A teoría celular e a súa importancia en bioloxía

• No século XVII, Leeuwenhoek construiu un rudimentario microscopio onde observou microorganismos nunha pinga de auga.

• En 1665, Robert Hooke observou un anaco de cortiza (corcho) nun microscopio identificando por primeira vez as células vexetais.

• En 1831, Robert Brown observou o nucleo celular.

• En 1838, Scheleiden e Schwann, formulan a primeira teoria celular: “ todos os seres vivos estan constituidos por celulas e produtos celulares”.

• En 1855, Virchow comprobou que as celulas só poden existir a partir de celulas preexistentes.

• En 1933, Santiago Ramón y Cajal demostrou que as neuronas (celulas nerviosas) non estban unidas; o que demostraba a validez da teoria celular.

Microscopio de Leeuwenhoek

Robert Hooke

Celulas vexetais

Santiago Ramon y Cajal. Neuronas

Membrana celular

citoplasma

núcleo

Forma e tamaño das células.Forma e tamaño das células.

Células vexetais. Cebola (laboratorio)

Células epiteliais do interior da boca. Laboratorio

Espermatozoide. Célula sexualNeurona. Célula nerviosa

Forma e tamaño das células.Forma e tamaño das células.

Glóbulo vermello. Célula sanguínea.Células musculares.

Osteocito. Célula ósea.

Macrófago

Na natureza existen dous tipos de células, Na natureza existen dous tipos de células, EUCARIOTASEUCARIOTAS e e PROCARIOTASPROCARIOTAS

atendendo á súa complexidade; as principais diferenzas entre elas son:atendendo á súa complexidade; as principais diferenzas entre elas son:

•Nas Eucariotas existe unha membrana nuclear que separa do resto Nas Eucariotas existe unha membrana nuclear que separa do resto

da célula o material cromosómico (ADN); nas Procariotas o ADN da célula o material cromosómico (ADN); nas Procariotas o ADN

está disperso polo interior celular.está disperso polo interior celular.

•As Eucariotas posuen orgánelos membranosos que cumpren As Eucariotas posuen orgánelos membranosos que cumpren

distintas funcións; nas Procariotas non adoitan existir estes distintas funcións; nas Procariotas non adoitan existir estes

orgánelos.orgánelos.

•As Eucariotas reprodúcense por Mitosis; as Procariotas por Meiosis.As Eucariotas reprodúcense por Mitosis; as Procariotas por Meiosis.

•A Membrana Plasmáticas das Eucariotas é moito máis complexa A Membrana Plasmáticas das Eucariotas é moito máis complexa

(posúen lípidos e proteínas específicas) que a M.P das Procariotas.(posúen lípidos e proteínas específicas) que a M.P das Procariotas.•As Procariotas adoitan posuír flaxelos que facilitan o seu As Procariotas adoitan posuír flaxelos que facilitan o seu movemento; só algunhas eucariotas posúen estes orgánelos.movemento; só algunhas eucariotas posúen estes orgánelos.

Tipos de células eucariotas

Célula eucariota animal Célula eucariota vexetal

4. Tipos de células. Célula animal

4. Tipos de células. Célula Vexetal

COMPARATIVA C. ANIMAL – C. VEXETAL

Os orgánulos celulares

Núcleo: conten as instruccións para o funcionamiento celular e a herdanza en forma de ADN.

Mitocondrias: responsables da respiración celular, coa que a célula obten a enerxía necesaria.

Retículo: rede de canles onde se fabrican lípidos e proteínas que son transportados por toda a célula..

Aparato de Golgi: rede de canles e vesículas que transportan substancias ao exterior da célula.

Vacuolas: vesículas cheas de substancias de reserva ou desfeito.Lisosomas: vesículas

onde se realiza a dixestión celular.

Ribosomas: responsables da fabricación de proteínas

Centriolos: interveñen na división celular e no movemento da célula.

MEMBRANA PLASMÁTICA

Modelo do Mosaico Fluido

Vista real dunha M.P

PAREDE CELULAR

MAMBRANA PLASMÁTICA.• A célula está rodeada por unha membrana,

denominada "membrana plasmática".• A membrana delimita o territorio da célula e

controla o contido químico da célula.

MEMBRANA PLASMÁTICA• A membrana plasmática representa o límite entre o

medio extracelular e o intracelular. • Na composición química da membrana entran a

formar parte lípidos, proteínas e glícidos

RIBOSOMAS

Estructura dun Ribosoma Polisomas

RIBOSOMAS: Partículas que na maioría dos casos se encontran pegadas RIBOSOMAS: Partículas que na maioría dos casos se encontran pegadas ao retículo endoplasmático, outras poucas se encontran frotando no ao retículo endoplasmático, outras poucas se encontran frotando no citoplasma. Constituen o lugar onde se leva a cabo a citoplasma. Constituen o lugar onde se leva a cabo a Síntese de Síntese de proteínas. proteínas.

RETÍCULO ENDOPLASMÁTICO LISO e RUGOSO

Esquema do RETÍCULO ENDOPLASMÁTICO LISO e RUGOSO

Foto real do R.E

RETÍCULO ENDOPLASMÁTICO: Transporta as substancias que ingresan na célula cara RETÍCULO ENDOPLASMÁTICO: Transporta as substancias que ingresan na célula cara outros orgánulos celulares, dende a membrana cara o interior dela. Hai duas clases: outros orgánulos celulares, dende a membrana cara o interior dela. Hai duas clases: Retículo Retículo endoplasmático liso e o rugosoendoplasmático liso e o rugoso. Este ultimo se diferencia do liso por presentar na súa . Este ultimo se diferencia do liso por presentar na súa superficie uns gránulos chamados superficie uns gránulos chamados ribosomas.ribosomas.

APARATO DE GOLGI

Vista real Do Aparato de GolgiAparato de Golgi

APARATO DE GOLGI: Se encontra cerca do núcleo, unha das súas funcions é APARATO DE GOLGI: Se encontra cerca do núcleo, unha das súas funcions é recibir material (substancias) do retículo e almacenalo para logo expulsalo en recibir material (substancias) do retículo e almacenalo para logo expulsalo en forma de pequenas bolsas cara o exterior da célula. Ditas bolsas reciben o nombre forma de pequenas bolsas cara o exterior da célula. Ditas bolsas reciben o nombre de lisosomas.de lisosomas.

MITOCONDRIAS

Esquema dunha Mitocondria

Vista real dunha Mitocondria

MITOCONDRIAS: Transforman as substancias provintes dos MITOCONDRIAS: Transforman as substancias provintes dos alimentos (p.e. proteínas, lípidos, carbohidratos) para alimentos (p.e. proteínas, lípidos, carbohidratos) para producir enerxía, é dicir actúa como unha central enerxética producir enerxía, é dicir actúa como unha central enerxética da célula.da célula.

VACUOLAS

Vistas reais de Vacuolas Celulares

VACUOLAS: Burbullas cheas de liquido ou de VACUOLAS: Burbullas cheas de liquido ou de material alimenticio para a reserva. Se encontran na material alimenticio para a reserva. Se encontran na maioría dos casos en células vexetais.maioría dos casos en células vexetais.

LISOSOMAS

Representacion dun LisosomaVista real dos lisosomas

LISOSOMAS: Bolsiñas que se orixinan no aparato de LISOSOMAS: Bolsiñas que se orixinan no aparato de Golgi. Desdoblan ou descompoñen moléculas Golgi. Desdoblan ou descompoñen moléculas complexas noutras mais sinxelas. É dicir é a complexas noutras mais sinxelas. É dicir é a encargada da dixestión intracelular.encargada da dixestión intracelular.

Representación da acción conxunta de Lisosomas e as Vacuolas

CENTROSOMA – CENTRIOLO

Representacion do CENTROSOMA – CENTRIOLO

Célula: _________________

Célula: _________________

FUNCIÓN DE RELACIÓNCILIOS: araña Latrodectus mactans de Chile.

CILIOS: Tráquea e Bronquios.

Movemento dos cilios.

FUNCIÓN DE RELACIÓN

Representación dunha célula con Flaxelos

Células biflaxeladas da alga verde unicelular Chlamydomonas

Movemento dos Flaxelos.

FUNCIÓN DE RELACIÓN

EMISIÓN DE PSEUDÓPODOS por parte de células

• ¿Que é?¿Que é?

É o proceso mediante o cal se reparte É o proceso mediante o cal se reparte equitativamente o material equitativamente o material cromosómico entre as dúas células cromosómico entre as dúas células fillas, co cal se asegura que a fillas, co cal se asegura que a información xenética se transmita sen información xenética se transmita sen variación dunhas células a outras. variación dunhas células a outras.

Importancia biolóxica

Todos os organismos vivos utilizan a Todos os organismos vivos utilizan a división celular, ben como mecanismo de división celular, ben como mecanismo de reprodución, ou como mecanismo de reprodución, ou como mecanismo de crecemento. En organismos pluricelulares a crecemento. En organismos pluricelulares a división celular convértese nun proceso división celular convértese nun proceso cíclico destinado á produción de múltiples cíclico destinado á produción de múltiples células, idénticas entre si, que células, idénticas entre si, que posteriormente derivan nunha posteriormente derivan nunha especialización. Agrúpanse en tecidos, especialización. Agrúpanse en tecidos, órganos e sistemas. órganos e sistemas.

ETAPAS ETAPA 1:ETAPA 1: ProfaseProfase- O nucléolo empaqueta toda a súa maquinaria da O nucléolo empaqueta toda a súa maquinaria da transcrición e a reparte entre os distintos cromosomas transcrición e a reparte entre os distintos cromosomas organizadores do nucléolo, o que provoca a súa organizadores do nucléolo, o que provoca a súa desintegración.desintegración.

- Os cromosomas condénsanse e comezan a facerse Os cromosomas condénsanse e comezan a facerse visibles coas súas dúas cromátidas unidas polo visibles coas súas dúas cromátidas unidas polo centrómero.centrómero.

-Os microtúbulos do citoesqueleto reorganízanse e Os microtúbulos do citoesqueleto reorganízanse e fórmase o fuso mitótico, que servirá para arrastrar as fórmase o fuso mitótico, que servirá para arrastrar as cromátidas de cada cromosoma cara aos polos opostos.cromátidas de cada cromosoma cara aos polos opostos.Finalmente, a lámina fibrosa disgrégase e empeza a Finalmente, a lámina fibrosa disgrégase e empeza a desaparecer a envoltura nuclear. desaparecer a envoltura nuclear.

ETAPA 2:ETAPA 2: MetafaseMetafase

-Desaparece a membrana nuclear e o fuso mitótico Desaparece a membrana nuclear e o fuso mitótico esténdese dun polo a outro. Nel diferéncianse tres tipos esténdese dun polo a outro. Nel diferéncianse tres tipos de microtúbulos: cinetocórico, polares e astrais.de microtúbulos: cinetocórico, polares e astrais.

-Os microtúbulos polares do fuso alónganse en direccion Os microtúbulos polares do fuso alónganse en direccion aos cromosomas e cando se encontra co cinetoro dun aos cromosomas e cando se encontra co cinetoro dun destes, captúrao. Estes microtubulos unidos aos seus destes, captúrao. Estes microtubulos unidos aos seus cinetocoros son denomidados, microtúbulos cinetocoros son denomidados, microtúbulos cinetocórico.cinetocórico.

-Estes microtúbulos sitúan os cromosomas no plano Estes microtúbulos sitúan os cromosomas no plano ecuatorial do fuso, cuxas cromátidas miran a un polo ecuatorial do fuso, cuxas cromátidas miran a un polo distinto da célula. Os cromosomas aliñados no plano distinto da célula. Os cromosomas aliñados no plano ecuatorial forman a placa ecuatorial, que é a estrutura que ecuatorial forman a placa ecuatorial, que é a estrutura que caracteriza a metafase. caracteriza a metafase.

METAFASEMETAFASE

ETAPA 3:ETAPA 3: AnafaseAnafase

-Os cromosomas rómpense polo centrómero e as Os cromosomas rómpense polo centrómero e as cromátidas transfórmanse nun cromosoma cromátidas transfórmanse nun cromosoma individual. individual.

-Os microtúbulos polares e cinetocórico son os Os microtúbulos polares e cinetocórico son os responsables do movemento das cromátidas cara responsables do movemento das cromátidas cara a polos apostos.a polos apostos.

-Alóngase o fuso por medio dos microtúbulos Alóngase o fuso por medio dos microtúbulos polares e astrais e sepáranse os polos celulares polares e astrais e sepáranse os polos celulares

ANAFASEANAFASE

ETAPA 4:ETAPA 4: TelofaseTelofase•Os microtúbulos polares alónganse, separando ao Os microtúbulos polares alónganse, separando ao máximo os dous polos da célula, mentres que os máximo os dous polos da célula, mentres que os cinetocórico se acurtan ata desaparecer, de maneira que cinetocórico se acurtan ata desaparecer, de maneira que as cromátidas chegan aos polos da célula.as cromátidas chegan aos polos da célula.

•Arredor de cada grupo de cromátidas, libres xa de Arredor de cada grupo de cromátidas, libres xa de microtúbulos, comezan a formarse de novo a lámina microtúbulos, comezan a formarse de novo a lámina fibrosa e a dobre membrana nuclear. Reaparece o fibrosa e a dobre membrana nuclear. Reaparece o nucléolo.nucléolo.

•Os novos cromosomas inician o proceso de Os novos cromosomas inician o proceso de desenrolamento.desenrolamento.

•Os microtúbulos do fuso sóldanse e forman un eixe no Os microtúbulos do fuso sóldanse e forman un eixe no centro da célula, que rompe, á vez que se inicia a centro da célula, que rompe, á vez que se inicia a citocinese. Os microtúbulos reorganízanse e volve citocinese. Os microtúbulos reorganízanse e volve aparecer o citoesqueleto aparecer o citoesqueleto

TELOFASETELOFASE

• ¿Que é?¿Que é?

É un proceso distinto ao da mitose, É un proceso distinto ao da mitose, aínda que están sincronizados. aínda que están sincronizados. Consiste na fragmentación do Consiste na fragmentación do citoplasma, que se reparte entre as citoplasma, que se reparte entre as dúas células fillas, mediante unha dúas células fillas, mediante unha serie de procesos distintos, segundo serie de procesos distintos, segundo se trate de células animais ou se trate de células animais ou vexetais. vexetais.

-En células animais:En células animais:

Na rexión situada entre os dous Na rexión situada entre os dous núcleos fórmase un anel contráctil de núcleos fórmase un anel contráctil de feixes de microfilamentos de actina e feixes de microfilamentos de actina e miosina. A medida que o anel estreita, miosina. A medida que o anel estreita, orixina un suco de segmentación que orixina un suco de segmentación que remata por estrangular o citoplasma e remata por estrangular o citoplasma e separar completamente as dúas separar completamente as dúas células fillas células fillas

-En células vexetais:En células vexetais:

A parede de celulosa non permite o A parede de celulosa non permite o estrangulamento, polo que a citocinese acontece estrangulamento, polo que a citocinese acontece por formación dun tabique de separación por formación dun tabique de separación (fragmoplasto) que divide a célula nai en dúas (fragmoplasto) que divide a célula nai en dúas células fillas. O fragmoplasto orixínase na zona células fillas. O fragmoplasto orixínase na zona previamente ocupada pola placa ecuatorial previamente ocupada pola placa ecuatorial (nomeada na metafase) a partir da fusión de (nomeada na metafase) a partir da fusión de microtúbulos e vesículas do aparato de Golgi. Ao microtúbulos e vesículas do aparato de Golgi. Ao finalizar a fusión permanecen algunhas pontes finalizar a fusión permanecen algunhas pontes que conectan directamente o citoplasma das que conectan directamente o citoplasma das dúas células fillas. Estas conexións dúas células fillas. Estas conexións citoplasmático son os plasmodesmos.citoplasmático son os plasmodesmos.

MITOSIS MEIOSIS

Ocorre na maioría das células eucarióticas.

Ocorre na formación de gametos en células eucarióticas.

Non hai apareamento de cromosomas homólogos.

Os cromosomas homólogos se aparean en sinapses e pode ocorrer entrecruzamento.

Mantense o número de cromosomas.

O número de cromosomas se divide de diploide a monoploide.

Unha división. Duas divisions.

Producense duas células fillas. Producense catro células fillas.

As células fillas son idénticas entre sí e á célula nai.

As células fillas teñen combinacions variadas de cromosomas e non son idénticas á célula nai.

CROSSING-OVER

Intercambio dun segmento de DNA entre os Intercambio dun segmento de DNA entre os dous Cromosomas homólogos durante a dous Cromosomas homólogos durante a meiose, o seu resultado é unha combinación meiose, o seu resultado é unha combinación nova de material Xenético no gameto nova de material Xenético no gameto

A recombinación xenética é o proceso A recombinación xenética é o proceso mediante o cal a información xenética se mediante o cal a información xenética se redistribue. Gracias a ela dase a diversidade redistribue. Gracias a ela dase a diversidade na evolución ó crear diversidade nos alelos de na evolución ó crear diversidade nos alelos de distintos xenes.distintos xenes.