Kultura Demokratikoaren txostena.pdf

KULTURA DEMOKRATIKOA

(2011KO OTSAILA)

PRENTSA DOSIERRA

www.irekia.euskadi.net www.euskadi.net/estudios_sociologicos

Kultura Demokratikoa (Landa lana: 2010eko 10/28 - 11/12)

Prospekzio Soziologikoen Kabinetea – Eusko Jaurlaritzako Lehendakaritza

Aurkibidea

1 – Politikarekiko interesa eta iritziak ...................................................................................1 1.1 – Politikak eragiten dituen sentimenduak ....................................................................................... 1 1.2 – Politikarekiko interesa.................................................................................................................. 2 1.3 – Politikarekin zerikusia duten gai ezberdinei buruzko iritziak (politikariak, parte hartzea)............ 3 1.4 – Alderdi politikoei buruzko iritziak ................................................................................................. 5

2 – Jarrera eta balore politikoak............................................................................................7 2.1 – Ezker-eskuin eskala..................................................................................................................... 7 2.2 – Nazionalismo eskala.................................................................................................................... 7 2.3 – Kokapena eremu politikoan ......................................................................................................... 8 2.4 – Demokrazia eta autoritarismoa.................................................................................................... 9

3 – Sozializazioa eta parte hartze politikoa ........................................................................10 3.1 – Haurtzaroan etxean politikaz hitz egitearen maiztasunaren oroimena ........................................ 10 3.2 – Eguneroko bizitzako esparru ezberdinetan politikaz hitz egiteko maiztasuna (familian,

lagunekin eta lankideekin / ikaskideekin).................................................................................. 11 3.3 – Komunikabide ezberdinetan berri politikoei egiten zaien jarraipena (egunkariak, telebista,

irratia eta Internet)..................................................................................................................... 13 3.4 – Ekimen sozial eta politikoetan parte hartzea ............................................................................. 15 3.5 – Talde eta elkarteetako kide izatea............................................................................................. 17

4 – Demokraziaren funtzionamendua .................................................................................20 4.1 – Politikaz hitz egiteko askatasuna............................................................................................... 20 4.2 – Eguneroko bizitzako esparru ezberdinetan politikaz hitz egitea saihesteko arrazoiak

(familia, lagunak eta lankideak / ikaskideak).............................................................................. 21 4.3 – Ideia politiko guztiak bide baketsuak erabiliz defendatzeko aukerak ........................................ 22 4.4 –Demokrazia mailari buruzko hautematea Euskadin eta Espainian ............................................ 23 4.5 – Demokraziaren funtzionamenduarekin poztasuna .................................................................... 24 4.6 – Giza eskubideen lerrokatzea ...................................................................................................... 25 4.7 – Giza eskubideen betetze mailarekin poztasuna ........................................................................ 26 4.8 – Botere gehien duten erakunde edo kolektiboak ........................................................................ 28 4.9 – Norberaren familiari gehien eragiten dioten erabakietan botere gehien duten erakundeak ..... 30

5 – Lurralde antolaketa. Konstituzioa eta Estatutua .........................................................31 5.1 – Botoa Konstituzioaren erreferenduma errepikatuko balitz......................................................... 31 5.2 – Estatutuarekin poztasuna .......................................................................................................... 32 5.3 – Botoa Estatutuaren erreferenduma errepikatukoa balitz ........................................................... 32 5.4 – Autogobernu mailari buzuko iritzia ............................................................................................ 33 5.5 – Estatuaren antolaketari buruzko iritzia....................................................................................... 33

6 – Zehaztasun teknikoak ....................................................................................................34

7 – Elkarrizketatutako biztanleriaren ezaugarriak .............................................................35


Prospekzio Soziologikoen Kabinetea – Eusko Jaurlaritzako Lehendakaritza 1

1 – Politikarekiko interesa eta iritziak 1.1 – Politikak eragiten dituen sentimenduak

GUZTIZKOAK

Konfiantzarik eza 53

Asperdura 33

Axolagabekeria 31

Haserrea 21

Interesa 20

Konpromisoa 13

Gogo bizia, entusiasmoa 3

JARRAIAN IRAKURRIKO DIZUDAN ZERRENDATIK, ZEIN SENTIMENTU ERAGITEN DIZU NAGUSIKI POLITIKAK? ETA BIGARRENIK?

Ed/Ee 2

* Portzentajeen batura ez da 100, bi erantzun eman ahal zirelako.

53

33

31

21

20

13

3

56

33

32

24

22

14

5

0 10 20 30 40 50 60 70

Konfiantzarik eza

Asperdura

Axolagabekeria

Haserrea

Interesa

Konpromisoa

Gogo bizia, entusiasmoa

EAE

Espainia *

* CIS (Centro de Investigaciones Sociológicas), 2749. ikerketa, 2008ko urtarrileko Barometroa.



1.2 – Politikarekiko interesa

GUZTIZKOAK

Interes handia 6

Nahikoa interes 21

Interes gutxi 36

Batere interesik ez 37

NOLAKO INTERESA DUZU POLITIKAZ?

Ed/Ee 0

Ehuneko bertikalak 100

2419 20

27

7773

33 34373536

28

36 3630

36 3737

25 22

64

75

656370

63 6267

63 61 6370

65

75 78 80

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010mai.

2010irai.

2010urr.-aza.

Interes handia edo nahikoa Interes gutxi edo batere interesik ez



1.3 – Politikarekin zerikusia duten gai ezberdinei buruzko iritziak (politikariak, parte hartzea)

JARRAIAN HAINBAT GAIRI BURUZKO BAIEZTAPEN ZERRENDA BAT IRAKURRIKO DIZUT. MESEDEZ, ESADAZU ZU HORIETAKO BAKOITZAREKIN GEHIENBAT ADOS EDO GEHIENBAT KONTRA ZAUDEN:

GUZTIZKOAK

Gehienbat ados 66

Gehienbat kontra 25 BOTOA DA NI BEZALAKO JENDEAK GOBERNUAREN JARDUERAN ERAGITEKO MODU BAKARRA

Ed/Ee 9

Gehienbat ados 69

Gehienbat kontra 24 POLITIKARIAK EZ DIRA ASKO ARDURATZEN NI BEZALAKO JENDEAK PENTSATZEN DUENAZ

Ed/Ee 7

Gehienbat ados 73

Gehienbat kontra 20 BOTEREAN BAT EDO BESTEA EGON, BETI EUREN INTERES PERTSONALAK BILATZEN DITUZTE

Ed/Ee 8

Gehienbat ados 51

Gehienbat kontra 39 HOBE DA POLITIKAN EZ SARTZEA

Ed/Ee 9

Gehienbat ados 63

Gehienbat kontra 27 POLITIKAK ERAGIN HANDIA DU EDOZEIN HERRITARREN BIZITZAN

Ed/Ee 10

Gehienbat ados 62

Gehienbat kontra 28 BADIRA HERRITARREN INTERES OROKORREKIN ARDURATZEN DIREN POLITIKARIAK

Ed/Ee 10




73

69

66

63

62

51

20

24

8

7

9

10

10

939

29

31

30

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Boterean bat edo bestea egon,beti euren interes pertsonalak

bilatzen dituzte

Politikariak ez dira askoarduratzen ni bezalako jendeak

pentsatzen duenaz

Botoa da ni bezalako jendeakGobernuaren jardueraneragiteko modu bakarra

Politikak eragin handia duedozein herritarren bizitzan

Badira herritarren interesorokorrekin arduratzen diren

politikariak

Hobe da politikan ez sartzea

Gehienbat ados Gehienbat kontra Ed/Ee



1.4 – Alderdi politikoei buruzko iritziak

JENDEAK IRITZI DESBERDINAK DITU ALDERDI POLITIKOEI BURUZ, ESANGO ZENIDAKE ZU GEHIENBAT ADOS ALA GEHIENBAT KONTRA ZAUDEN ONDOKO HAUETAKO BAKOITZAREKIN?

GUZTIZKOAK

Gehienbat ados 58

Gehienbat kontra 30 ALDERDI POLITIKOEI ESKER, JENDEAK BIZITZA POLITIKOAN PARTE HARTU DEZAKE

Ed/Ee 12

Gehienbat ados 64

Gehienbat kontra 24 ALDERDIAK BEHARREZKOAK DIRA TALDE ETA KLASE SOZIAL DESBERDINEN INTERESAK DEFENDATZEKO

Ed/Ee 11

Gehienbat ados 30

Gehienbat kontra 60 ALDERDI POLITIKOEK EZ DUTE EZERTARAKO BALIO

Ed/Ee 10

Gehienbat ados 56

Gehienbat kontra 30 ALDERDI POLITIKORIK GABE EZIN DA DEMOKRAZIARIK IZAN

Ed/Ee 15

Gehienbat ados 48

Gehienbat kontra 42 ALDERDI POLITIKOEK SOILIK JENDEA BANATZEKO BALIO DUTE

Ed/Ee 10

Gehienbat ados 67

Gehienbat kontra 26 ALDERDI POLITIKOEK ELKAR ASKO KRITIKATZEN DUTE, BAINA BENETAN GUZTIAK BERDINAK DIRA

Ed/Ee 7




60

68

42

44

30

23

30

26

24

18

26

29

10

11

10

15

15

17

12

13

11

12

7

10

21

61

67

70

64

60

56

41

48

58

61

30

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

2010

2004

2010

2004

2010

2004

2010

2004

2010

2004

2010

2004

Gehienbat ados Gehienbat kontra Ed/Ee

Alderdi politikoei esker, jendeak bizitza politikoan

parte hartu dezake

Alderdi politikoek elkar asko kritikatzen dute, baina

benetan guztiak berdinak dira

Alderdi politikoek soilik jendea banatzeko balio dute

Alderdi politikorik gabe ezin da demokraziarik izan

Alderdi politikoek ez dute ezertarako balio

Alderdiak beharrezkoak dira talde eta klase sozial

desberdinen interesak defendatzeko



2 – Jarrera eta balore politikoak 2.1 – Ezker-eskuin eskala

GUZTIZKOAK

POLITIKAZ HITZ EGITEN DENEAN NORMALKI EZKERRAZ ETA ESKUINAZ HITZ EGITEN DA. ZU ZEIN TOKITAN KOKATUKO ZINATEKE, 0TIK 10ERAKO ESKALAN, ZEINETAN 0AK EZKER MUTURRA ETA 10AK ESKUIN MUTURRA ESAN NAHI DUTEN?

4,3

Batez bestekoa (0-10).

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ezker muturra

Eskuin muturra

4,3

3,14,3 4,3 4,3

3,5 3,53,43,33,6 3,4 3,4 3,4 3,33,5 3,33,3 3,2 3,3

0

2

4

6

8

10

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010mai.

2010irai.

2010urr.-aza.

Batez bestekoak (0-10)

2010aren aurretiko ikerketa guztietan, ezker-eskuin ardatza 1etik 7rako eskala bidez jaso zen. Konparatu ahal izateko, aurreko urteetako datuak berkalkulatu egin dira egungo eskalara moldatzeko.

2.2 – Nazionalismo eskala

GUZTIZKOAK

BESTALDE, EUSKAL SENTIMENDU NAZIONALISTA EDO ABERTZALEARI DAGOKIONEZ, ESANGO ZENIDAKE, MESEDEZ, NON KOKATUKO ZINATEKEEN 0TIK 10ERAKO ESKALAN, ZEINETAN 0A BATERE NAZIONALISTA EZ ETA 10A OSO NAZIONALISTA DIRELA KONTUAN HARTUTA?

5,2

Batez bestekoa (0-10).

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Batere nazionalista ez

Oso nazionalista5,2



2.3 – Kokapena eremu politikoan

GUZTIZKOAK

Euskal nazionalista edo abertzalea 26

Apolitikoa 21

Sozialista 17

Ekologista 15

Liberala 14

Sozialdemokrata 10

Kontserbadorea 9

Kristau-demokrata 8

Feminista 5

Komunista 2

Beste erantzun bat 6

ONDOKO SAILKAPENA KONTUAN HARTUTA, NON KOKATUKO ZENUKE ZEURE BURUA POLITIKAN? (GEHIENEZ BI ERANTZUN)

Ed/Ee 11

* Portzentajeen batura ez da 100, bi erantzun eman ahal zirelako.

26

21

17

15

14

10

9

8

5

2

6

11

6

5

21

11

22

13

14

9

4

3

5

19

0 5 10 15 20 25 30 35

Euskal nazionalista edo abertzalea

Apolitikoa

Sozialista

Ekologista

Liberala

Sozialdemokrata

Kontserbadorea

Kristau-demokrata

Feminista

Komunista

Beste erantzun bat

Ed/Ee

EAE

Espainia *

* CIS (Centro de Investigaciones Sociológicas), 2847. ikerketa, 2010eko urriko Barometroa.



2.4 – Demokrazia eta autoritarismoa

GUZTIZKOAK

Demokrazia beste edozein gobernu mota baino hobea da 77

Baldintza batzuetan, gobernu autoritarioa demokrazia baino hobea da 4

Nire moduko jendeari, berdin digu errejimen demokrati-koa izan ala ez demokratikoa izan 10

HAUETAKO ZEIN ESALDIREKIN ZAUDE ADOSEN?

Ed/Ee 9


77

78

4

8

10

10

9

4

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

EAE

Espainia *

Demokrazia beste edozein gobernu mota baino hobea da

Baldintza batzuetan, gobernu autoritarioa demokrazia baino hobea da

Nire moduko jendeari, berdin digu errejimen demokratikoa izan ala ez demokratikoa izan

Ed/Ee

* CIS (Centro de Investigaciones Sociológicas), 2823. ikerketa, 2009ko azaroa-abenduko Latinobarometroa.



3 – Sozializazioa eta parte hartze politikoa 3.1 – Haurtzaroan etxean politikaz hitz egitearen maiztasunaren oroimena

GUZTIZKOAK

Askotan 11

Noizean behin 22

Oso noizean behin 23

Inoiz ez edo ia inoiz ez 40

Ez du gogoratzen* 3

HAURRA EDO NERABEA ZINENEAN, GOGARATZEN DUZU ZEIN MAIZTASUNEKIN HITZ EGITEN ZEN POLITIKAZ ZURE ETXEAN?

Ed/Ee 1


* Erantzun aukera hau ez zitzaien irakurri inkestatuei.

3128 27

33

63666561

0

10

20

30

40

50

60

70

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Askotan + Noizean behin Oso noizean behin + Inoiz edo ia inoiz ez



3.2 – Eguneroko bizitzako esparru ezberdinetan politikaz hitz egiteko maiztasuna

(familian, lagunekin eta lankideekin / ikaskideekin)

GUZTIZKOAK

Askotan 15

Noizean behin 32



ETXEAN FAMILIAREKIN ZAUDENEAN, HITZ EGITEN AL DA GAI POLITIKOEZ?

Ed/Ee 1

Askotan 12

Noizean behin 31



ETA ZURE LAGUNEKIN ZAUDENEAN?

Ed/Ee 1

Askotan 8

Noizean behin 22



ETA ZURE LANKIDEEKIN EDO IKASKIDEEKIN? *

Ed/Ee 1


* Galdera hau soilik lana egiten edo ikasten dutenei egin zaie (%47).

Askotan + Noizean behin

3941 4247

433737

39

21 20

30

0

10

20

30

40

50

60

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

FamiliarekinLagunekinLankideekin edo ikaskideekin



27

22

31

31

29

32

27

25

29

22

29

21

31

43

25

34

26

31

1

1

15

15

12

16

15

8

1

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Askotan Noizean behin Oso noizean behin Inoiz edo ia inoiz ez Ed/Ee

Familiarekin

Lagunekin

Lankideekin edo ikaskideekikn

* CIS (Centro de Investigaciones Sociológicas), 2798. ikerketa, 2009ko apirileko Barometroa Bi inkestetan erabilitako kategoriak ez dira berdin-berdinak. CISek erabili dituen kategoriak hauek dira: Maiz, Batzuetan, Oso nohizean behin eta Inoiz ez.



3.3 – Komunikabide ezberdinetan berri politikoei egiten zaien jarraipena (egunkariak, telebista, irratia eta Internet)

GUZTIZKOAK

Egunero 35

Astean 2 edo 3 egunetan 17

Astean behin 11

Astean behin baino gutxiagotan 6


ESANGO ZENIDAKE ZUK ZEIN MAIZTASUNEZ JARRAITZEN DITUZUN POLITIKARI BURUZKO ALBISTEAK INFORMAZIO OROKORREKO EGUNKARIETAN?

Ed/Ee 1

Egunero 59


Astean behin 5



ETA TELEBISTAN?

Ed/Ee 1

Egunero 31


Astean behin 6



ETA IRRATI BIDEZ?

Ed/Ee 1

Egunero 13


Astean behin 3



ETA INTERNETEN?

Ed/Ee 6




39

4535

7467

59

37

49

31

130

20

40

60

80

100

2002 2004 2006 2008 2010

Egunkarietan Telebistan Irratian Interneten

Egunero

Komunikabide ezberdinetan berri politikoei egiten zaien jarraipena (egunkariak, telebista, irratia eta Internet) (LABURPENA)

GUZTIZKOAK

Egunero 69


Astean behin 4



BERRI POLITIKOEI EGITEN ZAIEN JARRAIPENA KOMUNIKABIDEREN BATETAN

Ed/Ee 0


13

3

411

69

Egunero

Astean 2 edo 3 egunetan

Astean behin

Astean behin baino gutxiagotan

Inoiz edo ia inoiz ez



3.4 – Ekimen sozial eta politikoetan parte hartzea

ORAIN JENDEAK EGIN AHAL DITUEN EKINTZA POLITIKO BATZUK AIPATUKO DIZKIZUT ETA NAHI NUKE, BAKOITZARI BURUZ, IAZ EGIN ZENITUEN ALA EZ ESATEA:

“BAI” ERANTZUN DUTENEN % GUZTIZKOAK

BAIMENDUTAKO MANIFESTAZIOREN BATEAN PARTE-HARTU 20

GREBAREN BATEAN PARTE-HARTU 20

ESKAERA ALDAKARRIKATZAILE BAT SINATU 20

ZENBAIT PRODUKTU EROSI ARRAZOI POLITIKO, ETIKO EDO INGURUMENEKOAK DIRELA ETA 15

SINDIKATU EDO BESTE TALDE ANTOLATUREN BATEKIN LANKIDETZAN ARITU ERABAKI PUBLIKOETAN ERAGITEKO ASMOZ 10

POLITIKARI EDO KARGUDUN HAUTATU BATEKIN HARREMANETAN JARRI 8

TERRORISMOAREN BIKTIMEN OMENALDI EDO OROIMEN EKITALDIETAN PARTE-HARTU 8

ZENBAIT PRODUKTU BOIKOTEATU 7

PROTESTALDI EDO MANIFESTAZIO EZ BAIMENDUREN BATEAN PARTE HARTU 6

KANPAINA POLITIKOREN BATEKO PEGATINA EDO ADIERAZGARRIREN BAT ERAMAN 6

ALDERDI POLITIKOREN BATEKIN LANKIDETZAN ARITU 5

DIRUZ LAGUNDU EDO DIRUA BILDU JARDUERA POLITIKOREN BATETARAKO 4

HEDABIDEREN BATEAN GAI POLITIKOREN BATI BURUZKO IRITZIA EMAN (ZUZENDARIARI ESKUTITZAK, IRRATIRA DEIAK…) 4

POLITIKARI BURUZKO INTERNETEKO FORO EDO EZTABAIDA TALDEREN BATEAN PARTE HARTU 3

15

10

8

6

4

17

20

11

19

13

9

776

8

554

3 3

0

5

10

15

20

25

2007 2008 2009 2010 2011

Baimendutako manifestazioren batean parte-hartu

Grebaren batean parte-hartu

Eskaera aldakarrikatzaile bat sinatu

Zenbait produktu erosi arrazoi politiko, etiko edo ingurumenekoak direla eta

Sindikatu edo talderen batekin lankidetzan aritu erabaki publikoetan eragiteko

Politikari edo kargudun hautatu batekin harremanetan jarri

Terrorismoaren biktimen omenaldi edo oroimen ekitaldietan parte-hartu

Zenbait produktu boikoteatu

Protestaldi edo manifestazio ez baimenduren batean parte hartu

Kanpaina politikoren bateko pegatina edo adierazgarriren bat eraman

Alderdi politikoren batekin lankidetzan aritu

Diruz lagundu edo dirua bildu jarduera politikoren batetarako

Hedabideren batean gai politikoren bati buruzko iritzia eman

Politikari buruzko Interneteko foro edo eztabaida talderen batean parte hartu



Ekimen sozial eta politikoetan parte hartzea (LABURPENA)

ORAIN JENDEAK EGIN AHAL DITUEN EKINTZA POLITIKO BATZUK AIPATUKO DIZKIZUT ETA NAHI NUKE, BAKOITZARI BURUZ, IAZ EGIN ZENITUEN ALA EZ ESATEA:

GUZTIZKOAK

Ez du bakar batean ere parte hartu 55

Batean edo bitan hartu du parte 25

Hirutan edo lautan hartu du parte 11

EKIMEN SOZIAL ETA POLITIKOETAN PARTE HARTZEA

Bostetan edo gehiagotan hartu du parte 9


9

1125

55

Ez du bakar batean ere parte hartu

Batean edo bitan hartu du parte

Hirutan edo lautan hartu du parte

Bostetan edo gehiagotan hartu du parte



3.5 – Talde eta elkarteetako kide izatea JENDEA, BATZUETAN, TALDE EDO ELKARTEETAKO PARTAIDE IZAN OHI DA. ONDOREN IRAKURRIKO DIZKIZUDAN TALDE BAKOITZARI BURUZ, ESADAZU, MESEDEZ, KIDE IZAN ETA AKTIBOKI PARTE HARTZEN DUZUN, KIDEA ZAREN PARTE-HARTU GABE, KIDEA IZAN ZINEN BAINA ORAIN EZ ZAREN EDO INOIZ EZ ZAREN KIDE IZAN:

GUZTIZKOAK

Kide zara eta parte hartzen duzu 3

Kide zara parte hartu gabe 1

Kide izan zinen baina orain ez 4

Inoiz ez zara kide izan 90

ALDERDI POLITIKOA

Ed/Ee 2





SINDIKATU EDO ENPRESARI ELKARTEA

Ed/Ee 2





PROFESIONALEN ELKARGOA

Ed/Ee 2





PARROKIA EDO BESTE MOTA BATEKO ELKARTE ERLIJIOSOA

Ed/Ee 2





KIROL TALDEA

Ed/Ee 2





KULTUR EDO AISIALDIKO ELKARTEA

Ed/Ee 2




JENDEA, BATZUETAN, TALDE EDO ELKARTEETAKO PARTAIDE IZAN OHI DA. ONDOREN IRAKURRIKO DIZKIZUDAN TALDE BAKOITZARI BURUZ, ESADAZU, MESEDEZ, KIDE IZAN ETA AKTIBOKI PARTE HARTZEN DUZUN, KIDEA ZAREN PARTE-HARTU GABE, KIDEA IZAN ZINEN BAINA ORAIN EZ ZAREN EDO INOIZ EZ ZAREN KIDE IZAN:

GUZTIZKOAK

Kide zara eta parte hartzen duzu 7 Kide zara parte hartu gabe 1 Kide izan zinen baina orain ez 4 Inoiz ez zara kide izan 86

GIZARTE LAGUNTZA EDO GIZA ESKUBIDEEN INGURUKO ELKARTEA

Ed/Ee 2


GAZTEEN EDO IKASLEEN ELKARTEA

Ed/Ee 2


BESTE MOTA BATEKO BORONDATEZKO ELKARTEA

Ed/Ee 3


7

10

1

4

2

3

3

6

5

4

2

4

4

2

4

8

8

3

4

4

4

5

6

9

11

10

13

13

19

92

90

93

89

90

87

90

86

89

85

88

83

81

75

80

72

76

67

2

2

2

2

3

2

2

2

2

2

4

7

3

2

3

1

2

4

7

4

6

3

7

7

11

1

1

1

1

3

4

2

1

1

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Espainia *

EAE

Kide zara eta parte hartzen duzu Kide zara parte hartu gabeKide izan zinen baina orain ez Inoiz ez zara kide izanEd/Ee

Beste mota bateko borondatezko elkartea

Gazteen edo ikasleen elkartea

Gizarte laguntza edo gizaeskubideen inguruko elkartea

Kultur edo aisialdiko elkartea

Kirol taldea

Parrokia edo beste mota bateko elkarte erlijiosoa

Profesionalen elkargoa

Sindikatu edo enpresari elkartea

Alderdi politikoa

* CIS (Centro de Investigaciones Sociológicas), 2798. ikerketa, 2009ko apirileko Barometroa



Talde eta elkarteetako kide izatea (LABURPENA) JENDEA, BATZUETAN, TALDE EDO ELKARTEETAKO PARTAIDE IZAN OHI DA. ONDOREN IRAKURRIKO DIZKIZUDAN TALDE BAKOITZARI BURUZ, ESADAZU, MESEDEZ, KIDE IZAN ETA AKTIBOKI PARTE HARTZEN DUZUN, KIDEA ZAREN PARTE-HARTU GABE, KIDEA IZAN ZINEN BAINA ORAIN EZ ZAREN EDO INOIZ EZ ZAREN KIDE IZAN:

GUZTIZKOAK





Ed/Ee 1


33

7

21 37

1

Kide zara eta parte hartzen duzu

Kide zara parte hartu gabe

Kide izan zinen baina orain ez

Inoiz ez zara kide izan

Ed/Ee



4 – Demokraziaren funtzionamendua 4.1 – Politikaz hitz egiteko askatasuna

GUZTIZKOAK

Bai, jende guztiarekin 42

Soilik pertsona batzuekin 41

Ez, ia inorekin ere ez 14

LIBRE SENTITZEN AL ZARA POLITIKAZ HITZ EGITEKO?

Ed/Ee 4


37

22

14

4240

51

41 41

26

49

41

32

39

14

2217

12

0

10

20

30

40

50

60

70

1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

Bai, jende guztiarekinSoilik pertsona batzuekinEz, ia inorekin ere ez



4.2 – Eguneroko bizitzako esparru ezberdinetan politikaz hitz egitea saihesteko

arrazoiak (familia, lagunak eta lankideak / ikaskideak)

EDOZELAN, BADAKIZU POLITIKAZ EZ HITZ EGITEA NAHIAGO DUEN JENDEA BADELA. ZURE USTEZ ZE ARRAZOIK ERAGITEN DU GEHIEN LEHEN AIPATUTAKO INGURUETAN POLITIKAZ EZ HITZ EGITEA?

GUZTIZKOAK

Gatazka pertsonalak ekiditea 36

Besteen aurrean iritzi politikoak adierazteko beldurra 8

Gai hauekiko interes falta 36

Beste arrazoi batzuk 13

FAMILIA

Ed/Ee 6





LAGUNAK

Ed/Ee 6





LANA / IKASKETAK

Ed/Ee 19




4.3 – Ideia politiko guztiak bide baketsuak erabiliz defendatzeko aukerak

GUZTIZKOAK

Oso pozik 10

Nahikoa pozik 33

Ez oso pozik 36

Batere pozik ez 13

ETA, EUSKADIN, BIDE BAKETSUAK ERABILIZ EDOZEIN IDEIA POLITIKO DEFENDATZEKO DAUDEN AUKEREKIN OSO POZIK, NAHIKO POZIK, EZ OSO POZIK EDO EZ ZAUDE BATERE POZIK?

Ed/Ee 9

Oso pozik 9

Nahikoa pozik 34

Ez oso pozik 32

Batere pozik ez 13

ETA ESPAINIAN?

Ed/Ee 12


Oso + nahikoa pozik

38

4043

3133

35

39

0

20

40

60

80

100

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Euskadin Espainian

Aurreko ikerketetan egindako galderetan ez zen “bide baketsuak erabiliz” aipamena egiten, Euskadin eta Espainian edozein ideia politiko defendatzeko aukeraz galdetzerakoan.



4.4 –Demokrazia mailari buruzko hautematea Euskadin eta Espainian

1ETIK 10ERAKO ESKALA ERABILIZ, ESPAINIA ZENBATERAINO DEN DEMOKRATIKOA EBALUATZEA ESKATZEN DIZUGU, 1AK “EUSKADI EZ DELA DEMOKRATIKOA” ETA 10AK “EUSKADI GUZTIZ DEMOKRATIKOA DELA” ESANAHI DUTELA KONTUAN IZANIK …

GUZTIZKOAK

NON KOKATUKO ZENUKE ZUK EUSKADI? 5,4

ETA ESPAINIA? 5,5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ez demokratikoa

Guztizdemokratikoa5,5

5,4

Euskadi Espainia



Oso + nahikoa pozik

%61 - %100

%51 - %60

%0 - %50

4.5 – Demokraziaren funtzionamenduarekin poztasuna

GUZTIZKOAK

Oso pozik 4

Nahikoa pozik 40

Ez oso pozik 40

Batere pozik ez 11

ORO HAR, OSO POZIK, NAHIKOA POZIK, EZ OSO POZIK EDO EZ ZAUDE BATERE POZIK GURE DEMOKRAZIAREN FUNTZIO-NAMENDUAREKIN?

Ed/Ee 5


181821212337404041444444484949515356585860626869727681

9091

7979777676625857575150545151474645374138393731302723188

3323112325621432714111111129

0

20

40

60

80

100

Erru

man

ia

Litu

ania

Bulg

aria

Leto

nia

Hun

garia

Eslo

veni

a

Eslo

vaki

a

Portu

gal

Esto

nia

Polo

nia

Italia

Txek

iar E

rrep

.

Gre

zia

Mal

ta

Fran

tzia

Irlan

da

Espa

inia

Erre

sum

a Ba

tua

Zipr

e

Belg

ika

Alem

ania

Finl

andi

a

Her

behe

reak

Aust

ria

Sued

ia

Luxe

nbur

go

Dan

imar

ka

Oso + nahikoa pozik Ez oso + batere pozik ez Ed-EeEB

27

EAE

Europako Batzordea, Standard Eurobarometer 72, 2009ko urria-azaroa. (Lagina >=15 urte)



4.6 – Giza eskubideen lerrokatzea

GUZTIZKOAK

Bizitzeko eskubidea, ideia politikoak direnak direla 55

Lanerako eskubidea 54

Iritzi eta adierazpen askatasunerako eskubidea 52

Osasunerako eskubidea 36

Etxebizitza duinerako eskubidea 36

Hezkuntzarako eskubidea 28

Sexu, arraza, hizkuntza, erlijio arrazoiengatik bereizketarik ez izateko eskubidea 20

Ingurumen osasuntsu baterako eskubidea 7

JARRAIAN DATOZEN GIZA ESKUBIDEEN ZERRENDATIK, ESADAZU, GARRANTZITSUENAK IRUDITZEN ZAIZKIZUNAK, GEHIENEZ HIRU AIPATU

Ed/Ee 2

* Portzentajeen batura ez da 100, hiru erantzun eman ahal zirelako.

55

54

52

36

36

28

20

7

2

0 10 20 30 40 50 60

Bizitzeko eskubidea, ideia politikoak direnak direla

Lanerako eskubidea

Iritzi eta adierazpen askatasunerako eskubidea

Osasunerako eskubidea

Etxebizitza duinerako eskubidea

Hezkuntzarako eskubidea

Sexu, arraza, hizkuntza, erlijio arrazoiengatik bereizketarik ezizateko eskubidea

Ingurumen osasuntsu baterako eskubidea

Ed/Ee



4.7 – Giza eskubideen betetze mailarekin poztasuna

GIZA ESKUBIDEEN ZERRENDA BERAREKIN JARRAITUZ, ESADAZU, MESEDEZ, HAUETAKO BAKOITZAK EUSKADIN DUEN BETETZE MAILARI BURUZ, OSO POZIK, NAHIKO POZIK, EZ OSO POZIK EDO EZ BATERE POZIK ZAUDEN:

GUZTIZKOAK

Oso pozik 11

Nahikoa pozik 41

Ez oso pozik 34

Batere pozik ez 10

IRITZI ETA ADIERAZPEN ASKATASUNERAKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 4

Oso pozik 13

Nahikoa pozik 47

Ez oso pozik 28

Batere pozik ez 7

BIZITZEKO ESKUBIDEA, IDEIA POLITIKOAK DIRENAK DIRELA

Ed/Ee 5

Oso pozik 9

Nahikoa pozik 37

Ez oso pozik 38

Batere pozik ez 13

ETXEBIZITZA DUINERAKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 3

Oso pozik 8

Nahikoa pozik 32

Ez oso pozik 42

Batere pozik ez 14

LANERAKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 4

Oso pozik 18

Nahikoa pozik 59

Ez oso pozik 16

Batere pozik ez 3

HEZKUNTZARAKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 4

Oso pozik 11

Nahikoa pozik 49

Ez oso pozik 28

Batere pozik ez 5

SEXU, ARRAZA, HIZKUNTZA, ERLIJIO ARRAZOIENGATIK BEREIZKETARIK EZ IZATEKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 7




GUZTIZKOAK

Oso pozik 23

Nahikoa pozik 57

Ez oso pozik 14

Batere pozik ez 3

OSASUNERAKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 3

Oso pozik 14

Nahikoa pozik 50

Ez oso pozik 25

Batere pozik ez 6

INGURUMEN OSASUNTSU BATERAKO ESKUBIDEA

Ed/Ee 5


32

37

41

49

47

50

59

57

42

38

34

28

28

25

16

14

14

13

10

5

7

6

3

3

4

3

4

7

5

5

4

3

8

23

18

11

11

13

14

9

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Lanerako eskubidea

Etxebizitza duinerako eskubidea

Iritzi eta adierazpenaskatasunerako eskubidea

Bizitzeko eskubidea, ideiapolitikoak direnak direla

Ingurumen osasuntsu baterakoeskubidea

Hezkuntzarako eskubidea

Osasunerako eskubidea

Oso pozik Nahikoa pozik Ez oso pozik Batere pozik ez Ed-Ee

Sexu, arraza, hizkuntza, erlijioagatik bereizketarik ez

izateko eskubidea



4.8 – Botere gehien duten erakunde edo kolektiboak

GUZTIZKOAK

Bankuak 59

Enpresa handiak 48

Eusko Jaurlaritza 47

Hedabideak 36

Alderdi politikoak 34

Eusko Legebiltzarra 19

Eliza 11

Epaileak 10

Sindikatuak 8

Militarrak 4

HONAKO ERAKUNDE EDO KOLEKTIBOETATIK, ZEIN HIRU USTE DUZU DIRELA EUSKADIN BOTERE GEHIEN DUTENAK?

Ed/Ee 4

Bankuak 62

Enpresa handiak 48

Espainiako Gobernua 44

Hedabideak 38

Alderdi politikoak 32

Espainiako Parlamentua (Kongresua) 16

Eliza 14

Epaileak 10

Sindikatuak 7

Militarrak 6

ETA ESPAINIAN?

Ed/Ee 4

* Portzentajeen batura ez da 100, hiru erantzun eman ahal zirelako.



4

6

7

10

14

16

32

38

44

48

62

4

36

34

8

10

11

19

47

48

59

4

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Ed/Ee

Militarrak

Sindikatuak

Epaileak

Eliza

Eusko Legebiltzarra /Espainiako Parlamentua

(Kongresua)

Alderdi politikoak

Hedabideak

Eusko Jaurlaritza / Espainiako Gobernua

Enpresa handiak

Bankuak

Euskadin

Espainian



4.9 – Norberaren familiari gehien eragiten dioten erabakietan botere gehien duten erakundeak

GUZTIZKOAK

Europar Batasunaren erabakiek 6

Gobernu Zentralaren erabakiek 19

Eusko Jaurlaritzaren erabakiek 27

Diputazioen erabakiek 9

Udalaren erabakiek 21

Denek berdin 11

Inork ere ez 2

ZEINEN ERABAKIEK ERAGITEN DUTE GEHIEN ZURE ETA ZURE FAMILIAREN ONGIZATEAN, EUROPAR BATASUNAREN ERABAKIEK, GOBERNU ZENTRALARENEK, EUSKO JAURLARITZARENEK, DIPUTAZIOENEK EDO UDALARENEK?

Ed/Ee 6

Europar Batasunaren erabakiek 4

Gobernu Zentralaren erabakiek 13

Eusko Jaurlaritzaren erabakiek 26

Diputazioen erabakiek 17

Udalaren erabakiek 16

Denek berdin 6

Inork ere ez 3

ETA BIGARREN TOKIAN?

Ed/Ee 16


6

19

27

9

21

11

2

6

4

13

26

17

16

6

3

16

0 10 20 30 40 50 60

Europar Batasunaren erabakiek

Gobernu Zentralaren erabakiek

Eusko Jaurlaritzaren erabakiek

Diputazioen erabakiek

Udalaren erabakiek

Denek berdin

Inork ere ez

Ed/Ee

Lehenengo tokian

Bigarren tokian



5 – Lurralde antolaketa. Konstituzioa eta Estatutua 5.1 – Botoa Konstituzioaren erreferenduma errepikatuko balitz

GUZTIZKOAK

Baietz botatuko zenuke 46

Ezetz botatuko zenuke 14

Zuri botatuko zenuke 6

Abstenituko zinateke ados ez zaudelako 8

Ez zenuke botorik emango beste arrazoi batzuengatik

9

30 URTE BAINO GEHIAGO IGARO DIRA ESPAINIAKO KONSTITUZIOA BOTATU ZEN ERREFERENDUMAREN GARAITIK. ZER EGINGO ZENUKE ZUK ORAIN ERREFERENDUMA ERREPIKATU EZKERO?

Ed/Ee 17


17

986

14

46

Baietz botatuko zenuke

Ezetz botatuko zenuke

Zuri botatuko zenuke

Abstenituko zinateke ados ez zaudelako

Ez zenuke botorik emango beste arrazoi batzuengatik

Ed/Ee



5.2 – Estatutuarekin poztasuna

GUZTIZKOAK

Bai 29

Neurri batean 37

Ez 19

OROHAR, GAUR EGUNGO EUSKADIKO AUTONOMIA ESTATUTUAREKIN POZIK ZAUDELA ESANGO ZENUKE?

Ed/Ee 15


15

19

37

29

Bai

Neurri batean

Ez

Ed/Ee

5.3 – Botoa Estatutuaren erreferenduma errepikatukoa balitz

GUZTIZKOAK

Bai botatuko zenuke 44

Ez botatuko zenuke 12

Zuri botatuko zenuke 7

Abstenituko zinateke 13

ORAIN GERNIKAKO AUTONOMIA ES-TATUTUAREN ERREFERENDUMA BERRI-RO ERREPIKATUKO BALITZ, ZER EGINGO ZENUKE ZUK?

Ed/Ee 24


24

137

12

44

Bai botatuko zenuke

Ez botatuko zenuke

Zuri botatuko zenuke

Abstenituko zinateke

Ed/Ee



5.4 – Autogobernu mailari buzuko iritzia

GUZTIZKOAK

Estatutuak Euskadiren autogobernurako nahikoa aukera eskaintzen ditu 14

Gernikako Estatutua ondo dago baina bere transferentziak osatu behar dira 18

Gaur egungo Estatutua erreformatu behar litzateke autogobernu gehiagorekin 12

Euskadik estatua izan beharko luke Espainia federalaren barruan 9

Euskadiren independentzia planteatu behar litzateke 21

EDOZELAN, EUSKADIREN AUTOGOBERNUA DELA ETA, HAUETAKO ZEIN AUKERAREKIN ZAUDE ADOSEN?

Ed/Ee 26


5.5 – Estatuaren antolaketari buruzko iritzia

GUZTIZKOAK

Gobernu zentral bakarra duen estatua, autonomiarik gabea 7

Autonomia Erkidegoak dituen gaur egungoa bezalako estatua 36

Estatu federala, autonomia erkidegoek orain baino autonomia gehiago dutelarik 19

Nazionalitateak estatu independente izatea onartuko lukeen estatua 22

ONDOREN ESPAINIAKO ESTATUAREN ANTOLAKETA EREDU DESBERDINAK AURKEZTUKO DIZKIZUT. ESADAZU, MESEDEZ, ZEINEKIN ZAUDEN ZU ADOSEN

Ed/Ee 17




6 – Zehaztasun teknikoak Informazio bilketa 2010eko urriak 28 eta azaroak 12 bitartean egin zen -biak barne- galdesorta egituratu eta itxia erabiliz, Euskal Autonomia Erkidegoko (EAEko) lurralde bakoitzerako lagin adierazgarri bati etxean egindako banakako elkarrizketen bidez.

Lagina, 18 urte edo gehiagoko biztanleriari zuzendua, honela banatu zen: 476 pertsona Araban, 1.076 Bizkaian eta 577 Gipuzkoan, beraz, 2.129 pertsona elkarrizketatu ziren guztira. Gizabanakoen hautaketa prozedura polietapiko eta estratifikatuaren bidez egin zen, ausazko ibilbideak erabiliz -221 laginketa abiapunturekin 1-, ondoren pertsonak sexuaren, adinaren eta lan egoeraren araberako kuoten bidez aukeratuz. Emaitzak hiru lurraldeetako biztanleria zentsuaren eta 2009ko Eusko Legebiltzarrerako Hauteskundeetako boto oroimenaren arabera haztatu dira.

Ikerketaren diseinua, emaitzen azterketa eta txostena burutzearen ardura Prospekzio Soziologikoen Kabineteari dagozkio soilik. Bestalde, informazio bilketa Ikertalde enpresak egin zuen, Lurra eraikina, Txingurri pasealekua 28-30, 2, 20017 Donostia helbidean dagoena.

2.129 pertsonako lagin honi dagokion lagin errorearen estimazioa, erabat ausazkoak diren laginketei egozgarria, ±%2,17 da EAE osorako, %95,5eko konfiantza mailarako, p=q=0,5 izanik.

Inkesten %57,8 telefono bidez kontrolatu dira eta %5,2 berriz, etxean bertan.

1 Hasiera puntu fisiko zehatza ausaz lortu zen hauteskunde sekzio bakoitzeko kale “zatien” multzoen artean (azterketarako uni-tate geografiko txikiena), Eustatek egindako kale izendegien arabera.



7 – Elkarrizketatutako biztanleriaren ezaugarriak 7.1 – Sexua

Gizona 50 SEXUA

Emakumea 50


Haztatu gabeko datuak 7.2 – Adina

18-29 17

30-45 30

46-64 30 ADIN TALDEAK

>=65 23


Haztatu gabeko datuak 7.3 – Lan egoera

Lan ordaindua 41

Langabezian 13

Etxeko lanak 13

Ikasten nagusiki 6

Jubilatua, pentsioduna, ezindua 25

Beste egoera batzuk 2

ZEIN DA ZURE LANBIDE EDO PROFESIO NAGUSIA?

Ed/Ee 1


Haztatu gabeko datuak 7.4 – Ikasketa maila

Batere ez, lehen mailakoak baino baxuagoak 10

Lehen mailakoak, Oinarrizko batxilergoa, OHO, DBH 33

Lanbide Heziketa (LH) 20

Bigarren mailakoak: Goi-mailako Batxilergoa, IEE, BBB, UBI 12

Erdi goi-mailakoak (Diplomaturak) 10

Goi-mailakoak (Lizentziaturak, Ingeniaritzak, Doktoretzak,…) 14

ZEIN IKASKETA AMAITU DITUZU?

Ed/Ee 0


Haztatu gabeko datuak 7.5 – Klase sozial subjektiboa

Erdi mailatik gora edo aberatsen mailan 4

Erdi mailan 59

Erdi mailatik behera edo langileenean 35

ZEIN KLASE SOZIALETAN KOKATZEN DUZU ZURE BURUA?

Ed/Ee 2


Haztatu gabeko datuak



7.6 – Euskararen ezagutza

Oso ondo 24

Nahikoa ondo 8

Zerbait dakizu 18

Hitz batzuk dakizkizu 19

Batere ez 31

ZUK ZER MODUZ HITZ EGITEN DUZU EUSKARAZ?

Ed/Ee 0



7.7 – Boto oroimena

PNV 18

PSE 15

PP 3

ARALAR 5

EA 3

EB 2

UPD 0

Ezker abertzaleko hautagaitza, D3M, boto baliogabea 4

Besteak+Zuriak 4

Abstentzioa 24

2009KO HAUTESKUNDE AUTONOMIKOETAKO BOTO OROIMENA

Ed/Ee 21


Biztanleria banaketaren arabera haztatutako datuak 7.8 – Erlijioa

Katoliko praktikantea 24

Katoliko ez praktikantea 42

Beste erlijio bateko sinestuna 3

Ateoa edo agnostikoa 29

ERLIJIOARI DAGOKIONEZ, NOLA JOTZEN DUZU ZURE BURUA?

Ed/Ee 3



Kultura Demokratikoaren txostena.pdf

Documents

Transcript of Kultura Demokratikoaren txostena.pdf