Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes d'Informació i Documentació, Barcelona

33
Taller Linked Open Data Daniel Vila-Suero Facultad de Informática, Universidad Politécnica de Madrid Campus de Montegancedo sn, 28660 Boadilla del Monte, Madrid http://www.oeg-upm.net dvila,@fi.upm.es 13es Jornades Catalanes d'Informació i Documentació Barcelona 22 de Noviembre de 2012

description

Taller sobre Linked Open Data en las 13es Jornades Catalanes d'Informació i Documentació, Barcelona 22 Noviembre 2012.

Transcript of Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes d'Informació i Documentació, Barcelona

Page 1: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Taller Linked Open Data

Daniel Vila-Suero Facultad de Informática, Universidad Politécnica de Madrid

Campus de Montegancedo sn, 28660 Boadilla del Monte, Madrid http://www.oeg-upm.net

dvila,@fi.upm.es

13es Jornades Catalanes d'Informació i Documentació Barcelona

22 de Noviembre de 2012

Page 2: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Contenido

•  La Web •  Produciendo y consumiendo información en la Web •  Linked Data •  Ejemplo BNE •  Preguntas y debate

2

Page 3: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

La Web

3

Page 4: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

La Web

•  Enlaza información: wikipedia, prensa, blogs, etc.

•  Enlaza personas y opiniones: mail, twitter, facebook, pinterest, etc.

•  Ofrece servicios: compra de entradas, viajes, libros…

•  Es un sistema que ha cambiado nuestra forma de consumir y producir información

•  Sin embargo, ¿puede mejorar?

4

Page 5: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

La Web desde dos perspectivas

5

PRODUCTOR INFORMACIÓN

CONSUMIDOR INFORMACIÓN

WWW

•  Dos roles con fronteras cada día más diluídas •  Usuarios:

•  Consumimos a diario información de wikipedia, prensa, twitter, facebook, etc.

•  Producimos información en twitter, wikipedia, facebook, comentamos noticias, etc.

•  Una organización (empresa, institución pública): •  Produce información y ofrece servicios (compra-venta,

agregación información, etc.) •  Consume información para mejorar sus servicios/oferta

Page 6: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Consumidores

6

CONSUMIDORES WWW

•  Cuando usamos la Web:

•  Consultamos varias fuentes de información: •  Para organizar un viaje: compra de billetes, hotel, sitios

de interés, etc. •  Para comprar un libro: desde un autor que nos gusta a

un tema determinado •  Los servicios más exitosos son aquellos que son capaces

de agregar información que nos interesa: google, twitter, etc. •  Muchas veces resulta tedioso/difícil encontrar lo que

buscamos

Page 7: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Productores

7

PRODUCTORES WWW

•  Necesitan que su información/servicio sea visible, útil y relevante

•  Reutilizar información de otros aumenta las capacidades del servicio

•  Compartir información de una manera sencilla y estándar amplia el potencial de la misma y la visibilidad de la organización

Page 8: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Produciendo y consumiendo

información en la Web

8

Page 9: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Produciendo información para la Web

9

WWW Web 1.0

Web 2.0

WWW

WWW

Linked Data

WWW

Page 10: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Produciendo información para la Web

10

PRODUCTOR

WWW

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

? ?

Page 11: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Web 1.0

11

PRODUCTOR

WWW

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

HTML

<h1> <p> <p> <a href=..>

Page 12: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Web 2.0

12

PRODUCTOR

WWW

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

HTML

<h1> <p> <p> <a href=..>

HTML + servicios web

AUTOR ? LIBRO? EDITOR?

Page 13: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Limitaciones

13

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

HTML

HTML + servicios web

AUTOR ? LIBRO? EDITOR?

MODELO DE DATOS

1) Documentos que hablan de título principal, secundario, párrafos..

2) Datos sin un modelo bien definido

Page 14: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Un ejemplo

14

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

HTML

Eduardo Mendoza

Edicions 62

La ciudad de los prodigios

Catalán

AUTOR ?

LIBRO?

Page 15: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Un ejemplo

15

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

Servicio web (JSON)

Eduardo Mendoza

Edicions 62

La ciudad de los prodigios

Catalán

{ "Eduardo Mendoza": { "libros": ["La ciudad de los prodigios", "La isla inaudita"] } }

Page 16: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Conclusiones

•  El sistema actual (HTML + Servicios Web) no facilita la reutilización

•  HTML: Es un formato para estructurar documentos, no datos

•  Servicios Web: Aunque estructuran los datos, no especifican el modelo de una manera estándar (e.g. es Eduardo Mendoza una persona? )

16

Page 17: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Linked Data

17

Page 18: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Comparte tus datos y reutiliza los de otros

18

WWW

Linked Data

WWW

Page 19: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Linked Data

•  Publicación de datos en la Web:

•  Usando las tecnologías de la Web: HTTP, URL, DNS •  Con un modelo de datos explícito: RDF + vocabularios (o

esquemas, ontologías..) en RDF Schema o OWL

•  Permite compartir (aumentar) tus datos

•  Permite reutilizar datos de otros para enriquecer tu información, reducir costes, y ofrecer mejores servicios

19

Page 20: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Idea básica

20

WWW

WWW

Mantén el modelo de tus datos cuando publiques información en la Web

AUTOR

EDITOR

LIBRO IDIOMA

LIBRO

AUTOR

Page 21: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

¿Qué podemos publicar usando Linked Data?

•  Información sobre cualquier cosa:

21

AMOR

http://dbpedia.org/resource/Love

Eduardo Mendoza

http://datos.bne.es//resource/XX1013037

Barcelona

http://geo.linkeddata.es/resource/Provincia/Barcelona

Page 22: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Los 4 Principios*

22

1. Utilizar URIs para nombrar cosas (recursos)

http://dbpedia.org/resource/Love

http://geo.linkeddata.es/resource/Provincia/Barcelona

2. Usar el protocolo HTTP para publicar/recuperar recursos

3. Describir datos en un formato estándar (RDF)

4. Enlazar con otros recursos a través de URIs

dbpedia:Tim_Berners-Lee rdf:type foaf:Person

foaf:surname "Berners-Lee"@en ; foaf:givenName "Tim"@en ;

*http://www.w3.org/DesignIssues/LinkedData

Page 23: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

¿Qué necesitamos?

•  Elemento básico: tripletas RDF

Sujeto Predicado Objeto

Eduardo Mendoza es autor de La ciudad de los prodigios

Barcelona forma parte de Catalunya

•  Sujeto y predicado son URIs

•  El objeto puede ser una URI o un literal 23

Page 24: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

¿Qué necesitamos?

•  Vocabularios para:

•  Indicar de qué tipo son nuestros recursos (CLASES):

•  Describir nuestros recursos (PROPIEDADES): •  Tiene nombre, nº de páginas, etc.

•  Existen multitud de vocabularios (http://lov.okfn.org/) para describir todo tipo de cosas en la Web

24

Eduardo Mendoza es Persona

Barcelona es Municipio

Page 25: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Los fundamentos Identificadores Unicos: URI identifican un nombre o un recurso en internet.

Modelos en RDF(S)

Cer El Quijote Cervantes Es autor

Cer Obra Persona Es autor

Es una Es una

http://datos.bne.es/resource/XX1718747 http://datos.bne.es/resource/XX3383563

http://iflastandards.info/ns/fr/frbr/frbrer/C1005 http://iflastandards.info/ns/fr/frbr/frbrer/C1001

Enlazar con otros datos Same As

http://viaf.org/viaf/17220427

Cervantes

Same As Same As

http://dbpedia.org/resource/Miguel_de_Cervantes

Cervantes

Navegación a través de los datos

Page 26: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

El modelo (vocabulario) y los datos

26

Obra

Lengua

Traducción

Año Fecha de Publicación

Biblioteca

Ubicado en

Persona Es autor

Tiene como materia

El Quijote Cervantes

Es autor

Catalán

Traducción

1960 Fecha de Publicación

BNE

Ubicado en

Tiene como materia

Vida de Cervantes

Vocab

Datos

Page 27: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

El modelo (vocabulario) y los datos

27

http://iflastandards.info/ns/fr/frbr/frbrer/C1001

http://iflastandards.info/ns/fr/frbr/frbrer/C1002

Traducción

Año

Fecha de Publicación

http://xmlns.com/foaf/0.1/Organization

Ubicado en

http://iflastandards.info/ns/fr/frbr/frbrer/C1005 Es autor

Tiene como materia

http://datos.bne.es/resource/XX3383563 http://datos.bne.es/resource/XX1718747 Es autor

http://datos.bne.es/resource/XX1924295

Traducción

1960 Fecha de Publicación

BNE

Ubicado en

Tiene como materia

http://datos.bne.es/resource/bimo0002045496

Vida de Miguel de Cervantes Saavedra

Don Quijote de la Mancha Cervantes Saavedra, Miguel de

Catalán

Vocab

Datos

http://datos.bne.es/#

Lengua

Obra

Biblioteca

Persona

Page 28: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Ejemplo vocabulario basado en IFLA

Page 29: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

A partir del modelo/vocabulario se describen los datos

Page 30: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

BNE

http://datos.bne.es/resource/XX1718747

Same As Same As

Same As

Same As

Same As

LIBRIS

http://libris.kb.se/resource/auth/45369

SUDOC

http://www.idref.fr/026774771/id

DNB

http://d-nb.info/gnd/11851993X

DBpedia

http://dbpedia.org/resource/Miguel_de_Cervantes

VIAF http://viaf.org/viaf/17220427

Ejemplo enlazado datos.bne.es

http://lov.okfn.org/

Page 31: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Ejemplo BNE http://bne.linkeddata.es/graphvis

31

Page 32: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Preguntas? Debate

32

Page 33: Taller Linked Open Data, 13es Jornades Catalanes  d'Informació i Documentació, Barcelona

Muchas gracias!

Email: [email protected] Twitter: @dvilasuero

http://marimba4lib.com 33