Giza-Gorputza

Nerbio-SistemaMaialen, Nahia eta Marina C

FUNTZIOA

Nerbio sistema,kanpotik estimuluak jaso eta erantzunak emateaz arduratzen da.

ORGANOAK ETA ZENTZUMENAK

ORGANOAK: NERBIOAKZEREBELOABIZKARREZUR MUINABURMUINABIZKARREZUR ERROBOILOAENTZEFALO ENBORRAENTZEFALOA

ZENTZUMENAK: IKUSMENAUSAIMENAENTZUMENADASTAMENA UKIMENA

Nerbio sistemak organo eta zentzumen hauek ditu:

ZENTZUMENAK

USAIMENA: sudurra usaimenaren organo nagusia da. UKIMENA: eskua ukimenaren organo nagusia da.

IKUSMENA:begia ikusmenaren organo nagusia da. DASTAMENA: ahoa dastamenaren organo nagusia da. ENTZUMENA:belarria entzumenaren organo nagusia da.

NERBIOAK

Gorputz osoan zehar hedatzen den sarea eratzen dute.Entzumen organoek jasotzen dute informazioa eta entzefaloan sartzen diren aginduak jarraitzen dituzte erantzun behar dituen organoetara.

ENTZEFALOA

Entzefaloa da gure gorputzeko kontrolgune nagusia. Pentsamenduaren eta oroimenaren organoa da. Buruan dago, burezurrak babesturik.

ZEREBELOA Mugimenduak koordinatzen ditu, eta orekari eusten dio.

BIZKARREZUR - MUINA

Entzefalotik bizkarraren amaieraraino doa. Bizkarrezurraren barrualdean babestuta dago.

BURMUINA

Zentzumen organotik datorren informazioa jaso, aztertu eta erantzun egokia ematen du.

GARUNA

Borondatezko ekintza guztiak kontrolatzen ditu, eta oroitzapenak gordetzen ditu.

BIZKARREZUR ERROBOILOA

Organo askoren jarduerak erregulatzen ditu.

ENTZEFALO ENBORRA

Funtzio asko ditu. Hark kontrolatzen ditu arnasketaren erritmoa, bihotzaren

taupadak, eztula, doministikua,...

NERBIO SISTEMAREN FUNTZIONAMEDUA Zentzumen organoen bidez, gorputzak jasotzen du gure inguruko informazioa. Ondoren, kanpoko estimuluak jaso eta nerbioetatik zerebelora informazioa bidaltzen ditu. Burmuinak, informazio guztia hori aztertu eta erantzun bat ematen du. Nerbio Sistemak, lokomozio aparatuaren erantzuna agintzen ditu.

GAIXOTASUNAK

Honako hauek dira nerbio sistemak dituen gaixotasunak:

ESTRESA ESKIZOFRENIA DEPRESIOA

ESTRESA

Buruko ala gorputzeko tentsioa izendatzeko erabiltzen da, gorputzak aldaketa fisiologiko nabarmena eragiten du.

DEPRESIOA

Gaixotasun psikiatriko da. Era askotako depresioak daude, pazientzia egoera pertsonalaren arabera da.

ESKIZOFRENIA

Eskizofrenia gaixotasun psikologiko bat da, eta oso larria gainera.

NERBIO SISTEMA OSASUNTSU EGOTEKO OHITURA OSASUNGARRI HAUEK BETE BEHAR DIRA.

Nerbio sistema osasuntsu mantentzeko ohitura osasungarri hauek bete behar dira : - Elikadura orekatuta mantendu edo euki. - Kirola egin noiz behinka. - Saiatu ez erretzen. - Lo egin eta atsedena hartu. - Zentzumen organoak zaindu.

SAIATU EZ ERRETZEN

Nikotina toxikoa da, horrek eragiten du menpetasun fisikoa. Tabakoaren keak gas toxikoa eta alkitrana ditu, gai horiek nerbio sisteman eragiten dute. Tabakoaren kontsumoak biriketako gaixotasuna eragiten ditu.

ELIKADURA OREKATUTA MANTENDU EDO EUKIGure dietak, gorputzak behar dituen bitaminak eta elikagaiak izan behar ditu. Horregatik mota guztietako elikagaiak hartu behar ditugu.Era horretara, gaixotasunak eragotziko ditugu, adibidez, loditasuna.

KIROLA EGIN NOIZBEHINKAGorputz ariketak loditasuna eragozten du, lokomozio aparatua malguago eta lesio gutxiagorekin edukitzen laguntzen digu. Gainera, kirolak izerdia eragiten digu, eta, izerdiarekin, substantzia kaltegarriak kanporatzen ditugu gorputzetik. Kirola kontuz egin behar da , behar bezalako babesarekin, minik ez hartzeko.

LO EGIN ETA ATSEDEN HARTU

Beharrezkoa da egunero zortzi edo bederatzi ordu lo egitea, gure burmuinak indarra berreskura dezan.Atsedena hartzea ere garrantzitsua da.

ZENTZUMEN ORGANOAK ZAINDU

Kea eta hautsa dauden lekuak saihestea edo telebista ikusteko 2 metroko tartea uztea onuragarrria da gure begientzat.Belarriei dagokionez, zarata handiak edo belarrietan ura sartzea saihestu behar dugu.