TA NEA MAS 67 - ΜΗΤΕΡΑ...σαρκίας για παιδιά και εφήβους. 2....
16
1 ¶·È‰È΋ ¶·¯˘Û·ÚΛ·: ™‡Á¯ÚÔÓË ·ÂÈÏ‹ Σε καµία άλλη εποχή η άσκηση δεν είχε τόσο µεγάλη σηµασία για την υγεία και την ευεξία του ατόµου όσο στη σηµερινή. «Η πρόλη- ψη αξίζει όσο χίλιες θεραπείες». Το ρητό αυτό είναι κατ’ εξοχή επίκαιρο στις ηµέρες µας, που ο τρόπος ζωής των παιδιών και των εφήβων έχει ξεφύγει από τις παραδοσιακές συνήθειες ιδιαίτε- ρα στη διατροφή και στην άσκηση. Η καθιστική ζωή καλύπτει το µεγαλύτερο µέρος της ηµέρας, είτε στο σχολείο και τις λοιπές εκπαιδευτικές δραστηριότητες, είτε στο σπίτι µπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση. Μέσα σε µερικές δεκαετίες η γυµναστική και ο αθλητισµός έχουν αντικατασταθεί για πολλά παιδιά από τον υπολογιστή, ενώ οι έξοδοι για διασκέδαση µε τους συνοµηλίκους καταλήγουν στα ταχυφαγεία, όπου οι προ- σλαµβανόµενες θερµίδες σε ένα γεύµα, µπορεί να καλύπτουν σχεδόν όλες τις ηµερήσιες ανάγκες. Αποτέλεσµα είναι η παχυ- σαρκία, της οποίας η συχνότητα συνεχώς αυξάνεται στη χώρα µας! Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσµατα ελέγχου των παχύσαρκων παιδιών προεφηβικής ηλικίας και των εφήβων, στους οποίους συχνά διαπι- στώνεται διαταραχή της ανοχής της γλυκόζης το προστάδιο διαβήτη, ακόµη και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (ενηλίκων). Ασφαλώς, δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι οι γονείς των παιδιών για την παχυσαρκία. Τα γονίδια του ανθρώπου που κληρονοµούνται από γενεάς σε γενεά, ευθύνονται εν µέρει για την παχυσαρκία και εύκολα αυτό διαπιστώνεται παρατηρώντας τα µέλη της οικογένειας του παχύσαρκου παιδιού, τα οποία συνήθως είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Ευθύνη όµως έχει και ο παιδίατρος, ο οποίος ως εκπαιδευτής της οικογένειας θα πρέπει να αναζητήσει στο κληρονοµικό ιστορικό άτοµα µε παχυσαρκία ή και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ενηλίκων). Ο εργαστηριακός έλεγχος πρέπει να αρχίζει νωρίς και να περιλαµβάνει µετρήσεις των λιπιδίων, των τριγλυκεριδίων, της χοληστερόλης, της καλής (HDL) και της κακής χοληστερόλης (LDL), καθώς και της γλυ- κόζης αίµατος. Πολύ χρήσιµη είναι και η µέτρηση της αρτηριακής πίεσης και φυσικά του σωµατικού βάρους, του αναστήµατος και του δείκτη µάζας σώµατος. Σκοπός του κλινικού ελέγχου δεν είναι µόνο η διατήρηση του σωµατικού βάρους των παιδιών στα φυσιολογικά επίπεδα, αλλά και η πρόληψη των σοβαρών επιπλοκών της παχυσαρκίας, όπως είναι η καρδιαγγειακή νόσος και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2. Οι επιπλοκές του διαβήτη είναι καταστρεπτικές για τα µάτια, τα αγγεία, τη καρδιά και τους νεφρούς και δροµολογούνται µε γρή- γορη εξέλιξη από τη στιγµή της εµφάνισης του διαβήτη. Συνεπώς, κάθε παχύσαρκο παιδί και έφηβος πρέπει να ελέγχεται συστηµατι- κά, ιδιαίτερα αν το κληρονοµικό του είναι βεβαρυµένο για διαβή- τη, υπέρταση και υψηλές τιµές χοληστερόλης. Ο έλεγχος αυτός πρέπει να επεκτείνεται σε κάθε παιδί και έφηβο, πριν από την εγγραφή του σε γυµναστήριο ή αθλητικό σύλλογο και να παρέχονται οι απαραίτητες συστάσεις από τους γυµναστές ή τους µεγαλύτερους σε ηλικία αθλητές, τους οποίους συνήθως διαβάζουν, υπακούουν, µιµούνται, εφόσον τους θεω- ρούν ινδάλ- µατα. Για το παχύσαρκο παιδί πρέπει να δοθεί έµφαση στην εξατοµικευ- µένη πίεση για έντονη µε κατανόη- ση άσκηση, αλλιώς καταλήγουµε στο φαινό- µενο του υπέρβαρου παιδιού να θεωρεί ως άσκηση τη θέση του τερµατοφύ- λακα! Εκτός από την προσεγ- ∆ƒπª∏¡π∞π∞ ∂∫¢√™∏ ∆√À ¢π∞µ∏∆√§√°π∫√À π∞∆ƒ∂π√À ∆√À ¶∞π¢π∞∆ƒπ∫√À ¡√™√∫√ª∂π√À «ª∏∆∂ƒ∞» ∂ƒÀ£ƒ√À ™∆∞Àƒ√À 6, 151 23 – ª∞ƒ√À™π (www.jdrf.org.gr). ∆∏§.: 210 6869110, FAX: 210 6869148 E-mail: [email protected] © - π¢π√∫∆∏∆∏™ – ∂∫¢√∆∏™ – ¢π∂À£À¡∆∏™: Ã∏™∆√™ ™¶. ª¶∞ƒ∆™√∫∞™, √ª√∆. ∫∞£∏°∏∆∏™ ¶∞π¢π∞∆ƒπ∫∏™ ∂ƒÀ£ƒ√À ™∆∞Àƒ√À 6, 151 23 – ª∞ƒ√À™π ∂¶π∆ƒ√¶∏ ™À¡∆∞•∂ø™: §∂¡π∞ ∞¡∆ø¡π∞¢√À, ∂§π¡∞ °∫π∫∞, ¶√¶∏ ¢π∞§À¡∞, ¢π∞°√ƒ∞™ ∑∞ƒ°∞¡∏™, ∞ª¶∞™ ∫∞¡∆ƒ∂, ¡∆π¡∞ ∫∞ƒ∞°πøƒ°∞, ª∂§π¡∞ ∫∞ƒπ¶π¢√À, ¡π∫√™ ∫∂º∞§∞™, ¡π∫√™ ºπ√§π∆∞∫∏™, πø∞¡¡∞ º√À¡∆∑√À§∞ ™À¡∂ƒ°∞™π∞: ª∂§. ∫∞ƒπ¶π¢√À, Ã. ∫∞ƒÀ¢∏, ∫. §Àª¶ƒπ∆∏™ °ƒ∞ªª∞∆∂π∞ ™À¡∆∞•∂ø™: ¡π∫∏ ™¶πƒ∆√À ∫∞§§π∆∂áπ∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞-∂∫∆À¶ø™∏: ISOGRAMA - Ã. °∞§∞¡∏ ™Ã∂¢π∞™ª√™-ª∞∫∂∆∆∞: ∞. ∞ƒ°Àƒ∞∫∏ Ã√ƒ∏°√™: NOVO NORDISK HELLAS ISSN 1105-7904-X ∞Ú›ÏÈÔ˜-πÔ‡ÓÈÔ˜ 2008 ∆‡¯Ô˜ 67 Ô
Transcript of TA NEA MAS 67 - ΜΗΤΕΡΑ...σαρκίας για παιδιά και εφήβους. 2....
1
¶·È‰È΋ ¶·¯˘Û·ÚΛ·: ™‡Á¯ÚÔÓË ·ÂÈÏ‹Σε καµία άλλη εποχή η άσκηση δεν είχε τόσο µεγάλη σηµασία γιατην υγεία και την ευεξία του ατόµου όσο στη σηµερινή. «Η πρόλη-ψη αξίζει όσο χίλιες θεραπείες». Το ρητό αυτό είναι κατ’ εξοχήεπίκαιρο στις ηµέρες µας, που ο τρόπος ζωής των παιδιών καιτων εφήβων έχει ξεφύγει από τις παραδοσιακές συνήθειες ιδιαίτε-ρα στη διατροφή και στην άσκηση.Η καθιστική ζωή καλύπτει το µεγαλύτερο µέρος της ηµέρας, είτεστο σχολείο και τις λοιπές εκπαιδευτικές δραστηριότητες, είτε στοσπίτι µπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση. Μέσα σε µερικέςδεκαετίες η γυµναστική και ο αθλητισµός έχουν αντικατασταθεί γιαπολλά παιδιά από τον υπολογιστή, ενώ οι έξοδοι για διασκέδασηµε τους συνοµηλίκους καταλήγουν στα ταχυφαγεία, όπου οι προ-σλαµβανόµενες θερµίδες σε ένα γεύµα, µπορεί να καλύπτουνσχεδόν όλες τις ηµερήσιες ανάγκες. Αποτέλεσµα είναι η παχυ-σαρκία, της οποίας η συχνότητα συνεχώςαυξάνεται στη χώρα µας!Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσµατα ελέγχουτων παχύσαρκων παιδιών προεφηβικής ηλικίαςκαι των εφήβων, στους οποίους συχνά διαπι-στώνεται διαταραχή της ανοχής της γλυκόζηςτο προστάδιο διαβήτη, ακόµη και σακχαρώδηςδιαβήτης τύπου 2 (ενηλίκων).Ασφαλώς, δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι οιγονείς των παιδιών για την παχυσαρκία. Ταγονίδια του ανθρώπου που κληρονοµούνταιαπό γενεάς σε γενεά, ευθύνονται εν µέρει γιατην παχυσαρκία και εύκολα αυτό διαπιστώνεταιπαρατηρώντας τα µέλη της οικογένειας τουπαχύσαρκου παιδιού, τα οποία συνήθως είναιυπέρβαρα ή παχύσαρκα.Ευθύνη όµως έχει και ο παιδίατρος, ο οποίοςως εκπαιδευτής της οικογένειας θα πρέπει νααναζητήσει στο κληρονοµικό ιστορικό άτοµαµε παχυσαρκία ή και σακχαρώδη διαβήτητύπου 2 (ενηλίκων). Ο εργαστηριακός έλεγχοςπρέπει να αρχίζει νωρίς και να περιλαµβάνειµετρήσεις των λιπιδίων, των τριγλυκεριδίων,της χοληστερόλης, της καλής (HDL) και τηςκακής χοληστερόλης (LDL), καθώς και της γλυ-κόζης αίµατος. Πολύ χρήσιµη είναι και η
µέτρηση της αρτηριακής πίεσης και φυσικά του σωµατικούβάρους, του αναστήµατος και του δείκτη µάζας σώµατος.Σκοπός του κλινικού ελέγχου δεν είναι µόνο η διατήρηση τουσωµατικού βάρους των παιδιών στα φυσιολογικά επίπεδα, αλλάκαι η πρόληψη των σοβαρών επιπλοκών της παχυσαρκίας, όπωςείναι η καρδιαγγειακή νόσος και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου2. Οι επιπλοκές του διαβήτη είναι καταστρεπτικές για τα µάτια, τααγγεία, τη καρδιά και τους νεφρούς και δροµολογούνται µε γρή-γορη εξέλιξη από τη στιγµή της εµφάνισης του διαβήτη. Συνεπώς,κάθε παχύσαρκο παιδί και έφηβος πρέπει να ελέγχεται συστηµατι-κά, ιδιαίτερα αν το κληρονοµικό του είναι βεβαρυµένο για διαβή-τη, υπέρταση και υψηλές τιµές χοληστερόλης.Ο έλεγχος αυτός πρέπει να επεκτείνεται σε κάθε παιδί και έφηβο,πριν από την εγγραφή του σε γυµναστήριο ή αθλητικό σύλλογοκαι να παρέχονται οι απαραίτητες συστάσεις από τους γυµναστέςή τους µεγαλύτερους σε ηλικία αθλητές, τους οποίους συνήθως
διαβάζουν, υπακούουν, µιµούνται, εφόσοντους θεω-ρούν ινδάλ-µατα. Για τοπαχύσαρκοπαιδί πρέπεινα δοθείέµφαση στηνεξατοµικευ-µένη πίεσηγια έντονηµε κατανόη-ση άσκηση,αλλιώςκαταλήγουµεστο φαινό-µενο τουυπέρβαρουπαιδιού ναθεωρεί ωςάσκηση τηθέση τουτερµατοφύ-λακα!Εκτός απότην προσεγ-
∆ƒπª∏¡π∞π∞ ∂∫¢√™∏ ∆√À ¢π∞µ∏∆√§√°π∫√À π∞∆ƒ∂π√À ∆√À ¶∞π¢π∞∆ƒπ∫√À ¡√™√∫√ª∂π√À«ª∏∆∂ƒ∞»∂ƒÀ£ƒ√À ™∆∞Àƒ√À 6, 151 23 – ª∞ƒ√À™π (www.jdrf.org.gr). ∆∏§.: 210 6869110, FAX: 210 6869148E-mail: [email protected]© - π¢π√∫∆∏∆∏™ – ∂∫¢√∆∏™ –¢π∂À£À¡∆∏™:Ã∏™∆√™ ™¶. ª¶∞ƒ∆™√∫∞™, √ª√∆. ∫∞£∏°∏∆∏™ ¶∞π¢π∞∆ƒπ∫∏™∂ƒÀ£ƒ√À ™∆∞Àƒ√À 6, 151 23 – ª∞ƒ√À™π ∂¶π∆ƒ√¶∏ ™À¡∆∞•∂ø™:§∂¡π∞ ∞¡∆ø¡π∞¢√À, ∂§π¡∞ °∫π∫∞,¶√¶∏ ¢π∞§À¡∞, ¢π∞°√ƒ∞™∑∞ƒ°∞¡∏™, ∞ª¶∞™ ∫∞¡∆ƒ∂, ¡∆π¡∞∫∞ƒ∞°πøƒ°∞, ª∂§π¡∞ ∫∞ƒπ¶π¢√À,¡π∫√™ ∫∂º∞§∞™, ¡π∫√™ ºπ√§π∆∞∫∏™,πø∞¡¡∞ º√À¡∆∑√À§∞™À¡∂ƒ°∞™π∞: ª∂§. ∫∞ƒπ¶π¢√À, Ã. ∫∞ƒÀ¢∏, ∫. §Àª¶ƒπ∆∏™°ƒ∞ªª∞∆∂π∞ ™À¡∆∞•∂ø™: ¡π∫∏ ™¶πƒ∆√À∫∞§§π∆∂áπ∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞-∂∫∆À¶ø™∏:ISOGRAMA - Ã. °∞§∞¡∏™Ã∂¢π∞™ª√™-ª∞∫∂∆∆∞: ∞. ∞ƒ°Àƒ∞∫∏Ã√ƒ∏°√™: NOVO NORDISK HELLAS
ISSN 1105-7904-X
∞Ú›ÏÈÔ˜-πÔ‡ÓÈÔ˜ 2008
∆‡¯Ô˜ 67Ô
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:00 ÌÌ ™ÂÏ›‰·1
µένη διατροφή και την άσκηση, µπορεί να απαιτηθεί και φαρµακευτικήαγωγή. ΠΡΟΣΟΧΗ λοιπόν, γιατί η παχυσαρκία και ο διαβήτης των ενη-λίκων ήδη έχει εισβάλει στη παιδική ηλικία και απειλεί µε σοβαρέςεπιπλοκές που θα εµφανισθούν πολύ ενωρίς στην ενήλικη ζωή.
∆Ô ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ÀÁ›·˜ Î·È ∫ÔÈÓˆÓÈ΋˜∞ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜ ·Ó¤Ï·‚ ∂ÎÛÙÚ·Ù›·¶ÚfiÏ˄˘ Ù˘ ¶·È‰È΋˜ ¶·¯˘Û·ÚΛ·˜Û ̷ıËÙ¤˜ Ù˘ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ·˜ Î·È¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘Σε ειδική εκδήλωση που οργανώθηκε στοΥπουργείο Υγείας στις 11 Μαρτίου 2008, τονί-στηκε ιδιαιτέρως ότι η Ελλάς θεωρείται πρω-ταθλητής Ευρώπης στην παιδική παχυσαρκία!Η παιδική παχυσαρκία έχει λάβει διαστάσειςπανδηµίας σε πολλές χώρες του δυτικούκόσµου, όµως η Ελλάς έχει τα πιο παχύσαρκαπαιδιά σε όλη την Ευρώπη. Η συχνότητα τηςπαχυσαρκίας σε παιδιά ηλικίας 6-11 ετών,φθάνει το 54% και σε εφήβους ηλικίας 12-17ετών το 40%. Σύµφωνα µε µελέτη του ΙατρείουΠαχυσαρκίας του Ενδοκρινολογικού Τµήµατοςστο Νοσοκοµείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού»,στην Ελλάδα, η παχυσαρκία εµφανίζεταισυχνότερα µεταξύ των παιδιών ηλικίας 8-12ετών.Η παχυσαρκία σχετίζεται µε την αύξηση τουλίπους στο σώµα µας αναλογικά µε τις προτει-νόµενες τιµές για το ύψος, το φύλο και την ηλι-κία µας και είναι µια παθολογική κατάσταση, ηοποία µπορεί να προκαλέσει πολλά προβλή-µατα υγείας όπως σακχαρώδη διαβήτη, υπέρ-ταση, αυξηµένη χοληστερίνη και τριγλυκερίδια,αποφρακτική άπνοια στη διάρκεια του ύπνου,δύσπνοια, οσφυαλγία, υπογονιµότητα και
αυξηµένο κίνδυνο κατά την αναισθησία σε µια χειρουργική επέµ-βαση. Συνδέεται επίσης µε ορισµένες µορφές καρκίνου, όπως οκαρκίνος του παχέος εντέρου, του µαστού, του ενδοµητρίου, τουοισοφάγου και των νεφρών.Σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας, η παχυσαρκίααποτελεί µία από τις τρεις σηµαντικότερες αιτίες θανάτου γιατους κατοίκους των «αναπτυγµένων χωρών» του ∆υτικού Κόσµου.Επιπλέον, τα παχύσαρκα παιδιά είναι πιθανότερο να εµφανίσουνσηµεία ψυχολογικής επιβάρυνσης σε σύγκριση µε τα παιδιά µεφυσιολογικό βάρος, ενώ η επίπτωση είναι εντονότερη στα κορί-τσια από ό,τι στα αγόρια.Η παιδική και εφηβική παχυσαρκία έχει συνδεθεί επίσης, µε χαµη-λή αυτοεκτίµηση, κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, βουλιµία
και κακή εικόνα σώµατος.
«ƒ›Í ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ ÛÙÔ ¶·È‰›»Με σκοπό την ενηµέρωση και την ευαισθητο-ποίηση της κοινής γνώµης για το σηµαντικόθέµα της παιδικής παχυσαρκίας, η εκστρατείαενηµέρωσης «Η Ζωή έχει Χρώµα» προχωράένα βήµα πιο κάτω και επιλέγει να ρίξει τοβάρος στο παιδί.
Η εκστρατεία ενηµέρωσης για την πρόληψητης παιδικής παχυσαρκίας περιλαµβάνει τιςκάτωθι δράσεις:1. Επίσκεψη των ολυµπιονικών και πρεσβευτώντης εκστρατείας «Η ζωή έχει χρώµα» σε επι-λεγµένα σχολεία της χώρας, όπου θα διανε-µηθούν τα ενηµερωτικά έντυπα παιδικής παχυ-σαρκίας για παιδιά και εφήβους.2. ∆ιοργάνωση βιωµατικής εκδήλωσης «Σπίτιτης Υγιεινής ∆ιατροφής» στον εκθεσιακό χώροτου ΜΕΤΡΟ του Συντάγµατος µε στόχο την ενη-µέρωση των παιδιών µας σε ένα υγιεινό δια-τροφικό πρότυπο.3. Σε συνεργασία µε την ΕΡΤ ΑΕ διοργάνωσηενηµερωτικών εκποµπών για το ζήτηµα της παι-
2
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·2
δικής παχυσαρκίας και ανάπτυξη διαφηµιστικού προγράµµατος µεστόχο την ενηµέρωση της κοινής γνώµης.
Οι φορείς που στηρίζουν την τόσο σηµαντική πρωτοβουλία είναι:— Το Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης,— Το Υπουργείο Ανάπτυξης (Γενική Γραµµατεία Καταναλωτή),— Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας & Θρησκευµάτων,— Το Υπουργείο Πολιτισµού (Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού),— Το Υπουργείο Μεταφορών & Επικοινωνιών και — Η ΕΡΤ ως χορηγός επικοινωνίας
Όπως τόνισε ο Υπουργός κ. ∆ηµ. Αβραµόπουλος στις 11 Μαρτί-ου 2008 «Ελάτε να ενώσουµε τώρα όλοι µαζί τις δυνάµεις µας.Καµία ζυγαριά δεν µπορεί να ζυγίσει το βάρος που νιώθει έναπαχύσαρκο παιδί. Τα παχύσαρκα παιδιά δε διαφέρουν, απλάµεταφέρουν τη συνέπεια της άγνοιάς µας. Ας τα απαλλάξουµετώρα από ένα βάρος που θα τα ακολουθεί για µια ζωή. Αςρίξουµε όλοι µαζί το βάρος στο παιδί!»
∫¤ÓÙÚÔ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ ∫·Ù·Ó·ÏˆÙÒÓ™¯ÔÏÈο ∫˘ÏÈΛ·Πριν από λίγα χρόνια, το ΚΕ.Π.ΚΑ. ανακοίνωσε τα αποτελέσµαταέρευνας, που διεξήγαγε σε σχολικά κυλικεία. Είναι γνωστό ότιυπάρχει Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 563/Β/5/6/98, Α2Ε/οικ. 1653) ηοποία καθορίζει τα είδη που επιτρέπονται και που απαγορεύονταινα πωλούνται από τα σχολικά κυλικεία. ∆υστυχώς, τα αποτελέ-σµατα της έρευνας ήταν αποθαρρυντικά:
Μη επιτρεπόµενα είδη• 14% των κυλικείων πωλούσαν λουκουµάδες, καραµέλες καιγκοφρέτες.• 21% των κυλικείων πωλούσαν λουκανικόπιτες, ζαµπονοκασερό-πιτες, σάντουιτς µε αλλαντικά, µπουγάτσες και πεϊνιρλί.• 30% των κυλικείων πωλούσαν γάλα κακάο και γλειφιτζούρια.• 36% των κυλικείων πωλούσαν χυµούς µε ζάχαρη, αναψυκτικάκαι πατατάκια (τσιπς).• 43% των κυλικείων πωλούσαν πίτσα.• 50% των κυλικείων πωλούσαν µπισκότα.• 57% των κυλικείων πωλούσαν κρουασάν και τσίχλες.
Επιτρεπόµενα Είδη• Σε κανένα σχεδόν κυλικείο δεν πωλείται ψωµί τύπου 90% ή για-ούρτι χωρίς ζάχαρη.
• 7% των κυλικείων πωλούν φρυγανιές σε µικρή συσκευασία.• 21% των κυλικείων πωλούν γάλα παστεριωµένο.• 36% των κυλικείων πωλούν τσάι, ξηρούς καρπούς, σταφιδόψω-µο σε ατοµικές συσκευασίες.• 43% των κυλικείων πωλούν φρούτα και ψωµί πολυτελείας σεσυσκευασία.• 50% των κυλικείων πωλούν τυριά ελληνικής προέλευσης.• 71% των κυλικείων πωλούν σάντουιτς ή τοστ µε τυρί.• 93% των κυλικείων πωλούν κουλούρι σιµίτι και χυµούς χωρίςζάχαρη.• Όλα τα κυλικεία πωλούν τυρόπιτες.
∑ÒÓÙ·˜ Ì ÙÔ ‰È·‚‹ÙË:ª›· ÚÔÛˆÈ΋ ηٿıÂÛËΧρυσή Καρύδη (τ. Ευρωβουλευτού της Ν.∆.)
Κλείνουν φέτος 35 χρόνια από την ηµέραπου έµαθα ότι πάσχω από σακχαρώδηδιαβήτη. Ήταν η εποχή που για να ελέγ-ξουµε τα επίπεδα του ζαχάρου βυθίζαµεστα ούρα ένα κίτρινο χαρτάκι, το test-tape, και που η ινσουλίνη κυκλοφορούσεσε κάτι µικρά γυάλινα µπουκαλάκια πουέσπαγαν µε το παραµικρό.Τότε ακόµη, δεν είχε επικρατήσει η «πολιτι-κά ορθή» άποψη ότι ο διαβήτης δεν είναιαρρώστια αλλά τρόπος ζωής. Αντίθετα,
ήταν αρκετά διαδεδοµένη η πεποίθηση ότι κάθε διαβητικός είναιένας υποψήφιος τυφλός, αν ήταν γυναίκα δεν µπορούσε να αποκτή-σει παιδιά, σε κάθε περίπτωση τα λίγα χρόνια που του έµεναν ναζήσει θα ήταν µαρτύριο. Το γεγονός ότι κανείς στην οικογένειά µουδεν έπασχε από διαβήτη, έκανε τα πράγµατα ακόµη πιο δύσκολα,αφού δεν διαθέταµε προηγούµενη εµπειρία.Πρέπει να παραδεχτούµε ότι η διάγνωση µιας ανίατης νόσου καιµάλιστα σε νεαρή ηλικία, ανατρέπει δραµατικά και οριστικά την ζωήτου αρρώστου. Είναι κάπως σαν να περνάς από την άλλη πλευρά,σε µια άλλη πραγµατικότητα όπου θα ζήσεις πλέον για πάντα.Έχει µια τρυφερή ανάµνηση από τον πρώτο ιατρό που µε ανέλα-βε. ∆εν είναι πια στη ζωή και δεν έχω λόγο να αναφέρω τοόνοµά του. Ήταν γνωστός και έµπειρος γιατρός στην αντιµετώπι-ση του ζαχάρου, αλλά παντελώς άσχετος µε την ψυχολογική υπο-στήριξη του αρρώστου. Θυµάµαι την δυσκολία που είχε να επικοι-νωνήσει µαζί µου, την αµηχανία του µπροστά στη θλίψη, τον θυµό,την ανασφάλεια, τον φόβο και τις ενοχές µου. Ήµουν πολύ νέα,
3
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·3
πολύ δυναµική ώστε να δεχτώ αδιαµαρτύρητα την µοίρα, πολύπερήφανη ώστε να προξενώ τη λύπη.Ο Οδυσσέας Ελύτης γράφει σε ένα στίχο από τη Μαρία-Νεφέλη:«ο νόµος που είµαι δεν θα µε υποτάξει». Στα 19 µου χρόνια,κατάλαβα ότι µόνο αν αποδεχθώ τη νέα πραγµατικότητα, θα µπο-ρέσω να την αντιµετωπίσω και να ζήσω µε αυτή όσο καλύτεραγίνεται. Όσοι µε γνωρίζουν καλά, λένε πως όταν βάλω κάτι στοµυαλό µου αποκλείεται να µην το καταφέρω! Εγώ ξέρω πως όλοαυτό το πείσµα και η δύναµη γεννήθηκαν εκείνα τα πρώτα χρόνιατου διαβήτη.Όταν γέννησα το πρώτο µου παιδί, τα µηχανάκια της µέτρησης σακ-χάρου ανήκαν στη σφαίρα της φαντασίας. Χρειαζόταν σιδερένιαπειθαρχία για να καταφέρεις σωστή ρύθµιση του ζαχάρου. Είχααγοράσει µια µικρή ζυγαριά και ζύγιζα οτιδήποτε έτρωγα. Πήρα 8κιλά σε όλη την εγκυµοσύνη, όλα πήγαν καλά και έτσι αποφάσισανα ξαναδοκιµάσω. Την δεύτερη φορά είχαµε µηχανάκια, είχαµε καιυπερήχους, πραγµατική χλιδή. Σε µια εποχή που η κύηση δεν ήτανούτε πολύ συνηθισµένη, ούτε εύκολη για τις διαβητικές γυναίκες,εγώ τα είχα καταφέρει παρά τις επιφυλάξεις γιατρών και φίλων.Λίγο αργότερα, και αφού ταλαιπωρήθηκα αρκετά από διαπρεπείςεκπροσώπους του ιατρικού επαγγέλµατος, γνώρισα την γιατρό πουµε παρακολουθεί µέχρι σήµερα και στο πρόσωπό της απέκτησαµια σπουδαία φίλη και µια ανεκτίµητη σύµµαχο. Όταν πάσχεις απόδιαβήτη, η δηµιουργία αυτής της ιδιαίτερης σχέσης µε τον γιατρόπου σε παρακολουθεί είναι εξαιρετικά σηµαντική. Είναι µία σχέσηαµοιβαίας εµπιστοσύνης και σεβασµού, µια σχέση ζωής καθορι-στική όχι µόνο για την πορεία της υγείας αλλά και της ψυχικήςηρεµίας του αρρώστου. Χρειάζοµαι τις ιατρικές γνώσεις και τηνεµπειρία της γιατρού µου αλλά χρειάζοµαι εξίσου τον σεβασµόκαι την κατανόησή της, την συµπαράσταση και την αγάπη της.Μετά από τόσα χρόνια συνάντησα γιατρούς και νοσηλευτές διαφό-ρων ειδικοτήτων, ήταν όµως συναντήσεις περιστασιακές που εξυπη-ρετούσαν πρόσκαιρες ανάγκες. Σε αυτές τις περιπτώσεις µουαρκεί να καταλάβω πόσο γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν και τι όχιστην περίπτωσή µου. Κανείς δεν µπορεί να απαιτήσει παραπάνωαπό ανθρώπους που δουλεύουν, συχνά κάτω από δύσκολες συνθή-κες και αγωνίζονται να αντιµετωπίσουν επείγοντα περιστατικά. ∆εν απαιτείς λοιπόν να σε χαϊδέψουν, αλλά υπάρχουν και όρια.Μία φορά µε µετέφερε ασθενοφόρο στα επείγοντα µε υπογλυκαι-µικό κώµα. Όταν άνοιξα τα µάτια µου είχα τα γνωστά ρίγη και τηνευσυγκινησία που ακολουθούν το κώµα, αλλά ο γιατρός είχε τανεύρα του και αφού µε διέταξε να σκάσω, µε πέταξε έξω πρινκαλά-καλά συνέλθω, να αντιµετωπίσω µόνη µου το κυκλοφοριακόχάος και τον βαρδάρη στις 6 ώρα το πρωί.Μία άλλη φορά πάλι, έκανα ένα εξαιρετικά επώδυνο ηλεκτρο-µυογράφηµα και όταν παρακάλεσα τον γιατρό να διακόψει γιαλίγο γιατί δεν άντεχα άλλο τον πόνο, πήρα την πληρωµένη απά-ντηση: «διαβητική είσαι, θα πονάς».Ακραία παραδείγµατα θα πείτε. Συµφωνώ απόλυτα και πιστεύω ότιαυτές είναι οι εξαιρέσεις, η «κακή στιγµή» που λένε. Και η αλήθειαείναι ότι όσο περνάει ο καιρός σπάνια συναντώ τις κωµικοτραγικέςσυνθήκες του παρελθόντος όταν µου έφερναν στο νοσοκοµείο ναφάω σιροπιαστή κοµπόστα επειδή δεν έκανε να φάω γλυκό!Μίλησα στην αρχή για την «πολιτικά ορθή» έκφραση ότι ο διαβή-της δεν είναι αρρώστια, αλλά τρόπος ζωής. Με δεδοµένο ότικανείς δεν θα επέλεγε αυτοβούλως αυτόν τον τρόπο ζωής, εγώπροσωπικά θεωρώ αυτή την άποψη ανόητη. Είναι παράλογο καιεξαιρετικά εκνευριστικό να προσπαθείς να πείσεις κάποιον καιπολύ περισσότερο έναν νέο άνθρωπο, ότι θα περάσει την υπόλοι-πη ζωή του προσέχοντας τι τρώει και τι πίνει, τρυπώντας δάχτυλα
και γλουτούς όλη µέρα, µε τον εφιάλτη της υπογλυκαιµίας πάνωαπό το κεφάλι του και όλα αυτά να τα αποκαλείς τρόπο ζωής.Αφήστε που τον τελευταίο καιρό η γαστρονοµική µόδα συνωµοτείεναντίον µας. Εδώ που φτάσαµε, στα φαγητά των εστιατορίωνµόνο το νερό δεν έχει ζάχαρη ή µέλι. ∆εν µπορούσα να καταλά-βω γιατί ανέβαινε το ζάχαρό µου µε µία σαλάτα, µέχρι που διά-βασα ότι το ξύδι balsamico, ή καλύτερα η φθηνή εκδοχή του, γίνε-ται µε προσθήκη καραµέλας! Καραµέλα λοιπόν στο ξύδι, µέλι στιςµαρινάτες, ζάχαρη στα φασολάκια, έχω φάει ένα γαλακτοµπού-ρεκο χωρίς να το καταλάβω!Σας είπα ήδη για την υποδειγµατική πειθαρχία µου, για τα εντυπω-σιακά επίπεδα γλυκοζυλιωµένης που είχα πάντοτε και που θα µουεξασφάλιζαν, «υποτίθεται», τα τέλεια γεράµατα, χωρίς επιπλοκές.Και ενώ πήγαινα από οφθαλµίατρο σε µικροβιολόγο για εξέτασηνεφρών και έφευγα ενθουσιασµένη ότι όλα πάνε καλά, άρχισανξαφνικά κάτι ύποπτοι πόνοι στα πόδια, λίγο σαν κάψιµο στηναρχή, λίγο σαν κράµπες αργότερα, και βρέθηκα µε την πιο σοβα-ρή νευροπάθεια της βιβλιογραφίας.Οι εξετάσεις σήµερα πια δείχνουν πλήρη υπαισθησία των κάτωάκρων, αν και ποτέ δεν κατάλαβα πώς είναι δυνατόν να πονάωτόσο πολύ και να µιλάµε για υπαισθησία! Αστειεύοµαι, αν και δενείναι αστείο.Είµαι βεβαία πως όλοι γνωρίζετε πόσο επώδυνη είναι η περιφερει-ακή νευροπάθεια. Επιτρέψτε µου ωστόσο να σας ευχηθώ από τηνκαρδιά µου ποτέ να µην νοιώσετε αυτούς τους πόνους, ποτέ να µηνµάθετε σε τι ένταση και έκταση µπορούν να φθάσουν ιδιαίτερα τηννύχτα όταν, συχνά πλέον, µου προκαλούν σπασµούς και εµέτους.Όπως ξέρετε, δεν υπάρχει παυσίπονο για αυτόν τον πόνο. Μόνοδιάφορα φάρµακα που δρουν στον εγκέφαλο και κάποια στιγµήβελτιώνουν την κατάσταση. Το πρόβληµα είναι, ότι ώσπου νακάνει επίπεδο το φάρµακο και µε τις δόσεις που χρειάζονται γιαµένα, δεν φτάνει ο πόνος, µεταµορφώνοµαι σε υπνοβάτη. Μουείναι αδύνατο, όχι απλά να συγκεντρωθώ και να εργαστώ, αλλάούτε τα στοιχειώδη καθηµερινά προβλήµατα να αντιµετωπίσω.Τουλάχιστον ο πόνος δεν είναι διαρκής, έχω και καλές µέρες.Παλαιότερα, µου άρεσε να µιλάω σε νέους ανθρώπους πουπάσχουν από διαβήτη. Τους διαβεβαίωνα ότι αν προσέξουν, ανακολουθούν πιστά τις οδηγίες του γιατρού τους, µπορούν ναζήσουν µια φυσιολογική ζωή, µπορούν να κάνουν τα πάντα.Έφερνα σαν παράδειγµα τον εαυτό µου. Παντρεύτηκα δύο φορές,έχω δύο παιδιά και µία εγγονή, διηύθυνα ένα σπουδαίο εκδοτικόοίκο και έγινα βουλευτής επικρατείας ενός µεγάλου κόµµατος. Τιπερισσότερο θα έκανα ως υγιής;Τώρα διστάζω να τα πω όλα αυτά. Γιατί φαίνεται πως όσο και ναπροσέξεις, τελικά τις επιπλοκές δεν τις αποφεύγεις. Αν ήµουνυγιής, πιθανόν να µην είχα καταφέρει όσα κατάφερα στη ζωή µουγιατί ίσως να µου έλειπε η δύναµη και το πείσµα. Σίγουρα όµωςδεν θα περνούσα τους πόνους που έχω σήµερα. Η νευροπάθειααυτονοµήθηκε και είναι µια ύπουλη και πολύ οδυνηρή αρρώστια.Είναι µια αόρατη αναπηρία που µε ταλαιπωρεί, µε περιορίζει καιβάζει συχνά σε δοκιµασία την αντοχή µου.Παρόλα αυτά, επειδή ο διαβήτης – εκτός από την υγεία µου –επηρέασε καθοριστικά και τον χαρακτήρα και την προσωπικότητάµου, προσπαθώ και πάλι να αποδεχτώ την κατάστασή µου, νααντέξω τους πόνους στην καθηµερινότητά µου και να συνεχίσω ναχαίροµαι τη ζωή.Όπως έλεγε και η Πολυάννα σε ένα βιβλίο που διάβαζα µικρή:«υπάρχουν και χειρότερα»!(Οµιλία σε Επιστηµονική Εκδήλωση της Ελληνικής ∆ιαβητολογικήςΕταιρείας για τα Πάρεδρα Μέλη της – 23 Ιανουαρίου 2008)
4
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·4
°È·Ù› ·ÔÛ‡ÚıËÎÂ Ë Exubera(∂ÈÛÓÂfiÌÂÓË ÈÓÛÔ˘Ï›ÓË)Με την έγκριση της Exubera, της πρώτης εισπνεόµενης ινσουλίνηςαπό την Αµερικανική ∆ιοίκηση Τροφίµων και Φαρµάκων (FDA) τονΙανουάριο 2006, πολλοί πίστεψαν σε επανάσταση στη καθηµερινήαντιµετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, ως εναλλακτική θερα-πεία αντικατάστασης των καθηµερινών ενέσεων. ∆υστυχώς, σχε-δόν 2 χρόνια αργότερα η εταιρεία Pfizer αναγκάστηκε να τηναποσύρει, από την κυκλοφορία χάνοντας έτσι επένδυση δισεκα-τοµµυρίων δολλαρίων.Με εγκύκλιο, που εκδόθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2007, ο JosephFeczko, MD, αρχίατρος της εταιρείας, δήλωσε ότι πολύ λίγοι ασθε-νείς προτίµησαν τη θεραπεία µε την Exubera, κάτι που διαπιστώθηκεκαι από τους δικούς µας ασθενείς που δεν επιθυµούσαν να αποχω-ρισθούν τις σύριγγες ή τις πέννες για δύο λόγους. Ο ένας ήταν ηογκώδης συσκευή, δύσχρηστη και µε θορυβώδη διαδικασία και οάλλος η δυσχέρεια στη χορήγηση της απαραίτητης δόσης.Επιπλέον, οι πρόοδοι της τεχνολογίας έχουν καταστήσει τις ενέ-σεις µε βελόνες σχεδόν ανώδυνες και εύχρηστες, καθιστώντας µηαπαραίτητη την ανάγκη για την εισπνεόµενη. Πρέπει να σηµειωθείότι η Exubera ήταν και ακριβότερη από την ενέσιµη ινσουλίνη.Αν και η Exubera υπήρξε η µόνη εισπνεόµενη ινσουλίνη στηναγορά, άλλες εταιρείες προχώρησαν στην ανάπτυξη της δικήςτους εισπνεόµενης ινσουλίνης. Η Eli Lilly ετοίµαζε το AIR InsulinSystem, η NovoNordisk το AERx και η MannKind την TechnosphereInsulin.
∂ÈÛÓÂfiÌÂÓË πÓÛÔ˘Ï›ÓË:¡¤· ¶ÚÔÛ¿ıÂÈ·Όπως είναι γνωστό, ο αµερικανικός φαρµακευτικός κολοσσός ηεταιρεία Pfizer, που θεωρείται η µεγαλύτερη φαρµακοβιοµηχανίαστον κόσµο, αφού πρώτη έθεσε στη κυκλοφορία εισπνεόµενηινσουλίνη, αναγκάσθηκε να την αποσύρει λόγω της οικονοµικήςαποτυχίας που της επιφύλαξαν γιατροί και ασθενείς. Για την ακρί-βεια η οικονοµική ζηµιά της Pfizer ανέρχεται σε $ 2,8 δισεκατοµ-µύρια! Οι πωλήσεις της Exubera, της εισπνεόµενης, ινσουλίνηςτης Pfizer, ανήλθαν σε $12 εκατοµµύρια µόνο στους 9 πρώτουςµήνες της κυκλοφορίας της.Αυτό όµως δεν απογοήτευσε, αλλά προβληµάτισε, τους δύο πρω-τεργάτες στην έρευνα για την εισπνεόµενη ινσουλίνη, τις εταιρείεςEli Lilly και Novo Nordisk. Η πιο εντυπωσιακή όµως συµµετοχήστον αγώνα για την αποτελεσµατική µορφή της εισπνεόµενης
ινσουλίνης προέρχεται από τον 82 ετών δισεκατοµµυριούχο µεγα-λοµέτοχο και πρόεδρο της εταιρείας MannKind Corporation, τονAlfred E. Mann, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η εισπνεόµενη ινσουλίνηπου ανέπτυξε η εταιρεία του υπερέχει ιατρικώς όχι µόνο του προϊ-όντος της Pfizer, αλλά και της ενιέµενης ινσουλίνης.Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Mann σε συνέντευξή του προς τονAndrew Pollack των New York Times, πιστεύει ότι µε την ινσουλίνητου θα αλλάξει τον τρόπο θεραπείας του διαβήτη. Πιστεύει επί-σης ότι το προϊόν της εταιρείας του αποτελεί ένα από τα αξιολο-γότερα προϊόντα στην ιστορία των φαρµακευτικών βιοµηχανιώνκαι καλύπτει οικονοµικά τα έξοδα παραγωγής ρισκάροντας τηνβίλλα του των 2.300 τετραγωνικών µέτρων µε θέα την πεδιάδα SanFernando στην Καλιφόρνια. Η εταιρεία του Mann εργάζεται πυρε-τωδώς επτά ηµέρες την εβδοµάδα. Μέχρι στιγµής ο Mann έχειεπενδύσει $566 εκατοµµύρια στην εταιρεία MannKind και ελπίζεινα προσφέρει στα άτοµα µε διαβήτη ένα επαναστατικό προϊόν. OMann υπολογίζει ότι θα απαιτηθούν ακόµη $916 εκατοµµύρια.Μετά την αποτυχία της Exubera έχει επακολουθήσει σκεπτικισµόςστους επενδυτές µε αποτελέσµατα να πέσει η τιµή της µετοχής τηςMannKind από άνω των $ 20 στα $ 8,66. Είναι πολλοί όµως πουβασίζονται στο προϊόν της MannKind την Technosphere Insulin.Σύµφωνα µε τον Dr. Irl B. Hirsch, καθηγητή της Παθολογίας στοΠανεπιστήµιο της Πολιτείας Washington από όλες τις ινσουλίνες,η εισπνεόµενη ινσουλίνη Tehnosphere έχει τις περισσότερες πιθα-νότητες επιτυχίας.Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο κ. Mann είναι γιος παντοπώλη, σπούδα-σε φυσική στο Πανεπιστήµιο της California στο Los Angeles (UCLA).Μία από τις πρώτες επιτυχίες του (1970) ήταν η εταιρείαPacesetter Systems, που κατασκεύαζε βηµατοδότες, την οποίαεπώλησε στη Siemens για $ 150 εκατοµµύρια το 1985. Στη συνέ-χεια ίδρυσε τη γνωστή µας Minimed, κατασκευάστρια αντλιώνινσουλίνης, την οποία επώλησε στην Medtronic για περίπου $3δισεκατοµµύρια το 2001. Τρία χρόνια αργότερα επώλησε την εται-ρεία του Advanced Bionics, που κατασκεύαζε εµφυτεύµατα, πουεπέτρεπαν στα κωφά άτοµα να ακούν, στην Boston Scientific για $740 εκατοµµύρια.Η MannKind έχει την έδρα της στη πόλη Valencia της California καιβρίσκεται στα τελικά στάδια κλινικών δοκιµών της TechnosphereInsulin. Ο κ. Mann υπολογίζει ότι η εταιρεία του θα είναι έτοιµηµέχρι το τέλος του 2008 για να ζητήσει την έγκριση από την ∆ιοί-κηση Τροφών και Φαρµάκων (FDA) των ΗΠΑ για την διάθεση τουφαρµάκου στον Τύπο 1 διαβήτη, αλλά και για τον Τύπο 2.
Το χαρακτηριστικό στοιχείο, που διαχωρίζει την TechnospereInsulin από τις άλλες ινσουλίνες, είναι ότι δρα ταχύτερα και συνε-
5
O Alfred E. Mann
Η συσκευή εισπνοής ινσουλίνηςµεγέθους κινητού τηλεφώνουΤο “αρχηγείο”
της Pfizer στη Νέα Υόρκη
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·5
πώς ελέγχει άµεσα τις µεταγευµατικές αυξήσεις σακχάρου. Ηδράση της επί της γλυκόζης περαίνεται ταχύτερα, µέσα σε 2 µε 3ώρες, µειώνοντας έτσι τον κίνδυνο υπογλυκαιµίας.Όπως είναι γνωστό, η ∆ιεθνής Οµοσπονδία ∆ιαβήτη (IDF) στιςπρόσφατες οδηγίες της συνιστά καλύτερο έλεγχο των µεταγευµα-τικών αιχµών γλυκόζης, οι οποίες συµβάλουν σε επιπλοκές, ακόµηκαι αν οι µέσοι όροι των τιµών γλυκόζης είναι ελεγχόµενοι. Αντί-θετα, ο Dr. David M. Nathan, διευθυντής του Κέντρου ∆ιαβήτη στοMassachuletts General Hospital της Βοστώνης αµφισβητεί τις µελέ-τες αυτές και ισχυρίζεται ότι η έµφαση στις µεταγευµατικές τιµέςγλυκόζης είναι αποτέλεσµα του marketing των εταιρειών που προ-ωθούν φάρµακα ταχείας δράσης.Αναµένονται όµως τα αποτελέσµατα χορήγησης της εισπνεόµενηςTechnosphere Insulin. Είναι όντως βραχύτερης δράσης. Σε αντίθε-ση µε την Exubera, o εισπνευστήρας της MannKind είναι κατά τιµεγαλύτερος ενός κινητού τηλεφώνου. Κατά την εταιρεία, δενπροκάλεσε προβλήµατα από τους πνεύµονες.Παρόλη την προχωρηµένη ηλικία του ο Alfred E. Mann ελέγχειάλλες οκτώ εταιρείες, που ερευνούν νέες συσκευές, όπως µίαπου θα επιτρέπει στους τυφλούς να βλέπουν!
¡¤Ô Ê¿ÚÌ·ÎÔ Î·Ù¿ Ù˘ ‰È·‚ËÙÈ΋˜ÓÂÊÚÔ¿ıÂÈ·˜;Ο Dr. Mark Cooper, του Τµήµατος ∆ιαβήτη & Μεταβολισµού JDRFστο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Baker της Μελβούρνης στηνΑυστραλία, έχει επιχορηγηθεί από το JDRF µε 2,1 εκατοµµύριαδολλάρια για µια τριετία, προκειµένου να σχεδιάσει και να µελε-τήσει νέες θεραπείες για την αντιµετώπιση και τη πρόληψη τηςδιαβητικής νεφροπάθειας και για την κατανόηση του ρόλου τωνορµονών στον διαβητικό νεφρό.Ο Dr. Cooper διεξάγει κλινική µελέτη µε νέο φάρµακο, το οποίοφαίνεται να µειώνει την νεφρική βλάβη στα άτοµα µε διαβήτη. Τοφάρµακο, που ονοµάσθηκε ALT-711, περιέχει alagebrium, χηµικήένωση που αποδεδειγµένα διασπά τα AGEs (advanced glycatedend-products) στα ζώα, ελαττώνοντας την άθροισή τους καθώςκαι τα επίπεδα κυκλοφορίας τους στο αίµα. Με τη µελέτη αυτήελπίζεται ότι το ALT-711 µε τη διάσπαση των AGEs στους ανθρώ-πους, θα καθιστά εύκολη την αποβολή από τους νεφρούς µερι-κών τµηµάτων των AGEs µειώνοντας έτσι τη βαρύτητα της νεφρι-κής βλάβης.Η διπλή τυφλή δοκιµασία φάσης 2 πρόκειται να υπολογίσει τηνεπίδραση του ALT-711 στη νεφρική βλάβη µε συχνές µετρήσειςτης λευκωµατίνης στα ούρα των ασθενών. Είναι γνωστό ότι ο ρυθ-µός αποβολής της λευκωµατίνης αποτελεί πρώιµο δείκτη για τηνπαρουσία και την εξέλιξη διαβητικής νεφροπάθειας.Το φάρµακο χορηγείται σε 80 ενηλίκους µε τύπο 1 διαβήτη, οιοποίοι ήδη εµφανίζουν κάποια σηµεία νεφροπάθειας. Οι ασθε-νείς χωρίζονται σε 2 οµάδες, η µία των οποίων θα παίρνει το ALT-711 σε συνδυασµό µε αναστολέα ACE. Τα αποτελέσµατα θασυγκριθούν µε τα αποτελέσµατα άλλων ασθενών που θα λαµβά-νουν αναστολέα ACE και εικονικό φάρµακο. Η µελέτη διεξάγεταισε διάφορα κέντρα µεταξύ Αυστραλίας και ∆ανίας. Προηγούµε-νες κλινικές µελέτες έχουν αποδείξει την ασφάλεια του φαρµά-κου, χωρίς σηµαντικές παρενέργειες.Αν τα αποτελέσµατα της µελέτης του ALT-711 στεφθούν από επιτυ-χία θα προχωρήσει η µελέτη σε δοκιµασία Φάσης 3 σε µεγαλύτε-ρο αριθµό ατόµων.
Όπως είχαµε γράψει στοπαρελθόν, τα AGEs αποτε-λούν επικίνδυνα πρωτεϊνικάπροϊόντα, τα οποία µη δια-σπώµενα µπορούν να συµ-βάλουν σε αριθµό επιπλο-κών του διαβήτη, όπως ηδιαβητική νεφροπάθεια. ΤαAGEs αυξάνονται µακρο-χρονίως, καθώς η γλυκόζηδεσµεύεται στην επιφάνειαφυσιολογικών πρωτεϊνών,µεταβάλλοντας τη µορφήτους. Τα AGEs σχηµατίζο-νται σε κάθε άτοµο, αλλάο ρυθµός συσσώρευσήςτους είναι ταχύς σταάτοµα µε διαβήτη λόγωτων αυξηµένων τιµών γλυ-κόζης. Ελπίζεται ότι µε τονέο αυτό φάρµακο θα επι-τευχθεί η διάσπαση τωνAGEs και συνεπώς επιβρα-δυνθεί η δυσµενής εξέλιξητης νεφροπάθειας.
¡¤· µÈ‚Ï›·— ∆ΗΜ. Θ. ΝΑΤΣΙΟΥ: «Ιστορία του Γενικού Νοσοκοµείου Λαµίας(1938-2007)», Έκδοση του Γενικού Νοσοκοµείου Λαµίας, Λαµία2007, σελ. 117. Για πολλούς λόγους δεν θα ήταν δυνατό ναπαραβλέψουµε την έκδοση αυτή: α) γιατί το βιβλίο µας το έστειλεοικογένεια παιδιού µε διαβήτη από τη Λαµία, β) επειδή στο Νοσο-κοµείο αυτό στεγάζεται ένα εξαιρετικό διαβητολογικό ιατρείο, υπότη διεύθυνση του Λεωνίδα Λαναρά και γ) λόγω του πλουσιωτάτουυλικού ιστορικού περιεχοµένου, συγκεντρωµένου από τα ΓενικάΑρχεία του Κράτους, στο οποίο περιλαµβάνεται η εξέλιξη τουςυγειονοµικής περίθαλψης στη Φθιώτιδα από της ίδρυσης τουελληνικού κράτους µέχρι σήµερα. Πλούσια είναι και η εικονογρά-φηση και η περιγραφή των αγώνων των φθιωτών υπουργών γιατην αποπεράτωσή του. Έτσι η Λαµία έχει αποκτήσει ένα νοσοκο-µείο κόσµηµα και µε την συνεχώς βελτιούµενη στελέχωσή του θαθεωρείται ως ένα µεταξύ των καλυτέρων νοσηλευτικών ιδρυµάτωντης χώρας µας.— FONSECA V, LIEBL A, SNOEK F: «Αύξηση Βάρους: Ένα Παγκό-σµιο Πρόβληµα» ( Έκθεση). Ελληνική µετάφραση, Αθήνα 2008. Ηεταιρεία NovoNordisk επιµελήθηκε και διέθεσε την ελληνική µετά-φραση της έκθεσης για την Παχυσαρκία, ως διεθνούς προβλήµα-τος. Στις 35 σελίδες της έκθεσης, συγγραφείς της οποίας είναι οκαθηγητής Sir George Alberti, ο καθηγητής Vivian A. Fonseca(Πανεπιστήµιο Tulane, Νέα Ορλεάνη), ο Dr. Andreas Liebl (BadHeilbrunn, Γερµανία) και ο καθηγητής Frank Snoeck (VrijeUniversiteit, Amsterdam) αναπτύσσονται κεφάλαια όπως η“Diabesity” (diabetes + obesity), ως επιδηµία του 21ου αιώνα, ηαξιολόγηση των ινσουλινών κλπ. καθώς και χρήσιµες οδηγίες γιατην αντιµετώπιση της παχυσαρκίας.— ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: «Νέοι ορίζοντες στηναντιµετώπιση του Σακχαρώδη ∆ιαβήτη και των επιπλοκών του».Τόµος Πρακτικών της Επιστηµονικής ∆ιηµερίδας – 29 Φεβρουαρί-ου – 1 Μαρτίου 2008, Αθήνα. Η δραστηριότητα της Ελληνικής
6
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·6
∆ιαβητολογικής Εταιρείας τα τελευταία χρόνια είναι έντονη στοντοµέα της επιµόρφωσης πασχόντων, αλλά και της µετεκπαίδευσηςτων ιατρών. Στις 260 σελίδες του βιβλίου αυτού περιλαµβάνεταικάθε τι καινούριο στον σακχαρώδη διαβήτη και ιδιαίτερα στις επι-πλοκές του. Ο αριθµός των συγγραφέων των 27 κεφαλαίων απο-δεικνύει την διεύρυνση και την εµβάθυνση της φροντίδας διαβήτηστη χώρα µας. Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να βρει όλες τιςπρόσφατες ανακαλύψεις και απόψεις για τη πρόληψη των επιπλο-κών, άλλα και τη θεραπευτική αντιµετώπιση του διαβήτη.— Με την ευκαιρία της Εκστρατείας Ενηµέρωσης και Ευαισθητο-ποίησης µε θέµα την Παιδική Παχυσαρκία το Υπουργείο Υγείας &Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Γενική Γραµµατεία Πρόνοιας, σε συνερ-γασία και µε άλλους φορείς, εξέδωσε δύο σηµαντικά φυλλάδια,µε καλαίσθητη εικονογράφηση και κείµενα µεστά µηνυµάτων γιατα παιδιά και τους εφήβους. Οι τίτλοι είναι:* «Η παρέα της υγιεινής διατροφής: Μία ιστορία για την πρό-ληψη της παιδικής παχυσαρκίας σε µαθητές δηµοτικού σχολείου»σελ. 43.* «Είµαι ό,τι τρώω! ∆ιατροφή για µια ζωή: Πρόληψη της εφηβι-
κής παχυσαρ-κίας σε µαθητέςγυµνασίου και λυκείου», σελ. 33.Σκοπός του Υπουργείου Υγείας είναι να φθάσει κάθε φυλλάδιοστα χέρια των µαθητών και ακόµη καλύτερα οι δάσκαλοι και οικαθηγητές να κάνουν τον κόπο να το συζητήσουν µε τα παιδιά σταπλαίσια αγωγής στης υγείας.ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: «Οδηγός διατροφής γιατη ρύθµιση του ∆ιαβήτη». Αθήνα 2008, σελ. 208.Επί τέλους! Σε όλα τα «διαβητικά menu που κυκλοφορούν επίσηµακαι ανεπίσηµα, ιδιαίτερα σε εκλαϊκευτικές εκδόσεις, έρχεται ηΕλληνική ∆ιαβητολογική Εταιρεία να θέσει επίσηµα τη σφραγίδατης µε έναν εξαίρετο οδηγό διατροφής για τα άτοµα µε διαβήτη.Χορηγός η εταιρεία Sanofi Aventis και συγγραφείς είναι µε αλφα-βητική σειρά οι Αντ. Αλαβέρας, Ανδρ. Βαζαίου, Μάρλεν Βερνί-κου, Χαρ. ∆ηµοσθενόπουλος, Ουρ. Ζέρβα, Αναµπελ Καραθανά-ση, Σταύρος Λιάτης, Ασηµ. Μητράκου, Έφη Τσουρά και Αλεξ.Παπαδοπούλου. Με θαυµαστή µεθοδικότητα γίνεται η κατανοµήτης ύλης σε κεφάλαια για τα ισοδύναµα τροφών, τα προϊόντα
7
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·7
κατηγορίας αρτοσκευασµάτων-δηµητριακών, τα γαλακτοκοµικά, ταεπιδόρπια, τα φρούτα-χυµούς, τα ροφήµατα, τα φαγητά της ελλη-νικής κουζίνας, τα ταχυφαγεία, τις ουσίες/τα διατροφικά τρόφιµα,τα προϊόντα τα ελεύθερα γλουτένης, τον γλυκαιµικό δείκτη κλπ.Το βιβλίο αυτό είναι γραµµένο κατά πολύ επαγωγικό και αναλυτι-κό τρόπο. Θα αποτελέσει πολύτιµο βοήθηµα για όσους φροντί-ζουν άτοµα µε διαβήτη, γιατρούς, νοσηλευτές, διαιτολόγους κλπ.,αλλά και για τα ίδια τα άτοµα µε κάποια καθοδήγηση, λόγω τουεπιστηµονικού προσανατολισµού του κειµένου.Αξίζουν συγχαρητήρια στην Ε∆Ε καθώς και στους συγγραφείς γιααυτή την εξαιρετικά χρήσιµη έκδοση.Με λίγα λόγια ο Οδηγός ∆ιατροφής για τη ρύθµιση του διαβήτηπεριλαµβάνει όλες τις πληροφορίες σχετικά µε τη θρεπτικήσύσταση των τροφίµων που κυκλοφορούν στη χώρα µας και απο-τελεί ένα χρήσιµο εργαλείο τόσο για τους επιστήµονες, όσο καιγια τα άτοµα µε διαβήτη. Το βιβλίο αυτό εµπλουτίζει τις γνώσειςκαι αποτελεί όπως ήδη αναφέρθηκε, σηµαντικό βοήθηµα στηκαθηµερινή πράξη όλων όσων εµπλέκονται στην αντιµετώπιση τουδιαβήτη.
∆Ô ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi Ì·˜Κατά το τρίµηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2008 συµµετείχαµε στιςπαρακάτω επιστηµονικές εκδηλώσεις για τον διαβήτη:
o 23 Ιανουαρίου 2008 (Αθήνα). Επιστηµονική Εκδήλωση για ταΠάρεδρα Μέλη της Ελλη-νικής ∆ιαβητολογικήςΕταιρείας. Ως οµιλήτριασυµµετείχε στην εκδήλωσηη διαιτολόγος-διατροφο-λόγος της ΠαιδιατρικήςΚλινικής του ΜΗΤΕΡΑ κ.Μελίνα Καριπίδου µε θέµα: «Ο ∆ιαβήτης στα παιδιά και τους εφή-βους. ∆ιατροφικές οδηγίες και διατροφική στρατηγική στην πρό-ληψη της σύγχρονης µάστιγας».
o 4 Φεβρουαρίου 2008 (Αθήνα). Το Πανεπιστήµιο Αθηνών ανα-γόρευσε επίτιµο διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής τον sir Martin
Evans, Καθηγητή της Βιοχηµείας και της Γενετικής στο ΠανεπιστήµιοCardiff. Στον sir Martin απονεµήθηκε το βραβείο Nobel της Ιατρι-κής, τον περασµένο Οκτώβριο (2007), για την ανακάλυψη τουτρόπου καλλιέργειας εµβρυονικών βλαστοκυττάρων (1981), ιδιαί-τερα δε για τη συµβολή του στην ανάπτυξη του ποντικού µε εξου-δετερωµένο γονίδιο (knockout mouse). Το επίτευγµά του αυτόάνοιξε τον δρόµο για τη γονιδιακή στόχευση, που σήµερα αποτε-λεί τη βάση για τη γονιδιακή θεραπεία. Αυτό ήταν και το θέµα τηςοµιλίας του κατά την τελετή αναγόρευσης, «Origin and Uses ofEmbryonic Stem Cells» (Προέλευση και Εφαρµογές των Εµβρυονι-κών Βλαστοκυττάρων).
o 29 Φεβρουαρίου – 1 Μαρτίου 2008 (Αθήνα). Επιστηµονικήδιηµερίδα της Ελληνικής ∆ιαβητολογικής Εταιρείας µε θέµα:«Νέοι ορίζοντες στην αντιµετώπιση του Σακχαρώδη ∆ιαβήτη καιτων επιπλοκών του». Ο κ. Χρ. Μπαρτσόκας µετείχε ως οµιλητής σεΣτρογγυλό Τραπέζι µε θέµα: «Από την Παχυσαρκία στο Σακχαρώ-δη ∆ιαβήτη τύπου 2: Είναι πάντα µονόδροµος;». το θέµα της οµι-λίας ήταν: «Σακχαρώδης ∆ιαβήτης τύπου 2 στα παιδιά και τουςεφήβους: Μια καινούργια πραγµατικότητα».
o 11 Μαρτίου 2008 (Μαρούσι). Παρουσίαση από τον ΥπουργόΥγείας και Κοιν. Αλληλεγγύης ∆ηµ. Αβραµόπουλο της νέαςεκστρατείας ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης µε θέµα τη «Παι-δική Παχυσαρκία». Συµµετοχή της κ. Ελ. Γκίκα Ψυχολόγου, της κ.Μελ. Καριπίδου, διαιτολόγου του ΜΗΤΕΡΑ και του κ. Χρ. Μπαρ-τσόκα, ως εκπροσώπου του Εθνικού Κέντρου ∆ιαβήτη.
o 17 Μαρτίου 2008 (Χαϊδάρι). Εγκαίνια λειτουργίας συστήµατοςµικροσυστοιχιών του ΕΚΕ∆Ι, από τον Υπουργό Υγείας κ. ∆ηµ.Αβραµόπουλο. Η απόκτηση από το ΕΚΕ∆Ι, µε την βοήθεια τουΥπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, του πρώτου καιµοναδικού στη χώρα µας συστήµατος µικροσυστοιχιών(microarrays) (Τεχνολογίας 2008), προσανατολισµένου στην κλινι-κή ιατρική, αποτελεί πλέον πραγµατικότητα και λειτουργεί στοεργαστήριο µικροσυστοιχιών του συµπλέγµατος των εργαστηρίωνΜοριακής Βιολογίας του ΕΚΕ∆Ι, τα οποία µετά τη µετεγκατάστασήτους από το ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισµός» όπου λειτουργούσαν πρωτο-ποριακά και παραδειγµατικά επί δωδεκαετία, τώρα λειτουργούνστο «Αττικό Νοσοκοµείο» στην Μονάδα Έρευνας της Β΄ Προπαι-
8
O sir Martin Evans
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·8
δευτικής Παθολογικής Κλινικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών (Β΄ΠΠΚ), µε απόφαση του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλλη-λεγγύης, αλλά και του Πανεπιστηµίου Αθηνών.Τα συστήµατα των µικροσυστοιχιών αποτελούν το µοναδικό σύγ-χρονο υψηλού κόστους «εργαλείο» που δίνει την δυνατότητα,µελετώντας το πλήρες γονιδίωµα του ανθρώπου, του προσδιορι-σµού του γενετικού υποστρώµατος ποικίλων χρόνιων νοσηµάτων,όπως π.χ. ο σακχαρώδης διαβήτης. Έτσι θα µπορούν να σχεδια-σθούν σε δεύτερο χρόνο, προγράµµατα πρόληψης, πρόγνωσης,διάγνωσης, αλλά και επιτυχούς εξατοµικευµένης θεραπείας, στο-χεύοντας τόσο στην αντιµετώπιση της νόσου αλλά και στην βελ-τίωση της ποιότητας ζωής του κοινωνικού συνόλου.Τονίζεται ότι η συσκευή αυτή υψηλού κόστους αγοράς, αλλά καιλειτουργίας, αποτελεί ένα ερευνητικό εργαλείο και όχι προς τοπαρόν ενδεικνυόµενη εξέταση για την καθηµερινή πράξη, που θαοδηγήσει τη χώρα µας στη πρώτη γραµµή της διεθνούς ερευνητι-κής προσπάθειας, µε αποτέλεσµα να συµµετέχουµε µαζί µεάλλους ερευνητές ανά την υφήλιο, στη προσπάθεια της λύσηςτου προβλήµατος του σακχαρώδη διαβήτη. Με βάση τα ανωτέ-ρω, η Ελλάδα θα έχει στη διάθεσή της πρώιµα τα προνόµια τηςκαθηµερινής κλινικής εφαρµογής των αναµενόµενων αποτελε-σµάτων.
o 21 Μαρτίου 2008 (Αθήνα). ∆ιάλεξη της Dr. Athena Philis-Tsimikas, Executive Director and Chief Medical Officer του WhittierInstitute for Diabetes στη La Jolla, της California, µε θέµα: “ModernInsulin Portfolio: How can we exploit their unique benefits?” Ηδιάλεξη έγινε στα πλαίσια του 35ου Πανελλήνιου ΣυνεδρίουΕνδοκρινολογίας κα Μεταβολισµού.
o 21 – 23 Μαρτίου 2008 (Αθήνα). 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο τουΕλληνικού Κολλεγίου Παιδιάτρων µε διεθνή συµµετοχή. Υπό τηνΠροεδρία του Καθηγητού Γεωργίου Π. Χρούσου, το Ελληνικό Κολ-λέγιο Παιδιάτρων οργάνωσε ένα πολύ επιτυχηµένο συνέδριο µεµεγάλη συµµετοχή, µάλιστα. Από το ΜΗΤΕΡΑ µετείχε ο κ. Χ.Μπαρτσόκας ως Συντονιστής Στρογγυλού Τραπεζιού µε θέµα:«Ανάπτυξη και Συµπεριφορά του Παιδιού και του Εφήβου».
√È ‰ËÌÔÛȇÛÂȘ Ì·˜Στις πρόσφατες δηµοσιεύσεις µας (Ιανουάριος-Μάρτιος 2008)περιλαµβάνονται και τα παρακάτω επιστηµονικά άρθρα για τονσακχαρώδη διαβήτη:
— Oikarinen S, Tauriainen S, Hober D, Lucas D, Muir P, BrownL, Taylor K, Stanway G, Williams C, Bartsocas CS, Vazeou A,Dokopoulou M, Ludvigsson J, Hyöty H. Enterovirus prevalencein different European populations. 3rd European Congress ofVirology. 1-5 Σεπτεµβρίου 2007, Nürnberg, Γερµανία.— Achenbach P, Bonifacio E, Williams AJK, Ziegler AG, GaleEAM, Bingley PJ and the ENDIT Group. Autoantibodies to IA-2bimprove diabetes risk assessment in high-risk relatives.Diabetologia 2008; 51: 488-492.— Μπαρτσόκας ΧΣ: «Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 στα παιδιάκαι τους εφήβους: µία νέα πραγµατικότητα», Πρακτικά Επιστηµονι-κής ∆ιηµερίδας της Ελληνικής ∆ιαβητολογικής Εταιρείας µε θέµα:«Νέοι ορίζοντες στην αντιµετώπιση του Σακχαρώδη ∆ιαβήτη καιτων επιπλοκών του», Αθήνα, σελ. 17-32, 2008.
«¶·ÚÂÍËÁË̤ӷ» ÊÚÔ‡Ù· Î·È Ï·¯·ÓÈοΌπως είναι γνωστό, το τι και πώς θα το καταναλώσει ένας διαβητι-κός επηρεάζουν άµεσα το σάκχαρο του αίµατος, για αυτό πέρααπό τη συνολική ποιότητα της δίαιτας µεµονωµένες τροφές έχουνπροσελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού. ∆υστυχώς, η αµέτρητουόγκου πληροφόρηση που υπάρχει σχετικά µε τα θέµατα διατροφήςσε συνδυασµό µε το έντονο ενδιαφέρον του κοινού για αντίστοιχηγνώση και το φόβο του ίσως ότι κάποια τρόφιµα µπορεί να θέσουντην υγεία του σε κίνδυνο, έχει οδηγήσει σε πολλές παρεξηγήσεις.Μια τέτοια παρεξήγηση αφορά την καταλληλότητα κάποιων φρού-των και λαχανικών για τα άτοµα µε διαβήτη. Ως «απαγορευτικά»φρούτα και λαχανικά καταγράφονται συνήθως η ντοµάτα, τοκαρότο, η µπανάνα, τα παντζάρια, το καρπούζι, το ροδάκινο, ηφράουλα, κα. Η κατηγορία είναι ότι αφού καταναλωθούν ανεβά-ζουν σε πολύ υψηλά επίπεδα το σάκχαρο του αίµατος.
9
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·9
Η παρεξήγηση φαίνεται να έχει την αφετηρία της στο περιεχόµενοαυτών των τροφίµων σε απλά σάκχαρα, µια µορφή υδατανθρά-κων την οποία ο διαβητικός ασθενής πρέπει να καταναλώνει µεπροσοχή. Για να µετρήσουν πόσο ένα τρόφιµο ανεβάζει το σάκ-χαρο στο αίµα αφού καταναλωθεί, οι επιστήµονες έχουν δηµιουρ-γήσει δύο δείκτες, τον γλυκαιµικό δείκτη και το γλυκαιµικό φορτίο.Ο πρώτος δείχνει πόσο θα ανέβουν τα επίπεδα σακχάρου µετάτην κατανάλωση ενός τροφίµου που περιέχει πρότυπη ποσότηταυδατανθράκων. Όσο µεγαλύτερος είναι, τόσο µεγαλύτερη ηαύξηση που θα προκαλέσει. Ο γλυκαιµικός δείκτης, όµως, εκτιµάτην επίδραση της ποιότητας των υδατανθράκων και όχι της ποσό-τητας που υπάρχουν σε ένα τρόφιµο, αφού για τον υπολογισµότου χρησιµοποιείται η ίδια ποσότητα σε όλα τα τρόφιµα που εξε-τάζονται. Σε πραγµατικές συνθήκες σίτισης το πόσο ένα τρόφιµοθα ανεβάσει το σάκχαρο στο αίµα εξαρτάται και από την ποσότη-τα υδατανθράκων που περιέχει. Για αυτό, ο δεύτερος δείκτης, τογλυκαιµικό φορτίο, λαµβάνει υπόψη και τις δύο παραµέτρους,δηλαδή είναι ο γλυκαιµικός δείκτης διορθωµένος για την ποσότη-τα των υδατανθράκων που περιέχει το τρόφιµο υπό δοκιµή. Επί-σης, το πόσο ένα τρόφιµο θα ανεβάσει το σάκχαρο στο αίµααφού καταναλωθεί εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπωςη περιεκτικότητα σε διαιτητικές ίνες και λίπος, ο βαθµός ωρίµαν-σης, όταν πρόκειται για φρούτα, και ο τρόπος µαγειρέµατος. Τα φρούτα, λοιπόν, και τα λαχανικά που αναφέρθηκαν αναµένε-ται να έχουν µέτριο ή υψηλό γλυκαιµικό δείκτη (τιµή µεγαλύτερητου 55), για αυτό και µπήκαν στη «µαύρη λίστα». Έχουν, όµως,σχετικά χαµηλή ποσότητα από αυτούς τους υδατάνθρακες ανάµερίδα και υψηλή περιεκτικότητα σε διαιτητικές ίνες, χαρακτηριστι-κά που τα καθιστούν τρόφιµα χαµηλού γλυκαιµικού φορτίου (τιµήµικρότερη του 10).
Για παράδειγµα:• Το βρασµένο καρότο έχει γλυκαιµικό δείκτη 92 ο οποίος είναιπολύ υψηλός. Αν όµως, υπολογίσουµε το γλυκαιµικό φορτίο στηµερίδα του καρότου που θα καταναλωθεί (80γρ) βρίσκουµε πωςείναι 3,9.• Ο γλυκαιµικός δείκτης του καρπουζιού είναι 72 ενώ το γλυκαιµι-κό του φορτίο ανά µερίδα (120γρ) είναι 4,3.• Τα παντζάρια έχουν γλυκαιµικό δείκτη 64 ενώ το γλυκαιµικόφορτίο ανά µερίδα (80γρ) είναι 4,3.
Τα παραπάνω παραδείγµατα είναι αντιπροσωπευτικά για όλα ταφρούτα και τα λαχανικά που έχουν «κατηγορηθεί» κατά καιρούς.Χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε διαιτητικές ίνες αποτε-λούν µια απαραίτητη σε κάθε γεύµα οµάδα τροφίµων για τουςδιαβητικούς. Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάµε πως έχει µεγάλησηµασία και η συνολική ποσότητα του τροφίµου, άρα και των υδα-τανθράκων που θα καταναλωθεί.Εκτός από τα στοιχεία για το γλυκαιµικό φορτίο που συνηγορούνυπέρ της κατανάλωσης των φρούτων και λαχανικών που αναφέρ-θηκαν, υπάρχουν και άλλα υποστηρικτικά στοιχεία που σχετίζονταιµε άλλα θρεπτικά συστατικά των τροφίµων αυτών, πέρα από τουςυδατάνθρακες και τις διαιτητικές ίνες. Τα συστατικά αυτά, ταοποία προσελκύουν ολοένα και περισσότερο το επιστηµονικό καιευρύτερο ενδιαφέρον, είναι οι λεγόµενες αντιοξειδωτικές ουσίες.Πολυφαινόλες, ανθοκυανίνες, καροτινοειδή έχουν αναγνωριστείως εξαιρετικής σηµασίας σύµµαχοι στην υγεία µας. Ένα µεγάλοπεδίο της ευεργετικής τους δράσης αφορά την καρδιαγγειακήυγεία, την οποία το διαβητικό άτοµο πρέπει να έχει σε προτεραιό-τητα.Πληροφορίες για το γλυκαιµικό δείκτη και το γλυκαιµικό φορτίοτων τροφίµων µπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα:http://www.glycemicindex.com/
Μελίνα Σ. Καριπίδου, MScΚλινική ∆ιαιτολόγος-∆ιατροφολόγος
Υπεύθυνη του Τµήµατος ∆ιαιτολογίας-∆ιατροφής «ΜΗΤΕΡΑ»
ºπ§√∆∂§π∫√™ ¢π∞µ∏∆∏™ – 40¢·Ó›· Î·È ÎÚ˘ÛÙ¿ÏψÛË Ù˘ ÈÓÛÔ˘Ï›Ó˘
Όπως είναι γνωστό, η κρυστάλλωσητης ινσουλίνης από τον Abel το 1926είχε ως αποτέλεσµα βελτίωση τηςκαθαρότητός της, ιδιαίτερα δε τηνταχύτερη απορρόφησή της. Με γραµ-µατόσηµο των 3,50+0,50 δανέζικωνκορωνών η ∆ανία υπενθυµίζει τα 50χρόνια της εφαρµογής των νέωνινσουλινών, τόσο της ισοφανικής(ΝΡΗ) από την Nordisk, όσο και τηςπροσθήκης ψευδαργύρου για τη δηµι-
ουργία κρυστάλλων αργής διαλυτότητας µετά την ένεση, όπωςτης ινσουλίνης Lente. Μεγαλύτεροι κρύσταλλοι της ινσουλίνηςπαρήγαγαν την Ultralente, τη πρώτη µακράς δράσης ινσουλίνηχωρίς κορύφωση δράσης. Χρειάστηκαν 50 χρόνια για τη δηµι-ουργία των γενετικά τροποποιηµένων ινσουλινών.
10
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·10
√È ∆Ú¿Â˙˜ µÏ·ÛÙÔ΢ÙÙ¿ÚˆÓ ÁÈ·Èı·Ó‹ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÌÂÙ·ÌfiÛ¯Â˘ÛËΠολύς θόρυβος γίνεται τον τελευταίο καιρό για την αποθήκευσητων βλαστοκυττάρων κατά την γέννηση για ενδεχόµενη θεραπευτι-κή χρήση τους αν παραστεί κάποτε ανάγκη στο νεογνό. Παραθέ-τουµε εδώ τις συστάσεις για το θέµα αυτό της Αµερικανικής Ακα-δηµίας που δηµοσιεύθηκαν στο περιοδικό Pediatrics 119(1):165-170, 2007.Η µεταµόσχευση βλαστοκυττάρων µπορεί να θεραπεύσει πάσχο-ντες από διάφορα σοβαρά νοσήµατα. Απαντώντας σε ερωτήσειςυποψηφίων γονιών σχετικά µε τις τράπεζες βλαστοκυττάρων, ογιατρός µπορεί να δώσει τις ακόλουθες πληροφορίες:1. Πρέπει να αποθαρρύνεται η δωρεά βλαστοκυττάρων, όταν τοαίµα που αποθηκεύθηκε στην τράπεζα προορίζεται για προσωπικήή οικογενειακή χρήση, επειδή πολλές από τις παθήσεις τις οποίεςθα µπορούσαν να βοηθήσουν τα βλαστοκύτταρα, βρίσκονται ήδηστο αίµα του βρέφους (π.χ. προκακοήθεις αλλαγές σε αρχέγονακύτταρα). Πρέπει να αντιµετωπίζεται µε επιφυλακτικότητα η διαβε-βαίωση, από πλευράς ιδιωτικών τραπεζών, των υποψηφίωνγονιών, ότι το παιδί ή η οικογένεια είναι απολύτως εξασφαλισµέ-νοι σε περίπτωση σοβαρής νόσου στο µέλλον, µε τη χρήση βλα-στοκυττάρων που περιέχονται στο αίµα του οµφάλιου λώρου.Πρέπει επίσης να ενθαρρύνεται η συλλογή και διατήρηση αίµα-τος, όταν υπάρχει στην οικογένεια παιδί µε νόσηµα κακοήθες ήγενετικό, που δυνητικά θα µπορούσε να βοηθηθεί µε µεταµόσχευ-ση βλαστοκυττάρων.2. Η δωρεά βλαστοκυττάρων πρέπει να ενθαρρύνεται, όταν τοαίµα αποθηκεύεται σε τράπεζες για δηµόσια χρήση. Οι γονείςπρέπει να γνωρίζουν ότι το αίµα ελέγχεται για λοιµώξεις και γενε-τικά νοσήµατα (π.χ. χρωµατοσωµικές ανωµαλίες) και ότι θα ενη-µερωθούν αν τα αποτελέσµατα είναι παθολογικά. Πρέπει επίσηςνα γνωρίζουν ότι το αίµα που αποθηκεύεται στα πλαίσια ενόςδηµόσιου προγράµµατος, µπορεί να µην είναι διαθέσιµο για µελ-λοντική προσωπική χρήση.3. Επειδή δεν υπάρχουν ακόµη επιστηµονικά δεδοµένα για τηνυποστήριξη της αυτόλογης αποθήκευσης αίµατος του οµφάλιουλώρου, επειδή είναι δύσκολο να εκτιµηθεί µε ακρίβεια η ανάγκηαυτόλογης µεταµόσχευσης και επειδή υπάρχει η δυνατότητααλλογενούς µεταµόσχευσης, η χρήση ιδιωτικών τραπεζών για τηναποθήκευση αίµατος ως «βιολογικής ασφαλιστικής κάλυψης»πρέπει να αποθαρρύνεται.
∏ £Âڷ›· ÙÔ˘ ‰È·‚‹ÙË Î˘‹Ûˆ˜ ÌÂÈ-ÒÓÂÈ ÙËÓ ·È‰È΋ ·¯˘Û·ÚΛ·Σύµφωνα µε πρόσφατη µελέτη, που δηµοσιεύθηκε στο περιοδικόDiabetes Care (2007;30:2287-2292) η ορθή αντιµετώπιση του δια-βήτη κυήσεως πιθανώς να µειώσει τον κίνδυνο του παιδιού νακαταστεί παχύσαρκο. Όπως είναι γνωστό, ο διαβήτης κυήσεωςσυσχετίζεται µε αυξηµένη συχνότητα των παιδιών που θα γεννη-θούν να εµφανίσουν παχυσαρκία, διαταραγµένη γλυκοανοχή καιτύπο 2 διαβήτη. Την έρευνα διεξήγαγε η Teresa A. Hillier, MD και οισυνεργάτες της στο Κέντρο Έρευνας της Υγείας, του KaiserPermanente Northwest στο Portland του Oregon. Όπως γράφουνστο άρθρο τους οι συγγραφείς επεδίωξαν να καθορίσουν κατάπόσο η αύξηση της γλυκαιµίας στη κύηση, από τις φυσιολογικέςτιµές µέχρι τον διαβήτη της κύησης, σχετίζεται µε παιδική παχυ-
σαρκία στα παιδιά που θα γεννηθούν όταν φθάσουν στην τυπικήπερίοδο εµφάνισης της παχυσαρκίας.Μεταξύ 1995 και 2000 ελέγχθηκαν για διαβήτη κυήσεως όλες οιέγκυες γυναίκες δύο περιοχών (Βορειοδυτικές ΗΠΑ και Hawaii)που παρακολουθούντο σε διάφορες ασφάλειες HMO (HealthMaintenance Organizations). Σε όλες έγινε πρόκληση µε 50 γραµ-µάρια γλυκόζης. Τα κριτήρια των στοιχείων της Εθνικής ΟµάδαςΣτοιχείων ∆ιαβήτη (National Diabetes Data Group) εφαρµόσθηκανγια να διαγνωσθεί διαβήτης κυήσεως µε χορήγηση 100γρ. γλυκό-ζης σε τρίωρη καµπύλη ανοχής γλυκόζης.Πέντε µε 7 χρόνια αργότερα µετρήθηκε το βάρος των παιδιώνπου είχαν γεννηθεί (n=9.439) και να υπολογισθούν οι εκατοστιαίεςθέσεις σωµατικού βάρους σε σχέση µε τις αµερικανικές καµπύλες(standards 1963-1994). Ταξινοµήθηκαν µάλιστα βάσει των θετικώναποτελεσµάτων της µητέρας (1 ώρα ≤ 140mg/dl) και 1 ή ≤ 2 απότις 4 τιµές της καµπύλης (νηστείας, 1, 2 ή 3 ωρών).Από το εύρος των αυξηµένων τιµών της γλυκόζης των εγκύων δια-πιστώθηκε θετική τάση για αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας στιςηλικίες 5 έως 7 ετών. Η τάση αυτή διετηρείτο ακόµη και µετά τηδιόρθωση για αύξηση του βάρους της µητέρας, ηλικία της µητέ-ρας, πολυδύναµη κύηση, εθνότητα και βάρος γεννήσεως.Τα παιδιά των µητέρων µε διαβήτη κυήσεως, σύµφωνα µε τα κρι-τήρια των στοιχείων της Εθνικής Οµάδας Στοιχείων ∆ιαβήτη, πουαντιµετωπίσθηκαν στην κύηση είχαν µικρότερο κίνδυνο για παιδικήπαχυσαρκία από εκείνα των µητέρων µε χαµηλότερο βαθµό υπερ-γλυκαιµίας, που δεν αντιµετωπίσθηκαν. Τα στοιχεία ήταν παρόµοιαστα παιδιά των λευκών µητέρων, όσο και των µη λευκών, καθώςκαι στα παιδιά φυσιολογικού βάρους γεννήσεως (≤4.000γρ.)Οι συγγραφείς καταλήγουν ότι τα αποτελέσµατά τους βασιζόµενασε πολυεθνικό πληθυσµό των ΗΠΑ δείχνουν ότι η αύξηση τηςυπεργλυκαιµίας στη κύηση συνδυάζεται µε αυξηµένο κίνδυνο παι-δικής παχυσαρκίας. Βεβαίως, απαιτείται πρόσθετη έρευνα για νακαθορισθεί αν η θεραπεία του διαβήτη κυήσεως θα πρέπει ναθεωρηθεί ως ένας τροποποιούµενος παράγων κινδύνου παιδικήςπαχυσαρκίας.Τα παραπάνω πιθανολογούν ότι µεταβολική αποτύπωση στο παιδίγια µελλοντική παχυσαρκία συµβαίνει στις γυναίκες µε διαβήτη
κυήσεως και συνεπώς έλεγχος γιαδιαβήτη κυήσεως ενδεχοµέ-
νως να έχει µακροχρόνιαοφέλη για το κύηµα.Προτείνουν µάλιστα ότιη θεραπεία του διαβήτη
κυήσεως µπορεί ναµειώνει τη παιδική
παχυσαρκία καιπαρέχουν µία
πρόσθετη αιτίαγια ανίχνευσητου διαβήτηκυήσεως στιςεγκύους.
11
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·11
∂›Ó·È ‰˘Ó·Ù‹ Ë ·Ó·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ∆‡Ô˘ 1¢È·‚‹ÙË Ì ÂÌ‚fiÏÈÔ Ê˘Ì·ÙÈÒÛˆ˜;Επιστήµονες του Γενικού Νοσοκοµείου Μασσαχουσέττης (MGH)στη Βοστώνη εγκαινίασαν προσφάτως κλινική δοκιµή φάσης Ι γιανα αναστρέψουν τύπο 1 διαβήτη.Τα αποτελέσµατα της δοκιµασίας της Denise Faustman απέδειξανότι ποντίκια µε µορφή διαβήτη που µοιάζει πολύ µε τον τύπο 1 δια-βήτη στον άνθρωπο, µπορούν να θεραπευθούν. Σε πειράµατα επίζώων, το ευρέως χρησιµοποιούµενο εµβόλιο BCG (BacilleCalmette-Guèrin), το οποίο εξασφαλίζει προστασία από την φυµα-τίωση, επέτυχε αποτελεσµατικά να µειώσει τα παθολογικά ανοσο-κύτταρα, που επιτίθενται και καταστρέφουν τα ινσουλινοπαραγω-γά κύτταρα του παγκρέατος.Το πρώτο βήµα στη µελέτη επί ανθρώπων, η οποία ακόµη δέχεταιεθελοντές, είναι να καθορίσει αν η ίδια στρατηγική εφαρµογήςτου εµβολίου BCG µπορεί να εφαρµοσθεί προκειµένου να τροπο-ποιηθούν τα παθολογικά αυτοάνοσα κύτταρα, που ενεργοποιού-νται στον τύπο 1 σακχαρώδη διαβήτη. Η Faustman δήλωσε ότι«είµαστε ευτυχείς που ξεκινήσαµε κλινικές δοκιµασίες σε ανθρώ-πους. Οι δοκιµασίες αυτές είναι χρονοβόρες, αλλά πρέπει νακάνουµε το βήµα από τη θεραπεία του διαβήτη στα ποντίκια, γιανα καθορίσουµε αν θα αποδώσει στους άνδρες και τις γυναίκεςµε διαβήτη».Η κλινική δοκιµασία εφαρµογής τους εµβολίου BCG βασίζεται σεπαράγοντες, όπως ότι έχει χρησιµοποιηθεί µε ασφάλεια ως αντι-φυµατικό εµβόλιο επί 80 και πλέον έτη, καθώς και στην ιδιότητάτου να προκαλεί µικρού βαθµού φλεγµονώδη αντίδραση, η οποίαστα ποντίκια-µοντέλα µε αυτοάνοσο διαβήτη να οδηγεί στην κατα-στροφή των παθολογικών αυτοανοσοκυττάρων.Εδώ πρέπει να σηµειωθεί ότι, παρόµοια µελέτη είχε εκπονηθεί καιαπό την οµάδα µας στο ∆ιαβητολογικό Κέντρο της ΠαιδιατρικήςΚλινικής του Τµήµατος Νοσηλευτικής στο Νοσοκοµείο Παίδων«Π&Α Κυριακού» σε συνεργασία µε το John Curtin School ofMedical Research της Αυστραλίας το 1997. Χρησιµοποιήθηκε τότεη ίδια φυµατίνη µε άριστα αποτελέσµατα στα ποντίκια, ενώ σταπαιδιά µε νεοδιαγνωσµένο τύπο 1 διαβήτη τα αποτελέσµατα ήτανελάχιστα θετικά (Vazeou A, Lafferty K, Pergantou H, Spanos E,Gazda L, Bartsocas CS: “BCG vaccine modulates autoimmuneprocess in newly diagnosed IDDM patients, “Hormone Research 48(Suppl. 2 A26, 1997).
∞Ó·ÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ‰È·‚‹ÙË Ì ÙË ıÂڷ›··ÚıÚ›Ùȉ·˜Όπως είναι γνωστό, στον τύπο 1 διαβήτη τα Τ κύτταρα του ανοσο-συστήµατος επιτίθενται εναντίον των ινσουλινοπαραγωγών κυττά-ρων του παγκρέατος, καθιστώντας αδύνατο για τον οργανισµότον ελέγχο των επιπέδων του σακχάρου αίµατος. Και τα Β κύτταραέχουν σηµασία για την διαδικασία, αλλά ο πραγµατικός ρόλοςπαραµένει ασαφής.Τα φάρµακα που εξαντλούν τα Β κύτταρα θεωρούνται αποτελεσµα-τικά στον έλεγχο άλλων αυτοάνοσων νοσηµάτων, όπως της ρευµα-τοειδούς αρθρίτιδας και µερικών µορφών λεµφωµάτων. Αυτό προ-κάλεσε το ενδιαφέρον της Li Wen, M.D., PhD, ανωτέρου ερευνητήστην Παθολογική Κλινική του Πανεπιστηµίου Yale, η οποία εφήρµο-σε την ίδια προσέγγιση για την θεραπεία του τύπου 1 διαβήτη.Στην έρευνά της χρησιµοποίησε ποντίκια, ειδικά ανεπτυγµένα για ναπροδιατίθενται σε εµφάνιση διαβήτη. Η Wen και οι συνεργάτες τηςδιαπίστωσαν ότι το rituximab, αντίσωµα που δεσµεύεται στα β κύτ-ταρα, καθυστερεί την εµφάνιση του διαβήτη στα ποντίκια που δεντον είχαν εµφανίσει. Όπως µάλιστα δηµοσιεύεται στο τεύχος∆εκεµβρίου 2007 του περιοδικού The Journal of Clinical Investigationσε συµπληρωµατικά πειράµατα µερικά ποντίκια µε διαβήτη δενχρειάστηκαν πλέον ινσουλίνη µετά τη θεραπεία µε το αντίσωµα.
√ ∞ÔÎÚÈ¿ÙÈÎÔ˜ ¯ÔÚfi˜ ÙÔ˘ JDRF HellasΜε µεγάλη επιτυχία το Ελληνικό Τµήµα του ∆ιεθνούς ΙδρύµατοςΈρευνας Νεανικού ∆ιαβήτη οργάνωσε την ετήσια βραδιά µάσκαςστις 22 Φεβρουαρίου 2008. Οι παριστάµενοι διασκέδασαν και
12
∆√ ∂§§∏¡π∫√ ∆ª∏ª∞ ∆√À ¢π∂£¡√À™ π¢ƒÀª∞∆√™ ∂ƒ∂À¡∞™ ¡∂∞¡π∫√À ¢π∞µ∏∆∏∂Ú˘ıÚÔ‡ ™Ù·˘ÚÔ‡ 6, 151 23 – ª·ÚÔ‡ÛÈ∆ËÏ./Fax: 210-6869148, www.jdrf.org.gr
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·12
χόρεψαν σε λατινοαµερικανικούς ρυθµούς από βραζιλιάνικηορχήστρα. Παρευρέθησαν πολλοί φίλοι του Ιδρύµατος, ενώαρκετές κυρίες (και ένας κύριος) µετείχαν στο διαγωνισµόµάσκας. Τελετάρχης ήταν όπως κάθε χρόνο η δηµοσιογράφος καιαντιδήµαρχος Κηφισιάς Νίνα Βλάχου.
Η ΠΕΑΝ∆ υποδέχτηκε το 2008 µε την πρώτη καθιερωµένη εκδήλω-σή της, την ετήσια κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας. Εντυπωσιακήήταν η ανταπόκριση του κόσµου (270 άτοµα) στο κάλεσµα της
ΠΕΑΝ∆, καθώς η πολύ µεγάλη αίθουσα του κοσµικού κέντρου«Κανάκης Garden» στην Παιανία ήταν κατάµεστη από τα µέλη καιτους υποστηρικτές του συλλόγου. Πολλοί ήρθαν µε το πούλµανπου γι’ αυτό το σκοπό µίσθωσε η Ένωση. Όλοι ήµασταν εκεί. Η γιορτή ξεκίνησε µε τη σηµαντική αναγγελίατου Προέδρου κ. Κ. Λυµπρίτη, της επικείµενης αγοράς ενόςχώρου που θα αποτελέσει την ιδιόκτητη, πια, βάση της ΠΕΑΝ∆. Ηείδηση πραγµατικά, γέµισε τον κόσµο χαρά και όλοι ελπίζουµε ότιο χώρος που θα προσφέρεται για τις δραστηριότητες του συλλό-γου, θα γίνει πραγµατικότητα. Το ευχόµαστε!Μετά την κοπή της πίτας ακολούθησε πλούσιο γεύµα και η κλήρω-ση των αξιόλογων δώρων (ταξίδι, ποδήλατα, ψηφιακές µηχανές,κοσµήµατα, παιχνίδια) έδωσε χαρά στα παιδιά. Ο παιδότοπος τουκέντρου απασχόλησε τα µικρά µέλη µας και η ορχήστρα τουκέντρου ολοκλήρωσε την γιορτή µε καλλιτεχνικό πρόγραµµα.Την εκδήλωση πλαισίωσαν µε την παρουσία τους οι ιατροί κ.Βαζαίου, κ. Μητράκου, κ. Χιώτης, κ. Κεφαλάς, κ. Βορεάδου, κ.Γκίκα, που πάντα βοηθούν το έργο της ΠΕΑΝ∆. Κοντά µας ήτανκαι οι: κ. Παπανικόλα (Πρόεδρος του JDRF) και κ.χ. Πλαστήρα(ταµίας της ΕΛΟ∆Ι).Επίσης ευχαριστούµε τις εταιρείες ΖΩΓΡΑΦΟΣ, VIAN, AVENTIS,BAYER, BD, MENARINI, ABBOTΤ καθώς και τους: κ. Βαζαίο, κ. Τρια-νταφύλλη, κ. Κωνσταντόπουλο, κ. Τουρκαντώνη για την ευγενικήπροσφορά τους στην φετεινή µας γιορτή.
Το κείµενο επιµελήθηκαν οι Ειρήνη Λυµπρίτη - Σοφία Μανέα
√È ÂÎÏÔÁ¤˜ ÛÙËÓ ¶∂∞¡¢Η 15η Μαρτίου του 2008 αποτελεί ένα σηµαντικό ορόσηµο για ταελληνόπουλα µε σακχαρώδη διαβήτη. Μετά από 25 χρόνια απότην ίδρυσή της η Πανελλήνια Ένωση Αγώνος κατά του Νεανικού∆ιαβήτη πέρασε από την ευθύνη των γονέων στη νέα γενεά, στηνγενεά των παιδιών, που ήδη έχουν αναπτύξει εντυπωσιακές δρα-στηριότητες µέσα στα πλαίσια του συλλόγου, αλλά και στο επαγ-γελµατικό κα κοινωνικό περιβάλλον.Πολυάριθµη ήταν η παρουσία γονέων και παιδιών στη ΓενικήΣυνέλευση της ΠΕΑΝ∆. Η εκδήλωση ξεκίνησε µε σύντοµες ενηµε-ρωτικές, αλλά µεστές µηνυµάτων, οµιλίες της παιδιάτρου κ. Ντιά-νας Βαζαίου και της ψυχολόγου του ΜΗΤΕΡΑ κ. Ελίνας Γκίκα. Στη
13
Από την εκδήλωση: η κ. Νίνα Βλάχου, οι καθηγητές Σ. Ράπτης και Χ. Μπαρτσόκας, οι κυρίες Α. Μπαρτσόκα, Ι. Ράπτη και Καφετζή,ο καθηγητής ∆. Καφετζής, ο υπουργός Πάνος Παναγιωτόπουλος και η πρόεδρος Αγγελική Παπανικόλα.
MÂÛÔÁ›ˆÓ 24, 115 27 Aı‹Ó·, TËÏ.: 210 7796660, www.peand.gr
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·13
συνέχεια προβλήθηκε βιντεοταινία από τη περυσινή κατασκήνωσητης ΠΕΑΝ∆ στον ∆ιόνυσο. Την παρουσίαση του προγράµµατοςείχε αναλάβει η πολύ δραστήρια Σόφη Μανέα.Η βραδιά γέµισε τους παρισταµένους µε πλούσια συναισθήµατακαι συγκίνηση. Με υπερηφάνεια καµαρώσαµε την νέα γενιά, πουπήρε από τον απερχόµενο πρόεδρο Κώστα Λυµπρίτη τα ηνία τηςΠΕΑΝ∆ για την προσεχή διετία. Το νέο διοικητικό συµβούλιο έχειτην ακόλουθη σύνθεση:Πρόεδρος: Σοφία ΜανέαΑντιπρόεδρος: ∆ηµήτρης ΣακκάςΓεν. Γραµµατέας: Σοφία ΤζαλαβράΤαµίας: Φωφώ ΟικονοµοπούλουΜέλη: Ιω. Βασιλάκης, ∆ηµ. Συκιώτης, Χαρ. ΡώιµπαςΤους ευχόµαστε καλή επιτυχία! Πιστεύουµε στις ικανότητες καιστον δυναµισµό τους. Ο Κώστας Λυµπρίτης τους παραδίδει έναπλούσιο έργο, που και µε την ύπαρξη πλέον του Σπιτιού του ∆ια-βητικού Παιδιού, έχουν την δυνατότητα να το προχωρήσουν ακόµηπερισσότερο.
∏ ›ÙÙ· Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ √ÌÔÛÔÓ‰›·˜¢È·‚‹ÙËΗ ΕΛΟ∆Ι έκοψε τη πίττα της για πρώτη φορά στα νέα της γραφείαστην οδό Γ΄ Σεπτεµβρίου 90 στις 10 Φεβρουαρίου 2008. Μεγάληήταν η συµµετοχή εκπροσώπων όλων των σωµατείων που την
απαρτίζουν. Ο Πρόεδρος της ΕΛΟ∆Ι κ.∆ηµ. Χιώτης, που έκοψε τη πίττα αναφέρθη-κε στα σχέδια της Οµοσπονδίας για το2008, µε κυρίαρχα το περιοδικό του οποίουη έκδοση ετοιµάζεται πυρετωδώς και τοσυνέδριο που θα γίνει τον Οκτώβριο καιπάλι στο συγκρότηµα Aldemar στη Σκαφι-διά, Ολυµπίας. Στις εικόνες το ∆ιοικητικόΣυµβούλιο της ΕΛΟ∆Ι στη πλήρη σύνθεσήτου και στιγµιότυπα από την κοπή της πίττας.
14
Στιγµιότυπα από την εκδήλωση της ΠΕΑΝ∆. H πίττα της ΕΛΟ∆Ι
Στο βήµα η κ. Α. Βαζαίου και η κ. Ελ. Γκίκα.
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·14
15
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·15
∆Ô ™›ÙÈ ÙÔ˘ ¢È·‚ËÙÈÎÔ‡ ¶·È‰ÈÔ‡Το από 20ετίας όνειρο και στόχος της ΠΕΑΝ∆, η απόκτηση στέ-γης, έγινε επιτέλους πραγµατικότητα µε την ολοκλήρωση της αγο-ράς µίας αίθουσας 260τ.µ. πλησίον του κόµβου Κατεχάκη. Τασυµβόλαια υπεγράφησαν στις 24 Μαρτίου 2008, µετά από πολύ-µηνη καθυστέρηση λόγο νοµικών προβληµάτων.Ο Πρόεδρος της ΠΕΑΝ∆, Κώστας Λυµπρίτης εκφράζει τις ευχα-ριστίες και την ευγνωµοσύνη της ΠΕΑΝ∆ για την υλική συµπαρά-σταση των περασµένων χρόνων στο ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙ∆Ι, το οποίοσυνέβαλε αποφασιστικά στο να γίνει δυνατή η απόκτηση του ακι-νήτου αυτού. Ειδική ενηµερωτική τιµητική πλακέτα θα τοποθετηθείστην καινούργια στέγη, όπως γίνεται για όλους τους µεγάλοςχορηγούς της ΠΕΑΝ∆.Τώρα ασφαλώς, αρχίζει ο νέος αγώνας για τις εσωτερικές διαρ-ρυθµίσεις του «πολυχώρου» (χώρου πολλαπλών χρήσεων) αλλάιδιαίτερα για τον πλήρη εξοπλισµό του, που ασφαλώς θα απαιτήσειαρκετά κονδύλια. Η ΠΕΑΝ∆ αποσκοπεί στη συνέχιση της οικονοµι-κής στήριξης από το ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙ∆Ι, για να ολοκληρωθεί τοµεγάλο αυτό έργο, που θα αποτελέσει τον τόπο συγκέντρωσης, ενη-µέρωσης, ψυχαγωγίας και ορµητήριο δραστηριοτήτων των παιδιώνµε νεανικό διαβήτη, που τόσο στερήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια.
Το ∆ιαβητολογικό Κέντρο της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής τουΝοσοκοµείου Παίδων «Π & Α Κυριακού» διοργανώνει Επιστηµονι-κή Εκδήλωση προς τιµήν του Ιδρυτή του Κέντρου Καθηγητή κ.Χρήστου Μπαρτσόκα, µε τίτλο "∆ιεθνείς Εξελίξεις και Προοπτι-κές στη Θεραπεία του Σακχαρώδη ∆ιαβήτη Τύπου 1". H εκδήλωσηθα γίνει στην Αίγλη του Ζαππείου, την Κυριακή 20 Απριλίου 2008,από 10.30 -13.30.
Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α
10.30 Έναρξη εργασιών
10.30 - 11.30 Αφιέρωµα στον Ιδρυτή του ∆ιαβητολογικού Κέντρου Καθηγητή κ. Χρήστο Μπαρτσόκα
Προεδρείο: Ανδριανή Βαζαίου - Λέλα Σταµογιάννου
ΟµιλητέςΓεώργιος Γιαννόπουλος∆ιοικητής Νοσοκοµείου Παίδων "Π & Α Κυριακού"
Καθηγητής ∆ηµήτριος Καφετζής∆ιευθυντής Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών
Καθηγητής Γεώργιος Χρούσος∆ιευθυντής Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών
Καθηγητής Γεώργιος ΜπαλτόπουλοςΠρόεδρος Τµήµατος Νοσηλευτικής Πανεπιστηµίου Αθηνών
Αντώνιος ΑλαβέραςΕκπρόσωπος Ε∆Ε
Aσηµίνα ΜητράκουΕκπρόσωπος JDRF Hellas
∆ηµήτριος ΧιώτηςΠρόεδρος ΕΛΟ∆Ι
Καθηγητής Σωτήριος ΡάπτηςΠρόεδρος ΕΚΕ∆Ι
Απονοµή Τιµητικής Πλακέττας στον Καθηγητή κ. ΧρήστοΜπαρτσόκα
11.30 - 13.30 Στρογγυλό Τραπέζι: "∆ιεθνείς Εξελίξεις καιΠροοπτικές στη Θεραπεία του Σακχαρώδη∆ιαβήτη Τύπου 1"
Πρόεδρος: Καθηγητής Χρήστος Μπαρτσόκας
Βλαστοκύτταρα στη θεραπεία του Σακχαρώδη ∆ιαβήτη Τύπου 1:Πρόοδος και ΠροοπτικέςΑντώνιος Γαβαλάς
Τεχνητό πάγκρεας: Παρόν και µέλλονΑνδριανή Βαζαίου
Αντιµετώπιση του Σακχαρώδη ∆ιαβήτη Τύπου 1 στα παιδιά: ΗΕλληνική πραγµατικότητα∆ηµήτριος ∆ελής
Σακχαρώδης ∆ιαβήτης Τύπου 1 και Κοιλιοκάκη: µία παράδοξησυγγένειαΑλεξάνδρα Παπαδοπούλου
13.30 ∆εξίωση
16
TA NEA MAS 67 4/4/2008 03:01 ÌÌ ™ÂÏ›‰·16
