TEMA 12

A ORGANIZACIÓN POLÍTICA

DAS SOCIEDADES

1. QUE É UN ESTADO?A) DEFINICIÓN

• Un Estado é unha estructura política que exerce sobre as personas que viven nun determinado territorio un poder de organización e de goberno

B) ELEMENTOS DO ESTADO • O TERRITORIO:

• É a área sobre a que o Estado exerce o seu control.• Formado por Terra firmé máis as aguas xurisdicionais

que lle pertencen e o espazo aéreo.• Os seus límites son as fronteiras.

• A POBOACIÓN: • Son as persoas ou individuos sobre os que o Estado

exerce o seu poder.• Nos Estados democráticos a poboación participa nas

decisións do goberno• A poboación dentro do Estado ten uns dereitos e

tamén unhas obrigas que cumplir.• O PODER:

• É un principio básico que o Estado ten sobré a poboación dun territorio.

• Un Estado ten só poder dentro do seu territorio.

1. QUE É UN ESTADO?

C) A NACIÓN 1.É unha colectividade de persoas cuns signos

de identidade propios como a lingua, a cultura, ...

2.Só forman unha nación cando as persoas que a forman teñen consciencia de que forman un grupo cunhas carcaterísticas diferentes as de outros grupos.

3.A veces a nación coincide cun Estado: Islandia4.A veces un Estado ten varias nacións: España

(Cataluña, País Vasco, Galicia )5.A veces unha nación está repartida entre

varios Estados: Kurdos

1. QUE É UN ESTADO?

A) COMO ORGANIZAN OS ESTADOS O SEU TERRITORIO?

• Pasos:• Elixen unha CAPITAL: É a cidade onde se concentran

os organismo de goberno• Dividen o territorio en unidades político -

administrativas máis pequenas: PROVINCIAS, CONDADOS, REXIÓNS...

• Obxectivos desta organización do territorio:• Equilibrar as diferenzas de desenvolvemento entre as

diferentes partes do territorio do Estado.• Redistribuir os servizos acorde coa demanda.

• Caso de España:• División en Provincias de 1833 de Javier de Burgos• Capital en Madrid de 1567 de Felipe II

2. A ORGANIZACIÓN DO TERRITORIO

B ) ALGUNHAS FORMAS DE ORGANIZACIÓN TERRITORIAL

• MUNICIPIOS: Son as unidades administrativas básicas e menores a nivel territorial.

• PROVINCIAS: Son o conxuntos de varios municipios. (España)

• REXIÓNS: Son o conxuntos de varios municipios. ( Francia)• DEPARTAMENTOS: Son o conxuntos de varios municipios.

(Suíza)• CONDADOS: Son o conxuntos de varios municipios.

(Dinamarca)• ESTADO CENTRALIZADO: cando os municipios teñen pouco

poder e todo se decide e controla desde a capital • ESTADO DESCENTRALIZADO: cando os municipios teñen

moito poder e deciden cousas diferentes para cada un.• ESTADO FEDERAL: unión de diferente Estados (Estados

Unidos)

2. A ORGANIZACIÓN DO TERRITORIO

C) AS ORGANIZACIÓNS SUPRAESTATAIS

• SON agrupación es de varios Estados que se xuntan para resolver os múltiples problemas que xeran as relacións internacionais.

• Destacan:

1. A Unión Europea2. A Comunidade de Estados

Independentes (Estados da antigua URSS)

3. A Liga Árabe4. A ONU

2. A ORGANIZACIÓN DO TERRITORIO

D) A ORGANIZACIÓN DAS NACIÓNS UNIDAS (ONU)

• Creada en 1945 ( final da II Guerra Mundial) en San Francisco (EEUU)

• Formada por 192 países (Estados)• Obxectivos:

• Promover e manter a paz e a seguridade internacional• Fomentar relacións amigables entre os países• Impulsar a cooperación internacional para a solución de conflictos de todo tipo• Promover o respecto polos dereitos humanos e as libertades fundamentáis das persoas.

2. A ORGANIZACIÓN DO TERRITORIO

• Dentro da ONU hai órganos e institucións especializados:•UNICEF: da infancia• FAO : da alimentación e da agricultura• UNESCO: da educación e da cultura• FMI: asustos monetarios• OMS: da saúde• ACNUR : atención a fefuxiados

• Países fundadores: • EEUU, Unión Soviética (Rusia), Reino Unido e China• Teñen DEREITO DE VETO: permítelles impedir que a ONU actúe ou participe nun conflicto se algún deles se opón

3. OS REXIMES POLÍTICOS

A) DEMOCRACIA E DITADURA

• Orixe do poder é...• Democracia: son os cidadáns que a través das eleccións elixen aos seus representantes

políticos ( SOBERANÍA NACIONAL OU POPULAR)

• Réximes autoritarios: é unha sola persona: o dictador. Obtén ese poder pola forza, por

herdanza, etc

• O poder exércese....

• Democracia: a través do Parlamento e o Goberno. Todos os cidadáns están sometidos as

mesmas leis (Constitución)

• Réximes autoritarios: a través do ditador sen someterse a ningunha norma nin lei.

• O poder controlao.... • Democracia : o Parlamento, o pobo e os Tribunais de Xustiza

• Réximes autoritarios: non existen controis á acción do ditador.

3. OS REXIMES POLÍTICOS B) MONARQUÍA E REPÚBLICA

• MONARQUÍA:• A Xefatura do Estado ocúpaa un monarca, reí, tsar ou emperador

• É hereditaria

• É de carácter vitalicio

• Actualmente a maioría son parlamentarias e constitucionais ( acatan mesmas leis que

resto cidadáns)

• Hai monarquías en países democráticos ( España, Holanda, etc)

• Hai monarquías en países ditatoriais ( Países árabes)

• REPÚBLICA:• A Xefatura do Estado ocúpaa un presidente da República que é diferente ao presidente do

goberno

• Non é hereditaria

• Non é vitalicia.

• O pobo elíxeo cada certo tempo

• Hai repúblicas en países democráticos ( Francia)

• Hai repúblicas en países ditatoriais ( China)

4. OS FUNDAMENTOS DA DEMOCRACIA

A) A CONSTITUCIÓN

• É a lei fundamental dun país ou Estado• Nela recóllense os dereitos, deberes, normas dos

cidadáns• Recoñece explicitamente o principio da soberanía

popular, é dicir, que a única fonte lexítima de poder é o pobo.

4. OS FUNDAMENTOS DA DEMOCRACIA

B) A DIVISIÓN DE PODERES

• Existen tres órganos ou poderes independentes entre si para evitar que unha persoa poida acaparar todo o poder:

— Poder lexislativo. Encargado de elaborar, aprobar ou rexeitar as leis, tarefa que recae no Parlamento.

— Poder executivo. Encargado de aplicar as leis e de levar a cabo as tarefas de goberno. Este poder exérceo o Goberno.

— Poder xudicial. Vela polo cumprimento da lei e administra xustiza. Este poder exérceno os Tribunais de Xustiza.

4. OS FUNDAMENTOS DA DEMOCRACIA

C) A PARTICIPACIÓN CIDADÁ

• Todos os cidadáns maiores de idade poden elixir os seus representantes, que se agrupanen partidos políticos.

• Para que unhas eleccións sexan democráticas, débense cumprir algúns requisitos importantes:

— Sufraxio universal. Poderán votar todos os cidadáns e cidadás maiores de idade.

— Periodicidade. Serán periódicas e cumprirán a lei que establece cada cantos anos se deben convocar novas eleccións.

— Pluralismo político. Poderán presentarse todas as opcións políticas que respecten a Constitución.

— Liberdade. Exercerase o dereito ao voto sen limitacións nin coaccións.

• Outra forma de participación directa son os referendos. Utilízanse para consultaros cidadáns e cidadás sobre decisións políticas

A) PROCESO ELECTORAL

• 1. PUBLICACIÓN DO CENSO ELECTORAL• 2. DESIGNACIÓN E PRESENTACIÓN DE CANDIDATURAS• 3. A CAMPAÑA ELECTORAL• 4. A VOTACIÓN• 5. O ESCRUTINIO

5. A PARTICIPACIÓN CIDADÁ

B) OS PARTIDOS POLÍTICOS

• Os partidos políticos defínense pola súa ideoloxía, é dicir,polas súas ideas sobre a sociedade, a economía, a cultura, a educación, a sanidade, a relixión etc.• Os partidos políticos agrúpanse tradicionalmente en dous grandes grupos:

- partidos de dereitas. A dereita asóciase ás tendencias máis conservadoras - partidos de esquerdas A esquerda asóciase ás tendencias máis máis progresistas.

• Os partidos políticos basean a súa forza na cantidade de seguidores. - Militantes. Son aquelas persoas afiliadas ou inscritas ao partido, que pagan unhas cotas e

poden participar nas súas actividades internas.- Simpatizantes. Non forman parte da estrutura do partido pero maniféstanse publicamente en

favor del, poden participar nalgúns dos seus actos e votan os seus candidatos.- Electores. A única relación que teñen co partido é votalo nas eleccións, porque se consideran próximos á súa ideoloxía ou programa

5. A PARTICIPACIÓN CIDADÁ