LITERATUR SORMENA 2009-10

Txingudi BHIko Literatur sormena III

2009 - 2010 ikasturtea

© Txingudi ikastolako Gurasoen Elkartea

Lege gordailua: ss -865-2010

Fotokonposaketa eta inprimaketa: Antza komunikazio grafikoa • Lasarte-Oria

Ohi bezala, jarraitzen dugu gure ikastolakoidazleak eta idazteko zaletasuna bultzatzen, moti-batzen, animatzen, eta ohi bezala, txapelketaezberdinien bidez, liburu honetara ekarri dituguonenak.

Sarrera

LIBURU HONEK IRUNGO UDALAREN EUSKARA SAILAREN DIRULAGUNTZA JASO DU “LITERATUR SORMENA” PROIEKTUARENIZENAREKIN.

Eskerrak eman nahi diogu Guraso Elkarteari emandako laguntzagatik.

Txingudi BHIko Hizkuntza Normalkuntza Batzordeak eta HizkuntzaMintegiak bultzatutako ekimena.

ASMA

Oihana Heguy................................................................................................ 11

Telmo Garcia .................................................................................................. 12

Josu Goñi ........................................................................................................ 14

Ane Zufiaurre.................................................................................................. 16

Maialen Oiartzun .......................................................................................... 19

Gorka Alakano .............................................................................................. 21

Ainhoa Ezeiza ................................................................................................ 23

Malen Garmendia.......................................................................................... 25

ALGARAKA

Sara Nieto ...................................................................................................... 29

Idoia Alakano.................................................................................................. 32

Josu Goñi ........................................................................................................ 33

Erika Benitez .................................................................................................. 35

Pello Zubizarreta............................................................................................ 37

Ainhoa Ezeiza ................................................................................................ 39

Nestor Gonzalez............................................................................................ 41

KRONIKAK

Mikel Mindegia .............................................................................................. 45

Elda Etxebeste .............................................................................................. 49

Ana Lopez de Pariza .................................................................................... 55

Miren Gil Lertxundi........................................................................................ 57

aurkibidea

BERTSO - PAPERAK

Estitxu Ormaetxea ........................................................................................ 63

Telmo Gartzia ................................................................................................ 64

Josu Goñi ........................................................................................................ 65

Itsaso Rodriguez .......................................................................................... 66

Elda Etxebeste .............................................................................................. 67

Pello Zubizarreta .......................................................................................... 68

Pablo Villegas ................................................................................................ 69

Unai Etxegaray .............................................................................................. 70

INGELESA

Irene Gastesi .................................................................................................. 73

Ane Zufiaurre.................................................................................................. 74

Aritz Landart Gereka .................................................................................... 76

EXCHANGE PROIEKTUA (CHRONICLES)

4. mailako Communication Process ikasleak ........................................ 81

DIARIOS

Goizane Orozco ............................................................................................ 97

Oihana Carracedo...................................................................................... 101

Maialen Oiartzun ........................................................................................ 107

AIPAMEN BEREZIA-TXINGUDI-

Olinda Manrriquez .................................................................................... 115

AIPAMEN BEREZIAK-EUSKAL KULTURA-

Maialen Lujanbio ........................................................................................ 119

EUS. Domeinua .......................................................................................... 119

Asma!1. ebaluaketa

Bizitza honetan helburuak lortzeko, asmatzeagarrantzitsua izaten ohi da, askotan, guk ere ariketaliterario honekin ipuin baten zati bat eskainiz, zuek,ikasle idazleok ASMA dezazuen nahi dugu. Zerasmatu? Zuen irudimenak, zuen idazteko estiloarenlaguntzaz, ematen dizuen ideia horri tiraka aritzea.ASMA ezazue beraz.

Aurten Joxean Sagastizabalen ipuin zati bat auke-ratu dugu. “Johnny Ojanguren Jangapati” izenekotik,hona hemen:

Pasarte honetan, Johnny Ojanguren Jangapatirenpasadizoak kontatzen dizkigu. Ama AustraliakoAranda tribukoa izan arren, aita donostiarra duJohnnyk, Uliako baserri batekoa hain zuzen ere, etahuraxe ezagutu nahirik etorri da AustraliatikDonostiara. Une honetan Johnny Kontxako ikusmi-raz gozatzen ari da; bere bihotzeko kanguroa pozikdago; baina beste kanguro bat ere badu australiareuskaldunak...

Joxean Sagastizabal

Hondartzara jaitsi naiz, eta egia esan, mundu guztiakbegiratzen zidala iruditu zait, zergatik ote?

Bueno, nere azalean amaren aldeko geneak nabar-menagoak dira, askoz ere; beltza naiz, alegia.

Gero, klaro, tanga horia, gimnasioko urteek emandidaten muskulazioa, nere surf-ohola askoz handiagoada, bakero-sonbrairua (Australian oso normala da).

Eta uste dut koalari ere begiratzen diotela.

Ez, ez nabil koala batekin jendea zakurrarekin bezala,ez. Amaren tribuan, koala da animalia totemikoa eta biz-karrean koala gris bat tatuatua daukat, tamaina natura-lekoa.

Tiburoien kontrako sarerik ez dago. Gazte batenga-na joan eta tiburoirik ez al dagoen galdetu diot, euska-raz, jakina, eta mutilak «no sé inglés» erantzun dit.Haren aldamenean amona bat zegoen, eta ezetz, tibu-roirik ez dagoela, baina oso kontuz ibiltzeko korrokoie-kin. Barrez hasi da, eta inguruko guztiak ere bai; ososinpatikoa da hemengo jendea.

Uretan, bueno, halako olatu txikiekin, entrenatzenaritu naiz, sasoia ez galtzeko. Hasieran surflari askoinguruan, baina segituan bakarrik utzi naute

11

Ez dakit zergatik atera diren denak uretatik, baina nik bertan jarraitu dut.Olatu handiak hasi dira, surflari asko uretara etorri dira, niregana hurbildueta bota naute. Konortea galdu dute eta urak itsaso aldera eraman nau.Esnatu naizenean itsaso erdian, oholaren gainean ikusi dut neure burua.Oholean buelta eman dut eta besoak igeri egingo banu bezala mugitzenhasi naiz baina oso nekatuta nago. Berriz buelta eman eta etzanda jarrinaiz, itxoin behar dut norbait hemendik pasa arte. Orduak pasa dira etagoseak nago, oihuka hasi naiz eta oihartzuna entzuten da. Berriz oholare-kin batera mugitzen saiatzen hasi naiz. Orain, pixka bat mugitzen naiz,baina oso gutxi.

Itsasontzi bat ikusi dut eta oihuka hasi nazi berriro; niregana datoz.Laino handia dago eta gizon baten ahotsa entzun dut ea hor nor dagoengaldezka. Orain nire garrasiak askoz ozenago entzun dira eta nireganaetorri dira.

Itsasontzira igo naute. Arrantzaleekin arrainak hartzen oso ondo pasatudut. Berriz etxera joan behar dut. Donostiara bueltatu nahi dut berriz ereuretan abentura gehiago izateko!

1. maila B Finalista

Oihana Heguy

12

…,baina segituan bakarrik utzi naute.

Baina nik surf egiten jarraitu dut. Nahiz eta hasieran olatuak txikiak izan,denbora pasa ahala olatuak handiagotzen joan dira, eta horrekin batera,erresaka. Horren ondorioz, hondartzan lau gaztetxo besterik ez gara geldi-tu surf egiten. Gazte horietako batek, ohola utzi eta uretan sartu da. Baina,hain da handia erresaka, non uretan sartu bezain pronto, itsasoak gazte-txoa irentsi duen. Hori ikusi dudanean, bi aldiz pentsatu gabe, uretan mur-gildu naiz, mutila ateratzeko asmoz. Kostata baina azkenean iritsi naiz muti-larengana. Nire ohol gainera igo dut ahalik eta bizkorren. Salbu egondenean onik dagoen ziurtatu naiz, baina konorterik gabe dagoenez hon-dartza ertzera hurbiltzen saiatu naiz. Erresakak indar handiegia duenez,ezin izan dut hondartzaratu.

Nora ezean gabiltza, eta halako batean, itsasontzi bat ikusi dut urrune-an. Pentsatu ere egin gabe, hurbiltzen ahalegindu naiz. Nahiko hurbildugarenean, piratak direla konturatu naiz, eta haiengandik aldentzen saiatunaiz, baina alperrik, ikusi egin baikaituzte. Orduan gure atzetik etorri dira,eta berehala harrapatu gaituzte.

Itsasontzira igo gaituzte. Beldurtuta nago, baina hala ere, laguntzaeskatu diet mutila salbatzen lagun diezadaten. Baina kasurik egin gabe,itsasontziko sotoan sartu gaituzte. Bertan bakarrik geratu gara, eta lagunapoliki-poliki esnatuz joan da. Sotoan gaudenez, ahalik eta soinu gutxien

1. maila E Irabazlea

Telmo Garcia (Irabazle)

13

egiten, botila batzuk hautsi ditugu. Hautsitako botila horiekin, itsasontzikosotoan zulo bat egiten saiatu gara ihes egin ahal izateko.

Orduak eman ditugu lan horretan, eta lortu dugunean ura sartzen hasida. Uraren indarrak eta presioak, guk egindako zuloa handitu egin du.Itsasontzia urez bete da une batean, eta guk ur azpian igeri eginez ihesegitea lortu dugu. Azaleratu garenean, Santa Klara uhartea ikusi dugu, etabertaratu gara. Han, bertako farozainari laguntza eskatu diogu, eta harenlaguntzaz, bertaratzen diren pirata guztiak atxilotu ditugu.

Farozainaren irratiaren laguntzaz, ertzainei deitu, eta piratak preso era-man dituzte. Aspaldian zebiltzan haien atzetik. Gu berriz, Kontxara bueltaneraman gaituzte. Han, zain geneuzkan Donostiako agintariak, prentsa etaherritar ugari. Ikaragarrizko harrena ona egin digute, eta hurrengo egune-an, egunkari guztietan koaladun australiar- euskaldun gizon koloredunarenargazkiak atera dira.

14

Zergatik denek bat batean alde egin dute? Orduan, lehengo amonaren-ganantz joan eta ea zergatik denak desagertu diren galdetu diot.

- Jajaja!!! Ez al duzu arretarik jarri lehenago korrokoiekin kontuz ibiltze-ko esan dizudanean ala?- erantzun dit.

- Emakume hau burutik eginda dago - pentsatu dut.

Eta kaso izpirik egin gabe nire taula hartu eta itsasorantz abiatu naiz.

Hasiera batean itsasoa bare-bare zegoen baina, halako batean, itsaso-gaina mugitzen hasi da. Lehenengo, poliki baina gero eta handiagoak egindira niregana iritsitako olatuak. Halako batean, lurra aldera begiratu duteta jende ilera handi bat ikusi dut niri begira eskuak astinduz eta oihuka.Hasieran, nire surf taularekin egiten ari nintzen akrobaziengatik txalotzenari zirela pentsatu dut, baina laister konturatu naiz ez zela horregatik.

Nire azpian zegoen ura mugitzen hasi da eta inoiz ikusi gabeko arrainerraldoi batek taula eta guzti airera bota nau. Kolpearen ondorioz, ur azpi-ra murgildu naiz eta ur azalera ateratzerakoan ikaragarrizko begi haundibatzuk nire aurpegiaren pare-parean ikusi ditut.

-Egia da, amonak arrazoi zuen!- pentsatu dut nire baitan.

Ihes egiten saiatu naiz baina, nire gorputzak ez zidan erantzuten.Orduan, animaliak aho erraldoia ireki du eta ni irensteko asmoa zuela ema-ten zuenean begiak itxi ditut.

2. maila E Finalista

Josu Goñi

15

Bukaezina iruditu zaidan momento baten ondoren, begiak zabaldu etaitsasoa bare-bare zegoela ikusi dut .

Zer gertatu da? Non dago korrokoia?

Halako batean esnatu egin naiz eta nire ohearen ondoan korrokoi batikusi dut.

16

Riley naiz, berez australiarra eta hamalau urte dauzkat. Nire ama australiartribu batekoa da, beltza eta nire aita, txuria, donostiarra. Ni amaren alderaatera naiz. Orain dela bi urte nire amaren familiako kide guztiak Australianutzirik, Donostiara etorri ginen bizitzera ama, aita eta ni.

Australiar on batek surfeatzen jakin behar du eta horregatik udako goizbatean, ama eta biok, Donostiako Zurriola hondartzara joan ginen, surfapraktikatzera. Egia esan, surflari on xamarra naiz, baina horrek ez du esannahi, taula gainean akatsik egiten ez dudanik. Nire taula, nire fisikoarengatik,izan beharko zuena baino handiagoa da, altua eta gihartsua naizelako. Ezdirudi hamalau urte ditudanik.

Zurriolako hondartzan ginela, izugarrizko olatuak zeudela konturatu nin-tzen eta bi aldiz pentsatu gabe uretan sartzea erabaki nuen. Bertan, surflaritalde bat ikusi nuen.

Neoprenoa jantzi eta surf taula hartu nuen. Uretara nindoala, amak ozenesan zidan:

- Joan zaitez surflari horiengana eta galdetu ea beraiekin surfea dezake-zun.

- Ondo da –esan nion gogorik gabe.

Uretan sartu eta surflari haiengana hurbildu nintzen. Eta haietako batekesan zuen:

2. maila B Irabazlea

Ane Zufiaurre

17

- Zertan ari zara hemen?

- Zuekin surfeatzea besterik ez nuen nahi…

- Zuk? Ezta pentsatu ere! Beltza eta surflaria? Beltzek ba al dakite surfe-atzen? Joan zaitez! ezin zara gure artean gelditu.

- Zoaz!- esan zuen beste batek ni goitik behera begiratuz.

Egia esan, beltza nintzen, amak zekarren ezaugarri bat zelako, baina horiAustralian ez da arazo bat. Ni bezalako asko gaude. Surflari talde hartatikerabat aldendu nintzen. Inoiz ez nintzen hain baztertua sentitu nire azalarenkolorearengatik.

Esan zidatena erabat ahazturik, olatuak hartzeari ekin nion eta tristeziapasatu zitzaidan.

Olatu bikainak hartu nituen, denbora luzez eutsi nion zutik egoteari. Osoondo pasatzen ari nintzen, nahiz eta oso nekatuta egon, ez nuen uretatikatera nahi.

Halako batean, konturatu gabe, olatu handi bat atzetik etorri zitzaidan etataularekin batera urpean sartu ninduen. Konsziente nintzen Titanic itsason-tzia bezala urperatzen ari nintzela baina ez nintzen erreakzionatzeko gai izan.Taulak pisua zeukanez, orkatila inguratzen zidan zinta kendu eta taula nolahondoratzen zen ikusi nuen.

Oso urduri negoen, baina, besoak mugitzeari ekin nion ur azalera iristeko.Behin ur azalera iritsitakoan, arnasa hartu, ohiuka hasi eta besoak mugitzea-ri ekin nion:

- Laguuuuuuunduuuuu…lagun…duuuuuuuuuu…lagundu!!!

Denbora luze batez jardun nuen garrasika eta indarrik gabe gelditzen hasinintzenean, urrunean surflari batzuk ikusi nituen eta dena ilun jarri zen…

Esnatu nintzenean, jendez inguratuta nengoela ikusi nuen, ez nuen ezergogoratzen.

Ama hitz egiten hasi zen baina nik bere ahotsa oihartzun bat izango balitzbezala entzuten nuen. Une horretan ahotik ura botatzen hasi nintzela kontu-ratu nintzen eta esertzen ahalegindu nintzen, baina ez zidaten utzi.

Azkenean, gizon batzuen laguntzaz, zutik jarri nintzen eta amari esan nion:

- Ama zer gertatu zait?

18

- Konortea galdu duzu eta surflari jator hauek lagundu dizute uretatik ate-ratzen.

Ingurura begiratu nuen, eta han zeuden ni diskriminatu ninduten surflarimalapartatu haiek:

- Hauek?- esan nion amari.

- Bai. Eskerrak emango al diezu?

- Barkatu, baina eskertu baino lehen, guk eskatu behar dizugu barkamenazuri babes gabe uzteagatik- esan zuen surflari haietako batek.

- Ondo da. Eta eskerrikasko.- esan nuen.

Egun hartatik aurrera, surflari haiek beraiekin egoten utzi zidaten.

19

Bakartasun honek kezkatzen hasia nau, ez dut ulertzen surflari guztiakurruntzearen arrazoia. Ez dira emakume hark esandako korrokoiak izangoezta? Ez naiz korrokoiez inguratura egongo ezta? Kezkaturik, ingururabegiratzen hasi naiz, baina ikusi dudan bakarra, poltsa hori bat izan da.Minutuak egun egiten zaizkit, donostiar hauek arraroak dira, bat batean,desagertu egiten dira, arrazoirik eman gabe. Gainera itsasoa kutsaturikdago, itsasbelarrak alde batetik, makil txikiak bestetik, eta poltsa horiak …Orduan hotzikara batek gorputza zeharkatu dit. Ur gainean dagoen gauzahoria, ez da poltsa bat, nire tanga baizik. Berotasuna sumatu dut nire bar-nean, une hartan egindako pitxikeriaz konturatu naiz. Taulatik jauzi egin etaigeri bizkorrean tangaren bila joan naiz.

Gaur ez da nire eguna, argi dago. Behatz tartean dut tanga, baina zori-txarrez, inoiz ahaztuko ez dudan olatu batek eskuetatik kendu eta berare-kin eraman du. Pentsatu gabe haren atzetik igerian abiatu naiz,Loretoperaino ekarri du olatu madarikatu honek. Hain kezkaturik nagotanga lortzeagatik, beranduegi izan dela konturatu naizenerako. Nire atze-an neska bat zetorren, bere taulak, olatu gainean, inoiz ikusi nuen formaonenean. Ez gara bidez aldatzeko gai izan, ez bera ezta ni ere. Bere taulaknirearekin talka egin du. Gure begiradak elkartu egin dira, ez gara mugitze-ko gai izan, leloturik geratu gara, barkamena eskatu eta nire arazoa konta-tu diodan arte. Orduan neska barrez hasi da, nire masailak bigarren aldizgorrituz. Oraingoan bai, etorri ez banintz hobeto. Hori da nire burua kolpa-tzen duen esaldi bakarra. Baina nire ustekaberako, neskak irribarre alaia


Maialen Oiartzun

20

eskaini eta tanga aurkitzen lagundu dit. Inoiz ez nuen pentsatuko hemen-go neskak horrelakoak zirela. Benetan liluraturik utzi nau.

Uretatik ateratzea lortu dugunean, dagoeneko tanga jantzirik, elkarrizke-ta bat mantentzeko gai izan gara. Nire koalaren zergatia … Nik hondartza-ko emakumeak utzitako kezkaz galdetzeko aprobetxatu dut.

- Galdera bat Maitane – hura zen neskaren izena – Hondartzan nintze-nean, emakume batek korrokoiekin kontuz ibiltzeko esan dit, nolakoak dirakorrokoiak, oso arriskutsuak al dira?

Nola ez, oraingoan ere barregarri geratu naiz. Uste dut Maitanek ezdituela galtzak busti errespetuagatik.

- Hara Johnny, korrokoiak zaborra jatetik bizi diren arrainak dira, ez pen-tsa inongo arriskurik izango duzunik. Horregatik egin baldin baduzu ihes,lasai sar zaitezke berriro, txikiak dira gainera, hortzik gabekoakl.

Gustura egon naiz Maitanekin hizketan. Gipuzkoarrei buruz, gauza berriasko erakutsi dizkit, eta gaurko une txar guzti horien erantzunak ere berariesker jakin ditut. Azkenean, konturatu naiz euskaldunak ez direla horrenarraroak, desberdinak baizik.

21

-Korrokoilen inbasiorik ez da egongo ezta?.-galdetu nuen ozen.

Atzera begiratu nuen, eta bizkarrean tatuatua nuen koala nire atzeanzegoen nire tanga miazkatzen. Ni beldurtu eta uretara erori nintzen, bainagero, koalak taulara igotzen lagundu zidan. 30min. pasa zirenerako, izuga-rrizko konfiantza genuen elkarrengan. Ondoren, koalari izena jartzea era-baki nion gero berak niri kasu egiteko, eta jarritako izena Aranda izan zen,amaren tribuaren izena zelako eta berataz gogoratzeko orain dela 42 hila-bete hil zelako.

Jarraian hondartzatik alde egin eta Amararantz joan behar nintzen, aitakhandik lan egiten zuelako. Niretzat Donosti berria zen inoiz bertan egongabea nintzelako eta ondorioz, jendeari galdezka hasi nintzaion, arropaerosi eta gero. Denek antzeko erantzuna ematen zidaten: “no se inglés”,baina nik ez nien ulertzen, nik bakarrik ingelesa eta euskara nekizkielako.Nik inorri kasu egin gabe aurrera segitu nuen Arandarekin. Denbora luzezibili ginen oinez, baina beti kale berdinetik. Kaleari bueltak ematen ariginen, Australian eta hemen noranzkoa desberdina zelako. Gosea sartuzitzaigun bai Arandari eta baita niri ere eta orduan, taberna euskaldunbatera sartu ginen, Ojanguren tabernara hain zuzen ere. Sartu eta hanzeuden bi skinek irainka hasi ziren:

- Joder, con los putos extranjeros de mierda.-esan zuen bi skin horieta-ko handienak.

3. maila D Irabazlea

Gorka Alakano

22

-Utzi bakean besteei eta zuek zuenera, edo bestela “fuera” tabernahonetatik.- erantzun zuen tabernariak.- ¿Qué desea usted?.-galdetu zidan

-Ez dizut ulertzen. I don´t understand.-erantzun nion.

-Zer nahi duzu?.-galdetu zidan baserritarren doinuarekin.

Galdera hori egin zidanean, gogoratu nuen aitari tabernan lan egiteagustatzen zitzaiola. Eta orduan, ea Patxi Ojanguren ezagutzen zuen galde-tu nion eta berak baietz, bera zela. Ni traumatizatua gelditu nintzen, bainahitz batzuk esateko gai izan nintzen hala ere:...zu....nnii....reeeeeeeeee......aaaaaaaitaaaa.... Hori entzun zidanean, eaJohnny Ojanguren nintzen galdetu eta nik baietz erantzun nion oso pozik.Elkarrizketa luze bat eduki genuen bien artean, eta Aranda tribuko miste-rioa kontatu zidanean ohartu nintzen koala ama zela.

-Aranda tribuko emakumeak ez dira hiltzen, bakarrikan gorputza hiltzenda, arima Lurran gelditzen da beste gorputz batean, hau da haien semea-ren tatuaian.-esan zidan aitak. Baina, 3 urte pasa behar dira tatuaiak bizialortzeko.

Johnny eta ama hondartzara joan ziren berriro, jolastera, eta Johnnyksurflari guztiei kontatu zien gertatutakoa. Hortik aurrera, bakarrik egonbeharrean, jendez inguratuta egon zen eta beste donostiar bat bezalahartu zuten, merezi zuelako.

Azkenean, Patxi, Johnny eta ama pozik bizi izan ziren Uliako baserrianeta gainera diru asko lortu zuten semearengatik, munduko surflaririk onenabihurtu baitzen.

23

4. maila C Finalista

Ainhoa Ezeiza

Inguruan milaka arrain ditut eta diruenez, surflariak horregatik aldendudira nire albotik. Ez dakit zergatik hurbildu zaizkidan arrainak eta zergatikdauden nire azala zurrupatu nahian.

Uretatik atera behar izan dut eta urertzean pentsatzen hasi naiz nire tau-laren alboan. Zergatik erakartzen ditut arrainak? Zer du nire azalak horieragiteko?

Urertzean pentsatzen, egun pare bat atzerago gertatu zitzaidanazgogoratu naiz:

Kontxako pasealekuan zegoen denda txiki batera sartu nintzen gorpu-tzerako krema baten bila. Itsasoan ordu asko pasatzen ditudanez, itsasokogatzak arazoak eragiten dizkit azalean. Dendariak berak asmatutako kremabat eskaini zidan. Bere hitzetan krema hori emanda nituen arazo guztiakdesagertu egingo ziren nire azaletik. Krema erosi eta etxean dutxatu ondo-ren, gorputzean eman nuen.

Hurrengo egunean, ezin izan nuen surf egitera joan Donostian barrenalekuak ezagutzen ibili nintzelako.

Egun hartatik gaur arte ez naiz uretara berriro sartu eta ondorio batatera dut: krema madarikatu horrek erakartzen ditu arrainak nire gorputze-ra. Lasterka dendara hurbildu eta dendariari gertatutakoa kontatu diot.Dendariak beste krema bat eskaini dit oraingoan arazorik egongo ez delaesanez.Etxera joan eta krema gorputzean eman dut.

Oraingoan uretan sartzerakoan, arrainak ez zaizkit hurbildu baina sur-flariek nire ingurutik alde egin dute berriro.

- Heee…! Zuuuu! Zergatik zoazte denak nire albotik? Arrazista halakoak!

- Lasaitu txo… Gu ez gara zure albotik joan atzerritarra zarelako , zuregorputzeko usaina jasanezina delako baizik.

Ziztu bizian uretatik atera eta dendara itzultzea pentsatu dut baina horiegin beharrean, etxera joan eta mota guztietako xaboiekin igurtzi dut gor-putza.

Akabo gorputzeko kremak eta akabo arazoak!!!

Gaur arazorik gabe nago uretan eta lagun surflari asko egin ditut, orainhorietako batekin bizi naiz Donostiako pisu txiki batean.

24

25

Baina zer gertatzen da?? Zergatik doaz kanpora? Ura freskoa dago,baina ez da hainbesterako.

- Eiiiii!!!! Nora zoazte??? Where are you going???

Alferrik ari naiz, ez dit inork erantzuten. Ez dut ezer ulertzen, oraintxearte denok surfean eta orain bat-batean kanpora???

Ez dakit, aurreraxeago joango naiz ea zerbait ikusten dudan. Kontxo!Hemen ura hotzago dago! Hobe nuen neoprenoa jarri eta txokolate table-ta beste baterako utzi. Hauxe da misterioa, ez dut ezer apartekorik ikusten.Ei, zer gertatu zaio itsas ertzari? Geroz eta urrunago dago! Banoa itsasosakonera. Taula gainean etzan eta arraun egin behar dut. Bizkorrago, biz-korrago! Marearen kontra nabil, baina,ezer ere ez... Tabla gainean eserikonaiz, ea ikusten nauten hondartzatik:

- Eeeee.... Lagundu! Help!!!

Kaka! Ez dit inork entzun. Hondartza hutsik dago. Nora joan diradenok? Bakarrik nago. Bakar-bakarrik. Ei! Zer da hori...? Lehen ez dutikusi. Itsasontzi bat da. Alde batean hizki batzuk ditu; A-L-A-K-R-A-N-A.Polita da barkua. Ez dut inor ikusten barnean. Itsasontzi fantasma ematendu. Igo egingo naiz, zergatik ez?

Ezer ere ez. Erabateko isiltasuna. Banoa oinez. Kabina ere hutsik dago,baina itsasontzia mugitzen ari da. Kabinan sartuko naiz. Baina-baina, zerda hau? Ez, ez!!!! Pum,pum,pum! Aaaaaaaaaaa........

4. maila C Irabazlea

Malen Garmendia

Algaraka2. ebaluaketa

Segidan doazen argazkiak kontuan hartuta,ikasleek ipuina asmatu behar zuten

1. zikloa:

2. zikloa:

29

Egun pasa hipikan

- A ze plana aita! - Esan zion haserre Manexek aitari.

- Entzun Manex, denbora asko daramagu zuk eta biok eguna elkarrekinpasa gabe.- Esan zion aitak Manexi doinu atsegin batean.

- Baina aita, hipikara joatea ere... gauza horiek neskei gustatzen zaizkie,ez mutilei!

- Horrekin Manex, ez duzu esan nahiko zaldian ibiltzea nesken kontuadenik ezta?

- Ez baina . . .

- Begira, nik zure adina neukanean . . .

- Aita! Ez zara orain zuk nire adina zenuenean gertatutako istorioak kon-tatzen hasiko?- moztu zion Manexek aitari. Honek pazientzia agortzearzeukan eta bat-batean eztanda egin zuen.

- Hipikara joango garela esan dizut eta halaxe egingo dugu. Han egunapasatuko dugu: zaldi batzuk alokatu eta mendi tontorrera igoko garaeguna pasa.

Manex orduan, egongelatik haserre atera eta bere logelara joan zen.Hala eta guztiz ere aitarekin pasako zituen egunak, ama Italiara joana zela-ko. Baina Manexek txikitatik, beldurra izan die zaldiei. Txikia zenean“Txinparta” izeneko zaldiak lurrera bota zuenetik, ez du zaldiei buruz ezerjakin nahi izan.

1. maila A Irabazlea

Sara Nieto

30

Etxetik atera eta kotxea hartu zuten. Ordubete kotxean egon eta gero,Manexek azkenean kotxearen atea zabaldu eta arnasa sakon hartu zuen.

- Zaldi usaina dago aita! – Esan zuen.

- Benetan harritzekoa! Tira motel, hipika batean gaude, nola ez da bazaldi usainik egongo?

Lehenik eta behin, zaldi batzuk alokatu zituzten. Manex gogorrarena egi-ten ari zen baina bere barnean beldurra sentitzen zuen. Zaldian igotzekomomentua zen, halako batean, Manexek aitari hauxe esan zion lotsaturik:

- Zera . . . aita . . . problema bat daukat . . . oraindik beldurra diet zaldiei!

Manexen aitak irribarretsu begiratu zion eta hau ezan zion:

- Manex maitea, nik hori aspalditik nekien! Horregatik ekarri zaitut, zurebeldur hori gainditzeko! Ez zaude bakarrik, nik lagunduko dizut! Zu lasai!

Orduan Manex poliki-poliki zaldira igotzea lortu zuen eta bat-batean bel-durra izateari utzi zion. Biok pozik eta alaitsu igo ziren mendira, egun poli-ta eta alaia pasa zuten bertan.

Etxerako bidean, autopista hartu zuten eta beroa egiten zuenezManexek kotxeko leihatila jaitsi zuen. Harro sentitzen zen bere buruaz,bere beldurra gainditu zuelako.

Ezustekoan, Txinparta zaldiaren burua leihotik sartu zen; oihu ikaraga-rria bota zuen Manexek, orduan begiak itxi eta hara! Dena amets bat izanzela konturatu zen. Baina bere beldurra gainditzeko gogoa sartu zitzaion,orduan ohetik jaiki eta aitarengana joan zen eta hau proposatu zion:

- Aita, zer iruditzen zaizu eguna pasa hipikara joaten badin bagara?

31

Dixer, nire maskota

Kaixo, ni Ander naiz, ipuin honetako protagonista. 9 urte ditut etaHernanin bizi naiz. Kontua da, udako goiz batean, nire etxeko telefonoakjo zuela eta... nire aitona hil egin zela esan zigutela. Telefonoz deitu zuengizonak, esan zigun, nire aitonak guri utzitako herentzia zein zen, hau da,basoan zeukan txabola eder bat eta niri, bere biloba bakarrari, kaxa bate-an gorderik zegoen egurrezko zaldi txiki bat.

Hurrengo goizean, maletak kotxean sartu eta gure txabola berrira abia-tu ginen. Bertan, bakoitzak bere logela aukeratu eta nik, nire egurrezko zal-dia hartuta, basora joan nintzen buelta bat ematera. Basoko zuhaitz bate-an zerbait arraroa ikusi nuen eta beraz, korrika batean hasi nintzen. Lakubatera iritsi bezain laster ohartu nintzen soinean ez nuela nire egurrezkozaldia. Galdu nuen lekura itzuli nintzen eta han, ez zegoen nire egurrezkozaldia, baina bai, benetako zaldi bat. Bere laguna egin nintzen eta Dixerdeitu nion. Egunak joan eta egunak etorri, bi aste pasatu ziren eta etxeraitzultzeko garaia zen. Nire gurasoak, bizilagunak agurtzera joan ziren eta nikotxean geratu nintzen bakar-bakarrik, baina, ez zitzaidan axola, lotan bai-nengoen, leihoa irekita, bero handia egiten baizuen. Bat-batean, zaldibatek burua sartu zuen gure kotxeko leihotik eta esan behar dut, sustohandia eman zidala. Nire zaldia zen, hau da, benetako zaldia, zeren eta,kopetan erronbo itxurako irudi bat zuen nire egurrezko zaldi txikiak bezala.Lasaitu nintzenean, kantatzen hasi nintzaion eta ez dakit nola, baina, nireegurrezko zaldi txiki bihurtu zen, berriro ere. Ez nuen ezer ulertzen. Korrikabatean, txabolara abiatu nintzen egia jakiteko asmoz. Hasiera batean, nire


Idoia Alakano

32

aitonak egurrezko zaldia gordeta zuen kaxa topatu nuen egongelako lurre-an botata. Kaxa ireki, eta zera aurkitu nuen; orri zuri bat tolestaturik.Beldurturik ireki nuen orria, eta bertan zaldiari buruzko testu bat ageri zen.Hau zioen:

“Ander maitea:

Egurrezko zaldi hau uzten dizut zure bizitzan nirea den zerbaiteduki dezazun ni hiltzerakoan. Ez duzu pentsatuko jostailu honekzenbatetan lagundu didan eta zenbat sorpresa eman dizkidan.Badakit, txorakeria moduan hartuko duzula orain esan behardudana; egurrezko zaldi hau, egiazko zaldi eder bat izatera bilakadaiteke. Egurrezko zaldiak lurrean bi kolpe jasotzen baditu, ordulaurden batean zaldi bilakatuko da. Baina, egurrezko zaldi izaterabueltatzeko, gaizki kantatu beharko duzu. Ez zara horretaz kezkatubehar, gaizki abesten baituzu.”

Horrez geroztik, maskota berri bat daukat, DIXER.

33

Urtebetetzeko oparia

Igande goizeko zortziak ziren. Joan den astean nire urtebetetzea izanzen eta opari bezala, nire gurasoek txango bat egingo genuela aginduzidaten. Eta ez nolanahiko txangoa, zaldiz ibiltzen ikasiko nuen.

Zortzi eta erdiak aldera hirurak kotxean sartu ginen. Zalditegira iriste-an, monitore bat zain genuen. Ondoan zaldi bat zuen. Egia esan, hasierabatean beldur pittin bat sentitu nuen, lehen aldia bait zen zaldi bat haingertutik ikusten nuela.

Monitoreak honela esan zidan:

- Kaixo! Ni Maite naiz eta hau Motel. Zaldi gainean ibiltzen erakutsikodizut mutiko. Etor zaitez nirekin.

Nik baiezko keinua egin, eta emakumearen atzetik joan nintzen. Zaldigainera igo eta bertan zenbait buelta eman ondoren aise ikasi nuen zaldigainean oreka galdu gabe ibiltzen. Ondoren, Maite eta biok mendira abia-tu ginen.

Bidean, Motelekin hobeto konpontzeko muturra laztantzeko esan zidaneta nik halaxe egin nuen. Gustura nengoen eta ordu bete ibili ondorenoso eroso sentitzen hasi nintzen.

Saioa bukatu ondoren, nire gurasoekin bazkaltzera joan nintzen bertakotaberna batera. Etxera itzultzeko ordua ailegatu zenean Motel agurtzera joannintzen. Baina ez zegoen bere ikuluan eta ez agurtzeak pena eman zidan.


Josu Goñi

34

Kotxean sartu ginen. Bero ikaragarria egiten zuenez leihoa irekitzea era-baki nuen. Hain egun luzea pasa ondoren nekatua sentitu nintzen eta nahigabe lo hartu nuen. Motelekin hasi nintzen amesten. Halako batean…

- HJIHJIHJIHJIHJI - entzun nuen.

Begiak ireki eta…AHHH!!! Motelek bere burua leihatilatik sartua zuen.

35

Zaldiek maitemintzen dute

Esan dezakegu hau ez dela izan egoera arrunt horietako bat. Ardirenbat bidetik gurutzatu daiteke, edo kaleko katu bat. Baita ere txakur basati-ren bat, edo oilo multzo bat, eta agian txoriren batek kotxeko leihoarenaurka talka egin dezake, eta hobe ez hitz egitea eulitxo nazkagarri horie-taz... baina zaldi bat leihotik bat-batean agertzea, ez esan hori normaladenik! Gauza hauek bakarrik Josetxori gertatzen zaizkio.

Anekdota honen hasiera Azpeitiko mendietako baserrietan zehar gen-biltzanean gertatu zen, amonaren etxearen bila. Kotxea gasolinarik gabegelditu zen,beraz, errepidean (harriz gainezka zegoen bide kaxkar batean)gelditu behar izan ginen. Baserri hurbilenera abiatu nintzen oinez, izerdipatsetan, ea gasolina bidoi bat saltzen zidaten. Josetxo kotxean geldituzen itxaroten. Nola ez, berak ez zuen halako berorik pasa nahi; kotxeangelditzea nahiago zuen aire girotua martxan. Uste dut momentu horretanzituen bere neurona gutxi horiek asko funtzionatzen ez zutela, nahiz etaaire girotua martxan jarria egon, berak leihoa irekita zeukalako. Hau da hauanai leloa benetan! Bidoirik eta ezer gabe itzuli nintzen kotxera, baserririkaurkitu ez nuelako. Han zegoen Josetxo, hain lasai eta aspertua aldi bere-an. Baina horrek ez zuen asko iraun, aspergarritasun horrek segituan aldeegin zuen arratsalde horretako ikaraldi handiena gertatu zenean. Faltazena...zaldi bat leihotik muturra ateratzen. Oraindik buruan daukatJosetxoren ikarazko aurpegia. Gogoratzen dudan bakoitzean, 5 minutuegoten naiz barrez, algaraka. Josetxok eserlekuan eman zuen saltoa izuga-rria izan zen. Zaldiak aurpegi guztia miazkatu zion. Ia-ia Josetxori zorabio

2. maila E Irabazle

Erika Benitez

36

bat eman zion. Txikitatik animalien beldur izan da, ezin ditu metro bat bainohurbilago eduki. Nik barreari ezin eutsirik nengoen, bera zoro moduanoihuka zegoen bitartean. Bitxia da, baina orain Josetxo eta ni astero mendihorietara joaten gara zaldiari bisita egitera. Horren ondorioz, Josetxorenanimaliekiko beldurra desagertu da eta haietaz maitemindurik dagoeladirudi. Alde batetik pozten naiz, baina bestetik, kokoteraino nago. Zaldibaten posterra dauka logelan, pelutxe bat, haren eta zaldiaren erretratubat, baita zaldi itxurako alfonbra bat eta zaldi itxura duen gauza mordoa.Orain ulertuko didazue, Josetxok bi neurona baino gehiago ez dituela esa-ten dudanean, ezta?

37

Apustua

Egun eguzkitsua zen, udako oporrak hasi berriak ziren. Ni Joxemielekinfutbolean ari nintzen jolasten, beno, futbolean jolastea aspaldi genuenutzita eta hizketan ginen. Joxemiel eta ni betiko lagunak gara, 10 urte ditu-gu biok eta apustuetan ibiltzen ginen gau eta egun.

Jolasten ari ginen futbol-zelaiaren atzean etxeorratz ikaragarri bat erai-kitzen ari ziren. Jendeak zioenez familia baten etxea bota behar izan zuteneraikina eraikitzeko eta familiakoek beren etxetik ez zutenez irten nahi,beraiek barruan zirela bota zuten eta orain beren arimak han bizi direladiote, baina hala eta guztiz ere, hari begira nire lagunak zera esan zidan:

- Hi, Jon! Ezetz gau oso bat pasa hor goian!

Ni apustu zale sutsua nintzen eta horri uko egitea ezinezkoa zen niretzat.Banekien oso arriskutsua zela eta aitzakiaren bat jarri beharko nuela niregurasoak ez konturatzeko, baina apustua irabaziko nuela ere argi nuen.

Joxemielekin ondo hitz egin ondoren, plana erabaki genuen. Nik niregurasoei Joxemielen etxera lotara joateko baimena eskatuko nien,Joxemielek aldiz, ez zien deus ere esango eta honela, biok etxeorratzerantzabiatuko ginen. Nik, badaezpada ere, sakelako telefonoa eramango nueneta egun osoa pasatzeko janaria ere.

Azkenean, iritsi zen gaua, etxetik irten, telefonoa hartu, eta futbol-zelai-rantz abiatu nintzen nire lagunarekin elkartzeko. Nik ondo adierazi nion ez


Pello Zubizarreta

38

nintzela beldurtuko eta apustua irabaziko nuela, eta eraikinerantz jogenuen.

Etxeorratzeko atera iritsi ginen, izugarria zen, hurbiletik ikusita askoz erehandiagoa zirudien. Beldurtzen hasia nintzen baina nire burua kikildu gabeaurrera jo nuen, Joxemiel agurtu eta barrura sartu nintzen. Inork ikusi gabe,kristalezko igogailu batean sartu eta azken pisuko botoia sakatu nuen.Igogailua kristalezkoa zen, hegan zinela zirudien, baina nik tinko eutsi niongoiari eta poliki-poliki goiko pisura heldu nintzen. Handik, hiri guztia ikusnezakeen, argiz betea, nire etxea ere erraz ikusten zen, argiak pizturikzituen eta nire gurasoen itzalak begiztatu ahal izan nituen. Azken finean, ezzen hain arriskutsua.

Joxemieli deitu nion eta baita adierazi ere eraikinaren goiko aldetik ikusiahal nuena, eta igotzeko gogoarekin gelditu zela ematen zuen, baina etxe-ra joateko ordua zuela esan eta alde egin zuen, bere gurasoak larritu egin-go zirelako.

Pare bat ordu bota nituen etzanda, pentsakor, eraikinean bizi zen arima-familiari buruz. Orduan, gauaren isiltasunean, igogailua mugitu zen etageroago, kolpe beldurgarri bat entzun nuen eta izugarrizko ikara sentitugorputzean. Alde guztietara jarri nintzen begira, eta azkenean gizaki itxura-ko gorputz bat ikusi nuen niri hitz egiten.

-Hau nire lurraldea da! Lapurtu egin didatena! Eraikin hau altxatzekonire gorputza eraman zuten, baina ez nire arima!

Garrasi beldurgarri baten ondoren gizakia desagertu zen eta ni konor-tea galduta eta “shock” egoeran gelditu nintzen igogailuaren barnealdeanetzanda.

Begiak zabaldu nituenean, jada, eguna zen eta jende ugariren arteannintzen lurrean. Orduan Joxemiel ikusi nuen eta pozez zegoen nik begiakzabaltzen nituela ikusi zuenean.

Dena kontatu nion, eta oso larrituta egon zirela esan zidan, bai bera etabai nire familia, eta azkenean suhiltzaileei deitu behar izan ziela. Gauza batikasi genuen esperientzia horretatik; apustua egin baino lehen, buruarekinjokatu behar dela.

39

Froga inozoa

Josu dut izena eta Biologia eta Geologian titulatua izan arren, tabernabatean nabil lanean.Pertsona lehiakorra eta harroa naiz. Nire bizitzan zehararazoak izan ditut nire izateko era eta pentsaerarengatik. Beste gauzabatzuen artean, nire bizitzako lana galdu nuen harroegia izateagatik.

Duela lau bat hilabete gertatu zen hori. Hogeita bost urte nituen etaBiologiako karrera eta praktikak bukatu berri nituen.

Karreran zehar beti nintzen ikasle onenetarikoa, irakasleak harro zeudeneta atzerrian hitzaldiren bat zegoen guztietan aukeratu ninduten bertarajoateko. Baina ni bezain ona zen beste mutil bat ere bazen nire karrerabera egiten, Gorka Kortajarena.

Betidanik lehiakortasun bat egon da bion artean.

Egun batean, Gorka eta biok unibertsitateko nagusiarengana joatekoesan zigun irakasleetako batek.Momentu hartan karrera bukatzear geun-den eta argi geneukan gure notak bikainak izango zirela. Nagusiaren bule-gora sartu eta zera esan zigun:

- Egunon bioi. Berri on bat daukat zuentzat. Zuen errendimendua etasaiakera saritzeko National Geographic-eko euskal biologo batzuek laninteresgarri bat eskaini digute zuentzako. Bi urtez Antartikan egon zaitez-kete bertako fenomeno eta gertakari guztiak aztertzeko. Esperientziahonek biologia munduan ezagunak bihurtzea dakar eta dudarik gabe onu-ragarria izango da zuen curriculumerako.

4. maila C Finalista

Ainhoa Ezeiza

40

Gorka eta ni pozarren, barrez hasi ginen baina laster aldatu zitzaizkigunaurpegiak.

- Baina itxoin. Berri txar bat ere badaukat. Zuetako bat bakarrik joan daite-ke espediziora. Sentitzen dut. Saiatu egin gara baina ezinezkoa izan da bion-tzat lekua aurkitzea.

- Eta nola aukeratuko duzue biotako nor joango den?-esan zuen Gorkakurduri.

- Astean zehar zuen jarrera aztertuko dugu eta ondoren zuen laguntzare-kin sariduna nor den erabakiko dugu.

Denbora aurrera joan zen eta bigarren egunean Gorka niregana hurbilduzen.

- Kaixo Josu. Zer, saria galtzeko prest al hago?Argi dago nik pasako ditu-dala bi urteak Antartikan hi etxean hagoen bitartean.

- Barkatu? Nik ez dut ezer garduko!

- Zerbait proposatuko diat. Geuk erabakiko diagu nor den sariaren ira-bazle.

- Geuk?

- Bai. Froga baten bidez. Bihar zazpietan “Righ” eraikinean.Ados?

- Burutik hago motel!

- Ze beldurra al daukak? Kakati alena!

- Kakatia ni? Ikusiko duk motel, bertan egongo naiz eta froga irabazikodiat!

Frogaren eguna iritsi zen eta Gorkak azaldu zizkidan nondik norakoak.Eraikinaren gainaldera igo eta bertako plataforma mugikorrean gehien irau-ten zuenak saria irabaziko zuen.

Froga jasanezina izan zen. Plataforma bueltaka zebilen izugarrizko altue-ran eta bertan egotea inoiz jasan dudan sufrimendurik handienetako bat izanzen. Baina froga irabazi egin nuen. Gorkak hamar minutu besterik ez zituenjasan eta. Oso pozik jarri nintzen baina nire poza laster tristura bihurtu zen.

Hurrengo egunean unibertsitateko nagusiak Antartikara joatea debekatuegin zigun bioi. Gure jarrera umemokoena izan baitzen eta gure bizitza arris-kuan jarri genuen lehiakorregiak izateagatik.Egun hartan nire harrokeria etalehiakortasuna alde batera utzi behar nituela ikasi nuen.

41

Lisa Parker

Duela urte batzuk, Lisa Parker izeneko neska gazteak berotegi efektua-ren aurkako borroka hasi zuen. Hasieran Greenpeaceko kide izatearekinkonformatzen zen, baina denbora pasa ahala bere planeta zaintzeko nahiahanditzen zihoan eta azkenean, egiten zituen ingurunearen aldeko lanakgutxi zirela pentsatzen hasi zen.

Egun gutxiren buruan, Lisak Greenpeacetik joatea erabaki eta berekabuz lurra zaintzeko lana egiten hasi zen. Egiten zituen lanetariko bat kar-telak itsastearena zen eta pasatzen zen tokitik kartela uzten zuen honelaesanez: Lurra denona da, zaindu ezazu”. Baina horrelakoekin ezer gutxi lor-tzen zuenez, jende askoren arreta izango zuen zerbait egin behar zuen,jendeak pentsaera alda zezan.

Denbora luzean pentsatzen aritu eta gero aurkitu egin zuen jendearenarreta erakartzeko modua. Modu hori telebista zen, horrekin munduko baz-ter guztietara zabalduko zuen mezua. Baina telebistaren arreta izateko zer-bait berezia egin beharra zuen, oso berezia, mundu guztira irudiak iritsikozirela ziurtatu nahi bazuen. Horregatik bere etxetik 60km-ra zegoen KualaLumpurrera joateko asmoa zuen, bertako Petrona dorre famatuetakobaten goialdera igo eta bertatik zintzilikatu kartel handi batekin, edozeinunean erortzeko arriskuarekin.

2003ko urriaren 15a zen eta haizea zebilen. Lisa goiz altxatu zen etaegitekoa burutzeko behar zuen guztia prestatzeari ekin zion. Sokak etabestelako aparailuak sartu zituen bere motxilan (dorrearen goialdetik zin-


Nestor Gonzalez

42

tzilikatu ahal izateko) eta gauza garrantzitsuena hartu zuen ere, 2x5 metro-tako kartela, honela esaten zuen mezu handi batekin: “Lurra zaindu ezazu”.Beraz, dena prestatua zuenean jateko zerbait hartu eta Kuala Lumpurreraabiatu zen trenez.

45 minuturen buruan Petrona dorreen aurrean zegoen. Lehenengodorrean sartu eta igogailua hartu zuen azken solairuraino, 88. solairua.Inor begiratzen ez zegoela ziurtatu eta gero, bere burua lotu zuen sokenbitartez zutabe sendo batean. Leiho bat ireki eta kanpora ateratzen hasizen motxila eta guzti. Erabat kanpoan zegoenean, 450 metrotara, motxila-tik kartela atera eta bere zangoetatik zintzilikatu zuen. 10 minutu eta gerobarrura sartzeko gogoa izan zuen une batez, garaierari zion beldurra zelaeta, baina oraindik ez zuen ezer lortu eta zerbait lortu arte bertan behar zendenbora egotea erabaki zuen.

Azkenean, jendea gertatzen ari zenaz jabetu zen eta denbora kontuaizan zen mundu osoko kazetariak iristea. Lisa pozik zegoen kazetari askokbere kartela ikusi zutelako, eta seguruenik telebistan agertuko zelako,beraz, lortu zuen nahi zuena eta sokatik igotzen hasi zen, baina soka urra-turik zegoen eta goruntz indarra egin zuenean…

Atal honetan ikasturtean zehar egindako hainbatbidai eta proiektuen kronikak jasotzen ditugu.

Kronikak

45

Xiberua

San Juanen gaude etaordu erdi berandutu arren,hemen daude lezoarrak.Abiatu gara. Ni nere lagunGorka Alakanoren ondoannago eserita musika entzu-ten. Zoritxarrez, Gorkaaguantatu behar dut abes-ten eta mp3ak bidaia guz-t irako karga badauka.Joseba megafonotik gau-zak azaltzen saiatzen den arren, ez diogu kasurik egiten. DonibaneGarazira iritsi gara eta denbora librea utzi digute. Eskubaloi kanpuseanezagututako lagunekin egoteko aukera dugu eta baita beraien ikaskideakezagutzeko. Hauek denak neskak dira eta zoritxarrez, mutilak ez dituguezagutu. Neskekin egon ondoren, buelta bat eman dugu hiritik, zubia etadenda interesgarriren bat ikusiz. Geroago, berriro bildu gara eta bertakogaztelu batera joan gara bazkaltzera. Bertan bazkaldu eta pixkat jolastuondoren, dantza pixkat egin dugu. Txingudi Ikastolako ikasle gehienakgaude dantzan, baina ez dago ezta Lezoko ikastola erdia ere.

Handik, Maulera joan ginen buelta bat ematera. Bertatik, denak joanginen maskarada ikustera. Bidean, Josebak hainbat gezur esan zituen,hauek dira batzuk:


Mikel Mindegi

46

- Latigoaren mutilak, ikusleak jotzen ditu delako tresnarekin.

- Zaldiari barrabilak “mozten” dizkiotenek, mutilei jotzen diete beraienmakilarekin.

- Ikuskizunaren bukaeran, Pitxu berpizteko, motosierra bat erabiltzendute, ikusleei odola botatzeko ondoren.

- Gainera esan zuen, behin, maskaradatik bi pertsona zaurituta irtenzirela.

-…Beno, bertan ikusi dugu

maskarada, eta momentubatzuetan aspergarria izanarren, probestu dugu taloakerosteko. Orokorrean, politaizan da maskarada, bainanekatuta gaude eta aterperagoaz afaltzera. Iristerakoan,harrituta geratu gara logelaikusgarri horiekin. Lo egitekotokiekin arazoak egon arren,azkenean moldatu gara eta

gure ikaskide Jonek afaria prestatzen duen bitartean, gu aterpetxea ezagu-tzen egon gara. Afaldu ostean, dantza pixka bat egin dugu, orain ordea,denak batera.

Gehienak alde egitean, hamar bat pertsona egon gara dantzatzen etanere ondoko gelakideak gaizki egin arren, nire antzera, saiatu egin gara.Gainera Josebak erakutsi digu.

Hamabiak aldera, logeletara igo gara eta ordu batean isiltasun osoaeskatu arren, guk hitz egiten jarraitu dugu. Hirurak aldera, nahiko nekatutagaude, baina Gorka ez, eta ez digu guri lo egiten uzteko asmorik. Horri,gehitu diezaiokegu Enekoren noizbehinkako bisitak eta baita gelakidebaten tonu desberdinetako zurrungak. Azkenean, Imanolen bisitarekinlasaitu da Gorka, eta lo egiten utzi digu, hiru ordu bakarrik izan arren.

Goiza indartsu hasi dugu, dutxarako lasterketa batekin. Geroago,gosaltzeko mahaia jartzera jaitsi naiz ni bakarrik, nire gelatik, aurreko gaue-an ere ni bakarrik geratu nintzelako mahaiak garbitzen. Gosaldu eta irakas-leek gure gaupasaren arriskuez hitz egin digute eta gero geletara bidaligaituzte elurretarako motxila prestatzera. Prestatu ondoren, autobusera

47

igo, prefosta matrikula bereziarekin: “0690 DPM”; eta Eretara abiatu gara.Autobusean, beste bidaietan bezala, juerga ederra antolatu dugu, mendiraigotzeko aldapa, oso mugitua izan arren. Gora iristean, denak autobuseta-tik laisterka irten eta gure plástico, lera edo dena delakoarekin gora etabehera aritu gara, Lezoko mutilak gu zirikatzen hasi arte. Momentu horre-tan, eski pistako instalazioetan sartu eta hamaiketakoa jan dugu. Hala ere,sei irakasleak barruan goxo-goxo ikustean, inbidia ederra eman digute.Sabela bete eta gero, irakasleekin hitz egin eta esan digute, aterpera itzul-tzea erabaki dutela, eguraldia dela eta. Zoritxarrez, itzulerako bidaia ez daizan joan garenekoa bezain alaia gure lagun on Mikelentzat jaitsieran tripaknahasi baitzaizkio. Gainera, Lezokoek, atzerapen bat eduki dute eta itxaronbehar izan diegu, Mikel, autoz aterpera eramaten zuten bitartean.Azkenean, bertara iritsi garenean, eramandako janaria mahai gainetan jarridute eta denek oso gustura bazkaldu dugu. Arratsaldean,Lezokoengandikbanandu eta gaznategira joan gara, ea gazta nola egiten duten ikusterikbazegoen galdetzera, baina artzainak mendian zeudenez, Maulera joateaerabaki dute irakasleek. Maulen, Josebaren lagun xiberutar baten dendarajoan gara, Xiberuako produktuak ikustera.

Itxia zegoen, baina Josebaklagunari deitu eta denda irekidu. Bertan, mota guztietakoEuskal objetuak zeuden. Niketa nire kuadrilakoek, ikurrintxiki bat eta lepoko bat erosiditugu, baina Josebak, base-rrietan erabiltzen den gaznakhartzeko erreminta bat erosidu. Arratsalde honetan, lehe-nengoan baino lasaiago egongara, gaur ez baititugu autoakjarraitu. Zazpietan abiatu gara afaltzera eta Niko Etxarten kontzertua entzu-tera. Bertan, esan bezala, afaldu dugu eta gero Nikori entzun diogu. Esandaiteke, ez dela kontzertu animatuegia izan, azken hiruzpalau kantak izanezik. Emanaldia amaitzean, pertsona multzo bat geratu gara jangelanabesten eta Joseba eta Nikoren istorioak entzuten. Horren aurretik, nolaez, Nikok bere pua eman dio Pellori. Kantatu ondoren, txorakeriak egitenegon gara, lagunen artean, trainera bat egin eta ziaboga eta guzti, estro-padak antolatu ditugu. Orain, pentsatzen jarrita, estropada tentelak hornonbait, gu ginelako partaide bakarrak. Beno, behintzat Joan Puyk esandigu, ez gabiltzala gaizki. Gau hontan, ordu bata arte egon gara dantzan.

48

Gero, Lezoko lagunekin egon gara hitz egiten, orduan Joseba ikusi dugudantzatzen. Irakasleek ohera bidali gaituztenean gu joan eta bertan zeu-den lagun guztiak korridorean. Hiruetarako, lokartu naiz, baina nire ustez,Gorka gaur ere esna egon da.

Zoritxarrez iritsi da azken eguna,pozik gaude ordea, gaur, Holtzartekozubia ikustera goazelako. Ir istean,Imanol behean geratu da lunbagoa delaeta. Hasieran, Pello eta biok, atzean gin-doazen Edu eta Josebarekin. Errinozerozuhaitza ikusi dugu. Hau, zuhaitz norma-la da, baina errinozeronte itxurarekin.Momentu horretatik aurrera, Pellok eta

biok azkarrago joan gara eta txinguditar guz-tiak atzean utzi ditugu. Zubira iristean, harritu-ta geratu gara zegoen altuerarekin baina joan-etorria egin dugu arazorik gabe.

Itzulerarako bidaian atzean jarri gara berrirolau pertsonak. Hitz egiten joan gara, ikastolaz,Josebaren txikitako anekdotez, etab. Beherairistean, Lezoko mutilek egin dute egunekoekintza, gu bazkaririk gabe utzi baikaituzte.Bukaera txarra izan da gure agurrerako, bainaberaiek aukeratu dute horrela amaitzea.Joseba, Imanol eta Eduk erabaki dute, gu gaz-nategia bisitatzen gauden bitartean, beraiekhiriburura joatea bazkaltzeko zerbait hartzera.Esan eta egin, gu gaznategia bisitatzen etagaztak erosten gauden bitartean egin dute.Nahiko berandu bukatu dugu, baina bertatikabiatu gara Irunera.

Bukatu da abentura, momentu hori izango zen ona “Agur Xiberua”kanta jartzeko, baina Josebak, joan ginenean jarri zuen.

49

Xiberoa 2010

Goizeko zortziretan esnatu, maletahartu eta banoa San Juan plazarantz.Ez dauzkat gogo handirik oso goiz baitaeta logureak orandik ez du alde egin.

Boltsa guztiak autobusean sartu etaXuberorantz abiatzeko Lezotarrak itxaronbehar ditugu. Hasi da gure abentura!

Hasieran autobusean denak erdi logaude, baina goiza aurrera joan ahalagiroa aldatzen joan da. Hasi dira betikoakabesten eta gainontzekoaak jarraitudiegu. Hau bai hau giro aparta!

Autobusean ordu pare bat emanondoren, iritsi da lehenengo bisitalekua,Donibane Lohitzunen gaude.Autobusetik jaitsi eta lehenengo gauzaLezotarrak aztertu, batzuk atsegin ditu-gu, beste batzuk ez hainbeste……oraindik ez dakigu hurrengo egunetangertatuko den guztia!

Bertatik buelta pare bat eman ondoren, azkenik, ogidenda bat! Ezindugu sinetsi, herri guztia mihatu ondoren azkenik aurkitu dugu. Dakidan

3. maila B Irabazle

Elda Etxebeste

50

frantses eskasa erabiliz erosi ditugu gauza pare bat, batez ere Iratxek. Azer nolako tarta erosi duen, eta guztia berarentzat! Bagoaz herriko parke-ra, benetan ondo pasatzen ari gara!

Bazkaltzeko ordua da eta herritikgertu dagoen baso batera goazbazkaria hartzera. Bazkaldu ondo-ren, berriz ere autobusera igo,Maulen geldialditxo bat egin etabagoaz maskarada ikustera.

Oso urduri nago, Josebak esanduelako atzerritarrei maskaradakodantzariek gauzak botzatzen dizkie-tela….gainera ni zuriz jantzita nator!

Maskarada ikusten ari ginenean, bat-patean Lezotarrak autobuserantz joatenikusi ditugu. Nora doaz? Galdetzen hasigara gure artean. Kaso handirik egingabe maskarada ikusten jarraitu dugu,eta azkenik bukatu da!

Berriz ere bagoaz autobusera, nabarida egun osoko nekea eta gainera guta-ko asko haserratu egin gara Lezotarren jarrerarekin. Zer uste dute horiek?

A zer errespetu falta!

Aterpetxera iritsi eta logelak hartu ondoren, bagoaz afaltzera.Lezotarren ondoan nago, eta ikusten dudanez ez dute gurekin harremane-tan jartzeko asmo zipitzik ere, gainera janari guztia beraientzat hartzendute! Banatzeko ordena aipatu ere egin gabe……

Afaldu ondoren, “Muxiko”batzuk dantzatu eta bagoaz loge-lara. A zer nolako giroa dugunaurreko gelakoekin, ez dira gurelogelatik ateratzen!

Bueno egia esan…guk ez ditu-gu kanporatzen! Ez nuen ustehainbesteko harremana izngogenuenik ikastolako mutil hauekin.

51

Gaua esna pasa ondoren, eta alboko gelakoen “korroxka” emanaldiaentzun ondoren, goiza iritsi da.

Gogoz hasten dugu gure abenturako bigarren eguna!

Gosaldu ondoren, elurretara goaz. Mendi puntara iritsi eta harriturikgelditu gara. A zer elurtea! ….eta ni arropa sinple honekin.

Mendia igotzen hasi gara eta segituan nekatu ere. Ez dugunez ez lera-rik, ez plastikozko poltsarik “kroketa” forman bota gara pare bat aldiz. Ezindugu gehiago, hotzez beterik gaude, ez ditut hankak sentitzen, a zer sen-tsasio desatsegina! Egia esan nik ez dut inoiz halako hotzik pasa!

Bertan bazkaldu beharko genu-ke, baina hain beste kexatu ondo-ren, irakasleak aterpetxera joatenutzi gaituzte. Ez dakit zer egin otegenuke han gelditu bagina.

Iritsi eta dutxa bero bat hartuondoren, bazkaltzera jaitsi gara.

Harrigarria benetan!

Ezin dugu sinetsi, hor daude Lezotarrak mahaian eserita inor itxarongabe janari guztia jaten. Orain hasi gara Lezotarrak nondik nora doazenharrapatzen, nire ustez munduko erregeak direla uste dute! Oraindik ezdugu haietako inorekin hitz egin eta nazka aurpegiz begiratzen gaituzte.Harroputz halakoak!

Lezotarrekin iskanbila izan ondoren, autobusean gaznategira abiatugara, baina itxita dago. Ze pena! Gazta gosea dut!

Plana izorratu zaigunez Maulera goaz berriz ere, denda konkretu batera.Baina hau ere itxita! A zer zortea gurea!

Bueno baina Joseba dendajabea ezagutzen duenez, deitxobat egin eta segituan dagohemen Allande. Denda ez da nireestilokoa, baina oso itxura onekogailetak erosi ditugu nik eta lagu-nek. Erosketen ondoren, deno-bora librea daukagu, hau da irtee-retatik gehien gustatu zaidana.

52

Atzerpetxera iztuli eta….sorpresa!

Gure “laguntxoak” (Lezotarrak),gure logeletan sartu dira eta guregauzak lekuz aldatu, poltsetatik gau-zak atera eta beste logela batzuetaraereman dituzte. Baina latzena orain-dik etortzeagatik zegoen.

Beñatek kantiplora ireki eta likidohori bat aurkitu du! Atera ezazue bakoitzak zuen ondorioak…nik neureabadaukat!

Gainera Yune eta Saioaren gela hortzetako pastaz bete dute. Zernazka!

Benetan ez nuen uste hauen edukazio faltahainbesterakoa izango zenik.

Guztiak baretu ondoren, afaltzera jaitsi etaNiko Etxart ikusi dugu, afaladu ondorengo ema-naldia emateko prestatzen.

Hasi da emanaldia! Aspergarria iruditzen arizait, lo egiteko modukoa, baina batpatean, Nikoniregana hurbildu eta niri abesten hasi zait. Zerlotsa! Gorri gorri jarri naiz, beti bezala, ze lotsa!Ezin dut sinetsi, hainbeste pertsona jangelan etaniregana etorri behar!

Emanaldia bukatu ondoren, logeletara igo gara. Pijama jartzen ari gine-la musika entzun dugu, pasilora ateratzerakoan ikastolakoak hor ari zirendantzan poz-pozik! Animatu eta gu ere atera gara pasilora abestu eta dan-tzatzera.

Hor daude Lezotarrak nazka auprpegizbegiratzen, gu “konga” dantzatzen arigaren bitartean. Berandu arte egon garabertan gelditu gabe, ohiuka eta saltoka,eta irakasleak etortzerakoan denak zintzo-zintzo bakoitza gure logelara joan gara.

Gaurko gaua ez da aurrekoaren antze-koa izan, segituan oheratu gara guztiak etaordu laurdenera ez da inor esna gelditu.

53

Azkeneko eguneko goiza da,nabarmen da gure aurpegietan hiruegunetako nekea.

Gosaria hartu, eta logelara igotze-an maleta egin dugu. Baina oraindikokerrena gelditzen da; gela garbitubehar!

Bueno gu ez gara oso zikinak etaerraz garbitu dugu logela.

Gainera gaur mendira joan behar! Ze alferkeria nirea, baina ez dut bate-re gogorik.

Mendia igotzen ari gara, uste dut guztiak neka-neka eginak gaudela!Noiz iritsi galdetzen etengabe.

Azkenik iritsi gara Oholtzartekozubira!

Paisaia oso ederra eta harriga-rria iruditzen zait, horrenbestekoaltueran dagoen zubirik ez nuenaurretik inoiz ikusi.

Zubia ikusi ondoren, mendia jai-tsi beharra, oraingoan azkenerati-

koa naiz eta lurra lokatzez beterik dagoenez, ipurdikoa hartzeko prestatzenjoango naiz…

Poliki-poliki bagoaz Leire, ni eta Alakano, baina azkenean, hirurak lurre-an amaitu dugu. Momentu barregarria izan da, nahiz eta mina hartu izan!

Behera iristerakoan mundu guztia bazkaltzen zegoen, gu itxaron gabe,errespetu falta ikaragarria iruditu zait.

Lezotarrek guztia beraientzat hartu dute, guretzat “nozilla” bote bai soi-lik utziz!

Ezin dut sinetsi, azkeneko egun harte egongo al dira gu izorratzen?

Benetan desengainua izan da niretzat Lezotarrekin izan dugu harrema-na. Ez gara agurtu ere egin!

Arratsaldeko laurak dira eta gaznategira joan gara. Bertan gehienekgazta erosi dugu eta irakasleek detaile ikaragarri on bat izan dute.

54

Lehenago, bazkal orduan, ez dugunez ezer jan, berriz ere bazkaltzekoaukera eman digute, janari pila bat eskainiz!

Ondo bazkaldu ondoren eta denak bapo-bapo eginda gelditu ondoren,autobusean montatu eta Irunerako bideari ekin diogu.

Autobusean giro aparta dagodenen artean.

Uste dut bidai honetan Xuberoaezagutzeaz gain zenbait jenderiburuz ez nekizkien gauza positibopila ikusi eta ikasi ditudala.

Benetan ondo pasa dut, ikasto-lan agurtu ere ez ditudan pertso-

nak sakonago ezagutu ditut, haiekin hitz egin dut, dantza egin dut etagauza gehiago.

Lezotarrekin izandako arazoak alde batera utziz bidai honetako balora-zio gustiz positiboa da.

Xuberora berr iz joatekoaukera emango bazenute inon-go arazorik gabe joango nin-tzateke. Ez nuke ezer aldatuko,ezta Lezotarrak ere ez; badakitkontraesaka nabilela, lehenagoaipatutakoa eta orain esatenari naizena alderatuz. Baina,bai, ez nituzke Lezotarrak alda-tuko, nire ustez hauen jarreraketa gu izorratzeko asmo horrekTxingudiko ikasleen artekoelkartasuna bultzatu baitu.

55

Beire

2009-ko abenduaren 10-ean, Txingudi Ikastolako ikasleak, LezokoIkastolako ikasleekin batera, Beireko herrixkara abiatu ginen.

Bixeran geratuak ginen, eta ondoren Lezokoekin, herriko plazan. Ordueta piko autobusean egon ondoren, Pitillasen gelditu ginen, bertako padu-rak ikusteko.

Hamaiketakoa jan eta padurakikusi ondoren, Uxuera, herrixkatxiki eta polit batera iritsi, eta han biordu libre izan genituen. Orduan,jatetxe baten terrazako aulkiak etamahaiak hartuz gure bazkaria ateraeta han bazkaldu genuen.Bazkaldu ondoren, herrixkatikbuelta bat eman eta argazki mor-doa atera genituen. Uxue oso poli-ta iruditu zitzaidan. Etxe guztiakharrizkoak ziren, lore gorriekin bal-koietan. Herrian barrena, harrizkoaldapak, eskailera maldatsuak etakale estuak zeuden.

Arratsaldeko hirurak ziren, etaErriberrira iritsi ginen, gaztelua

4. maila A Finalista

Ana López de Pariza

56

ikusteko. Han bostak arte egoneta gero, Beireko aterpetxeraabiatu ginen.

Ondoren, Beireko aterpetxe-ra iritsi eta maletak utzi ondoren,bakoitzari gure logela zein zenesan ziguten. Logelak prestatugenituen, eta afaldu ondoren,kaperan denak elkartu eta jotasaioa izan genuen. Gizon batetorri zitzaigun joten historia kon-tatzera, eta hango inguruetakohistoria berezitasunak kontatze-ra.Ondoren plazan, euskal dan-tzak dantzatu genituen eta buka-tzerakoan, logeletara joan ginen.

Hurrengo goizean, ardotegibat ikustera joan ginen. Hanardoaren prozesu guztia azalduziguten eta bukatzerakoan,Erriberrin pasa genuen goiza.

Han, jateko zerbait erosi ondoren, bueltabat eman genuen. Bazkal orduan, Beirekoaterpetxera bueltatu ginen, eta han bazkalduondoren, autobusa hartu, eta Artaxoara joanginen. Hau, lainoz beteta zegoen. Herritikbuelta bat eman ondoren, autobusera buel-tatu, eta Irunera abiatu ginen.

57

Beireko kronika

Abenduak 9

Hainbat ostegunetan aretoan abestiak ikasten aritu ondoren, Beirerajoateko eguna iritsi da. Erribera, Baldorba eta Nafarroa aipatu ditugu gureabestietan, eta orain abestiek diotena egiaztatzeko garaia iritsi da. BiharLezokoekin batera bagoaz. Hotz handia egingo duenez, irakasleek arropanahikoa eramateko esan digute, beraz, eskularruak, bufanda eta berokilodia ez daitezela falta. Hortzetako pasta, orrazia, zakua eta beste hainbatgauza motxilan sartuz, ohera noa biharko egunaren zain.

Abenduak 10

Goizeko 8:30ak aldera autobusa hartu dugu. Jende dexente falta denezzertxobait beranduago hasi dugu bidaia. Bidea nahiko luzea egin zaigu etaastuna izan ez dadin bidea abesten pasatu dugu, nahiz eta jende askok loegiteko aprobetxatu izan. Beirera iristear gaude eta Joseba, Imanol etaEdu irakasleek eskualde honi buruzko dokumental moduko bat jarri digute.“Beirek Untzeko Donamartirirekinegiten du muga iparraldean, Uxue

eta Pitil lasekin ekialdean,Erriberrirekin mendebaldean, etaPitillasekin hegoaldean”. Egiaesan hori izan da gogoratzendudan datu bakarra, beste guztia-ren azalpenean lokartu bainaiz.

4. maila C Irabazle

Miren Gil

58

Pitillasera iritsi gara. Urmael zoragarri baten ondoan argazkiak ateraondoren, talde txikietan hegaztien erretserba naturala ikusi dugu, nonEuropatik barrena hegoalderantz datozen espezie desberdineko ehunda-ka hegaztik babes hartzen duten neguan zehar.

Hamaiketakoa bertan egin dugu eta berriro ere autobusa hartu dugu,oraingoan Uxue herria bisitatzeko. Herrira sartu ahala, hesitutako gaztelubat ikusi dugu. Autobusak Pirinio elurtuak ikusten diren pasaia batean utzigaitu eta ikasleak alde batetik eta irakasleak bestetik, bazkaltzera joangara. Denbora luzez lagunekin hitz egin ondoren, herri honetan oso ezagu-nak diren garrapiñatuak erostera joan gara.

Berriro ere autobusa hartu etaBeireko aterpean maletak utzi ditu-gu. Norberak bere logela aukeratuondoren, zakuak ohe gainean utzieta Erriberrira joan gara. Han gaz-telua ikusten hiru ordu pasatu ditu-gu. Gazteluak dorre asko ditu etahori aprobetxatuz dorre batetikbestera argazkiak atera ditugu.

Hasieran eguzkia zegoen, baina denbora pasa ahala hozten joan garaeta autobusaren zain pasatu dugu denbora dexente. Zain geunden bitar-tean “berotzeko” edozer gauza egiten saiatu gara: dantzatu, salto egin….Egia esan, ez gara autobusaren zain egon, autobusak herrian utzi gaitue-netik leku berean gelditu da, maisuak eta txoferra itxaroten egon gara.Beraiek iritsi bezain pronto, autobusean korrika sartu eta berriro ere ater-pera joan gara.

Aterpean gelak antolatu eta afaltzera joan gara. Denbora librearenondoren, hitzaldi bat izan dugu. Joxe Mari Esparzak Nafarroaren historioakontatu digu eta hainbat mendeetan eman diren aldaketak ere. Hitzaldiaribukaera emateko, kitarrarekin batera honako abesti hauek kantatu ditugu:

59

ikastolan ikasitako Erribera,Baldorba eta Arbasoen har-kaitza, baita Lau tei latu,Euskal Herrian euskaraz etaIlargia ere.

Ohera animaturik joatekoaurreko urtean Zuberoarakoikasitako mutxikoak, fandan-go eta arin-arinak dantzatuditugu, Imanolen xirularenlaguntzaz. Hori egin ondoren,norberak daki egin zuena.Hitz egin, ondo pasa, lo egi-ten saiatu, lo, irakasleren batohetik altxarazi, pasiluetanbarrena dantzatu eta bestehainbeste gauza.

Abenduak 11

Maisuak logeletara nahikogoiz etorri dira gu esnatzera.Ikasleen artean nabari danork egin duen lo eta nor ezden ezta ohean ere sartuegin.

Gosaldu ondoren maletansartu dugu dena, eta logelakhasieran aurkitu bezala utziditugu. Egun hau ez da atzo-koa bezain bizia izan, jendegehiena sekulako logurakharturik baita. Erriberakoardandegirako bidean inorkez du autobusean hitzik ereegin. Ardoari buruzko azalpelabur baten ondoren bideobat jarri digute. Bertan ardoanola egiten zuten, ardoa egi-

60

teko eran egon diren aldaketak etab. azaldu dizkigute. Beranduxeagoardoaren botilatze prozesua ikusi dugu, baita etiketak jartzearena ere.Azkenik, ardoa gordetzen duten burnizko ontzi handiak ikusi ditugu etaLezokoekin batera argazki bat atera dugu

Eguna bukatzeko Artaxoako zerkora joan gara, baina behelainoa dago-enez, ezin izan dugu ezer gutxi ikusi.

Lezokoak euren aldetik eta Irundarrak bestetik, bakoitza bere herriraabiatu gara. Bidean, Ken Zazpiren kontzertu osoa jarri digute, nahiz etapersona bakarrak ikusi, gainerako guztiak lo baitaude.

Nire ustez guztiok errepikatzeko gogoarekin gelditu gara, baina behar-bada, bero handiagoa egiten duenean.

61

Bertso-paperak3. ebaluaketa

Bi gai emanda, ziklo bakoitzerako bana, zortzikotxikian bi bertso ekoiztu.

1. ziklorako gaia: Telebistako programetan zeraldatuko zenuke, aldatzekotan?

2. ziklorako gaia: Marken menpe bizi al gara?

63

Telebista kateekdituzte berriaketa ez dira izatendibertigarriakbatzuk izaten diraoso_aspergarriakbeste hainbat, ordeainteresgarriak.

Kate batzutan dagokotileo askoeta beste askotaniragarki frankogogoa ematen duguztiz itzaltzekobaina hala_ere betiikusi beharko


Estitxu Ormaetxea

64

Besaulkian aurreandaukagu jarritata ez gera aspertzenez hau ikusitakonkurtso txoro etamordo bat kritikabihotz programa eta baita politika.

Denbora galdu ordeztelebista ikustenegon behar(ko) genukegehio disfrutatzenlagunekin aterata hondartzan bainatzenneri plan hoberikanez zait bururatzen.


Telmo Gartzia

65

Ama Teleberriaamona Goenkaleanaia eta aitaitsu futbolzaleeroso eseritadena bere aldekirola ikustekoaukera debalde.

Telebistan euskarazdabil periodistagure etxean behintzathori dago bistanbultzatu behar ditugueuskaldun artistakgora eta gora betiEuskal Telebista!


Josu Goñi

66

Gaur_etxera iritsi naizoso nekatutatelebista piztu dutkoka-kola_hartutakanalez aldatu_taezer ez dago_tahori bai izan daladenbora galtzea!

Programak oso txarrakgehienak tontuakbestetaz hitz egitenkontatzen porruakez dituzte_jasatenez gazte_ez helduaktelebista aldatu ta_hartu liburuak.

2. maila B Irabazle

Itsaso Rodriguez

67

Ez zait bururatzen, ez“Zara”n erostia,gaur egun hobe omen dazerbait garestiaez du garrantzirikanbada itxusialatza dela badakitbaina hori da egia

Iñakik badaramaRipCurl ta Billabonbeste aldera be( i)ratuta hortxe dago Ionmerkadiloko arropazbaina itxura onmarkak ez du axolaizan zaitez zorion.

3. maila D Finalista

Elda Etxebeste

68

Gure gizarte hontanmarkak dira denaaskoren helburuaarropa onena!baina honen atzeanaurkitzen dutenainoiz kontatu ez denegia lohiena.

Tailandian badaudehaurrak fabriketanaldiz, Europan batzukdiru kontaketanargi ikusten dut nikmundua kolokanlagundu haur horieimaitasuna eman!


Pello Zubizarreta

69

Gure arrropentzakomarkak daude milabaina merke lortzekoarazoak pila“Top Arros” batengatikkriston iskanbilamerkea nahi badezuhobe urtarrila.

Orain gazte gehienekmarkeri begiraetiketa eskuanjira eta birabaina beste multzoansinpleagok diraeta bi eurongatiktxapel eta xira.

4. maila C finalista

Pablo Villegas

70

Arropen markak diramodaren borrokagaur egungo gazteekdute kriston kezkanondik dirua lortuerosteko markaamaren poltsikotikizango apika.

Behartsu ta gosetezbeterik Afrikahorrelako bizitzahori bai da kakabehintzat ez dira bizipresa ta korrikabehartsuei lagundu ta ez egin hanka!

4. maila C Irabazlea

Unai Etxegaray

Ingelesezko lanak

73

Theunknown and terrible

I arrived on an unknown planet to achieve a mission (discover the spe-cies that live on that planet).

The landing was very hard because I didn’t know how to land the roc-ket very well.

The planet was very beautiful and it had a lot of flowers of differentcolours. The atmosphere was like that of the Earth, but the planet wassmaller than the Earth. When I got out of the rocket I put on my helmet.Walking, I found a town. I thought that the town was uninhabited. I wascompelled by curiosity and I opened the door of the first cabin of the town.Inside the cabin there was nobody, but there was another door and thisdoor was open. I thought that in that room there was somebody and Iwent in. That room was like the other room except everything was brokenand there was nobody. I investigated the entire cabin and in one room Isaw something that was moving. I followed its shadow. Suddenly, the cre-ature turned and it saw me. I didn’t know what to do and I was paralyzedbecause I was so frightened. The creature was a very big monster, a terri-ble monster and it wanted to eat me. I wanted to run but my body didn´trespond. I started running away, but the monster followed me. While I wasrunning from the monster, I saw a metal rod and I grabbed it. At first, Ididn´t dare hit it, but then I thought that if you don’t hit it, it will eat you.

Finally, without thinking twice, I grabbed the metal rod with all mystrength and I hit the terrible monster. The first time nothing happened, butI kept hitting it and I managed to defeat the terrible monster. Then, I wentrunning to my rocket and I left that planet immediately. I promised myselfthat never again would I return to that terrible planet.

2. maila A

Irene Gastesi

74

2. maila B

Ane Zufiaurre

The Paper

Once upon a time, in a little town lived a girl called Alexa. She wasgoing to go to London soon because she was going to participate in anexchange.

One day before going to London, she swam one last time at the beach.While she was swimming, she noticed something strange on her leg,something hard like a glass. She dived to touch the hard thing and hold itin her hands. When she came to the surface, she saw that it was a bottle.She was about to pull it up, but Alexa saw that there was something insi-de it; it was a paper. Alexa tried to open the bottle but she could not. Thenshe began to swim to shore. Alexa went running to her towel and with allthe curiosity in the world, she tried to open the bottle again. This time shesucceeded. Quickly she took out the paper and she read what it said, butit was written in another language that she didn´t understand. What waswritten was this: ΥυτεδΣτατεο.

Seeing this, she got dressed, saved the paper and the bottle and pla-ced it in her left pocket. Then, she went home, saying goodbye to thebeach for fifteen days.

The next day, Alexa woke up with a smile on her face, knowing that inthree hours she would be on the plane flying to London. She ate break-fast, grabbed her suitcase and when she was about to get in the car, sheremembered to take the bottle with the paper in order to decipher what itsaid. Alexa said goodbye to her family and went to the airport.

75

When Alexa opened her eyes, she saw Big Ben below the plane. Shewas very happy. Then, Alexa get off the plane, grabbed her suitcase andwent to the station. Alexa started searching for her new family and shefound them.

After a walk around London, they finally reached home. She moved into her new room. It was beautiful. She was very happy. After a moment,she started to unpack. Immediately, she heard something fall. She lookeddown and she saw that it was the paper that she found on the beach. Sheopened the paper. But before opening it, she saw that there was anaddress on one side of the paper. She hadn’t seen it before. It read: 16, 6.Candem Street.``When we were around London, I saw this name near thehouse. I think that it’s over here´´ she thought. She went to find the family'solder sister, Sara, and asked her to accompany her. ”Please Sara, its veryimportant”

Alexa left the house with the older sister and she told her everythingthat had happened. When they reached the building, they rung the bell.Sara heard noise and many voices. They went to the sixth flat and theysaw that one of the five doors was open. Alexa opened the door and sheand Sara saw many many different people. They were celebrating somet-hing. They were celebrating a party and everyone had a paper like the oneshe had found in her bottle. She wanted to know what was written on itand she asked a boy and he said: “ Hello, my name is Kadim. Who areyou? Welcome to England. ΥυιοτεδΣτατεο: SAVE THE WORLD´´

Alexa was invited to the party. She felt perfect.

76

The Strange City

Once upon a time, there was a little city called Spec. The people wholived there were really strange. For example, there was a boy named Jeffwho only had four fingers on each hand. His mother had three eyes andthe baker had three legs. But it wasn't only the population; their god hadthree heads and six eyes in each head. It's hard to believe but Jeff was themost normal person in Spec. One of the strangest things in Spec was thatthere were a lot of tourists, yet most of the tourists disappeared duringtheir trip but no one knew how or why.

One day, Jeff made friends with a young tourist called Jaihn. Like othertourists, Jaihn’s parents had also disappeared, so Jeff and Jaihn started toinvestigate. In a few days they discovered some paw prints. They followedthem, and they reached a huge and quiet cave. They went in, and in a cou-ple of seconds, Jaihn noticed the horrible smell in the cave.

- “What is this?”-He asked-“It's worse than my father's socks!”

- “Yeah! There's something strange here”-Jeff started thinking.

They continued their expedition, and in five minutes Jeff started to getreally nervous.

- “It ain't possible!”-he shouted.

- “What's wrong?”-Jaihn asked nervously.

- “I've just remembered a legend about the monster of Spec.”

2. maila B

Aritz Landart

77

- “A monster?”- he screamed

- “Yeah. I'm gonna tell you the legend:”

“In a cave near Spec lives a horrible monster, but the monster was crea-ted from a mutation of an inhabitant of Spec. He started eating people andhe became a monster. Since then, all the people here have a mutation.”

- “GRRRRRRR!!!”

- “Aaaaaaaaaaaah!”-shouted Jeff- “Jaihn, please tell me that you'rehungry.”

- “I'd like to, but it wouldn't be true.”

- “WHO ARE YOU”- asked someone.

- “We are Jeff and Jaihn”- answered Jaihn.

- “YOU DON´T KNOW WHO I AM, DOYOU?”

- “Yes we do.”

- “SO, WHAT ARE YOU DOING HERE?”

- “We wanna give you some food that isn't aperson”

- “WHAT?” -shouted the monster.

- “Yes, animals for example” -said Jeff-. Eatthis, it’s chicken.

The monster ate the chicken and smiled.

- “THIS IS BETTER THAN HUMANS” -he said

- “So, you ain´t gonna eat more humans?” -asked Jaihn- “And myparents, where are they?”

- “YOUR PARENTS? THEY ESCAPED FROM THE CAVE ANDWENT TO Spec.”

And since then Jaihn and his family have gone every summer to Spec.

The End

Exchange chronicles(Ingelesa mintegia)

81

Exchange in leeuwarden

Friday, 5th March

We got up at half past six, more or less. We had breakfast, we took oursuitcases and we went to Hondarribia´s airport. At half past seven we metthere. Everyone was so excited! We were so nervous and happy at thesame time. Our parents were nervous too, because we were going toHolland without them to spend a week with a family we didn’t know. Wechecked-in our luggage, and after taking a photo of everyone, we saidgood bye to our family, and we went aboard.

At nine o’clock, we were sitting on the plane. We were even more ner-vous than before. Everyone was talking too loudly and the passengerswere looking at us curiously. When the plane landed off, we looked out ofthe window. The weather was nice and there weren’t any clouds at thesky, so we could see Irun, Hondarribi, the beaches, Donosti, the coast andthe sea.

At quarter to ten, we arrived at Madrid, and five minutes later, the planetouched down. We got out of the plane and we stayed at the airport untilhalf past one. We were supposed to take the plane at half past twelve, butthe flight left late because of technical problems. So, we got to the planeand we landed off. It was cloudy there, so we didn’t see very much. Wearrived at the airport of Amsterdam at quarter past four. We took our suit-cases and we went to catch the bus to go to Leeuwarden.

4. mailako

Communication process ikasleak

82

When we were at the bus, people were really thrilled. We were singingand speaking loudly. The bus driver told us the history about the Frisians,and taught us some Frisian words. He told us that we were near Comeniusschool, so we began to feel so nervous. We arrived at the school aroundeight o’clock. Everyone was there waiting for us. We got out of the bus, andwe took our luggage. We went inside the school and we had some foodthey had prepared for us. Everything tasted very nice, perhaps because wewere hungry and tired. We met each other, we introduced ourselves, andafter they showed us their school, we said good bye to our Basque part-ners, and we went to our new home with our new family!

Saturday, 6th March

This day was the first day ofour staying there, in Leeuwarden.It was the day to stay with thefamilies or friends. It was difficultto express ourselves practicingEnglish, because it was the firsttime that we did that in our lives,but with the time, we were usedto it.

Some Basque students peoplewent to visit different places in

Friesland, others stayed at home with the families, and others met otherpeople of the exchange over the city.

In my case, I stayed with people from the exchange. We met at afriend’s house at 11.30. There we had something for lunch, we took thebike, and we rode to the ice-skating ring in Leeuwarden, with more than30 minutes by bike. When we arrived, we went inside the palace, we takeour skates and helmets and we started skating. Some of them had a verygood technique and they could skate well, but other ones couldn’t, sothey fell down more than one time. But it was very funny. When we finis-hed, we went to the ice-skating ring restaurant palace and we had somet-hing hot, because it was very cold outside.

When we finished, we went all together home, by bike of course. Wearrived home at 6 and we had dinner at that time. We stayed at home spe-aking with the family and knowing them better. We were at home, playinggames and using the computer to speak with the home family.

83

At 8 we met again at a friend’s house, because that friend organized aparty at home. At the beginning we felt a bit alone because we didn’tknow the people very well but when the people started to arrive we star-ted to be friendly. We met new people and people from the exchange, andwe had a very good night knowing each other. They showed us how toplay Dutch cards games and we played them.

Not all the people went to the party,because other ones went home to sleep,other ones went to another house to watch afilm, and others went to have dinner to a res-taurant with families.

Sunday, 7th March

It was a free day with thefamily. Each one practiced dif-ferent activities.

Some of us stayed at homewith the families, others visi-ted dif ferent places ofFriesland or went out withmore people of the exchangeand they did activities like ice-skating, swimming, r idingtheir bicycles, etc.

We didn’t know each other too much, and for people who stayed athome or went out with their families it was quite boring. But the next daywas Monday, we would see people from our country and we hoped toenjoy more.

People who went out with more people in the project enjoyed more thatday, because it is more interesting to do any type of activities with peopleyou know, than staying at home with a partner you don’t know very well.But we have to say that most of the people who stayed at home with fami-lies lived far away from Leeuwarden. That’s why they didn’t meet theothers.

We practiced a lot of English. We spoke it everyday because it was theonly language that we had to communicate with each other.

84

Monday, 8th March

On Monday, we arrived at school at nine o’clock. Most of the studentscame by bicycle and some others came by car. When we were all toget-her we went inside the school to a big classroom. There Jelte, the teacherfrom The Netherlands, talked about their country and our different expe-riences at the weekend. Then some students of The Netherlands explai-ned something about their country, culture, traditions and their typicalfood. After the explanation they gave us a typical cake to taste.

After that, we went to a computers room to do a wiki, a webpage wherewe compared The Basque Country with Friesland. The teachers dividedus in different groups and each group had a different topic. The topics ofthe groups were language, history, music….. We didn’t have enough time,because it was lunch time, so we went to the canteen and there we hadfor lunch with the food that everybody brought from their partners’ houses.

When we finished, we returned to the computers room and we follo-wed with the wiki. Next, some students talked about their topic in front ofthe exchange people.

Later, the Dutch students had some lessons so, we went to a cookingclass and there we made two groups. The first group made some cookiesand the other group started to think about ideas to do a comic. When thegroups finished we changed and the first group worked on the idea fortheir comics and the other group made cookies.

Then, the school finished and some people went totheir homes, others went shopping, others stayedwith their partners’ friends, others went to their part-ner’s families…

Tuesday, 9th March

In the morning, we went walking to the nature museum of Leeuwardenand there we saw dissected animals, and learned something about thenatural history of Leeuwarden. We collected stamps all over the city, simu-lating a famous skating race they celebrate when all the canals are frozen.We visited interesting places like historical buildings, old shops, culturecentres, typical souvenirs shops… We went for lunch to Mc Donald’s andthen we met at the sculpture of the Big Horse.

85

In the afternoon, we visited theFrisian Government. There, the dele-gate of culture explained us what wehad been doing around the city andhow important our project was.Dutch students carried us by bike tothe school and there we took ourbicycles. Then, some of us went toeat an ice-cream and others wentdirectly home to have dinner.

Collecting stamps was boring because we walked all the time and wewere tired, and it was also so cold. But at the same time we liked it becau-se we visited the city and we were all together.

Wednesday, 10th March. (Amsterdam)

We met at 7:30 am at school and we took a bus to Amsterdam. It was2 hours trip and Basque and Dutch people went all together in the samebus. In the bus trip, we were singing typical songs from each culture. At9:30 we arrived at the train station of Amsterdam and we walked all toget-her until we took a boat. We went through Amsterdam’s canals and wesaw the typical houses and streets of the city. The visit of Amsterdamthrough the canals was great. When we finished the visit by boat, we wal-ked to the square of Madame Tusseau. We visited that fabulous museum,and we had fun there. After waiting for some minutes at the queue, wewent inside and we were so excited! A massive was waiting for us toexplain the aim of the museum, and then we started the fantastic visit. Weenjoyed a lot all together with all the famous people that were in themuseum. We were rushing from one side to the other to take photos withour idols. It was a fantastic experience.

86

After visiting the museum, we had free time to do all the shopping forour families. We managed to communicate speaking in English to knowwhat place we had to go. Some people visited the Red District Light andthey said that it was very shocking. At 4 o’clock we went all together tothe bus and we all sang different songs again, during the entire trip, inDutch and Basque. When we arrived at Leeuwarden, we took the bicycleswe let in the morning in the school parking and we went home to have din-ner. After dinner and having a shower, we all met at Sigrid´s house to cele-brate Ainhoa Eceiza´s birthday. Some people went there by bicycle andothers by their parents’ car. There we had something to drink and a caketo eat. We sang to Ainhoa happy birthday in all the languages we knew,Basque and Spanish, Dutch and English too. We all were speaking anddancing with some music. At 11 o ´clock we all went home because nextday we had to get up early to go to school.

The massive Bob Marley

Michael Jackson Mona Lisa

87

Thursday, 11th March

It was the sports day, soin the morning, we went toschool l ike everyday at08.00 am. We were divi-ded in two groups. Eachone in the first group pain-ted his or her partner. Firstwe divided parts of theface: eyes and ears, noseand mouth. We drew alogotype and then we star-ted painting with colours. It was very funny and finally our teachers, Anaand Esther, took photos to all the partners’ couples, each one with her orhis painting.

The other group went to the gym to do sports and games. First we pla-yed some games for warming up. Then, the Dutch prepared a game whichwe had to play all together like a team. The Dutch physical education tea-cher explained us the aim of the game: It consisted on carrying somesport material to the other side of the gym, through a kind of circuit, wit-hout touching the ground. If you touched it, you had to start again. Wemade two mixed teams and we started playing. It was difficult but funnyand we laughed a lot. After two hours, we changed activities. Then, theDutch students had normal lessons so we finished doing the comic. At3.00 pm we went home and had free time until 8.00 pm. At that time, wehad a party in the school, “Mysterious Blue”, and everyone went to theparty wearing blue clothes. It was very nice and we were singing and dan-cing until 11.00 pm, when the party finished. Then we went home to sleepbecause the next day we were leaving.

Friday, 12th March

Before going to the school ourDutch families brought us some pre-sents like typical Holland food orletters and we thanked them for allwhat they had done for us and alsofor hosting in their homes. We metat the school at 07.45 am and thebus was waiting for us. We took the

88

last photo and we said goodbye to everyone. We took the bus to comeback to Irun. It was very sad because most of us were crying. We arrivedat Amsterdam and we took the plane to Madrid. There we had to runbecause we could lose the plane to Hondarribia. Our parents were wai-ting for us in Hondarribia and they gave Esther and Ana some flowers tothank them for the work that they had done, for helping us when we nee-ded it and also for how much English we had learned.

When we were in the plane we remembered the experience we hadlived. When we arrived in Hondarribia we were very happy and proud ofthe chance of travelling all together to Holland.

The last photo all together:

EXCHANGE IN IRUN

Monday, 26th April

We were excited at school waiting for their arrival after a busy weekpreparing all the things to make them have an unforgettable experience.They arrived before expected so they went by themselves to the beach.

We arrived at 10:30 to take them toSan Juan square in Irun. After givingbig hugs, each Dutch went withhis/her family home. We rested andhad lunch before going with them tothe school. There we showed themour school and listened to the firstpresentation of the week: history,geography and language of theBasque Country. Every group in theworkshop had prepared a differenttopic about our culture during all the

89

year, and we had to present it to the Dutch students with the help of theappropriate devices, power point, activities, etc. Afterwards, some stu-dents of the exchange performed a kind of musical show for them.

At about 5 o’clock we all went to show them Irun and we visited themusic conservatory, Ensanche square, Oiasso Roman museum andJunkal church. All of us were very excited and wanted to do more thingsbut as they were very tired of the long trip, we decided to go back home.

Tuesday, 27th April

We started the day at a quarterpast eight listening to a really nicepresentation of our classmatesfrom the group of folklore. Theywere wearing typical Basque suitsand they also explained traditionalinstruments and dances of all theprovinces of the Basque Country.Then, they showed us how todance an Aurresku.

When the presentation finished, we took the bus for going to Baiona.There, we visited the Basque museum in the Baguret etxea, near the riverof the city. We saw 2000 objects of the Basque culture in 20 differentrooms. We also learnt new things about our culture with Dutch people.We had lunch there in front of the church, all together and we ate the foodour family prepared for us. At three o’clock we took the bus to go toBiarritz, where we enjoyed the spectacular views of the beach. There wealso took many photos and we had fun. All the Dutch got very excited withthe fantastic views.

Each one chatted with each partner and had dinner with their respective family.

90

The bus trip finished atthe beach of Hendaye.There we took a rest andsome people had a bath inthe sea to refresh them-selves because it wasreally hot. The weatherwas amazing and at thebeach we had a greattime, playing cards, volley-ball and this kind of things.

When we decided to go home, we went walking to the port and therewe took a boat to go to Hondarribia. Before going home we decided whatwe were going to do at night. We chose the plan of going to Laura´shouse to have a pizza. Then we stayed at the neighbourhood playinggames and unfortunately one of the Dutch felt down and broke his arm.He had to go to hospital and everybody decided to go home.

Wednesday, 28th April

This day was the sports day. Intheir presentation, the sports groupspoke about traditional Basquesports, like eskupilota, traditionalrural games like soka-tira, toka…andalso about nowadays sports.

After that, we practiced the typical sports with all of them. It was veryfunny because they didn’t know those games. We left the school at halfpast ten and we went to Hondarribia. There, in the Arsenal, we saw a filmabout the history of Hondarribia. After that, our teachers prepared us agame like a touristic rally. It consisted on completing a questionnaire asfast as we could. We had to answer questions like names of statues, hou-ses and squares. It was so funny and exhausting. The winners got somepresents like chips, sweets and some other food. Then we had lunch inthe “parador” enjoying the fantastic views.

The afternoon plan was to stay at the beach playing American footballand enjoying the weather. Our American teacher, Josh, taught us how toplay the game and it was so nice! … although some of the Dutch students

91

were very tall, strong and frigh-tening. We enjoyed at thebeach until seven o’clock andthen we went home.

Thursday, 29th April:

In the morning, first we wentto school and we all met there.As every morning, we had apresentation about our country.The presentation was about feasts in theBasque Country, and it was nice and funny, -we think all Dutch studentsenjoyed it-. When we left the school, we went walking to the railway sta-tion. We went to Donostia/San Sebastian by train, and we stopped atGros. Then, we went walking to the Kursaal, and we took a picture of allthe group.We saw the most interesting building in Donostia situated atthe beach of “La Zurriola”, the surfers’ paradise.

After that, we went to the port and enjoyed the views. In the port, wesat for some minutes, and then some students got on the carrousel. We

could see the island at thebay and the spectacularview of La Concha beach.There we took some morepictures and then we hadfree time. We divided inmixed groups, and hadlunch at different places..We also went shopping,and walking through theheart of Donostia.

We met the teachers and the rest of the group at 14:30 in “La Perla”.We followed the walk, till we arrived at “The comb of the wind” (Peine delos vientos). We gazed at the wind of the sea, the beauty of the marineworld, and the sun that was shinning with all its strength. We spent sometime there looking at the waves and the strong beautiful rocks. We tookdifferent pictures in groups, alone, and also a picture of the whole group.Dutch students liked the sculpture, and they felt like coming back to theBasque Country some day.

92

We left the sculpture behind us, and we started a new activity. Wecaught the funicular and we went to Igeldo mountain. We enjoyed theview of San Sebastian bay. For one moment, the Dutch students felt likereal Basque people. They felt free and relaxed, confortable, and happy.They really liked the city of San Sebastian, and all the activities we did. Atalmost 17:00, we caught the funicular again, and we had free time to goshopping or to go for a walk. We divided in some small groups during thewhole afternoon, and we went shopping. At 20:00 we had dinner in SanSebastian, and we took the train to go back home. The Dutch teachersalso came with us in the train, and in the end of the day, all of them wereso happy, because they had had a great experience in the capital city ofGipuzkoa.

Friday, 30th April:

On Friday, we started the day going to a gastronomic club. The gastro-nomy group did their presentation and after that they cooked “ txistorra”

and an omelette. All of us broughtsome food to have lunch. Then wewent to the Town Hall and metsome important local authorities.There, they gave us some pre-sents: a notebook, a pen, a radioand a bag. In the notebooks, wewrote some dedications. Afterthat, we showed them the localmarket and then we went to theclub to have lunch. We were divi-

ded in groups, each one with each partner. The atmosphere was reallygood and at the end the owners of the society gave the Dutch teachers a‘makila’ as a present, which is very typical here.

We ate typical food like Spanish omelette, Russian salad and “txisto-rra”. They enjoyed it a lot because it was the first time they tried it. In theafternoon we had free time and everybody did what they wanted. Most ofthem went shopping but some of them went to the square to relax.

At night, we went to a cider house to have dinner. We ate cod omeletteand big beef steaks and for desert, we had typical Basque cake and che-ese. When we finished dinner, the owner of the society played the accor-

93

dion and we danced andsang typical songs with abook of Basque typical songlyrics. We sang and danceduntil midnight. When we finis-hed dancing and singing, wegave our teachers some flo-wers and earrings to thankthem for everything.

After that everyone wenthome with their families.

Saturday, 1st May:

This day, each Dutch was with his or her Basque family.

In the morning, as it was raining, we stayed at home. We wanted to goout but it was impossible because of the weather. But some families metfor going to have lunch in a restaurant called “la cantina”, situated inGuadalupe Mountain, and some others went to Lesaka. After lunch, every-body met in the main square of Irun because the weather was gettingbetter. We stayed for a while in that square and then, we went to a nearbyriver, which is next to a football stadium called “Stadium Gal”. People wan-ted to go to watch the training of Real Union football team so we went tothe stadium. Afterwards, at eight o’clock, we met in the square again forhaving dinner in the Burger King. We arranged to go to Hondarribia’sbeach for having a farewell party. Near the party there was a music con-cert, that’s why we decided to go to the beach. People went home aroundone or two o’clock. The party was very nice because we were with all thepeople from Holland and we all enjoyed a lot.

Sunday, 2nd May:

In the morning, Dutch people packed their suitcases and we gave themeverything they needed for the long trip. All of us met in the main square atone o’clock, because we wanted to be the last hour all together for sayinggoodbye to each other. This farewell was very emotional. Most of us werecrying because we thought that we would never see again, but some

94

Basque people have already deci-ded to go to Holland this summer,to their respective Dutch partners’houses. The bus arrived at twoo’clock, but they didn’t leave untilhalf past two because the farewelltook a long time and Dutch peopledidn’t want to leave. Finally, whenthe bus left the bus station it wassuch a weird situation because wehad already got used to be withthem and they weren’t with us anymore. Everything was finished!!!

DiariosGaztelera mintegia

97

Hola, me llamo Goizane Orozco. Tengo 14 años, casi 15, los cumplo el16 de julio. Vivo en Irún cerca del centro. Dicen que soy divertida y estoyloca, bueno aunque esto aquí no importa. En clase de lengua castellana elprofesor nos ha dicho que en semana santa escribamos un pequeño dia-rio donde expliquemos lo que queramos, yo como no sé qué tema hacerni cómo explicar esto, he pensado hacerlo de esta forma. Esto van a serpequeños resúmenes de hechos que me suceden con él. Sí, el chico queme gusta. Os voy a ir contando cómo va trascurriendo nuestra relación ennada más ni nada menos que 7 días.

Día 1 de abril de 2010.

Hoy le he visto. Él es un chico moreno, no muy alto y con una sonrisade oreja a oreja. Cuando le he visto he vuelto a sentir ese pequeño cos-quilleo que siempre sentía. Me gustaría volver a estar en sus brazos comohace 6 meses. Me gustaría volver a besar sus labios una y otra vez hastadesgastarlos. En el día de hoy recuerda cada segundo que pasé a sulado. Recuerdo el pequeño mes que estuve con él. Me gustaría abrazarleuna y otra vez y no soltarle nunca. Me gustaría tocar sus ásperas manos.Sus orejas que tanto me gustaban. Todos los días sueño con que enalgún futuro cercano volvamos a estar juntos. Me arrepiento del día enque le dije, quiero dejarlo contigo. Sí, me arrepiento de ello. Sé que nohay vuelta atrás y que nada puedo cambiar, pero también, me gustaríatener una máquina en el tiempo para poder borrar algunas cosas que nome gustaron.

3. maila D

Goizane Orozco

98


Cada día que pasa me acuerdo más de él. Me entristezco cuando pien-so que no le puedo volver a tener entre mis brazos. Él me repite día a díaque eso es mentira, que en un futuro volveremos, que todo volverá a sercomo antes, que ese quince de septiembre se volverá a repetir. Pero yopienso que todo es mentira, que lo único que quiere es que le deje en paz,que no piense más en él y que tenga la mente tranquila pensando en que enun futuro volveremos. Quiere que yo esté bien para que el también lo puedaestar porque me dice que si yo estoy mal él también lo está porque nopuede estar bien pensando que alguien lo está pasando mal por él.


Hoy es sábado, supongo que como todos los sábados a la noche sal-dremos, cantaremos y bailaremos hasta el amanecer. Llegan las doce dela noche, es la hora de salir, estamos listas, salimos y, cómo no, ahí estáél, con sus amigos, delante de ellos haciéndose el guay, como que no leimporto nada. Yo estoy al otro lado de la discoteca con mis amigas, unabuena música, pasándomelo en grande y , por supuesto, con mi vaso deBaileys en la mano. Poco a poco veo como se acerca. Veo cómo susmanos ásperas rozan la tela de mi vestido, sus pequeños labios rozan mislabios, me da un beso, seguido de un pequeño abrazo lleno de ternura,pasión y lo más importante, de amor. Me susurra al oído, que me quiere,que sin mí no puede estar, que no hace nada más que pensar en mí, quesoy lo más importante de su vida, que no me quiere soltar por miedo a vol-ver a perderme. Yo lentamente voy acercando mis labios a su oído, lesusurro que yo a él también le quiero, que quiero estar hasta el final detodo con él, que es el amor de mi vida, y que prometo no soltarle nunca.Se acaba la noche, es hora de regresar a casa.


Supongo que como todos los domingos una persona que sale de fies-ta un día anterior esta con resaca ¿no? Pues sí, eso me pasa a mí, nopuedo ni con mi alma. Pero bueno esto con una buena ducha se me pasa.Hoy le he vuelto a ver en la plaza. Me ha saludado con su tímido saludo,me he acercado a donde él para preguntarle cómo acabó la noche. Noshemos sentado en un banco y ahí hemos pasado los dos solos la tarde.Hemos aprendido que el amor es fundamental en la vida y más que nadaen una relación.

99


Hoy me he conectado al MSN y estaba él. Me saluda con su típicosaludo. Me ha dicho para quedar y yo, cómo no, le he dicho que sí.Hemos quedado en la plaza, y juntos hemos ido al conservatorio. Se hasentado y yo encima de él, hemos pasado toda la tarde juntos. Hemosvuelto a recordar esos pequeños detalles que hacían que nuestra relaciónsiguiera hacia adelante. Le he repetido una y otra vez que le echaba demenos y él me abrazaba cada vez más fuerte. Me gusta reírme con él. Megusta decirle lo primero que se me pasa por la cabeza. Me gusta él.


Hoy he quedado con mis amigas pero no hecho nada más que pensaren el. Más que gustar es obsesión. Obsesión el tener que estar mirandotodo el rato una foto de él. Obsesión el tener siempre su conversaciónabierta. Obsesión el estar todo el rato cada segundo de tu vida pensandoen él. Obsesión el no parar de estar con él. Obsesión el no poder estar niun día sin hablarle. Obsesión el odiarse a sí misma por algo que no tene-mos culpa. Obsesión es él. Él es una obsesión ni más ni menos. Él es unadroga. Mi droga. No sé cómo decirlo. No sé cómo explicarlo. No sé cómoexplicar lo que siento hacia él. Es un amor intenso. Duradero. Pequeño,pero a la vez grande. Doloroso. Es como juntar ocho palabras con distin-to significado que lleguen a significar una simple cosa. Una cosa sencilla.Un amor que vale la pena. Un amor conflictivo pero que te gusta. Es mipropio amor que siento hacia él. Él, una persona especial en mí. Él, mi vidaentera. Él, mi sonrisa día y noche. Él, mi droga. Él, mi estar. Él, mi razón deexistencia. Un te quiero, verdadero. Un te quiero, que salga de él. Un tequiero. Le repito todo día a día. No le quiero perder.


Hoy ha sido un día especial para mí. Hoy he vuelto a quedar con él, y si,me ha dicho que quiere salir conmigo, que quiere pasar el resto de suvida conmigo. Me ha dicho que su corazón es mío y yo le he dicho que nodude que el mío es suyo. En ese momento he sabido confiar en él. Él nome mentía, tan solo me decía la verdad, en un futuro volveríamos y aquíestá el futuro, hoy día 7 de abril de 2010 es el futuro que tanto esperaba.Vuelvo a sonreír, vuelvo a ser la aquella niña que no se preocupaba pornada ni de nada. Vuelvo a salir a la calle con razones, las razones son él,aunque no dejo apartada a ella, ella es la que ha estado día a día confian-do en mi, ella me ha demostrado que tenía que confiar en él, es Iune

100

Olaizola, mi mejor amiga, la que siempre está ahí cuando la necesito.Antes de despedirnos, le he dado una cosa, y esa cosa era la primeracarta que le escribí, justo después de dejarlo, pero que nunca llegué adársela puesto que él estaba con otra, ponía esto: “ Yo te quiero. Pase eltiempo que pase tú siempre estarás ahí. Cueste lo que cueste nunca teolvidaré. Marcaste mi vida con un solo latir de tu corazón. Tuviste la puer-ta abierta a él con solo contemplarlo. Él intento conquistarte y fracaso.Pero todavía sigues ocupando el cincuenta por ciento de él. En algunosmomentos intentas escapar, pero él en esos momentos te cierra la puer-ta. No quiere que nunca escapes. Que te vayas lejos. Quiero tenertecerca, poder besar, abrazarte, tenerte entre sus brazos para decirte quete quiero una y otra vez. Distintos gustos. Distintas horas. Distintos luga-res. Pero todo enlaza uno. Un tiempo. Un destino. Un lugar juntos. Unahora. Un te quiero por un segundo a tu lado. Un beso. Un amor. El nues-tro. Pasa el tiempo y sigo sin estar a tu lado. Ya te echo de menos. Tuscaricias. El susurro del “te quiero día a día” en mis oídos. El beso en lamejilla. La despedida. Un flechazo.”

Fin de mi diario.

101

DOMINGO 28

Hola querido diario, sé que ha pasado mucho tiempo, pero esta sema-na me ha ocurrido una cosa increíble. Todo comenzó el domingo a lanoche, recibí un sms de un número desconocido, al leerlo no lo entendí,aunque poco a poco fue cobrando sentido. El primero decía lo siguiente:

En las noches de luna llenael alma desesperapor seguir siempreen la amarga espera

Eran cuatro simples líneas, pero daban que pensar, bueno, en esemomento todavía no. Y así fue, no le hice caso y me fui a dormir.

LUNES 29

La mañana era como otra cualquiera. Llevé mis maletas a la entrada yesperé a que viniera mi padre a buscarme para llevarme al aeropuerto.Una vez allí, dejé que las llevaran al avión y fui a la puerta de embarque.Era la primera vez que viajaba sola, y estaba nerviosa, además iba deintercambio, aunque no a uno normal…

El viaje en avión fue largo, y yo me dormí.

Para cuando llegué ya eran las seis de la tarde. Desembarqué, busquémis maletas y fui en busca de la familia con la que estaría. A lo lejos avis-

3. maila B

Oihana Carracedo

102

té un cartel con mi apellido ¡Sí! Eran ellos, ¡uff!... menos mal, no me apete-cía nada seguir buscando por el inmenso aeropuerto.

-¡Hola Oihana! – Me saludó con un acento propio de Oklahoma – SoyMarie, esta es mi madre Marta y este es mi padre Stiff.

Ella tenía un aspecto natural, era pálida, pero con los pómulos rosadosy repletos de pecas. Tenía unos preciosos ojos verdes como la hierba enprimavera y un pelo largo y ondulado de color ocre. Marta era igualita a suhija, lo único que con el pelo corto y un poco más alta. El padre, Stiff, deaspecto simpático pero un tanto serio, era moreno con unos cojos com-pletamente negros.

-Mis hermanos no han querido venir, pero cuando lleguemos a casa losconocerás. – Dijo esbozando una sonrisa de oreja a oreja.

Stiff cogió mis maletas y las llevó encantado al 4x4 que estaba aparca-do enfrente de la puerta del aeropuerto. Cuando abrí la puerta del cochepara entrar, una cinta roja cayó al suelo, en ella había algo escrito.

La sangre que corre por sus venas,se pone nerviosa y se altera

Sin que nadie me viera la metí en el bolsillo de mi pantalón.

-Bueno, y ¿Quétal el viaje? – Preguntó Marta.

-Bien, bastante largo, pero me dormí enseguida.

No es que hubiera mucha conversación, y la verdad, fue de agradecerporque no me apetecía nada hablar en ese momento. Al llegar, vi que lacasa era enorme, estaba completamente alejada de la ciudad. Contécinco pisos más el sótano que seguramente habría. Hubo una cosa queme llamó la atención, en un lado de la casa el jardín estaba fatal, con flo-res muertas, tierra seca… Pero lo demás parecía estar bien.

-Bienvenida a tu nueva casa. Ven, te enseñaré todo.

-¡Jajaja! Gracias Marie.

La casa por dentro era preciosa, a la derecha la cocina, a la izquierdaun enorme salón y enfrente unas escaleras por las que Marie me llevóhasta la habitación. Esta estaba pintada de verde pistacho, con todos losmuebles a conjunto. A lo lejos escuché el sonido de un piano.

103

-Marie, ¿Quién está tocando el piano?

-¡Ah! Es mi hermano mayor Noah, toca muy bien el piano, ha ganadomuchos premios – dijo orgullosa – y este sábado tiene un concierto, alque pensamos asistir.

-Vamos chicas, a cenar.

-Vaya, es mi madre, luego deshacemos tus maletas.

En la mesa éramos seis en total, los padres, Noah y Mike, los herma-nos, Marie y yo. Los hermanos se parecían bastante, aunque Noah eramas grande que Mike, y un poco más reservado, al contrario que Mike,que no paraba de hablar. Después de las múltiples conversaciones quehubo en la cena, nos limpiamos los dientes y nos fuimos a la cama, por-que yo mañana tendría que acompañarles al colegio.

MARTES 30

Son las ocho de la mañana, pensé. Me vestí y bajé a desayunar, allí yaestaban todos, vaya, qué vergüenza, había sido la ultima en despertarme.Después nos llevaron al colegio.

Las clases eran normales, como las de aquí. El director me dijo quepodía estar en la biblioteca en vez de estar en la clase. Al ver la bibliotecame quedé boquiabierta, la biblioteca era enorme, y estaba repleta delibros. Fui mirando todos, pasillo tras pasillo, libro por libro, hasta detener-me en uno. El libro estaba forrado con terciopelo negro, y un hilo plateadodibujaba una luna menguante. Oí el timbre que avisaba que era la horadecomer, me había pasado toda la mañana mirando libros.

En el comedor cogimos las bandejas y la comida y nos sentamos enuna mesa llena de chicas hablando, todas ellas amigas de Marie.

Después de las clases nos vinieron a buscar.

En casa todos se pusieron a hacer los deberes, y yo estuve leyendo ellibro que había cogido, era bastante raro, las hojas eran ásperas y estabaescrito a mano. Más tarde vino Noah y estuve hablando con él.

Antes de ir a cenar me senté en la cama y guardé el libro bajo la almo-hada, pero al levantarla me encontré con un trozo de papel en el quealguien había escrito algo.

Harás que abra los ojos y así todo claro lo verá

104

Me estaban poniendo nerviosa tantos papelitos y frasecitas.

Después de la cena estuvimos escuchando la canción que Noah habíacompuesto y que tocaría en el concierto.

Marie y yo nos fuimos a la cama después de escuchar la preciosa can-ción, pero yo no podía dormir y me senté en una de las sillas de la terraza.Cogí el libro y seguí mirándolo, me di cuenta de que había trozos que habí-an sido arrancados, me puse a pensar hasta llegar a la conclusión de quelos trozos que yo tenía coincidían perfectamente con los que faltaban.

MIÉRCOLES 31

La mañana fue norma, esta vez me quedé en casa ayudando a Marta.Fuimos de compras, estuvimos plantando flores e hicimos una tarta dequeso. Cuando estábamos en el jardín le pregunté por qué aquella esqui-na estaba tan descuidada, pero ella no me contestó.

Más tarde traté de pegar los trozos que yo tenía, en el libro, y sí, enca-jaban a la perfección y la cinta roja sería el trozo que le faltaba al marca-páginas, el cual estaba en la página 123 en la que empezaba una can-ción. Se me encendió la bombilla. Bajé corriendo las escaleras hasta lacocina.

-Marta ¿puedo tocar el piano de Noah?

-Quizá mejor espera a que venga…

Después de decirme eso subió las escaleras, y cuando bajó fue directa-mente al colegio a buscarles. Yo me había quedado sola en la casa, y comono sabía qué hacer, fui a investigar. Estuve en el jardín y en el trozo seco,medio enterrada encontré una preciosa cadena plateada con una lágrimade cristal. La guardé en el bolsillo y entré en la casa, porque pronto llegarí-an todos, y lo mejor sería que cuando llegaran me vieran en el salón.

Cuando merendamos, le pedí a Noah que tocara la canción del libro,pero cuando iba por la mitad Stiff abrió la puerta con aspecto enfadado.

-Noah ¿Qué estás tocando?

-Es una canción que aparece en este libro.

-¿De donde lo has sacado? ¡Ya puedes dejar de tocar eso, y ensayar tucanción! no quiero volver a ver ese libro ni volver a escuchar esa estúpidacanción!

105

Daba la sensación de que esa canción lo martirizaba, con ella recorda-ba algo no deseado, y yo, como no, no pude dejarlo pasar, así que decidíinvestigar.

Miré en Internet información sobre el libro, leí que había sido escritopor una mujer de allí, pero que esta desapareció hace veinte años. En lafoto aparecía una mujer sentada en un viejo sillón con un gran ventanaldetrás. Amplié la imagen y vi que la señora llevaba el mismo colgante queyo había encontrado.

Más abajo leí que la mujer amaba la música y la escritura, que era viuday que tenía un hijo del que nadie supo nada tras su muerte.

Después fui a cenar, y luego directa a la cama.

JUEVES 1

Bien, estoy sin móvil, se me cayó al agua mientras me duchaba, no sécomo, pensé enfadada. Ahora estaba incomunicada porque por casualidadno teníamos ni Internet ni teléfono, porque alguien había cortado la línea.

Los jueves no me gustaban mucho, eran aburridos, y alguien se habíaempeñado en hacerlos más aburridos todavía, porque llovía a cantaros,no se podía salir y no se podía ver la televisión porque la antena se habíaroto por aquel temporal.

Marta me dijo que podía mirar los álbumes de fotos, y eso estuvehaciendo, sin prestar mucha atención, hasta que encontré el álbum deStiff. Había muchas fotos en todas sonriente, en algunas solo y en otrascon su madre, pero vi una en la que los dos salían tristes, como si leshubieran quitado lo que les daba felicidad. Al fijarme bien vi que la madrede Stiff era la dueña del colgante y la escritora del libro, por lo tanto Stiffsería el responsable de la desaparición.

Todavía me quedaba por descubrir quién me había ido dejando aque-llos papelitos, pero por lo que so podía leer si los juntabas estaba muynerviosa y quería que saliera la verdad a la luz cuanto antes. A la noche,me metí a la cama lo antes que pude.

VIERNES 2

Aquella mañana sin que nadie me viera fui a la parte seca del jardín, yallí encontré una trampilla, que llevaba a un pequeño santuario en el que

106

había una tumba, al verlo me quedé sin habla, saqué un par de fotos, séque no es lo más normal, pero tenía que tener pruebas. Fui a mi habita-ción y reuní todo lo que tenía, el libro, el colgante, las fotos, el álbum y losapuntes que había cogido de Internet. Pero, ¿qué podía hacer con eso?¿Acusarle? tampoco sabía si su familia lo sabría, si estaban de su parte oen peligro, hasta que vi una escena que jamás olvidaré. Eran los padresde Marie discutiendo, él la culpaba de algo, incluso la pegó, ella saliócorriendo de la habitación y se encerró en el baño, él se quedó allí, pen-sando en lo que acababa de hacer…

Aquella tarde, Marta, Marie y yo nos fuimos a la ciudad a comprar losvestidos que nos pondríamos para el concierto. Mientras Marie se proba-ba los cinco vestidos que había cogido yo me quedé hablando con Marta,le dije lo que había visto, u conseguí que me contara todo.

Volvimos a casa como si nada, pero en realidad teníamos un plan, tení-amos que conseguir que Stiff se delatara solo y para eso llamamos a Jhonel jefe del cuerpo de policías y le contamos el plan.

SÁBADO 3

Nos vestimos, desayunamos y nos preparamos para ir al concierto.Una vez allí, nos sentamos en el siguiente orden, Jhon, Stiff, Marta, Marie,Mike y yo. El concierto comenzó y yo estaba un poco nerviosa, despuésde varias interpretaciones, salió Noah al escenario, todo se quedó ensilencio y empezó a sonar la canción que estaba escrita en el libro. Vi queStiff se empezaba a poner nervioso, el remordimiento, la culpa, su cabezaiba a explotar, cuando de repente se levantó y gritó:

-¡Fui yo! ¡Para ya de tocar esa estúpida canción, ella me obligó!

Todo el mundo se quedó mirándole, el jefe se lo llevó enseguida de allí ylo arrestó, mientras él seguía gritando como un loco < ¡Esto no hay acaba-do!> sinceramente creo que no fui la única que se asustó. Aquella noche yohice las maletas para irme el domingo por la mañana. Ellos ya estaban asalvo, y yo volvía a casa. El viaje fue bastante largo pero cuando llegué, fui atumbarme en la cama, pero en ella vi un papel en el que ponía:

El alma no descansa tranquilaalgo la desesperaEsto no termina

hasta que el mal muera.

107

9 de Abril

Se me hace muy extraño volver a escribir en un diario. ¿Por qué? Quizáporque piense que es cosa de niños. Por lo tanto, han trascurrido muchosaños desde que no gasto tinta en una de estas hojas. Siempre he pensa-do que era cosa de niños escribir lo que te ha ocurrido ese día, contarlesa unas hojas que no ven, no sienten, ni escuchan, los enfados con tuspadres, tu hermano, tus amigas, si sabes que no te va a poder ayudar.Pero a decir verdad, ahora que me encuentro en esta situación me hedado cuenta que aun que no nos hablara, nos ayudaba, simplemente por-que ser el objeto en el que puedes desahogarte con toda facilidad. Poreso mismo me dirijo a ti en mis últimos días de vida.

Así es querido diario, he pedido a mis padres que te trajean a estapequeña habitación, rodeada de enfermeros. Esta habitación es mi casadesde hace ya una semana, estoy enferma, pero los médicos no han con-seguido la respuesta de cuál es mi verdadera enfermedad. No paran dehacerme pruebas desde que llegué. Estoy agotada, he visto a través delos cristales a mis padres hablar con el médico, y no han puesto buenacara, están preocupados y mucho. Tan solo tengo 15 años, me quedamucho por descubrir y tengo miedo a despedirme de la vida con cortaniñez y poca madurez en la maleta.

Esta mañana los médicos me han comentado que mi enfermedad esdesconocida, que no encuentran medicamento para mi cura y que esposible que no lo encuentren. Por lo tanto, deduzco que se me acabanmis días. Como puedes imaginártelo, mi cara no ha sido de alegría, a micorta edad aun me queda mucho por descubrir, no puedo desviarme tan

3 maila D

Maialen Oiartzun

108

pronto de este único camino. Sería injusto. He visto muchas películas dejóvenes enfermas, he llorado por ellas, pero nunca me había puesto en sulugar. Ahora lo entiendo y sufro por ello.

¿Y qué se supone que tengo que hacer ahora? Si algo he aprendidoen mi corta juventud, es que la vida nos es tan fácil como lo parece cuan-do eres una niña. De emparejar a la Barbie con Ken pasas a sentirlo deverdad, de las rabietas porque no te han comprado una chuche al los llo-ros por falta de amor. De jugar con cualquier niño en el parque, a exigirdemasiado al elegir una amiga y a sufrir depresiones por ser rechazada enun grupo de amigos. Cuanto mayor te haces, más sufres, y es que ya noeres tan inocente. Pero a todo problema buena cara, a todo obstáculovoluntad. Todo se consigue si es que luchas y eres fuerte. Así que, es loque ahora me toca hacer. Intentar no comerme mucho la cabeza, sonreíra mis padres para que no sufran y luchar.

No ha pasado mucho tiempo desde que me transmitieron la mala noti-cia y, a decir verdad, no tengo mucha fuerza, por lo tanto querido diario,por hoy te dejo descansar que mañana te espera un largo día.

10 de Abril

Durante la mañana, el doctor Alfonso me ha explicado la situación en laque me encuentro. Aun queda hacer alguna prueba más y, como rutinadiaria desde que estoy aquí, me han llenado de cables. Tras la comida unasorpresa que hace tiempo esperaba. Mi hermano; ya era hora! Echaba demenos ver esos ojos verdes que tanta seguridad me trasmiten. Teníamiedo, lo he notado al abrazarlo, y es que soy su hermana, y por muchoque haya veces en las que deseé que no esté, verdaderamente no podríasoportar que eso ocurriese. Ya ha anochecido, me toca volver a dormir,pero no puedo parar de darle vueltas a todo esto.

15 años… y yo que me pensaba que despediría todo esto a los 90.Soy muy joven, aún no he tenido tiempo para disfrutar de la noche, parasalir, para irme de viaje solo con mis amigos. No he probado la adrenalinade conducir un coche, ni siquiera el de una moto. No he sentido la alegríade terminar una carrera, ni tampoco el agotamiento de trabajar todo el día.No me estresado por organizar mi boda, no me he comprado mi vestidoblanco. No he llegado a perder la virginidad, ni a sufrir por el regalo másgrande. No he oído llorar a una criatura recién nacida, ni he enseñado ahablar a un bebe, ni a caminar, y tampoco he sido quien para guiarles sucamino. No he disfrutado con mis pequeñitos, no me he hartado de ser

109

ama de casa. No he dejado de quedar con mis amigas porque lo másimportante en esos momentos sea cuidar de tu familia. No he sido despe-dida de un trabajo, ni me he despedido de todo agobio por llegar a la jubi-lación. No he visto la boda de mis hijos, ni he abrazado a mis nietos. No hellorado por la pérdida de un familiar, o un viejo amigo. No, aún no, todavíame queda mucho por vivir.

11 de Abril

Querido diario,

Hoy me han despertado muy temprano de mi largo descanso. El doctorAlfonso ha entrado en mi habitación acompañado de mis padres. Una cier-ta iluminación en la cara, un nuevo camino amanece en la oscuridad. Mehan comunicado los resultados de las últimas pruebas, parece que hanencontrado su repuesta. Una enfermedad desconocida, muy poco habitual.Una operación es la medicación más segura. Pero existe un riesgo, puedeque todo salga a la perfección y vuelva a las calles. Desgraciadamente, laotra opción es que algo falle y me vaya apagando con el tiempo. El doctorAlfonso me ha ofrecido tiempo para pensarlo, pero no he dudado ni unsegundo. Quiero operarme, si sale mal, saldré a la calle y exprimiré el pocotiempo que me queda. Si sale bien, seguiré siendo yo, con mi sonrisa, y dis-frutare hasta el mínimo detalle, ahora que he estado en esta situación heaprendido la oportunidad que nos han dado.

Así que, querido diario, por hoy te dejo descansar, mañana me opera-rán, me pasaré el día en descanso, por lo que no podré expresarte la sen-sación que he tenido en el quirófano. Pero te prometo, que serás el prime-ro en enterarte como me siento al día siguiente.

(12 de Abril)

13 de Abril

Martes 13 de abril.

Martes 13, el día de la mala suerte. Eso es lo que se rumorea, yo encambio lo pongo en duda. Te prometí que lo haría y eso es lo que voy ahacer. Me he despertado y todo lo he dibujado de otra manera. Me sientobien, me siento nueva. He de admitirlo diario, hoy me siento como si me

110

hubieran inyectado una dosis de fuerza y confío en que todo esto está lle-gando a su fin, el momento en el que diré adiós al hospital y podre abra-zar a todos ellos, a todos a los que tanto he necesitado y a todos por losque tanto miedo he pasado.

El doctor Alfonso ha llegado con mis padres hacia las 12 del mediodía.Nada más entrar les he ofrecido mi mejor sonrisa. Mi madre me ha abraza-do fuerte. Es como si se hubiera quitado un fuerte peso de encima y alabrazarme, sintiera que es libre otra vez. Que todo vuelve a ser comoantes. Y así es, las palabras del doctor han inundado la habitación de ale-gría. Justo lo que necesitaba oír: “TODO HA SALIDO A LAPERFECCIÓN, HAS SIDO MUY FUERTE MAIALEN, GRACIAS A TUCONFIANZA Y TUS GANAS DE SEGUIR HEMOS CONSEGUIDOQUE TODO SALIERA A LA PERFECCIÓN. NUESTRO TRABAJO TER-MINO AYER, AHORA TE TOCA A TI. DISFRUTA, Y SÉ FUERTE TAL YCOMO LO HAS SIDO DURANTE ESTOS DIAS. SOLO ASÍCONSEGUIRÁS GANARLE LA BATALLA A LA ENFERMEDAD”.

No he podido resistirme, he dejado escapar alguna lágrima, todo va ala perfección.

14 de Abril

Querido diario, mañana me dan el alta, mañana volveré a respirar el airefresco. He sido fuerte, he aguantado a todas las fuerzas que me hanhecho, he superado todos los miedos que tuve. Y sobretodo he aprendi-do la importancia verdadera de esta vida. A partir de hoy no voy a llorarpor tonterías, pero no dejaré de alegrarme por ellas. Superaré todos losbaches que se interpongan en mi camino, y ayudaré a todos los que menecesiten.

Tengo que decírtelo, he pasado muchísimo miedo estos días, teníamiedo a perder todo lo que tengo. He tenido demasiado tiempo para pen-sar y sé que de hoy en adelante, mi único miedo será la muerte. Pero gra-cias a ello, haré todo lo posible para alejarme de él, con una vida llena desonrisas.

GRACIAS, por dejar que me desahogara. Hoy te doy la palabra que nodejaré de seguir contando mi historia. Porque contigo ha comenzado ycontigo terminará. Tú has sido mi mayor apoyo.

111

Ultimo día, por fin me he levantado de esta cama, me he vestido conropa de calle, He dado las gracias al doctor Alfonso y un fuerte abrazo amis padres. He dicho adiós al hospital, y he podido ver a todos los seresqueridos. Sé que ahora no les voy a fallar, el miedo a perderlos me haenseñado a tratarlos. Nunca más voy a poder despreciarlos.

Hoy empieza mi nueva vida y lo empiezo con una buena sonrisa.

Aipamen bereziaTxingudi

Ikasturte honetan arrazoi ezberdinak direlamedio, ikasle baten aipamena egin nahi dugu,euskararekin egindako aurrerapenagatik, jakindaez dela bere ama hizkuntza eta hori eskuratzekoeta maitatzeko egin duen esfortzuagatik, eta osoikasle fina eta saiatua delako. Ikasle eredugarri-tzat jotzen dugu aho batez berarekin egon garenirakasle guztiok. Olinda Manrriquez, 4. mailakoikasleaz ari gara. Hona hemen Prentsa tailerreanegindako lan batzuk.

115

Aipamen berezia-Txingudi

Olinda P. Manrriquez

Aipamen bereziakEuskal Kultura

Ikasturte honetako Euskal Kulturaren ingurukoaipamen bereziak

119

Maialen Lujanbio txapeldun!

Txapelketa Nagusiko bere lehentxapela irabazi zuen, BECen, etalehen emakume bertsolari txapeldu-na bilakatu da, bertsolaritzaren his-toriarako. Amets Arzallus geratu zenbigarren. Ondoren, Jon Maia,Andoni Egaña aurreko lau txapelenjabea, Unai Iturriaga, Sustrai Colina,Aitor Mendiluze eta Aitor Sarriegi.Bejondeizula Maialen!

Ikasturte honetako Euskal Kulturaren inguruko aipamenbereziak

Euskarak erronka berri bat abiatu du: Interneten bere izen propioasortzea. Interneten, izena eta izana elkarrekin baitoaz. Interneten, izenik ezduena, ez da. Eta hori da euskararen eta euskal kulturaren komunitatearenerronka berria: Interneteko eremu birtualean nazioarteko aitorpena eskai-niko dion ikur edo sinboloa sortzea: .EUS domeinua.

Dagoeneko GOOGLE bilatzaile famatuak martxan jarri du euskara itzul-tzeko tresna eta aitortu du, interneten, euskara 50 hizkuntza erabilienenartean dagoela. Ez da gutxi, lagunok! Txikiak, bai pertsonak, bai herriak,mugituagoak eta ipurterreagoak omen dira, gara. Txikiak, norekin aldera-tzen garenaren arabera, baina ez adorez, bihotzez, kemenez. Bide luzeaegin du eta egiteko du gure herriak, gure kulturak, gure hizkuntzak, ez gai-tezen kikildu euskalzaleok, ez gara atzo jaioak eta!

EUSKARA, JALGI HADI SARERA!

euskaraeta euskalkultura Interneten

LITERATUR SORMENA 2009-10

Documents

Transcript of LITERATUR SORMENA 2009-10