r/ O Porto, 1 36201 Vigo © María Belén Souto García I.S.B.N. 84 … · 2019. 4. 17. · O...

Reservados tódolos dereitos. Nin a totalidade nin parte deste libro pode reproducirse ou transmitirse por ningún procedemento electrónico ou mecánico, incluíndo fotocopia, gravación magnética ou calquera almacenamento de información e sistema de recuperación, sen o permiso escrito da Área de Normalización Língüística da Universidade de Vigo.

Edición:Área de Normalización Lingüística da Universidade de VigoRectorado da Universidade de Vigor/ O Porto, 136201 VigoTel. 986813574Fax: 986813559© María Belén Souto García© Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo, 2002© Servizo de Publicacións da Universidade de Vigo, 2002Printed in Spain - Impreso en EspañaI.S.B.N. 84-8158-221-2Depósito Legal: C. 1730-2002 Deseño e maquetación: Acuarela Comunicación sllImprime: PLANA Artes Gráficas, S.L. - Santiago

Souto García, María Belén

Vocabulario das artes gráficas. Obradoiro de encadernación / María BelénSouto García

Vigo: Universidade de Vigo, Servizo de Publicacións, D.L. 200272 p. ; 24 cm. – (Materiais lingüísticos; 1)

D.L. C-1730-2002 – ISBN 84-8158-221-2

1. Artes gráficas - Glosarios, vocabularios, etc. políglotas2. Gallego (Lengua) - Glosarios, vocabularios, etc. políglotasI. Universidade de Vigo. Servicio de Publicacións, ed.

655(038)

MATERIAIS LINGÜÍSTICOS

UNIVERSIDADEDE VIGO

materiaislingüísticosmateriais

lingüísticosmateriais













lingüísticos

VOCABULARIO DASARTES GRÁFICAS.OBRADOIRO DE

ENCADERNACIÓN

María Belén Souto García

Índice

PRESENTACIÓN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

INTRODUCCIÓN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

1 ÁRBORE DE CAMPO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

2 NORMAS DE USO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

3 VOCABULARIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

4 ÍNDICE ALFABÉTICO DE ESPAÑOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

5 ÍNDICE ALFABÉTICO DE INGLÉS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

6 BIBLIOGRAFÍA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

6.1. OBRAS LEXICOGRÁFICAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

6.2. OBRAS E RECURSOS TERMINOLÓXICOS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

6.3. OBRAS ESPECIALIZADAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

6.4. OBRAS DE REFERENCIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

V o c a b u l a r i o

4

DAS ARTES GRÁFICAS

Presentación

Ovolume que estamos a presentar constitúe a primeira achega dunha colec-ción de traballos lingüísticos e terminolóxicos que a Universidade de Vigo, através da Área de Normalización Lingüística, vai poñer á disposición da comuni-dade universitaria e de toda a sociedade galega para contribuír fondamente nastarefas da elaboración da lingua galega.

Malia os importantes avances, tanto cualitativos coma cuantitativos, que seveñen producindo na lexicografía e na terminoloxía da lingua galega nos últimosvinte anos, aínda son moitos os campos do saber que precisan dun labor de con-creción e de fixación terminolóxica. A existencia na Universidade de Vigo detitulacións e de áreas de coñecemento inseridas nun amplo abano de ámbitoscientíficos ha permitirnos deseñar liñas de actuación tendentes a cubrir todasaquelas áreas e ámbitos do saber que presenten insuficiencias ou limitacións nafixación de termos en galego.

O vocabulario que abre esta colección foi deseñado e realizado por unhainvestigadora que se licenciou na titulación de Traducción e Interpretación daUniversidade de Vigo. Aproveitarmos o capital humano e investigador dos nososlicenciados e licenciadas para a producción de materais lingüísticos desta naturezaha resultar unha tarefa fecunda para tódolos implicados.

Como a elaboración terminolóxica require a difusión e espallamento dos ma-terais desenvolvidos entre tódolos destinatarios interesados –na comunidade uni-versitaria e na sociedade galega en xeral–, acordouse poñer en marcha unha liñaeditorial específica no seo do catálogo de edicións do Servicio de Publicacións daUniversidade de Vigo. Gracias á colaboración entusiasta do Servicio de Pu-blicacións, os traballos que verán a luz nesta colección chegarán a un públicoamplo e diverso que poderá ir incorporando as propostas lingüísticas achegadas.

Anxo M. Lorenzo SuárezDirector da Área de Normalización Lingüística

Universidade de Vigo

a e n c a d e r n a c i ó n

5

O presente Vocabulario das artes gráficas: obradoiro de encaderna-ción procede da tese de licenciatura en Traducción, que defende-mos o 6 de febreiro de 2002 na Universidade de Vigo e foi dirixidapolo Dr. Alberto Álvarez Lugrís. Este traballo foi froito da investiga-ción que levamos a cabo durante unha estadía no Centro RamónPiñeiro para a Investigación en Humanidades da Xunta de Galicia, noque, preto de tres anos, estivemos adscritos ó proxecto de terminoloxíacientífico-técnica no Termigal (Servicio de Terminoloxía Galega) da RealAcademia Galega, que está dirixido por Manuel González González,catedrático de Filoloxía Románica, secretario da RAG e CoordinadorCientífico do Centro Ramón Piñeiro en Santiago de Compostela.

O noso principal obxectivo foi ofrecer correspondencias galegas áterminoloxía da industria gráfica tendo en conta os usuarios do sectordas artes gráficas; especialmente o alumnado e profesorado de For-mación Profesional de Galicia, onde a familia das Artes Gráficas está enalza polo pulo que a Xunta de Galicia está a introducir nestes estudiosco fin de aumenta-las posibilidades de inserción laboral da mocidadegalega. Ademais pretendemos que outros colectivos como os profesio-nais das editoriais, imprentas e outras empresas do sector privado comoaxencias de traductores e intérpretes e os profesionais da comunicaciónpoidan obter beneficio del, xa que poñemos á súa disposición unhapublicación que lles permitirá impartir e participar en clases formativasen lingua galega, edita-la literatura de textos técnicos nesta lingua e queos especialistas teñan fontes ás que recorrer para desenvolve-los seus tra-ballos e mesmo poidan utiliza-lo galego como vehículo de comunica-ción común nas súas relacións interprofesionais.


6

DAS ARTES GRÁFICAS

Introducción

Existen aínda moitas carencias de terminoloxía galega no campocientífico e técnico, nesta área de especialidade en concreto contabamosunicamente cunha pequena contribución de Xan Arias, A encadernación,que serviu de base a este vocabulario co que se pretendeu realizar un tra-ballo terminográfico máis rigoroso partindo daquel proxecto inicial xadifundido.

O mundo das artes gráficas ten longa tradición en Galicia: o nace-mento da imprenta ocorre a finais do século XV e as súas orixes sitúan-se en dúas pequenas imprentas de Monterrei (Ourense). Sen embargo, aimposición do español como lingua de prestixio durante os séculos pos-teriores e o feito de que o oficio da imprenta non tivo tanta tradicióncomo outros labores tradicionais asociados ó mundo rural non permitiuconservar terminoloxía autóctona en lingua galega. En consecuencia, ónon contarmos cun repertorio de fontes bibliográficas nesta lingua, quecontribuísen a contrasta-las nosas escollas, tivemos poucas posibilidadesde recuperar léxico patrimonial, e houbemos de recorrer á creación neo-lóxica, tanto de forma (os chamados neoloxismos formais ou unidadesterminolóxicas que se crean seguindo os procedementos morfolóxicosdo sistema lingüístico da lingua galega) como de significado (os chama-dos neoloxismos semánticos ou unidades preexistentes na lingua galegaás que se lles adscribe un significado distinto do orixinal) e mesmo depréstamo (neoloxismos de préstamo ou voces especializadas con deno-minacións que proveñen da adaptación da terminoloxía de linguas forá-neas); con respecto a estes últimos, incidimos especialmente no estudioda terminoloxía presente xa noutras linguas románicas e recorremos ócatalán (que ten en común co galego que foi unha lingua desfavorecidapola presión do español), ó portugués (lingua emparentada directamen-te co galego) e mesmo ó francés e ó italiano, menos próximas pero coasque o galego comparte trazos lingüísticos por partiren tamén da mesmalingua nai: o latín. Co fin de ofrecer voces especializadas adecuadas eproductivas tratamos de adoptar solucións terminolóxicas seguindo unscriterios determinados, que son referencia obrigada para os terminólogosque traballan con linguas minorizadas, entre os que destacan: a frecuen-cia de uso e as posibilidades de derivación dos termos, o paralelismo conoutras linguas, a motivación e univocidade, e a adecuación sociolin-güística; e coidamos de aplica-lo máximo rigor contando ademais moide cerca coa opinión dos especialistas, futuros usuarios da nova termi-noloxía, a fin de cubri-los baleiros existentes.


7

O presente vocabulario (inicio dun diccionario terminolóxico trilin-güe completo das artes gráficas) foi pasando por varias etapas na súa ela-boración antes de acada-la forma actual. En primeiro lugar, unha etapadocumental na que recompilamos material sobre o tema das artes gráfi-cas a través de visitas a librerías, bibliotecas, acceso a Internet e contac-to con especialistas en persoa e por liña, que culminou coa elaboracióndun corpus textual multilingüe; a esta etapa seguiulle o deseño dunhaárbore conceptual, que representa a organización visual do sistema deconceptos desta área de especialidade; a creación dunha ficha multilin-güe para efectua-la extracción automática de datos terminolóxicosnunha base de datos, a extracción mesma dos datos de xeito organiza-do nas fichas, e unha supervisión da nomenclatura coa axuda de variosespecialistas tanto do eido técnico como lingüístico, que permitiu obtercomo resultado final ó redor de duascentas fichas terminolóxicas queconstitúen un vocabulario trilingüe da maquinaria e ferramentas doobradoiro de encadernación. As entradas principais, en galego, veñenacompañadas da categoría gramatical e unha codificación que constitúea información conceptual que remite á árbore, ademais cada termo levaunha definición terminolóxica, sinónimos en galego, termos equivalen-tes e sinónimos en español e inglés e un campo encabezado por un Vexa(Vex) que permite a remisión entre termos.


8

DAS ARTES GRÁFICAS

NESTA árbore recollemos cáles son as diferentes fases polas que pasaun producto das artes gráficas antes de chegar ó consumidor.Falaremos de tres fases principais, nas que se englobaría o conxunto deartes que constitúen as artes gráficas, que á súa vez están subdivididasen áreas. É neste marco global onde se encadrarían os termos especiali-zados de cada área.

Existe unha primeira fase de PREIMPRESIÓN, que se entende como oconxunto de operacións que preceden á impresión: o proxecto-boceto,a composición e compaxinación, a fotomecánica (a integración de ima-xes e textos, así coma o tratamento da cor), que finalizaría coa creacióndas pranchas ou matrices mediante as cales se vai efectua-la reproduc-ción, nas distintas máquinas e métodos de impresión.

Unha segunda fase sería a IMPRESIÓN ou a acción de imprimi-lo ori-xinal sobre papel, tea, coiro ou outro material. Nesta fase debemos dis-tinguir entre distintos procedementos: tipografía (impresión con tiposmovibles ou con pranchas de diversos materiais, fundidos ou gravadosen relevo), offset (impresión litográfica con matrices planas, que podenser de metal, pedra ou outra materia apropiada), ocogravado (impresióncon clichés de cobre en oco), serigrafía (impresión por medio de grava-dos ou pantallas de tecido, que adoitan ser seda e nilón, é dicir, impre-sión con matrices filtrantes), flexografía ou impresión á anilina (proce-demento de impresión no que a matriz está constituída por un clichéque pode ser de caucho ou de plástico e no que as partes que se han deimprimir están en relevo) e impresión electrostática (impresión realizadapor arcos eléctricos cun compoñente metálico ou tóner). Actualmenteexiste unha revolución de impresións: dixitais, realizadas por inxecciónde tinta, láser, etc.


9

Árbore conceptual1

Por último, a fase de POSTIMPRESIÓN, na que entraría a área que nosocupa, pois abrangue todo o referente a acabados (encadernación, ver-nices, plastificados e troquelados).

Dentro da área da encadernación cómpre dedicarlle un punto daárbore ó libro encadernado, que posúe unhas partes físicas ben diferen-ciadas con terminoloxía específica e, ademais, existe unha gran profu-sión de nomenclatura interesante estreitamente emparentada con el (ex:bibliófilo, bibliófago, bibliomanía...).

É necesario, igualmente, trata-los procedementos de encadernación,que son tres: manual ou artesanal, industrial e artística. Estes procede-mentos están ligados a dous procesos: o proceso artesán, onde entraríaa encadernación manual e artística e o proceso industrial; dos que resul-tan os diferentes tipos de encadernación.

Dentro do primeiro proceso incluímos dúas actividades diferencia-das: a reencadernación de libros e a propia encadernación, que estánligadas a uns pasos claramente diferenciados e que seguen un procesolineal: descoser, limpar caderniños, reparación dos caderniños e páxinasrotas (no que se refire á reencadernación) e dobrar caderniños, cosercaderniños, pegar gardas, guillotinar, confeccionar tapas, dourar, sacarcaixos, pegar cabezada e entrar ou meter tapas (pasos obrigados paraproceder a encadernar).

No proceso industrial destacamos dúas clases de encadernación queteñen vixencia na actualidade: a encadernación en rústica (con tapa decartolina), que está ligada ós pasos principais de: pregar, alzar, coser,cubrir e guillotinar e a encadernación en tapa dura ou cartoné, que sedesenvolve nos seguintes pasos lineais: pregar, alzar, coser, pegar gardas,enlombar, guillotinar, redondear lombos, pegar cabezadas, sacar caixos,meter tapas e dourar. A encadernación en tapa dura elabórase en cartón,pero é posible empregar forros en diferentes materiais: semitea, semipel,pel, tea, plásticos, similpel (guaflex, etc.) ou cromo, é dicir, papel impre-so ou plastificado. Son estes dous últimos tipos de materiais os que teñenmaior éxito hoxe en día.

Seguidamente dedicámoslle un punto ó obradoiro de encadernación,distinguindo entre os materiais, as ferramentas e a maquinaria, e rema-tamos cunha nomenclatura profesional dos oficios das persoas implica-das neste labor (dourador, prensista, gravador, etc.).


10

DAS ARTES GRÁFICAS


11

I. ARTES E INDUSTRIAS GRÁFICAS

I.1. PREIMPRESIÓN

I.2. PROCEDEMENTOS DE IMPRESIÓN

I.3. POSTIMPRESIÓNI.3.1. ENCADERNACIÓN

I.3.1.1. O LIBRO ENCADERNADO

I.3.1.1.1. PARTES DO LIBRO

I.3.1.1.2. NOMENCLATURA LIBREIRA

I.3.1.2. PROCEDEMENTOS DE ENCADERNACIÓN

I.3.1.2.1. PROCESO ARTESÁN (ENCADERNACIÓN MANUAL E ARTÍSTICA)

I.3.1.2.2. PROCESO MECÁNICO (ENCADERNACIÓN INDUSTRIAL)

I.3.1.3. TIPOS DE ENCADERNACIÓN

I.3.1.3.1. EN PASTA

I.3.1.3.2. MEDIA ENCADERNACIÓN

I.3.1.3.3. Á ALEMANA

I.3.1.3.4. Á HOLANDESA

I.3.1.3.5. Á INGLESA

I.3.1.3.6. EN TEA

I.3.1.3.7. EN MEDIA TEA

I.3.1.3.8. EN CARTONÉ

I.3.1.3.9. EN RÚSTICA

I.3.1.4. OBRADOIRO DE ENCADERNACIÓN

I.3.1.4.1. MATERIAIS DE ENCADERNACIÓN

I.3.1.4.2. MÁQUINAS DE ENCADERNACIÓN

I.3.1.4.3. FERRAMENTAS DE ENCADERNACIÓN

I.3.1.5. NOMENCLATURA PROFESIONAL DOS OFICIOS

P ARA facilita-lo uso do vocabulario achegaremos unhas brevesinstruccións.• Os termos aparecen ordenados alfabeticamente polas entradas

principais en galego, que se caracterizan por estaren en negra.

• Todos eles veñen acompañados inmediatamente da categoría gra-matical e a información conceptual que remite ós campos árbore,tema e área.

• De seguido aparece a definición terminolóxica de cada un deles.

• Nas fichas completas temos tamén os sinónimos en galego e os ter-mos equivalentes respectivos e sinónimos en español e inglés.

• Ademais, aparecen outros termos galegos en negra e cursiva que secorresponden co campo Vexa, que cando se trata dun termo enminúscula refírese a un sinónimo do termo principal ó que remite,e cando vai en maiúscula remite a un termo relacionado concep-tualmente con este da maneira que vén expresada na definición.


12

DAS ARTES GRÁFICAS

Normas de uso do vocabulario2

aceiteira s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Recipiente para o aceite de noz que utiliza o dourador para sentarben o ouro.

alcuza

oilcan

achaiador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. achanzador

achanzador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Cicel para aplana-lo fondo dun motivo co fin de resalta-lo relevo,que se emprega para o traballo de repuxado do coiro.SIN. achaiador

aplanador

finishing burin, flattener


13

Vocabulario3

1

2

3

Es

En

Es

En

afiadoira s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Pedra para afiar instrumentos cortantes ou repasa-lo fío para rebai-xa-las peles.SIN. pedra de afiar

afiladera, muela, piedra afiladora, amoladera

grindstone, whetstone

agulla de encadernar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Ferramenta de aceiro coa punta curvada de 7 cms de longo e 1,5mm de largo para cose-los caderniños.

aguja de encuadernar, aguja de encuadernador, aguja de puntaroma, aguja

binding needle, stitching needle, bookbinder´s needle

agulleteira s.f. < I.3.1.2.2.., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina para aplicar ollais metálicos de reforzo ós buratos dospapeis ou cartóns.

ojetera

eyeletting machine

alisador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta provista dun mango, que ten a forma do lombo do libroen oco e que serve para remata-la súa forma e cinxi-la lombada.

alisador, alisalomos

smoothing tool, smoothing blade, back smasher


14

DAS ARTES GRÁFICAS

4

5

6

7

Es

En

Es

Es

Es

En

En

En

almofadiña s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Instrumento formado por unha prancha rectangular ou case cadra-da, cuberta cunha pel de becerro de 30 x 30 cm, usado polo douradorpara gardar, colocar, cortar e manipula-lo ouro en pans para aplicalo naornamentación e rotulación do libro.SIN. almofadiña de dourar

almohadilla de dorar, almohadilla

gilding cushion

almofadiña de dourar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. almofadiña

alzadora s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina empregada para alza-los pregos de forma automática.

alzadora, máquina de alzado, máquina alzadora, máquina dealzar

gathering machine, assembling machine, collating machine

asentador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Correa untada de graxa que se usa para suaviza-lo gume das ferra-mentas.SIN. badana de asentar

afilador

strop, razor strop


15

8

9

10

11

Es

Es

Es

En

En

En

badana de asentar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Vex. asentador

barra s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Vex. barra de presión, PRENSA

barra de presión loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Panca de ferro da prensa que serve para facer presión e que se accio-na cun manguiño de madeira que leva no extremo.SIN. premedora, barra

barra de presión, barra

clamping bar, pressure bar, bar

Vex. PRENSA

barrena s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Barra de ferro ou aceiro coa punta en espiral, que se emprega enmáquinas de facer buracos, dándolle un movemento circular.

broca

drill bit, bit

bastidor s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Armazón de madeira onde se cosen, a man, os pregos dun libro.SIN. cosedor

bastidor, cosedor, marco

sewing frame, sewing bench, sewing press, sewing rack


16

DAS ARTES GRÁFICAS

12

13

14

15

16

Es

Es

Es

En

En

En

bebedoiro s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Recipiente vernizado ou de louza, de forma oblonga, que emprega-ba o dourador para mete-lo mordente ou clara de ovo para asenta-lopan de ouro.

bebedero, bebedero para pájaros, abrevadero

drinking trough, water bowl

berbequí s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta constituída por unha manivela en forma de C cunhabarrena no extremo inferior, utilizada para facer furados.

berbiquí, broca

carpenter’s brace

bisturí s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta en forma de coitelo pequeno moi afiado que utilizaba odourador para corta-los pans de ouro.SIN. lanceta

bisturí, lanceta

scalpel, lancet

bolsa pregadora loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Bandexa da pregadora, onde se dobran os pregos.

bolsa plegadora

fold plate, folding pocket, bucket plate

Vex. PREGADORA


17

17

18

19

20

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

brocha de cola loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Utensilio formado por un feixe de pelos suxeitos a un mango, que seemprega para estende-la cola por unha superficie.

brocha para cola, brocha para empastar

glue brush

brunidor s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta constituída por un mango de madeira e pedra de ágata,de forma plana ou curva ou de dente de lobo, que se usa para abri-llanta-los cortes dos libros.

bruñidor

burnisher, polisher

brunidor de ágata loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Vex. dente de lobo, BRUNIDOR

buril s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Ferramenta de ferro, delgada e con punta, empregada para gravar nocoiro.

buril, cincelito

burin, graver, etcher´s needle, engraver’s chisel

Vex. PUNZÓN


18

DAS ARTES GRÁFICAS

21

22

23

24

Es

Es

Es

En

En

En

burro s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Armazón de madeira en forma de caixón usado como soporte polosencadernadores para a prensa de enlombar e cortar.SIN. cabalete

burro, caballete, chibalete

trestle, book press

cabalete s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. burro

carácter tipográfico loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. tipo de imprenta

caravilla s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. cavilla

cartabón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Instrumento para debuxar que ten a forma dun triángulo cun dosseus ángulos rectos e os tres lados desiguais.

cartabón

square


19

25

26

27

28

29

Es

Es

En

En

cavilla s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Peza que serve para axusta-los cordeis da costura na parte inferiordo tear.SIN. caravilla

clavija, pasador

peg, tuning peg, pin, tuning pin

cepillo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Utensilio constituído por un soporte de distintos materiais ó que vanfixados pequenos feixes de fíos ou sedas flexibles para aplicar cola,pegamento ou calquera líquido adhesivo á superficie do cartón, papel,coiro, etc.SIN. escoba

cepillo, cepillo de mano

brush

cepillo para xaspear loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Ferramenta que se emprega para aplica-la cor, impregnándoa notinte e frotándoa suavemente cunha coadora fronte á superficie que sevai pintar.SIN. escoba para xaspear, vasoiriña

cepillo para jaspear, escobilla, cepillo

marbling brush, marbler’s brush

cepo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Vex. tallo


20

DAS ARTES GRÁFICAS

30

31

32

33

Es

Es

Es

En

En

En

cicel s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Ferramenta de aceiro, bronce ou marfil, cun dos extremos rematadoen punta no cortante, que se emprega para realizar ornamentaciónsartísticas delicadas sobre coiro.SIN. cincel

cincel

graver, engraver’s tool, burin

cincel s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Vex. cicel

cisalla s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Máquina semellante a unha guillotina pesada de accionamentomanual empregada para cortar cartón, papel, teas e outros materiais deencadernación.SIN. cizalla

cizalla, máquina cizalladora

shearing machine, shears

cisalla circular loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina empregada para corta-las follas de cartón, que consistenun eixe provisto de coitelas circulares movibles que xiran accionadaspor un motor eléctrico e que dan varios cortes a un tempo nunha follaou tira de cartón e divídeno en pezas das medidas desexadas.SIN. cizalla circular

cizalla circular, cizalla para cartón

rotary cutter

Vex. CISALLA


21

34

35

36

37

Es

Es

Es

En

En

En

cizalla s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Vex. cisalla

cizalla circular loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. cisalla circular, CISALLA

coadora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta sobre a que se frota o cepillo impregnado de tinte paraxaspear.

rejilla, rejilla para jaspear

draining board, marbling grill

coitela1 s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Folla de metal das guillotinas e cisallas, con gume, empregada paracorta-lo material cando se accionan estas máquinas.

cuchilla, hoja

guillotine knife, paper cutting machine knife, (shear) blade

Vex. CISALLA, GUILLOTINA

coitela2 s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Prensa manual horizontal que usan os encadernadores para corta-lopapel dos libros.

ingenio

plough


22

DAS ARTES GRÁFICAS

38

39

40

41

42

Es

Es

Es

En

En

En

coitelo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta que consta dunha folla de metal con fío por un dos ladose unida a un mango, que se usa para cortar e para recolle-las follas deouro en pans e colocalas na almofadiña.

cuchillo, cuchillo de encuadernador

knife, bookbinder’s knife

coitelo de aprimar loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Ferramenta con mango e gume curvo que serve para raspar e rebai-xar manualmente o grosor da pel.SIN. chifla

chifla, cuchilla para chiflar, cuchilla para adobar el cuero

paring knife, edging knife

coitelo de dourar loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Ferramenta provista dun gume de 200 mm de longo e 25 mm delargo empregada para corta-lo ouro.

cuchillo de dorar, cuchillo para cortar el oro

gilder’s knife, gilding knife

Vex. COITELO

colgadoiro s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Listón longo de madeira cun traveseiro nun extremo de cerca de 33cm de longo, que se usa para poñe-los pregos sobre as cordas e paraquitalos cando están enxoitos.SIN. varal

colgador, espito, extendedor

hanger


23

43

44

45

46

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

compás s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta empregada para tomar medidas exactas e trazar curvas,consta de dúas agullas de puntas romas unidas na súa parte superiorpor un mesmo eixe sobre o que xiran.

compás, compás de tornillo

compass

compoñedor s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Ferramenta provista dun mango que consta de dúas regriñas de latónparalelas entre as que se colocan as letras, que se suxeitan despois cunparafuso, que o dourador emprega para rotular liñas de texto nos libros,en quente.

componedor

lettering pallet, composing stick, setting stick

cortante s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Ferramenta ou máquina con bordos cortantes para recortar con pre-cisión pranchas, cartóns, coiro, etc.SIN. talladora

troquel, trepante

press knife

cortapapel s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Coitelo de pouco gume que se emprega para separa-las follas poloscortes dun libro, se estes non se cortaron previamente.

cortapapeles, cortapliegos

paper-knife, paper-cutter


24

DAS ARTES GRÁFICAS

47

48

49

50

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

cosedor s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. bastidor

cosedora s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina para cose-los pregos dun libro (con fío ou arame) ou paragrampalo.SIN. máquina de coser

cosedora, máquina de coser

sewing machine, stitcher, stitching machine

cosedora con arame loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina, de accionamento eléctrico ou manual, que se utiliza paracoser con grampas de arame.SIN. máquina de coser con arame

cosedora con alambre, máquina de coser con alambre, engrapa-dora para encuadernación en rústica

wire stitcher, wire stitching machine

Vex. COSEDORA

cosedora con fío loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Máquina para cose-los pregos dun libro con fío.SIN. máquina de coser con fío

cosedora con hilo, cosedora con hilo vegetal

thread sewing machine, thread stitching machine

Vex. COSEDORA


25

51

52

53

54

Es

Es

Es

En

En

En

cuña s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Peza de madeira ou ferro, que consiste en dúas caras rectangularesque se van unindo ata formaren un ángulo agudo, sobre o que descan-sa a platina na prensa.

cuña

quoin, locking-up quoin

Vex. PLATINA

curvador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta empregada para redondea-las lombeiras antes da súaaplicación ó lombo do libro.SIN. redondeador, listón redondeado

borneador, redondeador, listón redondeado

forming iron, lath

chapa de cinc loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Prancha de cinc que se coloca debaixo do material que se corta cotallador.SIN. chapa de zinc

chapa de cinc, plancha de cinc

zinc plate

chapa de folla de lata loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. chapa estañada


26

DAS ARTES GRÁFICAS

55

56

57

58

Es

Es

Es

En

En

En

chapa de zinc loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. chapa de cinc

chapa estañada loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Chapa de ferro estañado de case 0,5 mm de grosor, forrada conpapel, que serve para colocar dentro das pranchas cando se prensan oslibros.SIN. chapa de folla de lata

chapa de hojalata, placa de estaño

tinplate

chifla s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Vex. coitelo de aprimar

dente de lobo loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Brunidor de ágata que usan os douradores para puli-los cortes, cha-mado así pola súa forma tan característica.SIN. brunidor de ágata

diente de lobo, bruñidor de ágata

tooth burnisher, agate burnisher

Vex. BRUNIDOR


27

59

60

61

62

Es

Es

En

En

disco tensor de fíos loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Disco do tear que serve para tensa-lo fío que se usa para coser.SIN. tensor de fíos

disco tensor del hilo, tensor de hilo

thread tension disk, thread tensioner

Vex. TEAR

dobradoira s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta de madeira, óso, marfil, etc, en forma de coitelo, prefe-rentemente de forma lanceolada, que se emprega para o pregadomanual.

plegadera

paperknife, folding stick, bonefolder

dourador de curvas loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Ferro de dourar para trazar liñas curvas.

arquillo

curved finishing tool

Vex. FERRO

embrague s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Peza da guillotina que permite poñela en funcionamento.

embrague

clutch

Vex. GUILLOTINA


28

DAS ARTES GRÁFICAS

63

64

65

66

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

embutidora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina que se emprega no repuxado do coiro durante a operaciónde embutir.

embutidora

deep drawing press

enceradora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina que serve para aplicar cera.SIN. máquina de encerar

enceradora, máquina enceradora, máquina de encerar

waxer, waxing machine

encoladora s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina para encolar papel, cartolina, tea ou outro material usadopara cubri-los libros.SIN. máquina encoladora

encoladora, engomadora

glue-spreader, gluer, gluing machine, adhesive-spreading machine

escoba s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Vex. cepillo

escoba para xaspear loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. cepillo para xaspear


29

67

68

69

70

71

Es

Es

Es

En

En

En

escuadro lateral loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encaderna-ción, Artes e industrias gráficas >

Peza da guillotina que serve para situa-lo papel e cortalo perfecta-mente a escuadro.

escuadra lateral

side gauge, side plate

Vex. ESCUADRO2, GUILLOTINA

escuadro1 s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Instrumento con forma de triángulo rectángulo usado para formar oumedir ángulos rectos e para tirar liñas perpendiculares.

escuadra

square, try square

escuadro2 s.m. < I.3.1.2.1., I. 3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Barra móbil que regula a posición do papel na guillotina, pregado-ra, etc.

escuadra, escuadra tope

back gauge, rear gauge

esfiadora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. esfiañadora


30

DAS ARTES GRÁFICAS

72

73

74

75

Es

Es

Es

En

En

En

esfiañadora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta que serve para raspa-los cordeis da costura do libro parapegalos sobre os cartóns das tapas.SIN. esfiadora

risclador

paperknife, folding stick, bonefolder

espacio s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Peza de metal que serve para separa-las palabras ou poñer maior dis-tancia entre as letras ó compoñer unha liña con tipo móbil.

espacio

space

fendedora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Máquina para cortar e creba-lo coiro na operación de repuxado.SIN. máquina fendedora

hendedora, máquina hendedora, máquina de hender,

splitting machine, cutter-perforating machine, slitting machine

ferriño s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferro alongado empregado para gofrar o dourar en quente e a man,que serve para imprimir en ouro diferentes aderezos sobre os lombosou nas cubertas dos libros.

tronquillo

hand tool, unit tool, finishing tool

Vex. FERRO


31

76

77

78

79

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

ferro s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta empregada na decoración do libro, xeralmente fabrica-da en bronce, que, aplicada a man, mediante presión e calor fixa omotivo gravado na pel, tea, etc.SIN. ferro de dourar

hierro, hierro de dorar, hierro de estampar

bookbinder´s brass, finishing tool, pallet

ferro de dourar loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. ferro

filete s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

filete

fillet, purfling

Vex. FERRIÑO

florón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferro de dourar que leva en relevo gravados, escudos de armas, flo-res, cruces e outros aderezos para decora-los lombos ou cubertas doslibros.

florón

floral tool

Vex. FERRIÑO


32

DAS ARTES GRÁFICAS

80

81

82

83

Es

Es

Es

En

En

En

formón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta semellante ó escoupro, pero de folla máis larga e menosgrosa.

formón

chisel

Vex. GOBIA

fornelo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta xeradora de calor que se usa para quenta-los ferros quese aplican a man, aínda que tamén se emprega para a preparación dacola.

hornillo

finishing stove

gobelo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. gobia

gobia s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Ferramenta manual de corte de media cana que empregan os grava-dores, etc. para cortar e labra-la madeira.SIN. gobelo

gubia

gouge


33

84

85

86

87

Es

Es

Es

En

En

En

guía s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Dispositivo da pregadora constituído por dous elementos principais:un tope fixo que se pode desprazar segundo interese e unha peza quefacilita a colocación correcta do prego no tope.

guía, escuadra

guide, guide board

Vex. PREGADORA

guillotina s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Máquina usada para cortar papel, constituída por unha coitela verti-cal, guiada entre un bastidor de ferro e accionada manualmente ou porun motor.

guillotina

paper trimming machine, paper cutter, paper trimmer, cuttingmachine

guillotina trilateral loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artese industrias gráficas >

guillotina trilateral

three-knife trimmer, three-sided cutting machine, three-knife cutting machine, three-edge cutter

Vex. guillotina

laminador s.m. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina, que consta de dous rodos que xiran en sentido contrario,para prensa-lo conxunto de pregos dun libro antes de encadernalos.

laminador

rolling machine


34

DAS ARTES GRÁFICAS

88

89

90

91

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

lanceta s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. bisturí

lesna s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Vex. punzón

lima s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Ferramenta formada por unha barra de aceiro con bordos cortantes,que actúa por frotamento e serve para desbastar, puír ou alisar.

lima

file

lingüeta s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Parte da coitela, formada por unha folla de aceiro que se usa paracortar papel.

lengüeta, lengua

plow knife

Vex. COITELA2

listón redondeado loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Vex. curvador


35

92

93

94

95

96

Es

Es

En

En

lixadora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta de madeira, fina, que serve para lixa-los lombos ou oscantos dos cartóns.

lija, lija de madera

sander

mango de punzón loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Ferramenta pequena de man cun mandril, que pode suxeitar unhaagulla para perforar papeis grosos.

mango de punzón, mango para punta, portapunzón

bodkin handle, handle of bodkin

máquina cortaesquinas loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2.,Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que serve para redondea-las esquinas dos cartóns oulibros.

máquina cortaesquinas

corner cutting machine

máquina de coser loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. cosedora

máquina de coser con arame loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2.,Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Vex. cosedora con arame, COSEDORA


36

DAS ARTES GRÁFICAS

97

98

99

100

101

Es

Es

Es

En

En

En

máquina de coser con fío loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. cosedora con fío, COSEDORA

máquina de dobrar loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Vex. pregadora

máquina de encadernar en espiral loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2.,Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que une permanentemente as follas por medio dunha espi-ral ou aneis.

máquina de encuadernar en espiral

spiral binder, spiral binding machine, machine for assembling pages

máquina de encadernar en rústica loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2.,Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que se emprega para aplica-lo adhesivo no lombo doslibros para encadernalos en rústica.

máquina de encuadernar en rústica

perfect binder, adhesive binding machine, book-sewing machine

máquina de encerar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Vex. enceradora


37

102

103

104

105

106

Es

Es

En

En

máquina de enlombar loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina automática ou semiautomática empregada para aplicartiras de papel engomado ou fitas adhesivas no lombo dos libros, rexis-tros, etc., dobrando lateralmente os bordos de xeito que cubran os pun-tos do cosido.

máquina enlomadora, máquina encoladora para lomos

book back gluer, gluing machine, spine gluing machine, spine glueing machine

máquina de enrolar espirais loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encader-nación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que se emprega para darlle ó arame forma de espiral.

máquina de arrollar espirales

spiral winding machine

máquina de facer tapas loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina que ten por misión confeccionar tapas de cartón forradasde tea, papel ou outro material.

máquina de hacer tapas

casing machine

máquina de redondear cantos loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encader-nación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que serve para mata-las esquinas dos cantos dos libros.

máquina de redondear cantos, máquina de redondear esquinas

corner rounding machine, corner rounder


38

DAS ARTES GRÁFICAS

107

108

109

110

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

máquina de tallar loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Máquina que se emprega en encadernación para troquelar, fender,pregar e estampar en relevo mediante coitelas insertadas en patróns oumediante filetes, sobre o papel ou cartón.

troqueladora, piqueteadora

die-cutter, die-cutting machine, die-cutting press, punching machine

máquina encoladora loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. encoladora

máquina fendedora loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encader-nación, Artes e industrias gráficas >

Vex. fendedora

máquina para aplanar lombos loc.s.f.

Máquina que se emprega para alisa-los lombos dos bloques doslibros antes de aplicárlle-las cubertas, na encadernación en rústica.

máquina de alisar lomos, alisalomos

flattening machine, back smashing machine

máquina para aprimar loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina que serve para rebaixar a bisel os bordos das peles.

máquina de chiflar

paring machine


39

111

112

113

114

115

Es

Es

Es

En

En

En

máquina para colocar tapas loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encaderna-ción, Artes e industrias gráficas >

Máquina que serve para axustar e fixa-las tapas ó coiro do libro, des-pois de que ambos se preparasen por separado previamente.

máquina de entrar tapas, máquina de meter en tapas, máquina deponer tapas

casing-in machine

máquina para cortar índices loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encaderna-ción, Artes e industrias gráficas >

Máquina que se emprega para corta-lo papel en secuencias (poloíndice, polas letras do alfabeto, etc.).

máquina para cortar índices

index tab cutting machine

máquina para redondear e encolar lombos loc.s.f. < I.3.1.2.2.,I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que se emprega para realiza-la operación de dar curvaturaó lombo do libro.

máquina para redondear y encolar lomos, máquina de volver,máquina redondeadora de lomos

rounding-and-lining machine

máquina para sacar caixos loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encader-nación, Artes e industrias gráficas >

Máquina que se emprega para saca-los rebordos que levan os librosa ámbolos lados como ornamentación, para facilita-la súa apertura eoculta-lo espesor do cartón.SIN. prensa para sacar caixos

máquina para sacar cajos, prensa de sacar cajos

backing machine


40

DAS ARTES GRÁFICAS

116

117

118

119

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

máquina perforadora loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina que consta dunha mesa de madeira, que leva un armazónde ferro onde se suxeita o peite, que é unha regra provista de agullasdespuntadas que fan a perforación.

máquina perforadora

perforating machine, punching machine

máquina plastificadora loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina para axustar papeis e cartóns con películas de materiaisplásticos.

máquina plastificadora

plastifying machine, laminating machine

martelo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta de percusión composta dunha cabeza de ferro ou acei-ro cun mango.

martillo

hammer

martelo para sacar caixos loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encaderna-ción, Artes e industrias gráficas >

Martelo redondeado usado para redondear e darlles forma ós lom-bos dos libros.

martillo para sacar cajos, martillo para hacer cajos

backing hammer, collet hammer, bumping hammer

Vex. MARTELO


41

120

121

122

123

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

matriz de perforar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Vex. peite perforador, MÁQUINA PERFORADORA

mazo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Martelo de madeira que, xunto co tamborete, serve para asenta-lomolde.

mazo, mazo para batir, maza

mallet, heavy rapping hammer

Vex. TAMBORETE

mesa da guillotina loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encader-nación, Artes e industrias gráficas >

Mesa onde se apoia o papel ou libro para cortar sobre ela.

mesa de la guillotina, platina, pletina

cutting table

modelador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Ferramenta empregada na técnica de regula-la modelaxe para coiro.

modelador

finishing tool for repousee work

molde s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Prancha constituída por unha combinación de debuxos e letras quese estampan nas tapas dun libro.

molde, molde universal, plancha

casting mould


42

DAS ARTES GRÁFICAS

124

125

126

127

128

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

molde universal loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Prancha de ferro rectangular que se usa para toda clase de tapas.

molde universal

universal casting mould

Vex. MOLDE

numerador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Aparello que serve para imprimir números sucesivos, mediante un dis-positivo que permite cambia-la numeración despois de cada impresión.

numerador

counter

numeradora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Máquina para numerar libros, pregos e follas, que realiza a tintaxepor medio dun mecanismo incorporado que consiste nunha almofadi-ña impregnada de tinta.SIN. paxinador

numeradora, foliador

numbering machine

padrón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Molde empregado para a rotulación e decoración dos lombos e pla-nos no libro que o encadernador realiza antes da estampación e queadoita conservar para usos posteriores.

plantilla

stencil, maquette


43

129

130

131

132

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

paíño s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta redonda para limpar con auga ou con alcohol os exce-sos de ouro ó dourar.SIN. paociño, pauciño

palillo

small stick

paleta s. f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferro longo e estreito adaptado para a aplicación no lombo do libro, quese utiliza en quente para doura-los filetes xunto ós nervios dos lombos.

paleta

pallet

Vex. FERRIÑO

paociño s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. paíño

pauciño s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. paíño

paxinador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. numeradora


44

DAS ARTES GRÁFICAS

133

134

135

136

137

Es

Es

En

En

pedra de afiar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. afiadoira

pedra de aprimar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Pedra de caliza pulimentada, como as que se utilizan en litografía ousimilar, que serve de base para aprima-la pel.

piedra de chiflar, piedra para cercenar

paring stone

peite s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta composta por unha peza de madeira na que están cra-vadas púas metálicas aliñadas regularmente para realizar debuxos nastintas aplicadas ó baño de pintar papeis de gardas.

peine

marbling comb

peite perforador loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encaderna-ción, Artes e industrias gráficas >

Regra das máquinas perforadoras con agullas despuntadas para face-la perforación.SIN. matriz de perforar

peine perforador, peine de perforar, matriz de perforar

perforating bar, perforating comb

Vex. MÁQUINA PERFORADORA


45

138

139

140

141

Es

Es

Es

En

En

En

perforadora s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina que se usa para abrir buratos mediante ferramentas xirato-rias de dous cortes frontais en materiais que se manteñen suxeitos.

taladradora, perforadora

drill, drilling tool, perforator hole

peso s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta constituída por un rectángulo de chumbo ou ben unladrillo macizo forrado de papel, que serve para soste-la película e aregra sobre os planos sen que se movan.

peso, pesa

weight

pica s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Barra de ferro cortante que termina en punta e se utiliza a man paracortar, marcar, etc.

rejón

spike, pointed iron bar

pincel s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Instrumento para pintar, máis fino cá brocha, composto por unmango que leva suxeito nun extremo un feixe de pelos e se empregapara diversas operacións ó dourar e brunir.

pincel, pincel de acuarela

paintbrush


46

DAS ARTES GRÁFICAS

142

143

144

145

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

pincel para cola loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Brocha útil para aplicar engrudo ou cola, redonda e de sedas natu-rais duras pero flexibles, suxeitas con arame e unha chapa fina.

pincel de cola, pincel de engomar, brocha para cola

adhesive brush

Vex. PINCEL

pío s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >Mesa de ferro que serve para senta-la costura e redondea-los lombos

dos libros.

pilón

imposing table, stitching table

pisón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Prancha móbil que forma parte das guillotinas e cizallas e que, pormedio dun volante, ten como misión suxeita-lo papel ou cartón men-tres se produce a acción do corte da coitela sobre este.

pisón, pisón volante, prensa, prensador

clamp of a paper cutter, automatic clamp

Vex. GUILLOTINA, CISALLA

platina s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Peza de metal forte, pouco grosa e plana que serve de soporte en gui-llotinas, cisallas e prensas de dourar para a colocación do papel, cartón,tapas, etc. e que tamén serve de base para senta-la costura ou volve-lo libro.

platina, pletina, plato de la prensa de dorar

bed, platen

Vex. PRENSA DE DOURAR, GUILLOTINA, CISALLA


47

146

147

148

149

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

prancha s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Peza de latón cadrada e encorvada polo centro, como media esfera,que se coloca sobre cada lado das cubertas dos libros grandes e servepara conserva-las cubertas e o lombo, pois sobre ela descansa o librocando se apoia no atril.

plancha, plancha de relieve

stamping die, stamping plate

Vex. FERRIÑO

pregadora s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina que se emprega para prega-las follas impresas, despois doseu corte na guillotina.SIN. máquina de dobrar

plegadora, máquina plegadora

folder, folding machine

premedora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. barra de presión, PRENSA

prensa s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Máquina que serve para comprimir e que consta, como elementosprincipais, de dúas plataformas que se apertan unha contra a outra pormedio de parafusos e que ten formas diversas segundo os usos.

prensa

press


48

DAS ARTES GRÁFICAS

150

151

152

153

Es

Es

Es

En

En

En

prensa de dourar loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Máquina que serve para estampa-los títulos e diversas ornamenta-cións nas tapas dos libros.

prensa de dorar, volante, prensa estampadora, prensa para estam-pación en relieve

stamping press, gilding press

prensa de percusión loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Prensa pola que se consegue obter máis presión para o prensado delibros, mediante un volante fixado ó fuso.

prensa de percusión

standing press, screw press, nipping press

prensa para sacar caixos loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. máquina para sacar caixos

punzón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta consistente nun ferro cunha base cuadrilonga de 4 a 5cm de altura, puído nunha extremidade, que leva na superficie o dese-ño da letra e serve para fura-las matrices.SIN. lesna

punzón, punzón perforador, punzón de agujerear

hole punching die, punch, punching pin


49

154

155

156

157

Es

Es

Es

En

En

En

rascadeira s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta semellante a un cicel gornecido de dentes que serve pararasca-lo lombo de maneira que facilite a entrada da cola entre os cadernos.

rascador

squeegee

raspadeira s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta empregada nas operacións de dourado de cortes pararaspa-los bordos dun libro, consistente nunha folla afiada e curva porunha das súas beiras.

raspador, raspadora, rasqueta,

scraper, eraser knife

redondeador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e indus-trias gráficas >

Vex. curvador

redondeadora de lombos loc.s.f. < I.3.1.2.2., I.3.1.4.2., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Máquina para dar forma convexa ós lombos dos bloques dos libros.

redondeadora de lomos

en back rounding machine

regra s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >Ferramenta de aceiro doce puído que se emprega como guía cando

se corta en liña recta co tallador.

regla

rule


50

DAS ARTES GRÁFICAS

158

159

160

161

162

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

roda s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >Ferro para dourar ou gofrar en forma de disco circular, que xira sobre

un eixe e, en quente, reproduce repetidamente, sobre as cubertas doslibros, o motivo que leva gravado.

rueda, rueda de dorar

gilding roll, finishing roll

Vex. FERRIÑO

rodete s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Ferramenta cilíndrica que se utiliza para xaspea-los cortes dun libro.SIN. rodo

rodillo

roller

rodo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >

Vex. rodete

serrón s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Serra de folla ancha empregada en encadernación para realizarsucos no lombo do libro para cadenetas e cordeis.

serrucho

saw

subela s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >Ferramenta consistente nun ferro de punta fina inserto nun mango de

madeira que se emprega para facer buratos.

lezna, lesna, subilla

awl, cobbler’s awl


51

163

164

165

166

167

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

táboa de prensar loc.s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. taboleiro

taboleiro s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Prancha pequena de folla de lata, cartón ou madeira dura, preferente-mente de faia, de diversos tamaños, que se coloca nos planos do libropara suxeitalo na prensa nas operacións de pintar, dourar e brunir cortes.SIN. táboa de prensar

chilla, tabla de prensar, tablero

gilding board, shingle

tallador s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Coitela que se utiliza para cortar materias laminadas brandas, comocoiro, cartón, chapa de chumbo, etc.

tajador

chopper, chopping tool

talladora s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. cortante

tallo s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias gráficas >Soporte de base rectangular, cunha cara perpendicular á base e a

outra lixeiramente en declive, xeralmente de madeira, que serve parasuxeita-lo libro nas operacións de doura-las contratapas.SIN. cepo

tajo, pilote

chopping block


52

DAS ARTES GRÁFICAS

168

169

170

171

172

Es

Es

Es

En

En

En

tamborete s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Cacho de madeira cadrado e plano na súa cara inferior, que seemprega, rodeado de papel, para baixa-las letras e deixalas todas ámesma altura.

tamborilete

planer, type-planer

tarro da cola loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Recipiente para prepara-la cola quente, que se compón de douscontedores: un de ferro fundido, onde se coloca a cola; e outro maiorque contén ó primeiro e se enche con auga.

cazo de cola, olla para cola, tarro de pasta

gluepot

tear s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industrias gráficas >Armazón de listóns de madeira e barras delgadas de metal ou madei-

ra que se utiliza para cose-los libros e ten como finalidade situar etensa-los cordeis que conforman a costura.

telar

sewing frame

teiroa s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Columna ou guía vertical e paralela da prensa horizontal, unida aoutra na súa base pola parte inferior da prensa e na súa parte superiorpor outra peza que fai de ponte ou traveseiro, deixando que a platinapara o prensado corra verticalmente por elas.

telera, virgen

brace

Vex. PRENSA


53

173

174

175

176

Es

Es

Es

Es

En

En

En

En

tenaces de nervios loc.s.f.pl. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Vex. tenazas de nervios

tenazas de nervios loc.s.f.pl. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación,Artes e industrias gráficas >

Pinzas de caras planas que se utilizan para cinguir, formar ou resal-ta-los nervios.SIN. tenaces de nervios

entenallas, tenazas de nervios

band-nippers, cutting nippers, cutting pliers

tensor de fíos loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.2., Encadernación, Artes eindustrias gráficas >

Vex. disco tensor de fíos

tesoira s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industrias grá-ficas >

Ferramenta para cortar formada por dúas pezas en cruz que se unenpor un punto central arredor do que xiran e que se collle cos dedos dasmans pola parte posterior.SIN. tesoiras

tijeras

en scissors, shears

tesoiras s.f.pl. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. tesoira


54

DAS ARTES GRÁFICAS

177

178

179

180

181

Es

Es

En

En

tipo de imprenta loc.s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artese industrias gráficas >

Carácter movible en forma de paralelepípedo que utiliza o doura-dor para a rotulación de letras nos lombos, que el mesmo xunta for-mando as palabras.SIN. carácter tipográfico

tipo, letra de punzón, letra

type, letter piece

varal s.m. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. colgadoiro

vasoiriña s.f. < I.3.1.2.1., I.3.1.4.3., Encadernación, Artes e industriasgráficas >

Vex. cepillo para xaspear


55

182

183

184

Es

En


56

DAS ARTES GRÁFICAS

alcuza, 1abrevadero, 17afiladera, 4afilador, 11aguja, 5aguja de encuadernador, 5aguja de encuadernar, 5aguja de punta roma, 5alisador, 7alisalomos, 7, 114almohadilla, 8almohadilla de dorar, 8alzadora, 10amoladera, 4aplanador, 3arquillo, 65barra, 14barra de presión, 14bastidor, 16bebedero, 17bebedero para pájaros, 17berbiquí, 18bisturí, 19bolsa plegadora, 20borneador, 56broca, 15, 18brocha para cola, 21, 146

brocha para empastar, 21bruñidor, 22bruñidor de ágata, 62buril, 24burro, 25caballete, 25cartabón, 29cazo de cola, 174cepillo, 31, 32cepillo de mano, 31cepillo para jaspear, 32cincel, 34cincelito, 24cizalla, 36cizalla circular, 37cizalla para cartón, 37 clavija, 30colgador, 46compás, 47compás de tornillo, 47componedor, 48 cortapapeles, 50cortapliegos, 50cosedor, 16cosedora, 52cosedora con alambre, 53cosedora con hilo, 54

índice alfabético de español4


57

cosedora con hilo vegetal, 54cuchilla, 41cuchilla para adobar el cuero, 44cuchilla para chiflar, 44cuchillo, 43cuchillo de dorar, 45cuchillo de encuadernador, 43 cuchillo para cortar el oro, 45cuña, 55chapa de cinc, 57chapa de hojalata, 60chibalete, 25 chifla, 44chilla, 169diente de lobo, 62disco tensor del hilo, 63embrague, 66embutidora, 67enceradora, 68encoladora, 69engomadora, 69engrapadora para encuadernación en rús-

tica, 53 entenallas, 178escobilla, 32escuadra, 73, 74, 88escuadra lateral, 72escuadra tope, 74espacio, 77espito, 46extendedor, 46filete, 82florón, 83foliador, 131formón, 84gubia, 87guía, 88

guillotina, 89guillotina trilateral, 90hendedora, 78hierro, 80hierro de dorar, 80hierro de estampar, 80hoja, 41hornillo, 85ingenio, 42laminador, 91lanceta, 19lengua, 95lengüeta, 95lesna, 167letra, 182letra de punzón, 182lezna, 167lija, 97lija de madera, 97lima, 94listón redondeado, 56mango de punzón, 98mango para punta, 98máquina alzadora, 10máquina cizalladora, 36máquina cortaesquinas, 99máquina de alisar lomos, 114máquina de alzado, 10máquina de alzar, 10máquina de arrollar espirales, 108máquina de coser, 52máquina de coser con alambre, 53máquina de chiflar, 115máquina de encerar, 68máquina de encuadernar en espiral, 104máquina de encuadernar en rústica, 105máquina de entrar tapas, 116

máquina de hacer tapas, 109máquina de hender, 78 máquina de meter en tapas, 116máquina de poner tapas, 116máquina de redondear cantos, 110máquina de redondear esquinas, 110máquina de volver, 118máquina enceradora, 68máquina encoladora para lomos, 107máquina enlomadora, 107máquina hendedora, 78máquina para cortar índices, 117máquina para redondear y encolar

lomos, 118máquina para sacar cajos, 119máquina perforadora, 120máquina plastificadora, 121máquina plegadora, 151máquina redondeadora de lomos, 118marco, 16martillo, 122martillo para hacer cajos, 123martillo para sacar cajos, 123matriz de perforar, 141maza, 125 mazo, 125mazo para batir, 125mesa de la guillotina, 126modelador, 127molde, 128molde universal, 128, 129muela, 4numerador, 130numeradora, 131ojetera, 6olla para cola, 174paleta, 134

palillo, 133pasador, 30peine, 140peine de perforar, 141peine perforador, 141perforadora, 142pesa, 143peso, 143piedra afiladora, 4 piedra de chiflar, 139piedra para cercenar, 139pilón, 147pilote, 172pincel, 145pincel de acuarela, 145pincel de cola, 146pincel de engomar, 146piqueteadora, 111pisón, 148pisón volante, 148placa de estaño, 60plancha, 128, 150plancha de cinc, 57 plancha de relieve, 150plantilla, 132platina, 126, 149plato de la prensa de dorar, 149plegadera, 64plegadora, 151pletina, 126, 149portapunzón, 98prensa, 148, 153prensa de dorar, 154prensa de percusión, 155prensa de sacar cajos, 119prensa estampadora, 154prensa para estampación en relieve, 154


58

DAS ARTES GRÁFICAS


59

prensador, 148punzón, 157punzón de agujerear, 157punzón perforador, 157rascador, 158raspador, 159raspadora, 159rasqueta, 159 redondeador, 56redondeadora de lomos, 161regla, 162rejilla, 40rejilla para jaspear, 40rejón, 144risclador, 76rodillo, 164rueda, 163rueda de dorar, 163serrucho, 166subilla, 167

tabla de prensar, 169tablero, 169tajador, 170tajo, 172taladradora, 142tamborilete, 173tarro de pasta, 174 telar, 175telera, 176tenazas de nervios, 178tensor de hilo, 63tijeras, 180tipo, 182trepante, 49tronquillo, 79troquel, 49troqueladora, 111virgen, 176volante, 154

(shear) blade, 41adhesive binding machine, 105adhesive brush, 146 adhesive-spreading machine, 69agate burnisher, 62 assembling machine, 10automatic clamp, 148awl, 167back gauge, 74back rounding machine, 161back smasher, 7back smashing machine, 114backing hammer, 123backing machine, 119band-nippers, 178bar, 14bed, 149binding needle, 5bit, 15bodkin handle, 98bonefolder, 64, 76book back gluer, 107 book press, 25bookbinder´s brass, 80bookbinder´s needle, 5 bookbinder’s knife, 43 book-sewing machine, 105

brace, 176 brush, 31bucket plate, 20bumping hammer, 123burin, 24, 34burnisher, 22carpenter’s brace, 18casing machine, 109casing-in machine, 116casting mould, 128chisel, 84 chopper, 170chopping block, 172 chopping tool, 170 clamp of a paper cutter, 148clamping bar, 14clutch, 66cobbler’s awl, 167collating machine, 10collet hammer, 123compass, 47composing stick, 48corner cutting machine, 99corner rounder, 110corner rounding machine, 110counter, 130curved finishing tool, 65


60

DAS ARTES GRÁFICAS

índice alfabético de inglés5


61

cutter-perforating machine, 78cutting machine, 89cutting nippers, 178cutting pliers, 178cutting table, 126 deep drawing press, 67die-cutter, 111die-cutting machine, 111die-cutting press, 111draining board, 40drill, 142drill bit, 15drilling tool, 142drinking trough, 17edging knife, 44engraver’s chisel, 24engraver’s tool, 34eraser knife, 159 etcher´s needle, 24eyeletting machine, 6file, 94 fillet, 82finishing burin, 3finishing roll, 163finishing stove, 85 finishing tool, 79, 80finishing tool for repousee work, 127flattener, 3flattening machine, 114floral tool, 83fold plate,20folder, 151folding machine, 151 folding pocket, 20folding stick, 64, 76forming iron, 56gathering machine, 10

gilder’s knife, 45gilding board, 169gilding cushion, 8gilding knife, 45gilding press, 154gilding roll, 163glue brush, 21gluepot, 174gluer, 69glue-spreader, 69gluing machine, 69, 107gouge, 87graver, 24, 34grindstone,4 guide, 88guide board, 88guillotine knife, 41hammer, 122hand tool, 79handle of bodkin, 98 hanger, 46heavy rapping hammer, 125hole punching die, 157imposing table, 147index tab cutting machine, 117 knife, 43laminating machine, 121lancet, 19lath, 56 letter piece, 182lettering pallet, 48locking-up quoin, 55 machine for assembling pages, 104mallet, 125maquette, 132marbler’s brush, 32marbling brush, 32

marbling comb, 140 marbling grill, 40 nipping press, 155numbering machine, 131oilcan,1 paintbrush, 145pallet, 80, 134 paper cutter, 89paper cutting machine knife, 41paper trimmer, 89paper trimming machine, 89paper-cutter, 50 paperknife, 64, 76paper-knife, 50paring knife, 44paring machine, 115paring stone, 139peg, 30perfect binder, 105perforating bar, 141perforating comb, 141perforating machine, 120perforator hole, 142pin, 30planer, 173plastifying machine, 121platen, 149plough, 42 plow knife, 95pointed iron bar, 144polisher, 22press, 153press knife, 49pressure bar, 14punch, 157punching machine, 111, 120punching pin, 157

purfling, 82quoin, 55razor strop, 11rear gauge, 74roller, 164rolling machine, 91rotary cutter, 37rounding-and-lining machine, 118rule, 162 sander, 97saw, 166scalpel, 19scissors, 180scraper, 159screw press, 155setting stick, 48 sewing bench, 16sewing frame, 16, 175sewing machine, 52sewing press, 16sewing rack, 16shearing machine, 36shears, 36, 180shingle, 169side gauge, 72side plate, 72slitting machine, 78 small stick, 133smoothing blade, 7smoothing tool, 7space, 77spike, 144spine glueing machine, 107spine gluing machine, 107spiral binder, 104spiral binding machine, 104spiral winding machine, 108


62

DAS ARTES GRÁFICAS


63

splitting machine, 78square, 29square, 73squeegee, 158stamping die, 150stamping plate, 150stamping press, 154standing press, 155stencil, 132stitcher, 52stitching machine, 52stitching needle, 5stitching table, 147strop, 11thread sewing machine, 54thread stitching machine, 54thread tension disk, 63thread tensioner, 63three-edge cutter, 90three-knife cutting machine, 90

three-knife trimmer, 90three-sided cutting machine, 90tinplate, 60tooth burnisher, 62trestle, 25try square, 73 tuning peg, 30tuning pin, 30type, 182type-planer, 173unit tool, 79universal casting mould, 129water bowl, 17waxer, 68waxing machine, 68weight, 143whetstone, 4wire stitcher, 53wire stitching machine, 53 zinc plate, 57

6.1. Obras lexicográficas

AMBRUZZI, L. (1973), Nuovo dizionario spagnolo-italiano, italiano-spagnolo.Torino, Paravia (2 vols.).

ARES VÁZQUEZ, M.C. et al. (1987), Diccionario Xerais da lingua. Vigo, EdiciónsXerais de Galicia.

BEIGBEDER ATIENZA, F. (1988), Nuevo diccionario politécnico de las lenguas espa-ñola e inglesa. Madrid, Ediciones Díaz de Santos (2 vols).

CHORAO, J. BIGOTTE (dir.) (1995), Dicionário visual verbo (portugués-francés-inglés). Lisboa, Editorial Verbo.

CID CABIDO, X. (ed.) (2000), Gran diccionario Xerais da lingua. Vigo, EdiciónsXerais de Galicia.

COSTA, J. ALMEIDA & A. SAMPAIO E MELO (1999), Dicionário da língua portuguesa.Porto, Porto Editora (8ª ed.).

DE HOLANDA FERREIRA, A. BUARQUE (1999), Novo Aurélio século XXI. Río deJaneiro, Editora Nova Frontera (3ª ed.).

FABRA, P. (1993), Diccionari general de la llengua catalana. Barcelona, Institutd’Estudis Catalans (1ª ed.: 1932).

FEIXÓ, X. (1999), Diccionario Cumio da lingua galega. Vigo, Ed. do Cumio.FIGUEIREDO, C. (1996), Grande Dicionário da Língua Portuguesa. Lisboa,

Bertrand Editora, 25ª ed., (2 vols.).


64

DAS ARTES GRÁFICAS

Bibliografía6


65

GARCÍA-PELAYO Y GROSS, R. (2000), Gran diccionario Larousse (español-francés,français-espagnol). Barcelona, Larousse Editorial.

GRAN ENCICLOPEDIA LAROUSSE (1991), Barcelona, Editorial Planeta (24 vols.).INSTITUT D’ESTUDIS CATALANS (1995), Diccionari de la llengua catalana.

Barcelona, Institut D’Estudis Catalans.LÓPEZ VARELA, A., A. PICHEL LORENZO & E. FACAL CANCELA (1992), Vocabulario

temático ilustrado galego-français-español-English. Vigo, EditorialGalaxia.

MARTÍNEZ DE SOUSA, J. (1995), Diccionario de lexicografía práctica. Barcelona,Bibliograf.

MOLINER, M. (1982), Diccionario de uso del español. Madrid, Gredos (2vols.).

NOIA CAMPOS, M.C. (coord.) (1997), Diccionario de sinónimos da lingua gale-ga. Vigo, Editorial Galaxia.

OTERO PEDRAYO, R. (dir.) (1974-2000), Gran enciclopedia gallega. Santiago deCompostela (36 vols.).

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA (2001), Diccionario de la Lengua Española. Madrid,Editorial Espasa Calpe, 22ª ed. (2 vols.).

REAL ACADEMIA GALEGA (1997), Diccionario da Real Academia Galega. Vigo,Edicións Xerais de Galicia & Editorial Galaxia.

SACRISTÁ I ARTIGAS, M. (ed.) (1988), Gran diccionari de la llengua catalana.Barcelona, Enciclopèdia Catalana.

SANTAMARINA, A. (ed.) (2000), Diccionario de diccionarios. Instituto da LinguaGalega. A Coruña, Fundación Barrié de la Maza.

SANTAMARINA, A. & M. GONZÁLEZ GONZÁLEZ (1989), Vocabulario ortográfico dalingua galega. Santiago de Compostela, Instituto da Lingua Galega–RealAcademia Galega.

SECO, M. (dir.) (1999), Diccionario del español actual. Madrid, Aguilar (2 vols.).SMITH, C. (2001), The Collins Spanish Dictionary (Spanish-English, English-

Spanish). Barcelona, Grijalbo.WEBSTER, M. (1993), Webster’s Third New International Dictionary of the English

Language. Massachussetts, Springfield.ZINGARELLI, N. (2001), Vocabolario della lingua italiana. Bologna, Zanichelli

Editore.

6.2. Obras e recursos terminolóxicos

BERMEJO MARTÍN, J.B. (coord.) (1998), Enciclopedia de la encuadernación.Madrid, Ollero & Ramos editor.

BLANCO VALDÉS, X.L. (1993), Léxico editorial castelán-galego. Santiago deCompostela, Servicio de Normalización Lingüística da Universidade.

CASALS, R. (1985), Terminología técnica de artes gráficas (español-inglés, inglés-español). Barcelona, Tecnoteca (2 vols.).

ETHERINGTON, D. & M. ROBERTS (1997), Bookbinding and the Conservation ofbooks. A Dictionary of Descriptive Terminology. . Data da última consulta: 10-10-2001. (Actua-lizado 27-1-1997).

EURODICAUTOM. . Data da última consulta:10-10-2001.

GREENFIELD, J. (1998), ABC of bookbinding. A unique glossary with over200illustrations for collector and librarians. New Castle, Oak Knoll Press.

JOSEPH I MAYOL, M. (1991), Com es fa un llibre: diccionari de les arts gràfiques.Barcelona, Editorial Pòrtic.

LIPSCOMBE, C. Glossary of bookbinding terms. .Data da última consulta: 10-10-2001. (Actualizado 14-7-2001).

MARTÍN E. & L. TAPIZ (1981), Diccionario enciclopédico de las artes e industriasgráficas. Barcelona, Ediciones Don Bosco.

MARTÍNEZ DE SOUSA, J. (1974), Diccionario de tipografía y del libro. Madrid,Labor.

MCCLEARY, J. (1997), Conservación de libros y documentos. Glosario de térmi-nos técnicos (inglés-español, españo-inglés). Madrid, Clan editorial.

MUSEU NACIONAL DA IMPREMSA, JORNAIS E ARTES GRÁFICAS. Glossário. Data da últimaconsulta: 11-12-2001.

MÜLLER, W. et al. (1981), Dictionary of the graphic arts industry in eight lan-guages (English, German, French, Russian, Spanih, Polish, Hungarian,Slovak). Berlín, Verlab Technik.

OFFICE DE LA LANGUE FRANÇAISE. Le grand dictionnarie terminologique. Data da últimaconsulta: 10-10-2001.


66

DAS ARTES GRÁFICAS


67

PARADIS, L. (1993), Vocabulaire des industries graphiques/ Graphic arts vocabu-lary. Bulletin de terminologie = Terminology, 210. Ottawa, Ministre desApprovisionnements et Services.

RIPLEY-DUGGAN, E. (1996), Wilsey rare books. . Data da última consulta: 10-10-2001.

RIVAS, P. (1995), Oficios perdidos. Léxico dos ferreiros. Lugo, Servicio dePublicacións da Deputación Provincial.

TERMCAT. Centre de Terminologia. TERMCAT. Centre de Terminologia (1998), La industria a Catalunya. Lèxic d’arts

gràfiques i ediciò. Barcelona, Departament d’Industria, Comerç i Turisme daGeneralitat de Catalunya.

6.3. Obras especializadas

ÁLVAREZ LOZANO, N. (1991), De Sumeria ó Códice Miniado. A Coruña, Xunta deGalicia.

ARIAS, X. (1995), A encadernación. Santiago de Compostela, Consellería deCultura e Deportes da Xunta de Galicia.

BANET, D. (1985), Encuadernación en 5 lecciones. Barcelona, L.E.D.A.BIBLIOTECA PROFESIONAL E.P.S. (1966), Manual del encuadernador, dorador y

prensista (M.E.C. Enseñanza Primaria). Barcelona, Escuela gráfica salesiana,6ª ed.

BUJÁN, D. (1995), O gravado. Santiago de Compostela, Consellería de Cultura eDeportes da Xunta de Galicia.

CASALS, R. (1982), Pequeño offset del original al impreso. Barcelona, EdicionesDon Bosco.

CORDEROY J. (1973), Bookbinding for beginners. Londres, Studio Vista.[Traducción ó castelán de Yolanda K. de Stock: Encuadernación, Bos Aires,Kapelusz.]

COSTA PÉREZ, E. (1999), Os oficios. Santiago de Compostela, Museo do PoboGalego.

ENCICLOPEDIA ENCARTA, . Data da última consulta: 10-10-2001.

ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA . Data da última consulta:10-10-2001.

GÓMEZ RAGGIO, F. (1995), El libro de la encuadernación. Madrid, AlianzaEditorial.

GOY DIZ, A.E. (1998), Artistas, talleres gremios en Galicia

r/ O Porto, 1 36201 Vigo © María Belén Souto García I.S.B.N. 84 … · 2019. 4. 17. · O...

Documents

Transcript of r/ O Porto, 1 36201 Vigo © María Belén Souto García I.S.B.N. 84 … · 2019. 4. 17. · O...