KONPLEXUEN FORMAZIO-OREKA

Yurena OyarzabalMarinaGallasteguiMatxalen Madariaga

Estruktura metal-organikoak (MOF)•Definizioa: Konposatu kristalinoak, zeinetan ioi metalikoek estekatzaile

organikoekin bat egiten duten bi edo hiru dimentsiotako egitura ezberdinak eratuz.

•Egitura hau egonkortzen duten lotura sendoek ahalbidetzen dute , estruktura mantentzia eta barneko aldea, harrigarria bada ere, guztiz hutsa

•Poro ugariak erakusten dituzte

•Hauek industrian duten erabilera anitzek, ikerketa puntu garrantzitsu suposatu du azken urteetan.

KatalisiaGasen metaketaGasen banaketaBiomedikuntza

•Erabilera nagusia Gasen metaketa

•Orokorrean, Hidrogenoa eta Karbono dioxidoa metatu

•Gasak absorbatzeko eta metatzeko gaitasuna, konposatuaren egiturarekin estuki erlazionatuta molekula oso malguak

•Poroak gasak harrapatuko ditu hauek metatu

Aukera oso baliagarria,energia edukin oso altua baitu

Katalisia• Bere egitura eta ezaugarriak direla-eta, erreakzioak

katalizateko oso aproposak.• Katalisi selektiboko prozesuetan aplikazio anitzak• Lortu direnak, poro txikiak molekula txikiekin lan egin

behar• Hartzaile erantzun oso dinamikoa agertu• Gune aktibo hidrofobikoa

MBIOFs biomedikuntzan aplikazioak

• Tamaina txikia• Metaketa ahalmena• Biobateragarritasuna

Ahalbidetu espezie biziekinlan egitea (medikuntza, farmazeutika..)

• Esparru honetan ikeketa gutxi Ez dira aurkitu dizoluzioan egonkor diren estruktura gehiegi

• Erabilera esanguratsuena Ehunen jarraipena In vivo (erradiaktibitatea ordezkatu)

Hauen toxizitateari buruzez dago informazio askorik oraindik

Kelatoterapia• Arazoa: Metal astunen gehiegizko pilaketa ehun desberdinetan• Kelantea= metal astunen antagonista. Metal astunen ionekin

konplexuak eratzen dituen substantzia da. Konplexu hauek kelato bezala ezagutzen dira (atzaparra)

• Kelatoterapia: Gorputza metal astunetatik desintoxikatzeaz gain, arterien gogortzea itzultzen du, artereoesklerosian gertatzen den moduan non arterien egoera bihotzekoak edo gutxiegitasun kardiako zerebralak eragiten dituen ,besteak beste.

Kelatoterapia

• Metal astunak gorputzaren gune desberdinetan pilatzen dira erradikal askeak sortuz keloterapiaren bidez metalak gernuaren bidez kanporatu

• Gaixotasun degeneratiboak ekiditu (aterosklerosia)

• Beste gaixotasun batzuekiko onuragarria: diabetesa, artritisa…

Agente kelanteakAgente kelante garrantzitsua EDTA (Azido etileno diamino tetrazetikoa)

Kaltzioa + Metal astunak eliminatu arteriek haien malgutasuna berreskuratu

ONDORIOA:• Erreprimitutak zeuden sistema entzimatikoak aktibatu• Zelularen nutrizioa

Talasemia eta Kelatoterapia• Talasemia Hemoglobinaren β-subunitateak ez dira

kantitate egokian sintetizatzen• Soluzioa Globulu gorrien transfusioa• Arazoa Fe pilaketak

Agente kelantea (Ferrioaxiamina β) +Azido askorbikoa (burdina bere forma disolbagarrienera pasa) Burdin kantitatea

Cisplatinoa edo cis-diaminodikloroplatino(II)-a (CDDP)

• Formula: [PtCl2(NH3)2].

• 1845ean sintetizatu zuen lehenengoz Michel Peyron-ek hasieran “Peyron-en gatza” deitu izan zitzaion.

• 1893an Alfred Werner-ek bere egitura deskribatu zuen:• Bola berdeak: kloro atomoak• Bola zentrala: platino atomoa• Bola zuri eta urdinak: amoniako (NH3) molekulak

• 1965ean Barnett Rosenberg konturatu zen platinozkoelektrodo baten elektrolisiak (amonio kloruro indargetzailean murgilduta) cisplatinoa sortzen zuela Cisplatinoak E.coli-ren zatiketa zelularra eragozten zuen Konposatu honen minbiziaren aurkako aktibitatea ikertzen hasi zen. • Ondorioa: zenbait minbiziren aurkako medikamentua da gaur egun kimioterapian oso erabilia.

Sintesia• Zenbait erreakzio hartzen ditu barnean cisplatinoaren sintesi-prozesuak:

• Potasio tetrakloroplatinato (IV) (hasierako produktua) + potasio ioduroaren disoluzio saturatua potasio tetraiodoplatinato (IV) • Potasio tetraiodoplatinato (IV) + amoniakoa (NH3) cis-diamindiiodoplatino (II)• Cis-diamindiiodoplatinoa (horia) hartu eta lehortu egiten da• Ondoren, zilar nitratozko disoluzio akuoso bati esker, zilar ioduroa hauspeatuko da• Zilar ioduroa filtratu eta banatu egiten da• Filtratutakoak diakuodiaminplatino (II) nitratoa du • Diakuodiaminplatino (II) nitratoa + potasio kloruroa (soberan gehituz) Cisplatinoa (kolore horiko hautsa) lortuko dugu

Ekintza-mekanismoa• Behin odolera heldu delarik:

• a) Proteina batzuek (batez ere tiol taldedunek) cisplatino kantitate bat xurgatuko dute• b) Proteina horiek xurgatu ez duten cisplatinoak minbizi-zelulen mintz plasmatikoa zeharkatuko du difusioz

• Zelulen barneko [Cl- ] oso baxua denez ur molekula batek cisplatinoaren kloro atomo bat ordezkatuko du, [Pt(H2O)(NH3)2Cl]+ katioia eratuz (karga + duenez, ezin da zeluletatik atera)• [Pt(H2O)(NH3)2Cl]+ + DNA DNA-[Pt(H2O)(NH3)2Cl]+ aduktua eratzen da• Platinoa DNAko base pareen artean dauden eta e- bikote askeak dituzten nitrogenoei batzen da (batez ere Guaninadunei), nukleofilia handia dela eta • Cisplatinoa DNA helizearen bi kateen artean lotzen da, Guanina-Guanina edota Adenina-Guanina aduktuak eratuz DNA distortsionatuko da DNAri lotutako zenbait proteinek distortsioa hautemango dute proteina hauek DNA konponduko dute edota zelulak apoptosira bideratuko dituzte

Minbizi-zelula

http://www.youtube.com/watch?v=Wq_up2uQRDo

Transplatinoa

• Formula: trans-[PtCl2(NH3)2].

• Cisplatinoaren estereoisomeroa da (atomoen 3D-ko antolaketa espazial desberdina du).

• Ez du minbiziaren aurka egiteko balio, hiru arrazoi nagusirengatik:• Erreaktibitate oso altua du, DNAra heldu baino lehen konplexuaren desaktibazio

arinaren ondorio dena• Ez du DNAko baseekin adukturik eratzen• Toxikoa da

(A) irudian cisplatinoa bi Guanina baseri lotuta ikus dezakegu, Guanina-Guanina aduktu bat eratuz.

(B) irudian transplatinoak alboko baseekin adukturik eratzen ez duela ikusten da.