PROGRAMACIÓN DE LINGUA GALEGA E LITERATURA€¦ · 2. OBXECTIVOS DIDÁCTICOS DE ETAPA Os...

PROGRAMACIÓN DE

LINGUA GALEGA E LITERATURA

CURSO 2019 / 20

IES REGO DE TRABE

CULLEREDO, A CORUÑA

1

ÍNDICE

1. INTRODUCIÓN: O CENTRO, O DEPARTAMENTO E A MATERIA (Páx. 3)

2. OBXECTIVOS DIDÁCTICOS DE ETAPA (Páx. 6)

3. COMPETENCIAS BÁSICAS DA ETAPA (Páx. 8)

4. CONTIDOS E TEMAS TRANSVERSAIS(Páx. 10)

5. PLAN LECTOR (Páx. 11)

6. TRATAMENTO DAS TIC (Páx. 15)

7. EDUCACIÓN EN VALORES E O PLAN DE CONVIVENCIA (Páx. 17)

8. METODOLOXÍA (Páx. 18)

8.1. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE (Páx. 19)

8.2. ALUMNOS CON NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS.

ADAPTACIÓNS, AGRUPAMENTOS E PMAR (Páx. 20)

8.3. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS (Páx. 22)

9. AVALIACIÓN, CRITERIOS E PROCEDEMENTOS (Páx. 23)

9.1. PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIÓN DA AVALIACIÓN INICIAL (Páx. 25)

9.2. ALUMNOS CON MATERIA PENDENTE (Páx. 25)

10. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES E COMPLEMENTARIAS (páx. 27)

11. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE (Páx. 28)

11.1. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE DE

1º DA ESO (Páx. 28)








1º DE BACHARELATO (Páx. 58)


2º DE BACHARELATO (Páx. 67)

12. TEMPORALIZACIÓN (Páx. 79)

13. INFORMACIÓN Ó ALUMNADO (Páx. 85)

14. AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN (Páx. 86)

2

1. INTRODUCIÓN: O CENTRO, O DEPARTAMENTO, A MATERIA.

O IES Rego de Trabe está situado en Culleredo, concello veciño da cidade da

Coruña. É un centro novo que leva funcionando catro cursos. Neste novo curso teremos

tres grupos de 1º (con Desdobres nesta materia), tres de 2º, catro de 3º , catro de

4º (un deles tamén con Desdobre) , da ESO; dous de 1º e un de 2º, de Bacharelato.

Este vindeiro curso boa parte do profesorado é definitivo, en concreto, as catro

compoñentes deste Departamento, o que nos permitirá facer proxectos a longo prazo.

Con respecto ó alumnado, ó ser un centro dos arredores da Coruña, o seu alumnado,

tamén na meirande parte, é de clase media ou media-baixa, e castelán-falante.

O Departamento de Lingua e Literatura Galegas está constituído por:

● Pilar Caamaño Abeijon, Xefa deste Departamento, que impartirá clase en

tres Desdobres de 1º da ESO , nun grupo de 4º e nun Desdobre tamén de 4º da

ESO.

● Sandra Villar Giner, Xefa do Departamento de Dinamización Lingüística, que

impartirá clase en tres Desdobres de 1º da ESO e no grupo de 2º de

Bacharelato; o resto do seu horario será destinado a un Reforzo nun grupo de

3º da ESO e a tarefas de biblioteca.

● Sonia Pérez Amado, que impartirá clase en tres grupos de 2º da ESO, en

dous grupos de 4º e no Desdobre de 4º.

● Carolina Pérez Capelo, que impartirá clase nos catro grupos de 3º da ESO e

nos dous grupos de 1º de Bacharelato.

Con respecto a esta materia , a ESO debe favorecer valorar a importancia da lingua

como único medio para acceder ó coñecemento, o seu correcto uso como instrumento

de comunicación oral e escrita, e como instrumento para a creación artística; así como

a toma de conciencia da importancia de posuír un idioma e unha literatura propia e o

coñecemento da súa situación.

3

No bloque de lingua e sociedade, o alumnado debe comprender e valorar

positivamente a realidade plurilingüe en que nos movemos, coñecer a realidade

lingüística de Galicia, superando os prexuízos que bloquean o uso do galego en

determinados contextos.

O coñecemento da literatura perseguirá varias finalidades: a capacitación

comunicativa do alumnado, ao fornecerlle modelos de lingua, a apreciación da súa

dimensión estética, o coñecemento da súa evolución histórica e o aumento da súa

creatividade.

O obxectivo do que partiremos para o achegamento á literatura será a lectura, como

fonte de pracer e de formación, a partir de textos que resulten de interese para

alumnas e alumnos, e que sexan a manifestación da nosa cultura.

Canto aos bloques de comunicación e de funcionamento da lingua, consideramos

importante que a aprendizaxe da lingua oral e da lingua escrita se efectúen en

estreita relación, xa que se apoian mutuamente, e as deficiencias na primeira (mala

entoación, pobreza léxica, incoherencia, etc.) aparecen reflectidas na segunda. Así

pois, o traballo basearase en actividades interdependentes e complementarias

encamiñadas á correcta comprensión e creación de textos orais e escritos, asimilando

as normas que rexen a nosa lingua.., e as pautas que os rexen.

Neste traballo incorporaremos novas técnicas (procura de información en redes

informáticas, uso dos correctores ortográficos, etc.), cando os medios o permitan,

que veñen sumarse ás estratexias tradicionais (uso dos dicionarios, bibliotecas, etc.),

favorecendo o traballo colaborativo.

Nesta tarefa, non podemos esquecer que a aprendizaxe lingüística non se fai só na

clase de Lingua galega e Literatura, senón que outros axentes, como os medios de

comunicación, a familia, os compañeiros/as e os profesores/as doutras áreas, inciden

na adquisición das habilidades comunicativas do alumnado. Faise necesario, polo tanto,

atender á realidade do noso centro e deseñar aprendizaxes válidas para todos e cada

un dos alumnos e alumnas.

4

Cabe sinalar tamén que cómpre traballar en equipo co resto do profesorado para

converter o centro nun lugar que ofreza contextos comunicativos diversos en galego

que lle fornezan ao alumnado modelos lingüísticos adecuados a cada situación, e

favorezan as interaccións entre iguais de maneira organizada. O traballo por

proxectos que impliquen varias disciplinas é, neste sentido, de grande utilidade.

Fundamentalmente, é preciso asegurar a coordinación do profesorado de Lingua

Galega co que imparte as outras linguas no centro: faise preciso buscar a a

sincronización, a complementariedade das programacións, a unificación de criterios e

evitar repeticións innecesarias dos aspectos máis teóricos, o uso de terminoloxías

diverxentes para referirse aos mesmos fenómenos, causa de enorme confusión, etc.

Sobre todo, hai que buscar a maneira de rendibilizar os coñecementos que teñen os

estudantes, aproveitando todos os contidos adquiridos. Unha proposta didáctica

integradora asegura a transferencia de saberes entre elas.

Por todo o anterior, este Departamento buscou a colaboración con outros

departamentos para establecer o léxico traballado (co profesorado de Bioloxía...), os

traballos propostos (co profesorado de TIC), a sincronización de contidos de

Literatura (co profesorado de Música, Historia...); de toda esta intercomunicación,

cabe resaltar o traballo conxunto co Departamento de Lingua Española, co que

acordamos criterios, reparto de contidos, temporalización...

5

2. OBXECTIVOS DIDÁCTICOS DE ETAPA

Os obxectivos desta programación están basados nos obxectivos xerais de etapa e

área que contempla a LOMCE, adaptados para este centro, e son os que seguen:

● Coñecer e respectar a realidade plurilingüe e pluricultural do Estado español, de

Europa e do mundo actual, ser consciente da riqueza que representa e entender as

situacións que provoca o contacto de linguas.

● Coñecer os diferentes estatus das linguas e entender as causas que o provocan.

● Coñecer as variedades xeográficas, sociais..., para evitar os estereotipos que

supoñen xuízos de valor.

● Comprender as circunstancias que condicionaron a historia social da lingua galega,

afirmándoa como propia de Galicia, así como as que hoxe condicionan o seu uso, de

xeito que o alumnado estea en disposición de superar os prexuízos que supoñan

obstáculos para a súa utilización en calquera contexto e situación.

● Comprender e elaborar textos, orais e escritos, de diferentes tipos asimilando as

súas claves.

● Achegarse ós medios de comunicación e ós principais xéneros xornalísticos.con

sentido crítico.

● Coñecer as normas ortográficas, gramaticais..., da lingua galega, e aplicar este

coñecemento para comprender textos orais e escritos e mais para escribir e falar

con adecuación, coherencia e corrección.

● Expresarse oralmente e por escrito de xeito correcto, coherente, creativo e

adecuado aos distintos contextos, adoptando actitudes de respecto e de

colaboración cos demais, e desbotando os usos discriminatorios.

● Utilizar eficazmente a lingua na actividade escolar para buscar, procesar e

analizar información e mais para redactar ou expoñer textos propios do ámbito

académico.

● Utilizar criticamente e con progresiva autonomía as bibliotecas, os medios de

6

comunicación social e as TIC para obter, interpretar, elaborar e valorar

informacións de diversos tipos e opinións diferentes.

● Ler con fluidez, consolidar o hábito lector e facer da lectura fonte de pracer, de

enriquecemento persoal e de coñecemento do mundo.

● Comprender textos literarios utilizando os coñecementos sobre as convencións de

cada xénero, os temas e motivos da tradición literaria e os recursos estilísticos.

● Aproximarse ao coñecemento do patrimonio literario e valoralo como un xeito de

simbolizar a experiencia individual e colectiva en diferentes contextos histórico-

culturais.

7

3. COMPETENCIAS CLAVE

Competencia en comunicación lingüística

● Adquisición de destrezas que permitan o uso pleno da lingua nun amplo abano de

contextos.

● Creación de diferentes tipos de textos orais e escritos con corrección e

adecuación ás diferentes situacións comunicativas.

● Comprensión de diferentes tipos de textos orais e escritos e asimilación das

ideas principais e secundarias.

● Adopción dun sentido analítico e crítico ante as mensaxes propias e alleas.

Competencia sociais e cívicas

● Análise crítica da realidade.

● Rexeitamento dos termos discriminatorios e ofensivos.

● Emprego da linguaxe como fonte de diálogo respectuoso e non de confrontacion.

● Adquisición de destrezas para compartir e respectar opinións, saberes,

referencias culturais..., diferentes.

● Utilización da linguaxe como ferramenta para analizar problemas, elaborar plans

e tomar decisións.

Competencia dixital

● Utilización de ferramentas en soportes variados para mellorar as habilidades

de obtención de información: dicionarios, correctores ortográficos,

enciclopedias, xornais dixitais, bibliotecas virtuais, catálogos de publicacións...

● Adquisición dos coñecementos axeitados para seleccionar, analizar

criticamente, organizar, relacionar e sintetizar a información co fin de

transformala en coñecemento.

Conciencia e expresión cultural

● Creación, comprensión e valoración con criterio, de todo tipo de manifestacións

8

artísticas.

● Coñecemento e valoración da diversidade lingüística como unha riqueza cultural.

● Coñecemento e valoración da literatura, especialmente a galega, como unha

manifestación artística máis, en conexión coas outras artes.

Competencia para aprender a aprender

● Valoración da lectura e a escrita como fontes de enriquecemento propio.

● Perfeccionamento da lectura comprensiva.

● Selección e interpretación correcta da información.

● Organización das ideas mediante resumos e esquemas.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor

● Intervención en diferente situacións de comunicación.

● Participación nas diferentes actividades propostas.

● Lectura de obras literarias que estimulen a imaxinación e fomenten a

creatividade.

● Uso, de xeito progresivamente autónomo, dos medios de comunicación, das

tecnoloxías da información e da comunicación e da biblioteca, cunha actitude

crítica ante as mensaxes recibidas.

● Localización e selección da información.

Competencia en Matemáticas, Ciencias e Tecnoloxía

● Uso de métodos científicos (observación, dedución...), para adquirir e

discriminar coñecementos.

● Interpretación e comprensión de táboas, gráficos...

● Interpretación e comprensión de porcentaxes e outras cifras.

● Comparar datos e sacar conclusións.

9

4. CONTIDOS E TEMAS TRANSVERSAIS

Cando falamos de contidos, falamos dos coñecementos escolares necesarios para

desenvolver os obxectivos xerais. En cada un dos cursos expoñeremos de forma

detallada os contidos que se traballarán na aula. Tratamos neste apartado os contidos

transversais.

Temos presente que os obxectivos esenciais da educación actual non se limitan á

formación cultural do alumnado, senón que inclúen, ademais, a formación cívico-ética

dos alumnos e das alumnas en todos aqueles valores ós que aspira a sociedade.

Por iso, asumimos esta última tarefa, non como un anexo ou complemento, senón

como algo inherente e intrínseco ao propio Proxecto e que podemos resumir nos

seguintes ámbitos:

● Educación Moral e Cívica.

● Educación para a Paz.

● Educación para a Saúde e a Calidade de Vida.

● Educación para a Igualdade.

● Educación Ambiental.

● Educación Sexual.

● Educación do Consumidor.

● Educación para o Lecer.

● Educación Viaria.

Para o tratamento destes contidos transversais axudarémonos do Plan Lector e das

TIC. Propoñeremos traballos aproveitando as diferentes conmemoracións (Día da Paz,

Día da muller...) e faremos as conseguintes exposicións.

10

5. PLAN LECTOR

Entre os obxectivos que este Departamento quere acadar cos seus alumnos están os

que seguen:

● A lectura fluída, comprensiva e crítica de diferentes textos.

● A consolidación do hábito lector, conseguindo que a lectura sexa vista como

fonte de pracer, como fonte de enriquecemento persoal e de coñecemento do

mundo.

● A aproximación ó patrimonio literario e a súa valoración como símbolo da

experiencia individual e colectiva en diferentes contextos históricos.

● A composición de textos propios tomando como modelos os textos lidos.

Para iso, levaremos a cabo estas accións concretas:

● Lectura por parte da profesora, de relatos, poemas, noticias…

Esta lectura, por unha banda, servirá para que os alumnos reflexionen

acerca das claves (entoación, pausas…) dunha lectura correcta –a única

que posibilita unha auténtica comprensión do texto- e, posteriormente,

acerca dos contidos e características do lido.

● Lectura, en voz alta, por parte do alumnado, de diferentes obras, coa

conseguinte valoración posterior de cada unha das participacións: entre

todos xulgaremos os erros e os logros de cada un dos lectores.

Tras a lectura, aproveitaremos tanto para reflexionar acerca das ideas

transmitidas, como acerca do xénero ó que pertencen...

● Lectura individual de un de dous libros propostos polas profesoras en

cada avaliación para todos os alumnos da ESO e 1º de Bacharelato. O

aproveitamento desta lectura, ben relacionada co temario da materia ou

ben cos temas transversais do currículo, será avaliado ou ben a través

dunha proba escrita ou a través dun traballo proposto pola profesora

correspondente. Os libros propostos1 serán os que seguen: 1 Os libros propostos en cada nivel son sempre os mesmos; só que nos Desdobres de 1º leranse en orde difernte para

facer un mellor aproveitamento dos exemplares dos que dispoñemos na Biblioteca.

11

1º DE ESO

1ª AVALIACIÓN

● Cando petan na porta pola noite,* X. Docampo, Xerais

● Corredora*, M. Reimóndez, Xerais

2ª AVALIACIÓN

● O cocho de carreiras Rudi Fuciños, V.W. Tim, Galaxia

● O raio veloz, Agustín Fernández Paz, Óxford

3ªAVALIACIÓN

● Tonecho de Rebordechao*, Breogán Riveiro, Galaxia

● O fío vermello*, An Alfaya, Xerais

2º DE ESO

1ª AVALIACIÓN

● Mitos gregos, M. Angelidou, Vicens Vives

● 22 segundos*, Eva Mejuto, Xerais

2ª AVALIACIÓN

● Jules Verne e vida secreta das mulleres planta*, Ledicia Costa,

Xerais

● O tempo das palabras en voz baixa, Anne Lise Grobety, Xerais

3ªAVALIACIÓN

● Cartas de inverno*, Agustín Fernández Paz, Xerais

● As lágrimas de Shiva, C. Mallorquí, Rodeira

3º DE ESO

1ª AVALIACIÓN

•O corazón de Xúpiter*, L. Costas, Xerais

•Unha primavera para Aldara, T. Moure, Xerais

12

2ª AVALIACIÓN

•Erros e Tánatos*, G. Navaza Xerais•O que sei do silencio*, A. Maceiras, Xerais

3ªAVALIACIÓN

•Miña casiña, meu lar, Edelvives

•A tumba de Breogán, A. Albes, Demo

4º DE ESO

1ª AVALIACIÓN

•Cousas*, Casteao

•Comedia bífida*, Núñez Singala, Galaxia

2ª AVALIACIÓN

•Corredores de sombras*, A. Fernández Paz, Xerais

•A sombra descalza*, A. Alfaya, Xerais

3ªAVALIACIÓN

•Chamábase Luis*, M. Mayoral, Xerais

•Senlleiras*, A. Yáñez, Galaxia

1º DE BACHARELATO

1ª AVALIACIÓN

•A arte de trobar*, S. Lopo, Xerais

•Made Galiza*, S. Sende, Galaxia

2ª AVALIACIÓN

•Beleza bermella*, A. Portabales, Galaxia

13

•Pepa a Loba, C. G. Reigosa, Xerais

3ªAVALIACIÓN

•Infamia*, Ledicia Costas, Xerais

•O único que queda é o amor*, A. Fdez. Paz, Xerais

Os libros marcados con asterisco están dispoñibles en formato electrónico

na plataforma GALICIALE.

Todos están dispoñibles na biblioteca do centro.

Fóra xa da lectura, pero relacionada con ela:

● O alumnado comentará os libros lidos dentro e fóra da aula, co fin de

facer recomendacións ós seus compañeiros e incentivar así esta

actividade, e co fin de debater sobre as lecturas comúns.

● Faremos traballos sobre as obras lidas (murais, presentacións,

videopoemas...)

● Colaboraremos cos outros departamentos (de Música, de Plástica...) na

representación, na ilustración..., de creacións propias e alleas.

● A partir dos textos lidos e comentados, os alumnos elaborarán os seus

(cantigas, relatos, cómics…), a partir das claves asimiladas, aproveitando

diferentes festas e conmemoracións, o Samaín, o Entroido...

● Neste ano, en concreto, investigaremos, leremos e traballaremos a obra

de Carvalho Calero, autor homenaxeado nas Letras Galegas 2020.

● Participaremos en concursos literarios, en colaboración co Equipo da

Biblioteca, co Departamento de Dinamización...

Xa para rematar, sinalar:

● Para levar a cabo este plan lector, intentaremos familiarizar ós alumnos

coas bibliotecas (do centro, dixitais...) visitándoas, desentrañando o seu

funcionamento, co fin de que acaden a autonomía necesaria que lles

14

permita aproveitar as posibilidades que lles ofrecen.

● Na escolla das obras primarán os intereses e a madureza dos alumnos,

os obxectivos perseguidos polo profesor e a coordinación con outros

departamentos.

● Os alumnos da ESO participarán da Hora de Lectura do centro: cada día

lerán 20 minutos de xeito individual a obra que eles escollan libremente.

6. TRATAMENTO DAS TIC

Entre os obxectivos que este departamento quere acadar cos seus alumnos están os

que seguen:

● O emprego do ordenador como unha ferramenta máis de traballo.

● O emprego do ordenador como fonte de información: os dicionarios, as

enciclopedias, os xornais, as bibliotecas…, na rede.

● A adquisición dos coñecementos axeitados para seleccionar, organizar,

relacionar e sintetizar a información.

● A necesidade de contrastar a información obtida e a necesidade de reflexión e

actitude crítica ante ela, co fin de transformala en coñecemento.

● O emprego do ordenador para o tratamento e a almacenaxe da información

obtida.

● A elaboración de traballos co ordenador.

Para isto, este departamento, levará a cabo, cos seus alumnos, estas accións

concretas:

● O traballo cos ordenadores, como unha ferramenta máis.

● A toma de contacto coa páxina dixital e cos blogues dos profesores do centro ,

co fin de que os alumnos se familiaricen e que aproveiten as posibilidades que

lles ofrecen.

● A busca guiada de dicionarios, xornais, bibliotecas…, e doutras fontes de

información que proporcionan as novas tecnoloxías.

15

● A busca de información acerca dun tema concreto (O Día das Letras, o Día da

Muller…), nun primeiro momento, guiada por un cuestionario elaborado polo

profesor e, nun segundo momento, de xeito autónomo.

● O tratamento da información (a necesidade de contrastar, de seleccionar o

relevante…) e a súa almacenaxe.

● A elaboración de traballos.

● Unha vez mais , os temas propostos serán escollidos atendendo ó gusto e á

madurez do alumnado e atendendo ós obxectivos perseguidos polo profesor.

Este Departamento conta cun páxina dixital no que os alumnos poderán atopar

materiais e actividades relacionadas co tratado nos diferentes cursos. A páxina faise

especialmente importante para os alumnos de 3º e 4º que, ó non ter libro de texto,

contarán, na páxina web creada por unha das profesoras que imparte clase neses

niveis, co material necesario para preparar a materia.

O seguimento deste plan quedará supeditado á dispoñibilidade dos ordenadores do

centro.

16

7. EDUCACIÓN EN VALORES E PLAN DE CONVIVENCIA

Dende o Departamento de Lingua e Literatura Galegas, consideramos que o noso papel,

o dos profesores, non pode esquecer a formación dos nosos alumnos como persoas con

valores sobre os que sustenten as súas opinións e as súas condutas.

Intentaremos fomentar, nos nosos alumnos, valores, entre eles e principalmente, a

tolerencia e o respecto ó que pensa ou é diferente (por razóns de idade, sexo,

nacionalidade...) e o rexeitamento de calquera forma de maltrato e discriminación.

Para isto, reflexionaremos acerca da nosa experiencia real, na aula, no entorno, e

servirémonos de lecturas, de películas, de busca de información coa posterior

elaboración de traballos e exposición dos mesmos, moitas veces, aproveitando

conmemoracións sinaladas, como O día da muller traballadora, O Día da Paz...

Pero todo isto, as lecturas, o visionado de películas..., ten que ir acompañado dunha

segunda parte: a reflexión e a posta en relación coa propia experiencia dos alumnos,

único xeito, segundo cremos, de interiorizar todos eses valores que queremos

transmitir, e é aquí onde entra en xogo outra actividade: o debate na aula.

Xa para rematar, dicir que con todo isto, estaremos contribuíndo a mellorar a

convivencia escolar, pois o fomento destes valores axudará a mellorar as relacións, a

conseguir a integración de todo o alumnado e, en definitiva, a evitar conflitos.

17

8. METODOLOXÍA

Ademais das decisións últimas que o equipo docente debe tomar en torno á

organización do ambiente físico (espazos, materiais e tempos), á selección e utilización

dos recursos didácticos, ós agrupamentos dos alumnos, etc., xiraremos en torno a

unha regra básica: a necesidade de que os alumnos e as alumnas realicen aprendizaxes

significativas e funcionais. Para iso, asumimos os seguintes principios:

Só cunha actitude favorable conseguirase aprender significativamente.

As interaccións de profesorado e alumnado facilitan a construción de

aprendizaxes significativas. Ao mesmo tempo, favorecen os procesos de

socialización.

O proceso de ensino-aprendizaxe debe conectar coas necesidades, intereses,

capacidades e experiencias da vida cotiá dos alumnos e as alumnas.

Deben potenciarse as relacións entre as aprendizaxes previas e as novas.

É importante que os contidos escolares se agrupen en torno a núcleos de

interese para o alumnado e que se aborden en contextos de colaboración e

dende ópticas con marcado carácter interdisciplinar.

A selección e organización dos contidos na etapa persegue que o alumnado

progrese e se perfeccione de forma sistemática na súa competencia

comunicativa e que, de forma simultánea, incremente progresivamente os seus

coñecementos acerca da lingua, os sistemas de comunicación verbal e non verbal

e a literatura.

As diversas destrezas e a súa concreción na comprensión e produción de

distintos tipos e subtipos de textos, secuéncianse para que accedan a distintos

niveis de complexidade atendendo á madurez do alumnado, conforme ao seu

desenvolvemento por idades e dentro, tamén, do mesmo grupo de idades.

O dominio das destrezas básicas atopa na reflexión sobre a lingua un

instrumento clave para a súa aprendizaxe e consolidación, ao mesmo tempo que

permite o coñecemento dunha importante disciplina científica. A metodoloxía

18

considera e prioriza esa reflexión co obxecto de facilitar e consolidar as

destrezas básicas.

Existe unha estreita relación entre o cultivo da imaxinación e a creatividade e a

aprendizaxe da Lingua e a Literatura. A resolución dos problemas que presenta

a comunicación esixe estratexias de creatividade. Por outro lado, a literatura

como expresión artística é un exercicio permanente de creatividade e de

comprensión dos seus mecanismos.

O coñecemento, dominio e adquisición da lingua atopa na lectura un dos seus

mellores instrumentos. Así é necesario animar e predispoñer o alumnado cara á

lectura, adestrándoo na técnica lectora, e sobre todo transmitíndolle o gusto

polo acto de ler. Tanto os textos que integran os materiais didácticos como o

ensino da literatura deben dirixir os seus esforzos a tal fin.

8.1 A ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

A atención á diversidade do alumno dentro dun ensino comprensivo, debe

entenderse como un conxunto de medidas planificadas para procurarlle contextos de

aprendizaxe que favorezan ao máximo a socialización e o proceso individual de

adquisición dos coñecementos necesarios.

A nosa intervención educativa cos alumnos e alumnas asume como un dos seus

principios básicos ter en conta os seus diferentes ritmos de aprendizaxe, así como os

seus distintos intereses e motivacións.

A metodoloxía empregada debe adaptarse a cada grupo e situación, facendo

rendible ao máximo os recursos dispoñibles. Como consecuencia disto, a metodoloxía

máis apropiada será diferente en todo momento, pois dependerá do que vaiamos

ensinar. Para levar unha proposta de aprendizaxe á aula é necesario ter en conta unha

serie de aspectos: A quen vai dirixida a programación? Con que medios contamos? De

canto tempo dispoñemos? Número de alumnos?...

19

8.2. ALUMNOS CON NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS (NEE)

A variedade destes alumnos nos cursos da ESO é moi ampla (alumnos con limitacións

de natureza física, psíquica ou sensorial; alumnos con sobredotación; alumnos

estranxeiros; alumnos cun historial escolar e social que proporcionou “lagoas” que

impiden a adquisición de novos contidos e, á súa vez, provocan desmotivación,

desinterese e rexeitamento,…), polo que nos limitaremos a enunciar os principios que

deben rexer o seu tratamento en canto á nosa programación.

Na organización da resposta educativa ao alumno con NEE hai que ter en conta que

participa todo o persoal do centro, xa que a planificación e o desenvolvemento do

currículo e a dispoñibilidade de medios humanos e naturais non dependerán só do

profesor de Lingua e Literatura Galegas.

Estas actuacións concretaranse despois da Avaliación Inicial, co fin de que

participen nesta decisión o Equipo de Orientación e a Xunta de Avaliación

correspondente.

A elaboración de Reforzos, Adaptacións Curriculares Individualizadas ou outras

adaptacións, (do formato e do tempo do exame...) están precedidas dunha avaliación

das NEE do alumno e dunha proposta específica elaborada en colaboración co

Departamento de Orientación, e a conseguinte modificación dos criterios de

avaliación.

A nosa actuación irá encamiñada aos principios de non discriminación e normalización

educativa, coa finalidade de conseguir a súa integración.

Habitualmente realizarase a escolarización destes alumnos na aula ordinaria,

excepto para situacións que requiran un tratamento moi especial. Por iso é

conveniente ter moi en conta a correcta ubicación do alumno , a súa incorporación en

grupos heteroxéneos na realización de proxectos,…

Xa só subliñar que, para unha gran parte destes alumnos é imprescindible contar con

recursos adecuados para paliar as súas carencias , pero, ademais, é moi importante

contar con persoas especialistas.

20

Neste curso haberá Desdobres de Lingua Galega en tres grupos de 1º de ESO e nun

grupo de 4º, que recollerá os alumnos procedentes do PMAR e outros que, en cursos

anteriores amosaron carencias nesta e noutras materias.

Pola contra, non Haberá Agrupamentos nin PMAR, pero si confiamos en contar cos

profesores de apoio con aqueles alumnos que o precisen.

8.3.MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

Os recursos e materiais didácticos son os instrumentos que facilitan a realización

das actividades e garanten actividades educativas máis atractivas, diversificadas e

eficaces. Nós empregaremos:

Libro de texto de 1º da ESO Lingua galega e Literatura da editorial TEIDE

(última edición).

Libro de texto de 2º da ESO de Lingua galega e Literatura da editorial TEIDE

(última edición).

Libro de texto de 2º de Bacharelato Lingua galega e Literatura do Consorcio

Editorial (última edición).

Apuntamentos elaborados polas profesoras.

Libro de texto de 1º de Bacharelato Lingua galega e Literatura do Consorcio

Editorial (última edición), como apoio ós apuntamentos.

Outros materiais elaborados polos profesores que imparten esta materia.

Libros de lectura.

Prensa.

Pizarra.

Aula virtual e blog do Departamento.

Pantalla dixital e materiais proporcionados polas novas tecnoloxías (se contamos

cos medios precisos).

21

9. AVALIACIÓN, CRITERIOS E PROCEDEMENTOS

Mediante a avaliación obtemos información precisa e obxectiva que nos permite

tomar decisións para a mellora do proceso de ensino–aprendizaxe, porque o seu fin non

é simplemente a cualificación dos alumnos/as, senón a valoración do proceso de ensino

do grupo de alumnos concreto.

A avaliación debe estar integrada no proceso de ensino–aprendizaxe, non é

simplemente o exame que se fai ó final dunha unidade ou dun bloque de unidades. Así

pois, o proceso desenvólvese a través de:

• Unha avaliación inicial que servirá para detectar as posibles dificultades e

adaptar as actividades e metodoloxía previstas á realidade.

• Unha avaliación formativa ou do proceso que terá en conta todos os elementos

da programación.

• Unha avaliación sumativa ou final que establecerá os resultados ao termo do

proceso total de aprendizaxe, con respecto á consecución dos obxectivos.

A avaliación é o elemento do proceso educativo que máis interesa e preocupa aos

alumnos e alumnas e ás propias familias, e, por iso, expoñemos a continuación, os

aspectos que teremos en conta en cada unha das avaliacións:

1. O traballo diario: No traballo diario valorarase a actitude na aula, a atención

e participación positiva e a realización de exercicios e traballos (orais e

escritos) así como a súa entrega nos prazos acordados; se algún destes

exercicios e traballos se realiza en grupo, valorarase o sentido de traballo en

equipo, a planificación, o respecto polos compañeiros e as iniciativas propias.

Os alumnos deberán manter un caderno adicado ao seguimento da materia,

tanto dos apuntamentos recibidos na clase como dos traballos propostos. No

mesmo é fundamental a limpeza, a orde, a corrección, a cantidade de material

recompilado, a expresión, a ortografía…

O traballo diario repercutirá un 15% da nota de avaliación para o alumnado de

ESO e un 10% para o alumnado de Bacharelato.

22

2. Os exames ou outras probas de avaliación:

○ Arredor dunha unidade ou dun bloque de unidades do currículo.

O resultado obtido suporá un 70% da nota de avaliación para o alumnado da

ESO, un 80% para o alumnado de 1º de Bacharelato e un 90% para o

alumnado de 2º de Bacharelato.

○ Arredor de un dos libros de lectura propostos por avaliación.

O resultado obtido suporá un 15% da nota de avaliación para os alumnos da

ESO e un 10 % para os alumnos de 1º de Bacaharelato (en 2º de Bacharelato

non haberá libros de lectura que se contabilicen para a anota).

Nestes exames e probas, espérase que o alumno responda dun modo razoado,

conciso, claro e correcto ás cuestións que se lle formulen, tendo en conta que

non só se valorarán os contidos senón tamén o xeito de expresalos, a

presentación, a corrección ortográfica...; en concreto, con respecto a este

último aspecto, sinalar que as incorreccións (ortográficas, gramaticais...)

descontarán (ata un máximo de 2 puntos), 0.1 ou 0.2, dependendo da súa

gravidade, nas probas feitas polo alumnado da ESO, e, nas probas de

Bacharelato o desconto será o mesmo que se fai nas ABAU.

Se o alumno copiase nalgunha das probas obxecto de avaliación, obtería un 0

na devandita proba.

Lembrar que o ensino-aprendizaxe do galego, non pode limitarse á súa

dimensión escrita, por iso terase en conta, tamén, o emprego e a corrección

do galego falado na aula polos alumnos.

De non acadar un 5 na suma dos resultados acadados nos bloques explicados

anteriormente, a avaliación estará suspensa.

Despois de cada avaliación e deixando o tempo que se estime oportuno para a

preparación, os alumnos poderán recuperar o avaliado no bloque 2. A recuperación

levarase a cabo cubrindo principalmente os obxectivos mínimos, mediante probas

específicas de recuperación, ou ben con cuestións incluídas nas seguintes probas de

23

avaliación.

No mes de xuño os alumnos que acaden, como mínimo, un 5 e teñan, como moito,

unha avaliación suspensa, sempre e cando esta non sexa a 3ª avaliación, terán a

materia aprobada. De non ser así, os alumnos terán a materia suspensa, podendo

aprobala na proba extraordinaria de setembro.

9.1. PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIÓN DA AVALIACIÓN INICIAL

Nesta avaliación inicial, tanto ou máis que valorar os contidos cos que chegan os

alumnos ó novo curso, interésanos constatar a súa competencia na comprensión e na

elaboración de mensaxes, orais e escritas.

Por iso, a nosa avaliación inicial basearase en tres probas:

● Unha proba oral, que deixará constancia da competencia na fala da lingua

galega.

● Unha proba de lectura, que servirá para detectar posibles problemas á hora

da aprendizaxe.

● Unha proba escrita coa que constataremos a capacidade de comprensión, o

nivel de coñecementos e o dominio da expresión.

9.2. ALUMNOS COA MATERIA PENDENTE. PROGRAMA DE REFORZO

O seguimento dos alumnos coa materia de Lingua e Galega Literatura pendente dun

curso anterior, será levado a cabo pola profesora do curso actual, quen estará ó seu

dispor para proporcionarlle calquera orientación ó respecto e traballo de apoio para

preparar a materia. Este traballo será entregado feito en dúas partes: a metade

despois das vacacións de Nadal e a outra metade despois das vacacións de Semana

Santa.

Os alumnos coa materia pendente, poderán aprobala, superando as probas

específicas da materia pendente: un exame final en maio ou xuño e, de non aprobaren

este, terán outro exame final en setembro.

24

Ademais, os profesores responsables poderán facer as probas parciais que

consideren oportunas.

Con respecto ó xeito de informar ós alumnos destes aspectos, ademais de publicar

a información na páxina virtual do centro e nos paneis informativos destinados para

tal fin, no mes de outubro entregaráselles unha carta (co material de apoio adxunto)

para transmitirlles a información a eles e ós seus responsables.

25

10. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES E COMPLEMENTARIAS

● Exposicións dos traballos realizados polos alumnos.

● Participación en concursos.

● Excursións por itinerarios relacionados coa algunha parte do temario.

● Asistencia a conferencias, exposicións, representacións..., relacionadas coa

Lingua e Literatura galegas.

Ne momento de facer esta programación, a única actividade que está concretada é

unha viaxe a Celanova, en colaboración cos Departamentos de Música e Historia, co fin

de visitar a casa de Curros Enríquez, cos alumnos de 3º de ESO e/ou 1º de

Bacharelato.

26

11. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES

DE APRENDIZAXE

11.1. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN,

ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE EN 1º CURSO DA ESO

OBXECTIVOS MÍNIMOS

BLOQUE 1: COMUNICACIÓN ORAL E ESCRITA

• Comprender textos orais sinxelos da vida cotiá e do ámbito educativo (noticias

de actualidade, intervencións do/a profesor/a...).

• Facer intervencións orais con coherencia, cohesión e corrección sobre temas

cotiáns e aspectos curriculares.

• Coñecer e empregar as normas que rexen a cortesía na comunicación oral

(respectar as quendas, manifestar respecto polas opinións alleas e recoñecer e

rexeitar a linguaxe discriminatoria).

• Ler con dicción, entoación e ritmo correctos.

• Comprender e resumir as ideas principais de textos escritos sinxelos da vida

cotiá e do ámbito educativo (noticias de actualidade, textos relacionados co

currículo...).

• Identificar e elaborar textos narrativos, descritivos e dialogados;

• Elaborar textos escritos breves propios das relacións sociais (notas, avisos,

mensaxes), do ámbito educativo (exposicións, resumos) e sobre aspectos

curriculares.

• Identificar nos medios de comunicación a noticia e a entrevista e as súas

respectivas partes.

BLOQUE 2: FUNCIONAMENTO DA LINGUA

• Aplicar as normas ortográficas e morfolóxicas básicas da lingua galega

(acentuación, puntuación, maiúsculas...).

• Coñecer as categorías e principais normas gramaticais: substantivo, adxectivo,

verbo, pronome persoal e adverbio.

27

• Empregar con soltura o dicionario.

• Empregar o vocabulario galego básico (da vestimenta, as viaxes, a paisaxe...,

desbotando castelanismos.

• Identificar e empregar sinónimos, termos contrarios, campos semánticos e

familias léxicas.

BLOQUE 3: LINGUA E SOCIEDADE

• Coñecer datos básicos sobre a diversidade lingüística do mundo e

particularmente da Estado.

• Coñecer a realidade lingüística de Galicia e comprender as súas circunstancias

sociais .

• Valorar a diversidade lingüística como unha fonte de riqueza e identificar os

estereotipos e prexuízos lingüísticos.

• Comprender o valor da normalización e da normativización.

BLOQUE 4: EDUCACIÓN LITERARIA

• Valorar positivamente a lectura como medio de información e como fonte de

pracer

• Ler textos literarios de forma comprensiva.

• Identificar os textos literarios e os seus xéneros principais.


CONTIDOS CRITERIOS ESTÁNDARES

● Pausas, pronuncia

e entoación para

unha lectura

adecuada.

● Tema e subtemas

de textos orais e

escritos.

● Ler con corrección e

comprender o lido,

captando a idea principal e

as secundarias

● Utilizar a lingua galega

oralmente e por escrito,

da forma máis axeitada

● Le con corrección, con

pausas, dición e entoación

adecuada.

● Comprende e saca a idea

principal de textos orais e

escritos.

● Recoñece as

28

● Os texos:

definición e

características (a

narración, a

descrición...)

● A noticia e a

entrevista:

características e

partes.

● As exposicións, as

instrucións, as

cartas, as

mensaxes,os

resumos.

● Comentarios de

textos. Partes,

ideas principais e

ideas secundarias.

● Os conectores

textuais, a

concordancia e

orde no texto.

situación comunicativa

● Recoñecer as

características e os

recursos propios de

diferentes tipos de

textos.

● Extraer información e

identificar os enunciados

nos que aparece explícito o

tema central e distinguir

as partes do texto.

● Realizar exposicións orais

e escritas claras e ben

estruturadas.

● Redactar exemplos dos

textos vistos, respectando

as súas características.

● Comprender a función e o

significado de conectores.

● Respectar a concordancia.

● Ordenar e agrupar

contidos.

características e os

recursos propios de

diferentes tipos de

textos.

● Distingue e elabora

textos narrativos,

descritivos e dialogados...

● Redacta cartas,

resumos..., seguindo as

súas características

● Constrúe textos escritos

con adecuación, cohesión

e corrección.

● Extrae información de

diferentes textos e

identifica os enunciados

nos que aparece explícito

o tema central e distingue

as partes do texto.

● Emprega os conectores

adecuados.

● Planifica, ordena e expón

as ideas sobre un tema.



● Signos de

puntuación.

● Coñecer o emprego

de cada un dos signos

● Puntúa adecuadamente

diferentes textos.

29

● Fonemas

distintivos do

galego.

● O alfabeto.

Repaso de

ortografía

(emprego de H, B,

V, de grupos

cultos...)

● Regras de

acentuación. O

acento diacrítico.

● Ditongos,

tritongos e hiatos

● Principais tipos de

palabras:

Identificación e

formas de

substantivos,

adxectivos,

pronomes

persoais, verbos e

adverbios.

● Vocabulario básico

(a vestimenta, a

paisaxe, os

deportes...)

● A prefixación e a

de puntuación.

corrección.

● Puntuar

correctamente

textos escritos.

● Coñecer e empregar

correctamente as

distintas grafías.

● Coñecer e aplicar

correctamente as

regras de

acentuación

● Recoñecer e analizar

correctamente as

distintas clases de

palabras.


correctamente as

normas gramaticais.

● Asimilar e utilizar en

distintos contextos o

vocabulario básico .

● Identificar os

constituíntes das

palabras e as súas

relacións.

● Utilizar

produtivamente o

● Identifica e pronuncia

correctamente os fonemas

distintivos do galego.

● Escribe respectando as normas

ortográficas.

● Aplica correctamente as regras

de acentuación

● Explica e e aplica correctamente

as normas gramaticais que

afectan ás palabras vistas.

● Recoñece e analiza

correctamente as distintas

clases de palabras.

● Utiliza en distintos contextos, o


● Desbota os castelanismos dos

textos propios e alleos.

● Coñece o significado dos prefixos

e sufixos.

● Identifica tipos de palabras

polos seus constituíntes.

● Crea familias e campos léxicos.

● Busca no dicionario e noutras

fontes de consulta de forma

eficaz.

● Define aplicando as claves das

definicións, os conceptos

estudados.

30

sufixación. As

familias léxicas.

● A definición.

● Oracións

asertativas,

interrogativas...

dicionario e outras

fontes de consulta.

● Realizar definicións.

● Relacionar tipo de

oración con intención

comunicativa.

● Indica a intención comunicativa

que hai en cada un dos tipos de

oracións.

● Entoa e escribe correctamente

os diferentes tipos de oracións.



● A lingua como

sinal de

identidade.

● O feito

plurilingüe e

pluricultural no

mundo e no

Estado español.

● A situación legal

das linguas de

España

● A situación do

galego. Os

prexuízos

lingüísticos.

● A diglosia e a

normalización.

● As variedades e

os rexistros

● Entender a relación

entre lingua e

identidade.

● Entender a

realidade lingüística

de Galicia e

relacionala co feito

plurilingüe e

pluricultural de

España e do mundo.

● Identificar e

entender o

funcionamento dos

prexuízos

lingüísticos.

● Recoñecer as

variedades

lingüísticas.

● Comprender o valor

● Argumenta o valor das linguas

como sinal de identidade.

● Coñece e valora positamente o

plurilingüismo de España e do

mundo.

● Pon exemplos do feito plurilingüe

e pluricultural de España e do

mundo.

● Sitúa no seu territorio as linguas

estatais.

● Describe a situación de cada unha

das linguas (oficial, non oficial,

maiorizada, minorizada).

● Describe a realidade lingüística

de Galicia

● Identifica e pon exemplos dos

prexuízos lingüísticos e explica o

seu funcionamento.

● Recoñece e elabora mostras das

31

linguísticos.

● A normativización

lingüística.

da normativización

como punto de

encontro.

variedades lingüísticas.

● Normativiza textos das

diferentes variedades.



● Peculiaridades da

lingua literaria en

relación con outros

niveis da lingua.

● Características da

poesía e do teatro.

● Comentarios de

textos. Ideas

principais e ideas

secundarias.

● Emprego das Tic,

Bibliotecas..., como

fonte de información.

● Elaboración de

traballos de

información.

● Elaboración de textos

literarios propios.

● Recoñecer as

peculiaridades da

lingua literaria en

relación cos outros

niveis da lingua.

● Diferenciar mostras

dos diferentes

xéneros.

● Comentar

tematicamente e

formalmente mostras

dos diferentes

xéneros.

● Subliñar ideas

principais e

secundarias.

● Elaborar traballos de

investigación

empregando as Tic.

● Recoñece as peculiaridades

da lingua literaria en

relación cos outros niveis da

lingua.

● Elabora textos literarios

propios atendendo ás

características de cada tipo.

● Analiza a rima e a métrica

dos poemas.

● Identica os elementos do

teatro nunha obra dada.

● Investiga sobre un tema

dado contrastando

información.

● Crea unha mostra literaria

propia axustándote ás

características propias

deste tipo de textos.

32

11.2 OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES

DE APRENDIZAXE EN 2º CURSO DA ESO

OBXECTIVOS


• Comprender textos orais sinxelos da vida cotiá e do ámbito educativo

(esquemas, resumos, instrucións, intervencións do/a profesor/a...).








cotiá e do ámbito educativo (noticias de actualidade, exposicións, textos

relacionados co currículo...).

• Identificar e elaborar textos narrativos, descritivos e dialogados;

• Elaborar textos escritos breves propios das relacións sociais (cartas, diarios,

solicitudes), do ámbito educativo (argumentacións, resumos) e sobre aspectos

curriculares.

• Identificar nos medios de comunicación a noticia, a crónica e a reportaxe, e as

súas respectivas partes.

BLOQUE 2: O FUNCIONAMENTO DA LINGUA

33


(acentuación xeral, acentuación de diacríticos, puntuación, maiúsculas...).

• Coñecer as particularidades da fonoloxía do galego.

• Coñecer as categorías gramaticais substantivo, adxectivo, verbo, pronome

persoal e adverbio.

• Empregar con soltura o dicionario e outras fontes de información.

• Empregar o vocabulario básico traballado (xentilicios, tempo atmosférico...) e a

toponimia oficial de Galicia.

• Recoñecer o significado de frases feitas de uso corrente.

• Coñecer os procedementos para formar palabras: composición e derivación


• Coñecer as linguas do Estado e a súa situación legal.

• Reflexionar sobre situación social e política das linguas en Galicia.

• Identificar os prexuízos lingüísticos.

• Coñecer as principais variedades xeográficas da lingua galega e algunhas das

súas características.

• Coñecer a necesidade de normalización e normativización lingüística.


• Ler textos literarios de forma comprensiva e expoñer unha opinión persoal

sobre eles.

• Diferenciar e caracterizar textos narrativos, poéticos e teatrais.

34




e entoación para

unha lectura

adecuada.

● Tema e subtemas

de textos orais e

escritos.

● Os texos:

definición e

características (a

narración, a

descrición...)

● Textos

expositivos,

instrutivos e

argumentativos.

● Textos

académicos:os

esquemas e os

resumos.

● Textos persoais:

cartas, avisos,

diarios,

solicitudes.

● Textos

● Ler con corrección

e comprender o

lido, captando a

idea principal e as

secundarias

● Utilizar a lingua

galega oralmente

e por escrito, da

forma máis

axeitada situación

comunicativa

● Recoñecer as

características de

diferentes tipos

de textos.

● Identificar os

distintos tipos de

textos vistos e as

súas

características.

● Crear diferentes

tipos de textos

respectando as

súas

características.

● Le con corrección, con pausas,

dición e entoación adecuada.

● Comprende e saca a idea principal

de textos orais e escritos.

● Recoñece as características de

diferentes tipos de textos.

● Distingue e elabora textos

narrativos, descritivos e

dialogados...

● Fai exposicións de temas, seguindo

as pautas.

● Intervén en debates, centrándose

no tema e argumentando, con

coherencia.

● Intervén respectando as normas

que rexen a cortesía na

comunicación oral (respecta as

quendas, manifesta respecto polas

opinións alleas e recoñece e

rexeitara linguaxe discriminatoria)

● Comprende as instrucións.

● Identifica nos medios de

comunicación, mostras dos

distintos tipos de xéneros

xornalísticos.

35

xornalísticos: a

noticia, a crónica e

a reportaxe.

● Lectura crítica de

textos

periodísticos.

● Os conectores

textuais, a

concordancia e

arde no texto.

● Comentarios de

textos. Ideas

principais e ideas

secundarias.

● Extraer

información e

identificar os

enunciados nos

que aparece

explícito o tema

central e

distinguir as

partes do texto.

● Realizar

exposicións orais

e escritas claras e

ben estruturadas.

● Identifica mostras dos xéneros

xornalísticos.

● Opina argumentando, a partir dun

texto.

● Desbota prexuízos.

● Elabora esquemas, resumos,

cartas, avisos..., con adecuación,

cohesión e corrección, e

respectando as súas

características.

● Extrae información de diferentes

textos e identifica os enunciados

nos que aparece explícito o tema

central e distingue as partes do

texto.



● Signos de

puntuación.

● O alfabeto.

Repaso de

ortografía

(emprego de H,

B, V, de grupos

cultos...)

● Particularidades

● Coñecer o emprego de

cada un dos signos de

puntuación. corrección.

● Puntuar correctamente

textos escritos.


correctamente as

distintas grafías.

● Identificar os fonemas


diferentes textos.


ortográficas.

● Identifica nas palabras dadas

fonemas propios do galego.

● Pronuncia correctamente.

● Aplica correctamente as regras

de acentuación

36

da fonoloxía

galega.

● Regras de

acentuación. O

acento

diacrítico.

● Ditongos,

tritongos e

hiatos

● Principais tipos

de palabras:

Identificación e

formas de

substantivos,

adxectivos,

pronomes

persoais, verbos

e adverbios.

● As unidades

sintácticas.

● O sintagama:

tipos e funcións.

● Vocabulario

básico.

● A composición e

a derivación.

● A definición.

propios do galego.


correctamente as

regras de acentuación

● Recoñecer e analizar

correctamente as

distintas clases de

palabras.


correctamente as

normas gramaticais.

● Identificar palabras,

sintagmas e oracións.

● Coñecer os tipos de

sintagamas.

● Analizar sintagmas.




● Identificar os

constituíntes das

palabras e as súas

relacións.

● Utilizar

produtivamente o

dicionario e outras

fontes de consulta.


● Explica e e aplica

correctamente as normas

gramaticais que afectan ás

palabras vistas.



clases de palabras.

● Identifica oracións.

● Descompón oracións nos seus

sintagmas constituíntes.

● Descompón as palabras en

sintagmas e identifica o núcleo.

● Clasifica sintagmas nos seus

tipos.





● Coñece o significado dos

prefixos e sufixos.



● Crea familias e campos léxicos.



eficaz.



37

estudados.



● O feito

plurilingüe e

pluricultural

no mundo e no

Estado

español.

● As linguas do

estado

español: a súa

situación

legal.

● A situación

do galego. Os

prexuízos

lingüísticos.

● O galego e a

lusofonía

● A diglosia e a

normalización.

● As variedades

e lingüísticas.

● As variedades

dialectais do

galego.

● Entender a realidade

lingüística de Galicia

e relacionala co feito

plurilingüe e

pluricultural de

España e do mundo.

● Coñecer linguas

oficiais e non oficiais

de España.

● Identificar e

entender o

funcionamento dos

prexuízos lingüísticos.

● Identificar relación

entre o galego e o

portugués.

● Recoñecer as

variedades

lingüísticas.

● Coñecer e situar os

dialectos do galego

coas súas principais

características.


● Coñece e valora positamente o

plurilingüismo de España e do mundo.

● Pon exemplos do feito plurilingüe e

pluricultural de España e do mundo.


estatais.

● Describe a situación de cada unha

das linguas (oficial, non oficial,

maiorizada, minorizada).

● Describe a realidade lingüística de

Galicia

● Identifica e pon exemplos dos

prexuízos lingüísticos e explica o

seu funcionamento.

● Demostra, con exemplos, as

relacións entre galego e portugués.

● Recoñece e elabora mostras das

variedades lingüísticas.

● Sitúa no mapa de Galicia as

variedades dialectais do galego.

● Cita as característicass principais

dos dialectos do galego.

● Sitúa enunciados, segundo os seus

trazos, na variante dialectal

38

● A

normativizaci

ón lingüística.

da normativización

como punto de

encontro.

correspondente.

● Normativiza textos das diferentes

variedades.



● Peculiaridades da

lingua literaria en

relación con

outros niveis da

lingua.

● Principais

xéneros

literarios.

● Creación de

textos literarios.

● Comentarios de

textos. Ideas

principais e ideas

secundarias.

● Recoñecer as

peculiaridades da lingua

literaria en relación cos

outros niveis da lingua.

● Diferenciar mostras

dos diferentes xéneros.

● Crear textos literarios,

respectando as

características destes.

● Comentar

tematicamente e

formalmente mostras

dos diferentes xéneros.

● Subliñar ideas

principais e secundarias.

● Recoñece as peculiaridades da

lingua literaria en relación cos

outros niveis da lingua.

● Clasifica mostras literarias

segundo o xénero.



características de cada tipo.

● Comenta formal e

tematicamente, diferentes

mostras literarias.

● Identifica temas e subtemas.

● Analiza a rima e a métrica dos

poemas.

● Identica os elementos do

teatro nunha obra dada.

39

11.3. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES


OBXECTIVOS MÍNIMOS


• Comprender textos orais sinxelos da vida cotiá e do ámbito educativo (noticias

de actualidade, exposicións, intervencións do/a profesor/a...).








cotiá e do ámbito educativo (noticias de actualidade, textos relacionados co

currículo...).

• Elaborar textos escritos breves propios das relacións laborais e administrativas

(actas, convocatorias, regulamentos), do ámbito educativo (exposicións,

argumentacións sobre un tema, resumos) e sobre aspectos curriculares.

• Identificar nos medios de comunicación a noticia, a entrevista e a reportaxee

as súas respectivas partes.


• Aplicar as normas de puntuación, ortografía e acentuación.

40

• Recoñecer as particularidades fonolóxicas da lingua galega.

• Coñecer as categorías gramaticais e as normas gramaticais que regulan os

diferentes tipos de palabras.

• Identificar a palabra, o sintagma e a oración.

• Recoñecer as funcións dentro do sintagma e da oración.

• Distinguir principais tipos de sintagmas e de oracións.

• Empregar con soltura o dicionario.

• Empregar o vocabulario galego básico , desbotando castelanismos.

• Identificar e aplicar os procedementos de formación de palabras: composición,

derivación e parasíntese.


• Coñecer datos básicos sobre a diversidade lingüística do mundo e

particularmente da Estado.

• Coñecer as linguas peninsulares: as súas orixes, os seus territorios e as súas

situacións legais.

• Coñecer a formación do galego e a súa historia.

• Coñecer os efectos das linguas en contacto: a diglosia e as interferencias

lingüísticas.



• Comprender o valor da normalización.

• Recoñecer as variedades lingüísticas.

• Comprender o valor da normativización.

41

• Elaborar textos nos diferentes rexistros.



pracer



• Coñecer as diferentes etapas da literatura galega dende as orixes ó século

XIX.

• Coñecer os principais autores e obras das etapas vistas.

• Recoñecer as principais características das obras das diferentes etapas e

autores.



● Pausas,

pronuncia e

entoación para

unha lectura

adecuada.

● Tema e

subtemas de

textos orais e

escritos.

● Os texos:

definición e

característica

● Ler con

corrección e

comprender o

lido, captando a

idea principal e as

secundarias


galega oralmente

e por escrito, da

forma máis

axeitada situación

comunicativa

● Le con corrección, con pausas, dición e

entoación adecuada.

● Pronuncia con corrección os fonemas

propios do galego.

● Comprende e saca a idea principal de

textos orais e escritos.



● Elabora textos de diferentes tipos

con coherencia, adecuación e

corrección.

● Fai exposicións de temas, seguindo as

42

s.

● Textos

expositivos, e

argumentativo

s.

● Textos

administrativo

s:acta,

regulamento e

convocatoria.

● Textos

xornalísticos:

a noticia, a

entrevista e a

reportaxe.

● Lectura

crítica.

● Os conectores

textuais, a

concordancia e

arde no texto.

● Comentarios de

textos. Ideas

principais e

ideas

secundarias.

● Recoñecer as

características de

diferentes tipos

de textos.

● Identificar os

distintos tipos de

textos vistos e as

súas

características.


tipos de textos

respectando as

súas

características.

● Extraer

información e

identificar os

enunciados nos

que aparece

explícito o tema

central e

distinguir as

partes do texto.

● Realizar

exposicións orais

e escritas claras e

ben estruturadas.

pautas.

● Elabora textos expositivos e

argumentativos respectando as

características e a estrutura que lles

son propios.

● Intervén en debates, centrándose no

tema e argumentando, con coherencia.

● Intervén respectando as normas que

rexen a cortesía na comunicación oral

(respecta as quendas, manifesta

respecto polas opinións alleas e

recoñece e rexeitara linguaxe

discriminatoria).


comunicación, mostras dos distintos

tipos de xéneros xornalísticos.

● Elabora esquemas, resumos, cartas,

avisos..., con adecuación, cohesión e

corrección, e respectando as súas

características.


textos e identifica os enunciados nos

que aparece explícito o tema central e

distingue as partes do texto.

● Opina argumentando ó respecto de

mostras xornalísticas.

● Percibe e desbota as mensaxes

discriminatorias.

43



● Signos de

puntuación.

● Particularid

ades da

fonoloxía.

● Repaso de

ortografía .

● Normas de

acentuación.

● As

categorías

gramaticais.

● As normas

gramaticais

que rexen

para os

diferentes

tipos de

palabras.

● As unidades

sintácticas.

● As

principais

funcións

sintácticas

● Coñecer o emprego de cada

un dos signos de puntuación.

corrección.


textos escritos.

● Identificar fonemas propios.



grafías.


correctamente as regras de

acentuación

● Identificar as diferentes

categorías gramaticais.



gramaticais.



● Identificar as principais

funcións sintácticas.

● Coñecer as características

das principais funcións.




diferentes textos.

● Identifica fonemas propios.

● Pronuncia correctamente os

fonemas propios do galego.

● Escribe respectando as

normas ortográficas.

● Aplica correctamente as





palabras vistas.



clases de palabras.

● Coñece as funcións propias no

sintagma e na oración.

● Aplica as características das

principais funcións para o seu

recoñecemento.

● Analiza sintagmas e oracións.

● Utiliza en distintos contextos,

o vocabulario básico .


44

● Vocabulario

básico.

● A

composición,

a derivación

e a

parasíntese.

● A

definición.


● Identificar os diferentes

procedementos da formación

de palabras.

● Utilizar produtivamente o

dicionario e outras fontes de

consulta.







eficaz.



estudados.



● O

plurilingüism

o.

● O feito

plurilingüe e

pluricultural

no Estado

español.

● As linguas

do estado

español:

orixes,

territorio e

a súa

situación

legal.


lingüística de Galicia

e relacionala co feito

plurilingüe e

pluricultural de

España .

● Coñecer linguas

oficiais e non oficiais

de España e as súas

orixes.

● Coñecer as vantaxes

do galego para

comunicarse no

territorio lusófono.

● Coñecer que linguas

interviñeron na

● Pon exemplos do plurilingüismo no

mundo.

● Pon exemplos do feito plurilingüe e

pluricultural de España.

● Argumenta acerca das vantaxes do

plurilingüismo.


estatais.

● Describe a situación de cada unha das

linguas (oficial, non oficial) e as súas

orixes.

● Ve as semellanzas entre as linguas

cunha orixe común.

● Explica as conexións entre o galego e

o portugués.

● Percibe o galego como unha vantaxe no

45

● A lusofonía.

● A formación

do galego e

a súa

historia.

● O

bilingüismo,

a diglosia e

a

normalizació

n.

● As

interferenci

as

lingüísticas.

● As

variedades

lingüísticas.

● Os

rexistros.

formación do galego.

● Coñecer as

diferencias entre

bilingüismo e diglosia.

● Identificar

interferencias

recíprocas entre o

galego e o castelán.

● Subsanar as

interferencias.


da normalización.

● Identificar

diferentes

variedades.

● Empregar os

distintos rexistros

segundo a situación

comunicativa.

● Comprender a

necesidade da

normativización.

territorio lusófono.

● Explica as orixes do galego: época do

seu nacemento, lingua nai, substrato e

superestrato.

● Diferencia palabras de substrato, de

superestrato e romances.

● Explica a diferencia entre bilingüismo

e diglosia.

● Deduce o valor e o efecto da

normalización en Galicia.


Galicia.

● Desbota as interferencias e

substitúeas polas solucións propias do

galego.

● Identifica a variedade lingüística á

que pertencen diferentes textos.

● Emprega as variedades lingüísticas con

adecuación á situación comunicativa.

● Argumenta a necesidade da

normativización.

● Normativiza textos.



● As etapas da

literatura galega

dende as orixes ó

● Coñecer as diferentes

etapas literarias dende

as orixes ata o século

● Fai un esquema no que queden

reflictidas as etapas da

literatura galega.

46

dezanove.

● As etapas da

literatura galega

en relación coa

historia de Galicia

e do seu pobo.

● Principais

características e

mostras das

creacións de cada

unha das etapas

vistas.

● Principais autores

e obras do período

visto.

● Comentarios de

textos literarios:

localización,

anaálise do

contido, da forma

e opinión persoal.

● Creación de

textos literarios.

● Elaboración de

traballos

servíndose das Tic

e doutras fontes

de información.

XIX.

● Coñecer as

circunstancias

históricas e lingüísticas

que propiciaron a

situación da literatura

galega en cada unha

das etapas vistas.

● Coñecer as principais

características das

mostras de cada etapa.

● Coñecer obras e

características dos

principais autores.

● Comentar

tematicamente e

formalmente mostras

de diferentes tipos e

autores, tendo en

conta os contidos

vistos.

● Crear textos literarios

acordes cas etapas e

autores vistos.

● Investigar acerca dun

autor ou unha obra

dada.

● Enlaza situación literaria con

situación histórica.

● Describe características da

literatura de cada etapa.

● Comenta as obras dos autores

vistos e as súas características.

● Sitúa na súa época,

argumentando, diferentes

mostras literarias.

● Relaciona mostras literarias

coas obras e autores

correspondentes,

argumentándoo.

● Identifica e comenta o tema de

diferentes mostras.

● Describe o seu estilo e

características formais.

● Dá a opinión persoal acerca das

ideas, da forma, da

orixinalidade..., dun texto.



características das mostras

vistas.

● Crea un texto propio a

semellanza da obra ou autor

dado.

● Elabora un traballo de

47

investigación acerca dunha

autor...

48



OBXECTIVOS MÍNIMOS


• Comprender textos orais sinxelos da vida cotiá e do ámbito educativo

(esquemas, resumos, instrucións, intervencións do/a profesor/a...).







• Pronunciar adecuadamente os fonemas do galego.


cotiá e do ámbito educativo (noticias de actualidade, exposicións, textos

relacionados co currículo...).

• Identificar e elaborar textos de diferente tipo.

• Elaborar textos escritos breves propios das relacións laborais e administrativas

(solicitude, carta de presentación, currículo, contrato) e sobre aspectos

curriculares.

• Identificar nos medios de comunicación o editorial, o artigo de opinión e a

columna, e as súas respectivas partes.

49


• Aplicar as normas ortográficas e morfolóxicas básicas da lingua galega ( de

acentuación de puntuación, de ortografía, de formación de feminino...).

• Identificar a oración fronte outras unidades sintácticas.

• Distinguir oración xustaposta, coordinada e subordinada.

• Distinguir o suxeito e o predicado.

• Identificar o verbo e a perífrase como Núcleo do Predicado.

• Identificar os complementos verbais.

• Recoñecer as categorías de palabras.

• Distinguir as perífrases e os seus tipos.

• Empregar con soltura o dicionario e outras fontes de información.

• Empregar o vocabulario básico, desbotando castelanismos.

• Recoñecer o significado de frases feitas de uso corrente.

• Coñecer as principais relacións semánticas.


• Recoñecer o plurilingüísmo no mundo.

• Identificar linguas maioritarias, minoritarias, maiorizadas e minorizadas.

• Identificar os prexuízos lingüísticos e comprender a súa influencia no porvir

das linguas.

• Coñecer a situación do galego con respecto as linguas do mundo.

• Recoñecer as variedades lingüísticas.

• Coñecer as principais variedades xeográficas da lingua galega e algunhas das

50


• Recoñecer a necesidade de normalización e normativización lingüística.


• Ler textos literarios de forma comprensiva e expoñer unha opinión persoal

sobre eles.

• Diferenciar e caracterizar textos narrativos, poéticos e teatrais.

• Coñecer as diferentes etapas da literatura galega do século XX.



autores.




e entoación para

unha lectura

adecuada.

● O resumo.

● Tema e subtemas

de textos orais e

escritos.

● Os texos:

definición, tipos

e características

principais.

● Textos laborais e


comprender o lido,

captando a idea principal

e as secundarias.

● Pronunciar adecuadaente

os fonemas do galego.

● Utilizar a lingua galega

oralmente e por escrito,

da forma máis axeitada

situación comunicativa.

● Resumir textos.

● Deducir temas e

subtemas.

● Le con corrección, con

pausas, dición e entoación

adecuada.

● Resume e saca a idea

principal de textos orais e

escritos.

● Recoñece as características

de diferentes tipos de

textos de textos vistos.

● Intervén respectando as

normas que rexen a cortesía

na comunicación oral

(respecta as quendas,

51

administrativos:s

olicitude, acta,

currículo,carta

de presentación

e contrato.

● Textos

xornalísticos:

editorial, artigo

de opinión e

columna.

● Lectura crítica

dos medios de

comunicación.

● Os conectores

textuais, a

concordancia e

arde no texto.

● Comentarios de

textos. Ideas

principais e ideas

secundarias.

● Recoñecer as

características de

diferentes tipos de

textos.

● Identificar os distintos

tipos de textos vistos e

as súas características.


mostras dos textos

vistos respectando as


● Opinar sobre mensaxes

lidas...

● Extraer información e

identificar os enunciados

nos que aparece explícito

o tema central e

distinguir as partes do

texto.

● Realizar exposicións

orais e escritas claras e

ben estruturadas.

manifesta respecto polas


rexeitara linguaxe

discriminatoria).


comunicación, mostras dos

distintos tipos de xéneros

xornalísticos.

● Elabora cartas, currículos...,

con adecuación, cohesión e

corrección, e respectando as


● Extrae información de

diferentes textos e

identifica os enunciados nos

que aparece explícito o tema

central e distingue as partes

do texto.

● Le, opina e argumenta acerca

dun texto xornalístico dado.

● Desbota os prexuízos que

atopes nas mostras dadas.


CONTIDOS CRITERIOS ESTÁNDARES C

● Signos de

puntuación.

● A

● Coñecer o emprego de cada


corrección.


diferentes textos.


52

ortografía

● A

acentuación.

● Aplicación

correcta

das normas

gramaticais

que rexen

os

diferentes

tipos de

palabras.

● As unidades

sintácticas.

● A oración.

● As

principais

funcións

sintácticas

oracionais.

● A

xustaposició

n, a

coordinación

e a

subordinació

n.

● Vocabulario


textos escritos.



grafías.



acentuación



gramaticais.

● Conxugar correctamente os

verbos.

● Identificar perífrases e

explicar o seu significado.



● Identificar as principais

funcións sintácticas.


das principais funcións

dentro da oración.

● Identificar os

procedementos de

xustaposición, coordinación e

subordinación.



ortográficas.

● Identifica os fonemas do

galego.






palabras vistas.

● Pon os infinitivos na forma

adecuada.

● Emprega a perífrase adecuada.

● Explica o significado das

diferentes perífrases.

● Identifica as funcións da

oración.

● Aplica as características das

principais funcións para o seu

recoñecemento.

● Analiza oracións de diferente

tipo.

● Diferencia entre oracións

xustapostas, coordinadas e

subordinadas.

● Utiliza en distintos contextos,

o vocabulario básico .



53

básico.

● As relacións

semánticas.

● A

definición.


● Coñecer as relacións das

palabras polo seu significado.

● Diferenciar campos

semánticos e familias léxicas.

● Coñecer a sinonimia e a

antonimia.


dicionario e outras fontes de

consulta.


● Aporta sinónimos e termos

contrarios das palabras dadas.

● Crea familias léxicas a partir

de unha palabra dada.

● Crea campos semánticos a

partir de unha palabra dada.



eficaz.



estudados.



● O feito

plurilingüe.

● Linguas

maiorizadas

e

minorizadas.

● Linguas

minoritarias

e linguas

maioritarias.

● Os

prexuízos

lingüísticos.

● Comprender e describir os

conceptos vistos.

● Comprender a relación

entre a situación dunha

lingua e a situación dos seus

falantes.

● Identificar prexuízos

lingüísticos.

● Describir a situación do

galego en diferentes

épocas.

● Coñecer o territorio do

galego.

● Reflexiona acerca do valor do

plurilingüismo.

● Aporta exemplos de territorios

monolingües e plurilingües.

● Define e pon exemplos dos

conceptos vistos.

● Describe a situación de

diferentes linguas e relaciónaa

coa situación dos seus falantes.

● Desbota con argumentos os

prexuízos lingüísticos máis

comúns.

● Baseándote no galego, relaciona

54

● A situación

do galego

con

respecto as

linguas do

mundo.

● As

variedades

lingüísticas.

● O emprego

das TIC

para

recabar e

contrastar

datos.

● Coñecer a situación do

galego con respecto ás

outras linguas.

● Identificar textos de

variedades lingüísticas

diferentes.


dos dialectos do galego.

● Coñecer o territorio de

cada un dos dialectos.

● Distinguir entre

normalización e

normativización.

● Comprender o valor da

normativización e

normalización.

● Elaborar traballos de

investigación.

situación lingüística e situación

histórica.

● Describe a situación do galego

poñéndoo en relación con outras

linguas do mundo.Sitúa textos

dados na variante lingüística

correspondente.

● Sitúa mostras dadas no

dialecto correspondente

subliñando os trazos nos que te

baseas.

● Reflicte nun mapa de Galicia os

dialectos.




investigación sobre un tema

dado.



● A literatura

galega dos séculos

XX e XXI

● As etapas da

literatura galega

en relación cos

acontecementos


etapas literarias dos

séculos XX e XXI.

● Coñecer as

circunstancias

históricas que

propiciaron a situación



literatura galega.





55

históricos en

Galicia e España.

● Principais

características e

mostras das

creacións de cada

unha das etapas

vistas.


e obras do

período visto.

● Comentarios de

textos literarios:

localización,

análise do

contido, da forma

e opinión persoal.

● Creación de

mostras

literarias.

da literatura galega

en cada unha das

etapas vistas.



mostras de cada

etapa.



principais autores.

● Comentar

tematicamente e

formalmente mostras


autores, aplicando os

contidos vistos.

● Crear mostras

literarias relacionadas

coa materia vista.





mostras literarias.

● Relaciona mostras literarias coas

obras e autores correspondentes,

argumentándoo.


diferentes mostras.




ideas, da forma, da


● Elabora textos literarios propios

atendendo ás características das

mostras vistas.

56


DE APRENDIZAXE EN 1º DE BACHARELATO

OBXECTIVOS MÍNIMOS


• Comprender textos (noticias de actualidade, exposicións, intervencións do/a

profesor/a...).







• Comprender e resumir as ideas principais de textos escritos (noticias de

actualidade, textos relacionados co currículo...).

• Identificar e elaborar textos narrativos, descritivos e dialogados de diferentes

tipos.

• Identificar e elaborar textos expositivos e argumentativos de diferentes tipos.

• Facer comentarios críticos de diferentes tipos de textos.



(acentuación, puntuación, maiúsculas...).

• Coñecer as diferentes categorías gramaticais: substantivo, adxectivo, verbo,

57

pronome persoal, adverbio...

• Coñecer e empregar as normas gramaticais.

• Empregar o vocabulario galego, desbotando castelanismos.

• Elaborar textos con corrección, coherencia e cohesión.


• Coñecer e identificar os elementos da comunicación.

• Coñecer e identificar as funcións da linguaxe.

• Comprender a lingua como un sistema de comunicación.

• Identificar as partes do signo lingüístico.

• Coñecer a diversidade lingüística do mundo e do Estado.

• Coñecer as linguas peninsulares: as súas orixes, os seus territorios e as súas

situacións legais.

• Coñecer a formación do galego e a súa historia.

• Distinguir entre linguas maioritarias, minoritarias, maiorizadas e minorizadas,

• Coñecer os efectos das linguas en contacto: a diglosia e as interferencias

lingüísticas

• Comprender o valor da normalización.



• Coñecer e identificar as diferentes variedades lingüísticas.

• Coñecer o papel do galego no ámbito lusófono.


58


pracer



• Facer comentarios de textos literarios.

• Coñecer as diferentes etapas da literatura galega dende as orixes ó século

XIX.



autores.



● Pausas,

pronuncia e

entoación para

unha lectura

adecuada.

● Tema e

subtemas de

textos orais e

escritos.

● Os texos:

definición,

características

e tipos.

● Ler con corrección

e comprender o

lido, captando a

idea principal e as

secundarias


galega oralmente e

por escrito, da

forma máis

axeitada situación

comunicativa

● Recoñecer as

características de

● Le con corrección, con pausas,

dición e entoación adecuada.

● Comprende e saca a idea principal

de textos orais e escritos.



● Distingue e elabora textos

narrativos, descritivos e

dialogados de diferntes tipos.

● Distingue e elabora diferntes tipos

de textos expositivos e

argumentativos, respectando a súa

estrutura.

59

● A narración, a

descrición e o

diálogo.

● Textos

expositivos, e

argumentativos.

● Lectura crítica.

● Os conectores

textuais, a

concordancia e

arde no texto.

● Comentarios de

textos.

diferentes tipos de

textos.

● Identificar os

distintos tipos de

textos vistos e as

súas

características.


tipos de textos

respectando as

súas partes e

características.

● Extraer

información e

identificar os

enunciados nos que

aparece explícito o

tema central e

distinguir as partes

do texto.

● Realizar

exposicións orais e

escritas claras e

ben estruturadas.

● Fai exposicións de temas, seguindo

as pautas.

● Intervén en debates, centrándose

no tema e argumentando, con

coherencia.

● Intervén respectando as normas

que rexen a cortesía na

comunicación oral (respecta as

quendas, manifesta respecto polas


rexeita a linguaxe discriminatoria).

● Elabora diferentes tipos de textos

con adecuación, cohesión e

corrección, e respectando as súas

características.


textos e identifica os enunciados

nos que aparece explícito o tema

central e distingue as partes do

texto.



● Signos de ● Coñecer o emprego de cada ● Puntúa adecuadamente

60

puntuación.

● Repaso de

ortografía.

● Repaso das

normas de

acentuación.

● As categorías

gramaticais:

substantivo,

adxectivo...

● Perífrases

verbais.

● Normas

gramaticais que

rexen para os

diferentes

tipos de

palabras.

● Vocabulario

básico.

● A definición.


corrección.


textos escritos.



grafías.



acentuación



● Identificar perífrases de

diferente tipo.



gramaticais.



vocabulario galego .


dicionario e outras fontes

de consulta.


diferentes textos.

● Escribe respectando as

normas ortográficas.






palabras vistas.



clases de palabras.

● Identifica perífrases de

diferente tipo.

● Coñece o significado

expresado polas diferentes

perífrases.

● Utiliza en distintos

contextos, o vocabulario

galego .







eficaz.

● Define aplicando as claves

61

das definicións, os conceptos

estudados.



● A comunicación

e os seus

elementos.

● As funcións da

linguaxe.

● A dobre

articulación e o

signo

lingüístico.

● O feito

plurilingüe e

pluricultural no

mundo e no

Estado

español.

● As linguas do

estado

español:

orixes,

territorio e a

súa situación

legal.

● A formación do

● Coñecer e identificar os

elementos de

comunicación.

● Identicar as diferentes

funcións da linguaxe en

diferentes textos.

● Diferenciar os signos

lingüísticos e as súas

partes. lingüístico.


lingüística de Galicia e

relacionala co feito

plurilingüe e

pluricultural de España

e do mundo.

● Coñecer linguas oficiais

e non oficiais de España

e as súas orixes.

● Coñecer que linguas

interviñeron na

formación do galego.

● Coñecer a situación do

galego en relación con

● Cita e pon exemplos dos

elementos de comunicación.

● Identifica os elementos de

comunicación en diferentes

actos comunicativos.

● Identica as funcións da linguaxe

máis relevantes en diferentes

mensaxes.

● Identifica os signos lingüísticos

arguentándoo coas súas partes.

● Pon exemplos do feito

plurilingüe.

● Argumenta acerca das vantaxes

do plurilingüismo.

● Sitúa no seu territorio as

linguas estatatais e outras

linguas do undo.

● Describe a situación de cada

unha das linguas estatais

(oficial, non oficial) e as súas

orixes.

● Explica as orixes do galego:

época, lingua nai, substrato e

62

galego e a súa

historia.

● O galego e as

linguas do

mundo.

● O galego e a

lusofonía.

● O bilingüismo,

a diglosia e a

normalización.

● As

interferencias

lingüísticas.

outras linguas do

mundo.

● Coñecer a proximidade

do galego co mundo

lusófono.

● Coñecer os conceptos

de linguas maioritarias,

minoritarias,

maiorizadas e

minorizadas.

● Distinguir e identificar

linguas maioritarias,

minoritarias,

maiorizadas e

minorizadas.

● Coñecer as diferencias

entre bilingüismo e

diglosia.

● Identificar

interenferencias

recíprocas entre o


● Comprender o valor da

normalización.

● Coñecer e identificar as

variedades lingüísticas

superestrato.

● Diferencia palabras de

substrato e de superestrato.

● Compara a situación do galego

con outras linguas do mundo.

● Argumenta as vantaxes do

galego no mundo lusófono.

● Define linguas maioritarias,

minoritarias, maiorizadas e

minorizadas.

● Identifica e pon exemplos:

linguas maioritarias,

minoritarias, maiorizadas e

minorizadas.

● Explica a diferencia entre

bilingüismo e diglosia.



● Describe a realidade lingüística

de Galicia.

● Coñece as variedades

lingüísticas.

● Elabora textos das diferentes

variedades.


63


● Os textos

literarios:

características e

tipos.

● As etapas da

literatura galega

dende as orixes ó

dezanove.

● As etapas da

literatura galega

en relación coa

historia de Galicia

e do seu pobo.

● Principais

características e

mostras das

creacións de cada

unha das etapas

vistas.


e obras dos

períodos vistos.

● Comentarios de

textos literarios:

localización,

anaálise do

contido, da forma

● Coñecer as


textos literarios.

● Coñecer os xéneros

literarios.


etapas literarias

dende as orixes ata o

século XIX.

● Coñecer as

circunstancias

históricas e

lingüísticas que

propiciaron a


galega en cada unha

das etapas vistas.



mostras de cada

etapa.



principais autores.

● Comentar

tematicamente e

formalmente mostras

● Identifica textos literarios de

diferentes xéneros.

● Identifica as características dos

textos literarios.

● Crea textos literarios de

diferente tipo.



literatura galega.









mostras literarias.



argumentándoo.


diferentes mostras.




ideas, da forma, da

64

e opinión persoal.

● Creación de

textos literarios.

● Elaboración de

traballos

servíndose das

Tic e doutras

fontes de

información.


autores, tendo en

conta os contidos

vistos.

● Crear textos

literarios acordes cas

etapas e autores

vistos.


autor ou unha obra

dada.




mostras vistas.

● Crea un texto propio a semellanza

da obra ou autor dado.



autor...

65


DE APRENDIZAXE EN 2º DE BACHARELATO

OBXECTIVOS MÍNIMOS


• Comprender textos orais (noticias de actualidade, exposicións, intervencións

do/a profesor/a...).

• Identificar as características, a estrutura e os conectores dos textos.

Aplicar o aprendido en textos de creación propia.

• Facer intervencións orais con coherencia, cohesión e corrección sobre aspectos

curriculares...





• Comprender a función dos parágrafos.

Elaborar textos cos parágrafos que cumpran.

• Comprender, resumir e parafrasear textos.

Identificar palabras clave, ideas principais e secundarias.

Identificar o tema.

Comprender as relacións do título co texto.

Empregar adecuadamente as citas textuais.

• Elaborar esquemas.

• Extraer e seleccionar información de diversas fontes, cun criterio axeitado.

66

• Identificar e elaborar textos expositivos e argumentativos de diferentes tipos,

respectando partes e características.

• Planificar e elaborar textos propios de diferentes tipos, aplicando as

propiedades textuais de cada tipo, empregando o rexistro adecuado.

• Facer comentarios críticos de diferentes tipos de textos.


• Aplicar as normas ortográficas e morfolóxicas básicas da lingua galega.

• Adoptar unha prosodia e unha entoación adecuada.

• Diferenciar grafías, fonemas e sílabas.

Distinguir entre ditongos e hiatos.

Empregar correctamente os grupos consonánticos.

• Aplicar con corrección as diferentes normas de acentuación.

• Identificar e empregar correctamente os fonemas e as grafías do galego.

• Aplicar con corrección os signos de puntuación.

• Coñecer e identificar as diferentes categorías gramaticais: substantivo,

adxectivo, verbo, pronome persoal, adverbio...

Diferenciar tipos de verbos, tipos de pronomes...

• Coñecer e identificar os morfemas constituíntes.

• Identificar e aplicar os métodos de derivación, composición e parasíntese.

• Coñecer e empregar as normas gramaticais.

• Aplicar as normas da flexión nominal.

• Empregar e colocar correctamente os pronomes persoais.

• Conxugar correctamente os distintos tipos de verbos.

67

• Identificar e empregar con corrección os diferentes tipos de perífrases.

• Identificar e empregar correctamente as conxuncións.

• Empregar o vocabulario galego, desbotando castelanismos.

• Identificar as diferentes relacións semánticas.

• Comprender as claves do cambio semántico.

• Coñecer e identificar os diferentes tipos de sintagmas.

• Coñecer e identificar os diferentes tipos de oracións.

• Coñecer e identificar as diferentes funcións sintácticas.

• Elaborar textos aplicando as normas ortográficas, gramaticais e sintácticas da

lingua galega.

• Coñecer e recoñecer as variedades dialectais.

• Participar en proxectos nos que se usan varias linguas.


• Coñecer e identificar as funcións sociais da lingua.

• Coñecer a historia da lingua galega no século XX.

• Coñecer os efectos das linguas en contacto: a diglosia e o conflito lingüístico.

Identificar os estereotipos e os prexuízos lingüísticos e as repercusións que

teñen no uso da lingua.

Identificar linguas minorizadas e as linguas minoritarias. Comprender as súas

conexións.

Comprender a normalización lingüística, o seu funcionamento e o seu fin.

Considerar o galego como unha lingua en vías de normalización.

• Coñecer a historia da normativización.

68

Valorar a necesidade dunha norma estándar.

Identificar as interferencias e as desviacións da norma.



pracer



• Facer comentarios de textos literarios, en relación coa obra, o autor e a época

na que foron creados.

• Coñecer as diferentes etapas da literatura galega do século XX.

Coñecer e identificar as características da poesía, a narrativa e o teatro de

Preguerra (Irmandades, Xeración Nós e Vangardas).

Coñecer e identificar as características da poesia, a narrativa e o teatro dende

o 36 ata 1976.

Coñecer e identificar as características da poesia, a narrativa e o teatro de

finais do século XX.

• Coñecer e identificar os principais autores e obras das etapas vistas.

• Identificar as principais características das obras das diferentes etapas e

autores.



● Pausas,

pronuncia


comprender o lido,

● Le con corrección, con pausas, dición e

entoación adecuada.

69

e

entoación

para unha

lectura

adecuada.

● Tema,

ideas

principais

e

secundaria

s de

textos

orais e

escritos.

● Os

parágrafos

e as ideas.

● Os textos:

definición,

caracterís

ticas e

tipos.

● Textos

argumenta

tivos.

As citas

textuais

● Lectura

captando a idea

principal e as

secundarias


galega oralmente e

por escrito, da forma

máis axeitada

situación

comunicativa

● Recoñecer as

características de

diferentes tipos de

textos.

● Identificar os

distintos tipos de

textos vistos e as



tipos de textos

respectando as súas

partes e

características.

● Extraer información

e identificar os

enunciados nos que

aparece explícito o

tema central e

distinguir as partes

● Comprende e saca a idea principal e as

ideas secundarias de textos orais e

escritos.

● Comprende e aplica a conexión entre

parágrafos e ideas.

● Elabora esquemas, resumos e

paráfrases, seguindo as pautas.



● Distingue e elabora diferentes tipos

de textos, respectando a súa

estrutura.

● Fai exposicións de temas, seguindo as

pautas.

● Intervén en debates, centrándose no

tema e argumentando, con coherencia.

● Intervén respectando as normas que

rexen a cortesía na comunicación oral

(respecta as quendas, manifesta

respecto polas opinións alleas e

recoñece e rexeita a linguaxe

discriminatoria).


textos e identifica as palabras clave e

os enunciados nos que aparece

explícito o tema central e distingue as

partes do texto.

● Elabora diferentes tipos de textos con

70

crítica.

● Os

conectores

textuais, a

concordanc

ia e orde

no texto.

● Comentario

s de

textos.

do texto.

● Comprender as

conexións entre o

título dos textos e o

seu contido.

● Realizar exposicións

orais e escritas

claras e ben

estruturadas.

adecuación, cohesión e corrección, e

respectando as súas características.

● Elabora textos argumentativos

respectando as súas partes e

características.

● Escolle correctamente as citas

textuais que apoian os seus

argumentos.

● Escolle un título adecuado ao contido

dos textos.



● Os signos

de

puntuació

n.

● Sílabas,

fonemas e

grafías.

Os grupos

consonánt

icos.

● As

normas de

acentuaci

ón.

● As


correctamente os

distintos signos de

puntuación.


correctamente os

distintos fonemas e

grafías do galego.

● Identificar as sílabas das

palabras.

● Distinguir ditongos,

tritongos e hiatos.

● Escribir segundo as

normas ortográficas do

galego.

● Puntúa adecuadamente textos

propios e alleos.

● Diferencia entre fonema e grafía.

● Identifica os fonemas que hai

debaixo das grafías.

● Divide en sílabas as palabras.

● Identifica ditongos, tritongos e

hiatos.

● Emprega con corrección os grupos

cultos.

● Corrixe os erros de puntuación e de

ortografía dos textos dados.


ortográficas os textos propios.

● Recoñece as distintas clases de

71

categorías

gramaticai

s:

substantiv

o,

adxectivo.

..

● Os

morfemas

constituín

tes das

palabras.

● A

formación

de

palabras:

derivación

,

composici

ón e

parasíntes

e.

● Normas

gramaticai

s que

rexen

para os

diferente


correctamente as regras

de acentuación.



● Dividir as palabras nos

seus morfemas

constituíntes.

● Identificar os tipos de

morfemas, súas

características e as súas

funcións.

● Identificar substantivos,

adxectivos e palabras que

funcionan de

determinante.

● Coñecer as normas da

flexión de xénero e

número.

● Aplicar as normas da

formación do feminino e

do plural.

● Identificar os pronomes

persoais.

● Clasificar as formas dos

pronomes persoais nos

seus tipos.

Identificar as relacións

palabras e as súas características.

● Divide as palabras nos seus

morfemas constituíntes.

● Indica o tipo dos morfemas

marcados.

● Indica a finalidade dos morfemas

marcados.

● Diferencia palabras polos seus

morfemas constituíntes.

● Identifica os diferentes procesos

de formación de palabras.

● Define os diferentes tipos de

palabras, dende o punto de vista

morfolóxico, semántico e sintáctico.

● Fai esquema coas características e

tipos de substantivos e adxectivos.

● Forma o feminino e o plural de

diferentes tipos de palabras.

● Fai un esquema cos pronomes

persoais, coa súa definición, cos

seus tipos e funcións.

● Substitúe expresións subliñadas

nun texto polas formas e

contraccións pronominais adecuadas

● Identifica e clasifica as pronomes

persoais de diferentes textos.

● Elabora un esquema de verbos, coa

definición, os seus tipos e

72

s tipos de

palabras.

● O nome.

A flexión

nominal.

● O

pronome

persoal.

Formas e

usos.

A

colocación

do

pronome

átono.

● O verbo.

A flexión

verbal.

Tipos de

verbos.

O

infinitivo

conxugado

.

● As

perífrases

verbais.

● As

entre as formas

pronominais e as funcións

sintácticas.

● Identificar verbos e

clasificalos nos seus tipos.

● Coñecer características e

funcións dos diferentes

tipos.

● Coñecer a conxugación dos

diferentes tipos de

verbos.

● Empregar correctamente

as diferentes formas

verbais.

● Coñecer formas e emprego

do infinitivo conxugado.


das perífrases verbais e

os seu tipos.

● Coñecer a función e os

ignificado das diferentes

perífrases verbais.

● Identificar e coñecer os

diferentes tipos de

conxuncións.

● Coñecer as funcións e

características da

conxunción.

características.

● Identifica e clasifica os verbos dun

texto.

● Conxuga diferentes tipos de

verbos.

● Completa oracións coa forma verbal

adecuada os infinitivos dados.

● Conxuga o infinitivo conxugado dos

verbos dados.

● Introduce a forma de infinitivo

conxugado adecuado cando sexa

posible.

● Fai un esquema coas perífrases

verbais, coa súa definición, cos seus

tipos e significados.

● Substitúe expresións subliñadas

por perífrases que signifiquen o

mesmo.

● Identifica e clasifica as perífrases

de diferentes textos.

● Fai un esquema coa definición e

tipos de conxunción.

● Substitúe as conxuncións dadas por

outras equivalentes.

● Corrixe os erros gramaticais

presentes en diferentes textos.

● Indica en que tipo de oracións

funcionan de nexo as conxuncións

73

conxunció

ns.

● Vocabulari

o básico.

● As

relacións

semántica

s.

● O cambio

semántico.

● A

definición

.

● O

sintagma.

Os tipos

de

sintagma.

● A oración.

Os tipos

de

oracións.

● As

funcións

sintáctica

s.

● Identificar erros

gramaticais.

● Diferenciar e identificar

os diferentes procesos de

formación de palabras.



gramaticais.





dicionario e outras fontes

de consulta.


relacións semánticas.

● Comprender os factores

que rexen os cambios

semánticos.


● Diferenciar palabra,

sintagma e oración.


tipos de sintagmas.

● Analizar as funcións no

interior do sintagma.


tipos de oracións.

dadas.






fontes de consulta de forma eficaz.

● Identifica as diferentes relacións

semánticas nos grupos de palabras.

● Agrupa palabras que comparten

unha mesma relación semántica.

● Explica cambios semánticos varios.



estudados.

● Diferencia sintagmas e oracións.

● Identifica os diferentes tipos de

sintagmas.

● Identifica os diferentes tipos de

oración.

● Identifica os conectores que

determinan os tipos de oración.

● Fai esquemas cos tipos e

características dos sintagmas.

● Divide as oracións dadas en

sintagmas. Indica o tipo de cada un

e analízaos.

● Fai esquemas cos tipos e

74

● Analizar as funcións e os

constituíntes dos

diferentes tipos de

oracións.

características das oracións.

● Divide un texto dado nas oracións

constituíntes. Indica o seu tipo e

analízaas.


CONTIDOS

CRITERIOS ESTÁNDARES

● O

galego

no

século

XX e

XXI.

● As

funcións

sociais

das

linguas.

● O

conflito

lingüísti

co e a

diglosia.

Estereo

tipos,

prexuíz

os

● Coñecer a historia do

galego e os factores

sociopolíticos que

condicionaron os seus

estados.

● Coñecer as funcións

sociais dos idiomas.

● Describir as funcións

sociais do galego ó

longo do século XX e

XXI

● Diferenciar diglosia de

bilingüismo.

● Identificar os

prexuízos lingüísticos.

● Describir a realidade

lingüística de Galicia.

● Identificar e analizar

os prexuízos que

actúan sobre o galego.

● Cita as tres etapas en que se pode

dividir a historia do galego no século

XXI.

● Describe a situación do galego en cada

unha das etapas, dende o século XX,

explicando os factores sociopolíticos

que condicionaron o seu estado en cada

unha delas.

● Cita e explica as funcións sociais do

galego, comparándoo con outras linguas.

Argumenta a explicación con exemplos

da realidade.

● Explica a diferencia entre bilingüismo

e diglosia. Describe situacións que

exmplifiquen a diglosia.

● Cita prexuízos lingüísticos que recaen

en linguas que ti coñeces.

Demostra que son prexuízos.


Galicia, aportando datos.

75

lingüísti

cos e

repercu

sións.

● A

normati

vización

. A súa

historia.

A

varieda

de

estánda

r.

● Interfe

rencias

e

desviaci

óns da

norma.

● Linguas

minoriz

adas e

minorita

rias.

O

galego:

unha

● Describir e explicar as

consecuencias do

conflito lingüístico en

Galicia.

● Identificar

interferencias

recíprocas entre o



de normativización e

normalización.

● Identificar

interferencias

lingüísticas e outros

desvíos da norma.

● Expoñer os factores

que poñen de relevo a

importancia da

normalización e da

normativización.

● Coñecer a historia dos

procesos

normalizadores e

normativizadores.


de linguas maioritarias,

minoritarias,

maiorizadas e

● Identifica e analiza os prexuízos que

actúan sobre o galego.

● Describe (aportando datos) e explica as

consecuencias do conflito lingüístico en

Galicia.

● Identifica nun texto dado as

interferencias lingüísticas do castelán

no galego.

● Identifica nun texto dado as

interferencias lingüísticas do galego no

castelán.

● Define os conceptos de normativización

e normalización.

● Normativiza as mostras dadas de

distintas variedades lingüísticas.

● Cita e explica as etapas polas que pasou

a normativización e normalización do

galego.

● Explica por que é importante a

normativización e a normalización para

o futuro dunha lingua.

● Define linguas

maioritarias,minoritarias, maiorizadas e

minorizadas.

● Identifica e pon exemplos: linguas

maioritarias, minoritarias, maiorizadas

e minorizadas.

● Describe o galego como lingua

76

lingua

en vias

de

normali

zación.

minorizadas.

● Identificar

interenferencias

recíprocas entre o


maioritaria ou minoritaria e como

minorizada ou minorizada, aportando

datos que apoien a túa caracterización.


normalización e da normativización en

Galicia.



● As etapas da

literatura galega

dende os comezos

do século XX.

● As etapas da

literatura galega

do século XX e

XXI en relación

coa historia de

Galicia e do seu

pobo.

● Principais

xeracións,

características e

mostras das

creacións de cada

unha das etapas

vistas.



etapas literarias

dende comezos do

século XX.

● Coñecer as

circunstancias

históricas e

lingüísticas que

propiciaron a


galega en cada unha

das etapas vistas.



mostras de cada

etapa.



principais autores.



literatura galega dende comezos

do século XX e os feitos

históricos que condicionaron a

situación de cada etapa.


recollidas as xerccións e

correntes literarias dende os

comezos do século XX, as

caracteísticas, os autores

integrantes e obras principais.



● Sitúa autores, obras e textos

dados na etapa e xeración ou

corrente correspondente,

xustificando a túa localización.


77

e obras dos

períodos vistos.

● Comentarios de

textos literarios:

localización,

anaálise do

contido, da forma

e opinión persoal.

● Creación de

textos literarios.

● Elaboración de

traballos

servíndose das

Tic e doutras

fontes de

información.

● Comentar

tematicamente e

formalmente mostras


autores, tendo en

conta os contidos

vistos.

● Crear textos

literarios acordes cas

etapas e autores

vistos.


autor ou unha obra

dada.


argumentándoo.


diferentes mostras.




ideas, da forma, da




mostras vistas.

● Crea un texto propio a semellanza

da obra ou autor dado.



autor...

78

12. TEMPORALIZACIÓN

Os contidos sinalados anteriormente para 1º e 2º da ESO, aparecen nos libros de

texto cos que imos traballar:

● Lingua galega e literatura, 1º de ESO, Teide (última edición).

● Lingua galega e literatura, 2º de ESO, Teide (última edición)

En cada unha das avaliacións poñerémonos como meta, seguindo a orde, abordar un

terzo das leccións de cada un dos libros(das nove en total); inda así o noso ritmo virá

marcado , en cada aula, polo seu propio funcionamento.

Con respecto a 3º e 4º de ESO, repartiremos os temas do xeito que segue:

3º de ESO:

1ª AVALIACIÓN

● O plurilinguismo.

O plurilingüismo no estado.

As linguas peninsulares: orixes, territorio e estatus.

O galego e o portugués. A lusofonía.

● A formación do galego. A súa evolución.

● Textos expositivos e textos argumentativos.

Textos expositivos dos medios de comunicación: noticia, reportaxe...

● Repaso das normas de puntuación, ortografía, acentuación e fonolxía.

● A formación de palabras.

● Campos semánticos básicos.

● O galego e a súa literatura na Idade Media.

2ª AVALIACIÓN

● Linguas en contacto.

Bilingüismo e diglosia. A normalización.

Interferencias lingüísticas.

● Variedades lingüísticas

● Textos expositivos laborais e administrativos: acta, regulamento, convocatoria.

79

● Repaso do substantivo, do adxectivo, do pronome...

● O dicionario.


● O galego e a súa literatura na Idade Moderna.

● Introdución á literatura do século XIX.

3ª AVALIACIÓN

● A narración, a descrición e o diálogo.

● Repaso do verbo, o adverbio...

● A palabra, o sintagma e oración.

As funcións sintácticas.


● O galego no XIX e principais autores e obras da súa literatura.

4º de ESO:

1ª AVALIACIÓN

● O plurilingüismo.

Linguas minoritarias e linguas maioritarias.

Linguas minorizadas e linguas maiorizadas. Os prexuízos lingüísticos.

O galego no mundo.

● Textos argumentativos dos medios de comunicación: editorial, artigo de opinión

e columna.

● Repaso das normas de puntuación, ortografía , acentuación e fonoloxía do

galego.

● As relacións semánticas.

Campos semánticos básicos.

● O galego e a súa literatura na Preguerra.

2ª AVALIACIÓN

80

● Variedades lingüísticas.

Os dialectos do galego.

● Textos argumentativos do ámbito laboral: solicitude, currículo, carta de

presentación e contrato.

● Repaso do substantivo, do adxectivo, do pronome...

● O galego e a súa literatura na Posguerra.

3ª AVALIACIÓN

● Repaso do verbo, o adverbio...

● A oración

Suxeito e Predicado.

Os complementos verbais.

A oración composta: xustaposición, coordinación e subordinación.


● O galego e a súa literatura na Actualidade.

1º de BACHARELATO

1ª AVALIACIÓN:

● O texto narrativo e o texto descritivo. Análise e comentario.

● Revisión de ortografía:B/V, S/X, h.

● Panorámica xeral pola historia da lingua e a literatura galega.

● Do latín ó galego. As orixes da lingua galega.

● A lingua e a literatura galega na Idade Media.

2ª AVALIACIÓN

● O texto dialogal.

● O texto expositivo.

● O texto poético. Análise e comentario.

● Revisión de ortografía:

● Os grupos consonánticos.

81

● As maiúsculas e as minúsculas.

● O verbo.

● Linguas en contacto.

Linguas minoritarias e linguas minorizadas.

Diglosia e normalización lingüística.

● A variación interna da lingua galega.

● A comunicación lingüística.

● As funcións da linguaxe.

● O signo lingüístico.

● A lingua e a literatura galega nos Séculos Escuros e no Séculos das Luces.

● O Rexurdimento.

● Rosalía de Castro.

3ª AVALIACIÓN:

● O texto argumentativo.

● O texto teatral. Análise e comentario.

● Revisión de ortografía: a puntuación.

● Artigos, determinantes e pronomes.

● Adverbios, preposicións e conxuncións.

● Curros Enríquez.

● Eduardo Pondal.

● Un mundo de linguas.

A diversidade lingüística no mundo, en Europa e no estado español.

2º DE BACHARELATO

1ª AVALIACIÓN

● O texto. As propiedades textuais. Tipos de textos. Os textos argumentativos.

● O tema e o título dos textos.

82

As citas textuais.

● Sílabas, fonemas e grafías. Ditongos, tritongos e hiatos. Grupos consonánticos.

● A acentuación.

● Os morfemas. A flexión. A derivación, a composición e a parasíntese.

● Tipos de palabras e tipos de sintagmas.

Repaso da flexión nominal.

As funcións sintácticas.

Repaso da oración simple.

● As funcións sociais das linguas.

O conflito lingüístico e a diglosia. Estereotipos, prexuízos lingüísticos e

repercusións.

● O galego no primeiro terzo do século XX.

● A poesía, a narrativa e o teatro de antes do 1936. Correntes, autores, obras e

características.

2ª AVALIACIÓN

● O resumo e a paráfrase.

● Repaso das normas de puntuación.

● Os pronomes persoais. Formas, usos e colocación do pronome átono.

● O verbo. Repaso da flexión verbal. Tipos de verbos. O infinitivo conxugado.

● As perífrases verbais. Caracterización, tipos e significados.

● As conxuncións.

● Tipos de oracións compostas.

Oracións coordinadas e subordinadas propias.

● A normativización. A súa historia. A variedade estándar. Interferencias e

desviacións da norma.

● O galego de 1936 a 1976.

● A poesía, a narrativa e o teatro do 1936 ó 1976. Correntes, autores, obras e

características.

83

3ª AVALIACIÓN

● O texto. Conectores textuais. Estrutura textual. Conectores e finalidade

dentro do texto.

● Esquema de ideas. Palabras clave. Ideas principais e secundarias.

● Semántica. Relacións semánticas. Cambio semántico.

● As oracións subordinadas impropias.

● Linguas minorizadas e minoritarias.

O galego: unha lingua en vias de normalización.

● O galego a finais do século XX.

● A poesía, a narrativa e o teatro a finais do século XX. Correntes, autores, obras

e características.

84

13. A INFORMACIÓN Ó ALUMNADO

Os alumnos e, cando cumpra, as súas familias, serán informados dos libros, dos

contidos, das probas que terán que superar, das cualificacións..., de forma oral ou de

forma escrita, na súa aula, nos taboleiros informativos do centro, na páxina virtual do

centro, no blogue desta materia..., coa antelación suficiente, xa sexa para demandar

calquera aclaración, para levar a cabo a tarefa encomendada...

Cando sexa preciso, os membros deste Departamento poñeránse en contacto cos

responsables dos alumnos, ou ben telefonicamente ou ben por correo.

85

14. AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN

Esta programación foi elaborada de acordo coa lei. O seu funcionamento irase

comprobando ó longo do curso, analizando os resultados que vaiamos obtendo,

cambiando aqueles aspectos que non funcionen e, cando non sexa posible, os cambios

incorporaranse na programación do vindeiro curso.

A revisión da programación farase nas diferentes reunións entre os membros deste

Departamento, e nas reunións que a Xefa do Departamento de Lingua e Literatura

Galegas terá coa Xefa do Departamento de Lingua e Literatura Castelá a tal efecto, e

co Departamento de Orientación, principalmente.

Asina a Xefa de Departamento

Culleredo, setembro do 2019

86

PROGRAMACIÓN DE LINGUA GALEGA E LITERATURA€¦ · 2. OBXECTIVOS DIDÁCTICOS DE ETAPA Os...

Documents

Transcript of PROGRAMACIÓN DE LINGUA GALEGA E LITERATURA€¦ · 2. OBXECTIVOS DIDÁCTICOS DE ETAPA Os...