TEMA 0:A HISTORIA: FONTES, ETAPAS E CRONOLOXA

1. A HISTORIA E AS SAS FONTES

A historia a ciencia encargada do estudo do pasado da humanidade. Para coecer ese pasado preciso recompilar informacin de pocas anteriores, e iso posible grazas ao achado de testemuas: son as coecidas como fontes histricas. Tipos de fontes:Segundo a sa orixe:Fontes primarias: son contemporneas aos feitos que informan.

Fontes secundarias: son posteriores aos feitos que informan.

Segundo o seu soporte:Orais: entrevistas, discursos,...

Escritas: documentos, prensa, correspondencia, diarios, obras literarias,...

Materiais: utensilios, ferramentas, moedas,...

Cartogrficas: mapas,...

CLASIFICA ESTAS FONTES HISTRICAS

2. PREHISTORIA E HISTORIA

A aparicin da escritura a finais do IV milenio a. C. supuxo un dos fitos mis importantes da humanidade; tanto foi as, que a nosa evolucin dividiuse en dous grandes bloques en funcin da escritura: a Prehistoria e a Historia.

HISTORIA

3. PREHISTORIA.

QUE ? un amplo perodo de tempo que se inicia coa aparicin dos primeiros seres humanos e remata coa aparicin da escritura (2,5 millns de anos - 3000 a. C.).As fontes empregadas para o estudo da Prehistoria son fundamentalmente restos materiais: ferramentas, armas, utensilios, esqueletos, pinturas, restos de lugares de habitacin e enterramento.A maiora destes restos atpanse enterrados, razn pola cal aparecen das ciencias para o seu estudo: a Arqueoloxa e a Paleontoloxa.Como a maiora dos restos conservados son utensilios, os historiadores dividiron a Prehistoria en tres etapas, atendendo ao material co que ditos utensilios foron fabricados: Paleoltico, Neoltico e Idade dos Metais

3. PREHISTORIA

ETAPASPaleoltico (2,5 Ma - 8000 a. C.)Paleoltico significa 'pedra vella' ou 'pedra tallada'. Os seres humanos vivan da caza e da recoleccin. Esta etapa pode subdividirse en: Paleoltico Inferior.

Paleoltico Medio.

Paleoltico Superior.

Neoltico (8000 - 5000 a. C.) Significa 'pedra nova' ou 'pedra pulida'. Aparece a agricultura, a gandara e a cermica. Os pobos fanse sedentarios.

Idade dos Metais (5000 - 1000 a. C.) Nesta poca comezaron a elaborarse tiles de diferentes materiais: primeiro cobre, logo bronce e finalmente ferro. Nalgns lugares (Mesopotamia e Exipto) a invencin da escritura produciuse durante a Idade de Bronce, pero na maiora a escritura non se xeneralizou ata o I milenio a. C. Nalgn deses lugares coecan a escritura (estaban na historia), pero anda non coecan o ferro.

CORTE ESTRATIGRFICO

4. A HISTORIA

QUE ?A Historia o periodo que abrangue desde a aparicin da escritura (3000 a. C.) ata a actualidade.As fontes empregadas para o estudo da Historia son moi variadas, pero destacan as fontes escritas (hemerogrfica ou prensa, documentos de arquivo...), ademais das materiais (monumentos, moedas, utensilios...), as orais (discursos, entrevistas...) e as grficas ou audiovisuais (pinturas, filmes...).

4. A HISTORIA

ETAPAS DA HISTORIA: Idade Antiga (3000 a. C. - 476 d. C.) Aparecen os primeiros documentos escritos e desenvlvense grandes civilizacins en Mesopotamia, Exipto, Grecia e Roma.

Idade Media (476 d. C. - 1492 d. C.) Tras a cada do Imperio romano de Occidente, Europa fragmntase en diferentes reinos, quedando na maiora dos casos baixo o dominio dos xermanos. O cristianismo convrtese na relixin oficial e aparece unha nova organizacin social, baseada nas relacins de vasalaxe ou servidume, chamada feudalismo.

Idade Moderna (1492 d. C. - 1789 d. C.) Comeza co descubrimento de Amrica e remata coa Revolucin Francesa. a poca dos grandes descubrimentos, da aparicin da imprenta, das guerras de relixin e das monarquas absolutas.

Idade Contempornea (1789 d. C. ata a actualidade) Comeza coa Revolucin francesa e chega ata a actualidade. Son moitos os acontecementos que se producen durante este perodo: ten lugar a revolucin industrial, aparecen os grandes inventos e a tecnoloxa. Ademais, estndense as formas democrticas de goberno e teen lugar as grandes guerras mundiais.

5. TEMPO CRONOLXICO E TEMPO HISTRICO

O tempo cronolxico refrese medicin do tempo secuencial, dicir, ao transcorrer dun momento a outro: das, meses, anos, dcadas, sculos, milenios. Esta forma de medicin do tempo permtenos situar os feitos histricos nunha data precisa.

Chamamos feito histrico a un suceso do pasado que o historiador considera relevante, caracterizado por ser de curta duracin (horas, das, semanas). Os feitos histricos estn situados nun tempo (cando) e nun espazo (onde), ademais hai protagonistas ou suxeitos do feito (quen). Exemplo: atentado s torres xemelgas de Nova York (11 de setembro de 2001)

O tempo histrico remite a procesos de formacin de estruturas polticas, econmicas, sociais e mentais que non ocorren nunha data determinada, senn que se van xestando e formando en perodos de maior ou menor extensin. Divdese en idades ou etapas. Exemplo: Paleoltico, Neoltico, Idade dos Metais.

A diacrona a forma en que os acontecementos ocorren ao longo do tempo nun mesmo espazo, dicir unha sucesin. Poamos como exemplo as distintas pocas da humanidade: Idade Antiga segue a Idade Media, a esta a Idade Moderna, etc.

A sincrona unha coincidencia de feitos no mesmo tempo en distintos espazos.

5. TEMPO CRONOLXICO E TEMPO HISTRICO

A CRONOLOXA. MEDIDASA cronoloxa permtenos contar e ordenar o TEMPO. Utilizamos, para iso, medidas diversas:

O segundo, o minuto, a hora permtennos controlar o tempo moi curto, o da vida diaria.

O da, a semana, o mes agrupan tempos vividos, que permanecen mis ou menos na memoria individual ou colectiva. Contemplmolo e xestionamos a travs do calendario.

O ano (365 das), o lustro (5 anos.) a dcada (10 anos.) son anda abarcables desde a memoria individual, pero conforman mis claramente tempos colectivos, sociais.

O sculo (100 anos) ou o milenio (1.000 anos) s podemos entendelos desde a memoria histrica.

5. TEMPO CRONOLXICO E TEMPO HISTRICO

DATAR UN ACONTECEMENTO HISTRICOAnda que existen diferentes formas de medir o tempo dependendo da cultura, na actualidade a datacin dos anos baseada na Era Cristi a mis estendida, e a que utiliza a maiora dos organismos internacionais.

Na nosa civilizacin occidental tomamos como ano de referencia o nacemento de Cristo, polo que dicimos que os anos anteriores atpanse antes de Cristo (a.C.) e os posteriores despois de Cristo (d.C.). As datas anteriores ao ano 1 ordnanse de forma decrecente (imos contando cara atrs) e as posteriores de forma normal.

Para saber a que sculo corresponde unha data determinada obsrvase a cifra correspondente s centenas e smaselle 1 (Ano 476...smaselle 1...Sculo V; Ano 729...smalle 1...Sculo VIII). Este mtodo non se aplica para os anos terminados en 00. Neles a cifra ou cifras que preceden aos dous ceros indican o sculo. As, o ano 100 pertence ao sculo 1, e o ano 2000 ao sculo XX. Exemplos:Sculo III, do ano 201 ao ano 300

Sculo XI, do ano 1001 ao ano 1100

Sculo XX, do ano 1901 ao 2000

Sculo XXI, do ano 2001 ao ano 2100

5. TEMPO CRONOLXICO E TEMPO HISTRICO

NORMAS PARA O MANEXO DA CRONOLOXAA marxe das diferentes eras, existen unha serie de normas para o manexo da cronoloxa:Os sculos e milenios escrbense en nmeros romanos e os anos, en numeracin indo-arbiga (exemplo: 711, 1492, 2016,...). Equivalencias dos nmeros romanos:

I=1 V=5X=10 L=50 C=100D=500M=1000Se o ano, sculo ou milenio anterior a Cristo especifcase engadindo a.C., (antes de Cristo) de non facelo, entndese que posterior.

O ano 0 non existe: por tanto, o primeiro sculo vai desde o ano 1 ao 100; por iso, os anos terminados en dous ou mis ceros pertencen ao sculo ou milenio que termina (Ano 2000: sculo XX, milenio II), ou ao que empeza, no caso de anos ou milenios de antes de Cristo (ano 1000 a.C: sculo X a.C. e milenio I a.C.).

FIN