ROSALIA DE CASTRO (1837-1885)

Naceu en Santiago de Compostela. Foi

bautizada cos nomes de María Rosalía Rita. Filla de pais descoñecidos.

Rosalía pasou un tempo cunha antiga criada da súa familia, Francisca Martínez, que foi a súa madriña. Durante outro período residiu coa súa tía paterna

MªTeresa Martínez Viojo, en Ortoño. Tempo despois viviu coa súa nai en Santiago e Padrón.

Casa onde naceu Rosalía, en Santiago (hoxe derruida)

Casa da familia paterna en Ortoño.

Casou con Manuel Martínez Murguía, erudito cronista de Galicia.

Ó ano seguinte deu á luz á súa primeira filla: Alejandra. A esta seguíronlle seis fillos máis.

Cinco fillos de Rosalía a sobreviviron.

Ovidio Murguía

Martínez de

Castro

Gala e Aurea

Martínez Murguía

de Castro. Rosalía e Manuel Murguía cos

seus fillos e fillas.

Ovidio Murguía, un dos xemelgos, deixounos unha gran sensibilidade

nos seus cadros, sentimento transmitido pola súa nai.

Loitou sempre contra enfermidades e a miúdo coas penurias, viviu adicada ó

seu fogar, ós seus fillos e ó seu marido, nunca aspirou á fama, aínda

que desde moi nova escribía. O seu esposo foi quen a convenceu

para publicar a súa obra.

Morreu de cancro ós corenta e oito anos na súa casa de Padrón, que

hoxe é o seu museo.

Casa da Matanza, a súa

casa en Padrón, onde

finou.

Casa da Matanza, hoxe

casa museo. O seu derradeiro

descanso.

Moitas foron as obras coas que esta ilustre escritora nos agasallou.

Esta enterrada en Santiago, no

convento de San Vicente de Bonaval.

Panteón donde descansa

desde 1891.

Cantarte hei, Galicia, teus dulces cantares, que así mo pediron na beira do mare. Cantarte hei, Galicia, na lengua gallega, consolo dos males, alivio das penas. Mimosa, soave, sentida, queixosa, encanta si ríe, conmove si chora. Cal ela ningunha tan dose que cante soidades amargas, sospiros amantes, misterios da tarde, murmuxos da noite: cantarte hei, Galicia, na beira das fontes.

Que así mo pediron, que así mo mandaron, que cante e que cante na lengua que eu falo.

Os emigrantes

Este se va y se va aquél,

Y todos, todos se van

Galicia sin hombres quedas

que te puedan trabajar.

Huérfanos a cambio tienes

y campos de soledad,

madres que están sin hijos,

e hijos que sin padre están.

Y corazones que sufren

la larga ausencia mortal,

viudas de vivos y muertos

que nadie consolará.