TÁBOAS E DATOS XERAIS DO POP MODELO 1 - USC · DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS...

TÁBOAS E DATOS XERAIS DO POP

MODELO 1

PROTOCOLO DE AVALIACIÓN E TABOAS DE DATOS: modelo 1

DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 2

PROGRAMA OFICIAL DE POSGRAO1 Denominación do programa DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA Títulos que concede MÁSTER OFICIAL EN DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA DOUTOR Universidade/s participante/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA Universidade/s coordinadora/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA Responsable do programa MARÍA DEL CARMEN ESPIDO BELLO

Enderezo DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FACULTADE DE CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS S/N, 15782 SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono 981563100 EXT. 11564 Correo electrónico [email protected]

Convocatoria 2007-08

1 Esta ficha deberá aparecer como portada da documentación presentada polas universidades para cada POP.



APARTADOS DO MODELO DE AVALIACIÓN E TÁBOAS DE DATOS



1.- ASPECTOS XERAIS DO PROGRAMA DE POSGRAO: DENOMINACIÓN E UNIDADES

PARTICIPANTES DOC.1: T-AX-01

1.1.- DENOMINACIÓN DO PROGRAMA: DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

CONTIDOS FORMATIVOS CONTIDOS FORMATIVOS: MÓDULOS OBRIGATORIOS PARA TODOS OS ALUMNOS MÓDULO 1: ECONOMÍA INTERNACIONAL (20) -Comercio Internacional: evolución e tendencias recentes -Economías abertas: contexto e teorías -Historia monetaria e financeira -Estruturas de mercado: globalización e competencia MÓDULO 2: DESENVOLVEMENTO ECONÓMICO E HUMANO (20) -Crecemento e intercambio: conceptos, teorías e indicadores -Tendencias demográficas e movementos de poboación -Institucións económicas, desenvolvemento e desigualdade -Mercado de traballo e relacións laborais MÓDULO 3: ECONOMETRÍA (10) -Econometría Aplicada (I) -Econometría Aplicada (II) MODULO OBRIGATORIO DA ESPECIALIDADE DE DESENVOLVEMENTO REXIONAL MODULO 4: DESENVOLVEMENTO REXIONAL E LOCAL (20) -Principios de análise rexional e urbana -Métodos estatísticos para a economía -Desenvolvemento rexional e local: modelos e experiencias históricas -Desenvolvemento e sustentabilidade MODULO OBRIGATORIO DA ESPECIALIDADE DE INTEGRACIÓN ECONOMICA MODULO 5: INTEGRACION ECONOMICA (20) -Métodos estatísticos para a economía -Teorías e modelos de integración económica e monetaria -Historia, economía e institucións da Unión Europea -Estratexias de desenvolvemento e integración internacional MÓDULO OPTATIVO (Ofrécense 10 materias de 3 créditos cada unha, das que os alumnos deberán escoller 6) MÓDULO 6: OPTATIVO (18) -Desigualdades de renda e pobreza -Modelos econométricos rexionais e de integración económica. Unión Europea e América Latina -O factor empresarial no desenvolvemento económico -Avaliación de políticas económicas -O desenvolvemento rural: innovación, actividade económica e espazo rural -Innovación, organización e emprego -Turismo e desenvolvemento sustentable -Os problemas do desenvolvemento en América Latina -Novas tecnoloxías e desenvolvemento rexional -Organización industrial e regulación económica ACTIVIDADES FORMATIVAS MÓDULO 7: APLICACIÓN/PRÁCTICUM (20) -Uso de novas tecnoloxías e paquetes informáticos (5) -Aplicacións informáticas en economía e análise de fontes (2)



-Practicum en empresas, institucións ou grupos de investigación (8) -Metodoloxía da investigación económica. Preparación e presentación de informes (5) MÓDULO 8. TRABALLO DE INVESTIGACIÓN OU APLICACIÓN (12) Para os alumnos procedentes de titulacións distintas dos graos de economía e empresa existirá un módulo preparatorio de 15 créditos. MÓDULO 0: PREPARATORIO (15) -Economía e mercados -Matemáticas para a Economía -Introdución aos métodos estatísticos para a Economía ANTECEDENTES ACADÉMICOS Deseño de nova proposta Adaptación de programas de doutoramento Adaptación de programas de doutoramento con mención de calidade Adaptación de título/s propio/s Erasmus Mundus Inclusión dun novo título (máster e/ou doutoramento) nun POP aprobado en anteriores convocatorias

No caso de que o TÍTULO substitúa algunha titulación vixente, detállase a seguir:

TIPO DE PROGRAMA UNICO INTERUNIVERSITARIO

INTERCOMUNITARIO INTERUNIVERSITARIO CON UNIVERSIDADES ESTRANXEIRAS

CAMPO/S CIENTÍFICO/S DO PROGRAMA CIENCIAS SOCIAIS E XURÍDICAS

HUMANIDADES

ESTUDOS TÉCNICOS

CIENCIAS DA SAÚDE

CIENCIAS EXPERIMENTAIS

COMPOÑENTES DO PROGRAMA Nº DE TÍTULOS DE MÁSTER QUE CONCEDE: 1

ESPECIALIZACIÓN:

ACADÉMICA

PROFESIONAL INVESTIGADORA

TÍTULO DE DOUTOR

1.2.- UNIDADES PARTICIPANTES (no caso de POP interuniversitarios , xúntase unha copia do convenio, DOC. 2) UNIVERSIDADE/S PARTICIPANTE/S UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA UNIVERSIDADE/S COORDINADORA/S

UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA DEPARTAMENTOS HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA, ECONOMÍA CUANTITATIVA INSTITUTOS UNIVERSITARIOS IDEGA (INSTITUTO DE ESTUDIOS E DESENVOLVEMENTO DE GALICIA) OUTROS ORGANISMOS OU INSTITUCIÓNS DE CARÁCTER PÚBLICO OU PRIVADO CONSELLERÍA DE MEDIO RURAL. DIRECCIÓN XERAL DE DESENVOLVEMENTO RURAL CONSELLERÍA DE INNOVACIÓN E INDUSTRIA. DIRECCIÓN XERAL DE TURISMO FUNDACIÓN CEER-GALICIA NORTE DE PORTUGAL



INSTITUTO GALEGO DE ESTATÍSTICA TRIBUNAL GALEGO DE DEFENSA DA COMPETENCIA ACCIÓN SOCIAL-FUNDACIÓN CAIXA GALICIA



1.- ASPECTOS XERAIS DO PROGRAMA DE POSGRAO: ÓRGANOS RESPONSABLES

DOC. 3: T-AX-02

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 1.3.- ÓRGANO RESPONSABLE DO PROGRAMA

Comisión de estudos de posgrao da Universidade. Comisión académica da facultade responsable do programa.

Comisión específica para xestionar o programa.2

1.3.1.- COMISIÓN ACADÉMICA ESPECÍFICA DE ESTUDOS DE POSGRAO FUNCIÓNS A responsabilidade da implantación e o bo funcionamento deste POP recaerá na Comisión Académica Específica e no Coordinador Académico. A Comisión está composta polo coordinador, que exercerá como Presidente, e un representante designado por cada un dos Departamentos e polo Instituto de Investigación promotores deste POP (Fundamentos da Análise Económica, Historia e Institucións Económicas, Métodos Cuantitativos para a Economía, IDEGA). As funcións ou competencias que asume esta Comisión Académica Específica son as seguintes: - Coordinar o desenvolvemento da actividade docente do POP. - Coordinar con outros POP o seguimento da demanda e oferta dos ensinos. - Coordinar os ensinos do Máster con outros estudios propios afíns da USC. - Control do cumprimento docente do profesorado da USC que participa no POP e dos profesores, investigadores e profesionais externos que colaboren. - Velar polo cumprimento do Plan de estudios elaborado e por que se cumpran os criterios de calidade esixidos. - Asegurar a calidade dos estudos do POP para que superen os obrigados procesos de acreditación. - Establecer criterios para a elaboración dos horarios e e do calendario de exames. - Informar e facer propostas de mellora sobre calquera asunto relacionado coa organización e o desenvolvemento da actividade académica. - Propoñer e tramitar as validacións ou adaptacións de estudios. - Nomear os tribunais e os directores dos proxectos de fin de estudos do Máster e aprobar o contido dos proxectos. - Definir os criterios de admisión dos alumnos, establecendo o número de créditos e materias complementarias a cursar en cada caso. - Proposición nominal do profesorado da USC que impartirá cada unha das materias. - Proposición dos profesionais externos que colaboren no ensino dentro deste Máster. - Establecer, co beneplácito previo da Universidade, acordos de colaboración con outras institucións, organismos públicos e privados e empresas para o desenvolvemento do Máster. - Nomear o coordinador/director do Programa de Doutoramento. RESPONSABILIDADES As que se deriven das funcións anteriormente mencionadas. COORDINADOR: DNI: 32774776Y

NOME: MARÍA DEL CARMEN ESPIDO BELLO

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FACULTADE DE CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS S/N, 15782 SANTIAGO DE COMPOSTELA C.P.: 15782

LOCALIDADE: SANTIAGO DE COMPOSTELA

PROVINCIA: A CORUÑA

TFNO. 1:981563100 EXT. 11564 TFNO. 2:981563100 EXT 11581 CORREO ELECTRÓNICO:[email protected]

OUTROS MEMBROS3: DNI: 35988567F

NOME: XOÁN CARMONA BADÍA

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FACULTADE DE CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS S/N, 15782 SANTIAGO DE COMPOSTELA

2 Caso de se marcar “Comisión específica para xestionar o programa” é necesario seguir cubrindo a táboa (T-AX-02).

3 Amplíese tantas celas como foren necesarias.



C.P.: 15782



TFNO. 1:981563100 EXT. 11582 TFNO. 2:981563100 EXT. 11581 CORREO ELECTRÓNICO:[email protected]

DNI: 34967274Y

NOME: MELCHOR FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: INSTITUTO DE ESTUDIOS E DESENVOLVEMENTO DE GALICIA (IDEGA) ENDEREZO: VIVENDAS DOS CATEDRÁTICOS, AVDA. DAS CIENCIAS S/N, CAMPUS SUR, 15782 SANTIAGO DE COMPOSTELA C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11551 TFNO. 2:981563100 EXT. 11537 CORREO ELECTRÓNICO:[email protected]

DNI: 32615099H

NOME: JUAN ARES FERNÁNDEZ

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA, FAC. DE CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS S/N, 15782 SANTIAGO C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT 11533

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11537

CORREO ELECTRÓNICO: [email protected]

DNI: 10051125X

NOME: XOSÉ ANTÓN RODRÍGUEZ GONZÁLEZ

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA CUANTITATIVA ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA CUANTITATIVA, FACULTADE DE CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS S/N, 15782 SANTIAGO DE COMPOSTELA C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11529

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11643




1.- ASPECTOS XERAIS DO PROGRAMA DE POSGRAO: TÍTULOS QUE O INTEGRAN

DOC. 4: T-AX-03

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 1.4.- TÍTULOS PROPOSTOS QUE SE INTEGRAN NO PROGRAMA4

DENOMINACIÓN DO TÍTULO ESPECIALIDADES Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

1) DESENVOLVEMENTO REXIONAL 2) INTEGRACIÓN ECONÓMICA

Doutor pola/s Universidade/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA




1.- ASPECTOS XERAIS DO PROGRAMA DE POSGRAO: TÍTULOS DE MÁSTER5 DOC. 6: T-AX-04a

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 1.4.1.- DENOMINACIÓN DO TÍTULO DE MASTER DENOMINACIÓN ESPECIALIDADE ANO DE INICIO Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

1) DESENVOLVEMENTO REXIONAL 2) INTEGRACIÓN ECONÓMICA

2007-2008

UNIVERSIDADE/S PARTICIPANTE/S

UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA UNIVERSIDADE COORDINADORA

UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA TITULACIÓN HOMOLOGABLE/DIRECTRICES PROPIAS (BOE de referencia)

1.4.2.- INSTITUCIÓN QUE TRAMITA O TÍTULO (no caso de interuniversitarios, xúntase o DOC. 5) UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA

1.4.3.- ORIENTACIÓN OU ENFOQUE ACADÉMICO PROFESIONAL INVESTIGADOR

1.4.4. CAMPO/S CIENTÍFICO/S CIENCIAS SOCIAIS E XURÍDICAS HUMANIDADES ESTUDOS TÉCNICOS

CIENCIAS DA SAÚDE CIENCIAS EXPERIMENTAIS

1.4.5.- ÁMBITO TEMÁTICO ESPECIALIZADO MULTIDISCIPLINAR

1.4.6. -NÚMERO DE CRÉDITOS 60 90 120

1.4.7.- PERIODICIDADE DA OFERTA ANUAL BIANUAL

1.4.8.- NÚMERO DE PRAZAS QUE SE VAN OFERTAR. NÚMERO MÍNIMO DE ALUMNOS PARA A SÚA IMPARTICIÓN

PLAZAS QUE SE VAN OFERTAR 30 Nº DE ALUMNOS MÍNIMO PARA SU IMPARTICIÓN 10

1.4.9.- RÉXIME DE ESTUDOS TEMPO COMPLETO TEMPO PARCIAL

1.4.10.- MODALIDADE DE IMPARTICIÓN PRESENCIAL VIRTUAL MIXTO

1.4.11.- LUGAR DE IMPARTICIÓN

FACULTADE/ESCOLA/CENTRO, ETC.: FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS

UNIVERSIDADE:SANTIAGO DE COMPOSTELA

1.4.12.- PERÍODO LECTIVO ANUAL CUADRIMESTRAL VARIABLES SEGUNDO MÓDULO/S E/OU MATERIA/S

1.4.13.-NÚMERO MÍNIMO DE CRÉDITOS N.º MÍNIMO DE CRÉDITOS DE MATRICULA POR CURSO ACADÉMICO

5 Se for necesario, cubrir unha táboa por cada título.



1.- ASPECTOS XERAIS DO PROGRAMA DE POSGRAO: TÍTULO DE DOUTOR

DOC. 7: T-AX-04b

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 1.4.1.- TÍTULO DE DOUTOR ANO DE INICIO

Universidade/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA 2007-2008 CAMPOS CIENTÍFICOS CIENCIAS SOCIAIS E XURÍDICAS

HUMANIDADES

ESTUDOS TÉCNICOS

CIENCIAS DA SAÚDE CIENCIAS EXPERIMENTAIS

TIPO UNICO

INTERUNIVERSITARIO

INTERCOMUNITARIO INTERUNIVERSITARIO CON UNIVERSIDADES ESTRANXEIRAS

NÚMERO DE PRAZAS QUE SE VAN OFERTAR. NÚMERO MÍNIMO DE ALUMNOS PARA A SÚA IMPARTICIÓN PRAZAS QUE SE OFERTAN 30 NÚMERO MÍNIMO DE ALUMNOS PARA A SÚA IMPARTICIÓN 10

ORGANIZACIÓN ACADÉMICA Universidade/s Institucións participantes no título Data de aprobación IDEGA (COMISÍÓN PERMANENTE) 9 DE OUTUBRO DE 2006 DEPART. DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA 28 DE SETEMBRO DE 2006 DEPART. DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS 11 DE OUTUBRO DE 2006 DEPART. DE ECONOMÍA CUANTITATIVA 29 DE SETEMBRO DE 2006 COORDINADOR E RESPONSABLE ACADÉMICO DE CADA UNIVERSIDADE PARTICIPANTE DNI:32774776Y NOME:MARÍA DEL CARMEN ESPIDO BELLO CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO:DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FAC. CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS ENDEREZO:DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECÓNÓMICAS, FAC. CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS S/N, 15782 SANTIAGO DE COMPOSTELA C.P.:15782 LOCALIDADE:SANTIAGO PROVINCIA:A CORUÑA TFNO. 1:981563100 EXT. 11564

TFNO. 2:981563100 EXT. 11581 CORREO ELECTRÓNICO:[email protected]

RESPONSABLES NAS UNIVERSIDADES PARTICIPANTES NO TÍTULO6 DNI: NOME: CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: ENDEREZO: C.P.: LOCALIDADE: PROVINCIA: TFNO. 1: TFNO. 2: CORREO ELECTRÓNICO: DNI: NOME: CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: ENDEREZO: C.P.: LOCALIDADE: PROVINCIA: TFNO. 1: TFNO. 2: CORREO ELECTRÓNICO:


DNI: NOME: CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: ENDEREZO: C.P.: LOCALIDADE: PROVINCIA: TFNO. 1: TFNO. 2: CORREO ELECTRÓNICO: ESTRUTURA (cursos, seminarios ou outras actividades formativas previstas no seu caso)



2. XUSTIFICACIÓN DO PROGRAMA

2.1. Referentes académicos.

2.1.1. Obxectivos xerais do programa en función das competencias xenéricas e específicas conforme aos perfís académico, investigador e profesional

(xúntese o DOC. 8)

O programa do Máster en Desenvolvemento Rexional e Integración Económica ten como obxectivo proporcionar aos alumnos as ferramentas e métodos propios da economía moderna, así como os coñecementos para a aplicación dos mesmos á análise dos problemas económicos. O programa facilitará aos alumnos unha sólida formación en varias áreas de especialización a partir dun corpo central de coñecementos básicos que se imparten no primeiro ano e que son a base para unha especialización cun marcado carácter multidisciplinar que se desenvolve no segundo ano do Máster. Con esta finalidade, os cursos que compoñen o programa están dirixidos a estudar os diferentes aspectos da integración e do desenvolvemento económico tanto desde unha perspectiva política e institucional como desde un punto de vista económico e social, prestando especial atención tanto ao papel xogado polas distintas Institucións (nacionais e internacionais) en ambos procesos como ás consecuencias sociais dos mesmos: desigualdade no reparto de custos e beneficios, distribución da riqueza, etc. Este Máster ten unha dobre orientación: académico-profesional e investigadora. Os alumnos poderán optar ben por unha formación que os capacite para desempeñar unha labor profesional (onde ademais dos coñecementos teóricos se pretende que adquiran a experiencia necesaria para desenvolver as súas habilidades como economistas, tanto no sector público como no privado) ou ben por unha formación na que prime o carácter investigador e que os prepare para realizar as súas teses de doutoramento e, no seu caso, para converterse en futuros investigadores. En definitiva, o que se pretende é formar especialistas de alto nivel, que estean capacitados tanto para o desenvolvemento de actividades profesionais complexas como para iniciar unha carreira investigadora, ao dotalos de ferramentas metodolóxicas que lles permitan, no caso de que así o desexen, orientarse cara a investigación. Estes obxectivos formativos de tipo xeral pódense concretar un pouco máis a partir das competencias xenéricas e específicas que pasamos a citar: + COMPETENCIAS XENÉRICAS: - Amplo coñecemento sobre a teoría e práctica das relacións económicas internacionais e da organización e o funcionamento dos organismos internacionais de cooperación económica e integración rexional. - Aplicación de técnicas cuantitativas a problemas claves de desenvolvemento económico tanto a nivel rexional como internacional. - Capacidade de análise, organización e planificación. - Aptitude para traballar en equipos interdisciplinares. - Búsqueda, selección e utilización adecuada de información relevante para a elaboración de informes, documentos de traballo, propostas de programas e liñas de actuación nas institucións nas que traballen os alumnos que obteñan o Máster. - Capacidade para resolver conflictos e para traballar en entornos de presión. - Adquisición de habilidades negociadoras e diplomáticas para corrixir actuacións e/ou políticas erróneas. - Dotar aos alumnos de ferramentas metodolóxicas e de habilidades para a investigación.



+ COMPETENCIAS ESPECÍFICAS: En relación co obxectivo citado de acadar a formación de profesionais de alto nivel, o Máster proposto deberá lograr que os alumnos que o superen obteñan competencias específicas para: - A realización de tarefas de consultoría nos principais temas tratados no Máster, tanto na liña de especialización de relacións económicas internacionais e integración económica como na de desenvolvemento local e rexional. - O deseño de estratexias para que as empresas ou institucións nas que traballen os futuros profesionais se poidan adaptar ás condicións de integración económica rexional e global. - A asesoría en equipos de negociación de procesos de integración económica rexionais. - O asesoramento a empresas sobre comercio, mercados e investimento externo. - A tramitación de solicitudes de axuda ao desenvolvemento e a xestión das mesmas. - A asesoría a empresas e outras institucións en temas financeiros, de tipos de cambio, seguros, etc. - O diseño de instrumentos de mellora da produtividade e a competitividade. - O diseño de políticas de crecemento sostible a longo prazo. - A implementación de políticas que favorezan a redución da desigualdade. - A intervención en asuntos empresariais e laborais. - A orientación e guía dos procesos de innovación. - O establecemento de obxectivos de desenvolvemento local en axencias. Aqueles alumnos do Máster que opten por seguir unha carreira investigadora ou docente-investigadora deberían obter as seguintes competencias específicas: - Adquirir e manexar con soltura diversas metodoloxías de investigación. - Estar capacitados para valorar críticamente as diferentes posicións metodolóxicas e para aplicar aquelas que consideren máis acaídas a cada investigación concreta. - Contar con habilidade para a búsqueda, selección, valoración crítica e uso de fontes, tanto cualitativas como cuantitativas. - Demostrar capacidade de traballo, regularidade no mesmo e disciplina. - Adquirir hábitos para a redacción e a elaboración de documentos de traballo, artigos, monografías, comunicacións e ponencias a congresos e reunións científicas, etc. - Mellorar as habilidades comunicativas. - Aprender a aceptar as críticas, entendéndoas como elemento esencial para a mellora do traballo investigador. Paralelamente será tamén importante aprender a realizar críticas construtivas ao traballo doutros investigadores.

2.1.2. Adecuación aos obxectivos estratéxicos da universidade (xúntese o DOC. 9)

O Máster en Desenvolvemento Rexional e Integración Económica asume en termos globais o conxunto de obxectivos estratéxicos básicos de docencia e investigación da Universidade de Santiago de Compostela. Non obstante, existen unha serie de obxectivos específicos e liñas de actuación concreta máis íntimamente vinculados ao Máster que pasamos a enumerar. OBXECTIVOS DOCENTES BÁSICOS Polo que respecta á docencia destacamos os seguintes obxectivos básicos do Máster coincidentes cos obxectivos estratéxicos da nosa universidade:



OBXECTIVO 1. Adecuación da oferta académica do Master ás condicións da demanda social. A oferta de cursos do Máster, centrada no desenvolvemento económico e na integración dende un prisma institucional, político e socioeconómico está ao servizo da necesidade social de formar especialistas en temas de integración e políticas comunitarias, economía exterior, cooperación internacional e desenvolvemento. Ademáis, o propio plan de estudios do Máster oferta un módulo práctico que incorpora seminarios, experiencias prácticas e estudos particulares de casos. OBXECTIVO 2. Potenciar os estudos de posgrao. A destacar, por unha banda, a relevancia da oferta do Máster en Desenvolvemento Rexional e Integración Económica no contexto de construción dun espazo europeo de ensino superior. Este Máster fomentará a mobilidade dos estudantes, posiblemente algúns deles futuros traballadores da Unión Europea, e promoverá a cooperación internacional na educación en materia de calidade, desenvolvendo criterios e metodoloxías homologables, como sucede no caso doutros Másters Europeos similares vixentes na actualidade. E, por outra banda, a oferta do Master contribuirá ao incremento da demanda de persoal especializado no ámbito académico-profesional e investigador que desenvolva o seu traballo no sector empresarial, un dos obxectivos estratéxicos básicos da Universidade de Santiago de Compostela. OBXECTIVO 6. Establecer un campus virtual da USC. Aínda que o uso das Tecnoloxías da Información e da Comunicación (TIC) na docencia estase a implementar nas distintas titulacións vixentes na actualidade, as materias ofertadas no Máster incluirán nas súas actividades o uso da e-aula e das ferramentas da WEBCT da universidade. OBXECTIVO 7. Establecer e perfeccionar unha carta integrada de servizos de apoio docente para os estudos na USC. O Máster proposto empregará intensamente os seus recursos humanos en ofertar servizos docentes de calidade que impulsen a titorización individualizada, presencial e virtual, e os traballos en grupo para que os alumnos acaden as competencias xenéricas e específicas sinaladas no apartado 2.1.1. OBXECTIVO 9. Cooperar na progresiva internacionalización da docencia universitaria fomentando a proxección de Galicia nese contorno. O Máster terá un papel activo na proxección da USC e da rexión galega no exterior a través da xestión de diferentes experiencias que se levarán a cabo no módulo práctico en relación a: xestión de proxectos europeos, convenios con universidades, empresas e axencias de desenvolvemento. OBXECTIVOS DE INVESTIGACIÓN Polo que se refire á investigación compre resaltar os seguintes obxectivos e competencias formativas do Máster que impulsan o cumprimento dos obxectivos estratéxicos da Universidade de Santiago de Compostela:



OBXECTIVOS 13 e 14. Promover e dinamizar a aparición de novos grupos de investigación e consolidar os existentes. Atendendo á orientación investigadora do Máster, un dos obxectivos principais do mesmo, coincidente coa estratexia de promoción da investigación na USC, é a formación de futuros doutores que desenvolverán tarefas investigadoras dentro e fóra da universidade, tanto individualmente como en grupos de investigación novos que xurdan en relación a temas de desenvolvemento económico e integración. Outro obxectivo de extrema relevancia, relacionado co primeiro, é a consolidación destes novos grupos de investigación. Os anteriores obxectivos poderán acadarse sempre que os grupos de investigación existentes que participan na docencia impartida no Máster manteñan os niveis de competitividade actual. OBXECTIVO 18. Establecer unha acaída política de alianzas. Co fin de que a investigación efectuada dende a institución universitaria sirva ao desenvolvemento económico e social de Galicia, o Máster propón compromisos de colaboración con distintas institucións públicas e privadas das que se adxunta a documentación pertinente. (De momento, compromisos de colaboración). OBXECTIVO 19. Promover a calidade da investigación da USC. O Máster proposto contribue a promover a calidade investigadora da universidade en dous frentes: Por unha banda, incrementando a produción científica da nosa universidade. Neste sentido, como queda ampliamente documentado no apartado 2.1.7 desta proposta (documentos 13 e 14), os grupos de investigación que participan na docencia do programa aportan unha fructífera produción científica así como unha longa e recoñecida traxectoria investigadora. Contribue, por outra banda, formando a futuros investigadores que manteñan e acrecenten os pilares de coñecemento científico desta institución universitaria. Este obxectivo materialízase coa consecución das competencias xenéricas e específicas citadas no apartado 2.1.1.

2.1.3. Interese e relevancia académica-científica-profesional O Máster en Desenvolvemento Rexional e Integración Económica é promovido por diferentes institucións dentro da USC: os departamentos universitarios de Historia e Institucións Económicas, Fundamentos de Análise Económica, Economía Cuantitativa; e o Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia (IDEGA). Manifestaron tamén a vontade de colaborar no mesmo outros organismos externos de relevancia científica e económica: a Consellería de Medio Rural (Dirección Xeral de Desenvolvemento Rural), a Consellería de Innovación e Industria (Dirección Xeral de Turismo), a Fundación CEER-Galicia e Norte de Portugal, o Instituto Galego de Estatística, o Tribunal Galego da Competencia, e Acción Social-Fundación Caixa Galicia. (Adxúntanse coa documentación do POP cartas asinadas por representantes destas institucións nas que se recolle dito compromiso de colaboración no caso de que o POP sexa finalmente aprobado). Asi mesmo, varias empresas galegas mostraron interés por colaborar neste proxecto e, no caso de que se aprobe e comece a impartirse, asinar convenios, especialmente para a parte práctica do mesmo (neste caso o reducido prazo para a presentación destas propostas fai que non poidamos presentar polo de agora tales convenios, pero serán adxuntados no seu momento).



O conxunto de departamentos e institucións promotoras do Máster son conscientes da necesidade social de obter unha formación cada vez máis especializada e de que o proceso de globalización que vivimos actualmente creou unha nova conciencia sobre a necesidade de xestionar o desenvolvemento económico. Por esta razón, os órganos citados ofertan un posgrao diseñado para capacitar ao máximo nivel a novos profesionais e investigadores do desenvolvemento rexional e da integración económica que traballarán neste contexto da economía global. A relevancia académica do Máster garantízase non só porque vaia ser impartido por un cadro de profesores altamente cualificados, senón porque tamén participarán no mesmo profesionais de elevado prestixio que traballaron en importantes institucións económicas internacionais (Fondo Monetario Internacional) e nacionais (Ministerio de Economía). Con este respaldo profesional e académico-científico de calidade, o Máster dará resposta á demanda social de formación tanto na orientación investigadora e docente como na profesional, facilitando as saídas laborais dos estudiantes. En resumo, o Máster prepara aos estudantes que queiran levar a termo unha labor profesional en empresas ou institucións públicas e/ou privadas relacionadas co desenvolvemento e as relacións internacionais. Neste sentido as competencias profesionais do Máster son demandadas en numerosos e diversos ámbitos de traballo: - Institucións públicas vinculadas á economía exterior e/ou a cooperación internacional. - Organismos económicos internacionais. - ONGs de desenvolvemento. - Institucións de comercio externo. - Organismos de financiamento internacional e axuda ao desenvolvemento. - Institutos de Estudios do Desenvolvemento - Empresas de consultoría en temas ambientais e de desenvolvemento sostible. Ademáis, o Máster dotará das competencias investigadoras a aqueles estudantes que desexen realizar estudios de Doutoramento e que queiran centrarse, así, no ámbito do traballo académico, docente e investigador. Neste sentido, fomentarase a realización de teses de doutoramento no seo dos Grupos de Investigación e/ou dos Proxectos de Investigación competitivos do programa.

2.1.4. Equivalencia no contexto internacional (xúntese o DOC. 10)

Este programa de Máster ten unha forte presencia internacional e tamén existen xa precedentes nacionais do mesmo. De feito, un conxunto relevante de institucións públicas -universidades, institutos e centros de estudios de desenvolvemento- levan a cabo programas similares ao proposto. Esto demostra que o Máster oferta unha formación especializada que é valorada pola sociedade, e coa que os alumnos acadarán uns perfís profesionais e investigadores que encaixan coa demanda no mercado laboral. A continuación presentamos algúns exemplos de Másters nacionais e estranxeiros que sirven de referente ao Máster de Desenvolvemento Rexional e Integración Económica. MASTERS INTERNACIONAIS



MASTER: EUROPEAN ECONOMIC INTEGRATION Este programa de Master naceu no ano 1997. Está organizado pola universidade de Sussex. É de carácter anual e comprende catro materias obrigatorias de economía distribuidas en dous semestres (Development Economics, International Economics, Economic Analysis, Quantitative Methods). MASTER ON DEVELOPMENT STUDIES Impártese dende a London School of Economics. A súa duración é bianual. Ten catro cursos obrigatorios (Development: Theory; History and Policy; Philosophical and Methodological Issues in Development Research; Foundations of Social Research) máis un traballo. As demáis materias son optativas impartidas por distintos departamentos: Economía, Historia Económica, Dereito, Demografía, etc. e polo Instituto de Estudios de Desenvolvemento. MASTER OF SCIENCE IN INTERNATIONAL ECONOMIC STUDIES Está organizado pola universidade de Maastricht. É de carácter anual e ten un enfoque multidisciplinar con diferentes especialidades (Public Economics, Behavioral Economics, International Competition Policy, European Economic Policy, Social Economics). Os cursos do segundo semestre complétanse cunha Master Thesis. MASTER PROFESSIONNEL "DÉVELOPPEMENT ÉCONOMIQUE ET ANALYSE DE PROJET" Está organizado polo Centre d’Etudes et de Recherches sur le Développement International. É un master de sesenta créditos. A orientación é profesional e comporta seis materias obligatorias e catro opcionais a escoller entre nove. Algunhas das materias aseméllanse ás do Master aquí proposto: “Téchniques quantitatives”, “Séminaires de méthodes", “Commerce extérieur et développement”. O obxectivo primordial do mesmo é a aplicación dos modernos instrumentos de análise económica aos problemas de desenvolvemento. PROJECT MANAGEMENT, INTERNATIONAL DEVELOPMENT, ECONOMICS Este Máster, impartido polo “Bradford Centre for International Development” da Universidade de Bradford, oferta un programa multidisciplinar en desenvolvemento e política económica que forma aos estudiantes para traballar en distintas institucións rexionais e internacionais relacionadas co crecemento económico e a redución da pobreza. O Máster comprende cursos obligatorios, optativos e unha tese de Máster. MASTERS NACIONAIS MÁSTER INTERNACIONALIZACIÓN ECONÓMICA: INTEGRACIÓN Y COMERCIO INTERNACIONAL Este Máster é organizado polo Instituto de Economía Internacional das Universidades de Valencia e Jaume I de Castellón. Pretende formar especialistas capaces de analizar os complexos procesos de integración económica, as implicacións da política comercial, e o papel das institucións. Interveñen no mesmo varios departamentos de Economía e Empresa. Está dirixido aos estudiantes das licenciaturas e diplomaturas de Economía, Empresa e Dereito. Ofértanse no mesmo dúas especialidades: Técnico en Comercio Internacional e Especialista en Integración Económica. Conta con seis materias comúns e doce para cada unha das especialidades. MÁSTER EN DESARROLLO ECONÓMICO O Máster organízase dende o “Instituto Laureano Figuerola” da Universidade Carlos III de Madrid. O programa está diseñado para capacitar ao máximo nivel aos novos profesionais do desenvolvemento. O Máster é de un ano de duración, cunha carga docente de 500 horas lectivas distribuidas en trimestres. O primeiro trimestre é común para tódolos participantes e componse duns cursos preparatorios de homoxeneización de coñecementos e catro cursos obrigatorios. No



segundo trimestre os estudiantes elixen unha das dúas especialización ofertadas: Estudios Macroeconómicos do Desenvolvemento (opción A) e Xestión Microeconómica do Desenvolvemento (opción B) cos seus correspondentes cursos. O terceiro trimestre está dedicado aos talleres especializados e á elaboración dunha Tesina. MÁSTER: INTEGRACIÓN ECONÓMICA INTERNACIONAL Y UNIÓN EUROPEA É un master on line de sesenta créditos organizado pola Universidade Internacional de Andalucía. O obxectivo xeral deste Máster é proporcionar ao alumno os coñecementos específicos relacionados co ámbito da Integración Económica Internacional. Baixo esta perspectiva, o máster presta unha atención preferente aos problemas económicos sen desatender os aspectos xurídicos, tecnolóxicos, ambientais e sociais.

2.1.5. Adecuación do título ao nivel formativo do posgrao

Os obxectivos xerais do programa formativo do Máster, de acordo co Espacio Europeo de Educación Superior (EEES), adecúanse aos descritores de Dublín, que enuncian as expectativas xenéricas respecto aos logros que os alumnos deben acadar, segundo as súas cualificacións. Seguindo estes descritores, pasamos a enumerar os logros e habilidades que os alumnos do Máster en Desenvolvemento Rexional e Integración Económica deberán demostrar ao finalizar o mesmo: 1) Que posúen os coñecementos suficientes das áreas de estudio que abarca o Máster (economía moderna, técnicas cuantitativas, desenvolvemento, comercio internacional, finanzas, institucións, etc.) e que os mesmos lles aportan unha sólida base de pensamento e capacidade de actuación tanto en contextos de investigación como profesionais. 2) Que saben aplicar os coñecementos adquiridos e que son capaces de resolver problemas en contornos relacionados coa área de estudio, é dicir: solventar problemas claves de desenvolvemento económico rexional e internacional; asesorar ás empresas e outras institucións en asuntos de comercio, investimento, temas financeiros; ou diseñar proxectos de desenvolvemento. 3) Que son capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuizos e valoracións críticas a partir dunha información limitada. E, ao mesmo tempo, que desenvolven a súa capacidade para recibiren críticas do seu traballo e melloralo. Todo esto serviralles no seu futuro laboral tanto se traballan para unha empresa ou organismo institucional como se se adican á investigación. 4) Que teñen habilidades comunicativas, capacidade de argumentación e discusión, capacidade de transmisión do coñecemento adquirido tanto a audiencias especializadas en temas de integración económica e desenvolvemento (organismos internacionais, empresas, equipos de investigación, reunións científicas) como a un público menos especializado (asesoría de empresas). 5) Que posúen as habilidades de aprendizaxe coas que continuar estudando dun modo autónomo tanto no caso de que sigan unha orientación profesional (elaboración de informes, proxectos, labores de consultoría, etc) como no caso de que sigan unha orientación investigadora (realización de teses de doutoramento).



2.1.6. Coherencia con outros títulos existentes (antigos títulos propios e/ou programas de doutoramento, oferta de prazas, matrícula, graduados, mencións de calidade, etc.)

(xúntese o DOC. 11 e o DOC. 12) Este POP en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA oferta tan só 30 prazas e está dirixido principalmente a alumnos que estean cursando estudos de Economía, Administración e Dirección de Empresas, Dereito, Xornalismo, Ciencias Políticas, Relacións Laborais, Xeografía, Historia, Enxeñerías Técnicas e Enxeñerías Superiores. Na táboa incluída no documento adxunto nº 11 (que non incorporamos aquí por problemas de formato desta aplicación), móstrase a matrícula rexistrada nesas titulacións en centros da USC durante os dous últimos cursos académicos, así como o número de egresados. Só de centros da USC e das titulacións indicadas, saíron egresados nos cursos 2004-2005 e 2005-2006 perto de 2000 diplomados e licenciados. Pero ademáis, este POP nace a partir da experiencia previa dos Departamentos e Instituto de Investigación participantes nos Programas de Doutoramento seguintes: “Economía”, “Integración Económica, Desenvolvemento e Medioambiente” e “Economía Aplicada”, así como na organización de varios masters, redes temáticas de docencia, etc. Nos programas citados matriculáronse ao longo dos últimos anos non só graduados procedentes da USC e doutras universidades de Galicia, senón tamén procedentes doutras universidades, fundamentalmente portuguesas e latinoamericanas. Algúns destes alumnos defenderon xa teses de doutoramento na USC. Así pois, a experiencia previa acumulada e a posibilidade que ofrece este POP en Desenvolvemento Rexional e Integración Económica de especializarse en Economía Internacional e Integración serán, con toda probabilidade, elementos que permitan cubrir sen problema as prazas ofertadas. Á vista das cifras parece claro que este POP contará cunha demanda que previsiblemente converterá o número de prazas ofertadas en insuficiente. Por outra parte, este POP non extingue, de momento, ningún programa de doutoramento. Non obstante, está previsto que, unha vez que se clarifique por parte das Autoridades Educativas (Ministerio de Educación, Xunta de Galicia, USC) como se vai articular o proceso de extinción dos programas de doutoramento actualmente vixentes, e unha vez que se establezan normas claras para a implantación dos novos, algúns dos programas de doutoramento nos que actualmente participan os Departamentos e Instituto de Investigación que propoñen este POP, ditos programas pasen a incluirse no Doutoramento que se integra neste POP.

2.1.7. Grupos de investigación asociados (proxectos no último trienio, convenios, publicacións, teses, etc.) e, se for o caso, recoñecemento da calidade destes

(xúntese o DOC. 13 e o DOC. 14) Dado que se tratan de documentos bastantes longos, véxanse os documentos anexos 13 e 14.

2.1.8. Situación da I+D+i do sector profesional O Consejo de Ministros, na súa reunión de 7 de novembro de 2003, aprobou o Plan Nacional de I+D+I 2004-2007, que constitúe o eixe estratéxico da política española de I+D+I para o seu



período de aplicación. O Volume I (Obxectivos e estrutura) de dito Plan presenta as Áreas Prioritarias. Dentro da área de Humanidades, Ciencias Sociais e Económicas, o Programa Nacional de Ciencias Sociais, Económicas e Xurídicas ten as seguintes prioridades temáticas: Institucións, desenvolvemento e sustentabilidade; cohesión social, económica e territorial; identidade persoal e colectiva; decisións públicas e privadas, contratos e organizacións e gobernanza; internacionalización das sociedades, das economías e dos sistemas políticos e xurídicos; cognición, cerebro, conduta e educación; competitividade e sustentabilidade dos sectores empresariais e eficiencia dos servizos de interese público. Pódese observar claramente a sinerxia existente entre o Programa de Posgrado que se propón (Desenvolvemento Rexional e Integración Económica) e o Plan Nacional de Investigación Científica, Desenvolvemento e Innovación Tecnolóxica (2004-2007). 2.2. Previsión da demanda. Xustifíquese coas análises correspondentes a demanda previsible.

2.2.1. Datos de estudos específicos de análises e previsión da demanda académica, social e/ou profesional:

- Volume de egresados en titulacións previas: VOLUME DE MATRICULADOS E EGRESADOS EN TITULACIÓNS PREVIAS EN CENTROS DA USC: TITULACIÓN CURSO MATRICULADOS EGRESADOS Economía 2005-06 1049 2004-05 1130 163 ADE 2005-06 2269 2004-05 2217 397 Xornalismo 2005-06 518 2004-05 514 72 CC. Políticas 2005-06 791 2004-05 852 145 Rel. Laborais 2005-06 1031 2004-05 1089 210 Xeografía 2005-06 118 2004-05 136 22 Historia 2005-06 600 2004-05 600 61 Dereito 2005-06 2094 2004-05 2287 253 E.T.Agrícola 2004-05 1081 132 E.T. Forestal 2004-05 894 103



E.T. Industrial 2004-05 527 78 E. Agrónoma 2004-05 350 67 E. Montes 2004-05 441 70 Á vista das cifras, e tendo en conta que se recollen só as de centros da USC e que nos programas de posgrao e doutoramento nos que participaron os Departamentos e Instituto promotores deste Máster se contou xa en anos anteriores con alumnos procedentes doutras universidades galegas e do exterior, é previsible que este POP conte cunha demanda que poida chegar a desbordar o número de prazas ofertadas.

- Previsión de captación doutros contornos: Tal e como xa indicamos anteriormente no documento 11, este POP ten orixe na experiencia previa dos Departamentos e Instituto de Investigación participantes nos Programas de Doutoramento seguintes: “Economía”, “Integración Económica, Desenvolvemento e Medioambiente” e “Economía Aplicada”. Ademáis dos doutoramentos indicados, tanto os Departamentos e Instituto de investigación participantes como os membros doutros grupos de investigación que se integran como docentes neste POP contan con experiencia na organización de varios masters, redes temáticas de docencia, etc. Nos programas citados matriculáronse ao longo dos últimos anos non só graduados procedentes da USC e doutras universidades de Galicia, senón tamén de universidades foráneas, fundamentalmente portuguesas e latinoamericanas. Algúns destes alumnos defenderon xa teses de doutoramento na USC. Cremos, por tanto, que este novo POP que se propón resultará atractivo para graduados procedentes de varias universidades.

2.2.2. Análise do potencial da universidade e dos seus colaboradores para responder á demanda A universidade e os seus colaboradores cubrirán sen problema a potencial demanda de graduados que desexen realizar este posgrao debido ás seguintes razóns: En primeiro lugar, a que o extenso historial científico-técnico dos diferentes grupos de investigación -documentado no apartado 2.1.7- demostra sobradamente a capacidade de oferta dunha docencia de calidade no Máster proposto. En segundo lugar, ao establecemento de compromisos de colaboración coas seguintes entidades públicas: - Consellería de Medio Rural. Dirección Xeral de Desenvolvemento Rural. - Consellería de Innovación e Industria. Dirección Xeral de Turismo. - Fundación CEER-Galicia Norte de Portugal. - Instituto Galego de Estadística. - Tribunal Galego de Defensa da Competencia. - Acción Social-Fundación Caixa Galicia.



Debido, en terceiro lugar, a que os grupos de investigación participantes estableceron no pasado e manteñen no presente relacións con distintas institucións que están relacionadas cos contidos que se impartirán no Máster. Algunhas destas institucións son: - O Instituto de Estudios Fiscales. - A Fundación Caixa Galicia. - A Fundación Pedro Barrié de la Maza. - O Consorcio Zona Franca de Vigo. - O Centro Tecnológico do Mar (Fundación Cetmar). - A Asociación Nacional de Fabricantes de Conservas e Mariscos (ANFACO). - A Aston Business School. - O Center for the History of Business, Technology and Society. E debido, por último, a que os investigadores e profesores que impartirán a docencia no Máster participan en redes temáticas, como por exemplo: - Gender and Well-being: Work, Family and Public Policies.

Todo o anterior xustifica que a universidade e, máis concretamente, os grupos de investigación que participan na proposta deste Máster, dispoñen dos recursos humanos axeitados e do suficiente soporte académico e profesional para cumplimentar a demanda deste curso de posgrao.

2.3. Estrutura curricular do programa

2.3.1. Coherencia do programa en función dos estudos que o integran (xúntese o DOC. 15) (especifíquese a coherencia interna en función dos obxectivos formativos xerais)

O programa nútrese, fundamentalmente, do estudo das áreas básicas na análise económica. Está perfectamente estruturado e non existen repeticións innecesarias nas materias, ao mesmo tempo que as disciplinas ofertadas cobren todo o que é necesario para que o alumno acabe cunha formación adecuada. O elevado grado de obrigatoriedade nos dous itinerarios previstos configura unha formación académica e profesional completa, avanzada e rigorosa, ao tempo que se permite un grao de especialización en función dos intereses concretos do alumno. Ademáis, potencia tanto o traballo individual do alumno como o traballo en equipo por medio da realización de exercicios de tipo académico e de investigación, e da presentación oral dos mesmos. A calidade do profesorado, con ampla experiencia docente e investigadora e/ou profesional, avala a formación de calidade recibida polo alumno. O Programa contará cun equipo multidisciplinar no que intervirán profesores de diferentes áreas de coñecemento (non só das directamente relacionadas cos estudos de grao en economía), así como de diferentes universidades españolas e estranxeiras, centros de investigación e empresas. Para a presenza de profesores visitantes, preténdese obter axudas do Ministerio de Educación e Ciencia así como da Xunta de Galicia. Doutra banda, a cualificación profesional dos técnicos de empresas veu sendo contrastada pola súa participación en programas de prácticas, cursos de expertos, cursos estacionales, etc.

2.3.2. Estrutura modular dos títulos integrados no programa e relación entre estes



Para alcanzar o perfil profesional proposto anteriormente, o alumno deberá superar 120 créditos ECTS, dos cales o 75% corresponden a módulos teórico-prácticos e o resto distribúese entre as prácticas en empresas, institucións e grupos de investigación e a realización dunha tesina de máster. Así, o plan de estudos organízase en tres módulos obrigatorios teórico-prácticos, dous módulos obrigatorios de especialidade teórico-prácticos (a elixir un), un modulo optativo, unha tesina de master e un practicum. O número de horas de cada un deles detállase no seguinte cadro: OBRIGATORIO DE MÁSTER MÓDULO 1: ECONOMÍA INTERNACIONAL 20 MÓDULO 2: DESENVOLVEMENTO ECONOMICO E HUMANO 20 MÓDULO 3: ECONOMETRÍA 10 OBRIGATORIO DE ESPECIALIDADE MÓDULO 4: DESENVOLVEMENTO REXIONAL 20 MÓDULO 5: INTEGRACIÓN ECONOMICA 20 OPTATIVO MÓDULO 6: OPTATIVO 18 OBRIGATORIO MÓDULO 7: PRACTICUM 20 OBRIGATORIO MÓDULO 8: TESINA 12 Os estudos de Máster dan en todos os casos opción a cursar estudos de Doctorado e á defensa dunha Tese de Doutoramento. Os Módulos Comúns e os Módulos Específicos foron estructurados cada un deles en cursos de 5 créditos ECTS, e adáptanse a unha estrutura temporal de carácter semestral. Os Módulos Específicos permiten aos alumnos optar por diferentes itinerarios curriculares para alcanzar o título de Máster, que se acompañará da mención correspondente ao itinerario cursado. Os alumnos que non conten coa preparación necesaria para o acceso directo ao Máster desenvolverán un “Módulo Preparatorio”, coordinado polo seu titor. Este módulo consiste en asignaturas impartidas no primeiro cuatrimestre complementado cun programa personalizado de estudo e traballo dirixido. Cada un dous módulos consta das seguintes asignaturas: MODULO 0: PREPARATORIO (15) • Economía e mercados • Matemáticas para a economía • Introdución aos Métodos Estatísticos para a Economía MODULOS OBRIGATORIOS DE MÁSTER MODULO 1: ECONOMÍA INTERNACIONAL (20) • Comercio internacional: evolución e tendencias recentes • Economías abertas: contexto e teorías • Historia monetaria e financeira • Estruturas de mercado: globalización e competencia. MODULO 2: DESENVOLVEMENTO ECONOMICO E HUMAN (20) • Crecemento e intercambio: conceptos, teorías e indicadores



• Tendencias demográficas e movementos de poboación • Institucións económicas, desenvolvemento e desigualdade • Mercado de traballo e relacións laborais MODULO 3: ECONOMETRÍA (10) • Econometría Aplicada (I) • Econometría Aplicada (II) MODULOS OBRIGATORIOS DE ESPECIALIDADE MODULO 4: DESENVOLVEMENTO REXIONAL (20) • Principios de análise rexional e urbana (5) • Métodos Estatísticos para a Economía (5) • Desenvolvemento local e rexional: modelos e experiencias históricas (5) • Desenvolvemento e sustentabilidade (5) MODULO 5: INTEGRACIÓN ECONOMICA (20) • Métodos Estatísticos para a Economía (5) • Teorías e modelos de integración económica e monetaria (5) • Historia, Economía e Institucións da Unión Europea (5) • Estratexias de desenvolvemento e integración internacional (5) MODULO OPTATIVO (OFÉRTANSE 10 MATERIAS DE 3 CRÉDITOS, PARA ESCOLLER 6) MODULO 6: OPTATIVO (18) • Desigualdades de renda e pobreza • Modelos econométricos rexionais e de integración económica. Unión Europea e América Latina • O factor empresarial no desenvolvemento económico • Avaliación de políticas Económicas • O desenvolvemento rural: innovación, actividade económica e espazo rural • Innovación, organización e emprego • Turismo e desenvolvemento sustentable • Os problemas do desenvolvemento en América Latina • Novas tecnoloxías e desenvolvemento rexional • Organización industrial e regulación económica ACTIVIDADES FORMATIVAS: MODULO 7: APLICACIÓN/PRACTICUM (20) • USO DE NOVAS TECNOLOXIAS E PAQUETES INFORMÁTICOS (5) • APLICACIÓNS INFORMÁTICAS EN ECONOMÍA E ANÁLISE DE FONTES (2) • PRACTICUM EN EMPRESAS, INSTITUCIONES OU GRUPOS DE INVESTIGACIÓN (8) • METODOLOXÍA DA INVESTIGACIÓN ECONÓMICA. PREPARACIÓN E PRESENTACIÓN DE INFORMES (5) MODULO 8: TRABALLO DE INVESTIGACIÓN OU APLICACIÓN (12) A tesiña de máster con 12 créditos ECTS consistirá na realización dun traballo tutelado



relacionado cos contidos impartidos durante o posgrao nos módulos obrigatorios e/ou optativos. Finalmente, as prácticas en empresas con 20 créditos ECTS de carga constitúen un complemento fundamental para a formación do alumno. Realizaranse no cuarto semestre unha vez finalizados os módulos obrigatorios. A articulación horizontal e vertical dos contidos do máster, ao longo de 4 semestres, queda recollida no seguinte cadro: DISTRIBUCIÓN DOS CRÉDITOS SEMESTRE/ANO 1/1 2/1 1/2 2/2 TOTAL MATERIAS ACTIVIDADES OBRIGATORIAS COMÚNS 30 30 10 12 82 MATERIAS ACTIVIDADES OBRIGATORIAS ESPECIALIDADE 20 20 MATERIAS ACTIVIDADES OPTATIVAS 18 18 TOTAL 30 30 30 30 120 MATERIAS PREPARATORIAS 15 15 No primeiro ano impártense os tres primeiros módulos de carácter obrigatorio. Neste curso introdúcese aos alumnos no funcionamento da economía internacional e nos principais problemas do desenvolvemento económico para poñelos en condicións de abordaren os contidos que se imparten posteriormente. No primeiro semestre do segundo ano impártense os módulos 4 e 5 de forma paralela no tempo. Estes módulos de carácter optativo permitirán ao alumno completar a súa formación no campo de especialización elixido: desenvolvemento rexional ou integración económica. No segundo semestre dese segundo ano complétase a súa formación teórico-practica cun conxunto de materias optativas que permitirán ao alumno profundizar nos contidos impartidos durante os semestres anteriores. A secuencia temporal das asignaturas segue unha programación lóxica que pretende que os alumnos vaian asimilando e afondando nos distintos contidos, sen que existan lagoas conceptuais que impidan a aprendizaxe global de cada materia. No segundo semestre do segundo ano realizarase a tesina de master, que se tutorizara durante este subperiodo. O programa de practicas desenvólvese ao longo dos catro semestres aínda que terá un maior peso nos dous últimos, cando os alumnos xa teñen a formación adecuada. Este programa de prácticas será público e aberto a todas as empresas e institucións que queiran participar, pero sempre estará condicionado ao cumprimento duns niveis de adecuación e formación relacionados co máster. RECORRIDO FORMATIVO PRIMEIRO ANO: MÓDULOS 1, 2 e 3 MÁIS 10 CRÉDITOS MODULO 7. SEGUNDO ANO: MÓDULO 4 ou 5, SEIS MATERIAS DO MÓDULO 6, 10 CRÉDITOS MODULO 7 e MODULO 8.



MÓDULOS COMUN MASTER (82 CRÉDITOS): MÓDULOS 1, 2, 3, 7 e 8. MÓDULOS ESPECIALIDADE (20 CRÉDITOS): MÓDULO 4 OU 5, MÁIS PARTE MÓDULO 7. MÓDULO OPTATIVO (18 CRÉDITOS / OFÉRTANSE 30): SEIS MATERIAS MÓDULO 6.

2.3.3. No caso de estudos de doutoramento. Formato do doutoramento:

� Criterios de admisión e elección de doutorandos � Liñas específicas de investigación � Criterios para a dirección de teses e traballos � No seu caso, seminarios, cursos metodolóxicos e outras actividades formativas

preparatorias para a actividade investigadora (xúntese o DOC. 17) CRITERIOS DE ADMISIÓN DOUTORAMENTO, LIÑAS INVESTIGACIÓN, CRITERIOS DIRECCIÓN DE TESES No que atinxe aos apartados deste epígrafe a USC, única que participa neste Programa, non desenvolveu unha normativa específica que amplíe a normativa ministerial, agás algúns elementos incluídos no seu Regulamento do Posgrao actualmente vixente. CRITERIOS DE ADMISIÓN E ELECCIÓN DE DOUTORANDOS No articulo 10 do Regulamento de Posgrao da USC especifícase que son admisibles para cursar o doutoramento todo estudante que: “..unha vez superados un mínimo de 60 créditos en programas oficiais de posgrao ou cando se atope en posesión do título oficial de Máster (….) sempre que teña superado un mínimo de 300 créditos no conxunto dos seus estudos universitarios de grao e posgrao.". Tamén poderán acceder ao doutoramento, nas mesmas condicións, os alumnos estranxeiros con estudos estruturados conforme ao sistema establecido no espazo europeo de educación superior. Poderán asimesmo acceder a esta etapa aqueles estudantes dos países que determine a Universidade, sempre que estean en posesión de títulos de posgrao ou diplomas equivalentes ao DEA e sempre que lle dean acceso ao doutoramento no seu país de procedencia. Os demáis estudantes estranxeiros someteranse aos procesos de homologación ou equivalencia que determine a Universidade”. De entre os alumnos admisibles realizarase a selección en función dos seguintes criterios: - Expediente académico e Curriculum Vitae (incluíndo como mínimo a referencia á experiencia profesional e ao coñecemento de idiomas extranxeiros). - Entrevista persoal co Coordenador do programa. - Ter cursado o máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA será considerado como un mérito relevante pola estreita relación que éste mantén coas liñas de investigación ofrecidas para o doutoramento. LIÑAS ESPECÍFICAS DE INVESTIGACIÓN



Economía Internacional.- Integración Económica.- Economía Laboral e Mercados de Traballo.- Economía Rexional e Sectorial,- Economía Industrial e Regulación da Competencia.- Economía Ambiental e estudios de Medio Ambiente.- Economía dos Recursos Naturais e da Enerxía.- Economía Monetaria e Financeira.- Capital Humano.- Ordenación doTerritorio e Planificación Urbana e Rexional.- Crecemento e Desenvolvemento Económico.- Desenvolvemento Rexional e Local.- Demografía e Movementos de Poboación.- Desigualdade e Pobreza.- Historia Económica e Empresarial.- Patrimonio Marítimo e Industrial.- Pensamento Económico.- Novas Tecnoloxías- Estudios de Converxencia.- Modelos Econométricos Aplicados.- Contabilidade Nacional, Contabilidade Social, Táboas Input-Output e Contas Satélite.- Índices estatístico-económicos.- Inferencia no paramétrica.- Análise Multivariante. CRITERIOS PARA A DIRECCIÓN DE TESES E TRABALLOS Os directores de teses serán designados en función do cumprimento dos seguintes criterios: - Oferta de liñas de investigación acreditadas mediante publicacións ou proxectos competitivos. - Disposición de financiamento procedente de Proxectos de Investigación financiados. - Proximidade dos intereses do doutorando coas liñas de investigación ofrecidas por cada profesor adscrito ao programa. FORMACIÓN COMPLEMENTARIA Non existirá un período de formación reglada, pero cada titor formulará un programa de formación específico para cada alumno de doutoramento, que deberá ser aprobado pola Comisión do Programa e que será obxecto de revisión anual. Este programa incluirá a asistencia a seminarios e conferencias sobre técnicas e metodoloxías de investigación, así como orientacións sobre a participación en congresos e reunións nacionais e internacionais de utilidade para o desenvolvemento da tese.



2.- XUSTIFICACIÓN DO PROGRAMA: TÍTULO DE DOUTOR

DOC. 16: T-XP-01

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA TÍTULO DE DOUTOR Universidade/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA 2.3.3.- FORMATO DE DOUTORAMENTO LIÑAS DE INVESTIGACIÓN O presente programa de doutoramento ten como obxectivo fundamental facilitar a capacitación dos alumnos para abordar a análise, co debido rigor científico, das cuestións fundamentais relacionadas coa realidade económica. Máis concretamente o que se pretende é formar investigadores que poidan integrarse nas liñas de investigación abertas no ámbito dos grupos e proxectos de investigación recoñecidos pola USC e polo Ministerio nas súas convocatorias competitivas. Con iso preténdese potenciar a investigación de calidade e incrementar os resultados da investigación reflectidos en lecturas de teses, en publicacións en revistas indexadas e na participación activa en congresos nacionais e internacionais. As seguintes liñas de investigación contan, na sua maioría, con doutores nos tres departamentos organizadores e no IDEGA, dispostos para a dirección de teses: Economía Internacional - Integración Económica, - Economía Laboral e Mercados de Traballo, - Economía Rexional e Sectorial - Economía Industrial e Regulación da Competencia, - Economía Ambiental e estudos de Medio Ambiente, - Economía dos Recursos Naturais e da Enerxía - Economía Monetaria e Financeira - Capital Humano - Ordenación do Territorio e Planificación Urbana e Rexional, - Crecemento e Desenvolvemento Económico, - Desenvolvemento Rexional e Local - Demografía e Movementos da Poboación, - Desigualdade e Pobreza - Historia Económica e Empresarial, - Patrimonio Marítimo e Industrial - Pensamento Económico, - Novas Tecnoloxías - Estudos de Converxencia, - Modelos Econométricos Aplicados, - Contabilidade Nacional, Contabilidade Social, Taboas Input-Output e Contas Satélite - Índices estatístico-económicos, - Inferencia non paramétrica, - Análise Multivariante. PROXECTOS DE INVESTIGACIÓN NO ÚLTIMO TRIENIO

PROXECTOS DO PLAN NACIONAL: Titulo: El crecimiento económico de Galicia en el siglo XX. Elaboración de series macroeconómicas y análisis comparativo de los resultados Investigador Principal: Carmona Badía, Xoán Tipo: Plan Nacional (2004-07) Titulo: Valoración económica de las pérdidas ambientales ocasionadas por las mareas negras Investigador Principal: Loureiro García, María Luz (IDEGA) Tipo: Plan Nacional (2004-07) Titulo: Axuda para a contratación de persoal técnico de apoio na modalidade de técnicos de proxectos MEC Investigador Principal: Ferrás Sexto, Carlos Tipo: Plan Nacional (2004-07) Titulo: El papel de la agricultura en los procesos de desarrollo y diferenciación de los territorios rurales españoles Investigador Principal: López Iglesias, Edelmiro Tipo: Plan Nacional (2005-08) Titulo: Análisis coste-beneficio de diferentes planes de contingencia con impactos ambientales



Investigador Principal: Lopez Iglesias, Edelmiro Tipo: Plan Nacional (2003-06) Título: Evaluación de Políticas Medioambientales en España y México. Investigador Principal: Polo, Clemente Tipo: Plan Nacional (2004-2006) PROXECTOS E/OU CONTRATOS COA UNIÓN EUROPEA Titulo: Centro de estudios eurorregionales Galicia-Norte de Portugal Investigador Principal: Ferrás Sexto, Carlos Tipo: Contratos coa Unión Europea (2003-04) Titulo: Territorial Impacts of European Fisheries Policy Investigador Principal: Lois González, Rubén Camilo Tipo: Contratos coa Unión Europea (2004-06) PROXECTOS FINANCIADOS POLA XUNTA DE GALICIA: Titulo: Un modelo multisectorial de economía galega Investigador Principal: Fernández Fernández, Melchor Tipo: Proxectos Xunta de Galicia (2003-05) Título: Determinantes económicos da accidentabilidade laboral: o caso galego Investigador Principal: Capasso, Salvatore (IDEGA) Tipo: Proxectos Xunta de Galicia (2005-07) Título: O crecemento en América Latina e a súa inserción na economía mundial. Unha análise das relacións entre o desenvolvemento macro e a evolución da estructura do sector exterior Investigador Principal: Ricoy Riego, Carlos Javier Tipo: Proxectos Xunta (2004-06) Título: Estratexias empresariais, eficiencia social e regulación Investigador Principal: Antelo Suárez, Manuel Tipo: Proxectos Xunta (2003-06) Título: El comercio exterior de España y Portugal (1950-2000). Evolución del patrón de comercio, el crecimiento económico y la calidad medioambietal Investigador Principal: Espido Bello, Mª Carmen Tipo: Proxectos Xunta (2003-05) Titulo: ALFA-SINDUR. Rede de excelencia América Latina. Formación Académica Sociedade da Información e Desenvolvemento



Urbano e Rexional Investigador Principal: Ferrás Sexto, Carlos Tipo: Proxectos Xunta (2003-04) Titulo: SINDUR. Sociedade da información e desenvolvemento urbano e rexional. Fundamentos teóricos e avaliación de impactos en rexións periféricas. Investigador Principal: Ferrás Sexto, Carlos Tipo: Proxectos Xunta (2003-06) Titulo: Valoración económica das perdas ambientais ocasionadas polas mareas negras Investigador Principal: López Iglesias, Edelmiro Tipo: Proxectos Xunta (2005-08) Titulo: Candidatura ao Programa ALFA, coproxecto: Docencia de Posgrao sobre os procesos de integración económica en Europa e en América Latina Investigador Principal: López Iglesias, Edelmiro Tipo: Proxectos Xunta (2004-05) Titulo: Análise dos sectores de hostelería, comercio, transporte e turismo en Galicia. Emprego, impacto económico e distribución territorial Investigador Principal: Guisán Seijas, Mª del Carmen Tipo: Proxectos Xunta (2005-08) Titulo: Propostas para un desenvolvemento sostible nas industrias galegas do granito e a pizarra Investigador Principal: Rodríguez González, Xosé Antón Tipo: Proxectos Xunta (2003-06) Titulo: Apoio institucional ao programa de mestría en economía da Universidade de La Habana Investigador Principal: López Iglesias, Edelmiro Tipo: Outros Proxectos Autonómicos (2003-04). Título: O turismo dende unha nova perspectiva: a posta en valor para os galegos do exterior do patrimonio cultural e antropolóxico de Galicia. Investigador Principal: María Xosé Rodríguez Galdo. Tipo: Proxectos Xunta (2002-2004). Título: Los gallegos en Australia. Investigador Principal: María Xosé Rodríguez Galdo. Tipo: Outros Proxectos Autonómicos. Título: Inmigración y retorno en Galicia (I) Investigador Principal: María Xosé Rodríguez Galdo Tipo: Outros Proxectos Autonómicos (2005) OUTROS TIPOS DE PROXECTOS:



Título: Diseño y creación de contenidos de la página web “todaslasgalicias” Investigador Principal: María Xosé Rodríguez Galdo Tipo: Financiado por Ministerio de Asuntos Sociales y Fundación Iniciativas 21 (2004-2005) CONVENIOS E CONTRATOS DE COLABORACIÓN CON EMPRESAS Convenios (2003-2006) (GRUPO GI-1170) Convenio 2006/CL023 da USC Entidade financiadora: Consorcio da Zona Franca de Vigo Tipo de convenio: Formación de personal investigador Obxeto: Elaboración dunha investigación sobre a historia da Zona Franca de Vigo Período de duración: 01/01/2006 a 31/12/2007 Investigador responsable: Xoán Carmona Badía Convenio 2004/CI241 da USC Entidade financiadora: Centro Tecnolóxico do Mar (Fundación Cetmar) Tipo de convenio: Asistencia Técnica Obxeto: Asistencia técnica na confección de informes e documentos para a elaboración de textos destinados ao Museo do Mar de Galicia Período de duración: 01/01/2006 a 31/12/2007 Investigador responsable: Jesús Giráldez Rivero -Convenio 2004/CL186 Entidade financiadora: Centro Tecnolóxico do Mar (Fundación Cetmar) Tipo de Convenio: Proxectos Entidades sen ánimo de lucro Obxeto: Convenio para o asesoramento científico na elaboración dun proxecto de exposición permanente no Museo do Mar de Galicia Período de duración: 31/03/2004 á 31/12/2004 Investigador responsable: Xoán Carmona Badía Convenios (2003-2006) (GRUPO GI-1883) Título do contrato/proxecto: Elaboración dunha matriz de contabilidade social para Galicia Entidade financiadora: Instituto Galego de Estatística Entidades participantes: Universidade de Santiago de Compostela Período de duración, desde: 01/01/2004 ata: 01/01/2005 Investigador responsable: Fernández Fernández, Melchor Título do contrato/proxecto: Obtención dun sistema de contas do emprego Empresa/Administración financiadora: Instituto Galego de Estatística (IGE) Entidades participantes: Instituto Galego de Estatística(IGE); Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia (IDEGA) Duración, dende: 15/02/2005 ata: 15/12/2005 Investigador responsable: Fernández Fernández, Melchor Número de investigadores participantes:4 Precio total do proxecto: 25.862,07 euros Título do contrato/proxecto: Sistema de Contas do Emprego Empresa/Administración financiadora: Instituto Galego de Estatistica Entidades participantes: IGE, IDEGA, USC Duración, desde: 15/02/2005 ata: 15/12/2005 Investigador responsable: Melchor Fernandez Fernández Número de investigadores participantes:3 Precio total do proxecto: 23.525,19 euros



Título do contrato/proxecto: Estudo socioeconómico da antena de Boiro Empresa/Administración financiadora: Cámara de Comercio de Santiago de Compostela Entidades participantes: Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia (IDEGA); Cámara de Comercio de Santiago de Compostela Duración, desde: 16/09/2005 ata: 31/12/2005 Investigador responsable: Ares Fenández, Juan José Número de investigadores participantes:4 Precio total do proxecto: 6.000,00 euros Título do contrato/proxecto: Estudo socioeconómico da antena de Melide Empresa/Administración financiadora: Cámara de Comercio de Santiago de Compostela Entidades participantes: Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia (IDEGA), Cámara de Comercio de Santiago de Compostela Duración, dende: 16/09/2005 ata: 31/12/2005 Investigador responsable: Ares Fenández, Juan José Número de investigadores participantes:4 Precio total do proxecto: 3.000,00 euros Título do contrato/proxecto: Actividades de Colaboración coa Coordinadora de ONG Empresa/Administración financiadora: Coordinadora ONG Entidades participantes: IDEGA Duración, desde: 01/12/2005 ata: 30/12/2005 Investigador responsable: Melchor Fernández Número de investigadores participantes:1 Precio total do proxecto: 3.000,00 euros Título do contrato/proxecto: La eficiencia de la educación universitaria en Europa: la influencia de las fuentes de financiación Empresa/Administración financiadora: Instituto de Estudios Fiscales Entidades participantes: Instituto de Estudios Fiscales e Universidade de Santiago de Compostela Duración, desde: 30/07/2005 ata: 31/07/2006 Investigador responsable: Belén Fernández Castro Número de investigadores participantes: 2 Precio total do proxecto: 3.000,00 euros Título do contrato/proxecto: Potenciais efectos económicos derivados do deseño de redes de información que permitan o uso optimo dos recursos socio-sanitarios destinados a prevencion de dependencia Empresa/Administración financiadora: Asem Galicia-activa Entidades participantes: Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia; Asem Galicia-activa Duración, desde: 01/09/2005 ata: 28/02/2006 Investigador responsable: Maria Dolores Riveiro Garcia Número de investigadores participantes: 2 Precio total do proxecto: 8.000,00 euros Título del contrato/proxecto: Obtención de apoio metodolóxico no proceso de elaboración do MIOGAL 2005 Empresa/Administración financiadora: Instituto Galego de Estatística (IGE) Entidades participantes: Instituto de Estudios e desenvolvemento de Galicia (IDEGA) Duración, desde: 15/07/2006 ata: 15/12/2009 Investigador responsable: Melchor Fernández Número de investigadores participantes:5 Precio total do proxecto: 180.000,00 euros Convenios (2003-2006) (GRUPO GI-1819) Título do contrato/proxecto: Estudio do desenrolo sostible nos sectores galegos de recursos naturais non renovables (minerais) Entidade financiadora: Garrigues Medio Ambiente Duración, desde: 26/03/2004 ata 10/04/2004 Entidade: Garrigues Medio Ambiente Investigador responsable: Rodríguez González, Xosé Antón



Número de participantes: 3 PUBLICACIÓNS (Non se incluen todas as publicacións senón aquelas que están relacionadas cos temas do Programa de Posgrao proposto) PUBLICACIÓNS RELACIONADAS CO PROGRAMA (2001-2006) BANDE RAMUDO, Roberto (2003). Lagged Adjustment Processes in the Spanish Unemployment Rate: A Comparison with Portugal. Universidade de Santiago de Compostela. Servicio de Publicacións. BARREIRO GIL, M. J. (2006). “La Unión Europea: el devenir histórico de una supranacionalidad”, Criterios de Pensamiento Político y Social, nº 5, pp. 11-43. CARMONA BADÍA, X., NADAL OLLER, J. (2005), El empeño industrial de Galicia. 250 años de historia, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza. CARMONA BADÍA, X. (ed.) (2006), Empresarios de Galicia, A Coruña, Fundación Caixa Galicia. CARMONA BADÍA, X.; ALONSO ALVAREZ, L. (2006), “La configuración del tejido industrial de Galicia (1880-2002)”, en GARCÍA RUIZ, J.L. y MANERA, C. (eds.), Historia empresarial de España. Un enfoque regional en profundidad, Madrid, Editorial Lid, pp.281-314. DOPICO, Fausto; LOSADA, Abel (2002). “Una Frontera desde el mar a la montaña. Diferencias regionales costa-interior en el sur de Galicia en la segunda mitad del siglo XX”, en E. Iglesias; J.J. Ares (eds), Novos escenarios para a economía galega, pp.1003-1021. Universidade de Santiago. ESPIDO BELLO, M.C. (2004), “Las aduanas de la Raya hispano-portuguesa: su importancia en el comercio bilateral a lo largo del periodo 1854-1914”, en La Raya Luso-Española, Salamanca, Diputación de Salamanca. FERNÁNDEZ CASTRO, Belén (2003). La deuda exterior, su sostenibilidad y la solvencia de la economía española desde una perspectiva intertemporal. Instituto de Estudios Fiscales: Madrid. ----- (2006). “A taxa de crecimento compatible co equilibrio externo: un test para a economia española”, Revista Galega de Economía, vol. 15, pp.12-27. FERNÁNDEZ CASTRO, Belén; RIVEIRO GARCÍA, Dolores (2004). Integración regional y calidad ambiental. Editorial Deprisa S.L.: A Coruña. FERNÁNDEZ, Melchor.; GARCÍA, I.; MONTUENGA, V.M. (2006). Regional Wage Flexibility: the Wage Curve in Five EU Countries, en The European Labour Market, Regional Dimensions, pp. 245-265. Springer: Berlín. FERNÁNDEZ, Melchor; FERNÁNDEZ GRELA, Manuel (2001). “A comparison of neighbouring economies using input-output data. Galicia & Regiao Norte”, Economía, vol. 25, pp.3-22, Lisboa. ------ (2003). “Las estructuras productivas de Galicia y la Región Norte de Portugal. Una comparación a partir de sus tablas input-output”, Revista Galega de Economía, vol. 12, pp. 83-106. FERNÁNDEZ, Melchor; MEIXIDE, Alberto; SIMÓN, H. (2004). “Empleo de bajos salarios y pobreza en España”, Revista de Economía Laboral, pp. 76-89. FERNÁNDEZ, Melchor; MONTUENGA, Victor M. (2001). “The relationship between wages and productivity: Can inter-industry wage differentials explain the behaviour of aggregate unemployment?”, Applied Economics Quarterly (KONJUNKTURPOLITIK), Vol. 41, pp.251-269. FERNÁNDEZ, Melchor; POLO, Clemente (2001). “Una nueva matriz de contabilidad social para España: la SAM-90”, Estadística Española, vol. 148, pp.281-311. ------ (2002). “Diferencias entre los mercados de trabajo de dos regiones contiguas: el caso de Galicia y la Región Norte de Portugal”, Revista Asturiana de Economía, pp. 245-273. FERRÁS SEXTO, Carlos (2001). “La urbanización del campo y la desconcentración urbana. Análisis empírico comparado de casos en España e Irlanda”, Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles nº 29, pp. 73-92. ------ (2004). “Metodología de intervención para vencer la brecha digital. La experiencia de InfoBrion.com”, Revista Scripta Nova de Geografía y Ciencias Sociales, pp.1-30. GARCIA NEGRO, M.C., CHAS AMIL, M.L., DOLDAN GARCIA, X.R., LORENZO DIAZ, M.C., MARTINEZ MUÑIZ, J.J., RODRIGUEZ RODRIGUEZ, F., SALAMO OTERO, P., ZOTES TARRIO, Y. (2003). Táboas input-output pesca-conserva galegas. 1999. Xunta de Galicia: Santiago de Compostela. LOIS GONZÁLEZ, R.C. (2001). “Modèles de coopération transfrontalières dans la périphérie européenne. Analyse comparativedes régions de Barents et de Galice-Nord du Portugal”, en Guichard, F. (Coord.): Articulation des territoires dans la Péninsule Ibérique, pp.247-261. Presses Universitaires de Bourdeaux. ------ (2002a). “Galicia: A Peripheric and Maritime Territory in Atlantic Europe”; en Roseman, S. (Ed.): Identities, Power and Place on the Atlantic Borders of Two Continents/Identidades, Poder y Espacios en los Límites de Dos Continentes en el Atlántico, pp.2-18. Ed. Memorial University of Newfoundland: St. John’s (Montreal). ------ (2002b). “Economic growth, ecological consequences and depopulation in the rural areas of Galicia (Spain)”; en Jussila, H.; Majoral, R.; Cullen, B. (eds.): Susteinable Development and Geographical Space, pp.37-49. Ashgate: Londres. ------ (2003). “Development policies en the peripheral and marginal areas of the border between Spain and Portugal”; en Leimgrubrer, W.; Majoral, R.; Lee, Ch.-W. (Eds.): Policies and Strategies in Marginal Regions. Summary and Evaluations, pp.114-130 Fecha. Ashgate: Londres.



LÓPEZ IGLESIAS, E. (2003). “Las estructuras agrarias en España: análisis de sus transformaciones en la década de los noventa”, Papeles de Economía Española, nº 96, pp.20-37. LOUREIRO, Maria L. (2003). “Rethinking New Wines: Implications of Environmentally Friendly and Local Labeling”, Food Policy, vol.28, pp.547-560. LOUREIRO, Maria L.; JERWELL, Anne (2005). “Analyzing Farm Participation Decisions´in Agro-tourism Activities in Norway”, Tourism Economics, vol.1, pp.1-11. LOUREIRO, Maria L.; UMBERGER, W. (2003). “Estimating Consumers Willingness to Pay for Country of Origen Labeling”, Journal of Agricultural and Resource Economics, vol.28, pp.287-301. MEIXIDE, Alberto; POUSA, Miguel; LÓPEZ IGLESIAS, Edelmiro; FERNÁNDEZ GRELA, Manuel y otros 9 autores (2001-2005). A economía galega. Informes 1999-2000, 2000-01, 2001-02, 2002-03, 2003-04. Fundación Caixa Galicia: A Coruña. MUÑOZ ABELEDO, L., (2005), “Labour Market in the Spanish Fish-Canning industry: Contracts and Work Organization, 1880-1997”, International Journal of Maritime History, pp.211-230. PÉREZ FRA, Mª Mar (2004). “A Iniciativa Comunitária LEADER no marco teórico da Política Agrária”, Revista Galega de Economía, vol.13, pp.175-198. PEREZ FRA, Mª Mar; LÓPEZ IGLESIAS, Edelmiro (2005). “La contribución del turismo a la diversificación de actividades en un espacio rural periférico. Análisis del impacto de la Iniciativa LEADER en Galicia”, Revista Española de Estudios Agrosociales y Pesqueros, vol. 206, pp.11-135. RICOY, Carlos J.; MORENO-BRID, J.C. (2005). “New measurement tools of the external-constrained growth model, with applicatoons to Latin America”, en J. Leskow, M. Puchet, L.F. Punzo (eds), New Tools of Economic Dynamics, pp.335-46. Edward Springer. RIVEIRO GARCÍA, Dolores (2005). “Efectos potenciais dun proceso de integración económica. A experiencia de América Latina”, Revista Galega de Economía, vol. 14, pp. 359-392. RODRÍGUEZ GALDO, M. Xosé; CORDERO TORRÓN, X. (2003). Contribución española a la formación del mercado de trabajo en Argentina (1882-1926). Centro de Estudios de la Población y Análisis de las Migraciones: Santiago de Compostela. RODRÍGUEZ GALDO, M. Xosé; LOSADA ÁLVAREZ, A.; PEÑA SAAVEDRA, V.; FREIRE ESPARÍS, P. (2001). “O Arquivo da Emigración Galega e a recuperación da memoria histórica dos galegos no exterior: balance de actividades e prospectiva", en Un século de estudios galegos. Galicia fora de Galicia, vol. II, pp. 667-687. Universidad de Trier, Edicións do Castro. RODRÍGUEZ GALDO, M. Xosé. (2005). “Redes migratorias vs. redes económicas. Inserción sociolaboral e contribución dos galegos ao desenvolvemento de México”, Revista Galega de Economía, vol.14, nº: 1-2, pp. 393-420. TESES DE DOUTORAMENTO TESES DE DOUTORAMENTO defendidas relacionadas co Programa (2001-2006) FERNÁNDEZ CASTRO, Belén (2002). La deuda exterior, su sostenibilidad y la solvencia de la economía española desde una perspectiva intertemporal. Santiago de Compostela. Director: Manuel Fernández Grela. HERRANZ GONZÁLEZ, Roberto (2004). La regulación social de la economía: el caso de los mercados internos de trabajo y de los sistemas de salario y compensación en la sociología industrial. Santiago de Compostela. Director: José Pérez Vilariño. PEREIRA LÓPEZ, Xesús (2006). Elaboración e análise de modelos económicos baseados no marco INPUT-OUTPUT. Santiago de Compostela. Directores: Xosé Luis Quiñóa López e Melchor Fernández. PÉREZ FRA, Mª Mar (2003). A contribuiçom da Iniciativa LEADER ao desenvolvimento de zonas rurais. Análise dos resultados do programa LEADER I em Galiza e o Norte de Portugal. Santiago de Compostela. Director: Edelmiro López Iglesias. RIVEIRO GARCÍA, Dolores (2004). Integración económica, comercio internacional y medio ambiente. Algunas consideraciones con bienes diferenciados en calidad ambiental. Santiago de Compostela. Director: Carlos Ricoy Riego. RELACIÓN DE TESES DE DOUTORAMENTO DIRIXIDAS POR INVESTIGADORES DO PROGRAMA (2001-2006) ALDREY VÁZQUEZ, José A. (2003). Xeografía Social e da Poboación na metade sur da Provicia de A Coruña. Director: Rubén C. Lois González. ARMESTO LÓPEZ, Xosé A. (2003). Agricultura ecológica y postproductivismo: un estudio comparativo de Cataluña y Galicia.Director: Rubén C. Lois González, Roser Majoral i Moliné. BANDE RAMUDO, Roberto (2002). Lagged Adjustement Processes in the Spanish Unemployment Rate: A comparison with Portugal. Director: Alberto Meixide Vecino, CRUZ FERREIRO, Aurelio (2003). Integración Vertical en el Mercado Nacional de los Productos Pesqueros Frescos: Una propuesta. Directores: Alberto Meixide Vecino, José Ramón Cancelo de la Torre. FACAL RODRÍGUEZ, María Jesús (2003), El efecto de las leyes bancarias de 1856 en Galicia: el caso del Banco de emisión de La Coruña, 1857-1875. Director: Xoán Carmona Badía. FERNÁNDEZ VÁZQUEZ, María Teresa (2002), La industria del curtido en la Galicia contemporánea. Director: Xoán Carmona Badía.



FREIRE ESPARÍS, Mª PILAR (2004). Familia, Réxime demográfico e economía campesiña en Galicia nos séculos XVIII-XX. Dous modelos de evolución: Brión e Padrón. Directora: Mª Xosé Rodríguez Galdo. LAMELAS CASTELLANOS, Nélida (2003). Educación y Desarrollo Social en la Comunidad Andina: un análisis econométrico. Directoras: Eva Aguayo Lorenzo e Mª Teresa Cancelo Márzquez. MARTÍNEZ FEDULLO, Cintia (2004). Estudio econométrico regional del crecimiento económico en los países del Mercosur en las últimas décadas. Directora: Mª Carmen Guisán Seijas. MARTÍNEZ RODRÍGUEZ, Susana (2004). Modernizar la agricultura e instruir a la población. El liberalismo católico y social de Joaquín Díaz de Rábago (1837-1898). Director: Fausto Dopico Gutiérrez del Arroyo. MARTÍNEZ ROGET, Fidel (2003). Turismo rural: características de la actividad e impacto económico en Galicia. Director: Agustín Ramos Calvo. MUÑOZ ABELEDO, Luisa (2002), Los mercados de trabajo en las industrias marítimas de Galicia. Una perspectiva histórica, 1870-1936, Directores: Xoán Carmona Badía e Carmen Sarasúa. MURIAS FERNÁNDEZ, Pilar (2003). Metodología de aplicación del análisis envolvente de datos. evaluación de la eficiencia técnica en la Universidad de Santiago. Director: José Carlos de Miguel Domínguez. PALLAS GONZÁLEZ, Xulio (2006). Análise empírico de la inversión extranjera directa en España. Una aplicación al caso de Galicia. Directores: Xosé Antón Rodríguez González e Xoaquín Fernández Leiceaga. PÉREZ VIDAL, Tomás (2002). Evolución y perspectivas del sector lácteo gallego en el marco de la política agraria común. Directores: José Carlos de Miguel Domínguez e Xosé Antón Rodríguez González REDONDO LÓPEZ, Mª Carmen (2005). Flexibilidad temporal del trabajo: el trabajo a tiempo parcial. Implicaciones organizativas en la administración pública y en la empresa. Estudio empírico de sus potencialiades en la educación universitaria gallega. Directores: José Carlos de Miguel Domínguez e José Alberto Díez de Castro. RODRÍGUEZ REY, Marcos (2003). Análisis de políticas activas de empleo: evaluación estadística con microdatos de programas de formación. Directores: José María Riobóo Almanzor e Carlos Pío del Oro Sáez. RODRÍGUEZ SAMPAYO, Antonio (2003). Un análisis del reemplazo de activos físicos:aplicación al consumo de bienes duraderos. Directores: Alberto Meixide Vecino, Omar Licandro. VASALLO RAPELA, Alejandro (2003). Las cajas de ahorros en Galicia: estrategias competitivas, modificaciones en su gestión en el período 1981-2000 y posibles escenarios de actuación. Directores: José Carlos de Miguel Domínguez e José Alberto Díez de Castro. OUTROS



3.- PROGRAMA DE FORMACIÓN: TÍTULO DE MASTER7

DOC. 18: T-PF-01

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA DENOMINACIÓN DO TÍTULO DE MASTER Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

3.1.- OBXECTIVOS FORMATIVOS

O Máster en Desenvolvemento Regional e Integración Económica defínese como de orientación mixta, profesional e investigadora. Ten como obxectivo xeral, común a ambas especialidades, formar especialistas de alto nivel en temas de desenvolvemento e integración económica. Para a consecución deste obxectivo xeral o programa facilitará unha formación avanzada en economía e métodos cuantitativos. Preténdese que os alumnos obteñan unha sólida base formativa que lles permita solventar problemas de desenvolvemento rexional e integración económica no novo contexto da globalización. Os cursos que conforman o programa están dirixidos a analizar os diferentes aspectos da integración e o desenvolvemento dende diferentes ópticas: socioeconómica, política, institucional, histórica. O Máster desenvólvese en dous anos. No primeiro ano impártese o corpo central de coñecementos que constituen o pilar básico do Máster mentres que no segundo ano existen dúas especialidades: a) Desenvolvemento Rexional e b) Integración Económica.

OBXECTIVOS ESPECÍFICOS (no caso de existir especialidades)

Os obxectivos específicos para cada unha das especializacións son os seguintes: 1) Na especialización de DESENVOLVEMENTO REXIONAL, facilitar un conxunto de coñecementos e competencias para o desempeño profesional en institucións, axencias e empresas dedicadas ao desenvolvemento rexional e local. O itinerario inclúe materias eminentemente aplicadas así como prácticas en este tipo de entidades, que poderían actuar como ponte entre a fase formativa e o traballo posterior dos egresados. 2) Na especialidade de INTEGRACIÓN ECONÓMICA perséguese un obxectivo semellante, pero en institucións internacionais, interrexionais (intrafronteirizas ou transfronteirizas, como é o caso de Galicia) ou simplemente nacionais, interesadas nos ámbitos do desenvolvemento, da integración e da cooperación. As características das materias e a combinación teórico-práctica persiguen idénticos obxectivos que os citados para a outra especialidade.

PERFIL DE COMPETENCIAS DO EGRESADO COMPETENCIAS XENÉRICAS COMPETENCIAS ESPECÍFICAS

1. Unha excelente formación en economía e métodos cuantitativos. 2. Un amplo coñecemento da teoría e das experiencias de desenvolvemento rexional e local ou en economía internacional e integración económica. 3. A capacitación para avaliar críticamente as posicións

ESPECIALIDADE EN DESENVOLVEMENTO REXIONAL 1. Coñecer os principios da xestión do desenvolvemento sostible. 2. Deseñar estratexias de adaptación das empresas ás condicións de desenvolvemento rexional e local.




metodolóxicas utilizables para cada investigación concreta e para buscar as fontes e os métodos máis pertinentes cos que fundamentala. 4. A experiencia da práctica durante un breve periodo de tempo das habilidades adquiridas nas axencias, institucións e empresas coas que o Máster ten xa asinado protocolos de intención así como con aquelas outras coas que o fará no futuro.

3. Tramitar e xestionar solicitudes de axuda ao desenvolvemento. 4. Deseñar políticas de crecemento sostible no longo prazo. 5. Deseñar, promover e xestionar estratexias creativas de desenvolvemento local. 6. Deseñar, promover e xestionar políticas de igualdade. ESPECIALIDADE EN INTEGRACIÓN ECONÓMICA 1. Asesorar a equipos de negociación de procesos de integración económica. 2. Asesorar a empresas e outras institucións sobre comercio, mercados e investimento externo. 3. Diseñar instrumentos de mellora da produtividade e da competitividade. 4. Implementar políticas que reduzan a desigualdade. 5. Planificar procesos de innovación tecnológica.



3.- PROGRAMA DE FORMACIÓN: TÍTULO DE MÁSTER8 DOC. 19: T-PF-02

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 3.2- ESTRUTURA CURRICULAR DO PLAN DE ESTUDOS DENOMINACIÓN DO TÍTULO DE MASTER Universidade/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA

HORAS APRENDIZAXE 1 Crédito ECTS= 25 a 30 horas

MÓDULO MATERIA IDIOMA/S EN QUE

SE IMPARTE DURACIÓN9 TIPO10 ESPECIALIDADE11 Nº DE

CRÉDITOS ECTS TEORÍA PRÁCTICAS

TRABALLO PERSOAL E OUTRAS

ACTIVIDADES

PREPARATORI Economía e Mercados Galego 4C1 O 5 25 20 90

PREPARATORIO

Matemáticas para a economía Español 4C1 O 5 25 20 90

PREPARATORIO

Introdución aos Métodos Estatísticos para a Economía

Galego e Español

4C1 O 5 25 20 90

2 Crecemento e intercambio: conceptos, teorías e indicadores

Español 4C1 O 5 25 20 90

1 Estruturas de mercado: globalización e competencia

Español 4C1 O 5 25 20 90

2 Tendencias demográficas e movementos de poboación

Galego 4C1 O 5 25 20 90

2 Institucións económicas, desenvolvemento e desigualdade

Galego e Español

4C1 O 5 25 20 90

3 Econometría Aplicada (I) Galego e Español

4C1 O 5 25 20 90

7 Uso de novas tecnoloxías e paquetes informáticos

Galego e Español

4C1 O 5 25 20 90

1 Comercio internacional: evolución e tendencias recentes

Galego 4C2 O 5 25 20 90

1 Economías abertas: contexto e teorías

Español 4C2 O 5 25 20 90

2 Mercado de traballo e relacións laborais

Español 4C2 O 5 25 20 90

3 Econometría Aplicada II Galego e Español

4C2 O 5 25 20 90

1 Historia monetaria e financeira Galego 4C2 O 5 25 20 90

8 Se for necesario, cubrir unha táboa por cada título. 9 En número de meses indicando o/os cuadrimestre/s en que se imparte (exemplos: 3 meses no primeiro cuadrimestre = 3C1; segundo curso completo = 9 meses no cuadrimestre terceiro e cuarto = 9C3C4) (Posibilidade de considerar outra medida como semanas, trimestres ou

semestres). 10 Obrigatorio (O), Optativo (OP). 11 Caso de se incorporar especialidades, especifíquese a cal de elas corresponde cada módulo ou materia



7

Prácticas en axencias e institucións de desenvolvemento local e comarcal; charlas-debate con responsables Idem a empresas e clusters

Galego 3C2 O 3

7 Aplicacións informáticas en economía e Análise de Fontes

Galego e Español

3C2 O 2

4 Principios de análise rexional e urbana

Español 4C3 O DESENVOLVEMENTO REXIONAL

5 25 20 90

4 Métodos Estatísticos para a Economía:

Español 4C3 O DESENVOLVEMENTO REXIONAL

5 25 20 90

4 Desenvolvemento local e rexional: modelos e experiencias históricas

Galego 4C3 O DESENVOLVEMENTO REXIONAL

5 25 20 90

7 Metodoloxía da investigación

económica. Preparación e presentación de informes

Galego 4C3 O 5

7 Formulación e xestión de proxectos (locais e rexionais)

Galego 4C3 O DESENVOLVEMENTO REXIONAL

5

5 Métodos Estatísticos para Economía Español 4C3 O INTEGRACIÓN ECONÓMICA

5 25 20 90

5 Teorías e modelos de integración económica e monetaria

Español 4C3 O INTEGRACIÓN ECONÓMICA

5 25 20 90

5 Historia, economía e institucións da Unión Europea

Galego 4C3 O INTEGRACIÓN ECONÓMICA

5 25 20 90

7 Formulación e Xestión de proxectos europeos e de cooperación)


5

7 Metodoloxía da investigación

económica. Preparación e presentación de informes

Galego 4C3 O 5

6 Desigualdades de renda e pobreza Galego 3C3 OP 3 15 12 54

6 Modelos econométricos rexionais e

de integración económica. Unión Europea e América Latina

Español 3C3 OP 3 15 12 54

6 O factor empresarial no desenvolvemento económico

Galego 3C3 OP 3 15 12 54

6 Avaliación de políticas Económicas Español 3C3 OP 3 15 12 54

6 O desenvolvemento rural:

innovación, actividade económica e espazo rural

Galego 3C4 OP 3 15 12 54

6 Innovación, organización e emprego Español 3C4 OP 3 15 12 54

6 Turismo e desenvolvemento sustentable

Galego 3C4 OP 3 15 12 54

6 Os problemas do desenvolvemento Galego 3C4 OP 3 15 12 54



en América Latina

6 Novas tecnoloxías e desenvolvemento rexional

Galego 3C4 OP 3 15 12 54

6 Organización industrial e regulación económica

Galego e Español

3C4 OP 3 15 12 54

4 Desenvolvemento e sustentabilidade Galego 4C4 O DESENVOLVEMENTO REXIONAL

5 25 20 90

5 Estratexias de desenvolvemento e Integración Internacional


5 25 20 90

TOTAL 165 660 528 2376



3.3. Planificación das materias: guía docente (xúntese o DOC. 20)

3.3.1. Obxectivos específicos de aprendizaxe e descritores das materias

(xúntese o DOC. 21)

MATERIAS E DESCRITORES 0.1 Economía e Mercados (5 créditos). Descritores: Economía: principais contribucións á configuración dunha disciplina analítica; asignación e sistemas económicos; conceptos básicos necesarios para abordar o estudo do mercado como mecanismo de asignación; contexto institucional e diferentes estruturas de mercado; introdución á Contabilidade Nacional e macromagnitudes; crecemento económico: aspectos máis relevantes e determinantes. 0.2 Matemáticas para a economía (5 créditos). Descritores: Álxebra matricial (operacións con matrices, trasposta e inversa de una matriz, cálculo da matriz inversa, sistema de ecuacións lineais, Regra de Cramer, modelos input-output de Leontief); Cálculo diferencial (funcións dunha variable, a derivada e a pendente duna curva, continuidade e diferenciabilidade dunha función, funcións de varias variables, diferenciación, derivadas parciais, derivadas de funcións implícitas); Optimización (convexidade, optimización sen restriccións, optimización con restriccións de igualdade, programación lineal, programación non lineal, condicións de Kuhu-Tucker); Teoría de xogos. 0.3 Introdución aos métodos estatísticos para a economía (5 créditos). Descritores: Técnicas de análise descritivo dos datos económicos (promedios, números índices, taxas, correlación); Estatística Inferencial (probabilidade, probas de hipóteses, estimación). Aplicacións para cada unha das técnicas. 1.1 Comercio internacional: evolución e tendencias recentes (5 créditos). Descritores: Historia do comercio internacional (XIX-XX); políticas comerciais; bloques comerciais; procesos de integración económica; globalización económica. 1.2 Economías Abertas: Contexto e Teorías (5 créditos). Descritores: Crecemento económico e desequilibrio externo: os modelos de crecemento con restricións de balanza de pagos; a balanza de pagos e os obxectivos externos dunha economía: distintas acepcións do concepto de equilibrio externo; a mobilidade do capital; análises da conveniencia dos distintos réximes cambiarios. 1.3 Historia monetaria e financieira (5 créditos). Descritores: Evolución sistema monetario internacional (XIX-XX); políticas monetarias; unións monetarias; institucións financeiras; sistemas bancarios e bolsas de valores. 1.4 Estruturas de mercado: globalización e competencia (5 créditos). Descritores: Teoría da empresa; competencia perfecta e competencia imperfecta: monopolio, oligopolio e competencia monopolística; fixación de prezos en mercados non competitivos; regulación e defensa da competencia. 1.5 Uso de novas tecnoloxías e paquetes informáticos (5 créditos). Descritores: Uso das novas das tecnoloxías para a información e a comunicación en economía (Aplicacións). Utilización do paquete informático MAPLE en economía (Aplicacións). Utilización en economía do paquete informático EXCEL (Aplicacións). Utilización en economía do paquete informático SPSS (Aplicacións). Utilización en economía do paquete informático Econometric Views (Aplicacións). 2.1 Crecemento e intercambio: conceptos, teorías e indicadores (5 créditos). Descritores: Crecemento e desenvolvemento diferentes enfoques. Converxencia e diverxencia. Políticas de desenvolvemento. Modelos de comercio internacional. Políticas comerciais que



inciden no desenvolvemento. 2.2 Tendencias demográficas e movementos de poboación (5 créditos). Descritores: Estrutura e características dunha poboación; cambio demográfico; poboación e crecemento económico moderno; movilidade e desenvolvemento económico; tendencias migratorias. 2.3 Institucións económicas, desenvolvemento e desigualdade (5 créditos). Descritores: Institucións económicas internacionais; economía internacional na 2ª metade do XX; converxencia e diverxencia económicas; integración económica. 2.4 Mercado de traballo e relacións laborais (5 créditos). Descritores: Variables claves no mercado de traballo. A decisión de participar no mercado de traballo. A oferta de traballo. A demanda de traballo. Traballo e produtividade: salarios de eficiencia. As restricións no mercado de traballo: lexislación sobre salario mínimo. Críticas ás teorías tradicionais do mercado de traballo. A sindicación e o papel dos axentes sociais no mercado de traballo. Teorías da negociación. A discriminación no mercado de traballo. A estrutura salarial. Aspectos macroeconómicos do mercado de traballo: paro e inflación, diversos tipos de desemprego, a búsqueda no mercado de traballo. As políticas de rendas. 2.5 Aplicacións informáticas en economía e análise de fontes (5 créditos). Descritores: Aplicacións informáticas; informática económica; manexo e interpretación de estatísticas económicas; series históricas de variables económicas; bases de datos económicos. 3.1 Econometría aplicada I (5 créditos). Descritores: Utilización do modelo clásico en economía (Aplicacións). Utilización do modelo xeneralizado en economía (Aplicacións). Utilización dos modelos econométricos con datos de panel (Aplicacións específicas á problemática rexional e á integración económica). 3.2 Econometría aplicada II (5 créditos). Descritores: Metodoloxía econométrica dos modelos dinámicos (modelos autorregresivos, modelos con retardos, modelos ARIMA, cointegración, modelos VAR). Modelización econométrica rexional (enfoques top-down, bottom-up e mixto). Modelos econométricos da converxencia e integración económica. Aplicacións para cada unha das técnicas. 4.1 Principios de análise rexional e urbana (5 créditos). Descritores: A economía rexional. A noción do espazo e os custes económicos. O desenvolvemento económico rexional. As disparidades rexionais. A teoría da localización. A asignación do solo nunha cidade monocéntrica. A aglomeración e os sistemas urbanos. Os bens públicos localizados e a conxestión. 4.2 Métodos estatísticos para a economía (5 créditos). Descritores: Principais técnicas de análise de datos multivariante (factorial, compoñentes principais, discriminante, clúster); outros métodos estatísticos (series de tempo, análise da varianza). Aplicacións para cada unha das técnicas. 4.3 Desenvolvemento rexional e local: modelos e experiencias históricas (5 créditos). Descritores: Evolución das desigualdades rexionais en España e Europa. Formulación e resultados das principais políticas de desenvolvemento rexional. Desenvolvemento local versus desenvolvemento rexional. Modelos de desenvolvemento local basados na diversificación relacionada: estudos de caso de distritos industriais. Modelos de desenvolvemento local de base sectorial: estudos de caso de clusters sectoriais. O desenvolvemento económico de Galicia e do Norte de Portugal: historia, problemas e políticas. A eurorrexión Galicia-Norte de Portugal. 4.4 Desenvolvemento e Sostibilidade (5 créditos). Descritores: Uso dos recursos e crecemento económico: modelizacións máis comúns; consumo dos recursos e benestar; polución e degradación dos recursos como externalidades; sostibilidade: posibles definicións; análise custo-beneficio e toma de actuacións.



5.1 Métodos estatísticos para a economía (5 créditos). Descritores: Principais técnicas de análise de datos multivariante (factorial, compoñentes principais, discriminante, clúster); outros métodos estatísticos (series de tempo, análise da varianza). Aplicacións para cada unha das técnicas. 5.2 Teorías e modelos de integración económica e monetaria (5 créditos). Descritores: A Teoría económica da integración. Graos de integración; os efectos potenciais dun proceso de integración comercial; a teoría económica da integración monetaria. A Unión Monetaria Europea; integración e crecemento económico; integración, crecemento e medio ambiente. 5.3 Historia, economía e institucións da Unión Europea (5 créditos). Descritores: Historia económica europea; historia da integración europea; institucións comunitarias europeas; políticas económicas comunitarias. 5.4 Estratexias de desenvolvemento e integración internacional (5 créditos): Procesos de internacionalización e globalización da actividade económica; principais liñas de actuación (policies) das institucións financeiras internacionais mais destacadas. Mecanismo de asesoramento e apoio económico aos países membros; análise das estratexias de desenvolvemento de diferentes países, incluíndo a política económica en sentido estrito e as políticas de reforma estrutural e de mercados; estudo e avaliación de fases críticas na evolución económica de certos países, situacións de crise, períodos de estancamento ou fases de desenvolvemento acelerado, con exemplos extraídos da realidade recente. 6.1 Desigualdades de renda e pobreza (3 créditos). Descritores: Conceptos e técnicas de medición. Causas e consecuencias. Relacións entre desigualdade, pobreza e desenvolvemento. Evidencia empírica. 6.2 Modelos econométricos rexionais e de integración económica. Unión Europea e América Latina (3 créditos). Descritores: Análises das metodoloxías econométricas necesarias para o uso de modelos rexionais e de integración económica (con especial referencia ós modelos con datos de panel e a análise da causalidade e especificación, tanto en series temporais como en series atemporais e mixtas). Uso dos modelos econométricos para o análise do impacto das políticas económicas rexionais, nacionais e internacionais sobre o desenvolvemento económico. Aplicacións específicas para os casos da Unión Europea e de América Latina. Análises dos efectos da integración económica sobre o desenvolvemento rexional. 6.3 O factor empresarial no desenvolvemento económico (3 créditos). Descritores: Empresas, empresarios e desenvolvemento económico: teoría e historia.- A empresarialidade: conceptos, factores e análises empíricas.- Empresa, traballadores e crecemento: flexibilidade organizativa e relacións laborais.- Globalización e deslocalización: o efecto sede.- Empresa e desenvolvemento rexional: o caso español.- A empresa galega: evolución e características. 6.4 Avaliacion de Políticas Económicas (3 créditos). Descritores: Aspectos metodolóxicos básicos da Contabilidade Nacional (SEC95); modelos Input-Output; modelos SAM; modelos de equilibrio xeral aplicado (MEGA); introdución á programación e simulación; a linguaxe de programación GAMS. 6.5 O Desenvolvemento Rural: Innovación, Actividade Económica e Espazo Rural (3 créditos). Descritores: - O enfoque local do desenvolvemento rural; a política agraria e o desenvolvemento rural na E.U.; os programas de desenvolvemento rural financiados con fondos europeos; o novo Marco Comunitario de Apoio 2007-2013 6.6 Innovación, organización e emprego (3 créditos). Descritores: Efectos da innovación e do cambio tecnológico-organizativo sobre o mercado de traballo: aspectos cuantitativos e cualitativos. Os modelos de organización e o cambio do entorno. Os cambios nos Mercados internos de traballo. Os procesos e formas de externalización. As redes empresariais e os



medios innovadores. A producción, a difusión e a utilización do coñecemento. As relacións entre Ciencia e industria e os mercados de traballo profesional. Análises de redes. Estudos de casos. 6.7 Turismo e Desenvolvemento Sustentable (3 créditos). Descritores: A actividade turística; o turismo dende unha óptica estritamente económica; os efectos negativos do turismo; o turismo sostible; a Eurorrexión Norte de Portugal-Galiza: perspectivas de futuro. 6.8 Os problemas do desenvolvemento en América Latina (3 créditos). Descritores: Poboación en América Latina; inserción da economía latinoamericana na economía mundial; débeda externa; industrialización sustitutiva de importacións; axustes internos e procesos de integración económica en América Latina. 6.9 Novas Tecnoloxias e Desenvolvemento Rexional (3 Créditos). Descritores: Fenda dixital; territorio e novas tecnoloxías; estratexias de desenvolvemento local, rural e rexional; avaliación e definición de políticas públicas de desenvolvemento social, económico e territorial, e a súa investigación comparativa a nivel rexional e internacional. 6.10 Organización industrial e regulación económica (3 créditos). Descritores: Fallos de mercado; causas e orixes dos procesos de concentración industrial; evolución recente da política industrial; análise da evolución e situación actual das política de competencia e antimonopolio; regulación tarifaria e contractual.

3.3.2. Metodoloxía docente: actividades de aprendizaxe e a súa valoración en créditos ECTS

Véxase o Documento 20.

3.3.3. Criterios e métodos de avaliación Véxase o Documento 20 3.3.4. Recursos para a aprendizaxe Véxase o Documento 20 3.3.5. Prácticas externas e actividades formativas que se van desenvolver en

organismos colaboradores (xúntese o DOC. 22)

O programa de practicas desenvólvese ao longo dos catro semestres aínda que terá un maior peso nos dous últimos, cando os alumnos xa teñen unha formación adecuada. Este programa de prácticas será público e aberto a todas as empresas e institucións que queiran participar, pero sempre estará condicionado ao cumprimento duns niveis de adecuación e formación relacionados co máster.



4. ORGANIZACIÓN E XESTIÓN DO PROGRAMA

DOC. 23: T-OX-01a

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

4.1. ÓRGANOS E PROCEDEMENTO DE XESTIÓN12

Comisión de estudos de posgrao da universidade

Comisión académica da facultade responsable do programa

Comisión específica para xestionar o programa

Responsable da Comisión: DNI:32774776Y PROFESOR:MARÍA DEL CARMEN ESPIDO BELLO CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FAC. CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT 11564

TFNO. 2: 981563100 EXT 11581


Outros membros da Comisión13: DNI:35988567F PROFESOR:XOÁN CARMONA BADÍA CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FAC. CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT 11582

TFno. 2: 981563100 EXT 11581


DNI:34967274Y PROFESOR:MELCHOR FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: INSTITUTO DE ESTUDIOS E DESENVOLVEMENTO DE GALICIA (IDEGA) ENDEREZO: VIVENDAS DOS CATEDRÁTICOS, AVDA. DAS CIENCIAS, S/N, CAMPUS SUR C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT 11551

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11537

CORREO ELECTRÓNICO: [email protected]º

12 Caso de se marcar “Comisión de estudos de posgrao da universidade” ou “Comisión académica da facultade responsable do programa”, non se debe seguir cubrindo a táboa. Caso de se

marcar “Comisión específica para xestionar o programa” é necesario seguir cubrindo a táboa.


DNI:32615099H PROFESOR:JUAN ARES FERNÁNDEZ CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA, FAC. CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11533

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11537




DNI:10051125X PROFESOR:XOSÉ ANTÓN RODRÍGUEZ GONZÁLEZ CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA CUANTITATIVA ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA CUANTITATIVA, FAC. CC. ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11529

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11643




4. ORGANIZACIÓN E XESTIÓN DE CADA TÍTULO14

DOC. 24: T-OX-01b

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA DENOMINACIÓN DO TÍTULO Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

4.1. ÓRGANOS E PROCEDEMENTO DE XESTIÓN15

Comisión de estudos de posgrao da universidade.

Comisión académica da facultade responsable do título.

Comisión específica para xestionar o título.

Responsable da Comisión: DNI:32774776Y PROFESOR:MARÍA DEL CARMEN ESPIDO BELLO CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.:15782 LOCALIDADE:SANTIAGO PROVINCIA:A CORUÑA TFNO. 1: 981563100 EXT 11564

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11581


Outros membros da Comisión16: DNI:35988567F PROFESOR:XOÁN CARMONA BADÍA CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS, FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.:15782 LOCALIDADE:SANTIAGO PROVINCIA:A CORUÑA TFNO. 1: 981563100 EXT 11582

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11581


DNI:34967274Y PROFESOR:MELCHOR FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: INSTITUTO DE ESTUDIOS E DESENVOLVEMENTO DE GALICIA (IDEGA) ENDEREZO: VIVENDAS DOS CATEDRÁTICOS, AVDA. DAS CIENCIAS, S/N CAMPUS SUR C.P.:15782 LOCALIDADE:SANTIAGO PROVINCIA:A CORUÑA TFNO. 1: 981563100 EXT 11551

TFNO. 2: 981563100 EXT. 11537



15 Caso de se marcar “Comisión de estudos de posgrao da universidade” ou “Comisión académica da facultade responsable do título”, non se debe sequir cubrindo a táboa. Caso de se

marcar “Comisión específica para xestionar o título” é necesario seguir cubrindo a táboa.


DNI:32615099H PROFESOR:JUAN ARES FERNÁNDEZ CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA, FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.:15782 LOCALIDADE:SANTIAGO PROVINCIA:A CORUÑA



TFNO. 1: 981563100 EXT11533

TFNO. 2: 981563100 EXT 11537


DNI:10051125X PROFESOR:XOSÉ ANTÓN RODRÍGUEZ GONZÁLEZ CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA CUANTITATIVA ENDEREZO: DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA CUANTITATIVA, FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS, AVDA. BURGO DAS NACIÓNS, S/N C.P.:15782 LOCALIDADE:SANTIAGO PROVINCIA:A CORUÑA TFNO. 1: 81563100 EXT11529

TFNO. 2: 981563100 EXT 11643


4. ORGANIZACIÓN E XESTIÓN DE CADA TÍTULO17

DOC. 25: T-OX-02

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA DENOMINACIÓN DO/S TÍTULO/S Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 4.1.2. XESTIÓN DO EXPEDIENTE ACADÉMICO E EXPEDICIÓN DO TÍTULO: PROCEDEMENTO DE XESTIÓN ADMINISTRATIVA DOS EXPEDIENTES ACADÉMICOS EXPEDICIÓN E REXISTRO DO TÍTULO OFICIAL ÁMBITO ORGANIZATIVO DEPARTAMENTAL

PLURIDEPARTAMENTAL

INTERUNIVERSITARIA

INTERNACIONAL

TÍTULO CONXUNTO

SI

NON

UNIVERSIDADE/S QUE PARTICIPA/N NO MÁSTER/DOUTORAMENTO (especifíquese só no caso de títulos conxuntos) UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA UNIVERSIDADE RESPONSABLE DA TRAMITACIÓN DOS EXPEDIENTES DOS ALUMNOS (especifíquese só no caso de títulos conxuntos) UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA

CADA UNIVERSIDADE EXPEDIRÁ OS SEUS TÍTULOS

SI

NON

UNIVERSIDADE RESPONSABLE DA EXPEDICIÓN DO TÍTULO

17 Caso de que o órgano de xestión coincida para todos os títulos, só se debe cubrir esta táboa unha vez. Se, pola contra, existen distintos órganos de xestión, cúbrase unha táboa para cada

un dos títulos.



UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA



4.1. Órganos e procedementos de xestión: 4.1.3. Xestión de convenios con organismos e entidades colaboradoras, cando proceda (no caso de interuniversitarios) (xúntese o DOC. 26)

NON PROCEDE

4.1.4. Planificación e xestión da mobilidade de profesores e estudantes (no caso de interuniversitarios) NON PROCEDE



4. ORGANIZACIÓN E XESTIÓN: ADMISIÓN E PERFIL DE INGRESO18

DOC. 27: T-OX-03

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA DENOMINACIÓN DO TÍTULO Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 4.2.- SELECCIÓN E ADMISIÓN 4.2.1.ÓRGANO DE ADMISIÓN: ESTRUTURA FUNCIONAMENTO O órgano de admisión será o que establece a Universidade de Santiago no regulamento dos estudos oficiais de posgrao (Título IV) aprobado polo Consello de Goberno o 7-VII-2006 e publicado mediante resolución reitoral do 3-VIII-2006 (D.O.G. 23-VIII-2006). O Máster creará unha Comisión Académica Específica que estará composta por: == A coordinadora: María del Carmen Espido Bello == Un representante por cada un dos departamentos participantes: - Xoán Carmona Badía (Departamento de Historia e Institucións Económicas) - Juan Ares Fernández (Departamento de Fundamentos da Análise Económica) - Xosé Antón Rodríguez González (Departamento de Economía Cuantitativa) == Un representante do instituto promotor: - Melchor Fernández Fernández (Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia)

A Comisión Académica Específica reunirase para discutir sobre a admisión dos estudiantes e elevar ao órgano competente da Universidade as súas propostas, ponderando as prioridades de admisión ou o reparto de cotas das prazas, segundo establece o regulamento dos estudos oficiais de posgrao.

NUMERO MÁXIMO DE ESTUDANTES QUE SE PODEN ADMITIR NO TÍTULO 30 NÚMERO MÍNIMO DE ESTUDANTES PARA QUE SE IMPARTA O TITULO 10 4.2.2. PERFIL DE INGRESO

TITULACIÓN

REQUISITOS DE ADMISIÓN SEGUNDO A VÍA DE ACCESO

Calquera titulación

Os alumnos que non procedan nin de Economía nin de ADE deberán realizar con carácter obrigatorio os créditos correspondentes ao módulo preparatorio.

OUTRAS CONDICIÓNS DE ADMISIÓN (idiomas, probas etc.)

4.2.3. SISTEMAS DE ADMISIÓN E CRITERIOS DE VALORACIÓN DE MÉRITOS




MÁSTER Reservaranse 10 prazas para os graduados en titulacións distintas de Economía e Empresa, formándose así duas listas de admisión. As prazas que queden vacantes tanto nunha lista como na outra pasarán á lista xeal. Tanto nun caso coma no outro, os criterios de selección serán para o Máster os seguintes: -Expediente académico PARA OS DOUTORANDOS 1- Expediente académico e Curriculum Vitae (incluíndo como mínimo a referencia á experiencia profesional e coñecemento de idiomas estranxeiros) 2.-Entrevista persoal 3.- Ter cursado o master en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA, o que será considerado como un mérito relevante pola estreita relación que éste mantén coas liñas de investigación ofrecidas para o doutoramento 4.2.4. CRITERIOS PARA O RECOÑECEMENTO E A VALIDACIÓN DE APRENDIZAXES PREVIAS A Comisión Académica Específica decidirá sobre os recoñecementos e convalidacións que procedan, á vista do informe personalizado e motivado que realice en cada caso esta Comisión.



5. PERSOAL ACADÉMICO: TÍTULO DE MASTER19 DOC. 28: T-PA-01

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA

DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

DENOMINACIÓN DO TÍTULO DE MÁSTER Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

5.1. PERSOAL DOCENTE E INVESTIGADOR

5.1.2.- CRITERIOS DE ASIGNACIÓN DA DOCENCIA

NOME E APELIDOS UNIVERSIDADE /INSTITUCIÓN

/ENTIDADE CATEGORÍA20 TÍTULO DOUTOR MATERIAS IMPARTIDAS

N.º CRÉDITOS

ASOCIADOS

1 Aguayo Lorenzo, Eva UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA (USC) CONTRATADA

Modelos econométricos rexionais e de integración económica. Unión Europea e América Latina

1,5

2 Arias Burgos, Carolina INSTITUTO GALEGO DE ESTATÍSTICA

FUNCIONARIA Aplicacións informáticas en economía e Análise de Fontes

1

3 Bande Ramudo, Roberto USC CONTR-DTOR Estruturas de mercado: globalización e competencia

5

4 Barreiro Gil, Manuel Jaime USC TIT-UNIV Historia, economía e institucións da Unión Europea

2,5

5 Cancelo Márquez, Mª Teresa USC TIT-UNIV Econometría Aplicada (I) 2,5

6 Carmona Badía, Xoan USC CAT-UNIV

-Desenvolvemento local e rexional: modelos e experiencias históricas -Aplicacións informáticas en economía e Análise de Fontes

2,5 1


20 Catedrático de universidade, titulares de universidade, catedrático de escola universitaria, titulares de escola universitaria, axudantes doutores, axudantes non doutores, profesores contratados doutores, asociados non doutores, asociados doutores, profesores colaboradores, persoal investigador etc,



- Organización Industrial e regulación económica

1,5

7 Chas Amil, Mª Luisa USC TIT-UNIV Introdución aos Métodos Estatísticos para a Economía

2

8 Dopico Gutiérrez del Arroyo, Fausto USC CAT-UNIV Tendencias demográficas e movementos de poboación 3

9 Espido Bello, Mª Carmen USC TIT-UNIV - Comercio internacional: evolución e tendencias recentes - Historia monetaria e financeira

2,5 2,5

10 Fernández Castro, Belén USC CONTR-DTORA Economías abertas: contexto e teorías

5

11 Fernández Fernández, Melchor USC TIT-UNIV - Avaliación de políticas económicas - Organización industrial e regulación económica

3 1,5

12 Fernández González, Angel Ignacio USC TIT-UNIV - Comercio internacional: evolución e tendencias recentes - Historia monetaria e financeira

2,5 2,5

13 Fernández Grela, Manuel USC TIT-UNIV Principios de análise rexional e urbana

5

14 Ferrás Sexto, Carlos USC TIT-UNIV Novas tecnoloxías e desenvolvemento rexional

3

15 Freire Esparís, Mª Pilar USC AXU-DTORA

- Tendencias demográficas e movementos de poboación - Historia, economía e institucións da Unión Europea

1 2,5

16 Giráldez Rivero, Jesús USC TIT-UNIV Desenvolvemento local e rexional: modelos e experiencias históricas

2,5

17 González Murias, Pilar USC TIT-UNIV Introdución aos Métodos Estatísticos para a Economía

1,5

18 Guisán Seijas, Mª Carmen USC CAT-UNIV Modelos econométricos rexionais e de integración económica. Unión Europea e América Latina

1,5

19 Iglesias Casal, Ana USC TIT-UNIV Econometría Aplicada II 1,5

20 Herranz González, Roberto USC AXU-DTOR Innovación, Organización e Emprego 3

21 Lois González, Rubén C. USC TIT-UNIV Turismo e desenvolvemento sustentable

1

22 López Andión, Mª Carmen USC TIT-UNIV Econometría Aplicada II 2

23 López Iglesias, Edelmiro USC TIT-UNIV O desenvolvemento rural: innovación, actividade económica e espazo rural

1

24 Pereira López, Xesús USC TIT-ESC.UNIV

Turismo e desenvolvemento sustentable 1

25 López Taboada, José Antonio USC TIT-UNIV Institucións económicas, desenvolvemento e desigualdade

2



26 Loureiro García, María USC CONTRATADA RAMÓN Y CAJAL

Desenvolvemento e sustentabilidade 5

27 Lozano Courtier, Alberto USC TIT-UNIV Institucións económicas, desenvolvemento e desigualdade

3

28 Meixide Vecino, Alberto USC CAT-UNIV Mercado de traballo e relacións laborais

5

29 Miguel Domínguez, José Carlos de USC CAT-UNIV Matemáticas para a economía. 2,5

30 Miranda Torrado, Fernando USC TIT-UNIV Uso de novas tecnoloxías e paquetes informáticos

2,5

31 Muñoz Abeledo, Mª Luisa USC CONTRATADA O factor empresarial no desenvolvemento económico

3

32 Oro Saez, Carlos Pio del USC TIT-UNIV Métodos Estatísticos para a Economía 2,5

33 Pallas González, Julio USC ASOCIADO Uso de novas tecnoloxías e paquetes informáticos

2,5

34 Pérez Fra, Mª do Mar USC ASOCIADA O desenvolvemento rural: innovación, actividade económica e espazo rural

1

35 Pis Sánchez, Eduardo USC ASOCIADO Métodos Estatísticos para a Economía 2,5

36 Ramos Calvo, Agustín USC TIT-UNIV Matemáticas para a economía. Cálculo, funcións, optimización

2,5

37 Ricoy Riego, Carlos USC TIT-UNIV Crecemento e intercambio: conceptos, teorías e indicadores

5

38 Rioboo Almanzor, José María USC CAT-UNIV Introdución aos Métodos Estatísticos para a Economía

1,5

39 Riveiro García, Dolores USC ASOCIADA Teorías e modelos de integración económica e monetaria

5

40 Rodríguez Galdo, Mª Xosé USC CAT-UNIV

- Os problemas do desenvolvemento en América Latina - Tendencias demográficas e movementos de poboación

3 1

41 Rodríguez González, Xosé Antón USC TIT-UNIV Econometría Aplicada (I) 2,5

42 Sineiro García, Francisco USC TIT-UNIV O desenvolvemento rural: innovación, actividade económica e espazo rural

1

43 Santos Solla, Xosé Manuel USC TIT-UNIV Turismo e desenvolvemento sustentable

1

44 Trelles González, Rafael USC ASOCIADO Economía e Mercados 5

45 Troitiño Cobas, Anxela USC TIT-UNIV Desigualdades de renda e pobreza 3

46 Varela Caride, Fernando TRIBUNAL GALEGO DE DEFENSA DA COMPETENCIA

VOGAL Estratexias de desenvolvemento e Integración Internacional

5

47 Vázquez Rozas, Emilia USC TIT-UNIV Econometría Aplicada II 1,5




5. –PERSOAL ACADÉMICO: TÍTULO DE DOUTOR DOC. 29: T-PA-02

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA TÍTULO DE DOUTOR Universidade/s UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA 5.1.3. RELACIÓN DE PROFESORES E INVESTIGADORES ENCARGADOS DA DIRECCIÓN DE TESES DE DOUTORAMENTO21 DNI:35317581T

NOME: EVA AGUAYO LORENZO

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: ECONOMÍA CUANTITATIVA ENDEREZO: FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT 11518

TFNO. 2:


DNI:33322814T

NOME: ROBERTO BANDE RAMUDO

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: FUNDAMENTOS DA ANÁLISE ECONÓMICA ENDEREZO: FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11666

TFNO. 2:


DNI:33200640W

NOME: MANUEL JAIME BARREIRO GIL

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: HISTORIA E INSTITUCIÓNS ECONÓMICAS ENDEREZO: FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11668

TFNO. 2:




DNI:41447149E

NOME: Mª TERESA CANCELO MÁRQUEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11642

TFNO. 2:


DNI:35988567F

NOME: XOÁN CARMONA BADÍA




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11582

TFNO. 2:


DNI:32776897B

NOME: Mª LUISA CHAS AMIL




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11549

TFNO. 2:


DNI:33150969B

NOME: FAUSTO DOPICO GUTIÉRREZ DEL ARROYO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11580

TFNO. 2:


DNI:32774776Y

NOME: Mª CARMEN ESPIDO BELLO




TFNO. 1: 981563100 EXT.

TFNO. 2:




DNI:32770656A

NOME: BELÉN FERNÁNDEZ CASTRO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11552

TFNO. 2:


DNI:34967274Y

NOME: MELCHOR FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11551

TFNO. 2:


DNI:76516205N

NOME: ÁNGEL IGNACIO FERNÁNDEZ GONZÁLEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11566

TFNO. 2:


DNI:32763882Z

NOME: MANUEL FERNÁNDEZ GRELA




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11534

TFNO. 2:


DNI:33269457A

NOME: CARLOS FERRÁS SEXTO

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: IDEGA ENDEREZO: VIVENDAS DOS CATEDRÁTICOS – CAMPUS SUR C.P.: 15782



TFNO. 1: 12704

TFNO. 2:




DNI:33257669Z

NOME: Mª PILAR FREIRE ESPARÍS




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11568

TFNO. 2:


DNI:36031293E

NOME: JESÚS GIRÁLDEZ RIVERO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 24443

TFNO. 2:


DNI:09355726Q

NOME: PILAR GONZÁLEZ MURIAS




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11527

TFNO. 2:


DNI:32360062M

NOME: Mª CARMEN GUISÁN SEIJAS




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11526

TFNO. 2:


DNI:33263418J

NOME: ANA IGLESIAS CASAL




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11546

TFNO. 2:




DNI:10538982Z

NOME: ROBERTO HERRANZ GONZÁLEZ

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: SOCIOLOXÍA ENDEREZO: FACULTADE DE CIENCIAS ECONÓMICAS E EMPRESARIAIS C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100 EXT. 11561

TFNO. 2:


DNI:33250579P

NOME: RUBÉN C. LOIS GONZÁLEZ

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: IDEGA ENDEREZO: CASAS DOS CATEDRÁTICOS – CAMPUS SUR C.P.: 15782



TFNO. 1: 12626

TFNO. 2:


DNI:33846405L

NOME: Mª CARMEN LÓPEZ ANDIÓN




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11641

TFNO. 2:


DNI:34926784L

NOME: EDELMIRO LÓPEZ IGLESIAS

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: IDEGA ENDEREZO: VIVENDAS DOS CATEDRÁTICOS - CAMPUS SUR. C.P.: 15782



TFNO. 1: 981563100

TFNO. 2:

CORREO ELECTRÓNICO:

DNI:78786803G

NOME: XESÚS PEREIRA LÓPEZ




TFNO. 1: 981563100 – EXT. 24408

TFNO. 2:




DNI:33128473D

NOME: JOSÉ ANTONIO LÓPEZ TABOADA




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11563

TFNO. 2:


DNI:33327345T

NOME: MARÍA LOUREIRO GARCÍA




TFNO. 1: 981563100 EXT. 14337

TFNO. 2:


DNI:33853608T

NOME: ALBERTO LOZANO COURTIER




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11579

TFNO. 2:


DNI:35985793Q

NOME: ALBERTO MEIXIDE VECINO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11543

TFNO. 2:


DNI:33155696T

NOME: JOSE CARLOS DE MIGUEL DOMÍNGUEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11557

TFNO. 2:




DNI:52454921V

NOME: FERNANDO MIRANDA TORRADO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11654

TFNO. 2:


DNI:33320654W

NOME: Mª LUISA MUÑOZ ABELEDO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11683

TFNO. 2:


DNI:33263324B

NOME: CARLOS PIO DEL ORO SAEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11560

TFNO. 2:


DNI:52430894W

NOME: JULIO PALLAS GONZÁLEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11654

TFNO. 2:


DNI:33316886Y

NOME: Mª DO MAR PÉREZ FRA




TFNO. 1: 981563100

TFNO. 2:




DNI:06508932R

NOME: AGUSTÍN RAMOS CALVO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11667

TFNO. 2:


DNI:32408693Z

NOME: CARLOS RICOY RIEGO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11541

TFNO. 2:


DNI:24756457Q

NOME: JOSÉ MARÍA RIOBOO ALMANZOR




TFNO. 1: 981563100

TFNO. 2:


DNI:34952611V

NOME: DOLORES RIVEIRO GARCÍA




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11536

TFNO. 2:


DNI:32592892Y

NOME: Mª XOSÉ RODRÍGUEZ GALDO




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11578

TFNO. 2:




DNI:10051125X

NOME: XOSÉ ANTÓN RODRÍGUEZ GONZÁLEZ




TFNO. 1: 981563100 EXT. 11529

TFNO. 2:


DNI:33190426T

NOME: FRANCISCO SINEIRO GARCÍA




TFNO. 1: 981563100 EXT. 23224

TFNO. 2:


DNI:35287974V

NOME: XOSÉ MANUEL SANTOS SOLLA

CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: IDEGA ENDEREZO: VIVENDAS DOS CATEDRÁTICOS C.P.: 15782



TFNO. 1: 12631

TFNO. 2:


DNI:76809844X

NOME: ANXELA TROITIÑO COBAS




TFNO. 1: 981563100

TFNO. 2:


DNI:33266765W

NOME: EMILIA VÁZQUEZ ROZAS




TFNO. 1: 981563100

TFNO. 2:




6. RECURSOS E SERVIZOS22 DOC. 31: T-RS-01

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA

DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

DENOMINACIÓN DO TÍTULO23

Máster en DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA

SERVIZOS CENTRAIS DA/S UNIVERSIDADE/S O presente POP conta cos recursos e servizos propios da USC. Entre outros cabe destacar a dispoñibilidade dos servizos ofertados polo Centro de Tecnoloxías para a Aprendizaxe (CeTA). Conta, tamén, ca posibilidade de empregar o campus virtual da USC como instrumento de apoio á docencia e a titorización, o que constitúe unha importante oportunidade para o deseño dun ensino baseado na aprendizaxe autónoma. A destacar, así mesmo, que a rede inalámbrica de conexión a internet dentro das dependencias da USC e a propia dispoñibilidade dunha ampla e variada gama de documentación recollida nas bibliotecas e noutros centros de documentación da Universidade constitúen un conxunto de inestimables recursos e servizos dos que os alumnos deste POP poderán disfrutar. Ademais das infraestructuras e do equipamento, a Universidade tamén achega recursos humanos de xestión entre os que cabe destacar o persoal das Vicerreitorías relacionadas coa posta en marcha e desenvolvemento dos POPs. SERVIZOS DA FACULTADE/S E/OU ESCOLA/S A Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais facilitará as instalacións, servizos e equipamentos necesarios para o desenvolvemento do Programa, como se especifica no certificado de compromiso da mesma. Así mesmo, a Comisión Académica Específica deste POP será a encargada de realizar as xestións oportunas con outros organismos colaboradores de dentro e de fóra da Universidade no caso de que fose necesario acceder a servizos non dispoñibles no centro ao que se adscribe (Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais da USC). Ademais das aulas, equipos e paquetes informáticos e outros equipamentos e servizos, a Facultade achega tamén recursos humanos propios como o xestor académico do centro. INSTITUTO/S Este POP conta co apoio do IDEGA e de tres departamentos da USC (Economía Cuantitativa, Fundamentos da Análise Económica e Historia e Institucións Económicas). Estes departamentos poñen a disposición do POP o persoal docente e investigador e o persoal de servizos dos que dispoñen, así como os seus equipamentos e materiais propios. Pola súa parte, o IDEGA achega, ademais da súa capacidade fundamentalmente investigadora, a interlocución con outros organismos tanto internos como externos á Universidade.

22 Doc. 32: certificación do compromiso do centro.




OUTROS ORGANISMOS OU INSTITUCIÓNS DE CARACTER PÚBLICO OU PRIVADO

Os organismos e institucións colaboradoras citados en apartados previos deste formulario apoian este Máster de xeitos diversos, entre os que hai que mencionar: axudas económicas, oferta de prazas para a realización de prácticas dos estudantes, aportación de recursos humanos para a impartición delgunhas clases, bolsas para os alumnos, etc.



7. SISTEMA GARANTÍA DE CALIDADE

DOC. 34: T-SGC-01

DENOMINACIÓN DO PROGRAMA DESENVOLVEMENTO REXIONAL E INTEGRACIÓN ECONÓMICA 7.1. ÓRGANO E PERSOAL RESPONSABLE DO SEGUIMENTO E GARANTÍA DA CALIDADE:

UNIDADE TÉCNICA DE CALIDADE24

COMISIÓN DE CALIDADE DO CENTRO

COMISIÓN ESPECÍFICA25 ESTRUTURA COMPOSICIÓN FUNCIONAMENTO MECANISMOS E PROCEDEMENTOS DE DECISIÓN

24 Doc. 33: se se presenta a certificación do compromiso da UTC ou da Comisión de Calidade do Centro de que se encargarán da xestión do aseguramento da calidade, non é necesario

seguir cubrindo a táboa T-SGC-01 25 Caso de se marcar a comisión específica, é necesario seguir cubrindo a táboa T-SGC-01.



7.2. Criterios de calidade (xúntese o DOC. 35 e DOC. 36)

7.2.1. Procedementos xerais para avaliar o desenvolvemento e a calidade do programa Con independencia de que o seguimento e a garantía de calidade se deixen nos aspectos fundamentais á Unidade Técnica de Calidade, aos efectos de contar cunha información interna que axude a mellorar a calidade do POP, se se vise necesario a Comisión Académica do POP ou unha Comisión de Avaliación Interna do Programa creada para estes efectos, podería encargarse de establecer e aplicar procedementos xerais para unha supervisión continuada do mesmo, se ben será a Unidade Técnica de Calidade a responsable última da garantía de calidade e mellora do programa. No caso de ser creada, os mecanismos e procedementos que a Comisión de Avaliación Interna do Programa (CAIP) establece para levar a cabo a súa tarefa de supervisión basearanse nos seguintes documentos: • Informes persoais dos profesores sobre o grao de execución do programa, consecución dos obxectivos propostos, idoneidade das actividades realizadas, adecuación dos recursos materiais, etc. Tendo en conta as debilidades observadas, fará propostas de mellora cara aos anos sucesivos. • Informes sobre matrícula e rendemento académico do Programa. Estudo comparado con outros programas da USC e doutras Universidades. • Informes sobre os resultados das enquisas de satisfacción dos alumnos para este Programa. Comparación cos POPs da USC e doutras Universidades. • Informes sobre a opinión dos empregadores e empresas colaboradoras co Programa, así como sobre o grao de inserción laboral dos egresados. Estudo comparado con outros programas da USC e doutras Universidades. A CAIP reunirase polo menos unha vez ao inicio e outra ao final dos períodos académicos. Con base nos documentos anteriores e con todos aqueles outros que considere necesarios, a CAIP elaborará un breve Informe Anual que abranguerá unha memoria do funcionamento do Programa xunto coas recomendacións que estime oportunas para a súa mellora. Dito Informe será aprobado pola Comisión Académica Específica do posgrao e, poderaselle enviar á Unidade Técnica de Calidade se esta o considera oportuno. A este Informe poderán ter acceso todos os profesores e departamentos participantes no POP, así como os alumnos e empresas ou profesionais colaboradores.

7.2.2. Previsións, no seu caso, de mellora de infraestruturas e equipamentos

Baseándose nos informes dos profesores en canto a novas necesidades ou falla de adecuación dos recursos materiais dispoñibles, así como na información que sobre este tema lle teña chegado por outros medios, a CAIP realizará as xestións oportunas cos órganos correspondentes (Directores dos Departamentos participantes, Decano da Facultade de CC. Económicas e Empresariais,...) coa finalidade de superar as deficiencias detectadas.



7.2.3. Procedementos de avaliación do profesorado e mellora da docencia -- Aplicación de procedementos equitativos de asignación da docencia, primando o criterio da adecuación ao perfil docente e investigador do profesorado. -- Solicitude aos órganos competentes do deseño e aplicación dun plan que potencie o desenvolvemento docente-investigador do profesorado de Programas Oficiais (Grao/Posgrao) por medio dunha política de incentivos e promoción académica vinculada aos procesos de avaliación docente. -- Establecemento de procedementos, baseados nos informes persoais dos propios profesores así como nas enquisas de satisfacción dos alumnos, para detectar os graos de cumprimento das obrigas docentes (programas, horarios, ...) do profesorado así como o grao no que as diferentes materias están a contribuír ao obxectivo final do Programa. -- Deseño e aplicación dos procedementos correctores dos posibles fallos detectados.

7.2.4. Criterios e procedementos de actualización e mellora do programa

Tanto as enquisas de satisfacción dos alumnos como os informes persoais dos profesores ou os realizados a partir das opinións dos empregadores ou entidades colaboradores recadarán información sobre os aspectos do Programa (organización, contidos, actividades, prácticas, …) que poderían ser mellorados. Dita información figurará no Informe Anual da CAIP. En base a éste, os responsables do Programa realizarán as propostas de modificación que consideren oportunas. As propostas de mellora aceptadas serán incluídas nun anexo á presente guía. Así mesmo, anualmente e en documento anexo, achegaranse as Guías Académicas das materias do Programa.

7.2.5. Criterios e procedementos para garantir a calidade das prácticas externas e fomentar a mobilidade Estableceranse as canles axeitadas para crear, manter e ampliar a rede de empresas públicas e privadas nas que os alumnos realizarán as prácticas externas. Ao igual que calquera materia, para garantir a súa calidade as prácticas externas deben contar cunha guía programática previamente elaborada na que se especifiquen os obxectivos a conquerir, as tarefas a realizar, así como o método de avaliación dos coñecementos e capacidades adquiridas. As prácticas externas contarán cun titor no centro no que se realizan e outro titor pertenecente ao personal docente do POP e serán recoñecidas como créditos curriculares. Con posterioridade á realización das prácticas, ambos titores deberán emitir informes valorativos sobre o grao de cumprimento do programa previamente pactado así como do nivel de aproveitamento do alumnado. Así mesmo, o alumno realizará un informe no que indique o grao de satisfacción coas prácticas realizadas, coa adecuación destas aos obxectivos do Programa e coa atención recibida por parte dos titores. Seguindo os actuais modelos de intercambio, potenciarase a mobilidade dos estudantes ampliando os convenios existentes con outras Universidades. Ademais dos obxectivos, período temporal, lugar, materias a cursar e condicións da estadía, a programación das estadías definirá o caracter obrigatorio ou optativo da mobilidade, a



programación da estadía e o seu seguimento, así como a asignación de créditos e os mecanismos de avaliación e recoñecemento dos estudos realizados.

7.2.6. Procedementos de análise da inserción laboral dos titulados e da satisfacción tanto de egresados como de empregadores coa formación recibida

A inserción laboral dos egresados así como a utilidade do Programa cara á satisfacción das necesidades formativas presentes e futuras do mercado de traballo serán avaliadas tendo en conta os informes coas opinións dos propios egresados, empregadores e empresas que colaboran co Programa, sen desbotar calquera outra información da que se poida dispor sobre o tema.

7.2.7. Procedementos de atención ás suxestións/reclamacións do estudantado, profesorado e PAS

Ademais das vías e órganos competentes dos que dispón a propia USC para canalizar as opinións ou reclamacións dos alumnos, profesores e PAS, establecerase un caixón de suxestións para que calquera persoa implicada no Programa poida achegar a súa opinión de forma anónima. Asemade, os profesores tamén poderán expresar as súas opinións nos seus informes persoais e os alumnos nas enquisas de satisfacción, propondo vías de mellora.

7.2.8. Criterios específicos de suspensión ou peche do programa Procederase á suspensión ou peche do Programa: - Cando a matriculación fose inferior ao mínimo establecido durante dous cursos consecutivos, sen existir xustificación evidente. - Cando non se poida garantir a impartición da programación realizada ou cando os obxectivos previstos estean moi lonxe de ser acadados. - Cando se obteña, durante dous anos consecutivos, unha avaliación negativa do Programa.

7.3. Sistemas de apoio á aprendizaxe autónoma do estudante

7.3.1. Titoría e orientación académica: acollida e fixación do programa de estudo de cada estudante


Coñecer os recursos dispoñibles (tanto materiais como persoais) constitúe un requisito



imprescindible cara ao obxectivo básico de que o alumno adquira a capacidade para unha aprendizaxe autónoma. Con esta finalidade, estableceranse reunións de acollida ós estudantes onde se lles amosarán as instalacións do centro así como os recursos materiais que terán á súa disposición. Así mesmo, cada alumno disporá dun titor, asignado polo coordinador entre os profesores do Programa, tendo en conta as preferencias manifestadas polos propios alumnos. O titor será o encargado de orientar ó alumno en todo o relativo ós seus estudos: necesidade de cursar materias de formación complementaria, selección de materias optativas, elaboración do itinerario curricular máis axeitado ós obxectivos profesionais e académicos do alumno, etc.

7.3.2. Orientación profesional: transición ao traballo/estudos de doutoramento

Ademais da orientación profesional que os alumnos poidan recadar nos correspondentes servizos da USC, organizaranse sesións especiais nas que participarán non só os profesores que imparten docencia no programa senón, e moi especialmente, profesionais da empresa, da administración e de organismos relacionados co mundo laboral (ex. INEM,...).

7.4. Sistema de información/comunicación pública do programa (xúntese o DOC. 38)

7.4.1. Vías de acceso á información pública sobre o programa A vía pública principal de acceso á información sobre o Programa será a WEB da USC, sendo o servizo de comunicacións da USC o responsable derradeiro da información pública sobre o Programa. Con antelación ao inicio da actividade académica, os responsables do Programa editarán un documento informativo do mesmo no que figurarán os módulos/materias, profesores responsables, horarios, obxectivos e empresas colaboradoras. Así mesmo, os profesores responsables das materias presentarán anualmente o programa oficial das mesmas segundo as indicacións da Vicerreitoría correspondente. Esta información será revisada anualmente e estará dispoñible polo menos na páxina WEB da USC. Os responsables do Programa tamén colaborarán co servizo de comunicacións da USC en calquera outro plan de difusión da información que estimen oportuno.

7.4.2. Vías de acceso á información interna dos estudantes

En xeral, serán as mesmas que para a información pública. Non obstante, potenciarase o uso do campus virtual da USC como ferramenta de apoio á docencia e á titorización.



8. VIABILIDADE ECONÓMICA E FINANCIEIRA DE CADA UN DOS TÍTULOS PROPOSTOS NO PROGRAMA (xúntese o DOC. 39)

8.1. Orzamento de funcionamento

Os ingresos do POP procederán dos fondos que se logren para a súa financiación a través de convocatorias públicas de axudas (MEC, Consellería de Educación, Consellería de Innovación, ...) e doutros fondos que aporten institucións privadas. Consideramos que con estes ingresos o POP debe ser capaz de cubrir a maior parte dos custes derivados da súa implementación sen supoñer un incremento de gastos importante para a USC.

8.2. Ingresos de matrícula Este POP plantéxase inicialmente como un título de 2 anos, cunha capacidade de 30 alumnos por curso. Cada alumno terá que cursar un mínimo de 120 créditos repartidos nestes 2 anos. No DOGA de 27 de Xullo de 2006 especifícase que o prezo do crédito dos estudios conducentes a obtención dun título de master é de 17,77 €/crédito. Con esta referencia cada estudiante aportaría un ingreso medio mínimo de 1066,20 € por ano. O primeiro ano, con só un curso, esto proporcionaría uns ingresos mínimos de 31.986 €, que se duplicarían no segundo ano a 63.972 €. Ademais os alumnos con licenciaturas diferentes a Economía ou Administración e Dirección de Empresas, que serán como mínimo un tercio dos matriculados no primeiro ano, terán que cursar 15 créditos adicionais. Co mesmo prezo do crédito esto supón un ingreso anual mínimo adicional de 2.665,5 €.

8.3. Financiamento público

Este POP parte co compromiso de colaboración das seguintes institucións públicas: Consellería de Innovación e industria Consellería de Medio Rural Dirección Xeral de Desenvolvemento Rural Dirección Xeral de Turismo Fundación CEER-Galicia Norte de Portugal Instituto de Estudios e Desenvolvemento de Galicia Instituto Galego de Estatística Tribunal Galego de Defensa da Competencia A pesar de que aínda non podemos especificar a contía da axuda que aportará cada unha das institucións, o número de colaboracións comprometidas e as cantidades medias das axudas que viñan ofrecendo estas institucións para Másters permítennos augurar unha importante captación de fondos públicos. Ademais, tanto o goberno central como o autonómico ofrecen ou prometen incrementar os fondos dedicados á investigación e á docencia. Evidentemente, estes incrementos deberían



repercutir positivamente na financiación e nos medios dos que dispón a Universidade en xeral e o POP en particular. No BOE do 5 de setembro de 2006 a Secretaría de Estado de Universidades e Investigación, convocou axudas a Universidades para favorece-la mobilidade de profesores visitantes e de estudantes en másters oficiais. Entendemos que estas axudas se repetirán de xeito periódico en anos posteriores e poderán ser aproveitadas tanto para traer profesores visitantes como para favorecer a mobilidade dos estudantes.

8.4. Outras fontes de financiamento


Na actualidade non temos asinado ningún convenio concreto con institucións ou empresas privadas, pero varias empresas coas que contactamos manifestaron interese en colaborar con este proxecto.

8.5. Custo do persoal docente e administrativo Os custos do persoal propio da Universidade de Santiago de Compostela están incluídos nos seus custos de plantilla. Os custos do persoal de outras Universidades ou institucións que participen no programa consistirán no financiamento dos seus desprazamentos e no pago de dietas, ademais dunha cantidade por hora de clase que pode fixarse de modo orientativo nuns 60 €/hora.

No noso programa a gran maioría do profesorado é persoal propio da Universidade, polo que a partida que corresponde a persoal externo non se prevé que alcance unha contía elevada.

8.6. Política de bolsas

(xúntese o DOC. 41 e o DOC. 42)

Xa existen na actualidade diversas convocatorias de axudas para bolsas dedicadas a financiar a realización de estudios coas características do POP que propoñemos: No DOGA do 8 de agosto de 2006 a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria convocou axudas para a realización de Estudios Oficiais de posgrao nas universidades do sistema universitario de Galicia conducentes ao título de Máster. Para a concesión destas axudas destinaranse un mínimo de 195.725 € con cargo aos orzamentos da Comunidade Autónoma de Galicia dos anos 2006 e 2007 (55.100 € para o 2006 e 140.625 € para o 2007). Contamos co compromiso das Administracións Públicas de ofrecer máis bolsas para a realización destes estudos. Ademais algunha das institucións colaboradoras manifestou que a súa axuda económica sería preferentemente a través de bolsas para os estudantes.

TÁBOAS E DATOS XERAIS DO POP MODELO 1 - USC · DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS...

Documents

Transcript of TÁBOAS E DATOS XERAIS DO POP MODELO 1 - USC · DEPARTAMENTO DE HISTORIA E INSTITUCIÓNS...