TXERTOAKITUREN 30 TrinitateEgunaigande honetanizanenda LEITZALDEA 36 Pediatraeuskalduna...

56
2014ko ekainaren 12a | XXXIV. urtea | 616. zenbakia www.ttipi.net Herriko bestak Arizkun, Erratzu, Doneztebe, Saldias, Almandoz, Senpere LESAKA 22 San Juan bezperarako ekitaldi ugari prest SARA 44 Xareta Eguna igandean ospatuko dute ITUREN 30 Trinitate Eguna igande honetan izanen da LEITZALDEA 36 Pediatra euskalduna izan dadin 171 eskaera ZOZKETAK 56 Udalek banketxeekin duten zorra %8,4 murriztu zen iaz Ekonomia eta Ogasun Ministerioak dioenez Ez da Arano, Beintza-Labaien, Do- namaria, Ezkurra, Goizueta, Saldias Urroz eta Zubietako Udalen kasua, herri horietako kontuek ez baitute zenbaki gorririk. Gainerakoetan, or- dea, zor biziaren konpurua murriztu egin da 2013an. Kopuru absolutue- tan herririk handienak dute zorrik handiena baina biztanleko/zorra be- giratuta, alde handiak daude. 10 ELKARRIZKETA 3 TXERTOAK Menopausia hizpide 3 Umeen bizitzan eragina duten gauzetan gurasoek partehartze aktiboagoa izatea gomendatzen dute osasun arloko profesionalek ERREPORTAJEA 4-5 KIROLAK 49 Sokatiran Nafarroako Lauko Txapelketan Amaiurrek irabazi du gizonezkoen 300 kiloko kategorian ere Emakumeen Munduko Lehen Mendi Maratoia Sunbillan hasi eta akituko da 46

Transcript of TXERTOAKITUREN 30 TrinitateEgunaigande honetanizanenda LEITZALDEA 36 Pediatraeuskalduna...

  • 2014ko ekainaren 12a | XXXIV. urtea | 616. zenbakia www.ttipi.net

    Herriko bestakArizkun, Erratzu, Doneztebe,Saldias, Almandoz, Senpere

    LESAKA � 22San Juan bezperarakoekitaldi ugari prest

    SARA � 44Xareta Eguna igandeanospatuko dute

    ITUREN � 30Trinitate Eguna igandehonetan izanen da

    LEITZALDEA � 36Pediatra euskaldunaizan dadin 171 eskaera

    ZOZKETAK � 56Udalek banketxeekin duten zorra%8,4 murriztu zen iaz Ekonomia etaOgasun Ministerioak dioenezEz da Arano, Beintza-Labaien, Do-namaria,Ezkurra,Goizueta,SaldiasUrroz eta Zubietako Udalen kasua,herri horietako kontuek ez baitutezenbaki gorririk.Gainerakoetan, or-

    dea,zorbiziarenkonpuruamurriztuegin da 2013an. Kopuru absolutue-tan herririk handienak dute zorrikhandienabaina biztanleko/zorrabe-giratuta, alde handiak daude. � 10

    ELKARRIZKETA � 3

    TXERTOAK

    Menopausia hizpide� 3

    Umeen bizitzan eragina dutengauzetan gurasoek partehartzeaktiboagoa izatea gomendatzen

    dute osasun arlokoprofesionalekERREPORTAJEA � 4-5

    KIROLAK � 49Sokatiran NafarroakoLauko Txapelketan

    Amaiur rek irabazi dugizonezkoen 300

    kiloko kategorian ere

    Emakumeen Munduko Lehen MendiMaratoia Sunbillan hasi eta akituko da � 46

  • 2 | PUBLIZITATEAttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

  • ELKARRIZKETA | 3ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Mens grekoz hilerokoa da eta pausi buka-tzea. Horixe da menopausia hitzak esan na-hi duena, hilerokoaren bukaera. Emakumez-koek derrigorrean pasatu behar duten bizi-

    tzako etapa bat da menopausia. Ugaltzekogaitasuna galdu du eta aldaketa hormonalhandiak izaten direneko garaia da. Batazbeste 45-55 urte bitartean izaten da eta

    zazpi-hamar urtez iraun dezake. Bizitzakogarai honi buruzko xehetasun gehiagoAmaia Etxeberria leitzarrak eman dizkigu,Doneztebeko Osasun Zentroko erizainak.

    Amaia ETXEBERRIA | Leitzako erizaina

    «Norbere burua maitatu eta bizitzazdisfrutatu behar da menopausian ere»G. PIKABEA | LEITZAMenopausiarekin zeinaldaketanabaritzendi-tu emakumeak gorpu-tzean?Normalean,hasieranna-baritzen diren sintomakhauetakobatedobatzukizan daitezke: sofokoak,izerdia botatzea, insom-nioa,palpitazioak,sumin-kortasuna,urduritasuna,labilitate emozionala, gi-zentzeko joera... Gorpu-tzeanematendirenalda-ketak, berriz, azalekoak(elastikotasunaetaheze-tasunagaltzea), ileaeror-tzea,genitalenatrofia,ba-ginaren lehortasuna...izan daitezke. Luzaroanbestealdaketabatzukereeman daitezke, besteakbeste, osteoporosia etagaixotasunkardiobasku-larrak izateko arriskuahanditzea.Nola alda daitezke sin-tomakemakumebate-tik bestera?Emakume batek izuga-rrizko sofokoak izan di-tzake eta beste batek,berriz, arinagoak. Bestesintomekineregauzabe-ra pasa daiteke, emaku-me batetik bestera mo-dudesberdineanbizituz.Hortan hainbat faktorekdutezerikusia: pertsona-lak, soziokulturalak...Zein fase ditu meno-pausiak?Perimenopausian lehe-nengo sintomak hastendira eta hilerokoa irregu-larra izaten has daiteke,hormonenaldaketadelaeta.Azkenhilerokotikur-te bat pasatzen deneko

    garaiari,berriz,menopau-siadeitzenzaio.Etapost-menopausian sintomakgutxituegitendira.Sofo-koakarinagoaketamaiz-tasun gutxiagorekin iza-ten dira. Baina osteopo-rosia eta gaixotasunkardiobaskularrak izate-koarriskuahanditzenda.Menopausia ez da gai-xotasunbat,bainaema-kumeei fisikokietapsi-kologikokieragitendie.Menopausianhormonenaldaketa handia izatenda.Estrogenoetaproges-teronahormonenproduk-zioa asko jeisten da etaondorioz,aipatutakosin-toma fisikoak agertzendira. Bizitzaren aroberri-angaudela kontuanhar-tuz, menopausia beraribestefaktorebatzukgehi-

    tzen zaizkio: gaztetasu-na galtzea, gorputzarenitxura aldatzea, bizitza-ren eboluzioa eta berekezkak, gizartean dau-den topikoak, gizartea-renegoeraetaguregana-ko eragina... Emakumeaemozionalkieresentsibili-tate bereziarekin egondaiteke.Zer aholkatuko zenie-ke 40 urtetik gorakoemakumeeimenopau-siarenetorreraribeldu-rrik ez izateko?Lehenengoa, etapa haunormaltasunezetanatu-raltasunezbizitzeko.Bes-talde,osasuntsubizitzenikastea, hau da, elikadu-razainduz(kaltzioadutenelikagaiak jan, fruta etabarazkiasko,alkoholaetakafe gutxi edan), kirola

    eginez, tabakorik ezerrezetaautoestimuonaedukiz.Behinmenopausiaeto-rritakoan, zein aholkuemanen zenituzke?Sofokoak gutxitzeko er-lajatzenikasteaetaprakti-katzea ona da, ingurukotenperatura beroegia ezizatea,arropaarinakera-biltzea,masailakurhotza-rekin freskatzea, otordu-ak oparoegiak ez izateaeta espezie gutxikoak,edariosoberoakezeda-tea, kirola egitea, fitoes-trogenoakerabiltzea(so-ja, salbia...); azalaren le-hortasuna zaintzea eregarrantzitsua da ur askoedanezetaeguneroongihidratatuz; genitalen al-daketen ondorioz arazosexualakizanezgero,me-diku edo ginekologoariaipatu behar zaio. Elika-duragarbiaetakirolaegi-nez, arrisku kardiobas-kularra prebenitzen da.Emozioeidagokienez,al-diz, gorputz aldaketakkonplexurik gabe onar-tzeagarrantzitsuada, la-saitasunezbizitzea,egin-kizunak aurretik antola-tzea, harreman sozialakmantentzea, aisialdikodenborazgozatzea...La-burbilduz,norberakbereburuamaitatzea eta eta-pa honetan ere bizitzazdisfrutatzeadaaholkuna-gusia. Biziaro honek erebere alde polita dauka,esperientziakerakutsidi-gunapraktikanjarriz.Gor-putzaetaburuazainduz,gure nahi eta gogoetaraerrazago irits gaitezke.

    UTZITAKO ARGAZKIAAmaia Etxeberria leitzarrak Doneztebeko Osasun Zentroan egiten du lan.

    HORMONA ALDAKETA«Menopausian hormo-nen aldaketa handiaizaten da. Estrogenoeta progesterona hor-monen produkzioa as-ko jeisten da eta on-dorioz, sintoma fisiko-ak agertzen dira. Ema-kumea emozionalki eresentsibilitate berezia-rekin egon daiteke».

    KANPOKO LAGUNTZA«Menopausiak ez duzertan traumatikoaizan, norberarenizaeraren eta hartzenditugun zainketa neu-rrien araberakoa da.Batzuetan kanpokolaguntza beharrezkoaizan daiteke».

  • 4 | ERREPORTAJEAttipi-ttapa | 609 zk.

    2014.03.06

    G. PIKABEAEztabaidaezdaorain-

    goa, baina bai oraindikere mahai gainean da-goena.Haurreiasteguttibatzuekinparatzendietelehen txertoa eta auni-tzentzat ezinbertzekoakdiratxertoguztiak.Ez,or-dea, denentzako. Gura-soetamedikuntzakopro-fesionalugarikzalantzanparatzen dute txertoakonerako diren ala ez.Amaia Goñi Doneztebe-koOsasunZentroko pe-diatrarentzat txertoak«onuragarriak»dira.Silva-noBaztan sendagilea ezda iritzi berekoa.Bera ezda txertoen aldekoa.

    «TXERTOEN ONURAKFROGATUAK DAUDE»

    Apirilaz geroztik Do-neztebeko Osasun Zen-troko pediatra da AmaiaGoñiYarnoz,etabereiru-diko, txertoenonurakfro-gatuakdaude.Denaden,«txertoakbaialaezplan-teatzeaosobaikorra»iru-ditzenzaio:«gurasobeza-la haurrei egiten zaizkienedo haurrekin egiten di-ren gauza asko egin be-har direlako egiten dirabatzuetan.Gurasoekpar-tehartzeaktiboagoaizanbehar dugu umeen bizi-tzan eragina duten gau-zetan».Berak,ordea,pe-diatra den aldetik, txer-toak gomendatzen ditu,

    nahizetaonartu«ezdire-laperfektuak,ezdaukate-la%100ekoeraginkorta-suniketabigarrenmaila-koefektuakbadituztela».Txertoen ondorioen ar-tean hauek aipatu dizki-gu:«gehienetansukarra,gaizkiegoteaetatxertoa-ren ingurua haunditzeadira.Guttitanagertzendi-ren bertze efektuak erebadituzte,erreakzioana-filaktikoak,adibidez».Bai-na,gaineratudigunez,«ezjartzeak ere ondorioakdauzka: infekzio eta gai-xotasunen aurka babe-sik ez edukitzea».

    Txertoak «gaixotasu-nikezedukitzekogorpu-tzeansartzendirensubs-tantziak»direladioGoñik,«gorputzak gaixotasunhorren aurka defentsaksor ditzan. Defentsa ho-riekedukitagaixotasunasortzen duen germena-rekinkontaktuanegonezgero,aurreegitendie,gai-xotasunhorihartzekoau-kerak guttitzen ditu».

    Txertokanpainarengi-beleanbertzelakointere-sikotedagoengaldetuta,boteremunduaezduelahainbertzerako ezagu-tzenkontatudigu,«labo-rategiekinteresakdituzte,bainagurierekomenizai-gu txertoak edukitzea».

    Txerto aunitz «onura-garriak»iruditzenzaizkio:«bizi baldintzak asko al-

    datu dira gure inguruan,ez da hala munduko to-kiguztietan.Munduanze-har biztanleriaren mugi-kortasuna ere aunitz al-datudaetatxertatzendi-tugungaixotasunakmun-duan ez dira desagertu.Horrekgaixotasunhorie-kinkontaktuanegongai-tezkeela erran nahi du».Tetanosarenajarriduadi-bidetzat:«bizibaldintzenaldaketaketabiztanleria-ren gehiengoa txertatuaegoteakezgaitugaixota-sunetik babesten. Inmu-nitatea banakakoa da.Horregatik txertoak ezjartzea erabakitzen du-tengurasoeiguttienezte-tanostxertoajartzekogo-mendatzen diet».

    Txertoak ez jartzekogurasobatzuenerabakia«errespetatzen» du Go-ñik,«nieznaizinoreraba-ki hori juzgatzeko».Kon-tsultaradoazengurasoeibere esku dagoen infor-mazio guztia eskaintzenomen die, eta CarlosGonzalezpediatrarenEndefensa de las vacunasliburua aholkatu. Hortikaitzinerakoakgurasoba-koitzareneskuuztenditu:«txertoen onura-arriskuhorretan balantza zeinalderamakurtzendengu-raso bakoitzak erabakibehardu».Horibai,ongiinformatzearen garran-tziaazpimarratudu,«era-

    OSASUNA � TXERTOAK EZTABAIDAN

    Seme-alabeitxertoak bai ala ez?Guraso batzuek argi dute haurrei txertoakparatuko dizkietela eta bertze batzuek garbidute ezetz. Medikuen artean ere txertoeninguruko aldeko eta aurkako jarrerak daude

    Txertoen onurak frogatuak daudeladiote batzuk eta beharrezkoak dire-la; bertze batzuek, aldiz, zalantzaegiten dute onura horiekin eta

    gorputzaren baliabideak naturandauden germenei aurre egitekonahikoak direla diote. Batzuen etabertzeen iritziak bildu ditugu.

    bakiarekinkontsekuenteizan behar dugu, ondo-rioak kontuan hartuz etaonartuz».

    SEME-ALABAK «EZGAUZABIHURTUKO DITUGU»

    «Seme-alabeninguru-an mugitzen den guztiatxertatzekokulturaduguetahori izugarrizkoatze-

    rapenada».Halaxeadie-razi digu Silvano BaztanGuindosendagileak.Me-dikuntzan Doktorea da,ezdabotikenaldekoaetakontsultakhartzeazgain,osasunaren garrantziariburuz hitzaldiak ematenditu. Ekainaren 14anArantzan izanenda txer-toez solasteko.

    GUZTIA MEDIKALIZATUA«Seme-alaben ingu-ruan mugitzen denguztia txertatzen dugueta hori izugarrizkoatzerapena da»

    Silvano BAZTAN GUINDOSendagile iruindarra,Medikuntzan Doktorea

    TXERTOEN ONURA«Txertoak ez jartzeakere ondorioak dauz-ka: infekzio eta gai-xotasunen aurkababesik ez izatea»

    Amaia GOÑI YARNOZDoneztebeko OsasunZentroko pediatra

  • ERREPORTAJEA | 5ttipi-ttapa | 609 zk.

    2014.03.06

    Bere irudiko, txertoenbitartez seme-alabak«edozein gauzari aurreeginedoedozeingauza-tik babesteko ezgauzadirenizakibihurtukoditu-gu.Zentzugabeada».Etaargidu:«txertoenpolitikagure ondorengoen etor-kizunaosasuntsuaizate-azkezkatubeharrean,far-maziaindustriarennego-zio oparoaz kezkatzenda».Etatxertoenkanpai-nak«familieibeldurrasar-tzeko eta gurasoen au-keratzekoaskatasunaki-kiltzeko direla» uste du.

    Medikubatzuendakozientziakezinhobeki fro-gatuditutxertoenonuraketatxertoekingaixotasunaunitzgainditudireladio-te. Iruindarrarentzat, or-dea, halako ideiak «txer-toen kanpainari propa-gandaegitekooinarri»di-ra,eta«faltsukeriak».«Ni-re erakusketetan erreali-tate historikoa estatisti-ka moduan ikus daitekeetahorrekinezindutziur-tatu Medikuntzak hainirmobaieztatzenduena».

    Baztanen arabera,haurrek berez dituzten

    baliabideaknahikoakdi-ra gaixotasunen aitzine-an.«Inmunitateagureor-ganismoarentresnaauto-matikoadaetamugitzengaren ingurunearen ara-bera, barne oreka man-tentzen laguntzendigu».Etatxertorikgabeinmuni-tateanola indartu?Eran-tzuna«sinplea»omenda:«ongibiziz,ahaliketaho-bekienfuntzionatukodu-gunmoduan,norberebu-ruarekinautentikoak iza-nez,guregorputzekoba-liabideakahaliketahobe-kien erabiliz, gure buruaongiezagutuz,ongielika-tuz, aire purua arnastuz,guregorputzakpixkabatgehiago mugituz, harre-mana dugun pertsonakaukeratu eta maitatuz,atseginditugunlanakegi-nez, aisialdirako denbo-rahartuz(bakarriketatal-dean)...Horixedaezgai-xotzekomodurikonena».

    Behingaixotutakoan,pertsonak sentitzen di-tuen sintomak eta bizitudituenarazoakorekatzeabeharrezkoa ikusten du:«gaixotasunaksendatze-ko biderik egokiena nor-

    � ZER DIOTE GURASOEK TXERTOEN INGURUAN?

    bereburuaezagutzeaetakontziente bizitzea dira,norbereerrealitatearekinjakitunizanda,desberdineta libre izatera ausartuzeta horrela gozatuz...».

    Txertoenerrealitatea-ren inguruan «ezjakinta-sunhaundia»dagoelaus-teduetahortaz,txertoakparatu ala ez zalantzandauden gurasoei «ongiinformatzeko»aholkatzendie,«iturriofizialetikbaka-rrikdatorrenarekinezgel-ditzeko», eta «kontzien-teki eta ardurarekin hardezatelaerabakia,auke-ra dozein dela ere».

    Gaur egun, egunero-koamedikalizatuadagoe-laereazpimarratuduBaz-tanek: «ingurura begira-tzen badugu, %100eannaturalakdirenprozesue-tanmediku edomediku-farmaziaren elkarreragi-nabertzerikezduguikus-ten». Adibide gisa, erdi-tzeaketaedozeinoinaze,minedokatarrorekin jen-deak dituen erreakzioakaipatu dizkigu.

    Botiken erabileraz ezgarelaohartzeniruditzenzaio: «edozein gauzaga-tiketakontrakoondorioeieta botika bat baino ge-hiagohartzeakdituen in-terakzio fisiko-kimikoieikasurikegingabeedooi-nazea ttikitzeak hori sor-tu duen arazoa ez duelakonpontzenohartugabe,botikenerabilerapartiku-larrera hezi da gizartea.Horrek ondorio kaltega-rriak ditu, eta horietakobatzuen susmoa baldinbadagoere,larriagoakdi-ren bertze batzuk urtee-kin ikusiko dira».

    Amaia GOIA ERRANDONEA | BERA«Txertoen gibelean negoziohaundi bat dago etaAdministrazioak txertoakparatzeko aholkatzeak ez ditbermatzen gure gorputzakbehar dituenik. Txertoekdituzten ondorioak ikusteakzalantza sortzen dit gorputze-rako onak ote diren. Nire us-tez, gorputza gai da bizi osa-sungarria eramanez gero, gai-xotasunei aurre egiteko»

    Maider PETRIRENA GOROSTERRAZU | SUNBILLA«Ez genuen planteatu ere eginalabei txertoak ez paratzea.Nire ustez, beharrezkoak dira,txertoek eritasun horiek ezhartzeko balio dutelako.Gainera txertoa ez da guretzatbakarrik ona, kanpotik dato-zenentzat ere ona da, ezkutsatzeko. Estatu mailanematen diren txertoak beha-rrezkoak izanen dira ematekoaholkatzen badigute».

    Igone GOIKOETXEA UZKUDUN | ARESO«Umeen hobe beharrez etaprebentzioz, hiru seme-alabeiNafarroako Gobernuakaholkatzen dituen txertoakjarri dizkiegu. Nire ustez,beharrezkoak dira, etagainera, gaur egunMedikuntza asko aurreratuda. Txertoak jarri ala ez,erabaki pertsonala da, bainaez eman eta gero gaixotasunhori hartzen badu haurrak...».

    Araitz URRUTIKOETXEA VACAS | ARANTZA«Txertoak ematen hastekoumeen adina ez zait egokiairuditzen, ezta inmunizatzekoera ere: masiboki txertatzea,era artifizialean gizarte osoainfektatzeak arriskuak sortarazditzakeela uste dut. Medikubatzuek diote txertoen osagaibatzuk toxikoak direla, beste-ek osagaiak hobetzen ari dire-la. Txerto programek inertziaburokratikoaz jokatzen dute».

  • ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.126 | IRITZIA

    Argitaratzailea Ttipi-Ttapa Fundazioa • Egoitza Koskontako bidea, 07-1 • 31770 LESAKATel. (+34) 948 63 54 58 • Faxa (+34) 948 63 54 57 • [email protected]

    Zuzendaria Aitor Arotzena Erredaktore burua Gurutze Pikabea Erredakzioa Eneritz Iraola Publizitatea Usoa Vicente, Amaia Odriozola Berriemaileak Esteban Arotzena,Juana Mari Saizar, Kontxi Klaber, Ainhoa eta Maider Ansa, Arkaitz Mindegia, Franck Dolosor, Margari Etxenike, Koro Iratzoki, Nerea Altzuri, Joseba Urrotz, Irune eta Itsaso Eli-zagoien, Maite Oteiza, Maider Petrirena, Markel Lizasoain, Fermin Etxekolonea, Fernando Etxeberria, Izaskun Goñi, Joana Guerendiain, Martin Bertiz, Nerea Telletxea, MattinLarralde, Juan Mari Barriola, Joxean Ortega, Iñigo Imaz

    Fundazioaren Presidentea Pello Apezetxea Kudeatzailea Joxemanuel Irigoien Administrazioa Amaia GoiaLege Gordailua NA-1324/85 • ISSN 1578-4673 • Tirada 6.000 ale

    Erakunde laguntzaileak Etxalar, Leitza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan, Sara eta Senpereko udalak, Zugarramurdiko Akelarre elkartea, Malerrekako ZerbitzuMankomunitatea

    2013ko harpidetza sariak

    Hego Euskal Herria . . . . . . . . . . . .40€ Europa . . . . . . . . . . . . . . . . .59,50€ Baztan, Urdazubi eta Malerreka . . . . . . . . . . . . . . . .34€Ipar Euskal Herria . . . . . . . . . .59,50€ Amerika eta Australia . . . . . . . . . .124€ Leitza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17€

    Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailakdiruz lagundutako aldizkaria

    Nabarmentzekoak

    Atzera begira � 2004-VI-17 / TTIPI-TTAPA 376 zk.

    Amaiurko faisai, galeper eta untxi basa granjaren barreneanEhizturiendako faisai, galeper eta untxi basak hazten zituzten duela hamar ur-te Amaiurko granjan. 1994an sortua, hasieran inguruko herrietako bertze zen-bait ehiztari elkarte, koadrilla eta Nafarroako Federazioa ere sartu ziren, bainahamarurteberanduagoBaztangoEhiziElkarteakbakarrikerabiltzenzuen.Gran-ja zaintzeaz arduratzen zen Eustakio Bazterrika iturendarrak bertako hegazti-en berri eman zigun: «Arront bitxo aluak dira faisaiak, jaio orduko elkarreri pi-koka hasten dira». Galeperrei dagokienez, «jaio eta bi hilabeteren buruan has-ten dira erruten, batzuetan lehenago ere bai, prozesu ikaragarri azkarra du».

    ZORAGARRIA izan da. Sinestezina? Ezi-nezkoa? Erokeria? Galdera horiek behin etaberriz egin izanen ditu bat baino gehiagok.123 kilometro eskuz esku lotu? 50.000 lagun?100.000 lagun? Durango eta Iruñea elkarri eskuaemanik lotu? BAI. Beharbada hasmentan ames-lariren baten pajaradabat izanen zen, bertzeameslarirenbatekinel-kartu izanen zen, gerobertze batekin… etahonela, mantxo man-txo milaka ameslarikbat egin zuten. Azke-nean sinestezina ziru-diena, ezinezkoa, ero-keria zirudiena egi bi-lakatu da eta amesten segitzeko balio izan du. Se-gi aitzinet! Ametsak behar baititu herri honek, Eus-kal Herriak ameslariak behar ditu. Azken finean,ametsaketaameslariakelkartuz,elkarri eskuaema-nez, ametsak egi bilakatzeko “arriskua” baitago.GURE ESKU DAGO! ZORIONAK BAZTAN BIDA-SOA! ZORIONAK EUSKAL HERRIA!!!

    Gure esku dago

    Nire txandaFernando ANBUSTEGI

    Jose Joaquin ZIGANDAOmendua Oizen

    Laxoa Eguna ospatuzutenmaiatzaren25eaneta Laxoa Elkarteakomenaldia eskaini ziongaraiezberdinetanhain-bat txapel irabaziakdituenOizkoGartzinea-ko semeari.

    Asier APEZETXEAArantzako korrikalaria

    UrdazubikoKontraban-distenLasterketa irabazizuen maiatzaren 31n,esprintestuanUltzama-ko Mikel Beunzari ira-bazita.Ordubete,13mi-nutueta24segundotanosatu zuen ibilbidea.

    Hasier LARRETXEAHirugarren liburua

    Bi poesia libururen on-dotik, narrazioan mur-gildudaArraiozko idaz-lea bere hirugarren li-teratur lanean: Larre-motzetik, sentsibiltatemindu baten autobio-grafia dela adierazi du.

    Bortzirietako EuskaraMankomunitateak diruz lagundua

    Futbol zelaian irabazi du izarren ligan aritzekoeskubidea; jokalariekgutti (bertzeekinkonpa-ratuz)bainahileroxuxenkobratzendute;Oga-sunarekin ezduzorrik; bainahalere kapitala handi-tzeaeskatzendiote,presidenteakartzelan,hazien-dari milioiak zor eta futbolariek kobratu gabe segi-tzenduten taldeekinparekatudadin.Bertzela,mailagaldu eta haundi batek hartuko du bere lekua.

    Zorrak zor, lepoa lodi

    EzpalaAitor AROTZENA

    «Azkeneansinestezinazirudiena, ezinezkoa,erokeria zirudienaegi bilakatu da etaamesten segitzekobalio izan du»

  • IRITZIA | 7ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Kolaborazioak

    Uy-uy-uy ama! Aurrekoan arinki bota nuena: “Yo-landa, 2015ean berriro gure lehendakaria”, egiaizateko bidean dela iduritzen zait. Ez naiz bro-metan ari. Hau serioa da. Ikaragarri serioa. Penagarria?Beste lau urte?Eskatzen nuen “benetako politika”eta “batasun logi-koa” ez dakit lortuko den ala ez baino, hori gauzatu bi-tarte,dagoeneko,Yolikaholkatzeberria, indartsua,mar-txan duelakoan nago. Ziur aski, irudi-aholkularitza ezda izanen. Ez du behar. Janzki, orrazketa eta aurpegiahagitz landuak, gogorrak ditu. Ez ditu aldatuko. Ongidoakio. Hori bai, aholkularitza politiko berria hartu due-la uste dut. Ez dakit...unibertsitate inguruko baten bat,gauzak urrutitik begiratzeko ohitura duen horietakorenbat -dudan susmoa ez dut argitaratuko-. Zorrotza izanbehar da.Hain zorrotza, ezen,UPN eraldatu nahi duela. Ho-rretarako, zinismo politikoaerakutsi eta abiarazi dio. Zerden? Zintzotasuna dagoenikezsinistuta,ekintzaokerrezezlotsatuetaetsaiei leporatu.La-burbildurik.Adibide batzuk emanen ditut.Bat,JavierMorras jaunakarar-tekoari erantzundiona ingele-sa eta euskararen balorazioa-ri buruz. Ogasunaren lanpos-turakobigarrenaezbaloratzeaez da diskriminazioa. Are ge-hiago,baloratzeaeskatzendu-tenek, Carlos Garcia Adaneronen aburuz ere, euskaraez dakiten herritarrak diskriminatu nahi dituzte.Bi. Nola esanen nuke? Gaizki ohituta gaude. Beti iru-ditzen zaigu goikoak aurka ditugula eta ezta egia. Irra-tiarena,esaterako.Ongieginnahian,dudarikgabe,emi-sio banaketa okerrak izan dira, bata edo beste, bainooraingoan, gauzak argiturik, ez dezala inork pentsa ho-rrela, “sinmas”, Euskalerria irratiari emangodiotenik. Ezaizu! Gobernu honi gauzak on-ongi egitea gustatze bai-tzaio.Eta ardurak, dagokionari. Hiru. Majo ematen du, polititxura hartzen du hau-ta-hori-ta-hura egin behar delaesan, bortxatu, gobernuaren gutxiengoa profitatuz, etagero, diruarena neurtu behar denean, zorra den eta ezden kontua berari eskatu. Ez, ez. Yolik, beste behin, ar-gi eta garbi esan duen bezala, ardura eskatzen eta bor-txaz ezartzen dutenena da.Luze jarraitu daiteke, horrela. Yolanda, agian, Diogenesberria dugu. Esaten dutenez, filosofoa ondo hornitutazegoen ziniko batek behar dituen tasun guztiez: lotsa-gabetasunaz, egoismo-kutsuaz, neurritasunaz eta irau-penaz. “CondeRodeznorekin”bideratuzuenaoroitzen?Gaur America 66 dugu. Bortxatzaileak izan zirela gor-de eta salbatzaileak gisa aurkeztu dute erregimentua.Barkamenak?

    Yolandarena (2)

    Juainas PAUL ARZAK

    Euskaldun berrien eta euskaldun zaharren ar-tean dagoen tarteari, euskararen zubia dei-tu nahi izan diot. Asko dira euskara ikastenhasten direnak eta asko dira zubia zeharkatu ga-be, bertan geratzen direnak. Batzuei, lotsa ema-ten die gurekin hizketan egiteak. Beste batzuei,hizkuntza polita baino zaila iruditzen zaie eta bes-tebatzuei, hizkuntzakerakarri egitendiebainoezi-nezko maitasun bat bezala, onartzen dute. Unebatez, nire burua, testuinguru horretan kokatu na-hi izan dut. Euskaldun berri talde baten aurreannago eta nire hitzaldiaren ondorioz, zubia zehar-katu edo ez, erabakia hartuko dute. Urduri nago,ez dakit ziur zeresan,begiak itxidi-tut eta nire ba-rruarigalderakegi-ten hasi naiz. Eus-kaldunak itxiakga-rela esanez hasinaiz. Gure onda-reaerakustekobel-dur gara, emozio-nalki sentiberakgarelako eta ireki-tzen bagara, mingehiago hartzekobeldur garelako.Gurearbasoek,bi-zitzamoduonene-an ulertzeko hel-buruarekin, urteasko pasa zutensortu gabeko bi-deakeraikitzen.Bi-dean pasatu zi-tuzten esperientzigogorren ondo-rioz, izaera propiobateskuratuzutenetagauregun,eus-kararen bidez, transmisio hori gurean dago. Ho-rrek, beste kulturetan ez dagoen esentzia propiobat ematen digu. Gure buruari asko eskatzen dio-gun gizarte bat gara. Lana egiten dugu, gure izae-ra, gure argia, gure esentzia bizirik mantendu na-hi dugulako. Ahalegin eta lan guztiaren ordainsa-ria, aske bizitzen garen sentsazioarekin bizitzeada. Ondoren, galderen tartea ailegatu denean, es-tuasun berri baten aurrean aurkitu naiz. Nik esanbezala, euskaldun zaharrak eskuratuak omen di-tugugureaurrekoenesentziaketazubia igaroezke-ro, euskaldun berrien kasuan ze egoeratan gera-tuko ginateke entzun dut. Gizarte batean barnera-tzen zarenean, bertan dagoen bizimoduarekin bategiten duzu eta bat gehiago zara.

    Euskararen Zubia

    Jexux BULDAIN

    «Gure arbasoek, bizitzamodu oneneanulertzeko helburuarekin,urte asko pasa zutensortu gabeko bideakeraikitzen. Bideanpasatu zituztenesperientzi gogorrenondorioz, izaera propiobat eskuratu zuten etagaur egun, euskararenbidez, transmisio horigurean dago. Horrek,beste kulturetan ezdagoen esentzia propiobat ematen dugu. Gureburuari asko eskatzendiogun gizarte bat gara»

    «Yolanda, agian,Diogenes berriadugu. Esatendutenez, filosofoaongi hornituazegoen zinikobatek behar dituentasun guztiez:lotsagabetasunaz,egoismo-kutsuaz,neurritasunaz etairaupenaz»

  • 8 | IRITZIAttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Herriz herri,bestaz besta

    TTIPI-TTAPA FUNDAZIOA

    Hemenduguudaetaudarekin batera, bada-toz (ailegatu dira gaur-gero) herrietako bestakere. Aitzineko urteetanbezala,Ttipi-Ttapakbe-re orrietan bestetakoprogramaketaargazki-ak bildu nahi ditu, bai-taherrietakokomertzio,ostatu eta zerbitzuezberdinen eskaintzapublizitatu.Hortaz,zue-kin harremanean jarri-ko gara, baina zuek ere

    jar zaitezkete gurekinkontaktuan, ohiko tele-fonozenbakiedoe-pos-ta helbideak erabiliz.

    Horretaz gain, aitzi-neko urteetan bezala,bestetako kartela, pro-grama edo esku-orriakdiseinatu, inprimatuetaeramateaz arduratzenden zerbitzua eskain-tzen dugu, prezio ego-kianetadiseinuaskiera-kargarriekin.Horretara-ko ere, jar zaitezte le-henbailehen gurekinharremanean, bestakgainean ditugu-eta. Ezutzi azkenordurako etazuen herrietako bestenberri zabaldu!

    Irakurleak mintzo

    IRAKURLEAK MINTZO Orrialde honetan ahalik eta gutun gehien kabitze aldera, ez da komeni1.900 karaktere edo 24 lerro baino gehiagoko gutunak bidaltzea. TTIPI-TTAPAk eskubidea du gu-tuna laburtzeko. Gutunarekin batera bidali beharko dira datu hauek: egilearen izen-deiturak, he-rria eta harremanetarako telefonoa. Egilearen izen eta abizenarekin argitaratuko dira gutunak.

    m e-Posta: [email protected] Posta:Koskontako bidea, 07-1, 31770 LESAKA

    d Tel.: 948 63 54 58 o Faxa: 948 63 54 57

    Bota bertsoaOier AMIANO • Doinua: Izarren hautsa

    Ekainak 8 iristeko zaineta jadanik igaro.Egun horixe azkar a(ha)zteaez da erreza izango.Gizon, andere, haur, zahar, gaztelagun kuadrila, senar-emazte,batuz hemengo ta hango.Elkartu ginen milaka jende,ezin eskatu gehiago.Ehun ta hogei kilometrotanlotuz Iruña-Durango.Eskuz osatuz gure bidea,eskuratzeko eskubidea,politikatik harago.Gure eskuetan dago.

    Bidasoako herri guztiaketa Baztango bailara,108 kilometroradenok batera Itzara.Bakoitzak hartu gure lekua,ondokoari eman eskua.Ze katea, ze ilara!Hau ikusita hartu dezagungaur pentsatzeko parada,herri honetan eskatzen denahain arraroa al da ba?Erdiesteko guk nahi duguna,eraikitzeko etorkizuna,herritarren garaia da.Txikian haundiak gara.

    Gure esku dago!!

  • IRITZIA | 9ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Prentsatik bildutakoak

    «Gaur egun haurrekastean bi edo hirutanentrenatzen dute pilo-tan eta gu, berriz,umetan egunean hirualdiz joaten ginenfrontoira. Libregenuen bakoitzeanfrontoira joatenginen».«Umea ikastolara era-matea asko gustatzenzait. Gelditzen deneanagurtzea oso polita daeta oraindik politagoaatera eta besoetarakorrika datorrenean».

    Aimar OLAIZOLAGoizuetako pilotariaZAZPIKA 2014.06.01

    «Liburua eskualdehorretako larreetatikdator, nire aitzinekoeiegindako omenaldiada, larre horiei luzatu-tako begirada bat».«Amatxiren ohiturak,xelebrekeriak, konta-kizunak… gero saltoegiten du azkenhamarkadetara etanire haurtzaroa etanerabezaroa konta-tzen dut, baita aitaketa osabak herri kiro-len munduan bizidutena ere»

    Hasier LARRETXEAArraiozko idazleaGARA 2014.06.05

    Nolaaurkeztukozenukezurebu-rua?Neskaalaia, saltxeraxamarra, irri-fartsua baina genio bizikoa.Irribarra kendu eta zerk ate-ratzen dizu genio txarra?Desordenak. Ez zait gustatzengauzak bere lekutik kanpo ego-tea. Antolatutako zerbait beharbezala atratzen ez denean erehasertu egiten naiz.Zein lotura du irakaskuntza etapsikiatriak?Haur Hezkuntzako goi maila etaLehen Hezkuntzako magisteritzaikasi nituen eta 2010ekoudanEli-zondokoAitaMenni psikiatrikoanhasi nintzen eta bertan jarraitzendut oraindik, arras gustora gaine-ra. Berez, elkarrekin lotura guttidute, baina bietan pertsonekinegiten da lan, egunero pile batikastekoaukeraduzuetahorrekaunitz aberasten zaitu.Asteburuko planik ederrena?Eguraldi ona egiten dueneanmendira ibiltzera joatea, lekube-rriak ezagutzea eta lagunekinegun eder bat pasatzea.ZerkegitenditubereziArizkun-go bestak?Bertan sortzen dugun giro-ak, San Juan suak eta ez-kil jotzeak…

    Arizkungobestetatikegunikgus-tukoena?Lehenengo eguna denok gogo-tsu eta indar aunitzekin gaudela-ko, eta bertzea zikiro jate egunada. Goiz goizetik giro ederreanhasten dugulako eta herritar de-nak elkarrekin gaudelako.Gautxoriaedoegunekobestaza-lea?Eguneko bestak nahiago ditut.Bestondoapasatzekosekretua?Bestatikerretiratutaguatzerasar-tu aintzinetik ongi gosaltzea eta

    urbasokadabatzukeda-tea horrek hurrengoeguna arinagoa izatenlaguntzen baitu.Arizkungo txokorik

    ederrena?Arizkunekdenaederra du….Amets bat?B iz i dugunegoerakontu-tan izanda,nikikasitakoanla-nean hastea.

    11 galdera labur

    � Ainhoa ETXENIKE IRIARTE � Arizkungo gaztea

  • 10 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    GIZARTEA

    16,9 milioi eurozor dituzteeskualdeko17 udalek

    TTIPI-TTAPATTIPI-TTAPArenHe-

    go Euskal Herriko ere-muandauden25udale-rrietatik hamazazpik16.896.000 eurokozor rek in i tx i zu ten2013a.HalaondorioztadaitekeEspainiakoGo-bernuko Ekonomia etaOgasun Ministerioakberriki argitaratudituendatuetatik. Emandakozenbakiak banketxee-tan dauden zorrak dira.

    ZORRIK HAUNDIENA,HERRI HAUNDIENETAN

    Txostenaren arabe-ra, zor haundiena dute-nakudalerririkhaundie-nak dira. Baztan dagolehendabiziko postuan6.672.000eurokozorra-rekin; ondotik Lesaka4.471.000 eurorekin;h i r uga r ren Le i t za1.246.000eurokozorra-rekin eta laugarren Be-ra1.135.000eurokozor-

    petze mailarekin.Bertzeudalbatzuek,

    ordea,ezzuteneuroba-kar bateko zorrik joanden urte bukaeran. Etahorixe da Arano, Bein-tza-Labaien, Donama-ria, Ezkurra, Goizueta,Saldias, Urroz eta Zu-bietaren kasua.

    Gainerakoudalakmi-lioi bat euroko zorrarenazpitik daude.

    ZORPETZE BAXUAGOA2012ko abenduaren

    31n udalen zorpetzemaila kontuan hartuz,1.551.000eurotan jeitsida, hau da, 2012 bu-kaeran baino %8,4 tti-kiagoazen2013honda-rrean udalek zuten zo-

    rra. Ia udal guztiek egindute beheiti zorpetzemailan,Elgorriagak izanezik. Zorrik gabe segi-tzen dutenak, berriz,

    berdinak dira.Bertzalde,Nafarroa-

    ko datuak aintzat har-tuz, guztira 274,2 milioieuroko zorra dute uda-

    lek.Zorhaundienadute-nak Iruñea (97,15 milioeuro), Tutera (21,14mi-lioi euro) eta Castejon(8,79 milioi euro) dira.

    EKONOMIA � ZOR PUBLIKOA ESPAINIAKO EKONOMIA ETA OGASUN MINISTERIOAREN DATUAK

    Banketxeekin dituzten zorrak %8,4murriztu dituzte eskualdeko udalek

    HERRIA 2012ko ZOR BIZIA 2013ko ZOR BIZIAARANTZA 426.000 € 397.000 €ARANO 0 € 0 €ARESO 291.000 € 271.000 €BAZTAN 7.417.000 € 6.672.000 €BEINTZA-LABAIEN 0 € 0 €BERA 1.262.000 € 1.135.000 €BERTIZARANA 175.000 € 73.000 €DONAMARIA 0 € 0 €DONEZTEBE 980.000 € 884.000 €ETXALAR 285.000 € 240.000 €ELGORRIAGA 11.000 € 26.000 €ERATSUN 15.000 € 9.000 €EZKURRA 0 € 0 €GOIZUETA 0 € 0 €IGANTZI 298.000 € 280.000 €ITUREN 111.000 € 102.000 €LEITZA 1.256.000 € 1.246.000 €LESAKA 4.747.000 € 4.471.000 €OIZ 71.000 € 64.000 €SALDIAS 0 € 0 €SUNBILLA 199.000 € 185.000 €URDAZUBI 296.000 € 247.000 €URROZ 0 € 0 €ZUBIETA 0 € 0 €ZUGARRAMURDI 607.000 € 594.000 €GUZTIRA 18.447.000 € 16.896.000 €

    DATUA

    8UDAL ZORRIK GABEAKArano, Beintza-Labaien,Donamaria, Ezkurra,

    Goizueta, Saldias, Urroz etaZubietak ez dute inongozorrik banketxeekin.

  • | 11ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    EEKKAAIINNAARREENN 2277aa OORRTTZZIIRRAALLAA20:00 Suziria botako da Herriko Etxetik.Ondotik Karrika-dantza Corco txarangak eta txistulariek alaitua. Ohitura den bezala,

    ostatuetan eta elkarteetan zopak izanen dira afaltzeko.00:00-03:30Dantzaldia Jalisko Band taldearekin.

  • 12 | ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    EEKKAAIINNAARREENN 2288aa LLAARRUUNNBBAATTAA ––UUDDAALL TTXXIIKKIIAA––09:00 Diana Corco txarangak girotua.09:30 XXIV. Josetxo Ezkurra Memorialaren Pilota Txapelketako finalak.11:00 Herriko Etxean ongietorria Txikien Udalari. Ondotik alkate txikiak eta zinegotziek

    suziria botako dute. Erraldoiak eta buruhaundiak, Txistularien Bandak lagun-duta.

    11:30 Meza, Txikien Udalbatza buru dela eta erraldoiek, buruhaundiek eta txistula rieklagunduta.

    Ondotik euskal dantzak, dantzari txikien eta txistularien eskutik. Buruhaundiak etazezen txikiak herriko karriketan barna ibiliko dira.

    12:00 Gazte Burrunbarekin triki poteoa.14:00 Gazte Burrunbaren eskutik baz ka ria Intzakardin. 14:30 Txikien Udala aukeratzen parte hartu duten haur guztiendako bazkaria.16:00-20:00 Haurrendako kart-ak eta puzgarriak Bearzana pilotalekuan eta tren

    turistikoa. 16:30 Gazte Burrunbaren X. urteurreneko ospakizuna.17:00 Gazte Burrunbaren eskutik jokoak.19:00 Gazte Burrunbaren eskutik poteo musikala.20:00 Herriko Etxean, Txikien Udalbatzak bere agintaritza utziko du. Egun honen

    oroigarri gisa, Txikien Udalbatzako kideei diploma bana emanen zaie. 20:00-22:00 Dantzaldia Gaubela musika taldearekin.22:15 Suzko zezena Bearzana frontoian.01:00-04:00 Dantzaldia Gaubela musika taldearekin.

  • | 13ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    EEKKAAIINNAARREENN 2299aa IIGGAANNDDEEAA ––SSAANN PPEEDDRROO EEGGUUNNAA––09:00 Diana Corco txarangak girotua.11:00 Meza Nagusia, Mendi Abesbatzak kantatua. Ondotik bandera dantza, Trapatan

    eta bertze dantzak Erreka dantza taldearen eta txistularien eskutik.11:00 Erraldoiak eta buruhaundiak, Txistularien Bandak lagunduta.13:30 Aperitiboa Herriko Etxean.18:30 Kalejira Erreka dan -

    tza taldekoekin.19:00 Erreka dantza tal -

    dearekin dantzatra dizionalak Bear -zanan.

    20:00-22:00 DantzaldiaLaiotz taldearekin.

    22:30 Su artifizialak.00:30-03:30 Dantzaldia

    Laiotzekin.

    EEKKAAIINNAARREENN 3300aa AASSTTEELLEEHHEENNAA09:00 Diana Corco txarangak girotua.10:00 Mus Txapelketa.11:00 Buruhaundiak eta zezen txikiak herrian barna.11:30 Eskubaloi partidak kiroldegian.14:00 Herri bazkaria.17:00 Haurrendako jokoak Intzakardin, gurasoek antolatuta.20:00-22:00 eta 00:30-03:30 Dantzaldia Oharkabe musika taldearekin.

  • 14 |14 | ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    Pedro Mª BAÑARES | Arkupeak Elkarteko lehendakaria

    «Herriko bestak asko aldatudira, ez dira lehengoDoneztebeko bestak»Arkupeak Jubilatuen Elkarteko lehendakaria, Mendi abesbatzako abeslaria, Doneztebeko bake-epailea, Erreka Kirol Elkartearen sorreran parte hartu eta gerora sei urtez elkarteko lehenda ka -ri izan zena... Ez zen geldirik egoteko jaio Pedro Mª Bañares eta bere harat honatak dira lekuko.Be rak ere hala aitortu du: «nire bizitzan denetarik dago, gauza askotan sartua nago etaegon naiz». 25 urtez Nafarroako Kutxan aritu zen lanean eta aurretik beste lekuetan: «LesakakoLamina zioetan, Baskonia Bankuan, eta 1978ko abuztuaren 1ean Nafarroako AurrezkiKutxan hasi nintzen. Azken urteetan bertan aritu nintzen merkataritza kudeatzaile bezala ,53 urte bete arte». 2003ko abenduaren 31n hartu zuen erretiroa eta onartu digunez, «aurreju -bilazioa gusto haundiarekin hartu nuen, azkeneko urteak presioz beterikoak izan baitziren». Geroztik, «lasaitasunez» bizi ditu egunak, baina ez egonean: «goizean ordu bat eta erdikoibilal dia egin, egunkaria irakurri, Interneten ibili, marraztu, bizikletan ibili, libururen batirakurri, partitu ra ren bat errepasatu...» horiek egitea atsegin du eta eta gainera, «etxekoan -dreak agindutakoa egiteko ere denbora» gelditzen zaiola erran digu. Gaur egun, ordea, Arkupeak-eko lehendakaria denez, bere gauzetarako «denbora gutti»gelditzenzaio, egunero 08:30etik 13:00etara elkartearen egoitzan egoten baita. Duela sei urte eskas sar -tu zen bazkide, eta lehendakari gisa 2011ko uztai le rako hasia zen. Balora zio «oso positiboa»egin digu: «lan haundia egin dugu bazkideen datuak infor matiza tze ko, ordain ketak helbi -deratzeko, ikastaro eta hitzaldien aukera zabaltzeko... Informatizatua egonda, lan hauekas koz ere errazagoak dira». Aurreko zuzendaritza taldeari ere eskerrak eman nahi izan dizkio,«lan hau eskuz egiten baitzuten». Ilusioz hartu zuen kargua eta gogoz paratu dituz te proiektu berriak martxan: «lehendik egiten ziren bidaiez gain, hi tzal di eta ikasta roen aukera zabal -du dugu eta oso harrera ona izan dute». Da tuak ere eman ditu: «aur ten lehen sei hilabe -tee tan 188 lagunek parte hartu dute eta poztekoa da. Are gehiago, kontuan hartuta iazurte osoan 199 lagun izan zirela».Aur tengo berrikuntzen artean batzuk aipatu dizkigu: «bidaienartean, Budapest, Praga eta Viena hiriak eta Argentina ditu gu . Ikastaroen kasuan, LaCaixarekin informatikako kurtsoak emateko eta taile rrak egiteko ne go zia tzen ari gara».

  • Betebeharrak alde batera utzita, herriko bestak gozatzeko hartuko ditu Bañaresek, «doneztebarpeto-petoa» sentitzen delako: «ttikitatik bizi izan ditugu eta niretako eta familiarendakohobere nak dira». Sanpedroak, «lasai» pasatzen ditu, baina «etxetik ateratzeko bertze arra -zoi bat» dira, eta gustuko du «herria jendez nola betetzen den, bakoitzak bestak nola bizidituen eta jendea bestetan nola mugitzen den» ikustea: «etxe koan dretik hasita, lan gehienegi tea tokatzen baitzaio, etxeko haurraraino, hau ere zerbait ezberdina pasatzen ari delakontu ratzen baita». Egunez egun, San Pedro Eguna du maiteena: «Meza Nagusian abes-

    batzarekin kantatzera joaten naiz eta Gora Doneztebekantarekin oilo ipurdia jartzen zait, familiakoekinbazkaria eta orokorrean, Udalak egun horretarakoantolatzen dituen ekin tzak» gogoko ditu. Gainera,bake-epailea izanda Udalba tzarekin izaten da egu ne -ko ekitaldietan, makila eskuan. Ekainaren 30ean, SanMartzial Egunean, aldiz, ez da Donezteben izaten, «Irunerajoa ten naiz, andrearen familia han bizi baita». Hon-

    darreko eguna kenduta, adierazi digunez, «bestetako gainontzeko ekintzetara joaten saia -tzen naiz».Denboran gibelera eginez, herriko bestak «asko» aldatu direla dio, «ez dira lehengo bestak.Lehen Bearzana plaza betea egoten zen, jendeak gelditu gabe dantzatzen zuen GasteizkoMundijaz orkestrarekin eta gaur egun, dantzale kua aldatu dute. Su artifi zialak espiralitxura koak ziren eta gaur egungoek ez dute zerikusirik. Jendeak Lamina zioetan bestaeska tzen zuen Doneztebera hurbiltzeko eta belarrak eginak egon behar izaten zuten san -pedroetarako; orain, ia ez dira lehortzen uzten ere. Inguruko herrietako jendearenda koere, Sanpedroak sakratuak ziren, baina hori aldatu egin da». Bertzalde, aur ten go egitarauaez duela ezagutzen aitortu arren, azken urteotako bestak «errepikako rrak» iruditzen zaizkio,baina «suposatzen dut egoera ekonomikoak eragina izanen duela». Edozein moduz, denarengainetik ez du zalantzarik: «argi eta garbi, besta onak dira». Herritarrei zerbait errateko ere apro-betxatu nahi izan du tartea: «Doneztebeneta Donezteberen alde lanean dihar -du ten gisa guztie tako erakundeei es-kerrak eman nahiko nizkieke (kirola,kultura, ko mer tzioak...), Do nez tebekasko ematen digu eta guk gure ahal-men eta borodante guztia era bi li be-har du gu Doneztebe herri indar tsu,dotore eta eroso bat bihurtzeko. Dituengabeziak azter tu eta hauek indartu behar ditugu, eta gehienbat dagoenekobaditugun alderdi onak bultzatu, ezdira eta gu tti». Mezua bidalita, hauxebaino ez du gaineratu nahi izan: «ongipasa bestak! Gora San Pedro eta go-ra Do neztebe!».

    | 15ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    «San Pedro EgunekoMeza Nagusian MendiAbesba tza ren Gora Do neztebe kantarekinoilo ipurdia jartzen zait»

    Pedro Mª Bañaresek hiru urte daramatza Arkupeak Elkarteko lehendakari gisa.

  • 16 | ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    Musikaren erritmoan arin dantzatzen dute14 neskek. Txikitatik dabiltza dantzan, bainaduela 5 urte sortu zuten egungo dantzataldea «ordura arte, taldeak adinka ba-natuta zeuden, baina jendea dantzataldea uzten joan zen. Batzuk jarraitzekogogoz geundenez, elkartu eta irakasleberriekin hasi ginen lanean». Maria etaMikel Azpiroz leitzarrak dituzte gidari etazenbaitetan, irakasleak beraiek ere ema -naldietan parte hartzen dutela aipatu digute. Talde honen ondotik «bertze gazte taldehandi bat badugu, eta horietako zaha -rre nak tarteka gurekin entseatzeraetortzen dira, poliki-poliki taldean sartzenjoateko». Beraien taldeaz gain, beste 4dantzari talde daude, bakoitza 20 bat dantzariinguruz osatutakoa, horregatik «dantza taldeak etorkizuna baduela» uste dute, «guksegitzeko asmoa dugu eta ondotik ere dantzari parrasta dator. Azkenean, afizio batda hau eta ilusio pixka bat baldin baduzu, handik edo hemendik a teratzen duzutarteren bat».Urte hauetan hamaika emanaldi eskaini dituzte eta tartean pasadizo xelebreren ere izandute, «presaka ibiltzeagatik saioren batean jantziekin inprobisazio ttikiren bat egi -tea tokatu zaigu» diote irriz. Karrikara irten aurretik, entseatu beharra izaten dute «nor-malean astean behin gelditzen gara, eta emanaldiak hurbiltzean gehiagotan. Urtekosaiorik potenteena San Pedroetakoa izaten da, eta horregatik pare bat hilabetelehenago, astean bitan gelditzen saiatzen gara, pare bat orduko entseguak egiteko».Gazteak izanik bestazaleak dira eta herriko besten inguruan galdetuta diote «besta he -rrikoiak direla oso, bazkari eta afariz hornituak, tarte atsegina pasatu nahi izanezgero, egunez zein gauez, aproposak». Dantzariek hutsik egin ezin duten hitzordua dutedatozen egunetan. «San Pedro egunean, goizean, Trapatan dantza egiten dugu, aur -ten laugarren urtez eta arratsaldean berriz emanaldia eskaintzen dugu». Horregatik,«aurreko egunean beti ahal den heinean behintzat txintxo portatzea tokatzen zaigu».

    Erreka DANTZA TALDEA | Doneztebeko dantzariak

    «Taldeak badu etorkizuna, guksegitzeko asmoa dugu eta ondotikere dantzari parrasta dator»

    ARGAZKIA: ERREKA K.EBesten aitzinetik, ekainaren 14an eskainikodute emanaldia Erreka Dantza Taldekoek.

  • | 17ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    Besta aurretik emanaldi bereziaEkainaren 14an, gaueko 10:00etatik aitzinera ere izanen duzue dantza taldeaz gozatzekoauke ra. Dantza saioa antolatu dute kiroldegian eta erran digute emanaldi «berezia» iza-nen dela. Horren arrazoia honakoa, «orain artekoak beti egunez egin izan ditugu etaoraingoan zerbait desberdina egin nahi genuen». Ikusleei eskainiko dizkieten dantzakere «modernoagoak izanen dira, dantza tradizionaleko pausoetan oinarrituta». Be-raien taldea osatzen duten 14 dantzariek eta irakasleek hartuko dute parte eta «Leitza-

    ko mutil dantzarien kolaborazioa ere izanen dugu,baita gaztetxoen taldeko beste zortzi dantzarienaere».Aspaldixkoan zuten burutan mota honetako emanaldirenbat egitea eta azkenean aukera izanen dute «ideiahonekin bueltaka genbiltzan, baina honelako zer-baitek ordu asko, lan handia eta ekonomikoki ereasko suposatzen du. Dena ongi atera dadin, gauzakongi lotu behar dira». Horregatik, «lagundu gaituztenguztiei eskerrak eman nahi dizkiegu, beraiek gabe

    ezinezkoa izanen zelako antolatzen ari garen ekitaldia egitea». Zailtasun batzuk erebadituztela aitortu digute «dantzak prestatu ahal izateko, jendeak libre egon behar duentseguetara etortzeko, eta guztiok ikasten edo lanean gabiltza» baina, «aurtengokonpromezua hartua genuen, eta aitzinera doa asmoa». Sarrera dohainik izanen da eta «adin guztietako jendea biltzea» da asmoa. Eki taldiarenondotik sari batzuen zozketa ere egitekoa dute, eta horretarako boletoak jarriko dituztesalgai he rrian ohiko tokietan eta egunean berean polikiroldegian. Sarien artean tablet bat,Elgorriagako Hilarion jatetxean bi pertsonentzat bazkaria, Donamariako Herriko Ostatuanbi pertsonendako bazkaria eta Elgorriagako bainuetxean 4 zirkuitu termal zozkatuko di-tuzte. Beraz, gozatu bikoitza hartzeko aukera duzue aurten Errekako dantzariekin!

    ARGAZKIAK: ERREKA K.E.

    «Emanaldi berezia izanen da, gauez.Dantza modernoagoakeskainiko ditugu,dantza tradiziolanekopausoetan oinarrituta»

  • 18 | ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    EEKKAAIINNAARREENN 2200aa OORRTTZZIIRRAALLAA12:00 Dianak, txupinazoa eta gazteen luntxa.13:00 Txopo goratzea.14:00 Gazteen bazkaria.18:00 Leire Onsalorekin kantaldia.21:30 Baztan Zopak Joxe Angelek alaiturik.23:30 Kontzertuak: Barniz por la nariz, Sofokaos eta Brigrada improduktiva.02:00 Dantzaldia Aierrik taldearekin.05:00 Xinger jatea.

    EEKKAAIINNAARREENN 2211aa LLAARRUUNNBBAATTAA ––HHAAUURRRREENN EEGGUUNNAA ––10:00 Dianak.10:30 Haurrendako puzgarriak eta tren txu-txua.11:00 Ginkana (9 urtetik aurrerako haurrendako).14:00 Haurrendako bazkaria eta koadrilen bazkaria.18:00 Txokolatada.18:30 Triki-bertso poteoa ostatuz ostatu.20:00 Dantzaldia Laiotz taldearekin.22:00 Mutildantzak eta gaita.00:00 Dantzaldia Laiotz taldearekin.05:00 Ziztor jatea.

    EEKKAAIINNAARREENN 2222aa IIGGAANNDDEEAA10:00 Dianak.11:00 Zaldi ikuskizuna Lamierritan.12:00 Gazteen frontenis finala.16:30 Break dance.17:30 Bertso-pilota saioa.18:30 Tortila lehiaketa.20:00 Dantzaldia Salaberri akordeoilariarekin.22:00 Mutildantzak eta gaita. Gero, guatekea soziedadean.05:00 Gasna jatea.

    EEKKAAIINNAARREENN 2233aa AASSTTEELLEEHHEENNAA ––SSAANN JJOOAANN BBEEZZPPEERRAA––10:00 Dianak.12:00 Mus ineztura.14:00 Zikiro jatea akordeoilariekin.Ilunabarrean San Joan suak eta ez -kil jotzea.22:00 Mutildantzak eta gaita.00:00 Dantzaldia Beñat akordeoila -riarekin.05:00 Xingar jatea.

    EEKKAAIINNAARREENN 2244aa AASSTTEEAARRTTEEAA ––SSAANN JJOOAANN EEGGUUNNAA––10:00 Dianak.11:00 Meza Nagusia.12:00 Mutildantzak, ondotik herriko luntxa.17:30 Mexikanak20:00 Dantzaldia Beñat akordeoilariarekin.22:00 Mutildantzak eta gaita.00:00 Txopo botatzea eta gaixua ni.

    ARGAZKIA: WWW.BAZTANHARANA.COM

    ARGAZKIA: WWW.BAZTANHARANA.COM

  • | 19ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

    EEKKAAIINNAARREENN 2277aa OORRTTZZIIRRAALLAA ––HHAAUURRRREENN EEGGUUNNAA––10:00 Argi soinuak.10:00-14.00 Haur jokoak: puzgarriak, ludoteka, kart-ak...12:00 Ezkil jotzea eta txupinazoa.13:00 Fanfarrea kilikiak alaiturik.14:30 Haurren eta gurasoen bazkaria

    Kastonean.17:00 Izpegiko igoera: 5. herri bizikleta

    martxa. Ondotik haurrendako txo -kolatada eta sari banaketa Erra -tzuko fanfarronak alaiturik.

    20:00 Errepresaliatuen aldeko kontzen-trazioa plazan. Ondotik, poteoaErra tzuko fanfarronak alaiturik.

    21:30 Baztanzopak Kastonean (txartelaksalgai Kastonean eta Albantzenean).

    00:00 Kontzertuak plazan: Skalopeak, Ufestuek eta Odolkiak ordainetan.

    EEKKAAIINNAARREENN 2288aa LLAARRUUNNBBAATTAA ––PPIILLOOTTAARREENN EEGGUUNNAA––10:00 Argi soinuak.11:00 Frontenis partidak Etxelebert pilotalekuan.12:30 Fanfarrea kilikiak alaiturik.14:00 Herritarren arteko Piki-nika.17:30 Pilota partidak Etxelebert pilotalekuan.

    Eskuz binaka: ASIER OLAIZOLA - IÑAKI OTXANDORENA.SEBASTIAN GONZALEZ - MIKEL GOÑI.

    Lau t’erdian: MIKEL OLAZABAL- JUANTXO KOKA.20:00 Dantzaldia Dantzadi taldeak alaiturik.21:30 Mutildantzak, gaita eta larrain dantza.00:00 Dantzaldia Dantzadi taldearen eskutik.

    EEKKAAIINNAARREENN 2299aa IIGGAANNDDEEAA ––SSAANN PPEEDDRROO EEGGUUNNAA––10:00 Argi soinuak.11:00 Meza Nagusia.12:00 Mutildantzak eta luntxa herriko plazan.17:00 Herritarren arteko jinkana.20:00 Mariatxiak Herriko Plazan, Mariachi Teca -

    litlan.21:30 Mutildantzak, gaita eta Larrain Dantza.22:30 Su artifizialak.23:00 Kontzertua Zubi Puntan.00:00 Dantzaldia Hauspolariek taldearen eskutik.

    EEKKAAIINNAARREENN 3300aaAASSTTEELLEEHHEENNAA ––ZZIIKKIIRROO EEGGUUNNAA––10:00 Argi soinuak.11:00 Pilota partidak Gorostapolon.12:00 Bertso poteoa Ander Lizarralde eta Unai

    Muñoa bertsolariekin.14:30 Zikiro jatea musikak alaiturik.20:00 Dantzaldia Salaberrirekin.22:30 Dantzaldia Iparlan, Panpi Portugalekin.00:00 Dantzaldia Salaberrirekin. ARGAZKIA: PELLO SAN MILLAN

  • 20 | ttipi-ttapa | 616 zbk.2014.06.12

  • HERRIZ HERRI | 21ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Ortziralekozozketarekinhasi etaigandeko funkyeta jazzemanaldiarekinbukatuko dira

    TTIPI-TTAPAAltzatekobestakos-

    patuko dituzte ekaina-ren 13tik 15era, egita-rau zabal honekin:

    ORTZIRALA, EKAINAK 13•19:30:Zozketarensa-riak banatu (2 pertso-nentzat balnearioa, 2pertsonentzat afariaZalainen, 2 pertso-nentzat gaua Urdai-baien eta saski ederbat Altzateko dendeneskutik).

    •20:00:TxupinazoaAl-tzatekoPlazan.Ondo-tik karrikabuelta txis-tulari, erraldoi eta bu-ruhandiekin.

    • 22:00: suzko zezena.• 23:00: kontzertuak:Behatxe Roja (Ska,Hernani), Kulto Kulti-bo (Irun) eta DJ Maia(Etxalar).

    LARUNBATA, EKAINAK 14•12:00:euskaldantzak.• 13:00: karrikabueltatxistulari, erraldoi etaburuhandiekin.

    • 14:00: Zikiro jatea(Txartelak 15 eurotansalgai Xuga etaPurie-nean).

    • 18:00: Batukada.• 22:00: suzko zezena.• 23:00: Kontzertuak:Kalera (Lesaka-Bera),Dama(Doneztebe)etaDeskode Nafar KoastTour.

    IGANDEA, EKAINAK 15HAURREN EGUNA• 10:00: Plater tiraldia.• 10:00 haurren pilotapartidak Altzatekofrontoian.

    • 10:30: MGT Eguna.•11:00:MezaNagusia.• 12:00: Entzierro ttiki.• 13:00: Karrikabueltatxistulari, erraldoi etaburuhandiekin.

    • 15:30: Haurrentzakojokuak Altzateko Pla-zan.

    • 18:00: funky emanal-dia.

    • 19:00: Jazz emanal-dia.

    Txistularien EgunaJulioCaroBarojaren

    jaiotzaren mendeurre-neko ekitaldien baitanTxistularien Eguna os-patuko da ekainaren15ean. Igande goizeko11etatik aitzinera kale-jira eginen dute Altza-ten barna. 12:30eanerraldoiekin batera ibi-liko dira txistulariak eta

    akabatzeko Itzea aitzi-nean joko dute.

    Berako Oihuarakolanak

    Urteroko moduan,besten programarekinbatera,BerakoOihuaal-dizkaria banatuko daetxeetan.Bertanartiku-luak idaztera animatudute Kultur Batzorde-tik. Hauek aurkezteko

    epea ekainaren 27a bi-tarte izanen da.

    Lanak nahi den gaieta luzerakoak izatenahal dira, eta irudi edoargazkiz lagunduak joa-ten ahal dira. Lanak,posta elektronikoz [email protected],bertzenaz, zu-zenean Kulturetxera eraman.

    OSPAKIZUNAK � EKAINAREN 13TIK 15ERA

    Altzatekobestakasteburuan

    UTZITAKO ARGAZKIAK

    Guztiok elkartearen aldeko jaialdi arrakastatsuaAbesbatzaren ekimenez, Guztiok Guraso Elkartearen aldeko elkartasun jaialdiaegin zen maiatzaren 31n. Euriaren beldur, Altzateko plazan egin ordez Altzatekofrontoian egin zen musika eta dantza uztartu zituen emanaldia. Jendetza bilduzen bertara, elkartasuna adierazi bidenabarkoan ikuskizun bikainaz gozatzeko.Guztiok Elkarteak aurkezpena egin zuen eta Gure Txokoako dantzariek, IrungoCarlos Zapiain areto dantza eskolako kideek, Abesbatzak, Musika Bandak, Pe-ttik eta Mugaldekoak taldeko Raul Garcia eta Beñardo Goietxek eta Igantzi, Do-neztebe, Lesaka eta Berako jubilatuen abesbatzek parte hartu zuten.

    BERA

    Ba al zenekienToki Ona institutuko Bizikidetza Programaaurkeztu zuela Aintzane Gascon irakasleakmaiatzaren 31n Iruñean Nafarroako Kon-tseiluak antolatutako XV. jardunaldietan

    ?

    EmakumeakKurdistangogerrillanEkainaren 19an, Mu-jeres del monte Araratdokumentala eskaini-ko da 19:30ean Bera-landetan eta geroma-haingurua eginen da.

    Emakumea etagizona euskaldantzetanOierAraolaza antropo-logoetadantzariak so-lasaldia eskainiko duekainaren20an,20:00e-tan Beralandetan.

    AntzerkiaHuts Teatroa taldeakPublikoari gorroto an-tzezlana eskainiko dueka inaren 21ean,22:00etan Kultur Etxe-an. Sarrera: 6 euro.

    � FLASH

  • 22 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    LESAKA

    OSPAKIZUNAK � EUSKARA BATZORDEAREN ESKUTIK

    San Juanbezperanhainbat ekitaldiprestatu dituzteEuskaraz bizigoiburupeangurasoenganeragin nahidute bereziki

    Aitor AROTZENABertze urteetan be-

    zalaaurtenereLesakanEuskarazBiziegunaan-tolatzen ari da EuskaraBatzordea, ekainaren23an San Juan bezpe-rarekin bat eginez. Hel-buru nagusia euskara-ren erabilera sustatzeaizan ohi da eta horreta-rakourteroherritarmul-tzo ezberdinei zuzen-tzen zaio mezua. Aur-tengoaridagokionezLe-sakakogurasoetan era-gin nahi dute; izan ere,euskararen erabileraneurtzen dituzten kaleneurketa ezberdinek,gainbeherazko norabi-deaerakutsibaitutehe-rritar multzo honetan.

    Horretarakoguraso-engana zuzendu nahiizan dute, eta GurasoElkarteen bidez egiteaerabaki dute.

    Egitarauaridagokio-nez, muralak egin etaparke, ikastola, eskolainguruetan jarriko di-tuzte.BortzirietakoBer-

    tso eskolak saio an-tzeztuaeskainikoduetaEuskararen fruitu go-xoak jolasean aritzekoaukera izanen da, gu-raso batek eta haur ba-tek osatutako bikote-tan. Lehenagotik izenaemanbeharkoda. Eus-kara Batzordearen eki-taldia eta manifestua-ren irakurketarenondo-tik, suapiztukoda.Afa-ri autogestionatua iza-nen da plaza inguruaneta dantzaldia.

    Musika BandakRock kontzertuaeskainiko du

    Urtero bezala, aur-ten ere Lesakako Mu-sika Bandak kontzertubatemanenduSanFer-minak hasi baino egunbatzuk lehenago. Aur-ten,ekainaren20an iza-nen da, ortziral arratse-ko 10etan Eskol Ttikikogibelaldeko aparkale-kuan, RockBand izen-burupean. Izan ere,Queen, Michael Jack-son, Europe, AC/DC,MiguelRios,BluesBro-thers, Nino Bravo, Ba-rricada. Elvis Presley,Abba edo La Oreja deVan Gogh taldeen ber-tsioak eginen dituzte.

    ARGAZKIAK: AITOR AROTZENA

    Bidasoaldeko arte eta artisautza azoka arrakastatsuaGure artea gure artean goiburupean Bidasoa aldeko arte eta artisautzaren le-hen azoka egin da maiatzaren 31n, Bihotzkada Kolektiboak antolatuta. Esku-langileen lanak karrikaz karrika hedatu ziren eta artistenak berriz, HarriondoaKultur Etxean eta Kolektiboko kideek margotu eta egokitutako konbentuan.Hainbat ekitaldi egin ziren egun osoan. Harriondoako erakusketa ekainaren19ra bitarte egonen da zabalik. Ortzegun eta ortziraletan, 18:00etatik 21:00eta-ra, larunbatetan 12:00etatik 14:00etara eta 18:00etatik 21:00etara eta igande-tan 12:00etatik 14:00etara.

    KIROLA � EKAINAREN 15EAN

    Lesakako XII. Mendi Itzuliak 32 eta 23kilometroko ibilbideak izanen ditu aukeranTTIPI-TTAPA

    Lesakako MendiItzuliahamabigarrenur-tez antolatu du BetiGazte elkarteak, Uda-laren laguntzaz. Ekai-naren 15ean, igandegoizeko 7:00etat ik7:30era abiatuko diramendizaleaketabi ibil-bide izanen dituzte au-

    keran.Laburrena,23ki-lometro luze eta 1.300metro desnibela due-na, plazatik abiatu etaNabazen barna Agiña-ra igoko da, Domiko,Burnaiztegi,Pagolleta,Apittu eta Sastrinenbarna, berriz ere pla-zan helmugaratzeko.Luzeenak, 32 kilome-

    tro luze eta 1.800 me-tro desnibela duenak,ibilbide beretsua iza-nen du, baina ApittutikSastrinen barna jautsibeharrean,oraindikereUnanue, Igantziko Ko-para eta Frainera igobeharkodutemendiza-leek, herrira jautsi ai-tzin.

  • HERRIZ HERRI | 23ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Irune eta Itsaso

    Haurraren Egunaekainaren 13 eta 15eanospatuko dute eta egi-tarauzabalaprestatudu-te bi egunetarako.

    Ortziralean11:15eaneskolako ateak irekikodituzte. Ikasleek kon-tzertu ttiki bat eskainikodute eta ondoren lanakikusteko aukera izanenda. Igandean 10:30eanberriz ere eskolako ate-akirekikodira.12:15eanplazan ipuin topaketaizanendatrikitilariekalai-tua. Bertan, gela bakoi-tzeko ikasleek ipuin batozenki irakurrikoduteetaparte hartzaile bakoi-tzari liburu bat emanenzaio oroigarr i gisa.13:30ean guraso elkar-teakantolatutakobazka-ria izanen da eta bazka-londoanudalarenesku-tik ipuin kontalaria.

    Gasna feriaEka inaren 1ean,

    Altxata elkarteak anto-latutako XXII. gasna le-hiaketa ospatu zen. 18gasnaaurkeztu ziren le-

    hiaketaraetaLekarozkoKortariko Bordako Ju-len Arburuak irabazi zu-en lehen saria (120 eu-ro). Bigarren eta hiruga-rrensariakArantzara jo-anziren,Simonenborda-ra eta Serorenbordara.

    Etxalarkoen arteanberriz, lehenengo saria(50 euro) Ursuako Jor-ge Arizaletak eskuratuzuen eta bigarrena (30euro) Intxeko JosetxoAriztegik.Honezgain, I.Goxotopaketaeginzen.11 gasna tarta aurkeztu

    ziren eta guzien arteanlote bat zozketatu zen.Hau Andutzeko Maite-xari tokatu zitzaion.

    Sute elkarteaEkainaren 14an goi-

    zeko09:30eanizanendaestintoreen errebisioakultur etxean. Urtekobatzarra berriz, ekaina-ren15eaneginendagoi-zeko 10:00etan kultur

    etxean.Bertzalde,alda-ketak egon dira juntan:lehendakariaAsierMayada eta idazkaria AngelaIrisarri.Sutekasuansuaitzaltzeko palak etxehauetan egonen dira:Iturraldeko-borda(Larra-pilSarriku),Tolareko-bor-da(Orizki),Goienetxega-raia (Lurriztiederra), Za-mudieneko-borda(Urri-tzokieta), Maxterneko-borda (Gorosurreta) eta

    Arrineko-borda(Lakain-Apezborro).

    San Juan suaAltxata elkarteak an-

    tolatuta,ekainaren23anarratsean San Juanbezpera ospatuko daplazan. Herritar guztieiberendu-afariarekinpla-zarahurbiltzekodeiaegi-ten diete, ilunabarreko20:00ak aldean suareningurura bilduz.

    OSPAKIZUNAK � EKAINAREN 13 ETA 15EAN

    Haurraren Egunabi egunezospatuko dute

    ETXALAR

    ARGAZKIA: IZARO IRIBARREN

    Lehen jaunartzeakMaiatzaren 25ean Aimar Aginagalde, Xuban Gas-tearena, Mikel Iturria, Eider Indaburu eta NaiaraOtxotekok Lehen Jaunartzea egin zuten elizan.

    ARGAZKIA: ASIER GOGORTZA

    Gure esku dagoMaiatzaren 24an 80 lagun inguru bildu ziren pla-zan “Gure Esku Dago” ekimeneko grabaketa egi-teko. Minutu bateko grabazioa egin zuten eta da-goeneko interneten dago ikusgai.

    ARGAZKIAK: IRUNE ELIZAGOIENGasna lehiaketako irabazlea, lehen bi herritarrak eta epaimahaikideak.

  • IGANTZI

    Frontoiaestaltzekodagoen planaere ikusi ahalizanen dabilera berean

    Joxean ORTEGAAurreko alean aipa-

    tu bezala Udalak Hiri-gintza Plana jendeariazaldu eta dituen za-lantzak argitzeko bilerabat deitu du, ekainaren17an arratsaldeko 8tanUdaletxean. Bilera ho-netan Hirigintza Planaorokorrean azaldukodute: ideia orokorrak,aurreikuspenak,asmo-ak eta datozen urteeta-rako herriaren hazkun-deanolakoa izanenden.Bilerarahurbiltzendire-nek zalantzak eta pro-posamenak egin ahalizanen dituzte, partiku-larren arazoak molda-tzekoezindirela izanar-gi izaki,honetarakonor-

    berak alegazioak aur-keztu behar ditu eta.Plana moldatu litekeoraindik eta horretara-koguztien laguntzabe-har da. Bileran frontoiaestaltzeko dagoen pla-naz ere solastuko dute.

    Igerilekuko bonoakIgerilekuen irekiera

    ekainaren 14an izanenda. Bonuak salgai dau-de eta hauek dira pre-zioak: uda osorako 40euro ordaindu beharkodute 18 urtez goitikoherritarrek eta 65 kan-potarrek; 11 eta 18 ur-te artekoek 28 euro eta43euroeta4-10urtear-tekoek 18 eta 29 euro.Egun bateko sarrera 6eurokoa izanenda18tikgoitikoentzat,4euro11-18 urtekoentzat eta 3euro4-10urtekoentzat.15 lagunetik goitiko tal-deek prezio bereziakizanendituzte eta fami-lia ugariek%20ko des-kontua izanen dute.

    Eskolako ikasleakauzolanean

    Eskolako ikasleekekainaren19anauzola-na eginen dute trenbi-dean dauden zikinkeri-ak bilduz, horrela poli-ki-poliki auzolanak zerdiren ikasiz joanen diraeta bide batez, herria-rentzat lantxo txikiaegi-nen dute!!

    Frontenistxapelketa

    Biltokik frontenis txa-pelketaantolatuduaur-tenere.Ekainaren12anbukatuko da izen ema-teko epea (20 euro bi-koteko) eta guttienez 6bikotebeharkodira txa-pelketa hasteko.

    GIZARTEA � EKAINAREN 17AN, 20:00ETAN

    HirigintzaPlanaren berriemateko bileradeitu du Udalak

    24 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    ARGAZKIA: JOXEAN ORTEGA

    Herri kirol taldearen kurtso bukaera IrrisarrinHerri Kiroletako haurren taldeak Irrisarrin topaketa izan zuen ekainaren 1ean,eta haien arrimoan bertze haur eta guraso koadrila hurbildu zen, denen artekobazkari eta egun pasa ederra eginez. Ausartenak pendulua izeneko erokerianaritu ziren eta beren oihuak bailara osoan entzun genituen...

    KIROLA � MAIATZAREN 31RA BITARTE

    Mendi bizikleta eskola laneanhasia da Irrisarri Land-enTTIPI-TTAPA

    Mendi bizikletaren erabilera sustatu eta in-dartzeko asmoarekin, mendi bizikleta eskola la-nean hasia da Irrisarri Land Abentura Parkean.Estatu osoan, freeride eta enduro klaseak ema-ten dituen lehena da gainera. Hegoi Ado, Irrisa-rri Landeko jardueren arduradunak aipatu due-nez, «udan ikastaroaketa txapelketak eginendi-tugu,baitaDirt Jumpedo jauzi erakustaldiakere.UdaondotikEndurokoNafarroakoOpenekopro-ba bat eta Dirt Jumpeko Espainiako Openekobertze proba bat antolatu nahi ditugu, eta irai-lean eta urrian, mendi bizikleta eskolako kirolabezala sartu nahi dugu ikastetxetan». Bartzelo-na eta Madrilen gisa honetako eskola gehiagobadaude ere, inguru honetako lehenbizikoa iza-nen da Igantzikoa.

  • HERRIZ HERRI | 25ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    ARANTZA

    Imanol Lukanbioseigarrensailkatu da

    Nerea ALTZURIAsier Apezetxea las-

    terkalaria zoriondu be-harrean gara. Joan denmaiatzaren31n,Urdazu-bikobestetanerrotuadenKontrabandisten MendiLasterketaeginzen.Ia16kilometrodituprobaketaaldi honetan, Asier Ape-zetxeak garaipena lortuzuen eta hala, 250 euroeta oroigarria jaso zitu-en.Bortzminutugeroxea-go, Imanol Lukanbio ai-legatu zen helmugara,seigarren postuan. Biekala biek, sasoian daude-la erakutsi dute!

    Kirol modalitate ez-berdinetan zaletasunhaundiadagoherrianetatartean, mendi laster-ketetan ere taldetxo batari da.

    Gazta sarituakKirolarionakezezik,gaz-

    tagile onak ere badituguherrian. Ekainaren 1ean,EtxalarkoXXII.Gasnafe-rian, SimonenbordakoXalbador Madariaga etaSerorenbordakoMarga-ritaMadariagakbigarreneta hirugarren sariak lor-tu zituzten. Aita-alabakeskualdeko nahiz herri-kogaztalehiaketetansa-ri bat baino gehiago har-tu izan dituzte. Zorionakbada biei!

    Hitzaldia txertoeninguruan

    Larunbat honetan,ekainak 14, 11:00etanBaskulan,AitziberAlman-doz fisioterapeutak txer-toeninguruanbertzeikus-puntubat ematekosola-saldiaantolatudu.0-2ur-te bitarteko haurren gu-rasoeizuzenduada,maiztxertoen inguruan izanditzakegunzalantzakar-gitzeko asmoz. Aitzibe-rrekin batera, gaianarront jauntziadenSilva-noBaztan Iruñekomedi-kuak ere parte hartuko

    du eta norbaitek joatekoasmorik badu Aitziberrijakinarazibehardioekai-naren 12a baino lehen,699 012012 telefonoradeituta.

    Aitziberrek urte sailadaramazki fisioterapeu-ta alorrean lanean, bere-

    ziki haurren arnasketa fi-sioterapia lantzen. Iaz,erraterako,Lovexair fun-dazioak antolaturiko ar-nasketa fisioterapiareningurukolehiaketairaba-zi zuen, Arnasketa fisio-terapia hezkuntzan ize-neko lanarekin.

    Akatsak zuzentzenAitzinekoalean,men-

    di itzuliari buruzko kroni-karenhasieranDuelabe-deratziurte... idatzinuen.Ez da zuzena, duela ha-maika urte izan baitzenlehenbizikomendi itzulia.Barkatu eragozpenak!

    KIROLA � MENDI LASTERKETA

    Asier ApezetxeakUrdazubikokontrabandistenlasterketa irabazi du

    ARGAZKIAK: G. PIKABEA

    Herritarrak Gure Esku Dago ekimenarekin bat eginezJoan den maiatzaren 25ean, 80 bat lagun bildu ziren argazkia atera eta erabaki-tzeko eskubidearen aldeko ekimenarekin bat eginez. Ekainaren 8ko giza-kateanparte hartzeko, berriz, bi autobus ateratzekoak ziren.

    ARGAZKIA: MARTIN LEGARRA

    Eliza garbitzeko ateraldiaJoan den maiatzaren 22an, herritarrek eta igantziarrek eliza garbitzeko sari gisaateraldia egin zuten. Ederki pasatu zuten eguna.

  • 26 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Bertizen etaHondarribianizan dira

    Maider PETRIRENAEskolako haurrek ir-

    teera ezberdinak egindituzte ikasturtebukae-ra hurbiltzen ari delako.

    Haur Hezkuntzako-ek eta Lehen Hezkun-tzako1.mailakoekeginzuten lehen irteera.Maiatzaren 8an Berti-zera joan eta 9an eginzuten buelta egun ede-rrak pasatu ondotik.

    Maiatzaren 19 eta20an,berriz,LHko2.eta3. mailakoen txandaizan zen. Hauek Hon-darribiara joan ziren.Eguraldia lagun izanzu-telnetahondartzandis-frutatzeko aukera izanzuten,baita igerilekues-talian ere. Hagitz egunpolitak izan ziren.

    Azkenakberriz,LHko4. 5. eta 6. mailakoakizan ziren. Hauek au-rrekoen plan berdina e-rrepikatuzuten.Egural-dia ez zenhain ona izanbainahondartzaeta ige-rilekuan ibiltzeko auke-ra izan zuten.

    Ulibeltzakelkartean juntaberriaUlibeltzakElkartekoba-

    tzarorokorraeginzutenmaiatzaren 10ean etajunta ere aldatu zuten.Beraz,datozenbiurtee-tan hauek izanen diraUlibeltzakelkarteko jun-ta osatuko dutenak:

    • Lehendakaria: Mi-kel Arrieta Gelbentzu

    •Lehendakariordea:Josu Apeztegia Ibarra

    • Idazkaria: Aritz A-rriola Capdequi

    • Diruzaina: MikelArretxea Lasaga

    • Bokalak: JosebaApeztegiaLarroke,Lei-re Sanzberro Oharriz,Esteban Korta Ganda-ra, Pablo MaritxalarEtxenike

    Lizun gaztandegiaEuskal Telebistan

    Lizun Gaztandegiakbederatzigarren urtezIdiazabalen Erregular-tasun saria lortu zuen.Maiatzaren31 etaekai-naren 1ean, ETB1 etaETB2an Sustraia pro-gramanagertuziren.Zo-rionak!

    800 Dukadobideoan

    Irailaren 7an Sunb-llan 800 Dukado Ema-kume Mendi Maratoiaeginenda.Honetanko-laboratzaile lanetanSunbilla Indar-tuz Turismo El-

    kartea (SUNBITE)arida.Promoziorakobideokli-paren grabaketa Po-rrotx, Marimotots etakorrikalari ospetsuekinegitekoaukera izanzenekainaren 3an Sunbi-llan, Narbarten, Lega-san,Doneztebeneta Itu-renen.Egunparegabeaizan zen. Eskerrik askobertaratuzaretenguztieieta nola ez egun ederhauprestatuduenSun-biteri. Egun arras poli-ta izan zen.

    HEZKUNTZA � IKASTURTE BUKAERA

    Ateraldizateraldi dabiltzaeskolakoikasleak

    SUNBILLA

    Ba al zenekienJaliskoBand-ekmaiatzaren 30, 31 eta ekaina-ren 1ean Arrasaten Mundumiran (MundukoKulturen Festa) parte hartu zuela

    ?

    ARGAZKIA: MAIDER PETRIRENA

    Sunbildarrek gogoz parte hartu zuten Malerrekako EguneanMaiatzaren 31n Donezteben ospatutako III. Malerrekako Egunean herriko dan-tzariek parte hartzeko aukera izan zuten, urtero bezala. Hainbat dantza dan-tzatu zituzten, haur, koxkor eta helduek. Erakustaldi paregabea izan zen. Man-komunitatekoEuskaraZerbitzuakantolatutakoLeihotikanbegira lehiaketanLe-hen Hezkuntzako 5. eta 6. mailakoen artean bigarren saria Jon Mikel Gaztelu-mendi Jorajuria sunbildarrak irabazi zuen, Baratxurin puntua lanarekin. MusTxapelketako finalean ere bi bikote joan ziren herritik, baina aurtengoan ez zu-ten suerte haundirik izan eta lehendabiziko partidan kanpoan gelditu ziren. Ha-lere, zorionak egun eder honetan parte hartu zuten guztiei.

    ESKOLAK UTZITAKO ARGAZKIAKGoitiko argazkian, ttikienak Bertizen; beheitian, Lehen Hezkuntzakoak Hondarribian.

    ARGAZKIA: JOKIN LIZEAGAPorrotx eta Marimototsekin bideoan parte hartzeko aukeraizan zuten herriko neska-mutikoek.

  • Apirilean baino63 guttiago

    TTIPI-TTAPA1.279 lagun zeuden

    Doneztebeko Enplegu

    Bulegoan izen emanakmaiatzhondarrean,api-rilean baino 63 guttia-go. Nafarroa osoan%3,13 jautsi da lan-gabezia eta eskualde-an oraindik gehiago,%4,69. Maiatzean 483kontratu egin ziren Do-neztebekoEnpleguBu-legoarenbitartez,horie-tatik 62 bakarrikmuga-gabeak.

    ADIN ETA SEKTOREGUZIETAN BEHEITI

    Adinaetasexuarida-gokionez, 25 urtez goi-

    tikogizasemeenartean584 lagun daude lan-gabezian,apirileanbai-no32guttiago.Adin tar-tehorretakoemakume-en artean 569 langabe-tu daude, apirilean bai-no 16 guttiago. 25 ur-tezbeheitikogizaseme-en artean ere 10 lagunguttiago daude lan-gabezian, 72 langabe-tu, eta adin tarte horre-tako emakumeen arte-an ere apirilean baino 5emakumeguttiagodau-de lanik gabe, 54 ema-kume denera.

    Zerbitzuenarloa jau-tsierarik nabarmenenaizanduensektorea izanda, 865etik 828 lan-gabetura pasatuz, 37guttiago. Industriaarlo-an 6 langabetu guttia-go daude, 221 denera.Eraikuntzan ere 11 lan-gabetuguttiagodaude,130. Nekazaritzan eresei lagun guttiago dau-de langabezian, 20 la-gun, eta aitzinetik lanikegin ez dutenen artean80 lagun daude lan-gabezian,apirileanbai-no 3 guttiago.

    HERRIZ HERRI | 27ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    GurasoElkarteakantolatua

    Martin BERTIZMaiatzekoazkeneko

    astea kulturarendakogordeta zegoen eta ha-laxe izan zen.

    Asteleheneanbede-ratzietatik ordu batakarte foruzaingoak eki-taldia antolatu zuten,bertan zirkuito batzukantolatu zituzten bizi-kletakin ibiltzeko etahaurtxoei segurtasunneurriak erakusten sa-iatu ziren.

    Asteartean berriz zi-entziaketagastronomi-ak izanzutenberenegu-na. Bi orduetatik laurakarte haizea eta urarekin

    esperimentuak egitenaritu ziren eta ondoren“chef txikienak”presta-tutako pintxoak dasta-tzeko aukera izan zu-ten. Asteazkenean ha-maiketatikeguerdiraar-te irratsaioa zegoen.

    OsteguneanhaurtxotxikienakBertizerakan-paldira joan ziren etabertan Ituren eta Lega-sakohaurtxoekinelkar-tu ziren. ArratsaldeanEdua rdo G i l Be raidazleari elkarrizketaeginzitzaion.Hiruetatiklaurakarteegonzenirra-tsaioan.

    Amaitzeko ostirale-an Bertizera ateraldiaprestatua zegoen, bai-na eguraldi txarra ze-goenezastelehenerakoutzi zuten eta bazkaribatekin amaiera eman

    zitzaion aurtengo astekulturalari. Esan beha-

    rra dago egitarauekoekitaldiak herriko gura-

    soelkarteakantolatuakizan direla.

    NARBARTE

    OSPAKIZUNAK � MAIATZEKO AZKEN ASTEA

    Ekitaldiugarirekinburutu zenKultur Astea

    ARGAZKIA: MARTIN BERTIZBertizen bazkaria izan zuten ttikienek, Kultur Astearen baitan.

    ARGAZKIA: MAIDER PETRIRENA

    Herrian ere 800 Dukado lasterketaren promozioa egin duteIrailaren 7an eginen da inguru honetan emakumeei zuzendutako lehen mendimaratoia munduan, eta herriko neska-mutiko eta emakumeek ere parte hartuzuten Porrotx eta Marimototsekin batera ekainaren 3an grabatutako bideoan.

    LANALANGABEZIA � MAIATZEKO DATUAK ESKUALDEAN

    1.279 lagunzeuden lanikgabe maiatzhondarrean

  • Entrenatzaile,jokalari etajarraitzaileakafari bateanbilduko diraegunaborobiltzeko

    TTIPI-TTAPADoneztebe Futbol

    Taldeakbereegunaan-tolatu du ekainaren14rako eta egun osoanezdaaspertzekoauke-rarik izanen.• 11:00 gurasoen arte-kopartiduak futbolze-laian.

    • 17:00 Txiki eta Ben-jaminenpartiduak fut-bol zelaian.

    •19:30Txiki,Benjamin,Alebin eta Infantilen-tzako merendua pla-zoletan.

    • Ondoren haurrentza-ko musika plazoletanENDARA DEEJAYS-en eskutik.

    • 19:30 Bertso-poteoaJulenZelaietaetaEgo-itz Gorosterrazu-reneskutik herriko osta-tuetan barrena trikiti-xarekinalaitua, IRRIN-TZIostatutikabiatuta.

    • 21:30 Klub-aren afa-ria jokalari, entre-natzaile eta nahi luke-teen jarraitzaileekin,SANTAMARIA jatetxe-an. Apuntatzeko TITIostatuan eman izenaekainaren12baino le-hen.

    • 00:30 Gaupasa EN-DARA DEEJAYS-eneskutik.

    Errekaren krosaigandean

    Erreka Kirol Elkarte-akHerriKrosarenXXXVI.edizioaantolatudu.Aur-

    ten, Ekainaren 15ean,igandean, izanen da.

    Inskripizioak egunhorretan bertan eginendira irteerapuntuanedowww.herrikrossa.comweb orriaren bidez. 5euro ordaindu beharkodute jubenilek eta hor-tikaintzinerakokatego-riek. Gazteentzat doanizanen da.

    San Pedro bestenaitzineko igandean bu-rutzen da normaleankrosa, baina aurten as-te bat aitzindu beharizan dute. Azken urtee-tan 200 korrikalari bai-nogehiagoate-ra dira.

    28 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Ba al zenekienOriamendi enpresaren ranking-aren araberamaiatzeko erremontelaririk onenak izanen di-rela Xanti Uterga Amultzoan (37,83 puntu) etaJosetxo Ezkurra II B multzoan (37,33 puntu)

    ?

    OSPAKIZUNAK � EKAINAREN 14AN

    DoneztebeFutbol TaldearenEguna ospatukodute larunbatean

    DONEZTEBE

    ARGAZKIA: FOTO ZALDUADoneztebe Futbol Taldeko jubenilek igoera fasea jokatu dute, baina ez dute igotzerik lortu.

    ARTXIBOKO ARGAZKIA

    Dantza ikuskizun berezia prestatu duErreka dantza taldeak larunbaterakoEkainaren 14an, larunbat gaueko 10etan kiroldegi-an, dantzaekitaldi benetanbereziaprestatuduErre-ka Dantza taldeak. Musika eta dantza modernoe-tan oinarritua, hilabete aunitzeko lana dago gibele-tik. Nabarmendu nahi dute herriko komertzio etaenpresekemandako laguntzaekonomikoa, «horiga-be ezinezkoa izanen zelako guzti hau aitzinera ate-ratzea». Ez da ohiko dantza ikuskizuna izanen, izanere inoiz ez da horrelakorik egin Donezteben. «Lanhaundia, entsaio eta ordu aunitz…kurtso guztia hauprestatzen!» diote Erreka dantza taldetik.

  • HERRIZ HERRI | 29ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Xabi Olazar etaEndikaLarraldekirabazi zutenmusean

    Mattin LARRALDEMaiatzaren 31n Do-

    nezteben ospatu zenMalerrekako Egunean,Elgorriagako Xabi Ola-zar eta Endika Larraldemus txapelketan txap-eldunsuertatuziren.Za-pela, ardoa eta 50 euroizan zituzten saritzat.Egun berean Elgorria-gak hartu zuen lekukoaheldu den urtean Ma-

    lerrekako Eguna anto-latzeko. Bertan izan zi-ren alkatea eta zinego-tzi pare bat, 2015eangure herrian egiteko e-rreleboa hartzen.

    Zorroilo elkartearenbatzarra

    Zorroilo elkartearenbatzarorokorraeginzenekainaren1ean.Bertan,kontuak eman eta gal-derakeginondoren jun-taberritzekohauteskun-deakereegin ziren.Da-tozen bi urteotan ba-tzordea osatzeko 7 la-gun hauek hautatu zi-tuzten: Josu42botore-kin, Karmele 34rekin,

    Olaia 32rekin, Miguel-txo32rekin,Alvaro24re-kin, Patxi 22rekin etaInaxio 17rekin. Lau su-plente ere hautatu zi-tuzten.

    Herriko Ostatuarenbigarren urteurrena

    Herriko Ostatuarenbigarren urteurrena os-patzekozenbaitekintzaantolatudituzteekaina-ren14an. Larunbatgoi-

    zeko 11etan artisauenerakusketa eginen da,t r ik i t ixak a la i tur ik .13:00etan Angeluxkadoinuakemanenditueli-zakodorrekoezkil elek-trikoak. Garai bateaneguerdian Angelusahasteko doinua izatenzena,orainpoteoahas-teko doinua izanen da.14:30eanherri bazkariaeginenda.19:00etanLaJodedera taldearekin

    kontzertua izanen da.20:00etan parrillada.Ondoren,LaJodederakjoko du berriz eta geroDJ Torororekin bukatu-ko da arratsa. Anima-tu eta etorri, egun poli-ta izango da eta.

    Zorionak HerrikoOstatukoei, bi urte egindituztelako eta horrela-ko egun polita herri-tarrentzatantolatzeaga-tik.Segi laneanjoetasu!

    OSPAKIZUNAK � HELDU DEN URTEAN ELGORRIAGAN

    MalerrekakoEguneko mustxapelketa etalekukoa herrira

    ELGORRIAGA

    ARGAZKIA: MATTIN LARRALDE

    800 dukado mendi maratoirako bideoa herrian ere grabatu zenIrailaren 7an eginen den 800 dukado maratoia, inguruko mendietatik eginenden emakumeendako Munduko lehen mendi maratoia izanen da. Promozio-natzeko grabaketan parte hartu zuten herriko haur eta emakumeek.

  • 30 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Goizeko mezak,enbaltsekobazkaria etagauekodantzaldia

    Arkaitz MINDEGIAAsteburu honetan,

    ekainaren 15ean urte-roko hitzordua izanendugu Mendaurko trini-tate ermitan. Herrita-rrentzat egun haundiaizaten da baina Aran-tza, Sunbilla, Zubietaeta inguruko herrietatikere biltzen da jendea.

    Goizeanbimeza iza-nen dira 10etan eta12etan.JendeaunitzTri-nitate ermitaren maga-lean jarri etagosari ederbaten bueltan bildukoda lagun artean eta ba-tzukohiturarieutsizhar-ri bat hartu eta ermitari3 buelta eman ondorendesio bat eskatuko du-te.

    Eguerdianenbaltse-tanbazkariaeginendu-teaurtiztarreketa Ittun-darreketa ilunabarraar-te musika izanen dabazkal ondoa girotze-ko. Ondotik denak el-karrekin Aurtitzera jau-tsi, tragoxkabatzukhar-tu eta Iturenen akittuko

    dute hitzordua. Gauer-dira artedantzaldia iza-nenda IturengoPlazan.

    Bestetako kartellehiaketa

    Bestetan erabilikoden kartela aukeratze-ko lehiaketaantolatuduIturengo udalak. 16 ur-tetik goitiko edozeinekhartu dezake parte etaekainaren 17a, astear-te eguerdia, izanen dalanak aurkezteko hon-dar eguna. Irabazleak100euroetasarisorpre-sa bat irabaziko ditu.

    Kartela egiteko gaiaeta teknika irekiak iza-nen dira eta lan orijina-la behar du izan. Betiere, Ituren edota bereizaera edo kulturarenezaugarriak agertzeabaloratuko da. For-matua eta teknikari da-gokienez, lanak A3 ta-mainan inprimatukodi-ra (29’7x42cm.)eta for-matu digitalean aur-keztubeharkodira,240ppp guttieneko erreso-luzioaz, edozein tekni-ka erabiliz.

    Leloari dagokionez,Iturengo Bestak 2014Uztailak 18-21 agertubeharko du eta beran-duago egileari emanenzaion programa itxeki-

    tzekotokiakontuan izanbeharko du.

    Pertsona bakoitzaklan bakarra aurkez de-zake udaletxean [email protected] helbi-dean.

    Irabazleak 100 euro

    irabaziko ditu eta aur-keztutako lan guziakudalaren esku gelditu-kodira,hilabetekoepe-an egileak eskatzen ezbadu behintzat.

    Lan guztiak jaso on-dorenerakusketapubli-

    koa eginen da eta he-rritarrek erabakiko du-te zein izanen den kar-tel irabazlea. Edozeinzalantzaren aurrean,udalak izanen lukeazken erabakia hartze-ko eskubidea.

    ITUREN

    OSPAKIZUNAK � EKAINAREN 15EAN

    Trinitate Egunaospatuko daigandean

    ARGAZKIA: ARANTXA ARIZTEGI

    Eskolako irteeraMaiatzeko azken astean Pulunpa eskolako ikasle eta irakasleek irteera ezber-dinak izan zituzten. Argazkian ageri den bezala ttikienak Bertizera 2 egun pa-sa joan ziren eta helduxeagoak Hondarribiako Elkanora.

    ARGAZKIA: IZASKUN ZUBIALDE

    Mendaur trikitixa eskolaren ikasturte bukaeraMendaur trikitixako ikasleek herri ezberdinetan kurtso bukaerako kontzertuakeman ohi dituzte. Maiatzeko azken astean Oronoz-Mugairi eta Legasan eginzituzten eta ekainaren 4an Aurtitz, Ituren eta Zubietako ikasleekin Aurtizko fron-toian kontzertu zoragarria eskaini zuten, guraso eta lagunen aitzinean.

  • HERRIZ HERRI | 31ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Eskulangileenlanak, herribazkariabertsolariekineta musikaizanen da

    Joseba URROTZAurten ere, hiruga-

    rren aldiz segidan, udahasierako besta ospa-tuko da artisau azoka-

    ren inguruan.Ekainaren21ean izanenda,etaait-zineko alditan bezala,goizez artisau azokare-kin hasiko da eguna.Ondotik herri bazkariabertsolariekin, eta ilu-nabar arte musika iza-nen da giroa alaitzekoetadantzaegiteko.Hu-rrengo egunetan egita-rau zehatzagoa zabal-duko da eta bazkarira-ko txartelak ere salgaijarriko dituzte.

    Urrezko Aizkorafinalerdia

    Maiatzaren 24an jo-katu zen Urrezko Mai-lako, Eusko Label sa-riarenbakarkakoaizko-

    lari txapelketaren fina-lerdia.Hiruaizkolari ari-tu ziren hainbat erata-kosaioetan:JonRekon-do, Ander Erasun etaFelixEtxeberria.JonRe-kondok egin zuen den-

    borarik onena, guziraminutu eta erdi inguru-ko aldea ateri baitzienbertze aizkolariei. Hor-taz, Leitzako aizkolariaizanen da final nagusi-an.

    Hurrengoikasturteanberriz erezabalduko dute

    Fermin ETXEKOLONEAUdaberriko kanpai-

    na akitu eta uda parte-rako itxi eginen du lu-dotekaTxitxilloelkarte-ak. Ekainaren 6an egi-tekoa zuten bilera gu-rasoek, balorazio gisa-

    ra. San Juan bezpera-koafaritxoazetabeste-takohaurrenegunaribu-ruz ere solastu zuten.

    Malerrekako EgunaZubietarrek ere par-

    te hartu zuten Malerre-kako Egunean. Goize-anudalordezkariekgo-sarianpartehartuzuteneta abesbatzan, dan-tzarietan eta artisaue-tan ere baziren herrita-rrak, paella prestatzen,

    bazkalondoko soinula-riaketaMuxikoetanbe-zalaxe. AizkolarietanerebazenherritarriketaegunadespeditzekoZu-bieta eta Iturengo joal-dunek giro polita jarri

    zuten. Egun ederra jo-an zen! Mila esker ha-rreragatiketaherritarreiere parte hartzeagatik.

    Udal langileaBeste udal langile bat

    hartuduteHerrikoEtxe-an, dirulaguntza bataprobetxatuz. Beraz,herriko mantenimendulanak eginen ditu udaaldean Ander AragonIbarrak.

    ZUBIETA

    GIZARTEA � TXITXILLO ELKARTEAREN ESKUTIK

    Udari begiraludotekarendenboraldiaakitu da

    URROZ

    OSPAKIZUNAK � EKAINAREN 21EAN

    Artisau Egunaantolatu dutehirugarren aldiz

    ARTXIBOKO ARGAZKIAGiro ederra izanen da aurten ere Artisauen Egunean.

    ARGAZKIA: IZASKUN ZUBIALDE

    Maiatzeko AingeruakUrtero bezala aingeruak izan dira maiatzean. Ezkerretik eskuinera: Marion Elizal-de, Saioa Mariezkurrena, Ixone Elizalde, Garazi Santesteban, Jone Indakotxea etaLorea Santesteban dira. Luaia Fagoaga ere ibili da baina argazkian ez da atera.

  • 32 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    Doneztebeko16 elkarteomenduzituzten

    Fermin ETXEKOLONEAMalerrekakoManko-

    munitateandaudenha-mahiru udalerrietakoherritarrakDoneztebenbilduziren larunbatean,hirugarrenaldizegindenMalerrekako Egunarenbaitan.Lehenbiedizioe-tan Zubietan eta Era-tsunen izandako arra-kastaerrepikatuz,ehun-ka lagunbilduzirenegunosoan egin ziren ekital-dietan parte hartzekoasmoz.

    OMENALDIAGoizeanBearZanan

    eta Santa Luzia Plazanegin beharreko ekitaldigehienak kiroldegianegin zituzten, euriarenbeldur. Aurreskuarenondotik, DoneztebekoUdalakherrikohamaseikultur eta kirol elkarteriomenaldiaeskaini zien.Hain zuzen, Erreka Ki-rolElkartea (JosebaLe-garra), Laxoa Elkartea(Patxiku Ganboa), Do-neztebe Futbol Taldea(Jaime Sein), MendiAbesbatza (AinaraMen-dia), Ezpelura emaku-me taldea (Mar isolArraztoa), Txistulariaketa musika taldea (Jo-

    ne Aldabe), Biherr iehiztari elkartea (Edu-ardo Oiartzabal), Men-daur Guraso Elkartea(Lourdes Goñi), ErrekaGuraso Elkartea (Cris-tina Etxeberria), AskinGuraso Elkartea (MariaJose Ezku r ra ) e t aAgorreta Musika Esko-la (Marta), Doneztebar-rak merkatari elkartea(NataliaRekarte),Dant-zari Ttikiak (OihanaSanMigel), GazteBurrunba(Josu Telletxea), Arku-peak eta Erraldoi kon-partsa (JuanRamonOs-tiz) izan ziren omendu-ak. Musika Eskolakomusikariaketaburuhan-diak ibili ziren herrianbarna eta Malerrekakoherri ezberdinetakodantzariek eta MendiAbesbatzak emanaldiaeskaini zuten.

    Aldi berean, artisau-ak eta talogileak berai-en produktuak erakutsieta saldu zituzten elizatarian eta Santa Luziaplazan betiko ofizioenerakustaldiaeginzuten.Leku berean paratuta-ko karpan egin zen pa-ella jatea, MalerrekaKantuz-enpartehartzendutenabeslariek lagun-duta.

    Arratsaldean, Mu-xikoak izan ziren SantaLuzia plazan, MusikaEskolakomusikariek la-gundutaetaMalerreka-ko Mus Txapelketaren

    finala jokatu zen. Elgo-rriagako Endika Larral-deetaXabiOlazarsuer-tatu ziren txapeldun, fi-naleanOizkoJexuxMa-ri eta Leireri irabazita.Ttikienekberendua izanzuteneta aizkora apus-tua ere jokatu zen Be-arzanan. Txapelketakolaxoa partida ere joka-tu zen Bearzanan etaOizek 2-9 irabazi zionDoneztebe Dri. Pilota-ren inguruko erakuske-ta ere izan zen Kasinoelkartean.

    Ondoren zozketaegin zen. Bi saskietakobat Iturengo Mila Erre-gerenari suertatu zitza-ion eta bertzea MaiderSerrano de Miguel sal-diastarrari. Bi lagunen-dako afaria, berriz, Do-neztebeko Juan Te-

    lletxeari egokitu zaio.Mus txapelketako sari-ak banatu ondotik, hu-rrengo urteko Malerre-kako Eguna antolatze-ko lekukoa pasatu zio-ten Doneztebeko udalordezkariekElgorriaga-koei.

    MALERREKA LEIHOTIKBEGIRA

    Malerreka Leihotikbegira lehiaketaren sa-ribanaketaereeginzen.Argazki eta literatur le-hiaketa honetan Male-rrekakoeskoletakones-ka-mutikoek hartu du-te parte eta arrakastahandia izan du, 156 lanaurkeztu baitira. LehenHezkuntzako 3 eta 4.Mailan, lehen saria Do-neztebeko Nahia Gan-boa Anzizarrek eskura-

    tu du Galbaraialde la-narekin eta bigarrenaSaldiaskoUgaitzOtxan-dorenaArtzek,Saldias-ko labadero bakarra la-narekin. LHko 5 eta 6.Mailan, DoneztebekoAritz Zulaika Irigoieneklortu du lehen saria Ni-re txokorikkuttunena la-narekin eta bigarrenaSunbillako Jon MikelGaztelumendi Jorajuri-ak, Baratxurin punttualanarekin. DBHn, azke-nik, Mendaur institutu-ko ItziarAgirreketa IdoiaGardek lortudute leheneta bigarren saria.

    Joaldunekin, Santa-maria jatetxeaneginda-koafariarekinetaOhar-kabe taldearenmusika-rekin akitu zenMalerre-kako Egunaren hiruga-rren edizio hau.

    MALERREKA

    OSPAKIZUNAK � MAIATZAREN 31N

    Ehunka lagunbildu zituenDoneztebenMalerrekakoEgunak

    ARGAZKIAK: ALICIA DEL CASTILLODantzariek kiroldegian eskaini zuten emanaldia eta eskulangileak eliz atarian bildu ziren.

  • HERRIZ HERRI | 33ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    ARKUPEAK

    Ez dute orainarteko hoteleanhartu ostatu

    Fernando ETXEBERRIATtipi Tttapako azken

    aleanaipatugenuen,46bazkideBenidormalde-ra joatekoakzirelamaia-tzaren19tik31ra.Azken20 urte baino gehiago-tan,Feniciahoteleanhar-tu izan dute ostatu bai-naaurtenezdahorreta-rako aukerarik izan. Po-seidon hotelera joateaerabaki dute eta guzti-ak gustura ibili dira ber-tan. Instalazioakosoon-gi zeudela eta bazkariaere benetan goxoa zelaaipatudigute.Denadeneragozpen ttiki bat ereizandute:hotelak14so-lairu ditu eta 4 igogailu,horrenondoriozbazkal-tzeko eta afaltzeko or-duan kolapsatu egitenziren. Bizkorrenek baz-kalordua aurreratu zu-ten, horrela arazoa ekinzuten.

    Eguraldia ere lagunizan zuten, gauetan gi-roa frexkatuta. Elkarte-kide batzuk barkuz pa-seobatematekoerepro-bestu zuten egunetakobat eta besteak besteCalpeko falch harkaitzaikusietamariskadaederbat jateko aukera izan

    zuten. Itzulerako bidaiaere aurrekoetan bainoerosoagoa izan zela ai-patu dute. Geldialdiakmoldatu eta ordutegiaaldatu dute, hala gehie-nak etxean zeuden ar-ratsaldeko seiak bainolehen.

    ORDEZKARIEN BILERAMaiatzaren 22anAr-

    kupeakElkarteko32or-dezkari bildu ziren Do-neztebeko egoitzan.

    Pedro Bañares pre-sidentearen agurrarenetaaurrekobilerakoak-taren irakurketaren on-dotik, bilerako gai ga-rrantzitsuez hasi zirensolasten.

    2013ko diru balan-tzea egin zuten eta492.243,09 euroko di-r u sa r re ra e ta490.952,01eurokogas-tuaeginzenez,1.291,08euroko irabaziarekinbu-katu zen urtea.

    10. boletina ere aur-keztuzen,bazkideenar-teanbanatuaurretiketaEuropa eta Argentinaraantolatu dituzten bida-iakazpimarratuzituzten.Argentinara joatekoas-moa dutenek, 30 euro-ko aseguru bat har de-zakete nahi badute.

    Irailetik aurrera ikas-taro berriak eskaintze-ko asmoa ere badute,

    baina horien berri au-rreragoemanenzaizue.

    LaCaixakoordezka-riak ere bilerara agertuziren formazio saio ba-

    tzuen inguruansolaste-ko: informazio eta ko-munikaziorakoteknolo-giak, osasuna eta ongi-zate soziala, bolunta-

    riotza, gizarte lana…besteak beste. Hitzaldibatzukereeskainikodi-tuzte “irrifar batekin es-natzearen” inguruan.

    GIZARTEA � 46 BAZKIDEK EGIN DUTE BIDAIA

    Benidormeneguraldi etagiro bikainean

    ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIANabari da argazkietan primeran pasa zutela elkartekideek.

  • 34 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    SALDIAS

    Asteburuosoan pilotapartidak etaigandean etaegun handianaizkoraapustuakizanen dira

    Markel LIZASOAINSanJuanbestakate-

    joka ditugu eta aurtenereegitarauzabalapres-tatu dute giro ederreanospatzeko:

    OSTIRALA, EKAINAK 20• 20:00: ohiturazko zo-pakHerrikoOstatuan.

    •Gauez:dantzaldiaMo-desto akordeolariare-kin.

    LARUNBATA, EKAINAK 21•11:00:herrikomustxa-pelketa.

    •18:00:pilotapartidak.Jubenilak, lau terdian:Bakaikoa-Medina.Afi-zionatuak: Elizalde-Martija, Jaunarena-Anduezaren kontra.

    • 14:00: zikiro jatea.•Arratsaldezetagauez:

    dantzaldia GABENA-RA taldearekin.

    IGANDEA, EKAINAK 22• 13:00: aizkora apus-tua: Migeltxo Minde-gia eta Ruben Sarale-gi, Asier Pellejero etaAnder Erasun.

    •18:00:pilotapartidak.Jubenilak: BakaikoaetaMartija, Juankore-naetaMedinarenkon-tra. Afizionatuak, lauterdian: Elizalde-Jau-

    narena.• Arratsaldez: dantzal-dia MODESTO akor-deolariarekin.

    ASTELEHENA, EKAINAK 23• 11:30: haur jokoak.• 15:00-19:00: umeenparkea,kartetagazte-lu haizatuekin.

    • Arratsaldean: trikitila-riak.

    • 22:00: San Juan suakpiztuko dituzte, nahiduenak salto egiteko.

    ASTEARTEA, EKAINAK 24• 10:00etatik aurrera:txistulariek alaitukodute herria.

    • 11:30:MezaNagusia,San Juan herriko pa-troiaren ohorez.

    • 13:00: Aizkora apus-tua: Eneko Saralegi-Iker Bizente.

    • 14:00: herri bazkariaHerriko Ostatuan tri-kitilariekin.Trikitilarieksegitukodutearratsal-dean.

    OSPAKIZUNAK � EKAINAREN 20TIK 24RA

    San Juanbestetan kirolaizanen daprotagonista

    ARGAZKIA: MARKEL LIZASOAINHerritarren arteko saiorik ez dute iragarri aurten, baina kirolak lekua izanen du bestetan.

    LaxoaElkarteakkoadroa etakamixeta emanzizkion

    TTIPI-TTAPAAzkenurteetakoohi-

    turarieutsiz,LaxoaEgu-na ospatu dute maia-tzaren25ean.Egunoso-an laxoaren erakuske-ta, argazki erakusketa,

    artisauak, musika etapintxo dastaketa izanzituzten. Eguraldiak ezzuen lagunduetaLaxoatxapelketakopartidarik

    ezzen jokatu,bainagoi-za giro ederrean joanzen.JoseJoakinZigan-dari omenaldia eskainizitzaion eta Laxoa El-

    kartearen izenean,koa-droa eta kamixeta jasozituen, Tiburtzio Arraz-toa eta Alberto SanMi-guelalkateareneskutik.

    OIZ

    OSPAKIZUNAK � MAIATZAREN 25EAN

    Joxe JoakinZiganda omendudute LaxoarenEgunean

    UTZITAKO ARGAZKIAJoxe Joakin Ziganda koadroarekin, omenaldian parte hartu zutenekin batera.

  • HERRIZ HERRI | 35ttipi-ttapa | 616 zk.

    2014.06.12

    GurasoElkarteakantolatutaigeriketa etakirolak izanendituzte

    TTIPI-TTAPAUrtero bezala, ikas-

    turtea bukatu ordukoudarako ikastaroeneskaintza egin du Gu-raso Elkarteak. Gutxie-nezzortzihaurrekemanbehar izaten dute izenaeta azkenean bi ikasta-roateradiraaurrera: ige-riketa eta kirola.

    Igeriketako ikasleakuztailaren 1etik 30era

    dira, astelehenetik os-tiralera goizero joangodira Hernanira autobu-sean. Kirola aukeratudutenak, berriz, asteanhirutan elkartuko dira.Hirugarren astean pira-gua ikastaroa eginendute Fagollagan.

    Doinu bidaiaAmaia Artze erizai-

    nak Doinu bidaia ikas-taroaeskainikoduekai-naren 21ean, larunba-tean 18:00etan Udale-txekoGanbaran.Talde-ko doinuterapia saioaizanen da, «