Jarduera egitaraua 2006 / 2007 Arduraz jotatzeko ......· Zer egin daiteke zaborrarekin? ·...

Arduraz jotatzeko Ingurumenerako Heziketa

Jarduera egitaraua 2006 / 2007

Iruñerriko Mankomunitatea

EDUCACION AMBIENTAL primariaEUSK 1/9/06 12:51 Página 1

www.mcp.es

IngurumenHeziketarakoProgramaHelbidea: Imaz anaiak, 1Ordutegia: 08:00etatik 14:30era.Kontsultak: 948 423 194 / 948 423 285E-posta: [email protected] / [email protected]: 948 423 220

Iruñerriko Mankomunitatearen egoitzaHelbidea: Chinchilla jenerala, 7

31002 Iruña


Hezkuntza komunitateak ingurumena-ri buruzko kontzientzia eta horren ingu-ruko interesa hartzea, baita egun daudenarazoetarako konponbideak bilatzeko zeinetorkizunean agertu daitezkeenak saihes-teko beharrezko ezagutzak, jarrerak, joka-bideak, motibazioa eta nahia banaka zeintaldeka eskuratzea ere. (Ingurumen heziketaren xedea, Belgradekogutuna 1975).Ingurumen esperientzia eta progra-mak egin daitezela sustatzea,Iruñerritik hurbileko ingurunean ezagutzaeta analisi kritiko eta sormenezkoa helburuizanen dutenak.Baliabide materialak eta aholkularit-za tekniko eta didaktikoa erraztea, ira-kasleek zein ikasleek aipatu programakgauzatu eta euren informazio premiak beteditzaten.

Uraren ziklo integrala. Hornidura etaSaneamenduaKontsumoa eta Hondakinak.Birziklatzea eta Berreskuratzea.Garraioa eta Mugikortasun iraunko-rra.Iruñerriko Ibai Parkea.Ingurumen heziketa.Naturako eta hiriko ingurumena.

• DOKUMENTAZIO ZENTROA: kontsultaeta mailegua.

• AHOLKULARITZA TEKNIKO ETA DIDAK-TIKOA: irakasleak eta ikasleak.

• MATERIAL DIDAKTIKOEN DISEINU,KOORDINAZIO ETA EDIZIOA

• SENTSIBILIZAZIO KANPAINAK ESKOLAESPARRUAN

• IKASTETXEAN HONDAKINAK KUDEAT-ZEKO BALIABIDEAK: ikasgeletan pape-ra birziklatu eta berrerabiltzeko pape-rontziak eta erretiluak banatzea, paperaeta pilak biltzeko edukiontziak, bilketasailkatuaren eranskailuak, materiaorganikoaren konpost-ontzia, eta abar.

Mankomunitateak kudeatutako insta-lazio eta espazioak bisitatzea. Ibilbidegidatuak, instalazioak ongi ezagutzeko hel-buru zehatza dutenak: burutzen diren pro-zesuak, funtzionamendua eta kudeaketa,ingurumenaren aldeko jarrera eta jokabi-deei buruzko hausnarketa zabaltzen dutenjarduera osagarriekin batera.

Tailerrak. Lan proposamen dinamiko etapartehartzaileak, programa bakoitzekoeduki nagusiei buruzkoak, norberarenardura eta erantzukizuna azpimarratuz zeiningurumenaren aldeko jokabideak sortuz.

Jardunaldiak Goizeko saioak, instalaziobatera edo ibai parkera egindako bisitatikgaratzen direnak; helburua eduki zehatze-tan sakontzea da, sentsibilizazioa azpima-rratuz eta jokabideak eta ohiturak sortuz.

Haur Hezkuntza Lehen Hezkuntza Bigarren Hezkuntza TOTALESIkastetxeak* Ikasleak Ikastetxeak* Ikasleak Ikastetxeak* Ikasleak Ikast.* Ikasleak

Ura 37 2.267 57 7.114 35 2938 97 12.319Hondakin. - - 36 2645 24 1762 60 4.407Garraioa - - 9 906 6 705 15 1.611GUZTIRA 37 2.267 64 10.675 38 5.405 104 18.337

Zer eduki lantzen dira?Zer zerbitzu

eskaintzen ditu? Jarduera programaZer helburu du?

Partehartze emaitzak 2005-2006Hondakinei buruzko sentsibilizazio kanpaina

“On Birziklote” ikastetxera doaHaur Hezkuntza Haur Hezkuntza

Ikastetxeak* Ikasleak Ikastetxeak* Ikasleak

51 5.230 57 12.303Parte hartu duten ikasleak guztira: 17.533

* Iruñerriko ikastetxeak soilik. * Iruñerriko ikastetxeak soilik.

INGURUMEN HEZIKETARAKO PROGRAMA


“Iruñerriko Ibai Parkea” eskola programaberria abian jarriko da ikasturte honetan.2007ko urtarriletik aurrera, IruñerrikoMankomunitateak ibai parkearen kudeake-ta gain hartuko du. Horregatik, eduki berrihori sartzen du Arduraz jokatzekoIngurumenerako Heziketa proposamenean.

Programa berriaren helburua ibai parkeaikasleengan hurbiltzea da, ezagutu, balora-tu eta gozatu dezaten. Parkean egitendiren behatzeko eta interpretatzeko jar-duera ludiko eta sentsorial desberdinenbidez, ikasleek ibai ekosistemaren eta gizajardueraren artean dagoen lotura sareaezagutuko dute eta natur ingurua zaindueta babestea faboratuko duten ingurume-naren aldeko jokabideak garatzeko premiaulertuko dute.

Ibai parkeari buruzko programa HaurHezkuntza eta Bigarren Hezkuntza bitarte-ko maila guztiei zuzendua dago, eta mailabakoitzari egokitutako jarduera zehatzakditu. Eskaintza mailakatua da, etengabeeta pixkanaka aurreratzen dena, eta aniz-tasuna du ezaugarri nagusia; horri esker,irakasleek aise sartuko dituzte edukiakziklokako programazioetan hezkuntza sis-teman zehar, Lehen Hezkuntzatik BigarrenHezkuntzara.

2006/07 IKASTURTERAKO BERRIKUNTZAK

HAUR HEZK. LEHEN HEZKUNTZA BIGARREN HEZK.1.a 2.a 3.a 1.a 2.a 3.a 4.a 5.a 6.a 1.a 2.a 3.a 4.a

BISITA: “Parkea zentzumenen bidez” Iraupena: 2 h.Tokia: Donapeako jolas eremua, Atarrabian, eta Barañaingo jolas eremua.JARDUNALDIA: “Ezagutu parkearen bizia” Iraupena: 2,30 h.Tokia: Donapeako jolas eremua, Atarrabian, San Andres errotaren uhartea, edo Barañaingo jolas eremua.JARDUNALDIA: “Ibaiak paisaia eraldatzen du” Iraupena: 2,30 h.Tokia: La Nogalera jolas eremua eta ur-biltegia, Burlatan.JARDUNALDIA: “Ibai bat, mila erabilera” Iraupena: 2,30 h.Tokia: Atarrabiako pilategia, antzinako paper errota, eta bere ingurua.BIODIBERTSITATEA ibai parkean. Iraupena: 2h.Tokia: Donapeako jolas eremua, Atarrabian. San Andres errotaren uhartea BISITA: Atarrabiako pilategia, antzinako paper errota. Iraupena: 1,30 h.Tokia: Atarrabiako pilategia. Atarrabiako pilategia BISITATZEA eta PASEOA bizikletaz, ibaiak eraldatutako paisaia aurkitzeko. Iraupena: 3 h.Lekua: Atarrabiako pilategia eta ibai parkea Atarrabia, Arre eta Orikainetik.

JARDUERA EGITARAUA

Eskola programa berriaIruñerriko Ibai Parkea: Ingurune bat Ingurumen Heziketarako


Konposta egitea eskolan Tiebasko araztegi berria bisitatzeaEskaintza eskolako baratzea edo berdegunea duten eta konposta egiteko hondakin organiko-ak sortzen dituzten ikastetxe interesdunei eskaintzen zaie. Honako beharrezko baliabidehauek emanen zaizkie parte hartuko duten ikastetxeei: konpost-ontzia, laguntza-kita (eragite-ko kiribila, hondakin organikoak biltzeko ontzia, konpost-zakua eta termometroa) eta etxeankonposta egiteko gidaliburua. Jarduerak laguntza eta segimendu teknikoa zein telefono bidez-ko laguntza ditu, etengabeak biak.

Helburuak: Materia organikoaren ziklo naturala ulertzea.Konpostaren ingurumen onurak baloratzea hurbileko ingurunean.BaldintzakIkasturte batean gutxienez parte hartzeko konpromisoa.Ikastetxean proiektuaren dinamizatzaile bat edo bi izatea.Eskolako baratzea edo berdegunea izatea.BaliabideakInformazio hitzaldia.Konpost-ontzia (800 l.) ematea.Laguntza-kita (eragiteko kiribila, hondakin organikoak biltzeko ontzia, konpost-zakua eta ter-mometroa) ematea.Jarraipen bisita teknikoak eta telefono bidezko laguntza etengabea.Etxean konposta egiteko gidaliburua. 2006/2007 ikasturterako konpost-ontzi kopuru eskuragarria: 12

2006ko udaberritik, Tiebasko Edateko Uren Araztegi berriak giza kontsumorako moldatzen duItoizko urtegitik datorren ura. Ekainetik irailera bitarte, Iruñerrirako ur hornidura bermatukodu. Horrela, ur hornidurarako hirugarren iturri izanen da (bestea biak Artetako iturburua etaEugiko urtegia dira).

Tiebasko instalazioek ateak zabaltzen dizkiete Bigarren Hezkuntzako ikasleei ekainean etairailean.

2006/07 IKASTURTERAKO BERRIKUNTZAK


jardunaldia“EZAGUTU PARKEAREN BIZIA”

Norentzat: L.H.-ko 1.a eta 2.aTokia:· Atarrabiako jolas eremua: Donapeako

zaldaina / San Andrés errotaren uhar-tea.

· Barañaingo jolas eremua.Noiz: Hirugarren hiruhilekoa.Egunak: Asteko egun guztiak.Ordutegia: 09:30etik 12:00etaraIraupena, gutxi gorabehera: 2,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.:2 talde/ikasgela bisita bakoitzeko.Helburuak: Ibai ekosistemaren elementuak aurkitzea. Naturarengan errespetuz hurbiltzea.Edukiak:· Iruñerriko Ibai Parkea.· Hainbat izaki bizidunen oinarrizko ezau-

garriak.· Ingurunea zaintzea.Jarduerak:· Ibai parketik paseatzea.· Sentsibilizazio jolas eta ingurumen hezi-

keta tailerra.

IBA

I PA

RKEA

PRO

GRA

MA

IBAI PARKEA PROGRAMA1.aeta 2.a


URA

: HO

RNID

URA

PROG

RAM

AURA: HORNIDURA PROGRAMA

jardunaldiak

Laguntzeko unitate didaktikoa

“ZER EGITEN DUT URA ZAINTZEKO?”

Norentzat: L.H.-ko 1.a eta 2.aTokia: Mendillorriko ur-biltegiakNoiz: Iraila, urria eta hirugarren hiruhile-koa.Egunak: Asteko egun guztiak.Iraupena, gutxi gorabehera: 2,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.:2 talde/ikasgela bisita bakoitzeko.Helburuak: · Urak hiriko ziklotik egiten duen bidea

aurkitzea· Ura aurrezteko ohiturak bereganatzea

egunerokoan.Jarduerak:· Bisita eta entzunaldia ur-biltegi zaharre-

tan.· “Uraren bidea” jarduera.· Bideoa: “Ura zure laguna da”.· Jarduera: “Tantaz tanta”.Parte hartzeko betebeharrak:Aldez aurreko prestaketa.

“ZIKLOA NATURAN ETA LUR AZPIKOURAK”

Norentzat: L.H.-ko 1.a eta 2.aTokia: Artetako iturburua.Noiz: Iraila, urria eta hirugarren hiruhile-koa.Egunak: Asteko egun guztiak.Iraupena, gutxi gorabehera: 2,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 60ikasle, bi talde/ikasgela eguneko.Helburuak: · Iturburuaren paisaia interpretatzea.· Uraren naturako zikloa ezagutzea. · Ura zaintzearen garrantziaz eta beharraz

sentsibilizatzea.Jarduerak:· Iturburua bisitatzea.· “Ura mugitzen da” jarduera.· “Desagertu egiten da ura lur azpian?”

jarduera.· Barrilloren bideoa: “Ura zure laguna da”.Parte hartzeko betebeharrak:Aldez aurreko prestaketa.

“Maite eta ura” (L.H.-ko 1. zikloa)

Unitate didaktikoak ondokoa biltzendu:· Ikaslearen koadernoa· Irakaslearen gidaliburua. · Uraren soinuak biltzen dituen CDa.· Horma-irudiak eta musika lanak.· Margolan artistikoak.

Ikaslearen koadernoa eskatzeko:Bisita ikasgelan prestatzeko ikasle bakoit-zarentzako materiala eskatzeko, zehaztuzenbat koaderno behar diren eskaera fit-xan.

1.a eta2.a


jardunaldia

IBA

I PA

RKEA

PRO

GRA

MA

IBAI PARKEA PROGRAMA

“IBAIAK PAISAIA ERALDATZEN DU”

Norentzat: L.H.-ko 3.a eta 4.aTokia: Nogalera jolas eremua eta ur-bil-tegia, Burlatan.Noiz: Hirugarren hiruhilekoa.Egunak: Asteko egun guztiak.Ordutegia: 09:30etik 12:00etaraIraupena, gutxi gorabehera: 2,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2talde/ikasgela bisita bakoitzeko.Helburuak: · Behatzeko gaitasuna garatzea. · Paisaia interpretatzen ikastea.Edukiak:· Iruñerriko Ibai Parkea, gozatzeko eta

zaindu beharreko ingurua.· Ibaiaren eta gizakiaren eragina paisaia-

ren bilakaeran.· Ibai ekosistemaren flora eta fauna.Jarduerak:· Paisaia interpretatzeko ibilbidea.

Zirkuitua ur-biltegitik. · Flora eta fauna tailerra.

3.a eta4.a


ZAB

ORRA

K ETA B

IRZIKLAPEN

A PRO

GRA

MA

ZABORRAK ETA BIRZIKLAPENA PROGRAMA

bisitaGONGORAKO H.H.T.Z. + KONTSUMOARDURATSUKO JARDUERA

Norentzat: L.H.-ko 4.a soilik.Noiz: Urte osoa.Iraupena, gutxi gorabehera: 2 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde (60 ikasle) bisita bakoitzeko.Helburuak: · Gongorako Hiri Hondakinak Tratatzeko

Zentroaren funtzionamendua ezagutzea.· Jokabide egokiak sustatzea, kontsumit-

zaile arduratsuak izango bagara.Edukiak:· Hondakin mota desberdinen bilketa sail-

katuak eta tratamendua.· Norberaren partaidetzaren garrantzia

ulertzea. Bisitaren baliabideak:· Ontziak sailkatzeko planta berria.· Zabortegiaren panoramika, energia

berreskuratzeko prozedura barne.· Maketa eta bideoa.· Bilketa sailkatuari buruzko jarduera ludi-

koa: “Zure laguntzarekin, birziklatzeaposible da”.

tailerrak ikasgelan“NIK KONTSUMITZEN DU ETA 3 RDELAKOAK BETETZEN DITUT”

Norentzat: L.H.-ko 3.a eta 4.a.Egunak: Asteko egun guztiak. Goizez etaarratsaldez.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: Talde 1 tailer bakoitzeko 2 tailer elkarrensegidako.Parte hartzeko betebeharrak: Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Aldez aurretiko prestaketaHelburuak: · Denok zaborrak ekoizten dugula antze-

matea. · Kontsumo arduratsuko ohiturak sustat-

zea.Edukiak:· Nire kontsumoak hondakinak sortzen

ditu.· Zer egin daiteke zaborrarekin?· Iruñerrian modu sailkatuan biltzen diren

hondakinak.Tailerraren baliabideak:· Ikasleak berak ekarritako hondakinak.· Kontsumo arduratsuari buruzko jarduera.

“NOLA EGIN PAPER BIRZIKLATUA”

Norentzat: L.H.-ko 3.a eta 4.a.Egunak: Asteko egun guztiak. Goizez etaarratsaldez.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.:Talde/Ikasgela 1 tailer bakoitzeko 2 tailerelkarren segidako.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.

ZUHAITZAK LANDATZEA EZKABAMENDIAN

Norentzat: L.H.-ko 3.a eta 4.a.Tokia: Antzinako obra-hondakin zaborte-gia Ezkaba mendian (itxita dago) .Noiz: Bigarren hiruhilekoa soilik.Egunak: Asteko egun guztiak.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde (60 ikasle) landaketa bakoitzeko. 2 landaketa elkarren segidako.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.

3. eta4.a



“Maite eta ura” (L.H.-ko 1.a, 2.a eta 3.a)

Unitate didaktikoak ondokoa biltzendu:· Ikaslearen koadernoa· Irakaslearen gidaliburua. · Uraren soinuak biltzen dituen CDa.· Horma-irudiak eta musika lanak.· Margolan artistikoak.

Ikaslearen koadernoa eskatzeko:Bisita ikasgelan prestatzeko ikasle bakoit-zarentzako materiala eskatzeko, zehaztuzenbat koaderno behar diren eskaera fit-xan.

jardunaldia

Norentzat: L.H.-ko 3.a soilik.Tokia: Eugi, Urtasun eta Mendillorri.Noiz: Iraila, urria eta hirugarren hiruhile-koa.Iraupena, gutxi gorabehera: Egun osoa· Goizez, 09:45etik 11:30era· Aisialdia eta bazkaria, 11:30etik 14:20ra· Arratsaldez, 14:30etik 16:00etaraJarduerak:· Goizez: Eugiko urtegia eta Urtasungo eda-

teko uren araztegia bisitatzea.· Atsedenaldia-bazkaria. Aisialdia.· Arratsaldez: “Mendillorri” programa.

- Bisita eta entzunaldia ur-biltegi zaharre-tan.

- Jarduera: “Uraren bidea”- Bideoa: “Ura zure laguna da”.

Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde/ikasgela jardunaldi bakoitzeko (60ikasle).Helburuak: · Urak hiriko ziklotik egiten duen bidea eza-

gutzea. · Uraren balioa eta ura zaintzearen beharra

aurkitzea.

Parte hartzeko betebeharrak:Aldez aurreko prestaketa ikasgelan,“Maite eta ura” unitate didaktikoarenbidez.Aisialdian egiteko aukerak:1. Jarduera zuzendua, 11:45etik 13:15era:

“Ezagutu Iruñerriko Ibai Parkea”Sentsibilizazio jolas eta ingurumenheziketa tailerra. Irozko jolas eremua.

2. Irakasleek inguruak eskura jartzendituen baliabideekin antolatutako jar-duerak: Eugi, Zubiri edo Esteribarkobeste herriak bisitatzea, Kintotik pase-atzea.

Eguraldi txarra egiten badu, badago Eugikoedo Zubiriko eskola publikoko pilotalekuaeskatzeko aukera.

URA

: HO

RNID

URA

PRO

GRA

MA

URA: HORNIDURA PROGRAMA3.a

“URAREN HIRIKO ZIKLOA”


bisitak

Norentzat: L.H.-ko 3.a eta 4.a.Noiz: Urte osoa.Egunak: Asteko egun guztiak.Iraupena, gutxi gorabehera: 3 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde(60 ikasle) bisita bakoitzeko.Helburuak: · Instalazioaren funtzionamendu eta helbu-

rua ezagutzea.· Uraren erabilera eta kontsumo arduratsua

sustatzea.

Edukiak:· Ur hornidura eta kontsumoa· Kontsumo arduratsuko ohitura eta erabi-

lerak.Bisiten baliabideak:· Bisita gidatua instalaziora.· Bideoa.· Maketak.· Uraren ohitura eta erabilera eraginkorrei

buruzko jarduera osagarria.

• ARTETAKO ITURBURUA + EGILLORKO EDATEKO UREN ARAZTEGIA • EUGIKO URTEGIA + URTASUNGO EDATEKO UREN ARAZTEGIA + MENDILLORRIKO

UR-BILTEGIAK

URA

: HO

RNID

URA

PROG

RAM

AURA: HORNIDURA PROGRAMA 3.a eta

4.a


IBA

I PA

RKEA

PRO

GRA

MA

IBAI PARKEA PROGRAMA5.a eta6.a

jardunaldia“IBAI BAT, MILA ERABILERA”

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Tokia: Atarrabiako pilategia, antzinakopaper errota, eta bere inguruna.Noiz: Hirugarren hiruhilekoa.Egunak: Asteko egun guztiak.Ordutegia: 09:30etik 12:00etaraIraupena, gutxi gorabehera: 2,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2 talde/ikasgela bisita bakoitzeko.Helburua: Ibaiaren erabilera tradiziona-lak ezagutzea, pilategiaren historiareneskutik.Edukiak:· Ibaiaren antzinako erabilerei buruzko

erakusketa. · Ehunak pilatzearen erakustaldia eta

ehungailuaren zein paper errotaren funt-zionamendua.

· Pilategiaren naturako eta hiriko inguruainterpretatzea.

Jarduerak:· Erakusketa bisitatzea.· Pilategiaren ingurutik paseatzea: giza-

kiak eraldatutako paisaia.


URA

: HO

RNID

URA

PROG

RAM

AURA: HORNIDURA PROGRAMA

Bisitak

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Noiz: Instalazioaren arabera. Ikusi eskae-ra fitxa.Egunak: Asteko egun guztiak. Goizez. .Iraupena, gutxi gorabehera:Instalazioaren araberakoa. Ikusi eskaerafitxaPartehartzaile gehienezko kop.: 2 talde (60 ikasle) bisita bakoitzeko.1 edo 2 bisita eguneko, iraupenaren ara-bera.Helburuak: · Instalazioaren funtzionamendu eta hel-

burua ezagutzea.· Uraren erabilera eta kontsumo ardurat-

sua sustatzea.

Edukiak:· Ur hornidura, kontsumoa eta arazketa.· Kontsumo arduratsuko ohitura eta erabi-

lerak.Bisiten baliabideak:· Bideoa edo diaporama.· Maketak.· Instalazioa bisitatzea.Jarduera batzuek ohitura eta erabileraeraginkorrei buruzko jarduera osagarriabiltzen dute.

5.a eta6.a

• ARTETAKO ITURBURUA + “Lur azpiko urak” INTERPRETAZIO ZENTROA

• ARTETAKO ITURBURUA + INTERPRETAZIO ZENTROA + EGILLORKO EDATEKOUREN ARAZTEGIA

• EUGIKO URTEGIA + URTASUNGO EDATEKO UREN ARAZTEGIA + MENDILLORRI-KO UR-BILTEGIAK

• ARAZURIKO ARAZTEGIA + “Nik ez dut ura kutsatzen” JARDUERA


ZAB

ORR

AK

ETA

BIR

ZIKL

APE

NA

PRO

GRA

MA

ZABORRAK ETA BIRZIKLAPENA PROGRAMA5.a eta6.a

bisitakGONGORAKO H.H.T.Z. + KONTSUMOARDURATSUKO JARDUERA

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Noiz: Urte osoa.Iraupena, gutxi gorabehera: 2 ordu.Partehartzaile gehienezko kop.: 2talde (60 ikasle) bisita bakoitzeko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Gongorako Hiri Hondakinen Tratamendu

Zentroaren funtzionamendua ezagutzea.· Jokabide egokiak sustatzea, kontsumit-

zaile arduratsuak izango bagara.Edukiak:· Iruñerrian sortzen diren hondakin mota

desberdinen bilketa sailkatua eta trata-mendua.

· Norberaren partaidetzaren garrantzia. Bisitaren baliabideak:· Ontziak sailkatzeko planta berria.· Zabortegiaren panoramika, energia

berreskuratzeko prozedura barne.· Maketa eta bideoa.· Bilketa sailkatuari buruzko jarduera ludi-


GONGORAKO H.H.T.Z. + JARDUERA +GARBIGUNEA

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Noiz: Urte osoa.Iraupena, gutxi gorabehera: 3 ordu.Partehartzaile gehienezko kop.: 2talde (60 ikasle).Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Gongorako Hiri Hondakinen Tratamendu

Zentroa eta Hondakin bereziak eta etxe-ko hondakin toxikoak biltzeko zentroa, E.Leclerc hipermerkatuko aparkalekuanjarritako Garbigunea, ezagutzea.

· Kontsumo arduratsua sustatzea.Edukiak· Hondakin mota desberdinen bilketa sail-

katuak eta tratamendua.· Norberaren partaidetzaren garrantzia. Baliabideak:· Gongorako H.H.T.Z.-rako bisitarenak.· Bilketa sailkatuari buruzko jarduera ludi-


· E. Leclerc hipermerkatuko aparkalekuanjarritako garbigunea bisitatzea.


“NON DAGO SORTZEN DUGUNZABORRA?”

Unitate didaktikoak ondokoa biltzendu:· Ikaslearen koadernoa.· Irakaslearen gidaliburua. · Dokumentazio txostena


ZAB

ORRA

K ETA B

IRZIKLAPEN

A PRO

GRA

MA

ZABORRAK ETA BIRZIKLAPENA PROGRAMA

tailerra ikasgelan“NOLA EGIN PAPER BIRZIKLATUA”

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Egunak: Asteko egun guztiak. Goizez etaarratsaldez.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.:Talde/Ikasgela 1 tailer bakoitzeko2 tailer elkarren segidako.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.

ZUHAITZAK LANDATZEA EZKABAMENDIAN

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Egunak: Asteko egun guztiak. Goizez etaarratsaldez. Bigarren hiruhilekoa soilik.Iraupena, gutxi gorabehera: 1,30 h.Partehartzaile gehienezko kop.: 2talde (60 ikasle) landaketa bakoitzeko.2 landaketa elkarren segidako.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.

Eskolako baratzea edo berdegunea duteneta konposta egiteko hondakin organikoaksortzen dituzten ikastetxe interesdunetanjarriko da eskolako konpost-ontzia, honda-kin berde eta organikoa bilduko dituena. Helburuak: Materia organikoaren ziklo naturala ulert-zea.Konpostaren ingurumen onurak baloratzeahurbileko ingurunean.Baldintzak· Ikasturte batean gutxienez parte hartze-ko konpromisoa.· Ikastetxean proiektuaren dinamizatzailebat edo bi izatea.· Eskolako baratzea edo berdegunea izatea.

Baliabideak· Informazio hitzaldia.· Konpost-ontzia ematea.· Laguntza-kita (eragiteko kiribila, honda-kin organikoak biltzeko ontzia, konpost-zakua eta termometroa) ematea.· Jarraipen bisita teknikoak eta telefonobidezko laguntza etengabea.· Etxean konposta egiteko gidaliburua.

tailerra

5.a eta6.a

Konposta egitea eskolan


HIR

I GA

RRA

IOA

ETA

MU

GIK

ORT

ASU

N IR

AU

NKO

RRA

PRO

GRA

MA

HIRI GARRAIOA ETA MUGIKORTASUN IRAUNKORRA PROGRAMA5.a eta6.a

tailerra ikasgelan“BANATOR ETA BANOA”

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Egunak: Asteko egun guztiak, goizez etaarratsaldez.Iraupena, gutxi gorabehera: 1 h.Partehartzaile gehienezko kop.:Talde/Ikasgela 1 tailer bakoitzeko2 tailer elkarren segidako egun bakoitze-ko.Parte hartzeko betebeharrak:Hezitzaile bat talde/ikasgela bakoitzeko.Helburuak: · Hiri eremutik joan-etortzeko moduak eta

euren ondorioak aztertzea. · Ingurumenaren aldeko jokabideak sort-

zea, pertsonekiko eta ingurunearekikobegirunetsuena aukeratzea ahalbidetukodutenak.

Edukiak:· Iruñerritik joan-etortzeko gure ohiturak.· Mugikortasunak ingurunean eta pertso-

nen bizi kalitatean dituen ondorioak.· Mugikortasun iraunkorra.· Hiri garraioa Iruñerrian.

autobusaren magia“JOAN-ETORRI ESKUALDEKO HIRIGARRAIOAN”

Norentzat: L.H.-ko 5.a eta 6.a.Egunak: Ostiralak soilik.Iraupena, gutxi gorabehera: 50 minutu.Partehartzaile gehienezko kop.: Talde/Ikasgela 1 saio bakoitzeko 2 saio gehienez eguneko.Betebeharra: “Banator eta banoa” ikas-gelako tailerretan parte hartzea.Deskribapena: Magia ikuskizuna hirigarraioko autobus batean egindako joan-etorri gidatu batean.Helburuak: · Ikasgelan jorratutako edukiak modu prak-

tiko eta ludikoan bereganatzea. · Garraio kolektiboaren erabilera ardurat-

sua, bizikidetza eta mugikortasun jasan-garria erraztuko duten ohiturak sortzea.

Edukiak:· Hiri garraioa egoki erabiltzea.· Eskualdeko hiri garraioa: abantailak eta

desabantailak.· Zirkulazioari loturiko arazo batzuk behat-

zea.

Ikasgelako tailerretan parte hartzenduen talde/ikasgela bakoitzari txan-pon-txartel bat emango zaio, autobu-sean 60 bidaia egiteko balio duena.

Lankidetza hitzarmen bati esker, pro-grama hau Iruñeko Udaleko EnergiaAgentziaren zein EHN enpresareneskola eskaintzarekin batera eskat-zeko aukera dago.


HIRI G

ARRA

IOA

ETA M

UG

IKORTA

SUN

IRAU

NKO

RRA PRO

GRA

MA

HIRI GARRAIOA ETA MUGIKORTASUN IRAUNKORRA PROGRAMA

“GARRAIO MOTXILA”

Mugikortasuna hiri eremuan aztertzekoaukera ematen du unitate didaktikoanproposatutako lan irteeraren osagarri.Baliabideak· Pultsu-kontagailua.· Nibela, zinta metrikoa.· Iruñerriko eta eskualdeko hiri garraioaren

horma-irudiak. Soinu-eskala eta soinu-ibilbidea biltzen dituen CDa.

Eskatzeko:Motxila mailegu uzten da astebetean.

laguntzeko baliabideak

5.a eta6.a

Unitate didaktikoa

“JOAN-ETORRIAN DABILEN ESKUAL-DEA” Hiri garraioa Iruñerrian.

Unitate didaktikoak ondokoa biltzendu:· Ikaslearen koadernoa.· Lan irteera· Irakaslearen gidaliburua. · Dokumentazio txostena


Ingurumen Heziketarako Programako jardueren laburpena

1. 2. 3. 4. 5. 6.IBAI PARKEA Jardunaldia: “Ezagutu parkearen bizia” Atarrabiako jolas eremua (S. Andres errotaren uhartea) edo Barañaingoa • •

Jardunaldia: “Ibaiak paisaia eraldatzen du” La Nogalera jolas eremua, Burlatan • •Jardunaldia: “Ibai bat, mila erabilera”. Ezagutu Atarrabiako pilategia eta bere ingurua • •

URA Jardunaldia: Zer egiten dut ura zaintzeko? (Mendillorriko ur-biltegiak) • •Jardunaldia: “Zikloa naturan eta lur azpiko urak” (Artetako iturburua) • •Jardunaldia: “Uraren hiriko zikloa” (Eugi + Urtasun + Mendillorriko programa) •Bisita: Artetako iturburua + Egillorko edateko uren araztegia • •Bisita: Eugiko urtegia + Urtasungo edateko uren araztegia + Mendillorriko ur-biltegiak • • • •Bisita: Artetako iturburua + Interpretazio zentroa + Egillorko edateko uren araztegia • •Bisita: Artetako iturburua + “Lur azpiko urak” Interpretazio Zentroa • •Bisita: Arazuriko araztegia + “Nik ez dut ura kutsatzen” jarduera • •

HONDAKINAK Bisita: Gongorako H.H.T.Z. + Kontsumo arduratsuko jarduera • • •Bisita: Gongorako H.H.T.Z. + Kontsumo arduratsuko jarduera + Garbigunea • •Tailerra ikasgelan: “Nik kontsumitzen dut eta 3 R delakoak betetzen ditut” • •Tailerra ikasgelan: “Nola egin paper birziklatua” • • • •Tailerra: Zuhaitzak landatzea Ezkaba mendian eta papera berreskuratzea • • • •Konposta egitea eskolan: Ikastetxean sortutako hondakin organikoak birziklatzeko konpost-ontzia

GARRAIOA Tailerra ikasgelan: “Banator eta banoa” • •Autobusaren magia: “Bidaiatu Eskualdeko Hiri Garraioan” • •

Lehe

n Hez

kuntz

a

Eskatu telefonoz heziketa programaren arduradunei


Jarduera egitaraua 2006 / 2007 Arduraz jotatzeko ......· Zer egin daiteke zaborrarekin? ·...

Documents

Transcript of Jarduera egitaraua 2006 / 2007 Arduraz jotatzeko ......· Zer egin daiteke zaborrarekin? ·...