PROGRAMACIÓN ECONOMIA - edu.xunta.gal. ECONOMIA 4ESO.pdf · a Mellora da Calidade Educativa...
Transcript of PROGRAMACIÓN ECONOMIA - edu.xunta.gal. ECONOMIA 4ESO.pdf · a Mellora da Calidade Educativa...
PROGRAMACIÓN ECONOMIA
4º ESO
IES MARCO DO CAMBALLÓN
CURSO 2018/2019
2
Programación ECONOMIA 4º ESO CURSO 2018/2019
Contenido
1- INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN .......................................................................................... 3
1.1 INTRODUCIÓN ............................................................................................................................ 3
1.2 CONTEXTUALIZACIÓN ................................................................................................................. 4
2- CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE: ........................................ 5
3- CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA O CURSO: ......................................................................... 11
4- CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE:¡Error! Marcador no definido.
5. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS. ................................................................................................. 34
6- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS ........................................................................................... 35
7- CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ........................................ 36
ALUMNADO ........................................................................................................................................ 36
8- INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE........ 38
9- ORGANIZACIÓN DO SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS
PENDENTES: ....................................................................................................................................... 38
10- ORGANIZACIÓN DOS PROCEDIMENTOS QUE LLE PERMITAN Ó ALUMNADO ACREDITAR OS
COÑECEMENTOS NECESARIOS PARA CURSAR A MATERIA ................................................................ 39
11- DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE
POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS ................................................ 39
12- MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ..................................................................................... 40
13- TRATAMENTO DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO. ................ 41
14- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ............................................................. 42
15- MECANISMOS DE REVISIÓN , AVALIACIÓN, MODIFICACIÓN DE PROGRAMACIÓNS
DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA. ................. 42
3
1- INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN
1.1 INTRODUCIÓN
A presente programación desenvolvese de acordo á Lei Orgánica 8/2013 para
a Mellora da Calidade Educativa (LOMCE), así como co Decreto 86/2015, do
25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria
obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia, e pola
Resolución do 11 de maio de 2018 polo que se ditan as instrucións para o
desenvolvemento no curso académico 2018/2019 do currículo da educación
secundaria obrigatoria e do bacharelato nos centros docentes da Comunidade
Autónoma de Galicia
A formación en Economía faise necesaria nun contexto cada vez máis
globalizado. Calquera persoa precisa coñecer as regras básicas que explican
os acontecementos económicos, así como a linguaxe específica que é
empregada diariamente por medios de comunicación.
Ao longo da súa vida, os alumnos e alumnas terán que enfrontarse a multitude
de decisión económicas como consumidores, contribuíntes, traballadores,
empresarios....polo que a formación en economía facilitará tales decisións e
fará que o alumnado se decante por unha opción ou outra, cargados de
argumentos coherentes e concretos.
Ademais desta dimensión, as cuestións económicas teñen tamén unha clara
dimensión social: a inflación, o paro, as variacións dos tipos de interese, o
déficit público, as políticas económicas dos nosos gobernos, a globalización, a
chamada nova economía, a aparición e desenvolvemento de Internet no
ámbito da empresa, son temas de debate na sociedade actual e obxecto de
propostas por parte dos diferentes grupos sociais e políticos. Estas propostas,
nunha sociedade democraticamente avanzada, piden aos cidadáns e cidadás,
unha valoración razoada e a miúdo un posicionamento ante diferentes
alternativas.
4
A Economía forma parte das Ciencias Socias, e non é unha materia
independente, senón que se retroalimenta doutras materias ou disciplinas: da
Socioloxía, xa que se estuda as decisión económicas nos diversos grupos
sociais; da Historia, a economía non pode ser estudada sen analizar
previamente o contexto histórico; Do Dereito, pois as diferentes lexislación van
a provocar toma de decisión económicas diversas; das Matemáticas,
precísanse para o análise dos datos.
A materia de 4º de ESO distribúese en seis bloques que permiten o
estudo da economía como ciencia e do papel dos axentes económicos.
o No bloque 1 :"Ideas económicas básicas", recoñécese á
economía como ciencia, a importancia dos métodos económicos para
comprender a realidade e as decisións económicas. .
o No bloque 2 : "Economía e empresa", analízase a importancia da
empresa como creador de riqueza e emprego. .
o No bloque 3: "Economía persoal" veremos as principais decisións
económicas que se atoparán na súa vida,
o No cuarto bloque "Economía e ingresos e gastos do Estado";
coñeceremos o papel do Estado na economía
o No quinto bloque : "Economía e tipos de xuro, inflación e
desemprego"; coñeceremos os intermediarios financeiros e o mercado
de traballo
o No sexto bloque: "Economía internacional" analizaremos as
relacións internacionais e o fenómeno da globalización.
Esta materia terá una carga lectiva de tres horas semanais
1.2 CONTEXTUALIZACIÓN
Código Centro Concello Ano académico
36020386 IES Marco do Camballón Vila de Cruces 2018/2019
O centro educativo no que se imparte a materia é un IES rural, situado no
5
concello de Vila de Cruces.
Vila de Cruces, é un concello pertencente á provincia de Pontevedra. Está
situada na comarca do Deza. Limita cos concellos de Touro, Arzúa, Boqueixón
e Santiso da provincia da Coruña, e cos municipios de Silleda, A Golada e
Lalín de Pontevedra.
Conta cunha poboación de máis de 6.000 persoas.
O centro educativo conta coa seguinte oferta: Educación Secundaria
Obrigatoria, Bacharelato de Ciencias e Humanidades e Ciencias Sociais, FP
Básica en Servizos Administrativos, Ciclo Medio de Soldadura e Caldeiraría e
o Ciclo Medio de Atención a Persoas en Situación de Dependencia.
Neste curso 2018/2019 o Departamento de Economía, será unipersoal:
As materias do Departamento, así como o número de alumnos e os grupos
son os que se especifican na táboa:
2- CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS
CLAVE: Segundo se describe na LOMCE, as áreas curriculares ou disciplinas
deben
1 Impártese como materia afín ao Departamento, FOL en 1º CMSC. O número de alumnos e alumnas dependerá do número de convalidacións.
Membros do Departamento de Economía
Raquel García Couto
Materia Curso Horas Nº de
alumnos/as
Nº de
grupos
Economía 4º ESO 3 9 1
Economía 1º BAC 4 8 1
Economía de la Empresa 2º BAC 4 5 1
Fundamentos da
Administración e Xestión
2º BAC 3 7 1
Formación e Orientación
Laboral 1
1º CMSC 4 22 1
6
participar no desenvolvemento das distintas habilidades do alumnado. Estas,
segundo as especificacións da lei son:
o Competencia en Comunicación lingüística.
o Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e
tecnoloxía.
o Competencia Dixital.
o Competencia en Aprender a aprender.
o Competencias sociais e cívicas.
o Sentido de iniciativa e espírito emprendedor.
o Conciencia e expresións culturais.
No que respecta á materia de Economía de 4º da ESO, podemos concretar os
estándares de aprendizaxe que contribuirán á consecución de cada unha das
Competencias:
Competencia en Comunicación Lingüística
ECB1.1.1 Recoñece a escaseza de recursos e a necesidades de escoller e tomar decisións como as claves dos problemas
básicos de calquera economía, e comprende que todas as eleccións supoñen renunciar a outras alternativas e que todas
as decisións teñen consecuencias.
ECB1.2.1. Comprende e utiliza correctamente termos da área da economía.
ECB2.3.1. Explica as posibilidades de financiamento das empresas e diferencia o financiamento externo e o interno, a
curto e a longo prazo, así como o custo de cada unha e as implicacións na marcha da empresa.
ECB3.4.1. Comprende os termos fundamentais e describe o funcionamento das contas na operativa bancaria
ECB3.4.2. Valora e comproba a necesidade de interpretar as cláusulas dos contratos bancarios para coñecer os dereitos e
as obrigas que se derivan delas, así como a importancia de operar en condicións de seguridade cando se empregan
procedementos telemáticos.
ECB3.4.4. Identifica e explica as modalidades de tarxetas bancarias, así como os elementos e os procedementos que
garanten a seguridade na súa operativa.
ECB3.5.1. Identifica, describe e clasifica os tipos de seguros segundo os riscos ou as situacións adversas nas etapas da
vida.
ECB4.1.4. Describe o contido dos orzamentos públicos e argumenta a necesidade de prever os ingresos e os gastos, e
controlar a súa execución.
ECB4.2.1. Comprende e expresa as diferenzas entre os conceptos de débeda pública e déficit público, así como a relación
que se produce entre eles.
ECB4.3.1. Coñece e describe os efectos da desigualdade da renda e os instrumentos de redistribución desta.
ECB5.1.1. Describe as causas da inflación e valora as súas principais repercusións económicas e sociais.
ECB5.1.2. Explica o funcionamento dos tipos de interese e as consecuencias da súa variación para a marcha da
economía.
ECB5.2.1. Describe as causas do desemprego e valora as súas principais repercusións económicas e sociais.
ECB6.1.2. Explica as razóns que xustifican o intercambio económico entre países e que inflúen nel. ECB6.1.4. Recoñece e
7
enumera as vantaxes e inconvenientes do proceso de integración económica e monetaria da Unión Europea.
Competencia Dixital
ECB1.1.2. Distingue formas de analizar e resolver problemas económicos, e identifica as súas vantaxes, os seus
inconvenientes e as súas limitacións.
ECB1.2.3. Representa e analiza graficamente o custo de oportunidade mediante a fronteira de posibilidades de produción.
ECB2.1.2. Identifica e valora as formas xurídicas de empresas máis apropiadas en cada caso, en función das
características concretas, aplicando o razoamento sobre clasificación das empresas.
ECB2.2.2. Identifica os sectores económicos, así como os seus retos e as súas oportunidades.
ECB2.3.1. Explica as posibilidades de financiamento das empresas e diferencia o financiamento externo e o interno, a
curto e a longo prazo, así como o custo de cada unha e as implicacións na marcha da empresa
ECB2.4.2. Distingue os ingresos e os custos dunha empresa, calcula o seu beneficio ou a súa perda, aplicando
razoamentos matemáticos, e interpreta os resultados.
ECB2.5.1. Identifica as obrigas fiscais das empresas segundo a súa forma xurídica e as actividades, e sinala o
funcionamento básico dos impostos e as principais diferenzas entre eles.
ECB3.1.1. Elabora un orzamento ou plan financeiro persoal, identificando os ingresos e os gastos integrantes, e realiza o
seu seguimento.
ECB3.1.2. Utiliza ferramentas informáticas na preparación e desenvolvemento dun orzamento ou plan financeiro
personalizado.
ECB3.1.3 Manexa gráficos de análise que permiten comparar unha realidade personalizada coas previsións establecidas.
ECB3.4.2. Valora e comproba a necesidade de interpretar as cláusulas dos contratos bancarios para coñecer os dereitos e
as obrigas que se derivan delas, así como a importancia de operar en condicións de seguridade cando se empregan
procedementos telemáticos.
ECB3.4.3. Recoñece a capacidade de negociación coas entidades financeiras e analiza os procedementos de reclamación
ante estas.
ECB3.4.4. Identifica e explica as modalidades de tarxetas bancarias, así como os elementos e os procedementos que
garanten a seguridade na súa operativa.
ECB4.1.2. Analiza e interpreta datos e gráficos de contido económico relacionados cos ingresos e os gastos do Estado
ECB4.3.2. Interpreta gráficos representativos da distribución da renda
ECB5.1.3. Valora e interpreta datos e gráficos de contido económico relacionados cos tipos de xuro, inflación e
desemprego.
ECB5.2.2. Analiza os datos de desemprego en España e as políticas contra o desemprego
ECB5.2.3. Investiga e recoñece vieiros e tendencias de emprego.
ECB6.1.3. Analiza e presenta acontecementos económicos contemporáneos no contexto da globalización e o comercio
internacional.
ECB6.1.4. Recoñece e enumera vantaxes e inconvenientes do proceso de integración económica e monetaria da Unión
Europea.
Competencia en Aprender a Aprender
ECB1.1.2. Distingue formas de analizar e resolver problemas económicos, e identifica as súas vantaxes, os seus
inconvenientes e as súas limitacións.
ECB1.2.2. Diferencia entre economía positiva e economía normativa
8
ECB2.1.2. Identifica e valora as formas xurídicas de empresas máis apropiadas en cada caso, en función das
características concretas, aplicando o razoamento sobre clasificación das empresas.
ECB3.1.1. Elabora un orzamento ou plan financeiro persoal, identificando os ingresos e os gastos integrantes, e realiza o
seu seguimento
ECB3.1.2. Utiliza ferramentas informáticas na preparación e desenvolvemento dun orzamento ou plan financeiro
personalizado.
ECB3.1.3 Manexa gráficos de análise que permiten comparar unha realidade personalizada coas previsións establecidas.
ECB3.2.1. Comprende as necesidades de planificación e do manexo de asuntos financeiros ao longo da vida. Esa
planificación vincúlase á previsión realizada en cada etapa, de acordo coas decisións tomadas e a marcha da actividade
económica nacional.
ECB3.3.1. Recoñece e explica a relevancia do aforro e do control do gasto.
ECB3.3.2. Analiza as vantaxes e inconvenientes do endebedamento, valorando o risco e seleccionando a decisión máis
axeitada para cada momento.
ECB3.4.2. Valora e comproba a necesidade de interpretar as cláusulas dos contratos bancarios para coñecer os dereitos e
as obrigas que se derivan delas, así como a importancia de operar en condicións de seguridade cando se empregan
procedementos telemáticos.
ECB3.4.3. Recoñece a capacidade de negociación coas entidades financeiras e analiza os procedementos de reclamación
ante estas.
ECB3.5.1. Identifica, describe e clasifica os tipos de seguros segundo os riscos ou as situacións adversas nas etapas da
vida.
ECB4.3.2. Interpreta gráficos representativos da distribución da renda
ECB5.2.3. Investiga e recoñece vieiros e tendencias de emprego
ECB6.1.1. Valora o grao de interconexión das economías de todos os países do mundo e aplica a perspectiva global para
emitir xuízos críticos
ECB6.1.3. Analiza e presenta acontecementos económicos contemporáneos no contexto da globalización e o comercio
internacional.
ECB6.1.5. Reflexiona sobre os problemas ambientais e a súa relación co impacto económico internacional, e analiza as
posibilidades dun desenvolvemento sustentable.
Sentido da iniciativa e espírito emprendedor
ECB2.1.1. Distingue as formas xurídicas das empresas e relaciónaas coas esixencias de capital para a súa constitución e
coas responsabilidades legais para cada tipo.
ECB2.1.3. Distingue os tipos de empresas e de empresarios/as que actúan no seu ámbito, así como a forma de interactuar
co seu contorno máis próximo e os efectos sociais e ambientais, positivos e negativos, que se observan.
ECB3.2.1. Comprende as necesidades de planificación e do manexo de asuntos financeiros ao longo da vida. Esa
planificación vincúlase á previsión realizada en cada etapa, de acordo coas decisións tomadas e a marcha da actividade
económica nacional
Competencia Social y Cívica
ECB1.1.1. Recoñece a escaseza de recursos e a necesidade de elixir e tomar decisións como as claves dos problemas
básicos de calquera economía, e comprende que todas as eleccións supoñen renunciar a outras alternativas e que todas
9
as decisións teñen consecuencias.
ECB1.2.2. Diferencia entre economía positiva e economía normativa.
ECB1.3.1. Representa as relacións que se establecen entre as economías domésticas e as empresas
ECB1.3.2. Aplica razoamentos básicos para interpretar problemas económicos provenientes das relacións económicas do
seu contorno.
ECB2.1.3. Distingue os tipos de empresas e de empresarios/as que actúan no seu ámbito, así como a forma de interactuar
co seu contorno máis próximo e os efectos sociais e ambientais, positivos e negativos, que se observan.
ECB2.2.1. Analiza os tipos de factores produtivos e as relacións entre produtividade, eficiencia e tecnoloxía.
ECB2.2.2. Identifica os sectores económicos, así como os seus retos e as súas oportunidades.
ECB2.5.2. Valora a achega que para a riqueza nacional supón a carga impositiva que soportan as empresas.
ECB3.3.1. Recoñece e explica a relevancia do aforro e do control do gasto.
ECB3.3.2. Analiza as vantaxes e inconvenientes do endebedamento, valorando o risco e seleccionando a decisión máis
axeitada para cada momento
ECB4.1.1. Identifica as vías de onde proceden os ingresos do Estado, así como as principais áreas dos gastos do Estado,
e comenta as súas relacións.
ECB4.1.3. Distingue nos ciclos económicos o comportamento dos ingresos e dos gastos públicos, así como os efectos que
se poden producir ao longo do tempo.
ECB4.1.4. Describe o contido dos orzamentos públicos e argumenta a necesidade de prever os ingresos e os gastos, e
controlar a súa execución.
ECB4.3.1. Coñece e describe os efectos da desigualdade da renda e os instrumentos de redistribución desta.
ECB5.1.1. Describe as causas da inflación e valora as súas principais repercusións económicas e sociais.
ECB5.1.2. Explica o funcionamento dos tipos de interese e as consecuencias da súa variación para a marcha da economía
ECB5.2.1. Describe as causas do desemprego e valora as súas principais repercusións económicas e sociais.
ECB5.2.2. Analiza os datos de desemprego en España e as políticas contra o desemprego.
ECB6.1.1. Valora o grao de interconexión das economías de todos os países do mundo e aplica a perspectiva global para
emitir xuízos críticos.
ECB6.1.2. Explica as razóns que xustifican o intercambio económico entre países e que inflúen nel.
ECB6.1.3. Analiza e presenta acontecementos económicos contemporáneos no contexto da globalización e o comercio
internacional.
ECB6.1.4. Recoñece e enumera vantaxes e inconvenientes do proceso de integración económica e monetaria da Unión
Europea.
ECB6.1.5. Reflexiona sobre os problemas ambientais e a súa relación co impacto económico internacional, e analiza as
posibilidades dun desenvolvemento sustentable
Competencia Matemática e competencia básica en Ciencia e Tecnoloxía
ECB1.2.3. Representa e analiza graficamente o custo de oportunidade mediante a fronteira de posibilidades de produción.
ECB1.3.1. Representa as relacións que se establecen entre as economías domésticas e as empresas. ECB1.3.2. Aplica
razoamentos básicos para interpretar problemas económicos provenientes das relacións económicas do seu contorno.
ECB2.1.1. Distingue as formas xurídicas das empresas e relaciónaas coas esixencias de capital para a súa constitución e
coas responsabilidades legais para cada tipo.
ECB2.2.1. Analiza os tipos de factores produtivos e as relacións entre produtividade, eficiencia e tecnoloxía
ECB2.3.1. Explica as posibilidades de financiamento das empresas e diferencia o financiamento externo e o interno, a
curto e a longo prazo, así como o custo de cada unha e as implicacións na marcha da empresa
ECB2.4.2. Distingue os ingresos e os custos dunha empresa, calcula o seu beneficio ou a súa perda, aplicando
10
razoamentos matemáticos, e interpreta os resultados.
ECB2.5.1. Identifica as obrigas fiscais das empresas segundo a súa forma xurídica e as actividades, e sinala o
funcionamento básico dos impostos e as principais diferenzas entre eles
ECB3.1.1. Elabora un orzamento ou plan financeiro persoal, identificando os ingresos e os gastos integrantes, e realiza o
seu seguimento.
ECB3.1.2. Utiliza ferramentas informáticas na preparación e desenvolvemento dun orzamento ou plan financeiro
personalizado.
ECB3.1.3 Manexa gráficos de análise que permiten comparar unha realidade personalizada coas previsións establecidas.
ECB3.4.1. Comprende os termos fundamentais e describe o funcionamento das contas na operativa bancaria.
ECB3.4.4. Identifica e explica as modalidades de tarxetas bancarias, así como os elementos e os procedementos que
garanten a seguridade na súa operativa.
ECB3.5.1. Identifica, describe e clasifica os tipos de seguros segundo os riscos ou as situacións adversas nas etapas da
vida.
ECB4.1.1. Identifica as vías de onde proceden os ingresos do Estado, así como as principais áreas dos gastos do Estado,
e comenta as súas relacións.
ECB4.1.2. Analiza e interpreta datos e gráficos de contido económico relacionados cos ingresos e os gastos do Estado
ECB4.1.3. Distingue nos ciclos económicos o comportamento dos ingresos e dos gastos públicos, así como os efectos que
se poden producir ao longo do tempo.
ECB4.2.1. Comprende e expresa as diferenzas entre os conceptos de débeda pública e déficit público, así como a relación
que se produce entre eles.
ECB4.3.1. Coñece e describe os efectos da desigualdade da renda e os instrumentos de redistribución desta.
ECB4.3.2. Interpreta gráficos representativos da distribución da renda
ECB5.1.2. Explica o funcionamento dos tipos de interese e as consecuencias da súa variación para a marcha da
economía.
ECB5.1.3. Valora e interpreta datos e gráficos de contido económico relacionados cos tipos de xuro, inflación e
desemprego
ECB5.2.1. Describe as causas do desemprego e valora as súas principais repercusións económicas e sociais
Para a avaliación das Competencias, seguiranse as rúbricas que aparecen no
Anexo I desta programación.
A Economía posúe a súa propia terminoloxía, para capacitar ao alumnado a
incorporar esa linguaxe e termos con suficiente propiedade. As lecturas e
discusións que se levarán a cabo nas unidades didácticas da materia
permitirán a familiarización e o emprego axeitado desta linguaxe.
A Competencia matemática e competencias básicas en ciencias e tecnoloxía
será traballada nesta materia grazas á propia característica da disciplina, pois
faise necesario o uso de métodos matemáticos para a interpretación de
fenómenos económicos.
11
A Competencia Dixital será traballada grazas ao uso das novas Tecnoloxías
da Información e Comunicación que estarán presentes e se incorporarán
dunha maneira normal, día a día na aula.
A adquisición da competencia para aprender a aprender nesta materia
baséase na natureza instrumental de gran parte do coñecemento adquirido. Ao
tempo de operar con modelos teóricos tamén se incentiva a imaxinación, a
análise, habilidades de observación ambientais, a iniciativa , a creatividade
e o pensamento crítico, o que incentiva a aprendizaxe independente. Os
diferentes paradigmas existentes sobre cuestións económicas fundamentais
son discutidos , como a inflación , o paro ou a intervención do Estado na
economía. Os alumnos van construír o seu propio coñecemento e baseándose
os seus argumentos a favor e en contra de cada un deles.
A materia de Economía permite formar unha opinión en base a feitos e datos
da realidade. Estas opinións poden ser diferentes, pero sempre serán
respetadas e se intercambiarán puntos de vista dunha maneira asertiva e
respetuosa coas compañeiras e compañeiros, incentivando á adquisición da
Competencia Cívica e Social.
O fomento da creatividade e a interpretación dos modelos económicos,
fomentará á adquisición da Competencia Conciencia e Expresións Culturais.
Por último, o estudo dos axentes económicos, e sobre todo do papel das
empresas e os emprendedores como motores da economía e da riqueza dos
países, incentivarán á adquisición da Competencia en Iniciativa e Espírito
Emprendedor.
3- CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA O CURSO:
O Decreto 86/2015 do 29 de xuño polo que se establece o currículo da
educación secundaria obrigatoria e do Bacharelato na Comunidade autónoma
12
de Galicia, establece os obxectivos da etapa de educación secundaria
obrigatoria así como os respectivos obxectivos de área.
3.2 OBXECTIVOS XERAIS DE ETAPA:
A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e
nas alumnas as capacidades que lles permitan:
a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus
dereitos no respecto ás demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación
e a solidariedade entre as persoas e os grupos, exercitarse no diálogo,
afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades
entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e
prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.
b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e
en equipo, como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas
da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal
c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e
oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de
sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social.
Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres,
así como calquera manifestación de violencia contra a muller.
d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da
personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como rexeitar a
violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e
resolver pacificamente os conflitos.
e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información,
para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha
preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da
información e a comunicación.
13
f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura
en materias, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os
problemas en diversos campos do coñecemento e da experiencia.
g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a
participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para
aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.
h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua
galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no
coñecemento, na lectura e no estudo da literatura.
i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira
apropiada.
l) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia
propias e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural.
Coñecer mulleres e homes que realizaran achegas importantes á cultura e á
sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.
m) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras
persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde
corporais, e incorporar a educación física e a práctica do deporte para
favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión
humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os
hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos
e o medioambiente, contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.
n) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións
artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.
ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural,
histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora,
e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das
14
persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto cara ao exercicio
deste dereito.
o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento
fundamental para o mantemento da identidade de Galicia, e como medio de
relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contextoplurilingüe,
que permite a comunicación con outras linguas, en especial coas pertencentes
á comunidade lusófona.
3.2 OBXECTIVOS DE ÁREA
15
OBXECTIVOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
BLOQUE 1: Ideas económicas básicas
a
d
f
ECB1.1.1 Recoñece a escaseza de recursos e a necesidades de escoller e tomar decisións como as claves dos problemas básicos de
calquera economía, e comprende que todas as eleccións supoñen renunciar a outras alternativas e que todas as decisións teñen
consecuencias.
ECB1.1.2 Distingue formas de analizar e resolver problemas económicos, e identifica as súas vantaxes e desvantaxes e as súas limitacións.
f
h
o
ECB1.2.1 Comprende e utiliza correctamente termos do área da economía
ECB1.2.2 Diferencia entre economía positiva y economía normativa
ECB1.2.3 Representa e analiza gráficamente o custo de oportunidade mediante a fronteira de posibilidades de produción.
a
f
ECB1.3.1 Representa as relacións que es establecen entre as economía domésticas e as empresas
ECB1.3.2 Aplica razoamentos básicos para interpretar problemas económicos que proveñen das relacións económicas co entorno.
16
OBXECTIVOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
BLOQUE 2: ECONOMÍA E EMPRESA
a
b
e
m
ECB2.1.1 Distingue as formas xurídicas das empresas e relaciónaas coas esixencias de capital para a súa constitución e coas formas legais
para cada tipo.
ECB2.1.2 Identifica e valora as formas xurídicas das empresas máis apropiadas en cada caso,en función das características concretas,
aplicando ó razoamento sobre clasificación de empresas.
ECB2.1.3 Distingue os tipos de empresas e de empresarios/as que actúan no seu contorno, así como a forma de interactuar co seu contorno
máis próximo e os efectos sociais y medioambientais, positivos e negativos, que se observan.
a
f
e
ECB2.2.1 Analiza os tipos de factores de produtivos e as relacións entre produtividade, eficiencia e tecnoloxía
ECB2.2.2 Identifica os sectores económicos, así como os seus retos e as súas oportunidades.
a
f
ECB2.3.1 Explica as posibilidades de financiación das empresas e diferencia a financiación externa e a interna, a corto ou a longo prazo, así
como o custo de cada unha e as implicacións na marcha da empresa.
e
f
ECB 2.4.1 Distingue os ingresos e os custos dunha empresa, calcula o beneficio dunha empresa, calcula o seu beneficio ou a súa perda,
aplicando razoamentos matemáticos, e interpreta os resultados.
a
e
f
ECB2.5.1 Identifica os deberes fiscais das empresas segundo a súa forma xurídica e a actividade, e sinala o funcionamento básico dos
impostos e as principais diferenzas entre eles.
ECB2.5.2 Valora a aportación que para a riqueza nacional supón a carga impositiva que soportan as empresas.
17
OBXECTIVOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
BLOQUE 3: ECONOMÍA PERSOAL
d
e
f
ECB3.1.1 Elabora un orzamento ou plan financeiro persoal, identificando os ingresos e os gastos integrantes, e realiza o seu seguimento.
ECB3.2.2Utiliza ferramentas informáticas na preparación e desenvolvemento dun orzamento ou plan financeiro persoal.
ECB 3.2.3 Manexa gráficos de análise que permiten comparar unha realizada personalizada coas previsións establecidas.
a
d
m
ECB3.2.1 Comprende as necesidades de planificación e o manexo de asuntos financeiros ao longo da via. Esa planificación vincúlase á
previsión realizada en cada etapa, acordo coas decisións tomadas e a marcha da actividade económica nacional
a
f
ECB3.3.1 Recoñece e explica a relevancia do aforro e o control do gasto
ECB3.3.2 Analiza as vantaxes e desvantaxes do endebedamento, valorando o risco e seleccionando a decisión máis apropiada para cada
momento.
a
b
e
f
g
ECB3.4.1 Comprende os termos fundamentais e describe o funcionamento das contas na operativa bancaria
ECB 3.4.2 Valora e comproba a necesidade de interpretar as cláusulas dos contratos bancarios para coñecer os dereitos e deberes que se
derivan delas, así como a importancia de operar en condicións de seguridade cando se empregan en procedementos telemáticos.
ECB 3.4.3 Recoñece a capacidade de negociación coas entidades financeiras e analiza os procedementos de reclamación ante estas.
ECB 3.4.4 Identifica e explica as modalidades de tarxetas bancarias, así como os elementos e os procedementos que garanten a seguridade
operativa.
18
e
f
g
ECB 3.5.1 Identifica, describe e clasifica os tipos de seguros segundo os riscos ou as situacións adversas nas etapas da vida
OBXECTIVOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
BLOQUE 4: ECONOMÍA E INGRESOS E GASTOS DO ESTADO
a
b
e
f
g
ñ
ECB 4.1.1 Identifica as vías de onde proceden os ingresos do Estado, así como as principais áreas dos gastos do Estado, e comenta as
relacións.
ECB 4.1.2 Analiza e interpreta datos e gráficos de contidos económicos relacionados cos ingresos e gastos do Estado.
ECB4.1.3 Distingue nos ciclos económicos o comportamento dos ingresos e dos gastos públicos, así como os efectos que se poden producir
ao longo do tempo
ECB 4.1.4 Describe o contido dos orzamentos públicos e argumenta a necesidade de prever os ingresos e os gastos, e controlar a súa
execución.
a
e
f
ECB 4.2.1 Comprende e expresa as diferenzas entre os conceptos de débeda pública e déficit público, así como a relación que se produce
entre eles.
a
b
c
e
f
ECB 4.3.1 Coñece e describe os efectos da desigualdade da renda e os instrumentos de redistribución desta.
ECB 4.3.2 Interpreta gráficos representativos da distribución da renda.
19
OBXECTIVOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
BLOQUE 5: ECONOMÍA E TIPOS DE INTERÉS, INFLACIÓN E DESEMPREGO
a
c
e
f
ECB5.1.1 Describe as causas da inflación e valora as súas principais repercusións económicas e sociais.
ECB5.1.2 Explica o funcionamento dos tipos de xuro e as consecuencias da súa variación para a marcha da economía
ECB 5.1.3 Valora e interpreta datos gráficos de contido económico relacionados cos tipos de xuro, inflación e desemprego.
a
c
e
f
ECB 5.2.1 Describe as causas do desemprego e valora as súas principais repercusións económicas e sociais.
ECB 5.2.2 Analiza os datos de desemprego en España e as políticas contra o desemprego
ECB 5.2.3 Investiga e recoñece camiños e tendencias do emprego.
20
OBXECTIVOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
BLOQUE 6: ECONOMÍA INTERNACIONAL
a
e
f
m
ECB6.1.1 Valora o grao de interconexión das economías de tódolos países do mundo e aplica a perspectiva global para emitir xuízos de
valor.
ECB 6.1.2 Explica as razóns que xustifican o intercambio económico entre países e que inflúen nel.
ECB 6.1.3 Analiza e presenta acontecementos económicos contemporáneos no contexto da globalización e o comercio internacional.
ECB 6.1.4 Recoñece e enumera vantaxes e desvantaxes do proceso de integración económica e monetaria da Unión Europea.
ECB 6.1.5 Reflexiona sobre os problemas medioambientais e a súa relación co impacto económico internacional, e analiza as posibilidades
dun desenvolvemento sostible.
4. CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE:
21
Criterio de
avaliación Estándares de aprendizaxe Temporalización Grao mínimo consecución
Criterios para a cualificación
C.C Peso Procedementos e
instrumentos de avaliación
BLOQUE 1: IDEAS ECONÓMICAS BÁSICAS
B1.1
ECB1.1.1 Recoñece a escaseza de
recursos e a necesidades de
escoller e tomar decisións como as
claves dos problemas básicos de
calquera economía, e comprende
que todas as eleccións supoñen
renunciar a outras alternativas e
que todas as decisións teñen
consecuencias.
2 sesións
Explica a economía como ciencia
social e os problemas básicos
GRAO: 100%
Fichas exercicios
Exercicios
CCL
CSC 20%
B1.1
ECB1.1.2 Distingue formas de
analizar e resolver problemas
económicos, e identifica as súas
vantaxes e desvantaxes e as súas
limitacións.
2 sesións
Valora o impacto permanente das
decisións económicas na vida das
persoas.
GRAO: 100%
Proba escrita
CAA
CD 15%
B1.2
ECB1.2.1 Comprende e utiliza
correctamente termos do área da
economía 2 sesións
Identifica a terminoloxía
económica básica e o uso dos
modelos económicos
GRAO: 100%
Exercicios
Proba escrita
Lectura comprensiva
CCL 15%
B1.2 ECB1.2.2 Diferencia entre 1 sesión Identifica a terminoloxía CAA 5%
22
economía positiva y economía
normativa
económica básica e o uso dos
modelos económicos.
GRAO: 25%
Proba escrita
CSC
B1.2
ECB1.2.3 Representa e analiza
gráficamente o custo de
oportunidade mediante a fronteira
de posibilidades de produción.
4 sesións
Interpreta fenómenos económicos
mediante gráficos.
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CD
CMCCT 25%
B1.3
ECB1.3.1 Representa as relacións
que es establecen entre as
economía domésticas e as
empresas
2 sesións
Interpreta fenómenos económicos
mediante gráficos.
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CMCT
CSC 10%
B1.3
ECB1.3.2 Aplica razoamentos
básicos para interpretar problemas
económicos que proveñen das
relacións económicas co entorno.
2 sesións
Valora a importancia das
decisións económicas e a
importancia do contorno
GRAO: 50%
Exercicios prácticos
CMCCT
CSC 10%
23
Criterio de
avaliación Estándares de aprendizaxe
Temporaliza
ción Grao mínimo consecución
Criterios para a cualificación
C.C Peso Procedementos e
instrumentos de avaliación
BLOQUE2: ECONOMÍA E EMPRESA
B2.1
ECB2.1.1 Distingue as formas
xurídicas das empresas e relaciónaas
coas esixencias de capital para a súa
constitución e coas formas legais para
cada tipo.
2 sesións
Describe os tipos de empresas e as
formas xurídicas das empresas.
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CMCCT
CSIEE 10%
B2.1
ECB2.1.2 Identifica e valora as formas
xurídicas das empresas máis
apropiadas en cada caso,en función
das características concretas,
aplicando ó razoamento sobre
clasificación de empresas.
2 sesións
Analiza cal é a forma xurídica máis
apropiada para cada empresa.
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CAA
CD 10%
B2.2
ECB2.1.3 Distingue os tipos de
empresas e de empresarios/as que
actúan no seu contorno, así como a
forma de interactuar co seu contorno
máis próximo e os efectos sociais y
medioambientais, positivos e
2 sesións
Coñece os efectos positivos e
negativos que teñen os diferentes
tipos de empresas no seu entorno
GRAO: 75%
Exercicios prácticos
Traballo investigación
CSIEE
CSC 15%
24
negativos, que se observan.
B2.2
ECB2.2.1 Analiza os tipos de factores
de produtivos e as relacións entre
produtividade, eficiencia e tecnoloxía
2 sesións
Analiza as características principais
do proceso produtivo
GRAO: 50%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CMCCT
CSC
10%
B2.2
ECB2.2.2 Identifica os sectores
económicos, así como os seus retos e
as súas oportunidades.
2 sesións
Analiza os diferentes sectores
económicos e clasifica empresas
no diferentes sectores.
GRAO: 75%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CD
CSC 15%
B2.3
ECB2.3.1 Explica as posibilidades de
financiación das empresas e diferencia
a financiación externa e a interna, a
corto ou a longo prazo, así como o
custo de cada unha e as implicacións
na marcha da empresa.
2 sesións
Identifica as fontes de financiamento
das empresas
GRAO: 50%
Esquema fontes de
financiación
Lectura comprensiva
CCL
CD
CMCCT
10%
B2.4
ECB 2.4.1 Distingue os ingresos e os
custos dunha empresa, calcula o
beneficio dunha empresa, calcula o
seu beneficio ou a súa perda,
aplicando razoamentos matemáticos, e
3 sesións
Calcula os ingresos e os custos, así
como o beneficio dunha empresa.
GRAO: 100%
Boletín de exercicios
Proba escrita
CD
CMCCT 15%
25
interpreta os resultados.
B2.5
ECB2.5.1 Identifica os deberes fiscais
das empresas segundo a súa forma
xurídica e a actividade, e sinala o
funcionamento básico dos impostos e
as principais diferenzas entre eles.
2 sesións
Recoñece a importancia da obriga
fiscal e coñece os impostos das
empresas.
GRAO: 50%
Proba escrita
CD
CMCCT 5%
B2.5
ECB2.5.2 Valora a aportación que para
a riqueza nacional supón a carga
impositiva que soportan as empresas.
1 sesión
Recoñece a importancia do
cumprimento das obrigas fiscias.
GRAO: 100%
Exercicios prácticos CSC 10%
Criterio de
avaliación Estándares de aprendizaxe Temporalización Grao mínimo consecución
Criterios para a cualificación
C.C Peso Procedementos e
instrumentos de avaliación
BLOQUE 3: ECONOMÍA PERSOAL
B3.1
ECB3.1.1 Elabora un orzamento ou plan
financeiro persoal, identificando os
ingresos e os gastos integrantes, e realiza
o seu seguimento.
3 sesións
Realiza un orzamento
persoal distinguindo entre os
tipos de ingresos e gastos
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Actividade de investigación
Proba escrita
CAA
CD
CMCCT
10%
B3.1 ECB3.2.2Utiliza ferramentas informáticas 3 sesións Manexa as TICs para Exercicios prácticos CAA 10%
26
na preparación e desenvolvemento dun
orzamento ou plan financeiro persoal.
realizar un orzamento
persoal.
GRAO: 100%
CD
CMCCT
B3.1
ECB 3.2.3 Manexa gráficos de análise
que permiten comparar unha realizada
personalizada coas previsións
establecidas.
2 sesións
Analiza mediante gráficos o
seu orzamento persoal.
GRAO: 50%
Exercicios prácticos
CAA
CD
CMCCT
10%
B3.2
ECB3.2.1 Comprende as necesidades de
planificación e o manexo de asuntos
financeiros ao longo da vida. Esa
planificación vincúlase á previsión
realizada en cada etapa, acordo coas
decisións tomadas e a marcha da
actividade económica nacional
1 sesión
Recoñece a importancia da
planificación ao longo da
vida.
GRAO: 100% Lectura comprensiva
.
CAA
CSIEE 10%
B3.3
ECB3.3.1 Recoñece e explica a
relevancia do aforro e o control do gasto
1sesión
Identifica as razóns polas
que se debe aforrar e
controlar o gasto.
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CAA
CSC 10%
B3.3
ECB3.3.2 Analiza as vantaxes e
desvantaxes do endebedamento,
valorando o risco e seleccionando a
decisión máis apropiada para cada
momento.
2 sesións
Recoñece as vantaxes do
aforro e do endebedamento,
así como as desvantaxes
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CAA
CSC 10%
27
B3.4
ECB3.4.1 Comprende os termos
fundamentais e describe o funcionamento
das contas na operativa bancaria 2 sesións
Comprende os
funcionamentos das contas
bancarias e distingue os
tipos.
GRAO: 75%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CCL
CMCCT 5%
B3.4
ECB 3.4.2 Valora e comproba a
necesidade de interpretar as cláusulas
dos contratos bancarios para coñecer os
dereitos e deberes que se derivan delas,
así como a importancia de operar en
condicións de seguridade cando se
empregan en procedementos telemáticos.
2 sesións
Analiza as cláusulas dos
contratos bancarios.
GRAO: 50% Exercicios prácticos
CCL
CAA
CD
5%
B3.4
ECB 3.4.3 Recoñece a capacidade de
negociación coas entidades financeiras e
analiza os procedementos de reclamación
ante estas. 2 sesións
Analiza a posibilidade de
negociación coas entidades
financeirase o
procedemento de
reclamación ante estas
GRAO: 50%
Exercicios prácticos
CAA
CD 10%
B3.4
ECB 3.4.4 Identifica e explica as
modalidades de tarxetas bancarias, así
como os elementos e os procedementos
que garanten a seguridade operativa.
2 sesións
Distingue os tipos de
tarxetas bancarias e as súas
características.
GRAO: 100%
Traballo de investigación
Proba escrita
Lectura comprensiva
.
CCL
CD
CMCCT
10%
B3.5 ECB 3.5.1 Identifica, describe e clasifica
os tipos de seguros segundo os riscos ou 2 sesións
Coñece o concepto de
seguro e a súa finalidade
Traballo de investigación
Exercicios prácticos
CAA
CCL 10%
28
as situacións adversas nas etapas da vida GRAO: 100% CMCCT
Criterio de
avaliación Estándares de aprendizaxe Temporalización Grao mínimo consecución
Criterios para a cualificación
C.C Peso Procedementos e
instrumentos de avaliación
BLOQUE 4: ECONOMÍA E INGRESOS E GASTOS DO ESTADO
B4.1
ECB 4.1.1 Identifica as vías de onde
proceden os ingresos do Estado, así
como as principais áreas dos gastos do
Estado, e comenta as relacións.
2 sesións
Recoñece e analiza a
procedencia das principais
fontes de ingresos e gastos
do Estado
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CMCCT
CSC 25%
B4.1
ECB 4.1.2 Analiza e interpreta datos e
gráficos de contidos económicos
relacionados cos ingresos e gastos do
Estado.
3 sesións Interpreta gráficos
GRAO: 50%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CD
CMCCT 15%
B4.1
ECB4.1.3 Distingue nos ciclos
económicos o comportamento dos
ingresos e dos gastos públicos, así como
os efectos que se poden producir ao
longo do tempo
1 sesión
Recoñece os compoñentes
dos orzamentos públicos
GRAO: 25%
Proba escrita
CMCCT
CSC 5%
B4.1 ECB 4.1.4 Describe o contido dos
orzamentos públicos e argumenta a 1 sesión
Analiza a necesidade de
prever e controlar os
Exercicios prácticos
Proba escrita
CCL
CSC 5%
29
necesidade de prever os ingresos e os
gastos, e controlar a súa execución.
orzamentos públicos.
GRAO: 25%
B4.2
ECB 4.2.1 Comprende e expresa as
diferenzas entre os conceptos de débeda
pública e déficit público, así como a
relación que se produce entre eles.
2 sesións
Explica os conceptos de
débeda pública e déficit
público
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CCL
CMCCT 10%
B4.3
ECB 4.3.1 Coñece e describe os efectos
da desigualdade da renda e os
instrumentos de redistribución desta. 3 sesións
Determina o impacto para a
sociedade da desigualdade
da renda
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Lectura comprensiva
CCL
CMCCT
CSC
20%
B4.3
ECB 4.3.2 Interpreta gráficos
representativos da distribución da renda. 3 sesións
Estuda ferramentas de
redistribución da renda
GRAO: 50%
Exercicios prácticos
CAA
CD
CMCCT
10%
Criterio de
avaliación Estándares de aprendizaxe Temporalización Grao mínimo consecución
Criterios para a cualificación
C.C PESO Procedementos e
instrumentos de avaliación
BLOQUE 5: ECONOMÍA E TIPOS DE XURO, INFLACIÓN E DESEMPREGO
B5.1
ECB5.1.1 Describe as causas da inflación
e valora as súas principais repercusións
económicas e sociais.
3 sesións
Analiza a inflación e describe
as súas causas
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CCL
CSC 20%
B5.1
ECB5.1.2 Explica o funcionamento dos
tipos de xuro e as consecuencias da súa
variación para a marcha da economía
2 sesións
Analiza os tipos de xuro e a
súa influencia na economía
GRAO: 75%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CCL
CMCCT
CSC
10%
30
B5.1
ECB 5.1.3 Valora e interpreta datos
gráficos de contido económico
relacionados cos tipos de xuro, inflación e
desemprego.
5 sesións
Interpreta datos e gráficos
vinculados coas magnitudes
de tipos de xuro, inflación e
desemprego
GRAO: 100%
Exercicios prácticos
Proba escrita
CD
CMCCT 10%
B5.2
ECB 5.2.1 Describe as causas do
desemprego e valora as súas principais
repercusións económicas e sociais. 2 sesións
Valora as causas do
desemprego e as súa
repercusións
GRAO: 100%
Proba escrita
CCL
CMCCT
CSC
25%
B5.2
ECB 5.2.2 Analiza os datos de
desemprego en España e as políticas
contra o desemprego 3 sesións
Valora opcións de políticas
macroeconómicas para facer
fronte ao desemprego
GRAO: 100%
Proba escrita
Lectura comprensiva
CD
CSC 25%
B5.2
ECB 5.2.3 Investiga e recoñece camiños
e tendencias do emprego. 5 sesións
Investiga sobre os viveiros de
emprego
GRAO: 25%
Actividade de investigación
CAA
CD 10%
Criterio de
avaliación Estándares de aprendizaxe Temporalización Grao mínimo consecución
Criterios para a cualificación
C.C PESO Procedementos e
instrumentos de avaliación
BLOQUE 6: ECONOMÍA INTERNACIONAL
B6.1 ECB6.1.1 Valora o grao de interconexión 4 sesións Valora o impacto da Actividade de investigación CAA 25%
31
das economías de tódolos países do
mundo e aplica a perspectiva global para
emitir xuízos de valor.
globalización económica, do
comercio internacional e dos
procesos de integración
económica na calidade de
vida das persoas
GRAO: 75%
CSC
B6.1
ECB 6.1.2 Explica as razóns que
xustifican o intercambio económico entre
países e que inflúen nel.
3 sesións
Analiza as razóns que
xustifican o comercio
internacional
GRAO: 100%
Actividade de investigación
CCL
CSC 15%
B6.1
ECB 6.1.3 Analiza e presenta
acontecementos económicos
contemporáneos no contexto da
globalización e o comercio internacional.
4 sesións
Analiza situacións actuais da
globalización
GRAO: 75%
Resumo vídeo
CAA
CD
CSC
10%
B 6.1
ECB 6.1.4 Recoñece e enumera vantaxes
e desvantaxes do proceso de integración
económica e monetaria da Unión
Europea.
3 sesións
Enumera as vantaxes e
desvantaxes da UE
GRAO: 100%
Actividade de investigación
CCL
CD
CSC
25%
B6.1
ECB 6.1.5 Reflexiona sobre os problemas
medioambientais e a súa relación co
impacto económico internacional, e
4 sesións
Reflexiona sobre o impacto
económico e a súa relación
cos problemas económicos
Actividade de investigación
CAA
CSC 25%
32
analiza as posibilidades dun
desenvolvemento sostible.
GRAO: 100%
33
Móstranse a continuación, a secuenciación dos diferentes bloques nos que se
divide a materia, tendo en conta o calendario escolar para o ano 2018/2019
establecido na orde do 28 de maio de 2018:
Na táboa seguinte detállanse as unidades didácticas nas que se dividen os
seis bloques de Economía de 4º ESO:
UNIDADE DIDÁCTICA
TÍTULO SESIÓNS
Bloque 1: Ideas económicas básicas 1 Ideas económicas básicas 15
Bloque 2: Economía e empresa 2 Economía e empresa 16
Bloque 3: Economía persoal 3 Planificación financeira e saúde financeira 6 4 O diñeiro e as súas formas 7
Bloque: 4 Economía e ingresos e gastos do Estado 5 As contas do Estado 15
Bloque 5: Economía e tipos de xuro, inflación e desemprego 6 Produción e prezos 10 7 O mercado de traballo 10
Bloque 6: Economía internacional 8 A globalización e os desequilibrios da economía mundial 9 9 O comercio internacional e a Unión Europea 9
BLOQUE T1 T2 T3
Bloque 1: Ideas económicas básicas X
Bloque 2: Economía e empresa X
Bloque 3: Economía persoal X
Bloque 4: Economía e ingresos e gastos do Estado X
Bloque 5: Economía e tipos de xuro, inflación e desemprego X
Bloque 6: Economía Internacional X
34
5. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS.
Buscamos que o noso alumnado acade unha aprendizaxe significativa, polo que a nosa
metodoloxía será eminentemente práctica, flexible e aberta. Para lograr este tipo de
aprendizaxe partiremos dos coñecementos previos do alumnado, incorporaremos os
contidos máis básicos en cada unha das unidades para logo ir abarcando os de maior
complexidade.
Combinaranse as clases expositivas, demostrativas cando queiramos que o alumnado
resolva ou realice algún exercicio práctico, por descubrimento e interrogativas.
Intentaremos e fomentaremos que o alumnado teña un papel activo e participativo na
aula.
As actividades de ensinanza-aprendizaxe son as técnicas que utilizaremos para
conseguir os obxectivos marcados.
Buscaremos realizar actividades variadas, innovadoras, motivadoras e significativas,
que os alumnos e alumnas poidan relacionalas con experiencias previas ou con
coñecementos adquiridos anteriormente e que sexan actividades que poidan usar na
súa vida real e cotiá.
As actividades serán pensadas para realizar, tanto en gran grupo, como en pequenos
grupos e individualmente, dependendo do momento de desenvolvemento da Unidade
Didáctica.
No caso do traballo en grupo, tentaremos que o alumnado non traballe sempre no
mesmo grupo, pois é importante que aprenden a traballar en equipo e que sexan
capaces de adaptarse á formas diferentes de facer as cousas.
En definitiva, as actividades que levaremos a cabo son as seguintes:
Actividades de presentación: estas actividades, presentan os contidos a
tratar ao alumnado paralelamente, intentan espertar o seu interese e a súa
motivación, como por exemplo a lectura dalgunha noticia relacionada coa
Unidade, preguntas abertas ao alumnado para saber o que saben e o que non
saben sobre o tema.
Actividades de desenvolvemento dos contidos: son actividades de
explicación, pregunta-resposta, e as que permiten adquirir novos contidos ao
alumnado. Como por exemplo a de explicación do profesor usando algún medio
como unha presentación, para que ao alumnado lles resulte máis atractivo.
35
Actividades de asimilación: con estas actividades os nosos alumnos e
alumnas traballan nos novos contidos e conseguen comprendelos. Serán
actividades de completar, explicar, relacionar. Por exemplo a realización de
boletíns de exercicios prácticos ou a preparación dun debate sobre o tema.
Actividades de consolidación: Son actividades que soen realizar despois das
actividades de asimilación, e nas que os rapaces e rapazas poden comparar as
ideas previas coas novas.
Actividades de reforzo: as actividades de reforzo son aquelas de deseñamos
para os alumnos e alumnas que requiran dunha maior atención ou apoio. Para
isto empregaremos técnicas como poden ser os esquemas, delimitación do
esencial.
Actividades de ampliación: utilizaremos estas actividades cando o noso
alumnado teña realizado de xeito satisfactorio as actividades de
desenvolvementos propostas, ou no caso de que exista algún rapaz ou rapaza
con altas capacidades. Nestas actividades realizaremos lecturas, investigacións
ou búsquedas de curiosidades.
6- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS
- Libro de texto: Economía 4º ESO. Ed. Editex
- Prensa diaria de ámbito local, rexional ou nacional, estudos de ámbito rexional ou comarcal , revistas especializadas, etc.
- Biblioteca do centro.
- Estatísticas, táboas e gráficos elaborados por diversos organismos.
- Presentacións a través de distintos programas informáticos
- Canón de proxección
- Presentacións Power-point
- Encerado dixital
- Vídeos
- Internet.
36
7- CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN
DOALUMNADO
Ao longo do curso realizaranse tres sesións de avaliación, unha por cada
trimestre. A última avaliación coincidirá coa avaliación final ordinaria do mes de
xuño.
Para superar a materia é necesario obter un mínimo de 5 puntos nas diferentes
avaliacións, e esta cualificación estará baseada nos seguintes aspectos:
Probas escritas: 70% da cualificación. Realizaranse dous exames
escritos por trimestre. Cando o exame conteña parte práctica e parte
teórica precisarase obter un 2 sobre 5 en cada parte.
Para obter a cualificación de positivo é preciso que a media aritmética
ponderada (en función da cantidade e dificultade dos contidos) dos exames
sexa como mínimo de 5.
Na cualificación das probas escritas, terase en conta o seguinte criterio
para a penalización das faltas de ortografía, segundo se acordou na
reunión da CCP:
-0’05 por cada catro faltas de ortografía.
-0’05 por cada falta copiada.
Traballos: 30% da cualificación. Ao longo de cada avaliación o alumnado
entregará:
o Exercicios prácticos (15%): exercicios do libro de texto ou fichas
de exercicios entregadas pola profesora.
Cada boletín ou ficha puntuarase sobre 10 e realizarase unha media
coas notas obtidas en cada un deles.
o Actividades de investigación (10%): actividades e traballos de
investigación na rede sobre determinados conceptos. Poden ser
traballos individuais ou en grupos.
Cada traballo puntuarase sobre 10 e realizarase unha media coas
notas obtidas en cada actividade.
o Lecturas comprensivas de noticias económicas (5%): entrega de
preguntas sobre lecturas económicas do libro de texto ou
entregadas pola profesora.
37
Cada lectura puntuarase sobre 10 e realizarase unha media coas
notas obtidas en cada unha delas.
A nota desta parte será a media ponderada de cada parte
Cada actividade que non se entregue restará un 0,15 sobre a nota media desta
parte (ata un máximo de 1 punto)
A profesora atenderá á corrección de exercicios por parte do alumnado, ás saídas
á pizarra, ó traballo diario e a actitude do alumnado cara a materia para levar a
cabo os redondeos que considere oportunos na nota final.
AVALIACIÓN DAS COMPETENCIAS CLAVE
As competencias clave serán avaliadas seguindo as rúbricas expostas no Anexo I,
desta programación. Considerarase superada unha competencia cando se acada
unha nota de 5 sobre 10, seguindo as rúbricas e os ítems avaliados.
A materia de economía contribúe a adquisición da gran maioría das competencias,
como quedou explicado no punto 2. A competencia de conciencia e expresións
culturais non está directamente relacionada cos estándares de aprendizaxe da
materia de Economía, sen embargo, tentarase tamén a adquisión da mesma a
través dos traballos e debates que se xeren na aula.
PROCEDEMENTOS DE RECUPERACIÓN: Os/as alumno/as que non alcancen os niveis suficientes nalgunha das avaliacións
realizarán actividades de reforzo e recuperación que lles permita chegar a
conseguilos. Estas actividades consistirán en: elaboración de esquemas, resumos de contidos e
resolución de fichas de exercicios prácticos. Así mesmo, aqueles alumnos e alumnas que non superen a materia por
avaliacións, deberán realizar unha proba escrita (farán un exame final escrito
dunha avaliación suspensa ou de toda a materia, cando se suspende mais dunha
avaliación). Será necesario acadar unha cualificación mínima de 5 puntos para
superar a devandita proba.
Para a elaboración de dita proba teranse en conta os Estándares de Aprendizaxe e
os contidos mínimos fixados para este curso.
38
A proba cualificarase con dous decimais, redondeando ao enteiro superior cando o
decimal sexa 0,6 ou máis.
AVALIACIÓN EXTRAORDINARIA
Farase unha única proba de toda a materia en setembro para aqueles alumnos que
teñan a materia pendente.
Para a elaboración da proba teranse en conta os Estándares de Aprendizaxe
marcados para esta materia e os contidos mínimos do curso.
Será necesario acadar unha cualificación mínima de 5 puntos para superar a
devandita proba
A proba cualificarase con dous decimais, redondeando ao enteiro superior cando o
decimal sexa 0,6 ou máis.
8- INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E
A PRÁCTICA DOCENTE
Mensualmente farase unha reunión do departamento co fin de facer o seguimento
do proceso de ensino nos diferentes grupos e a consecución dos obxectivos
desexados. Para elo, utilizaranse como fonte de información, entre outras, os análises
derivados de cuestionarios de autoavaliación e coavaliación que entregaremos aos
alumnos ao final de cada trimestre e ao final do curso.
9- ORGANIZACIÓN DO SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN
DAS MATERIAS PENDENTES:
Aqueles alumnos que teñan pendente a materia de Economía do ano anterior
deberán realizar as actividades de reforzo e recuperación que lles propoña o
profesor.
Estas actividades consistirán en: elaboración de esquemas, resumos de contidos e
realización de boletíns de exercicios prácticos. Así mesmo, aqueles alumnos e alumnas coa materia pendente, deberán realizar
unha proba escrita dos contidos teóricos e prácticos abordados no curso, tendo en
39
conta os Estándares de aprendizaxe e os contidos mínimos. Será necesario acadar
unha cualificación mínima de 5 puntos para superar a devandita proba. Seguirase o mesmo procedemento que o indicado en xuño para os alumnos ou
alumnas que non superaron a materia por avaliacións.
10- ORGANIZACIÓN DOS PROCEDIMENTOS QUE LLE PERMITAN Ó
ALUMNADO ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS PARA
CURSAR A MATERIA Non procede
11- DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS
INDIVIDIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO
CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS A avaliación inicial aportará información para que o profesorado poida tomar
decisións respecto ao nivel de profundidade a hora de desenvolver os temas e as
estratexias de aprendizaxe necesarias en cada caso. A devandita avaliación inicial será realizada polo profesorado do grupo
aproximadamente un mes dende o inicio do curso. Para elo:
Observaranse os coñecementos, procedementos e destrezas do alumno
durante o primeiro mes de clase
Confrontación das observacións coas realizadas por outros profesores e coa
información do titor
Realización dunha sesión específica de valoración dos alumnos ó final do
primeiro mes de aula.
Medidas individuais ou colectivas a adoptar:
Atención personalizada na aula
Establecemento de tarefas extraordinarias con seguimento particular polo
profesor
40
12- MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Seguindo o DECRETO 229/2011, de 7 de diciembre, por el que se regula la
atención a la diversidad del alumnado de los centros docentes de la
Comunidad Autónoma de Galicia en los que se imparten las enseñanzas
establecidas en la Ley orgánica 2/2006, de 3 de mayo, de educación, como
profesores debemos ser conscientes da diversidade do noso alumnado.
No conxunto do noso alumnado atópanse alumnos e alumnas de procedencia
diversa, aos que debemos adaptarnos con exemplos que lles sexan coñecidos e
prácticos para eles. A motivación nos nosos alumnos e alumnas tamén pode ser
diversa.
Por outro lado debemos dicir que non atopamos ningún alumno ou alumna que
requira a realización de medidas extraordinarias, e que de habelo actuaremos
seguindo as directrices do Departamento de Orientación.
En todo caso, teremos previstas actividades de reforzo e ampliación. As primeiras
estarán pensadas para aqueles rapaces ou rapazas que presenten algunha
limitación na súa capacidade de aprender ou algún atranco en determinados
contidos que tratamos na materia. As medidas de ampliación estarán destinadas
para aqueles rapaces que presentan altas capacidades.
Actividades de reforzo: as actividades de reforzo son aquelas de deseñamos
para os alumnos e alumnas que requiran dunha maior atención ou apoio. Para
isto empregaremos técnicas como poden ser os esquemas, delimitación do
esencial.
Actividades de ampliación: utilizaremos estas actividades cando o noso
alumnado teña realizado de xeito satisfactorio as actividades de
desenvolvementos propostas, ou no caso de que exista algún rapaz ou rapaza
con altas capacidades. Nestas actividades realizaremos lecturas, investigacións
ou búsqueda de curiosidades
41
13- TRATAMENTO DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE
SETRABALLARÁN NO CURSO.
1. A comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación
audiovisual, as tecnoloxías da información e da comunicación, o emprendemento,
e a educación cívica e constitucional traballaranse en todas as materias, e no caso
da materia de economía traballarase na aula tanto mediante a realización de
traballos escritos, como de presentacións orais, utilizando as TICS para elo.
2. Promoverase a igualdade efectiva entre homes e mulleres, a prevención
da violencia de xénero ou contra persoas con discapacidade, e os valores
inherentes ao principio de igualdade de trato e non discriminación por calquera
condición ou circunstancia persoal, sexual ou social que no caso da materia de
economía farase tratando diversos temas de actualidade como a brecha salarial
existente entre homes e mulleres, as dificultades de acceso destas a postos
directivos, a conveniencia ou non da discriminación positiva relacionada cos
distintos colectivos sociais, etc.
3. A materia de economía, promoverá a aprendizaxe da prevención e
resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e
social, así como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o
pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto aos dereitos humanos, o
respecto por igual aos homes e ás mulleres, e ás persoas con discapacidade, e o
rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito,
o respecto e a consideración ás vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo
e de calquera tipo de violencia. Na materia de Economía trataremos temas controvertidos como a globalización
económica, o crecemento económico, o reparto da renda, a importancia do sector
público e dos impostos como vía para financiar o mesmo. Todos estes temas
propiciarán a realización de debates, traballos e presentacións nas que se
fomentará a concienciación dos alumnos da inxustiza das desigualdades sociais e
económicas pero tamén das vías adecuadas para intentar solventalas.
4. A realización das actividades programadas para o aula e mencionadas
anteriormente,tratarán de fomentar aptitudes como a creatividade, a autonomía, a
42
iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crítico, que son
a base do emprendemento e da iniciativa empresarial.
14- ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES
As actividades complementarias e extraescolares que se propoñen dende o
Departamento son:
Visita ó viveiro de empresas de Lalín.
Visita ás instalacións dalgunha empresa da localidade.
Visita ó Instituto Galego de Consumo en Santiago onde se imparten talleres ós
alumnos con formadores expertos en consumo responsable, compras por
internet ou contidos relacionados coa publicidade
15- MECANISMOS DE REVISIÓN , AVALIACIÓN, MODIFICACIÓN
DEPROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS
RESULTADOSACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA.
Farase un seguimento da presente programación en reunión de departamento ao
final de mes. A finalidade de ditas reunións é analizar o nivel de cumprimento acadado do
programado,así como a valoración dos resultados académicos obtidos, incluíndo
se é preciso,as propostas de mellora que se consideren oportunas para o curso
ou seguintes anos, incorporándoos nese caso na memoria do departamento.
43
16. ANEXO
R1_CCL : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA CCL ( Comunicación lingüística) NOTA
DE CADA
DESTREZA
ESCASO
(1-0 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
SATISFACTORIO
(2-1,5 puntos)
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
Expresión e
comprensión
oral e escrita
(5 puntos)
Non
comprende
ou o fai con
dificultado, nin
emprega a
terminoloxía
propia da
materia de
economía, nin
da operativa
bancaria.
Comprende a
terminoloxía
propia da
materia de
economía e da
operativa
bancaria pero
non a emprega
correctamente.
Comprende a
terminoloxía
propia da materia
e do mundo
empresarial e
bancario e a
emprega
correctamente.
.
Comprende e
emprega con
fluidez e
corrección os
termos
económicos e
bancarios.
Producción
e difusión de
materiais
(5 puntos)
Non elabora
materiais de
descripción de
fenómenos
económicos
ou os elabora
con
dificultade.
Elabora
materiais de
descripción dos
fenómenos
económicos,
pero non
emprega os
termos
adecuadamente,
nin describe os
fenómenos
económicos con
coherencia.
Elabora materiais
de descripción
dos fenómenos
económicos,
empregando os
termos
adecuadamente
pero non
profundiza á hora
de describir os
fenómenos
económicos.
Elabora
materiais de
descripción dos
fenómenos
económicos,
empregando os
termos
adecuadamente
e profundizando
na descripción.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
R2_CD : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA COMPETENCIA DIXITAL
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
SATISFACTORIO
(2-1,5 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
ESCASO
(1-0 puntos)
NOTA
DE CADA
DESTREZA
Fontes de
información
(2,5 puntos)
Procura
información na
rede demostrando
habilidade no seu
filtrado.
Extrae a
Procura
información na
rede pero ten certa
dificultade no seu
filtrado.
Extrae a
Procura
información
na rede de
forma guiada.
Non ten un
criterio claro
Cústalle moito a
procura de
información na
rede aínda que
sexa de forma
guiada.
44
información
precisa, escollendo
con criterio o que
realmente
necesita.
Procesa a
información e
manipúlaa tratando
de evitar o copiado
literal.
información
precisa, aínda que
ás veces necesita
axuda.
Procesa a
información e
manipúlaa, pero
non se preocupa
por evitar o
copiado literal.
para extraer a
información
precisa e
necesita
axuda
constante.
Fai una
manipulación
da
información
moi básica e
cópiaa toda
ou case toda
de xeito literal.
Non é capaz de
extraer da
informaciónos
datos que precisa.
Non manipula nin
procesa a
información.
Capacidade
para traballar
coas TIC
(2,5 puntos)
Coñece e usa
aplicacións
informáticas
axeitadas á tarefa
para confeccionar,
compartir e/ou
presentar os seus
traballos.
Manéxaas con
destreza e crea
documentos de
calidade.
Coñece e usa a
maioría das
aplicacións
informáticas
axeitadas á tarefa
para confeccionar,
compartir e/ou
presentar os seus
traballos.
Manexa a maioría
delas con bastante
destreza e crea
documentos
dixitais dunha
calidade aceptable.
Coñece e usa
só algunhas
aplicacións
informáticas
axeitadas
para
confeccionar,
compartir e
presentar os
seus traballos.
Necesita
bastante
axuda para
manexalas e
para que os
documentos
xerados
sexan dunha
calidade
mínima.
Non coñece nin
usa as aplicacións
máis comúns
axeitadas á tarefa
para confeccionar,
compartir e
presentar os seus
traballo.
Necesita axuda
constante para o
seu manexo e,
mesmo de xeito
guiado, produce
documentos de
baixa calidade.
Linguaxe
específica
(2,5 puntos)
Interpreta
correctamente a
simboloxía propia
das aplicacións
informáticas, de
modo que é capaz
de iniciarse de
forma autónoma
no seu manexo.
Interpreta
correctamente a
simboloxía propia
das aplicacións
informáticas, pero
precisa de axuda
para iniciarse no
seu manexo.
Ten
dificultades na
interpretación
da simboloxía
propia das
aplicacións
informáticas e
presenta
dificultades
para
desenvolverse
con elas,
precisando de
Non coñece a
simboloxía propia
das aplicacións
informáticas e non
é quen de utilizalas
correctamente
aínda que sexa de
forma guiada.
45
axuda.
Respecto no
uso de
recursos
dixitais
(2,5 puntos)
Sempre inclúe nas
súas producións as
referencias ás
fontes utilizadas.
Sempre respecta
os principios legais
e éticos na
utilización de
fontes de
información e/ou
contidos, incluso
ao compartilos nas
redes sociais.
Case sempre
inclúeas
referencias ás
fontes utilizadas.
Case sempre
respecta os
principios legais e
éticos na
utilización de
fontes de
información e/ou
contidos, incluso
ao compartilos nas
redes sociais.
Esquécese
con
frecuencia de
facer
referencia ás
fontes
utilizadas.
Hai que
lembrarlle a
cotío que
respecte os
principios
legais e éticos
na utilización
de fontes e/ou
contidos.
Non fai referencias
ás fontes
utilizadas.
Non amosa
interese polo
respecto aos
principios legais e
éticos na utilización
de fontes e/ou
contidos,
incumpríndoos
intencionadamente.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
R1_CCA : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA CAA ( Competencia en Aprender a
Aprender)
NOTA
DE CADA
DESTREZA ESCASO
(1-0 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
SATISFACTORIO
(2-1,5 puntos)
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
Esforzo e
actitude
(2,5 puntos)
Sempre amosa
capacidade de
atención,
concentración e
memoria.
Sempre se
interesa polas
actividades da
clase.
Sempre amosa
curiosidade,
motivación e
esforzo na
comprensión de
conceptos.
Case sempre
amosa
capacidade de
atención,
concentración e
memoria.
Case sempre se
interesa polas
actividades da
clase.
Case sempre
amosa bastante
curiosidade e
motivación.
Xeralmente
esfórzase na
comprensión de
conceptos.
Ás veces perde a
atención,
desconcéntrase
e/ou cústalle
memorizar.
Ás veces
interésase polas
actividades da
clase.
Ás veces amosa
certa curiosidade
e/ou motivación.
Só se esforzaás
veces na
comprensión de
conceptos.
Nunca ou case
nunca presta
atención, perde
a concentración
con frecuencia e
cústalle moito
memorizar.
Nunca ou case
nunca se
interesa polas
actividades da
clase.
Nunca ou case
nunca amosa
curiosidade nin
se esforza na
comprensión de
conceptos.
Organización
e planificación
(2,5 puntos)
Sempre
organiza e
planifica
Case sempre
organiza e
planifica as súas
Ás veces comete
erros na
organización e
Nunca ou case
nunca organiza
nin planifica as
46
axeitadamente
as súas tarefas
e distribúe ben
os tempos.
Sempre salienta
nos traballos os
aspectos
esenciais fronte
aos
secundarios.
tarefas, pero ás
veces ten que
redistribuír os
tempos.
Case
sempresalienta
nos traballos os
aspectos
esenciais fronte
aos secundarios.
planificación das
súas tarefas e ten
dificultades coa
adecuada
distribución dos
tempos.
Ás veces cústalle
diferenciar nos
traballos os
aspectos
esenciais dos
secundarios.
súas tarefas e
case sempre
ten problemas
coa distribución
dos tempos.
Nunca ou case
nunca destaca
nos traballos os
aspectos
esenciais fronte
aos
secundarios.
Estratexias e
xestión da
aprendizaxe
(2,5 puntos)
Sempre
selecciona
adecuadamente
as técnicas de
estudo e as
estratexias de
resolución de
exercicios ou
problemas para
obter o máximo
rendemento.
Sempre analiza,
organiza e
sintetiza
conceptos e
infire
conclusións. É
capaz de
elaborar mapas
conceptuais,
esquemas ou
resumos
axeitados para
avanzar na
aprendizaxe.
Case sempre
selecciona
adecuadamente
as técnicas de
estudo e as
estratexias de
resolución de
exercicios ou
problemas para
obter un
rendemento
satisfactorio.
Sempre analiza,
organiza e
sintetiza
conceptos e case
sempre infire
conclusións. Case
sempre é capaz
de elaborar
mapas
conceptuais,
esquemas ou
resumos
axeitados para
avanzar na
aprendizaxe.
Coñece distintas
técnicas de
estudo e
estratexias de
resolución de
exercicios ou
problemas, pero
ás veces non as
selecciona con
acerto.
Ás veces ten
dificultades para
analizar,
organizar e
sintetizar
conceptos. Con
frecuencia precisa
axuda para inferir
conclusións e
elaborar mapas
conceptuais,
esquemas ou
resumos que lle
permitan avanzar
na aprendizaxe.
Non aplica
distintas
técnicas de
estudo e
estratexias de
resolución de
exercicios ou
problemas ou
faino sempre de
xeito errado.
Case nunca ou
nunca é quen
de sintetizar e
organizar
conceptos nin
inferir
conclusións.
Non é capaz de
elaborar mapas
conceptuais,
esquemas ou
resumos que lle
sirvan para
avanzar na
aprendizaxe.
Autonomía e
capacidade de
autoavaliación
(2,5 puntos)
Sempre avalía
criticamente as
súas producións
e o proceso
seguido para
melloralas.
Sempre utiliza
os recursos ao
Case sempre
avalía
satisfactoriamente
as súas
producións e o
proceso seguido
para melloralas.
Case sempre usa
Ás veces avalía
as súas
producións pero
só
ocasionalmente
obtén conclusións
para melloralas.
Ás veces usa
Nunca ou case
nunca avalía as
súas
producións.
Nunca ou case
nunca usa os
recursos que
ten ao seu
47
seu alcance
para
documentarse
sobre o que
descoñece ou
como
apoio/ampliación
para realizar as
tarefas.
os recursos ao
seu alcance para
documentarse
sobre o que
descoñece ou
como apoio para
realizar as
tarefas.
algúns dos
recursos que ten
ao seu alcance
como apoio para
realizar as
tarefas.
alcance para
documentarse
nin como apoio
para realizar as
tarefas.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
R1_CCL : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA CSIEE (Competencia Sentido da Iniciativa e Espírito
Emprendedor
NOTA
DE CADA
DESTREZA
ESCASO
(1-0 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
SATISFACTORIO
(2-1,5 puntos)
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
Autonomía
personal
Evita
traballar
en equipo, non
acepta
as directrices
grupais
nin as opinións
alleas.
Traballa
en equipo
se se lle propón,
dando a súa opinión e
asumindo un rol
pouco activo.
Traballa
en equipo de forma
cómoda,
asumindo un rol
activo pero non é
persevante
para defender a súa
opinión.
Traballo
en equipo de forma
cómoda,
asumindo un rol
activo
e sendo asertivo
á hora de defender
e dar a súa opinión.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
48
R1_CCL : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA CSC (Competencia Social e Cívica)
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
SATISFACTORIO
(2-1,5 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
ESCASO
(1-0 puntos)
Harmonía coas
compañeiras
e compañeiros
(2 puntos)
Sempre traballa
con tolerancia
e de bo grao
con calquera das
compañeiras e
compañeiros.
Nunca mostra
actitudes
sexistas nin
discriminatorias.
Nunca usa
linguaxe sexista e/ ou
discriminatoria.
Sempre respecta a
diversidade.
Case sempre
traballa con tolerancia
e de bo grao
con calquera das
compañeiras
e compañeiros.
Case nunca mostra
actitudes sexistas nin
discriminatorias .
Case nunca usa unha
linguaxe sexista e/ou
discriminatoria e,
se o fai,
autocorríxese.
Case sempre
respecta a
diversidade.
Ás veces
traballa
con tolerancia e de bo
grao cos compañeiras/os
pero prefire traballar
só con parte
deles/as.
Ás veces mostra
actitudes
sexistas e/ou
discriminatorias.
Ás veces
usa unha
linguaxe
sexista e/ou
discriminatoria
pero trata de
autocorrixirse.
Ás veces
respecta
a diversidade.
Ten
dificultades para traballar
con todos ou case todos
os seus compañeiros/as.
Con
frecuencia mostra
actitudes sexistas
e/ou
discriminatorias.
Con frecuencia
usa unha linguaxe
sexista e/ou
discriminatoria
e non trata de
autocorrixirse.
Nunca
ou case nunca
respecta
a diversidade.
Interese e coidado do
material
(2 puntos)
Sempre participa
activamente
nas actividades
propostas.
Sempre
se interesa
por manter
en bo estado
o material,
propio e alleo,
e respecta as
normas de uso.
Case sempre
participa
activamente nas
actividades propostas.
Case
sempre se interesa
por manter
en bo estado
o material,
propio e alleo,
e respecta as
normas de uso.
Ás veces participa
activamente nas
actividades
propostas.
Ás veces
interésase por
manter en bo
estado o material,
propio e alleo, e
respecta as
normas de uso.
Nunca ou case
nunca participa
activamente nas
actividades
propostas.
Ten dificultades
para manter en bo
estado o material,
propio e alleo, e
para respectar as
normas de uso.
Utilización de valores
(2 puntos)
Sempre é solidario/a
e ofrece a súa axuda
cando alguén a
necesita.
Sempre cumpre as
normas porque
comprende a súa
importancia para
Case sempre é
solidario/a e adoita
ofrecer a súa axuda
cando alguén a
necesita.
Case sempre cumpre
as normas para
evitar conflitos e, se
Ás veces é
solidario/a e ofrece
a súa axuda
cando alguén a
necesita.
Ás veces non
cumpre as
normas, pero se
Nunca ou case
nunca é solidario/a
e ten dificultades
para ofrecer a súa
axuda cando
alguén a necesita
Nunca ou case
nunca respecta as
49
evitar conflitos e, se
os hai, sempre se
involucra na súa
solución.
Sempre adopta, por
iniciativa propia,
actitudes de
respecto e coidado
do medio ambiente.
Sempre aplica
hábitos de hixiene e
saúde.
os hai, adoita
involucrarse na súa
solución.
Case sempre adopta,
por iniciativa propia,
actitudes de respecto
e coidado do medio
ambiente.
Case sempre aplica
hábitos de hixiene e
saúde.
hai conflitos trata
de involucrarse na
súa solución.
Ás veces adopta,
por iniciativa
propia, actitudes
de respecto e
coidado do medio
ambiente.
Ás veces aplica
hábitos de hixiene
e saúde.
normas e non
adoita involucrarse
na solución dos
conflitos.
Nunca ou case
nunca adopta
actitudes de
respecto e
coidado do medio
ambiente.
Nunca ou case
nunca aplica
hábitos de saúde
e hixiene.
Participación no grupo
(2 puntos)
Sempre participa
activamente no
traballo en grupo,
implícase na
organización,
achega ideas e
traballa
colaborativamente.
Sempre admite e
respecta todas as
opinións e axuda a
resolver conflitos se
os hai.
Sempre respecta as
quendas.
Case sempre
participa no traballo
en grupo, adoita
implicarse na
organización,
achegar ideas e
traballar
colaborativamente.
Case sempre admite
e respecta as
opinións e axuda a
resolver conflitos se
os hai.
Case sempre
respecta as quendas.
Participa no
traballo en grupo
pero só ás veces
se implica na
organización,
achega ideas e
traballa
colaborativamente.
Só ás veces
admite e respecta
as opinións ou
parte delas e
cústalle axudar a
resolver conflitos
se os hai.
Só ás veces
respecta as
quendas.
Nunca ou case
nunca participa no
traballo en grupo
nin se implica na
organización nin
achega ideas nin
traballa
colaborativamente.
Nunca ou case
nunca admite nin
respecta as
opinións nin axuda
a resolver
conflitos.
Nunca ou case
nunca respecta as
quendas.
Responsabilidade
(2 puntos)
Sempre cumpre cos
prazos marcados e
realiza todas as
tarefas.
Sempre é
responsable á hora
de traer o material
necesario.
Case semprecumpre
cos prazos marcados
e realiza todas as
tarefas.
Case sempre é
responsable á hora
de traer o material
necesario.
Ás veces non
respecta os
prazos, pero
realiza a maioría
das tarefas.
Ás veces non é
responsable á
hora de traer o
material necesario.
Nunca ou case
nunca respecta os
prazos nin realiza
a maioría das
tarefas.
Nunca ou case
nunca trae o
material necesario.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
50
R1_CCL : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA CMCBCT (Competencia
matemática e competencia básica en ciencia e tecnoloxía)
NOTA
DE CADA
DESTREZA ESCASO
(1-0 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
SATISFACTORIO
(2-1,5 puntos)
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
Análise da
información
económica
(5 puntos)
Non pode
interpretar os
gráficos e
documentos
con información
económica, ou
o fai con gran
dificultade.
Pode interpetar os
gráficos e
documentos con
información
económica, pero
non profundiza na
evolución, nin
pode predecir
fenómenos
económicos
Interpreta
adecuadamente
os documentos e
gráficos con
información
económica, pode
predecir certos
fenómenos pero
non emprega os
datos
axeitadamente.
Interpreta
adecuadamente
os documentos e
gráficos con
información
económicos,
profundiza na
evolución dos
datos e pode
predecir
empregando os
datos
axeitadamente,
certos
fenómenos.
Cálculo de
datos
económicos
(5 puntos)
Non pode
realizar
cálculos
básicos que
permiten a
análise de
datos
económicos e
non pode
interpretar os
resultados dos
mesmos.
Realiza con
cálculos básicos
que permiten a
análise de datos
económicos pero
non pode
interpretar os
resultados dos
mesmos.
Realiza cálculos
básicos que
permiten a
análise de datos
económicos e
pode interpretar
os resultados
Realiza cálculos
básicos e con
maior dificultade
que permiten
analizar
fenómenos
económicos.
Ademáis
interpreta os
resultados
usando a
terminoloxía
axeitada.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
R1_CCL : RÚBRICA PARA AVALIAR A CONSECUCIÓN DA CCEC (Competencia en
Conciencia e Expresións Culturais)
NOTA
DE CADA
DESTREZ
A
ESCASO
(1-0 puntos)
BÁSICO
(1,5-1 puntos)
SATISFACTORI
O
(2-1,5 puntos)
EXCELENTE
(2,5-2 puntos)
Respecto
pola cultura
(2,5 puntos)
Sempre mostra
interese e
respecto por
diferentes
manifestacións
artísticas e
culturais.
Sempre amosa
interese pola
Case sempre
mostra interese e
respecto por
diferentes
manifestacións
artísticas e
culturais.
Case sempre
amosa interese
Ás veces mostra
interese e
respecto por
diferentes
manifestacións
artísticas e
culturais.
Ás veces amosa
interese pola
Nunca ou case
nunca mostra
interese e /ou
respecto por
diferentes
manifestacións
artísticas e
culturais.
Non lle dá
51
conservación do
patrimonio e
implícase
activamente
cando
corresponde.
pola conservación
do patrimonio e é
doado conseguir
que se implique
nesta tarefa.
conservación do
patrimonio, pero
non adoita
implicarse nesta
tarefa.
ningunha
importancia á
conservación do
patrimonio.
Goce da
cultura
(2,5 puntos)
Sempre goza
coas diferentes
manifestacións
culturais e
artísticas,
enténdeas como
parte do
desenvolvement
o do
pensamento e
como unha
riqueza e
patrimonio dos
pobos.
Aprecia as
manifestacións
artístico-culturais
cotiás como
arquitectura,
vivenda, moda,
folclore etc.
Case sempre goza
coas
manifestacións
culturais e
artísticas,enténdea
s como parte do
desenvolvemento
do pensamento e
como unha riqueza
e patrimonio dos
pobos.
Case sempre
aprecia
manifestacións
artístico-culturais
cotiás como
arquitectura,
vivenda, moda,
folcloreetc.
Ás veces goza
con algunhas
manifestacións
culturais e
artísticas,pero
non as entende
como parte do
desenvolvemento
do pensamento
nin como unha
riqueza e
patrimonio dos
pobos.
Só ás veces
aprecia algunhas
manifestacións
artístico-culturais
cotiás.
Nunca ou case
nunca goza coas
manifestacións
culturais nin as
considera
importantes no
desenvolvement
o do
pensamento nin
como riqueza
dos pobos.
Nunca ou case
nunca aprecia
manifestacións
artístico-culturais
cotiás.
Participació
n
(2,5 puntos)
Sempre participa
nas actividades
artístico-culturais
organizadas na
propia
comunidade.
Case sempre
participa nas
actividades
artístico-culturais
organizadas na
propia
comunidade.
Ás veces
participa nas
actividades
artístico-culturais
organizadas na
propia
comunidade.
Nunca ou case
nunca participa
nas actividades
artístico-culturais
organizadas na
propia
comunidade.
Habilidades
creativas
(2,5 puntos)
Ten unha grande
iniciativa e
creatividade
para expresarse
a través de
diferentes
códigos
artísticose
empregar
distintos
materiais e
técnicas no
deseño de
proxectos ou na
realización das
actividades
propostas.
Ten iniciativa e
bastante
creatividade para
expresarse a
través de
diferentes códigos
artísticose
empregar distintos
materiais e
técnicas no deseño
de proxectos ou na
realización das
actividades
propostas.
Ten iniciativa
suficiente e unha
creatividade
básica para
expresarse a
través dalgúns
códigos
artísticose
empregar algúns
materiais e
técnicas no
deseño de
proxectos ou na
realización das
actividades
propostas.
Non ten iniciativa
nin creatividade
para expresarse
a través dalgún
código
artísticoe/ou
empregar algún
material e
técnica no
deseño de
proxectos ou na
realización das
actividades
propostas.
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 2,5 (MEDIA ARITMÉTICA)
CUALIFICACIÓN OBTIDA SOBRE 10
52