Sapiens A REVISTA DA PREHISTORIA

En que ano comezou e rematou a Prehistoria?A Prehistoria iniciouse coa aparición dos seres humanos sobre a Terra, hai máis dous millóns de anos, e durou ata a invención da escritura, hai uns 3 000 anos.

Imaxes do seguinte ligazón: PRIMEIROS POBOADORES. INTRODUCIÓN

Onde apareceron os primeiros seres humanos?Os primeiros grupos de homínidos foron os Australophitecus. Viviron en África hai uns 6 millóns de anos, camiñaban ergueitos e axúdabanse de paus e de pedras para realizaren determinadas tarefas pero non elaboraban trebellos.

IMAXE DO SEGUINTE LIGAZÓN: PREHISTORIA A

Como evolucionaron os seres humanos ao longo da Prehistoria?Pertencemos ao grupo dos primates; polo tanto ao grupo dos monos, pero eso non significa que veñamos do mono. Nós non vimos do mono, senón que evolucionamos a partir de especies xa desaparecidas.Ao longo da Prehistoria o ser humano foi evolucionando; quere dicir, cambiou o seu corpo dun modo progresivo. Neste proceso evolutivo o ser humano acadou unha serie de sinais de identidade, os trazos que distinguen a nosa especie e que xuntos nos levan á máis importante, a intelixencia. Son:➔ Andar dereitos.➔Cerebro moi desenvolvido en volume.➔Capacidade para fabricar instrumentos e facer uso do lume. ➔Unha linguaxe articulada.➔Unha infancia prolongada, que supón un longo período de aprendizaxe.

Na viaxe a través da evolución humana só falaremos das especies máis importantes:

Atrapa ao

Mamut

Este xogo c

onsiste en contestar unhas preguntas para saber o que sabes sobre a Prehistoria. Tes varios comodíns se non sabes algunha pregunta.

Viviu hai uns 4 millóns de anos en África.Medía entre 1 e 1,35 m , chegando a pesar 45 kg, cunha capacidade cranial de 450 cm³.Andaban dereitos.Vivían en grupos pequenos.Utilizaban paus e pedras para axudarse nos seus labores.

Viviu hai uns 2 millóns de anos en África.Medía entre 1,20 e 1,50 m , chegando a pesar 50 kg, cunha capacidade cranial de 700 cm³.Cazaban e recolectaban.Construían chozas.Fabricaron as primeiras ferramentas de pedra.Podían falar.

Viviu hai 1,5 millóns de anos en África. Emigran a Europa, Asia e Oceanía.Medía 1,70 m e tiña unha capacidade cranial de 900 cm³.Eran cazadores.Vivían en covas.Perfeccionan os utensilios.Comezan a usar o lume.

Existiron en Europa, Asia e África. hai uns 200 000 anos.Medían en torno a 1,70 m. En promedio pesaban 70 kg e tiñan un volume cranial de 1 500 cm³.Eran cazadores e vivían en grupos.Usaban o lume.Enterraban aos seus mortos.Fabricaban útiles especializados (raspadores para sacar a graxa da pel dos animais que cazaban, perforadores para facer buratos e poder coselas ...)

Viviron hai 100 000 anos. Aparecen en África pero esténdense por todo o mundo.Medían en torno a 1,70 m. Pesaban 70 kg e a súa capacidade cranial era de 1 600 cm³.Fabricaban útiles de óso e de corno.Utilizaban armas novas como o arco e as frechas, a lanza…Fixeron as primeiras obras de arte en forma de figuras de animais e persoas e de pinturas e gravados.

AUSTRALOPHITECUS HOMO SAPIENS-SAPIENS

Imaxe sacada do seguinte ligazón: Viaxe a Ítaca. 1. A EVOLUCIÓN HUMANA: O PROCESO DE HOMINIZACIÓN

Que facían no seu tempo de lecer?No seu tempo de lecer principalmente facían pinturas rupestres nas covas e construían monumentos funerarios. Tamén cultivaban, recolectaban, coidaban aos animais e pescaban.

Imaxe do seguinte ligazón: A PREHISTORIA LECER

Como descubriron o lume?Un elemento fundamental na vida do home paleolítico foi o lume. Os homes e mulleres do Paleolítico deberon descubrir o lume nas lavas dun volcán, nun incendio provocado por un raio ou por calquera outro accidente natural. Os seres humanos axiña se decataron da utilidade do lume: quentarse, espantar as feras, alumar e, sobre todo, cocer e facer máis dixeribles os alimentos. É de supoñer que o ser humano vén usando e conservando lume dende hai 300 000 anos e que foron os Neandertais os primeiros en sabelo fabricar.

Imaxe do seguinte ligazón: PRIMEIROS POBOADORES. O LUME

Como enterraban aos mortos?Durante o Paleolítico Medio, o home de Neandertal principiou a enterrar os mortos o que nos suxire a posibilidade da crenza nunha vida posterior á morte.Primeiramente facían un buraco onde quixeran enterrar ao morto. Despois depositábase o corpo do morto no burato; de lado e coas pernas recollidas. Seguidamente cubríase de barro e rodeábase coas armas que utilizaba e con algunhas plantas e flores. Na Idade dos Metais os enterramentos facíanse de dúas maneiras:

Enterramentos individuais: O corpo do falecido era metido nunha urna ou nunha gran vasilla de cerámica.Enterramentos colectivos: Enterrábanse a todos xuntos e cubríanse cunha pedra de gran tamaño. A estas construcións coñécense como megalíticas. As construcións megalíticas foron as manifestacións da arte desta época. Hainas de tres tipos: Dolmen, Menhir e Crómlech.

Imaxe do seguinte ligazón: A PREHISTORIA

Dolmen de Axeitos (Ribeira, A Coruña) Menhir de Pedra Chantada (Vilalba, Lugo) Imaxe sacada do seguinte ligazón: MENHIR

Crómlech Los Almendros (Portugal)

Imaxe sacada do seguinte ligazón: DOLMEN

Imaxe sacada do seguinte ligazón: CRÓMLECH

Como e cando aprenderon a cultivar? Que tipo de alimento cultivaban?A agricultura principiou no Neolítico fai 10 000 anos, nunha zona do Próximo Oriente onde o trigo e a cebada medraban en estado silvestre. Posiblemente, a observación continuada dos fenómenos da natureza fixo que homes e mulleres aprendesen que determinadas sementes agochadas baixo terra brotan ao cabo dun tempo.

Imaxes das seguintes ligazóns: PRIMEIROS POBOADORES. A AGRICULTURA FERRAMENTAS

Ferramentas que usaban no Neolítico

Como e cando aprenderon a domesticar?Algo semellante ao da agricultura sucedeu co da gandaría. A observación dos animais, que os homes e as mulleres do Neolítico tiñan ao seu carón (cabras, ovellas, vacas, porcos ...) cos que compartían os escasos pozos de auga e os ríos, facilitou a súa domesticación. Os inicios da gandería relaciónanse co costume de criar animais capturados como reserva alimenticia para os días nos que a caza non era abonda.

Imaxe do seguinte ligazón: PREHISTORIA

Como e cando aprenderon a facer armas?As primeiras ferramentas de pedra fabrícanse no Paleolítico Inferior.Co paso do tempo, o ser humano foi fabricando instrumentos cada vez máis variados e perfectos:

No Paleolítico Inferior utilizaban coios ou pelouros que atopaban nos ríos ou nos lugares pedregosos e que tallaban para acadar un fío cortante. Tamén usaban o sílex, unha rocha que, ao petar nela, esgaza en láminas de fío moi cortante e que se dá traballado con certa facilidade.Durante Paleolítico Medio fabricaron útiles especializados, como raspadeiras, puntas de lanza, trades, frechas etc.No Paleolítico Superior, empregábanse novos materiais, como o óso ou a hasta cos que se elaboraban instrumentos moito máis precisos.No Neolítico os trebellos de pedra continuaron a empregarse, pero empezaron a fabricarse novos instrumentos de pedra puída.Na Idade dos Metais o cobre, o bronce e o ferro substituíron á pedra na fabricación de utensilios e armas: espadas, puñais, frechas, etc.

Raspadeira:Instrumento que serve para raspar, e especialmente o que se compón dun mango e dunha coitela pequena con forma de ferro de lanza.

RASPADEIRA

Trade:Instrumento que se emprega para facer buracos.

TRADE

Punta de frecha:

PUNTA DE FRECHA

Cando aparece a roda?A roda aparece na Idade dos Metais a redor do ano 3.500 a.C. Grazas a este gran invento puidéronse fabricar carros.

Pasatempos prehistóricosAtrapa ao MamutSopa de letras prehistórica

Atrapa ao MamutEste xogo consiste en contestar unhas preguntas para saber o que sabes sobre a Prehistoria. Tes varios comodíns se non sabes algunha pregunta.

PREGUNTA 1Que período de tempo abarca o termo Prehistoria?

A. Dende a aparición do primeiro ser humano ata a invención da

escritura.

D. Algo máis de 4.000 anosC. Dende a aparición dos

dinosauros ata a invención da roda.

B. Dende a aparición do primeiro ser humano ata os romanos

50:50

Chamada á

audiencia

Chamada a un

amigo

SOLUCIÓN PREGUNTA 1

A. Dende a aparición do primeiro ser humano ata a invención da

escritura.

B. Dende a aparición do primeiro ser humano ata os romanos

B. Dende a aparición do primeiro ser humano ata os romanos D. Algo máis de 4.000 anos

PREGUNTA 2Cando rematou a Prehistoria?

A. Sobre o 3 000 a.C

D. Sobre o 7 100 a.CC. Sobre o 2 500 a.C

B. Sobre o 10 000 a.C

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 2

A. Sobre o 3 000 a.C B. Sobre o 10 000 a.C

C. Sobre o 2 500 a.CD. Sobre o 7 100 a.C

PREGUNTA 3Que é o Paleolítico?

A. É un cadro do gran artista Monet.

B. É como se lle chamaban ás pinturas rupestres

C. É a primeira etapa da Prehistoria

D. É unha etapa da Idade dos Metais

50:50

Chamada a un amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 3

A. É un cadro do gran artista Monet.

B. É como se lle chamaban ás pinturas rupestres

D. É unha etapa da Idade dos Metais

C. É a primeira etapa da Prehistoria

PREGUNTA 4Que importante actividade se iniciou na Idade dos Metais?

A. Os servicios sociais B. As pinturas rupestres

D. O comercio C. A caza do mamut lanudo

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 4

A. Os servicios sociais B. As pinturas rupestres

C. A caza do mamut laúdo D. O comercio

PREGUNTA 5Que é un troco?

D. É unha moeda de ferro que se usaba na Idade dos Metais.

C. É como chamaban os prehistóricos á entrada principal

da cova

B. É un tipo de comercio caracterizado polo intercambio de

produtos sen diñeiroA. É un monumento funerario

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 5

A. É un monumento funerarioB. É un tipo de comercio

caracterizado polo intercambio de produtos sen diñeiro

C. É como chamaban os prehistóricos á entrada principal

da cova

D. É unha moeda de ferro que se usaba na idade dos metais.

PREGUNTA 6Que gran animal era cazado polo home prehistórico?

C. Non cazaban, só cultivaban froitas e verdurasC. A bolboreta monarca

B. O mamut laúdoA. O porco espiño

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 6

A. O porco espiño B. O mamut laúdo

C. A bolboreta monarca C. Non cazaban, só cultivaban froitas e verduras

PREGUNTA 7No Paleolítico os homes eran principalmente ...

D. SedentariosC. Tecnolóxicos

B. Comerciais e grandes navegantesA. Nómades e cazadores

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 7

A. Nómades e cazadores B. Comerciais e grandes navegantes

C. Tecnolóxicos D. Sedentarios

PREGUNTA 8En que momento se comezou a usar o arado?

D. Época romanaC. Idade dos Metais

B. PaleolíticoA. Idade de Pedra

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 8

A. Idade de Pedra B. Paleolítico

C. Idade dos Metais D. Época romana

PREGUNTA 9Que arte decoraba as covas de Altamira?

D. O GritoC. As Meninas

B. Os menhiresA. Pinturas rupestres

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 9

A. Pinturas rupestres B. Os menhires

C. As Meninas D. O Grito

PREGUNTA 10Que homínido descubriu o lume?

C. O Homo Sapiens D. Os romanos

A. O Homo Fueguis B. O Homo Erectus

50:50

Chamada a un

amigo

Chamada á

audiencia

SOLUCIÓN PREGUNTA 10

A. O Homo Fueguis B. O Homo Erectus

C. O Homo Sapiens D. Os romanos

SOPA DE LETRAS PREHISTÓRICA

CHISTES

Traballo realizado por: Raquel C., María L., Dani G.L., Aiza e Antía