NAZIONALISMOA

Noiz

XVIII. mende bukaeran sortu

Non

Nagusiki Katalunean eta Euskal Herrian.

Zer da?

Ideologi politikoa berria.Burgesiak asmatu zuen.

Zergatik sortzen da nazionalismoa?

Ideologi desberdina dutenek elkar bizi direnean agertzen da.Leku batetik bestera mugitzen direnak ez dituzte bertako ideologia: ohiturak,kultura, historia..errespetatzen. Beraz, bertako lurraldekoak beren ideak defendatu nahi dituzte gal ez ditzaten.

Helburua

INDEPENDENTZIA lortuAUTOGOBERNUA

EUSKAL NAZIONALISMOA

Non

Bizkaia Araba Gipuzkoa Nafarroa Lapurdi Zuberoa Nafarro behera

NAZIONALISMOAREN ARRAZOI NAGUSIAK

1.

FORUEN DESAGERPENA

Euskal Herriko pribilegioak:

Ez zuten militarrak izan behar. Milira ez joateko aukera.

Gerran ez parte hartzeko eskubidea.

Zergak EH gobernuen esku. Espainia ez bezalakoa.

Importazio/ Esportazio zergak ez ordaindu.

LIBERALISMOA Estatu liberalarekin foruak arriskuan jarri.

LIBERAL HELBURUAK:

- Foruak indargabetu.

- Pribilegioak kendu nahia.

1. Gerra Karlista

1833

1839 Gerrar hasieraGerra amaiera

ABRAZO DE VERGARAKartisten eta Liberalen akordioa.Liberalek foruak errespetatuko zituztela hitzeman zuten.

Confirmacin de los Fueros

3. Gerra Karlista

1872Gerra hasiera

1876 Gerra amaiera Gertakizun garrantzitsua

CANOVAS DEL CASTILLO

FORUAK KENDU

2.

INDUSTRALIZAZIOA

Industria ( batez ere nekazaritza eta abeltzaintza) jarduera nagusiak bihurtu ziren. Honezkero landa guneetako herritarrak hirietara joan ziren.Alde handia: Herriak utsik geratu eta hiriak jendez bete.

NoraEspainiako hiri industrial garrantsitzuenak (Madril,Katalunea eta Euskal Herria) hazkunde nabarmena izan zuten. Espainiako leku guztetatik mugitu ziren zonalde hauetara.

KONTZERTU EKONOMIKOA

Osasun baldintzak hobetu

Lehen seme asko edukitzen zituzten baina osasun kontuetan atzeratuta zeudenez laister hiltzen ziren. (Gaixotasunak, gosea..)

Zer gertatzen da osasuna hobetzean?

Seme kopuru bera izaten jarraitzen zuten baina osasunak gutxiago hiltzea eragin zuen. Ondorioa: Familia handiagoak.

ArazoaFamlia kide gehiago direnez diru sarre handiagoak behar dira aurrera ateratzeko. Zer gertaten da? Lana berdina dute, soldatak berdin mantentzen dira(ez dizkiete igo). Beraz, egoera larriagotu egin zen.

IrtenbideaMIGRAZIOA

INMIGRAZIOA

Zergatik Lan bila. Helburua: Bizi maila hobetzea: Soldata handiagoak. Segurtasuna.

Nora

Lan gehien zegoen tokietarara, hau da, Industrial guneetara. - Euskal Herria - Madril - Katalunea

INMIGRAZIOAREN ARAZOA

Biztanleria bikoiztu egin zen emigratu duten tokietan. Honek ekartzen du leku berean lurralde ezberdinetako pentsonak bizitzea. Bakoiza bere pentsamoldearekin ( politiko, kultural, ideologiko...)Zer gertatzen de Euskal Herrian?Inmigranteak EH-ra etortzen direnean bertakoek beldur dira bere ohiturak galdu zitezkeen.

ErantzunaHaserre daude industralizazioak ekarri duen egoerarekin.Haien ustez Euskal Herriarem bereizitasun nagusia bere esentzia da, besteengadik desberditzen dituena.

Zergatik da berezia Euskal Herria ?

Hizkuntza

Euskera Hizkuntzik zaharrena eta besteekin konparatuz guztiz desberdina.

- Euskaldunok solik hitz egin eta ulertu.

Euskaldun sentimendua- Eukalduna izateaz arro egotea.- Lurraldea nahiz bertakoak maitatzea.

Bestelakoak

Arraza

Ohiturak

Bizi modua

Historia

Kultura

EUSKAL NAZIONALISMOAREN HELBURUAK

FORU DEFENTSAModernismotik urrundu eta tradizionalismoari eutsiz foruak oso-osorik berreskuratu nahi zituzten.

IDENTITATEA MANTENDUEspainiatik banandu nahi ziren. Independentzia lortzea beraien identitatea ez galtzeko.

SABINO ARANA

Euskal abertzaletasunaren bultzaile nagusia Euskal nazionalizmoaren aita.

- Ikuspegi foruzale tradizionala.

Lege Zaharrera bueltatu nahi.

Katolikoa eta Euskal Herri Maitatzailea: Euskadi hoberena eta desberdina

Euskadi hitzaren sortzailea Ikurrinaren asmatzailea

SABINO ARANAEuskal Herria bere osotasunean maitatzen zuenez gero gaur egun ezagutzen ditugun Euskaldun berezitasunen sortzailea izan zen: ikurrina, Euskadi hitza eta geroago sortuko den partidu politikoa (EAJ).Oinarriak:

Euskal arrazaren garbitasuna, independentziaren bitartez

Euskararen garbizalekeria eta abertzaletasuna

Euzko Alderdi Jertazalea (EAJ)

1895Sortu Sabino Aranaren ideologia jarraituz eta Espainiaren kontrako adierazpena gisa

Hasierako urteakHedapen txikia izan zuen, lehenengo Bizkaian eman zen solik eta geroagoa zabalduz joan.Burgesia txiki eta tradizionalak bultzatu zuten baina irekitze prozesua zela medio burgesia modernoagoa eta industrialagora hurbuldu ziren indar gehiago izateko. Hauek kapitala (dirua) zuten -eta.

EAJ-ren Eginkizunak Zuzendatitza: Gobernuari presionatuBaseak: Independentzia bultzatu

1903Nahiz eta Sabino Arana hil arren bere anaia bere ideak defendatzen zituenez indarrean jarraitu zuen. Bigarren honekin etorri zen EAj-ren gorakada: lehen biltzarra egin, Euzko Gaztedi eta batzokiak sortzea, foruak berrezartzeko ideia, diru sarrerak handitu...Izena aldatu zenean Euskal Komunio Nazionalista (partidu autonomista) hauteskundeak irabaztea lortu zuten.,

1916

EUSKAL NAZIONALISMOAn oinarritzen diren hitzak

SABINO ARANAREN ESANAKLa raza euskeriana es sustancialmente distinta de la raza espaola (lo cual no lo decimos solo nosotros, sino todos los etnlogos), y el concepto tnico no es jurdico, sino fsico y natural, como relativo a la raza: de suerte que etnogrficamente, los euskerianos no pueden ser espaoles aunque quieran, pues para ser espaoles tendran que dejar de ser euskerianos

(1893-1895) BIZKAITAR EGUNKARIAREN 31 BERRIA"Para ser patriota, es preciso amar la libertad de la Patria. Para amar la libertad de la Patria es preciso odiar a muerte a quien la esclaviza."

SABINO ARANAREN HITZAKEl bizkaino es digno, a veces con exceso, y si cae en la indigencia, es capaz de dejarse morir de hambre antes de pedir limosna; el espaol es bajo hasta el colmo, y aunque se encuentre sano, prefiere vivir a cuenta del prjimo antes que trabajar.