1

MARY SHELLEY

Alba Sánchez

2

Mary Shelleyren bizitza (3-8)

Nobela gotikoa (8-9)

Mary Shelleyren lanak (10-17)

Frankenstein (17-34)

Erromantizismoa (34-37)

AURKIBIDEA

3

MARY SHELLEYREN BIZITZA

Mary Shelley, Ingalaterraren

erromantizismoaren idazle

nabarmena, 1797.urtean jaio

eta 1851. urtean hil zen.

Narratzaile, dramagile, saio-

idazle, filosofa eta biografa

moduan lan egin zuen.

Frankenstein nobelagatik

famatua egin zen.

4

Nobela eta kontaketak idatzi zituen gehien bat,

haien artean garrantzitsuenak Frankenstein,

zientzia-fikziozko nobela famatua, hogei urteekin

idatzi zuena eta The last man, nobela futurista.

Horrez gainera, bere senarraren editorea izan zen,

eta beste kritika literario batzuk ere idatzi zituen.

Poesiarekin ere trebatu zen. http://www.youtube.com/watch?v=_DiQvqFibyg

5

Bere gurasoek pentsamendu

aurrerakoia zuten, biek filosofoak,

horregatik izan zituen ikasketak eta

intelektualismoz inguratuta egon

zen. Bere ama Mary jaio zenean hil

zen, eta bere ahizpa eta aitarekin

bizi zuen.

6

Percy Bysshe Shelley poetaren

bigarren emaztea izan zen, bere

aitaren jarraitzailea, eta hil zenera

arte iraun zuen. Frantzian eta Italian

bizi zuten denboraldi batean, eta

Europatik bidaiatzen egon ziren.

Suitzako bidaian bururatu zitzaion

Frankensteinen ideia.

7

Lau aldiz saiatu zen seme bat izaten,

eta azkenean Percy Florence Shelley

jaio zen, 1822. urtean.

Jaiotza eta gero, Percy Bysshe Shelley

hil zen itsasoan itota.

Urte bat eta gero Ingalaterran bizi zen

bere semearekin.

53 urte zituela, burmuineko tumore

batez hil zen.

8

NOVELA GOTIKOA

Mary Shelley nobela

gotikoa idatzi zuen,

Erromanticismo ingelesaren

mota bat. XVIII.mendean

sortu zen, eta historiako

(batez ere, erdi aroko)

aztarnak erbailtzen dituzte

bere narrazioentzako:

Gazteluak oso modu

nabarmenean, adibidez.

9

Nobela gotikoaren beste ezaugarri

bat misterio eta beldurrezko

sentimenduen tratamendu

melodramatikoa da.

10

LANAK

11

Mathilda (1820): Mathilda

bere aitak berarengan zeukan

maitasuna kontatzen du hilzorian

zegoenean. Erromantizismoaren

gai nagusi batzuk ditu, intzestu

eta suizidioa adibidez.

MATHILDA

12

Valperga edo Castruccioren

bizitza eta abenturak (1823): XIV.

Mendean kokaturiko nobela

historikoa. Castruccio pertsonai

erreala da, Luccaren printzea

izatera ailegatu zena eta Florentzia

konkistatu zuen.

VALPERGA

13

Perkin Warbecken

sortea (1823): Nobela

historiko honetan,

Warcbecken Enrique VII

erregearen tronuaren

nahia dauka. Pertsonaia

honek Selleyren senar

hildaren pertsonalitatea

darama.

PERKIN WARBECKEN SORTEA

14

Azken Gizona (1826): Plaga

baten ondorioz giza arrazaren

desagerpena kontatzen du, gizon

bat bakarrik lurra batean utziz.

Liburuan oinarritutako pelikula:

http

://www.youtube.com/watch?v=IYieLe

FhsDA

AZKEN GIZONA

15

LODORE

Lodore (1835): Bere

autobiografia nobelatua da.

“Alargun polita” ere deitzen

da, eta familiaren garrantzia

kontatzen du, ezkontza

batean gizona hiltzean, eta

emakumea bakarrik bere

semea zaindu behar duenean.

16

Falkner (1837): Bere

aitarengandik tratu

txarrak jasotzen dituen

neska baten historiarekin

hasten da drama hau.

FALKNER

17

FRANKENSTEIN

18

Frankenstain edo “El moderno prometeo”(1818) Mary

Shelleyren lehenengo obra eta famatuena izan zen,

hemeretzi urterekin bakarrik idatzi zuena.

Erromantizismoaren eta nobela gotikoaren barruan

dago.

19

Historiaren ideia eduki zuen bere

senarrarekin Suitzara joan zenean, Lord

Byron idazlea bisitatzera. Bertan mamuen

istorioak eta hilak elektrizitatearen bidez

bizitzara bueltatzeari buruzko istorioak

kontatzen zituzten, eta Mary Shelleyk

ametsgaizktoak izan zituen, ametsgaizko

horiek Frankenstein idazteko erabili zituen.

20

LABURPENA

Ingalaterran , XVIII.mendean

kokatuta.

Robert Walton kapitainak bere

aizpari gutunak bidaltzen

dizkio, bere laguna, Victor

Frankensteinen historioa

kontatzen.

Victorrek bere bizitza hazten

dio kontatzen, bere familia eta

haurtzaroari buruz.

21

Bere haurtzaroan Elisabeth ezagutu zen, neska

umezurtza, eta bere familia alabatzat hartu zuten,

honekin eta beste bi nebekin hazten da Victor.

Bere ama hiltzean Ingalaterrara joaten da bere

ikasketak jarraitzeko eta fisika eta kimikan

zentratzeko.

22

Waldman irakaslea ezagutu zuen, eta berak

guztia irakatsi zion giza gorputzari buruz, eta

orduan Victor bere ezaguera berriak frogatzeko

esperimentu bat egitea erabaki zuen, bizitza

amaigabea aurkitzeko eta humanoide bat

sortzeko. Kriminalen gorputz hilekin sortu zuen

benetako giza forma lortzeko.

23

Victor Frankesntein bere kreazio

itsusiaz beldurtzen da, eta

gaizotasun batean erortzen da. Bere

laguna, Henry Clerval, bisitatzera

joan zuen- Bitartean, Elizabethen

gutunak ailegatzen zaizkio,

familiaren gorabeherak kontatzen

eta Victor sortu zuen munstroa ihes

egin zuen.

24

Egun batean, gutun bat ailegatzen zaio bere neba

Williams hil zela esaten, basoan itota bere amaren

lepokoa lapurtu ziotela.

Victor baso horretara joaten da, etxera bueltatu

baino lehen, eta hor ikusten du sortutako munstroa.

Orduan Victor berak ito duela konturatzen da, baina

ezin du bere familiari kontatu , bere ustez ez

zutelako sinetsi.

25

Etxera bueltatzean Williamen heriotza

familiaren zerbitzariari leporatzen diote,

haien amaren lepokoarekin ikusten

dutenean, eta hiltzen dute. Orduan,

Victor Frankenstein oso txarto sentitzen

da, eta munstroaren bila joaten da.

Mustroak errukitasuna eskatzen dio, eta

bere nahiak entzutearen truke bere

desagerpena eskaintzen dio. Victorrek

baietz esaten du.

26

Sortu zenean sentipenak ez zituen ondo kontrolatzen,

eta basoan amaitu zuen, gizaki bat ikusten zuen

bakoitzean bere beldur ziren, eta arrokak botatzen

zizkioten. Horrela gizakien beldurra izan zuen.

Egun batean alategi batean errefuxiatu zen, eta

ondoko familia bat espiatzen bere bizitza aztertzen

zuen. Horrela, hitz egiten ikastea desiratzen zuen,

haien laguna izateko eta bakartasuna ez sentitzeko.

27

Denboraldi batean familiari triste ikustean

laguntza ematen zien gauez, egurra mozten

adibidez, haiek konturatu gabe.

Egun batean neska berri bat agertzen da

etxean, mutilaren neskalaguna, eta bere

hizkuntza erakusten diote, horrela munstroa ere

ikasi zuen. Eta familiari hurbiltzeko aukera izan

zuen aitak, itsua zena, bakarrik geratzean.

Aitarekin hits egitea gustatu zitzaion, baina

besteak bueltatzean etxetik kanporatu zuten.

28

Munstroak oso txarto sentitzen zen, eta

bere egilearekin amaitu nahian, hain

itxura beldurgarriaz egiteagatik , bere

etxera abiatu zen. Bidetik. Ibaian itotzen

ari zen neska batekin topatu eta salbatzen

sailatzean gizon batek tiro egin zion. Hori

gorrotoa gehitzea eragin zitzaion. Basoan

ume bat aurkitu, eta bete laguna izateko

asmoz bahitu zuen. Bere erreakzioa

ikustean hil zuen, ume eta zeraman

lepokoa beste bati uzten.

29

Hori entzun eta gero, Frankensteinek emakume

bat sortzea proposatzen dio mustroari, bakerrik

ez egoteko. Eta sortxen ari zenean beldurra eman

zion bi mustro sortzea, eta kreazioa bertan behera

utzi zuen. Mustroa mendekua zin egin zion.

Orduan, Victor eta Elizabeth hain arteko eskontza

proposatu zuten, baina eskonduko ziren eguna

baino lehen Elizabeth itota agertu zen.

30

Hori eta gero bere aitarekin eta beste

anaiarekin geratu zen, baina aita ez zuen

denbora asko behar sakonune batez hiltzeko,

eta Victor Frankenstein mendekatzeko

nahiaz Robert Waltonekin itsasontzian joan

zen honen bila, baina ezin zuen bere nahia

lortu, bidaian hil zelako. Egun berean

kapitainak Victorren gorpuaren alboan ikusi

zuen munstroa, barkamena eskatzen, eta

bere burua hilko zuela esaten joan zen.

31

32

Frankenstein nobela honek fama handia izan du,

hainbat pelikula eta bertsio izaten. Adibidez:

1910koa

1931koa

The Bridge of Frankenstein Mary

Shelleyren Frankenstein

El Jovencito Frankenstein.

Life Without Soul

33

FRANKENSTEINEN MUNSTRUAREN ITSURA BERE

FILMETAN.

34

ERROMANTIZISMOA

Lehen esan dudanez,

Mary Shelley

Erromantizismoaren

idazlea da, eta genero

honen ezaugarriak

erabiltzen ditu:

Oreka eta armoniarekin

amaitzea

Subjetibokotasuna

Irrazionaltasuna/

Irudimena

Bat-Batekotasuna

Mundua ezin da ezagutu, norberak

sortu.

Entusiasmo eta emozioen garrantsia.

35

ZER DA ERROMANTIZISMOA?

Erromantizismoa mugimendu artistiko, literario, kultural eta politikoa da, non

Ilustrazio eta Neoklasizismoko arau aristokrata, sozial eta politikoen ideiak

apurtzen dira.Pentsamenduaren sorlekua Alemania da,

eta berehala hedatu zen Ingalaterran.Frantziako iraultzaren ideologia hartzen du, non arrazoimena da inportanteena.

36

ERROMANTIZISMOAREN BALIO BERRIAK

Idealaren guztizko estimazioa.

Garai eta lekuaren urrutimen sentimendua.

Ametsa paraje eta infinitu definigaitzetara ahilegatzeko doktrina da.

Norbanako sortzailearen guztizko autonomia,.

“Gutxiengoei” estimulu gehiago eman.

Artearen helburua edertasuna transmititzea da.

Gaztetasunaren aldeko joera.

Benetako bizitza ez da bizitzen duguna, idazleak ez dira hemengoak.

37

BIBLIOGRAFIA

http://platea.pntic.mec.es/~mmediavi/Shelley/biograf.htm

http://www.epdlp.com/escritor.php?id=2305

http://

es.wikipedia.org/wiki/Anexo:Bibliograf%C3%ADa_de_Mary_Shelley

http://es.wikipedia.org/wiki/Mary_Shelley

http://www.elvagoescolar.com/resumenesdelibros/f/frankens

tein.php