Klimak

GEOGRAFIA ETA HISTORIA - DBH 1

4. GAIA

SARRERA

ATMOSFERA

EGURALDIA ETA KLIMA

LURRAREN HIGIDURAK


4. GAIA

Atmosferaren egitura

Atmosferako lehe geruza,

lur-azalarekin kontaktuan

dagoena.

Fenomeno atmosferikoak

bertan garatzen dira

Atmosferako bigarren

geruza.

Bertan ozonoren

presentzia handia da


4. GAIA

EGURALDIA

ETA

KLIMA

EGURALDIA:

Une jakin batean eta toki jakin

batean atmosferaren egoera

KLIMA

Toki jakin batean eta epe luzean

atmosferaren egoera


4. GAIA

Lurraren higidurak: Udako solstizioa

Eguzkia eta Lurra

ekainean

Ekainean, eguzki-izpiak

perpendikularki heltzen

dira Kantzer tropikora.

Horren ondorioz, uda da

Ipar hemisferioan, nahiz

eta Lurra Eguzkitik

urrunago egon.


4. GAIA

Lurraren higidurak: Neguko solstizioa

Eguzkia eta Lurra

abenduan.

Abenduan, eguzki-izpiak

perpendikularki heltzen

dira Kaprikornio tropikora.

Horrenbestez, uda da

Hego hemisferioan.


4. GAIA

KLIMA

Tenperaturak

Prezipitazioak


4. GAIA

Tenperatura

1. Aireak izaten duen bero

kantitatea gradutan

adierazita

2. Tenperaturak

termometroz neurtzen

dira

3. FaktoreaK

1. Latitudea

2. Kontinentaltasuna

3. Altuera


4. GAIA

Eguzki-izpien inklinazioa

Eguzki-izpiak, leku

batean

perpendikularki

jotzen badute, leku

txiki batean bakarrik

zabaltzen dira, eta

ondorioz, leku

horretan eguzkiak

indar handia dauka

eta gehiago

berotzen du (zona

beroa). Eguzki-

izpiek inklinatuta

jotzen badute,

eguzki-energia

gehiago zabaltzen

da, eta ondorioz,

indarra galtzen dute.


4. GAIA

Lurreko klima-zonak


4. GAIA

Munduko ekaineko eta abenduko tenperaturen mapa


4. GAIA

Beste faktoreak

Altuera

Itsasoarekiko distantzia

(Kontinentaltasuna)


4. GAIA

PREZIPITAZIOAK


4. GAIA

Munduan izaten diren prezipitazioen banaketa-mapa


4. GAIA

Erliebeak eragindako prezipitazioak

Leku menditsuetan egiten duen euria da.


4. GAIA

euri konbektiboak


4. GAIA

Fronteak


4. GAIA


4. GAIA

Munduko klimen mapa


4. GAIA

Landarediaren munduko mapa


4. GAIA

Klima ekuatorialaren klimagrama

Ezaugarriak:

BBT>22º

HT=0-3º

Tenperaturak:

Altuak eta erregularrak

Eguzkiaren izpien perpendikulartasuna

Pmm

Altuak eta erregularrak

Pmm>1500mm

TAKAren eragina

Urtaro bakarra (Beroa eta hezea)

Landaretza: Ohiana


4. GAIA

Oihanen banaketa-mapa


4. GAIA

Oihana


4. GAIA

Amazoniako oihana


4. GAIA

Klima tropikalaren klimagrama

Ezaugarriak:

BBT>22º

HT>3º

Tenperaturak

Altuak urtean zehar

Eguzkiaren izpien perpendikulartasuna

Pmm

Altuak (Pmm>1500mm)

Urtaro lehorra neguan

TAKAren eragina

Bi urtaro: Lehorra eta hezea

Landaretza: Sabana


4. GAIA

Sabanen banaketa-mapa


4. GAIA

Sabana


4. GAIA

Basamortuetako klimaren

klimagrama

Ezaugarriak:

BBT>22º (Orokorrean)

HT>5º

Tenperaturak:

Altuak urtean zehar (Orokorrean)

Egunaren eta gauaren arteko diferentzia

handia

Pmm

Oso urriak (Pmm<300mm)

Antizikloien eragina

Urtaro bakarra (Lehorra eta beroa)


4. GAIA

Basamortuen banaketa-mapa


4. GAIA

Basamortuetako paisaiak


4. GAIA

Paisaia epelak

1. Koniferoen basoa. 2. Urtegia. 3. Errepidea. 4. Tunela. 5. Herri bat mendiaren magalean. 6.

Nekazaritza-industria. 7. Zelai zabalak. 8. Baso bakana eta hosto erororkorrekoa. 9.

Zerrategia. 10. Zelai itxiak. 11. Hiriaren kanpoaldean dagoen industria. 12. Hirigunea. 13.

Higadura. 14. Baso mediterraneoa. 15. Turismoa. 16. Mahastia. 17. Olibadia.


4. GAIA

Klima mediterraneoaren klimagrama

BBT>15º (Orokorrean)

HT<15º

Tenperaturak:

Udan > 22º

Negurik ez > 5º

Pmm

Urriak= 300-800mm

Udako lehortea

Landaretza:

Baso mediterranearra eta garriga

Nekazaritza:

1. Hirukote mediterranearra

1. Garia

2. Mahatsa

3. Olibondoak

2. Baratzak


4. GAIA

Klima mediterraneoaren banaketa-mapa


4. GAIA

Klima kontinentalaren klimagrama

BBT= 5-15º

HT >15º

Tenperaturak:

Negurik bai (< 6º)

Udarik ez (<22º)

Pmm

Urtaro lehorrik ez

Maximoak udan

Pmm>500mm

Landaretza:

Taiga eta belardiak

Abeltzantza


4. GAIA

Klima kontinentalaren banaketa-mapa


4. GAIA

Klima ozeanikoaren klimagrama

BBT= 5-15º

HT< 15º

Tenperaturak:

Epelak urtean zehar

Negurik ez (> 5º)

Unadirk ez (< 22º)

Pmm

Erregularrak

Pmm > 800mm

Landaretza

Hosto erorkorreko basoa

(Hariztiak, pagadiak, lizardiak…)

Belardi eta larreak


4. GAIA

Klima ozeanikoaren banaketa-mapa


4. GAIA

Klima txinatarraren klimagrama

BBT=15-22º

HT=15-25º

Tenperaturak:

Udarik bai (> 22º)

Negurik bai (5-10º)

Pmm

Ugariak (>800mm)

Maximoa udan oso markatua

Urtaro lehorrik ez

Landaretza

Baso mistoa


4. GAIA


4. GAIA

Klima Hotzak

Polar Ozeanikoa

Polar kontinentala


4. GAIA

Polar ozeanikoa

BBT < 6º

HT > 20º

Tenperaturak oso baxuak urtean

zeharbaina lau hilabetetan gutxienez

0tik gorakoak

Pmm erregularrak

Ez dago hilabete idorrik

Landaretza: Tundra


4. GAIA

Polar Kontinentala

BBT < 0

HT > 20º

Tenperaturak oso hotzak, hilabete

guztiak 0 azpikoak direlarik.

Pmm oso urriak

Landaretza: Ez dago. Izotz

iraunkorrak


4. GAIA


4. GAIA

Goi-mendiko klimaren

klimagrama


4. GAIA

Goi-mendiak


4. GAIA

Goi-mendiko klima duen paisaia

1. Laiotza. 2. Egutera. 3. Horma malkartsuak. 4. Glaziarra. 5. Harritzak. 6. Koniferoen

basoa. 7. Hosto erorkorreko basoa. 8. Belardia. 9. Soroak. 10. Abere-ustiategia. 11.

Zerrategia. 12. Eski-estazioa. 13. Urtegia. 14. Zentral hidroelektrikoa.


4. GAIA

Zona beroko eta zona epeleko mendi banaren landaredi-kliseriea


4. GAIA


4. GAIA

Klimagrama (2)

• Kakuluak:

– Tenperaturak:

• BBT= t1+t2+...t12/12

• HT: Hilabete berotsuena-hilabete hotzena

• Uda: Bai/Ez (Hilabete beroena>22º)

• Negua: Bai/Ez (Hilabete hotzena<6º)

– Prezipitazioak:

• Pmm=Pmm1+Pmm2+...Pmm12

• Hilabete lehorra:Bai baldin eta P<2T

• Maximoa (Urtaroa)

• Minimoa: (Urtaroa)


4. GAIA

Komentarioa

1. pausoa: Zonalde klimatikoaZer hartu behar dugu kontutan? BBT

• Baldin eta BBT>22º orduan klima beroa da

• BBT>6º eta <22º Klima epela

• BBT<6º Klima hotza

2. pausoa:Behin jakinda zer zonaldekoa den, zerrendatu behar ditugu zonalde

bakoitzeko barietateak:

• Beroa: Ekuatoriala, Tropikala, Basamortua

• Epela: Mediterranearra, Txinatarra, Kontinentala eta Ozeaniarra

• Hotza: Polarra, Menditarra (Basamortu hotza)


4. GAIA

3.pausoa: Klima identifikatu

• Beroa:– Ekuatoriala: Ez du urtaro lehorrik

– Tropikala: Neguko lehortea

– Basamortu: Ia hilabete guztiak lehorrak

• Epela– Mediterranearra: Udako lehortea

– Ozeaniarra:

• Hezea (pmm>800mm)

• HT txikia (HT<15º)

• Urtaro lehorrik ez (bi hilabete baino gehiago)

– Kontinentala

• Pmm>500mm

• HT>15º

• Benetako negua

– Txinatarra

• Hezea (Pmm>800mm)

• HT 10-15º artean

• Udako maximoa

• Hotza– Polarra

• Hezea ala lehorra


4. GAIA

Komentario (III)

Bukaera

• Indentifikaturiko klimaren deskribapena

• Paisajea (Klima mota horri dagokion paisajea)


4. GAIA

Klimak

Education

Transcript of Klimak