LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

47
Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua LUDOTEKA ZERBITZUA ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROGRAMA 1. SARRERA 2. ESKU HARTZEAREN TESTUINGURUA 2.1. OÑATI HERRIA 2.2. OÑATIKO ZERBITZUAK 2.3. AZPIEGITURAK 2.4. PERTZEPZIO SOZIALA 3. ESKU HARTZE HEZITZAILEAREN DISEINUA 3.1. LUDOTEKA 3.1.1. Helburu zehatzak 3.1.2. Heduei eta inguruneari dagokienez ludotekak dituen helburuak 3.1.3. Norentzat: haurrentzat 3.1.4. Baliabide materialak eta giza baliabideak 3.1.5. Programa 3.1.5.1. Espazioa eta antolamendua 3.1.5.2. Programazioaren ezugarri orokorrak 3.1.6. Ekintzak eta sekuentziazioa 3.1.7. Metodologia 3.1.7.1. Pedagogia nagusiak 3.1.7.2. Estrategia metodologikoak 3.1.8. Ebaluazioa 3.1.9. Gurasoak 3.2. HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROGRAMA 3.2.1. Helburu zehatzak 3.2.2. Norentzat: haur eta nerabe etorkinentzat 3.2.3. Baliabide materialak eta giza baliabideak 3.2.4. Programa 3.2.4.1. Haur eta nerabe etorkinek bertakotze prozesuan dituzten beharrak 2008ko abuztua 1

Transcript of LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Page 1: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

LUDOTEKA ZERBITZUA ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROGRAMA

1. SARRERA

2. ESKU HARTZEAREN TESTUINGURUA

2.1. OÑATI HERRIA

2.2. OÑATIKO ZERBITZUAK

2.3. AZPIEGITURAK

2.4. PERTZEPZIO SOZIALA

3. ESKU HARTZE HEZITZAILEAREN DISEINUA

3.1. LUDOTEKA

3.1.1. Helburu zehatzak

3.1.2. Heduei eta inguruneari dagokienez ludotekak dituen helburuak

3.1.3. Norentzat: haurrentzat

3.1.4. Baliabide materialak eta giza baliabideak

3.1.5. Programa

3.1.5.1. Espazioa eta antolamendua

3.1.5.2. Programazioaren ezugarri orokorrak

3.1.6. Ekintzak eta sekuentziazioa

3.1.7. Metodologia

3.1.7.1. Pedagogia nagusiak

3.1.7.2. Estrategia metodologikoak

3.1.8. Ebaluazioa

3.1.9. Gurasoak

3.2. HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROGRAMA

3.2.1. Helburu zehatzak

3.2.2. Norentzat: haur eta nerabe etorkinentzat

3.2.3. Baliabide materialak eta giza baliabideak

3.2.4. Programa

3.2.4.1. Haur eta nerabe etorkinek bertakotze prozesuan

dituzten beharrak

3.2.5. Ekintzak eta sekuentziazioa

3.2.6. Metodologia

3.2.6.1. Murgiltze metodoaren ezaugarriak

3.2.7. Ebaluazioa

4. ONDORIOAK

2008ko abuztua 1

Page 2: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

1. SARRERA

AHK Koop. E. enpresa ludoteka zerbitzua eta haur etorkinen

bertakotze programa kudeatzeko proposamen batekin aurkezten da.

3 eta 17 urte arteko haur eta gazteei giza balioetan oinarritutako

kalitatezko hezkuntza eta aisialdi euskalduna eskaintzen dien herri

onurako Oñatiko aisialdi, hezkuntza eta kultura kooperatiba bat gara.

Horretarako, aniztasuna kontuan hartuta eta familiarekin elkarlanean,

haur eta gazteen heziketa integrala lantzen dugu, bizitzari aurre

egiteko eta behar dituzten konpetentzia orokorrak garatuz.

Gure herrian erreferente izan nahi dugu honako ezaugarri

hauengandik:

Langileria kualifikatua.

Ikaslearen heziketa integrala, hezkuntza eta aisialdi konpetentzia

orokorrak ardatz hartuta:

Komunikatzen ikasi

Norbera izaten ikasi

Elkarrekin bizitzen ikasi

Egiten eta ekiten ikasi

Pentsatzen eta ikasten ikasi

Jolasarekin ikasi

Etengabeko berrikuntza

Eleaniztasuna

Kudeaketan etengabeko hobekuntza

Zerbitzuen eskaintza

Gizarte, ingurumen eta garapen iraunkorrarekin konpromisoa

2008ko abuztua 2

Page 3: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Gure balio eta printzipioak honakoak dira:

Euskalduna

Humanista, pertsonak du garrantzia

Berritzailea, proiektu berriei irekita

Lankidetzaren aldekoa

Hezkuntza proiektuarekin identifikatua

Talde egonkorra eta esperientziaduna

Adostasunaren aldekoa

Integratzailea

Solidarioa

Parte hartzailea

Ingurumenarekin konprometitua

Aurkeztuko ditugun bi programen abiapuntua ezberdina da.

Ludotekaren kasuan, herrian zerbitzu berria izanik, proiektua martxan

jartzean kontuan izan beharko dugu jendearen erantzunek, beharrek,

eskaerek, iritziek, ideiek, eta abarrek gure lana baldintzatuko dutela

eta horrek malgutasunez definitutako herri proiektu bat eskatzen

duela. Etorkinen bertakotze programan, berriz, dagoeneko zerbitzu

finko bat izanik, helburua orain arteko lanari jarraipena ematea

izango da; betiere, hobe daitezkeen aspektuak proposatuz eta

aldatuz.

,

2. ESKU-HARTZEAREN TESTUINGURUA

2.1. OÑATI HERRIA

Proiektu hau aurrera eramateko eta herrian kokatzeko beharrezkoa

da erabiltzaileak izango diren haur eta gazteen ingurune hurbila

2008ko abuztua 3

Page 4: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

ezagutzea. Hau da, ikasleak bizi diren testuingurua ezagutzea

beharrezkoa da errealitatean oinarritutako programa bat izateko.

Oñati Gipuzkoa probintziako hego-mendebaldean kokatuta dago.

Debagoiena osatzen duten herrietako bat da.

Herri-gune osoa mendiz inguratutako bailara zabal batean dago.

Herriko bizitzaren oinarria kalean baldin badago ere, mendi inguruan

hainbat auzo daude.

Euskal Herriko beste herri askotan gertatu den moduan, baserriko

bizimoduak behera egin duen heinean, herriko erdigunea indartu egin

da. Hori, gehienbat, industrializazioaren eragina izan da.

Oñatin, kooperatibismoaren eta industria mugimenduaren

garapenaren ondorioz, industria sektoreak indar handia hartu du. Lan

munduaren %60 sektore horrek hartzen du. Oñatiko merkataritza

jarduera ere esanguratsua da, eta haren erabiltzaileak herritarrak

dira. Bertako sukaldaritza eta ostalaritza eskaintza ere zabala da.

Emakumearen lan munduratzea dela eta, azken urte hauetan lanaren

eta familiaren arteko kontziliazioa gero eta zailagoa da eta horrek

zerbitzu hezitzaileen eskaera handitu du.

Bestalde, Oñatin azken urteetan kanpotarren presentzia handitu egin

da. Presentzia hori kalean, eskoletan eta lan eremuetan antzeman

daiteke.

Sarritan, etorkinekin gertatzen dena da euskara komunikaziorako

tresna moduan ikusi beharrean, eskolarekin bakarrik lotzen dutela.

Baina Oñatin euskara eskolan erabiltzeaz gain, kalean eta lagun

artean erabiltzen den hizkuntza da, eta, ondorioz, biztanleen artean

komunikazio hizkuntza erabiliena da. Oñati herri euskalduna da eta

2008ko abuztua 4

Page 5: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

bertako biztanleriaren zati handi batek euskara ezagutu eta

eguneroko bizitzako harremanetarako erabiltzen du.

2008ko abuztua 5

Page 6: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

2.2. OÑATIKO ZERBITZUAK

Oñatin herriko gazteek erabiltzen dituzten zerbitzuak ugariak dira.

Harremanak bideratzeko toki egokiak izateaz gain, momentu

puntualetan ere erabilgarriak izango dira gure programetan. Alde

batetik, ikasleen nahi eta interesen arabera zerbitzu horiek hor

daudela jakitea komenigarria da; eta bestetik, denborarekin, horien

erabilgarritasuna zein izan daitekeen aztertzea ere komeniko

litzateke.

Hala ere, zerbitzu horiek betetzen ez dituzten hutsune batzuk bete

daitezke ludoteka eta etorkinen bertakotzean egingo den lanarekin.

Eskola kirola, Aloña Mendi kirol elkartea eta Uda kanpaina

Ikasleentzat kirol eskaintza zabala dago Oñatin. Bertan, gaztetxoen

partaidetza oso handia da eta horrek ludotekan eta etorkinen

bertakotze programan parte hartzea baldintza dezake. Zenbait

ekintza haiekin elkarlanean egingo direla aurreikusten dugu.

Kultur Etxea

Oñatiko Kultur Etxean Udaleko Kultura Zerbitzua dago kokatuta,

eta zenbait azpi-zerbitzu eskaintzen ditu.

Kultur Etxean toki garrantzitsua duen zerbitzuetako bat liburutegia

da. Orokorrean, ikasleak zerbitzu hau erabiltzera ohituta daude

eta, besteak beste, honako hauek egitera joaten dira: ikastera,

informazioa jasotzera eta maileguak egitera.

Beste zerbitzuetako batzuk KZgunea, erakusketa aretoa, zinema

aretoa, Santa Ana antzokia, udal komunikabideak eta Errekalde

Herri Eskolako musika taldeentzako lokalak dira.

Kultur arloko ekintzak egiteko asmoa dugunez, oso baliagarria

izango litzateke hauekin elkarlana eta zerbitzu hauen erabilera.

2008ko abuztua 6

Page 7: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Gaztelekua

Oñatiko Gaztelekuan hiru zerbitzu mota eskaintzen dira: Gazte

Informazioa, Topalekua eta Informatika Gunea.

Hiru zerbitzu horien erabilera zuzena nerabe etorkinek izango

duten arren, bertako instalazioak oso egokiak izan daitezke beste

adin tarte batzuetarako, betiere nerabeen espazioak errespetatuz.

Haurrek Gaztelekua ezagutzeari komenigarria deritzogu,

etorkizunean haiek izango baitira erabiltzaileak.

Udal Euskaltegia

Nahiz eta helduei zuzendutako zerbitzua izan, euskara maila

handia duten nerabe etorkinek aukera dute euskara formala eta

akademikoa sakontzeko euskaltegiko irakasle batekin.

Turismo Bulegoa eta Natur Eskola

Herriaren ezagutza eta naturaren inguruan programaketa

interesgarriak sor daitezke. Horretarako, Turismo Bulegoarekin eta

Natur Eskolarekin hartu-emanak ezin bestekoak dira.

Elkarteak

Herriko funtzionamenduan errealitate bat izanik, haur eta

nerabeek hauek ezagutu eta bertan parte hartzea interesgarria da.

Udalekuak

Uztailean zehar eskaintzen dira, goizez, astelehenetik ostiralera.

Bertan, 3-4 eta 12 urte arteko haurrek hartzen dute parte.

2008ko abuztua 7

Page 8: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Kontuan izanda Ludoteka eta bertakotze programaren egutegia

eskolakoaren parekoa izango dela, bi proiektu hauen jarraipen

bezala egokia da.

2.3. AZPIEGITURAK

Herriko zerbitzuak eskaintzeko Udalak hainbat lokal ditu: Olakuako

Dorrea, Gaztelekua, Kiroldegia, Kultur Etxea, Lizaur kaleko lokala,

Euskaltegia, etab.

Horien artean, Ludotekarako Lizaur kaleko lokala erabiliko da eta haur

eta nerabe etorkinen bertakotze programarako Olakuako Dorrea eta

Gaztelekua.

2.4. PERTZEPZIO SOZIALA

Gaur egun aisialdi arloaren inguruan eskaintza gabezia nabaria da

Oñatin. Eskaintzen diren zerbitzuak puntualak izaten dira eta ez dute

proiektu bateragarririk.

Programatutako aisialdiaren eskaria handituaz doala kontuan hartuta,

hura asetzeko behar erreala existitzen da.

Bestetik, Oñatiko Udalak kalitatezko proiektu orokor eta bakarraren

beharra ikusi du, eta, hori dela eta, zerbitzu horiek kudeatzeko

enpresa bat azpikontratatzea erabaki du.

2008ko abuztua 8

Page 9: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

3. ESKU-HARTZE HEZITZAILEAREN DISEINUA

3.1 LUDOTEKA

3.1.1. Helburu zehatzak

Helburu hezitzaileak

Jolasa edo ekintza ludikoa denbora librerako baliabide hezitzaile

eta sortzaile bezala erabiltzea bultzatu.

Izaera kritikoa eta iniziatiba gaitasuna daukaten pertsonen

garapen integrala errazten duen baliabidez hornituriko

ekipamendua sortu.

Ondorengo ardatzekin zerikusia duten ohiturak eta jarrera

irizpideak sustatu: errespetua, elkarbizitza lankidetza,

erantzukizuna, autonomia, berdintasuna, solidaritatea,

aniztasunaren balioak indartu, tolerantzia, bakerako hezkuntza

eta aniztasunarekiko errespetua.

Osasunerako hezi, egunerokotasunetik hasita, higiene ohiturak

sustatuz.

Haurren ekintza berritzaileak sustatzen dituzten egoera eta

tresna hezitzaileak ahalbidetu.

Haurra talde handiagoko kide izatera bideratu.

Helburu sozialak

Inklusioaren ikuspuntutik, hezintasun fisiko, psikiko edo

sentsorialak dituzten haurrak Ludotekan integratu. Modu berean,

Ludoteka haur horien beharretara egokitu, irisgarritasuna

bermatuko duten azpiegiturak, baliabideak eta arreta eskaini.

2008ko abuztua 9

Page 10: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Zerbitzuarekiko elkarbizitza egokia izatearen alde jokatu,

ezberdintasunarekiko eskubidea errespetatuz.

Prebentzio inespezifikoaren ikuspuntutik lan egin, inguruko haur

populazioaren beharrak antzemanaz.

Neska eta mutilen arteko aukera berdintasuna bermatu

zerbitzuan, baita zerbitzutik bideraturiko ekimen guztietan ere.

Ludotekaren garapenean haur eta gurasoen inplikazioa sustatu.

Haurraren komunikatzeko gaitasuna sustatu eta haren emozio

eta sentimenduak identifikatzen eta adierazten lagundu.

Helburu motrizak

Garapen psikomotorra (psikomotriza?) handitu.

Gaitasun motor fina garatu.

Gero eta mugimendu fisiko indartsuagoak, zailagoak eta

zehatzagoak lortzen lagundu.

Lateralitatea behin betiko berrestea.

Euskara helburuak

Aisialdian euskararen erabilera sustatu eta bermatu.

Haurren euskara hiztegia aberastu.

Integrazio helburuak

Elkarren arteko harremanetarako espazioak eskaini talde

naturaletan lan eginaz, haurren integrazioa laguntzen duten

aspektuak bultzatuz.

3.1.2. Helduei eta inguruneari dagokienez ludotekak dituen

helburuak:

Astialdia hezkuntza-espazio gisa onartzea.

2008ko abuztua 10

Page 11: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Haur, guraso eta hezitzaileengan jostailuaren, objektu eta jarduera

ludikoaren ikuspegi berria sortzea, merkaturatutako jostailuaren

esklusibitatea zabalduz. Jostailu guztien artetik haurraren garapen

integralari ekarpena egiten diotenak bakarrik aukeratu eta

eskaintzea.

Jarduera ludikoak eskaintzen dituen pedagogia eta hezkuntza

mailako aukeren aurrean, haurrengandik hurbil dauden pertsona

helduekin (gurasoak, senide hurbilak, beste hezitzaile batzuk,

etab.) sentsibilizazioko eta prebentzioko lan bati ekitea, jolas

haurtzarotik hurbil dauden guztiek antzemateko moduko

errealitate oso garrantzitsu bilaka dadin.

3.1.3. Norentzat: haurrentzat

Ludoteka 4 eta 12 urte bitarteko haurrei eskainitako ekipamedua da.

Adin tarte hori oso zabala da, eta, haurtzaroko adin tarte bakoitzaren

ezaugarri orokorrak kontuan izanda, alde handia dago mutur batetik

bestera. Haur Ludotekaren antolamenduan berariazko garrantzia

duen aldagaia da, horregatik gomendagarria da adin tarte

bakoitzaren ezaugarriei egokitutako programazioa egitea.

Programazioak adin tarte bakoitzari egokitua izan beharko luke,

betiere malgutasunez. Hau da egiten den proposamena: 3-4 urtetik

6ra artekoak eta bestetik 7 urtetik 10era artekoak. Hori Oñatiko

Ludotekaren ezaugarri, baliabide eta, batez ere, errealitate sozio-

demografikoaren baitan egongo da, komunitate edo udalerri honek

dituen beharretara egokituz.

2008ko abuztua 11

Page 12: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

3.1.4. Baliabide materialak eta giza baliabideak

Baliabide materialak

Ludotekak bere helburuak betetzeko baliabide materialak behar ditu,

eta horiek bi ataletan bana daitezke: azpiegiturakoak eta esku

hartzekoak. Lehenengoak oinarrizko antolaketa egiteko (mahaiak,

aulkiak, armairuak…) eta espazioarekin lotutakoak dira. Esku

hartzekoak zerbitzuaren dinamika eta ekintzak garatzeko

beharrezkoak direnak dira.

Erabiliko diren materialek gutxieneko irizpide batzuk jarraitu beharko

dituzte: sormen-irizpideak, irizpide pedagogikoa, dibertimendu

irizpidea, sendotasun irizpidea eta irizpide praktikoa. Horiekin batera

bazterketa-irizpideak jarraituko ditugu, eta jolas beliko, sexista eta

beldurgarriak baztertu.

Bestetik, teknologia berriei dagokienez, paper garrantzitsua joka

dezakete 10-12 urteko haurren eskaintzaren barruan, ez direlako

Ludotekan egiten den eskaintzarekin identifikatzen, material eta

dinamikak infantilak egiten zaizkielako. Helburua ez da teknologia

berriak erabiliz gaztetxoak erakartzea, beraien errealitatera

moldatzea baizik. Horren bidez, jendartean hainbeste eskatu eta

komentatzen den teknologia berrietan hezteko beharrari erantzun

nahi zaio, hori zeharka eta modu naturalean landuz, eta haurtzarotik

nerabezarora dagoen aldaketa hain bortitza ekiditeko bideak jorratuz.

Giza baliabideak

Ludotekaren izaera eta helburua kontuan izanik, eta eskaintzen den

zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, langileen trebakuntza profesionala

profil hezitzailea duena izango da. Gainera, formazio profesionalaz

2008ko abuztua 12

Page 13: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

aparte bestelako ezaugarri pertsonalak izatea komeni da:

komunikatzeko gaitasuna, errealitatera egokitzeko gaitasuna,

inplikazioa, etab.

Kalitatearekin lotura zuzena duen beste elementu bat hezitzaileen

kopurua da. Ludotekako lantaldea bi hezitzailek osatuko dute.

Barne laneko funtzioak kudeaketarekin lotura zuzena dutenak dira:

material egokiak eskuratu, espazioaren antolaketa, barne

hausnarketa, koordinazioa, planifikazioa, ebaluazioa, zerbitzuaren

difusioa, etab.

Arreta zuzenarekin lotutako funtzioak dinamizazio eta harremanekin

zerikusia dutenak dira: elkarrekintza esanguratsuak sustatu,

erabiltzaile guztiei arreta eskaini, materialen erabilera egokia eta

sormenezkoa sustatu, interesa piztu, gurasoekin harremana, etab.

Funtzio garrantzitsuena erreferente egokia izatea izango da.

3.1.5. Programa

3.1.5.1. Espazioa eta antolamendua

Lehen aipatu bezala, Ludotekak berezkoa duen ezaugarria jolasa eta

harremanak eskuartzearen lan ardatz eta tresna nagusi moduan

hartzea da. Beraz, ingurune fisikoak eta programaketak jolas eta

jostailuaren munduarekin lotura izan beharko dute. Ludotekaren

diseinuan ezinbestekoa da espazioaren eta jolas baliabideen

antolaketa kontuan hartzea.

2008ko abuztua 13

Page 14: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Dinamika ezberdinak aurrera eramateko beharrezko ditugun

baliabideez hornitua egon beharko du guneak, eta espazio gune

ezberdinak bereiztu daitezke:

Mahaien gunea.

Mahaiek eta aulkiek osatuko dute gune hori, bertan jokoekin

aritzeko, margotzeko, etab.

Gune mugitua.

Bertan joko handiagoak eta mugituagoekin aritzeko aukera dute;

adibidez: mahai futbola, billarra, mahai tenisa, kanasta, diana,

etab.

Gune sinbolikoa.

Bertan jolas sinbolikoa landuko litzateke: mozorrotzeko txokoa,

etxea, anbulategia, denda…

Sormen gunea.

Adierazpen artistiko gunea.

Irakurketa gunea.

Hau ez da liburutegi formatuarekin planteatzen, liburuek lan

hezitzailea egiteko ematen duten aukerarekin baizik. Hauek

(ZEINTZUEK?) bakarka edo taldeka lan egin, bestelako ekintza eta

gaiak bideratu, bakoitzaren eskemak eta pentsaerak ezagutu,

gaitasun sozialak landu eta gehiagorako aukera ematen baitute.

Baliabideen antolamendua ere oso garrantzitsua da. Jolasak gaien

arabera sailka ditzakegu, erabiltzeko adinaren arabera edo dituzten

onura psikopedagogikoen arabera. Dena dela, sailkatzeak berak

Ludotekan modu estrategikoan kokatzeko aukera ere ematen du,

dauden jolas bilduma eta jostailuen erabilera kontrola eta kontrol

pedagogikoa izatea ere ahalbidetuaz.

2008ko abuztua 14

Page 15: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Sailkatzeko adibide gisa: kale jolasak, eraikuntza jolasak, puzzleak,

enkajeak, elkarketak, mahai jolasak, adimen jolasak, jolas sinbolikoak,

musika jolasak, bideoak, zintak, CDak, trebetasun jolasak, liburu,

komiki eta aldizkariak.

Programazioari dagokionez, Ludotekan erabiltzeko estrategia

metodologiko ezberdinak daude, eta landu nahi dugun arloaren

arabera programazio bat edo beste proposatuko da. Betiere, kontuan

hartu behar da inguruan beste ekintzaren bat egiten den edo ez, herri

edo auzoak eskaintzen dituen ekintzei ez gainjartzearren.

3.1.5.2. Programazioaren ezaugarri orokorrak

Programazioa lantzeko orduan kontuan hartu behar dira,

zeharkako balio modura, genero ikuspegia, aukera berdintasuna,

hizkuntza normalizazioa eta integrazioa:

Neska-mutilen egoera eta behar desberdinak kontuan hartu behar

dira eskaintza egiteko orduan. Generoak badu zerikusirik eskaintzak

neska eta mutilengan sorraraz lezakeen interesean.

Eskaintzak euskararen normalizazioa bultzatu behar du.

Zailtasunak dituzten haurrei erraztasunak eman behar zaizkie,

informazioa helarazteaz gain eskaintzan parte har dezaten.

Zehar lerroekin batera eta ahal den neurrian Sare Bereziaren

egitekoen artean dauden beste programak (informazioa eta

sustapena) landu behar dira Ludotekatik, hura garatzen duten

beste eragileekin batera.

Eskaintza hezitzailea egin behar da. Horrek zera esan nahi du:

haurren heziketan parte hartzen duten beste eragileen lanaren

osagarri izan behar duena eta, aldi berean, haurren heziketa

prozesuan sor daitezkeen gabeziak, zailtasunak… gainditzeko

2008ko abuztua 15

Page 16: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

laguntza eta aukerak eskaini behar dituena; haurrek gainditu behar

dituzte, besteen laguntzarekin.

Programazioak ekintzen zerrenda soil bat baino gehiago izan behar

du.

Prozesu bat landu behar da haurrekin elkarlanean.

Erreferentziazko pertsona heldu batek gidatu behar du prozesu hori.

Eskaintzaren bidez “balio” batzuk landuko dira.

Programazioak eskarien eta beharren etengabeko azterketan

oinarritu behar du. Horiek egitean kontuan hartzeko aldagai

garrantzitsua da adin tarteen banaketa; aurretik aipatu bezala,

adin tarte bakoitzaren behar eta ezaugarriei egokitutako

programazioa diseinatzea komeni dena, alegia.

Programazioa egiteko orduan, herrian dauden beste zerbitzu eta

baliabideak kontuan hartu behar dira, etorkinen bertakotze

programarekin eta Gaztelekuarekin, adibidez, baliabideak egoki

erabili eta eskaintza modu koherentean egiteko. Ekipamenduak

komunitatean txertatuta egon behar du. Eskaintzak koherentea

izan behar duela esaten dugunean, zera adierazi nahi dugu: haur,

nerabe eta gazteentzako eskaintzan ez duela etenik egon behar,

jarraia eta koherentea izan behar du.

Aipatutako horiek ahal den modu egoki eta aberasgarrienean

egiteko ezinbesteko zeregina da koordinazioa. Hori Ludotekari

dagozkion esparru guztietan izan behar da kontuan, bai barne

lanekoan eta baita kanpo eragileei dagokienez ere (Sare Berezia

eta bestelako eragileak hatzen dituena).

3.1.6. Ekintzak eta sekuentziazioa

2008ko abuztua 16

Page 17: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Ekintzak unitate didaktiko eta proiektu ezberdinetan definituko dira.

Betiere, aurrez definitutako helburuak lortu nahian. Adibidez:

baserrria, liburu astea, Inauteriak, urtaroak, sukaldaritza, herria

ezagutu, etab.

Egutegia eskola garaiko izanik, hamar proiektu aurreikusten ditugu,

hilabete bakoitzerako bat.

3-4 urtetik 6ra bitarteko haurrak 17:00etatik 18:30era egongo dira

eta 7 urtetik 10era bitartekoak 18:30etik 20:00etara. Saioen denbora

banaketa honako hau izango da: hasierako eta amaierako 15

minutuak harrerako eta saioari amaiera eman eta jasotzeko erabiliko

dira; tarteko denbora, berriz, unitate edota proiektua gauzatzeko

erabiliko da

3.1.7. Metodologia

Korronte pedagogiko ezberdinen artean hiru dira aisialdiaren

pedagogia nagusiak. Hala ere, errealitatearen aniztasunak sailkapen

teoriko horren mugak gainditzen ditu, eta batzuen eta besteen artean

zenbait ezaugarri konpartitzen dira.

3.1.7.1. Pedagogia nagusiak

Proiektuaren pedagogia

Ondorengo ezaugarri hauek dira aisialdiko pedagogia honekin lotu

daitezkeenak:

Taldea eta hartu-eman pertsonalen garrantzia.

Proiektu hezitzaile baten existentzia (garapen pertsonala eta soziala

helburu duena).

2008ko abuztua 17

Page 18: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Proiektuaren definizioa eta garapena modu parte-hartzailean

burutzea.

Konprometitua eta konpromisoaren sortzailea: intentsitate handiko

pedagogia da, behin betiko eragin iraunkorra lortu nahi duena.

Hezitzaile eta begiraleei ere konpromiso sendoa eskatzen die.

Elkarbizitza eta esperientzia praktikoaren bidez nortasun

pertsonalaren garapen integrala bilatzen da

Lehenengo honetan kokatzen da gure Ludoteka proiektua, nahiz eta

zenbait tresna eta baliabide jardueren pedagogiarekin lotura estua

duten.

Jardueraren pedagogia

Jarduerak berak du garrantzia, eta, horrekin batera, jolastokia edo

jolaserako ekipamenduak.

Baliabideak eta ekipamenduak definitzen du egiten den jarduera.

Subjektua erabiltzailea da eta "aukeratzeko" askatasuna du

jarduera, jolas edo tailer ezberdinen artean.

Subjektua erabiltzailea den neurrian, konpromiso, ardura eta

partaidetza txikiagoa eskatzen zaio. Ondorioz, ez du erakunde edo

talde horren partaide izatearen sentimendurik.

Intentsitate txikiko pedagogia da, konpromiso txikiagoa eskatzen

dio hezitzaileari zein

Subjektu hartzaileari.

Funtzio ludikoa du, dibertitzea eta gozatzea da helburu nagusia.

Subjektu hartzaileen zaintza eta babesa da pedagogia honek

betetzen duen beste funtzio bat.

Emaitzaren pedagogia

2008ko abuztua 18

Page 19: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Eredu honen adibideak ondorengo hauek lirateke: kirol taldea,

abesbatza, dantza taldea, antzerki taldea edo zaletasun baten

inguruan sortutako taldeak (maketak, rol-jokoak, filatelikoak...).

Espezialitate batean trebatzea da helburua. Ondo pasatzea

garrantzitsua da, baina jardueraren edukian hobekuntza lortzea da

helburu nagusia.

Proiektuaren pedagogian bezala, inplikazioa, jarraikortasuna eta

konpromiso iraunkorra eskatzen du. Subjektua ez da erabiltzailea,

aktorea baizik.

Ikasketa aktiboan oinarritzen da (entrenatzea, entseatzea...);

betiere, emaitzak hobetzeari begira.

Esfortzua eta diziplina garrantzitsuak dira, baina

dibertimenduarekin batera. Ez da beti dibertigarria, baina bai

pozgarria emaitzak onak badira.

Gehiegizko lehiaren arriskua dute, harremanak eta prozesua

gaiztotuz.

Gizarte zibilaren baitatik sortutako taldeak izaten dira (zaletasun

bat lantzeko sortuak).

3.1.7.2. Estrategia metodologikoak

Ludotekan estrategia metodologiko ezberdinak erabiliko ditugu parte

hartzen duten erabiltzaileen arabera. Tresna hauen erabilpena lortu

nahi diren helburu eta edukien araberakoa da.

Harremana

Harremana da lan hezitzailea egiteko tresna nagusia, horrek emango

digu bestelako esparruetan lan egiteko gakoa. Harremana funtsezkoa

da pertsonen arteko komunikazioan eta horren bidez egiten da

heziketa lanik garrantzitsuena. Hori kontuan izanda, hezitzailearen

2008ko abuztua 19

Page 20: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

eta haurraren artean sortzen den harremana "harreman hezitzaile"

moduan defini dezakegu; hezitzailea haurraren eredua izango da

Ludotekan, hezitzailea izango da helduaren figura erreferentea

espazio honetan, eta, ondorioz, zentzuz erabili behar du berezko

tresna hau.

Jolas librea

Haurrak jolas-material ezberdina erabil dezake; horien bitartez,

irudimena erabiliz errealitatea bere modura eraldatzen du. Era

berean, bere ‘berdinkideekin’ jolasteko aukera izango du, eta horrela

sozializazio prozesua indartu. Jolas mota bakoitzak parte hartzaile

bakoitzaren alderdiren bat garatuko du, funtzio espezifiko bat izanik.

Eskaintzen den materiala kontuan izan behar da. Librea izatea ez du

esan nahi beti nahi duenean jolastuko duenik; hezitzaileak

esperimentaziora bideratu behar du. Adibidez: beti margotzen dagoen

haur bat, bestelako bizipenak eta sentsazioak izatera motibatu.

Jolas gidatua

Aurkezpen jolasak, konfiantza, lankidetza, distentsio jolasak…

helburu, hezitzaileek zuzenduak, jolasaren bidez eta taldean nahiz

bakarka egiten direnak, taldearen eraiketa eta mantentzea laguntzen

dute. Modu berean, animazio dinamika ezberdinak egiten dira -dantza

eta abestiak esaterako-, lankidetza, elkar laguntza, errespetua eta

halako balio eta jarrera batzuk transmititzeko asmoz.

Erabiltzaileen helburua jolastea bada ere, hezitzaileek hori tresna

moduan erabili behar dute; jolastea ez da ekintza baten helburu soila

izango: "hezkuntza-asmoa".

Tailerrak

2008ko abuztua 20

Page 21: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Ekintza zehatzen bidez haurren irudimen eta sormena lantzea da

asmoa, era berean balio eta jarrera konkretu batzuk transmititzeko

asmoz; ingurunearen zainketaren garrantzia, osasuna zaintzea,

gatazken konponbidea eta sexuen arteko diskriminaziorik eza,

esaterako.

Kirola

Kirola harreman sozial eta komunikazio tresna baliagarria da. Bizitza

estilo osasuntsua izateaz gain, askotariko esperientziak probatzea,

balio eta harremanak landu, nork bere burua ezagutu, frustrazioa

gainditzen lagundu, txandak errespetatu, talde lana… eta halako

elementu asko garatu daitezke.

Besteak

Izaera puntualagoa duten ekintzen bidez helburu zehatzak lantzeko

tresnak dira: irteerak, gurasoekin eta familiekin ekintzak, bideo

emanaldi konkretuak, festa zehatzak…

3.1.8. Ebaluazioa

Ebaluazioa Ludotekan egiten den lanaren zati garrantzitsua da; haren

helburua da bertan egiten den lanaren garapenean eragiten duten

esparruak aztertu eta hura hobetzeko estrategiak bilatzen laguntzea.

Ebaluazioak bi ezaugarri nagusi izango ditu: jarraitua eta integratua

izatea.

Ebaluazio jarraitua

2008ko abuztua 21

Page 22: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Zerbitzuaren funtzionamendua aztertu eta identifikatzen diren

premiei erantzun egokia emateko lau ebaluazio fase/modu

planteatzen dira:

Eguneroko ebaluazioa: eguneroko dinamikan izandako gertaerak,

parte hartzea, harremanak, materialen egokitasuna, lana garatzeko

oztopo eta alderdi positiboak… jasotzen dira.

Hileroko ebaluazioa: eguneroko ebaluazioan oinarrituta, ebaluazio

orokorragoa.

Hiruhileroko ebaluazioa: epe honetan jasotako elementu

esanguratsuenen sintesia da. Hileko eta eguneroko ebaluazioetan

oinarrituta dago eta ikuspuntu globalagoa dauka.

Urteko ebaluazioa: beste ebaluazio tresnetan oinarrituta, urtearen

balorazio orokorra da. Hurrengo proposamena osatzeko baliabide

garrantzitsua da, zerbitzuak dituen premiak eta hobetzeko erronkak

azalduko dira, besteen artean.

Ebaluazio integratua

Oso garrantzitsua da eragile zuzen eta zeharkakoen parte hartzea

ebaluazioan, haien ikuspuntua ezberdina baita. Sumatutako beharrak

eta proposamenak aztertu eta planteatzerakoan guztion iritzia eta

ekarpenak kontuan izatea bermatzen da.

Ebaluazio hau esanguratsua izateko, zerbitzuaren epe baten inguruan

izan behar du. Gutxieneko denbora epe moduan hiru hilabete izan

daiteke, eta bertan parte hartzeko gutxieneko partaideak

hezitzaileak, erabiltzaileak eta udal arduradunak dira.

3.1.9. Gurasoak

2008ko abuztua 22

Page 23: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Ludoteka zerbitzuan gurasoek hartzen duten papera ikuspuntuaren

arabera aldatzen da: batetik, hartzaile soil izan daitezke, baina ez dira

Ludotekaren erabiltzaile zuzenak izango, haren helburua haurrekin

lan egitea baita. Bestetik, gurasoek Ludotekarekiko harremanetarako

figura papera joka dezakete, haurren erantzule zuzenak baitira.

Bigarren baieztapen hori da indartu behar dena, gurasoen figura

erreferentea, elkarlanean aritzekoa eta Ludoteka 'aparkaleku' soila

bihurtzen ez duena.

Gurasoek gauza asko jaso ditzakete Ludotekatik, hala nola

zerbitzuaren izaeraren inguruko informazioa, beren seme-alaben

garapenaren beste ikuspuntu bat, bertako programazioaren eta

komunitatean egingo direnen berri, jostailuen inguruko aholkularitza,

eta abar. Hori guztiori, eguneroko harremanaren edota saio puntualen

bidez egin daiteke, landu nahi denaren arabera.

Horrek erabiltzaile soil bilakatzen ditu gurasoak; eta, horregatik, hori

aldatu eta eragile aktibo bihurtzeko gurasoek eman dezaketena

gehitu eta ustiatu behar da Ludotekatik; beren parte hartzea, egiten

denaren inguruko iritzia, dakitena transmititu eta esperientziak

elkartrukatu, beharrezkoa den kasuetan Ludotekako ekintza konkretu

eta komunitarioetan lagundu, eta abar. Hala ere, hori bakoitzak eman

dezakeenaren arabera egingo da.

Gurasoekin harremana hobetzeko eta gurasoen figura aktiboagoa

bultzatzeko, familiei zuzendutako proiektu bereziak aurreikusten

ditugu. Asteko ekintzez gain, asteburuko ekintza puntual bereziak

antolatuko dira guraso eta haurrek elkarrekin jolastu eta ondo

pasatzeko.

2008ko abuztua 23

Page 24: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

2008ko abuztua 24

Page 25: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

3.2. HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROGRAMA

3.2.1. Helburu zehatzak

Helburu hezitzaileak

Izaera kritikoa eta iniziatiba gaitasuna daukaten pertsonen garapen

integrala errazten duen baliabidez hornituriko ekipamendua sortu.

Ondorengo ardatzekin zerikusia duten ohiturak eta jarrera irizpideak

sustatu: errespetua, elkarbizitza lankidetza, erantzukizuna,

autonomia, berdintasuna, solidaritatea, aniztasunaren balioak

indartu, tolerantzia, bakerako hezkuntza eta aniztasunarekiko

errespetua.

Osasunerako hezi, egunerokotasunetik hasita, higiene ohiturak

sustatuz.

Haurren ekintza berritzaileak sustatzen dituzten egoera eta tresna

hezitzaileak ahalbidetu.

Haurra talde handiagoko kide izatera bideratu.

Helburu sozialak

Zerbitzuarekiko elkarbizitza egokia izatearen alde jokatu,

ezberdintasunarekiko eskubidea errespetatuz.

Prebentzio inespezifikoaren ikuspuntutik lan egin, inguruko haur

populazioaren beharrak antzemanaz.

Neska eta mutilen arteko aukera berdintasuna bermatu zerbitzuan,

baita zerbitzutik bideraturiko ekimen guztietan ere.

Etorkinen bertakotze programaren garapenean haur, gazte eta

gurasoen inplikazioa sustatu.

Haurraren komunikatzeko gaitasuna sustatu eta haren emozio eta

sentimenduak identifikatzen eta adierazten lagundu.

Ikasleen autoestima hobetzea.

2008ko abuztua 25

Page 26: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Euskara helburuak

Euskaraz egiteko gai direla konturaraztea.

Euskararen aldeko jarrera baikorrak lortzea.

Nagusiekin euskaraz egiteko ohitura hartzea.

Elkarren artean euskaraz egiteko ohitura hartzea.

Euskara jakiteak Euskal Herrian bizi eta hura ulertzeko eskaintzen

duen aberastasunaz ohartaraztea.

Erdal giroko euskaldunekin euskaraz egitea.

Integrazio helburuak

Elkar harremanetarako espazioak eskaini talde naturaletan lan

eginaz, haur eta gazte integrazioa laguntzen duten aspektuak

bultzatuz.

Jarrera interkultural mesedegarriak sustatu.

→ Bizitza ulertzeko modu ezberdinak errespetatu eta

onartzea.

→ Beste kultura horietako alderdi positiboak aintzat jotzea.

→ Beste kulturetako balio eta jokamoldeak ezagutu eta

enpatizatzea.

→ Gure kulturakoak ez diren pertsona eta giza taldeez

ditugun aurreiritziak (ala aurriritziak?) gainditzea.

Helburu akademikoak

Eskola gaitasunean dituzten arazoen aurrean laguntzea.

Gurasoek bete ezin duten laguntza akademikoa eskaini.

Gazteen etorkizuneko ikasketetarako informatu eta motibatu.

3.2.2. Norentzat: Haur eta nerabe etorkinentzat

2008ko abuztua 26

Page 27: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

4-5 urtetik 17 urte arteko haur eta gazte etorkinei eta etorkinen

seme-alabei zuzendutako programa da. Adin tarte hori oso zabala da,

eta, haurtzaroko adin tarte bakoitzaren ezaugarri orokorrak kontuan

izanda, alde handia dago mutur batetik bestera. Adinaz gain,

antolamenduan berariazko garrantzia duen aldagaia da euskara

maila; horregatik, gomendagarria da adin tarte bakoitzaren

ezaugarriei eta euskara mailari egokitutako programazioa egitea.

Egiten den proposamena adinari dagokionez honakoa da: 4-5 urtetik

7ra artekoak; bestetik, 8 urtetik 11ra artekoak; eta azkenik, 12 urtetik

17ra artekoak.

Bestetik, beharrezkoa da, banaketa horretaz gain, euskara mailaren

araberako taldeak definitzea.

3.2.3. Baliabide materialak eta giza baliabideak

Baliabide materialak

Haur eta nerabe etorkinen programak baliabide materialak behar ditu

helburuak betetzeko, eta horiek bi ataletan bana daitezke:

azpiegiturakoak eta esku hartzekoak. Lehenengoak oinarrizko

antolaketa egiteko (mahaiak, aulkiak, armairuak…) eta espazioarekin

lotutakoak dira; esku hartzekoak, berriz, zerbitzuaren dinamika eta

ekintzak garatzeko beharrezkoak direnak dira.

Erabiliko den materiala talde bakoitzaren arabera oso ezberdina

izango da; txikienekin irudi eta fitxekin osatutakoa eta nagusiagoekin

profil akademikoagoa duten fitxa eta testuekin.

2008ko abuztua 27

Page 28: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Bestetik, teknologia berriei dagokienez, paper garrantzitsua joka

dezakete, ikasleentzat tresna motibagarria izan baitaiteke eta sarean

dauden webguneetako materiala erabiltzeko aukera ematen duelako.

Giza baliabideak

Bertakotze programaren izaera eta helburua kontuan izanik, eta

eskaintzen den zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, langileen

trebakuntza profesionala profil hezitzailea duena izango da. Gainera,

formazio profesionalaz gain, bestelako ezaugarri pertsonalak izatea

komeni da: komunikatzeko gaitasuna, errealitatera egokitzeko

gaitasuna, inplikazioa, etab.

Kalitatearekin lotura zuzena duen beste elementu bat hezitzaileen

kopurua da. Bertakotze programako lantaldea bi hezitzailek osatuko

dute.

Barne laneko funtzioak kudeaketarekin lotura zuzena dutenak dira:

material egokiak eskuratu, espazioaren antolaketa, barne

hausnarketa, koordinazioa, planifikazioa, ebaluazioa, zerbitzuaren

difusioa, etab.

Arreta zuzenarekin lotutako funtzioak dinamizazio eta harremanekin

zerikusia dutenak dira: komunikazio bideak erraztu, elkarrekintza

esanguratsuak sustatu, erabiltzaile guztiei arreta eskaini, materialen

erabilera egokia eta sormenezkoa sustatu, interesa piztu, gurasoekin

harremana, etab. Funtzio garrantzitsuena erreferente egokia izatea

izango da.

3.2.4. Programa

2008ko abuztua 28

Page 29: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

3.2.4.1. Haur eta nerabe etorkinek bertakotze prozesuan

dituzten beharrak

Harrerako gizartearen kultura ezagutzeko eta horri

egokitzeko ikasleak duen beharra.

Arestian esan dugun moduan, ikasle etorkinak jatorrizko ingurune

kulturalean ikasitakoa (familiaren balioak, ohiturak, eskolarekiko

irudia eta abar) eta harrerako gizartean aurkitzen duena oso

desberdina izan daiteke. Guretzat oso arrunta den edozein gauza

edo jokaera mota ezohikoa izan daiteke ikaslearentzat, nahiz

familiarentzat. Hori dela eta, batzuetan pentsa dezakegu guk

proposatzen duguna ulertzeko edo ikasteko motelak direla.

Horregatik, denbora eta aukera eman behar diegu bai familiari bai

ikasleari jatorrizko kultura eta hemengo kultura norberaren

identitatean integratuz joateko.

Bestalde, guk ere ahaleginak egin behar ditugu eskolaren eta

familiaren arteko ikuspuntu ezberdintasunak argitzen eta ulertzen;

modu horretan, guztiok aberastuko gara kulturen arteko

elkarrizketaren bidez.

Ikasle etorkinaren kultura eta hizkuntza baloratzeko

dagoen beharra.

Ikasle berriak sentitu behar du bera, bere jatorrizko kultura eta

hizkuntza onartzen eta baloratzen ditugula. Horrek garrantzi

handia dauka norberarekiko estimua eta irudi positiboa

eraikitzeko, bai eta hemengo kultura eta hizkuntza onartzeko

jarrera ona izateko ere.

2008ko abuztua 29

Page 30: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Horretarako, komenigarria da dakiena besteen aurrean agerian

jartzeko aukera ematea eta, era berean, ikaslearen kulturako

erreferente batzuk ikastetxean eta gelan txertatzea. Dena den,

naturaltasunez jokatu beharra dago, topikoetan erori gabe.

Dakiena azaltzeko aukera eman bai, baina astunak izan gabe, inori

ez baitzaio atsegin tratu desberdina jasotzea.

Hemengo hizkuntzak ikasteko ikasle etorkinak duen

beharra.

Ikasle etorkin askok ez dute ez euskara, ez gaztelania ezagutzen.

Beraz, hizkuntza horiek ikasi beharko dituzte. Beste ikasle

batzuek, berriz, gaztelania dute ama hizkuntza. Horrek hasierako

harremanak erraztu egin ditzake, baina ez dugu ahaztu behar

hizkuntzak erreferente kultural zehatz batetik edaten duela. Beraz,

nahiz eta hizkuntza berbera izan, gure tonuera, hiztegia,

esapideak... ezberdinak izan daitezke eta gaizki-ulertuak argitu

beharko ditugu behin baino gehiagotan. Horrez gain, ingelesa ere

ikasten dute. Hori guztia dela eta, erabaki beharko dugu hizkuntza

bakoitzari emango zaion trataera: noiz, zein egoeratan, norekin eta

nola landuko diren.

Ikaslearen integrazioa lehenengo unetatik zaindu beharra.

Ikasle berria bazterturik senti ez dadin, komenigarria da beraren

integrazio prozesuari arreta berezia ematea. Etorri aurretik,

ikasgelan emango diogun harrera taldekideekin prestatuko dugu.

Elkarrekin jolasteko aukera emango diogu eta, behar izanez gero,

taldekideak berriari laguntza ematera gonbidatuko ditugu. Horrez

gain, ezberdintasunaren aurrean sor daitezkeen gatazkak eta

bazterkeriak gainditzen lagundu beharko diegu.

2008ko abuztua 30

Page 31: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Ikaste prozesua gertutik jarraitu beharra.

Ikaslearen integrazioa zaintzeaz gain, saiatu behar dugu haren

ikaste-prozesuari arreta jartzen, ahalmen guztiak ahal den

neurririk handienean gara ditzan. Beraz, haurraren aurrerapen,

oztopo edo zailtasunak aztertuko ditugu eta horiek gainditzeko

behar duen laguntza eskainiko diogu.

Ikasle guztiei kultur arteko hezkuntza eskaintzeko beharra.

Guztiontzat aberasgarria da gelan kultura ezberdinen presentzia

egotea. Ikasle guztiei eman behar diegu aukera kultura ezberdinak

ezagutzeko, baloratzeko. Horretarako, curriculumean kultura

ezberdinen presentzia bermatuko dugu, gaiak ikuspuntu

ezberdinetatik eta giza eskubideen ikuspegitik aztertuz.

3.2.5. Ekintzak eta sekuentziazioa

Ekintzak unitate didaktiko eta proiektu ezberdinetan definituko dira.

Betiere, aurrez definitutako helburuak lortu nahian. Adibidez,

aurkezpena, Euskal Herria, gure herria, urtaroak, nire etxea, baserria,

nire burua, etab.

3-4 urtetik 6ra bitarteko haurrak 17:00etatik 18:30era egongo dira

eta 7 urtetik 10era bitartekoak 18:30etik 20:00etara. Saioen denbora

banaketa honako hau izango da: hasierako eta amaierako 15

minutuak harrerako eta saioari amaiera eman eta jasotzeko erabiliko

dira: tarteko denbora, berriz, unitate edota proiektua gauzatzeko

erabiliko da

2008ko abuztua 31

Page 32: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

3.2.6. Metodologia

Helburuak lortzeko metodologia egokia zehaztea beharrezkoa da.

Jarraian azalduko dugun metodologia gure esperientzian oinarritutako

hizkuntzen ikaste prozesuan gehien lagundu duena da: murgiltze

metodoa.

3.2.6.1. Murgiltze metodoaren ezaugarriak

Ulermena hizkuntzaren ikas-prozesuaren giltza da.

Irakasleok ikasleek ondo ulertzeko honako estrategiak erabiltzen

ditugu:

Testuinguruari lotuak:

→ Testuinguruaren laguntza aurrean izan.

→ Irudi bidezko laguntza eman.

→ Testuinguruan errotutako egoerak proposatu.

Irakasleen mintzairari lotuak:

→ Poliki hitz egin.

→ Errepikapenak egin.

→ Elkarrizketak moldatu: gako-hitza esaldiaren hasieran

esanez, esaldia zati laburretan zatituz, hitzak errepikatuz.

Ad.: Zure anaia... zuk anaia txikia daukazu, ezta? Zenbat

urte dauzka zure anaiak?

→ Egin behar denari buruz pistak eman: Atzoko ipuina, bai?

Gogoratzen duzue? Ipuin hori irakurriko dugu?

→ Galderak egin ikasleak ulertu duela egiaztatzeko.

→ Lanari buruzko orientabide argiak eman.

Irakaslearen jarrerari lotuak:

2008ko abuztua 32

Page 33: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

→ Keinu ugari erabili: “antzerkia egin”.

→ Ikasleari zuzenean hitz egin, aurpegira begiratuz.

→ Ikaslea esaten ari denari arreta berezia eman.

Hizkuntza komunikatzeko tresna da eta hizkuntza ikasten

da besteekin harremanetan egonda.

Denen arteko, taldeko elkarrizketetan lan egiten dugun bitartean,

hitz egiteko beharra eta parte hartzeko nahia sortzen da. Egoera

horietan hizkuntzaz baliatzen gara komunikatzeko hizkuntza

ikasten dugun bitartean. Gainera, elkarrekintzan negozia daiteke

esanahia, ulertzen ez dena argituz.

Faktore afektiboek garrantzi handia dute hizkuntza bat

ikasteko.

Garrantzitsua da ikaslea ohartzea kontuan hartzen dugula.

Ikasleak “kontatzen” dizkigun gauzei erreparatzen diegu eta

arretaz entzuten diogu, ondo dakigulako entzuleak interesik

azaltzen ez duenean kontatzeko gogoa desagertzen dela.

Gainera, ikaslearen ahaleginak hizkuntza berrian txalotu eta

baloratzen ditugu.

Ama-hizkuntzak garrantzia du bi arlotan: ikaste-prozesuan

eta arlo afektiboan.

Ama-hizkuntza geroko ikaskuntzen oinarria da eta ondo

garatutako ama hizkuntzak laguntzen dio haurrari bigarrena

ikasten, ama hizkuntzan garatutako konpetentzia beste hizkuntza

batera pasatzen baita. Ama-hizkuntzan konpetentzia ona duten

ikasleek hobeto ikasten dute bigarren hizkuntza.

Ama-hizkuntza ikaste-prozesuan daukan garrantziaz aparte, arlo

afektiboa ez da ahaztu behar, hori baita norberaren identitate-

2008ko abuztua 33

Page 34: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

ezaugarri nagusietako bat. Ikerketek diote, gainera, ume batek

hiru urtean ama-hizkuntza gal dezakeela hura lantzen ez bada.

Galera hori gertatzen denean, gurasoekin duten lotura apurtzeko

arriskua dago, ezin baitute elkarren artean ondo komunikatu.

Aurretiko ezagutzaren garrantzia.

Ezagutza berria dakigunaren gainean eraikitzen dugu, gure

eskemak berriro eraikiz, eta ikasten duguna garapen hurbileko

eremuan gertatzen da. Ume bakoitza bere kultura eta

esperientzian oinarritzen da gauza berriak ikasteko.

Familiaren zeregina funtsezkoa da ikasleen heziketan.

Familiaren eta eskolaren arteko elkarlana oso garrantzitsua da

haurraren ikas-prozesua ondo bideratzeko.

3.2.7. Ebaluazioa

Ebaluazioa haur eta nerabeen bertakotze programan egiten den

lanaren zati garrantzitsua da; helburua da bertan egiten den lanaren

garapenean eragiten duten esparruak aztertu eta hura hobetzeko

estrategiak bilatzen laguntzea.

Ebaluazioak bi ezaugarri nagusi izango ditu: jarraitua eta integratua

izatea.

Ebaluazio jarraitua

Zerbitzuaren funtzionamendua aztertu eta identifikatzen diren

premiei erantzun egokia emateko lau ebaluazio fase/modu

planteatzen dira:

2008ko abuztua 34

Page 35: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

Eguneroko ebaluazioa: eguneroko dinamikan izandako gertaerak,

parte hartzea, harremanak, materialen egokitasuna, lana garatzeko

oztopo eta alderdi positiboak… jasotzen dira.

Hileroko ebaluazioa: eguneroko ebaluazioan oinarrituta, ebaluazio

orokorragoa.

Hiruhileroko ebaluazioa: epe honetan jasotako elementu

esanguratsuenen sintesia da. Hileko eta eguneroko ebaluazioetan

oinarrituta dago eta ikuspuntu globalagoa dauka.

Urteko ebaluazioa: beste ebaluazio tresnetan oinarrituta, urtearen

balorazio orokorra da. Hurrengo proposamena osatzeko baliabide

garrantzitsua da; zerbitzuak dituen.

Premiak eta hobetzeko erronkak azalduko dira, besteen artean.

Ebaluazio integratua

Oso garrantzitsua da eragile zuzen eta zeharkakoen parte hartzea

ebaluazioan, haien ikuspuntua ezberdina baita. Sumatutako beharrak

eta proposamenak aztertu eta planteatzerakoan, guztion iritzia eta

ekarpenak kontuan izatea bermatzen da.

Ebaluazio hau esanguratsua izateko, zerbitzuaren epe baten inguruan

izan behar da. Gutxieneko denbora epe moduan hiru hilabete izan

daiteke, eta bertan parte hartzeko gutxieneko partaideak

hezitzaileak, erabiltzaileak eta udal arduradunak dira.

4. ONDORIOAK

Oñatiko herriari kalitatezko Ludoteka zerbitzua eta haur etorkinen

bertakotze programa eskaini nahi diogu. Horretarako, gure

2008ko abuztua 35

Page 36: LUDOTEKA ZERBITZUAREN ETA HAUR ETORKINEN BERTAKOTZE PROIEKTOAz

Ludoteka eta haur etorkinen bertakotze programaren proiektua

esperientzia eta herriko testuinguruaren ezagutza funtsezkoa izango

da.

Esperientziari dagokionez, osatuko ditugun lantaldeetako kideok urte

asko daramatzagu haur eta nerabeeen heziketa eta aisialdiko

lanetan: udaleku ireki eta itxietan, irakaskuntzan, eskola kirolean,

aisialdiko dinamizatzaile moduan, eta abar.

Hala ere, gure bereizgarrietako bat azken urteetan herriko haur eta

nerabe etorkinekin egin dugun lana da, Udalak eskaintzen zuen

etorkinen bertakotze programan lanean aritu garelako.

Testuinguruaren ezagutzari dagokionez, berriz, oñatiarrak izanik

herria bera eta herritarrak ongi ezagutzen ditugu: kale giroa,

elkarteak, zerbitzuak, kolektiboak, etab.

Horretaz gain, orain arteko lan esperientziak ikastetxeekin eta

bestelako hezkuntza zerbitzuekin harreman estuak ahalbidetu ditu:

batetik, gure lan esperientzia handiena ikastetxe eta zerbitzu horietan

izan da; eta bestetik, haur eta nerabe etorkinen bertakotze

programan egindako lanean ikastetxeekin elkarlana estua izan da.

2008ko abuztua 36