Sakanako hezkuntza gida...Euskara, Euskal Herriko hizkuntza Euskara, gaztelaniarekin batera,...
17
Transcript of Sakanako hezkuntza gida...Euskara, Euskal Herriko hizkuntza Euskara, gaztelaniarekin batera,...
Sakanako hezkuntza gidaD eredua: une honetan, aukerarik onena
SarreraEsku artean duzun gidan eskualdeko ikastetxeenaurkezpen xumea egin nahi izan dugu. Zuenseme-alabak lehendabizikoz eskolatu behardituzuen gurasoendako gida da, eta oro harSakanako hezkuntza-eskaintza hobeki ezagutunahi duzuenondako.
Arreta berezia eman diogu hizkuntz eredueigida honetan. Izan ere, zuen semea edo alabaeskualdeko ikastetxe batean aldez aurretikmatrikulatzerakoan A, B edo D ereduen arteanaukeratu beharko duzue.
Sakanako Mankomunitatetik animatu nahizaituztegu zuen seme-alabak D ereduanmatrikula ditzazuen, D ereduaren bidez soilikmenperatu daitezkeelako euskara eta gaztelania,Sakanako hizkuntzak biak ere.
Sakanako hezkuntza gida5
Euskara, Euskal Herriko hizkuntzaEuskara, gaztelaniarekin batera, Sakanakohizkuntza da. Sakanako biztanleen 1/3a bainogehiago euskalduna da. Hortaz, euskara da gureeskualdearen ezaugarri nagusietako bat.
Euskara Euskal Herriko hizkuntza berekia da.Lan handia egin da euskara berreskuratzeko,baina gaur egun oraindik euskara hizkuntzaminorizatua da, eta ez da ofiziala Euskal Herriosoan.
Euskara belaunaldiz belaunaldi transmititu denhizkuntza da Sakanan. Horretaz gain,sakandarren parte handi batek euskarahezkuntza arautuaren bidez (haurrek) edoeuskaltegien bidez (gazte zein helduek)bereganatu du.
Zuek eta zuen seme-alabak euskaraz ikasteraanimatu nahi zaituztegu, euskararen bidezhobeki ezagutuko dugulako elkar.
6
IkastetxeakSakanako ikastetxeetan hiru hizkuntz eredudaude: A, B eta D. A ereduan gaztelaniazirakasten da, eta euskara ikasgaia da; B ereduanikasgai batzuk gaztelaniaz eskaintzen dira etabeste batzuk euskaraz; D ereduan euskarazirakasten da, eta gaztelania irakasgaia da.
Sakanako Mankomunitatetik gurasoak animatunahi zaituztegu seme-alabak D ereduanmatrikulatzera, honako arrazoi hauengatik:
D ereduak bakarrik bermatzen du euskara etagaztelania ikastea.
Haur batek inolako zailtasun erantsirik gabeikas ditzake bi hizkuntzak.
Euskaraz ikasteak ez du, inolaz ere, gaztelaniaikastea oztopatzen.
Haur batek euskara eta gaztelania ondo jakingabe eskola uzten badu, ez du izango gainerakohaurrek duten adina aukera, ez lan munduan,ez eta bizitza arruntean ere.
Hizkuntz ereduen bilakaeraAzkeneko urteotan sakandarren euskarazkogaitasunean eragina izan duen faktorerikgarrantzitsuenetakoa euskarazko hezkuntza izanda. Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzan A,B eta D ereduak eskaintzen dira Sakanan etaDBHn eta Batxilergoetan A eta D ereduak;Lanbide Heziketan, ordea, ez dago hizkuntzeredurik, eta euskarak ez du sarbiderik.
Sakanako hezkuntza gida7
Hizkuntza ereduen bilakaera orokorra:ehunekoak
A B D
1997/1998 %31,2 %0,0 %68,8
1998/1999 %32,5 %0,0 %67,5
1999/2000 %30,9 %0,0 %69,1
2000/2001 %31,3 %0,0 %68,7
2001/2002 %29,9 %0,0 %70,1
2002/2003 %31,0 %0,0 %69,0
2003/2004 %27,7 %0,0 %72,3
2004/2005 %25,2 %0,0 %74,8
2005/2006 %24,5 %0,0 %75,5
2006/2007 %24,4 %1,2 %74,3
Hezkuntza-eskaintzaren ezaugarriorokorrakSakanan bizi diren haur guztiek, edozein delaberen jatorria, hezkuntza izateko eskubideadute. Horrela, DERRIGORREZKO ESKOLATZEA 6urtetik 16 urtera bitartekoa da, eta hiruhezkuntza-maila hauek ditu: Haur Hezkuntza,Lehen Hezkuntza eta DBH.
Ikasturteak irailean hasi eta ekainera bitarteirauten du. Honako hiru OPORRALDIAK daude:Gabonak, Aste Santua eta udakoa. Horretazgain, jai egunak daude, herriaren edoikastetxearen araberakoak.
FAMILIEK AUKERATZEN DUTE BEREN HAURRENTZAKOIKASTETXEA ETA HIZKUNTZ EREDUA.
Sakanako ikastetxe guztietan NESKAK ETA MUTILAKBATERA daude.
Hiru motatako ikastetxeak daude Sakanan:PUBLIKOAK, HITZARTUAK eta IKASTOLAK. Ikastetxepubliko eta hitzartuetan hezkuntza doakoa da,eta ikastolatan kuota bat ordaindu behar da.
Ikasleak, ikastetxeetara joan ahal izateko, aldezaurretik matrikulatu behar dira. ALDEZ AURREKOMATRIKULAZIOA udaberria egin ohi da, ikastetxeanbertan. Matrikula egiteko epetik kanpo heltzendiren haurren kasuan ere ikastetxera jo beharda.
8
Sakanako hezkuntza gida9
Hezkuntza-komunitatearenestamentuakIkastetxe guztietan GURASO ELKARTEAK daude.Ikasleen gurasoen ordezkariek osatzen dituzte,eta eskolaz kanpoko jarduerak antolatzendituzte. Elkarte horietan parte hartzeaborondatezkoa da.
TUTOREA ikasgelaren irakasle arduraduna da.Tutoreek gurasoekin harreman zuzena dute,beraiek baitira ikasle bakoitzaren ikaskuntzaprozesuaren jarraipen orokorra egiten dutenak.
ESKOLA KONTSEILUA hezkuntza komunitatearenestamentu guztiek (gurasoak, irakasleak,ikasleak...) parte hartzen duten organoa da.Organo horretan erabakitzen dira ikastetxearenfuntzionamenduari buruzkoak.
KLAUSTROA osatzen dute ikastetxe bateko irakasleguztiek. Irakaskuntzari buruzko erabakiakhartzeko gunea da klaustroa. Ikastetxearenkudeaketaz, berriz, ZUZENDARITZA TALDEAarduratzen da (zuzendaria, idazkaria, ikasketaburua...).
10
Hezkuntza-mailakHAUR HEZKUNTZAn sei ikasturte dira guztira, etaborondatezkoa da. Bi ziklotan dago banatuta:lehenengo zikloa (0tik 3 urtera bitartekoa) etabigarren zikloa (3tik 6 urtera bitartekoa).
LEHEN HEZKUNTZAn guztira sei ikasturte dira (6tik12 urtera), eta derrigorrezkoa da. Hiru ziklotandago banatuta: hasierako zikloa (6 eta 8 urtebitartekoa), erdiko zikloa (8 eta 10 urtebitartekoa) eta goiko zikloa (10 eta 12 urtebitartekoa), eta ziklo bakoitzean bi ikasturtesartzen dira.
DBH (DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA) 4ikasturtetan dago banaturik (2 ziklo eta ziklobakoitzean 2 ikasturte). 12 urte dituztela hastendira DBH egiten eta 16 urterekin bukatu.
BATXILERGOA bi ikasturtek osatzen dute, etaguztira 4 modalitate dira, ibilbide zehatzagoetanantolatzen direnak, ikasleak etorkizunean nahidituen ikasketak egiteko aukera izan dezan.Honako hauek dira:
- Artea- Teknologia- Natur eta Osasun Zientziak- Giza eta Gizarte Zientziak
LANBIDE HEZIKETA (LH) Erdi Mailako eta GoiMailako Heziketa Zikloetan dago antolaturik.
Erdi Mailako Heziketa Zikloak egiten hastekoadina 16 urtekoa da. Heziketa Ziklo bakoitzabukatutakoan, ikasleak titulu bat lortuko du,lanbide zehatz batean aritzeko gaitzen duena.Ikasleak, ikasketa guztiak amaitutakoan,teknikari titulua eskuratuko du.
GOI MAILAKO HEZIKETA ZIKLOEK urte bat edo biirauten dute, eta ziklo horien helburua dalanbide-sektore bakoitzean langile gaituagoaketa kualifikatuagoak trebatzea. Ikasleak, ikasketaguztiak amaitutakoan, goi mailako teknikarititulua eskuratuko du.
BERME SOZIALEKO programak DerrigorrezkoBigarren Hezkuntzaren helburuak lortu ezdituzten ikasleei daude zuzenduta, eta haienhelburua da ikasleak lan-munduan sartu edoikasketekin jarraitzea, batez ere, Erdi MailakoHeziketa Zikloetan. Ziklo horietan ikasteko,sarrera proba gainditu beharko dute.
Sakanako hezkuntza gida11
BATXILERGOA (16-18 urte)
LANBIDE HASTAPENERAKOPROGRAMAK
LAN MUNDUA
LEHEN HEZKUNTZA(6-12 urte)
HAUR HEZKUNTZA(3-6 urte)
LANBIDE HEZIKETAKO(goi mailako)
ZIKLOA
LANBIDE HEZIKETAKO(erdi mailako)
ZIKLOA(16-18-urte)
DERRIGORREZKOBIGARREN HEZKUNTZA
(12-16 urte)
UNIBERTSITATEA
12
Euskaraz ez dakitenen gurasoendakoaholkuakEskola ez da nahikoa haurrak euskalduntzeko,eta familian zenbat eta euskara gutxiago erabili,orduan eta garrantzitsuagoa da ingurua.Gurasoek laguntza handia eman dezaketehaurrei ahalik eta ingururik euskaldunenaeskaintzen, euskaraz jakin ala ez:
- Zaintzaile euskaldunak hartzen.
- Euskaraz dakiten familiakoekin edo ingurukoekin euskaraz egin dezaten sustatzen.
- Euskarazko liburuak, jostailuak, diskoak, filmak… eskaintzen.
- Euskaraz ematen diren eskolaz kanpoko jarduerak hautatzen.
- Euskarazko hedabideak hutatzen.
D ereduko umeek ez dute aparteko arazoriketxeko lanak egiteko, ez eta gurasoek haieilaguntzeko, nahiz eta euskaraz jakin ez:
Kontua ez da seme-alabek ulertzen ez dituztenariketak egitea edo azaltzea. Horretarakoirakasleak daude.
Gurasoek haurrak motibatzea, eta egitendutenarekiko interesa agertzea oso garrantzitsuada.
Sakanako hezkuntza gida13
BekakHezkuntza eta Zientzia Ministerioaren bekadeialdian hartu dezakezu parte, edo NafarroakoGobernuaren deialdi osagarrian. Ministerioreninprimakiak estanko batean eskura ditzakezu,eta Nafarroako Gobernuarenak HezkuntzaDepartamentuan edo ikastetxean bertan.Inprimakiak matrikula egin nahi duzunikastetxean aurkeztu beharko dituzu. Beka horieiburuzko informazioa (diru laguntza gai direnikasketak, kontzeptuak, baldintzak, epeak, etab.)jasotzeko honako telefono hauetara deidezakezu:
-Hezkuntza eta Zientzia Ministerioa902 21 85 00
-Nafarroako Gobernua848 42 65 38
8
Sakanako hezkuntza gida15
Sakanako ikastetxeak
Iñigo Aritza ikastolaHelbidea: Basomutur z/g 31800 ALTSASUTelefonoa: 948 562 951E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza (Altsasuneta Olaztin), Lehen Hezkuntza eta DBH
Andra Mari ikastolaHelbidea: Larrañeta 6, 31820 ETXARRI ARANATZTelefonoa: 948 460 286E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza (EtxarriAranatzen eta Arbizun), Lehen Hezkuntza etaDBH
Domingo Bados ikastetxe publikoaHelbidea: Nagusia 2, 31809 OLAZTITelefonoa: 948 563 307E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
16
San Donato ikastetxe publikoaHelbidea: Utzubar txiki z/g 31820 ETXARRIARANATZTelefonoa: 948 567 003E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
Arbizuko Urkia ikastetxe publikoaHelbidea: Nagusia 1, 31839 ARBIZUTelefonoa: 948 460 763E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza
Luis Fuentes ikastetxe publikoaHelbidea: Abarrategi z/g, 31830 LAKUNTZATelefonoa: 948 576 020E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
Zelandi ikastetxe publikoaHelbidea: Zelandi 18, 31800 ALTSASUTelefonoa: 948 564 839E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
Urdiaingo ikastetxe publikoaHelbidea: Elizazpi 4, 31810 URDIAINTelefonoa: 948 468 345E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
Arrano Beltza ikastetxe publikoaHelbidea: Elizalde 4, 31810 ITURMENDITelefonoa: 948 563 414E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
Sakanako hezkuntza gida17
San Miguel ikastetxe publikoaHelbidea: San Juan plaza, z/g 31840 UHARTEARAKILTelefonoa: 948 567 100E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza eta LehenHezkuntza
Atakondoa ikastetxe publikoaHelbidea: Ardubil z/g, 31860 IRURTZUNTelefonoa: 948 500 228E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza, LehenHezkuntza eta DBH ( 1. eta 2. mailak)
Aralarko Mikel Donea I BHIHelbidea: Basomutur z/g, ALTSASUTelefonoa: 948 564 835E-maila: [email protected]: DBH eta Batxilergoak (Natureta Osasun Zientziak/Giza eta GizarteZientziak/Teknologikoa)
Aralarko Mikel Donea II BHIHelbidea: Zelai z/g, ALTSASUTelefonoa: 948 564 815E-maila: [email protected]: Erdi Mailako Heziketa Zikloak(Mekanizazioa/Soldadura eta Galdaragintza/Makineria eta Linea-eroanbideen Instalazio etaMantenimendu Elektromekanikoa), Goi MailakoHeziketa Zikloak (Merkataritza kudeaketa etamarketina) eta Lanbide HastapenerakoProgramak (Soldadura eta GaldaragintzaLaguntzailea)
Jesusen Bihotza ikastetxe hitzartuaHelbidea: Felix Arano 12, 31800 ALTSASUTelefonoa: 948 562 035E-maila: [email protected]: Haur Hezkuntza, LehenHezkuntza eta DBH
