakunde honen esparruan, aurrerago banan-banan berretsi edo onartu behar izan gabe–; gaur egun eta aurrerantzean izaera berdineko beste akordio batzuen indarrez honako prestazio-erregimen honen barnean hartu behar diren ekonomia-jarduerako beste sektore batzuetako sozietateak eta enpresak; eta Euskal Autonomia Erkidegoan hitzarmen kolektiborik ez duten eta beren borondatez atxikitzen diren enpresak ere –Erakundeko gobernu-organoek onartu ondoren–.

• Jarduneko bazkide arrunt edo bazkide oso izango dira: erregimen honen mende nahitaez

dauden Gipuzkoako sektore siderometalurgikoko enplegatu eta langile guztiak –Gipuzkoako sektore siderometalurgikoko industriarako akordio-hitzarmenean, edo ordezkatzen duen beste batean ezarritakoaren ondorioz–, banan-banan edo aurrerago berretsi behar izan gabe; izaera bereko akordioen ondorioz, izaera lotesle beraz atxikitzera behartuta dauden beste enpresa batzuetako enplegatu eta langile guztiak; eta beren borondatez Erakundera atxikitzen diren enpresetako enplegatu eta langile guztiak –azken kasu horretan Erakundearen gobernu-organoek onartu ondoren–.

• Eteneko bazkide arrunt edo bazkide oso izango dira: bazkide babeslearekin lan-harremana

eteteagatik ekarpena erabat eten duten bazkideak –etendura eragin duen kausaren aurretik–, nahiz eta eskubideak mantentzen dituzten.

• Entitateko bazkide pasibo dira: dagozkien prestazioak (erretiroa eta ezintasuna) jasotzeko

eskubidea izanik, Erakundeko Estatutuetan eta Erregelamenduan izaera hori onartuta duten eta zenbakiko bazkide edo bazkide arrunt izan diren pertsona fisikoak.

Onuradun izango da: hildako bazkide arruntaren edo bazkide osoaren edo bazkide pasiboaren kausadun den aldetik Erakundearen aurrean ekonomia-eskubideen hartzekodun bihurtzen dena. Izaera hori izango dute Erakundearen araudian ezarritako ordenaren arabera izendatutako pertsonek.


15

Honez gain, eta prestazioen ordainketei egokitzeko, 2014ko abenduaren 9an erakundeko Gobernu Batzordeak eta 2015eko urtarrilaren 13ko Ez ohiko Batzar Nagusiak, entitateko Estatutu eta Prestazio araudian aldaketa batzuk onartu zituzten. Aldaketa hauek indarrean sartuko dira, Ogasun eta Herri Administrazio sailburuak onartzen duenean. Erankundearen gomendio batzuei jarraiki, 2015eko apirilak 15eko Batzar Nagusiak eta 2015eko ekainaren 29ko Gobernu Batzordeak aldaketak Prestazioen aldaketak berretsi zituzten. Politika Finantzarioko eta Eusko Jaurlaritzaren Ogasun eta Finantza Sailaren Errekurtso Instituzionaletako Zuzendaritzak Prestazio araudi hori 2015eko ekainaren 30ean onartu zuen, hala nola, Euskadiko Borondatezko Aurreikuspen Sozialeko Entitate Erregistroan izen ematea, eraginkortasun guztia hartuz 2015eko uztailaren batetik aurreta (2.oharra). Azkenik, urriaren 8ko Gobernu-Batzordeak eta 2015eko abenduaren 17an ospatutako Ez-Ohiko Batzar Orokorrak Entitatearen Prestazio Araudirako Estatutuen egokitzeari buruzko aldaketa zehatzak onartu zituzten. 2016ko urtarrilaren 11n, Politika Zuzendaritzako eta Eusko Jaurlaritzaren Ogasun eta Finantza Sailaren Errekurtso Instituzionalak 1/2016 Erabakia igorri du, zeinetan, Entitatearen Estatutuetako aipatutako aldaketa, eta Euskadiko Borondatezko Aurreikuspen Sozialeko Entitate Erregistrorako bere izen-ematea onartzen dituen. 2017ko ekitaldian 9.319 enpresa ziren Erakundeko bazkide babesle eta 108.365 pertsona ziren bazkide arrunt edo osoak (9.390 enpresa eta 105.235 bazkide arrunt edo oso, 2016ko abenduaren 31n). Erakundean barne hartzen diren sektoreen arabera honela banatzen da bazkideen kopurua:

Bazkide babesleak Bazkide arrunt edo

osoak 2017 2016 2017 2016 Zeramika 10 8 260 233 Larru arloko merkataritza 98 98 490 492 Metal arloko merkataritza 849 868 6.098 6.032 Eraikuntza 851 872 6.197 6.167 Hornitegiak 63 60 912 853 Zuraren industria 250 251 1.551 1.498 Altzarien industria 49 47 471 428 Titulartasun publikoko kirol-instalazioak 24 22 337 383 Garbiketa 310 301 8.112 8.087 Lokalak, ikuskizunak eta kirola 182 175 2.610 2.334 Fruten handizkariak 22 21 176 157 Okindegiak 169 179 2.085 2.093 Papera eta kartoia 16 15 1.140 1.117 Siderometalurgikoa 2.719 2.732 50.279 48.746 Ehungintza 467 478 3.120 3.070 Garraio-kudeatzaileak 56 54 799 716 Errepidean zeharreko garraioa 526 547 4.158 4.039 Beira 27 28 209 202 Hainbat 50 51 7.873 7.210 Bulegoak eta despatxuak 1.350 1.373 6.530 6.577 Merkataritza, oro har 1.231 1.210 4.958 4.801 9.319 9.390 108.365 105.235


16

Erakundearen baliabide ekonomikoak bi arlotan oinarritzen dira: batetik, bazkide eratzaileek hasiera batean mutualitate-funts gisa egindako ekarpen bakarrak eta, bestetik, bazkide babesleek zein banakako bazkideek (jardunean diren bazkide arrunt edo osoek) aldizka egiten dituzten ekarpen finkatuak. Bazkideek aldizka egiten dituzten ekarpenak arlo horretan izenpetutako akordioen ondoriozkoak dira, eta zenbateko desberdinekoak izan daitezke, jarduera-sektore bakoitzean ezartzen denaren arabera. Dena den, zenbateko horiek ezin izango dute Gipuzkoako sektore siderometalurgikorako adostutako zenbatekoa gainditu. Aldizkako ekarpen horiek aldatu ahal izango dira, eta langileen arrisku arrunten ondoriozko kotizazio-oinarriaren ehuneko baten bidez finkatuko dira. Hilero egiten diren ekarpenak langilearen Gizarte Segurantzaren Erregimen Orokorrerako kotizazio-oinarriaren ehuneko gisa ezartzen dira. Ekarpenen % 50 langile bazkideak (bazkide arrunt edo osoak) egiten ditu, bere nominan egiten zaion deskontuaren bidez, eta beste % 50 enpresak (bazkide babesleak) jartzen du. Aldi baterako ezintasunen kasuan, amatasunaren edo aitatasunaren kasuan edo enplegu-erregulazioaren ondoriozko etenduraren kasuan ere, ekarpenak egiten jarraitu beharko dute nola bazkide babesleek hala bazkide arrunt edo osoek. Honakoa izan da Erakundean barne hartzen diren sektoreetako ekarpenaren ehunekoen bilakaera:

Sektorea Bilakaera Ekarpenaren ehunekoa Asedir Gestión, S.L. 2005eko apirilaz geroztik % 3,5 2008ko urtarrilaz geroztik % 4,3 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,6 Aspace 2005eko ekainaz geroztik % 0,5 2006ko apirilaz geroztik % 1,0 2007ko martxoaz geroztik % 1,2 2008ko urriaz geroztik % 1,4 2011ko urtarrilaz geroztik % 2,9 Aspace Viviendas y Residencias 2004ko urtarrilaz geroztik % 0,5 2006ko irailaz geroztik % 1,0 2007ko otsailaz geroztik % 1,5 2008ko urtarrilaz geroztik % 2,0 Hirugarren adinekoentzako osasun laguntza

2003ko urtarrilaz geroztik

% 1,0

Bidelan Gipuzkoako Autobideak, SA 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,6 Casino Kursaal 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 Cementos Rezola 1998ko uztailaz geroztik % 1,0 1999ko urtarrilaz geroztik % 1,5 2000ko ekainaz geroztik % 2,5 2001eko ekainaz geroztik % 3,0 2002ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2003ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 2008ko urtarrilaz geroztik % 4,3


17

Sektorea Bilakaera Ekarpenaren ehunekoa

Gipuzkoako Zeramika 1997ko urtarrilaz geroztik % 1,5 1999ko maiatzaz geroztik % 2,0 2000ko urtarrilaz geroztik % 2,5 2002ko urtarrilaz geroztik % 3,0 2003ko urtarrilaz geroztik % 3,5 Gipuzkoako Larruaren Merkataritza 1999ko urriaz geroztik % 0,8 2000ko urtarrilaz geroztik % 1,6 Gipuzkoako Metalaren Merkataritza 1999ko urriaz geroztik % 1,0 2000ko urtarrilaz geroztik % 2,0 Gipuzkoako eraikuntza 1999ko ekainaz geroztik % 0,5 2000ko ekainaz geroztik % 1,5 2001eko urtarrilaz geroztik % 2,5 2005eko urtarrilaz geroztik % 2,9 2006ko urtarrilaz geroztik % 3,3 2007ko uztailaz geroztik % 3,5 2008ko urtarrilaz geroztik % 3,7 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,0 Clece, SA 2004ko martxoaz geroztik % 1,0 Clece, SA – Donostiako Lamiak 2004ko urriaz geroztik % 1,5 Gipuzkoako merkataritza, oro har 2008ko urtarrilaz geroztik % 0,2 2009ko urtarrilaz geroztik % 0,4 Hornitegiak Gipuzkoa 2000ko uztailaz geroztik % 0,5 2001eko urtarrilaz geroztik % 1,0 2002ko urtarrilaz geroztik % 1,5 2003ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2005eko urtarrilaz geroztik % 3,0 2006ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2007ko urtarrilaz geroztik % 4,0 Euskadiko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen Federazioa

2001eko urtarrilaz geroztik

% 3,5 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,6 Gureserbi, SL 2005eko ekainaz geroztik % 1,0 2006ko urtarrilaz geroztik % 1,5 2007ko abuztuaz geroztik % 2,0


18


Herribus Taldea 1996ko ekainaz geroztik % 1,5 1998ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2000ko urtarrilaz geroztik % 3,0 2002ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 Herri Irratia Taldea 1999ko uztailaz geroztik % 1,0 2006ko urtarrilaz geroztik % 1,5 Industrias Químicas Irurena, SA 2007ko urtarrilaz geroztik % 0,5 2008ko urtarrilaz geroztik % 1,0 Gipuzkoako zuraren industria 1997ko urriaz geroztik % 0,5 1998ko urtarrilaz geroztik % 1,0 1999ko maiatzaz geroztik % 1,5 2000ko urtarrilaz geroztik % 2,0 Gipuzkoako altzarien industria 1999ko irailaz geroztik % 0,5 2000ko urtarrilaz geroztik % 1,0 Titulartasun publikoko Gipuzkoako kirol-instalazioak

2010eko urtarrilaz geroztik

% 1,0

Itesa Producción 2003ko urtarrilaz geroztik % 0,5 2004ko urtarrilaz geroztik % 1,0 Gipuzkoako IAT 2003ko urtarrilaz geroztik % 1,0 2004ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2005eko urtarrilaz geroztik % 3,0 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 Izpia Mendiak, SL 2005eko urtarrilaz geroztik % 1,0 Katea Lantegiak 2003ko urtarrilaz geroztik % 0,6 2007ko urtarrilaz geroztik % 1,56 2008ko urtarrilaz geroztik % 2,53 2009ko urtarrilaz geroztik % 3,50 2010eko urtarrilaz geroztik % 4,0 Kemen Manguitos, SL 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,30 Kursaal Producciones 2002ko urtarrilaz geroztik % 0,5 2004ko urtarrilaz geroztik % 1,0 Lagun Izpi, SL 2003ko irailaz geroztik % 1,0 2004ko urtarrilaz geroztik % 1,5


19


Lending Service, SL 2004ko apirilaz geroztik % 1,5 2005eko urtarrilaz geroztik % 2,5 Legaia 1999ko uztailaz geroztik % 1,0 1999ko apirilaz geroztik % 3,0 2000ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2007ko urtarrilaz geroztik % 3,66 2008ko urtarrilaz geroztik % 3,83 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,00 Gipuzkoako Garbiketa 2000ko urtarrilaz geroztik % 0,5 2003ko urriaz geroztik % 1,5 2004ko urtarrilaz geroztik % 2,5 Gipuzkoako lokalak, ikuskizunak 2003ko urtarrilaz geroztik % 0,5 eta kirola 2006ko urtarrilaz geroztik % 1,0 Manufacturas Oria, SL 2004ko ekainaz geroztik % 2,0 2005eko uztailaz geroztik % 2,5 2008ko urtarrilaz geroztik % 3,10 2009ko urtarrilaz geroztik % 3,80 2010eko urtarrilaz geroztik % 4,60 Gipuzkoako fruten handizkariak 2002ko ekainaz geroztik % 1,0 2004ko irailaz geroztik % 1,5 2006ko ekainaz geroztik % 1,75 2007ko urtarrilaz geroztik % 2,5 2010eko urtarrilaz geroztik % 3,0 Gipuzkoako bulego eta despatxuak 2008ko urtarrilaz geroztik % 0,2 2009ko urtarrilaz geroztik % 0,4 Omey Kayak, SL 2005eko urtarrilaz geroztik % 1,6 Gipuzkoako okindegiak 1998ko ekainaz geroztik % 0,7 1999ko urtarrilaz geroztik % 1,2 Gipuzkoako papera eta kartoia 1999ko uztailaz geroztik % 0,7 2000ko urtarrilaz geroztik % 1,2 Savera 1999ko urtarrilaz geroztik % 1,0 2000ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2001eko urtarrilaz geroztik % 3,0 2002ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 2008ko urtarrilaz geroztik % 4,3 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,6


20

Sektorea

Bilakaera Ekarpenaren

ehunekoa Gipuzkoako siderometalurgia 1996ko urtarrilaz geroztik % 1,5 1997ko maiatzaz geroztik % 2,0 1998ko urtarrilaz geroztik % 2,5 1999ko martxoaz geroztik % 3,0 2000ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2006ko urtarrilaz geroztik % 4,0 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,6 Silam, SA 2005eko urtarrilaz geroztik % 0,5 Talleres Protegidos Gureak, SA 2009ko urtarrilaz geroztik % 0,4 Gipuzkoako ehungintza 1999ko irailaz geroztik % 0,8 2000ko urtarrilaz geroztik % 1,6 Trainelec, SL 2007ko maiatzaz geroztik % 4,0 Gipuzkoako garraio-kudeatzaileak 1998ko urtarrilaz geroztik % 1,5 1999ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2001eko urtarrilaz geroztik % 2,5 2002ko urtarrilaz geroztik % 3,0 Errepidean zeharreko 2003ko urriaz geroztik % 1,0 garraioa 2004ko urtarrilaz geroztik % 1,5 Gipuzkoako beira 1998ko ekainaz geroztik % 1,0 1999ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2002ko urtarrilaz geroztik % 2,5 2003ko urtarrilaz geroztik % 3,5 Zahor 2002ko urtarrilaz geroztik % 0,66 2003ko urtarrilaz geroztik % 1,32 2004ko urtarrilaz geroztik % 2,0 2005eko urtarrilaz geroztik % 2,5 2006ko urtarrilaz geroztik % 3,0 2007ko urtarrilaz geroztik % 3,5 2008ko urtarrilaz geroztik % 4,0 2009ko urtarrilaz geroztik % 4,3 2011ko urtarrilaz geroztik % 4,6


21

2. Prestazioen estaldura 2015eko ekainaren 30 arte aplikatutako prestazio estaldura Prestazioak, bazkide pasiboen edo erakundearen onuradunen eskubide ekonomikoen errekonozimenduan datza, kontingentzia estaldura gauzatzen duen gertakariaren ondorioa izanik. Kontingentzia gauzatzen den unetik, bazkide pasiboak edo erakundearen onuradunak, sortutako eskubideen balio likidatiboa jasoko dute. Derrigorrezkoa izango da errenta, biziarteko errenta moduan jasotzea 2015eko ekainaren 30rarte. Salbuespen bezala, eskubide ekonomikoak ordaintzerako unean, erakundearen prestazioen erregulazioak finkatutako gutxieneko errentara iristen ez direnean, orduan kapital moduan ordaindu ahal izango dira. 2000ko ekainaren 28ko Erakundearen Ezohiko Batzar Nagusiak Erakundearen Estatutuetan hainbat aldaketa egin zitezen onartu zuen. Aldaketa horiek 2001eko urtarrilaren 1az geroztik jarri ziren indarrean. Estatutuen aldaketa horien arabera, Erakundearen prestazioak bi motatakoak izan daitezke: arruntak (erretiroa eta alarguntza/zurztasuna, erretiratutako onuradunaren heriotzaren kasuan) eta arriskukoak (ezintasun iraunkor osoa, absolutua eta elbarritasun handia, alarguntza eta zurztasuna jardunean zen ezinduaren heriotzaren kasuan, eta alarguntza/zurztasuna jardunean zenaren heriotzaren kasuan). Jardunean gertatzen diren ezintasunen eta heriotzen ondoriozko prestazioei dagokienez, bazkide bakoitzaren alde finkatutako eskubideen zenbatekoa sendotzearren edo gehitzearren, prestazio gehigarri bat sortu da arrisku horietarako (kapital gehigarria). Prestazio horren zenbatekoa kalkulatzeko biderkatu egin beharko dira bazkide arrunt edo osoaren eta bazkide babeslearen artean azken sei hilabeteetan bazkide arrunt edo osoaren alde egindako batez besteko ekarpena eta prestazioa eragin duen gertakaria gertatzen denetik pertsona horrek 65 urte bete arte geratzen diren hilabeteen kopurua. Gaur egun, erretiro errentaren jasotzea, aktiboki lanean ari den langilearen ezintasun errenta jasotzea eta bazkide aktibo baten heriotzaren ondorioko errenta jasotzea, kapital bidez izango da, ordura arte sortutako eskubide ekonomikoak ordainketa bakar batean ordainduko direlarik, betiere, erakundearen prestazioen erregulazioak finkatutako gutxieneko errentara iristen ez direnean. Prestazioen jasotzea, bizitza osorako errenta moduan ordainduko da, finkatutako gutxienekoa gainditzen bada. 2015eko ekainaren 30 arte, jardunean den bazkidearen heriotzaren ondoriozko alargunaren edo bizikidearen aldeko prestazioa bizitza osorako errenta bat izan beharra zuen, betiere prestazioa eragiten den unean finkatuta dauden eskubideen arabera. Salbuespen gisa, aipaturiko prestazioak ordaintzeko unean ekonomi-eskubideak ez badira Entitatearen Prestazio Araudian ezarritako errenta minimora iristen, zenbateko hori kapital gisa ordainduko da. Zurztasun prestazioa, jarduneko bazkidearen heriotzarengandik deribatua, soilik halako unean alarguntza-prestaziora ez balego emango litzateke eta ldi baterako errenta finantzarioa gisa ordainduko litzateke, umezurtzaren 25 urteetaraino, momentu horretan dauden ekonomi eskubideen arabera, hilabetero errenta berdina banatuz umezurtz bat baino gehiago balego, edo kapital ordainketa bakar gixa. 2010eko apirilaren 16ko Erakundearen Batzar Nagusiak sei urtez biziarteko errenta aktuarialetarako heriotza-aseguru bat barnean hartzea onartu zuen. Horrela, bazkide ezkongabea –edo bazkide ezkondua baina ezkontidea aurretik hil dena– hiltzen bada, haren onuradunek urtero hornikuntza matematikoaren ehuneko beherakorra kobratzeko eskubidea izango dute (lehen urtean % 60, eta seigarren urtean % 10era arte) (2010eko maiatzaren 1etik aurrerako errententzako). Ekarpena etenda duten bazkideen ezintasunaren edo heriotzaren kasuan, ezintasuna edo heriotza eragin duen gertakariaren ondoriozko prestazioak honako hauek izango dira: hildako bazkide arruntaren eta bazkide babeslearen aldizkako ekarpenei dagozkien banako eskubide finkatuak eta, hala badagokie, baliabideen kudeaketan sortu diren etekinen eta gainbalioen ondoriozko zenbatekoak, betiere Erakundearen kudeaketa-gastuak kenduta.


22

2012ko abenduaren 18an Erakundearen Batzar Nagusiak adostutako estatutuen 9A artikuluaren aldaketa dela eta, elbarritasun handiko bazkideak edota % 45 baino handiagoko elbarritasuna duten bazkideak erretiro-prestazioa jasotzeko eskubidea izango dute 56 urte bete bezain laster, beti ere aktiboki jarduten ari ez badira eta Gizarte Segurantzako organismoan erretiro-prestazioa jasotzeko eskubidea baldin badute. 2006ko martxoaren 19an, arrisku legapen kontratu bat izenpetu zuen berraseguru konpainia batekin (AVIVA) Euskadiko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen Federazioen bitartez. Kontratu berri honek heriotza, ezintasun iraunkor osoko, absolutuko eta elbarritasun iraunkor osoko arriskuaren % 50a estaltzen du. Berraseguru honen estaldurak 2007ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean. Erakundeak aipatutako prestazioen estaldura kuoten %2,35a eman du 2017 eta 2016 urteetarako, hain zuzen. Kontratu honen prima 2.037 mila eurotakoa izan da 2017. urtean (1.968 mila eurotakoa 2016. urtean). 2012ko ekainaren 14an arrisku legapen kontratu berri bar harpidetu da beste berraseguru konpainia batekin (Vida Caixa). Kontratu berri honek estaltzen du heriotza, ezintasun iraunkor osoko, absolutuko eta elbarritasun iraunkor osoko eta ezintasun iraunkor eta osoko arriskuaren gainontzeko % 50a. Berraseguru honen estaldurak 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean. Kontratu berri honen prima 2.034 mila eurotakoa izan da 2017. urtean (2.066 mila eurotakoa 2016. urtean). Bi kontratuak, urte bateko epearekin ezartzen dira, urtero berritu daitezkeelarik eta berraseguruaren mozkinetan parte hartzeko aukera dutelarik. 2017 eta 2016 urtean zehar, 0 eta 330 mila euroko diru sarrerak eduki dituzte kontzeptu honegatik, “Ustiapeneko gastu teknikoak” Galdu irabazien kontuan abonatuak (13. Oharra). 2015eko apirilaren 15eko Batzar Orokor Arruntak onartutako Araudiaz geroztik, prestazio-erregimen honek indarrean jarraituko du 2014ko abenduaren 31 baino lehenago sortutako prestazioentzarako, Araudiaren Lehen eta Bigarren Xedapen Iragankorrak betez. Gainera, bazkide hauentzat soilik, azaltzen da beraien prestazioen errenta aktuarialak konstanteak eta ez errebalorizatuak izango direla. Hala ere, urte batean lortutako errentagarritasunak (arrisku gehiegikeria etekinetara pasa baino lehen) interes-tasa teknikoa gainditzen duenean, aipaturiko gehiegikeriaren gaineko %70eko errentaren hobekuntza eskubidea sortuko du, behin 2014ko abenduaren 31ra eragindako errenta haietarako guztietarako dohikuntza egin eta gero. Prestazioen ordainketen moldaketa 2015eko ekitaldian Entitatearen kaudimena narriatu ditzazketen faktore ekonomiko eta demografikoetatik ondoriozta daitezkeen etorkizuneko errenten ordainketen arazoak saihesteko asmoz eta bazkideen eskaerari aurre egiteko helburuarekin, 2014ko abenduaren 9ko Gobernu Batzordeak, prestazioen ordainketen ereduan transiziozko aldaketa onartu zuen. Onarpen hori 2015eko urtarrilaren 13ko Ez- ohiko Batzar Nagusian erabaki zen. Azkenik, Eusko Jaurlaritzaren gomendioak jarraiki, prestazioen eredu berria 2015eko apirilaren 15eko Erakundearen Batzar Nagusiak onartu zen eta Erakundearen Prestazioen Arautegian dago jasoa. Honez gain, 2015eko abenduren 17an Erakundearen Ezohiko Batzar Nagusiak Erakundearen estatutu berriak onartu zituen. Aldaketa hau bi fase desberdinetan eraman da aurrera: - Transizioko epe bat, 2015eko urtarrilaren 1etik, urte berdineko urtarrilaren 30 arte: Biziarteko

errenten jarraipena, non hornidura teknikoetako erabilitako interes teknikoa %3,5-tik,%1,5-era jaisten den. Bestalde, %6ko kaudimen margina errenta jasotzaile berak jasango du, eta bazkide bakoitzari dagozkion aportazioen kapitalizazio indibidualaren eskubide ekonomikoak %90tik, %93ra haunditzen dira, %7a arriskuen estaldurari bideratuz.


23

- 2015eko ekainaren 1ean hasitako ekitaldia: Prestazioen ordainketen eredu berriaren sarrera.

Prestazioen ordainketa partaidearen eskubide ekonomikoak sortu ditzaketen errenta urteen arabera egongo da baldintzatua. Errenta bidez abonatuko da prestazioa, baldin eta, prestazioa emateko garaian “Errenta Sortze Zenbatekoa (ESZ)” lortzen den, ondoren ezarritako tramoen arabera. Errenta Sortze Zenbatekoa honela kalkulatzen da:

ESZ1urtea = KBGKmax 0urtea * % max 0 urtea

Non: ESZ 1urtea: Errenta sortze zenbateko lehen urterako.

KBGKmax 0 urtea: Kotizazio basea, 0 urteko gertakari komun maximoaren arabera. %max 0 urtea: Entitateari egindako ehuneko gehienezko aportazioa 0 urtean. Zenbatekoa goruntz borobilduko da zenbaki osoa izan dadin. Modu honetan, lau tarte definitzen dira:

a) Lehen tartean, kapital moduan egin beharreko ordainketen bidez, baldin eta partaidearen eskubide ekonomiak 5 urteko errenten ordainketak egiteko ez den iristen, ESZ-ren arabera.

b) Bigarren tarte bat, hautazko kapital edo denborazko ordainketekin, baldin eta eskubide

ekonomikoak 5 eta 20 urte bitarteko erretentarako iristen diren eta ESZ hilabeteko zenbatekoaren berdina den.

c) Hirugarren tartea: eskubide ekonomikoak 20 urte eta 65 urteko adinera iritsi arte falta

diren urteak gehi 25 urte bitartean kobratzeko errenta lortzen bada, gutxienez ESZ-ko zenbatekoarekin, prestazioak aldi baterako errenta finantzario modura kobratuko dira, 20 urte eta erretiroa hartu ahal izateko beharrezko adin legala gehi 25 urte bitartean.

d) Laugarren tartea: Ekonomi-Eskubideak, ESZ gutxieneko errentaren ordainketa erretiroko

adinera arte gehi 25 urtetarako iristen bada, prestazio Errenta finantziero tenporal gixa kobratuko da erretiro adina gehi 25 urtera arte. Honez gain, Biziarteko Errenta diferitua (errenta tenporala bukatu ostean hil arte, rebertsiorik gabe) tenporala bukatu ostean. Biziarteko errenta diferitua, kapitala errenta bihurtzen den unean estaliko da, eskubide-ekonomikoak titulu bakarrera ekarriz. Entitateak kostu homogeneoa kalkulatuko du kolektibo guztirako. Salbuespen gisa, Biziarteko Errenta diferitua borondatezkoa izango da, eta aplikatu beharreko kostua erreala izango da (PERM/F-2000C taulak) baldin eta prestazaioa Legezko Erretiro Adina gainditu eta urte batera eskatzen bada.

Alargunaren aldeko prestazioa afektibitate erlazioa dela eta, aktiboan zegoen partaidearen heriotzaren ondorioz, derrigorrezkoa izango da finantza errenta moduan, dependentzi segururik gabe, falta diren hilabeteengatik. Umezurtzagatiko prestazioa, 25 urte baino gutxiagoko semeentzat, edo %65ko gradu edo gehiagoko ezinduentzat, aktiboan zegoen partaidearen heriotzaren ondorioz, kapital moduan kobratuko da, umezurtzak 25 urte bete arte falta zaizkion urteen arabera, ezinduaren urteak haur gazteenari ekiparatuz, denen artean zenbateko bera bananduz, bat baino gehiago egonez gero, edo kapital bakarraten ordainkeraten bidez. Azken tarteko dependentzi seguruaren errenta aktuarialak ez dute rebertsiorik edukiko.


24

Bestalde, 2016ko ekainaren 16an ospatutako Ezhoiko Batzar Orokorrean, zenbait aldaketa onartu dira estatutuetan, bere erredakzioan genero berdintasuna erantsiz. Aldaketa hauek, bi erreglamenduetan oinarritutako eredu berria gehitzen dute (1. Oharra) eta aurreko atala aldatzen da, non hautemaileak prestazioa kapital moduan kobratzeko eskubidea onartzen den, 25 urtetara iristeko 5 urte baino gutxiago falta diren kasuetan. Modu berean, elbarritasun iraunkor osoko eta ezintasun iraunkorreko prestazioetarako, partaideak aukera dezake bere errenta ESZ edo ESZ bikoitzaren biden kalkulatzea, errenten epeak moztuz, edo Biziarteko Errenta diferitua kontratatuz edo ez. Akordio honek ez du gertakizunen estaldura aldatzen, baizik eta hauek ordaintzeko modua, aurrekoaren desberdina eta ordezkaria. Aldi baterako errenten hasierako kalkulua %1eko interes-tasa erabiliz egingo da eta, %0,5eko urteko hazkundearekin postordaingarriak eta hazkorrak direla kontuan izanda. Urtero, merkatuko baldintzek errentagarritasun altuagoa lortzea ahalbidetzen badute, errenta hauen estaldurari esleitutako aktiboen %1tetik gorako gehikaria, %100na errenten Etekineko Parte-hartzeari esleituko zaio. Modu honetara, bazkide bakoitzak hilero jasoko duen prestazioa modu homogeneo batean igoko da guztientzat. Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun saileko Finantza Zuzendaritzak aipatutako Araudia 2015eko ekainaren 30ean onartu zuen, 2015eko uztailaren 1etik aurrera lortuz erabateko eraginkortasuna erakundean. Gainera, 2016ko urtarrilaren 11n, Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun saileko Finantza Zuzendaritzak estatutuak erakundearen prestazio erreglamendura egokitzea onartu zuen eta Euskadiko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen erregistroan inskribatu zen. 3. Urteko kontuak aurkezteko oinarriak 3.1. Irudi fidela 2017. ekitaldiari dagozkion urteko kontuak Erakundearen kontabilitate-erregistroetan oinarrituta prestatu dira, eta indarrean dagoen legediaren arabera eta Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Sailaren martxoaren 16ko 86/2010 Dekretuaren bidez onartutako Euskal Autonomia Erkidegoko Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen Kontabilitate Planean ezarritako arauen arabera aurkeztu dira. Helburua da Erakundeak 2017ko abenduaren 31n duen ondarearen eta egoera finantzarioaren irudi fidela aurkeztea, eta fidelki aurkeztea, halaber, data horretan amaitutako ekitaldian zehar egindako eragiketen emaitzak, ondare garbian izandako aldaketa eta sortutako diru-fluxuak. 86/2010 Dekretuan ezarritako printzipioen eta arau kontableen aplikazioak 2017ko abenduaren 31ko urteko kontuetan, derrigorrez bete beharrekoak dira Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeei buruzko 5/2012 legeako 2. Tituluan adierazten diren entitate guztietan, 86/2010 dekretuako 2. Artikulua jarraituz. Eusko Jaurlaritzako Ogasun eta Herri Administrazio sailburuak 2014ko abenduaren 2an egindako komunikatuaren arabera, Gobernu Batzordeko partaideak kontu hauek formulatzeko garaian Eusko Jaurlaritzak ezarritako irizpideen arabera egin dute, eta entitateak aseguru aktibitaterik ez duela aurrera eramaten oinarritzat hartuz. Urteko Kontu hauetarako aplikatu den legedia ondorengoa izan da: BGAE-en jarduera erregulatzen duten maiatzaren 29ko 92/2007 eta 203/2015 dekretuak, 92/2007 dekretuko zenbait xedapen garatzen dituen Ogasun eta Administrazio Publikoko 2009ko apirilak 29ko agundua eta entitare aseguratzaileen Kontabilitate Plana Eukal Herriko BGAE-tara egokitzea onartzen duen martxoaren 16ko 86/2010 dekretua.


25

Erakundeko Gobernu Batzordeak egin ditu urteko kontuak, eta Batzar Nagusian onartu beharko dira; aldaketarik egin gabe onartuko direla uste da. Bestalde, 2016. ekitaldiko urteko kontuak 2017ko martxoaren 31ko Batzar Nagusian onartu ziren. Merkataritza Kodeko 42. artikuluak araututakoari jarraiki, Erakundeak ez du, 2017ko abenduaren 31n, urteko kontu bateratuak egiteko obligaziorik. Urteko kontu hauek osatzen dituzten dokumentuetako zenbatekoak milaka eurotan adierazita daude, bestelakorik adierazten ez bada behintzat. 3.2. Informazioaren alderaketa 2017ko abenduaren 31ri dagozkion kontuak indarrean dauden Eusko Jaurlaritzako kontabilitate printzipioetan oinarrituta prestatu dira. Entitateko Administratzaileek, konparaketa datu gisa, balantzeko, galdu-irabazien kontuko, ondare garbiaren aldaketa orriko eta diru-fluxuen egoera orriko partida bakoitzeko, 2017ko ekitaldiko datuez gain, aurreko urteko ekitaldiko datuak aurkezten ditu. 3.3. Kontabilitate printzipioak Urteko kontu hauek egiteko, Eusko Jaurlaritzaren 86/2010 Dekretuan jasotako kontabilitate- eta sailkapen-printzipioak eta -irizpideak erabili dira nagusiki, eta 5. oharrean azaldutakoak dira garrantzitsuenak. Nahitaez aplikatu behar diren eta urteko kontu hauetan eragin esanguratsua duten kontabilitate-printzipio guztiak aplikatu dira. 3.4. Ziurgabetasuna baloratzeko eta zenbatesteko alderdi kritikoak Urteko kontuak prestatzeko, etorkizunari buruzko hipotesietan eta ziurgabetasunetan oinarritutako iritziak eta zenbatespenak erabili dira, batez ere aktibo finantzarioen balio-narriadurari dagozkienak, hornidura ez-teknikoei dagozkienak, merkatu aktiboetan negoziatu gabeko aktibo finantzarioen arrazoizko balioari dagozkienak eta aktibo material eta ukiezinen bizitza baliagarriari dagozkienak. Aldian-aldian berrikusten dira erabilitako zenbatespenak eta hipotesiak, eta esperientzia historikoan eta une bakoitzean zentzuzkotzat jo diren beste faktore batzuetan oinarrituta daude. Berrikuspen horien ondorioz zenbatespen-aldaketa bat egongo balitz epealdi jakin batean, haren eragina epealdi horretan aplikatuko litzateke, eta, hala balegokio, hurrengoetan. 3.5. Hainbat partidatan banatuta erregistratu diren elementuak Balantzea, galera eta irabazien kontua, ondare garbiaren aldaketen egoera-orria eta diru-fluxuen egoera-orria hobeto ulertu ahal izateko, egoera-orriak batera aurkeztu dira, eta memoriako oharretan jaso dira beharrezkoak diren analisiak. 3.6. Kontabilitate-irizpideen aldaketak Kontabilitate-irizpideak aldatu egin daitezke, transakzio edo gertakizun jakin bat arautzen duen kontabilitate-arau bat aldatu delako, edo Gobernu Batzordeak, behar bezala justifikatutako arrazoiengatik, kontabilitate-irizpidea aldatzea erabaki duelako. Aldaketa horiek atzeraeraginez aplikatzen dira, kasu hauetan izan ezik:


26

• Ezinezkoa bada zehaztea zer ondorio dakartzan, ekitaldi bakoitzean, kontabilitate-irizpide bat

aldatzeak aurreko ekitaldi bateko konparazio-informazioan; kasu horretan, atzeraeragina aplika daitekeen ekitaldi zaharrenaren hasieran aplikatzen da kontabilitate-irizpide berria. Ezinezkoa bada zehaztea zein den aurreko ekitaldi guztiei kontabilitate-irizpide berri bat aplikatzearen ondorioz ekitaldi horren hasieran metatzen den ondorioa, aurrera begira aplikatzen da kontabilitate-irizpide berria, horretarako aukera ematen duen data zaharrenetik hasita, edo

• Irizpidea aldatzen edo ezartzen duen kontabilitate-xedapenak edo -arauak noiztik aplikatu behar den finkatzen badu.

2017 eta 2016 ekitaldietan, erkaundeak ez du inolako aldaketarik ezarri irizpide kontabletan. 3.7. Errore-zuzenketa Aurreko ekitaldietako urteko kontuak egitean erroreak egon daitezke, aldi horietarako urteko kontuak egiterakoan erabilgarri zegoen eta Erakundeak urteko kontu horiek egiteko erabili behar zuen informazio fidagarria erabiltzean zerbait jarri ez delako edo gaizki jarri delako. Aurreko ekitaldiei dagozkien erroreak atzeraeraginez zuzentzen dira, erroreaz konturatu ondoren egiten diren lehendabiziko urteko kontuetan, errorea inoiz gertatu izan ez balitz bezala: • berriz adieraziz errorea duten egoera-orri finantzarioetako partiden zenbatekoak, bai eta

memoriako oharrak ere, urteko kontuetan argitaratzen badira konparazioak egiteko, errorea gertatu den ekitaldian edota hurrengo ekitaldietan, eta, hala badagokio,

• berriz adieraziz emandako informazioari dagokion ekitaldirik zaharrenaren hasierako balantzea,

konparazioak egiteko aurkezten diren lehenengo egoera-orri finantzarioen aurretik gertatu bazen errorea.

Ezinezkoa bada zehaztea zer ondorio dakartzan, ekitaldi zehatz bakoitzean, aurreko ekitaldi bateko konparazio-informazioan egindako errore batek, berriz adieraziko dira berradierazpen hori aplika dezaketen ekitaldi zaharrenetako hasierako saldoak. Ezinezkoa bada zehaztea zein den aurreko ekitaldi guztietan izandako errore baten ondorioz ekitaldi horren hasieran metatzen den ondorioa, berriz adieraziko da konparazio-informazioa, errorea aurrera begira zuzenduz, horretarako aukera ematen duen data zaharrenetik hasita. Ondare garbiari eragiten dioten aurreko ekitaldietako erroreak, berriz, errore horiez konturatutako ekitaldian zuzentzen dira, dagokion ondare garbiaren kontua erabiliz. Erroreak konpontzeko, ez da inolaz ere erabiliko errore horiek ikusten diren ekitaldiko galera eta irabazien kontua, erroreek garrantzia erlatiborik ez badute edo aurreko paragrafoan adierazitakoaren arabera errorearen ondorioa zehaztea ezinezkoa bada izan ezik. 2017ko eta 2016ko ekitaldian zehar, Erakundeak ez du inolako balio zuzenketarik egin. 3.8. Gastuak eta diru-sarrerak egozteko irizpideak Ordezkatzen dituzten ondasun eta zerbitzuen korronte errealaren arabera egozten dira diru-sarrerak eta gastuak, haietatik datorren korronte monetarioa edo finantzarioa noiz gertatzen den kontuan hartu gabe. Galera eta irabazien kontuak jardueraka bereizten ditu aldi horretako diru-sarrerak eta gastuak, indarrean dagoen arauak ezarritako zatiketen arabera (Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen jarduerak, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen gainontzeko jarduerak eta aurreikuspeneko jarduerari ez dagozkion beste jarduerak).


27

Jarduera bakoitzaren barruan, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeari dagozkion galera eta irabaziak galdu irabaziei dagokien jarduerarekin lotutako kontuan egotziko dira. Funts propioetan gauzatzen diren inbertsioei dagozkien sarrera eta gastuak eta Erakundearen jarduerarekin erlazionatuta dauden gainontzeko beste sarrera eta gastuak BGAEen gainerako jarduerei lotutako kontuan egotziko dira. Erakundeak aurreikuspen-plan bakar bati lotutako jarduera egiten du, eta plan horri lotzen dizkio bere aktibo eta pasibo guztiak. Gastuak xedearen arabera sailkatuta daude galera eta irabazien kontuan. Dena den, hori ezinezkoa denean, kostuak egozteko irizpide analitikoak erabiltzen dira, eta irizpide horiek zentzuzkoak, objektiboak eta konparagarriak izan behar dute. 4. Emaitzen banaketa Erakundeko Gobernu Batzordeak 2017. ekitaldiko emaitzen banaketa hau proposatuko dio Batzar Nagusiari, onar dezan. Haren ondoan, 2016. ekitaldiko onartutako emaitzen banaketa duzue: 2017 2016 Banaketa-oinarria Ekitaldiko emaitza 8.650 7.696 8.650 7.696 Banaketa Erreserbak – aktuario arriskuetarako erreserba (10. Oharra) 2.763 1.400 Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak - 45 Borondatezko Erreserbak 5.887 6.251 8.650 7.696 Erakundeak kapitalizazio indibidualeko finantza-sistema bat erabiltzen du, eta, sistema horretan, bazkide bakoitzaren eskubideak honako hauek dira: zuzeneko edo egotzitako ekarpenak eta ekarpen horiekin egindako inbertsioetatik lortutako errentak ken dagozkien gastuak. Beraz, Erakundeak balantzearen pasiboko “A.5 Hornidura teknikoak” epigrafean erregistratzen ditu une bakoitzean sistemako bazkide arrunten edo onuradunen eskubide ekonomiko guztiak, galera eta irabazien kontuko “I.6 Bestelako Hornidura Teknikoen aldakuntza, Berrasegurua kenduta” epigrafearen bidez. 5. Erregistratzeko eta baloratzeko arauak Entitate aseguratzaileen kontabilitate-plana Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeetarako egokitzapenean biltzen diren balorazio eta aurkezpeneko arauen eta printzipioen arabera formulatu dira urteko kontu hauek, betiere martxoaren 16ko 86/2010 Dekretuaren arabera, eta maiatzaren 29ko 92/2007 Dekretuan ezarritako xedapenen arabera, biak Eusko Jaurlaritzaren Ekonomia eta Ogasun Sailak jaulkitakoak. a) Ibilgetu ukiezina Ibilgetu ukiezinaren barnean hartzen diren aktiboak eskuratze-prezioan edo produkzio-kostuan kontabilizatuko dira, eta kostu-balioan –narriaduraren ondoriozko balio-zuzenketa metatuen eta amortizazioen zenbatekoak murriztua– aurkeztu da egoera-balantzean.


28

(i) Informatika-aplikazioak Erositako informatika-aplikazioak eta Erakundeak berak landutakoak –web-orriak garatzearen gastuak barne–, arrakasta teknikoko arrazoiak dauden neurrian eta kostuen denbora-esleipen argia dagoen heinean onartzen dira. Aplikazio informatikoak mantentzearen gastuak gastuetara eramaten dira, gastuak eragiten diren unean bertan. (ii) Ondorengo kostuak Ibilgetu ukiezinean ondoren eragiten diren kostuak, bestalde, gastu gisa erregistratzen dira, etorkizunean espero diren aktiboen etekin ekonomikoak gehitzen direnean izan ezik. (iii) Balio-bizitza eta amortizazioak Eskuratutako ibilgetu ukiezin bakoitzaren kasuan, balio-bizitza mugatua edo mugagabea den ebaluatzen du Erakundeak. Ondorio horietarako, ibilgetu ukiezin batek balio-bizitza mugagabea duela ulertuko da eskudirutako fluxu garbiak sortuko dituen aldirako aurreikus daitekeen mugarik ez dagoenean. Ibilgetu ukiezinak balio-bizitza mugatuekin amortizatzeko, zenbateko amortizagarria sistematikoki banatuko da balio-bizitzan zehar, eta, horretarako, honako irizpide hauek aplikatuko dira: Amortizazio-

metodoa Balio-bizitza zenbatetsia

(urtetan)

Informatika-aplikazioak Lineala 1 – 3 Ondorio horietarako, zenbateko amortizagarritzat joko da eroste-prezioa ken ondar-balioa, hori aplikatzekoa bada. Erakundeak hondar-balioa, balio-bizitza eta ibilgetu ukiezinak amortizatzeko metodoa berraztertuko du ekitaldi bakoitzaren amaieran. Hasiera batean ezarritako irizpideen arloko aldaketak kalkulu-aldaketa gisa onartzen dira. (iv) Ibilgetuaren balioren narriadura Erakundeak narriaduraren ondoriozko balio-zuzenketak ebaluatzen eta zehazten ditu, baita ibilgetu ukiezinaren balio-narriaduraren ondoriozko galeren itzulketak ere, betiere berreskura daitekeen zenbatekoaren arabera. Berreskura daitekeen zenbateko hori honako bi zenbateko hauetatik zenbatekorik handiena izango da: batetik, haren zentzuzko balioa ken salmenta-kostua, eta, bestetik, erabilerako balioa. Ibilgetu ukiezinaren elementuen narriaduraren ondoriozko balorazio-zuzenketak –eta horiek eragin zituzten zirkunstantziak desagertzen direnean horiek itzultzeak– gastu gisa edo sarrera gisa ulertuko dira, galdu-irabazien kontuan. b) Ibilgetu materiala (i) Hasierako onarpena Ibilgetu materialean barnean hartzen diren aktiboak eskuratze-prezioan kontabilizatuta agertuko dira. Ibilgetu materiala honela aurkeztuko da egoera-balantzean: balio-kostua, baina narriaduraren ondoriozko balio-zuzenketa metatuen eta amortizazioen zenbatekoak murriztua.


29

(ii) Amortizazioak Ibilgetu materialeko elementuen amortizazioa egiteko, balio-bizitzan zehar sistematikoki banatzen da horien zenbateko amortizagarria. Ondorio horietarako, zenbateko amortizagarritzat joko da eroste-prezioa ken ondar-balioa. Erakundeak bereizita zehazten du osagai bakoitzerako amortizazio-gastua, baldin eta kostu adierazgarria badute elementuaren kostu osoari dagokionez eta elementuaren gainerakoaz bestelako balio-bizitza badute. Ibilgetu materialaren elementuen amortizazioa, bestalde, kalkulatzen den balio-bizitzako hurrengo urteetan zehar metodo lineala aplikatuta zehazten da: Amortizazio-

metodoa Balio-bizitza zenbatetsia

(urtetan) Eraikuntzak Lineala 33 Altzariak eta instalazioak Lineala 10 Informatika-aplikazioak Lineala 3 Erakundeak ondar-balioa, balio-bizitza eta ibilgetu materiala amortizatzeko metodoa berraztertuko du ekitaldi bakoitzaren amaieran. Hasiera batean ezarritako irizpideen arloko aldaketak kalkulu-aldaketa gisa onartzen dira. (iii) Ondorengo kostuak Aktiboaren hasierako onarpenaren ondoren, ahalmena edo produktibitatea gehitzea edo balio-bizitza luzatzea ekarriko duten kostuak soilik kapitalizatuko dira, baina baja eman beharko zaio ordezkatutako elementuen kontabilitate-balioari. Ildo horretan, ibilgetu materiala egunero mantentzearen ondoriozko kostuak sortu ahala erregistratuko dira emaitzetan. (iv) Aktiboen balioaren narriadura Erakundeak narriaduraren ondoriozko balio-zuzenketak ebaluatzen eta zehazten ditu, baita ibilgetu materialaren balio-narriaduraren ondoriozko galeren itzulketak ere, betiere berreskura daitekeen zenbatekoaren arabera. Zenbateko hori honako bi zenbateko hauetatik zenbatekorik handiena izango da: batetik, haren zentzuzko balioa ken salmenta-kostua, eta, bestetik, erabilerako balioa. Ibilgetu materialaren elementuen narriaduraren ondoriozko balorazio-zuzenketak –eta horiek eragin zituzten zirkunstantziak desagertzen direnean horiek itzultzeak– gastu gisa edo sarrera gisa ulertuko dira, galdu-irabazien kontuan. c) Finantza-tresnak (i) Finantza-tresnak sailkatzea eta bereiztea Finantza-tresnak hasierako onarpenaren unean sailkatzen dira finantza-aktibo gisa, finantza-pasibo gisa edo ondare-tresna gisa, betiere kontratu-akordioaren funts ekonomikoaren arabera eta finantza-aktiboaren, finantza-pasiboaren eta ondare-tresnaren definizioen arabera. Erakundeak hasierako onarpenaren unean Zuzendaritzak dituen asmoei eta ezaugarriei erreparatuta sailkatzen ditu hainbat kategoriatan finantza-tresnak. Kontratu konbentzional bidez gauzatutako finantza-aktiboen salerosketako eragiketak kontratazio-datan edo likidazio-datan onartuko dira –kontratu konbentzionalak dira aldeen elkarrekiko obligazioak erregulazio bidez edo merkatuko zuzenketen bidez ezarritako denbora-esparru baten barruan gauzatu behar direnean eta desadostasunengatik likidatu ezin zirenean–.


30

(ii) Konpentsazio-printzipioa Finantza-aktiboa eta finantza-pasiboa konpentsazioaren mende daude, baldin eta Erakundeak onartutako zenbatekoak konpentsatzea eskatzeko eskubidea badu eta zenbateko garbia likidatzeko edo aktiboa egiteko eta, aldi berean, pasiboa deuseztatzeko asmoa badu. (iii) Negoziatzeko mantendutako finantza-aktiboak eta -pasiboak Negoziatzeko finantza-aktiboak eta -pasiboak dira hasierako onarpenaren unetik negoziatzeko mantendu gisa sailkatzen diren aktiboak edo pasiboak. Negoziatzeko mantendutako finantza-aktiboak eta –pasiboak arrazoizko balioan onartzen dira hasiera batean. Erosketari edo jaulkipenari zuzenean atxiki dakizkiokeen transakzio-kostuak gastu gisa onartzen dira sortu ahala galdu-irabazien kontuan. Hasierako onarpenaren ondoren, arrazoizko balioan onartuko dira, eta aldaketak emaitzetan erregistratuko dira. Arrazoizko balioa ez da murriztuko salmentan jartzeagatik sor daitezkeen transakzio-kostuekin. Sortzen diren interesak eta dibidenduak haien izaeraren arabera sailkatuko dira. (iv) Arrazoizko balioa duten finantza-aktiboak, galdu-irabazien kontuan aldaketak eragiten

dituztenak Arrazoizko balioa duten finantza-aktiboak, galdu-irabazien kontuan aldaketak eragiten dituztenak, arrazoizko balioan onartzen dira hasiera batean. Erosketari edo jaulkipenari zuzenean atxiki dakizkiokeen transakzio-kostuak gastu gisa onartzen dira galdu-irabazien kontuan. Hasierako onarpenaren ondoren, arrazoizko balioan onartuko dira, eta aldaketak emaitzetan erregistratuko dira. Balioa ez da murriztuko salmentan jartzeagatik sor daitezkeen transakzio-kostuekin. Sortzen diren interesak eta dibidenduak haien izaeraren arabera sailkatuko dira. Halaber, inbertsioak aktiboetan gauzatu direnean eta horien gainean eskura dagoen informazioa hirugarren batzuekin erabat alderatzeko aukera ez dagoenean eta merkatuko balioa aplikatzeak plusbalioa onartzea dakarrenean, inbertsio hori ez da erregistratuko. (v) Kobratzeko dauden kontu-sailak eta maileguak Kobratzeko dauden kontu-sailak eta maileguak honako kreditu hauez osatuta daude: merkataritza-eragiketen ondoriozko kredituez eta merkataritzako bestelako eragiketen ondoriozko kredituez, merkatu aktibo batean kotizatzen ez duten kobrantza finkoak edo zehaztagarriak dituztenak –finantza-aktiboen beste kategoria batzuetan sailkatutakoez bestelakoak–. Aktibo horiek arrazoizko balioarekin onartuko dira hasiera batean, sortutako transakzio-kostuak barne, eta, ondoren, kostu amortizatuan baloratuko dira, interes-tasa efektiboaren metodoa aplikatuta. Dena den, interes-tasa finkatua ez duten, zenbatekoa mugaeguneratuta duten edo epe laburrean jasotzea espero diren eta eguneratzearen ondorio adierazgarria ez duten finantza-aktiboak balio izendunaren arabera baloratuko dira. (vi) Mugaegunera arte mantendutako inbertsioak Mugaegunera arte mantendutako inbertsioak zor-balio adierazgarriak dira, mugaeguna finkatuta eta kobrantza finkoak edo zehaztagarriak dituztenak, merkatu aktibo batean negoziatzen direnak eta Erakundearen zuzendaritzak mugaegunera arte kontserbatzeko asmoa eta ahalmena duena, betiere beste kategoria batzuetan sailkatutakoez aparte. Kategoria honetan sailkatutako finantza-tresnei aplikatzen zaizkien balorazio-irizpideak kobratu beharreko kontu-sailetan eta maileguetan aplikatzen diren berdinak dira.


31

(vii) Taldeko enpresen, enpresa elkartuen eta multitaldekoen ondareko inbertsioak Taldeko enpresen, enpresa elkartuen eta multitaldekoen ondareko inbertsioak kostura onartzen dira hasiera batean –emandako kontraprestazioaren arrazoizko balioaren baliokidea da kostua, sortutako transakzio-kostuak barne–, eta, gero, kostura ken narriaduraren ondoriozko balio-zuzenketen zenbateko metatura baloratuko dira. (viii) Interesak eta dibidenduak Interesak interes efektiboaren tasaren metodoarekin onartzen dira. Ondare-tresnetako inbertsioen ondoriozko dibidenduetatik lortutako sarrerak Erakundeak horiek jasotzeko eskubideak sortu direnean onartzen dira. Banatutako dibidenduak, eskuratze data aurretik lortutako emaitzetatik sortuak badira inolako zalantzarik gabe, eskuratze data aurretik partizipatuak sortutako irabaziak baino zenbateko handiagoa banatu delako, inbertsioaren balio kontablea murrizten da. (ix) Finantza-aktiboen bajak Finantza-aktiboei kontabilitatean baja emango zaie eskudiru-fluxuak jasotzeko eskubideak transferitu direnean eta Erakundeak horien titulartasunaren ondoriozko arriskuak eta etekinak funtsean eskualdatu dituenean. Erakundeak batez besteko prezio haztatuaren irizpidea aplikatuko du saldo homogeneoen parte diren eta eskubide berak dituzten ondare-tresnen edo zor-tresnen kostua baloratzeko eta horiei baja emateko, saldutako tresnak eta horien banako kostua argi eta garbi identifika ditzakeenean. Finantza-aktibo bati baja ematen bazaio, emaitzetan onartu beharko da kontabilitate-balioaren eta jasotako kontraprestazioaren baturaren arteko aldea; edonola ere, ondare garbian onartutako sarreratan eta gastuetan jasotako edozein galera edo irabazi geroratu hartu beharko da barnean. (x) Finantza aktiboen balio-narriadura Finantza-aktibo bat narriatutzat hartzen da eta ondorioz, bere balioa liburuetan zuzentzen da, honako egoera hauek sorrarazi dituzten gertakizunen ebidentzia objektiboa dagoenean: • zor-tresnen kasuan, inpaktu esanguratsua, transakzioa formalizatzeko unean etorkizunerako

aurreikusitako eskudiru-fluxuetan.

• kapital-tresnen kasuan, liburuetako balioa guztiz ezin berreskuratu izana izatea. Ildo horretan, Erakundeak finantza-tresna bat narriatua egon daitekeenaren ebidentzia objektibotzat hartzen dituen egoerak eta, beraz, balizko narriadura zehazteko azterketa bat egitea eragiten duten egoerak, besteak beste, honako hauek dira: a) igorlearen edo ordaintzera behartutakoaren finantza-zailtasun esanguratsuak; b) kontratu-klausulak (interesak edo printzipala ez ordaintzea edo ordainketak atzeratzea) ez

betetzea; c) Erakundeak, mailegariaren finantza-zailtasunekin lotutako ekonomia- edo lege-arrazoiak direla-

eta, bestela emango ez zizkion baimen edo abantailak ematen dizkionean mailegariari, betiere Erakundearentzat aplikagarria den legedian ezarritako betebeharrak aplikatuz;

d) mailegaria lehiaketa-egoeran edo bere ordainketa-konpromisoei aurre egiteko zailtasunekin

lotutako finantza-berrantolaketako beste edozein egoeran sartu dela uste denean;


32

e) dagokion finantza-aktiboaren merkatu aktibo bat desagertzea, zordunaren edo Erakundeak

hartutako arriskuaren kontrako alderdiaren finantza-zailtasunen ondorioz, edo

f) datu behagarriek adierazten badute ezaugarri homogeneoko finantza-aktiboen talde batean (haien hasierako onarpenetik) etorkizunerako aurreikusitako eskudiru-fluxuetan beherapena dagoela, nahiz eta beherapena oraindik taldeko banako finantza-aktiboekin identifikagarria ez izan, honako datuak bilduz:

i) mailegarien talde homogeneo baten (adibidez, ordainketetan gero eta atzerapen gehiago

dituena edo finantza-egitura desegokia duena) ordainketa-baldintzak okertzea, edo

ii) aktibo-talde baten ez ordaintzeekin lotura duten tokiko edo nazioko baldintza ekonomikoak, adibidez, mailegarien eremu geografikoan langabezia-tasa handitzea, ondare hipotekatuen prezioaren jaitsiera esanguratsua edo mailegarien kolektibo bat eraginpean hartzen duten sektore bateko aurkako baldintzak.

g) Ondare-tresnei dagokienez, kontuan hartzen dira alde batetik, igorleak eragiten duen

teknologia-, merkatu-, ekonomia- edo lege-eremuan gertatutako aurkako eragineko aldaketa esanguratsuak eta bestalde, inbertsioa jasotzen duten erakundeak eraginpean hartzen dituzten egoera espezifikoak (ondare-tresnan egindako inbertsioaren kostua berreskuratu ezina izan daitekeela adierazten dutenak). Ondare-tresna bateko inbertsioaren arrazoizko balioaren kostuaren azpiko beherapen luze edo esanguratsu bat ere balio-narriaduraren ebidentzia objektiboa da, baina kasu horretan, Erakundeak dagokion azterketa egin beharko luke jakiteko beherapen hori inbertitutako zenbatekoa berreskuratuko ez dela erakusten duen ondoriora daraman inbertsio-narriadurarekin benetan bat ote datorren.

Ondoren, finantza-tresnen kategoria bakoitzeko narriaduragatik gertatutako balizko galerak zehazteko Erakundeak aplikatzen dituen irizpideak aurkezten dira, baita narriadura horren ondorioz kontabilizatutako hornidurak kalkulatzeko jarraitu den metodoa ere. Amortizatutako kostuan balioetsitako zor-tresna Narriaduragatiko galeren zenbatekoa bat dator dagozkien liburuetako balioa eta etorkizunerako aurreikusitako eskudiru-fluxuen egungo balioen arteko alde positiboarekin. Kotizatutako zor-tresnen merkatu-balioa tresna horien etorkizuneko eskudiru-fluxuen gaurko balioaren arrazoizko aurreikuspentzat hartzen da. Ondoren, eskudiru-fluxuak tresnaren interes efektibo motarekiko eguneratzen dira (kontratu mota finkoa bada) edo bestela eguneratze-datako kontratu-interes efektibo motarekiko (kontratu mota aldakorra bada). Ordaintzera behartutakoen kaudimen gabezia arriskuaren (kreditu-arriskua) gauzatzea arrazoitzat duten narriaduragatiko galerei dagokienez, zor-tresna batek narriadura jasaten du: • ordaintzera behartutakoaren ordaintze-gaitasunean narriaduraren ebidentzia dagoenean, bere

berankortasunagatik edo bestelako arrazoiengatik agerian jartzen denean, edota

• “herrialde-arriskuaren” gauzatzeagatik, hau da, herrialde batean bizi diren zordunengan dagoen arriskua, ohiko merkataritza-arriskutik haratagoko zirkunstantziek eragindakoa.

Aktibo hauen narriaduragatiko balizko galeren ebaluazio-prozesua banaka gauzatzen da zor-tresna esanguratsu guztiei dagokienez, baita esanguratsuak izan gabe antzeko ezaugarriko tresnen talde homogeneoetan sailkatu ezin direnei dagokienez ere, betiere, honako hauek kontuan hartuta: tresna mota, zordunaren jarduneko sektorea eta eremu geografikoa, berme mota, epea betetako zenbatekoen antzinatasuna eta abar.


33

Narriaduragatiko balio-zuzenketak eta horien itzulketak, galera horren zenbatekoa ondorengo gertakizun batekin lotutako arrazoiengatik txikitzen bada, gastutzat edo diru-sarreratzat hartuko dira hurrenez hurren, galdu-irabazien kontuan. Narriaduraren itzulketaren mugatzat hartuko da balio-narriadura erregistratu ez bazen itzulketaren datan onartutako aktiboaren liburutako balioa. Kostuan balioetsitako kapital-tresnak Narriaduragatiko galera, kasuan kasu, bere liburuetako balioaren eta etorkizunean espero diren kutxa-fluxuen egungo balioaren arteko aldearen baliokidea da. Narriaduragatiko galerak gertatzen diren aldiko galdu-irabazien kontuan erregistratzen dira, tresnaren kostua zuzenean gutxituz. Galera horiek ondoren berreskuratuko dira soilik aktiboak saltzen badira. (xi) Arrazoizko balioa Finantza-aktiboen arrazoizko balioa zehazteko merkatu aktiboetan kotizatutako prezioak hartzen dira erreferentziatzat. (xii) Kasu partikularrak Finantza-tresna hibridoak Finantza-tresna hibridoak deribatu gabeko kontratu nagusi bat eta finantza-deribatu bat konbinatzen dutenak dira; finantza-deribatuari deribatu inplizitua deitzen zaio, ezin da banaka transferitu eta bere eragina tresna hibridoaren eskudiru-fluxuetakoren bat banaka hartutako deribatuaren eskudiru-fluxuen antzera aldatzea da. Finantza-aktibo horiek bai hasierako eta bai ondorengo balioespenetan beren arrazoizko balioaren arabera balioesten dira, balio horretan gertatzen diren aldaketak ekitaldiko galdu-irabazien kontuari egotziz. Erosketari zuzenean egotz dakizkiokeen transakzio-kostuak ekitaldiko galdu-irabazien kontuan biltzen dira. Finantza-tresna konposatuak Deribatu gabeko finantza-tresna horiek pasiboaren eta ondarearen osagaiak batera biltzen dituzte. Erakundeak osagaiak banaka onartzen, balioesten eta aurkezten ditu, liburuetako hasierako balioa (akatsik ez badago, ondoren berrikusiko ez dena) ondoko irizpideen arabera banatuz: a) pasiboaren osagaiari ondare-osagairik biltzen ez duen antzeko pasibo baten arrazoizko balioa

esleituko dio. b) ondare-osagaiari hasierako zenbatekoaren eta pasiboaren osagaiari esleitutako balioaren arteko

aldea esleituko dio. c) proportzio berdinean banatuko ditu transakzio-kostuak. Finantza-bermeko kontratuak Finantza-bermeko kontratu batek eskatzen du igorleak ordainketa espezifikoak egitea, edukitzaileari dirua itzultzeko zordun jakin batek bere ordaintzeko betebeharrak (fidantza edo abalaren gisako zor-tresna baten hasierako edo aldatutako baldintzen arabera) betetzen ez dituenean eragindako galeragatik.


34

Hasieran kontratu horiek beren arrazoizko balioaren arabera balioesten dira, hau da, jasotako prima gehi, kasuan kasu, jaso beharreko primen egungo balioa. Hasierako onarpenaren ondoren, une hartan galdu-irabazien kontuan aldaketak biltzen dituzten arrazoizko balioko bestelako finantza-pasibo gisa kalifikatuak izan baziren izan ezik, hasieran onartutakoaren ken, hala badagokio, sorrarazitako diru-sarrerei dagokielako galdu-irabazien kontuari egotzitako kontratuaren zatiaren arabera balioetsiko dira. (xiii) Finantza pasiboak Negoziatzeko mantendu gisa edo galdu-irabazien kontuan aldaketak eragiten dituen arrazoizko balioko finantza-pasibo gisa sailkatzen ez diren finantza-pasiboak –merkataritza-zordunak eta ordaindu beharreko beste kontu batzuk barne– arrazoizko balioan onartzen dira hasiera batean, ken horiek jaulkitzeari zuzenean atxikitzen zaizkion transakzio-kostuak, hala badagokio. Hasierako onarpenaren ondoren, kategoria horren barruan sailkatutako pasiboak kostu amortizatura baloratzen dira, interes tasa efektiboaren metodoa erabiliz. Dena den, interes-tasa finkatua ez duten, zenbatekoa mugaeguneratuta duten edo epe laburrean jasotzea espero diren eta eguneratzearen ondorio adierazgarria ez duten finantza-pasiboak balio izendunaren arabera baloratuko dira. d) Eskudirua eta bestelako aktibo likido baliokideak Eskudiruan eta beste aktibo likido baliokide batzuetan sartzen dira kreditu-entitateetako ageriko banku-gordailuak eta kutxako eskudirua. Kontzeptu horren barruan sartzen dira, halaber, likidotasun handiko epe laburreko beste inbertsio batzuk, baldin eta eskudirutan finkatutako zenbateko erraz bihur badaitezke eta balio-aldaketa arrisku oso txikian badaude. Ondorio horretarako barne hartzen dira eskuratze-datatik hasita hiru hilabetetik beherako mugaeguna duten inbertsioak. e) Hornidura teknikoak (i) Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-

planei lotutako hornidurak Erakundearen aurreikuspen-jardunaren ondorioz bazkideekin hartutako obligazioei aurre egiteko eratutako hornidurei dagokie Erakundeak “Berraseguruko bestelako hornidura tekniko garbien aldaketa” kapitulutik kargatzen du eta “Gizarte-aurreikuspeneko jardueraren eragiketengatiko hornidura - Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak” ” kapituluan ordaintzen du Aurreikuspen Planari lotutako ondarearen aldakuntza positiboa. Era berean, Erakundeak “Berraseguruko bestelako hornidura tekniko garbien aldaketa” kapituluan ordaintzen ditu eta “Gizarte-aurreikuspeneko jardueraren eragiketengatiko hornidura - Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak” kapitulutik kargatzen ditu Aurreikuspen Planari lotutako ondarearen aldaketa negatiboak.


35

(ii) Hornidura matematikoa Hornidura matematikoak Erakundeak aurreikusitako pasibo aktuarialak estaltzen ditu; pasibo horiek azterketa aktuarial baten bitartez kalkulatzen dira eta azterketa aktuario independente batek egiten du, jadanik sortutako prestazioek eta errenta gisa ordaintzen direnek eragindako etorkizuneko obligazioei aurre egiteko. 2017ko abenduaren 31n eta 2016an hornidura hori kalkulatzeko oinarrizko lan-hipotesiak honako hauek izan dira: 2017 2016 - Biziraupen-taulak: PERM/F - 2000C PERM/F - 2000C - Hilkortasun-taula: GKM/F-95 GKM/F-95 - Interes-tasa teknikoa 2,5% urteko 2,5% urteko - Pentsioen hazkuntza 0% urteko 0% urteko

2015ko ekainaren 11n Gobernu Batzordeak, hornidura matematikoaren kalkulurako interes-tasa teknikoa %2,5ean ezartzea erabaki zuen 2015ko irailaren batetik eraginkortasun guztia hartuz (2 eta 11 Oharrak). Interes-tasa tekniko berria hornidura matematikoen kalkulurako, egoera makroekonomiko berria eta aktibo finantzarioen erredimendua kontuan hartuta ezarri da. Interes-tasa ekonomikoa 100 puntu basikoan jaisteak hornidura matematikoan edukiko duen eragina urteetan zehar Entitateak sortutako erreserbekin estaliko da. Honek, ez du eraginik izango iada eragindako prestazioetan. f) Sarrera eta gastuen onarpena Sarrerak eta gastuak ez dira kobratu edo ordaindu diren aldiari jarraituta barne hartzen kontabilitatean, sortzapen-aldiaren arabera baizik. Dibidenduak, oro har, sarreratzat jotzen dira, baldin eta Administrazio Kontseiluak edo Akziodunen Batzar Nagusiak beren banaketa onartzen eta iragartzen baldin badute. g) Langileekiko konpromisoak Erakundeko langileei aplika dakiekeen Bulego eta Despatxuen Hitzarmen Kolektiboaren 21. artikuluan xedatzen denaren arabera, enpresan gutxienez 25 urteko antzinatasuna izanik, bertako lana borondatez uzten duten langileek benetako soldataren bi eta lau hileko soldataren arteko zenbatekoa jasotzeko eskubidea izango dute, lana zein antzinatasunarekin uzten duten kontuan izanik. Erakundeak kontzeptu horretarako hornidura eratu zuen, eta hornidura horrek 2017 eta 2016ko abenduaren 31rako sortutako pasiboari dagokion zenbatekoa zuen (12. Oharra). h) Atzerri-monetan egindako transakzioak - Moneta funtzionala eta aurkezpen-moneta Erakundearen urteko kontuak eurotan aurkezten dira, hori baita Erakundearen aurkezpen-moneta eta moneta funtzionala.


36

- Transakzioak eta saldoak Atzerri-monetan egindako transakzioak moneta funtzionalera bihurtzen dira hasieran, transakzio-datan indarrean dauden kanbio-tasak erabilita. Transakzio horien likidazioaren ondorioz eta atzerri-monetan izendatutako aktibo eta pasibo monetarioen itxierako kanbio-tasetara bihurtzearen ondorioz atzerri-monetan izandako galerak eta irabaziak galera eta irabazien kontuan kontabilizatzen dira, baldin eta ez badira bereizten ondare garbian diru-fluxuen estaldura kualifikatu gisa eta inbertsio garbien estaldura kualifikatu gisa. Salgarri gisa sailkatzen diren atzerri-monetan izendatutako titulu monetarioen arrazoizko balioan dauden aldaketak tituluaren kostu amortizatuko aldaketen ondorio diren bihurketa-diferentzien eta tituluaren kontabilitate-balioko beste aldaketa batzuen artean aztertzen dira. Bihurketa-diferentziak ekitaldiko emaitzetan kontabilizatzen dira, eta kontabilitate-balioko bestelako aldaketak ondare garbian kontabilizatzen dira. Diruaz bestelako partiden bihurketa-diferentzia batzuk, adibidez, galdu-irabazien kontuko aldaketen bitartez arrazoizko balioan baloratuta mantendu diren ondare-tresnenak, arrazoizko balioaren irabazi edo galeraren zati gisa aurkezten dira. Diruaz bestelako partiden beste bihurketa-diferentziak batzuk, adibidez, aktibo finantzario salgarri gisa sailkatutako ondare-tresnenak, ondare garbian sartzen dira. Kostu historikoaren arabera baloratzen diren atzerri-monetako diruaz bestelako partidak bihurtzeko, arrazoizko balio hori zehazten den datako kanbio-tasak erabiltzen dira. Erakundeak 2017 eta 2016ko abenduaren 31n atzerri-monetan mantentzen dituen aktibo guztien kontrabalioa eurotan honako hau da: Milaka eurotan 2017 2016 Estatu Batuetako dolarrak 211.743 189.193 Libera esterlinak 33.287 31.023 Norvegiako koroak 1.906 1.444 Brasileko reala 813 - 247.749 221.660 Erakundeak 2017 eta 2016ko abenduaren 31n atzerri-monetan mantentzen dituen aktiboek, izaeraren arabera sailkatuta, kontrabalio hau dute eurotan: Milaka eurotan 2017 2016 Eskudirua eta bestelako aktibo likido baliokideak 8.361 4.892 Galdu-irabazien bitartez arrazoizko balioan baloratutako bestelako aktibo finantzarioak 239.388

216.768

Maileguak eta kobratzeko partidak - - 247.749 221.660 i) Mozkinen gaineko zergak Euskal Autonomia Erkidegoko hiru lurralde historikoetan aplikatzen den foru-legediari jarraiki, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeek Sozietateen gaineko Zerga ordaintzen dute ehuneko zeroko tasarekin, eta higigarrien kapitalaren etekinen gaineko atxikipenak itzultzeko eskubidearekin; balantzeko “Maileguak eta kobratzeko partidak – Bestelako kredituak” epigrafean azaltzen dira atxikipenak.


37

j) Ingurumena Erakundeak uste du ingurumena babesteari buruzko legeak behar bezala betetzen dituela. 2017. eta 2016. ekitaldietan, Erakundeak ez du kostu adierazgarririk izan edo inbertsio adierazgarririk egin kontzeptu honengatik, eta ez du beharrezko ikusi horniduraren bat erregistratzea horretarako, ez baitago urteko kontu hauei eragin diezaiekeen arrisku edo gertakizun adierazgarririk, Erakundearen jarduera ikusita. k) Alde lotetsiekiko transakzioak Taldeko enpresen arteko transakzioak emandako edo jasotako kontraprestazioaren arrazoizko balioaren arabera onartzen dira. Balio horren eta adostutako zenbatekoaren arteko aldea mendeko substantzia ekonomikoaren arabera erregistratzen da. l) Gastuak xedearen arabera birsailkatzeko irizpideak 3.8 oharrean adierazten den moduan, gastuak banatzeko erabiltzen diren irizpideak, nagusiki, hauek dira: gastuen izaera, langileen arduraldia eta jarduerari lotutako ibilgetua. m) Sortutako kuota eta prestazioengatiko diru-sarrerak Erantsitako galera eta irabazien kontuko "Ekitaldira egotzitako kuotak, Berrasegurua kenduta" epigrafeak Erakundeko bazkide osoek eta bazkide babesleek ekitaldian egindako ekarpenak jasotzen ditu. Erantsitako galera eta irabazien kontuko “Ekitaldiko prestazioak, Berrasegurua kenduta” epigrafean erregistratzen dira ordaindutako zenbatekoak. 6. Tresna finantzarioetatik sortutako arriskuaren izaera eta mailari buruzko informazioa BGAE baten jarduerek zenbait arrisku finantzario dituzte: merkatuko arriskua (interes-tasaren arriskua, prezio-arriskua eta kanbio-tasaren arriskua), kreditu-arriskua eta likidezia-arriskua, hain zuzen. Interes motetan, prezioetan nahiz trukaneurrian aldaketak izateko eta kreditu- nahiz likidezia-arriskuak pairatzeko aukerak kontrolpean izateko mekanismoak ezartzeko helburua du Erakundearen arrisku finantzarioen kudeaketak. Alde horretatik, hainbat koefiziente arau-emaile ezarri dira Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen jarduera jakin batzuk arautzen dituen maiatzaren 29ko 92/2007 Dekretuan. Erakundeak kontrolpean izango dituen koefiziente horien bidez arriskuak jasateko aukerak mugatuko dira. 92/2007 Dekretuko 4.1.c) artikuluan ezarritakoaren arabera, Erakundeak Inbertsio Printzipioen Deklarazio (IPD) bat du, eta Erakundeak inbertsioetarako erabiltzen dituen aktiboak azaltzen dira bertan, bai eta haiek kudeatzeko erabilitako teknikak ere. Erakundeak arriskua kudeatzeko erabiltzen dituen politika eta prozeduren laburpen bat aurkeztuko dugu orain: - Merkatuko arriskua Arrisku-faktoreen nondik norakoa kontuan izanda, honako bereizketa hau egin dezakegu merkatu-arriskuaren barruan:


38

Interes-tasaren arriskua Interes-tasaren arriskua honako hau da: Erakundeak posizioak mantentzeko erabiltzen dituen dibisen interes-tasetan aldaketak egotearen ondorioz galerak izateko arriskua. Erakundeak arrisku hori du, zor-tresna publiko nahiz pribatuetan, finantza-erakundeetako eperako gordailuetan eta merkatu monetarioko tresnetan inbertitu duelako. Tasa aldakorretako jaulkipenen ondorioz, diru-fluxuen interes-tasaren arriskuak eragina du Erakundean; interes-tasa finkoko jaulkipenen ondorioz, berriz, arrazoizko balioaren gaineko interes-tasen arriskuak eragiten dio. Interes-arriskua neurtzeko, zor-balioko saldoaren iraupenaren kontzeptua erabiltzen du Erakundeak, batez beste haztatu gisa (Macaulay Iraupena), baita aldaturiko iraupena ere, saldoaren sentsibilitate-neurri gisa interes-tasen aldakuntza dela-eta. Prezio-arriskua Prezio-arriskua honako hau da: akzio edo indizeen prezioan izandako aurkako mugimenduen ondorioz errenta aldakorrean egon daitezkeen galerak. Prezio-arriskuarekin honako hauek ere uler daitezke: akzioen prezioen hegazkortasunaren aldaketak, zenbait akzioren prezioen arteko harremanaren aldaketak, edota akzioen eta bonuen arteko errentagarritasun-diferentzialaren aldaketak. Erakundeak prezio-arriskuaren eragina du, saldoan dituen kapital-balio kotizatuetan egindako inbertsioengatik. Kanbio-tasaren arriskua Kanbio-tasaren arriskua honako hau da: kanbio-tasetan gertatzen diren aldaketen ondorioz, dibisa funtzionalaz bestelako dibisetan izendatutako posizioen merkatu-balioan aldaketak egoteko arriskua. Arrisku hori dibisa bakoitzean mantendutako posizio garbiaren arabera eta haien kanbio-tasaren hegazkortasunaren arabera neurtzen da. Erakundeak nazioko nahiz nazioarteko merkatuetan inbertitzen du, eta inbertsio gehienak Eurogunean egiten ditu. 2017 eta 2016ko abenduaren 31n Erakundeak dibisetan izendatutako aktiboetan duen inbertsioa 5.h) oharrean adierazita dago. Merkatuen arrisku diskrezionalaren neurketa VaR (Value at Risk) metodología erabilita egiten da, eta metodologia horrek kontrako mugimendu bat dela-eta posizio batek duen esperotako gehieneko potentzialaren galeraren zenbatespena ematen du. Zenbatespen hori dirutan ematen da, eta data jakin bat, konfiantza jakin bat eta zehazturiko denbora-ikuspegi bat biltzen ditu. - Kreditu-arriskua Kontrapartearen betebehar batzuk edo bat ez betetzeagatik gerta litekeen galerari buruzkoa da. Kreditu-arriskuak eragiketaren iraunaldi osoan irauten du, baina egun batetik bestera alda daiteke likidazio-prozesuak eta balorazioetako aldaketak direla-eta. Bi kreditu-arrisku mota bereiz ditzakegu:


39

Kontrapartida-arriskua Merkatuan bere posizioa berreskuratzeagatik kontraparteak betetzen ez badu gertatuko litzatekeen galera izango da. Jaulkitzaile-arriskua Jaulkitzailearen kaudimengabezia-arriskua da, haren sendotasun ekonomiko-finantzarioan izandako aldaketek bultzatuta, jaulkitzaileak ezin baitie aurre egin berak jaulkitako tituluei, mugaeguneratzen direnean. Jaulkitzaile-arriskutzat hartzen da, halaber, jaulkitzaile baten tituluen merkatu-balioko kontrako aldaketa potentziala, betiere merkatuak haren kaudimenari buruz duen pertzepzioan izandako aldaketak eragindakoa. Kreditu-arriskua taldeka kudeatzen da. Eskudiru eta eskudiruarekiko baliokidetik, finantza-tresnetatik eta banku eta finantza-erakundeekin egindako gordailuetatik sortzen da kreditu-arriskua, kobratu beharreko kontuak eta transakzio konprometituak barne. Dibertsifikazio- eta sakabanatze-mugen jarraipena egiten da aldizka. Erakundearen zorra adierazten duten balioen aktiboen ratingak honako egoera hau erakusten du 2017ko eta 2016ko ekitaldiak ixtean:

2017ko abenduaren 31n (*)

Arrazoizko balioan balioetsitako beste finantza-

aktibo batzuk, galdu-irabazietan aldaketak

eraginda

Geroa I PPSE

Zorra adierazten

duten balioak Tresna

hibridoak

Mugaegunera arte

atxikitako inbertsioak

Kreditu-

erakundeetako gordailuak

Guztira AAA Ratinga 3.956 - - - 3.956 AA Ratinga 2.070 27.470 9.559 - 39.099 A Ratinga 186.552 67.511 139.968 - 394.031 BBB Ratinga 302.512 - 50.444 35.039 387.956 BB Ratinga 24.511 - - - 24.511 B Ratinga 4.034 - - - 4.034 CCC Ratinga 2.203 - - - 2.203 CC Ratinga 2.583 - - - 2.583 C Ratinga - - - - - D Ratinga - - - - - Esleitu gabe 10.606 2.836 16.096 6.004 35.581 539.027 97.817 216.067 41.043 893.954 Geroa II PPSE A Ratinga - - 6.917 - 6.917 Esleitu gabe - - 9.307 - 9.307 - - 16.224 - 16.224 GUZTIRA 539.027 97.817 232.291 41.043 910.178 (*) 2017ko abenduaren 31n zeuden periodifikazioak barne daude.


40

2016ko abenduaren 31n (*)

Arrazoizko balioan balioetsitako beste finantza-

aktibo batzuk, galdu-irabazietan aldaketak

eraginda

Zorra adierazten

duten balioak Tresna

hibridoak

Mugaegunera arte

atxikitako inbertsioak

Kreditu-

erakundeetako gordailuak

Guztira AAA Ratinga - - - - - AA Ratinga 4.241 4.562 20.216 - 29.019 A Ratinga 93.059 50.424 89.073 - 232.556 BBB Ratinga 245.754 2.849 116.445 20.050 385.098 BB Ratinga 136.208 - 7.492 - 143.700 B Ratinga 4.133 - - - 4.133 CCC Ratinga - - - - - CC Ratinga - - - - - C Ratinga - - - - - D Ratinga - - - - - Esleitu gabe 9.317 - 8.098 6.011 23.426 492.712 57.835 241.324 26.061 817.932 (*) 2016ko abenduaren 31n zeuden periodifikazioak barne daude. - Likidezia-arriskua Bi likidezia-arrisku mota bereiz ditzakegu: Likidezia-arriskua diruzaintza-aurreikuspenetan Kutxako fluxuen egitura desegokiaren ondorioz ordaintzeko obligazioei aurre egin ezin izatearen arriskua da. Altxortegi-erreserbaren aurreikuspenen etengabeko jarraipena egiten du erakundeak, espero diren eskudiru-fluxuen arabera.

Erakundeak egindako likideziaren kudeaketa eta kontrolak ziurtatzen du edozein unetan ere baliabide likido nahikoak izatea ordainketa-konpromisoekin betetzeko.

Arrisku hori neurtzeko, honako ratio honen jarraipena egiten du Erakundeak:

Ekarpenak guztira + Aktiboak mugaeguna < urte 1 Prestazioak guztira

Merkatuko likideziaren arriskua Merkatuko likideziaren arriskua honako hau da: Erakundeak posizio bat behar bezala desegin ezin izatea, merkatu-prezioan eta eragiketaren kostuan aldaketarik eragin gabe. Likidezia-arriskua zenbait produktu edo dibisa kontzentratzearen eta merkatuen ezegonkortasunaren funtzio-harremanaren araberakoa da.


41

Arriskua ebaluatzeko, alderdi hauek hartzen dira kontuan: merkatuen arteko harremana, merkatu bakoitzaren sakonera (adibidez, maiz kotizatzen ez den produktu bat edukitzeak zailtasunak eragin ditzake hura gauzatzeko), mugaeguneratu gabeko produktuen epea eta beste faktore batzuk. Tresna jakin batean bolumen handiko eragiketa bat egiteak tresnaren merkatu-prezioan aurreikusi ezineko ondorioak izateko aukerarekin ere lotzen da arriskua. Likidezia-arriskua arrisku-neurriak doituta kuantifikatzen da, posizio jakin bat desegiteko beharrezkoa den denbora isla dezaten. Likidezia-faktorea esaten zaio doikuntza horri. Likidezia gutxiko merkatuetan, eroste/saltze marjina handia izaten da, eta horrek kostua handitzen du. Horrekin lotutako fenomeno bat da bat-batean eta ustekabean likidezia gutxitzeko arriskua, baita normalean likidezia duten merkatuetan ere, prezio-mugimendu handiak egon direlako edo hegazkortasunean saltoak egon direlako. 7. Ibilgetu ukiezina 2017 eta 2016ko ekitaldian, honako hau da ibilgetu ukiezinean barne hartzen diren kontuen osaera eta kontu horietan izan den mugimendua: 2017ko Ekitaldia Milaka eurotan 16.12.31 Altak Bajak Intsuldaketak 17.12.31 Kostua Administrazio-emakidak - - - - - Informatika-aplikazioak 896 6 - - 902 896 6 - - 902 Amortizazio metatua Administrazio-emakidak - - - - - Informatika-aplikazioak (865) (29) - - (894) (865) (29) - - (894) 31 (23) - - 8

2016ko Ekitaldia Milaka eurotan 15.12.31 Altak Bajak Intsuldaketak 16.12.31 Kostua Administrazio-emakidak - - - - - Informatika-aplikazioak 860 36 - - 896 860 36 - - 896 Amortizazio metatua Administrazio-emakidak - - - - - Informatika-aplikazioak (849) (16) - - (865) (849) (16) - - (865) 11 20 - - 31

2017ko abenduaren 31n guztiz amortizatuta eta erabilgarri dauden Ibilgetu ukiezinen kostua 847 mila eurokoa da (847 mila euro 2016ko abenduaren 31n). 2017ko eta 2016ko abenduaren 31n ez dago bermeei lotutako ibilgetu ukiezinen elementurik, titulartasun-murrizketarik edo pasibo-berme gisako pignoratutakorik. 2017ko eta 2016ko abenduaren 31n Erakundeak ez du ibilgetu ukiezinen salerosketarako konpromiso sendorik.


42

8. Ibilgetu materiala 2017 eta 2016ko ekitaldian, honako hau da ibilgetu materialean barne hartzen diren kontuen osaera eta kontu horietan izan den mugimendua: 2017ko Ekitaldia Milaka eurotan 16.12.31 Altak Bajak Intsuldaketak 17.12.31 Kostua Eraikuntzak 737 - - - 737 Altzariak eta instalazioak 690 41 - - 731 Informazio-prozesuetarako ekipoak 179 2 - - 181 1.606 43 - - 1.649 Amortizazio metatua Eraikuntzak (310) (18) - - (328) Administrazio-emakidak (603) (20) - - (623) nformazio-prozesuetarako ekipoak (145) (23) -

-

(168)

(1.058) (61) - - (1.119) 548 (18) - - 530

2016ko Ekitaldia Milaka eurotan 15.12.31 Altak Bajak Intsuldaketak 16.12.31 Kostua Eraikuntzak 737 - - - 737 Altzariak eta instalazioak 677 13 - - 690 Informazio-prozesuetarako ekipoak 135 44 - - 179 1.549 57 - - 1.606 Amortizazio metatua Eraikuntzak (292) (18) - - (310) Administrazio-emakidak (586) (17) - - (603) nformazio-prozesuetarako ekipoak (135) (10) -

-

(145)

(1.013) (45) - - (1.058) 536 12 - - 548

Guztiz amortizatuta dauden eta 2017 eta 2016ko abenduaren 31n erabiltzen jarraitzen diren ibilgetu materialeko elementuen kostua honako hau da: Milaka eurotan 2017 2016

Altzariak eta instalazioak 518 518 Informazio-prozesuetarako ekipoak 135 135 653 653 Erakundeak zenbait aseguru-poliza ditu kontratatuta ibilgetu materialeko elementuen ondoriozko arriskuak estaltzeko. Poliza horien estaldura behar bestekotzat jo da.


43

2017 eta 2016ko abenduaren 31n ez daude ibilgetu materialen elementu gaineko erosketa-konpromisorik. Balantzearen epigrafe horretan bilduriko aktibo guztiak Erakundeak erabiltzen ditu bere jarduera propiorako. Ez dago bermeei lotutako ibilgetu materialaren elementurik, titulartasun-murrizketarik edo pasibo-berme gisako pignoratutakorik.

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

44

9.

Tres

na fi

nant

zario

ak

9.1.

Tr

esna

fina

ntza

rioek

Era

kund

eare

n eg

oera

fina

ntza

rioan

eta

em

aitz

etan

dut

en g

arra

ntzi

ari b

uruz

ko in

form

azio

a 9.

1.1

Bal

antz

eari

buru

zko

info

rmaz

ioa

Hon

a he

men

akt

ibo

eta

pasi

bo fi

nant

zario

en k

ateg

orie

k 20

17 e

ta 2

016k

o ab

endu

aren

31n

dut

en e

goer

a:

G

aldu

-irab

azie

n bi

tart

ez a

rraz

oizk

o ba

lioan

bal

orat

utak

o be

stel

ako

aktib

o fin

antz

ario

ak

AKTI

BO

FIN

ANTZ

ARIO

AK

Esku

diru

a et

a be

stel

ako

balia

bide

liki

do

balio

kide

ak

N

egoz

iatz

eko

man

tend

utak

o ak

tibo

finan

tzar

ioak

Tres

na

finan

tzar

io

hibr

idoa

k

Ond

are-

tres

nak

Zorr

a ad

iera

zten

du

ten

balo

reak

M

aile

guak

et

a ko

brat

zeko

pa

rtid

ak

M

ugae

gune

ra

arte

m

ante

ndut

ako

inbe

rtsi

oak

Ta

ldek

o en

pres

etak

o et

a en

pres

a el

kart

ueta

ko

part

izip

azio

ak

GU

ZTIR

A

Ond

are-

tresn

ak:

-

-

-

946.

458

-

-

-

45

.902

992.

360

- Kap

itale

ko in

berts

io fi

nant

zario

ak

-

-

-

243.

671

-

-

-

45

.902

289.

573

- Inb

erts

io-fo

ndoe

tako

par

taid

etza

k -

-

-

65

8.98

7

-

-

-

-

658.

987

- Arri

sku-

kapi

tale

ko fo

ndoe

tako

pa

rtaid

etza

k -

-

-

43

.800

-

-

-

-

43.8

00

Erre

nta

finko

ko b

alio

ak

-

-

-

-

539.

027

72

3

232.

291

-

77

2.04

1 Tr

esna

hib

ridoa

k -

-

97

.817

-

-

-

-

-

97.8

17

Kre

ditu

-era

kund

eeta

ko g

orda

iluak

-

-

-

-

-

41

.043

-

-

41.0

43

Aur

reik

uspe

n so

zial

en g

aine

ko

aktib

itate

en k

redi

tuak

-

-

-

-

-

24

7

-

-

247

Bes

tela

ko k

redi

tuak

: -

-

-

-

-

7.

787

-

-

7.

787

- Adm

inis

trazi

o P

ublik

oeki

ko k

redi

tuak

-

-

-

-

-

7.

787

-

-

7.

787

- Gai

nera

ko k

redi

tuak

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Bes

tela

ko a

ktib

o fin

antz

ario

ak

-

-

-

-

-

-

-

-

- D

iruza

intz

a 16

7.14

4

-

-

-

-

-

-

-

167.

144

GU

ZTIR

A

167.

144

-

97

.817

946.

458

53

9.02

7

49.8

00

23

2.29

1

45.9

02

2.

078.

439

PASI

BO

FIN

ANTZ

ARIO

AK

Zorr

ak e

ta

kobr

atze

ko

part

idak

N

egoz

iatz

eko

man

tend

utak

o Pa

sibo

Fi

nant

zario

ak

Guz

tira

Der

ibat

uak

-

-

- B

este

lako

zor

rak:

- Zor

fisk

alak

eta

soz

iala

k 26

1

-

261

Bes

tela

ko p

asib

o fin

antz

ario

ak

1.65

1

-

1.65

1

GU

ZTIR

A

1.91

2

-

1.91

2

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

45

Gal

du-ir

abaz

ien

bita

rtez

arr

azoi

zko

balio

an b

alor

atut

ako

best

elak

o ak

tibo

finan

tzar

ioak

AKTI

BO

FIN

ANTZ

ARIO

AK

Esku

diru

a et

a be

stel

ako

balia

bide

liki

do

balio

kide

ak

N

egoz

iatz

eko

man

tend

utak

o ak

tibo

finan

tzar

ioak

Tres

na

finan

tzar

io

hibr

idoa

k

Ond

are-

tres

nak

Zorr

a ad

iera

zten

du

ten

balo

reak

M

aile

guak

et

a ko

brat

zeko

pa

rtid

ak

M

ugae

gune

ra

arte

m

ante

ndut

ako

inbe

rtsi

oak

Ta

ldek

o en

pres

etak

o et

a en

pres

a el

kart

ueta

ko

part

izip

azio

ak

GU

ZTIR

A

Ond

are-

tresn

ak:

-

-

-

805.

983

-

-

-

45

.020

851.

003

- Kap

itale

ko in

berts

io fi

nant

zario

ak

-

-

-

212.

099

-

-

-

45

.020

257.

119

- Inb

erts

io-fo

ndoe

tako

par

taid

etza

k -

-

-

56

9.03

5

-

-

-

-

569.

035

- Arri

sku-

kapi

tale

ko fo

ndoe

tako

pa

rtaid

etza

k -

-

-

24

.849

-

-

-

-

24.8

49

Erre

nta

finko

ko b

alio

ak

-

-

-

-

492.

712

27

0

241.

324

-

73

4.30

6 Tr

esna

hib

ridoa

k -

-

57

.835

-

-

-

-

-

57.8

35

Kre

ditu

-era

kund

eeta

ko g

orda

iluak

-

-

-

-

-

26

.061

-

-

26.0

61

Der

ibat

uak

-

-

-

-

-

-

-

-

- A

urre

ikus

pen

sozi

alen

gai

neko

ak

tibita

teen

kre

ditu

ak

-

-

-

-

-

238

-

-

23

8

Bes

tela

ko k

redi

tuak

: -

-

-

-

-

2.

973

-

-

2.

973

- Adm

inis

trazi

o P

ublik

oeki

ko k

redi

tuak

-

-

-

-

-

2.

948

-

-

2.

948

- Gai

nera

ko k

redi

tuak

-

-

-

-

-

25

-

-

25

Bes

tela

ko a

ktib

o fin

antz

ario

ak

5.24

4

-

-

-

-

-

-

-

5.22

4 D

iruza

intz

a 17

4.42

5

-

-

-

-

-

-

-

174.

425

GU

ZTIR

A

179.

649

-

57

.835

805.

983

49

2.71

2

29.5

42

24

1.32

4

45.0

20

1.

852.

065

PASI

BO

FIN

ANTZ

ARIO

AK

Zorr

ak e

ta

kobr

atze

ko

part

idak

N

egoz

iatz

eko

man

tend

utak

o Pa

sibo

Fi

nant

zario

ak

Guz

tira

Der

ibat

uak

-

-

. B

este

lako

zor

rak:

- Zor

fisk

alak

eta

soz

iala

k 27

5

-

275

Bes

tela

ko p

asib

o fin

antz

ario

ak

2.26

0

-

2.26

0

GU

ZTIR

A

2.53

5

-

2.53

5

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

46

2017

ko a

bend

uare

n 31

ko a

ktib

o et

a pa

sibo

fina

ntza

rioen

tzat

aur

reik

usita

ko m

ugae

guna

, mug

aegu

n ze

hazt

u ed

o ze

hazg

arri

bat d

uten

en k

asua

n, h

onak

o ha

u da

kat

egor

iaka

:

Akt

ibo

finan

tzar

ioak

20

18

20

19

20

20

20

21

20

22 e

ta

hurr

engo

ak

G

uztir

a E

skud

irua

eta

best

elak

o ak

tibo

likid

o ba

lioki

deak

16

7.14

4

-

-

-

-

167.

144

Gal

du-ir

abaz

ien

bita

rtez

arra

zoiz

ko b

alio

an

balo

ratu

tako

bes

tela

ko a

ktib

o fin

antz

ario

ak

92.9

46

67

.795

45.6

19

16

.267

414.

220

63

6.84

4 M

ugae

gune

ra a

rte m

ante

ndut

ako

aktib

o fin

antz

ario

ak (G

eroa

I P

PS

E)

70.0

06

3.

852

16

.421

29.1

84

96

.604

216.

067

Mug

aegu

nera

arte

man

tend

utak

o ak

tibo

finan

tzar

ioak

(Ger

oa II

PP

SE

) -

-

-

-

16

.224

16.2

24

Neg

ozia

tzek

o m

ante

ndut

ako

aktib

o fin

antz

ario

ak

-

-

-

-

-

- M

aile

guak

eta

kob

ratz

eko

parti

dak

49.8

00

-

-

-

-

49

.800

G

UZT

IRA

37

9.89

6

71.6

44

62

.040

45.4

51

52

7.04

8

1.08

6.07

9

Pasi

bo fi

nant

zario

ak

20

18

20

19

20

20

20

21

20

22 e

ta

hurr

engo

ak

G

uztir

a Zo

rrak

eta

ord

aint

zeko

par

tidak

1.

912

-

-

-

-

1.

912

Neg

ozia

tzek

o m

ante

ndut

ako

pasi

bo

finan

tzar

ioak

-

-

-

-

-

-

GU

ZTIR

A

1.91

2

-

-

-

-

1.91

2

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

47

2016

ko a

bend

uare

n 31

ko a

ktib

o et

a pa

sibo

fina

ntza

rioen

tzat

aur

reik

usita

ko m

ugae

guna

, mug

aegu

n ze

hazt

u ed

o ze

hazg

arri

bat d

uten

en k

asua

n, h

onak

o ha

u da

kat

egor

iaka

:

Akt

ibo

finan

tzar

ioak

20

17

20

18

20

19

20

20

20

21 e

ta

hurr

engo

ak

G

uztir

a E

skud

irua

eta

best

elak

o ak

tibo

likid

o ba

lioki

deak

17

9.64

9

-

-

-

-

179.

649

Gal

du-ir

abaz

ien

bita

rtez

arra

zoiz

ko b

alio

an

balo

ratu

tako

bes

tela

ko a

ktib

o fin

antz

ario

ak

71.5

11

37

.940

46.8

62

64

.714

329.

520

55

0.54

7 M

ugae

gune

ra a

rte m

ante

ndut

ako

aktib

o fin

antz

ario

ak

57.8

77

28

.417

3.85

2

16.4

21

13

4.75

7

241.

324

Neg

ozia

tzek

o m

ante

ndut

ako

aktib

o fin

antz

ario

ak

-

-

-

-

-

- M

aile

guak

eta

kob

ratz

eko

parti

dak

29.5

42

-

-

-

-

29

.542

G

UZT

IRA

33

8.57

9

66.3

57

50

.714

81.1

35

46

4.27

7

1.00

1.06

2

Pasi

bo fi

nant

zario

ak

20

17

20

18

20

19

20

20

20

21 e

ta

hurr

engo

ak

G

uztir

a Zo

rrak

eta

ord

aint

zeko

par

tidak

2.

535

-

-

-

-

2.

535

Neg

ozia

tzek

o m

ante

ndut

ako

pasi

bo

finan

tzar

ioak

-

-

-

-

-

-

GU

ZTIR

A

2.53

5

-

-

-

-

2.53

5

GEROA PENTSIOAK, ENPLEGUKO BORONDATEZKO GIZARTE-AURREIKUSPENEKO ERAKUNDEA

48

9.1.1.1 Galdu-irabazien bitartez arrazoizko balioan baloratutako bestelako aktibo finantzarioak Hona hemen 2017 eta 2016ko abenduaren 31n balantzeko epigrafe hau osatzen duten saldoak zehaztuta: Milaka eurotan

2017 2016 Ondare-tresnak 946.458 805.983 Kapitaleko inbertsio finantzarioak 243.671 212.099 Inbertsio-fondoetako partaidetzak 658.987 569.035 Arrisku-kapitaleko fondoetako partaidetzak 43.800 24.849 Zorra adierazten duten baloreak 539.027 492.712 Tresna hibridoak 97.817 57.835 1.583.302 1.356.530 Informazioa aurkezten den datan, kategoria honen barruan sailkatutako tituluen arrazoizko balioa da hartzen den kreditu-arriskurik handiena. “Zorra adierazten duten baloreak” kapituluaren barruan, Espirito Santo bankuak igorritako bonu bat dago, epe-muga 2015eko ekaina eta 2.000 euro-milako balore nominala zuena. Kontu hauen formulazio datan entitateak ez du diru kantitaterik jaso, ondorioz, aktiboaren osotasunagatik balio zuzenketa bat egin du 2015eko galdu-irabazien kargura. 2017 eta 2016ko abenduaren 31n erakundeak ez du hornidurarik sortu “Galdu-irabazien bitartez arrazoizko balioan baloratutako bestelako pasibo finantzarioak” karteraren balio galerarengatik. 2017ko abenduaren 31n, 9.643 mila eurotan izan dira epigrafe honetako tresna hibridoek eta zorraren balore adierazgarriek sortutako interes esplizituak nahiz amaitu ez diren interesak (9.155 mila eurotan izan ziren horiek 2016ko abenduaren 31n). Zorra adierazten duten baloreen urteko interesa 2017ko abenduaren 31n %0,08 eta %10,75 artekoa izan da (%0,13 eta %10,50ko arteko interesa 2016ko abenduaren 31n). 2017ko eta 2016ko abenduaren 31n, Banco Bilbao Vizcaya Argentarian gordailuturik zeuden edota gordailutze bide ziren Erakundearen balore-titulu ia guztiak.


49

2017ko eta 2016ko abenduaren 31n, ondoko kopuru hauek zeuden konprometitutako inbertsioen arrisku-kapitalaren funtsetan: Milaka eurotan 2017 2016

Adara Ventures Egin gabe dagoen ordainketa - - Konprometitutako inbertsioa 2.000 2.000 Azora Europa Egin gabe dagoen ordainketa - 1.238 Konprometitutako inbertsioa 3.979 6.000 Nord II Egin gabe dagoen ordainketa 107 320 Konprometitutako inbertsioa 8.302 2.440 Oquendo Mezzanine II Egin gabe dagoen ordainketa 79 148 Konprometitutako inbertsioa 3.000 3.000 Altamar Global Private Equity Progran VIII

Egin gabe dagoen ordainketa 2.950 3.750 Konprometitutako inbertsioa 5.000 5.000 Stepstone European Fund

Egin gabe dagoen ordainketa 1.129 1.745 Konprometitutako inbertsioa 4.037 4.771 Hermes GPE Infraestructure Fund Core

Egin gabe dagoen ordainketa 2.198 3.263 Konprometitutako inbertsioa 11.449 11.733 Portfolio Advisors Secondary Fund II Egin gabe dagoen ordainketa 3.439 4.273 Konprometitutako inbertsioa 4.036 4.771 Partner Group Infraestructure Egin gabe dagoen ordainketa 8.336 8.199 Konprometitutako inbertsioa 10.000 10.000 KKR Lending Partener Europe Unleverd LP Egin gabe dagoen ordainketa 2.579 4.000 Konprometitutako inbertsioa 5.000 5.000 Tikehau Direct Lending III Egin gabe dagoen ordainketa 315 2.600 Konprometitutako inbertsioa 5.000 5.000 Diversified Infrastructure Fund II (Real Estate) Egin gabe dagoen ordainketa 6.480 - Konprometitutako inbertsioa 10.000 - Oquendo III clase A Egin gabe dagoen ordainketa 2.588 - Konprometitutako inbertsioa 5.000 - Women Entrepreneurs Debt Fund LP Egin gabe dagoen ordainketa 645 - Konprometitutako inbertsioa 2.422 - Partners Group Management Real Estate III s.á.r.l. Egin gabe dagoen ordainketa 4.803 - Konprometitutako inbertsioa 5.000 -


50

2014ko martxoaren 13an, Entitateak Jenner Renewables, S.A.R.L-ekin zuen partizipazioen salmenta adostu zuen Jenner Renewables, S.L.-ri, 7.500 mila euroko zenbatekoagatik, non hauek 2.500 mila euroko kuotetan kobratuko diren, 2014ko martxoaren 13an, 2014ko abenduaren 30n eta 2015eko irailaren 30an. 2014ko martxoaren 13an, Entitateak lehen kuotako abonua jaso zuen 2.500 euro-milagatik. 2015eko, 2016ko eta 2017ko abenduaren 31n erakundeak ez zuen zenbatekorik jaso 2014ko abenduaren 31n eta 2015eko irailaren 30ean epemugara iritsi ziren kuotengatik. 2014 ekitaldian erakundeak saldo zorduna guztiz honirtu zuen, Galdu Irabazien Kontuan 5.000 mila euroko hornidura kontabilizatuz balio galerarengatik. 2016ko ekitaldian erakundeak 433 mila euro jaso zituen amortizazio partzial gisa eta 111 mila euro interesengatik. Zenbateko hauek, 2014an eratutako hornidura murriztu zuten, 2016ko Galdu Irabazien Kontuan abonatuz. 2015eko abenduaren 31n eta Urteko Kontu hauen formulazio datan, aipatutako aktiboa guztiz hornituta agertzen da. 2017ko eta 2016ko abenduaren 31n, ez dago bermeekin edota titulartasun-murrizketekin loturarik duen edo pasiboen berme gisa bahian utzitako tresna finantzariorik. 9.1.1.2 Taldeko erakundeetako eta elkartuetako partaidetzak 2017ko eta 2016ko abenduaren 31ko inbertsio horren xehapena honako hau da: Milako euro 2017 2016 Ondasun-baliabideak Akzioak 45.902 45.020 45.902 45.020 2017 eta 2016 ariketen gehitzeak, batez ere, Orza Gestión y Tenencia de Patrimonios, A.I.E. parte-hartzearen kontabilitateko balio teorikoan igoeragatik datozte. 2017ko abenduaren 31ra eta 2016ko abenduaren 31ra ez daude taldeko enpresetako inbertsioen gainean hondatzeagatiko baloraziozko zuzenketik. 2017ko eta 2016ko abenduaren 31n partaideturiko sozietateetan atxikitako inbertsioen, garatzen diren jardueren eta haien funts propioen xehapena, erabilgarri dauden auditatu gabeko dagozkien azken egoera-orri finantzarioen arabera, I. eranskinean ageri da, eranskina ere ohar honetan bilduta dagoelarik.


51

9.1.1.3 Mugaegunera arte mantendutako inbertsioak Hona hemen 2017 eta 2016ko abenduaren 31ko saldo honen datuak, jaulkitzaileen arabera banakaturik: 2017 2016

Geroa I PPSE Euskal Autonomia Erkidegoaren zorra 64.176 74.151 Espainiako zor publikoa 17.667 17.064 Banco Popular Español - 11.116 Madrilgo Zor Autonomikoa 5.106 5.052 Zor Elektrikoa Amortizatzeko Funtsa 9.397 9.391 Banco Santander, S.A. - 6.180 Goldman Sachs 9.915 10.012 El Corte Inglés 13.499 8.094 Tubacex 6.998 - Pitch 6.527 6.272 Citigroup 5.056 5.000 Credit Suisse 5.000 5.000 Beste jaulkitzaile batzuk (5 milioi eurotik beherakoak) 72.726 83.992 216.067 241.324 Geroa II PPSE Silverback Finance DAC 9.307 - Argentum Capital, S.A. 6.917 - 16.224 - 232.291 241.324 2014ko ekitaldian Entitateak egindako analisiaren ondoren, hondatze-adierazgarriak identifikatu ziren, 2014ko abenduaren 31n entitateak karteran zituen Espirito Santo bankuak emititutako 2015. Urteko apirilean epemuga zuen pagare batean. Ondorioz, Entitateak 4.750 mila euroko hornidura bat erregistratu zuen 2014 ekitaldian. 2017ko abenduaren 31n, pagare hori bere totalitatean dago hornituta, 5.000 mila euro (5.000 mila euro 2016ko abenduaren 31n). 2017ko abenduaren 31n 8.196 mila eurotan izan dira epigrafe honetako tresna hibridoek eta zorraren balore adierazgarriek sortutako interes esplizituak nahiz amaitu ez diren interesak (9.101 mila eurotan izan ziren horiek 2016. ekitaldia ixtean). 2017ko abenduaren 31n, urteko interes-tasa %0,71tik %6,65ra bitartekoa da (%0,63tik %6,65ra bitartekoa izan zen baita 2016ko abenduaren 31n ere).


52

9.1.1.4 Maileguak eta kobratzeko partidak a) Kreditu-erakundeetako gordailuak Hona hemen 2017 eta 2016ko abenduaren 31n balantzearen epigrafe hau osatzen duten saldoak zehaztuta: Milaka eurotan 2017 2016 Errendimendu finkoko gordailuak 41.043 26.061 Errendimendu aldakorreko gordailuak - - 41.043 26.061 2015. ekitaldian, entitateak 10.170 mila euroko hornidura bat erregistratu zuen Banco Madrid-eko depositu bat 2015eko urtarrilean epemugara iritsi zelako. 2016ko uztailaren 28an, entitateak 5.086 mila euroko kobro partzial bat jaso zituen, aipatutako hornidura hori murriztu duena. Urteko Kontu hauen formulazio datan entitateak ez du bestelako kobrorik jaso. 2017ko abenduaren 31n, 43 mila eurotan ziren epigrafe hau osatzen duten aktiboek sortutako interesetatik mugaegunera iritsi ez direnak (61 mila eurotan izan ziren horiek 2016ko abenduaren 31n). 2017ko abenduaren 31n, urteko interes-tasa %0,05 eta %0,25 artekoa izan da (%0,33tik %0,45ra bitartekoa izan zen baita 2016ko abenduaren 31n ere). b) Bestelako kredituak Hona hemen 2017 eta 2016ko abenduaren 31n balantzearen epigrafe honetan erregistratutako saldoak zehaztuta: Milaka eurotan 2017 2016 Ogasun Publikoa, kontzeptu fiskalengatik zordun 7.787 2.948 Beste zordun batzuk - 25 7.787 2.973 2017ko abenduaren 31n, “Ogasun Publikoa zordun zeregin fiskalengatik” epigrafeak 7.781 mila euroko zenbatekoa du, 2017ko kapital higigarrien errendimenduen gaineko atxikipenei dagokiona (2.948 mila euro 2016ko kapital higigarrien errendimenduen gaineko atxikipenei zegokiona). 2017ko urriaren 27an, erakundeak 2016ko Sozietateen gaineko zergaren kobroa jaso du, Gipuzkoako Ogasun Publikoaren eskutik, 2.954 mila eurokoa, aurreko parrafoan aipatuak.


53

9.1.1.5 Eskudirua eta bestelako aktibo likido baliokideak Honela dago osatuta epigrafea 2017 eta 2016ko abenduaren 31n: Milaka eurotan 2017 2016 Kreditu-erakundeetako ageriko saldoa eta kutxako eskudirua 164.200 174.425 Bestelako aktibo likido baliokideak - - Mugaeguna 3 hilabetetik gorakoa duten kreditu-erakundeetako maileguak - - Deribatuak dituzten eragiketengatiko bermeak (9.1.1.7 Oharra) 2.918 5.224 Likidatzeko zain dauden marjinak, futuroen ondorioz 26 - 167.144 179.649

2017ko ekitaldian erakundearen kontu korronteen interesa %0tik %0,95era bitartean kokatuta egon da (%0tik %0,4ra bitartekoa izan zen 2016ko abenduaren 31n). 9.1.1.6 Zorrak eta ordaintzeko partidak Hona hemen partida honen zehaztasunak 2017 eta 2016ko abenduaren 31n: Milaka eurotan 2017 2016 Hainbat hartzekodun - 119 Baloreen erosketagatiko hartzekodunak - - Ogasun Publikoa, hainbat kontzepturengatik hartzekodun 238 252 Gizarte Segurantzako organismoak, hartzekodun 23 22 Berraseguru-eragiketetan egindako zorrak 209 262 Periodifikazioak 1.247 1.880 Baloreen erosketagatiko hartzekodunak 74 - Bestelakoak 121 - Guztira 1.912 2.535 Zorrak eta ordaintzeko partida guztiak epe motzekoak dira, beraz, haien kontabilitate-balioa balio nominalarekin bat dator, eta ez dago interes-tasak aldatzeko aukera handirik. Erakundeko zor guztiak eurotan dira, beraz, kanbio-tasaren arriskuak ez du eraginik. 9.1.1.7 Tresna deribatuekin egindako eragiketak 2017 eta 2016ko abenduaren 31n, honela zehaztuta daude Geroko finantzarioekin egindako eragiketak:


54

a) Futuro finantzarioekin izandako operazioak 2017ko abenduaren 31an:

Mota

Azpiko aktiboa Mugaeguna

Kontratu-kopurua

Merkatuko balioa (milaka eurotan)

Futuroen erosketak USD dibisa 2018ko martxoa 150 18.860 Futuroen erosketak Eurostoxx50 2018ko martxoa 900 31.437 Futuroen salmentak Mini S&P 2018ko martxoa 100 11.145

2016ko abenduaren 31n

Mota

Azpiko aktiboa Mugaeguna

Kontratu-kopurua

Merkatuko balioa (milaka eurotan)

Futuroen erosketak USD dibisa 2017ko martxoa 300 37.703 Futuroen erosketak Eurostoxx50 2017ko martxoa 1.000 37.770

Futuroen erosketak Peso mexikarra

dibisa

2017ko martxoa

80

1.824 Futuroen salmentak Mini S&P 2017ko martxoa 100 10.631 Futuroen salmentak Bono BUND 2017ko martxoa 400 65.660 Futuroen salmentak Treasury Note 10YR 2017ko martxoa 120 14.181

Eperako kontratuak EUREX eta CME antolaturiko merkatuetan likidatzen dira egunero. Gerokoetan irekitako posizioengatiko 2017ko abenduaren 31n eraturiko bermeak 2.918 milako eurora iristen dira (5.224 milako euro 2016ko abenduaren 31n) eta balantzearen aktiboaren "Eskudirua eta beste aktibo likido baliokide batzuk" epigrafean aurkeztuta daude (9.1.1.5 Oharra). 9.2 Galdu-irabazien kontuarekin lotura duen informazioa Galera eta irabazien kontuan erregistratutako diru-sarrerak eta gastuak, bai BGAEen gainerako jarduerei lotuta zein BGAEen gainerako jarduerei lotuta ez dauden kontuak, honela zehazten dira jardueraka sailkatuta: Milaka eurotan 2017 2016 Ondare-tresnen diru-sarrerak – dibidenduak 8.858 7.327 Interesengatiko diru-sarrerak 36.495 32.800 Tresna finantzarioek arrazoizko balioan baloratzeagatik izandako mozkinak 388.600 405.476 Partaidetzetako eta zorra adierazten duten baloreetako mozkinak 60.481 39.097 Geroko finantzarioengatiko mozkinak 9.942 10.909 Fondoen komisioen lagatzeak 215 184 Kanbio-diferentzia positibo garbiak 1.422 1.034 Bestelakoak 879 184 Ekarpen definituko gizarte-aurreikuspenari lotutako inbertsioen diru-sarrerak guztira 506.892 497.011


55

Milaka eurotan 2017 2016 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen kudeaketa-gastuak 1.196 1.072 Bitartekaritza- eta artekaritza-gastuak 846 761 Ibilgetu materialaren eta inbertsioen bestelako kudeaketa-gastuak 350 311 Tresna finantzarioak arrazoizko balioan baloratzeagatik izandako galerak 306.507 371.598 Partaidetzetako eta zorra adierazten duten baloreetako galerak 4.277 5.372 Geroko finantzarioengatiko galerak 5.893 13.354 Kanbio-diferentzia negatiboa 2.481 1.359 Ekarpen definituko gizarte-aurreikuspenari lotutako inbertsioen gastuak guztira 320.354

392.755

9.3 Aktibo eta pasibo finantzarioen arrazoizko balioa 2017 eta 2016ko abenduaren 31n mugaegunera arte mantentzen den inbertsio-saldoaren arrazoizko balioa dagokion liburu-balioarekin alderatuko dugu orain: 2017ko abenduaren 31n Milaka eurotan

Arrazoizko

balioa Liburu-balioa

Plusbalioa (Minusbalioa)

Mugaegunera arte mantendutako inbertsioak 254.140 232.291 21.849 254.140 232.291 21.849

2016ko abenduaren 31n Milaka eurotan

Arrazoizko

balioa Liburu-balioa

Plusbalioa (Minusbalioa)

Mugaegunera arte mantendutako inbertsioak 241.775 241.324 451 241.775 241.324 451

5.c) oharrean adierazten den moduan, Erakundearen aktibo finantzarioak arrazoizko balioan daude erregistratuta balantzean, honako hauek izan ezik: eskudirua eta bestelako aktibo likido baliokideak, maileguak eta kobratzeko partidak, eta mugaegunera arte mantendutako inbertsioak. Arrazoizko balioa lortzeko, merkatu aktiboan kotizatutako prezioak hartu dira kasu guztietan. 2017 eta 2016ko abenduaren 31n dauden gainerako aktibo eta pasibo finantzarioei dagokienez, uste da ez dagoela alde handirik liburu-balioaren eta arrazoizko balioaren artean.


56

10. Ondare garbia Hona hemen 2017 eta 2016ko abenduaren 31n Ondare Garbiaren epigrafe honetan erregistratutako saldoak zehaztuta: Milaka eurotan 2017 2016 Mutualitate funtsa 13.734 15.911 Erreserbak 23.501 13.673 Arrisku aktuarialetarako erreserbak 9.788 8.390 Borondatezko erreserbak 11.536 5.283 Segurtasun marjina 2.177 - Ekitaldiko emaitza 8.650 7.696 45.885 37.280 Hona hemen 2017 eta 2016ko ekitaldietan zehar Ondare Garbiaren epigrafe honetan izandako saldoen mugimendua: Milaka eurotan

Mutualitate

funtsa Erreserbak Ekitaldiko emaitza

Funts propioak guztira

2015eko abenduaren 31ko saldoa 15.911 19.920 (6.242) 29.589 2015. ekitaldiko onartutako emaitzen banaketa (4 eta 11. Oharra) - (6.247) 6.242 (5) Ekitaldiko emaitza - - 7.696 7.696 2016ko abenduaren 31ko saldoa 15.911 13.673 7.696 37.280 2016. ekitaldiko onartutako emaitzen banaketa (4. eta 11. Oharrak) - 7.651 (7.696) (45) Ekitaldiko emaitza - - 8.650 8.650 Intsuldaketa (2.177) 2.177 - - 2017ko abenduaren 31ko saldoa 13.734 23.501 8.650 45.885


57

Mutualitate-funtsa Epigrafe honen saldoa bazkide sustatzaile sortzaileen hasierako ekarpen bakarrek osatutako funtsari dagokio –Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeen Araudian ezarritakoari jarraituz–. Bestalde, Sidero – Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea aurreko ekitaldietan barne hartzearen ondoriozko ekarpenak ere sartzen dira. Hona hemen saldo horren xehetasuna: Milaka eurotan 2017 2016 Bazkide sustatzaile sortzaileen ekarpena 8.596 8.596 Sidero – Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen ekarpena 7.432

7.432

16.028 16.028 Mutualitateko funtsaren aplikazioa (117) (117) 2017an erreserbetara intsuldatutako zenbatekoak. (2.177) - 13.734 15.911 1997ko otsailaren 28an Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea eratu zen. Erakunde horren xedea honako hau zen: erakundea osatzen zen unean eskubidea zuten onuradunek lanbidearteko gutxieneko soldata baino txikiagoak zituzten pentsioak osatzea –pentsio horiek erretiro, ezintasun, alarguntza, senitartekoen fabore eta zurztasun osoaren ondoriozkoak izan zitezkeen–. Nolanahi ere, pentsio horiekin batera beste ordainsari-errenta bat jasotzen bazuten, eta guztizko zenbatekoa lanbidearteko gutxieneko soldata baino handiagoa bazen, ez zuten pentsio osagarri hori jasoko. Honakoak ziren Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen onuradunak: Erakundea eratu zen unean Gipuzkoako industria siderometalurgikorako hitzarmen kolektiboan ezarritako pentsio-osagarriaren erregimenaren onuradun ziren Gizarte Segurantzako erregimen orokorreko pentsiodunak, baita, 1996ko abenduaren 31n ezarritako prestazioetakoren baterako eskubidea izanik, Erakundearen Gobernu Organoek onuraduntzat izendatzen zituztenak ere, onuradunaren izaera data horren ondoren onartzen zen arren. Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen estatutuek ezartzen zutenaren arabera, likidatuko bazen, nahitaez ziurtatu beharko zen eragindako prestazioen bermea eta, halaber, ziurtatu egin beharko zen aurreikusten ziren arriskuak estaltzea bermatuko zuten beste erakunde edo helburu batean barne hartzen zirela. Dena den, amaitzeko eta likidatzeko eragiketak gauzatu ahal izateko beharrezko baliabideen zuzkidura egin beharko zen aldez aurretik. Era berean, Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen estatutuetako aldi baterako xedapenak bi urteko epea ematen zuen Erakunde horrek emandako prestazioetarako eskubidea zuten onuradunen errolda egiteko.


58

Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen Gobernu Batzordeak 1999ko ekitaldian egindako onuradunen errolda erregularizatzeko prozesua amaitu ondoren, 2000ko apirilaren 10ean, Geroa Pentsioak, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen mutualitate-funtsera 3.000 mila euro zuzentzea erabaki zuen. Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen hornidura matematikoetan gertatutako soberakinen ondoriozko eskualdatze hori 2000ko apirilaren 26an gauzatu zen. Sidero - Zahar, Borondatezko Gizarte Erakundearen 2001eko abenduaren 19ko Gobernu Batzordeak Batzar Nagusiari desegiteko prozesua hasteko onarpena proposatzea erabaki zuen. Desegiteko prozesua lanbidearteko gutxieneko soldataren azpiko pentsioen osagarriak kapitalizatuta burutuko zen –pentsio horiek erretiro, ezintasun, alarguntza, senitartekoen fabore eta zurztasun osoaren ondoriozkoak izan daitezke–, betiere kapital horiek ordaindu ostean eta bere ondarearen soberakinak Geroa, BGAEren ondarera eskualdatu ondoren. 2002ko apirilaren 24an Sidero-Zahar, BGAEren Ezohiko Batzar Nagusiak hasiera eman zion erakundearen likidatze-prozesuari. Sidero-Zahar Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen Likidazio Batzordeak 2003ko urriaren 1ean, hau da, kobratzeko zeuden bazkideen eskubideak finkatu eta ordaintzeko prozesua amaitu ondoren, erabaki zuen Geroa Pentsioak, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen mutualitate-funtsera 4.000 mila euro eskualdatzea, betiere Sidero-Zaharren Estatutuen 43. artikuluari jarraituz. Sidero-Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen 2004ko urtarrilaren 12ko Ezohiko Batzarrak onartu egin zuen Geroa Pentsioak, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundearen aldeko eskualdatze hori, baita Sidero-Zahar, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundea guztiz desegitea ere. 2005eko apirilaren 7ko Gobernu Batzordeak Sidero - Zahar likidatzeko prozesuan sortutako gastuak estaltzeko eratutako horniduraren soberakina Mutualitate Funtsera intsuldatzea onartu zuen, intsuldaketa horrek 432 mila euroko zenbatekoa zuen. Era berean, 2006ko abenduaren 19an egindako Gobernu Batzordeak Erakundearen X. urteurrenaren ospakizunetan sortutako gastuak finantzatzea onartu zuen. Guztira 117 mila euro ziren –mutualitatearen funtsaren kargura ordaintzeko– Erreserbak Estatutuen 20. artikuluak dio, Erakundeak, modu iraunkorrean, hornidura matematikoak gauzatzen diren gehiagoko aktiboak erreserbetan mantendu beharko dituela. Aktibo hauek, aurreikusitako konpromiso guztietatik aske egongo dira eta kaudimen marjina hobetzeko erabiliko dira, gastu eta prestazio errealen eta aurreikusitakoen arteko desbiderakuntzak murrizteko. 2003ko maiatzaren 7an, Erakundearen Batzarrak, errenta biziari lotutako arriskuetarako erreserba bat ezartzea erabaki zuen, berreaseguruen prestazio zehaztuaren konpromisoen %25ean finkatuz. 2017ko abenduaren 31n, aipatutako erreserba, “Erreserbak - Arrisku Aktuarialentzako Erreserbak” epigrafean barneratzen da. 11. Hornidura teknikoak 2017 eta 2016ko abenduaren 31ko egoera-balantzearen epigrafe honetan sartzen dira Erakundeak honako eskubide eta betebehar hauei erantzuteko ezarrita dituen hornidurak: elkartekoen eskubide finkatuei erantzuteko ezarritakoak (Ekarpen definituko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak, bazkideak arriskua bere gain hartzen duenean), errenta gisa ordaintzen diren jada sortutako betebeharrei erantzuteko ezarritakoak (hornidura matematikoa) eta arauz ezarritako betebeharrei erantzuteko ezarritakoak (bestelako hornidurak).


59

2017ko eta 2016ko abenduaren 31n “Hornidura teknikoak” epigrafearen osaera honako hau zen: Milako euro 2017 2016 Gizarte-aurreikuspeneko jardueraren eragiketengatiko hornidura 2.031.212 1.812.874

Kontsumitu gabeko kuotetarako hornidura - - Abian dagoen arriskurako hornidura - - Hornidura matematikoa 70.601 70.954 Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak 1.960.611

1.741.920

Bestelako hornidura teknikoak - - 2.031.212 1.812.874 2017ko eta 2016ko ekitaldietako mugimendua honako hau izan da: Milaka eurotan

Hornidura

matematikoa

Ekarpen zehatzeko

aurreikuspen-planei lotutako

hornidurak Guztira

2015eko abenduaren 31ko saldoa 71.887 1.611.289 1.683.176 Berraseguruko bestelako hornidura tekniko garbien aldaketa (933)

130.626 129.693

2015eko emaitzen banaketa (4 eta 10. Oharra) - 5 5 Intsuldaketak - - - 2016ko abenduaren 31ko saldoa 70.954 1.741.920 1.812.874 Berraseguruko bestelako hornidura tekniko garbien aldaketa (353)

218.646 218.293

2016ko emaitzen banaketa (4 eta 10. Oharrak) - 45 45 Intsuldaketak - - - 2017ko abenduaren 31ko saldoa 70.601 1.960.611 2.031.212


60

2017ko eta 2016ko abenduaren 31n Erakundearen bazkideen eta onuradunen ondarearen datu garrantzitsuenak (Hornidura matematikoa eta Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak) honako hauek dira: Geroa I PPSE Geroa II PPSE Guztira 2017 2016 2017 2016 2017 2016 Hornidura teknikoak 2.014.907 1.812.874 16.305 - 2.031.212 1.812.874 Partaidetza kopurua 82.295.690 81.414.754 713.540 - - 81.414.754 Partaidetza unitatearen balioa (eurotan) 24,483748 22,267135 22,844816 - - 22,267135 Urteko errentagarritasuna 9,95% 5,76% 2,59% - - 5,76% Bazkide kopurua 107.972 105.235 393 - 108.365 105.235 “Gizarte-aurreikuspeneko jarduerako eragiketetarako hornidura - Bazkideak inbertsioaren arriskua bere gain hartzen duen ekarpen zehatzeko aurreikuspen-planei lotutako hornidurak” atalaren barruan aldi baterako errentak sartzen dituzte 16.637 euro-milako zenbatekoagatik,(7.125 mila euro 2016ko abenduaren 31n) zeinen prestazioa eta gero eragin duen bazkide pasiboen sendotutako eskubideei buruzkoak 2014ko abenduaren 31ko (bere atalean atal beraren “hornidura matematikoen” den kasuan, Desberdin Izandako prestazio eredu berriaren (2. Oharra) 4 Tarteari buruzko Biziarteko Errentan, kanpo utzita). Erakundeak, barneratutako eta onartutako hipotesiei eta kalkulu finantzarioei jarraitutako Euskal Herriko Unibertsitatea / Universidad del País Vasco-k egindako 2017ko abenduaren 31ko azterlan aktuariala du. Azterlan honek, 2016ko abenduaren 31n geratutako prestazioen errenten etorkizuneko obligazioen eta estatutuen 10.6. artikuluak, erakundeak 2017ko ekitaldian izandako emaitzaren (2. Oharra) araberako, jasotako hobekuntzaren egungo balioa 70.601 mila eurotan ezartzen du, (70.954 mila euro 2016ko abenduaren 31n), hauek erantsitako balantzearen “Hornidura matematikoa” epigrafean barneratuak daudelarik. 2017 eta 2016ko abenduaren 31n, Diferitutako Biziarteko Errentak daude, prestazioen eredu berriko 4. atalari dagozkionak ( 2. oharra), “Hornidura matematikoak” atalean barneratuta daudenak, 4 eta 0 milioiko zenbatekoekin, hurrenez hurren. 2017ko abenduaren 31n, 21.324 mila euroko zenbatekoagatik “Erreserbak” kapitulua (13.673 mila euroak 2016ko abenduaren 31n), 8.650 euro-mila zenbateko positiboagatik erreserbetarako 2017 ariketaren emaitza banaketarekin batera (4. Oharra) (7.651 euro-mila 2016ko abenduaren 31n), bat egon desbideratze posibleei biziarteko errenten konpromiso aktuarial existenteetan, Entitatearen Batzar Orokorrak ezarritakoarekin ados, aurre egiteko Entitatea izandako funtsekin. (10. Oharra) 12. Teknikoak ez diren hornidurak Hona hemen 2017 eta 2016ko abenduaren 31ko epigrafe honen xehetasuna:

Milaka eurotan 2017 2016

Pentsio eta betebeharretarako hornidura 47 47


61

2017 eta 2016ko abenduaren 31n eratutako pentsioetarako eta betebeharretarako hornidura, berriz, Erakundeak langileentzako erretiro-sarien kontzeptupean hartutako konpromisoen ondoriozkoa da (5(g) Oharra). 13. Diru-sarrerak eta gastuak Gastuak xedearen arabera sailkatuta Martxoaren 16ko 86/2010 Dekretuak ezarritakoaren arabera, Erakundeak banatu egin ditu hasieran izaeraren arabera sailkatu ziren gastuak, funtzioa dela-eta xedearen arabera birsailkatu behar baitira. Birsailkapen honen ondorioetarako, kontuan hartu beharrekoa da: – Prestazioei dagozkien gastuetan honako hauek sartzen dira batez ere: prestazioak kudeatzen

jarduten duten langileen gastuak eta jarduera horretarako jarritako ibilgetuaren amortizazioak, prestazioak kudeatzeko ordaindutako komisioak eta haien izapideak egiteko beharrezkoak diren zerbitzuengatik egindako gastuak.

– Administrazio-gastuetan honako hauek sartzen dira batez ere: kuotei buruzko auzietako

zerbitzuen gastuak, kuotak kobratzeko kudeaketaren gastuak, lagatako berraseguruarenak, eta, bereziki, funtzio horietan aritzen diren langileen gastuak eta funtzio horietarako jarritako ibilgetuaren amortizazioak.

– Inbertsioei dagozkien gastuetan inbertsioen kudeaketa-gastuak sartzen dira nagusiki,

barnekoak nahiz kanpokoak, eta azken horien barruan daude ordaindu beharreko zerbitzu-sariak, komisioak eta artekarien sariak, funtzio horietan diharduten langileen gastuak eta amortizazioetarako zuzkidurak.

– Bestelako gastu teknikoak izango dira, gizarte-aurreikuspenari lotutako kontukoak izanik,

aurreko sailetan sartzeko irizpideak betetzen ez dituztenak, batik bat zuzendaritza orokorreko gastuak.

Bestelako Hornidura Teknikoen aldakuntza, Berrasegurua kenduta Hona hemen, 2017 eta 2016ko abenduaren 31n, galera eta irabazien kontuaren “I.6 Bestelako Hornidura Teknikoen aldakuntza, Berrasegurua kenduta” kapituluaren xehetasuna: Milaka eurotan 2017 2016 Ekitaldira egotzitako kuotak, Berrasegurua kenduta (82.674) (79.331) Ekitaldiko prestazioak, Berrasegurua kenduta 40.983 45.075 Inbertsioen sarrerak (506.875) (486.636) Inbertsioen gastuak 320.354 384.817 Bestelako diru-sarrera teknikoak (26) (79) Ustiapeneko gastu garbiak 1.316 835 BGAEen Aurreikuspen-planetako jarduerei lotutako Kontuaren emaitza 8.629 5.626 (218.293) (129.693)


62

2017 eta 2016ko abenduaren 31n, Erakundeak xedearen arabera birsailkatu ditu administrazio-gastuak, martxoaren 16ko 86/2010 Dekretuko xedapenak betetzeko, eta galera eta irabazien kontuko epigrafe hauetan sailkatu ditu: 2017 ekitaldia

Prestazioei dagozkien gastuak

Administrazio-gastuak

(*)

Inbertsioei dagozkien gastuak

Bestelako

gastu tekniko

ak Guztir

a Administrazio-gastuak 253 1.316 1.142 - 2.711

2016 ekitaldia

Prestazioei dagozkien gastuak

Administrazio-gastuak

(*)

Inbertsioei dagozkien gastuak

Bestelako

gastu tekniko

ak Guztir

a Administrazio-gastuak 249 835 1.072 - 2.156

(*) 2017 eta 2016ko ekitaldian zehar, Entitateak 0 eta 330 mila euroko sarrerak sortu dira arrisku

lagapenerako (2 oharra) izenpetutako berraseguru-kontratuen etekinetako Entitatearen parte-hartzeagatik, "Ustiapen-Gastu garbiak" epigrafean kontabilizatuta aurkitzen dute galdu irabazi kontuan.

14. Egoera fiskala Erakundeak, Sozietateen gaineko Zergaren ondorioetarako, Borondatezko Gizarte Aurreikuspeneko Erakundeak arautzen dituen araudi fiskalaren arabera tributatzen du, zero karga-tasarekin. Hala, finantza-sarreren gainean egin zaizkion atxikipenak itzul dakizkion eskatzeko eskubidea du (ikus 5(i) Oharra). Indarrean dagoen legeriak ezartzen duenaren arabera zergak ezin dira behin betiko likidatutzat jo aurkeztutako aitorpenak ikuskatzen dituzten arte, edo lau urteko preskripzio-epea iragan arte. 2017ko abenduaren 31n, Erakundeari azken lau ekitaldietarako eska dakizkiokeen zerga nagusi guztiak agintaritza fiskalaren ikuskapenaren mende daude. Erakundeko administratzaileek ez dute espero, ikuskapena eginez gero, pasibo garrantzitsurik sortzea.


63

15. Loturiko alderdiekin egindako eragiketak 2017ko eta 2016ko ekitaldietan ez da transakziorik egin erakundearen operatiba arruntza gain (bazkide babesleen kuoten kobrantzak eta prestazioen ordainketak bazkide eta onuradunei). 2017 eta 2016an egon diren saldu eta transakzioak loturiko alderdiekin honako hau da (mila eurotan): Talde eta mutitalde Balantzea 2017 2016 Taldeko erakundeetako partaidetzak 45.902 45.020 Talde eta mutitalde Galera eta irabazien kontuak 2017 2016 Inbertsioen sarrerak- dibidenduak 13 - Ekitaldian esanguratsuak izan diren eragiketak taldeko empresekin, beraiengandik jasotako dibidenduengatik izan da eta kontu hauetako Anexo I-ean azaltzen dira. 16. Langile kopurua eta karga sozialak Honakoa izan da batez besteko langileen kopurua, kategorien arabera, 2017 eta 2016ko ekitaldian:

Langileen batez besteko kopurua 2017 2016

Zuzendaria – Gerentea 1 1 Lizentziatuak 7 7 Administrariak 12 12 20 20

Honakoa da 2017 eta 2016ko abenduaren 31n Gobernu Batzordeko kideen eta Erakundeko langileen sexu-banaketa:

2017 2016

Gizonezkoak Emakumezko

ak

Guztira Gizonezkoa

k Emakumezkoak

Guztira Gobernu Batzordea 18 8 26 18 8 26 Zuzendaria – Gerentea - 1 1 - 1 1 Lizentziatuak 3 4 7 3 4 7 Administrariak 2 10 12 2 10 12 23 23 46 23 23 46


64

2017ko eta 2016ko abenduaren 31ko langileen gastuen banaketa ere aurkezten dugu: Milako euro 2017 2016 Soldatak eta alokairuak 895 855 Karga sozialak 225 215 BGAErako ekarpenak 17 16 1.137 1.086 2017ko eta 2016ko abenduaren 31ko Erakundearen langile-gastua langileen xedearen arabera erregistratu da, Eusko Jaurlaritzaren 86/2010 Dekretua jarraituz. 17. Ingurumen-alderdiei buruzko informazioa 2017ko abenduaren 31n amaitutako ekitaldian, Erakundeak ez du ingurumenaren esparruko inbertsiorik egin eta ez du arlo horretako gasturik izan; ez dauka, halaber, arlo horretako proiekturik. 2017ko abenduaren 31n Erakundeak ez du ingurumen-arriskuetarako hornidurarik erregistratu, administratzaileek ez baitute uste sor daitezkeen auzien, kalte-ordainen edo bestelako kontzeptuen inguruan kontingentzia handirik egon daitekeenik. Erakundeak, bestalde, ez du ekitaldi horretan ingurumenaren arloko diru-laguntzarik eta sarrerarik jaso. 18. Hornitzaileei egin beharreko ordainketak Abenduaren 3ko, 31/2014 legaren azkeneko bigarren xedapena ezarritakoaren arabera, uztailaren 5eko, 15/2010 legearen hirugarren xedapen gehigarria aldatzen da, abenduaren 29ko, 3/2004 legea aldatuz, eragiketa komertzialetan berankortasunaren kontrako neurriak ezartzen dira eta urteko kontuen memorian gehitu behar den informazioaren inguruan eragiketa komertzialetan hornitzaileen ordainketen atzerapenei buruzkoak kontabilitate Institutu eta kontu-ikuskaritzaren 2016ko urtarrilaren 29ko Erresoluzioan ezarritakoaren arabera kalkulatuta, 2017. eta 2016. ekitaldi bitartean Erakundeagatik hornitzaileei egondako batez bestekoaren ordainketa aldiaren xehetasuna: 2017 2016 Egunak Egunak Hornitzaileei batez bestekoaren ordainketa aldia 1 1 Ordaindutako eragiketen ratioa 1 1 Ordaintzeko zain dauden eragiketen ratioa - - Milaka eurotan Milaka eurotan Egindako ordainketen guztizkoak 1.162 1.930 Ordaintzeke dauden guztizkoak 121 121


65

19. Gobernu Batzordearentzako eta Goi Zuzendaritzarentzako ordainsariak eta bestelako

prestazioak 2017 eta 2016ko abenduaren 31n, Gobernu Batzordeko kideek ez zuten sortu soldatarik, dietarik, ezta bestelako ordainsaririk ere, eta ez zuten aurrerakinen ondoriozko edo jasotako kredituen ondoriozko saldorik. 2017. ekitaldian zehar Zuzendaritzak (7 pertsonaz osatuta 2017an eta 2016an) ordainketa eta ekarpenen kontzeptuan 517 mila euroko zenbatekoa BGAEra bideratu du (514 mila euro, 2016ko abenduaren 31n). Era berean, 2017 eta 2016ko abenduaren 31n, Erakundeak ez zuen Gobernu Batzordeko aurreko edo gaur egungo kideen aldeko pentsioen edo bizi-aseguruen arloko betebeharrik, eta ez du berme gisako betebeharrik bere gain hartu. 20. Araudia betetzea a) 92/2007 Dekretua, maiatzaren 29koa, Borondatezko Aurreikuspen Sozialeko Erakundeen

jarduera jakin batzuk arautzeko dena Eusko Jaurlaritzako Ogasun eta Herri Administrazio Sailak eta Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza Sailak proposatuta, 2007ko ekainaren 15ean, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu zen maiatzaren 29ko 92/2007 Dekretua, eta argitaratu eta biharamunean sartu zen indarrean. Maiatzaren 29ko 92/2007 Dekretuak urriaren 27ko 25/1983 Legearen edukia garatzen du; helburua da, zenbait alor garatzearen eta arautzearen bidez, BGAEek eta aurreikuspen-planek jarduera-esparru eraginkorragoa, kaudimen gehiagokoa eta zorrotzagoa eskaintzea, bazkide arrunten eta prestazioen onuradunen mesedetan. Aipatutako Dekretuko bostgarren xedapen iragankorrak ezartzen duenez, 92/2007 Dekretuko 11. artikuluan inbertsio finantzarioei buruz ezarritakoa 2010eko urtarrilaren 1etik aurrera bete beharko da. Horrez gain, ezartzen du aktiboetan inbertitzerakoan segurtasun, errentagarritasun, likidezia, dibertsifikazio, sakabanatze, epe eta kongruentziari buruzko irizpide batzuk bete beharko direla. Erakundeak 2010eko urtarrilaren 1ean hartu zituen aipatutako artikuluan ezarritako irizpide horiek, eta BGAEei aplikagarri zaizkien kontabilitate-arau berrietarako egokitzapena egin zuen. Aipatutako Dekretuak inbertsioak baloratzeko arauetan eta kontabilitate-printzipioetan izandako eragin nagusiak Dekretuko 11. artikuluan adierazita daude. Erakundeak, bai 2017ko abenduaren 31n bai urteko kontu hauek egin diren datan, aipatutako 11. artikuluan ezarritako obligazioak betetzen ditu. Entitateak 2017ko abenduaren 31n eta Urteko Kontu hauen formulazio datan, gai bezala ez kalifikatutako aktibo batzuk mantentzen ditu, 92/2007 dekretuak 11.3 artikuluan adierazten duenaren arabera. 2017ko abenduaren 31n entitateak bere karteran 43.716 mila euroko balio kontabledun aktibo ez gaiak mantentzen ditu (batez ere, Europako legedia UCIT (Collective Investments in Trasnferable Securities) betetzen ez duten inbertsio funtsak. 2017 ekitaldian zehar, Euskal Herriko Gobernuaren gomendioak jarraituz entitateak aktibo ez gai gisa erregistratu zituen ETF kotizatuak (Exchange Traded Funds) 11.584 mila eurogatik eta AIFMD (Alternative Investment Fund Managers Directive) legedia betetzen duten inbertsio funtsak 32.865 mila eurogatik. Entitateak iritzi du, ETF amerikanoek 92/2007 dekretuaren 11.3.ii) artikulua betetzen dutela, aldi berean, inbertsio kolektiboko instituzioen 35/2003 Legearen 30 d) artikuluarekin betetzeko. Izan ere, amerikako SEC-ak ( Securities Exchange Commision) ikuskatzen baititu, Europar Batasunaren eskubidearen organismo baliokidetzat kontsideratzen dena, eta autoritateen arteko kooperazioa bermatzen duena. 2009ko urriaren 29an, Entitateak baimena eskatu zion Eusko Jaurlaritzako Ogasun eta Ekonomia


66

Departamentuari aipaturiko aktiboak bere karteran mantendu ahal izateko, desinbertsioak burutzeak bazkideengan izan dezaken kaltea sahiestu ahal izateko. 2009ko abenduaren 17an Euskal Herriko Gobernuaren Finantza sailburuak entitatearen kartera 92/2007ko dekretuko 11.3. artikulura egokitzeko luzapen epea onartu zuen. Hala ere, hemendik aurrera entitateak ezingo du gai ez diren aktiboetan inbertsio gehiago burutu eta hiruhilero Euskal Herriko Gobernuko Finantza Sailari aktibo hauen saldo bizia zenbatekoa den adierazi beharko dio. b) 2009ko apirilaren 29ko Agindua, Ogasun eta Herri Administrazio sailburuarena Ogasun eta Herri Administrazio sailburuaren 2009ko apirilaren 29ko Aginduaren bidez, maiatzaren 29ko 92/2007 Dekretuaren zenbait agindu garatzen dira. Hiru arlo nagusitan garatzen da Agindua: • BGAEek egin ditzaketen jarduerei esleitzen zaizkien eskubide eta obligazioak behar bezala

bereizita egotea. • BGAEen ohiko jardueran tresna finantzario batzuk erabiltzeagatik arrisku handiagoa sortzen

duten alorrak garatzea. • BGAEen gardentasuna garatzea. 2017ko abenduaren 31n eta urteko kontu hauen formulazio datan, Erakundeak 2009ko 29. Aginduaren 9.artikuluan jasotzen diren betebeharrak betetzen ditu, aktibo ez onartuak bezala kalifikatuak dauden aktiboen salbuespenarekin. Halaber, Entitateak 2017ko abenduaren 31n eta Urteko Kontu hauen formulazio datan, bederatzi aktibo estrukturatu mantentzen zituen karteran 63.670 mila euroko balioarekin. Aipatutako datetan aktibo horiek A rating-a zuten DBRS-a kalifikazio agentziak ezarria eta azken aktiboa EGAN-a kalifikazio agentziak ezarria. 21. Hornidura teknikoen estaldura-egoera eta kaudimen-tartearen egoera Maiatzaren 29ko 92/2007 Dekretuaren 10. Artikuluaren arabera, urriaren 27ko Euskal Gobernuaren 203/2015 dekretuko Zortzigarren azken xedapenaz aldatua, aurreikusitako prestazio eta gastuen eta benetan ematen direnen arteko desbiazioak jasateko izan beharreko segurtasun marjinaren gutxieneko zenbatekoa ondorengoa da:

- Prestazio zehatzeko Gizarte Aurreikuspeneko planen kasurako, planari dagozkion hornidura matematikoen %4koa izan behar du gutxienez.

- Bazkideak inbertsioaren arriskua jasaten duen prestazio zehatzeko Gizarte Aurreikuspeneko

planen kasuan, planari dagozkion hornidura teknikoen %0,125ekoa izan behar du gutxienez. Urriaren 27ko 203/2015 dekretuko Bigarren Xedapen Iragankorraren arabera marjina hau gehienez 10 ekitaldiko epean osatu behar da 2017tik aurrera, gutxienez bere zenbatekoaren hamarren bat urteko.

Aipatutako legediaren arabera, erakundeak ekitaldiro segurtasun marjina estaltzen duen ondasun ez konprometitua izan beharko du. Era berean, estaldurari loturiko aktiboek hornidura teknikoak baino handiagoak izan behar dute.


67

2017ko eta 2016ko abenduaren 31n hornidura teknikoen estaldura-egoera honako hau zen: Milako euro 2017 2016 Hornidura matematikoa 70.601 70.954 Hornidura matematikoaren estaldurari lotutako ondasunak 70.601 70.954 Superabita (Defizita) - - 2017ko eta 2016ko ekitaldietarako Erakundeak kaudimen-tartearen egoerari buruz egindako kalkuluak ondoren aurkezten dira: Milako euro Kontzeptua 2017 2016 Mutua funtsa (10. Oharra) 13.734 15.911 Erreserbak – Segurtasun Marjina 2.177 - Erreserbak – Arrisku aktuarialentzako Erreserba (10. Oharra) 9.788 8.390 Erreserbak – Borondatezko erreserbak 11.536 5.283 Erreserbak – Arrisku aktuarialentzako Erreserba – Ekitaldiko emaitza banatzeko dagoelarik (4. Oharra) 2.763 1.400 Erreserbak– Borondatezko erreserbak – Ekitaldiko emaitza banatzeko dagoelarik (4. Oharra) 5.887 6.251 45.885 37.235 Kaudimenari lotutako hornidura teknikoak 1.960.611 1.741.920 Kaudimenari lotutako hornidura matematikoak (erreaseguruarekiko garbiak) 70.601 70.954 Kaudimenari lotutako hornidurak guztira 2.031.212 1.812.874 Legezko gutxieneko Marjin Legala – Aportazio zehatza (horniduren %0,125)(*) 4.902 2.177 Legezko gutxieneko Marjin Legala – Prestazio zehatza (berraseguratu gabeko hornidura matematikoen %4a) 2.824 2.838 Eskatutako Segurtasun Marjina Guztira 7.726 5.015 Gehiegizko/Gutxiegizko Segurtasun Marjina 38.129 32.220 (*) Urriaren 27ko 203/2015 Dekretuak bigarren xedapen iragankorran ezarritako 10 urteko aldi iragankorra kontuan izanez (1. Oharra). Konprometitu gabeko ondare propioa (edo kaudimen-tartea) eskatutako Segurtasun Marjinaren %2,26a da (%2,05 2016ko abenduaren 31n).


68

22. Informazio osagarria PricewaterhouseCoopers Auditores, SLk Erakundearen 2017ko eta 2016ko ekitaldietako urteko kontuen ikuskatzeagatik jasotako ordainsaria 33 eta 28 mila eurokoa izan da. Gainera, Auditoretza Sozietateak eskeinitako beste zerbitzuengatik 0 eta 6 mila euro fakturatu ditu 2017 eta 2016 ekitaldietan. Bestalde, Auditoretza Sozietateari atxikitako enpresek eskainitako zerbitzuengatik 0 eta 2 mila euroko fakturazioa izan du 2017 eta 2016 ekitaldietan. 23. Itxieraren ondorengo gertakariak Ekitaldia itxi eta gero, ez da urteko kontu hauetan berri eman daitekeen gertaera nabarmenik izan.

GER

OA

PEN

TSIO

AK

, EN

PLEG

UK

O B

OR

ON

DAT

EZK

O G

IZA

RTE

-AU

RR

EIK

USP

ENEK

O E

RA

KU

ND

EA

69

2017

ko e

kita

ldia

Hel

bide

soz

iala

Jard

uera

nag

usia

part

aide

tza

%

Li

buru

etak

o ba

lioa

Ja

sota

ko

dibi

dend

uak

Ak

tiboa

Ond

are

garb

ia

(em

aitz

ik g

abe)

Emai

tza

garb

ia

Orz

a G

estió

n y

Tene

ncia

de

Pat

rimon

ios

AIE

(*)

Don

ostia

Ond

are-

kude

aket

a

% 5

0

45.9

02

13

104.

119

90

.041

1.76

2 20

16ko

eki

tald

ia

H

elbi

de s

ozia

la

Ja

rdue

ra n

agus

ia

pa

rtai

detz

a %

Libu

ruet

ako

balio

a

Jaso

tako

di

bide

ndua

k

Aktib

oa

O

ndar

e ga

rbia

(e

mai

tzik

gab

e)

Em

aitz

a ga

rbia

Orz

a G

estió

n y

Tene

ncia

de

Pat

rimon

ios

AIE

(**)

D

onos

tia

O

ndar

e-ku

deak

eta

%

50

45

.020

-

104.

657

85

.428

4.61

3 (*

) Itu

rria

: 201

7ko

aben

duar

en 3

1ko

ez ik

uska

tuta

ko e

stat

u Fi

nant

zario

ak.

(**)

Itur

ria: 2

016

ekita

ldia

ikus

katu

tako

urte

ko k

ontu

ak.

Orz

a G

estió

n y

Tene

ncia

de

Patri

mon

ios,

A.I.

E. e

z du

bur

tsan

kot

izat

zen.

20

17 e

kita

ldia

n ze

har j

asot

ako

dibi

dend

ua e

skud

iruta

n ja

so z

en.

Lugaritz Pasealekua, 2720018 Donostia (Gipuzkoa)

GEROA PENTSIOAK ENPLEGUKO BGAE

www.geroa.eus

Negua :

• 08:30 - 14:30• 15:30 - 18:00Ostirala :• 08:30 - 14:30

Uda :

(1/6 - 14/9)• 08:00 - 14:30

[email protected]@[email protected]

Arreta gunea : 943 317 022 Ekarpenak : 943 317 279 Prestazioak : 943 317 296 Kontabilitatea : 943 317 281Inbertsioak : 943 317 278

TXOSTENA 1720 - :: Geroa Pentsioak EPSV€¦ · EUSKARAZ %85 KOLEKTIBOA GURE KUDEAKETA 153.010...

Documents

Transcript of TXOSTENA 1720 - :: Geroa Pentsioak EPSV€¦ · EUSKARAZ %85 KOLEKTIBOA GURE KUDEAKETA 153.010...