Capítulo 7. El núcleo de la célula eucarionte. 5 Célula procarionte Célula eucarionte.
PROGRAMACIÓN BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3º ESO. UNIDADE …“N... · A célula. Características...
Transcript of PROGRAMACIÓN BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3º ESO. UNIDADE …“N... · A célula. Características...
PROGRAMACIÓN BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3º ESO.
UNIDADE 1: A ORGANIZACIÓN DO CORPO HUMANO.
1.CONTIDOS: UNIDADE 1.
Características da materia viva e diferenzas coa materia inerte.
A célula. Características básicas da célula procariota e eucariota, animal e vexetal.
Funcións vitais: nutrición, relación e reprodución.
Niveis de organización da materia viva.
Organización xeral do corpo humano: células, tecidos, órganos, aparellos e sistemas.
A célula animal: estruturas celulares. Orgánulos celulares e a súa función.
Os tecidos do corpo humano: estrutura e funcións.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 1.
Recoñecer que os seres vivos están constituídos por células e determinar as características que os diferencian da materia inerte. Describir as funcións comúns a todos os seres vivos, diferenciando entre nutrición autótrofa e heterótrofa.
Diferenciar os tecidos máis importantes do ser humano e a súa función.
Catalogar os niveis de organización da materia viva (células, tecidos, órganos e aparellos ou sistemas) e diferenciar principais estruturas celulares e as súas funcións.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 1.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO
DE CONSECUCIÓN
DOS
INDICADORES DE LOGRO
PROCEDEMENTOS e
INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f
set
BX
B2.
1.1
CM
CCT 3
Identifica a materia viva. * * * *
Identifica a materia inerte. * * * *
Caracteriza a materia viva. * * * *
Caracteriza a materia inerte. * * * *
f
set
BX
B2.
1.2
CM
CCT 3
Diferencia a célula animal da vexetal. * * * *
Diferencia a célula procariota da eucariota. * * * *
Nomea as partes da célula procariota. * * * *
Nomea as partes da célula eucariota. * * * *
f
set
BX
B2.
2.1.
CM
CCT 3
Identifica as funcións vitais. * * * *
Enuncia a teoría celular.
* * * *
f
set
BX
B2.
2.2
CM
CCT 3
Define autótrofo e heterótrofo. * * * *
Describe a nutrición autótrofa. * * * *
Describe a nutrición heterótrofa. * * * *
Completa esquemas mudos da nutrición autótrofa. * * * *
Completa esquemas mudos da nutrición heterótrofa. * * * *
f
Set/
out
BX
B3.
1.1
.
CA
A 8
Define nivel de organización, célula, tecido, órgano, aparato e sistema. * * * *
Relaciona compoñentes co nivel de organización o que corresponden. * * * *
Define virus. * * * *
Describe como se reproducen os virus.
* * * *
f
Set/
out
BXB3.1
.2
CM
CCT 3
Identifica a estrutura e función dos orgánulos celulares. * * * *
Define os orgánulos celulares. * * * *
f
Set/
out
BXB3.2
.1.
CM
CCT 3
Relaciona os diferentes tecidos coa súa función.
* * * *
UNIDADE 2. ALIMENTACIÓN E SAÚDE.
1.CONTIDOS: UNIDADE 2.
A célula animal: estruturas celulares. Orgánulos celulares e a súa función.
Os tecidos do corpo humano: estrutura e funcións.
Alimentación e nutrición. Alimentos e nutrientes: tipos e funcións básicas.
Dieta e saúde. Dieta equilibrada. Deseño e análise de dietas. Hábitos nutricionais saudables. Trastornos da conduta alimentaria.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 2
Recoñecer a diferenza entre alimentación e nutrición, e diferenciar os principais nutrientes e as súas funcións básicas.
Relacionar as dietas coa saúde a través de exemplos prácticos.
Argumentar a importancia dunha boa alimentación e do exercicio físico na saúde, e identificar as doenzas e os trastornos principais da conduta alimentaria.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 2.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS
INDICADORES
DE LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f
Set/
out
BXB3.1
1.1
.
CM
CCT 3
Diferenza alimento de nutrinte. * * * *
Clasifica alimentos e nutrintes. * * * *
Identifica os alimentos nos que se encontran os nutrintes. * * * *
Interpreta a roda dos alimentos. * * * *
Calcula o valor enerxético dos alimentos. * * * *
f
Set/
out
BXB3.1
1.2
.
CM
CCT 3
Identifica as funcións dos alimentos. * * * *
Identifica as funcións dos nutrintes. * * * *
Enumera hábitos nutricionais saudables. * * * *
f
Set/
out
BXB3.1
2.1
.
CAA 8
CD
5-6
-7 Define dieta equilibrada.
* * * *
Elabora dietas equilibradas. * * * *
f m
Set/
out
BXB3.1
3.1
.
CAA8
CSC 9
Identifica trastornos alimentarios.
* * * *
UNIDADE 3. A NUTRICIÓN: APARATOS DIXESTIVO E RESPIRATORIO.
1. CONTIDOS. UNIDADE 3.
Función de nutrición. Visión global e integradora de aparellos e procesos que interveñen na nutrición.
Anatomía e fisioloxía dos aparellos dixestivo e respiratorio.
Alteracións máis frecuentes e doenzas asociadas aos aparellos que interveñen na nutrición: prevención e hábitos de vida saudables.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 3.
Explicar os procesos fundamentais da nutrición, utilizando esquemas gráficos dos aparellos que interveñen nela.
Asociar a fase do proceso de nutrición que realiza cada aparello implicado. Identificar os compoñentes dos aparellos
dixestivo e respiratorio, e coñecer o seu funcionamento.
Indagar acerca das doenzas máis habituais nos aparellos relacionados coa nutrición, así como sobre as súas causas e a maneira de previlas.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 3.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS
INDICADORES DE LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
Out/
nov
BX
B3.
14.1
.
CM
CCT 3
Define o concepto de nutrición. * * * *
Identifica esquemas das funcións de nutrición cos aparatos dixestivo. * * * *
Identifica esquemas das funcións de nutrición cos aparatos respiratorio. * * * *
Relaciona a función de nutrición cos aparellos dixestivo.
* * * *
Relaciona a función de nutrición cos aparellos respiratorio.
* * * *
Nomea en esquemas mudos a anatomía do aparato dixestivo. * * * *
Nomea en esquemas mudos a anatomía do aparato respiratorio. * * * *
f m
Out/
nov
BX
B3.
15.1
CM
CCT 3
Describe as funcións dos órganos do aparello dixestivo.
* * * *
Describe os procesos dixestivos. * * * *
f m
Out/
nov
BX
B3.
16.1
CM
CCT 3
Explica a función dos enzimas de cada órgano dixestivo. * * * *
Describe a localización e función das glándulas anexas. * * * *
Describe as funcións dos órganos do aparello respiratorio. * * * *
Nomea as etapas da respiración. * * * *
Describe os procesos respiratorios. * * * *
Describe o intercambio de gases nos alveólos pulmonares. * * * *
Esquematiza o intercambio de gases nos alveólos pulmonares. * * * *
f m
Out/
nov
BX
B3.
17.1
.
CM
CCT 3
Recoñece doenzas asociadas o aparello dixestivo. * * * *
Recoñece doenzas asociadas o aparello respiratorio. * * * *
Enumera hábitos saudables do aparello dixestivo. * * * *
Enumera hábitos saudables do aparello respiratorio. * * * *
UNIDADE 4. A NUTRICIÓN: APARATOS CIRCULATORIO E EXCRETOR. 1. CONTIDOS. UNIDADE 4.
Función de nutrición. Visión global e integradora de aparellos e procesos que interveñen na nutrición.
Alteracións máis frecuentes e doenzas asociadas aos aparellos que interveñen na nutrición: prevención e hábitos de vida saudables.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 4.
Explicar os procesos fundamentais da nutrición, utilizando esquemas gráficos dos aparellos que interveñen nela. Asociar a fase do proceso de nutrición que realiza cada aparello implicado.
Identificar os compoñentes dos aparellos circulatorio e excretor, e coñecer o seu funcionamento.
Indagar acerca das doenzas máis habituais nos aparellos relacionados coa nutrición, así como sobre as súas causas e a maneira de previlas.
2. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 4
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO
DE CONSECUCIÓN
DOS INDICADORES
DE LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
nov/d
ec
BX
B3.
14.1
CM
CCT 3
Define o concepto de nutrición e órganos do aparato circulatorio. * * * *
Define o concepto de nutrición e órganos do aparato excretor. * * * *
Identifica e relaciona esquemas das funcións de nutrición cos aparatos. * * * *
Relaciona a función de nutrición co aparello circulatorio. * * * *
Relaciona a función de nutrición co aparello excretor. *
* * *
Relaciona esquemas das funcións de nutrición cos aparatos. * * * *
Nomea en esquemas mudos a anatomía do aparato circulatorio . * * * *
Nomea en esquemas mudos a anatomía do aparato excretor. *
* * *
f m
nov/d
ec
BX
B3.
15.1
.
CM
CCT 3
Explica as funcións do aparello circulatorio . * * * *
Explica as funcións do aparello excretor. *
* * *
Describe a formación de orina. * * * *
Define: homeostase, líquido intersticial, sangue e linfa. * * * *
Describe as partes que forma o sistema circulatorio linfático. * * * *
f m
no
v/
de c
BX
B3.
16.
1 C M CC T
3 Esquematiza a composición da sangue e a función das células
sanguíneas. * * * *
Describe os compoñentes do sangue. * * * *
Explica as funcións do sangue. * * * *
Diferenza os tres tipos de vasos sanguíneos. * * * *
Explica a función dos tres tipos de vasos sanguíneos. * * * *
Diferenza circulación maior de circulación menor. * * * *
Esquematiza o percorrido dun glóbulo vermello dende un punto ata que chega de novo a el, na circulación sanguínea.
* * * *
Describe a anatomía do corazón. * * * *
Nomea nun esquema mudo as partes do corazón.
* * * *
Diferenza sangue arterial e venosa. * * * *
Explica os movementos de sístole. * * * *
Explica os movementos de diástole. * * *
Explica a función dos órganos do aparello excretor. * * * *
f m
nov/d
ec
BX
B3.
17.1
.
CM
CCT 3
Recoñece doenzas asociadas o aparello circulatorio. *
* * * *
Recoñece doenzas asociadas o aparello excretor. *
* * * *
Enumera hábitos saudables do aparello circulatorio. *
* * * *
Enumera hábitos saudables do aparello excretor. *
* * * *
UNIDADE 5. A RELACIÓN: SENTIDOS E SISTEMA NERVIOSO.
1. CONTIDOS. UNIDADE 5.
Función de relación. Sistema nervioso e sistema endócrino.
Órganos dos sentidos: estrutura e función; coidado e hixiene.
Coordinación e sistema nervioso: organización e función.
Doenzas comúns do sistema nervioso: causas, factores de risco e prevención.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 5.
Describir os procesos implicados na función de relación, e os sistemas e aparellos implicados, e recoñecer e diferenciar os órganos dos sentidos e os
coidados do oído e a vista.
Explicar a misión integradora do sistema nervioso ante diferentes estímulos, e describir o seu funcionamento.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 5.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS
INDICADORES DE LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
xan
BX
B3.
18.1
CM
CCT 3
Diferencia entre os dous sistemas de coordinación. * * * *
Describe a función dos órganos do S.N. * * * *
Esquematiza a anatomía do S.N. * * * *
f m
xan
BX
B3.
18.2
.
CM
CCT 3
Clasifica os receptores sensoriais segundo a localización. * * * *
Relaciona os órganos dos sentidos cos receptores que posúen. * * * *
Explica a función de cada parte do ollo e oído. * * * *
Indica os tipos de receptores responsable do tacto. * * * *
Explica como funciona e onde se localiza o sentido do ofacto. * * * *
Explica como funciona e onde se localiza o sentido do gusto. * * * *
Define S.N., neurona e células da glía. * * * *
Describe as funcións das partes do S.N C. * * * *
Describe as funcións das partes do S.N P. * * * *
Nomea as partes de unha neurona nun esquema mudo. * * * *
Describe a transmisión do impulso nervioso. * * * *
Diferenza acto voluntario e reflexo. * * * *
Esquematiza o arco reflexo. * * * *
Identifica funcións vexetativas. * * * *
UNIDADE 6. A RELACIÓN: SISTEMA ENDÓCRINO E APARATO LOCOMOTOR.
1. CONTIDOS. UNIDADE 6.
f m
xan
BX
B3.
18.3
.
CM
CCT 3
Define órganos dos sentidos, estímulo, receptor e efector. * * * *
Clasifica os órganos dos sentidos segundo o estímulo que recibe. * * * *
Nomea en esquemas mudos as partes do ollo e oído. * * * *
f m
xan
BX
B3.
19.1
.
CM
CCT 3 C
SC 9
Recoñece doenzas do S.N. e órganos dos sentidos: causas, factores de
risco e prevención. * * * *
Clasifica doenzas do S.N. * * * *
Describe trastornos frecuentes da saúde mental * * * *
Enumera hábitos saudables do S.N. e órganos dos sentidos. * * * *
Sistema endócrino: glándulas endócrinas e o seu funcionamento. Principais alteracións
Visión integradora dos sistemas nervioso e endócrino.
Aparello locomotor. Organización e relacións funcionais entre ósos, músculos e sistema nervioso
Factores de risco e prevención das lesións.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 6.
Asociar as principais glándulas endócrinas coas hormonas que sintetizan e coa súa función.
Relacionar funcionalmente o sistema neuro-endócrino.
Identificar os principais ósos e músculos do aparello locomotor.
Analizar as relacións funcionais entre ósos, músculos e sistema nervioso.
Detallar as lesións máis frecuentes no aparello locomotor e como se preveñen.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 6.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN DOS
INDICADORES DE
LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
xan/f
eb
BX
B3.
20.1
.
CM
CCT 3
Define glándula, hormona, célula diana e endócrino.
* * * *
Relaciona glándula endócrina, hormona e función. * * * *
f m
xan/f
eb
BX
B3.
21.1
CM
CCT 3
Relaciona o S.N. e S.Endócrino.
* * * *
f m
xan/f
eb
BX
B3.
22.1
.
CM
CCT 3
Define aparato locomotor. * * * *
Esquematiza a composición do aparato locomotor. * * * *
Nomea en esquemas mudos os principais ósos. * * * *
Clasifica os tipos de ósos.
* * * *
Nomea en esquemas mudos os principais músculos. * * * *
Clasifica os tipos de músculos. * * * *
Explica as funcións dos ósos. * * * *
Explica as funcións dos músculos. * * * *
Define articulación. * * * *
Diferenza os tipos de articulacións. * * * *
Relaciona gráficos co tipo de articulación. * * * *
f m
xan/f
eb
BX
B3.
23.1
CM
CCT 3
Explica os movementos de músculos antagonistas: bíceps e tríceps.
* * * *
f m
xan/f
eb
BX
B3.
24.1
CSC 9
CAA 8
Relaciona doenzas do aparato locomotor: causas, factores de risco e prevención.
* * * *
Describe doenzas do sistema endócrino.
* * * *
UNIDADE 7. A REPRODUCIÓN.
1. CONTIDOS. UNIDADE 7.
Reprodución humana. Anatomía e fisioloxía do aparello reprodutor. Cambios físicos e psíquicos na adolescencia.
Ciclo menstrual. Fecundación, embarazo e parto.
Análise dos métodos anticonceptivos.
Doenzas de transmisión sexual: prevención.
Técnicas de reprodución asistida.
Reposta sexual humana. Sexo e sexualidade. Saúde e hixiene sexual.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 7.
Referir os aspectos básicos do aparello reprodutor, diferenciar entre sexualidade e reprodución, e interpretar debuxos e esquemas do aparello reprodutor.
Recoñecer os aspectos básicos da reprodución humana e describir os acontecementos fundamentais da fecundación, do embarazo e do parto.
Comparar os métodos anticonceptivos, clasificalos segundo a súa eficacia e recoñecer a importancia dalgúns deles na prevención de doenzas de transmisión sexual.
Compilar información sobre as técnicas de reprodución asistida e de fecundación in vitro, para argumentar o beneficio que supuxo este avance científico para a sociedade.
Valorar e considerar a súa propia sexualidade e a das persoas do contorno, e transmitir a necesidade de reflexionar, debater, considerar e compartir.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 7.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN DOS
INDICADORES DE
LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
feb
BX
B3.
25.1
.
CM
CCT 3
Nomea en esquemas mudos a anatomía do aparello femenino. * * * *
Nomea en esquemas mudos a anatomía do aparello masculino. * * * *
Define cada órgano dos aparellos feminino. * * * *
Define cada órgano dos aparellos masculino. * * * *
Describe a función dos órganos do aparello feminino. * * * *
Describe a función dos órganos do aparello masculino. * * * *
Describe como está formado un espermatozoide. * * * *
Define meiose. * * * *
Relaciona a meiose coa formación dos gametos. * * * *
Esquematiza o percorrido dun espermatozoide dende que se forma ata
que fecunda ó óvulo. * * * *
f m
feb
BX
B3.
26.1
CM
CCT 3
Relaciona cada fase da menstruación cos cambios que se producen.
* * * *
f m
feb
BX
B3.
26.2
CM
CCT 3
Define ciclo mestrual, fecundación, embarazo e parto. * * * *
Relaciona cada fase do ciclo ovárico e menstrual cos cambios que se producen.
* * * *
Define: menstruación, fecundación, cigoto, mórula, blastocito, embrión,
feto, placenta, saco amniótico, embarazo e parto. * * * *
Describe os pasos que se dan desde a fecundación á implantación. * * * *
Indica os princiais sucesos que teñen lugar en cada un dos tres
trimestres do embarazo. * * * *
Relaciona as tres fases do parto coa característica máis salientable. * * * *
f m
feb
BX
B3.
27.1
CM
CCT 3
Define método anticonceptivo. * * * *
Clasifica os métodos anticonceptivos. * * * *
f m
feb
BX
B3.
27.2
.
CM
CCT 3
CSC 9
CC
EC 1
2
Identifica as principais doenzas de transmisión sexual e a súa
prevención.
* * * *
e g
m
feb
BX
B3.
28.1
.
CM
CCT 3
Define técnicas de reprodución asistida.
* * * *
Clasifica as técnicas de reprodución asistida.
* * * *
a c
d
m
feb
BX
B3.
29.1
.
CSC 9
CCEC 1
2 Argumenta por que é necesario respectar a sexualidade das persoas.
* * * *
Diferenza sexo de sexualidade.
* * * *
UNIDADE 8. A SAÚE E O SISTEMA INMUNITARIO.
1. CONTIDOS. UNIDADE 8.
Saúde e doenza, e factores que as determinan.
Doenzas infecciosas e non infecciosas.
Hixiene e prevención. Hábitos e estilos de vida saudables.
Sistema inmunitario. Vacinas, soros e antibióticos.
Uso responsable de medicamentos.
Transplantes e doazón de células, sangue e órganos.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 8.
Descubrir, a partir do coñecemento do concepto de saúde e doenza, os factores que os determinan.
Clasificar as doenzas e determinar as infecciosas e non infecciosas máis comúns que afectan a poboación (causas, prevención e tratamentos).
Valorar e identificar hábitos e estilos de vida saudables como método de prevención das doenzas.
Seleccionar información, establecer diferenzas dos tipos de doenzas dun mundo globalizado e deseñar propostas de actuación.
Determinar o funcionamento básico do sistema inmune e as continuas contribucións das ciencias biomédicas, e describir a importancia do uso responsable
dos medicamentos.
Recoñecer e transmitir a importancia que ten a prevención como práctica habitual e integrada nas súas vidas e as consecuencias positivas da doazón de células, sangue e órganos.
Investigar as alteracións producidas por distintos tipos de substancias aditivas, e elaborar propostas de prevención e control.
Recoñecer as consecuencias para o individuo e a sociedade de seguir condutas de risco.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 8
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS
INDICADORES DE LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
feb/m
ar
BX
B3.
3.1
CSC
9 Analiza os hábitos saudables necesarios para previr enfermidades
individuais, na escola, na cidade, no pais e no mundo.
* * * *
f m
feb/m
ar
BX
B3.
4.1
CM
CCT 3
Diferenza doenza infecciosa de doenza non infecciosa. * * * *
Clasifica as doenzas non infecciosas máis comúns.
* * * *
Clasifica doenzas infecciosas segundo o microorganismo que as orixinen
* * * *
f m
feb/m
ar
BX
B3.
4.2
CM
CCT 3
Describe a cadea epidemiolóxica. * * * *
Diferenza entre transmisión directa de un microorganismo patóxeno
e transmisión indirecta. * * * *
Indica os lugares polos que se introducen os microorganismos
patóxenos no corpo. * * * *
m
feb/m
ar
BX
B3.
5.1.
CS
C 9
Describe hábitos e estilos de vida saudables como prevención das doenzas.
* * * *
m
feb/m
ar
BX
B3.
5.2.
CS
C 9
CS
IEE
10-
11 Enumera formas de evitar contaxios por doenzas infecciosas.
* * * *
a c
d e
m
feb/m
ar
BX
B3.
6.1.
CSC
9
CSI
EE 1
0-1
1
Diferenza entre endemia, epidemia e pandemia.
* * *
Indica medidas de actuacións ante as epidemias.
* * *
f m
feb/m
ar
BX
B3.
7.1.
CM
CCT 3
CSC 9
Define Sistema Inmunitario. * * * *
Explica a composición do S.Inmune. * * * *
Explica as liñas de defensa do corpo humano. * * * *
Explica en que consiste a I. Inespecífica. * * * *
Explica en que consiste a I. específica. * * * *
Valora o papel das vacinas como medida preventiva. * * * *
a b
c m
feb/m
ar
BX
B3.
8.1
CS
C 9
Define transplante.
* * * *
Clasifica os tipos de transplantes segundo a procedencia.
* * *
Indica os diferentes tipos de células, tecidos ou órganos que poden donarse.
* * *
Describe os principais problemas que poden darse ao realizar un
transplante. * * *
f g
m
feb/m
ar
BX
B3.
9.1.
CS
C 9
C
SIE
E 1
0-1
1
Definición de droga. *
* * *
Describe os tres tipos de drogas.
*
* * *
Relaciona diferentes drogas coa clasificación en estimulantes, depresoras e perturbadoras.
* *
* *
Diferencia entre tolerancia e dependencia.
*
* * *
a d
g m
feb/m
ar
BX
B3.
10.1
.
CS
C 9
Relaciona diferentes drogas con seus efectos nocivos para a saúde.
* * * *
UNIDADE 9 . O RELEVO E OS PROCESOS XEOLÓXICOS EXTERNOS.
1. CONTIDOS. UNIDADE 9.
Modelaxe do relevo.
Factores que condicionan o relevo terrestre.
Factores que condicionan a modelaxe da paisaxe galega.
O solo como ecosistema.
Compoñentes do solo e as súas interaccións.
Importancia do solo. Riscos da súa sobreexplotación, degradación ou perda.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 9.
Identificar algunhas das causas que fan que o relevo difira duns sitios a outros. Relacionar os procesos xeolóxicos externos coa enerxía que os activa e diferencialos dos procesos internos.
Indagar e identificar os factores que condicionan a modelaxe da paisaxe nas zonas próximas ao alumnado.
Analizar os compoñentes do solo e esquematizar as relacións entre eles. Valorar e determinar a importancia do solo e os riscos que comporta a súa sobreexplotación, degradación ou perda.
Analizar os compoñentes do solo e esquematizar as relacións entre eles.
4. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 9.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS INDICADORES DE
LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
Abril
BX
B4.
1.1
BX
B3.
4.1
CM
CCT 3
Relaciona clima e características das rochas coas formas do relevo. * * * * *
Enumera factores que inflúen na modificación do relevo. * * * *
Enumera factores que inflúen na modificación do relevo galego. * * * *
f
Abril
BX
B4.
2.1.
CM
CCT 3
Relaciona gravidade e enerxía do Sol coa formación do relevo * * * *
Define xeomorfoloxía e relevo. * * * *
f
Abril
BX
B 4
.2.2
CM
CCT 3
Define meteorización, erosión, transporte e sedimentación. * * * *
Exemplifica formas de erosión, transporte e sedimentación. * * * *
Explica os tipos de meteorización. * * * *
Esquematiza o proceso de xelifracción. * * * *
f g
m
Abril
BX
B4.
9.2.
CSC9
CCEC 1
2 Relaciona formas de relevo con actividades humanas.
* * * *
f
Abril
BX
B5.
1.1.
CM
CCT 3
Define: solo. * * * *
Esquematiza os compoñentes do solo. * * * *
Explica as fases de formación do solo. * * * *
f g
m
Abril
BX
B5.
2.1
CM
CCT 3
CSC 9
Enumera riscos de sobreexplotación, degradación ou perda do solo.
* * * * *
UNIDADE 10. A MODELAXE DO RELEVO.
1. CONTIDOS. UNIDADE 10.
Augas superficiais e modelaxe do relevo: formas características.
Augas subterráneas: circulación e explotación.
Acción xeolóxica do mar: dinámica mariña e modelaxe litoral.
Acción xeolóxica do vento: modelaxe eólica.
Acción xeolóxica dos glaciares: formas de erosión e depósito que orixinan.
Acción xeolóxica dos seres vivos. A especie humana como axente xeolóxico.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 10.
Analizar e predicir a acción das augas superficiais, e identificar as formas de erosión e depósitos máis características.
Valorar e analizar a importancia das augas subterráneas, e xustificar a súa dinámica e a súa relación coas augas superficiais. Analizar a dinámica mariña e a súa influencia na modelaxe litoral.
Relacionar acción eólica coas condicións que a fan posible, e identificar as formas resultantes.
Analizar a acción xeolóxica dos glaciares e xustificar as características das formas de erosión e depósito resultantes. Recoñecer e identificar a actividade xeolóxica dos seres vivos e valorar a importancia da especie humana como axente xeolóxico externo.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 10.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS INDICADORES DE
LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f m
Maio
BX
B4.
3.1
CM
CCT 3
Explica os factores que inflúen no modelado das augas superficiais. * * * *
Identifica en esquemas mudos formas de erosión, transporte e sedimentación das augas superficias. * * * *
Identifica imaxes de formas de erosión, transporte e sedimentación
das augas superficias. * * * *
Define acuífero, cova, galería, dolina, pozo, estalactita e estalagmita. * * * *
Explica o proceso de disolución dos macizos de Ca₂CO₃. * * * * *
Explica a formación de estalactitas e estalagmitas. * * * *
Identifica en esquemas mudos formas de erosión, transporte e
sedimentación das augas subterráneas. * * * *
Identifica en imaxes formas de erosión, transporte e sedimentación das augas subterráneas.
* * * *
m
Maio
BX
B 4
..4.1
CM
CCT 3
CSC
9
Esquematiza a explotación de pozos artesianos.
* * * * *
m
Maio
BX
B3.
5.1.
CM
CCT 3
Define praia, acantilado, barra areosa, tómbolo, estuario e delta. * * * * *
Diferenza delta de estuario. * * * * *
Explica a formación dun acantilado. * * * * *
Esquematiza a formación dun acantilado. * * * * *
Identifica en esquemas mudos formas de erosión, transporte e
sedimentación do mar. * * * *
Identifica en imaxes formas de erosión, transporte e sedimentación do mar. * * * *
Relaciona a ondada, correntes de deriva e marea con formacións do
relevo costeiro. * * * * *
f m
Maio
BX
B 4
.6.1
.
C
CE
C 1
2
CA
A 8
Define reg, erg, duna, loess, deflación, corrosión e rocha en seta. * * * * *
Explica a formación dunha duna e dunha rocha en seta. * * * * *
Esquematiza a formación dunha duna e dunha rocha en seta. * * * * *
Identifica en esquemas mudos formas de erosión, transporte e
sedimentación do vento. * * * *
Identifica en imaxes formas de erosión, transporte e sedimentación
do vento. * * * *
f m
Maio
BX
B4.
7.1.
C
CE
C 1
2
CA
A 8
Define glaciar, circo glaciar, lingua glaciar, rocha aborregada e
morena. * * * * *
Explica a formación do val en U e dos lagos glaciares. * * * *
Explica os tipos de morenas e indica a súa localización. * * * *
Identifica en esquemas mudos formas de erosión, transporte e
sedimentación dos glaciares. * * * *
Identifica en imaxes formas de erosión, transporte e sedimentación dos glaciares.
* * * *
f f l
ñ
Mai
o
BX
B4.
8.1.
CC
EC
12
CA
A 8
Explica a formación dos relevos do contorno próximo.
*
f g
m
Maio
BX
B4.
9.1.
CS
C 9
CC
EC
12
Nomea a accíón xeolóxica dos seres vivos sobre o relevo. * * * * *
Nomea as diferentes formas en que o ser humano actúa sobre o relevo. * * * * *
Describe as formas de modelaxe de Galicia. * * * * *
UNIDADE 11. A DINÁMICA INTERNA DA TERRA.
1. CONTIDOS. UNIDADE 11. Manifestacións da enerxía interna da Terra.
Actividade sísmica e volcánica: orixe e tipos de magmas.
Distribución de volcáns e terremotos. Riscos sísmico e volcánico: importancia da súa predición e da súa prevención.
Distribución de volcáns e os terremotos. Riscos sísmico e volcánico: importancia da súa predición e da súa prevención
Sismicidade en Galicia.
2.CRITERIOS DE AVALIACIÓN. UNIDADE 11.
Diferenciar os cambios na superficie terrestre xerados pola enerxía do interior terrestre dos de orixe externa. Analizar as actividades sísmica e volcánica, as súas características e os efectos que xeran.
Relacionar a actividade sísmica e volcánica coa dinámica do interior terrestre e xustificar a súa distribución planetaria.
Valorar e describir a importancia de coñecer os riscos sísmico e volcánico, e as formas de previlos.
3. OBXECTIVOS/ TEMPORALIZACIÓN/ ESTANDARES DE APRENDIZAXE/COMPETENCIAS/ INDICADORES DE LOGRO/ GRAO MINIMO DE
CONSECUCIÓN/ PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS para avaliación positiva UNIDADE 11.
OB
XEC
TIV
OS
TEM
PO
RA
LIZ
.
ES
TÁ
ND
AR
AP
REN
DIX
AX
E
CO
MP
ETEN
CIA
INDICADORES DE LOGRO
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓN DOS INDICADORES DE
LOGRO
PROCEDEMENTOS e INSTRUMENTOS
de AVALIACIÓN
1 2 3 4 5 Obser
Direc
Proba
Escrit
Trab
Indv
Trab
Grup
Cader
Clase
f
Maio
/xuño
BX
B4.
10.1
CM
CCT 3
Identifica en esquemas mudos manifestacións da enerxía interna da
Terra. * * * *
Relaciona os procesos xeolóxicos internos como formadores do relevo. * * * *
Relaciona os procesos xeolóxicos externos como destrutores do relevo. * * * *
Explica como interactúan os procesos xeolóxicos externos cos internos
para formar o relevo.
* * * *
Nomea nun esquema mudo as estrutura en capas da Terra. * * * *
Define litosfera. * * * *
Describe os movementos das placas litosféricas. * * * *
f
M ai
o/ x u ñ o
B X B4 .1 1. 1.
C M C C T
3 Representa a orixe dos sismos. * * * *
Explica a orixe dos sismos.
* * * *
Identifica a orixe da sismicidade galega. * * * *
f
Maio
/xuño
BX
B4.
11.2
CM
CCT 3
Explica os tipos de magmas.
* * * *
Relaciona os tipos de erupción volcánica co magma e a súa perigosidade * * * *
f g
Maio
/xuño
BX
B4.
12.1
CM
CCT 3
CAA 8
Relaciona a distribución dos volcáns e sismos coa enerxía interna da Terra.
* * * * *
Relaciona sismicidade e vulcanismo cos movementos das placas litosféricas
* * * * *
f g
Maio
/xuño
BX
B5.
13.1
.
CSC 9
CAA 8
Enumera riscos sísmicos e volcánicos.
* * * * *
Indica as medidas de prevención ante o risco sísmico.
* * * *