Turkiaren eremuaren gehiengoa ( 96%) Asian dago, Anatolian, Ankara hiriburua dagoen tokian, baina estatuaren

zati bat ( 4%) Europan dago, Trazian.

Munduko hiri bakarra da bi kontinenteetan banatuta

dagoena.

Turkiako biztanleria: 70.586.256

Bere hiriburua Ankara da, nahiz eta hiri garrantzitsuena

Istanbul den.

Ankarak 5.130.000 biztanle ditu.

Istanbulek 12.782.960 biztanle ditu.

Istanbul Turkiako hiririk handiena da, Europako

handienetariko bat ere.

Lur eremu handia hartzen du, munduko 5. udalerri handiena

baita.

Turkia itsaso Beltza eta Mediterraneoaren arteko igarobidea da.

Taurus mendiak hegoaldean daude eta bertan Tigris eta

Eufrates ibaiak sortzen dira.

Anatoliaren eta Traziaren artean Marmarako barne itsasoa

dago, Bosforo eta Dardanelo itsasarteen bidez Itsaso

Beltzarekin eta Egeo itsasoarekin lotura duena.

Ozeano Atlantikoa eta Indiako ozeanoko uren banalerroak zeharka igarotzen du Anatoliako ekialdea.

Banalerroaren ekialdeko ura Kaspiar itsasora doa Kurucay

eta Aras ibaien bidez eta Persiako golkora Tigris eta Eufrates

ibaien bidez.

Banalerroaren mendebaldeko eta iparraldeko ura Itsaso

Beltzera doa.

Lurralde menditsua da Turkia, mendi garaiez eta horien artean, malda malkorrez inguratuta.

Anatoliako erdialdea goi ordoki lehor bat da, 3.000 metro

baino gehiagoko mendiez inguratua: Pontos mendiak

iparraldean eta Toros Daglari mendiak hegoaldean .

Gaur egun, alderdi horretako parterik handiena itsasora irteerarik ez duen arroa bat da, ur gaziko aintzirak eta

higadurak jandako eremu handiak dituena ( kapadozia).

Halaber, inguru horretan, sumendi gazteak dira: Erciyes

3.917m-koa, Anatoliako mendi garaiena.

Anatoliako ekialdea Armeniako mendi garaiez eta sumendi gaztez osatua da.

Horien artean, Ararat mendia 5.185m- koa da nabarmena,

Turkiako mendi garaiena dena.

Landarediari dagokionez:

Mediterraneoko motako txapar – landaredia, sastraka eta

zuhaixkak hazten dira Turkiako hegoalde, mendebal eta ipar

- mendebaldean.

Itsaso Beltzeko kostaldean eta iparraldeko mendietan

pinudiak handiak dira.

Barnealdean berriz estepako landaredia da, lehorreko belar

motz eta zuhaixkekin.

Turkiako zuhaitzen artean aipatzekoak dira: Haritza, Pinua, Zedroa, Palmondoa eta Izaia.

Turkiako klima alde handiak ditu lurraldeko leku batetik bestera. Kostaldea klima hezea du eta barnealdea, berriz,

hotza eta lehorra.

Mediterraneoaren ipar-ekialdean kokatua, oro har klima

mediterranearra du: negu gozoa eta uda bero eta lehorra.

Hala ere, mendiek erdialdea inguratzen dutenez, eskualde honek klima kontinentalagoa du: negu hotzagoa eta euri

urriagoak, udaberri aldera pilatuak.

Alderantziz, Itsaso Beltzeko kostaldean, aire masa hezeen

eraginez, euria sarri eta ugari egiten du.

Prezipitazioak ( mm) Tenperaturak

Urtarrila 38.8 0

Otsaila 35.1 1

Martxoa 36.7 6

Apirila 41.8 11

Maiatza 51.1 16

Ekaina 33.8 19

Uztaila 14.6 23

Abuztua 10.9 23

Iraila 16.8 18

Urria 25.8 13

Azaroa 31.4 8

Abendua 45.7 3

1.996an biztanle aktiboen 46% lehenengo sektorean ( nekazaritza) ziharduen lanean.

22% bigarren sektorean ( industria).

32% hirugarren sektorean ( zerbitzua eta turismoa)

Langabezia oso handia da: 8%

Nekazaritzari dagokionez, Turkia bi alderdietan

banatzen da:

Batetik, Anatoliako goi ordokian garia eta garagarra

lantzen dira eta ardiak hazten.

Kostaldean aldiz, laboreak eta industria gaiak ( kotoia, tea ,

tabakoa) eta merkataritza gaiak egiten dira (olibak, fruitu

lehorrak).

Inportatuko produktu nagusiak:

• Makinaria ez elektrikoa: 16%

• Erregaiak: 12,2%

• Altzairu eta burdina: 10,3 %

• Ibilgailuak: 9,2 %

• Ekipamenduak: 7.7%

Esportatutako produktu nagusiak:

• Oihalak: 34,7 %

• Altzairu eta burdinezko produktuak:13,1%

• Makineria eta garraio ekipamendua:

11%

• Fruituak: 6.1%

TURISMOA

Turkiako paisaiak exotikoak dira eta hainbat gaztelu, meskita

eta jauregi ditu ikusgaia.

Mediterraneotik eta Egeo itsasotik kruzeroak egiten dira.

Meskitak

Gazteluak

Jauregiak

TURISMOA

Aipagarriena “ baños turcos” eta paskuako arrautzak dira.

2008.urtean mundukom 8.postuan kokatu zen turismoari

dagokionez.

Hizkuntza:

Biztanle gehienen ama hizkuntza turkiera da, baina, batez

ere, kurduera eta arabiera, eta baita grekoa, armeniera eta

hebreera ere erabiltzen dira.

ERLIJIOA:

Turkiako ia biztanle guztia islamaren jarraitzaileak dira, 99% musulmanak.

KIROLAK:

Turkiako tokiko kirola Yagli ( Lucha de libre engrasada) da.

Futbola ere oso nabaria da, baita saskibaloia, boleibola eta

automobilismoa garrantzia hartu dute azken urteetan.

Turkia errepublika bat da, demokrazia parlamentarioko gobernu sistema duena.

Errepublika sortu zuenean, Turkiako 10 biztanleetatik batek

baino ez zekien irakurtzen; gaur egun, 15 urtetik gorako

gizonezkoen 87% eta emakumezkoen 64% alfabetuak daude.

Turkiarren bataz besteko bizi itxaropena 62 urtekoa da

gizonezkoentzat eta 66 urtekoa emakumezkoentzat.

ESPERO DUT ZUEN GUSTOKOA IZATEA !!