1. TEMA 5O MUNDO ENTREGUERRAS4 ESO

2. 1A PRIMEIRA GUERRA MUNDIAL(1914-1918) 3. INTRODUCIN Feito detonante: o 28 de xuo de 1914 un nacionalista serbio asasinou en Saraxevo oarchiduque Francisco Fernando, herdeiro do imperio austrohngaro. Produciuse unha reaccin en cadea polo sistema de alianzas militares, e a maiora dospases entraron en guerra (moi poucos permaneceron neutrais, entre eles Espaa) dandolugar maior guerra vivida ata ese momento en Europa (Gran Guerra) A implicacin na guerra das colonias dos pases europeos, e tamn os EE UU e Xapn,deulle unha dimensin mundial. 4. CAUSAS DA GRAN GUERRA Tensins nos Balcns. Rivalidades imperialistas entre as grandes potencias. Carreira de armamentos. O Nacionalismo/patriotismo agresivo. 5. CAUSAS DA GRAN GUERRAA) Tensins nos Balcns: Os turcos foron expulsadosdesta zona e os novos pasesque xurdiron enfrontronse porcuestins fronteirizas eterritoriais (guerras balcnicas). Tamn existan reivindicacinsnacionalistas, especialmenteserbias, que ameazaban aoimperio austrohngaro coa sadisgregacin. 6. CAUSAS DA GRAN GUERRAB) Rivalidades imperialistas entre as grandes potencias: Austria-Hungra e Rusia polo control dos Balcns. Francia e Alemaa por Alsacia e Lorena. Inglaterra e Alemaa pola supremaca naval e comercial. Choques entre as potencias pola expansin imperialista: necesidade dematerias primas e mercados. 7. CAUSAS DA GRAN GUERRAC) Carreira de armamentos que motivou un rearme e o incremento do gastomilitar das grandes potencias europeas, ao que lle hai que engadir a... Diplomacia secreta, pactando alianzas e previsin dunha guerra. Esas alianzasconfiguraron dous bloques antagnicos: a Triple Alianza (Alemaa, imperioaustrohngaro e Italia) e a Triple Entente (Francia, Gran Bretaa e Rusia). 8. CAUSAS DA GRAN GUERRAD) Nacionalismo agresivo que considera a guerra como medio lextimo pararesolver os conflitos, medida apoiada polas masas populares confiadas nasuperioridade da sa nacin fronte s demais. 9. PASES ENFRONTADOS Imperios Centrais: Alemaae Austria-Hungra, aos quese sumaran despois oImperio Turco e Bulgaria. Aliados: Serbia, Rusia,Francia, Blxica, GranBretaa e Montenegro, aosque se uniron Xapn, Italia,Portugal, Romana, EE UU eGrecia. 10. FASES DA GUERRAa) Guerra de movementos:1914 Fronte occidental: os alemns, atravesando Blxica, invaden Francia ata cerca dePars. Contraataque francs que detn os alemns no Marne. Fronte oriental: os alemns deteen s rusos en Tannemberg e nos LagosMasurianos. Nos Balcns as tropas austro-alemaas ocupan Serbia.b) Guerra de posicins: 1915-1916 Fronte occidental: imponse a construcin de trincheiras No mar, os alemns intentan romper o bloqueo aliado cos submarinos. Fronte leste: o fracaso das ofensivas rusas permite s tropas alemaas e os seusaliados ocupar extensas zonas do imperio ruso, Serbia e Romana.c) A crise de 1917: prodcense dous feitos de gran transcendencia: a entrada dos EE.UU na guerra a favor dos aliados e o triunfo da revolucin bolchevique que provoca aretirada de Rusia en 1918.d) Derrota das potencias centrais, 1918:Os aliados lanzan ofensivas victoriosas entodas a frontes. O 9 de novembro estala en Berln unha revolucin que obriga a fuxidado Kaiser Guillermo II e a proclamacin da Repblica de Weimar. O 11 de novembro onovo goberno alemn asina un armisticio. o fin da guerra. 11. AS NOVAS FORMAS DE GUERRA Grandes exrcitos, formados porcentos de miles de soldados recrutadospolo sistema do servizo militarobrigatorio. Emprego de novos armamentos enovas formas de loita: metralladoras,canns de largo alcance, granadas,submarinos, avins de combate, gasesasfixiantes... Tamn aparece atrincheira, os bombardeos areos e aguerra submarina. Mobilizacin de todos os recursos.Os gobernos adoptaron medidasextraordinarias como o establecementoda economa de guerra que priorizabaa producin de armas sobre asnecesidades da poboacin civil(racionamento de alimentos) ou orecurso a propaganda e censura denoticias para fortalecer a moral. 12. AS NOVAS FORMAS DE GUERRATRINCHEIRA 13. OS TRATADOS DE PAZ E A SOCIEDADE DE NACINS En xaneiro de 1919 inaugurouse en Pars unha conferencia para establecer ascondicins de paz. Asistiron 32 pases, pero as decisins foron tomadas polascatro grandes potencias vencedoras da guerra: Estados Unidos, Francia, GranBretaa e Italia. Asinouse un tratado diferente con cada un dos pases vencidos: Alemaa,Austria, Bulgaria e Turqua. O mis significativo foi o Tratado de Versalles con Alemaa que estableca queesta era a principal responsable da guerra: Obrigbaselle a pagar cuantiosas indemnizacins polos danos causados Deba suprimir o servizo militar obrigatorio e desarmar o seu exrcito. Cedeu territorios a Francia (Alsacia e Lorena), Blxica, Dinamarca e Polonia(acceso ao mar polo corredor de Danzig= Prusia oriental illada do resto deAlemaa). Perdeu as sas colonias. Os alemns asinaron o tratado pero sempre o consideraron como unhaimposicin humillante (diktat)Desexo de vinganza no futuro 14. OS TRATADOS DE PAZ E A SOCIEDADE DE NACINS Co obxectivo de evitar a guerra e velar pola paz mundial, creouse aSociedade de Nacins, con sede en Xenebra (Suiza) (1919-1946) Formada polos pases vencedores (ags EE UU, Wilson foi o que propuxoa idea) e neutrais aos que se engadiran outros con posterioridade. Resultou un organismo ineficaz que non logrou o estalido da SegundaGuerra Mundial Trala Segunda Guerra Mundial foi disolta, sendo sucedida pola ONU. 15. BALANCE DA GRAN GUERRA Grandes perdas demogrficas: 8/10 millns de mortos e uns 20 millns de feridos e mutilados. A poboacin civil pasou grandes privacins e a sa debilidade favoreceu a expansinde epidemias (gripe espaola de 1918 que matou entre 50 e 100 millns de persoas entre1918 e 1919). Modificacins territoriais que cambiaron o mapa europeo: Desaparicin dos imperios alemn, austrohngaro, ruso e turco. Naceron novos Estados como Finlandia, Estonia, Letonia, Lituania, Polonia,Checoslovaquia e Iugoslavia. Repercusins ideolxicas: A guerra facilitou o triunfo da revolucin comunista en Rusia. O medo ao comunismo levou a burguesa a apoiar gobernos e autoritarios e solucinsde corte fascista. Consecuencias socioeconmicas. As perdas econmicas foron incalculables: destrucin de campos, cidades, industrias,... Europa perdeu a primaca econmica e industrial, sendo substituda polos EE UU. A perda en homes e a sa incorporacin aos exrcitos favoreceu a incorporacin dasmulleres ao mercado laboral. 16. EUROPA ANTES DE DESPOIS DA GUERRA 17. 2A REVOLUCIN RUSAEO ESTADO SOVITICOEn 1917 triunfou en Rusia unha revolucin que puxo fin ao imperio dos tsares, e quetivo unha gran repercusin no resto dos pases, especialmente entre as masasproletarias. Lenin e Stalin organizaron o novo Estado sovitico. 18. A RUSIA TSARISTA O rxime era autocrtico: O tsar (emperador ruso) exerca o poder absoluto. Gobernaba sobre un inmenso imperio con moitos pobos con linguas, costumes erelixins diferentes. A pesares da represin, formronse, dende finais do XIX, partidos e organizacinsclandestinas que pretendan derrubar o rxime (acabar co tsarismo): uns pretendan establecer un sistema liberal-burgus: Partido ConstitucionalDemcrata ou Kadet outros, defensores da ideoloxa marxista ou anarquista, pretendan unharevolucin social: Partido Socialrevolucionario ou eserita e o PartidoSocialdemcrata Ruso (menxeviques e bolxeviques) A economa era basicamente agraria e atrasada: O 80% da poboacin eran campesios pobres que traballaban as terras da nobreza edo clero (rxime case feudal). Nas principais cidades, San Petersburgo ou Moscova, produciuse un forte crecementoindustrial estimulado polo Estado e o capital estranxeiro que provocou o crecementodo proletariado que perciba salarios miserables. 19. A CADA DO TSARISMO A participacin na Gran Guerra foi o factor decisivo que propiciou a cada do tsarismo e otriunfo da revolucin (En 1905 xa houbera unha revolucin fallida). As continuas derrotas aumentaron o descontento entre os soldados. Ademais, a poboacin civil sufra a insuficiencia e caresta dos produtos bsicos.En febreiro de 1917 (Revolucin de febreiro) a poboacin de Petrogrado(San Petersburgo) protestou pola falta de alimentos e esixa a retirada da Gran Guerra. As sucesivas manifestacins non foron reprimidas polos soldados, que se uniron a elas. Falto de apoio o tsar, Nicols II abdicou (en 1918 o Tsar e a sa familia sern fusilados polosbolxeviques), proclamndose a Repblica. Estableceuse un goberno provisional, dirixido pola burguesa e presidido por Kerenski, quepretenda instaurar un rxime liberal (democracia parlamentaria). O novo goberno decidiu continuar a guerra, pero foi incapaz de controlar a situacin. 20. O TRIUNFO DA REVOLUCIN BOLXEVIQUE Desde o comezo das protestas, as organizacins de esquerda crearon os Consellosobreiros ou soviets (formados por dirixentes das que representaban a obreiros, soldados ecampesios). Nos soviets foi medrando a influencia dos bolxeviques (socialistas marxistas partidarios darevolucin) dirixidos por Lenin. O seu programa era poer fin a guerra, confiscar toda apropiedade privada (que deba pasar a mans do Estado), e converter os soviets na nicaautoridade que deba exercer o poder.En outubro de 1917, Lenin e os bolxeviques (Garda Vermella) organizan unhainsurreccin armada. O 25 de outubro, a garda vermella formada polos bolxeviques e dirixidapor Trotski, asaltan o palacio de inverno en Petrogrado e deteen os membros do gobernoprovisional. Un Congreso dos soviets asume o poder e crea un goberno obreiro presidido por Lenin.(Consello de Comisarios do Pobo). A revolucin estndese por toda Rusia.LENIN STALIN TROTSKI 21. A POCA DE LENIN E O NACEMENTO DA URSSUnha vez conquistado o poder, os bolxeviquestomaron medidas para transformar asestruturas sociais, econmicas e polticas e facerfronte aos seus inimigos:1.- Os bolxeviques promulgaron os decretos deoutubro de 1917 para lograr a socializacin dosmedios de producin: Desaparicin da propiedade privada: a terrapasa a mans do Estado A producin industrial nas fbricas sercontrolada polos obreiros. Nacionalizacin da banca e do comercioexterior.2.- A paz con Alemaa, tras o asinamento do Tratadode Brest-Litovsk (1918) polo que Rusia obtia a paz acambio de grandes perdas territoriais (Finlandia,Estonia, Letonia, Lituania, Ucrana, Polonia, Besarabiae a Transcaucasia).Territorios perdidos por Rusia 22. A POCA DE LENIN E O NACEMENTO DA URSS3.- Guerra civil (1918-1921): os bolxeviques, grazas creacin por Trotski dun exrcitodisciplinado e revolucionario (exrcito vermello), venceron aos antibolxeviques (exrcitobranco, que se opoan a revolucin, formado por antigos oficiais tsaristas e apoiado polaspotencias occidentais). A oposicin interior foi as esmagada, a familia real executada, e osbolxeviques mediante a Tcheka, a polica poltica, perseguen aos contrarrevolucionarios.4.- En 1918 Rusia foi transformada nunha Repblica Federativa Sovitica. Posteriormente coaincorporacin de Ucrana, Bielorrusia e Transcaucasia, creouse en 1922 a Unin de RepblicasSocialistas Soviticas (Disolveuse en 1991). O poder estaba en mans dos soviets controladospolo partido comunista (antigo partido bolxevique). 23. A POCA DE LENIN E O NACEMENTO DA URSS5.- Os trastornos da guerra civil e a escasezaobrigaron a Lenin, en 1921, a impoer unhaNova Poltica Econmica (NEP) que permitaalgunhas unha volta parcial as formas demercado capitalistas para incentivar aproducin.6.- Fundacin da Terceira Internacional(Moscova 1919) co obxectivo de derrocar ocapitalismo. S podan pertencer a ela ospartidos que aceptasen denominarsecomunistas e seguir as directrices doPartido Comunista da URSS.(PCUS) 24. A ERA DE STALIN (1927-1953) A concentracin do poder na persoa de Stalin, que oexerceu a morte de Lenin (1924) de xeito ditatorial. Nonestaba permitida ningunha crtica; a persecucin, adeportacin e eliminacin fsica dos opositores foi unhaprctica habitual (purgas stalinistas, terror vermello).Creronse os Gulag (campos de prisoneiros cheos deopositores ao rxime estalinista). Culto sa persoalidade. A planificacin econmica. A partir de 1928 a economaestivo planificada e controlada polo Estado (fin da NEP),que elaboraba plans quinquenais para organizar a producinagrcola e industrial. Tivo prioridade a industria de base, dearmamento, as como as fontes de enerxa, deixando nunsegundo plano as industrias de bens de consumo. Con estasmedidas a URSS converteuse nunha gran potenciaindustrial e militar. A colectivizacin agraria. Os campesios foron obrigadosa entregar as sas terras as granxas colectivas (koljs) e atraballar de forma comunitaria; unicamente conservaban asa casa e un pequeno horto. Ademais creronse granxasestatais (sovjs)Caractersticas: 25. 3O FASCISMO. A ITALIA DE MUSSOLINIDespois do remate da Primeira Guerra Mundial, Europa viviu unha grave criseque favoreceu o desenvolvemento dos fascismos e das ditaduras militaresen prexuzo da democracia. 26. CARACTERSTICAS DO FASCISMO(APLICABLES TAMN AO NAZISMO) Primaca do Estado por riba dos dereitos do individuo. Concentracin do poder en mans dun nico lder (Duce, Fhrer, Caudillo), que obxecto deveneracin polo pobo (culto personalidade e obediencia cega). Existencia dun nico partido, estando prohibidos e perseguidos todos os demais. (sistemaantidemocrtico e ditatorial). Militarismo e nacionalismo agresivo que aspiraba expansin territorial. Rexeitamento da igualdade das persoas e dos pobos, defendendo a supremaca dunsindividuos sobre os outros, dos homes sobre as mulleres, dun pas sobre outro. Forte control ideolxico e policial, empregando a propaganda para a exaltacin dos valoresfascistas e a violencia para eliminar calquera crtica ou oposicin. Intervencionismo do Estado na economa, buscando a autosuficiencia fronte aosestranxeiros (autarqua). A propiedade privada respectada, pero as actividades econmicasdeben estar sometidas aos intereses do Estado. Os sindicatos e as folgas son suprimidas.Benito Mussolini, creador dofascismo en Italia 27. O ASCENSO DE MUSSOLINI AO PODER Despois de finalizada a Primeira GuerraMundial, Italia viviu unha grave crisepoltica, social e econmica. Exista un forte resentimento xeral cosaliados, acentuado polos excombatentesporque, a pesar de formar parte do bandovencedor, nos acordos de paz non seconseguiran territorios vecios queconsideraban como propios. Forte tensin social causada polodesemprego, folgas, ocupacin de terrase fbricas por parte dos obreiros. Temor aunha revolucin social como a acontecidaen Rusia por parte das clases misconservadoras. Os gobernos liberais amosronseinestables e non lograron facer fronte aosproblemas.A ITALIA DE POSGUERRA: UN CONTEXTO DE CRISE 28. O ASCENSO DE MUSSOLINI AO PODER En 1919, nesa situacin de crise, Mussolinicreou en Miln os fascios, grupos de combate(uniformados e identificados pola camisa negra)que se dedicaban a rebentar as folgas e aperseguir aos lderes polticos e sindicais daesquerda revolucionaria. O incremento do seu nmero deu lugar formacin, en 1921, do Partido NacionalFascista. Contando coa pasividade das autoridades e coagrado de empresarios e terratenentes, enoutubro de 1922 Mussolini organizou a marchasobre Roma para forzar o establecemento dungoberno forte dirixido por el. Ante esta demostracin de forza, o rei VctorManuel III nomeou a Mussolini xefe degoberno; pouco despois o Parlamentoconcedeulle plenos poderes para aplicarmedidas excepcionais. 29. A ITALIA FASCISTA Mussolini implanta en 1925 un rxime totalitario fascista: Converteuse no Duce,exercendo a ditadura persoal, suprimindo a oposicin, ilegalizando os partidospolticos e sindicatos (ags o fascista), establecendo a censura e o control sobre osmedios de comunicacin. O novo Estado recibe o nome de Estado Corporativo, porquese organiza a travs de corporacins por oficios coas que se pretenda evitar oenfrontamento entre clases sociais. Desenvolvemento de accins populistas e de exaltacin nacionalista mediante osprogramas de apoio producin agrcola e industrial, a construcin de numerosasobras pblicas (vas frreas, autoestradas, edificios pblicos, monumentos...), e areducin do desemprego, aseguraron a Mussolini un amplo apoio popular. Normalizacin das relacins coa Igrexa catlica mediante os Pactos de Letrn (1929)que lle poen fin Cuestin Romana e polos que Italia recoeca a soberana doEstado do Vaticano. Mussolini pretendeu incrementar a grandeza de Italia ampliando o seu imperio colonial.Rematou a ocupacin de Libia e conquistou Abisinia, desobedecendo os mandatos daSociedade de Nacins. A partir de 1936 mantivo unha colaboracin estreita con Hitler e apoiou a Franco naGuerra Civil espaola. En 1939 asinou o Pacto de Aceiro, un tratado de alianza e axudamutua con Alemaa. Despois na Segunda Guerra Mundial formou parte do Eixe(Alemaa, Italia e Xapn). 30. A FIN DE MUSSOLINI En 1943, tras a conquista de Sicilia polos Aliados e a sucesin de derrotas italianas, o reiVctor Manuel III, a peticin do Gran Consello Fascista, destite a Mussolini. Foi preso e posteriormente liberado por paracaidistas nazis, e organizou a Repblica Socialitaliana (Repblica de Sal) baixo a proteccin de Alemaa no norte de Italia. En marzo de 1945 foi detido polos partisanos (membros da resistencia antifascista) eexecutado. 31. 4A CRISE DE 1929 E A GRAN DEPRESINEn 1929 afundiuse a Bolsa de Nova York (Wall Street) provocando unhagrave crise mundial. 32. OS FELICES ANOS VINTE En EE UU, a dcada de 1920 foi de auxe e prosperidade, convertndose na primeirapotencia econmica mundial. O consumo de masas aumentou, estimulado polas facilidades de compra a prazos. A boa marcha dos negocios propiciou un incremento dos valores das empresas na Bolsade Nova York. Moitos norteamericanos investiron os seus aforros ou solicitaron crditospara mercar accins. Ao mesmo tempo, os capitais norteamericanos serviron para financiar a reconstrucin daeconoma europea trala gran guerra, convertndose nos principais acredores do mundo. Comeza o American way of life (modelo de vida americano) baseado no consumo e nodesenvolvemento dos medios de comunicacin que se empregaron como medio depublicidade e de adoutrinamento social, e que se convertir en modelo para todo o mundo. 33. O CRAC DA BOLSA DE NOVA YORK O 24 de outubro de 1929 (xoves negro) produciuse de speto oafundimento do mercado de valores de Nova York. O pnicofixo que todo o mundo quixese vender as sas accins. Moitosnorteamericanos arruinronse en cuestin de minutos. Entre as causas da crise destacan: A especulacin bolsista (aumento do valor das accinspola enorme demanda, que non tia nada que ver co valorreal das empresas). A superproducin (oferta de produtos superior a demanda)o que orixinou unha gran acumulacin de stocks quepuan en risco de quebra as empresas. O crac da bolsa arrastrou consigo todos os sectores. Os bancos quedaron sen reservas pola retirada de capitaise moitos quebraron, quedando as familias sen aforros. As empresas, por falta de vendas, tiveron que pechar oureducir persoal, enviando ao paro a millns detraballadores.Cotizacins na Bolsa de Nova York 34. A GRAN DEPRESIN E O NEW DEAL As consecuencias do crac alcanzaron a todas as economas capitalistas(Europa, en particular), debido situacin de dependencia que tian coa bancanorteamericana. As empresas arrunanse, as fbricas pechan, a producin industrial e agrcoladescende. Como consecuencia, aumenta o paro e a miseria entre os traballadorese empeora a situacin das clases medias. A tensin social favorece o auxe das protestas e dos intentos de revolucin,pero tamn das ditaduras militares e dos fascismos, especialmente en Europa. felicidade dos anos 20 suceda a Gran Depresin dos anos 30.Desempregados Hoovervilles 35. A GRAN DEPRESIN E O NEW DEAL A maiora dos pases recorreron ao proteccionismo e a autarqua que non melloraron asituacin mundial. En EE UU xurdiron novas ideas, desenvolvidas polo economista John M. Keynes, quesupuxeron o abandono do liberalismo clsico e unha maior implicacin do Estado comomotor econmico, estimulando o consumo e aumentando os investimentos pblicos enobras e servizos. En 1932, a nova presidencia demcrata de Frankin Delano Roosevelt, puxo en marcha o seuprograma (New Deal, 1933), un conxunto de reformas inspiradas no keynesianismo paramellorar a economa e reducir o desemprego (subsidios agrcolas, salario mnimo,construcin de grandes obras pblicas...). A sa poltica, contou cun gran apoio popular elogrou unha importante reactivacin econmica nos anos seguintes.Especulacin 36. 5O NAZISMO. A ALEMAA DE HITLER 37. CARACTERSTICAS DO NAZISMO Foi obra e creacin de Adolf Hitler, quen recolleu o seupensamento na sa obra o Mein Kampf, 1925 (A mialoita). Comparte caractersticas co fascismo, peroengade das importantes matizacins: O racismo, defendendo a superioridade da raza aria(alem) fronte aos demais pobos, e o antisemitismo(odio aos xudeus), considerados como raza inferior ecausantes de todos os males que padecen osalemns. A defensa da pureza da raza aria xustificar aeliminacin dos enfermos mentais, a prohibicin dosmatrimonios mixtos, e o intento de exterminio dasrazas inferiores (xudeus, xitanos, eslavos...). O espazo vital, espazo polo que Alemaa se debaestender coa anexin de novas terras no leste deEuropa. Formacin da Grande Alemaa. 38. O ASCENSO NAZI AO PODER Finalizada a Primeira Guerra Mundial, en Alemaa instaurouse a Repblica de Weimar, que tivo quefacer fronte s fortes tensins provocadas polo resentimento da derrota, ao pagamento dasindemnizacins de guerra, reconstrucin econmica e axitacin extremista de comunistas enacionalistas. A posguerra representou para Alemaa anos de crise econmica, miseria e paro. En 1920 fundouse o Partido Obreiro Alemn Nacionalsocialista (nazi), do que Hitler foi elixido lder. Oprograma nazi esixa a revisin do tratado de paz de Versalles, reivindicaba a unin de todos osalemns nunha gran Alemaa e rexeitaba a xudeus e estranxeiros. En 1923 en Mnic, os nazis intentaron co apoio dalgns xefes militares dar un golpe de estado (push dacervexera), pero fracasaron; Hitler foi encarcerado e o partido nazi prohibido. En 1925 Hitler refundou o partido e reforzou a mensaxe nazi, pero segua sendo un partido minoritario:desprezo pola democracia, odio ao bolxevismo e antisemistismo A crise de 1929 afectou duramente a Alemaa, causando un enorme incremento do paro con millns dedesempregados. O fracaso dos gobernos provocou unha desilusin xeral na democracia e uncrecente apoio aos nazis. Hitler deseou a estratexia a seguir para tomar o poder: triunfar nas eleccins e empregar a violencianas ras(accins das organizacins paramilitares do partido nazi: SA, SS e a Gestapo). En 1933, os nazis convertronse na forza maioritaria no Parlamento, sendo Hitler nomeado xefe dogoberno (chanceler) o 30 de xaneiro, sendo Hindenburg o presidente. 39. A ALEMAA NAZI Entre 1933 e 1934, Hitler foi eliminando toda a oposicin, transformando Alemaa nunEstado totalitario e ditatorial. Os comunistas (acusados de queimar o Reichstag Parlamento-) os sindicatos e demais partidos foron prohibidos, e os seus lderesencarcerados; moitos membros do partido nazi foron asasinados (noite dos coiteloslongos); os xudeus foron obxecto dunha dura persecucin. En 1934, tras a morte do presidente da Repblica, Hitler concentra na sa persoa osprincipais poderes do Estado: convrtese no fhrer (xefe, gua) e chanceler do III Reich. No mbito econmico, durante o seu goberno reduciuse o paro grazas poltica de rearmemilitar e de obras pblicas, que reactivaron a producin industrial e deron traballo amilleiros de persoas. Hitler aplicou medidas proteccionistas e de autarqua. Hitler buscou o engrandecemento de Alemaa incumprindo o Tratado de Versalles edesafiando comunidade internacional. Entre 1935 e 1939: ampliou Alemaa: incorporou o Sarre, Renania, anexionou Austria e parte deChecoslovaquia. decretou o servizo militar obrigatorio e o rearme. enviou axuda militar a Franco na guerra civil espaola (1936-1939) afianzou a alianza coa Italia fascista e buscou pactos coa URSS para modificar asfronteiras europeas. O 1 de setembro de 1939 invadiu Polonia, acto co que se iniciou a II Guerra Mundial. A derrota alem puxo fin guerra e tamn a Hitler, que se suicidou en abril de 1945. 40. A ALEMAA NAZI: PersoaxesGoebbels, ministro de propagandaRibbentrop, ministro de Asuntos ExterioresHimmler, comandante das SSGring, comandante da Luftwaffe Rosenberg, idelogo do Reich Mengele, mdico nazi 41. A ALEMAA NAZIExpansionismo alemnBoicot aos comercios xudeus en Alemaa 42. 6A SEGUNDA GUERRA MUNDIAL(1939-1945) 43. O CAMIO CARA A GUERRA Na dcada de 1930, as relacins internacionais deteriorronse progresivamente debido a: s dificultades econmicas derivadas das consecuencias da crise de 1929. Ao desenvolvemento de polticas agresivas expansionistas e militaristas. A Sociedade de Nacins foi incapaz de evitar os enfrontamentos, pois careca de mediospara facer eficaces as sancins aos estados agresores. As potencias democrticas ou practicaron unha poltica de illamento (EE UU), ou foronpartidarias do apaciguamento tratando de evitar a guerra (Gran Bretaa, Francia). Entre 1935 e 1939 prodcese a expansin territorial dos estados fascistas: Hitler forma un poderoso exrcito e reclama a anexin das terras habitadas poralemns: consegue a anexin de Austria e parte de Checoslovaquia (Sudetes) (1938-39), pero nos seus plans est ampliar o seu dominio cara ao leste (espazo vital). Mussolini ataca e conquista Abisinia (1935-36) e colabora con Hitler na guerra civilespaola. Xapn reinicia a guerra contra China (1937) para ampliar os seus dominios na zona. Asinan unha serie de alianzas que culminan na creacin do Eixe Berln-Roma-Toquio. Inicio da guerra: En agosto de 1939 Hitler asinou un tratado de neutralidade con Stalin(pacto xermano-sovitico), establecendo un acordo para repartirse os territorios do lestede Europa. O 1 de setembro de 1939, Hitler ordenou a invasin de Polonia; como resposta,Francia e Gran Bretaa declararon a guerra a Alemaa. Comezaba a Segunda GuerraMundial. 44. O CAMIO CARA A GUERRACartel de propaganda do III Reich, marzo de 1938.Europa antes do estalido da Segunda Guerra Mundial 45. FASES DA GUERRA Os triunfos do Eixe, (1939-1940). Nunha guerra lstrego, o exrcito alemn ocupa Polonia,Dinamarca, Noruega, Holanda, Blxica e gran parte de Francia. En colaboracin cos italianos,ocupan Albania, Grecia, Iugoslavia e o norte de frica. A URSS, mantendo o acordo con Hitler,ocupa o leste de Polonia, Estonia, Letonia, Lituania, Bucovina e Besarabia. S Gran Bretaaresiste. En Extremo Oriente, Xapn avanza en China, ocupa as colonias francesas, e ataca asposesins inglesas. A extensin da guerra e a entrada da URSS e de EE UU, (1941-1942). En 1941 Hitler rompe oacordo con Stalin e invade a URSS. No Pacfico, Xapn ataca por sorpresa a base norteamericanade Pearl Harbour provocando a entrada do EE.UU na guerra. O cambio de signo e a contraofensiva aliada (1942-1943). Entre finais de 1942 e comezos de1943, os Aliados (Gran Bretaa, EE UU e a URSS ) logran conter o avance inimigo en todas asfrontes. Os anglo-norteamericanos desembarcan no norte de frica, derrotan as tropas do Eixee despois conquistan Sicilia e o sur de Italia. Os rusos derrotan aos alemns en Stalingrado efannos recuar nas chairas rusas. No Pacfico, EE UU contraataca, impedindo o avance xapons. A vitoria dos aliados(1944-1945). En xuo de 1944 produciuse o desembarco de Normanda, nosmeses sucesivos os anglonorteamericanos avanzan cara ao Rin; no leste, os soviticos ocupanos Balcns, Polonia e Hungra. O 30 de abril Hitler suicdase no seu bnker berlins. O 4 demaio Alemaa capitula. Remataba a guerra en Europa. No Pacfico, EE UU recupera as Filipinase conquista Iwo Jima e Okinawa; o 6 de agosto de 1945 lanza unha bomba atmica sobreHirosima e tres das despois outra sobre Nagasaki; o 2 de setembro Xapn asina a rendicin.Era a fin da guerra. 46. FASES DA GUERRA: TRIUNFOS DO EIXE 47. FASES DA GUERRA: EXPANSIN DE XAPN 48. Cartel de propaganda americano que simboliza a unin dos aliados contra o nazismo, 1944. 49. FASES DA GUERRA: OFENSIVAS ALIADASOfensivas aliadas 50. AS NOVAS FORMAS DE GUERRA A guerra alcanzou enormes dimensins. Calclase uns 55 millns de mortos e35 millns de feridos. Gran nmero de cidades, industrias e vas decomunicacins dos pases belixerantes quedaron destrudas. Como novidadesdestacaron: Novas armas e estratexias de combate. En terra destacaron os vehculosacoirazados. No aire a aviacin que permitiu o bombardeo das cidades ecentros industriais. No mar, os portaavins foron pezas clave nos combatesnavais e nos desembarcos. Destaca o enorme potencial destrutor dasbombas (a atmica e as convencionais). Nos pases ocupados xurdirongrupos de resistencia e de partisanos que realizaron accins de sabotaxe eespionaxe a favor dos aliados. Os campos de concentracin, de traballos forzados e de exterminio. Nocaso alemn foron creados para explotar man de obra ou exterminar os seusocupantes (mediante cmaras de gas). Calclase nuns 20 millns osdeportados; uns dez millns morreron neles, dos cales seis millns eranxudeus (Holocausto). 51. O HOLOCAUSTO 52. CAMPOS DE CONCENTRACINCampo de concentracin de Mauthausen.AUSCHWITZ 53. A ORGANIZACIN DA PAZ E A FUNDACIN DA ONU En 1945, na Conferencia de Ialta e na de Postdam tomronse os principaisacordos: Imposicins aos vencidos. Alemaa e a sa capital Berln foron divididas en catro zonas administradaspolos vencedores (EE.UU, Francia, Reino Unido e URSS) e o mesmo conAustria. Eliminacin do nazismo sendo os seus dirixentes xulgados e condenados(xuzos de Nuremberg). Establecemento de sistemas democrticos. Xapn pasa a ser administrado polos EE UU. Modificacins territoriais. Reduciuse o tamao de Alemaa que perde entreoutros territorios, Prusia oriental. A URSS mantn a posesin nas RepblicasBlticas e anexiona a Rutenia e a zona oriental polaca. Fundacin da ONU (1945). A finalidade manter a paz e a seguridadeinternacionais.Os seus principais organismos son a Asemblea xeral, con sede enN. York; o Consello de Seguridade, formado por 15 membros, 5 con dereito a veto;a Secretara Xeral e o Tribunal Internacional de Xustiza. 54. A ONU NA ACTUALIDADE 55. FIN