PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición,...

157
XUNTA DE GALICIA Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios SERIE A: Técnica e xestión. Nº 1 Edición bilingüe A PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Transcript of PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición,...

Page 1: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

XUNTA DE GALICIA

Metodoloxíapara a avaliaciónde riscos laborais

en centros sanitarios

SERIE A: Técnica e xestión. Nº 1

E d i c i ó n b i l i n g ü e

A

PREVENCIÓND E R I S C O SL A B O R A I SDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Page 2: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 3: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

Metodoloxíapara a avaliaciónde riscos laborais

en centros sanitarios

XUNTA DE GALICIA

PREVENCIÓND E R I S C O SL A B O R A I SDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

SERIE A : Nº 1

Page 4: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

Edita:

Xunta de GaliciaConsellería de SanidadeServicio Galego de Saúde

Autores:

Teijeiro Dacal, María JoséEspecialista en Medicina do Traballo. Técnica de prevención. Responsable do Servicio de Prevención de Riscos Laborais do Sergas (Santiago de Compostela).

Godoy Trillo, RogelioTécnico do Servicio Central de Prevención de Riscos Laborais do Sergas (Santiago de Compostela).

Colaboradores(*):Alonso Burger, Susana Hospital do Meixoeiro (Vigo).Alvarellos Alejandro, Mª Teresa Complexo Hospitalario Xeral–Calde (Lugo).Álvarez Aragón, Francisco José Complexo Hospitalario de Pontevedra.Besteiro Eguía, Ana Hospital do Meixoeiro (Vigo).Blanco Rodríguez, Ana Complexo Hospitalario de Ourense.Calvo López, Mª Dolores Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol).Castro Iglesias, Jesús Manuel Servicio Central de PRL. (Santiago de Compostela).Castro Lareo, Isabel Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Castro-Acuña Iglesias, Nuria de Servicio Central de PRL. (Santiago de Compostela).Cuevas Raposo, Alejandro Hospital do Meixoeiro (Vigo).Cuevas Raposo, José Complexo Hospitalario de Pontevedra.García Muriel, Mª Dolores Complexo Hospitalario Xeral–Calde (Lugo).González Iglesias, Marta Clara Complexo Hospitalario Universitario de Santiago.González Sieiro, Mª Dolores Complexo Hospitalario de Ourense.Gutiérrez Macho, Joaquín Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Lameiro Vilariño, Mª Carmen Hospital do Meixoeiro (Vigo).López Vázquez, Manuel Angel Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol).Maceira Lema, Antonio Complexo Hospitalario Universitario de Santiago.Mesa Amado, Mª Carmen Complexo Hospitalario Universitario de Santiago.Miraz Novas, Carolina Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Pallares Martínez, Eliseo Complexo Hospitalario Xeral–Calde (Lugo).Pérez Alvarellos, Luis Alberto Hospital do Meixoeiro (Vigo).Robla Santos, Diana Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Rodríguez Pérez, Olimpia Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol).Rodríguez Rodríguez, Luís Complexo Hospitalario de Ourense.Silva Arochena, Pedro Complexo Hospitalario de Pontevedra.Vázquez Fidalgo, Juan José Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).

(*)Técnicos de prevención de riscos laborais do Sergas.

Depósito legal: C-1467/2002

ISBN: 84-453-3373-9

Deseño, maquetación e impresión:

Cuatro Caminos, s/n - Cacheiras15886 Teo (A Coruña)Teléfono 981 60 66 69

Page 5: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

PRESENTACIÓN

Ante a multiplicidade de problemas das condicións de traballo nas institucións sani-tarias, hai unha pregunta obrigada: ¿sobre qué aspectos é necesario actuar en pri-meiro lugar e mobilizar recursos e qué prioridades se establecen?

A metodoloxía que aquí se presenta é o froito dun longo traballo e dun esforzoimportante cara a optimización das actividades de prevención de riscos laborais nanosa organización. Foi elaborada ó longo do ano 2000 pero a actual publicaciónrecolle xa as actualizacións normativas que se produciron ata marzo de 2002. O seuobxectivo, tal e como xa se recollera no Plan Xeral de Prevención de Riscos Laborais,é de homoxeneiza-los criterios de avaliación de riscos laborais en vistas a unha cate-gorización dos riscos con criterios técnicos.

Pero o establecemento de prioridades non se pode facer únicamente dende unhaóptica tecnocrática, a partir dun método de diagnóstico científico das condicións detraballo. É indispensable que estas prioridades técnicas se establezan con rigor, eeste rigor, estas ferramentas e estos métodos constituirán un campo de debate dosactores sociais implicados, un espacio de negociación polos mecanismos formais exis-tentes. En definitiva, estarán ó servicio de actores sociais con intereses e estratexiasdiferentes, pero que poden aproximarse nunha vontade común de compromiso, ede xeito que se respete para os coidadores, o mesmo criterio de equidade quedemandamos para as actividades de asistencia sanitaria.

Como calquera outra ferramenta, esta metodoloxía é eficaz en mans dun profesio-nal que sabe o que quere facer, que ten medios e tempo e que ten aliados para estetraballo. Os membros dos Comités de Seguridade e Saúde, os delegados de preven-ción, as comisións e comités técnicos constituidos na organización están directa-mente implicados nesta actividade. Mellora-las condicións de vida no traballo detódolos traballadores é a única solución para permitir a cada un producir prestaciónsde calidade. De feito, non podemos falar de calidade de coidados sen calidade devida para o persoal. O camiño a percorrer é longo e os obxectivos ambiciosos, peroé necesario empezar.

De tódolos xeitos, non esquezamos que soamente os que participan na acción podenintervir para modificala. O resto poden contribuir, axudar, suxerir, pero a súa boavontade é limitada. Dentro do equipo de traballo é donde están os instrumentospara cuida-los enfermos e preserva-los coidadores, e é onde está o coñecemento doque realmente ocorre no posto de traballo, polo que dende aquí quero invitar atódolos traballadores a participar activamente e a implicarse na prevención de riscoslaborais, xa que eles serán os que máis se beneficien das medidas imprantadas.

José María Hernández CochónConselleiro de Sanidade

Presidente do Servicio Galego de Saúde

Page 6: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 7: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

7

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ÍNDICE

I�GUÍA PARA A AVALIACIÓN DE RISCOS LABORAIS 9

1�INTRODUCCIÓN 11

2�ÁMBITO DE APLICACIÓN 11

3�OBXECTIVOS 12

4�GLOSARIO DE TERMOS 12

5�CONCEPTOS XERAIS 14

6�DESCRICIÓN DO DOCUMENTO DE AVALIACIÓN 17

7�ANEXOS 23

II�FICHAS DE AVALIACIÓN DE RISCOS LABORAIS 33

Page 8: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 9: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

- I -

GUÍA PARA A AVALIACIÓN DE RISCOS LABORAIS

Page 10: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 11: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

11

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

1�INTRODUCCIÓN

A Lei 31/1995, de prevención de riscos laborais (PRL), dá unha nova orientación á polí-tica de protección do traballador fronte ós riscos profesionais, esixindo unha actua-ción que desborde o mero cumprimento formal dun conxunto predeterminado dedeberes e obrigas empresariais. O enfoque actual establecese a partir da planifica-ción da prevención dende o momento mesmo do deseño do proxecto empresarial (cofin de evita-los riscos inherentes ó traballo), para posteriormente avalia-los riscosque non se puideron evitar e establecer unha priorización, dende un punto de vistacoherente e globalizador, das medidas de acción preventiva que se deriven dela,xunto con plans de actividades de control da efectividade de ditas medidas.

De todo o anterior despréndese que a avaliación de riscos laborais é un procesodirixido a estimar ou avalia-los riscos o fin de poder tomar decisións de carácter pre-ventivo encamiñadas a eliminar, ou, no seu defecto, reducir e controla-lo risco, resul-tando ser, ademais, un eficaz instrumento para a reducción dos custos sociais e eco-nómicos derivados dos accidentes de traballo e enfermidades profesionais.

A avaliación inicial de riscos será, polo tanto, o primeiro paso para poder esta-blece-la planificación da acción preventiva. Esta avaliación inicial será realizada, concarácter xeral, tendo en conta a natureza da actividade, e deberá ser actualizadacando cambien as condicións de traballo e, en todo caso, someterase a consideracióne revisarase, se fose necesario, con ocasión dos danos á saúde dos traballadores quese produzan.

Co fin de garanti-la materialización deste precepto legal, deberase utiliza-lo proce-demento de avaliación establecido a partir da información sobre as característicasda organización, do traballo, dos equipos, dos productos e da saúde dos traballado-res, e que avalíe o risco existente en función de criterios obxectivos, proporcionandoasí confianza sobre o resultado.

Nesta guía recóllese a metodoloxía de avaliación dos riscos ós que traballadoresdas institucións sanitarias de atención primaria e de atención especializada do Sergaspoidan estar expostos, sendo elaborada coa intención de dar cumprimento a todosestes principios recollidos tamén no Plan Xeral de Prevención de Riscos Laborais doSergas, onde se indica explicitamente o compromiso de levar a cabo esta avaliacióninicial, establecendo ademais a forma, prazos e responsabilidades de execución.

2�ÁMBITO DE APLICACIÓN

Esta metodoloxía aplicarase para a avaliación inicial de riscos dos traballadoresdas institucións sanitarias de atención primaria e de atención especializada doSergas.

Page 12: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

12

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

3�OBXECTIVOS

Seguindo os criterios legais anteriormente expostos, elaboramos unha metodoloxíade avaliación común a tódalas II.SS. do Sergas (atención primaria e atención especia-lizada), cos seguintes obxectivos:

• Identifica-los perigos ós que poidan estar expostos os traballadores.

• Avalia-los riscos existentes utilizando criterios homoxéneos de referencia que per-mitan:

- Compara-los distintos postos de traballo dentro do mesmo servicio, domesmo centro, da mesma xerencia, e entre as distintas xerencias.

- Compara-las distintas situacións avaliadas ó longo do tempo.

• Ter un coñecemento global dos centros de traballo que permita priorizar e plani-fica-la acción preventiva mediante o desenvolvemento de programas específicosde actuación en tódalas súas vertentes: medidas técnicas correctoras, medidasorganizativas, formación, vixilancia da saúde, etc.

4�GLOSARIO DE TERMOS

Accidente de traballo: calquera suceso non esperado nin desexado que dea lugar aperdas da saúde ou lesións ós traballadores. Toda lesión corporal que o traballadorsofre con ocasión ou a consecuencia do traballo que executa por conta allea.

Acción correctora: acción tomada para elimina-las causas dunha non conformidade,dun defecto ou calquera outra situación indesexable existente, para impedi-la súarepetición.

Avaliación de riscos:

Concepto legal: proceso mediante o que se obtén a información necesaria para quea organización estea en condicións de tomar unha decisión apropiada sobre aoportunidade de adoptar accións preventivas e, no seu caso, sobre o tipo deaccións que deben adoptarse.

Concepto técnico: análise sistemática de tódolos aspectos da actividade laboral paradetermina-los elementos que poden causar lesións ou danos, a posibilidade deelimina-los elementos perigosos ou o seu control no caso de que non poidan eli-minarse (avalia-la eficacia das medidas preventivas adoptadas ou que se teñanque adoptar).

Condición de traballo: calquera característica del que poida ter unha influenciasignificativa na xeración de riscos para a saúde e a seguridade do traballador.

Page 13: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

13

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Conformidade: cumprimento dos requisitos especificados.

Control de riscos: proceso de toma de decisións para reduci-los riscos, implanta-lasmedidas correctoras, esixi-lo seu cumprimento e avaliar periodicamente a súa efi-cacia.

Danos derivados do traballo: conxunto de enfermidades, patoloxías ou lesiónssufridas con motivo ou ocasión do traballo.

Delegado de prevención: representante dos traballadores con funcións específicasen materia de prevención de riscos laborais.

Enfermidade profesional: a contraída como consecuencia do traballo realizado porconta allea nas actividades que se especifican no cadro de enfermidades profesionais(RD 1995/1978), polas disposicións de aplicación e desenvolvemento deste regula-mento e que esta proceda pola acción de elementos e substancias que se indican nodevandito cadro para cada enfermidade profesional.

Equipo de protección individual (EPI): calquera equipo destinado a ser levado ousuxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidanameaza-la súa seguridade ou saúde, así coma calquera complemento ou acceso-rio destinado para ese fin.

Equipo de traballo: calquera máquina, aparello, instrumento ou instalación utili-zada no traballo.

Estimación do risco: proceso mediante o que se determinan a frecuencia ou proba-bilidade e as consecuencias que poidan derivarse da materialización dun perigo.

Identificación de perigos: proceso mediante o que se recoñece que existe un peri-go e se definen as súas características.

Incidente: calquera suceso non esperado nin desexado, que non dando lugar a per-das de saúde ou lesións ás persoas, poida ocasionar danos á propiedade, ós equi-pos, ós productos ou ó medio ambiente, perdas de producción ou aumento dasresponsabilidades legais.

Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastacióncun patrón, dunha ou varias características do sistema de xestión da prevenciónde riscos laborais da organización e compara-los resultados cos requisitos especi-ficados para o fin de determinar se existe conformidade para cada unha destascaracterísticas.

Non conformidade: ausencia do cumprimento dos requisitos especificados.

Perigo: propiedade ou aptitude intrínseca de algo para ocasionar lesións, danos ápropiedade, danos ó medio ambiente ou unha combinación de ambos.

Planificación da prevención: actividades que establecen os obxectivos e especifi-cacións necesarias para desenvolve-la acción preventiva e para a aplicación doselementos do sistema de xestión da prevención de riscos laborais.

Page 14: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

14

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Posto de traballo: tarefa ou conxunto de tarefas, composta cada unha delas dunhaou máis operacións, caracterizadas dende o punto de vista físico e técnico porunhas especificacións de movementos en función da combinación de edificios,instalacións, ferramentas, máquinas, obxecto do traballo, cualificacións dos ope-rarios e cargas de traballo, ás que se engaden dende o punto organizativo e socialas relacións que establece o traballador co seu traballo, cos seus compañeiros,dentro e fóra da empresa, e cos seus superiores e subordinados.

Cada posto de traballo pode referirse a máis dun traballador se as característicase riscos son sensiblemente iguais.

Procesos, actividades, operacións, equipos ou productos potencialmenteperigosos: son aqueles que, en ausencia de medidas preventivas específicas, ori-xinan riscos para a seguridade e a saúde dos traballadores que os desenvolven ouutilizan.

Rexistros: documentos que proporcionan información da que a veracidade podedemostrarse, baseada en feitos obtidos mediante observación, medición, ensaio eoutros medios das actividades realizadas e dos resultados obtidos en materia deprevención de riscos laborais.

Risco: probabilidade de que o perigo ocasione danos. Combinación da frecuencia ouprobabilidade que poidan derivarse da materialización dun perigo.

Tarefa: actividade ou conxunto de actividades que deben realizarse nun tempolimitado.

Técnicos de PRL: os definidos como tales no RD 39/1997 (RSP), é dicir, técnico deseguridade, técnico de hixiene, técnico en ergonomía e psicosocioloxía aplicada,médico do traballo, ATS/DUE de empresa.

Vixilancia da saúde: control e seguemento do estado de saúde dos traballadoresco fin de detectar signos de enfermidades derivadas do traballo e tomar medidaspara reduci-la probabilidade de danos ou alteracións posteriores á saúde.

5�CONCEPTOS XERAIS

Para realiza-la avaliación de riscos dunha forma rigorosa e con criterios de calidadeé preciso consultar e analizar unha gran cantidade de información do sistema, poloque resulta necesario poder contar cun mecanismo que permita ós técnicos de PRLacceder á dita información e que, con carácter non exhaustivo, sería a relativa a:

• Número e localización dos centros de traballo e edificios para avaliar.

• Cadro de persoal, distribuído por categorías, servicios e/ou unidades, antigüidadeno posto de traballo, xénero, idade, etc.

Page 15: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

15

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

• Rexistros de accidentalidade (con e sen baixa) e outros danos á saúde (de carác-ter laboral ou por enfermidade común), rexistros de incidentes, etc.

• Protocolos de vixilancia específica da saúde e resultados dos exames de saúde rea-lizados, con identificación dos traballadores con especial sensibilidade a algúnrisco.

• Procedementos existentes de medicións e/ou avaliacións de riscos.

• Resultados das avaliacións realizadas, das revisións periódicas, das enquisas a tra-balladores.

• Plans de emerxencia, de residuos, de limpeza, de DDD, etc.

• Fichas de seguridade das substancias e productos químicos.

• Empresas subcontratadas, relación dos seus traballadores e descrición das tarefasrealizadas e dos lugares de traballo.

• Documentación relativa ás instalacións, equipos, productos, etc.

• Procedementos e instruccións escritas existentes.

• Actas das reunións do comité de seguridade e saúde.

• Plans de inspección de seguridade do centro, das instalacións, áreas e equiposexistentes. Libros de rexistro e mantemento documentado.

• Informes especiais de mantemento, de protección radiolóxica e, en xeral, dosorganismos internos ou externos ó Sergas.

Unha vez analizada toda esta información previa, é necesario que se estableza,dende cada unha das unidades periféricas de prevención de riscos laborais (UP-PRL),unha programación de accións para realizar dende o punto de vista da prevenciónde riscos laborais, onde se especifiquen datas e prazos de actuación.

Á hora de elaborar estes calendarios débense ter en conta as características propiasque comportan as actividades de atención primaria e de atención especializada paraque se poidan simultanear no tempo as avaliacións en ámbolos ámbitos.

O seguinte paso o constituiría a realización da avaliación de riscos por parte dos téc-nicos, nas súas diferentes especialidades, que integran os servicios de prevención deriscos laborais das diferentes unidades periféricas, tal e como recollen o RSP, o pactoasinado entre a Administración sanitaria e as centrais sindicais e o Plan xeral de PRLdo Sergas, poñendo este feito de manifesto o carácter multidisciplinar deste proce-so, carácter que por outra parte é necesario debido á gran variedade de áreas ematerias que o comprenden.

Page 16: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

16

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Sen embargo, para poder levar a cabo a dita avaliación, cómpre a participación ecolaboración activa doutros axentes da empresa, cada un deles co seu nivel respecti-vo de participación e que en grandes liñas se presenta na táboa seguinte:

PARTICIPANTES FUNCIÓNS E ACTIVIDADES

Servicio central dePRL

- Coordina-lo proceso de avaliación, vixiando e controlando o seu correcto desenvolvemento.- Verifica-lo cumprimento do calendario de actividades proposto polas UP-PRL.

- Verifica-lo cumprimento da metodoloxía de avaliación inicial.

Técnicos das UP-PRLMédico, ATS/DUE,

T. Seguridade, T. Hixiene,T. Ergonomía

- Programar e coordina-las actividades do proceso de avaliación.

- Realiza-la avaliación xeral de riscos de acordo coa metodoloxía establecida,simultaneando actividades en atención primaria e en atención especializada, por parte dasáreas das especialidades técnicas incluíndo a participación activa do área de Medicina doTraballo.

- Realiza-lo informe final cos resultados das avaliacións.

- Comunicarlle ó xerente (ou en quen delegue) os problemas de operatividade que vaianxurdindo co fin de que se resolvan.

Xerentes de

atención especializada

e atención primaria

Directamente ou delegandoen alguén con capacidade

executiva e/ou coordinadora

- Participar activamente na avaliación achegando ou facilitando o acceso ás informacións(formais e informais) precisas para a realización das avaliacións.

- Coordina-los distintos servicios ou unidades durante o proceso de avaliación de riscospara compatibilizar estas actividades coa actividade xeral da empresa evitando destexeito posibles interferencias.

- Comunicar ós responsables e traballadores de cada servicio ou unidade o calendario deavaliación.

- Comunicar e informar ós delegados de prevención o calendario de actividades e, enxeral, do desenvolvemento do proceso de avaliación.

- Xestionar e resolve-los problemas que poidan xurdir relacionados coa colaboración eparticipación dos traballadores no proceso de avaliación, actuando de axente facilitadordas actividades de avaliación.

- Nomear unha persoa de referencia en cada servicio ou unidade (preferiblemente oresponsable do servicio ou unidade) e darlle as instruccións necesarias para a súacolaboración e participación no proceso de avaliación.

Responsable doservicio ou unidade

- Coordina-lo proceso de avaliación de riscos para compatibilizar estas actividades coaactividade do servicio ou unidade evitando deste xeito posibles interferencias.

- Achega-las informacións (formais e informais) precisas para a realización das avaliacións.

- Xestiona-los problemas que poidan xurdir relacionados coa colaboración e participacióndos traballadores no proceso de avaliación, actuando de axente facilitador dasactividades de avaliación.

Traballadores- Participar activamente no proceso de avaliación, facilitando ós técnicos as informacións

necesarias.

Delegados deprevención

- Vixia-lo cumprimento do proceso de avaliación en canto á planificación xeral, datas, e arealización das actividades segundo o establecido na metodoloxía de avaliación.

- Acompañar ós técnicos durante o proceso de avaliación, fomentando a participación ecolaboración dos traballadores implicados, actuando de axente facilitador das actividadesde avaliación.

Comité de seguridadee saúde

Comisión central deseguridade e saúde

- Vixia-lo cumprimento do calendario establecido.

- Vixia-lo cumprimento da metodoloxía establecida.

- Manter reunións periódicas con presencia de tódolos técnicos de PRL co fin de estar infor-mados ó longo do proceso de avaliación da súa evolución.

- Actuar como axente facilitador do proceso de avaliación.

Page 17: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

17

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

6�DESCRICIÓN DO DOCUMENTO DE AVALIACIÓN

�Introducción

Ante a inexistencia dunha metodoloxía validada para levar a cabo a avaliación inicialde riscos en centros sanitarios, optouse por elaborar unha metodoloxía propia basea-da nas existentes para outros sectores de actividade. Aproveitáronse tamén algúnsaspectos da metodoloxía de avaliación das condicións de traballo en centros hospi-talarios do INSHT.

Por outro lado, dada a magnitude da nosa empresa en canto a variedade nos postosde traballo, con multitude de tarefas, actividades e procesos diferentes, fíxose nece-sario elaborar unha metodoloxía que permitise a avaliación inicial nun tempo razo-able co fin de dar paso á planificación preventiva, priorizando os riscos detectados,último fin da prevención. Por isto, os criterios utilizados para a elaboración destametodoloxía foron:

a) A metodoloxía debía se-lo suficientemente simple como para que puidese serrealizada por tódolos técnicos de tódalas especialidades, sen que isto exclúa anecesaria interdisciplinaridade, de xeito que determinados aspectos, moi con-cretos, deban ser discutidos entre os membros do equipo co fin de que cada unachegue a súa área específica de coñecemento ó conxunto da avaliación.

b) Na avaliación inicial é preciso ser moi rigoroso no momento de decidi-lasmedicións específicas necesarias debido á gran variedade de procesos e acti-vidades. Neste sentido, o propio RSP, recolle a posibilidade de non ter querecorrer a ditas medicións en “actividades ou procesos no que a directaapreciación profesional acreditada permita chegar a unha conclusiónsen necesidade de recorrer a medicións, probas ou ensaios”, quedando a cri-terio do técnico a decisión en canto ás medicións que serán necesarias paraa avaliación inicial, ou, o que é o mesmo, para un coñecemento global erelativo (entre os distintos aspectos, axentes e postos) da situación global daempresa.

c) Os criterios xerais de avaliación dos riscos que se seguiron son os recomendadospola norma UNE 81905-EX. (anexo I)

A metodoloxía elaborada combina criterios técnicos obxectivos e subxectivos, postoque é inevitable un certo grao de subxectividade en todo o proceso de avaliación deriscos. De aí deriva que a avaliación teña que ser feita ineludiblemente por técnicosen PRL, o que garante que, cos coñecementos específicos nesta materia, a interpre-tación individual sexa o máis obxectiva posible.

Finalmente, esta metodoloxía antes da súa aprobación definitiva foi presentada esometida á opinión das seguintes estructuras do Sergas:

• Técnicos de PRL das unidades periféricas.

• División de Asistencia Sanitaria.

• División de Recursos Humanos.

Page 18: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

18

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

• Dirección Xeral de Saúde Pública.

• Subdirección Xeral de Inspección Sanitaria.

• Representantes dos traballadores, a través da Comisión central de seguridade esaúde.

�Estructura e instruccións de cumprimentación

A segunda parte deste documento consta das seguintes 4 unidades:

I. Ficha “POSTO DE TRABALLO” (PTR).

II. Ficha “AVALIACIÓN GLOBAL” (AVA).

III. Ficha “ACCIÓNS TÉCNICAS PROPOSTAS” (ATP).

IV. Cuestionarios para a identificación de perigos.

I. Ficha “POSTO DE TRABALLO” (PTR)

Nela recóllense datos xerais relativos ó posto de traballo e á avaliación:

• Avaliación: datos relativos á data e tipo (inicial, periódica, etc.) de avaliación, asícomo identificación das persoas que a levaron a cabo e que participaron nela.

• Traballadores: datos relativos ó número e características dos traballadores doposto (esta información será proporcionada pola xerencia ou en quen delegue).

• Descrición do posto de traballo: o posto de traballo vén definido en función dasseguintes variables: xerencia, centro, edificio, servicio, unidade, situación/GFH, ecategoría, ademais das tarefas asociadas a el.

Co fin de facilita-lo tratamento posterior da información, esta identificación doposto farase mediante a codificación recollida nos anexos II a IX deste documento.Neste sentido, utilizarase a codificación indicada para as seguintes variables: xeren-cia, centro, servicio, unidade e categoría. O edificio non se codifica, sendo un datopara cubrir por cada UP-PRL de acordo coas características específicas de cada centro.Do mesmo xeito, a situación/GFH, por tratarse dun dato específico de cada centro,codificarase en cada unidade de PRL de acordo coa información proporcionada polaxerencia correspondente.

A maioría dos postos de traballo compóñense de varias tarefas, por iso, neste mesmoapartado recollerase información xeral en canto ás tarefas asociadas (asistencial,administrativa, etc.), debendo acompañarse dunha descrición xeral delas.

Page 19: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

19

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

II. Ficha “AVALIACIÓN GLOBAL” (AVA)

Constitúe o documento final cos resultados da avaliación. Consta de varios apartados:

a) Identificación do posto avaliado

Na cabeceira da ficha, recóllense os datos da avaliación (data, tipo e nome dos téc-nicos), así como os relativos á existencia de traballadores especialmente sensibles.

b) Táboa para a estimación do risco

Preséntanse en varias columnas:

Aspectos do posto

Corresponde ós diferentes aspectos do posto avaliado e coincide con cada undos cuestionarios que se utilizan para a avaliación.

Riscos avaliados

Nela indicaranse os riscos identificados como tales en relación con cada aspectoavaliado. Utilizarase necesariamente a listaxe de riscos do anexo X e como refe-rencia a táboa recollida no anexo XI.

Identificación

Cubrirase da seguinte maneira:

S: “Si”, se o aspecto analizado constitúe un ou varios riscos.

N: “Non”, se o aspecto analizado non constitúe un risco, e, polo tanto,non é preciso avalialo.

PA: “Pendente de avaliación”, no caso de que o aspecto avaliado, polassúas características ou complexidade precise dunha análise en pro-fundidade (medicións, metodoloxía específica, etc.), non sendo posi-ble facer unha interpretación con base na apreciación do técnico.

Avaliación

Farase en función da probabilidade de que se produza o dano e das conse-cuencias presumibles no caso de que se materialice o risco (Norma UNE 81905).A probabilidade estimarase tendo en conta o histórico de accidentes ou outrosdanos, da intensidade do axente, etc. As consecuencias estimaranse en funcióndo tipo de lesión esperable en canto a gravidade, parte do corpo afectada enúmero de traballadores expostos. No anexo I preséntanse os criterios que seempregarán de xeito xeral para a estimación do risco.

Estimación do risco

Utilizaranse os criterios da norma UNE 81905, e que aparecen referidos ó finalda folla número 3/3 da “avaliación global”, xunto coas indicacións de prioriza-ción dende o punto de vista técnico, propostas para cada caso.

Page 20: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

20

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Cando, segundo o criterio técnico, resulte necesaria a realización de avaliaciónsespecíficas de determinados riscos hixiénicos, é preciso traduci-los resultadoscuantitativos ós diferentes niveis de risco definidos pola norma UNE 81905, cofin de poder comparar posteriormente os resultados destas avaliacións co restodos factores avaliados e poder planifica-la prevención con criterios de priorida-de. No anexo XII preséntase os criterios adoptados, valorándose entre outrosaspectos, para a calificación dos diferentes riscos, a gravidade dos danos ásaúde do traballador tendo en conta como factor corrector a probabilidade deque estes se materialicen.

III. Ficha “ACCIÓNS TÉCNICAS PROPOSTAS” (ATP)

Esta ficha ten por obxecto recolle-las accións técnicas propostas para cada un dosriscos avaliados e para o conxunto do posto de traballo. Estas accións indicaransepor orde prioritaria tendo en conta a normativa legal (artigo 15 da Lei de PRL) ecriterios técnicos (magnitude do risco, eficacia das medidas preventivas, etc.).

Recóllese ademais un espacio para indica-los aspectos positivos e negativos do postoavaliado. Así mesmo, indicarase a necesidade ou non de medidas especiais con tra-balladoras embarazadas/lactantes, traballadores menores de 18 anos e outros traba-lladores especialmente sensibles.

Esta ficha unicamente proporciona información en canto á priorización técnica dasmedidas para tomar, constituíndo o documento de referencia que permitirá á xeren-cia toma-la decisión en canto ás medidas que considere adecuadas, entre as propos-tas para cada caso, tendo en conta outros criterios de priorización (económicos,sociais, de xestión, etc.).

IV. Cuestionarios para a identificación de perigos

Conforme ó exposto anteriormente, as fontes de información para cubri-los cuestio-narios serán as seguintes:

• Observación directa da situación (por exemplo verificado do estado dos equipos,o etiquetado, etc.).

• Estudio de rexistros existentes: medicións efectuadas ata a data, número e tipo deaccidentes, absentismo, fichas de seguridade, manuais técnicos de instrucciónsdos equipos, libro de rexistro, protocolos, etc.

• Información verbal requirida dos responsables dos servicios/unidades e dos pro-pios traballadores respecto do grao de cumprimento dos protocolos, procede-mentos e outras normas implantadas ata a data, incidentes (que non están rexis-trados por escrito), etc.

Na segunda parte desta metodoloxía preséntanse un total de 23 cuestionarios, cadaun deles referido a aspectos diferentes do posto de traballo, tanto da área deSeguridade no Traballo, como de Hixiene Industrial ou de Ergonomía ePsicosocioloxía aplicada.

Page 21: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

21

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Os aspectos que se avaliarán son:

LUG Lugares de traballo. Condicións xeraisALM Almacenamento de subministracións, materiais e productosEQU Equipos de traballoCAL Instalacións e equipos especiais: caldeirasASC Instalacións e equipos especiais: ascensores e montacargasFER Instrumental e ferramentas manuaisELE Instalación eléctricaPCI Protección contraincendiosRUI RuídoVIB VibraciónsILU IluminaciónTEM Temperatura e calidade do aireRIO Radiacións ionizantesRNI Radiacións non ionizantesQUI Axentes químicosCIT Axentes citostáticosBIO Axentes biolóxicosPVD PVD (pantallas de visualización de datos)CAR Manipulación manual de cargasPOS PosturasMRE Movementos repetitivosMEN Carga mentalORG Factores organizacionais

É importante salientar que a Lei de PRL obriga a elaborar e conserva-la documenta-ción relativa á prevención de riscos, entre outra, tódolos datos e documentos xera-dos ó longo da avaliación, tanto para fins técnicos de control posterior da situacióncomo para mantela a disposición da autoridade laboral.

Cada un dos cuestionarios componse de 3 partes:

Identificación do posto de traballo

Datos específicos do aspecto para avaliar

Dado que os criterios para ter en conta para a estimación do risco son a probabilida-de (que vai depender entre outros, da frecuencia ou intensidade da exposición) e asconsecuencias (que vai depender, entre outros, das características do aspecto ouaxente, ademais do número de traballadores expostos), neste apartado recólleseinformación que facilita a posterior interpretación dos cuestionarios e a súa “traduc-ción” ós distintos niveis de risco posible.

Así mesmo indicase, para cada aspecto ou axente, a lexislación utilizada para a elabo-ración dos cuestionarios e que, polo tanto, debe se-la que se utilizará tamén para ainterpretación de cada un deles. Ademais da normativa correspondente, para determi-nados aspectos ou axentes utilizáronse as guías do INSHT (manipulación de cargas,PVD, lugares de traballo, equipos, EPIs, axentes biolóxicos), así como outras guíasespecíficas de centros sanitarios (residuos, limpeza, etc.).

Page 22: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

22

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Cuestionario ou lista de comprobación

Consiste nunha serie de enunciados relacionados cos criterios que se deben ter enconta para determina-la conformidade ou non da situación avaliada. Cada un dosenunciados admite 4 posibles respostas:

Si: existe conformidade (a instalación, axente, equipo, etc., reúne, en con-xunto, requisitos técnicos e/ou legais de seguridade).

Non: non existe conformidade (a instalación, axente, equipo, etc., non reúnerequisitos técnicos e/ou legais de seguridade).

PA (pendente de avaliación): non é posible tomar unha decisión en canto áconformidade ou non coa situación, non sendo suficiente co criterio téc-nico ou con métodos simples, sendo precisa unha avaliación en profundi-dade con equipos ou metodoloxía específica. O técnico de PRL determi-nará o momento e a metodoloxía adecuada para proceder á avaliación.

NP (non procede): o enunciado non é aplicable ó posto avaliado, polo que nonse terá en conta para a avaliación.

Observacións: espacio para que o avaliador recolla a información adicional ouaclaratoria que considere de interese.

Tódolos enunciados están en afirmativo, de tal xeito que a resposta “Si” en tódalascuestións indica conformidade coa norma ou co criterio técnico.

Unha vez rematado o cuestionario, é o momento de levar a cabo a súa interpreta-ción e a súa traducción a “magnitude do risco”, utilizando para iso, como queda dito,os aspectos relativos á obxectivación da situación (respostas do cuestionario, fre-cuencia de AT/incidentes previos, tempo de exposición, etc.). Esta é a actividade doproceso de avaliación onde o rigor técnico ten a máxima relevancia.

Para facilita-la recollida de información de determinados axentes, algúns cuestiona-rios compleméntanse cunha ficha de identificación específica. As fichas dispoñiblespara estes efectos son:

• Identificación de equipos.

• Identificación de axentes químicos.

• Identificación de axentes citostáticos.

• Identificación de axentes biolóxicos.

Page 23: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

23

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

7�ANEXOS

Os niveis de risco así definidos forman a base para decidir se se queren mellora-los controis exis-tentes ou implantar outros novos, así como a temporización das accións. Na seguinte táboaamósase un criterio suxerido como punto de partida para a toma de decisións. Nesta táboa taménse indica que os esforzos necesarios para o control dos riscos e a urxencia coa que deben adoptarseas medidas de control, deben ser proporcionais ós riscos:

(1) Terase tamén en conta a parte do corpo afectada e o número de traballadores expostos

PROBABILIDADE(de que ocorra o dano)

Alta ( A ) O dano ocorrerá sempre ou case sempre

Media ( M ) O dano ocorrerá nalgunhas ocasións

Baixa ( B ) O dano ocorrerá raras veces

Extremadamente danoso(ED)

Baixa(B)

Risco trivial(T)

Risco tolerable(TO)

Risco moderado(M)

Media(M)

Risco tolerable(TO)

Risco moderado(M)

Risco importante(I)

Alta(A)

Risco moderado(M)

Risco importante(I)

Risco intolerable(IN)

ESTIMACIÓN DO RISCO

Lixeiramente danoso(LD)

Danoso(D)

CONSECUENCIASPROBABILIDADE

ANEXO I: ESTIMACIÓN DO RISCO (UNE 81905)

Lixeiramentedanoso (LD)

- Danos superficiais: cortes e mazaduras pequenas, irritación dos ollos por po.

- Molestias e irritación. Dor de cabeza, disconfort.

Danoso (D)- Laceracións, queimaduras, conmocións, torceduras importantes, fracturas menores.

- Xordeira, dermatite, asma, trastornos musculo-esqueléticos, enfermidade que xera incapacidade menor.

Extremadamentedanoso (ED)

- Amputacións, fracturas maiores, intoxicacións, lesións múltiples, morte.

- Cancro e outras enfermidades crónicas que acurten severamente a vida.

(do dano)SEVERIDADE

( 1 )

RISCO ACCIÓN E TEMPORIZACIÓNTRIVIAL

( T ) - Non se require acción específica.

TOLERABLE(TO)

- Non se necesita mellora-la acción preventiva, sen embargo débense considerar solucións máis rendibles oumelloras que non supoñan unha carga económica importante.

- Requírense comprobacións periódicas para asegurar que se mantén a eficacia das medidas de control.

MODERADO(M)

- Débense facer esforzos para reduci-lo risco, determinando os investimentos precisos. As medidas para reduci-lorisco deben implantarse nun período determinado.

- Cando o risco moderado está asociado con consecuencias extremadamente danosas, precisarase unha acciónposterior para establecer, con maior precisión, a probabilidade de dano como base para determina-lanecesidade de mellora das medidas de control.

IMPORTANTE(I)

- Non debe comeza-lo traballo ata reduci-lo risco.

- Pode que se necesiten recursos considerables para controla-lo risco.

- Cando o risco se corresponde cun traballo que se está realizando, debe remediarse o problema nun tempo inferioró dos riscos moderados.

INTOLERABLE(IN)

- Non se debe comezar nin continua-lo traballo ata reduci-lo risco.

- Se non é posible reduci-lo risco, incluso con recursos limitados, debe prohibirse o traballo.

Page 24: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

24

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ANEXO II: CÓDIGOS XERENCIACE A Coruña-Especializada

CP A Coruña-Primaria

FE

FP

SE Santiago-Especializada

SP Santiago-Primaria

LE

LP

OE Ourense- Especializada

OP Ourense- Primaria

PE Pontevedra-Especializada

PP Pontevedra-Primaria

VE Vigo-Especializada

VP Vigo-Primaria

Ferrol-EspecializadaFerrol-Primaria

Lugo-EspecializadaLugo-Primaria

ANEXO III: CÓDIGOS CENTROS DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA

A CORUÑA FERROL SANTIAGO LUGO1. H. J. Canalejo

2. H. Materno Infantil

3. S. Marítimo Oza

4. H. Abente y Lago

5. C.Especialidades-Ventorrillo

6. C. Especialidades-Betanzos

7. C. Especialidades-Carballo

1. H. Arquitecto Marcide

2. H. Prof. Novoa Santos

3. C. Especialidades

1. H. Clínico Universitario

2. H. Prof. Gil Casares

3. H. Xeral Básico de Conxo

4. S. Psiquiátrico de Conxo

5. C. Especialidades C. Arenal

1. H. Xeral

2. H. de Calde

3. H. Provincial de S. Jose

4. C. Especialidades-Pza Ferrol

5. H. Comarcal de Monforte

6. H. Comarcal da Costa

7. C. Especialidades-Monforte

OURENSE PONTEVEDRA VIGO1. H. Nosa Sra do Cristal

2. H. Cristo de Piñor

3. H. Santa María Nai

4. H. Psiquiátrico Cabaleiro Goás

5. C. de Especialidades de Nosa Sra. dos Remedios

6. H. Comarcal de Valdeorras

7. C. Especialidades-Valdeorras

1. H. Montecelo

2. H. Provincial

3. C. Especialidades-Virxe da Peregrina

4. C. Especialidades-Lalín

5. C. Especialidades-A Estrada

6. C. Especialidades-Mollabao

7. Casa do Mar (Vilagarcía)

8. C. Especialidades-S. Roque

1. H. Xeral

2. Policlínico Cíes

3. H. Psiquiátrico Rebullón

4. H. Meixoeiro

5. H. Nicolás Peña

6. C. Especialidades-Coia

7. C. Especialidades-A Doblada

8. C. Especialidades-Tui

9. C. Especialidades-Ponteareas

10. C. Especialidades-A Cañiza

11. C. Especialidades-A Garda

ANEXO IV: CÓDIGOS CENTROS PRIMARIA

A CORUÑA OURENSE PONTEVEDRA VIGO

Codificación de acordo cos criterios de “Tarxeta Sanitaria” do Sergas

LUGOSANTIAGO FERROL

Page 25: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

25

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ANEXO VI: CÓDIGOS SERVICIOS PRIMARIA

Codificación de acordo cos criterios de “Tarxeta Sanitaria” do Sergas

ANEXO V: CÓDIGOS SERVICIOS DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA (GNAs)(Orde 7 abril 93 - DOG 26/4/93 e modificacións posteriores)

ADT Administración

APE Administración periférica

ADM Admisión

ALG Alerxioloxía

ALI Alimentación

ACL Análises clínicas

APA Anatomía patolóxica

ANR Anestesia-reanimación

ACV Anxioloxía-C. vascular

ATP Atención ó paciente

PRI Atención primaria

AUD Audiovisuais

BCS Banco de sangue

CAR Cardioloxía

CAJ Centros alleos

CCN Centros concertados

CCA Cirurxía cardíaca

CCI Cirurxía cardíaca infantil

CMF Cirurxía maxilofacial

CPE Cirurxía pediátrica

CPL Cirurxía plástica

CTO Cirurxía torácica

CGD Círurxía xeral-dixestiva

CSJ Conserxería

CEX Consultas externas

INV Contratacións-inversións

CDG Control de xestión

DER Dermatoloxía

DIE Dietética

DIR Dirección

DEN Dirección de enfermería

DGE Dirección de xestión

DME Dirección médica

DIG Dixestivo

DEI Docencia e investigación

DCL Docum. clínica-arquivos

END Endocrinoloxía

EUE Escola de enfermería

EUF Escola de fisioterapia

EST Esterilización

FME Facultade de Medicina

FAR Farmacia

FAC Farmacoloxía clínica

GAR Gardas especialistas

HEM Hematoloxía clínica

HEL Hematoloxía-laboratorio

HAD Hospitalización domicilio

HDD Hospitalizacion de día

HOT Hostalería

HOP Hotel de pacientes

INF Informática

INM InmunoloxíaITV Intervención

LAB Laboratorios

LAV Lavandería

LIM Limpeza

LOG Loxística

MAN Mantenemento

MIV Medicina intensiva

MIR Medicina interna

MNU Medicina nuclear

MPR Medicina preventiva

MIC Microbioloxía

NEF Nefroloxía

NEO Neonatoloxía

NML Neumoloxía

NCR Neurocirurxía

NFL Neurofisioloxía clínica

NRL Neuroloxía

OBS Obstetricia

OFT Oftalmoloxía

ONC Oncoloxía médica

ONR Oncoloxía radioterápica

ORL Otorrinolaringoloxía

PDE Pacientes desprazados

PED Pediatría

PER Persoal

PES Probas especiais

PSQ Psiquiatría

QUI Quirófano

RAD Radiodiagnose

RDP Radioprotección

RDT Radioterapia

REH Rehabilitación

REU Reumatoloxía

SEG Seguridade-comunicación

SUM Subministracións

TRA Traumatoloxía

UCB Unidade de criobioloxíaUTR Unidade de transplantesHEN Unidades de enfermería

ULM Unidade lesionados medulares

URO Uroloxía

URG Urxencias

GEN Xenética

GER Xerencia

GRT Xeriatría

GEC Xestión económica

GIN Xinecoloxía

Page 26: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

26

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ANEXO VII: CÓDIGOS UNIDADES DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA

1. Administración2. Administración periférica3. Admisión

4. Illados

5. Alerxia6. Alimentación7. Almacén8. Alta precoz, unidade de9. Anestesia e reanimación10. Animalario11. Anxioloxía e cirurxía vascular12. Arquivo13. Arritmias, unidade de14. Asesoría xurídica15. Atención ó paciente16. Atención primaria17. Atención temperá18. Audiometría19. Audiovisuais

20. Banco de pel21. Biberonería22. Biblioteca

23. Cafetería24. Cardioloxía25. Central de teléfonos26. Central térmica27. Centros alleos28. Centros concertados29. Cirurxía cardíaca30. Cirurxía cardíaca Infantil31. Cirurxía de mama32. Cirurxía maxilofacial33. Cirurxía pediátrica34. Cirurxía plástica35. Cirurxía sen ingreso, unidade de36. Cirurxía torácica37. Cirurxía vascular38. Cirurxía xeral39. Cirurxía xeral e dixestiva40. Cirurxía de urxencias41. Cita previa42. Citostáticos, administración de43. Citostáticos, unidade de44. Cociña45. Comedor persoal46. Conserxería47. Consultas externas48. Contabilidade49. Contratación50. Control de gastos51. Control de inventario52. Control de xestión53. Coronarias, unidade de54. Criobioloxía, unidade de55. Críticos, unidade de56. Cuidados paliativos57. Curta estadía cirúrxica, unidade de58. Curta estadía médica, unidade de

59. Dermatoloxía60. Desintoxicación, unidade de61. Desordes alimentarios62. Diálise-hemodiálise63. Diálise peritoneal64. Dietas enterais pacientes externos65. Dietética66. Dirección67. Dirección de enfermería68. Direccion de RR.HH.69. Dirección de xestión70. Dirección médica71. Dirección operativa72. Dirección RR.EE. e servicios xerais73. Dirección xerencia74. Dixestivo75. Docencia76. Dor, unidade da

77. Ecocardioloxía78. Ecografías79. Electrocardiografía80. Electroencefalografía (EEG)

81. Electromiografía (EMG)82. Endocrinoloxía83. Endoscopias84. Endoscopia dixestiva85. Endoscopia respiratoria86. Endoscopia urolóxica87. Ergometría88. Escola de enfermería89. Escola de fisioterapia90. Esterilización91. Estomatoloxía

92. Facturación e cobros93. Farmacia94. Farmacoloxía, unidade de95. Ferro e costura (plancha)96. Fotografía97. Fundación

98. Gabinete de prensa99. Gardas100. Gases medicinais101. Grupo electróxeno

102. Hematoloxía clínica103. Hemodinámica cardíaca104. Holter105. Horticultura psiquiatría106. Hospital de día107. Hospitalización108. Hospitalización domicilio (HADO)109. Hostelería110. Hotel pacientes

112. Infecciosos113. Información, unidade de114. Informática115. Intervención116. Investigación, unidade de

117. Laboratorio de análises clínicas118. Laboratorio de anatomía patolóxica119. Laboratorio de antibiogramas120. Laboratorio de autoanalizadores121. Laboratorio de bacterioloxía122. Laboratorio de banco de sangue123. Laboratorio de bioloxía molecular124. Laboratorio de biopsias125. Laboratorio de bioquímica126. Laboratorio de citoloxía127. Laboratorio de hematoloxía128. Laboratorio de hormonas129. Laboratorio de inmunohistoquímica130. Laboratorio de inmunoloxía131. Laboratorio de investigación132. Laboratorio de marcadores tumorais133. Laboratorio de metabolopatías134. Laboratorio de microbioloxía135. Laboratorio de micrométodos136. Laboratorio de proteínas137. Laboratorio de seroloxía138. Laboratorio de urxencias139. Laboratorio de xenética140. Laboratorio xeral141. Lavandería142. Lencería e vestiario143. Lesionados medulares144. Limpeza145. Litotricia146. Logopedia147. Loxística

148. Mantemento149. Mantemento, taller de150. Media estadía, unidade de151. Medicina interna152. Medicina nuclear153. Medicina preventiva154. Microscopía electrónica155. Necropsias156. Nefroloxía157. Neumoloxía

159. Neurofisioloxía160. Neuroloxía161. Neurorradioloxía162. Nóminas163. Nutrición, unidade de

164. Obstetricia165. Obstetricia e xinecoloxía166. Obstetricia-partos167. Obstetricia-puerperio168. Oficina técnica169. Oftalmoloxía170. Oncoloxía171. Otorrinolaringoloxía

172. Patoloxía da mama, unidade de173. Pediatría174. Pediatría, escola de175. Pediatría, escolares176. Pediatría, lactantes177. Pediatría, neonatos178. Pediatría, preescolares179. Pediatría, prematuros e RN patolóxicos180. Pediatría, psiquiatría181. Penitenciaria182. Perruquería183. Persoal, oficina de184. Preoperatorio, unidade de185. Prevención de riscos laborais186. Probas/exploracións especiais187. Probas funcionais respiratorias (PFR)188. Psiquiatría/USM

189. Queimados190. Quirófano

191. R.M.N.192. Radiodiagnose193. Radiodiagnose de mama194. Radiodiagnose dixestiva195. Radiodiagnose ósea196. Radiodiagnose torácica197. Radiodiagnose urolóxica198. Radiodiagnose vascular199. Radioprotección200. Radioterapia201. Reanimación/espertar202. Rehabilitación203. Rehabilitación-fisioterapia204. Rehabilitación-fisioterapia respiratoria205. Rehabilitación-t.ocupacional206. Relacións públicas207. Reproducción humana208. Reprografía209. Reumatoloxía210. Rexistro xeral

211. Seccións sindicais212. Seguridade213. Servicios relixiosos214. Servicios xerais215. Sono, unidade do216. Subministracións

217. T.A.C.218. Traballo social219. Transplantes, unidade de220. Tratamento de residuos221. Traumatoloxía/cirurxía ortopédica

222. U.V.I.223. Uroloxía224. Urxencias225. U.T.B. (u. de tuberculose)

226. Vestiarios227. V.I.H., unidade de

228. Xenética, unidade de229. Xeriatría111. Xesos230. Xestión económica231. Xinecoloxía

999. Outras

158. Neurocirurxía

Page 27: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

27

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ANEXO VIII: CÓDIGOS UNIDADES PRIMARIA

ANEXO IX: CÓDIGOS CATEGORÍAS(ATENCIÓN ESPECIALIZADA E PRIMARIA)

ADM AdministrativoALB AlbanelALU Alumno (MIR,DUE, etc.)DUE ATS-DUEAUA Auxiliar administrativoAUE Auxiliar de enfermeríaAZA Azafata de RR.PP.

BIB BibliotecarioBIO Biólogo

CAL CalefactorCAP CapelánCAR CarpinteiroCEL CeladorCOC CociñeiroCON ConductorCOO CoordinadorCOS Costureira

DIR Director/ Xerente

ELE Electricista

FAR FarmacéuticoFIS FisioterapeutaFOG FogoneiroFON FontaneiroFOT Fotógrafo

GOB GobernantaGFA Grupo técnico función

administrativa

HIX Hixienista dental

LAV LavandeiraLIM LimpadoraLOG Logopeda-logofonía

MAT MatronaMEC MecánicoMED MédicoMON Monitor

ODO OdontólogoOPE Operario

PEO PeónPER PerruqueiroPTS Persoal técnico superiorPIN PinchePIT PintorPRA PasadoraPRO Profesor de E.X.B.PSI PsicólogoPSX Persoal servicios xeraisPUE Puericultora

QUI Químico

SUB SubdirectorSUP Supervisor área/unidade

TPI TapiceiroTES Técnico especialista (TEL,

TER, TAP, ortopedia, etc.)TEL TelefonistaTOC Terapeuta ocupacionalTSO Traballadora social

XAR XardiñeiroXES Xefe de sección/unidadeXEF Xefe de servicioXEG Xefe grupo/equipo

OUT Outras

COF Centro de orientación familiar

UAP U. de Atención primaria

FIS U. de fisioterapiaMAT U. de matrona

USM U. de saúde mentalUTS U. de traballo social

ODO U. de odontoloxía

PED U. de pediatríaPAC Punto de atención continuada

URX Servicio normal de urxencias

XER Xerencia de A. primaria

Page 28: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

28

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Código RISCOS DESCRICIÓN

01 Caídas de persoas a distinto nivelCaída dende alturas (edificios, fiestras, máquinas, árbores, máquinas, vehículos, etc.).Caída en profundidades (pontes, escavacións, buratos, etc.).

02 Caídas de persoas ó mesmo nivelCaída en lugares de tránsito ou superficies de traballo.Caída sobre ou contra obxectos.

03 Caídas de obxectos por afundimentoCaída dende edificios, muros, fiestras, escadas, montóns de mercadorías, etc.Desprendemento de terra, rochas, etc.

04 Caídas de obxectos por manipulaciónCaída de materiais etc. sobre un traballador, sempre que o accidentado sexa a mesma persoa a que se llecaese o obxecto que está manexando.

05 Caídas por obxectos desprendidos Caída de ferramentas, materiais, etc. sobre un traballador sempre que non o estivese manipulando.

06 Pegadas sobre obxectos Pegadas sobre obxectos cortantes ou punzantes.

07 Choques contra obxectos inmóbiles Golpe contra un obxecto que non estaba en movemento.

08 Golpes e contactos con elementosmóbiles da máquina

Golpe ocasionado por elementos móbiles das máquinas e instalacións.Non se inclúen os atrapamentos.

15 Contactos térmicos, queimadurasLesións producidas por contacto do corpo con superficies quentes dos equipos ou ferramentas, e por sólidos,líquidos, vapores, etc. quentes.

10 Proxección de fragmentos ou partículasProxección de partículas ou fragmentos procedentes das máquinas ou ferramentas.Exclúe os producidos con fluídos biolóxicos.

11 Atrapamentos por ou entre obxectos Atrapamento por ou entre pezas de máquinas, diversos materiais, etc.

12 Atrapamento por envorcamento dasmáquinas

Atrapamento debido ós envorcos de tractores, vehículos ou outras máquinas.

23 Atropelamentos, golpes e choquescontra vehículos

Atropelamentos de persoas por vehículos, así como os accidentes de vehículos no que o traballador lesionadovaise contra o vehículo. Non se inclúen os accidentes de tránsito.

24 Accidentes de tráficoOs ocorridos dentro do horario laboral, independentemente de que estea relacionado co traballo habitual ounon.

20 Explosións Lesións producidas directa ou indirectamente por unha onda expansiva.

09 Golpes ou cortes por obxectos ouferramentas

Golpe cun obxecto ou ferramenta que é movido por forza diferente á da gravidade. Inclúense marteladas,golpes con outros obxectos ou ferramentas (pedras, ferros, etc.).Non se inclúen os golpes por caída de obxectos.

16 Contactos eléctricos Lesións producidas pola electricidade.

21 Incendios Lesións producidas polo lume ou as súas consecuencias (fume, etc.).

26 Lesións por exposición ó ruído Inclúe trauma acústico e hipoacusia por ruído.

14 Exposición a temperaturas extremas Lesións producidas por un ambiente excesivamente frío ou quente.

19 Exposición a radiacións ionizantes Lesións producidas por exposición a radiacións ionizantes.

27 Exposición a radiacións non ionizantes Lesións producidas por exposición a radiacións non ionizantes: UV, IV, Láser, etc.

17 Inhalación ou inxestión de substanciasnocivas

Lesións agudas producidas por exposición ambiental ou por inxestión de substancias ou productos: lesiónsneurolóxicas, respiratorias (asma, hiperactividade bronquial, etc.), etc.Inclúe as asfixias e afogamentos.

29Enfermidades dexenerativas oucrónicas

Lesións crónicas ou dexenerativas producidas por axentes químicos (gases, vapores, fumes, partículas, pos, etc.).

18 Contacto con substancias cáusticas e/oucorrosivas

Lesións externas producidas por contacto con substancias e productos.

28 DermatosesLesións producidas por lavado frecuente de mans, ou polo uso frecuente de xabóns, deterxentes, etc.Lesións cutáneas alérxicas.Exclúe lesións agudas por productos cáusticos.

30 Picaduras, cortes, salpicaduras, etc. confluídos biolóxicos

Lesións producidas por picaduras con agullas ou obxectos punzantes, cortes, salpicaduras, inxestión, etc. quepoidan producir inoculación de axentes biolóxicos (transmisión por sangue e fluídos).

31 Enfermidades infecciosas e parasitariasLesións agudas ou crónicas producidas por axentes biolóxicos (virus, bacterias, parasitos, etc.) de transmisiónaérea, por gotas, por contacto ou hídrica.Exclúe as producidas por transmisión sanguínea: picaduras, cortes, salpicaduras, etc., incluídas noutro apartado.

33 Fatiga visualFatiga visual producida por traballos con elevadas esixencias visuais (PVD, traballos de precisión, etc.).Exclúe lesións oftalmolóxicas:alteracións da refracción, accidentes oculares, etc.

13 Sobreesforzos por manipulación decargas

Lesións producidas pola manipulación, transporte, elevación, empuxe ou tracción de cargas: pacientes, carros,caixas, etc.

32 Lesións musculo-esqueléticasLesións agudas ou crónicas producidas por posturas inadecuadas ou movementos repetitivos.Lesións por exposición a vibracións mecánicas.Exclúe as lesións producidas por manipulación de cargas, incluídas noutro apartado.

34 Fatiga mental Fatiga mental producida por traballos con grandes esixencias mentais (tratamento excesivo de información, etc.).

22 Causados por seres vivos Lesións producidas por persoas ou animais: agresións, patadas, picaduras, dentadas, etc.

35 Alteracións psíquicasSíndromes psíquicas ou emocionais, agudas ou crónicas, debidas a factores socio-organizacionais (estrés,depresión, alteracións do comportamento ou da conducta, “burn-out”, acoso psicolóxico, etc.).

25 Causas naturais

Accidentes ou lesións ocorridos no centro de traballo, que non son consecuencia do propio traballo senón queson debidos a causas naturais que tamén poden darse fora. Por exemplo, o infarto de miocardio, anxina depeito, etc.

OBSERVACIÓN: co fin de non altera-la orde de codificación do parte oficial de AT, respectamos este apartado, pero teremosen conta que, dado que se exclúe a relación co traballo, non é válido para efectos de avaliación, por non ser posible anticipar feitos quenon sexan consecuencia directa do traballo.

99 Outros Calquera outra lesión ou accidente non incluído nos apartados anteriores.

(1) A codificación respecta a proposta polo parte oficial de AT, utilizada na maioría das metodoloxías de avaliacións de risco co fin de poder comparar resultados. Engadíronse algúns riscosespecíficos da actividade sanitaria e desagruparonse algúns dos propostos na listaxe orixinal. Preséntanse cunha orde máis operativa en relación coa asociación presumible entre osriscos aquí presentados e a orde dos cuestionarios que compoñen a metodoloxía de avaliación do Sergas.

ANEXO X: CÓDIGOS DE RISCO(1)

Page 29: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

29

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

LUG

ALM

EQU

CA

L

ASC FE

R

ELE

PCI

RU

I

VIB

ILU

TEM

RIO RN

I

QU

I

CIT

BIO

PVD

CA

R

POS

MR

E

MEN

OR

G

1 Caída persoas distinto nivel

2 Caída persoas mesmo nivel

3 Caída obxectos por afundimento

4 Caída obxectos por manipulación

5 Caída obxectos desprendidos

6 Pegadas sobre obxectos

7Choques contra obxectosinmóbiles

8Golpes e contactos con elementosmóbiles da máquina

15Contactos térmicos,queimaduras

10 Proxección fragmentos e partículas

11 Atrapamentos por ou entre obxectos

12Atrapamento por envorcamento dasmáquinas

23Atropelamentos, golpes e choquescontra vehículos

24 Accidentes de tráfico

20 Explosións

9Golpes ou cortes por obxectosou ferramentas

16 Contactos eléctricos

21 Incendios

26 Lesións por exposición ó ruído

14Exposición a temperaturasextremas

19Exposición a radiaciónsionizantes

27Exposición a radiacións nonionizantes

17Inhalación ou inxestión desubstancias nocivas

29 Enf. dexenerativas ou crónicas

18Contacto con substanciascáusticas e/ou corrosivas

28 Dermatoses

30Picaduras, cortes, salpicaduras,etc. con fluídos biolóxicos

31Enf. infecciosas e parasitarias(non transm. sanguínea)

33 Fatiga visual

13Sobreesforzos por manip. decargas

32Lesións músculo-esqueléticas(non manip. cargas)

34 Fatiga mental

22 Causados por seres vivos

35 Alteracións psíquicas

25 Causas naturais

99 Outros

ANEXO XI: CÓDIGOS DE RISCOS(1)

Page 30: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

30

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

xía

pa

ra a

ava

lia

ció

n d

e r

isc

os l

ab

ora

is e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

TRIVIAL TOLERABLE MODERADO IMPORTANTE INTOLERABLE

RUÍDO ---

(1)

Condicións ambientais---

ILUMINACIÓN

Debido á gran variabilidade de situacións que poden xerarse debido a unhas condicións de iluminación inadecuadas, e ó non existir

ningún criterio técnico obxectivo, que permita establecer rangos respecto ós que poder realizar de forma xenérica a estimación

do risco asociado, corresponderá ó técnico de prevención clasifica-lo risco en función da probabilidade de que se produza o dano

e da severidade deste.

Así mesmo, empregaranse como criterios de avaliación os seguintes:

• Artigo 8 e Anexo IV do RD 486/1997.

• Guía técnica de lugares de traballo (INSHT).

• “Guía Técnica de Eficiencia Energética en Iluminación. Hospitales y Centros de Atención Primaria” (IDEA).

AXENTES BIOLÓXICOS

Debido á gran variabilidade de situacións que poden xerarse como consecuencia da exposición a axentes biolóxicos que estean

ou poidan estar presentes durante o traballo e ó non existir ningún criterio técnico obxectivo que permita establecer rangos

respecto ós que poder realizar de forma xenérica a estimación do risco asociado, corresponderá ó técnico de prevención

clasifica-lo risco en función da probabilidade de que se produza o dano e da severidade deste.

Así mesmo, empregaranse como criterios de avaliación os seguintes:

• RD 664/1997.

• Guía técnica de exposición a axentes biolóxicos (INSHT).

AXENTES QUÍMICOS(2,3)

I ≤ 0.1

CANCERÍXENOS /MUTÁXENOS /

--- ---

ASPECTOHIXIÉNICO

ESTIMACIÓN

(5) Debido á problemática particular que presentan os axentes con posibilidade de sensibilización por inhalación, actuarase de forma similar que cos axentes canceríxenos.

L Aeq,d : Nivel diario equivalente, ponderado A.L MAX : Nivel de pico máximo, expresado en dBI : Índice de exposición; I=ED/VLA-ED ou I=EC/VLA-EC. (Cando se evalúe con TLV´s, sustituí-los conceptos VLA/ED/EC).

(1) Dada a natureza das actividades que se desenvolven en xeral dentro do medio sanitario, considerarase o risco de estrés térmico soamente por ambiente caloroso.

(2) Os intervalos asociados á estimación do risco serán revisados, se procede, cando se publique a Guía técnica para a avaliación e prevención dos riscos relacionados cos axentes químicospresentes nos lugares de traballo, elaborada polo INSHT. Así mesmo, conven recorda-la importancia do criterio técnico á hora de avalia-la exposición a axentes químicos, debéndosecontemplar varios criterios tal e como se recolle no artigo 3 do RD 374/2001.

(3) No caso dos axentes químicos débense contemplar tódalas vías de entrada, posto que poden existir outras vías á parte da inhalatoria, á que se fai referencia nesta táboa. Por isto deberanseestablecer normas xenéricas para diminuí-la entrada do axente en cuestión, como por exemplo non comer, beber ou fumar no lugar de traballo; uso de luvas (se presenta absorción por víadérmica); etc.

NOTAS:

ANEXO XII: ESTIMACIÓN DOS RISCOS HIXIÉNICOS ASOCIADOS

(4) No caso de que os traballadores estean ou poidan estar expostos a axentes canceríxenos aplicaranse sempre as disposicións recollidas no RD 665/1997 e no RD 1124/2000 que omodifica. Ademais o seu nivel de exposición deberá se-lo máis baixo posible, aínda que non supere o seu valor límite (orientativo) correspondente, tomando sempre tódalas medidaspreventivas específicas razonablemente factibles con obxecto de reduci-lo risco ó mínimo posible.

e

LMAX < 140 dB

LAeq,d < 80 dB(A) 80 ≤ LAeq,d < 85dB(A)

LMAX < 140 dB

e

85 ≤ LAeq,d < 90dB(A)

LMAX < 140 dB

e e/ou

LMAX ≥ 140 dB

LAeq,d ≥ 90 dB(A)

CONDICIÓNSAMBIENTAIS:

Ambientes moderados---

CONDICIÓNSAMBIENTAIS:

Estrés térmico enambientes calorosos

< valor referencia índice WBGT ≥ valor referencia índice WBGT

SENSIBILIZANTES VÍAINHALATORIA (2,3,4,5)

0.1 < I ≤ 1

0.5 < I ≤ 1 I > 1 ---

I ≤ 0.1 I > 1

0.1 < I ≤ 0.5

Page 31: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 32: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 33: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

- II -

FICHAS DE AVALIACIÓNDE RISCOS LABORAIS

Page 34: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 35: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

35

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

PTRDatos xerais

POSTO DE TRABALLO

Data Técnicos avaliadores Delegados de prevención Persoas contactadas

1 Inicial

2 Periódica (especificar)

3 Revisión por danos (especificar)

AVA

LIA

CIÓ

N

4 Outra (especificar)

Total Mulleres Homes Observacións

1 Nº global

2Embarazadaslactantes

3Especialmentesensibles

TR

AB

AL

LA

DO

RE

S

4Menores de 18anos

Variable Código Nome

Xerencia

Centro

Edificio

Servicio

Unidade

Situación/GFH

Categoría

TAREFA/S ASOCIADA/S

Tarefa principal % xornada Descrición

1 Asistencial

2 Administrativa

3 Dirección/xestión

4 Manual/oficios

DES

CR

ICIÓ

N D

O P

OST

O D

E TR

AB

ALL

O

5 Outra (especificar)

OB

SER

VAC

IÓN

S

Rev. 1Marzo - 2002

Page 36: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 37: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

37

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

A V ASe

rvic

io d

e Pr

even

ción

de R

isco

s La

bora

is1

/3A

VA

LIA

CIÓ

N G

LO

BA

LD

ata

da a

valia

ción

(ini

cio/

fin):

Técn

ico/

s av

alia

dor/e

s:

Ava

liaci

ónTr

abal

lado

res

1In

icia

l1

Em

bara

zada

s/la

ctan

tes

2P

erió

dica

2E

spec

ialm

ente

sen

sibl

es

3R

evis

ión

por

dano

s3

Men

ores

de

18 a

nos

XER

ENC

IA:

C

ENTR

O:

E

DIF

ICIO

:

SER

VIC

IO:

U

NID

AD

E:

SIT

UA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

llado

res:

4O

utra

s

Perig

oPr

obab

ilida

deC

onse

cuen

cias

Estim

ació

nA

SPEC

TOS

DO

PO

STO

RIS

CO

S A

SOC

IAD

OS

SN

PAB

MA

LDD

EDT

TOM

IIN

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

LUG

Luga

res

de tr

abal

lo. C

ondi

ción

s xe

rais

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

ALM

Alm

acen

amen

to d

e su

bmin

istr

ació

ns,

mat

eria

is e

pro

duct

os1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

EQU

Equi

pos

de tr

abal

lo

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

CA

LIn

stal

ació

ns e

equ

ipos

esp

ecia

is.

Cal

deira

s1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

ASC

Inst

alac

ións

e e

quip

os e

spec

iais

.A

scen

sore

s e

mon

taca

rgas

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

FER

Inst

rum

enta

l e fe

rram

enta

s m

anua

is

12

31

23

12

32

34

56

ELE

Inst

alac

ión

eléc

tric

a1

23

12

31

23

23

45

6

PCI

Prot

ecci

ón c

ontr

ainc

endi

os1

23

12

31

23

23

56

4

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

AVA

LIA

CIÓ

NID

ENTI

FIC

AC

IÓN

Page 38: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

38

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

2/3

AV

AL

IAC

IÓN

GL

OB

AL

Perig

oPr

obab

ilida

deC

onse

cuen

cias

Estim

ació

nA

SPEC

TOS

DO

PO

STO

RIS

CO

S A

SOC

IAD

OS

SN

PAB

MA

LDD

EDT

TOM

IIN

12

31

23

12

32

34

56

RU

IR

uído

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

VIB

Vibr

ació

ns1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

ILU

Ilum

inac

ión

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

TEM

Tem

pera

tura

e c

alid

ade

do a

ire1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

RIO

Rad

iaci

óns

ioni

zant

es1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

RN

IR

adia

ción

s no

n io

niza

ntes

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

QU

IA

xent

es q

uím

icos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

CIT

Axe

ntes

cito

stát

icos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

BIO

Axe

ntes

bio

lóxi

cos

12

31

23

12

32

34

56A V A

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

AVA

LIA

CIÓ

NID

ENTI

FIC

AC

IÓN

Page 39: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

39

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

3/3

AV

AL

IAC

IÓN

GL

OB

AL

A V A

ASP

ECTO

S D

O P

OST

OR

ISC

OS

ASO

CIA

DO

SPe

rigo

Prob

abili

dade

Con

secu

enci

asEs

timac

ión

SN

PAB

MA

LDD

EDT

TOM

IIN

12

31

23

12

32

34

56

PVD

PVD

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

CA

RM

anip

ulac

ión

de c

arga

s1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

POS

Post

uras

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

MR

EM

ovem

ento

s re

petit

ivos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

MEN

Car

ga m

enta

l1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

OR

GFa

ctor

es o

rgan

izac

iona

is1

23

12

31

23

23

45

6

ESTI

MA

CIÓ

N D

A M

AG

NIT

UD

E D

O R

ISC

O

CO

NSE

CU

ENC

IAS

PRO

BA

BIL

IDA

DE

(de

que

ocor

ra o

dan

o)C

ON

SEC

UEN

CIA

S

Lixe

iram

ente

dano

soLD

(1)

Dan

oso

D (2

)Ex

trem

adam

ente

dano

soED

(3)

Bai

xaB

(1)

Ris

co tr

ivia

lT

(2)

Ris

co to

lera

ble

TO

(3)

Ris

co m

oder

ado

M (

4)

Med

iaM

(2)

Ris

co to

lera

ble

TO

(3)

Ris

co m

oder

ado

M (

4)R

isco

impo

rtan

teI (

5)

PROBABILIDADE

Alta

A (3

)R

isco

mod

erad

oM

(4)

Ris

co im

port

ante

I (5)

Ris

co in

tole

rabl

eIN

(6)

Alta

(A

):O

dan

o oc

orre

rá s

empr

e ou

case

sem

pre

Med

ia (

M):

O d

ano

ocor

rerá

nal

gunh

asoc

asió

nsB

aixa

(B

):O

dan

o oc

orre

rá ra

ras

vece

s

Par

a de

term

ina-

la p

oten

cial

sev

erid

ade

do d

ano

cons

ider

aras

e:

a)P

arte

s do

cor

po q

ue s

e ve

rían

afe

ctad

asb)

Tip

o de

lesi

ón:

-Li

xeira

men

te d

anos

o (le

ve):

dano

s su

perfi

ciai

s (c

orte

s e

maz

adur

as p

eque

nas,

irrit

ació

n do

s ol

los

por p

o, e

tc.)

mol

estia

s pe

quen

as (d

or d

e ca

beza

, dis

conf

ort).

-D

anos

o (g

rave

):la

cera

ción

s, q

ueim

adur

as, c

onm

oció

ns, t

orce

dura

s im

porta

ntes

, fra

ctur

as m

enor

es, x

orde

ira, d

erm

atite

, asm

a, tu

berc

ulos

e, tr

asto

rnos

mus

culo

-es

quel

étic

os, e

nfer

mid

ade

que

xera

inca

paci

dade

men

or.

-E

xtre

mad

amen

te d

anos

o (m

oi g

rave

):am

puta

ción

s, fr

actu

ras

mai

ores

, int

oxic

ació

ns, l

esió

ns m

últip

les,

mor

te, c

ancr

o e

outra

s en

ferm

idad

es c

róni

cas

que

acur

ten

seve

ram

ente

a v

ida.

c)

Núm

ero

de tr

abal

lado

res

expo

stos

PRIO

RIZ

AC

IÓN

TÉC

NIC

AC

lasi

ficac

ión

do ri

sco

Def

inic

ión

TRIV

IAL

(T)

- N

on s

e re

quire

acc

ión

espe

cífic

a.

RIS

CO

TO

LER

AB

LE (T

O)

- N

on s

e ne

cesi

ta m

ello

ra-la

acc

ión

prev

entiv

a, s

en e

mba

rgo

débe

nse

cons

ider

ar s

oluc

ións

mái

s re

ndib

les

ou m

ello

ras

que

non

supo

ñan

unh

a ca

rga

econ

ómic

a im

port

ante

.

- R

equí

rens

e co

mpr

obac

ións

per

iódi

cas

para

ase

gura

-la e

ficac

ia d

as m

edid

as d

e co

ntro

l.

RIS

CO

MO

DER

AD

O (M

)-

Déb

ense

face

r es

forz

os p

ara

redu

ci-lo

ris

co, d

eter

min

ando

os

inve

stim

ento

s pr

ecis

os. A

s m

edid

as p

ara

redu

ci-lo

ris

co d

eben

im

plan

tars

e nu

n pe

ríod

o de

term

inad

o.-

Can

do o

ris

co m

oder

ado

está

aso

ciad

o co

n co

nsec

uenc

ias

extr

emad

amen

te d

anos

as,

prec

isar

ase

unha

acc

ión

post

erio

r pa

ra e

stab

lece

r, c

on m

aior

pre

cisi

ón,

a pr

obab

ilida

de d

e da

no c

omo

base

par

a de

term

ina-

la n

eces

idad

e de

mel

lora

das

med

idas

de

cont

rol.

RIS

CO

IMPO

RTA

NTE

(I)

- N

on d

ebe

com

eza-

lo tr

abal

lo a

ta r

educ

i-lo

risco

.-

Pod

e qu

e se

nec

esite

n re

curs

os c

onsi

dera

bles

par

a co

ntro

la-lo

ris

co.

- C

ando

o r

isco

se

corr

espo

nde

cun

trab

allo

que

se

está

rea

lizan

do, d

ebe

rem

edia

rse

o pr

oble

ma

nun

tem

po in

ferio

r ó

dos

risco

s m

ode

rado

s.

RIS

CO

INTO

LER

AB

LE(IN

)-

Non

se

debe

com

ezar

nin

con

tinua

-lo tr

abal

lo a

ta r

educ

i-lo

risco

.-

Se

non

é po

sibl

e re

duci

-lo r

isco

, inc

luso

con

rec

urso

s lim

itado

s, d

ebe

proh

ibirs

e o

trab

allo

.

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

AVA

LIA

CIÓ

NID

ENTI

FIC

AC

IÓN

Page 40: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 41: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

41

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

A T PSe

rvic

io d

e Pr

even

ción

de R

isco

s La

bora

is

AC

CIÓ

NS

CN

ICA

S P

RO

PO

ST

AS

Dat

a:

Técn

ico/

s:

XER

ENC

IA:

CEN

TRO

: ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

DE:

SITU

AC

IÓN

/GFH

:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

llado

res:

ASP

ECTO

S PO

SITI

VOS

ASP

ECTO

S N

EGA

TIVO

S

MED

IDA

S PR

OPO

STA

S

MED

IDA

S ES

PEC

ÍFIC

AS

PAR

A G

RU

POS

DE

TRA

BA

LLA

DO

RES

(Art

25,

26

e 27

da

LPR

L; L

ei 3

9/99

)

Emba

raza

das/

lact

ante

s:N

on

Si (i

ndic

ar):

Men

ores

de

18 a

nos:

Non

Si

(ind

icar

):

Espe

cial

men

te s

ensi

bles

:N

on

Si (i

ndic

ar):

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 42: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 43: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

43

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

LUGCondicións xerais

LUGARES DE TRABALLO

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia RD 113/93; RD 2177/96; RD 485/97; RD 486/97; Guía técnica INSHT

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Elementos constructivos e estructurais aceptablesA estructura dos lugares de traballo é sólida e resistentepara o tipo de utilizaciónAs aberturas, desniveis, buratos, que supoñan riscos decaídas da altura están debidamente protexidosSe a altura da caída é >2 m, estarán protexidos por varandas de 90 cm de altura,quitamedos e rodapés de 15 cm. Proteccións feitas con materiais ríxidos

As escaleiras e escadas fixas son adecuadasa) Escaleiras fixas: antiesvarantes; as de material perforado terán buratos <8 mm.Anchura da escaleira >1 m (nas de servicio >55 cm); dotadas de varandas >90 cm dealtura nos lados abertosb) Escadas fixas: construcción resistente e pegadas solidamente ós edificios, máquinasou instalacións; anchura >40 cm e distancia máxima entre os chanzos de 30 cm; dispo-ñen de protección circundante se teñen máis de 4 m

As ramplas son adecuadasChan non esvaradizo. Pendente máxima do 12% se miden menos de 3 m, 10% se midenmenos de 10 m e 8% no resto

As paredes acristaladas ou translúcidas están sinalizadasAs zonas de paso son adecuadasDelimitadas e libres de atrancos. Corredores de ancho >1 mAs instalacións perigosas están protexidasAs saídas de peóns ás vías de circulación de vehículos están protexidas e sinalizadas

As características do chan son adecuadasRegularidade e uniformidade. Resistencia estática e dinámica. Resiste os productosquímicos. Non esvaradizo

02 Espacios de traballo aceptablesOs locais de traballo teñen as dimensións adecuadas3 m de altura en locais de traballo ou 2,5 m de altura en locais de uso administrativo(oficinas, despachos, etc.); 2 m2 superficie libre/traballador; 10 m3 non ocupados/traballador

Existe espacio suficiente para traballarO traballo pódese desenvolver con normalidadeAs instalacións que constitúen un perigo están protexidas

03 Portas adecuadasAs portas son adecuadasAncho ≥ 0,80 m (Uso hospitalario ≥ 1,05 m)Están libres de atrancos na súa parte interior e exteriorAs de acceso ás escaleiras ábrense sobre descansos con ancho ≥ ancho da portaAs corredizas teñen dispositivos de seguridade que impiden saír dos raís e caerAs transparentes teñen unha sinalización á altura da vista e son de seguridade ou teñenmedios antirroturaAs portas e portóns que abren cara arriba están provistas dun sistema de seguridadeque lles impide baixarAs de vaivén ou que se pechan só permiten ve-la zona á que se accede

Os portóns mecánicos son adecuadosDispoñen de dispositivos de parada de emerxencia e funcionan tamén en manual

Rev. 1Marzo - 2002

Page 44: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

44

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

Condicións xerais(Continuación)

LUGARES DE TRABALLO

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

04 Elementos móbiles adecuadosAs escadas de man son adecuadasSon estables; as de tesoira teñen elementos que impiden a apertura durante o seu usoUtilízanse adecuadamente e están en bo estado

As plataformas de traballo son adecuadasConstruídas con materiais sólidos e antiesvaradizos. As de altura >2 m están protexidascon varandas e rodapés; as plataformas móbiles dispoñen de dispositivos que evitendesprazamentos ou movementos imprevistos

05 Estado de orde e limpeza adecuadaO espacio está ordenado aceptablementeExisten armarios ou vitrinas para garda-lo instrumental e outros útiles de traballoEstán en lugares distintos para cada fin

A limpeza dos lugares de traballo é adecuada ó tipode actividadeExiste un protocolo de limpeza, está implantado e auditado

06Lugares de descanso, servicios hixiénicos e vestiariosaceptablesO lugar de descanso é aceptableExiste un lugar para o descanso adecuado ó número de traballadores que o utilicensimultaneamente

Os vestiarios, duchas, aseos son adecuadosExisten vestiarios ou colgadoiros en número e características adecuadas ó número detraballadores e ó tipo de actividadeExisten aseos en número e características adecuadas en relación ó número e xénerodos traballadores. Sistema de secado de mans

07 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación en caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 45: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

45

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ALM

ALMACENAMENTO DESUBMINISTROS, MATERIAIS E

PRODUCTOS

Subministración, material ouproducto almacenado 1 Material

asistencial2

Historiasclínicas,arquivos, etc.

3Almacén xeraldesubministracións

4 Productosquímicos

5 Productosbiolóxicos

6 Gases 7 Outros

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia RD 2413/73, MIE-BT 026; RD 1244/79, MIE-AP7; OM 29-01-86; RD 1078/93; RD 363/95 e modificacións; RD 485/97; RD 486/97;RD 379/01 e ITC de desenvolvemento; RD 507/01; RD 222/01; RD 374/01

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01

Existen locais ou lugares destinados ó depósito desubministracións, materiais e productosOs espacios están delimitados e sinalados adecuadamenteOs materiais non invaden zonas destinadas para outros usosExiste espacio suficiente que permita desenvolve-la actividade normal de traballoSe é local con "risco de incendio ou explosión" cumpre coas especificacións daMIE-BT-026.

02

Son adecuados os sistemas de almacenamento, vitrinas,estantes, soportes, baldas, etc.Os sistemas de almacenamento están amarrados á parede (se é preciso), son segurose resistentes

03Existen medios de axuda para alcanza-los obxectossituados en lugares elevadosEscaleiras portátiles, carretillas elevadoras, etc.

04Existe espacio suficiente entre os estantesExiste espacio suficiente entre os estantes para o paso, para alcanza-los obxectos oupara coloca-los medios de axuda

05

Os obxectos están ordenados de forma adecuadaTendo en conta o seu tamaño, peso, frecuencia de utilización ou risco potencial en casode caída, golpe ou proximidade a outros productos incompatibles ou focos de calorO amontoamento é seguro e ordenadoOs obxectos que poden rodar están correctamente asentados e suxeitos

06

Os envases ou depósitos que conteñen productos ousubstancias perigosas son adecuadosFeitos de material resistente ó contido e ás caídas ou golpesEstán sometidos a un programa de mantemento e revisiónsSituados en lugar seguroO almacenamento de líquidos inflamables e combustibles é adecuado

07Os envoltorios teñen información sobre o contidoAs caixas que conteñen obxectos pesados e inestables teñen indicación sobre o pesoaproximado e o centro de gravidadeAs que conteñen productos perigosos, están correctamente etiquetadas

08 O almacenamento de gases comprimidos é adecuadoAs instalacións son adecuadasÓ aire libre ou ben ventiladoLonxe de focos de calor e correctamente sinalizadasMedios adecuados en caso de emerxencia

Os depósitos son adecuadosTeñen as placas de identificación obrigatoriasRevísanse periodicamente as válvulas, conduccións, accesorios, etc.

Identificación adecuada das botellas e instalaciónsCódigo de cores correcto, de acordo co contido

Existe libro de rexistroVisado polo MIE

09 Formación e informaciónA manipulación realízana traballadores especialmente formados ou acreditadosInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónen caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 46: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

46

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

EQU

EQUIPOS DE TRABALLO

Identificación Utilizarase o documento "IDENTIFICACIÓN DE EQUIPOS"

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia RD 3099/77; Lei 21/92 ; RD 1407/92; RD 1435/92; RD 56/95; RD 414/96; RD 485/97; RD 486/97; RD 1215/97; Guía técnicaINSHT

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Requirimentos básicos adecuadosMarcado CE ou certificado do fabricanteOu no seu defecto certificado de “posta en conformidade”

Os equipos teñen as placas requiridas indicando assúas característicasRespéctanse as condicións de fabricaciónOs equipos non foron modificados despois de ser adquiridos e utilízanse deacordo coas instruccións do fabricante

Os órganos de accionamento son adecuadosVisibles, identificables e están situados dentro das zonas de alcance adecuadas efóra de zonas perigosas. Están deseñados respectando os estereotipos culturais,temporais, espaciais e funcionais; os mandos de posta en marcha esixen unhaacción voluntaria; de ser necesario, posúen dispositivos de "parada de emerxencia"

As partes perigosas dos equipos están indicadas esinalizadas de forma adecuadaExisten manuais de instruccións en español

02 Procedementos de utilización adecuadosAs tarefas de limpeza e reparación realízanse baixocondicións de seguridadeA máquina avariada está sinalizada coa inscrición “prohibido o seu manexo”.O mantemento e reparacións efectúaas o persoal capacitado ou especializado,con iluminación adecuada e coa máquina parada, utilizando EPIs adecuados encaso necesario

Existe un programa de mantemento dos equiposEfectúanse e rexístranse as revisións periódicas obrigatorias

De ser necesario, utilízanse EPIs03 Sistemas de protección adecuados

Existen mecanismos de seguridade a terceirosSe o traballador non pode ver toda a área de actuación da máquina ou equipo,existenmecanismos acústicos e/ou visuais que advirten a outras persoas da súa posta enmarcha

Existen dispositivos de protección fronte a caídas eproxeccións de obxectos ou emanacións de productosperigososOs elementos móbiles están adecuadamente protexidoscon resgardos fixos ou regulablesExisten dispositivos de protección que impidan ocontacto con superficies quentes dos equiposExisten dispositivos que impiden a apertura antes deque finalice totalmente o procesoAs máquinas xiratorias, tipo centrifugadoras, secadoras, axitadoras, lavadoras,etc. teñen dispositivos que impiden a apertura se están en funcionamentoOs equipos a presión (autoclaves ) teñen un dispositivo de seguridade que impideabrilos sen despresurización previa

As cámaras frigoríficas teñen apertura dende o interiorOu no seu lugar ten o pulsador de "home atrapado no interior"

04 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación no caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 47: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

47

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

EQ

UIP

OS

Dat

a:

Ava

liado

r/es:

XER

ENC

IA:

CEN

TRO

:ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

DE:

SITU

AC

IÓN

/GFH

:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº d

e tr

abal

lado

res:

EQU

IPO

SEG

UR

IDA

DE

DO

S EQ

UIP

OS

DO

CU

MEN

TAC

IÓN

OB

SER

VAC

IÓN

SM

arca

do C

EPl

acas

Sina

lizac

ión

risco

s/pa

rtes

perig

osas

Man

ual d

ein

stru

cció

ns e

nes

paño

lPr

otec

ción

sLi

bro

de re

xist

roM

ante

men

todo

cum

enta

doN

ome

Situ

ació

n/ta

refa

SiN

onN

PSi

Non

SiN

onSi

Non

SiN

onSi

Non

NP

SiN

onN

P

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 48: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 49: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

49

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CAL

INSTALACIÓNS E EQUIPOSESPECIAIS. CALDEIRAS

Categoría(Indicar nº de equipos) 1 A 2 B 3 C

Tipo de combustible utilizado 1 Sólido 2 Líquido 3 Gas

Identificación Utilizarase o documento "IDENTIFICACIÓN DE EQUIPOS"

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia RD 1244/79, ITC-MIE-AP de desenrolo; 1751/98, Decreto C.A. de Galicia 9/01

Observacións Este cuestionario complementa ó de equipos de traballo

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Certificado de instalador autorizado

02 Existe un manual de seguridade e mantementoDebe ser proporcionado polo fabricante

03 A caldeira ten as placas requiridas

04

Existe libro de rexistroNo libro de rexistro recolleranse, ademais das características intrínsecas do equipo,tódalas revisións non oficiais, as datas de probas e de reparacións e o nome dooperador encargadoTen que estar visado e selado pola Delegación do MIE.

05Realízanse as revisións periódicas obrigatoriasRevisións periódicas conforme ás instruccións do fabricanteInspeccións oficiais

06Existe un operador encargado e/ou acreditadoHai un encargado do control diario da instalaciónTen o carné de operador de caldeiras expedido polo MIE para caldeiras de PxV>50

07

A caldeira está instalada nun local adecuadoDe uso exclusivo e independente doutras actividadesAs condicións de ventilación adaptaranse ó tipo de combustibleAcceso restrinxido, que deberá estar sinalizado

08Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación no caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 50: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

50

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ASC

INSTALACIÓNS E EQUIPOSESPECIAIS. ASCENSORES E

MONTACARGAS

Tipo(Indicar nº de equipos) 1 Ascensores normais 2 Ascensores de emerxencia 3 Montacargas 4 Montapratos

Identificación Utilizarase o documento "IDENTIFICACIÓN DE EQUIPOS"

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia OM 30-06-66; RD 2291-85; RD 1513-91; RD 485/97; ITC-MIE-AEM-1

Observacións Este cuestionario complementa ó de equipos de traballo

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Certificado de instalador autorizado

02Está sinalizada a carga máximaOs ascensores indican ademais o número de persoas que o poden utilizarsimultaneamente

03Nos montacargas non destinados ó uso de persoas,está expresamente indicada a prohibición

04

Existe un protocolo de actuación en caso de perigoou avaríaAs chaves de apertura destes aparellos están fóra, nun lugar establecido e hai unhapersoa responsableTen iluminación de emerxencia

05 Existe libro de rexistro e contrato de mantementoFanse as revisións obrigatorias e rexístranse no libro de rexistro

06Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónno caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 51: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

51

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

FER

INSTRUMENTAL EFERRAMENTAS MANUAIS

Identificación Xunta-la relación ou unha descrición xenérica das ferramentas ou do instrumental empregado

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia RD 414/96; RD 1215/97

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 O instrumental ou ferramentas son os adecuadosApropiadas para o traballo que se realiza e están en bo estado de conservación

02 Gárdanse en lugares adecuadosAndeis, paneis, vitrinas ou armarios ou noutro sitio establecido

03

Utilízanse de modo adecuadoUtilízanse para o fin para o que están destinadasNo transporte de instrumental ou ferramentas cortantes ou afiadas utilízanse caixas oufundas adecuadasOs traballadores están adestrados no seu uso e utilizan os EPIs adecuados

04Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación no caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 52: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

52

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ELE

INSTALACIÓN ELÉCTRICA

Tipo de emprazamento 1 Clase I (gases, vapores e néboas) 2 Clase II (pos) 3 Clase III (fibras)

1 Húmido 2 Mollado 3 Risco de corrosión 4 Po non inflamableLocal de características especiais

5 Alta temperatura 6 Baixa temperatura 7 Acumuladores 8 Servicio eléctrico (alta tensión)

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referencia RD 3151/68 (REAT); RD 2413/73 (REBT); ITC complementarias; RD 614/01

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Instalación e traballos en alta tensiónA instalación cumpre os requisitos do REATOs equipos e material eléctrico utilizado nos "locais decaracterísticas especiais" son adecuadosO local ten os requisitos constructivos requiridosNos locais afectos a un servicio eléctrico, a instalación pódese pechar con chave eestá sinalizada como "risco eléctrico"Existen ferramentas de traballo adecuadas, instruccións operativas e EPIs adecuados

Existen procedementos de traballo en alta tensiónEstán definidos os procedementos seguros e as persoas autorizadas para traballaren alta tensión

02 Instalación e traballos en baixa tensiónA instalación cumpre os requisitos do REBTA instalación está protexida contra contactos eléctricosdirectosSeparación de circuítos, entre partes activas e masas por illamento da protección;conexións equipotenciais

A instalación está protexida contra contactos eléctricosindirectosUso de tensións de seguridade principalmente en recintos moi conductores; recubri-mento das masas con illamento de protección; dispositivos de corte automático;emprego de interruptores diferenciais

O consumo eléctrico do recinto corresponde áscaracterísticas da instalaciónAs instalacións e procesos que se realizan en"emprazamentos perigosos" son adecuadosA instalación dispón do proxecto aprobado coas condicións da IT-MIE-BT-026.O material eléctrico utilizado ten "Certificado de Conformidade" ou "Certificado deControl"

Existen fontes propias de enerxía03 Equipamento e aparellos adecuados

Os cadros eléctricos están instalados adecuadamenteEmprazados nun lugar seguro, fóra do acceso do público e con indicación do circuítoó que pertencen e están en bo estado de conservación e libres de atrancos

As tomas de corrente, caixas e cables son adecuadose están en bo estadoOs cables e tomas de corrente son adecuados e están en bo estado; teñen tomade terra.Están protexidos fronte a golpes, pisadas, substancias ou superficies quentesOs aparellos conéctanse correctamente para que non quenten

Existe un programa de mantemento das instalaciónsVerifícanse periodicamente a toma a terra, o bo funcionamento e o estado dainstalación; actúase inmediatamente en situacións perigosas; os traballos demantemento fanse en condicións de seguridade e utilizando os EPIs adecuados;Existe documentación das revisións periódicas feitas por entidade especializada,OCA ou de mantemento ordinario

04 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónno caso de emerxencia ou accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 53: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

53

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

PCI

PROTECCIÓN CONTRAINCENDIOS

Altura do edificio (en metros)

1 Hospitalario(hospitalización > 24 h) 2 Administrativo, centrosanitario sen hospitalización 3 Pública

concorrenciaUso do local4 Docente 5 Residencial 6 Aparcamentos

Cualificación do local(indica-lo criterio seguido: superficie, actividade, ocupación, etc.) 1 Baixo 2 Medio 3 Alto

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros ou nunca

Lexislación de referenciaOM 29-11-84; RD 1942-93, OM 16-04-98; RD 2177/96 (NBE-CPI/96); RD 485/97; RD 786/01Indica-la NBE-CPI aplicable a este edificio:

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Condicións de accesibilidade ó edificioO edificio é accesible ós bombeiros

02 Características constructivasOs elementos estructurais son adecuadosTeñen unha adecuada estabilidade ou resistencia ó lumeExisten mecanismos ou estructuras de control da posible propagación vertical ouhorizontal do lume e fume

Os locais están revestidos de material ignífugo03 Sectorización

O local ou área está compartimentadaConstitúe un sector de incendios; o sector ten a superficie suficiente para albergarpacientes evacuados de sectores colindantes; as portas que delimitan un sectorde incendio teñen unha adecuada resistencia ó lume

04 Vías de evacuaciónExiste escaleira de evacuaciónEstá adecuadamente protexida, accesible, de dimensións adecuadas e sinalizada

Os corredores de evacuación teñen ancho suficiente

As portas previstas para a evacuación son adecuadasTeñen anchura suficiente e abren no sentido da evacuación; as portas automáticasteñen un sistema de apertura manual

Existen ascensores de emerxencia e son adecuadosCapacidade para evacuar camas ou padiolasPulsador "uso exclusivo de bombeiros" na planta de acceso o edificioAlimentación eléctrica de emerxencia con autonomía mínima dunha hora

A orixe da evacuación está ben determinada(Respecto de todas e cada unha das persoas ou postos ocupables)O tempo de evacuación ata outro sector de incendios, vestíbulo ou o exterior estádentro dos límites asumibles. Está sinalizada

O número de saídas é suficienteAs vías de evacuación e as saídas están libres de atrancos

05 Existen instalacións de detección e alarmaExisten instalacións de detección de lume e fume einstalacións de alarmaObrigatorias en zonas de hospitalización.Son adecuadas ó tipo de lumes previsibles

Existen pulsadores manuais de alarma de lumeNos corredores, zonas de circulación, interior dos locais de tratamento intensivo, locaisde risco medio e alto, e en tódolos locais de uso administrativo

Os equipos de control e sinalización contan condispositivos para activar manual ou automaticamenteos sistemas de alarmaO sistema da alarma pode transmitir alarmas locais, alarma xeral e instruccións verbais.Nos hospitais de máis de 100 camas, existe comunicación directa cos servicios públicosde bombeiros

Rev. 1Marzo - 2002

Page 54: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

54

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

PROTECCIÓN CONTRAINCENDIOS

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

06 Medios de loita contraincendiosExiste certificado da empresa instaladoraExisten hidrantes adecuados En número, características, emprazamento e condicións de accesibilidade adecuadas

Existe columna secaOu, no seu defecto, BIEs

Existe extinción automáticaOs axentes extintores son adecuadosAdecuados ó tipo de lume previsto e en número suficiente. Boa accesibilidadeProvistos dunha placa que indica o tipo de extintor e a data de caducidade

07 Sinalización adecuadaEstán sinalizados os sistemas de detección, alarma e loita contraincendiosEstán sinalizadas as vías de evacuaciónOs ascensores teñen a indicación “prohibido usar no caso de incendio”

Existe iluminación de emerxencia, de sinalización e desubstitución

08Mantemento e revisións adecuadas dos equipos einstalacións contraincendiosRevísanse periodicamente os sistemas de detección ealarmaRevísanse periodicamente os medios de loitacontraincendiosVerifícase a súa eficaciaFanse os controis programados e substitúense os equipos caducados ou deteriorados

09 Existe un plan de emerxenciaO plan de emerxencia é adecuadoEstá escrito e divulgadoFanse simulacros periódicos

para utiliza-los equipos de alarma e os extintoresOs traballadores que teñen que intervir na emerxencia foron adecuadamente formados

Rev. 1Marzo - 2002

Page 55: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

55

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

RUI

RUÍDO

Tipo de ruído 1 Continuo/estable 2 Variable 3 Cíclico 4 De pico/impacto

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 1995/78; RD 1316/89 e a súa corrección de erros de 9 de decembro de 1989

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Control ambiental da exposiciónExisten medicións previasTécnica e estratexia de mostraxe correctasIndicar data de medición

O ruído ambiental é aceptableO nivel de ruído está manifestamente por debaixo de LO nivel de ruído non impide a comunicación entre os traballadores e non interfire coaactividade do traballoNon existen fontes importantes de ruído

02 Medidas técnicas de prevención. Protección colectivaExisten medidas de protección colectivaOs equipos ou máquinas ruidosas están illadas e/ou protexidas

03 Medidas de protección individualExisten medidas de protección individualOs traballadores dispoñen de EPIs adecuados ó nivel e tipo de ruído

04 Seguridade de técnicas e procedementosExisten medidas organizativas de reducción e controldo riscoLimítase ó mínimo posible a permanencia en lugares con niveis de ruído elevadosExiste un sistema de rotación de tarefas para diminuí-la exposición

05 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras

06 Vixilancia da saúde adecuadaExiste un programa de vixilancia da saúde adecuado

Realízase mantemento adecuado dos EPls auditivos

Aeq,d <80dB(A) / L MAX <140dB

O contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta os traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 56: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

56

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

VIB

VIBRACIÓNS

Tipo de vibracións 1 Corpo enteiro 2 Man-brazo

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 1995/78; TLV (ACGIH)

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

A protección fronte a vibracións corpo enteiro é adecuadaOs equipos susceptibles de producir vibracións están adecuadamente protexidosO chan ou plataforma onde se empraza o equipo non transmite vibraciónsO tempo de exposición é pequeno

A protección fronte a vibracións do segmento man-brazoé adecuadaOs equipos, ferramentas ou instrumental susceptible de producir vibracións estánadecuadamente protexidos

As posturas de manipulación son aceptablesO tempo de exposición é pequeno

03 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras

04Existe un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Aplícanse boas prácticas de traballo como medida preventiva

Utilízanse luvas antivibración (si procede)

Aplícanse boas prácticas de traballo como medida preventiva

Rev. 1Marzo - 2002

01

02

Page 57: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

57

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ILU

ILUMINACIÓN

Condicións de iluminación 1 ± estables 2 Variables, debido a:

Lexislación de referencia RD 486/97; Guía técnica INSHT

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Existen medicións previasTécnica e estratexia de mostraxe correctas

02

A iluminación xeral ou localizada é adecuada para o tipode actividade- Tarefas con esixencias visuais baixas: 100 lux; moderadas: 200 lux; altas: 500 lux;

moi altas: 1000 lux- Locais uso ocasional: 50 lux; uso habitual: 100 lux- Zonas paso uso ocasional: 25 lux; uso habitual: 50 lux

A calidade de iluminación é adecuadaExiste iluminación naturalNon hai superficies reflectantesEmpréganse as luminarias máis adecuadas ó tipo de actividadeAs luminarias están distribuídas adecuadamente

04Existe un programa de mantemento e de reposición deluminarias adecuado

05 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras

06Existe un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

A distribución da iluminación é uniforme

Rev. 1Marzo - 2002

03

Page 58: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

58

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

TEM

TEMPERATURA E CALIDADEDO AIRE

Condicións térmicas 1 ± estables 2 Variables, debido a:

Lexislación de referencia RD 486/97; RD 1751/98; Decreto C.A. de Galicia 9/01; RD 909/01; Guía técnica INSHT; RD 374/01; Límites de exposiciónprofesional para axentes químicos en España VLA (INSHT); TLV (ACGIH); RD 488/97

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Condicións ambientais de temperatura aceptablesExisten medicións previasTécnica e estratexia de mostraxe correctasIndicar data de medición

A temperatura é adecuada a maioría dos días do anoTemperatura seca: traballos sedentarios: 17-27º C; traballos lixeiros: 14-25º C(Ter en conta a compatibilidade deste criterio coa peculiaridade da actividade sanitaria)Os focos radiantes están protexidos

A humidade é adecuada a maioría dos días do anoHR: 30-70%; se existe risco de electricidade estática: 50-70%(Ter en conta a compatibilidade deste criterio coa peculiaridade da actividade sanitariae con normas de infección hospitalaria)

A velocidade do aire é adecuada a maioría dos días do anoVelocidade do aire: ambientes non calorosos: <0,25 m/s; traballos sedentarios en ambientescalorosos: <0,5 m/s; traballos non sedentarios en ambientes calorosos: 0,75 m/s.No caso de correntes de aire acondicionado é correntes de aire para evita-lo estrésen exposicións intensas á calor: en traballos sedentarios <0,25 m/s; no resto <0,35 m/s(Ter en conta a compatibilidade deste criterio coa peculiaridade da actividade sanitariae con normas de infección hospitalaria)

A renovación de aire é adecuadaTraballos sedentarios en ambientes non calorosos: 30 m3 aire limpo/h/traballador;resto: 50 m3 aire limpo/h/traballador;(Ter en conta a compatibilidade deste criterio coa peculiaridade da actividade sanitariae con normas de infección hospitalaria: quirófano: > 10-15 renovacións aire/hora;esterilización, no local onde se empraza o equipo de óxido de etileno: 10 renov. aire/hora)

As entradas e/ou saídas de aire están emprazadasadecuadamenteA roupa de traballo é adecuada ás condicións térmicasOs uniformes de traballo son adecuados ás condicións térmicas(Ter en conta a compatibilidade deste criterio coa peculiaridade da actividade sanitarianalgunhas zonas de traballo específicas ou para algunhas tarefas: quirófanos, etc.)

02 A calidade do aire é adecuadaA calidade do aire é adecuada

03 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras

04 Vixilancia da saúde adecuadaExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

O sistema de ventilación/climatización, tanto se o aire procede do exterior como nocaso de recirculación de aire, é adecuado (ter en conta a compatibilidade deste criteriocoas normas de infección hospitalaria)Existe un programa de mantemento periódico e adecuado das instalacións deventilación/climatización e de extracciónOs resultados das mostraxes dos axentes físicos, químicos e/ou biolóxicos que procedancumpren co establecido na normativa de referencia

Rev. 1Marzo - 2002

Page 59: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

59

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

RIO

RADIACIÓNS IONIZANTES

Tipo de Instalación 1 Radiodiagnose fixa 2 Radiodiagnose portátil 3 Radioterapia 4 Medicina nuclear

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 1995/78; Resolución do CSN do 5 de novembro de 1992; RD 413/97; Decreto 460/97 da C.A. Galicia; RD 783/01

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Control da exposición adecuadoOs traballadores teñen dosímetros persoaisExiste dosimetría de área

02 Seguridade dos equipos adecuadaOs equipos, fixos ou móbiles, reúnen os requisitos deseguridade esixidosA instalación está dada de alta e autorizada polo CSN

As instalacións fixas de radiodiagnose e radioterapiaposúen as blindaxes necesarias e adecuadasExisten mamparas de protección cando son necesariasExiste un programa de mantemento e revisión periódicadas instalacións

03 Seguridade de técnicas e procedementosOs procedementos de traballo son adecuadosPéchanse as portas cando se efectúa o disparoOs traballadores permanecen fóra da área de risco

Existen medidas organizativas de prevención do riscoLimítase o número de persoas expostas e o tempo de exposición

04 Medidas de protección individualExisten EPIs adecuadosEn situacións nas que non sexa posible permanecer fóra da sala de radiodiagnoseou radioterapia ou cando se fan exploracións con equipos portátiles e se debepermanecer dentro da área de risco

05 Sinalización adecuadaOs lugares de traballo están sinalizados adecuadamenteEstán clasificados en función do risco de exposición e están adecuadamente sinalizados(carteis en tódolos lugares e luz vermella na porta das salas de radiodiagnose ouradioterapia)

06 Medidas de emerxenciaExisten medidas de actuación en caso de exposiciónanormal ou accidental

07 ResiduosXestión adecuada dos residuosExiste un plan de residuos, está implantado e auditado (recollida, almacenamento eeliminación adecuada en envases herméticos e etiquetados correctamente, xestiónextracentro por xestor acreditado)

08 Formación e informaciónExiste un director acreditadoInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónen caso de emerxencia ou accidenteOs traballadores teñen o curso de operador de radiodiagnose e están acreditados

09 Vixilancia da saúde adecuadaExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 60: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

60

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

RNI

RADIACIÓNS NON IONIZANTES

1 UV 2 IV 3 Láser tipo I 4 Láser tipo II 5 Láser tipo III 6 Láser tipo IVTipo de radiación

7 Electromagnéticas de baixa frecuencia (RMN) 8 Radiofrecuencias 9 Microondas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 485/97; RD 1215/97

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Protección adecuada fronte a radiacións ópticasProtección adecuada fronte a radiacións ultravioletas (UV)Os equipos están debidamente protexidos reducindo o risco de exposición e respéctanseas recomendacións de utilización dadas polo fabricanteOs métodos de traballo están deseñados para reducir ó mínimo a exposición(distancia, tempo, emprazamento, etc.)

Protección adecuada fronte a radiacións infravermellas (IV)Os equipos están debidamente protexidos reducindo o risco de exposición e respéctanseas recomendacións de utilización dadas polo fabricanteOs métodos de traballo están deseñados para reducir ó mínimo a exposición

02 Protección adecuada fronte a láserOs equipos están debidamente protexidos e etiquetadosClase I: non son necesarias medidas especiais nin etiquetadoResto: etiquetado obrigatorio

Os procedementos de traballo e a sinalización son adecuadosClase II: durante a utilización o feixe non dá nos ollosClase III: o láser utilízase en áreas restrinxidas e existe sinal acústico e óptica defuncionamentoClase IV: (case tódolos láseres cirúrxicos) áreas de acceso controlado prohibindoa entrada a persoas sen protección ocular

Existen EPIs adecuadosGafas, luvas, etc.

03 Protección adecuada fronte a campos electromagnéticosProtección adecuada fronte a campos electromagnéticosde baixa frecuenciaOs equipos están debidamente protexidos reducindo o risco de exposición erespéctanse as recomendacións de utilización dadas polo fabricanteOs métodos de traballo están deseñados para reducir ó mínimo a exposición

Protección adecuada fronte a radiofrecuencias e microondasOs equipos están debidamente protexidos reducindo o risco de exposición erespéctanse as recomendacións de utilización dadas polo fabricanteOs métodos de traballo están deseñados para reducir ó mínimo a exposición

04 Formación e informaciónFormación e información dos traballadoresInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónno caso de emerxencia ou accidente

05 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 61: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

61

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

QUI

AXENTES QUÍMICOS

Identificación Utilizarase o documento "IDENTIFICACIÓN DE AXENTES QUÍMICOS"

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Control ambiental da exposiciónExisten medicións ambientais previasTécnica e estratexia de mostraxe correctas

Os niveis de esposición están por debaixo dos seusvalores límite correspondentesMetodoloxía e estratexia de mostraxe correcta. Indica-la data de medición

02 Medidas técnicas de prevención. Protección colectivaExiste un sistema eficaz e adecuado de ventilación xeral

Utilízanse cabinas de seguridade ou vitrinas enprocesos especialmente perigososPreparación ou manipulación de axentes canceríxenosAs cabinas son as adecuadas ó tipo de substancia manipuladaFanse revisións periódicas e mantemento preventivo do equipoAdóptanse medidas complementarias de protección (EPIs, medidas organizativas, etc.),se procede

Limpeza adecuada do localExiste un plan de limpeza, está implantado e auditado

03 Seguridade dos equipos de traballoOs equipos de traballo dispoñen de mecanismos deseguridade (Ver cuestionario de equipos de traballo "EQU")

04 Seguridade de técnicas e procedementosExisten medidas organizativas de control do riscoProducción e utilización do/s producto/s en sistema pechado (se é posible)Limítanse as cantidades de utilizaciónLimítase o número de traballadores expostosOs procedementos están deseñados para reducir ó máximo a exposición

05 Medidas hixiénicas e de protección individualEstá expresamente prohibido comer, beber ou fumarRoupa de protección adecuada ou outro tipo de roupa especial adecuada(batas, gorros, calzas)EPIs adecuados (equipos de protección respiratoria, gafas, luvas, etc.)Lugares separados para garda-la roupa de traballo ou de protección e a de vestir,se procedeOs equipos de protección almacénanse nun lugar determinado e verifícase o seuestado de conservación e mantementoInstalacións sanitarias adecuadas (aseos, lavabos, duchas e vestiarios)Os traballadores dispoñen de tempo para o aseo persoal antes de abandona-lo traballoe antes de comer, se procede

RD 1995/78; RD 2821/81; RD 1078/93; RD 363/95 e modificacións posteriores RD 507/01; RD 665/97; RD 1124/00; Orde de31 de outubro de 1984 e Orde de 26 de xullo de 1993 (amianto); Orde de 9 de abril de 1986 (cloruro de vinilo monómero);Límites de exposición profesional para axentes químicos en España VLA (INSHT); TLV (AGGIH); RD 668/80; RD 485/97;Decreto 460/97 da C.A. de Galicia; Lei 10/98; RD 952/97; RD 833/88; Decreto 154/98 da C. A. de Galicia; RD 374/01

Os equipos de traballo están acondicionados con sistemas de protección frenteós riscos xerados por emanacións de gases, líquidos ou outras substanciasproducidas ou utilizadas por éste. Están instalados dispositivos adecuados deextracción ou de captación localizada nos equipos de traballo que entrañen riscopor emanación de gases, vapores, etc.Dispoñen de sinais de advertencia sonora e/ou visual e dispoñen de paradas deemerxencia no caso de emisión de contaminantes químicosExiste un programa de revisión establecido

Renovacións suficientes de aire; velocidade do aire adecuada; correcta distribucióndas entradas e saídas do aireExiste un sistema de ventilación sen recirculación de aire (si procede, instalacióndun filtro de HEPA no punto de explulsión). Os conductos de aire non comunicanuns locais cos outros, nin con outras áreas do edificio.No caso de recirculación do aire subministrado utilizanse filtros HEPA na entrada ena saída do aire, se procedeRealízanse e rexístranse tódalas revisións e controis establecidos

Rev. 1Marzo - 2002

Page 62: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

62

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

AXENTES QUÍMICOS

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

06 SinalizaciónSinalización adecuada do localDeberá estar expresamente indicada a prohibición de fumar e a de acceso ás persoasque non traballen nesta áreaEstá sinalada a obriga de uso dos diferentes EPIS que procedan

07 Etiquetado e almacenamentoEtiquetado e almacenamento adecuado dos recipientes,envases e instalacións que conteñan axentes químicosO etiquetado con frases R e S será claro e lexible e de acordo coa lexislación vixenteAlmacenamento: respéctanse as normas de almacenamento indicadas no etiquetado ena ficha de seguridade

08 Medidas de emerxencia

Dispositivos de detección ou alerta de exposicións anormalmente altasProtocolo de asistencia sanitaria en caso de exposición accidentalDisponse de duchas lavaollosRestricción de acceso á zona afectada a traballadores que non sexan imprescindiblesGarántese que a exposición non é permanente e limítase ó máximo o tempo de exposiciónProporciónanse roupa e EPIs adecuados

09 ResiduosXestión adecuada dos residuosExiste un plan de residuos, está implantado e auditado (recollida, almacenamento eeliminación adecuada en envases herméticos e etiquetados correctamente, xestiónextracentro por xestor acreditado)

10 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónen caso de emerxencia ou accidenteExisten fichas de seguridade actualizadas e están accesibles ós traballadores

11 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Existen medidas de actuación no caso de incidente ou exposición anormal ou accidental

Rev. 1Marzo - 2002

Page 63: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

63

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

AX

EN

TE

S Q

UÍM

ICO

S

Dat

a:

Ava

liado

r/es:

XER

ENC

IA:

CEN

TRO

:ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

DE:

SITU

AC

IÓN

/GFH

:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº d

e tr

abal

lado

res:

AXE

NTE

QU

ÍMIC

OC

ON

DIC

IÓN

S D

E EX

POSI

CIÓ

NFI

CH

A D

ESE

GU

RI-

DA

DE

FRA

SES

DE

RIS

CO

PER

IGO

SI-

DA

DE

ETIQ

UET

AD

OA

DEC

UA

DO

MED

ICIÓ

NS

ALM

AC

ENA

MEN

TOA

DEC

UA

DO

(nor

mat

iva)

SiSu

bsta

ncia

ou

prep

arad

o ou

axen

te(e

stad

o)

Nom

e co

mer

cial

Act

ivid

ade

asoc

iada

Perio

dici

dade

h/dí

aSi

Non

RS

E, F

, T, C

, Xi,

O, F

+, T

+,Xn

, NSi

Non

Non

Rec

omen

daci

óns

Nor

mat

iva

SiN

on Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 64: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 65: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

65

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CIT

AXENTES CITOSTÁTICOS

Tarefa 1 Preparación 2 Administración

Identificación Utilizarase o documento "IDENTIFICACIÓN DE AXENTES CITOSTÁTICOS". Fonte documental: guía farmacocinética do centro

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia Lei 25/90; RD 485/97; Decreto 460/97 da C.A. de Galicia; Lei 10/98OBSERVACIÓNS: están excluídos do RD 363/95 e do 665/97

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Medidas técnicas de prevención. Protección colectivaA zona de manipulación de citostáticos está emprazada nun local independenteO local está illado do resto das áreas de traballoPreparación: a apertura da porta é cara dentro e permanece sempre pechada

Existe un sistema eficaz e adecuado de ventilación xeral

Existe cabina de seguridade biolóxica (preparación)Cabina de fluxo laminar vertical CLASE II, tipo BExiste un protocolo de traballo, limpeza e mantementoA cabina está conectada 24 horas ó día, 7 días á semana. No caso de parada,conéctase 15-20 minutos antes de comeza-lo traballo. É de uso exclusivo para apreparación de citostáticosA limpeza da cabina faise con seguridade (utilizando tecidos estériles humedecidosen alcol, dun só uso, empezando polas paredes laterais -de arriba abaixo- eseguindo coa superficie -do centro cara a fóra- e proteccións individuais(luvas de látex , “mascarilla”, gorro, bata protectora e gorro)Está indicada a área de fume divididoRealízanse e rexístranse tódalas revisións e controis establecidos incluída aavaliación periódica da área de fume dividido

Limpeza adecuada do localExiste un plan de limpeza, está implantado e auditado

02 Seguridade dos equipos de traballoSistema de seguridade integradoExisten dispositivos de detección de mal funcionamento ou avaríasSe é posible utilizaranse xiringas e equipos con conexión Luer-LockOs equipos de perfusión púrganse na unidade de preparación

03 Seguridade de técnicas e procedementosOs procedementos de traballo son adecuados

Renovacións e velocidade do aire adecuadas; correcta distribución das entradas esaídas de aireExiste un sistema de ventilación sen recirculación de aire (se procede, instalacióndun filtro HEPA no punto de expulsión). Os conductos de aire non comunican unslocais cos outros nin con outras áreas do edificio.No caso de recirculación de aire subministrado utilízanse de filtros HEPA na entradae saída de aire, se procede.Realízande e rexístranse tódalas revisións e controis establecidos

Rev. 1Marzo - 2002

Administración: evítanse extravasacións, utilizando a técnica adecuada de administración(selecciónase o lugar de inxección adecuado, utilízanse agullas buterfly,seleccionase o medicamento na orde prevista -de menor a maior toxicidade e demenor a maior volume)De ser necesario purga-las preparacións, utilízase unha gasa estéril humedecidaen alcol etílico ou isopropílico de 70, que se elimina a continuación

Preparación: a cabina utilízase adecuadamente: entrada e saída perpendicularmenteá cara frontal, cóbrese a superficie de traballo con material absórbente adecuado,evitando movementos bruscos dentro da cabina, etc.Técnicas seguras de manipulación dos medicamentos que se presentan en vial:introdúcese a agulla mantendo sempre unha presión negativa no interior do vial.O aire contido na xiringa expú lsase nun vial estéril con baleiro, rodeando a xiringae o vial cunha gasa estéril (o uso de filtros de venteo é opcional)

Preparación + administración:Existen protocolos de traballo sobre procedementos de traballo seguros e encanto á utilización de prendas de protección, eliminación de residuos, actuaciónen caso de derrame ou exposición accidental; non se reencapuchan as agullas;existe unha listaxe dos medicamentos citostáticos utilizadosRedúcese ó máximo o número de persoas expostas; prohíbese a manipulaciónde axentes citostáticos a colectivos especialmente susceptibles (embarazadas,nais lactantes, etc.)

Page 66: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

66

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

AXENTES CITOSTÁTICOS

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

04 Medidas hixiénicas e de protección individualEstá expresamente prohibido comer, beber, fumar e aplicación de cosméticosRoupa de protección adecuada (batas, luvas, etc)Instalacións sanitarias adecuadas (aseos, lavabos, duchas e vestiarios)Preparación: o material de protección (batas, “mascarillas”, gorros, calzas, luvas, etc.)son dun só uso e está prohibido utilizalas fóra da área de preparación de citostáticos.Non é imprescindible o uso de gorro, calzas, gafas e “mascarillas”Utilización de dobre luva de látex que se cambian de cando en cando, e sempre queexista un derrame ou cando rompanAs batas son de baixa permeabilidade, con peche posterior, mangas longas epuños elásticos e axustados. Cámbianse inmediatamente no caso de exposiciónaccidentalSe excepcionalmente é necesario preparar algunha dose fóra da cabina, ademaisdas luvas e a bata descritas, utilizaranse gafas, gorro, calzas e “mascarilla” con filtromixto (mecánico e químico)

05 SinalizaciónSinalización adecuada do lugar de traballoProhibido fumar. Productos tóxicos. Proteccións persoais obrigatorias; acceso restrinxido

06 Etiquetado e almacenamentoOs envases de transporte e almacenamento son adecuadosOs envases son estancos e impermeables e transportanse de maneira que nonse produzan fugas no caso de roturaNo envase indícase o seu contido e datos relacionados coa administración (vía,paciente, data de caducidade, etc)O etiquetado con frases R e S, por tratarse dun medicamento, está excluído doRD 363/95Almacenamento: en lugar independente e debidamente sinalado, en condiciónstales que se reduza ó máximo a posibilidade de rotura accidentalEvitase almacenar citostáticos na unidade de administración, de tal xeito que asunidades sobrantes devolveranse á unidade de preparación utilizando as mesmasgarantías de seguridade no transporte que as indicadas no primeiro parágrafo

07 Medidas de emerxenciaExisten medidas de actuación no caso de exposiciónanormal ou accidentalExisten neutralizantes e protocolo de actuación no caso de extravasación,roturas, derrames ou exposición accidental cutáneaExiste un libro de incidenciasPreparación: existen dispositivos de detección de mal funcionamento ou avaríasda cambota de fluxo laminar

08 ResiduosXestión adecuada dos residuosExiste un plan de residuos, está implantado e auditado (recollida, almacenamentoe eliminación adecuada en envases herméticos e etiquetados correctamente,xestión extracentro por xestor acreditado)Administración: tratamento adecuado da lencería potencialmente contaminadacon citostáticos.

09 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación en caso de emerxencia ou accidente

10 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta os traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 67: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

67

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

AX

EN

TE

S C

ITO

ST

ÁT

ICO

S

Dat

a:

Ava

liado

r/es:

XER

ENC

IA:

CEN

TRO

: ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

DE:

SI

TUA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº d

e tr

abal

lado

res:

AXE

NTE

CIT

OST

ÁTI

CO

TEM

PO D

E EX

POSI

CIÓ

N

Axe

nte

Nom

e co

mer

cial

Nº u

nida

des/

día

Nº h

oras

/día

TAR

EFA

/VÍA

DE

AD

MIN

ISTR

AC

IÓN

DO

CIT

OST

ÁTI

CO

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 68: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 69: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

69

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

BIO

AXENTES BIOLÓXICOS

Identificación Utilizarase o documento "IDENTIFICACIÓN DE AXENTES BIOLÓXICOS"

Axentes biolóxicos identificados 1 Grupo 1 2 Grupo 2 3 Grupo 3 4 Grupo 4

1Parenteral(Sangue, secrecións, fluídosorgánicos, etc.)

2 Contacto 3 DixestivaHídrica

4 Aérea 5 Gotiñas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 1995/78; RD 664/97; Orde 25 marzo 1998; Decreto 460/97 da C.A. de Galicia; Lei 10/98; Guía técnica do INSHT

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Medidas técnicas de prevención. Protección colectiva

Os pacientes hospitalizados están adecuadamente illadosa) Axentes transmitidos polo aire ou por gotas:

O paciente está en habitación individual ou compartida con outro/s paciente/s coamesma enfermidadeO paciente permanece no cuarto e coa porta pechada. (En axentes transmitidospor gotas non é necesario mante-la porta pechada)No caso de desprazamento ou traslado obrigado: os pacientes utilizan “mascarilla”

b) Resto dos axentes: non é necesario cuarto individual

Limpeza adecuada do localExiste un plan de limpeza, está implantado e auditadoExiste un plan de DDD, está implantado e auditado

02 Seguridade dos equipos e material de traballoOs equipos e material de traballo dispoñen de mecanismosde seguridadeOs equipos e instrumental posúen dispositivos de seguridade integrada quereduzan o risco de exposición. Os órganos de accionamento son perfectamentevisibles e identificables, están colocados fóra das zonas perigosas e esixen unhamanobra voluntaria e intencionada

03 Seguridade de técnicas e procedementosMétodos de traballo adecuadosLimítase o número de traballadores expostosOs procedementos están deseñados para reducir ó máximo a exposiciónExisten procedementos de limpeza e desinfección do material

Existe un sistema eficaz e adecuado do sistema de ventilación xeral do localRenovacións suficientes de aire; velocidade do aire adecuada; correcta distribucióndas entradas e saídas de airea) Axentes transmitidos polo aire (Tbc. pulmonar, larínxea ou bronquial, varicela, rubéola, sarampelo, H. Zóster diseminado, etc.) Sistema de ventilación con presión negativa Nos laboratorios e unidades de illamento existe un sistema de ventilación sen recirculación de aire (se procede, instalación dun filtro HEPA no punto de expulsión) Os conductos do aire non comunican uns locais cos outros, nin con outras áreas do edificio. No caso de recirculación de aire subministrado utilízase filtros HEPA na entrada e saída do aire Realízanse e rexístranse tódalas revisións e controis establecidosb) Resto dos axentes, incluídos os axentes transmitidos por gotas: escarlatina, gripe, algunhas meninxites, parotidite, pertusis, difteria farínxea, etc., non é necesaria ventilación especial

Utilízase campás, vitrinas ou cabinas de bioseguridade con extracción localizada(dependendo do nivel dea contención necesario) en procesos susceptibles de xerarbioaerosoles ou outros procesos especialmente perigosos (laboratorio microbioloxía)O tipo de cabina e adecuada á clasificación do axente biolóxico manipuladoFanse revisións periódicas e mantemento preventivo do equipo

Axentes biolóxicos identificados(Vía de entrada/modo detransmisión)

Rev. 1Marzo - 2002

Page 70: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

70

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

AXENTES BIOLÓXICOS

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

04 Medidas hixiénicas e de protección individualA protección respiratoria é adecuadaa) Axentes transmitidos polo aire e procesos especialmente perigosos susceptibles de xerar bioaerosois ou posible exposición a axentes transmitidos por gotiñas: “mascarilla” para partículas como mínimo do tipo FFP2b) Salpicaduras de sangue e outros fluídos ou secreccións corporais e na maioría das situacións de posible exposición a axentes transmitidos por gotiñas: “mascarillas” tipo cirúrxicoc) Resto dos axentes: non é necesaria protección respiratoria

Outras medidas de protección e hixiénicas adecuadas

05 SinalizaciónSinalización adecuada do localEstá expresamente indicada a prohibición de fumar e a de acceso ás persoas que nontraballen nesta áreaSinal de perigo biolóxico así como do uso obrigatorio dos EPIs estipulados, cando proceda

06 Etiquetado, almacenamento e transporteEtiquetado, almacenamento e transporte adecuado dosrecipientes, e envases que conteñen axentes biolóxicos

07 Medidas de emerxenciaExisten medidas de actuación en caso de exposiciónanormal ou accidentalProtocolo de asistencia sanitaria no caso de exposición accidentalDisponse de duchas lavaollos e antisépticos adecuadosProhíbese traballar na zona afectada a traballadores que non sexan imprescindiblesGarántese que a exposición non é permanente e limítase ó máximo o tempo de exposiciónProporciónase roupa e EPIs adecuados

08 ResiduosXestión adecuada dos residuosExiste un plan de residuos, está implantado e auditado (recollida, almacenamento eeliminación adecuada en envases herméticos e etiquetados correctamente, xestiónextracentro por xestor acreditado)

09 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e de actuaciónno caso de emerxencia ou accidente

10 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Existe un programa de vacinación para os traballadoresexpostosNo caso de que exista vacinación eficaz

Luvas para manipular sangue, fluídos corporais, secreccións ou material contaminadoCóbrense as feridas ou lesións das superficies expostasBatas, “mascarillas” ou protección ocular nas tarefas con risco de salpicaduraLavado de mans despois de tocar sangue, fluídos corporais, feridas ou lesións cutáneas,secrecións ou material contaminadoEstá expresamente prohibido comer, beber, fumar, manipulación de lentes de contacto eaplicación de cosméticosExisten lugares separados para garda-la roupa de traballo ou de protección e a de vestirOs equipos de protección almacénanse nun lugar determinado e verifícase a eficaciaExisten instalacións sanitarias adecuadas (aseos, lavabos, duchas e vestiarios) e ostraballadores dispoñen de tempo para o aseo persoal antes de abandona-lo traballo eantes de comer

Rev. 1Marzo - 2002

Page 71: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

71

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

AX

EN

TE

S B

IOL

ÓX

ICO

S

Dat

a:

Ava

liado

r/es:

XER

ENC

IA:

CEN

TRO

:ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

DE:

SITU

AC

IÓN

/GFH

:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº d

e tr

abal

lado

res:

AXE

NTE

BIO

LÓXI

CO

CO

ND

ICIÓ

NS

DE

EXPO

SIC

IÓN

VÍA

DE

TRA

NSM

ISIÓ

NN

IVEI

S D

E C

ON

TEN

CIÓ

N(R

D 6

64/9

7)

med

idas

de

cont

enci

ón a

decu

adas

Nom

eG

rupo

(RD

664

/97)

Act

ivid

ade

asoc

iada

Perio

dici

dade

h/dí

a

P: p

aren

tera

l; D

: dix

estiv

aC

: con

tact

o; H

: híd

rica;

A: a

érea

; G: g

otiñ

as

Tipo

(2-3

-4)

SiN

on (i

ndic

ar c

ales

)

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 72: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 73: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

73

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

PVD

PANTALLAS DE VISUALIZACIÓNDE DATOS

1 Máis de 4 h/día ou 20 h/semana 2 De 2-4 h/día ou de 10-20 h/semanaHoras

1 Continuas 2 Descontinuas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Tipo tarefa 1 Diálogo 2 Entrada datos 3 Saída datos 4 Procesador 5 Programación 6 Mixto

Lexislación de referencia RD 564/93; RD 488/97; Guía de avaliación do INSHT

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 EquiposOs monitores son adecuadosOs carácteres están ben definidos e a imaxe é estable. Luminosidade e contrasteregulables. A pantalla é inclinable e orientable e sen reflexos

Os teclados son adecuadosInclinable e independente da pantalla, de superficie mate non reflíctante. Ossímbolos das teclas son lexibles e posúen tódolos carácteres necesarios paraescribir correctamente (letra ñ)

02 Espacio de traballoAs mesas e as superficies de traballo son adecuadasPouco reflíctante, con dimensións suficientes para a colocación da pantalla, doteclado, dos documentos e do material accesorio, así como para permiti-lotraballo en posición cómoda. O soporte de documentos (de ser necesario) éestable e regulable e está colocado de xeito que se reducen ó mínimo osmovementos incómodos da cabeza e dos ollos

Os asentos de traballo son adecuadosEstable e regulable en altura. Respaldo regulable en altura e inclinación. Dispónde repousapés para quen o desexe

O espacio de traballo permite cambios de postura emovementosExiste espacio suficiente para levantar e sentar facilmente. O espacio de debaixoda mesa é suficiente

03 Condicións ambientaisA Iluminación é adecuadaOs documentos lense sen dificultade. A iluminación xeral e/ou localizada garanteniveis de iluminación axeitados ó tipo de traballo e ás necesidades visuais dousuario. (500 lux aprox.)

O nivel de ruído ambiental é aceptableO nivel de ruído existente non dificulta a comunicación ou a atención

As condicións de temperatura e humidade son adecuadasa maioría dos días do anoA temperatura e humidade son adecuadas a maioría dos días do ano. (Os valoresrecomendables son: temperatura de 23º-26º C no verán, e de 20º-24º C no inverno;humidade relativa de 45%-65%)

04 Contido do traballo. Carga mentalOs programas utilizados son adecuadosOs programas están adaptados á tarefa a realizar, son fáciles de usar, adáptanse óscoñecementos e experiencia dos traballadores e proporcionan axuda sobre a súautilización

A información presentada en pantalla é adecuadaA información se presentarase en ritmo e formato adecuados

05 Organización do traballoPódese regula-lo traballo en función da fatiga percibidaO traballador pode facer pausas ou cambiar de actividade

O contido e o ritmo de traballo son aceptablesNon existe unha presión excesiva de tempos na realización da tarefa. O traballo ésuficientemente variable para evita-la monotonía e aburrimento

traballadores e/ou público ou doentes06 Formación e información

Información sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación en caso de emerxencia ou accidente

07 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

O traballo permite a comunicación e contacto con outros

Rev. 1Marzo - 2002

Page 74: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

74

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CAR

MANIPULACIÓN MANUALDE CARGAS

Tarefa principal 1 Empurrar ou tirar decarros, padiolas, etc.

2 Elevación, transporte deobxectos (caixas, bolsas, etc.)

3 Asistenciais: aseo pacientes, cambiosposturais, curas, vendaxes, escaiolas, etc.

4 Outra:

Tipo carga 1 > 25 kg 2 15-25 kg 3 3-15 kg 4 < 3 kg + condicións ergonómicas desfavorables 5 > 5 kg + postura sentada

Peso do máis pesado: ______kg Frecuencia de manipulación:_______veces/díaO que equivale a un tempo aproximado demanipulación/día de: ________ minutos/horas

Descrición dosobxectos / doentesmanipuladosdiariamente

Peso do máis frecuentementemanipulado : _______kg Frecuencia de manipulación:_______veces/día

O que equivale a un tempo aproximado demanipulación/día de: ________ minutos/horas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 487/97; Guía de avaliación do INSHT

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Características da cargaO tipo de carga é adecuadoMaior risco se a carga é demasiado grande, pesada ou difícil de suxeitar; se estáinestable ou o seu contido pode desprazarse; se a súa forma obriga a manipulaloa distancia do tronco ou con torsión ou inclinación do mesmo; se o seu aspectoexterior ou consistencia pode ocasionar lesións en caso de golpe

02 Condicións de manipulaciónO posto está deseñado adecuadamenteMaior risco cando o esforzo é moi importante ou só se poida facer cunmovemento de flexión ou torsión do tronco; cando se fai co corpo en situacióninestable ou cando se trate de alzar, elevar ou descende-la carga con necesidadede modifica-lo agarre

As características do medio de traballo son adecuadasMaior risco cando: espacio libre, especialmente vertical insuficiente para aactividade; chan irregular e/ou inestable; non se pode traballar a unha alturasegura e nunha postura correcta (deseño inadecuado do posto); a iluminaciónnon é adecuada; exista exposición a vibracións

As esixencias da actividade son adecuadasMaior risco cando: os esforzos nos que intervén a columna vertebral sondemasiado frecuentes ou prolongados; períodos de recuperación e de repousoinsuficientes; distancias de elevación, descenso ou transporte excesivas; ritmoimposto polo proceso sen posibilidade de regulación por parte do traballador

O vestiario é adecuadoMaior risco cando a roupa, o calzado ou outras prendas non son adecuadas

03 Axudas mecánicasExisten axudas mecánicas adecuadasAs axudas mecánicas dispoñibles -guindastres, carros, carretillas elevadoras, etc-son suficientes, están en bo estado, son axeitadas á actividade para a que estándestinadas e os traballadores sábenas utilizar

04 Organización do traballoO traballo está organizado de maneira que se evitendesprazamentos importantesA distribución dos pacientes, dos equipos ou dos diferentes lugares de traballofaise tendo en conta a tarefa a realizar (nº, tipo e frecuencia das actividadesasistenciais que hai que realizar con cada paciente)

Existen medidas organizativas para diminuí-lo riscoExiste un sistema de pausas establecido; pódese regula-lo tipo ou intensidade daactividade en función da fatiga percibida, as cargas/pacientes con maioresdificultades de manipulación manipúlanse con axuda doutros compañeiros,etc.

05 Formación e informaciónNo caso de manipulación de obxectos, están adecuadamenteindicadas as características da cargaO peso e o centro de gravidade estarán indicados en sitio visible

Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación no caso de emerxencia ou accidente

06 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 75: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

75

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

POS

POSTURAS

Postura principal(% aprox. da xornada) 1 De pé, _____ % 2 Sentado: ____ % 3 Outra: 4 Alternante

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia RD 1995/78

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 As posturas adoptadas son aceptablesA postura sentada é correctaEvítanse posturas que produzan un esforzo muscular estático importante:posturas inclinadas, posturas mantidas dos brazos por encima do nivel dosombros e posturas cos brazos por debaixo do abdome (terase en conta para aavaliación a frecuencia de cada postura e/ou o tempo total en relación á xornadade traballo).

A postura de pe é correctaEvítanse posturas de pe cos brazos en extensión frontal, en posición inclinada oumoi inclinada, de xeonllos (terase en conta para a avaliación a frecuencia de cadapostura e/ou o tempo total en relación á xornada de traballo).

As tarefas que esixen posturas agachadas son poucasou ningunhaEvítanse posturas en posición agachado

02 Espacio de traballo. Deseño do postoO espacio de traballo é suficienteO espacio existente é suficiente para a realización da tarefa, permite osdesprazamentos necesarios e evita posturas incorrectas

A altura do plano de traballo é adecuada para aactividade a realizarA cadeira é adecuadaA cadeira está correctamente axustada ó plano de traballo e non producecurvaturas

A zona de movementos de alcance e manipulación écorrectaOs mandos de control (pulsadores, manivelas, pancas, pedais, etc.) estánemprazados no lugar e altura adecuada para a súa función e tendo en conta afrecuencia de utilizaciónO material necesario para traballar está emprazado a unha altura adecuada, detal maneira que poucas veces é necesario adoptar posturas antinaturais paramanipulalo

Co corpo en posición natural, pódese ver claramentea tarefa e ler tódolos instrumentos

03 Métodos de protección. Axudas mecánicasExisten medios adecuados para a realización dotraballo evitando ou diminuíndo as posturas de riscoCadeiras, camas regulables, ou calquera outro medio de axuda

Existen medios para disminuí-la carga muscularestática en brazos e pernasSe o traballo produce unha carga muscular estática importante en membrossuperiores e inferiores, disponse de repousapés e/ou dispositivos de apoio paramans ou cóbados

04 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras e deactuación en caso de emerxencia ou accidente

05 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta os traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 76: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

76

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

MRE

MOVEMENTOS REPETITIVOS

Parte do corpo afectada 1 Dedos man: D - I 3 Man: D - I 4 Brazo: D - I 5 Outros

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia Non existe

CUESTIÓN (Test de Michigan) Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Estrés físicoEstrés físico aceptablePódese face-lo traballo sen que a man ou o pulso entre en contacto con bordos agudosTraballan sen vibracións nas ferramentasEstán as mans expostas a temperaturas maiores de 21º C, pódese face-lo traballosen luvas

02 ForzaForza aceptableO traballo esixe esforzos menores de 4-5 KgPódese face-lo traballo sen pinza-los dedos

03 PosturaPostura adecuadaPódese face-lo traballo sen flexión/extensión do pulsoPódense usa-las ferramentas sen flexión/extensión do pulsoPódese face-lo traballo sen desvia-lo pulsoPódense usa-las ferramentas sen desvia-lo pulsoPódese face-lo traballo en posición sentadoPódese face-lo traballo sen retorcemento de roupa

04 Equipamento do postoEquipamento do posto adecuadoPódese orientar/axusta-lo plano de traballoPódese axusta-la altura do plano de traballoPódese varia-lo emprazamento das ferramentas

05 RepetitividadeO ciclo de traballo é superior a 30 segundosConsidérase "un ciclo" como o tempo necesario para finalizar unha unidade de traballoPode conter varias operacións diferentes

06 Deseño de ferramentas e instrumentalOs equipos e ferramentas pódense agarrar sen dificultadeSolápanse no agarre o polgar e o índiceO tamaño do mango de agarre está entre 5 e 7 cmO peso da ferramenta é menor de 4 KgA ferramenta está suspendida

07 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras

08 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 77: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

77

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

MEN

CARGA MENTAL

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Lexislación de referencia Non existe

CUESTIÓN Si Non PA NP OBSERVACIÓNS

01 Recollida de información aceptableA cantidade e tipo de información manexada é adecuadaA información entrante e saínte (ordes de traballo, sinais da máquina, datos detraballo, etc.) non é nin moi elevada nin moi complicada. A información é a suficientecomo para evitar situacións de incerteza ou inseguridade

A información e consignas emítense con claridade e poloprocedemento adecuadoA transmisión de informacións descendentes, ascendentes e horizontais é adecuadaEstá establecido un sistema de comunicacións con outros compañeiros (cambiode quendas), con outros servicios, etc

A información percíbese e enténdese correctamenteOs esforzos sensoriais (visuais, auditivos, táctiles, etc.) son facilmente asumibles

02 Tratamento da información aceptableEvítase a memorización excesiva de datosOs traballadores dispoñen dunha certa marxe de iniciativae autonomíaO traballador dispón de autonomía suficiente para poder resolve-los imprevistos quese presenten na execución das tarefas. A marxe de iniciativa é a requirida polanatureza do traballo

Os traballadores dispoñen de formación suficiente parainterpreta-las informacións recibidas (verbais, visuais, etc.)

03 Organización e contido do traballo aceptablesO ritmo de traballo é adecuadoA rapidez de execución e reacción esixida son adecuadosós medios e tempo dispoñiblesO tempo dispoñible para realiza-lo traballo é suficienteNon se producen atrasos importantes no desempeño do traballo

O nivel de atención requirido é soportable facilmenteO traballo non é excesivamente monótono nin ten esixencias de atención moielevadas. O traballo non impide te-la posibilidade de falar, desprazarse ou pensaren cousas alleas á tarefa

O traballo pódese realizar sen demasiadas interrupciónsTeléfono, información a familiares, atención ó público, urxencias, etc

Os mandos de control están deseñados de forma adecuadaA forma, emprazamento e cor respectan os estereotipos culturais, espaciais,temporais e de movementoOs traballadores coñecen ben os equipos e os cadros de mando

A posibilidade de erros no traballo é moi reducida ou asconsecuencias son pouco importantesA polivalencia do traballo e/ou a rotación de tarefas éaceptable

04 Formación e informaciónInformación sobre o risco e formación en prácticas de traballo seguras

05 Vixilancia da saúdeExiste un programa de vixilancia da saúde adecuadoO contido e a periodicidade están dirixidos ó risco. Tense en conta ós traballadoressensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 78: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

78

PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAISDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Data da avaliación:

Técnico/s avaliador/es:

XERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDADE: SITUACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº de traballadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ORG

FACTORES ORGANIZACIONAIS

Lexislación de referencia RDL 1/95; RD 1561/95; Persoal estatutario

01 Modelo (Soamente para primaria) 1 Novo modelo 2 Modelo tradicional 3 Novo modelo + m.tradicional

Nº traballadores (% total) ( %) ( %) % + %

02 Traballo en equipos sucesivos (quendas)(grupo de traballadores que ocupan sucesivamente os mesmospostos de traballo, segundo un certo ritmo, continuo oudescontinuo, implicando para o traballador a necesidade depresta-los seus servicios en horas diferentes nun período dedías ou semanas)

1 Non 2 Continuo(sen interrupción do traballonin en fin de xornada nin enfin de semana)

(≥ 3 equipos)

3 Semicontinuo(con interrupción dotraballo en fin desemana)

(3 equipos)

4 Descontinuo(con interrupción dotraballo en fin dexornada e en fin desemana)

(2 equipos)

Nº traballadores (% total) % %; nº equipos: % %

Quendas 1 Rotatorio(M-T-N)

2 Fixo mañá 3 Fixo tarde 4 Fixo noite 5 Mañá-tarde 6 Outro03

HorarioNº traballadores (%) % % % % % %

04 Ritmo de rotación das quendas(Nº de días que ocupa a mesma quenda -M,T ou N- para cambiar a outro)

1 Curto(2-3 días na mesma quenda)

2 Longo(>3 días no mesmo posto) días

05 Sentido de rotación das quendas 1 Normal(adiante)

2 Inversa(atrás)

3 Outra

06 Gardas 1 Non 2 Presencia física 3 LocalizadasHorario

Nº traballadores (%) % %Nº gardas/mes

07 Traballadores exentos de garda 1 Non 2 Si, nº

08 Traballadores nocturnos-Máis de 3 horas da súa xornada de traballo en período nocturno ou

-Máis de un tercio da súa xornada de traballo anual en período nocturno

(Período nocturno: entre as 10 da noite e as 6 da mañá)

1 Non 2 Si, nº ; %

09 Existe xefe/coordinador 1 Non 2 Si

Atención directa ó doente/público 1 Non 2 Permanente 3 Mixta10

Indicar % xornada %

Rev. 1Marzo - 2002

Page 79: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 80: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

Metodologíapara la evaluación

de riesgos laboralesen centros sanitarios

XUNTA DE GALICIA

PREVENCIÓND E R I S C O SL A B O R A I SDO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

SERIE A : Nº 1

Page 81: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

Edita:

Xunta de GaliciaConsellería de SanidadeServicio Galego de Saúde

Autores:

Teijeiro Dacal, María JoséEspecialista en Medicina del Trabajo. Técnica de prevención. Responsable del Servicio de Prevención de Riesgos Laborales del Sergas (Santiago de Compostela).

Godoy Trillo, RogelioTécnico del Servicio Central de Prevención de Riesgos Laborales del Sergas (Santiago de Compostela).

Colaboradores(*):Alonso Burger, Susana Hospital do Meixoeiro (Vigo).Alvarellos Alejandro, Mª Teresa Complexo Hospitalario Xeral–Calde (Lugo).Álvarez Aragón, Francisco José Complexo Hospitalario de Pontevedra.Besteiro Eguía, Ana Hospital do Meixoeiro (Vigo).Blanco Rodríguez, Ana Complexo Hospitalario de Ourense.Calvo López, Mª Dolores Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol).Castro Iglesias, Jesús Manuel Servicio Central de PRL. (Santiago de Compostela).Castro Lareo, Isabel Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Castro-Acuña Iglesias, Nuria de Servicio Central de PRL. (Santiago de Compostela).Cuevas Raposo, Alejandro Hospital do Meixoeiro (Vigo).Cuevas Raposo, José Complexo Hospitalario de Pontevedra.García Muriel, Mª Dolores Complexo Hospitalario Xeral–Calde (Lugo).González Iglesias, Marta Clara Complexo Hospitalario Universitario de Santiago.González Sieiro, Mª Dolores Complexo Hospitalario de Ourense.Gutiérrez Macho, Joaquín Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Lameiro Vilariño, Mª Carmen Hospital do Meixoeiro (Vigo).López Vázquez, Manuel Angel Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol).Maceira Lema, Antonio Complexo Hospitalario Universitario de Santiago.Mesa Amado, Mª Carmen Complexo Hospitalario Universitario de Santiago.Miraz Novas, Carolina Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Pallares Martínez, Eliseo Complexo Hospitalario Xeral–Calde (Lugo).Pérez Alvarellos, Luis Alberto Hospital do Meixoeiro (Vigo).Robla Santos, Diana Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).Rodríguez Pérez, Olimpia Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol).Rodríguez Rodríguez, Luís Complexo Hospitalario de Ourense.Silva Arochena, Pedro Complexo Hospitalario de Pontevedra.Vázquez Fidalgo, Juan José Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña).

(*)Técnicos de prevención de riesgos laborales del Sergas.

Depósito legal: C-1467/2002

ISBN: 84-453-3373-9

Diseño, maquetación e impresión:

Cuatro Caminos, s/n - Cacheiras15886 Teo (A Coruña)Teléfono 981 60 66 69

Page 82: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

PRESENTACIÓN

Ante la multiplicidad de problemas de las condiciones de trabajo de las institucionessanitarias, hay una pregunta obligada: ¿sobre qué aspectos es necesario actuar enprimer lugar y movilizar recursos y qué prioridades se establecen?

La metodología que aquí se presenta es el fruto de un largo trabajo y de un esfuer-zo importante hacia la optimización de las actividades de prevención de riesgoslaborales en nuestra organización. Fue elaborada durante el año 2000 pero la actualpublicación recoge ya las actualizaciones normativas que se produjeron hasta marzode 2002. Su objetivo, tal y como ya se recogió en el "Plan Xeral de Prevención deRiscos Laborais", es de homogeneizar los criterios de evaluación de riesgos laboralescon vistas a una categorización de los riesgos con criterios técnicos.

Pero el establecimiento de prioridades no se puede hacer únicamente desde unaóptica tecnocrática, a partir de un método de diagnóstico científico de las condicio-nes de trabajo. Es indispensable que estas prioridades técnicas se establezcan conrigor, y este rigor, estas herramientas y estos métodos constituirán un campo dedebate de los actores sociales implicados, un espacio de negociación por los meca-nismos formales existentes. En definitiva, estarán al servicio de actores sociales conintereses y estrategias diferentes, pero que pueden aproximarse en una voluntadcomún de compromiso, y de forma que se respete para los cuidadores, el mismo cri-terio de equidad que demandamos para las actividades de asistencia sanitaria.

Como cualquier otra herramienta, esta metodología es eficaz en manos de un pro-fesional que sabe lo que quiere hacer, que tiene medios y tiempo y que tiene alia-dos para este trabajo. Los miembros de los Comités de Seguridad y Salud, los dele-gados de prevención, las comisiones y comités técnicos constituidos en la organiza-ción están directamente implicados en esta actividad. Mejorar las condiciones devida en el trabajo de todos trabajadores es la única solución para permitir a cada unoproducir prestaciones de calidad. De hecho, no podemos hablar de calidad de cui-dados sin calidad de vida para el personal. El camino a recorrer es largo y los objeti-vos ambiciosos, pero es necesario empezar.

De todas formas, no olvidemos que solamente los que participan en la acción pue-den intervenir para modificarla. El resto pueden contribuir, ayudar, sugerir, pero unabuena voluntad es limitada. Dentro del equipo de trabajo es donde están los instru-mentos para cuidar los enfermos y preservar los cuidadores, y es donde está el cono-cimiento de lo que realmente ocurre en el puesto de trabajo, por lo que desde aquíquiero invitar a todos los trabajadores a participar activamente y a implicarse en laprevención de riesgos laborales, ya que ellos serán los que más se beneficien de lasmedidas implantadas.

José María Hernández CochónConselleiro de Sanidade

Presidente do Servicio Galego de Saúde

Page 83: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 84: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

7

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ÍNDICE

I�GUÍA PARA LA EVALUACIÓN DE RIESGOS LABORALES 9

1�INTRODUCCIÓN 11

2�ÁMBITO DE APLICACIÓN 11

3�OBJETIVOS 12

4�GLOSARIO DE TÉRMINOS 12

5�CONCEPTOS GENERALES 14

6�DESCRIPCIÓN DEL DOCUMENTO DE EVALUACIÓN 17

7�ANEXOS 23

II. II�FICHAS DE EVALUACIÓN DE RIESGOS LABORALES 33

Page 85: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 86: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

- I -

GUÍA PARA LA EVALUACIÓN DE RIESGOS LABORALES

Page 87: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 88: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

11

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

1�INTRODUCCIÓN

La Ley 31/1995 de prevención de riesgos laborales (PRL) da una nueva orientación ala política de protección del trabajador frente a los riesgos profesionales, exigiendouna actuación que desborde el mero cumplimento formal de un conjunto predeter-minado de deberes y obligaciones empresariales. El enfoque actual se establece apartir de la realización de la planificación de la prevención desde el momento mismodel diseño del proyecto empresarial (a fin de evitar los riesgos inherentes al trabajo),para posteriormente evaluar los riesgos que no han podido evitarse y estableceruna priorización, desde un punto de vista coherente y globalizador, de las medidasde acción preventiva que se deriven de la misma, junto con planes de actividades decontrol de la efectividad de dichas medidas.

De todo lo anterior se desprende que la evaluación de riesgos laborales es unproceso dirigido a estimar o valorar los riesgos a fin de poder tomar decisiones decarácter preventivo encaminadas a eliminar, o en su defecto, reducir y controlar elriesgo, resultando ser, además, un eficaz instrumento para la reducción de los costessociales y económicos derivados de los accidentes de trabajo y enfermedades profe-sionales.

La evaluación inicial de riesgos será por tanto, el primer paso para poder esta-blecer la planificación de la acción preventiva. Esta evaluación inicial será realizadacon carácter general, teniendo en cuenta la naturaleza de la actividad, y deberá seractualizada cuando cambien las condiciones de trabajo y, en todo caso, se someteráa consideración y se revisará, si fuera necesario, con ocasión de los daños a la saludde los trabajadores que se hayan producido.

Con el fin de garantizar la materialización de este precepto legal, se deberá utilizarun procedimiento de evaluación establecido a partir de la información sobre lascaracterísticas de la organización, del trabajo, de los equipos, de los productos y dela salud de los trabajadores, y que valore el riesgo existente en función de criteriosobjetivos, proporcionando así confianza sobre el resultado.

En esta guía se recoge la metodología de evaluación de los riesgos a los que tra-bajadores de las Instituciones sanitarias de atención primaria y de atención especia-lizada del Sergas puedan estar expuestos, siendo elaborada con la intención de darcumplimiento a todos estos principios recogidos también en el Plan General dePrevención de Riesgos Laborales del Sergas, en donde se indicaba explícitamente elcompromiso de llevar a cabo esta evaluación inicial, estableciendo además la forma,plazos y responsabilidades de su ejecución.

2�ÁMBITO DE APLICACIÓN

Esta metodología se aplicará para la evaluación inicial de riesgos de los trabajadoresde las instituciones sanitarias de atención primaria y de atención especializada delSergas.

Page 89: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

12

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

3�OBJETIVOS

Siguiendo los criterios legales anteriormente expuestos elaboramos una metodolo-gía de evaluación común a todas las II.SS. del Sergas (atención primaria y atenciónespecializada), con los siguientes objetivos:

• Identificar los peligros a los que puedan estar expuestos los trabajadores.

• Evaluar los riesgos existentes utilizando criterios homogéneos de referencia quepermitan:

- Comparar los distintos puestos de trabajo dentro del mismo servicio, delmismo centro, de la misma gerencia, y entre las distintas gerencias.

- Comparar las distintas situaciones evaluadas a lo largo del tiempo.

• Tener un conocimiento global de los centros de trabajo que permita priorizar yplanificar la acción preventiva mediante el desarrollo de programas específicos deactuación en todas sus vertientes: medidas técnicas correctoras, medidas organi-zativas, formación, vigilancia de la salud, etc.

4�GLOSARIO DE TÉRMINOS

Accidente de trabajo: Cualquier suceso no esperado ni deseado que de lugar a pér-didas de salud o lesiones a los trabajadores. Toda lesión corporal que el trabajadorsufre con ocasión o como consecuencia del trabajo que ejecuta por cuenta ajena.

Acción correctora: Acción tomada para eliminar las causas de una no conformidad,de un defecto o cualquier otra situación indeseable existente, para impedir surepetición.

Evaluación de riesgos:

Concepto legal: Proceso mediante el que se obtiene la información necesaria paraque la organización esté en condiciones de tomar una decisión apropiada sobrela oportunidad de adoptar acciones preventivas y, en su caso, sobre el tipo deacciones que se deben adoptar.

Concepto técnico: Análisis sistemático de todos los aspectos de la actividad laboralpara determinar los elementos que pueden causar lesiones o daños, la posibilidadde eliminar los elementos peligrosos o su control en el caso de que no puedan eli-minarse (evaluar la eficacia de las medidas preventivas adoptadas o que se ten-gan que adoptar).

Condición de trabajo: Cualquier característica del mismo que pueda tener unainfluencia significativa en la generación de riesgos para la salud y la seguridad deltrabajador.

Page 90: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

13

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Conformidad: Cumplimiento de los requisitos especificados.

Control de riesgos: Proceso de toma de decisiones para reducir los riesgos, implan-tar las medidas correctoras, exigir su cumplimiento y evaluar periódicamente sueficacia.

Daños derivados del trabajo: Conjunto de enfermedades, patologías o lesionessufridas con motivo u ocasión del trabajo.

Delegado de prevención: Representante de los trabajadores con funciones especí-ficas en materia de prevención de riesgos laborales.

Enfermedad profesional: La contraída como consecuencia del trabajo realizadopor cuenta ajena en las actividades que se especifican en el cuadro de enferme-dades profesionales (RD 1995/1978), por las disposiciones de aplicación y desarro-llo de este Reglamento y que ésta proceda por la acción de elementos y sustan-cias que se indican en dicho cuadro para cada enfermedad profesional.

Equipo de protección individual (EPI): Cualquier equipo destinado a ser llevadoo sujetado por el trabajador para que le proteja de uno o varios riesgos que pue-dan amenazar su seguridad o su salud, así como cualquier complemento o acce-sorio destinado a tal fin.

Equipo de trabajo: Cualquier máquina, aparato, instrumento o instalación utiliza-da en el trabajo.

Estimación de los riesgos: Proceso mediante el que se determinan la frecuencia oprobabilidad y las consecuencias que puedan derivarse de la materialización de unpeligro.

Identificación de peligros: Proceso mediante el que se reconoce que existe un peli-gro y se definen sus características.

Incidente: Cualquier suceso no esperado ni deseado, que no dando lugar a pérdidasde salud o lesiones a las personas, pueda ocasionar daños a la propiedad, a losequipos, a los productos o al medio ambiente, pérdidas de producción o aumen-to de las responsabilidades legales.

Inspección: Actividades encaminadas a la medición, examen, ensayo o contrastacióncon un patrón, de una o varias características del sistema de gestión de la pre-vención de riesgos laborales de la organización y comparar los resultados conrequisitos especificados con el fin de determinar si existe conformidad para cadauna de estas características.

No conformidad: Ausencia de cumplimento de los requisitos especificados.

Peligro: Propiedad o aptitud intrínseca de algo para ocasionar lesiones, daños a lapropiedad, daños al medio ambiente o a una combinación de ambos.

Planificación de la prevención: Actividades que establecen los objetivos y especi-ficaciones necesarias para desarrollar la acción preventiva y para la aplicación delos elementos del sistema de gestión de la prevención de riesgos laborales.

Page 91: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

14

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Puesto de trabajo: Tarea o conjunto de tareas, compuesta cada una de ellas de unao más operaciones, caracterizadas desde el punto de vista físico y técnico por unasespecificaciones de movimientos en función de la combinación de edificios, insta-laciones, herramientas, máquinas, objeto del trabajo, cualificaciones de los ope-rarios y cargas de trabajo, a las que se añaden desde el punto organizativo ysocial, las relaciones que establece el trabajador con su trabajo, con sus compa-ñeros, dentro y fuera de la empresa, y con sus superiores y subordinados.

Cada puesto de trabajo puede referirse a más de un trabajador si las característi-cas y riesgos son sensiblemente iguales.

Procesos, actividades, operaciones, equipos o productos potencialmentepeligrosos: Son aquellos que, en ausencia de medidas preventivas específicas,originan riesgos para la seguridad y la salud de los trabajadores que los desarro-llan o utilizan.

Registros: Documentos que proporcionan información de la que la veracidad sepuede demostrar, basada en hechos obtenidos mediante observación, medición,ensayo y otros medios de las actividades realizadas y de los resultados obtenidosen materia de prevención de riesgos laborales.

Riesgo: Probabilidad de que el peligro ocasione daños. Combinación de la frecuen-cia o probabilidad que se pueda derivar de la materialización de un peligro.

Tarea: Actividad o conjunto de actividades que deben realizarse en un tiempo limi-tado.

Técnicos de PRL: Los definidos como tales en el RD 39/1997 (RSP), es decir, técnicode Seguridad, técnico de Higiene, técnico en Ergonomía e Psicosociología aplica-da, médico del Trabajo, ATS/DUE de Empresa.

Vigilancia de la salud: Control y seguimiento del estado de salud de los trabaja-dores con el fin de detectar signos de enfermedades derivadas del trabajo y tomarmedidas para reducir la probabilidad de daños o alteraciones posteriores a lasalud.

5�CONCEPTOS GENERALES

Para realizar la evaluación de riesgos de una forma rigurosa y con criterios de calidades preciso consultar y analizar previamente una gran cantidad de información delSistema, por lo que resulta necesario poder contar con un mecanismo que permita alos técnicos de PRL acceder a dicha información y que, con carácter no exhaustivo,sería la relativa a:

• Número y localización de los centros de trabajo y edificios a evaluar.

• Datos de los trabajadores que integran la plantilla, tales como distribución por cate-gorías, servicios y/o unidades, antigüedad en el puesto de trabajo, género, edad, etc.

Page 92: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

15

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

• Registros de accidentalidad (con y sin baja) y otros daños a la salud (de carác-ter laboral o por enfermedad común), registros de incidentes, etc.

• Protocolos de vigilancia específica de la salud y resultados de los exámenes desalud realizados, con identificación de los trabajadores con especial sensibilidad aalgún riesgo.

• Procedimientos existentes de medición y/o evaluación de riesgos.

• Resultados de evaluaciones existentes, de revisiones periódicas, de encuestas a lostrabajadores, etc.

• Planes de emergencia, de residuos, de limpieza, de DDD, etc.

• Fichas de seguridad de las sustancias y productos químicos.

• Empresas subcontratadas y relación de sus trabajadores, junto con la descripciónde las tareas a realizar y de los lugares de trabajo.

• Documentación relativa a las instalaciones, equipos, productos, etc.

• Procedimientos e instrucciones escritas existentes.

• Actas de las reuniones del Comité de seguridad y salud.

• Planes de inspección de seguridad del centro, de las instalaciones, áreas y equiposexistentes. Libros de registro y mantenimiento documentado.

• Informes especiales de mantenimiento, de protección radiológica y en general delos organismos internos o externos al Sergas.

Una vez analizada toda esta información previa, es necesario que se establezca, desdecada una de las unidades periféricas de prevención de riesgos laborales (UP-PRL), unaprogramación de las acciones a realizar desde el punto de vista de la prevención deriesgos laborales, en donde se especifiquen fechas y plazos de actuación.

A la hora de elaborar estos calendarios se deben tener en cuenta las característicaspropias que conllevan las actividades de atención primaria y de atención especiali-zada, para que se puedan simultanear en el tiempo las evaluaciones en ambosámbitos.

El siguiente paso lo constituiría la realización de la evaluación de riesgos por partede los técnicos, en sus diferentes especialidades, que integran los servicios de pre-vención de riesgos laborales de las diferentes unidades periféricas, tal y como con-templan el RSP, el Pacto firmado entre la Administración sanitaria y las centralessindicales y el Plan general de PRL del Sergas, poniendo este hecho de manifiestoel carácter multidisciplinar de este proceso, carácter que por otra parte es necesa-rio debido a la gran variedad de áreas y materias que lo comprenden.

Page 93: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

PARTICIPANTES FUNCIONES Y ACTIVIDADES

- Coordinar el proceso de evaluación, vigilando y controlando su correcto desarrollo.

- Verificar el cumplimiento del calendario de actividades propuesto por las UP-PRL.

- Verificar el cumplimiento de la metodología de evaluación inicial.

- Programar y coordinar las actividades del proceso de evaluación.

- Realizar la evaluación general de riesgos de acuerdo con la metodología establecida,simultaneando actividades en atención primaria y en atención especializada, por parte de lasáreas de las especialidades técnicas incluyendo la participación activa del área de Medicina deTrabajo.

- Realizar el informe final con los resultados de las evaluaciones.

- Comunicar al gerente (o en quien delegue) los problemas de operatividad que vayansurgiendo con el fin de que se solventen.

- Participar activamente en la evaluación aportando o facilitando el acceso a las informaciones(formales e informales) precisas para la realización de las evaluaciones.

- Coordinar los distintos servicios o unidades durante el proceso de evaluación de riesgos paracompatibilizar estas actividades con la actividad general de la empresa evitando de estaforma posibles interferencias.

- Comunicar a los responsables y trabajadores de cada servicio o unidad el calendario deevaluación.

- Comunicar e informar a los Delegados de prevención del calendario de actividades y engeneral del desarrollo del proceso de evaluación.

- Gestionar y resolver los problemas que puedan surgir relacionados con la colaboración yparticipación de los trabajadores en el proceso de evaluación, actuando de agente facilitadorde las actividades de evaluación.

- Nombrar una persona de referencia en cada servicio o unidad (preferiblemente elresponsable del servicio o unidad) y darle las instrucciones necesarias para su colaboracióny participación en el proceso de evaluación.

- Coordinar el proceso de evaluación de riesgos para compatibilizar estas actividades con laactividad del servicio o unidad evitando de esta forma posibles interferencias.

- Aportar las informaciones (formales e informales) precisas para la realización de lasevaluaciones.

- Gestionar los problemas que puedan surgir relacionados con la colaboración y participaciónde los trabajadores en el proceso de evaluación, actuando de agente facilitador de lasactividades de evaluación.

- Participar activamente en el proceso de evaluación, facilitando a los técnicos lasinformaciones necesarias.

- Vigilar el cumplimiento del proceso de evaluación en cuanto a la planificación general,fechas y a la realización de las actividades según lo establecido en la metodología deevaluación.

- Acompañar a los técnicos durante el proceso de evaluación, fomentando la participación ycolaboración de los trabajadores implicados, actuando de agente facilitador de lasactividades de evaluación.

- Vigilar el cumplimiento del calendario establecido.

- Vigilar el cumplimiento de la metodología establecida.

- Mantener reuniones periódicas con presencia de todos los técnicos de PRL con el fin deestar informados a lo largo del proceso de evaluación de la evolución del mismo.

- Actuar como agente facilitador del proceso de evaluación.

Servicio central dePRL

Técnicos de las UP-PRLMédico, ATS/DUE,

T. Seguridad, T. Higiene,T. Ergonomía

Gerentes de

atención especializada

y atención primaria

Directamente o delegandoen alguien con capacidadejecutiva y/o coordinadora

Responsable delservicio o unidad

Trabajadores

Delegados deprevención

Comité de seguridady salud

Comisión central deseguridad y salud

16

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Sin embargo, para poder llevar a cabo dicha evaluación técnica, es preciso la partici-pación y colaboración activa de otros agentes de la empresa, cada uno de ellos consu nivel respectivo de participación y que en grandes líneas se presenta en la tablasiguiente:

Page 94: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

6�DESCRIPCIÓN DEL DOCUMENTO DE EVALUACIÓN

�Introducción

Ante la inexistencia de una metodología validada para llevar a cabo la evaluación ini-cial de riesgos en centros sanitarios, se optó por elaborar una metodología propiabasada en las existentes para otros sectores de actividad. Se aprovecharon tambiénalgunos aspectos de la metodología de evaluación de las condiciones de trabajo encentros hospitalarios del INSTH.

Por otro lado, dada la magnitud de nuestra empresa en cuanto a variedad en lospuestos de trabajo, con multitud de tareas, actividades y procesos diferentes, se hizonecesario elaborar una metodología que permitiese la evaluación inicial en un tiem-po razonable con el fin de dar paso a la planificación preventiva, priorizando los ries-gos detectados, último fin de la prevención. Por ello, los criterios utilizados para laelaboración de esta metodología fueron:

a) La metodología debía ser lo suficientemente simple como para que pudiese serrealizada por todos los técnicos de todas las especialidades, sin que ello excluyala necesaria interdisciplinaridad, de tal manera que determinados aspectos muyconcretos deban ser discutidos entre los miembros del equipo con fin de que cadauno aporte su área específica de conocimiento al conjunto de la evaluación.

b) En la evaluación inicial es preciso ser muy riguroso en el momento de decidirlas mediciones específicas necesarias debido a la gran variedad de procesos yactividades. En este sentido, el propio RSP, contempla la posibilidad de no tenerque recurrir a dichas mediciones en “actividades o procesos en el que la direc-ta apreciación profesional acreditada permita llegar a una conclusión sinnecesidad de recurrir a mediciones, pruebas o ensayos”, quedando, pues a cri-terio del técnico competente la decisión en cuanto a las mediciones que seránnecesarias para la evaluación inicial, o lo que es lo mismo, para un conocimien-to general y relativo (entre los distintos aspectos, agentes y puestos) de la situa-ción global de la empresa.

c) Los criterios generales de evaluación de los riesgos que se siguieron son losrecomendados por la norma UNE 81905-EX. (anexo I)

La metodología elaborada combina criterios técnicos objetivos y subjetivos, puesto quees inevitable un cierto grado de subjetividad en todo proceso de evaluación de riesgos.De ahí se deriva que la evaluación tenga que ser hecha ineludiblemente por técnicos enPRL, lo que garantiza que con los conocimientos específicos en esta materia, la inter-pretación individual sea lo más objetiva posible.

Finalmente, esta metodología antes de su aprobación definitiva, fue presentada ysometida a la opinión de las siguientes estructuras del Sergas:

• Técnicos de PRL de las unidades periféricas

• División de Asistencia Sanitaria

• División de Recursos Humanos

17

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Page 95: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

18

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

• Dirección General de Salud Pública

• Subdirección General de Inspección Sanitaria

• Representantes de los trabajadores, a través de la Comisión central de seguridady salud.

�Estructura e instrucciones de cumplimentación

La segunda parte de este documento consta de las siguientes 4 unidades:

I. Ficha “PUESTO DE TRABAJO” (PTR).

II. Ficha “EVALUACIÓN GLOBAL” (AVA).

III. Ficha “ACCIÓNS TÉCNICAS PROPUESTAS” (ATP).

IV. Cuestionarios para la identificación de peligros.

I. Ficha “PUESTO DE TRABAJO” (PTR)

En ella se recogen datos generales relativos al puesto de trabajo y a la evaluación:

• Evaluación: Datos relativos a la fecha y tipo (inicial, periódica, etc.) de evalua-ción, así como identificación de las personas que la llevaron a cabo y que partici-paron en ella.

• Trabajadores: Datos relativos al número y características de los trabajadores delpuesto (esta información será proporcionada por la gerencia o en quién delegue).

• Descripción del puesto de trabajo: El puesto de trabajo viene definido en fun-ción de las siguientes variables: gerencia, centro, edificio, servicio, unidad, ubica-ción/GFH y categoría, además de las tareas asociadas al mismo.

Con el fin de facilitar el tratamiento posterior de la información, esta identificacióndel puesto se hará mediante la codificación recogida en los anexos II a IX de estedocumento. En este sentido, se utilizará la codificación indicada para las siguientesvariables: gerencia, centro, servicio, unidad y categoría. El edificio no se codifica,siendo un dato a cubrir por cada UP-PRL de acuerdo con las características específi-cas de cada centro. De la misma manera, la ubicación/GFH, por tratarse de un datoespecífico de cada centro, se codificará en cada unidad de PRL de acuerdo con lainformación proporcionada por la gerencia correspondiente.

La mayoría de los puestos de trabajo se componen de varias tareas, por ello, en estemismo apartado se recogerá información general en cuanto a las tareas asociadas(asistencial, administrativa, etc.), debiendo acompañarse de una descripción generalde las mismas.

Page 96: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

19

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

II. Ficha “EVALUACIÓN GLOBAL” (AVA)

Constituye el documento final con los resultados de la evaluación. Consta de variosapartados:

a) Identificación del puesto evaluado

En la cabecera de la ficha, se recogen los datos de la evaluación (fecha, tipo ynombre de las personas que la realizaron), así como los relativos a la existenciade trabajadores especialmente sensibles.

b) Tabla para la estimación de los riesgos

Se presentan en varias columnas:

Aspectos del puesto

Corresponde a los diferentes aspectos del puesto evaluado y coincide con cadauno de los cuestionarios que se utilizan para la evaluación.

Riesgos evaluados

En ella se indicarán los riesgos identificados como tales con relación a cadaaspecto evaluado. Se utilizará necesariamente el listado de riesgos del anexo Xy como referencia la tabla recogida en el anexo XI.

Identificación

Se cubrirá de la siguiente forma:

S: “Sí”, si el aspecto analizado constituye uno o varios riesgos.

N: “No”, si el aspecto analizado no constituye un riesgo, y por lo tanto noes preciso evaluarlo.

PE: “Pendiente de evaluación”, en el caso de que el aspecto evaluado, porlas características o complejidad precise un análisis en profundidad(mediciones ambientales, metodología específica, etc.), no siendo posi-ble hacer una interpretación, en base a la apreciación del técnico.

Evaluación

Se hará en función de la probabilidad de que se produzca el daño y de las con-secuencias presumibles en caso de que se materialice el riesgo (norma UNE81905). La probabilidad se estimará teniendo en cuenta el histórico de acciden-tes u otros daños, de la intensidad del agente, etc. Las consecuencias se esti-marán en función del tipo de lesión esperable en cuanto a la gravedad, partedel cuerpo afectada y número de trabajadores expuestos. En el anexo I se pre-sentan los criterios que se utilizarán para la estimación del riesgo.

Estimación del riesgo

Se utilizarán los criterios de la norma UNE 81905, y que aparecen referidos alfinal de la 3ª hoja de la “evaluación global”, junto con las indicaciones de prio-rización desde el punto de vista técnico, propuestas para cada caso.

Page 97: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

20

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Cuando, según el criterio técnico, resute necesaria la realización de evaluacio-nes específicas de determinados riesgos higiénicos, es preciso traducir los resul-tados cuantitativos a los diferentes niveles de riesgo definidos por la normaUNE 81905, con el fin de poder comparar posteriormente los resultados de estasevaluaciones con el resto de los factores evaluados y poder planificar la pre-vención con criterios de prioridad. En el anexo XII se presentan los criteriosadoptados, valorándose entre otros aspectos, para la calificación de los dife-rentes riesgos, la gravedad de los daños a la salud del trabajador teniendo encuenta como factor corrector la probabilidad de que estos se materialicen.

III. Ficha “ACCIONES TÉCNICAS PROPUESTAS” (ATP)

Esta ficha tiene por objeto recoger las acciones técnicas propuestas para cada uno delos riesgos evaluados así como para el conjunto del puesto de trabajo. Estas accionesse indicarán por orden prioritario teniendo en cuenta la normativa legal (artículo 15de la Ley de PRL) y los criterios técnicos (magnitud de los riesgos, eficacia de las medi-das preventivas, etc.).

Se contempla además un espacio para indicar los aspectos positivos y negativos delpuesto evaluado. Asimismo, se indicará la pertinencia o no de medidas especiales contrabajadoras embarazadas/lactantes, trabajadores menores de 18 años y otros traba-jadores especialmente sensibles.

Esta ficha únicamente proporciona información en cuanto a la priorización técnicade las medidas a tomar, constituyendo el documento de referencia que permitirá ala gerencia tomar la decisión en cuanto a las medidas que considere adecuadas, entrelas propuestas para cada caso, teniendo en cuenta otros criterios de priorización(económicos, sociales, de gestión, etc.).

IV. Cuestionarios para la identificación de peligros

Conforme a lo comentado anteriomente, las fuentes de información para cumpli-mentar los cuestionarios serán las siguientes:

• Observación directa de la situación (por ejemplo verificando el estado de los equi-pos, el etiquetado, etc.).

• Estudio de registros existentes: mediciones efectuadas hasta la fecha, número ytipo de accidentes, absentismo, fichas de seguridad, manuales técnicos de ins-trucciones de los equipos, libros de registro, protocolos, etc.

• Información verbal requirida de los responsables de los servicios/unidades y de lospropios trabajadores respecto al grado de cumplimento de los protocolos, proce-dimientos y otras normas implantadas hasta la fecha, incidentes (que no estenregistrados por escrito), etc.

En la segunda parte de esta metodología se presentan un total de 23 cuestionarios,cada uno de ellos referido a diferentes aspectos del puesto de trabajo, tanto dentrodel área de Seguridad en el Trabajo como de Higiene Industrial o de Ergonomía yPsicosociología aplicada.

Page 98: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

21

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Los aspectos a evaluar son:

LUG Lugares de trabajo. Condiciones generalesALM Almacenamiento de suministros, materiales y productosEQU Equipos de trabajoCAL Instalaciones y equipos especiales: CalderasASC Instalaciones y equipos especiales: Ascensores y montacargasFER Instrumental y herramientas manualesELE Instalación eléctricaPCI Protección contraincendiosRUI RuidoVIB VibracionesILU IluminaciónTEM Temperatura y calidad del aireRIO Radiaciones ionizantesRNI Radiaciones no ionizantes QUI Agentes químicos CIT Agentes citostáticos BIO Agentes biológicos PVD PVD (pantallas de visualización de datos) CAR Manipulación manual de cargas POS Posturas MRE Movimientos repetitivos MEN Carga mental ORG Factores organizacionales

Es importante resaltar que la Ley de PRL obliga a elaborar y conservar la documen-tación relativa a la prevención de riesgos, entre otros, todos los datos y documentosgenerados a lo largo de la evaluación deben ser conservados, aparte de para finestécnicos de control posterior de la situación, para fines legales para ser consultadapor la autoridad laboral cuando así lo solicite.

Cada uno de los cuestionarios se compone de 3 partes:

Identificación del puesto de trabajo

Datos específicos del aspecto a evaluar

Dado que los criterios a tener en cuenta para la estimación del riesgo son la proba-bilidad (que va a depender, entre otros, de la frecuencia o intensidad de la exposi-ción) y las consecuencias (que va a depender, entre otros, de las características delaspecto o agente, además del número de trabajadores expuestos), en este apartadose recoge información que facilita la posterior interpretación de los cuestionarios ysu “traducción” a los distintos niveles de riesgo posible.

Asimismo se indica, para cada aspecto o agente, la legislación de referencia utiliza-da para la elaboración de los cuestionarios y que, por lo tanto, debe ser la que se utili-zará también para la interpretación de cada uno de ellos. Además de la normativa

Page 99: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

22

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

correspondiente, para determinados aspectos o agentes se utilizaron las guías del INSHT(manipulación de cargas, PVD, lugares de trabajo, equipos, EPIs, agentes biológicos), asícomo otras guías específicas de centros sanitarios (residuos, limpieza, etc.).

Cuestionario o lista de comprobación

Consiste en una serie de enunciados relacionados con los criterios que se deben teneren cuenta para determinar la conformidad o no de la situación evaluada. Cada unode los enunciados admite 4 posibles respuestas:

Sí: Existe conformidad (la instalación, agente, equipo, etc., reúne, en con-junto, requisitos técnicos y/o legales de seguridad).

No: No existe conformidad (la instalación, agente, equipo, etc., no reúnerequisitos técnicos y/o legales de seguridad).

PE (pendiente de evaluación): No es posible tomar una decisión en cuan-to a la conformidad o no con la situación, no siendo suficiente con el cri-terio técnico o con métodos simples, siendo preciso una evaluación enprofundidad con equipos o metodología específica. El técnico de PRLdeterminará el momento y la metodología adecuada para proceder a laevaluación.

NP (no procede): El enunciado no es aplicable al puesto evaluado, por loque no se tendrá en cuenta para la evaluación.

Observaciones: Espacio para que el evaluador recoja la información adicio-nal o aclaratoria que considere de interés.

Todos los enunciados están en afirmativo, de manera que la respuesta “Sí” en todaslas cuestiones indica conformidad con la norma o con el criterio técnico.

Una vez terminado el cuestionario, es el momento de llevar a cabo la interpretacióndel mismo y su traducción a la “magnitud del riesgo”, utilizando para ello, comoqueda dicho, los aspectos relativos a la objetivación de la situación (respuestas delcuestionario, frecuencia de AT/incidentes previos, tiempo de exposición, etc.). Esta esla actividad del proceso de evaluación donde el rigor técnico tiene la máxima rele-vancia.

Para facilitar la recogida de información de determinados agentes, algunos cuestio-narios se complementan con una ficha de identificación específica. Las fichas dispo-nibles a estos efectos son:

• Identificación de Equipos.

• Identificación de Agentes Químicos.

• Identificación de Agentes Citostáticos.

• Identificación de Agentes Biológicos.

Page 100: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

23

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

7�ANEXOS

Los niveles de riesgo así definidos, forman la base para decidir si se quieren mejorar los controles exis-tentes o implantar otros nuevos, así como la temporización de las acciones. En la siguiente tabla sepresenta como sugerencia el siguiente criterio como punto de partida para la toma de decisión, asícomo la indicación de que los esfuerzos necesarios para el control de los riesgos y la urgencia con laque se deben adoptar las medidas de control, que deberán ser proporcionales a los riesgos:

ANEXO I: ESTIMACIÓN DEL RIESGO (UNE 81905)

Alta ( A ) El daño ocurrirá siempre o casi siempre

Media ( M ) El daño ocurrirá en algunas ocasiones

Baja ( B ) El daño ocurrirá raras veces

Ligeramentedañino (LD)

- Daños superficiales: cortes y magulladuras pequeñas, irritación de los ojos por polvo.

- Molestias e irritación. Dolor de cabeza, disconfort.

Dañino (D)- Laceraciones, quemaduras, conmociones, torceduras importantes, fracturas menores.

- Sordera, dermatitis, asma, trastornos músculo-esqueléticos, enfermedad que genera incapacidad menor.

Extremadamentedañino (ED)

- Amputaciones, fracturas mayores, intoxicaciones, lesiones múltiples, muerte.

- Cáncer y otras enfermedades crónicas que acorten severamente la vida.

(1) Se tendrá también en cuenta la parte del cuerpo afectada y el nº de trabajadores expuestos

PROBABILIDAD(de que ocurra el daño)

SEVERIDAD(del daño)

Extremadamente dañino(ED)

Baja(B)

Riesgo trivial(T)

Riesgo tolerable(TO)

Riesgo moderado(M)

Media(M)

Riesgo tolerable(TO)

Riesgo moderado(M)

Riesgo importante(I)

Alta(A)

Riesgo moderado(M)

Riesgo importante(I)

Riesgo intolerable(IN)

ESTIMACIÓN DEL RIESGO

Ligeramente dañino(LD)

Dañino(D)

CONSECUENCIASPROBABILIDAD

( 1 )

RIESGOS ACCIÓN Y TEMPORIZACIÓN

TRIVIAL(T) - No se requiere acción específica.

TOLERABLE(TO)

- No se necesita mejorar la acción preventiva, sin embargo se deben considerar soluciones más rentables omejoras que no supongan una carga económica importante.

- Se requieran comprobaciones periódicas para asegurar que se mantiene la eficacia de las medidas de control.

MODERADO(M)

- Se deben hacer esfuerzos para reducir el riesgo, determinando las inversiones precisas. Las medidas parareducir el riesgo deben implantarse en un período determinado.

- Cuando el riesgo moderado está asociado con consecuencias extremadamente dañinas, se precisará una acciónposterior para establecer, con mayor precisión, la probabilidad de daño como base para determinar la necesidadde la mejora de las medidas de control.

IMPORTANTE(I)

- No debe comenzar el trabajo hasta reducir el riesgo.

- Puede que se necesiten recursos considerables para controlar el riesgo.

- Cuando el riesgo corresponda a un trabajo que se está realizando, debe remediarse el problema en un tiempo inferioral de los riesgos moderados.

INTOLERABLE(IN)

- No debe comenzar ni continuar el trabajo hasta reducir el riesgo.

- Si no es posible reducir el riesgo, incluso con recursos limitados, debe prohibirse el trabajo.

Page 101: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

24

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

4. C. Especialidades-P. de Ferrol5. H. Comarcal de Monforte6. H. Comarcal da Costa7. C. Especialidades-Monforte

OURENSE PONTEVEDRA VIGO1. H. Nosa Sra do Cristal2. H. Cristo de Piñor3. H. Santa María Nai4. H. Psiquiátrico Cabaleiro Goás5. C. De Especialidades de Nuestra Sra. de los

Remedios6. H. Comarcal de Valdeorras7. C. Especialidades-Valdeorras

1. H. Montecelo2. H. Provincial3. C. Especialidades-Virxe da Peregrina4. C. Especialidades-Lalin5. C. Especialidades-A Estrada6. C. Especialidades-Mollabao7. Casa del Mar (Villagarcía)8. C. Especialidades-S. Roque

1. H. Xeral2. Policlínico Cíes3. H. Psiquiátrico Rebullón4. H. Meixoeiro5. H. Nicolás Peña6. C. Especialidades-Coia7. C. Especialidades-A Doblada8. C. Especialidades-Tui9. C. Especialidades-Ponteareas10. C. Especialidades-A Cañiza11. C. Especialidades-A Guarda

ANEXO III: CÓDIGOS CENTROS DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA

A CORUÑA FERROL SANTIAGO LUGO1. H. J. Canalejo2. H. Materno Infantil3. S. Marítimo Oza4. H. Abente y Lago5. C. Especialidades-Ventorrillo6. C. Especialidades-Betanzos7. C. Especialidades-Carballo

1. H. Arquitecto Marcide2. H. Prof. Novoa Santos3. C. Especialidades

1. H. Clínico Universitario2. H. Prof. Gil Casares3. H. Xeral Básico de Conxo4. S. Psiquiátrico de Conxo5. C. Especialidades C. Arenal

1. H. Xeral2. H. de Calde3. H. Provincial de S. José

ANEXO II: CÓDIGOS GERENCIACE A Coruña-EspecializadaCP A Coruña-Primaria

FE Ferrol-EspecializadaFP Ferrol-Primaria

SE Santiago-EspecializadaSP Santiago-Primaria

LE Lugo-EspecializadaLP Lugo-Primaria

OE Ourense- EspecializadaOP Ourense- Primaria

PE Pontevedra-EspecializadaPP Pontevedra-Primaria

VE Vigo-EspecializadaVP Vigo-Primaria

ANEXO IV: CÓDIGOS CENTROS DE ATENCIÓN PRIMARIA

A CORUÑA OURENSE PONTEVEDRA VIGO

Codificación de acuerdo con los criterios de “Tarjeta Sanitaria” del Sergas

LUGOSANTIAGO FERROL

Page 102: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

25

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ANEXO VI: CÓDIGOS SERVICIOS DE ATENCIÓN PRIMARIA

Codificación de acuerdo con los criterios de “Tarjeta Sanitaria” del Sergas

ANEXO V: CÓDIGOS SERVICIOS DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA (GNAs)(Orden 7 abril 93 – DOG 26/4/93 y modificaciones posteriores)

ADT AdministraciónAPE Administración periféricaADM AdmisiónALG AlergiologíaALI AlimentaciónACL Análisis clínicosAPA Anatomía patológicaANR Anestesia-reanimaciónACV Angiología-c. vascularATP Atención al pacientePRI Atención primariaAUD Audiovisuales

BCS Banco de sangre

CAR CardiologíaCAJ Centros ajenosCCN Centros concertadosCCA Cirugía cardíacaCCI Cirugía cardíaca infantilCMF Cirugía maxilofacialCPE Cirugía pediátricaCPL Cirugía plásticaCTO Cirugía torácicaCGD Cirugía general-digestivaCSJ ConserjeríaCEX Consultas externasINV Contrataciones-inversionesCDG Control de gestión

DER DermatologíaDIE DietéticaDIR DirecciónDEN Dirección de enfermeríaDGE Dirección de gestiónDME Dirección médicaDIG DigestivoDEI Docencia e investigación.DCL Docum. clínica-archivos

END EndocrinologíaEUE Escuela de enfermeríaEUF Escuela de fisioterapiaEST Esterilización

FME Facultad de medicinaFAR FarmaciaFAC Farmacología clínica

GAR Guardias especialistas

HEM Hematología clínicaHEL Hematología-laboratorioHAD Hospitalización domicilioHDD Hospitalización de díaHOT HosteleríaHOP Hotel de pacientes

INF InformáticaINM InmunologíaITV Intervención

LAB LaboratoriosLAV LavanderíaLIM LimpiezaLOG Logística

MAN MantenimientoMIV Medicina intensivaMIR Medicina internaMNU Medicina nuclearMPR Medicina preventivaMIC Microbiología

NEF NefrologíaNEO NeonatologíaNML NeumologíaNCR NeurocirugíaNFL Neurofisiología clínicaNRL Neurología

OBS ObstetriciaOFT OftalmologíaONC Oncología médicaONR Oncología radioterápicaORL Otorrinolaringología

PDE Pacientes desplazadosPED PediatríaPER PersonalPES Pruebas especialesPSQ Psiquiatría

QUI Quirófano

RAD RadiodiagnósticoRDP RadioprotecciónRDT RadioterapiaREH RehabilitaciónREU Reumatología

SEG Seguridad-comunicaciónSUM Suministros

TRA Traumatología

UCB Unidad de criobiologíaUnidad de transplantesUnidades de enfermería

ULM Unidad lesionados medularesURO UrologíaURG Urgencias

GEN GenéticaGER GerenciaGRT GeriatríaGEC Gestión económicaGIN Ginecología

UTRHEN

Page 103: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

26

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALEGO DE SAÚDE

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s 162. Nóminas163. Nutrición, unidad de

164. Obstetricia165. Obstetricia e ginecología166. Obstetricia-partos167. Obstetricia-puerperio168. Oficina técnica169. Oftalmología170. Oncología171. Otorrinolaringología

172. Patología de la mama, unidad de173. Pediatría174. Pediatría, escuela de175. Pediatría, escolares176. Pediatría, lactantes177. Pediatría, neonatos178. Pediatría, preescolares179. Pediatría, prematuros y RN patológicos180. Pediatría, psiquiatría181. Penitenciaria182. Peluquería183. Personal, oficina de184. Preoperatorio, unidad de185. Prevención de riesgos laborales186. Pruebas/exploraciones especiales187. Pruebas funcionales respiratorias (PFR)188. Psiquiatría/USM

189. Quemados190. Quirófano

191. R.M.N.192. Radiodiagnóstico193. Radiodiagnóstico de mama194. Radiodiagnóstico digestivo195. Radiodiagnóstico óseo196. Radiodiagnóstico torácico197. Radiodiagnóstico urológico198. Radiodiagnóstico vascular199. Radioprotección200. Radioterapia201. Reanimación/despertar202. Rehabilitación203. Rehabilitación-fisioterapia204. Rehabilitación-fisioterapia respiratoria205. Rehabilitación-terapia ocupacional206. Relaciones públicas207. Reproducción humana208. Reprografía209. Reumatología210. Registro general

211. Secciones sindicales212. Seguridad213. Servicios religiosos214. Servicios generales215. Sueño, unidad del216. Suministros

217. T.A.C.218. Trabajo social219. Transplantes, unidad de220. Tratamiento de residuos221. Traumatología/cirugía ortopédica

222. U.V.I.223. Urología224. Urgencias225. U.T.B. (unidad de tuberculosis)

226. Vestuarios227. V.I.H., unidad de

111. Yesos

999. Otras

ANEXO VII: CÓDIGOS UNIDADES DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA

1. Administración2. Administración periférica3. Admisión4. Aislados5. Alergia6. Alimentación7. Almacén8. Alta precoz, unidad de9. Anestesia y reanimación10. Animalario11. Angiología e cirugía vascular12. Archivo13. Arritmias; unidad de14. Asesoría jurídica15. Atención al paciente16. Atención primaria17. Atención temprana18. Audiometría19. Audiovisuales

20. Banco de piel21. Biberonería22. Biblioteca

23. Cafetería24. Cardiología25. Central de teléfonos26. Central térmica27. Centros ajenos28. Centros concertados29. Cirugía cardíaca30. Cirugía cardíaca infantil31. Cirugía de mama32. Cirugía maxilofacial33. Cirugía pediátrica34. Cirugía plástica35. Cirugía sin ingreso, unidad de36. Cirugía torácica37. Cirugía vascular38. Cirugía general39. Cirugía general y digestiva40. Cirugía de urgencias41. Cita previa42. Citostáticos, administración de43. Citostáticos, unidad de44. Cocina45. Comedor personal46. Conserjería47. Consultas externas48. Contabilidad49. Contratación50. Control de gastos51. Control de inventario52. Control de gestión53. Coronarias, unidad de54. Criobiología, unidad de55. Críticos, unidad de56. Cuidados paliativos57. Corta estancia quirúrgica, unidad de58. Corta estancia médica, unidad de

59. Dermatología60. Desintoxicación, unidad de61. Desordenes alimentarios62. Diálisis-hemodiálisis63. Diálisis peritoneal64. Dietas enterales pacientes externos65. Dietética66. Dirección67. Dirección de enfermería68. Dirección de RR.HH.69. Dirección de gestión70. Dirección médica71. Dirección operativa72. Dirección RR.EE. e servicios generales73. Dirección gerencia74. Digestivo75. Docencia76. Dolor, unidad del

77. Ecocardiología78. Ecografías79. Electrocardiografía

155. Necropsias156. Nefrología157. Neumología158. Neurocirugía159. Neurofisiología160. Neurología161. Neurorradiología

81. Electromiografía (EMG)82. Endocrinología83. Endoscopias84. Endoscopia digestiva85. Endoscopia respiratoria86. Endoscopia urológica87. Ergometría88. Escuela de enfermería89. Escuela de fisioterapia90. Esterilización91. Estomatología

92. Facturación y cobros93. Farmacia94. Farmacología, unidad de95. Plancha y costura96. Fotografía97. Fundación

98. Gabinete de prensa99. Guardias100. Gases medicinales228. Genética, unidad de229. Geriatría230. Gestión económica231. Ginecología101. Grupo electrógeno

102. Hematología clínica103. Hemodinámica cardíaca104. Holter105. Horticultura psiquiatría106. Hospital de día107. Hospitalización108. Hospitalización a domicilio (HADO)109. Hostelería110. Hotel pacientes

112. Infecciosos113. Información, unidad de114. Informática115. Intervención116. Investigación, unidad de

117. Laboratorio de análisis clínicos118. Laboratorio de anatomía patológica119. Laboratorio de antibiogramas120. Laboratorio de autoanalizadores121. Laboratorio de bacteriología122. Laboratorio de banco de sangre123. Laboratorio de biología molecular124. Laboratorio de biopsias125. Laboratorio de bioquímica126. Laboratorio de citología127. Laboratorio de hematología128. Laboratorio de hormonas129. Laboratorio de inmunohistoquímica130. Laboratorio de inmunología131. Laboratorio de investigación132. Laboratorio de marcadores tumorales133. Laboratorio de metabolopatías134. Laboratorio de microbiología135. Laboratorio de micrométodos136. Laboratorio de proteínas137. Laboratorio de serología138. Laboratorio de urgencias139. Laboratorio de genética140. Laboratorio general141. Lavandería142. Lencería e vestuario143. Lesionados medulares144. Limpieza145. Litotricia146. Logopedia147. Logística

148. Mantenimiento149. Mantenimiento, taller de150. Media estancia, unidad de151. Medicina interna152. Medicina nuclear153. Medicina preventiva154. Microscopía electrónica

80. Electroencefalografía (EEG)

Page 104: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

27

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

ANEXO VIII: CÓDIGOS UNIDADES DE ATENCIÓN PRIMARIA

COF Centro de orientación familiarUAP U. de atención primariaFIS U. de fisioterapiaMAT U. de matronaUSM U. de salud mentalUTS U. de trabajo socialODO U. de odontologíaPED U. de pediatríaPAC Punto de atención continuadaURX Servicio normal de urgenciasXER Gerencia de atención primaria

ANEXO IX: CÓDIGOS CATEGORÍAS

(ATENCIÓN PRIMARIA Y ESPECIALIZADA)

ADM AdministrativoALB AlbañilALU Alumno (MIR,DUE, etc.)DUE ATS-DUEAUA Auxiliar administrativoAUE Auxiliar de enfermeríaAZA Azafata de RR.PP.

BIB BibliotecarioBIO Biólogo

CAL CalefactorCAP CapellánCAR CarpinteroCEL CeladorCOC CocineroCON ConductorCOO CoordinadorCOS Costurera

DIR Director/ gerente

ELE Electricista

FAR FarmacéuticoFIS FisioterapeutaFOG FogoneroFON FontaneroFOT Fotógrafo

GOB GobernantaGFA Grupo técnico función

administrativa

HIX Higienista dental

LAV LavanderaLIM LimpiadoraLOG Logopeda-logofonía

MAT MatronaMEC MecánicoMED MédicoMON Monitor

ODO Odontólogo

OPE Operario

PEO PeónPER PeluqueroPTS Personal técnico superiorPIN PinchePIT PintorPRA PlanchadoraPRO Profesor de E.G.B.PSI PsicólogoPSX Personal servicios generalesPUE Puericultora

QUI Químico

SUB SubdirectorSUP Supervisor área/unidad

TPI TapiceroTES Técnico especialista (TEL,

TER, TAP, ortopedia, etc.)TEL TelefonistaTOC Terapeuta ocupacionalTSO Trabajadora social

XAR JardineroXES Jefe de sección/unidadXEF Jefe de servicioXEG Jefe grupo/equipo

OUT Otras

Page 105: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

28

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

Código RIESGOS DESCRIPCIÓN

01 Caídas de personas a distinto nivelCaída desde alturas (edificios, ventanas, máquinas, árboles, vehículos, etc.).Caída en profundidades (puentes, excavaciones, agujeros, etc.).

02 Caídas de personas al mismo nivelCaída en lugares de tránsito o superficies de trabajo.Caída sobre o contra objetos.

03 Caídas de objetos por hundimientoCaída desde edificios, muros, ventanas, escaleras, montones de mercancías, etc.Desprendimiento de tierra, rocas, etc.

04 Caídas de objetos por manipulaciónCaída de materiales, etc., sobre un trabajador, siempre que el accidentado sea la misma persona a que se lehaya caído el objeto que está manejando.

05 Caídas por objetos desprendidos Caída de herramientas, materiales, etc. sobre un trabajador siempre que no lo estuviese manipulando.

06 Pisadas sobre objetos Pisadas sobre objetos cortantes o punzantes.

07 Choques contra objetos inmóviles Golpe contra un objeto que no estaba en movimiento.

08 Golpes y contactos con elementosmóviles de la máquina

Golpe ocasionado por elementos móviles de las máquinas e instalaciones.No se incluyen los atrapamientos.

15 Contactos térmicos, quemadurasLesiones producidas por contacto del cuerpo con superficies calientes de los equipos o herramientas, y porsólidos, líquidos, vapores, etc. calientes.

10 Proyección de fragmentos o partículasProyección de partículas o fragmentos procedentes de las máquinas o herramientas.Excluye los producidos con fluidos biológicos.

11 Atrapamientos por o entre objetos Atrapamiento por o entre piezas de máquinas, diversos materiales, etc.

12 Atrapamiento por vuelco de lasmáquinas

Atrapamiento debido a los vuelcos de tractores, vehículos u otras máquinas.

23 Atropellamientos, golpes y choquescontra vehículos

Atropellamientos de personas por vehículos, así como los accidentes de vehículos en el que el trabajadorlesionado se va contra el vehículo. No se incluyen los accidentes de tránsito.

24 Accidentes de tráficoLos ocurridos dentro del horario laboral, independientemente de que esté relacionado con el trabajo habitual ono.

20 Explosiones Lesiones producidas directa o indirectamente por una onda expansiva.

09 Golpes o cortes por objetos oherramientas

Golpe con un objeto o herramienta que es movido por una fuerza diferente a la de la gravedad. Se incluyenmartillazos, golpes con otros objetos o herramientas (piedras, hierros, etc.).No se incluyen los golpes por caída de objetos.

16 Contactos eléctricos Lesiones producidas por la electricidad.

21 Incendios Lesiones producidas por el fuego o sus consecuencias (humo, etc.).

26 Lesiones por exposición al ruido Incluye trauma acústico e hipoacusia por ruido.

14 Exposición a temperaturas extremas Lesiones producidas por un ambiente excesivamente frío o caliente.

19 Exposición a radiaciones ionizantes Lesión producidas por exposición a radiaciones ionizantes.

27 Exposición a radiaciones no ionizantes Lesión producidas por exposición a radiaciones no ionizantes: UV, IV, Láser, etc.

17 Inhalación o ingestión de sustanciasnocivas

Lesiones agudas producidas por exposición ambiental o por ingestión de sustancias o productos: lesionesneurológicas, respiratorias (asma, hiperreactividad bronquial, etc.), etc.Incluye las asfixias y ahogamientos.

29 Enfermedades degenerativas o crónicasLesiones crónicas o degenerativas producidas por agentes químicos (gases, vapores, humos, partículas,polvos, etc.).

18Contacto con sustancias cáusticas y/ocorrosivas Lesiones externas producidas por contacto con sustancias y productos.

28 DermatosisLesiones producidas por lavado frecuente de manos, o por el uso frecuente de jabones, detergentes, etc.Lesiones cutáneas alérgicas.Excluye lesiones agudas por productos cáusticos.

30 Pinchazos, cortes, salpicaduras, etc. confluidos biológicos

Lesiones producidas por pinchazos con agujas o objetos punzantes, cortes, salpicaduras, ingestión, etc. quepuedan producir inoculación de agentes biológicos (transmisión por sangre y fluidos).

31 Enfermedades infecciosas e parasitarias

Lesiones agudas o crónicas producidas por agentes biológicos (virus, bacterias, parásitos, etc.) de transmisiónaérea, por gotas, por contacto o hídrica.Excluye las producidas por transmisión sanguínea: pinchazos, cortes, salpicaduras, etc., incluidas en otroapartado.

33 Fatiga visualFatiga visual producida por trabajos con elevadas exigencias visuales (PVD, trabajos de precisión, etc.).Excluye lesiones oftalmológicas: alteraciones de la refracción, accidentes oculares, etc.

13 Sobresfuerzos por manipulación decargas

Lesiones producidas por la manipulación, transporte, elevación, empuje o tracción de cargas: pacientes,carros, cajas, etc.

32 Lesiones músculo-esqueléticasLesiones agudas o crónicas producidas por posturas inadecuadas o movimientos repetitivos.Lesiones por exposición a vibraciones mecánicas.Excluye las lesiones producidas por manipulación de cargas, incluidas en otro apartado.

34 Fatiga mental Fatiga mental producida por trabajos con grandes exigencias mentales (tratamiento excesivo de información, etc.).

22 Causados por seres vivos Lesiones producidas por personas o animales: agresiones, patadas, picaduras, mordiscos, etc.

35 Alteraciones psíquicasSíndromes psíquicos o emocionales, agudos o crónicos, debidos a factores socio-organizacionales (estrés,depresión, alteraciones do comportamiento o de la conducta, “burn-out ”, hostigamiento psicológico, etc.).

25 Causas naturales

Accidentes o lesiones ocurridos en el centro de trabajo, que no son consecuencia del propio trabajo sino queson debidos a causas naturales que también pueden darse fuera. Por ejemplo, el infarto de miocardio, anginade pecho, etc.OBSERVACIÓN: Con el fin de no alterar el orden de codificación del parte oficial de AT, respetamos este apartado, pero tendremosen cuenta que, dado que se excluye la relación con el trabajo, no es válido a efectos de evaluación, por no ser posible anticipar hechosque no sean consecuencia directa del trabajo.

99 Otros Cualquiera otra lesión o accidente no incluido en los apartados anteriores.

La codificación respeta la propuesta en el parte oficial de AT, utilizada en a mayoría de las metodologías de evaluación de riesgos con el fin de poder comparar resultados. Se añadieronalgunos riesgos específicos de la actividad sanitaria y se desagruparon algunos de los propuestos en el listado original. Se presentan con un orden más operativo en relación la asociaciónpresumible entre los riesgos aquí presentados y la orden de los cuestionarios que componen la metodología de evaluación del Sergas.

ANEXO X: CÓDIGOS DE RIESGOS(1)

(1)

Page 106: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

29

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

LUG

ALM

EQU

CA

L

ASC FE

R

ELE

PCI

RU

I

VIB

ILU

TEM

RIO RN

I

QU

I

CIT

BIO

PVD

CA

R

POS

MR

E

MEN

OR

G

1 Caída personas distinto nivel

2 Caída personas mismo nivel

3 Caída objetos por hundimiento

4 Caída objetos por manipulación

5 Caída objetos desprendidos

6 Pisadas sobre objetos

7Choques contra objetosinmóviles

8Golpes y contactos con elementosmóviles de la máquina

15 Contactos térmicos, quemaduras

10 Proyección fragmentos o partículas

11 Atrapamientos por o entre objetos

12Atrapamiento por vuelco de lasmáquinas

23Atropellamientos, golpes y choquescontra vehículos

24 Accidentes de tráfico

20 Explosiones

9Golpes o cortes porobjetos o herramientas

16 Contactos eléctricos

21 Incendios

26 Lesiones por exposición al ruido

14Exposición a temperaturasextremas

19Exposición a radiacionesionizantes

27Exposición a radiaciones noionizantes

17Inhalación o ingestión desustancias nocivas

29 Enf. degenerativas o crónicas

18Contacto con sustanciascáusticas y/o corrosivas

28 Dermatosis

30Pinchazos, cortes, salpicaduras,etc. con fluidos biológicos

31Enf. Infecciosas y parasitarias(no transm. sanguínea)

33 Fatiga visual

13Sobreesforzos por manipulaciónde cargas

32Lesiones músculo-esqueléticas(non manip. cargas)

34 Fatiga mental

22 Causados por seres vivos

35 Alteraciones psíquicas

25 Causas naturales

99 Otros

ANEXO XI: CÓDIGOS DE RIESGOS(1)

Page 107: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

30

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Me

tod

olo

gía

pa

ra l

a e

va

lua

ció

n d

e r

iesg

os l

ab

ora

les e

n c

en

tro

s s

an

ita

rio

s

TRIVIAL TOLERABLE MODERADO IMPORTANTE INTOLERABLE

RUIDO ---

(1)

Condiciones ambientales---

ILUMINACIÓN

Debido a la gran variabilidad de situaciones que pueden generarse a raíz de unas condiciones de iluminación deficientes, y al no existir

ningún criterio objetivo, desde el punto de vista técnico, que permita establecer rangos respecto a los que poder realizar de forma

genérica la estimación de este factor de riesgo, corresponderá al técnico en prevención de riesgos laborales clasificar el riesgo en

función de probabilidad de que ocurra el daño y de la severidad del mismo.

Asimismo, se emplearán como criterios de evaluación los siguientes:

AGENTES BIOLÓGICOS

Debido a la gran variabilidad de situaciones que pueden generarse a raíz de la exposición a agentes biológicos (que estén o puedan

estar presentes durante el trabajo) debido a la naturaleza de la actividad laboral, y al no existir ningún criterio objetivo, desde

el punto de vista técnico, que permita establecer rangos respecto a los que poder realizar de forma genérica la estimación de

este factor de riesgo, corresponderá al técnico competente clasificar el riesgo en función de la probabilidad de que ocurra el daño

y de la severidad del mismo.

Asimismo, se emplearán como criterios de evaluación los siguientes:

• RD 664/1997.

• Guía técnica de exposición a agentes biológicos. (INSHT)

AGENTES QUÍMICOS(2,3)

I ≤ 0.1

CANCERÍGENOS /MUTÁGENOS /

--- ---

ASPECTOHIXIÉNICO

ESTIMACIÓN

(5) Debido a la problemática particular que presentan los agentes con posibilidad de sensibilización por inhalación, se actuará de forma similar que con los agentes cancerígenos.

L Aeq,d : Nivel diario equivalente, ponderado A.L MAX : Nivel de pico máximo, expresado en dBI : Índice de exposición; I=ED/VLA-ED o I=EC/VLA-EC. (Cuando se evalúe con TLV´s, sustituir los conceptos VLA/ED/EC).

(1) Dada la naturaleza de las actividades que se desarrollan en general dentro del medio sanitario se ha considerado el riesgo de estrés térmico solamente por ambiente caluroso.

(2) Los intervalos asociados a la estimación del riesgo serán revisados, si procede, cuando se publuque la Guía técnica para la evaluación y prevención de los riesgos relacionados con losagentes químicos presentes en los lugares de trabajo, elaborada por el INSHT. Asimismo, conviene recordar la importancia del criterio técnico a la hora de evaluar la exposición a agentesquímicos, debiéndose contemplar varios criterios tal y como se recoge en el artículo 3 del RD 374/2001.

(3) En el caso de los agentes químicos se deben contemplar todas las vías de entrada, puesto que pueden existir otras vías aparte de la inhalatoria, a la que se hace referencia en esta tabla. Porello se deberán establecer normas genéricas para disminuir la entrada del agente en cuestión, como por ejemplo no comer, beber o fumar en el lugar de trabajo; uso de guantes (si presentaabsorción por vía dérmica); etc.

NOTAS:

ANEXO XII: ESTIMACIÓN DE LOS RIESGOS HIGIÉNICOS ASOCIADOS

(4) En el caso de que los trabajadores estén o puedan estar expuestos a agentes cancerígenos se aplicarán SIEMPRE las disposiciones recogidas en el RD 665/1997 y el RD 1124/2000que lo modifica. Además su nivel de exposición deberá ser lo más bajo posible, aunque no se supere su valor límite (orientativo) correspondiente, tomando siempre todas las medidaspreventivas específicas razonablemente factibles con objeto de reducir el riesgo al mínimo posible.

y

LMAX < 140 dB

LAeq,d < 80 dB(A) 80 ≤ LAeq,d < 85dB(A)

LMAX < 140 dB

y

85 ≤ LAeq,d < 90dB(A)

LMAX < 140 dB

y y/o

LMAX ≥ 140 dB

LAeq,d ≥ 90 dB(A)

CONDICIONESAMBIENTALES:

Ambientes moderados---

CONDICIONESAMBIENTALES:

Estrés térmico enambientes calurosos

< valor referencia índice WBGT ≥ valor referencia índice WBGT

SENSIBILIZANTES VÍAINHALATORIA (2,3,4,5)

0.1 < I ≤ 1

0.5 < I ≤ 1 I > 1 ---

I ≤ 0.1 I > 1

0.1 < I ≤ 0.5

• Artículo 8 junto con el Anexo IV del RD 486/1997.

• Guía técnica de lugares de trabajo. (INSHT)

• Guía técnica de Eficiencia Energética en iluminación. Hospitales y Centros de Atención Primaria. (IDEA)

Page 108: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 109: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 110: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

- II -

FICHAS DE EVALUACIÓNDE RIESGOS LABORALES

Page 111: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 112: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

35

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha Técnicos evaluadores Delegados de prevención Personas contactadas

1 Inicial

2 Periódica (especificar)

3 Revisión por daños (especificar)

EV

ALU

AC

IÓN

4 Otras (especificar)

Total Mujeres Hombres Observaciones

1 Nº global

2 EmbarazadasLactantes

3 Especialmentesensibles

TRA

BA

JAD

OR

ES

4 Menores de 18años

Variable Código Nombre

Gerencia

Centro

Edificio

Servicio

Unidad

Ubicación/GFH

Categoría

TAREA/S ASOCIADA/S

Tarea principal % jornada Descripción

1 Asistencial

2 Administrativa

3 Dirección/gestión

4 Manual/oficios

DE

SC

RIP

CIÓ

N D

EL

PU

ES

TO D

E T

RA

BA

JO

5 Otra (especificar)

OB

SE

RV

AC

ION

ES

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

PTRDatos generales

PUESTO DE TRABAJO

Rev. 1Marzo - 2002

Page 113: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 114: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

37

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

A V ASe

rvic

io d

e Pr

even

ción

de R

isco

s La

bora

is1

/3E

VA

LU

AC

IÓN

GL

OB

AL

Fech

a de

eva

luac

ión

(inic

io/fi

n):

Técn

ico/

s ev

alua

dor/e

s:

Eval

uaci

ónTr

abaj

ador

es

1In

icia

l1

Em

bara

zada

s/la

ctan

tes

2P

erió

dica

2E

spec

ialm

ente

sen

sibl

es

3R

evis

ión

por

daño

s3

Men

ores

de

18 a

ños

GER

ENC

IA:

C

ENTR

O:

ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

U

NID

AD

:

U

BIC

AC

IÓN

/GFH

:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

jado

res:

4O

tras

Pelig

roPr

obab

ilida

dC

onse

cuen

cias

Estim

ació

nA

SPEC

TOS

DEL

PU

ESTO

RIE

SGO

S A

SOC

IAD

OS

SN

PAB

MA

LDD

EDT

TOM

IIN

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

LUG

Luga

res

de tr

abaj

o. C

ondi

cion

es g

ener

ales

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

ALM

Alm

acen

amie

nto

de s

umin

istr

os,

mat

eria

les

y pr

oduc

tos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

EQU

Equi

pos

de tr

abaj

o

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

CA

LIn

stal

acio

nes

y eq

uipo

s es

peci

ales

.ca

lder

as1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

ASC

Inst

alac

ione

s y

equi

pos

espe

cial

es.

Asc

enso

res

y m

onta

carg

as1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

FER

Inst

rum

enta

l y h

erra

mie

ntas

man

uale

s

12

31

23

12

32

34

56

ELE

Inst

alac

ión

eléc

tric

a1

23

12

31

23

23

45

6

PCI

Prot

ecci

ón c

ontr

ainc

endi

os1

23

12

31

23

23

56

4

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

EVA

LUA

CIÓ

NID

ENTI

FIC

AC

IÓN

Page 115: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

38

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

2/3

EV

AL

UA

CIÓ

N G

LO

BA

LA V A

Pelig

roPr

obab

ilida

dC

onse

cuen

cias

Estim

ació

nA

SPEC

TOS

DEL

PU

ESTO

RIE

SGO

S A

SOC

IAD

OS

SN

PAB

MA

LDD

EDT

TOM

IIN

12

31

23

12

32

34

56

RU

IR

uido

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

VIB

Vibr

acio

nes

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

ILU

Ilum

inac

ión

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

TEM

Tem

pera

tura

y c

alid

ad d

el a

ire1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

RIO

Rad

iaci

ones

s io

niza

ntes

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

RN

IR

adia

cion

es n

o io

niza

ntes

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

QU

IA

gent

es q

uím

icos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

CIT

Age

ntes

cito

stát

icos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

BIO

Age

ntes

bio

lógi

cos

12

31

23

12

32

34

56

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

EVA

LUA

CIÓ

NID

ENTI

FIC

AC

IÓN

Page 116: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

39

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

3/3

EV

AL

UA

CIÓ

N G

LO

BA

LA V A

ASP

ECTO

S D

EL P

UES

TOR

IESG

OS

ASO

CIA

DO

SPe

ligro

Prob

abili

dad

Con

secu

enci

asEs

timac

ión

SN

PAB

MA

LDD

EDT

TOM

IIN

12

31

23

12

32

34

56

PVD

PVD

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

CA

RM

anip

ulac

ión

de c

arga

s1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

POS

Post

uras

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

MR

EM

ovim

ient

os re

petit

ivos

12

31

23

12

32

34

56

12

31

23

12

32

34

56

MEN

Car

ga m

enta

l1

23

12

31

23

23

45

6

12

31

23

12

32

34

56

OR

GFa

ctor

es o

rgan

izac

iona

les

12

31

23

12

32

34

56

ESTI

MA

CIÓ

N D

E LA

MA

GN

ITU

D D

EL R

IESG

O

CO

NSE

CU

ENC

IAS

PRO

BA

BIL

IDA

D(d

e qu

e oc

urra

el d

año)

CO

NSE

CU

ENC

IAS

Lige

ram

ente

dañi

noLD

(1)

Dañ

ino

D (2

)

Extr

emad

amen

teda

ñino

ED (3

)

Baj

aB

(1)

Rie

sgo

triv

ial

T (

2)R

iesg

o to

lera

ble

TO

(3)

Rie

sgo

mod

erad

oM

(4)

Med

iaM

(2)

Rie

sgo

tole

rabl

eT

O (

3)R

iesg

o m

oder

ado

M (

4)R

iesg

o im

port

ante

I (5)

PROBABILIDAD

Alta

A (3

)R

iesg

o m

oder

ado

M (

4)R

iesg

o im

port

ante

I (5)

Rie

sgo

into

lera

ble

IN (

6)

Alta

(A

):el

dañ

o oc

urrir

á si

empr

e o

casi

sie

mpr

eM

edia

(M

):el

dañ

o oc

urrir

á en

alg

unas

ocas

ione

sB

aixa

(B

):el

dañ

o oc

urrir

á ra

ras

vece

s

PRIO

RIZ

AC

IÓN

TÉC

NIC

AC

lasi

ficac

ión

do ri

sco

Def

inic

ión

TRIV

IAL

(T)

RIE

SGO

TO

LER

AB

LE (T

O)

RIE

SGO

MO

DER

AD

O (M

)

RIE

SGO

IMPO

RTA

NTE

(I)

RIE

SGO

INTO

LER

AB

LE(IN

)

Para

det

erm

inar

la p

oten

cial

sev

erid

ad d

el d

año

se c

onsi

dera

rá:

a)

Parte

s de

l cue

rpo

que

se v

ería

n af

ecta

das

b)

Tipo

de

lesi

ón

c)

Núm

ero

de T

raba

jado

res

expu

esto

s

-N

o se

req

uier

e ac

ción

esp

ecífi

ca.

-N

o se

nec

esita

mej

orar

la a

cció

n pr

even

tiva,

sin

em

barg

o se

deb

en d

e co

nsid

erar

sol

ucio

nes

más

ren

tabl

es o

mej

oras

que

no

supo

nga

n un

a ca

rga

econ

ómic

a im

port

ante

.

-S

e re

quie

ren

com

prob

acio

nes

perió

dica

s pa

ra a

segu

rar

que

se m

antie

ne la

efic

acia

de

las

med

idas

de

cont

rol.

-S

e de

ben

hace

r es

fuer

zos

para

red

ucir

riesg

o, d

eter

min

ando

las

inve

rsio

nes

prec

isas

. Las

med

idas

par

a re

duci

r rie

sgo

debe

n im

plan

tars

e en

un

perí

odo

dete

rmin

ado.

-C

uand

o el

rie

sgo

mod

erad

o es

tá a

soci

ado

con

cons

ecue

ncia

s ex

trem

adam

ente

dañ

inas

, se

prec

isar

á un

a ac

ción

pos

terio

r pa

ra e

stab

lece

r, c

on m

ayor

pre

cisi

ón, l

a pr

obab

ilida

d de

dañ

o co

mo

base

par

a de

term

inar

la n

eces

idad

de

mej

ora

de la

s m

edid

asde

con

trol

.

-N

o se

deb

e co

men

zar

el tr

abaj

o ha

sta

redu

cir

el r

iesg

o.

-P

uede

que

se

nece

site

n re

curs

os c

onsi

dera

bles

par

a co

ntro

lar

el r

iesg

o.

-C

uand

o el

rie

sgo

corr

espo

nda

a un

trab

ajo

que

se e

stá

real

izan

do, d

ebe

rem

edia

rse

el p

robl

ema

en u

n tie

mpo

infe

rior

al d

e lo

s ri

esgo

s m

oder

ados

.

-N

o se

deb

e co

men

zar

ni c

ontin

uar

el tr

abaj

o ha

sta

redu

cir

el r

iesg

o.

-S

i no

es p

osib

le r

educ

ir el

rie

sgo,

incl

uso

con

recu

rsos

lim

itado

s, d

ebe

proh

ibirs

e el

trab

ajo.

- E

xtre

mad

amen

te d

añin

o (m

uy g

rave

):A

mpu

taci

ones

, fra

ctur

as m

ayor

es, i

ntox

icac

ione

s, le

sion

es m

últip

les,

mue

rte, c

ánce

r y o

tras

enfe

rmed

ades

cró

nica

s qu

eac

orte

n se

vera

men

te l

a vi

da

-Li

gera

men

te d

añin

o (le

ve):

Dañ

os s

uper

ficia

les

(cor

tes

y m

agul

ladu

ras

pequ

eñas

, irri

taci

ón d

e lo

s oj

os p

or p

olvo

, etc

.) m

oles

tias

pequ

eñas

(dol

or d

e ca

beza

, dis

conf

ort)

-D

añin

o (g

rave

):La

cera

cion

es, q

uem

adur

as, c

onm

ocio

nes,

torc

edur

as im

port

ante

s, fr

actu

ras

men

ores

, sor

dera

, der

mat

itis,

asm

a, tu

berc

ulos

is, t

rast

orno

sm

úscu

lo-e

sque

létic

os, e

nfer

med

ades

que

gen

eren

inca

paci

dad

men

or.

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

EVA

LUA

CIÓ

NID

ENTI

FIC

AC

IÓN

Page 117: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 118: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

41

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

A T PSe

rvic

io d

e Pr

even

ción

de R

isco

s La

bora

is

AC

CIO

NE

S T

ÉC

NIC

AS

PR

OP

UE

ST

AS

Fech

a:

Técn

ico/

s:

GER

ENC

IA:

CEN

TRO

: ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

D:

UB

ICA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

jado

res:

ASP

ECTO

S PO

SITI

VOS

ASP

ECTO

S N

EGA

TIVO

S

MED

IDA

S PR

OPU

ESTA

S

MED

IDA

S ES

PEC

ÍFIC

AS

PAR

A G

RU

POS

DE

TRA

BA

JAD

OR

ES (A

rt 2

5, 2

6 y

27 d

e la

LPR

L; L

ey 3

9/99

)

Emba

raza

das/

lact

ante

s:N

o

Sí (

indi

car)

:

Men

ores

de

18 a

ños:

No

S

í (in

dica

r):

Espe

cial

men

te s

ensi

bles

:N

o

Sí (

indi

car)

:

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 119: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 120: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

43

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

LUGCondiciones generales

LUGARES DE TRABAJO

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia RD 113/93; RD 2177/96; RD 485/97; RD 486/97; Guía técnica INSHT

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Elementos constructivos y estructurales aceptablesLa estructura de los lugares de trabajo es sólida yresistente para el tipo de utilizaciónLas aberturas, desniveles, agujeros, que suponganriesgos de caídas de altura están debidamenteprotegidasSi la altura de caída es >2 m, estarán protegidos por barandillas de 90 cm de altura,quitamiedos y rodapiés de 15 cm. Protecciones hechas con materiales rígidos

Las escaleras y escalerillas fijas son adecuadasa) Escaleras fijas: No resbaladizas; las de material perforado tendrán agujeros<8 mm. Anchura de la escalera >1 m (en las de servicio >55 cm); dotadas debarandillas >90 cm de altura en los lados abiertosb) Escalerillas fijas: Construcción resistente y pegadas sólidamente a los edificios,máquinas o instalaciones; anchura >40 cm y distancia máxima entre los pasos de30 cm; disponen de protección circundante sí miden más de 4 m

Las rampas son adecuadasPiso no resbaladizo. Pendiente máxima del 12% sí miden menos de 3 m, 10% símiden menos de 10 m y 8% en el resto

Las paredes acristaladas o traslúcidas están señalizadasLas zonas de paso son adecuadasDelimitadas y libres de obstáculos. Pasillos de ancho >1 mLas instalaciones peligrosas están protegidasLas salidas de peatones a las vías de circulación de vehículos están protegidasy señalizadas

Las características del suelo son adecuadasRegularidad y uniformidad. Resistencia estática y dinámica. Resiste los productosquímicos. No resbaladizo

02 Espacios de trabajo aceptablesLos locales de trabajo tienen las dimensiones adecuadas3 m de altura en locales de trabajo o 2,5 m de altura en locales de uso administrativo(oficinas, despachos, etc.); 2 m2 superficie libre/trabajador; 10 m3 no ocupados/trabajador

Existe espacio suficiente para trabajarEl trabajo se puede desarrollar con normalidadLas instalaciones que constituyen un peligro están protegidas

03 Puertas adecuadasLas puertas son adecuadasAnchura ≥ 0,80 m (uso hospitalario ≥ 1,05 m)Están libres de obstáculos en su parte interior y exteriorLas de acceso a las escaleras se abren sobre descansos con anchura ≥ anchurade la puertaLas correderas tienen dispositivos de seguridad que le impiden salirse de los raílesy caerLas transparentes tienen una señalización a la altura de los ojos y son de seguridado tienen medios antiroturaLas puertas y portones que se abren hacia arriba están provistas de un sistema deseguridad que las impide bajarLas de vaivén o que se cierren solas permiten ver la zona a la cual se accede

Los portones mecánicos son adecuadosDisponen de parada de emergencia y funcionan también de modo manual

Rev. 1Marzo - 2002

Page 121: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

44

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

Condiciones generales(Continuación)

LUGARES DE TRABAJO

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

04 Elementos móviles adecuadosLas escaleras de mano son adecuadasSon estables; las de tijera tienen elementos que impiden su apertura mientras seutilizan. Se utilizan adecuadamente y están en buen estado

Las plataformas de trabajo son adecuadasConstruidas con materiales sólidos y no resbaladizos. Las de altura >2 m estánprotegidas con barandillas y rodapiés; las plataformas móviles disponen de dispositivosque eviten desplazamientos o movimientos imprevistos

05 Estado de orden y limpieza adecuadaEl espacio está ordenado aceptablementeExisten armarios o vitrinas para guardar el instrumental y otros útiles de trabajo.Están situados en lugares distintos para cada fin

La limpieza de los lugares de trabajo es adecuada altipo de actividadExiste un protocolo de limpieza, está implantado y auditado

06

El lugar de descanso es aceptableExiste un lugar para el descanso adecuado al número de trabajadores para que loutilicen simultáneamente

Los vestuarios, duchas, aseos son adecuadosExisten vestuarios o colgadores en número y características adecuadas al númerode trabajadores y al tipo de actividadExisten aseos en número y características adecuadas en relación al número ygénero de los trabajadores; sistema de secado de manos

07 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Lugares de descanso, servicios higiénicos y vestuariosaceptables

Page 122: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

45

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ALM

ALMACENAMIENTO DESUMINISTROS, MATERIALES Y

PRODUCTOS

Suministros, materiales oproducto almacenado

1Materialasistencial

2Historiasclínicas,archivos, etc.

3Almacéngeneral desuministros

4 Productosquímicos

5Productosbiológicos 6 Gases 7 Otros

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01

Existen locales o lugares destinados al depósito desuministros, materiales y productosLos espacios están delimitados y señalizados adecuadamenteLos materiales no invaden zonas destinadas a otros usosExiste espacio suficiente que permita desarrollar la actividad normal de trabajo; síes un local con "riesgo de incendio o explosión" cumple con las especificacionesde la MIE-BT-026

02

Son adecuados los sistemas de almacenamiento,vitrinas, estanterías, soportes, baldas, etc.Los sistemas de almacenamiento están sujetos a la pared (si es preciso), sonseguros y resistentes

03Existen medios de ayuda para alcanzar los objetossituados en lugares elevadosEscaleras portátiles, carretillas elevadoras, etc.

04Existe espacio suficiente entre las estanteríasExiste espacio suficiente entre las estanterías para poder pasar, para alcanzar losobjetos o para colocar los medios de ayuda

05

Los objetos están ordenados de forma adecuada

en caso de caída, golpe o proximidad a otros productos incompatibles o focos de calorEl apilamiento es seguro y ordenadoLos objetos que puedan rodar están correctamente ubicados y sujetos

Los envases o depósitos que contengan productos osustancias peligrosas son adecuadosHechos de material resistente a su contenido y a caídas o golpes

07

Los envoltorios tienen información sobre el contenidoLas que contengan objetos pesados e inestables tienen indicación sobre el pesoaproximado y el centro de gravedadLas que contienen productos peligrosos están correctamente etiquetadas

08 El almacenaje de gases comprimidos es adecuadoLas instalaciones son adecuadasAl aire libre, o bien ventiladas.Lejos de focos de calor y correctamente señalizadasMedios adecuados en caso de emergencia

Los depósitos son adecuadosTienen las placas de identificación obligatoriasSe revisan periódicamente las válvulas, conducciones, accesorios, etc...Identificación adecuada de botellas e instalacionesCódigo de colores correcto, de acuerdo a su contenido

Existe libro de registroVisado por el MIE

09 Formación e informaciónLa manipulación la realizan trabajadores especialmente formados o acreditadosInformación sobre el riesgo e formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

RD 2413/73, MIE-BT 026; RD 1244/79, MIE-AP7; OM 29-01-86; RD 1078/93; RD 363/95, y modificaciones, RD 485/97;RD 486/97; RD 379/01 y ITC de desarrollo; RD 507/01; RD 222/01; RD 374/01

Ubicados en lugar seguroEl almacenamiento de líquidos inflamables y combustibles es adecuado

Están sometidos a un programa de mantenimiento y revisiones

Teniendo en cuenta su tamaño, peso, frecuencia de utilización o riesgo potencial

Rev. 1Marzo - 2002

06

Page 123: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

46

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

EQU

EQUIPOS DE TRABAJO

Identificación Se utilizará el documento "IDENTIFICACIÓN DE EQUIPOS"

AT/incidentes previos Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia RD 3099/77; Ley 21/92; RD 1407/92; RD 1435/92; RD 56/95; RD 414/96; RD 485/97; RD 486/97; RD 1215/97; Guía técnicaINSHT

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Requerimientos básicos adecuadosMarcado CE o certificado del fabricanteO en su defecto certificado de “puesta en conformidad”

Los equipos tienen las placas requeridas indicandosus característicasSe respetan las condiciones de fabricaciónLos equipos no fueron modificados después de ser adquiridos y se utilizan deacuerdo a las instrucciones del fabricante

Los órganos de accionamiento son adecuadosVisibles, identificables y están situados dentro de las zonas de alcanceadecuadas y fuera de zonas peligrosas. Están diseñados respetando losestereotipos culturales, temporales, espaciales y funcionales; los mandos depuesta en marcha exigen una acción voluntaria; de ser necesario, poseendispositivos de "parada de emergencia"

Las partes peligrosas de los equipos están indicadasy señalizadas de forma adecuadaExisten manuales de instrucciones en castellano

02 Procedimientos de utilización adecuadosLas tareas de limpieza y reparación se realizan encondiciones de seguridadLa máquina averiada está señalizada con la inscripción “prohibido su manejo”.El mantenimiento y reparación lo efectúa el personal capacitado o especializado

Existe un programa de mantenimiento de los equiposSe efectúan y registran las revisiones periódicas obligatorias

De ser necesario, se utilizan EPIs03 Sistemas de protección adecuados

Existen mecanismos de seguridad a tercerosSí el trabajador no puede ver toda el área de actuación de la máquina o equipo,existen mecanismos acústicos y/o visuales que advierten a otras personas de supuesta en marcha

Existen dispositivos de protección frente a caídas yproyecciones de objetos o emanaciones de productospeligrogrosLos elementos móviles están adecuadamente protegidos

Existen dispositivos de protección que impiden elcontacto con superficies calientes de los equiposExisten dispositivos que impiden la apertura antesde que finalice totalmente el procesoLas máquinas giratorias, tipo centrifugadoras, secadoras, agitadoras, lavadoras,etc. tienen dispositivos que impiden la apertura sí están en funcionamientoLos equipos a presión (autoclaves) tienen un dispositivo de seguridad que impideabrirlos sin despresurización previa

Las cámaras frigoríficas tienen apertura desde el interiorO en su lugar tienen el pulsador "hombre atrapado en el interior"

04 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

con resguardos fijos o regulables

Rev. 1Marzo - 2002

1

Page 124: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

47

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

EQ

UIP

OS

Fech

a:

Eval

uado

r/es:

GER

ENC

IA:

CEN

TRO

:ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

D:

UB

ICA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

jado

res:

EQU

IPO

SEG

UR

IDA

D D

E LO

S EQ

UIP

OS

DO

CU

MEN

TAC

IÓN

OB

SER

VAC

ION

ESM

arca

do C

EPl

acas

Seña

lizac

ión

riesg

os/p

arte

spe

ligro

sas

Man

ual d

ein

stru

ccio

nes

enes

paño

lPr

otec

cion

esLi

bro

de re

gist

roM

ante

nim

ient

odo

cum

enta

doN

ombr

eU

bica

ción

/tare

aSí

No

NP

SíN

oSí

No

SíN

oSí

No

SíN

oN

PSí

No

NP

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 125: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 126: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

49

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CAL

INSTALACIONES Y EQUIPOSESPECIALES. CALDERAS

Categoría(Indicar nº de equipos) 1 A 2 B 3 C

Tipo de Combustible utilizado 1 Sólido 2 Líquido 3 Gas

Identificación Se utilizará el documento "IDENTIFICACIÓN DE EQUIPOS"

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia RD 1244/79, ITC-MIE-AP de desarrollo; 1751/98; Decreto da C.A. de Galicia 9/01

Observaciones Este cuestionario complementa el de equipos de trabajo

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Certificado de instalador autorizado

02 Existe un manual de seguridad y mantenimientoDebe ser proporcionado por el fabricante

03 Las calderas tienen las placas requeridas

04

Existe libro de registroEn el libro de registro se recogerán además las características intrínsecas delequipo, todas las revisiones no oficiales, las fechas de prueba y de reparacionesy el nombre del operador encargadoTiene que estar visado y sellado por la Delegación del MIE

05Se realizarán las revisiones periódicas obligatoriasRevisiones periódicas conforme a las instrucciones del fabricanteInspecciones oficiales

06Existe un operador encargado y/o acreditadoHay un encargado del control diario de la instalaciónTiene el carnet de operador de calderas expedido para calderas de PxV >50

07La caldera está instalada en un local adecuadoDe uso exclusivo e independiente de otras actividadesLas condiciones de ventilación se adaptaran al tipo de combustibleAcceso restringido, que deberá estar señalizado

08Formación e informaciónInformación sobre el riesgo de formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 127: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

50

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ASC

INSTALACIONES Y EQUIPOSESPECIALES. ASCENSORES Y

MONTACARGAS

Tipo(Indicar nº de equipos) 1

Ascensoresnormales 2 Ascensores de emergencia 3 Montacargas 4 Montaplatos

Identificación Se utilizará el documento "IDENTIFICACIÓN DE EQUIPOS"

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia OM 30-06-66; RD 2291/85; RD 1513/91; RD 485/97; ITC-MIE-AEM-1

Observaciones

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Certificado de instalador autorizado

02Está señalizada la carga máximaLos ascensores indican además el número de personas que lo pueden utilizarsimultáneamente

03 En los montacargas no destinados al uso de persoas,está expresamente indicada la prohibición

04

Existe un protocolo de actuación en caso de peligro oaveríaLas llaves de apertura de estos aparatos están fuera, en un lugar establecido y hayuna persona responsableTiene iluminación de emergencia

05 Existe libro de registro y contrato de mantenimientoSe hacen las revisiones obligatorias y se registran en el libro de registro

06Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y de actuaciónen caso de emergencia o accidente

Este cuestionario complementa el de equipos de trabajo

Rev. 1Marzo - 2002

Page 128: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

51

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

FER

INSTRUMENTAL YHERRAMIENTAS MANUALES

Identificación Adjuntar la relación o una descripción genérica de las herramientas o del instrumental empleado

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia RD 414/96; RD 1215/97

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 El instrumental o las herramientas son las adecuadasApropiadas para el trabajo que se realiza y en buen estado de conservación

02 Se guardan en lugares adecuadosEstanterías, paneles, vitrinas o armarios o nuestro sitio establecido

03

Se utilizan de modo adecuadoSe utilizan para el fin para el que están destinadasEn el transporte de instrumental o herramientas cortantes o afiladas se utilizan cajaso fundas adecuadasLos trabajadores están adiestrados en su uso y utilizan los EPIs adecuados

04Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 129: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

52

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ELE

INSTALACIÓN ELÉCTRICA

Tipo de emplazamiento 1 Clase I (gases, vapores y nieblas) 2 Clase II (polvos) 3 Clase III (fibras)

1 Húmedo 2 Mojado 3 Riesgo de corrosión 4 Polvo no inflamableLocal de características especiales

5 Alta temperatura 6 Baja temperatura 7 Acumuladores 8 Servicio eléctrico (alta tensión)

AT/incidentes previos 1 Frecuentes 2 Esporádicos 3 Raros o nunca

Legislación de referencia RD 3151/68 (REAT); RD 2413/73 (REBT); ITC complementarias; RD 614/01

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Instalación y trabajos en alta tensiónLa instalación cumple los requisitos del REATLos equipos y el material eléctrico utilizado en los"locales de características especiales" son adecuadosEl local tiene los requisitos constructivos requeridosEn los locales afectos a un servicio eléctrico la instalación se puede cerrar con llavey está señalizada como "riesgo eléctrico"Existen herramientas de trabajo adecuadas, instrucciones operativas y EPIs adecuados

Existen procedimientos de trabajo en alta tensiónEstán definidos los procedimientos seguros y las personas autorizadas paratrabajar en alta tensión

02 Instalaciones y trabajos en baja tensiónLa instalación cumple los requisitos del REBTLa instalación está protegida contra contactos eléctricosdirectosSeparación de circuitos entre partes activas y masas por aislamiento de la protección;conexiones equipotenciales

La instalación está protegida contra contactoseléctricos indirectosUso de tensiones de seguridad, principalmente en recintos muy conductores;recubrimiento de las masas con aislamiento de protección; dispositivos de corteautomático; empleo de interruptores diferenciales

El consumo eléctrico del recinto corresponde a lascaracterísticas de la instalaciónLas instalaciones y procesos que se realizan en"emplazamientos peligrosos" son adecuadosLa instalación dispone de proyecto aprobado a las condiciones de la IT-MIE-BT-026.El material eléctrico utilizado tiene "Certificado de Conformidad" o "Certificado de Control"

Existen fuentes propias de energía03 Equipamiento y aparellaje adecuados

Los cuadros eléctricos están ubicados adecuadamenteUbicados en un lugar seguro, fuera del acceso del público y con indicación delcircuito al que pertenecen y en buen estado de conservación y libres de obstáculos

Las tomas de corriente, cajas y cables son adecuadasestán en buen estadoLos cables y tomas de corriente son adecuados y están en buen estado; tienentoma de tierraEstán protegidos frente a golpes, pisadas, sustancias o superficies calientesLos aparatos se conectan correctamente para que no se calienten

Existe un programa de mantenimiento de lasinstalacionesSe verifica periódicamente la toma a tierra, el buen funcionamiento y el estado dela instalación; se actúa inmediatamente en situaciones peligrosas; los trabajos demantenimiento se hacen en condiciones de seguridad y utilizando los EPIs adecuados.Existe documentación de las revisiones periódicas hechas por entidad especializada,OCA o de mantenimiento ordinario

04 Formación e información Información sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y de actuaciónen caso de emergencia o accidente

Rev. 1Marzo - 2002

Page 130: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

53

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

PCI

Altura del edificio (en metros)

1 Hospitalario (hospitalización > 24 h) 2Administrativo, centrosanitario sin hospitalización

3PúblicaconcurrenciaUso del local

4 Docente 5 Residencial 6 Aparcamientos

Calificación del local(indicar el criterio seguido: superficie, actividad, ocupación, etc.)

1 Bajo

AT/incidentes previos

Legislación de referenciaIndicar la NBE-CPI aplicable a este edificio:

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Condiciones de accesibilidad al edificioEl edificio es accesible a los bomberos

02 Características constructivasLos elementos estructurales son adecuadosTienen una adecuada estabilidad o resistencia al fuegoExisten mecanismos o estructuras de control de la posible propagación vertical ohorizontal del fuego y del humo

Los locales están revestidos de material ignífugo03 Sectorización

El local o área está compartimentadoConstituye un sector de incendios; el sector tiene una superficie suficiente paraalbergar pacientes evacuados de sectores colindantes; las puertas que de limitanun sector de incendio tienen una adecuada resistencia al fuego

04 Vías de evacuaciónExiste escalera de evacuaciónEstá adecuadamente protegida, accesible, de dimensiones adecuadas y señalizada

Los pasillos de evacuación tienen anchura suficiente

Tienen anchura suficiente y abren en el sentido de la evacuación; las puertasautomáticas tienen un sistema de apertura manual

Existen ascensores de emergencia y son adecuadosCapacidad para evacuar camas o camillasPulsador "uso exclusivo de bomberos" en la planta de acceso al edificioAlimentación eléctrica de emergencia con autonomía mínima de una hora

El origen de la evacuación está bien determinado(Respecto a todas y cada una de las personas o puestos ocupables)El tiempo de evacuación hasta otro sector de incendios, vestíbulo o al exteriorestá dentro de los límites asumiblesEstá señalizada

El número de salidas es suficiente

05 Existen instalaciones de detección y alarmaExisten instalaciones de detección de fuego, humo yde alarmaObligatorias en zonas de hospitalizaciónSon adecuadas al tipo de fuegos previsibles

Existen pulsadores manuales de alarma de fuegoEn los pasillos, zonas de circulación, interior de los locales de tratamiento intensivo,locales de riesgo medio y alto, y en todos los locales de uso administrativo.

Los equipos de control y señalización cuentan condispositivos para activar manual o automáticamentelos sistemas de alarmaEl sistema de alarma puede transmitir alarmas locales, alarma general e instruccionesverbales. En los hospitales de más de 100 camas, existe comunicación directa conlos servicios públicos de bomberos

1 Frecuentes

Las vías de evacuación y salidas están libres de obstáculos

Las puertas previstas para la evacuación son adecuadas

OM 29-11-84; RD 1942/93, OM 16-04-98; RD 2177/96 (NBE-CPI/96); RD 485/97; RD 786/01

Rev. 1Marzo - 2002

PROTECCIÓN CONTRAINCENDIOS

Medio Alto2 3

Esporádicos Raros o nunca2 3

Page 131: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

54

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

PROTECCIÓN CONTRAINCENDIOS

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

06 Medios de lucha contraincendiosExiste certificado de la empresa instaladoraExisten hidrantes adecuadosEn número, características, ubicación y condiciones de accesibilidad adecuadas

Existe columna secaO en su defecto, BIEs

Existe extinción automáticaLos agentes extintores son adecuadosAdecuados al tipo de fuego previsto y en número suficiente. Buena accesibilidadProvistos de una placa que indica el tipo de extintor y la fecha de caducidad

07 Señalización adecuadaEstán señalizados los sistemas de detección, alarmay lucha contra incendiosEstán señalizadas las vías de evacuaciónLos ascensores tienen la indicación “prohibido usar en caso de incendio”

Existe iluminación de emergencia, de señalización yde reemplazamiento

08

Se revisan periódicamente los sistemas de deteccióny alarma

Se revisan periódicamente los medios de luchacontraincendiosSe verifica su eficaciaSe hacen los controles programados y se sustituyen los equipos caducados odeteriorados

09 Existe un plan de emergenciaEl plan de emergencia es adecuadoEstá escrito y divulgadoSe hacen simulacros periódicosLos trabajadores que tienen que intervenir en la emergencia fueron adecuadamenteformados para utilizar los equipos de alarma y los extintores

Rev. 1Marzo - 2002

Mantenimiento y revisiones adecuadas de los equipose instalaciones contra incendios

Page 132: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

55

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

RUI

RUIDO

Tipo de ruido 1 Continuo/estable 2 Variable 3 Cíclico 4 De pico/de impacto

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 1995/78; RD 1316/89 y su corrección de errores de 9 de diciembre de 1989

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Control ambiental de la exposición

Técnicas y estrategias de muestreo correctasIndicar fecha de medición

El nivel de ruido está manifiestamente por debajo de L Aeq,d < 80dB(A) / LMAX <140dBEl nivel de ruido no impide la comunicación entre los trabajadores y no interfiere conla actividad de trabajoNo existen fuentes importantes de ruido

02 Medidas técnicas de prevención. Protección colectivaExisten medidas de protección colectivaLos equipos o máquinas ruidosas están aislados y/o protegidas

03 Medidas de protección individualExisten medidas de protección individualLos trabajadores disponen de EPIs adecuados al nivel y tipo de ruidoSe realiza un mantenimiento adecuado de los EPIs auditivos

04

Existen medidas organizativas de reducción y controldel riesgoSe limita al mínimo posible la permanencia en lugares con niveles de ruido elevadosExiste un sistema de rotación de tareas para disminuir la exposición

05 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras

06 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

Existen mediciones previas

Los niveles de ruido son aceptables

Seguridad de técnicas y procedimientos

Rev. 1Marzo - 2002

Page 133: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

56

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

VIB

VIBRACIONES

Tipo de vibraciones 1 Cuerpo total 2 Mano-brazo

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 1995/78; TLV (ACGIH)

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01

La protección frente a las vibraciones cuerpo entero esadecuadaLos equipos susceptibles de producir vibraciones están adecuadamente protegidosEl suelo o la plataforma donde se ubica el equipo no trasmite vibracionesEl tiempo de exposición es pequeño

La protección frente a vibraciones del segmentomano-brazo es adecuadaLos equipos, herramientas o instrumental susceptible de producir vibraciones estánadecuadamente protegidos

Las posturas de manipulación son aceptablesEl tiempo de exposición es pequeño

03 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras

04Existe un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

Aplican buenas prácticas de trabajo como medida preventiva

Utilización de guantes antivibración (si procede)

Aplican buenas prácticas de trabajo como medida preventiva

Rev. 1Marzo - 2002

02

Page 134: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

57

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ILU

ILUMINACIÓN

Condiciones de iluminación 1 ± estables 2 Variables, debido a:

Legislación de referencia RD 486/97; Guía técnica INSHT

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01Técnicas y estrategias de muestreo correctas

02

La iluminación general o localizada es adecuada parael tipo de actividad- Tareas con exigencias visuales bajas: 100 lux; moderadas: 200 lux; altas: 500 lux;

muy altas: 1000 lux- Locales uso ocasional: 50 lux; uso habitual: 100 lux- Zonas de paso de uso ocasional: 25 lux; uso habitual: 50 lux

La calidad de iluminación es adecuadaExiste iluminación naturalNo hay superficies reflectantesSe emplean las luminarias más adecuadas al tipo de actividadLas luminarias están distribuidas adecuadamente

04Existe un programa de mantenimiento y de reposiciónde luminarias adecuado

05 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras

06Existe un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

Existen mediciones previas

La distribución de la iluminación es uniforme

Rev. 1Marzo - 2002

03

Page 135: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

58

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

TEM

TEMPERATURA Y CALIDADDEL AIRE

Condiciones térmicas 1 ± estables 2 Variables, debido a:

Legislación de referencia RD 486/97; RD 1751/98; Decreto C.A. de Galicia 9/01; RD 909/01; Guía técnica del INSHT.; RD 374/01; Límites de exposiciónprofesional para agentes químicos en España VLA (INSHT). TLV (AGGIH); RD 488/97

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Condiciones ambientales de temperatura aceptables

Técnicas y estrategias de muestreo correctasIndicar fecha de medición

La temperatura es adecuada a mayoría de los días del añoTemperatura: Trabajos sedentarios: 17-27º C; trabajos ligeros: 14-25º C;(Tener en cuentala compatibilidad de este criterio con la peculiaridad de la actividad sanitaria)No hay focos radiantes desprotegidos

La humedad es adecuada a mayoría de los días del añoHR: 30-70%; si existe riesgo de electricidad estática: 50-70% (Tener en cuenta lacompatibilidad de este criterio con la peculiaridad de la actividad sanitaria y con normasde infección hospitalaria)

La velocidad del aire es adecuada a la mayoría de losdías del añoVelocidad del aire: Ambientes no calurosos: <0,25 m/s; trabajos sedentarios en ambientescalurosos: <0,5 m/s; trabajos no sedentarios en ambientes calurosos: 0,75 m/sEn el caso de corrientes de aire acondicionado y corrientes de aire para evitar elestrés en exposiciones intensas al calor: En trabajos sedentarios <0,25m/s; en el

sanitaria y con normas de infección hospitalaria)

La renovación de aire es adecuadaTrabajos sedentarios en ambientes no calurosos: 30 m3 aire limpio/h/trabajador;resto: 50 m3 aire limpio/h/trabajador(Tener en cuenta la compatibilidad de este criterio con la peculiaridad de la actividadsanitaria y con normas de infección hospitalaria: Quirófano: > 10-15 renovacionesaire/hora; esterilización, en el local donde se ubica el equipo de oxido de etileno: 10renovaciones aire/hora)

adecuadamente

02 La calidad del aire es adecuadaLa calidad del aire es adecuada

03 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras

04 Vigilancia de la salud adecuadaExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta a lostrabajadores sensibles

Existen mediciones previas

resto <0,35 m/s(Tener en cuenta la compatibilidad de este criterio con la peculiaridad de la actividad

Las entradas y/o salidas de aire están ubicadas

La ropa de trabajo es adecuada a las condicionestérmicasLos uniformes de trabajo son adecuados a las condiciones térmicas (Tener en cuentala compatibilidad de este criterio con la peculiaridad de la actividad sanitaria enalgunas zonas de trabajo específicas o para algunas tareas: Quirófanos, etc.)

El sistema de ventilación/climatización, tanto si el aire procede del exterior como encaso de recirculación de aire, es adecuado (tener en cuenta la compatibilidad de estecriterio con las normas de infección hospitalaria)Existe un programa de mantenimiento periódico y adecuado de las instalaciones deventilación/climatización y de extracciónLos resultados de los muestreos de los agentes físicos, químicos y/o biológicos queprocedan, cumplen con lo establecido en la normativa de referencia

Rev. 1Marzo - 2002

Page 136: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

59

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

RIO

RADIACIONES IONIZANTES

Tipo de instalaciones 1 Radiodiagnóstico fijo 2 Radiodiagnóstico portátil 3 Radioterapia 4 Medicina nuclear

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 1995/78; Resolución del CSN del 5 de noviembre de 1992; RD 413/97; Decreto 460/97 da C.A. de Galicia; RD 783/01

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Control de la exposición adecuadoLos trabajadores tienen dosímetros personalesExiste dosimetría de área

02 Seguridad de los equipos adecuadaLos equipos, fijos o móviles, reúnen los requisitos deseguridad exigidosA instalación está dada de alta e autorizada por el CSN

Las instalaciones fijas de radiodiagnóstico yRadioterapia poseen los blindajes necesarios y adecuadosExisten mamparas de protección cuando son necesariasExiste un programa de mantenimiento y revisiónperiódica de las instalaciones

03 Seguridad de técnicas y procedimientosLos procedimientos de trabajo son adecuadosSe cierran las puertas cuando se efectúa el disparoLos trabajadores permanecen fuera del área de riesgo

Existen medidas organizativas de prevención del riesgoSe limita el número de personas expuestas y el tiempo de exposición

04 Medidas de protección individualExisten EPIs adecuadosEn situaciones en las que no sea posible permanecer fuera de la sala de radiodiagnósticoo radioterapia o cuando se hacen exploraciones con equipos portátiles y se debepermanecer dentro del área de riesgo

05 Señalización adecuadaLos lugares de trabajo están señalizados adecuadamenteEstán clasificados en función del riesgo de exposición y está adecuadamenteseñalizados (carteles en todos los lugares y luz roja en la puerta de las salas deradiodiagnóstico o radioterapia)

06 Medidas de emergenciaExisten medidas de actuación en caso de exposiciónanormal o accidental

07 ResiduosGestión adecuada de los residuosExiste un plan de residuos, está implantado y auditado (recogida, almacenamientoy eliminación adecuada en envases herméticos y etiquetados correctamente, gestiónextracentro por gestor acreditado)

08 Formación e informaciónExiste un director acreditadoInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y de actuaciónen caso de emergencia o accidenteLos trabajadores tienen el curso de operador de radiodiagnóstico y están acreditados

09 Vigilancia de la salud adecuadaExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y a periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta a lostrabajadores sensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 137: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

60

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

RNI

RADIACIONES NO IONIZANTES

1 UV 2 IR 3 Láser tipo I 4 Láser tipo II 5 Láser tipo III 6 Láser tipo IVTipo de radiación

7 Electromagnéticas de baja frecuencia (RMN) 8 Radiofrecuencias 9 Microondas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 485/97; RD 1215/97

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Protección adecuada frente a radiaciones ópticasProtección adecuada frente a radiaciones ultravioletas (UV)Los equipos están debidamente protegidos reduciendo e riesgo de exposición y serespetan las recomendaciones de utilización dadas por el fabricanteLos métodos de trabajo están diseñados para reducir al mínimo la exposición(distancia, tiempo, ubicación, etc.)

Protección adecuada frente a radiaciones infrarrojas (IR)Los equipos están debidamente protegidos reduciendo el riesgo de exposición y serespetan las recomendaciones de utilización dadas por el fabricanteLos métodos de trabajo están diseñados para reducir al mínimo la exposición

02 Protección adecuada frente a láserLos equipos están debidamente protegidos y etiquetadosClase I: No son necesarias medidas especiales ni etiquetadoResto: Etiquetado obligatorio

Los procedimientos de trabajo y la señalización sonadecuadosClase II: Durante la utilización el haz no da en los ojosClase III: El láser se utiliza en áreas restringidas e existe señal acústica y ópticade funcionamientoClase IV (casi todos los láseres quirúrgicos): Áreas de acceso controlado prohibiendola entrada a personas sin protección ocular

Existen EPIs adecuadosGafas, guantes, etc.

03 Protección adecuada frente a campos electromagnéticos

Los equipos están debidamente protegidos reduciendo el riesgo de exposición y serespetan las recomendaciones de utilización dadas por el fabricanteLos métodos de trabajo están diseñados para reducir al mínimo la exposición

Protección adecuada frente a radiofrecuencias ymicroondasLos equipos están debidamente protegidos reduciendo el riesgo de exposición y serespetan las recomendaciones de utilización dadas por el fabricanteLos métodos de trabajo están diseñados para reducir al mínimo la exposición

04 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y de actuaciónen caso de emergencia o accidente

05 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta a lostrabajadores sensibles

Protección adecuada frente a campos electromagnéticosde baja frecuencia

Rev. 1Marzo - 2002

Page 138: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

61

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

QUI

AGENTES QUÍMICOS

Identificación Se utilizará el documento "IDENTIFICACIÓN DE AGENTES QUÍMICOS"

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referenciaRD 1995/78; RD 2821/81; RD 1078/93; RD 363/95 y modificaciones posteriores RD 507/01; RD 665/97; RD 1124/00; Ordende 31 de outubro de 1984 y Orden de 26 de julio de 1993 (amianto); Orden de 9 de abril de 1986 (cloruro de vinilo monómero);Límites de exposición profesional para agentes químicos en España VLA (INSHT); TLV (AGGIH); RD 668/80; RD 485/97;Decreto 460/97 de la C.A. de Galicia; Lei 10/98; RD 952/97; RD 833/88; Decreto 154/98 de la C. A. de Galicia; RD 374/01

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Control ambiental de la exposición

Técnica y estrategia de muestreo correctas

Metodología y estrategia de muestreo correcta. Indicar fecha de medición

02 Medidas técnicas de prevención. Protección colectiva

Se utilizan equipos con extracción localizada en procesosespecialmente peligrososPreparación o manipulación de agentes cancerígenosLas cabinas son las adecuadas al tipo de sustancia manipuladaSe hace revisiones periódicas y mantenimiento preventivo del equipoSe adoptan medidas complementarias de protección (EPIs, medidas organizativas, etc.),si procede

Limpieza adecuada del localExiste un plan de limpieza, está implantado y auditado

03 Seguridad de los equipos de trabajoLos equipos de trabajo disponen de mecanismos deseguridad (Ver cuestionario de equipos de trabajo "EQU")

04 Seguridad de técnicas y procedimientosExisten medidas organizativas de control del riesgoProducción y utilización de producto/s en sistema cerrado (si es posible)Se limitan las cantidades de utilizaciónSe limita el número de trabajadores expuestosLos procedimientos están diseñados para reducir al máximo la exposición

05 Medidas higiénicas y de protección individualEstá expresamente prohibido comer, beber o fumar, según procedaRopa de protección adecuada u otro tipo de ropa especial adecuada (batas,gorros, calzas)EPIs adecuados (equipos de protección respiratoria, gafas, guantes, etc.)Lugares separados para guardar la ropa de trabajo o de protección y la de vestir,si procedeLos equipos de protección se almacenan en un lugar determinado y se verifica suestado de conservación y mantenimientoInstalaciones sanitarias adecuadas (aseos, lavabos, duchas y vestuarios)Los trabajadores disponen de tiempo para el aseo personal antes deabandonar el trabajo y antes de comer, si procede

Los niveles de exposición están por debajo de susvalores límite correspondientes

Existe un sistema eficaz y adecuado de ventilación generalRenovaciones suficientes de aire; velocidad del aire adecuada; correcta distribuciónde las entradas y salidas del aireExiste un sistema de ventilación sin recirculación de aire (si procede, instalación deun filtro HEPA en el punto de expulsión). Los conductos de aire no comunican unoslocales con otros, ni con otras áreas del edificioEn caso de recirculación del aire subministrado se utilizan filtros HEPA en la entraday salida del aire, si procedeSe realizan y se registran todas las revisiones y controles establecidos.

Los equipos de trabajo están acondicionados con sistemas de protección frente alos riesgos generados por emanaciones de gases, líquidos o otras sustanciasproducidas o utilizadas por este. Se instalarán dispositivos adecuados de extraccióno de captación localizada en los equipos de trabajo que entrañen riesgo por emanaciónde gases, vapores, etc.Disponen de señales de advertencia sonora y/o visual y disponen de paradas deemergencia en caso de emisión de contaminantes químicosExiste un programa de revisiones establecido

Existen mediciones previas

Rev. 1Marzo - 2002

Page 139: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

62

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

AGENTES QUÍMICOS

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

06 SeñalizaciónSeñalización adecuada del localDeberá estar expresamente indicada la prohibición de fumar y la de acceso a laspersonas que no trabajen en esta áreaEstá señalizada la obligatoriedad de utilización de los diferentes EPIs que procedan

07 Etiquetado y almacenamientoEtiquetado y almacenamiento adecuado de los recipientes,envases e instalaciones que contengan agentes químicosEl etiquetado con frases R y S será claro y legible y de acuerdo con la legislaciónvigenteAlmacenamiento: Se respetan las normas de almacenamiento indicadas en eletiquetado y en la ficha de seguridad

08 Medidas de emergenciaExisten medidas de actuación en caso de exposición anormal o accidentalDispositivos de detección o alerta de exposiciones anormalmente altasProtocolo de asistencia sanitaria en caso de exposición accidentalSe dispone de duchas lavaojosRestricción de acceso a la zona afectada a trabajadores que no sean imprescindiblesSe garantiza que la exposición no es permanente y se limita al máximo el tiempode exposiciónSe proporcionan ropa y EPIs adecuados

09 ResiduosGestión adecuada de los residuosExiste un plan de residuos, está implantado y auditado (recogida, almacenamiento yeliminación adecuada en envases herméticos y etiquetados correctamente, gestiónextracentro por gestor acreditado)

10 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidenteExisten fichas de seguridad actualizadas y están accesibles para los trabajadores

11 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

Rev. 1Marzo - 2002

Page 140: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

63

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

AG

EN

TE

S Q

UÍM

ICO

S

Fech

a:

Eval

uado

r/es:

GER

ENC

IA:

CEN

TRO

:ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

D:

UB

ICA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA N

º tra

baja

dore

s:

AG

ENTE

QU

ÍMIC

OC

ON

DIC

ION

ES D

E EX

POSI

CIÓ

NFI

CH

A D

ESE

GU

RID

AD

FRA

SES

DE

RIE

SGO

PELI

GR

O-

SID

AD

ETIQ

UET

AD

OA

DEC

UA

DO

MED

ICIO

NES

ALM

AC

ENA

MIE

NTO

AD

ECU

AD

O(n

orm

ativ

a)

SíSu

stan

cia

opr

epar

ado

oag

ente

(est

ado)

Nom

bre

com

erci

alA

ctiv

idad

aso

ciad

aPe

riodi

cida

dh/

día

SíN

oR

SE,

F, T

, C, X

i,O

, F+,

T+,

Xn, N

SíN

oN

oR

ecom

enda

cion

esN

orm

ativ

aSí

No

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 141: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 142: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

65

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CIT

AGENTES CITOSTÁTICOS

Tarea 1 Preparación 2 Administración

Identificación Se utilizará el documento "IDENTIFICACIÓN DE AGENTES CITOSTÁTICOS". Fuente documental: guía farmacocinética delcentro

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia Ley 25/90; RD 485/97; Decreto 460/97 de la C.A. de Galicia; Ley 10/98OBSERVACIONES: Están excluidos del RD 363/95 y del 665/97

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Medidas técnicas de prevención. Protección colectivaLa zona de manipulación de citostáticos está ubicada en un local independienteEl local está aislado del resto de las áreas de trabajoPreparación: La apertura de la puerta es hacia adentro y permanece siemprecerrada

Existe un sistema eficaz y adecuado de ventilación generalRenovaciones y velocidad del aire adecuadas; correcta distribución de las entradasy salidas de aire.

Existe cabina de seguridad biológica (preparación)Cabina de flujo laminar vertical CLASE II, tipo BExiste un protocolo de trabajo, limpieza y mantenimientoLa cabina está conectada 24 horas al día, 7 días a la semana. En caso de parada, seconecta 15-20 minutos antes de comenzar el trabajo. Es de uso exclusivo para lapreparación de citostáticosLa limpieza de la cabina se hace con seguridad (utilizando tejidos estérileshumedecidos en alcohol, de un solo uso, empezando por las paredes laterales - dearriba abajo - y siguiendo con la superficie - del centro hacia fuera - y proteccionesindividuales (guantes de látex, mascarilla, gorro, bata protectora y gorro)Está indicada el área de humos divididoSe realizan y registran toda las revisiones y controles establecidos incluida la evaluaciónperiódica del área de humo dividido

Limpieza adecuada del localExiste un plan de limpieza, está implantado y auditado

02 Seguridad de los equipos de trabajoSistema de seguridad integradoExisten dispositivos de detección de mal funcionamiento o averíasSi es posible, se utilizan jeringas y equipos con conexión Luer-LockLos equipos de perfusión se purgan en la unidad de preparación

03 Seguridad de técnicas y procedimientosLos procedimientos de trabajo son adecuados

Existe un sistema de ventilación sin recirculación de aire (si procede, instalación deun filtro HEPA en el punto de expulsión). Los conductos de aire no comunican unoslocales con otros, ni con otras áreas del edificio.En caso de recirculación del aire subministrado se utilizan filtros HEPA en la entraday salida de aire, si procedeSe realizan y se registran todas las revisiones y controles establecidos.

Rev. 1Marzo - 2002

Preparación + Administración:Existen protocolos de trabajo sobre procedimientos de trabajo seguros y en cuanto a lautilización de prendas de protección, eliminación de residuos, actuación en caso dederrame o exposición accidental; no se reencapuchan las agujas; existe un listado delos medicamentos citostáticos utilizadosSe reduce al máximo el número de personas expuestas; se prohibe la manipulación deagentes citostáticos a colectivos especialmente susceptibles (embarazadas, madreslactantes, etc.)

Preparación: la cabina se utiliza adecuadamente: Entrada y salida perpendicularmente ala cara frontal, se cubre la superficie de trabajo con material absorbente adecuado,evitando movimientos bruscos dentro de la cabina, etc.Técnicas seguras de manipulación de los medicamentos que se presentan en vial: Seintroduce la aguja manteniendo siempre una presión negativa en el interior del vial. Elaire contenido en la jeringa se introduce en un vial estéril con vacío rodeando la jeringay el vial con una gasa estéril (el uso de filtros de venteo es opcional)

Administración: Se evitan extravasaciones, utilizando la técnica adecuada deadministración (se selecciona el lugar de inyección adecuado, se utilizan agujasbuterfly, se selecciona el medicamento en el orden previsto - de menor a mayortoxicidad y de menor a mayor volumen)De ser necesario purgar las preparaciones, se utiliza una gasa estéril humedecida enalcohol etílico o isopropílico de 70, que se elimina a continuación

Page 143: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

66

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

(Continuación)

AGENTES CITOSTÁTICOS

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

04 Medidas higiénicas y de protección individualEstá expresamente prohibido comer, beber, fumar y aplicación de cosméticosRopa de protección adecuada (batas, guantes, etc.)Instalaciones sanitarias adecuadas (aseos, lavabos, duchas y vestuarios)Preparación: El material de protección (batas, mascarillas, gorros, calzas,guantes, etc.) son de un solo uso y está prohibido utilizarlas fuera del área de

mascarillasUtilización de doble guante de látex; que se cambia de cuando en cuando, ysiempre que exista un derrame o cuando se rompanLas batas son de baja permeabilidad, con cierre posterior, mangas largas y puñoselásticos y ajustados. Se cambian inmediatamente en caso de exposiciónaccidentalSi excepcionalmente es necesario preparar alguna dosis fuera de la cabina,además de los guantes y la bata descritas, se utilizan gafas, gorro, calzas ymascarilla con filtro mixto (mecánico y químico)

05 SeñalizaciónSeñalización adecuada del lugar de trabajoProhibido fumar; productos tóxicos; protecciones personales obligatorias; accesorestringido

06 Etiquetado y almacenamientoLos envases de transporte y almacenamiento sonadecuadosLos envases son estancos e impermeables y se transportan de manera que no seproduzcan fugas en caso de roturaEn el envase se indica su contenido y datos relacionados con la administración(vía, paciente, fecha de caducidad, etc.)El etiquetado con frases R y S, por tratarse de un medicamento, está excluido delRD 363/95Almacenamiento: En lugar independiente y debidamente señalado, en condicionestales que se reduzca al máximo la posibilidad de rotura accidentalSe evita almacenar citostáticos en la unidad de administración, de tal modo quelas unidades sobrantes se devuelven a la unidad de preparación utilizando lasmismas garantías de seguridad en el transporte que las indicadas en el primerpárrafo

07 Medidas de emergenciaExisten medidas de actuación en caso de exposiciónanormal o accidentalExisten neutralizantes y protocolo de actuación en caso de extravasación,roturas, derrames o exposición accidental cutáneaExiste un libro de incidenciasPreparación: Existen dispositivos de detección de mal funcionamiento o averíasde la campana de flujo laminar

08 ResiduosGestión adecuada de los residuosExiste un plan de residuos, está implantado y auditado (recogida, almacenamientoy eliminación adecuada en envases herméticos y etiquetadoscorrectamente, gestión extracentro por gestor acreditado)Administración: Tratamiento adecuado de la lencería potencialmente contaminadacon citostáticos.

09 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y de actuaciónen caso de emergencia o accidente

10 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

preparación de citostáticos. No es imprescindible el uso de gorro, calzas, gafas y

Rev. 1Marzo - 2002

Page 144: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

67

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

AG

EN

TE

S C

ITO

ST

ÁT

ICO

S

Fech

a:

Eval

uado

r/es:

GER

ENC

IA:

CEN

TRO

:ED

IFIC

IO:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

D:

UB

ICA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

jado

res:

AG

ENTE

CIT

OST

ÁTI

CO

TIEM

PO D

E EX

POSI

CIÓ

N

Age

nte

Nom

bre

com

erci

alN

º uni

dade

s/dí

aN

º hor

as/d

ía

TAR

EA/V

ÍA D

E A

DM

INIS

TRA

CIÓ

N D

ELC

ITO

STÁ

TIC

O

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

Page 145: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 146: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

69

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

BIO

AGENTES BIOLÓGICOS

Identificación Se utilizará el documento "IDENTIFICACIÓN DE AGENTES BIOLÓGICOS"

Agentes biológicos identificados 1 Grupo 1 2 Grupo 2 3 Grupo 3 4 Grupo 4

Agentes biológicos identificados(Vía de entrada/modo detransmisión)

Perenteral(Sangre, secreciones, fluídosorgánicos, etc.)

Gotitas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 1995/78; RD 664/97; Orden 25 marzo 1998; Decreto 460/97 de la C.A. de Galicia; Ley 10/98; Guía técnica del INSHT

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Medidas técnicas de prevención. Protección colectivaExiste un sistema eficaz y adecuado del sistema de ventilación general del localRenovaciones suficientes de aire; velocidad del aire adecuada; correcta distribuciónde las entradas y salidas del aire.a) Agentes trasmitidos por el aire (Tbc pulmonar, laríngea o bronquial, varicela,

rubéola, sarampión, H. Zóster diseminado, etc.)Sistema de ventilación con presión negativa.

Se realizan y registran todas las revisiones y controles establecidos.b) Resto de los agentes incluidos agentes trasmitidos por gotas (escarlatina,

gripe, algunas meningitis, parotiditis, pertusis, difteria faríngea, etc.) no es necesariaventilación especial.

Los pacientes hospitalizados están adecuadamenteaisladosa) Agentes trasmitidos por el aire o por gotas:

El paciente está en habitación individual o compartida con otro/s paciente/s con lamisma enfermedadEl paciente permanece en la habitación y con la puerta cerrada. (En Agentestrasmitidos por gotas no es necesario mantener la puerta cerrada)En caso de desplazamiento o traslado obligado: los pacientes utilizan mascarilla

b) Resto de los agentes: no es necesaria habitación individual

Limpieza adecuada del localExiste un plan de limpieza, está implantado y auditadoExiste un plan de DDD, implantado y auditado

02 Seguridad de los equipos y material de trabajo

Los equipos y instrumental poseen dispositivos de seguridad integrada quereduzcan el riesgo de exposición. Los órganos de accionamiento sonperfectamente visibles e identificables, están colocados fuera de las zonaspeligrosas y exigen una maniobra voluntaria e intencionada

03 Seguridad de técnicas y procedimientosMétodos de trabajo adecuadosSe limita el número de trabajadores expuestosLos procedimientos están diseñados para reducir al máximo la exposiciónExisten procedimientos de limpieza y desinfección del material

Los equipos y material de trabajo disponen de mecanismos

1 Hídrica

En laboratorios y unidades de aislamiento existe un sistema de ventilación sinrecirculación de aire (si procede, instalación de un filtro HEPA en el punto deexpulsión). Los conductos de aire no comunican unos locales con otros, ni con otrasáreas del edificio.En caso de recirculación del aire suministrado se utilizan filtros HEPA en la entraday salida de aire.

Se utilizan campanas, vitrinas o cabinas de bioseguridad con extracción localizada(dependiendo del nivel de contención necesario) en procesos susceptibles de generarbioaerosoles u otros procesos especialmente peligrosos (laboratorio microbiología)El tipo de cabina es adecuada a la clasificación del agente biológico manipuladoSe hacen revisiones periódicas y mantenimiento preventivo del equipo

Rev. 1Marzo - 2002

de seguridad

2 ContactoDigestiva

Aérea3 4 5

Page 147: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

70

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

04 Medidas higiénicas y de protección individualLa protección respiratoria es adecuadaa)

b)

c)

Otras medidas de protección e higiénicas adecuadasGuantes para manipular sangre, fluidos corporales, secreciones o materialcontaminado. Cubrir heridas o lesiones en superficies expuestasBatas, mascarillas o protección ocular en las tareas con riesgo de salpicaduraLavado de manos después de tocar sangre, fluidos corporales, heridas o lesionescutáneas, secreciones o material contaminadoEstá expresamente prohibido comer, beber, fumar, manipulación de lentes de contactoy aplicación de cosméticosExisten lugares separados para guardar la ropa de trabajo o de protección y la devestirLos equipos de protección se almacenan en un lugar determinado y se verifica laeficaciaExisten instalaciones sanitarias adecuadas (aseos, lavabos, duchas y vestuarios)y los trabajadores disponen de tiempo para el aseo personal antes de abandonarel trabajo y antes de comer

05 SeñalizaciónSeñalización adecuada del local y equiposEstá expresamente indicada la prohibición de fumar y la de acceso a laspersonas que no trabajen en esta áreaSeñal de peligro biológico así como de uso obligatorio de los EPIs estipulados, cuandoproceda

06 Etiquetado y almacenamientoEtiquetado y almacenamiento adecuado de los recipientesenvases e instalaciones que contienen agentesbiológicos

07 Medidas de emergenciaExisten medidas de actuación en caso de exposiciónanormal o accidentalProtocolo de asistencia sanitaria en caso de exposición accidentalSe dispone de duchas lavaojos y antisépticos adecuadosSe prohibe trabajar en la zona afectada a trabajadores que no sean imprescindiblesSe garantiza que la exposición no es permanente y se limita al máximo el tiempode exposiciónSe proporciona ropa y EPIs adecuados

08 ResiduosGestión adecuada de los residuosExiste un plan de residuos, está implantado y auditado (recogida, eliminaciónadecuada en envases herméticos y etiquetados correctamente, gestión extracentropor gestor acreditado)

09 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

10 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta a lostrabajadores sensibles

Existe un programa de vacunación para los trabajadoresexpuestosEn caso de que exista vacunación eficaz

Agentes trasmitidos por el aire y procesos especialmente peligrosos susceptiblesde generar bioaerosoles o posible exposición a agentes transmitidos por gotitas:Mascarilla para partículas como mínimo del tipo FFP2Salpicaduras de sangre y otros fluidos o secreciones corporales, y en la mayoríade las situaciones de posible exposición a agentes transmitidos por gotitas:Mascarilla tipo quirúrgicoResto de los agentes: No es necesario protección respiratoria

Rev. 1Marzo - 2002

(Continuación)

AGENTES BIOLÓGICOS

Page 148: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

71

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Serv

icio

de

Prev

enci

ónde

Ris

cos

Labo

rais

IDE

NT

IFIC

AC

IÓN

DE

AG

EN

TE

S B

IOL

ÓG

ICO

S

Fech

a:

Eval

uado

r/es:

GER

ENC

IA:

CEN

TRO

: E

DIF

ICIO

:

SER

VIC

IO:

UN

IDA

D:

UB

ICA

CIÓ

N/G

FH:

CA

TEG

OR

ÍA:

Nº t

raba

jado

res:

AG

ENTE

BIO

LÓG

ICO

CO

ND

ICIO

NES

DE

EXPO

SIC

IÓN

VÍA

DE

TRA

NSM

ISIÓ

NN

IVEL

ES D

E C

ON

TEN

CIÓ

N(R

D 6

64/9

7)

med

idas

de

cont

enci

ón a

decu

adas

Nom

bre

Gru

po(R

D 6

64/9

7)

Act

ivid

adPe

riodi

cida

dh/

día

P: p

aren

tera

l;D: d

iges

tiva

C: c

onta

cto;

H: h

ídric

a;A

: aér

ea; G

: got

itas

Tipo

(2-3

-4)

SíN

o (in

dica

r cua

les)

Rev

. 1M

arzo

- 2

002

asoc

iada

Page 149: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 150: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

73

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Se puede regular el trabajo en función de la fatiga percibida

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

PVD

PANTALLAS DE VISUALIZACIÓNDE DATOS

1 Más de 4 h/día o 20 h/semana 2 De 2-4 h/día o de 10-20 h/semanaHoras

1 Continuas 2 DiscontinuasExposición Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Tipo tarea Diálogo Entrada datos 3 Salida datos 4 Procesador 5 Programación 6 Mixto

Legislación de referencia RD 564/93; RD 488/97; Guía de evaluación del INSHT

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 EquiposLos monitores son adecuadosLos caracteres están bien definidos y la imagen es estable. Luminosidad ycontraste regulables. La pantalla es inclinable y orientable y sin reflejos

Los teclados son adecuadosInclinable e independiente de la pantalla, de superficie mate no reflectante. Lossímbolos de las teclas son legibles y poseen todos los caracteres necesarios paraescribir correctamente (letra ñ)

02 Espacio de trabajoLas mesas y superficies de trabajo son adecuadasPoco reflectante, con dimensiones suficientes para a colocación de la pantalla,teclado, documentos y material accesorio, así como para permitir el trabajo enposición cómoda. El soporte de documentos (de ser necesario) es estable yregulable y está colocado de forma que se reducen al mínimo los movimientosincómodos de la cabeza y ojos

Los asientos de trabajo son adecuadosRegulables en altura e estables. Respaldo regulable en altura e inclinación.Dispone de reposapiés para quien lo desee

El espacio de trabajo permite cambios de postura ymovimientosExiste espacio suficiente para levantarse y sentarse fácilmente. El espacio dedebajo de la mesa es suficiente

03 Condiciones ambientalesLa Iluminación es adecuadaLos documentos se leen sin dificultad. La iluminación general y/o localizadagarantiza niveles de iluminación adecuados al tipo de trabajo e a las necesidadesvisuales del usuario. ( 500 lux aprox.)

El nivel de ruido ambiental es aceptableEl nivel de ruido existente no dificulta la comunicación o la atención

adecuadas la mayoría de los días del anoLa temperatura y humedad son adecuadas la mayoría de los días del ano. (Losvalores recomendables son: Temperatura de 23º-26º C en el verano, y de 20º-24º Cen el invierno; Humedad relativa de 45%-65%)

04 Contenido del trabajo. Carga mentalLos programas utilizados son adecuadosLos programas están adaptados a la tarea a realizar, son fáciles de usar, seadaptan a los conocimientos y experiencia de los trabajadores y proporcionanayuda sobre la utilización

La información presentada en pantalla es adecuadaLa información se presenta en ritmo y formato adecuado

05 Organización del trabajo

El trabajador puede hacer pausas o cambiar de actividad

El contenido y el ritmo de trabajo son aceptablesNo existe una presión excesiva de tiempos en la realización de la tarea. El trabajoes suficientemente variable para evitar la monotonía y el aburrimiento

06 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia del accidente

07 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

1

1 2

Rev. 1Marzo - 2002

El trabajo permite la comunicación y contacto con

Las condiciones de temperatura y humedad son

otros trabajadores y/o público o pacientes

Page 151: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

74

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

CAR

MANIPULACIÓN MANUALDE CARGAS

CUESTIÓN Si No PE NP OBSERVACIONES

01 Características de la cargaEl tipo de carga es adecuadoMayor riesgo sí la carga es demasiado grande, pesada o difícil de sujetar; sí estáinestable o sí su contenido puede desplazarse; sí su forma obliga a manipularlo adistancia del tronco o con torsión o inclinación del mismo; sí su aspecto exterior oconsistencia puede ocasionar lesiones en caso de golpe

02 Condiciones de manipulaciónEl puesto está diseñado adecuadamenteMayor riesgo cuando el esfuerzo es muy importante o solo se pueda hacer con unmovimiento de flexión o torsión de tronco; cuando se hace con el cuerpo ensituación inestable o cuando se trate de alzar, elevar o descender la carga connecesidad de modificar el agarre

Mayor riesgo cuando: Espacio libre, especialmente vertical insuficiente para aactividad; suelo irregular e/o inestable; no se puede trabajar a una altura segura yen una postura correcta (diseño inadecuado del puesto); la iluminación no esadecuada; existe exposición a vibraciones

Las exigencias de la actividad son adecuadasMayor riesgo cuando: Los esfuerzos en los que interviene la columna vertebralson demasiado frecuentes o prolongados; periodos de recuperación y de reposoinsuficientes; distancias de elevación, descenso o transporte excesivas; ritmoimpuesto polo proceso sin posibilidad de regulación por parte del trabajador

El vestuario es adecuadoMayor riesgo cuando la ropa, calzado o otras prendas no son adecuadas

03 Ayudas mecánicasExisten ayudas mecánicas adecuadasLas ayudas mecánicas disponibles - grúas, carros, carretillas elevadoras, etc.-son suficientes, están en buen estado, son adecuadas a la actividad para la queestán destinadas y los trabajadores las saben utilizar

04 Organización del trabajoEl trabajo está organizado de manera que se evitendesplazamientos importantesLa distribución de los pacientes, de los equipos o de los diferentes lugares detrabajo se hacen teniendo en cuenta la tarea a realizar (nº, tipo y frecuencia delas actividades asistenciales que hay que realizar con cada paciente)

Existe un sistema de pausas establecido; se puede regular el tipo o intensidad dela actividad en función de la fatiga percibida, las cargas/pacientes con mayoresdificultades de manipulación se manipulan con ayuda de otros compañeros, etc.

05 Formación e informaciónEn caso de manipulación de objetos, están adecuadamenteindicadas las características de la cargaEl peso y el centro de gravedad están indicados en sitio visible

Formación e información de los trabajadoresInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

06 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

Las características del medio de trabajo son adeacuadas

Existen medidas organizativas para diminuir el riesgo

Rev. 1Marzo - 2002

Tarea principal 1 Empujar o tirar decarros, camillas, etc.

2 Elevación, transporte deobjetos (cajas, bolsas, etc.)

3 Asistenciales: aseo pacientes, cambiosposturales, curas, vendajes, yesos, etc.

4 Otra:

Tipo carga 1 > 25 kg 2 15-25 kg 3 3-15 kg 4 < 3 kg + condiciones ergonómicas desfavorables 5 > 5 kg + postura sentada

Peso del más pesado: ______kg Frecuencia de manipulación:_______veces/díaLo que equivale a un tiempo aproximado demanipulación/día de: ________ minutos/horas

Descripción de losobjetos / pacientesmanipuladosdiariamente

Peso del más frecuentementemanipulado : _______kg Frecuencia de manipulación:_______veces/día

Lo que equivale a un tiempo aproximado demanipulación/día de: ________ minutos/horas

Exposición 1 Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 487/97; Guía de evaluación do INSHT

Page 152: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

75

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

POS

POSTURAS

Postura principal(% aprox. de la jornada) De pie: _____ % 2 Sentado: ______ % 3 Otra: 4 Alternante

Exposición Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia RD 1995/78

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Las posturas adoptadas son aceptablesLa postura sentada es correctaSe evitan posturas que produzcan un esfuerzo muscular estático importante:posturas inclinadas, posturas mantenidas de los brazos por encima del nivel delos hombros y posturas con los brazos por debajo del abdomen. (Se tiene encuenta para la evaluación la frecuencia de cada postura y/o el tiempo total conrelación a la jornada de trabajo)

La postura de pie es correctaSe evitan posturas de pie con los brazos en extensión frontal, en posicióninclinada o muy inclinada, de rodillas. (Se tiene en cuenta para la evaluación lafrecuencia de cada postura y/o el tiempo total con relación a la jornada de trabajo)

Las tareas que exigen posturas agachadas son pocaso ningunaSe evitan posturas en posición agachada

02 Espacio de trabajo. Diseño del puestoEl espacio de trabajo es suficienteEl espacio existente es suficiente para la realización de la tarea, permite losdesplazamientos necesarios y evita posturas incorrectas

La altura del plano de trabajo es adecuada para laactividad a realizarLa silla es adecuadaLa silla está correctamente ajustada al plano de trabajo y no produce curvaturas

La zona de movimientos de alcance y manipulaciónes correctaLos mandos de control (pulsadores, manivelas, palancas, pedales, etc.) estánubicados en lugar y altura adecuada para a su función teniendo en cuenta lafrecuencia de utilizaciónEl material necesario para trabajar está ubicado a una altura adecuada, de talforma que pocas veces es necesario adoptar posturas antinaturales paramanipularlo

Con el cuerpo en posición natural, se puede verclaramente la tarea y leer todos los instrumentos

03 Métodos de protección. Ayudas mecánicas

Sillas, camas regulables, o cualquiera otro medio de ayuda

Existen medios para disminuir la carga muscularestática en brazos y piernasSi el trabajo produce una carga muscular estática importante en miembrossuperiores e inferiores, se dispone de reposapiés y/o dispositivos de apoyo paramanos o codos

04 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras y deactuación en caso de emergencia o accidente

05 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

1

Existen medios adecuados para la realización del trabajoevitando o disminuyendo las posturas de riesgo

Rev. 1Marzo - 2002

1

Page 153: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

76

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

MRE

MOVIMIENTOS REPETITIVOS

Parte del cuerpo afectada Dedos mano: D - I 2 Mano: D - I 3 Brazo: D - I 4 Otros:

Exposición Permanente 2 Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia No existe

CUESTIÓN (Test de Michigan) Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Estrés físicoEstrés físico aceptableSe puede hacer el trabajo sin que la mano o la muñeca entre en contacto conbordes agudosTrabajan sin vibraciones en las herramientasEstán las manos expuestas a temperaturas mayores de 21º C, se puede hacer eltrabajo sin guantes

02 FuerzaFuerza aceptableEl trabajo exige esfuerzos menores de 4-5 KgSe pude hacer el trabajo sin pinzar los dedos

03 PosturaPostura adecuadaSe puede hacer el trabajo sin flexión/extensión de la muñecaSe pueden usar las herramientas sin flexión/extensión de la muñecaSe puede hacer el trabajo sin desviar la muñecaSe pueden usar las herramientas sin desviar la muñecaSe puede hacer el trabajo en posición sentadoSe puede hacer el trabajo sin retorcimiento de ropa

04 Equipamiento del puestoEquipamiento del puesto adecuadoSe puede orientar/ajustar el plano de trabajoSe puede ajustar la altura del plano de trabajoSe puede variar la ubicación das herramientas

05 RepetitividadEl ciclo de trabajo es superior a 30 segundosSe considera "un ciclo" como el tiempo necesario para finalizar una unidad detrabajo. Puede contener varias operaciones diferentes

06 Diseño de herramientas e instrumental

Se solapan en el agarre el pulgar y el índiceEl tamaño del mango de agarre está entre 5 y 7 cmEl peso de la herramienta es menor de 4 KgLa herramienta está suspendida

07 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras

08 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

1

1

Los equipos y herramientas se pueden agarrar sindificultad

Rev. 1Marzo - 2002

Page 154: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

77

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

MEN

CARGA MENTAL

Exposición Permanente Temporal: h/día, semana, mes

Legislación de referencia No existe

CUESTIÓN Sí No PE NP OBSERVACIONES

01 Recogida de información aceptableLa cantidad y tipo de información manejada es adecuadaLa información entrante y saliente (ordenes de trabajo, señales de la máquina,datos de trabajo, etc.) no es ni muy elevada ni muy complicada. La información es lasuficiente como para evitar situaciones de incertidumbre o inseguridad

La información y consignas se emiten con claridad epor el procedimiento adecuadoLa transmisión de informaciones descendentes, ascendentes y horizontales esadecuadaEstá establecido un sistema de comunicaciones con otros compañeros (cambiode turnos), con otros servicios, etc.

La información se percibe y se entiendecorrectamenteLos esfuerzos sensoriales (visuales, auditivos, táctiles, etc.) son fácilmente asumibles

02 Tratamiento de la información aceptableSe evita la memorización excesiva de datosLos trabajadores disponen de un cierto margen deiniciativa y autonomíaEl trabajador dispone de autonomía suficiente para poder resolver los imprevistosque se presenten en la ejecución de las tareas. El margen de iniciativa es larequerida por la naturaleza del trabajo

03 Organización y contenido del trabajo aceptablesEl ritmo de trabajo es adecuado

a los medios y tiempo disponiblesEl tiempo disponible para realizar el trabajo es suficienteNo se producen retrasos importantes en el desempeño del trabajo

El nivel de atención requerido es soportable fácilmenteEl trabajo no es excesivamente monótono ni tiene exigencias de atención muyelevadas. El trabajo no impide tener la posibilidad de hablar, desplazarse opensar en cosas ajenas a la tarea

Teléfono, información a familiares, atención al público, urgencias, etc.

Los mandos de control están diseñados de formaadecuadaLa forma, ubicación, color respetan los estereotipos culturales, espaciales, temporalesy de movimientoLos trabajadores conocen bien los equipos y los cuadros de mando

La posibilidad de errores en el trabajo es muy reducidareducida o las consecuencias son poco importantesLa polivalencia del trabajo y/o la rotación de tareases aceptable

04 Formación e informaciónInformación sobre el riesgo y formación en prácticas de trabajo seguras

05 Vigilancia de la saludExiste un programa de vigilancia de la salud adecuadoEl contenido y la periodicidad están dirigidos al riesgo. Se tiene en cuenta lostrabajadores sensibles

21

A rapidez de ejecución y reacción exigida son adecuados

El trabajo se puede realizar sin demasiadas interrupciones

Rev. 1Marzo - 2002

Los trabajadores disponen de formación suficiente parainterpretar las informaciones recibidas (verbales, visuales,etc.)

Page 155: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

78

PREVENCIÓN DE RIESGOS LABORALESDEL SERVICIO GALLEGO DE SALUD

Fecha de evaluación:

Técnico/s evaluador/es:

GERENCIA: CENTRO: EDIFICIO:

SERVICIO: UNIDAD: UBICACIÓN/GFH:

CATEGORÍA: Nº trabajadores:

Servicio de Prevenciónde Riscos Laborais

ORG

FACTORES ORGANIZACIONALES

Legislación de referencia RDL 1/95; RD 1561/95; Personal estatutario

01 Modelo (Solamente para Primaria) 1 Nuevo modelo 2 Modelo tradicional 3

Nº trabajadores (% total)

02

(grupo de trabajadores que ocupan sucesivamente losmismos puestos de trabajo, según un cierto ritmo,continuo o discontinuo, implicando para el trabajador lanecesidad de prestar los servicios en horas diferentes enun período de días o semanas)

1 No 2 Continuo(sin interrupción del trabajoni en fin de jornada ni enfin de semana)

3 Semicontinuo(con interrupción deltrabajo en fin desemana)

(3 equipos)

4 Discontinuo(con interrupción deltrabajo en fin dejornada y en fin desemana)

(2 equipos)

Nº trabajadores (% total) %

Turnos 1 Rotatorio(M-T-N)

2 Fijomañana

3 Fijo tarde 4 Fijo noche 5 Mañana -tarde

6 Otro03

Horario

Nº trabajadores (%) % % % % % %

04 Ritmo de rotación de los turnos(Nº de días que ocupa el mismo turno -M, T o N- para cambiar a otro)

1 Corto(2-3 días en el mismo turno)

2 Largo(>3 días en el mismo puesto)

05 1 2 3

2

Indicar % jornada %

( %)( %)

10 Atención directa al paciente/público No 2 Permanente Mixta1

09 Existe jefe/coordinador

08 Trabajadores nocturnos- Más de 3 horas de jornada de trabajo en periodo nocturno o

- Más de un tercio de la jornada de trabajo anual en período nocturno

(Periodo nocturno: entre las 10 de la noche y las 6 de la mañana)

No1 2

07 Trabajadores exentos de guardia No

06 2 3

Horario

Nº trabajadores (%)

1

% %

LocalizadasPresencia físicaNoGuardias

Nº guardias/mes

Sentido de rotación de los turnos(adelante)Normal Inversa

(atrás)Otra

% %; nº equipos:

(≥ 3 equipos)

%

Nuevo modelo + m. tradicional

días

Rev. 1Marzo - 2002

% + %

Trabajo en equipos sucesivos (turnos)

Sí, nº

Sí, nº ; %

Sí2No1

3

1

Page 156: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do
Page 157: PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS - sergas.es · Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do

CONSELLERÍA DESANIDADE