Herri kirolak, Euskal herrian antzinatik jokatu izan diren kirolei

deitzen zaie normalki. Hauetako asko hemen sortuta daude eta

bereziak dira. Herri kirolen jatorria garai bateko lan jarduera des-

berdinak aisialdira bideratzean aurki dezakegu.

Herri kirolen mundua ezagutuz

Iñaki Peruren

Harri jasotzailea

Beisbola

Ameriketatikdatorren

virola.

Gomendatutako peli-

kulak:

Una boda de muerte...

GUNE INTERESGARRIAK:

> www.orobiogoitia.net

> www.blogari.net/

kokorijo

> www.euskaltube.net

JUAN OROBIOGOITIA

BHI

Olaburu, 3 Iurreta

JOALJOALJOALJOAL

Edukiak:

ERREPORTAIAK

ELKARRIZKETAK

ARTIKULUAK

BIDAIAK

KIROLAK

GOMENDIOAK

DEMBORA PASAK

Data: 2012ko urtarrilaren 17a Zenbakia: 7

Herri kirolak

Harri-jasotze

Harri jasotzea harri bat lurretik sor-

baldaraino altxatze herri kirola da.

Kirol honetan dabilena harri-

jasotzaile deritzogu .

Arauak hauek ditu:

• Jasotzen den harria lurrean egon

behar da eta sorbaldaraino jaso.

Epaile bat izaten da txandari hasi-

era eta amaiera ematen diona, eta

beste batek erabakitzen du jasoal-

diak legezkoak izan diren edo ez.

• Kilo gehien bizkarreratzen ditue-

nak irabazten du.

Asto probak

Asto baten laguntzaz harri bat leku

batetik bestera eraman behar da

eta lehena eramaten duena irabaz-

ten du .

Harria astoaz bultzatuta eraman

behar da. Denbora hogei minutu-

koa da eta denboraldi horretan le-

hiatzen da.

Gutxi gora bera 400kg eramaten

ditu astoak eta 28 metroko bidea

egin behar du eta berriro etorri.

SOKATIRA

Partaide ezberdinek osatutako bi

taldeak soka baten alde bietan

jarrita, sokari bakoitzak bere al-

dera tira egin behar diete. Kirola-

ren helburua adierazitako leku

edo marka jakin batetik beste tal-

dea pasaraztea da.

Talde bakoitzean 8 pertsona iza-

ten dira, euretariko batek taldea

zuzentzen duelarik. Pisuaren ara-

bera proba ezberdinak egoten

dira, talde bakoitzeko partaideen

pisuaren gehitzea kontuan har-

tuta. 525, 560, 640 eta 720 kilo-

gramotako kategoriak alde bate-

tik, eta pisu librekoa bestetik.

AIZKOLARIA

Helburua enbor bat edo gehiago aiz-

koraz ahalik eta denbora gutxienean

moztea da, eta banaka, binaka edo

taldeka lehiatzen ahal da. Enborra

zutik edo etzanda egon daiteke.

Apustuetan bi laguntzaile izaten ditu

ondoan: "erakuslea", kolpea non jo

aholkatzen diona, eta "botileroa"

norbait zauritzen bada, sendatzeko ,

aizkorak aldatzeko …

Txapelketetan aizkolariak laguntzai-

lerik gabe aritzen dira.

SEGALARIA

Belarra mozteko proba oso gogorra

da parte-hartzaileentzat. Atletaren

gorputza, proba osoan zehar, gerri-

tik doblatuta dago.

Probarako ematen den denbora ordu

betekoa izaten da gaur egun. Muga-

denbora edozein izanda ere, behin

amaitu ondoren gizon-talde zabal

batek -arrastelatzaileak, pisatzai-

leak, lotzaileak eta laguntzaileak

ekiten dio lanari, eta epaileetako ba-

ten begiradapean, aurkari bakoitzak

moztutako belarraren pisua emango

dute. Tradizioari jarraituz pisu erro-

matarra erabiltzen da.

TXINGALARIA

Txinga eramatea pertsona batek

plaza batean leku batetik bestera

txinga bana eskuekin eramatean

datzan herri kirola da.

Normalean 28 metroko plaza ba-

tean jokatzen da. Distantzia ho-

rrek plaza edo iltze izena jasotzen

du. Ez dago denbora mugarik eta

txingak ez du lurra ukitu behar,

bestela epaileak amaitutzat ema-

ten du proba..

EGILEAK: Ekain, Urdax eta Ander

Nork edo zerk inspiratu zizun he-rri kiroletan sartzeko?Lehenengotan aizkora munduan hasi nintzen baina gero harrira jo nuen zerbait berria probatzea-rren. Nolakoa izan zen zure lehen en-trenamendua? Ia gogoratu ere ez dut egiten oso arraroa zen. Asko aldatu da gaur egungo en-trenamenduarekin? Bai, gaur egun gauza berriak agertu dira. Lehen harria, alkan-dora eta gerrikoa etzegoen ezer gehiago. Zein izan zen zure lehen erreko-rra? 320k haria jaso nuenean. Eta zein da zure oraingo erreko-rra? Berdina ez nuen gehiago jaso. Familiarik ahal duzu? Bai Zer esaten dizute? Animatu egiten naute. Eta lagunek? Berdina, animatu.

IÑAKI PERURENA

Zer egiten duzu gaur egun? Gana-duarekin egiten dut lan eta telebis-tan ere bai. Zer da zuretzat herri kirola? Bizitza oso bat asko maite dudan gauza bat. Jarraitzailerik bai? Bueno batzuk Zer esango zenioke gaurko gazte-ren bati mundu honetan sartzeko asmoa duenari? Animatu eta zerbait behar baduela eskatzeko. Nola ikusten duzu kirol hau etorki-zunean? Oso gaizki gaur egun ez dago ia inor gazteetatik, adibidez Urdax, Zelairen semea, baina gutxi daude. Eta herri kirolak orokorrean? Ba, bueno espero dut ondo jarraitzea zeren eta mundu oso polita da eta.

Iñaki Perurena 53 urteko harrijazotzailea. 16 urterekin hasi zen herri-kirolen mundua.

EGILEA: Urdax

Nork edo zerk inspiratu zizun herri

kiroletan sartzeko? Nire aita inspiratu zidan harriak

jasotzeko baina ez nuen asko gustuko.

Nolakoa izan zen zure lehen

entrenamendua?

Oso gogorra , ia ez nekien ezer eta asko sufritu nuen lehenengo

egunetan.

Asko aldatu da gaur egungo entrenamenduarekin?

Gaur egun ez dut kirolik egiten eta ez dut entrenatzen.

Zein izan zen zure lehen errekorra?

Oso gutxikoa izan zen , orain ez dut gogoratzen.

Eta zein da zure oraingo errekorra?

Nire hoberena 100 eta piku izan zen

Zer esaten dizute?

Ezer , ez didate esaten ezer.

Eta lagunek? Lagunek ere ez.

Zer egiten duzu gaur egun?

Gaur egun lan egiten dut asko bezala , tailer batean.

Zer da zuretzat herri kirola?

Kirol talde famatu batzuk dira.

Jarraitzailerik bai?

Ez, orain ia ez da inor nitaz gogoratzen.

Zer esango zenioke gaurko gazteren

bati mundu honetan sartzeko asmoa duenari?

Errekorra egiten duzunean oso alai sentitzen zarela eta batzuetan

dibertigarria dela.

Nola ikuste duzu kirol hau etorkizunean?

Betiko bezala ikusten dut.

Eta herri kirolak orokorrean? Asko mejoratuko dela urteetan zehar.

Zer esango zenioke gaurko gazteren

bati mundu honetan sartzeko asmoa duenari?

Errekorra egiten duzunean oso alai sentitzen zarela eta batzuetan

MANU FERNANDEZ

Manu Fernandez 41 urteko herri-kirolari ohia. Oso gazte hasi

zen mundu honetan, 10 urterekin.

EGILEAK: Ekain eta Ander

1go ariketa:

Sei minuturen barruan, artzai-

naren esanetara, txakurra ar-

taldera joango da, baina ze-

laiaren barrenetik; bidean bi

aldiz geldiaraziko zaio txaku-

rrari epaimahaikoak esanda-

koan. Ondoren, artaldera

sartu eta zelai erdian dagoen

hesiaren tartetik pasatuz ar-

tzaina dagoen lekura ekarri

behar ditu ardiak. Ardiak eta

txakurra artzainaren inguruan

geldi geratu beharko dira,

epaimahaikoek esan arte.

Hau lortu ondoren, epaileen

esanetara, eskuineko edo ezke-

rreko hesi-tartetik pasa beharko

dira ardiak.

Herrikirola: Artzai txakurrak Txapelketan egin beharreko ariketa proba irabazteko.

2. ariketa:

Zazpi minuturen barruan, artzai-

naren esanetara, banderatxoz sei-

nalatutako bidetik joan beharko

du txakurrak eta ardiengana

sartu; artaldea hartu eta erdian

dagoen eskortan sartzen saiatu,

ardi guztiak sartzea lortuz gero,

ondoren zakarkeriarik gabe atera

beharko dira.

OHARRAK:

- Artaldera txakurren sarrerak

era lasaien egin beharko dira.

- Ariketa denetan txakurraren

portaera eta artzainarekiko ja-

rrera kontutan izango dira

- Puntuaketa garaien txakurrak

ardiei egindako haginka kontutan

izango dira.

- Bi ariketetan, artalde

osoa edo ardi batzuk hesi-

tarte edo eskortaren atzeal-

dera pasatzen diren aldi ba-

koitzean, puntuak kenduko

dira.

EGILEAK:Jon Iparragirre eta Jon San Vicente

Artzain baten semearen bizitza

Aitor Juan Orobiogoitiako ikaslea artzain familia batetik dator.

► Bakarrik ardiak ahal dituzue?

Ez, untxiak, behiak, txe-rriak baina ardi asko di-tugu .

► Ardiak jaisten bada-kizu?

Bai, gutxi gora behera.

► Gazta egiten ahal da-kizu?

Bueno, prozedura batzuk bakarrik. Aitak ez dit uz-ten,bestela gazta ez da izaten hain ona.

Aitor Ajuria

► Zelan da artzain baten etxean bizitzea?

Ez da askorik igartzen baka-rrik Aita berandu datorrela etxera,eta beti lan asko due-lako, batez ere udan.

► Ardiekin mendira joaten al zara?

Bai, baina egia esan, ez zait asko gustatzen.

► Zure aitari laguntzen ahal diozu?

Batzuetan, ahal dudanean.

► Ardientzat janaria biltzea lan gogorra ahal da?

Bai, udan lan asko egin behar da eta lan asko du.

► Zer izan nahi duzu na-gusitan?

Futbolaria,(atezaina) asko gustatzen zaidalako.

► Zeintzuk dira zure ho-biak?

Kirola, futbola batez ere eta mendi bizikleta, baina bakarrik denbora duda-nean.

► Oporretara joateko den-bora izaten duzue?

Bai, urte guztietan joaten gara oporretan.

► Txakur onak ahal dituzue ardiekin ibiltzeko?

Bai onena nire txakurrik onena Mendi da.

► Zure aita bakarrik egiten du lana ardiekin?

Ez, nira osaba Martiñekin egiten du lana, batera dau-kate ardiak.

► Jarraituko ahal zenuke fa-miliaren lanarekin?

Bai, niretzat oso garrantzi-tsua delako.

► Gaur egun hortik ahal da bizi?

Bai, baina lan asko egin be-har da eta ez da diru asko irabazten.

► kirolaria ahal zara?

Bai, kirol asko egiten dut.

EGILEAK: Jon San Vicente eta Jon Iparragirre

Nola ikasi ekolaz kanpoko hainbat

ekintzetara joanda?

Ohituta gaude eskola porrotaren zen-

baki gordinak ikustera. Finlandian, Eu-ropako emaitza onenekin, %8 pasatxo-

koa da porrota eta EAEn aldiz, %14tik gorakoa, 2006ko datuen arabera. Baina

askoz sakonagoa den errealitatearen azken distira baino ez dira zifrak, ala

notetan isla daiteke benetako porrota? Islatzen al da hezkuntza sistemaren

amaraunean galdu den ikaslearen ezin-tasuna, irakasleak duen egitekoa, gura-

soen inplikazio maila? Zenbakietan oi-narritutako ebaluazioak ondo eman al

dezake haurraren gaitasunen berri? Es-kolak egoista, erosoa eta akademikoa

izateari utzi behar diola esan digute, et-

a protagonismo eta arreta guztia hez-kuntzaren helburu nagusiari eskaini be-

har zaiola: ikaslea.

Eskola porrotaren tamaina adierazteko,

ehunekotan ematen dizkiguten estatis-tika ezkorrak ezagunak ditugu. Zenba-

kietara mugatu daiteke ordea eskola porrota? Zer da, nola definitu?

MELTXOR ARTETXE pedagogoak

hau esaten digu:

Eskola porrotaren kontzeptuak inda-

rra hartu zuen ikaskuntza prozesua 16 urtera arte derrigortu zen unean.

Hortik abiatuta, kontzeptua jorratu izan dugunetan definizio asko agertu

zaizkigu, ikaslearen ikuspegitik egitea edo eskolaren funtzionamenduaren

ikuspegitik begiratzea desberdina baita. Nik bi definizio ekarriko ni-

tuzke: batetik, kuantitatiboa; estatis-tiketan, porroterako muga jartzeko

orduan kontuan hartzen da 16 urtera arteko derrigorrezko eskolaldi horre-

tan hezkuntzak jarritako espektati-

bak, emaitzak eta tituluak nork lortu dituen eta nork ez. Bestetik, kualitati-

boa; hezkuntzan bete-betean sartuta gaudenontzat konplexuagoa, serioa-

goa eta inportanteagoa, diakronikoa, ez dira kopuru eta estatistika batzuk,

baizik eta egoera pertsonal askotan mingarriak, bere baitan faktore des-

berdinak hartzen dituztenak, porrot sozial edo orokorrago baten zati.

Hau guztia irakurriz gero, segur

aski ez dugula nahi hau dena gerta-tzea, beraz, eskolan eskatzen zaiguna

behar bezala bete behar dugu. Bes-tela, gero eta gatzago izango da es-

kola porrotatik irtetea.

Edurne Galizia

1- ZELAN JOAN ZAIZU LEHENENGO

HILABETE HAU?

Egia esan, nahiko gogor, baina arrakasta-tsu.

2- ZER ITXOITEN ZENUEN? Izan dena baino nahiko errazagoa izatea

espero nuen, eta denbora libre gehiago izatea, baina horrela ez izan arren ondo

3-NOLA MOLDATZEN ZARA IKAS-

TEKO?

Normalean, etxera eltzean, etxeko lanak egiten ditut, gero eskolaz kanpoko ekin-

tzak egiten ditut eta hauen ostean, etxeko

lanak bizkor bukatzen baditut lehenago ere, ikasten dut.

4- NORBAITEN LAGUNTZA BEHAR BA-

DUZU, NORENGANA ZOAZ?

Sarritan, nire gurasoak etxean ez daude-nez, lagunen bati eskatzen diot laguntza,

baina gurasoak etxean daudenean, haien-gana noa laguntza bila, noski.

5- NOIZBAIT IZAN DITUZU IKASTEKO

ARAZOREN BAT IKASGAIREN BATEN?

ZEINETAN? ZERGATIK? Bai. Pasadan urtean batzue-

tan,gizarterekin izaten nituen arazoak gai zailak zirelako eta ikasi beharrekoa gera-

tzen ez zitzaizkidalako.

6-NOLA SENTITZEN ZARA HALAKO

NOTAK ATARATZEN DITUZUNEAN

ETA BESTE GUZTIOK, EDO GEHIE-

NOK BEHINTZAT EZ DITUGUNEAN

GAINDITZEN?

Batzuetan pena ematen dit ez gaindi-tzeak eta errekuperapenetara joan be-

har izateak, baina beste batzuetan amorrua ematen dit ikasteko denbora-

rik izan ez dutela diotelako, eta hori gezurra delako, gehienok ez dutelako ia

ezer egiten eskolatik kanpo, eta nik hainbat ekintza egiten baditut eta den-

bora izan badut, haiek askoz gehiago.

7-ESKOLAZ KANPOKO HAINBESTE

EKINTZATARA JOATEN, ZERTAN

ZABILTZA AURTON? Aurten, pasadan urtean bezala, hipika,

eskubaloia eta musika egiten ditut.

8- ZEIN DA ORDUTEGIA?

Astelehenean, 6:30etatik 8:00retara musika daukat, asteartean, 7:00retatik

9:00etara musika daukat, asteartean, 4:00etatik 5:00etara hipika daukat eta

7:00retatik 9:00retara musika, ostegu-nean, 6:45etatik 8:00retara eskubaloia

daukat, ostiralean, 3:30etatik 5:00etara musika daukat eta

7:00retatik 8:00etara, eskubaloia

9- NONDIK ATARATZEN DUZU HAIN

BESTE DENBORA GERO IKASTEKO? Eskolaz kanpoko ekintzen artean, afal

ostean ere..ditudan lekuetatik ikasketa-rako tokia histen dut.

10- NOLA ANTOLATZEN ZARA?

lehenengo beti etxeko lanak egiten di-

tut, beharrezkoak direlako, eta gero, ikasten dut, egunero, agian etxeko lan

asko baditut, beste batzutan baino gu-txiago baina...birpasatu egiten dut.

Edurne Galizia Juan Orobiogoitiako 3.DHBko ikaslea da. Nota onak

ateratzen ditu eta gainera, eskolaz kanpoko ekintza batzuk egiten

ditu.

11- ZEIN DA EGITEN DUZUN

EKINTZA GUSTUKOENA? ZERGA-

TIK?

Hirurak gustatzen zaizkit, baina aukera-tzekoetan hipika aukeratuko nuke, zal-

diak izugarri gustatzen zaizkidalako eta nire deskonektatzeko denbora delako.

12- NOIZBAIT IZAN DUZU EKINTZA

HORIETARA UZTEKO GOGORIK?

Orain dela ez asko, hipika ustea pen-tsatu nuen asko balio zuelako eta ikas-

teko denbora kentzen zidalako, baina orain oso gustura nago hipikan.

13- LAGUN ASKO IZANGO DI-

TUZU,NOLA ANTOLATZEN ZARA BE-

RAIEKIN EGOTEKO?

haiekin ostiral arratsalde batzuetan eta larunbat arratsaldeetan irteten naiz.

14-ZURE KOADRILA NOLAKOA DA? 8 pertsona gaude bertan, guztiak oso

alaiak eta jatorrak. 15- FAMILIAREKIN EGOTEKO DEN-

BORAN, ZERTAZ HITZ EGITEN DU-

ZUE?

Normalean izandako egunari buruz. 16-NEBA-ARREBARIK DUZU? NOLA-

KOAK DIRA? Bai, aizta bat eta neba bat. Askotan

haiekin haserretzen naiz, baina oso ja-torrak dira.

17- IKASKETETAN ZU BEZALAKOAK

DIRA? ZER NOLAKO NOTAK ATA-

RATZEN DITUZTE?

Beno, oso argiak dira, baina batzuetan alper xamarrak, horregatik nik baino

nota kaxkarragoak ateratzen dituzte.

17- IKASKETETAN ZU BEZALA-

KOAK DIRA? ZER NOLAKO NOTAK

ATARATZEN DITUZTE?

Beno, oso argiak dira, baina batzue-tan alper xamarrak, horregatik nik

baino nota kaxkarragoak ateratzen dituzte.

18-ZER EGITEN DUZU UDAN? Normalean, nire amonarekin herrira

noa eta beste leku batera, uda biola ikasteko eta irakurtzeko aprobetxa-

tzen dut. 19- ETORKIZUNEAN ZER GUSTA-

TUKO LITZAIZUKE IKASTEA?

IDEIA HORI, NOIZTIK IZAN DUZU

BURUAN, ETA ZERGATIK?

Albaitaria izatea gustatuko litzaidake, nire txikitako ametsa da, animaliak

izugarri maite ditudalako daukat ideia hau buruan txikitatik.

EGILEAK: Laia eta Ainhoa

LIBURUTEGIA

Publikoak: Toki-mailako informa-zio-zentro bat da eta bere erabil-

tzaileei mota orotako ezagupenak eta informazioa eskaintzen dizkie.

Liburutegi publikoaren zerbitzuak eskaintzeko orduan, oinarrizko

baldintza bat da pertsona orok in-formazioa eskuratzeko orduan es-

kubide berberak izatea, adina, arraza, sexua, erlijioa, nazionali-

tatea, hizkuntza edo gizarte-maila edozein izanda ere.

Eskolarrak: Eskola guztietan dau-

den liburutegiak dira. Eskolako

ikasleentzat lanak egiteko edota irakurtzeko erabiltzen dira. Ikas-

leak atsedenaldietan erabiltzeko liburutegiak.

Unibertsitatekoak: Unibertsitateetan

dauden liburutegiak. karrerako lanak egiteko dira.

Espezializatuak: liburutegi hori ar-

txiboko eta ikerkuntzako lan tekni-koak egiterakoan erreferentzia eta

laguntza gisa erabiltzen da.

Liburutegia informazioa antolatuta eta sailkatuta daukan gela

edo eraikina da. Liburutegien sailkapen asko daude: Publikoak, Eskolarrak,

Unibertsitatekoak eta espezializatuak.

Coimbrako unibertsitateko liburutegia

Hemeroteka

EGILEAK: Aitor eta Adrian

Zenbat urte dituzu?

38 urte.

Zeintzuk dira zure ikasketak?

Ni unibertsitatean egon nintzen eta ekonomia ikasketak bukatu nituen.

Zenbat urte-arte egon zinen

ikasten?

23 urterekin karrera amaitu nue-

nean.

Beste lanen bat izan al duzu?

Zein?

Bai, asko. Beste herrietako liburute-

gietan egon naiz: Ermua, soraluze…

Zenbat urte daramazu liburute-

gian lan egiten?

7urte eta erdi .

Badakigu Zaldibarren ez zarela

bizi nondik nola egiten duzu bi-

daia?

Ermutik nator trenez egun guztie-

tan.

Ezkonduta edota seme-alabarik

dituzu?

Ezkonduta oraindik ez, laster eta bi seme alaba ditut bata mutila eta

bestea neska.

Jabi Vidal Mendoza

Zaldibarreko udal liburutegiko zaintzailea da Jabi Vidal

eta 38 urte ditu. Ekonomialaria da. Bere denbora librean mendira joatea gustatzen zaio.

Zaila da liburutegia aurrera erama-

tea? Zergatik?

Zaila ez da, informatika ikasketa txiki ba-

tzuk eta liburuak gustatzea da ezinbes-teko gauza.

Zeintzuk dira liburutegiko arau ga-

rrantzitsuenak?

Isilik egotea, liburuak eta Dvdak zaindu.

Hortaz aparte etxera eraman daitezken gauzak epeak bete behar dira liburuak 15

egun eta Dvdak edota CDak 7 egun

Pelikulak eta liburuak alokatzeko zer

pausu jarraitu behar dituzu liburute-

gian?

Maileguak etxera eramateko bazkide txar-

tela behar da.

Zer motatako pertsonak etortzen dira

liburutegira?

Denetarik, umeak, helduak, neskak edo mutilak, lanean edo langabezian dagoen

jendea.

Hemengo zaindaria ez bazinen

izango, non gustatuko zitzaizun

egotea?

Uuuuf, ez dut inoiz pentsatu baina gustatuko zitzaidan, mendiarekin

edota naturarekin zerikusia daukan edozein lanbidetan.

Goizean ere liburutegia zabalik

ahal dago?

Bai 9:00etatik 13:00etara

Zer da etxera heldutakoan egiten

duzun lehenengo gauza?

Eguerdian, bazkaldu egiten dut eta gauean nire seme-alabekin pixka bat

jolastu.

Zer gustatzen zaizu egitea den-

bora librean?

Bai liburuak irakurtzeaz aparte men-

dira joatea asko gustatzen zait

Zaldibarreko liburutegia EGILEAK: Aitor eta Adrian

Hmm

MAROKO

Marokoren ekialde eta hego-ekialdean Aljeriarekin du muga

(1.559 km),hegoaldean Mendebal-deko Sahararekin (443 km), mende-

baldean Ozeano Atlantikoa eta ipa-rraldean Mediterraneoa eta Espai-

niaren Zeuta (6 km) eta Melilla (10 km) autonomia hiriak.

Rif mendiek Mediterraneo ertzeko

eskualdean daude,ipar-mendebaletik ipar-ekialdera. Atlas mendiak esta-

tuaren bizkarrezurra dira,hego-mendebaldetik ipar-ekialdera zehar-

katuz.Mendi garaiena Jbel Toubkal

da (4.167 m). Estatuaren hego-mendebaldearen gehiengoa Sahara

Marokok hainbat ibai ditu, oued edo

wed izenekoak: • Moulouya (600 km)

• Oum Errabiaa (600 km)

• Sebou (614 km)

Bouregreg (240 km) Hiriburua Rabat da (1.200.000 biz-

tanle), baina hiri nagusia Casablanca da (3.344.300 biztanle).Marokoren

biztznleria 32.347.000 da. Marokoko arabiera hitz egiteko era-

biltzen den dialektoa da; amazigera, frantsesa eta, neurri txikiagoan,

gaztelania ere mintzatzen dira. Mendebaldeko Sahara ez dago sar-

tuta, nazioarteko zuzenbidearen ikuspegitik ez baita Marokoko lurral-

dea. Hala ere, mapan agertzen den

bezala Marokoko Estatua badu Men-debaldeko Sahararen gaineko kon-

trola, eta Hegoaldeko Probintziak deitzen dio.

IBILBIDE IZUGARRIA MAROKOTIK

Lehenengo egunak iparrera eramango

zaitu, Rabatera, Marokoko hiriburura. Rabatek interesgarriak diren monu-

mentu asko eta eguna bukatu artean bisitatuko duzun oso ona den merkatu

bat du.

Ondoren, Volubilisko erromatarren harriak bisitatuko ditugu, Ipar Afri-

kako hobekien mantenduta dagoen erromatar asentamentua delarik.

Fezen, arabiar munduan hobekien

mantenduta dagoen erdi aroko hirian, dauden jauregiz, monumentutan eta

aktibitateez gozatzeko, bi gau pasako

dituzu.

Ondoren, Saharako basamortura abia-tuta, Azrou geratuko gara Berberiako

tximuekin jolastu eta zedroen basoa ikaragarria bistatzeko.

Hegoaldera jarraituko dugu Ziz harana

pasatuz, eta Erg Chebbiko dunetara lo egitera iritsi aurretik, Erfoud eta

Rissanitik pasako gara. Biharamu-nean nomadak ezagutzera joanen

gara. Biharamunean, eskualdera bi-sita, nomadekin egotera eta Tisserde-

mine eta Mfiseko meatsak ere bisita-tuz. Baita Kjemliyako herria, gnawa

dantzaz gozatzeko eta musika entzu-teko.

Biharamunean, ezezaguna den es-kualde eder batera iritsiko gara: Ta-

ous eta Remliako basamortu bideak egingo ditugu gaua pasako dugun

Foum Mharech arroil ikaragarrietara

iritsi arte. Bidai honek mendi paisaiak, laranja-kolore indartsuko dunak, ga-

melu eta palmerak ditu. Marokoko He-goaldean dagoen eskualde birjina da

hau.

Mharechtik , Alniftik pasatuz, ipa-rraldera joango gara, 300 metroko

arroilak ikusteko aukera eskeintzen duten Todrako Arriola ikaragarrietara

iritsiz. Gauean eta hurrengo goizean, Marrakechera itzuli eta bidai zoraga-

rri hau bukatu araurrenik, Essaouira

SOUADEN BIZITZA

Zergatik etorri zarete hona bizi-tzera?

Lehenengo gauza nire aita lanen egon zen hemen eta bigarrenez

etorri ginen hemen ikasketa ona izateko.

Famili osoa etorri zineten? Nor-tzuk?

Bai, aita, ama eta nire ahizpak

Zenbat urte zaudete hemen?

Aurton sei urte beteko ditugu he-men

Zelan moldatzen zarete?

Lehenengo urteak pixka bat zaila

izan direla moldatzeko. Beste

alde batean, pixka bat zaila izan da lagunak edukitzea, eta beste

alde batetik hizkuntza ulertzea.

Lagunak dituzue Marokokoak?

Eta bertokoak?

Bai, orain bai, baina, lehenengo ur-

tean ez neukan lagunik.

Zer desberdintasun dago hango

eta hemengo bizitzarekin?Desberdin asko ez dago. Nire ustez, hango bizitza eta hemengo bizitza berdinak direla. Beste alde batetik

hango bizitza oso gogorra dela ikas-

bideetan

Zertan aldatu da zure bizitza aur-

ton?

Nire bizitza berdin jarraitzen du, he-

men ikasten eta oso pozik nago.

Orain Gabonak datoz, zer des-berdintasun dago hemengo jaiak

eta hangoekin?

Bai,desberdin asko dago, hango

Gabonak egun gutxitan ospatzen dira. Egun bat ospatzen da, eta

hemen 15 egun ospatzen dira

Zer gustatzen zaizu hemen ge-

hien egitea?

Hainbat gauza gustatzen zait

hemen egitea,liburutegira joa-tea...

Eta zure herrian?

hainbat gauza asko gustatzen

zait han egitea, nire aitona-

amonen etxea joatea…

Nola ikusten duzu zure etorki-

zuna?

nire ikasketak bukatzea, lana

egitea eta umeak edukitzea.

Souaden bizitza eta orain bizitzen duena ezagutuko

EGILEA: Houria

BEISBOLA

Zer da beisbola: beisbola bi talderen artean jokatzen den kirol bat da.

Nondik etorri da beisbola: Arrakasta handia dauka batez ere Amerikan eta Japonian

Nola jokatzen da: batek eskuz

jaurti duen pilota bateaz jo eta aha-

lik eta urrutien bota, eta aurkariek

pilotari heldu bitartean ahalik eta

lasterketa gehienak egitea da ???.

Lasterketarik gehienak egiten di-

tuen taldeak irabazten du. Kirol ho-

netan ez dago berdinketarik; beti

talde batek irabazi behar du, bes-

tela "sarrerak" gehitzen dira talde

batek lasterketa gehiago lortu arte.

Erasotzen duen taldea, hau da ba-

teatzen duen lehena, kanpoko tal-

dea izaten da.

Zenbat jokalaria jolasten dute:

Talde bakoitzean 9 jokalari daude

Zenbat basea daude: 4 base

daude

Zer da Home runa: pilota oso go-

gor jo edo estadiotik kanpora bota

duelako buelta osoa ematen due-

nean da

Beisbola arauak:

Bateatzaileak ezin du bateatu esku

bakarrarekin, bi eskuekin bateatu be-

harra du nahi eta nahi ez.

Bateatzailea ezin da base batetik pa-

satu hau zapaldu gabe.

Bateatzailea ezin da pasatu base ba-

tetik (home catchak) basea itxi badu.

Jaurtitzaileak ez badio lau alditan pi-

lota ondo botatzen, bateatzaileari le-

hendabiziko basea hartzen uzten dio.

Ezin dira talde bereko bi lagun

(bateatzen dutenak) base berean

egon.

9 jokalariek joko-zelaian zehar heda-

tuta egon behar dute pilota hartzeko

asmoz.

Jaurtitzaileak bere tokitik baino ezin

du jaurti.

Jaurtitzaileak bateatzaileari indar han-

diz botatzen dio pilota, bigarren honek

jo ez dezan. BATIATZEN

Non kokatzen dira jokalariak:

Jaurtitzailea (Pitcher).

Jasotzailea (Catcher).

Lehen basea (First baseman).

Bigarren basea (Second baseman)

Hirugarren basea (Third baseman).

Erdilaria (Short stop)

Ezkerreko kanpoaldea (Left fielder).

Erdialdeko kanpoaldea (Center fiel-

der).Eskuineko kanpoaldea (Right

fielder).

EGILEA: Carlos

TXIRRINDULARITZA

Txirrindularitzan, bi gurpileko txi-

rrindu batean jarduten da, oinekin bi pedal sakatuz eta zangoekin in-

dar eginez aurrerantz joaten da. Lasterketa ezagunena errepidekoa

da, baina hiru mota txirrindularitza gehiago daude.

Errepideko txirrindularitzan, errepi-

deko txirrindu batekin jarduten da. Praktikatzeko ohitura mundu osoan

dago, baina, Europan bereziki. Eu-ropan, urtero ospatzen da munduko

ospakizun garrantzitsuena “El Tour de France”. Mundu osoko txirrindu-lari famatuenak edo garrantzitsue-

nak joaten dira. Hau ez da bakarra, “La Vuelta a España” eta “El Giro de Italia” ere daude.

Bestea, mendiko txirrindularitza da.

Orain dela 25 urte sortu zuen Mike Sinyardek. Txirrindu hau errepide-

koa baino desberdinagoa da: askoz gogorragoa da, suspentsioa du eta

errubera askoz handiagoak harrie-tatik edo leku menditsuetatik ibil-

tzeko.

Azkenengoa pistako txirrindularitza da. Belodromo baten burutzen den

txirrindulari mota da. Freno gabeko eta garapen finkoko txirrindua era-

biltzen da. Belodromoak 250m ditu eta forma biribila du txirrindulariak

itzuliak egiteko.

EGILEAK: Joseba eta Ibai

Ziortza Isasi Ziortza Isasi hamasei urteko Elorriarra Espainiako kanpeonatoa

irabazi egin du.

-Non bizi zara?

Elorrion

-Zer ikasten duzu? Batxilergokolehenengo mailan nago

-Nola egiten duzu entrenatzeko

eta ikasteko? Eskolatik etortzen naizenean ikasten

dut eta arratsaldean entrenatzera joaten naiz

-Norekin entrenatzen duzu?

Taldekoekin eta entrenatzailearekin

-Eta konpetizioetan?

Berdineki

-Zein kirolarekin hasi zinen?Zenbat urterekin?Zer pasatu zen-

? Futbolarekin hasi nintzen 8 urtereki.

Nire anaiak txirrindularitzan sartu zen eta pixkanaka gehiago gustatu

zitzaidan

-Zenbat urterekin hasi zinen txi-rrindularitzan?

12 urterekin

-Nondik dator zure afizioa?

Nire familiarengandik

-Nork edo zerk bultzatu

zaizu txirrindularia izatea? Nire anaiak

-Zer kategoriatan zaude?

Orain “Juvenil” kategorian

-Zenbat lasterketetan parte egin duzu?

Askotan egin dut parte

-Nola joan zaizu? Oso ondo, pistan Espainiako

irabazlea izan naiz

-Zein izan da gogorrena?

Eta gustura sentitu zare-nean?

Bizikletatik jaustea eta besoa apurtzea eta gustura sentitu

naizenean irabazi nuenean

-Zein da zure taldea? Bestalde taldea

-Zenbat zaudete?

Ez dakit, asko gara

-Zein da gogokoen duzun txirrindularia?

Eneritz Iturriaga

-Nolakoa da kirol hau ema-

kume batentzat? Gizon batentzat bezala

-Bizi ahal da txirrindularitza-

tik? Bai, lasterketa batengatik diru

piloa ematen dizute

-Zer esango zenioke hasten dagoen neskatila bati?

Trankil egotea eta bere erritmora joatea

-Zer esaten dizute etxekoek?

Oso urrun helduko naizela

-Nola egiten duzu familiare-

kin egoteko? Pertsona baten moduan

-Eta lagunekin egoteko?

Denbora daukadanean

-Zein da zure kirolik gustuko-ena txirrindularitza kenduta?

Saskibaloia eta futbola

-Zer egiten duzu zure den-bora librean?

Lagunekin irten

-Beste afizioaren bat?

Ez dira oso inportanteak

-Nola ikusten duzu zure etor-kizuna?

Txirrindulari famatua izango nai-zela

-Badu txirrindularitzak etor-

kizunik? Bai, txirrindulari hobeagoak eta

gehiago izango dira

EGILEAK: Joseba eta Ibai

INGURUMENA

AGENDA 21

Urte honetan agenda 21ean eli-

kadura izango da egingo den

ekintza berria. Lehenengo, jaki-

teko zelan jaten den eta zelan

gosaltzen den inkesta bat pasa-

tuko da. Baita ere inkesta bat

egingo da ikasleen partaidetza

sustatzeko. Partaideak inkesta

hauetan gurasoak eta ikasleak

izango dira. Egun hauetan diag-

nostikoak egiten ari dira.

SUKARRIETAKO

GOGOETAK Sukarrietara joan diren ikas-

leak ondo pasatu dute eta bere

jarrera ona izan da. Bi ikaste-

txe egon dira Sukarrietan:

Txori-Herri eta Juan Orobiogoi-

tia. Juan Orobiogoitiako proi-

ektuak Planeta Berdea, Itsas

adarra eta Basoa izan

dira.Tailer batzuk egon dira:

zeramika, zumetza, bideogin-

tza, koadernaketa, sukaldari-

tza, kosmetika eta astronomia.

EGILEAK: Joseba eta Ibaia

GOMENDATUTAKO P

ELIKULAK

NOCHE DE FIN DE AÑO 2011ko abenduaren 23 estreinatuko den pe-likula bat da. Pelikula hau hainbat pertsonen

istorioa kontatzen du: ospitalean dagoen gi-zon bat (De Niro) bere biziko azken egunak

pasatzen dabilela, Gabonetako oporrak go-rroto dituen gizon bat (Kutcher), negozioe-

tako emakume bat (Pfeiffer) bere proposi-tuak urtea amaitu baino lehenago lortzeko

saiatzen dela, eta emakume bat(Swank) es-

NO TENGAS MIEDO A LA OSCURIDAD

Neska bat bere aitarekin mugitzen da bere

amona bizi zen etxera. Etxe hori, itxuraz

normala da, dimentsioko portal mota bitxia zein bitartez izaki dominatzaile bat ezagutuko

dute

UNA BODA DE MUERTE

David Australiara doa bere bizitzako amodioarekin ez-

kontzeko, bere hiru aita-amabitxiak beste zentzu bat ematen diote "onerako zein txarrerako" esaldiari.

Kaosa bihurtzen den ezkontza, bere lagunen eta bere familiaren kulturen arteko talka adibide bikaina da.

EGILEAK: Ainhoa eta Laia

NAMET PLANET:

Elorrioko Namek Planet taldea izan zen astebu-ruan Mañarian egindako III. Maketa Lehiake-tako irabazlea.Bere partaideak Aitor, Iñaki, Jo-kin eta Igorrek Euskal herriko beste bederatzi taldeekin parte hartu zuten lehiaketan baina erabaki zuten Namek Planet izan zela hoberena. Lehiaketa honen saria Bilboko BBK Livean parte hartzea zen eta horrekin batera 2.000 euro ira-baztea.

DISORDERS: Hamar urtez eszenatokietan izan eta gero, Disor-ders taldeak bere musika ibilbidea etengo du. Agurrerako bi emanaldi iragarri dituzte. Irailaren 16ean Durangoko Plateruenan izan zen, eta Azken Guda Dantza Zaldibarko gaztetxearen ondoko karpan burutu zen. Durangoko emanaldian Never Surrender eta Doktors Klub taldeak izan zituzten alboan. Zaldibarko emanaldian ostera bakarrik egon ziren.

ETXE:

Berrizko abeslariak “El conquistador del fin del mundo” programan egon eta gero disko berria atera du, Gerra umeen azalean da disko berri hori, hamar abesti ditu. Hori-etatik sei berriak, eta gainontzeko laurak zaharrak. Etxek berak asko estimatzen duen Agur kanta nabarmendu du: «80 urte atzera egin, eta gerra garaian herritik kanpo joan behar izan ziren ume eta emakumeen barruan sartu, eta agur eskutitza idatzi dio Euskal Herriari.

Namet Planet taldekoak kontzertu baten.

Disorders taldekoak Zaldibarren azkenengo kontzertuan

Etxeren kontzertu bateko posterra.

GOMENDAT

UTAKO MUSIKA

TALDEAK

EGILEAK: Aitor eta Adrian

ZORION TARTEA

Mikel Elizaran Mendarte Asier Zubia Arana

Kevin Martinez Pascual Itxasne Uriarte Ruiz

Aitor Arroitaandia Mansilla Ander Calleja Mendez Laia Ponce Molinero

Ainhoa Carballo Villanueva Joao Da Silva Rodrigues Daniela Garcia Lopez Ander Pradera Belar Ibai Uriarte Orobiourrutia Mirian Sánchez Peña

Anne Mazorriaga Garcia Aitor Julen Astola Ruiz Marie Diatta Djiba

ASMAKIZUNAK !!!

KORRIKALARI TXIKIA

SALTARI ABILA,

UR PUTZUEN BILA

BATZUEK DIOTE GAIZTOA

NAIZELA,

BESTEEK ATSEGINA,

ERRATZA IZATEN DUT

NIRE EGAZKINA

NOR OTE NAIZ?

Hatzetatik jango dizut eta

begietatik edango dizkidazu.

Hitzak ditugu janari-edari,

zuk ezan eta nik oroit ditzadan.

Nor ote naiz?

Denbora pasak

GURUTZEGRAMA

1 4 10

8

3 6

2 5

7

9

BERTIKALA

2. Italiaren kapitala.

4. Informazioa bilatzeko erabiltzen den tresna.

6. Mailuarekin kolpatzen da horman sartzeko.

8. Pinturak eta monumentuak zer dira?

10. Mendien artean dagoen tartea

HORIZONTALA

1. Sukaldean erabiltzen den mozteko tresna.

3. Liburuak gordetzeko behar duzuna.

5. Ahoan murtxikatzen da.

7. Zortzi hanka duen intsektua.

9. Arropa gordetzen duzun lekua.

Hizki salda

A I Z K O R A P R O B A R E S F

S A L P R D F D F G V U N E E F

T C E R D G F E X B H K K L G G

O K Ñ M A V O G U O E A I O A H

P I O A S J P U T R T U P M J K

R K N T X U E R R I O T E T O L

O A M I U B S V R V R U N R K U

B B I J J O V A L M F E D V O L

A O A I E Z T O S A J I R R A H

K R R E G F V I R C U H G K O M

J P V U H X U R E R T Y U I O P

E I B V K Z I D G H J K L Ñ U I

L D E Z T A X T L A O T S A L O

G I Z A P `R

O B A K D F G T K N

ASTOPROBAK / AIZKORAPROBA / IDIPROBAK/ HARRIJASOTZEAI /

SOKATIRA/ SEGAJOKOA / LASTOALTXATZE / GIZAPROBAK

Hemengo irudian 7 errore daude.

Sudokua

Ainhoa eta laia

Urdax eta Carlos

Joseba eta ibai

Houria

Jon I. eta Jon S.

Ekain eta Ander

Adrian eta Aitor