Roberto Maci 4° ESO B · 2021. 5. 27. · Via das Letras Galegas 4-5 Adeus a Xela Arias 6-8 O...

Roberto Maci4° ESO B

Pablo Pino Garcia2° Bto. A

IES Alvaro Cunqueiro maio 2004

Via das Letras Galegas 4-5

Adeus a Xela Arias 6-8

O teatro do Instituto 9-11

Os nosos emigrantes 12 - 15

Recordo a Daniel Rodriguez 16

Informacion sobre LOCE 17

Via des Letras Galegas -premios- 18 - 19

Traballare estudiar 2O - 22

A violenca de >enero 23 - 25

As clases de 2° de Bacharelato 26 - 29

O curso 2OO3-2OO4 3O

Os autores do Trasno 31

Demasiados adeuses paraun so curso. Dixemoslle adeus aXela Arias, un adeus tandoloroso, que ainda hoxe se nosenfria a alma ao pensar na nosaamiga, profesora, poeta etantisimas outras cousas.

Hai nada despedimonosasemade de Daniel RodriguezCamaiio, ese fraxilisimo ser aoque non podemos deixar delembrar nin un momento os seuscompaf ie i ros e os seusprofesores.

Igualmente mereceron anosa emocionada e enrabechadadespedida as victimas doatentado do ll-M, e todos nosvimos viaxando somnolentosaquela mafia, ben cedo, camifiodo traballo, nun tren decercanias procedente das vilasobreiras madrilenas.

E t a m e n e u n h adespedida, aliviada esta, a daGuerra de Iraq e mais dogoberno que nos maltratoufacendo que participasemos,como for, nela.

Levamos todo o cursodespedindonos e, a verdade sexadita, xa chegamos ao finaldemasiado cansos. Esta claroque merecemos que o aire doveran vena axina a nos aquecer osangueeososos.

F ^_

IES Alvaro Cunqueiro moio 2004

(Ouie&te, ?907'-<&&efa&, 1$$$).

1$07,, x#4>fo ett-îattte de ca&a ottde ttacetOit w&tte 0004, attfeb

e âtww Oteia- Pediatfo-, A eote cifaimo- twoo- l

'i ita- êt&tcfafo d& "âidctt- do- 'Podto-, o&de eatetdott & &sic&aie£afo,

e

ditixe

ao- Setttittciiu& de Safadoa (fa£e&o&, etttiaid a faratai- feaite da

a &et cut ac&M&ta fcaltiico-

Gteio- "Pediatf&), o- â^&îa^m^ de A&a%ttc& &*£%%&• tevao- a fianfccifiat, en

, afiaacfr da fct&elawactdtt, da *}*} êfit&ica, ttafatdacioft do-

titstiadQ- £faay.ia£ta;

& t $36, ao- atofiatde en (âUda, e ieciufad& feaia o- exeicito.

da êfcci$&ca £&fcaiiaCa, $04- <wte dia& de eafaai ett,

cam&ate, e fatido- tto- &ta$o- eûetdo-, <%cte $e fyttedaica tux&a mofefadade

nedudda, A futitvi de ? $3$ adteaiOAe a& ettd&to- coma- fctQfa&i de xeo^toâ e fa&foiio. o& weto*t& tempo- ^tte

o- oeu fatf&r camo- efaMoya- e ataê6£o^&; A cdtmistaciwt' do- &ea- tia$&£fo ittve4tfyad&i c&e&a en ? $62,

a, dvtcxida fooi Gteio- 'Pedtaqo-,

de 'X&aejt****' >£&i&v&- <to$te a ctcfavia faadCtiostatmate*uai. £&te voisime factde 04-

vida diarta fio&M- tt&t&k Ca&teao^0 tfafoi wve6ti&ad&t de 'X&aqeatt' ôftettô- tttfaU&aia coa

-, do- qtte beta tt& rfW fcii*tc£faaiA- imfcufa

- e aiti&Q4,, fieio- tamest admciastd& 04 &eu& de$u>xo& efotoytetfaw-

axudou. a cieat e cottaeivai- (ft&t. &o- & Wfadefr da- PQ&O- &a£e&o-, teaou tamed o-

de Ouiettae). Sexa como- fat, cafyteia aê ft,tetettda ac&eaai4e a nota tufatia faofadai 6a defrwpM&mettte fcofo coMecemeetfo da o&ia de "%oa%taft'J*Q>ieivp-,

ett, Satttea&o-, e& ?$77, do-

co&ecet a o&ia de

Etnia s.f. Conxunto de invididuos humanos queposuen unha serie de caracteres jisicos, unhacultura e unha lingua comuns, e que adoitancompartir o mesmo habitat.

Etnografia s.f. Ciencia que ten por obxecto oestudo e descricion dos grupos humanos e dos seuscaracteres antropoloxicos, culturais,sociais, etc.

Bibliografla bdsica:

"A casa ", Ed. Galaxia."Aterra",Ed.Galaxia."Osoficios", Ed. Galaxia."O mar e os rios ", Ed. Galaxia"Ocantigueiropopular", Ed. Galaxia.

IES Alvaro Cunqueiro malo 2004

"Ha veidtt,, HA a£de&, tettdo ex- deja&efo

ca, fiat etnedo, ## caviiii& de fiotA- afit&vei&ittdO'

de td&o&& u-eiitu.; t&q&, test- ttetfa- fa

; attotei, ww, fcafiet o& nomei

e tea

ateu>

tt,, e* wett eaiedQ- no,

de o&y&i, (tea 04- ttofai- <$ue ex-

Caricatura do dcbuxantc Siro

veeeb dtattte dtttt6a fcttiMwe, ex- fooiwwe a

fyez& ditfaieb, vexo- neyafob, vexo- v&ide,

& tttt$e& tto- ceo-, e&coifo o cettttcit do&

&xiatt> me dote c&ttfa. dttftfai' cott4&, de

aae a MM, eu me&wo-. %ueea, eofiecfadoi,

ett acte biato o- axe feaia mitt' e en tea&dtlde a

ue^deadecisi defatciast, da MUtdade. Sittfo afya- OAt

como a KecsAidade de astulaiiKe, de fat&diime it&

, 2ctfyii4, iafo te£a afya- de fandawpZ' dux.

Sei como- &$#(' *2i

do- &&, do- &oi, do fame, da- wonte. ftoiaxe todo- eta-

a&ia de "Deu&. e como e£ eta tame* de "Dexa,,

itmdtt' de todoti- efai.. £<tfe faaatei&mo>

Miudade, tte&te de$ex& a#e o- &a£eo> tea de

Debuxos feitos por Xoaquin Lorenzo


'e#ypue&a/tc$ie/

a/ do^/ aue/ w tua petda causa/ en/ min/.

Sucesos/ coma/ esie/ fan/ aue/ vataw/ maUas/

causas/ da IMOO/, indep£Md£ni&menie/ das/

teus/ pauco& anas/. ^>awie/ tada/, IOA/ aue/

deAemass aa/ tnaj&wna' a

pasatnas' caa& pet&oas/

/, pavaue/ de/ tadas/ etas' Unas'

polo/ {zauca/ an/ aidzais/ tail/ pauca/

canecw/, aue/ e/vas/

p&t&aa/; peaa/ tamest/ me/ sinia

tetlicia/ tzwi/ be/T/ a/S

nan/ at/ sest&s/ JLeia/

i^nna/

te/

de/

pat/

/ me/ dau- ewpticada' tada/ a/

cnLsco/ de/ taaa/ a apîecio/ one/ pox/ ti/ &&nHw e/

sinta>. c)6/ me/'aueda dici/icne/ aue/ estau

e/ tawta/en/min/,v#r~ fr* ?

- -coma/ CUM meiis ca4•^^pane4/u)

peâda/ uideleMe-; coda/ un/ de^nas/ e&ta/

- - •coma/ CUM meiis ca4•^^pane4/u)S' aeJMas/ utuia/

co^siltuido/ polos' leôxdos/ das/ demais/ e/

mats/ polos/ lecoadas/ aue/ o& demals/ de/ MM/

, nin> as/ tuas/ paiawtas' tan/

nin/ a/ teu inconlundiAie/ lecendo/. . . flan/,

aquelaufrias/ aue^ H no& decne&,

tadas> aauMas

anMela*, aawlamas' no/

', as/ tuas/,

pensamentas/,

tada& tan* daces/. âioAtas/ cAeas/ de/

sawedox/fa/, pa/ia/u/ia^/ w&eiiada/S' na&

tnamentas/ awettaaas', de&as/ aue/ nas/ daw

iso/, JL&ia>,

a/ a/ tua/ pvesencia/ nw

nasa/ adale&cencia/ mwica/ tado/ aatulo/aue/

alauns/ ties/ aAucA&s/ unAa/ paata/ CG/IO/ aa/

-, e/ a/ aufoas/ nas/ axMaacA&s/ a/

as/ q/iande&/ inwusiizas/ da woo/; e/

etas/, e&ta, a movie/, aue/ &e/ cê/ nas/


POEMA INEVITO DEXELA ARIAS

CADAVER DE MAN

Ouvea calado no cimo dun pelouro Man.O cuspe das ondas repetidas acado o dorso da lua.

tolleitos, coa palabra nos dedos coma unha esmola•-" presentada.

*—•*»*«•**•->**';. Encollese o vento noutra rafa furiosa de incendio sen lume

Man ouvea calado.

E un tribute 6s delinos nnanceiros que tapan as novasdoutras novas nos xornais.Un agasallo inmerecido a complicidade dos silencios. >$*#}*£&

Encollese o corazon noutra rafa furiosa de incendio sen lume

Ouvea non chorano cimo dun pelouro Man:chama por nos.

Mira o cadaver xunguido a fe na vida,caido na batalla sutil coa orde do mundo.

Miremos ainda,desde os habitos nosos de mareantes sen fsi

Pousalle o ouveo no centro as pegadas que engades.


O TEATRO DO INSTITUTOO escenario

Ao fondo, ocupando toda a parede ao ancho, aparece a pintura dunha cidaderenacentista italiana. O ceo, completamente despexado, e unha granfaixa de azuis escuros.Debaixo, aparece a cidade despregandose ao longo da crista dun outeiro. Aqui, predomina acor branca. Eposible distinguir varios edificios monumentais, quepoden serpazos, e tamen aabsida dunha catedral. Poderiamos imaxinar que estamos ao pe do outeiro, que e unha granfaixa de verde, e que se trata da cidade de Siena.

Rapaces no escenarioMovense cansadamente. Case estd a piques de rematar o ensaio desta tarde. Son tres

rapazas e dous rapaces. Intentan que se niantenan enpe unha serie de bastidores que dehende serportas e ventds. Tres a cada lado do escenario, o mdis retirados posible, moipegadosds cortinas, para que quede en medio o mdximo espacio posible. Un dos rapaces intentasubirlle, sen consegidlo, a saia a unha das rapazas cun dos soportes dos bastidores. Eserapaz e o unico que bromea, pero en ningun caso da chamado 'a atencion das rapazas. Haimoito silencio. Como se o teatro -^ isto e un teatro ?- se atopase na panza dun barcoperdido nomedio do oceano.

O directorTen barba, on sexa que non e un dos rapaces. Antigo alumno do "Alvaro Cunqueiro",

hai moitos que o lembran convertido no sapo dun dos lances de "Os vellos non debennamorarse". Mdndalle repetir a unhaparella de rapazas -agora convertidas en actrices- unbrevisimo didlogo. Unha das actrices, ao rematar as suas palabras, ten que facer mutisesaxerando o xesto. O xesto consiste en esticar todo o posible o brazo esquerdo mentrescobre os olios co antebrazo dereito. Quere expresar, suponemos, a mdis desesperada dasdesesperacions. Nun determinado momento, o director sobe ao escenario e repite un par deveces o xesto. Breves risas.

f

TES Alvaro Cunqueiro mtdo 2004

10

O TEATRO DO INSTITUTOOs actores

"Somos quince", diRaquel, unha veterana actrizde prodixiosa mimica. Recentemente puidemosadmirala transformada nunha abracadabrante bruxa."Pero somos case todas mulleres". "Soamente somosdous rapaces", apunta Dani, que e un deles, tamenactor veterano. O curso pasado habia mdis, pero ooflcio de actor, como se sabe, implied enormessacriflcios que so, polo que parece, as rapazas podensobrelevar. "Un dos rapaces do anopasado", di Oscar,o outro actor, "tina que virporforza aos ensaios". Estdclaw que este curso non debe redimir ningun castigo.Enton, ^quen fai ospapeis masculinos? "As rapazas",contestan Mirian e maisXiada.

Aobra"Tratase dunha tipica commedia dell'arte, co Arlequino, Pantalone, Capitdn,

Pullicinella...", explica Xose Carlos, o director. "Hai carreiras, castanazos, burlas,personaxes enganados e pillabdns. A obra escribiuna un autor galego actual, LuchoPenabade, do grupo "Quinquilldns", e respecia en case todo os personaxes e as tramashabituais deste tipo de comedias. Compre facer rir como sexa aopublico, queopase ben. Oautor non trata na obra asuntos de actualidade. Polo momento carece de titulo ".

^^^^^^ ^^^^^Commedia dell 'ArteA sua tecnica repousa totalmente no traballo do actor. Commedia dell 'Arte signiflca

comedia de oficio, de habilidade persoal, e non comedia perfecta, comopor veces sepensa.Fundada por actores profesionais, concede toda a iniciativa e toda a importancia aocomediante. Aoponela en escena tense exclusivamenfe enconTda actuation. Tratase da arteprimitiva dos xograres levada d sua extremaperfection.

Os ensaiosI ^^f^^ \^

"Non empezaron ateflnais defebreiro ", di o director, "porque, como son universitario,tina exames ". ^E antes? O director segue explicando: "En outubro anotdronse mdis de vintealumnos. Hoxe so quedan quince. Durante aqueles primeiros meses flxemos exercicios devoz, imaxinacion, improvisation, expresion corporal e interpretation ". En nadal realizousecon aqueles rapaces unhapequena obra que duraba un cuarto de hora. Tratdbase de liquidara Papa Noel ou algo semellante. "Por enton so nos reuniamos unha vez d semana. Agora osensaios son catro dias d semana. Imos montando a,obra de vagar; ensaiando escena porescena. Agora, a un mes da estrea, ainda nonfixemos ensaios xerais ".

O argumentoConta tres historias que se acabanfundindo. A cousa empeza coa desaparicion dunha

bolsa de cartos. A obra ten, asipois, algo de action policiaca. Por en medio anda un xuiz e oavaro Pantalone. Tamen conten algunha historia de amor, como a protagonizada pola doceIsabella. A action transcorre en Bologna.


11

O TEATRO DO INSTITUTO

Osgrupos e mats o coro

Parece como se aqui, ao igual queno mundo dos actores profesionais, tamenhoubese rivalidades profesionais.F6rman.se grupos. Por un lado, o dosactores que realizan os papeisprotagonistas (Xiada como Olivetta,Oscar como Pidicinella, Mariam comoDottore, Dani como Zanni...) e, polo outro,as actrices que forman o coro. Digamosque as relacions non son moifhddas. ^Hairifas, enfados? Oh, tamen. Pew todo seresolve moi profesionalmente. Tamen haiabandonos: "demasiado choio isto dosensaio", escoitase. "E logo venen osexames e xa se sabe ".

A escenografia

O elemento principal serdn asmascaras. As actrices do coro son as quelevan as mascaras; pero todos, nundeterminado momento tiveron que facer assuas. Pegotes dexeso sobre a cara, e todosa facer o moldeado cos dedos. ^Ovestiario? Corre a cargo duns amigos dodirector, algun deles tamen antigo alumnodo instituto. A iluminacion, a utillaxe (porexemplo, as porras), o son, todo isochegard no ultimo momento. O grupodeberia de estar nervioso, pensamos,agora que se achega a fin de curso; peroreina entre os sens membros atranquilidade dos autenticos profesionaisque saben que, chegado o momento, todoestard listo. ^E efectos especiais? Aindahai que gravar ladridos de can e ruido detripas.


12

OS NOSOS EMIGRANTESProcedo da cidade uruguaia de Paysandu, situada a beira

do rio Uruguai e cunha poboacion de cen milpersoas. Tina unhaindustria moi importante, pero a maior parte das factoriaspecharon nos ultimos tempos. Eu vivia nun barrio de casas. Osvecinos sa'iamos a saudarnos. As relations eran moiespontaneas. Aqui, ao inicio, botaba en falta o contacto fisico, asapertas e esas cousas. Atopaba rara esta falta de efusividade;pero, logo dun tempo, del me conta de que o "galego", unha vezqueseabre, faino por enteiro.

Do meupais boto en falta as festas do nadale do carnaval,cosseus desfiles. Tamen boto en falta aspeficulas subtitufadas ealgunspratos de comida como as tortas fritas e os "alfajores".

Logo do que me dixeron, esperaba que en Galicia chovesemais; non e tanto como din. Estou moi contenta da acollida queme deron osgalegos. Fanme sentir especial, amosando interesepolo meu pais, polos seus costumes e admirandose do meuacento. O certo e que non me custou nada afacerme a Galicia. Aacento de aca resultoume divertido e chamabame a atencion.Gustame o galego e quero aprendelo. Aqui a xente berra mo/to;resulta divertido saber da vida dos demais polas conversas quetenen.

Tampouco na escola me custou adaptarme. Fixoseme raroo horario. Aqui as clases empezan mo/to mais tarde, e tiven quecambiar o horario do xantar; en Uruguai comese as doce domediodia. Danse moitas facilidade para estudiar: itodos osalumnos disponen de libros propios! Gustame o trato cosprofesores. As clases son moi tedricas, pero encantame o seucompromiso social e como intentan formarnos aos alumnos nonso nas suas mater/as, senon intentando atraer a nosa atencioncara a realidade. O que non entendo e o da laicidade, que haxaclases de relixion. En contraste con Uruguai, aqui a xente e moipouco patriota. Na nosa escola, a/a no Uruguai, celebranse actospatrioticos en datas historicamente importantes con bandeiras,himno, etc.

A mina familia escolleu Galicia porque consideramos quehabia moitas cousas en comun, empezando polo fendmeno daemigration; en Uruguairetibimos a moitisimosgalegos.

Pero hai'a/go que me molesta: que confundan o meu paiscoaArxentina e que tanta xente, por descohecemento, pense queveno dun pais tropical, cando o clima do lugardo queprocedo emoi semellante ao de Espana ou que considere que son un tipoespecial de "indixena" dun pais indvilizado.

Cam//a Garcia Volpe

Porcentaxe de traballadoresinmigrantes:

Espana: 2,7%Portugal: 2,5%Alemana: 8,9%Francia: 6,2%

R. Unido: 4,8%Suiza: 21,8%


13

Procedencia dos extranxe/rosresidentes en Espaha:

Ecuador: 39O.119Marrocos: 378.787Colombia: 244.57ORumania: 137.289

Arxentina: 1O9.39O

OS NOSOS EMIGRANTESTal vez ao principio botaba en falta o meu pais, pern

logo deime conta de que en Chile so me queda a famifia, queesta acostumada a ter a moitos dos seus integrantes noextranxeiro.

Primeiro estiven en Barcelona, onde me sorprendeu agran cantidade de edificios antigos, xa que no meu pais sonmoi escasos, exceptuando na capital. En Galicia,sorprendeume a paisaxe e mais o clima porque se parecenmoitisimo aos do sur do meu pa is.

O que mais me gusta de Galicia son as ruas tanestreitas, os conductores de vehiculos que non respectan ossinais de trafico e mais o cocido, porque aqui He ponencachucha. Tamen me encanta a sinxeleza da xente ma/or,que se nota que e xente de moito trabalto. Sentinme unpouco estraha polas preguntas que me facian ao inicio.Preguntas do estifo de: tde queparte de Chiles ies?, ten queaeroliha viaxaches?, tconeces a Pinochet?, tes de dereitasou de esquerdas? Tamen era sorprendente a diferencia daspa la bras empregadas para designarunha mesma cousa.

Meus pais decidiron emigrar a Espana porque aeducacion e me/for e porque, en caso de que regresaramos aChile, teriamos un maior nivel educative e poderiamosdisponerde mellores postos de trabalfo.

Macarena Salinas Ortiz

Hai dous anos eu vivia en Arxentina, pero ascousas non /an ben. A mina familia e mais euatopabamonos con problemas economicos etamen de seguridade.

Por Internet, meu pai conseguiu un trabalfoen Vigo e decidiu vir so para ver como era todo.Meus irmans, mina naie mais eu quedamonos enArxentina mentres meu pai atopaba un piso etrabalfo fixo. Logo, chegou o memento de vir aVigo. Houbo que deixara mina familia e as am/gasque tina dende preescolar. Pero tina que pensarque aqui estariamos mais seguros e que ia cohecera xente nova. Unha vez aqui, estranaba a todasaspersoas que queria. Todo cambiou cando vin aescola; fixen moi bos amigos e estou moicontenta.

Tanto eu, como a mina familia sentimonosmoi felices aqui e moi felices, pero nunca heldeixarde estrahar o meu pais.

Catafina Maria Day

IES Alvaro Cunqueiro moio 2004

14

Moitos galegos e espanois emigraron aAmerica, en concrete a paises como Arxentina,Bras//, Colombia, Cuba, Mexico, Arxentina,Venezuela, ..„• e tamen a Europa (Alemana, Suiza,Franc/a, Holanda), por mor da crise economicalogo da Guerra Civil.

Isto e o que volve acontencer, pero de xeitodiferente. Agora son os fillos das persoas queemigraron, a xente nova que marchara de Espanapara sobrevivire que agora torna para vivirna suaterra os poucos anos que He queda de vida. A/gomot triste. Outros espanois quedaron nos paisesaos que emigraron por causa do clima, da xente,da com/da e moitas outras causas.

Os fillos dos espanois que vehen buscanpodermelforar o seu xeito de vida honradamente,igual que outros emigrantes, ainda que semprehai xente racista que, ao vera calquera emigranteroubar, xa xulgan mal a todas as persoas desepais.

Os costumes son moi diferentes. En cantoas persoas, diria que algunhas son mal educadasxa que, por educacion, hai que dar os bos dias e asboas tardes e, sen embargo, non din nada. Nocaso do traballo, aos novos, xa sexan espanois ouinmigrantes, explotanos. Isto e verdade: nostraballos en que se necesitan entre tres e cincopersoas contratan a duas soamente e &henastraballando todo o d/a, de nove a nove, doce horasseguidas. En moitos casos son pagar horasextras. Pero como saben que necesitas o dineiro,explotante as/.

Jonathan Arteaga

OS NOSOS EMIGRANTES

Hoxe en d/a existen por desgraciagrandes diferencias entre os paises doprimeiro e do terceiro mundo. Estasdiferencias non so son economicas, senontamen politicasr socials, culturais, etc. Deb/doa tales causas, >eranse emigrancions de paisesque estan en crise cara a paises estabilizados,comopoden seros que componen Europa.

Tale o meu caso, e o motivopolo que meatopo en Vigo. Teho que reconecer que estecambio foi moi duroxa que, se un o pensa porun momento, hai que deixafo todo para iniciarunha nova vida.

Do meu pais o que mais estrano son osamigos de sempre; ainda que de vagarme vouafacendo o meu novo fogar. Isto require unfongo periodo de tempo, pero foirelativamente doado gradas a que a xente deaqui e moi amigabfe e solidaria cosextranxeiros. Segundo teho entendido, nopasado, a emigracion era en sent/do contrario;e os galegos ainda agradecen a axudaarxentina.

Finalizo engadindo que a vida tenmoitas sorpresas, boas e ma/as, pero se a/go everdade e que hai que saber sobrelevafas eadaptarse o mellor posible aos cambios.

Ignario Gutierrez Muller

Procedencia dos extranxeirosresidentes en Espana:

Ecuador: 39O.119Marrocos: 378.787Colombia: 244.57O

Rumania: 137.289Arxentina: JO9.39O

IES Alvaro Cunqueiro maw 2004

15

OS NOSOS EMIGRANTESProcedencia dos

inmigrantes

residentes en Galicia:

Union Europea: 16.281

Resto de Europa: 2.556

America do sur: 27.680

Africa: 4.518

Asia: 1.023

tSabias que...?- Que Espaha ten a tasa denatalidadema is baixa da Union Europea.- Que se precisa un fluxocontinuoe importante de inmigracionparamanter o volume de poboacionactual.- Que dos 879.170 habitantesquegaiiouEspana en 2OO2, 694.651eran extranxeiros.

A decision de virnon foi facil. Non era moi satisfactoria a ideade cambiar de pais, de colexio, de cada e, ainda por riba, ter queaprender un novo idioma. En canto se soubo que iamos cambiar depais, comezou a xente a despedirnos, a facemos regalos; e cadapersoa que te via pola rua, die/ache que te ia estrahar. Todas estascousas, con ser tan lindas, lembrabanche que cada dia se achegabamais o momento da despedida. Os ultimos diasf a casa era un horror.Habia ma/etas por todas partes e tinamos todo dentro delas. Cadavez aparecian mais cousas quegardar, e tinamos a sensacion de quenos esqueciamos de a/go.

A despedida dos amigos foi horrible, e a despedida dosfa mi Ha res no aeroporto, ainda peor. Meu pai xa vihera antes, asi queviaxabamos mina na/, meu irman e mais eu en medio das maletas.Era a primeira vez que viaxabamos en avion e, ainda por riba,estabamos tristes e cansos. Vurante a viaxe, como estaba mareada emalhumorada, non tiha fame e non puiden comer nada. Chegadologo o momento de durmir, era case imposible no asento e, ademais,termina doendoche todo. Finalmente, aterramos en Madrid.

la moitisimo frio. Doianos todo e non coneciamos o aeroporto.Logo de revisar os pasaportes e todo o que se precisa para entrar nopais, colfemos outro avion cara a Vigo. En Peinador, agardaba por nosmeu pai e fomos a nosa nova casa. Esta quedaba na montaha e habiamo/to terreopara divertirse,

Pola zona onde viviamos, tocoume o co/ex/o CEIP JavierSensate, a pesar de ter os cursos aprobados, obrigaronnos a meu irman emais a min a repetircuarto e sexto respectivamente. Oprimeiro dia decolexio foi un dia ram. Para empezar, tiha un home como profesor;antes so tivera profesoras. O colexio resultabame incrible, porque naArxentina os colexios piiblicos non tehen presuposto para nada.Tamen resultaba raro que so houbese doce alumnospor clases (frenteaos mais de vinte na Arxentina) e o horario de clase (na Arxentina asclases son de otto a doce). Resultaba estraha a maneira en que fa/abaa xente.

Os primeiros meses custounos mo/to falar e escribir engalego,pero de vagarfun acostumandome ao profesor, ao horario, aos meuscompaheiros; e xa non me custaba falar en galego. A meu irman,custoulle unpouco mais, pero tamen rematou acostumandose.

A ma/or/a da xente foi moi comprensiva connosco e case ninguen nos discriminou por serinmigrantes ou falar diferente. A meu pai custoulle conseguir emprego porque nunca acababan de darlle adocumentation; sempre faltaba a/gun outro papel. Por fin, todo se resolveu. En cambh, a mina maicustoulle mais, a pesarde tera nacionalidade espanola. Ten duas carreiras, pero non lie homologaban ostitulos. Pero tamen se ten de solucionar.

Levamosano e medio vivindo en Espaha, e a discriminacion foi minima. Adaptamonos moi rapidoe ax/ha demos en conecer a xente; ademais de que Galicia e unha comunidade fermosa e con variadaspa/saxes.

O unico problema e agora o motto que estrahamosa familiares e amigos e especialmente aosavos.

Leda Maria BrusiCrespo

F


16

6N

0

P6 PMMI6L

P6 A£>PIL P6 Z004

7Daniel era un dos moitos alumos do

"Wvaro £unqueiro", pero tina algo moiespecial. Anque tina moi mal o seu corazon,esforzabase por facer as tousas como osdemais rapaces ou incluso mellor.

Dende pequeno, Daniel sempre foi unneno forte de espirito e nunca dei*ou seborrase o sorriso do seu rostro.

Fero agora compre preguntarse, ^porque morreu Daniel? Todos somos algoresponsables. Se un pai doase os organos deseu fillo cando este morrese, tal vez. Danielainda poderia estar vivo.

Se pensasemos un pouco mais nosdemais e, ao morrer, doaramos os organos,moitas persoas agradeceriannolo durante avida que vivirian gracias a nos. ^Para queprecisa un morto os seus organos? Vensemosnisto porque algun dia poderemos con elessalvar unha vida.

Daniel Lopez. 6iarcia.

Os teus companeiros choraban.Sabiamos da gravidade do teu mal, pero todosestabamos seguros de que las sair adiante.Sstabamos reunidos no salon de actos echoraban. fcu mantina o tipo. Os adultosdebemos resistir. 6n todo caso, *a o fi^era euantes, o dia da tua morte.

Levaba presa. C-ra pola tarde; o mobilsoou no medio da rua do Principe.6hamabame 6uco, un antigo alumno, o irmando noivo da tua irma. "Ucha, morreu Dani",di>-o. A*ente paseaba baiy-o o sol, o mesmo solque iluminou os teus ultimos dias. Asi soubenda fin da tua derradeira batalla.

Falamos de ti no salon de actos, do quetocaba facer. £horabamos todos; uns porfora, os mais; outros por dentro. Pensei envox. alta que habia que converter a dor enforz^ e raz,6n. Que morreras porquemirabamos para outro lado, porque non nosdamos conta de que deiy-amos morrer a Dani.Que debemos elevar as nosas voces para ti; enos, ti e mais nos, demos unha batalla paraque a vida He gane a morte, para que oscorazons dos que morren sigan dando vida atodos os Danis do mundo. /Mi, chorando,comprometemonos a pedir solidariedade. Queos coraz.6ns non morran e sigan late*ando nopeito dos que necesitan ese prestamos, esadoaz,6n.

Quedanos o recordo. Lembro aexcursion que fir-eramos a Valenca, ao monteTegra, a f^aiona. Daquela souben do teu mal,do teu andar silandeiro, o andar de quenloitaba por seguir connosco. Nunca te imosesquecer, Dani.

0 teu director, 6arlos.


07* 17

INFORMACION SOBRE A LEI ORGANIC A DA CALIDADE DO ENSINO (LOCE)

A LEI APROBADA POLO PP

Educacion preescolar (0-3 anos)Tera caracter "asistencial".

Educacion infantilEstablecese a gratuidade destaetapa (3-6 anos) nos centres

privados concertados.

RelixionTodos os alumnos deberan estudar

Relixion Catolica ou Feito Relixiosodende os 6 anos aos 16 (1° bach.). Seraavaliable e computara para nota media.

Repeticion de cursoOs alumnos da ESO que suspendan

mais de duas materias repetirjin curso.

RevalidaPara obter o titulo de bacharelato,

necesario para acceder a universidade,hai que superar unha revalida.

ItinerariesApartir dos 14 anos dividirase

aos estudantes en dous itinerarios, uncon matematicas mais complexas e

outro, mais sinxelas. Creanse os Programasde Tniciacion Profesional (PIP), de dousanos para os alumnos que vaian a peor

a partir dos 15 anos.

PRINCIPAIS CAMB1OS NALOCEANUNCIADOS POLO NOVO

GOBERNO DO PSOE

Itinerarios: Suprimense.Vaise primar a optatividade,

as clases de reforzo de asignaturasque condicionan a aprendizaxe

doutras materias (como lingua ematematicas) e apoio aos

estudantes con mais problemas.

Relixion: Vaise manter en todosos centres. Sera voluntaria e non

avaliable.

Acceso a universidade: Haberaunha unica proba para todo o sistema.

Non habera probas adicionaispor um'versidades.

Medidas da LOCE que xa entraronen vigor e que se mantenen:Novos criterios de avaliacion.

Repetirase curso con mais de doussuspenses. Os alumnos de 1° de ESO

poderan repetir

Calendario da reforma da LOCE:O novo Goberno preve aprobar unha nova

lei en novembro de 2005. O comezoda sua aplicacion sera no curso 2006-07.

O QUE SE DIXO SOBRE A LOCE

"A finalidade da LOCE e mellorar as conditions de formation dos alumnos para quehaxa unha education de mais calidade e menos fracaso escolar. Tamen para darllesmais oportunldades aos alumnos para que consigan un emprego de calidade", dixoPilardel Castilla, Ministra de Education do PR

"A estratexia do Goberno foi plantexar unha education publica en clave debeneficencia para os que non se poden pagar unha privada", dixo Jesus RamonCopa, Secretario Xeral de Educacion da UXT.


18

Dia das Letras Galegas PRIMEIRO PREMIO DE CONTOS

"Mentalidade xenofoba" de Irene Gradin MartinezEn tempos cte antano conecin unha fermosa rapaza das

que poucas veces vemos hoxe en d'ta. Chamabase Nasha, e oseupeorpesadelo eran as burlas dos outros rapaces por non serespahola.

Nacera nunha escrible cidade de Exipto, Luxor, ondehabia fermosos monumentos e moita xente agradable, pero arealidade diaria era outra. A soidade, a desolacion que cons/golevaba a pobreza, a ausencia de todo capricho e, ainda mais, detodo dereito.

0 pai de Nasha falecera uns anos atras, cando ela Unasoamente nove. Xunto coa sua nai, tivera que emigrar, sendineiro, sen familia, nin tan sequera esperanza.

Agora Nasha era unha pequena mocina de doce anos aque a sorte nunca tivera o desexo de acompanar. Sua naiatopara un trabalto nunha empresa de cosmeticos enPonteverfra. De novo, cambio de cidade, de costumes, dexente... devida.

Aprendera a ser boa estudante e moi responsable, amorte de seu pai fixeraa madurar antes do normal para coidar deseu nai e de si mesma. Era unha rapaza que non tina culpa de serde cor, que o unico que desexaba era ser unha mais, pasardesapercibida.

A sua fermosura crecia de seu; era unha rapaza a piquesde converterse nunha mullerina, nunha pequena mullerdiscriminada que non entendia o que estaba a acontecer.

Mentres, o curso continuaba, e habia xente moidiferentena sua clase, pero ninguen coma ela. A rapaza que sentabadiante era estranamente simpatica, con aqueles rulinos loirosque parecian quererformarpalabras, mais Nasha non lie falaba.Non queria pasar vergona unha vez mais.

Aquela mana saiu de clase a hora do recreo como un diamais, pero aquel non la transcorrer como de costume. Alguentopou con eia e tirouna ao chan. Espero e esperou coa cabezagacha, pero ninguen lie prestou axuda. De novo recibiu outrogolpe; non queria nin ollar nin erguerse; non queria facer nada,somorrer.

Quedou ali, non chan, ata que aqueles mozos anonimosmarcharon. Ergueuse dificultosamente ainda con medo e moitador: as bagoas amosaban a soidade de Nasha.

Esa mana descubrira o racismo na sua prop/a pel.Desexou con todas as forzas que lie quedaban deixar de vivir.

Non dixo nada na casa; cada dia la e voltaba soa doinstituto, como sempre, sumida nun silencio que so ela lograriaentender. As feridas tan curando de vagar e non lie contou o seupequeno segredo a ninguen. A unica ferida que non daba curadoera a do seu interior, nada a poderia ocultar. Naquel instantesentiu unha rabia descontrolada polo seu pais, por serextranxeira nun pais racista.Unha calorosa manancina de febreiro, un akimno novo chegou aclase de Nasha. Ela pensou que seria un mais, que a insultaria ea deixaria en ridiculo como facia toda a clase. Non imaxinaba olonxe que estaba a sua idea da realidade. Cando el entrou polaporta, Nasha ruborizouse.

0 mozo chamabase Arostegui e nacera en Eibar, unhapequena vila de Guipuscoa. Era visiblemente alegre, quizaiscomo a maioria dos bascos. Non excesivamente guapo, peropara Nasha tina o que non se pode describir, o que se sente senmais e ninguen lie atopa explication. Creo que alguen o chamou"oprimeiroamor".

Cada mafia, o novo alumno chegaba a ciase e dirixia unsorriso a Nasha; mais ninguen dos dous falaba. Quizais non eranecesario.

Pasaban os dias, e ela com&zaba a sentirse me/for, acrer que a vida tina mais sentido do que as veces parecia.Comezara a estudar moito de novo, e os mestres trataban deaxudala en canto podian.

Mais din que as cousas boas non duran moito tempo, e anai de Nasha enfermou. Estivo moito tempo na cama, e Nashaalternaba os estudos coas tarefas domesticas, coidando de suanai. Mais os esforzos resultaron en van e faleceu naquela tristetarde abril.

A rapaza quedara orfa, pero ela non o entendia, nonsabia que farian con ela; agora non, /non queria voltar ao seupais!, non agora que Arostegui entrara na sua vida.

Levarona a un centro de menores. Ali tratabana ben eproporcionabanlle todo o que ela necesitaba, excepto o quemais desexaba; o car/no duns pais.

Naigun tempo un sabio dixo que non se valora osuficiente o que se ten ata que se perde. Nasha nunca lieamosara a sua nai o seu car/no. E queriaa, claro que a queria;fora unha muller que sempre se esforzara por coidar da sua filla.Nasha debialle todo o que sabia a sua nai. Xa non llo poderiadicir. Quizais chorar e o unico sensato que a un se lie ocorre nunmomenta as/'.

Atopouna nun curruncho do instituto. Arostegui pasaratoda a mana buscandoa porque antes a sentira chorar:Achegouse a ela e, sen dicir nada, colleuna da man. Elaapartouse asustada, pensara que era algun daqueles rapacesque queria pegarlle de novo.

Cando viu de quen se trataba, sentiu vergona e baixou acabeza; pero el non estaba disposto a vela sufrir e colleu a suaman de novo. Ela ergueu a vista e non dixo nada, simplementese abrazou a ela e comezou a chorar en silencio, ata que os seusolios deron o sinal de que non querian seguir tristes.

Arostegui estaba ali, en fronte dela, collendoa da man;era o seu sono. E sen embargo, non estaba contenta. Non sabiase confiarplenamente no seu novo am/go, pero era o unico quetina, e contoulle todo o que estaba a pasar na sua vida.

El escoitouna ata o final, e a ela pareceulle que con esamirada atenta estaba mais guapo que nunca. Bicouna nameixela facendoa sentira rapaza mais afortunada do planeta.

1ES Alvaro Cunqueiro moio 2004

19

Dia das Letras Galegas PRIMEIRO PREMIO DE ENSAIO"0 pais dos mortos" de Pablo Pino Garcia

Antigas tradicions, claramente anteriores acristianizacion, xa lie outorgaban a Galicia o estatus de pats dosmortos, o que explicaria a curiosa proliferation nesta terra detumulos ou mamoas xa dende antigo.

Asi parece dicilo un dos mais ferventes itinerariosespirituais trazados a traves das suaves montanas galaicas: 0Cam/no.

Disque 0 Cam/no, cuxa orixe remontase a tempos enque o So/ era divinizado, e unha metafora da vida; as/ o afirman,ao menos, moitos dos miles de pelegrinos que cada ano venendende terras lonxanas deica a nosa particular fin do mundo.Agora ben, se o Cam/no e a vida. i Que e Fisterra ?

Fisterra e ese cantil onde o Cam/no remataviolentamente e onde, tras atravesar a terra ao longo dedistancias inimaxinabtes, o pelegrino se atopa preto do mundoinmaterial; e o lugar onde o mundo terrenal e o etereo e divino sefunden, nesa mesma confin oceanica en que o sol cada dia, trasfacer a mesma ruta xacobea, se delta.

E, logo, a morte da vida representada polo Cam/no.E, curiosamente, cadra con esa esgrevia portion

costeira da nosa terra a que chamanA Costa da Morte.Os gregos chamaban Hades a ese mundo dos mortos e

situaban nel o Can Cerbeiro, o mitico can de tres cabezas quecustodiaba o inframundo, para que se metesen intrusos.Analogamente, 0 Cam/no enfra po/as serras orientals, onde omaior desafto se atopa ao acadaro Cebreiro que, ironicamente,parece ter un toponimo bastante proximo ao nome do mitico can.

Outra curiosa lenda di que cando as tropas romanas sedirixiron ao cofin verde da Peninsula, ao acadaren o rio Limia,conecido como rio Letes ou do Esquecemento, Decimo XunoBruto tivo que convencerunporun a cada mandatario de que erafa/so o dito de que quen cruzaba ese rio, perdia a memoria enendexamais a recuperaba, de xeito que non saberia voltara suacasa. Hai quen di que isto se dicia pola beleza da paraxe, pero(amen es/a quen di que o que realmente levou aos romanos aafirmar tal cousa sobre ese curso de auga era a crenza de queGallaeda se identificaba, precisamente, co mundo dos mortos.

^Que dicir sobre outros multiples santuarios de Galiciaque asentan nos cumios dos montes, para estarpreto do ceo ounas inmediacions dalgun penedo, que disque tamen foransacralizados noutrora, como pasa con Muxia? E esta o caso deSan Andres de Teixido, ao que vai de morto o que non vaide vivo.iPorque tanta fixation coa morte neste terra bretemosa? ^Porque surxiu a crenza de que a certas horas deambulaba a SantaCompana, alumeando pobremente con luz de candil as nosasfrondosasfragas?E ainda poderia seguir enumerando mais coincidencias, estav e z mais actuals.

Ai esta o caso da emigration. Milleiros de persoasfuxiron da miseria tan abundante aqui, deixando a miudoalgunhas das suas pertenzas e mais a familia. As casas adoitanapodrecer baixo a chuvia, e as mulleres que perderon asi os

seus homes, as veces sen recibir novas deles, foron chamadasviuvas de vivos. Elas proseguen coa sua vida austera emonotona, sempre vestidas de negro, sempre enloitadas pormortes que non cabe saber se se produciron.

Incluso a prop/a morte parece axexar a algun personaxeda vida publica que se nega a abandonaro seu re/no e legarlio aun sucesor; excuso dicir de que politico falo, mais corre o rumorde que nalgunhas elecions, o seu grupo politico botou man deantigos censos electorais para recibir votos de persoas quexacian pracidamente en camposantos dende tempo atras.

Se alguns mortos o votan, caberia afirmar que so os queestan mortos o votan. ^Que vivo, senon, se rebaixaria ao niveldun defunto para facer tanto polo pais como este ? So un morto equen de permitir que faleza a economia, a sociedade e incluso apolitica case democratica que, suponse, domina a Sueviadesque Franco finou.

Galicia e o Pais dos Mortos, e semella que todos os quehabitan este pais verdadeiramente deben estar mortos ou serigual de inoperantes que estes, acompanando sempre na suasanta procesion a paisaxe que se esvaece, comofixo duranteanos a Santa Compana cos que habian de finarproximamente.

I Quen lie deu vida a Santa Compana?Supono que foron as xentes galegas, sempre fechadas

nelas mesmas, baixo esa incesante cortina de poalla, influidaspor esa paisaxe igualmente fechada. Quen lie deu vida a SantaCompana foi, por tanto, a paisaxe.

E esa xente medio defunta, que permits ser comparadacos verdadeiros defuntos, permite tamen que morra a nosapaisaxe e, con ela, a tan nosa Santa Compana.

Entra polos olios que xa non habera mais corredoirassombrizas, nin mais lameiros enchoupados, nin mais rios


20

TRABALLAR E BTUDARO traballo e esa actividade pola cal un home, xeralmente balxlho, gordecho e calvo,

te obriga a traballar doce horas por un soldo mais baixo que a popularidade de Aznardespois da Guerra de Iraq.

0 unico gratificante do traballo e o momento en que chegas a final de mes e recibesa tua recompensa. E un momento marabilloso. O MEU PRIMEfKO SOLDO. IMagnifico! E,de pronto, comezas a pensar. £En que vou gastar? IQue me YOU comprar? Pero, logo,decataste de que non todo e tan bonito e marabilloso como primeiramente pensaches. Arealidad e que, despois de estar trinta dias traballando nunha profesion que non chegusta, pois ainda non tes preparacion para un emprego digno ou que che agrade, aturandoa todos os teus su peri ores, porque todos estanporriba de th "porque non tes formacion,non o esquezas"; queimandote fisicamente ata que nonpodes mais.

1 so de traballar oito horas e un espellismo. Nunca te creas /so de que vas traballaroito horas. Seran once, como minimo. E, por ultimo e non menos importante, esecontrato vasurade catro horas que asinaches por ser aprendiz. Easi, de pronto, ese soldoco que pensabas que te iaspremiarxa non e tan gratificante. E compre esquecerse de queche deapara facer todas esas cousas que aoprincipio crias.

Maria Coello

Alguns estudantes trabalfamos para non depender dos nosospais a hora de pagaros nosos vicios. Ese tipo de traballos tehen uns horarios que nos facilitancompatibilizalos cos estudos.

Eu estiven traballando en Pontevedra, levando a venda de cosmeticos polas tardes,dende as cinco afe as nove, todos os dias menos o domingo. Non tina problemas cosxefes.O traballo consistia en saber osprezos das cremas e en documentarse acerca do uso e dosefectos deses productos sobre a pel ou para a esfetica do cabelo. Tina que viaxar por todaGalicia. O laboratorio das cremas estaba en Andalucia, e a maior parte dos productoselaborabase enXinzo de Limia, onde se facian con melprincipalmente.

Despois, estiven a traballar de camareira pola noite. Anque o traballo coscosmeticos megustaba moito mais e o soldo tamen era mais elevado, sobre 45 euros pordia, quitabtle moito tempo ao estudo. Asi que cambiei a camareira porque pensei que asnoites non me /an quitar tempo. Pero arrepentinme xa que os xefes son neses locals unsprepotentes. Enxeral, estes traballos noctumos non son rendibles para os mozos porquese cobran menos horas das que se traballan. Se, por exemplo, traballas a partir das doceda noite e che corresponde sair as tres da maha, non se sae a esa hora, senon case ascinco. Un engano.

En realidade, non hal moitos traballos ben pagados se non tes antes unha boapreparacion.

Azucena Pereira


Of: 21

TRABALLAR [BTUDARA verdade e que non foi moi interesante. Estiven

traballando nunha discoteca como camareira durante osultimos meses do curso cando estudaba cuarto de ESO e aprincipios dese mesmo veran. Recollia vasos e as veces facia degogo. En total gahei 72O euros. Logo, traballei durante duassemanas substituindo a unha amiga na limpeza dun ha casa. Asehora da casa era moi agradable; a/guns dias facialle a comida.Pagoume 9O euros. Por ultimo, durante o tempo restante deseveran e afe o inicio do curso fixen de canguro. Pagabanme dezeuros cada dia.

Necesitaba o diheiro, se non non traballaria porque non ea/go moi agradable. As/ que se queredes un consetlo: nondeixedes de estudar para pohervos a traballar se non onecesitades de verdade.

Anonimo. 1°de&acharelato.

Todas as fins de semana e durante as vacacions deixo as clases polo reparto.Madrugo para traballar en a/go que non me gusta. Mais ben abonezoo. Antes era unnegocio familiar non que levo dende a nenez, axudando e traballando coma os ma/ores.Agora deixou de ser negocio familiar, pero sigo traballando pola unica razon de que eagradable ter cartos abondos na billeteira e motto mais agradable ainda e non ter quepedirllos a miha maiasicomo non dartle explicacions de como osgasto.

Malia os meus anos de experiencia, paganme como unha aprendiz. E moi inxusto,pero nonpodo facer nada. Ou o collo ou o deixo. A idade e a/go fundamental nos traballos,as veces mais importante que a experiencia ou a eficada. So porque somosxoves intentanexplotarnos, facendonos crerque sempre tehen eles, osadultos, a razon, como se fosemospan/os. Pero non nos queda ningunha outra opcion.

Agradezo non ter que traballar por necesidade, pois se tivera que buscar traballopara me manter... Non sei'se o atoparia pois ou non te admiten ou te toman porparvo egahas unha miseria. Esta moi mal remunerado e abusan mo/to dos traballadores, sobretodo, dosnovos.

Como non trabaflo os dias que teho clase, non atopo demasiadas dificultades paracompaxinaras duas actividades. Admiro moito as persoas que son quen de face/o todo aun tempo e sacar bos resultados nas duas cousas. Creo que e moi dificil. Sei o duro que etraballar eo que e estudar. Mo meu caso, seguro que non o conseguiria; precisase moitavontade e forza tanto mental como fisicapara iso.•

Se tivera que escoller entre traballar ou estudar, elixiria a segunda, pois os traballosque a nosa idade podemos atopar non son os mellores para vivirtodaa vida. Precisamosprepararnos para poder ter un traballo digno e congarantias. Ainda que estou desexandoremataros estudos para poder comezar coa vida laboral,pero co trabaflo que quero.

XiadaMiguez


22

TRABALIAREKTUDAREu formo parte do JO% de xoves que compaxinan os estudos co traballo. O meu

traballo so me ocupa as fins de semana', pero ainda asinon e unha tarefa moidoada.. Contodo, se non te deixas levar pola lacazanerid, levase ben e non ter por que ser unimpedimenta definitivo para sacaro curso adiante.

As peores epocas son, sen dub/da algunha, as dos exames porquef co esttes dosexames e esas longas noites en branco mentres estudas, cando chega a fin de semana oque ma is desexo e descansar. Sen embargo, o espertador soa outras vez as oito e media,anunciando que ese dia tampouco podes quedarno leitoporque debes entrara traballar.

Pero non todo e malo. O bo e cando chega o final de mes e dispos deses cartihos natua conta de a forms para poder gastalos nos teus caprichos, eses cos que levas sonandodurantemoito tempo.

Por iso, ainda que non resulta mot doado compatibilizar as duas actividades, creoque ealgo que sepode conseguircunpouco de vontade.

DavidRiveiro

ibbias que...?

-Que unha cuarta parte dexente nova(entrei6eânoi)doeitado«tanoparo.

(juetraballatenempregoprecario.edicir,contratoi temporals.-Jueoualariosdexente nova ton un

Taxatde para por gnptde idade e jcxo

De 10 a 14 - 17% hornet - 15% mulleresDezsaiq-ii%hflmo-i<|%nwllereiDe 30 a 34 -7% hornet - 15% mulleret

Percentages de contratot temporalspor grupoide idade:

fleâzqanoi-44%De ô a ̂ 4 anot -

A sorte de poder atopar un bo traballo. Segundo a miha reducida experiencialaboral, coido que hai dousgrandes tipos nos que sepoden dividira maioria dos traballos:o fisico e mais o intelectual.

Traballo fisico. Tiven a oportunidade de trabalfarde cobradorde aparcadoiro e maisde camareiro.. Ambos os dous traballos requiren ungran esforzo fisico. Cando rematas axomada, so tes gahas de botarte na cama ou no sofa e durmir. O que se paga nestestraballos e a cantidade de horas e o desgaste fisico.

O traballo intelectual. Desenvolvin este traballo nunha tenda de ordenadores, naparte de fecnica electmnica. Aqui traballase mo/to menos e durante menos tempo egahase moito mais. Aquio que se pagan son os cohecementos.

En resume, se queres vivirben e estar descansadof tes que terenchufe ou ter a/gunsestudos. Do contrario, tocarache andarco fombo mallado toda a vida.

Anon/mo.

'


23

f A VIOLENCIA DE XENERO

Todos os dias cansamonos de ver na television imaxes e mais imaxes de mulleresmaltratadas polos seus homes, aqueles homes que foron os que un dias as namoraron, os queas fixeron sonar, os que as fixeron felices...

Non din nada. Sofren os malos tratos en silencio. O silencio e a sua voz. Algunhasvalentes denuncian... ^Para que? A xustiza ignoraas. E cada dia, homes e mais homesconseguen os seus obxectivos, vencen de novo a batalla, saense coa sua e danlles unha nova ebrutal malleira a sua companeira, a sua conxuxe, aquela pola que tamen un dia sentiron amor,respecto.

Considero esta situacion unha batalla, unha verdadeira batalla na que todos somosparticipes, directa ou indirectamente. E labor de todos saber educar ben aos nenos dendepequenos, facendolles entender que entre o home e a muller non existe diferencia algunha,queson iguais, que a relacion entre eles debe de ser de igualdade e de mutuo respecto. E, ademais,que ninguen, nin homes nin mulleres, tenen reservado un papel determinado na sociedade.Isto quere dicir que os dous tenen as mesmas posibilidades de desenvolverse como persoas,de desempenar cargos ou que os dous tenen as mesmas obrigas e tarefas no fogar.

Hai que loitar e non renderse nunca. Loitar para que se lies faga caso as mulleres. Noncalar, non asentir coa coabeza. Rebelarse contra o machismo e aprender a valorarse comomuller. Aos maltratadores hai que rexeitalos e condenalos como criminais que son. Nonadmitilos nunha sociedade que deberia de estar baseada na igualdade de sexos.

Debemos loitar por nos, por nos como mulleres que rexeitan calquera tipo de maltrato.Non debemos consentir manifestacions de machismo como os chistes machistas; nada de rirou sorrir como sen querer cando lie escoitamos a alguen que a muller lie corresponde estar nacocina. Todo isto que calamos e ao que non lie damos importancia ningunha fai que os homesse sintan poderosos e dominantes e a nos, as mulleres, debilitanos.

Debemos loitar por nos e polas mulleres das seguintes xeracions. Polas nosas fillas paraque elas nunca tenan que sentirse inferiores como mulleres. E tampouco sentir medo dos seusmaridos. Para que nunca tenan que consolar a ningunha amiga maltratada.

Jennifer Moure

Tal e como vai o mundo hoxe, case non fai falla explicar o que e a violencia de xenero.Por se alguen ainda non o sabe: tratase da violencia que se exerce sobre as persoas do sexooposto.

Os medios de comunicacion informannos cada dia da arrepiante cifra de victimas, poriso de seren do sexo debil. A sociedade manifestase de contino contra estes actos; pero, £epode solucionarse dese xeito o problema? A violencia de xenero desenvolvese na casa, nofogar, fora do alcance de calquera defensa.

^Cal e a causa dos malos tratos? Moitos tenen a sua orixe nos ciumes, nos trastornos edesequilibrios psiquicos dos homes. Dise que falando se entende a xente; pero resulta dificilcando cho impiden, por exemplo, unhas fortes mans no pescozo. E hai tantos impedimentos: oamor que volve cego ao mais lucido, os fillos, o dineiro, o que diran...


24

W A VIOLENCIA DE XENERO W

Esta violencia non so e fisica. Co tempo, a dor das feridas desaparece, pero, ^e a do corazon, ada mente? O que maltrata faino porque se sente ferido por algiin acto da sua parella. Querea,pero hai cousas que non perdoa, sobre todo que a muller non sexa submisa en todo momento;chega a ofuscacion; dos insultos pasase as mans, das mans aos golpes; polos golpes vaiseparar ao chan... E do chan xa hai moitas que non se erguen.

Asolucion:avozparadicir...BASTAXA.

Mirian Villar Sanchez.

O feito de que ainda persista a violencia domestica no seculo XXI pon de manifesto quenon vivimos de acordo' cos dereitos humanos e nunha democracia igualitaria. A realidade demoitas persoas, neste caso das mais afectadas, que son as mulleres, vense atrapadas por unhaserie de circunstancias que non permiten que poida levar unha vida digna sen medo nin horror.

Deberiamos de reflexionar sobre como ao longo da historia, por diversas situacions,fomos desenvolvendo desmesuradamente todo o que fai a industria, 6s medios decomunicacion sen que, en comparacion con este enorme progreso, a erica que sustenta o nosomundo apenas experimentara cambio ningun. E dicir, o problema da violencia, do respectocara aos demais e a vida en igualdade son conceptos que debemos de plantexarlles aos nenospequenos para asi dar erradicado dende a nenez o machismo existente ainda na nosasociedade asi como a violencia de xenero. Mentres as novas xeracions vexan como normal nasua vida cotia estes lamentables feitos, o maltrato a muller e a sua discrimination seguiranexistindo. Asi pois, compre que todos nos, na medida do posible, acabemos cun horrendofenomeno que esta acabando con numerosas vidas de mulleres que non dan cunha escapatoriae morren a mans dos seus homes.

Hai tamen que denunciar as escasas axudas que a nosa sociedade lies esta a ofrecer aestas victimas da violencia de xenero, esixindo unha maior seguridade xa que, ainda que e moielevada a cifra de mulleres traballadoras para ledicia de todas aquelas persoas democratas, haiun numero considerable que depende economicamente dos seus maridos e, comoconsecuencia, non denuncian moitos dos casos de malos tratos e tampouco toman a decisionde abandonar os seus presumibles futuros asasinos, negandose asi a desempenar o papel damuller sufridora e maltratada. As mulleres debemos reivindicar os nosos dereitosinalienables, como poden ser a liberdade e o dereito a vida.

Patricia Martinez Marino


25

f A VIOLENCIA DE XENERO

Hoxe e domingo. Hoxe e domingo, pero non e un domingo coma os anteriores. Hoxe non heiaturar os insultos e desprezos. Hoxe xa non vou ter que protexer os meus fillos daquela bestaco meu corpo. Hoxe xa non terei que tapar a mina cara con gafas de sol e tres capas demaquillaxe. Hoxe non vivirei avergonada. Xa non hei espertar temendo levantarme e nondeberei de preguntar polas razons de todo isto sen atopar resposta. Hoxe non vou chorarriosde bagoas nin vou afogar a mina desesperacion. Hoxe non hei estar obrigada a facer o quenon quero. Hoxe non padecerei unha vida imposible. Hoxe non.

Hai dous dias armeime de valor e fun a policia a denuncialo. Onte el colleu un coitelo.Onte bateu en min cun pao de beisbol. Hoxe non. Hoxe descanso en paz, unha paz infinita.

Pablo Brocos Mosquera.

Denuncias por malos tratosno Estado Espanol

1997:1998:1999:2000:2001:2002:2003:

17.48819.53621.68022.39724.15843.31350.000

Victimas de violenciaexercida

polo conxuxe ou andlogos.Cifras do ano 2003.

Polo conxuxe: 7.100Polo ex-conxuxe: 1.217Polo companeiro: 4.682

Polo ex-companeiro:2.465

Numero de mulleresasasinada

no Estado Espanol.

1997: 331998: 351999: 422000: 432001: 452002: 522003: 70

Escoitouse dicir:

"Agora, cando unha victima denuncia,fai unha declaracion ante a policia, outraante o xulgado de instruccion, outra ante

o medico forense e outra ante o xuiz penal.Se ademais quere separarse, ten que facer

outra ante o xuiz civil", dixo a Secretaria daAsociacion de Mulleres Xuristas Europeas.

"O xuiz debe entender que o peor que liepode suceder a un neno e ter un pai maltratador

como referente. Non hai que sacralizara paternidade polo feito de que un tena un pai

bioloxico, porque e un dereito do nenovivir nun clima de calma, de dialogo,

de comunicacion e mais de afecto", declaroua presidenta da Federacion de Asociacions

de Mulleres Separadas e Divorciadas.


26

N) longo deste curso, descubrimos que tipo de *ente hai en segundo /V De entrada, noinicio de curso, un grupino de raparas decidiu listar e, logo, seguiuUe a subdelegada. jXa thevale! Tratase dunha tlase sen tompaneirismo. "Podese distinguir unha c\ara division entre osindividuos que a forman/Por unha parte, os amigos dos libros, %ente sen vida social (de aqui,a sua cor, ian branca como a teta dunha mon*a). Outro grupo que se adica so a enve*ar ecriticar aos poucos con personalidade. j6uadril\ de maru*as! 0 ultimo grupo esta formadopola y-ente normal; so destacan por iso, porque son normais. Wnda paga a pena conecelos.

2° DE BACHILLERATO

CLASE A


27

Logo de tantos anos, por fin diegou o momenta mais esperado por todos. 0 FINAL D6Moitos dos alumnos que vedes nas fotos terminaran este ano e, como tantos outros,

faran o que realmente lies gusta. Todos deinaron unha petjada indeleble nos profesores: porvagos, por simpatitos, por pelotas ou porque son unhas luminarias. ^>eguro que os profesoresnon esqueceran a ningun.Pentro duns anos, cando tenades o que sempre dese^astes, lembraredes aquela profesora quevos fhw> a vida imposible e aqueloutra que sempre estaba ai para vos anudar, e diredes: jquetempos aqueles! *Dendo tomo e, o voso derradeiro turso, damosvos unha cordial despedida.jLetnbrade os bos mementos do institute e montade unha gran festa!

DE BACHILLERATO


28

6sta tlase esta integrada por unha serie de personages sobre os tales e preferib\non fater tomentarios individualitados. £omo ben se pode tomprobar na fotografi'a, tratasede *ente atrattivas; pero non vos fiedes, a beleza e puramente interior. Non e necesario quelies prestedes atention as suas taras porque a maioria delas ides ter a oportunidade de velosde novo polo institute o ano que ven.

2°DEBACHILLERATO

CLASE C


29

Sobes as escaleiras, *iras a dereita e, na primeira porta a esquerda, vas atopar unhabitaculo que ten por funcion acoller unha destonetida especie de seres irrationals A unitafuncion destes seres e sentar nun asento para atender aos sons protedentes doutra espetiediferente programada para transmitir datos a fume de 6aroz.o con tetnolow'a "made in feitona casa". 6stes datos son, para aqueles seres, autenticos >eroglifos. ^-on todo, non hai queequivotarse, tales seres forman parte da elite do sistema educative espanol.

2°DE

BACHILLERATO

IES Alvaro Cunqueiro malo 2004

30

O CURSO 2OO3 - 2OO4


31

autores do trasno

IES Alvaro Cunqueiro mtdo 2004

POOS

0OS3op03.0$ e

Roberto Maci 4° ESO B · 2021. 5. 27. · Via das Letras Galegas 4-5 Adeus a Xela Arias 6-8 O...

Documents

Transcript of Roberto Maci 4° ESO B · 2021. 5. 27. · Via das Letras Galegas 4-5 Adeus a Xela Arias 6-8 O...