Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm....

131
DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia I. DISPOSICIÓNS XERAIS CONSELLERÍA DE CULTURA, EDUCACIÓN E ORDENACIÓN UNIVERSITARIA DECRETO 107/2014, do 4 de setembro, polo que se regulan aspectos específicos da formación profesional básica das ensinanzas de formación profesional do sistema educativo en Galicia e se establecen vinte e un currículos de títulos profesionais básicos. O Estatuto de autonomía de Galicia, no seu artigo 31, determina que é competencia plena da Comunidade Autónoma de Galicia a regulación e a administración do ensino en toda a súa extensión, nos seus niveis e graos, nas súas modalidades e especialidades, sen prexuízo do disposto no artigo 27 da Constitución e nas leis orgánicas que, conforme o punto primeiro do seu artigo 81, a desenvolvan. A Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, das cualificacións e da formación profesional, or- dena un sistema integral de formación profesional, cualificacións e acreditación que poida responder con eficacia e transparencia ás demandas sociais e económicas a través das diversas modalidades formativas. Con este fin créase o Sistema Nacional das Cualifica- cións e da Formación Profesional, en cuxo marco se deben orientar as accións formativas programadas e desenvolvidas en coordinación coas políticas activas de emprego e de fomento da libre circulación dos traballadores e das traballadoras. A citada lei define a formación profesional como un conxunto de accións formativas que capacitan para o desempeño cualificado das profesións, o acceso ao emprego e a partici- pación activa na vida social, cultural e económica, e abrangue as ensinanzas propias da formación profesional inicial, as accións de inserción e reinserción laboral dos traballadores e das traballadoras, así como as accións orientadas á formación continua nas empresas, que permitan a adquisición e a actualización permanente das competencias profesionais. A lei establece como un dos fins do Sistema Nacional das Cualificacións e da Formación Profesional o de promover unha oferta formativa de calidade, actualizada e adecuada ás súas persoas destinatarias, consonte as necesidades de cualificación do mercado laboral e as expectativas persoais de promoción profesional. Así mesmo, establece que a Administración xeral do Estado, de conformidade co que se dispón no artigo 149.1.30ª e 7ª da Constitución española, e logo da consulta ao Consello Xeral de Formación Profesional, determinará os títulos de formación profesional e os cer- tificados de profesionalidade que constitúan as ofertas de formación profesional referidas CVE-DOG: hn9du145-akw2-5xe9-fjf0-nmjp5n5qp6w4

Transcript of Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm....

Page 1: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

I. DIsposIcIóns xeraIs

consellería De cultura, eDucacIón e orDenacIón unIversItarIa

DECRETO 107/2014, do 4 de setembro, polo que se regulan aspectos específicos da formación profesional básica das ensinanzas de formación profesional do sistema educativo en Galicia e se establecen vinte e un currículos de títulos profesionais básicos.

O Estatuto de autonomía de Galicia, no seu artigo 31, determina que é competencia plena da Comunidade Autónoma de Galicia a regulación e a administración do ensino en toda a súa extensión, nos seus niveis e graos, nas súas modalidades e especialidades, sen prexuízo do disposto no artigo 27 da Constitución e nas leis orgánicas que, conforme o punto primeiro do seu artigo 81, a desenvolvan.

A Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, das cualificacións e da formación profesional, or-dena un sistema integral de formación profesional, cualificacións e acreditación que poida responder con eficacia e transparencia ás demandas sociais e económicas a través das diversas modalidades formativas. Con este fin créase o Sistema Nacional das Cualifica-cións e da Formación Profesional, en cuxo marco se deben orientar as accións formativas programadas e desenvolvidas en coordinación coas políticas activas de emprego e de fomento da libre circulación dos traballadores e das traballadoras.

A citada lei define a formación profesional como un conxunto de accións formativas que capacitan para o desempeño cualificado das profesións, o acceso ao emprego e a partici-pación activa na vida social, cultural e económica, e abrangue as ensinanzas propias da formación profesional inicial, as accións de inserción e reinserción laboral dos traballadores e das traballadoras, así como as accións orientadas á formación continua nas empresas, que permitan a adquisición e a actualización permanente das competencias profesionais. A lei establece como un dos fins do Sistema Nacional das Cualificacións e da Formación Profesional o de promover unha oferta formativa de calidade, actualizada e adecuada ás súas persoas destinatarias, consonte as necesidades de cualificación do mercado laboral e as expectativas persoais de promoción profesional.

Así mesmo, establece que a Administración xeral do Estado, de conformidade co que se dispón no artigo 149.1.30ª e 7ª da Constitución española, e logo da consulta ao Consello Xeral de Formación Profesional, determinará os títulos de formación profesional e os cer-tificados de profesionalidade que constitúan as ofertas de formación profesional referidas

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 2: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38715

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

ao Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais, creado pola propia lei e regulado polo Real decreto 1128/2003, do 5 de setembro, modificado polo Real decreto 1416/2005, cuxos contidos poderán ampliar as administracións educativas, no ámbito das súas com-petencias. Os títulos de formación profesional e os certificados de profesionalidade terán carácter oficial e validez en todo o territorio do Estado, e serán expedidos polas administra-cións competentes, a educativa e a laboral, respectivamente.

A Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, dispón que o Goberno do Estado, logo de consulta ás comunidades autónomas, establecerá as titulacións correspondentes aos estudos de formación profesional, así como os aspectos básicos do currículo de cada unha delas. Así mesmo, establece no seu capítulo III que se entende por currículo a regu-lación dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe de cada unha das ensinanzas reguladas pola citada lei.

A Lei orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa, na súa alínea terceira do artigo único, introduce a alínea 10 no artigo 3 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, e crea os ciclos de formación profesional básica, indicando que serán de oferta obrigatoria e carácter gratuíto.

Así mesmo, na alínea trinta e tres e seguintes da Lei orgánica 8/2013, modifícase a Lei orgánica 2/2006, incluíndo os ciclos formativos dentro da formación profesional do sistema educativo, como medida para facilitar a permanencia dos alumnos e as alumnas no sis-tema educativo e ofrecerlles maiores posibilidades para o seu desenvolvemento persoal e profesional. Estes ciclos incorporan, ademais dos módulos asociados a unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais, módulos relacionados cos bloques comúns de Ciencias aplicadas e de Comunicación e ciencias sociais, que permitirán aos alumnos e ás alumnas alcanzaren e desenvolveren as competencias da aprendizaxe permanente ao longo da vida para proseguiren estudos de ensino secundario postobrigatorio.

De acordo co artigo 7 do Real decreto 127/2014, do 28 de febreiro, polo que se regulan aspectos específicos da formación profesional básica das ensinanzas de formación profe-sional do sistema educativo, se aproban catorce títulos profesionais básicos, se fixan os seus currículos básicos e se modifica o Real decreto 1850/2009, do 4 de decembro, sobre expedición de títulos académicos e profesionais correspondentes ás ensinanzas estable-cidas na Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, os títulos profesionais básicos

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 3: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38716

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

terán a mesma estrutura que o resto de títulos das ensinanzas de formación profesional do

sistema educativo.

O artigo 5.2 do Real decreto 127/2014, ordena ás administracións educativas establecer

os currículos correspondentes aos títulos de formación profesional básica, de conformida-

de co disposto nos anexos do dito real decreto e nas normas que regulen as ensinanzas

de formación profesional do sistema educativo.

Ademais dos catorce títulos aprobados polo citado Real decreto 127/2014, no Real de-

creto 356/2014, do 16 de maio, adicionalmente, establécense sete títulos de formación

profesional básica do catálogo de títulos das ensinanzas de formación profesional.

Este decreto desenvolve o currículo de vinte e un ciclos formativos de formación profe-

sional básica, adaptándoos ao campo profesional e de traballo da realidade socioeconó-

mica galega e ás necesidades de cualificación do sector produtivo canto a especialización

e polivalencia, e posibilita unha inserción laboral inmediata e unha proxección profesional

futura.

A inclusión da formación relativa á prevención de riscos laborais, de obrigada imparti-

ción en todos os ciclos formativos de formación profesional básica, aumenta a empregabi-

lidade do alumnado que supere estas ensinanzas e facilita a súa incorporación ao mundo

do traballo, ao capacitalo para levar a cabo responsabilidades profesionais equivalentes ás

que precisan as actividades de nivel básico en prevención de riscos laborais, establecidas

no Real decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o Regulamento dos servi-

zos de prevención.

Así mesmo, coa finalidade de facilitar a formación ao longo da vida, establécese a di-

visión de determinados módulos profesionais en unidades formativas de menor duración,

respectando, en todo caso, a necesaria coherencia da formación asociada a cada unha

delas.

De conformidade co exposto, por proposta do conselleiro de Cultura, Educación e Or-

denación Universitaria, no exercicio da facultade outorgada polo artigo 34 da Lei 1/1983,

do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da súa Presidencia, conforme os ditames do

Consello Galego de Formación Profesional e do Consello Escolar de Galicia, de acordo co

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 4: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38717

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Consello Consultivo e logo de deliberación do Consello da Xunta de Galicia, na súa reunión do día catro de setembro de dous mil catorce,

DISPOÑO:

CAPÍTULO IDisposicións xerais

Artigo 1. Obxecto e ámbito de aplicación

Este decreto ten por obxecto:

1. Establecer a estrutura, a organización e a regulamentación xeral da formación profe-sional básica do sistema educativo de Galicia.

2. Establecer os currículos que serán de aplicación na Comunidade Autónoma de Gali-cia para as ensinanzas de formación profesional básica relativas aos títulos establecidos:

a) No Real decreto 127/2014, do 28 de febreiro:

— Anexo I: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-sional básico en Servizos Administrativos.

— Anexo II: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-sional básico en Electricidade e Electrónica.

— Anexo III: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-sional básico en Fabricación e Montaxe.

— Anexo IV: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-sional básico en Informática e Comunicacións.

— Anexo V: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-sional básico en Cociña e Restauración.

— Anexo VI: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Mantemento de Vehículos.

— Anexo VII: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Agroxardinaría e Composicións Florais.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 5: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38718

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

— Anexo VIII: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Peiteado e Estética.

— Anexo IX: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Servizos Comerciais.

— Anexo X: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profe-sional básico en Carpintaría e Moble.

— Anexo XI: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Reforma e Mantemento de Edificios.

— Anexo XII: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Arranxos e Reparación de Artigos Téxtiles e de Pel.

— Anexo XIII: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Tapizaría e Cortinaxe.

— Anexo XIV: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Vidraría e Olaría.

b) No Real decreto 356/2014, do 16 de maio:

— Anexo XV: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Actividades Agropecuarias.

— Anexo XVI: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Actividades Marítimo-pesqueiras.

— Anexo XVII: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profesional básico en Aloxamento e Lavandaría.

— Anexo XVIII: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profesional básico en Aproveitamentos Forestais.

— Anexo XIX: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Artes Gráficas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 6: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38719

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

— Anexo XX: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Industrias Alimentarias.

— Anexo XXI: currículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título pro-fesional básico en Informática de Oficina.

Artigo 2. Finalidade e obxectivos da formación profesional básica

Ademais dos fins e os obxectivos establecidos con carácter xeral para as ensinanzas de formación profesional, as ensinanzas conducentes á obtención dos títulos profesionais básicos, segundo o artigo 40.2 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, con-tribuirán, a que o alumnado adquira ou complete as competencias da aprendizaxe perma-nente para facilitar a súa transición cara á vida activa ou favorecer a súa continuidade no sistema educativo.

CAPÍTULO IIordenación e organización das ensinanzas de formación profesional básica

Artigo 3. Ordenación das ensinanzas

1. As ensinanzas de formación profesional básica forman parte das ensinanzas de for-mación profesional do sistema educativo e deben responder a un perfil profesional. Así mesmo, ordenaranse en ciclos formativos organizados en módulos profesionais de dura-ción variable.

2. O perfil profesional incluirá polo menos unha cualificación profesional completa de nivel 1 do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais, establecido no artigo 7 da Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, das cualificacións e da formación profesional.

Artigo 4. Duración dos ciclos formativos

1. A duración dos ciclos formativos de formación profesional básica será de 2.000 horas, equivalentes a dous cursos académicos a tempo completo. Esa duración poderá ser am-pliada a tres cursos académicos nos casos en que os ciclos formativos sexan incluídos en programas ou proxectos de formación profesional dual, co obxecto de que os alumnos e as alumnas adquiran a totalidade dos resultados de aprendizaxe incluídos no título.

2. Na oferta á que se fai referencia no artigo 15.1, os alumnos e as alumnas poderán per-manecer cursando un ciclo de formación profesional básica durante un máximo de catro anos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 7: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38720

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Artigo 5. Organización dos ciclos formativos

1. A organización destas ensinanzas terá carácter flexible para adaptarse ás posibles

situacións presentadas polos alumnos e as alumnas.

2. Procurarase que o número de profesores e profesoras que impartan docencia nun

mesmo grupo de formación profesional básica sexa o máis reducido posible, respectando os

elementos educativos e o horario do conxunto dos módulos profesionais incluídos no título,

segundo o establecido nos currículos dos ciclos formativos da formación profesional básica.

Artigo 6. Módulos profesionais

Os módulos profesionais das ensinanzas de formación profesional básica estarán cons-

tituídos por áreas de coñecemento teórico-prácticas cuxo obxecto é a adquisición das com-

petencias profesionais, persoais e sociais, así como das competencias da aprendizaxe

permanente ao longo da vida.

Artigo 7. Organización e estrutura dos módulos profesionais

1. Os módulos profesionais dos títulos profesionais básicos estarán expresados en ter-

mos de resultados de aprendizaxe, criterios de avaliación e contidos, tomando como re-

ferencia as competencias profesionais, persoais e sociais ou da aprendizaxe permanente

que se pretende desenvolver a través do módulo profesional.

2. A súa organización e a súa estrutura responderá á dos módulos profesionais do resto

de ensinanzas da formación profesional do sistema educativo en Galicia.

Artigo 8. Tipos de módulos profesionais

1. Os ciclos formativos de formación profesional básica incluirán os seguintes módulos

profesionais:

a) Módulos asociados a unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualifica-

cións Profesionais.

b) Módulos asociados aos bloques comúns establecidos no artigo 42.4 da Lei orgáni-

ca 2/2006, do 3 de maio, que garantirán a adquisición das competencias da aprendizaxe

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 8: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38721

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

permanente para facilitar a súa transición cara á vida activa ou favorecer a súa continuida-de no sistema educativo:

b.1) Módulo de Comunicación e sociedade I, e módulo de Comunicación e sociedade II, nos que se desenvolven competencias do bloque común de Comunicación e ciencias so-ciais, que abrangue as seguintes materias:

1ª) Lingua galega.

2ª) Lingua castelá.

3ª) Lingua estranxeira.

4ª) Ciencias sociais.

b.2) Módulo de Ciencias aplicadas I e módulo de Ciencias aplicadas II, nos que se des-envolven competencias das materias do bloque común de Ciencias aplicadas, que abran-gue as seguintes materias:

1ª) Matemáticas aplicadas ao contexto persoal e de aprendizaxe dun campo profesional.

2ª) Ciencias aplicadas ao contexto persoal e de aprendizaxe dun campo profesional.

c) Módulo de formación en centros de traballo.

Así mesmo, os ciclos formativos de formación profesional básica poderán incluír outros módulos non asociados a unidades de competencia relacionados co perfil profesional do título.

2. Os módulos profesionais de Comunicación e sociedade e de Ciencias aplicadas te-rán como referente o currículo das materias da educación secundaria obrigatoria incluídas no bloque común correspondente e o perfil profesional do título de formación profesional básica en que se inclúen.

3. Estes módulos profesionais serán de oferta obrigatoria en primeiro e en segundo cur-so, e estarán contextualizados no campo profesional do perfil do título.

4. A formación incluída para a obtención dos resultados de aprendizaxe relativos á lingua estranxeira dos módulos profesionais de Comunicación e sociedade I, e de Comunicación e

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 9: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38722

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

sociedade II poderá ser ofrecida en unidades formativas diferenciadas cando así se precise, en función da acreditación da competencia lingüística do profesorado que imparta o ciclo.

5. A carga horaria do conxunto dos módulos profesionais de Comunicación e sociedade, e de Ciencias aplicadas será, con carácter xeral, entre o 35 % e o 40 % da duración total do ciclo, incluída a titoría semanal. Con todo, para determinados grupos específicos, a consellería con competencia en materia de educación poderá reducir o mínimo ata o 22% da devandita duración, garantindo, en calquera caso, a adquisición de todos os resultados de aprendizaxe dos citados módulos profesionais.

Artigo 9. Módulo profesional de formación en centros de traballo

1. O módulo profesional de formación en centros de traballo responderá ao establecido con carácter xeral para o conxunto das ensinanzas de formación profesional do sistema educativo en Galicia.

2. A consellería con competencias en materia de educación determinará o momento no que debe cursarse o módulo profesional de formación en centros de traballo dos ciclos pro-fesionais básicos, en función das características do perfil profesional e da dispoñibilidade de postos formativos nas empresas.

3. A consellería con competencias en materia de educación garantirá que, con anteriori-dade ao comezo do módulo de formación en centros de traballo, os alumnos e as alumnas deberán adquirir as competencias e os contidos relativos aos riscos específicos e ás me-didas de prevención nas actividades profesionais correspondentes ao perfil profesional de cada título profesional básico, segundo se requira na normativa en materia de prevención de riscos laborais.

4. De xeito excepcional, poderase ofrecer a realización do módulo profesional de forma-ción en centros de traballo establecida nos ciclos profesionais básicos en centros docentes ou en institucións públicas. Nestes casos, disporanse as actividades adecuadas para o seu desenvolvemento baixo a supervisión dunha persoa profesional que cumpra a función de titor ou titora de empresa, que responda a un perfil adecuado aos resultados de aprendiza-xe do módulo e que non imparta docencia no ciclo formativo.

5. Así mesmo, tamén de maneira excepcional, a consellería con competencias en ma-teria de educación poderá dispor medidas de prelación para os alumnos e as alumnas con discapacidade na selección das empresas que participan no desenvolvemento do módulo

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 10: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38723

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

de formación en centros de traballo, co fin de garantir os seus dereitos en relación co dis-

posto na normativa en materia de accesibilidade e deseño universais.

6. A duración deste módulo profesional representará, con carácter xeral, un mínimo do

12 % da duración total do ciclo formativo.

Artigo 10. Titoría

A titoría nos ciclos formativos de formación profesional básica aterase ao establecido

con carácter xeral para o conxunto das ensinanzas de formación profesional do sistema

educativo en Galicia e, en particular:

1. A titoría e a orientación educativa e profesional terán unha especial consideración na

organización do ciclo formativo.

2. A acción titorial orientará o proceso educativo individual e colectivo dos alumnos e

as alumnas, e contribuirá á adquisición de competencias sociais e ao desenvolvemento

da súa autoestima, así como a fomentar as habilidades e as destrezas que lles permitan

programar e xestionar o seu futuro educativo e profesional.

3. Cada grupo de formación profesional básica contará cunha titoría de polo menos

unha hora lectiva semanal en cada curso.

4. O titor ou a titora realizará unha programación anual da acción titorial recollida no

proxecto educativo do centro. Esa programación recollerá os aspectos específicos do gru-

po ao que se dirixe para conseguir o establecido na alínea 2, e incluirá actividades espe-

cíficas de información e orientación que garantan ao alumnado unha adecuada toma de

decisións sobre o seu itinerario educativo e profesional ao termo do ciclo de formación

profesional básica.

CAPÍTULO IIIcurrículos dos ciclos formativos de formación profesional básica

Artigo 11. Estrutura dos currículos

A estrutura dos currículos dos ciclos formativos de formación profesional básica será a

mesma que para o resto da formación profesional do sistema educativo de Galicia.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 11: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38724

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Artigo 12. Competencias e contidos de carácter transversal

1. As ensinanzas de formación profesional básica incluirán de xeito transversal no

conxunto de módulos profesionais do ciclo os aspectos relativos ao traballo en equipo, á

prevención de riscos laborais, ao emprendemento, á actividade empresarial e á orientación

laboral dos alumnos e as alumnas, que terán como referente para a súa concreción as ma-

terias da educación básica e as exixencias do perfil profesional do título e as da realidade

produtiva.

2. Ademais, incluiranse aspectos relativos ás competencias e os coñecementos rela-

cionados co respecto polo ambiente e, de acordo coas recomendacións dos organismos

internacionais e o establecido na Lei orgánica 8/2013, do 9 de decembro, coa promoción

da actividade física e a dieta saudable, acorde coa actividade que se desenvolva.

3. Así mesmo, terán un tratamento transversal as competencias relacionadas coa com-

presión de lectura, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías

da información e da comunicación, e a educación cívica e constitucional.

4. O currículo dos títulos profesionais básicos incluirán os elementos necesarios para

garantir que as persoas que os cursen desenvolvan as competencias vinculadas ao “dese-

ño universal”.

5. A consellería con competencias en materia de educación fomentará o desenvolvemen-

to dos valores de igualdade efectiva entre homes e mulleres, o coñecemento da realidade

homosexual, bisexual, transexual, transxénero e intersexual e a prevención da violencia de

xénero e dos valores inherentes ao principio de igualdade de trato e non discriminación por

calquera condición ou circunstancia persoal ou social, nomeadamente en relación cos de-

reitos das persoas con discapacidade, así como a aprendizaxe dos valores que sustentan

a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz e o respecto polos dereitos

humanos, a pluralidade, o respecto polo Estado de dereito, o respecto e consideración ás

vítimas do terrorismo e a prevención do terrorismo e de calquera tipo de violencia.

6. De igual xeito, garantirá a certificación da formación necesaria en materia de pre-

vención de riscos laborais cando así o requira o sector produtivo correspondente ao perfil

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 12: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38725

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

profesional do título. Para iso, poderase organizar como unha unidade formativa específica

no módulo profesional de formación en centros de traballo.

7. Para garantir a incorporación das competencias e os contidos de carácter transversal

nestas ensinanzas, na programación dos módulos profesionais que configuran cada ciclo

formativo básico da formación profesional deberán identificarse con claridade o conxunto

de actividades de aprendizaxe e de avaliación asociadas ás devanditas competencias e

aos contidos.

Artigo 13. Desenvolvemento curricular por parte do centro

1. O centro educativo concretará e desenvolverá o currículo dos ciclos formativos de for-

mación profesional básica, no uso da súa autonomía, tal como se recolle no capítulo II do

título V da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación. Para esta concreción teranse

en conta a realidade social e económica e as características xeográficas, socioprodutivas

e de recursos humanos do seu ámbito.

2. Os centros docentes desenvolverán o currículo das ensinanzas de formación pro-

fesional básica mediante a elaboración das correspondentes programacións para cada

módulo profesional, de acordo coas especificacións para o resto da formación profesional

do sistema educativo de Galicia.

Artigo 14. Metodoloxía

A metodoloxía nos ciclos formativos de formación profesional básica aterase ao estable-

cido para o resto da formación profesional do sistema educativo de Galicia e, en particular:

1. Terá carácter globalizador e tenderá á integración de competencias e contidos entre

os módulos profesionais que se inclúen en cada título. O devandito carácter integrador

orientará a programación de cada módulo e a actividade docente.

2. Adaptarase ás necesidades dos alumnos e as alumnas e á adquisición progresiva das

competencias da aprendizaxe permanente, para facilitar a súa transición cara á vida activa

ou favorecer a súa continuidade no sistema educativo.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 13: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38726

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

CAPÍTULO IVoferta, acceso, admisión e matrícula na formación profesional básica

Artigo 15. Oferta de ciclos formativos e requisitos de acceso.

1. A consellería con competencias en materia de educación establecerá a oferta obriga-

toria para o alumnado que cumpra de forma simultánea os seguintes requisitos:

a) Ter quince anos, ou facelos durante o ano natural en curso, e non superar os dezase-

te anos no momento do acceso nin durante o ano natural en curso.

b) Ter cursado o primeiro ciclo de educación secundaria obrigatoria ou, excepcional-

mente, ter cursado o segundo curso de educación secundaria obrigatoria.

c) Ser propostos/as polo equipo docente ao pai, á nai ou á persoa que teña a titoría legal

para a incorporación a un ciclo de formación profesional básica.

2. A oferta obrigatoria poderá cursarse na modalidade presencial ou na modalidade de

formación profesional dual.

3. O consello orientador ao que se refire o artigo 28.7 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de

maio, ademais da proposta do equipo docente, deberá conter a identificación, mediante

informe motivado, do grao de logro dos obxectivos e de adquisición das competencias

correspondentes que xustifican a proposta. O consello orientador incluirase no expediente

do alumno ou da alumna, xunto co documento de consentimento dos pais, as nais ou os/

as titores/as legais, para que curse estas ensinanzas.

4. Ademais da oferta obrigatoria, poderanse ofrecer ciclos de formación profesional bá-

sica para as persoas que superen os 17 anos e que non estean en posesión dun título de

formación profesional ou de calquera outro título que acredite a finalización de estudos

secundarios completos. Estes ciclos formativos poderán realizarse nas modalidades pre-

sencial ou a distancia, ou na modalidade de formación profesional dual.

5. Cando exista dispoñibilidade de prazas, poderanse completar os grupos da oferta

obrigatoria con persoas que cumpran os requisitos establecidos no punto anterior, nas

condicións que se determinen.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 14: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38727

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Artigo 16. Admisión aos ciclos formativos

A consellería con competencias en materia de educación establecerá os criterios de admisión segundo a oferta de prazas que teña programada para os ciclos formativos de formación profesional básica, para o que poderá ter en conta os criterios de idade da per-soa solicitante e a situación dos seus estudos, así como das posibilidades de continuación no sistema educativo, entre outros.

Artigo 17. Matrícula nos ciclos formativos

No caso da oferta obrigatoria, a matrícula realizarase para cada curso académico en que se organicen as ensinanzas que conforman o ciclo formativo.

CAPÍTULO VFormación profesional dual na formación profesional básica

Artigo 18. Modalidade de formación profesional dual

1. A formación profesional dual na formación profesional básica constitúe unha modali-dade da oferta dos ciclos formativos de formación profesional básica.

2. Esta modalidade formativa ten por obxecto a cualificación profesional dos alumnos e das alumnas nun réxime de alternancia da actividade laboral nunha empresa ou institución coa actividade formativa recibida no marco do sistema educativo.

3. A formación inherente a esta modalidade será a necesaria para a obtención do título profesional básico correspondente, sen prexuízo de poder incluír formación complemen-taria para dar resposta tanto ás necesidades do alumnado como ás necesidades das em-presas.

Artigo 19. Módulos profesionais obxecto de formación na empresa

1. Os módulos profesionais non asociados aos bloques comúns poderán ser parcial-mente ou totalmente impartidos en empresas ou institucións, harmonizando os procesos de ensino e aprendizaxe entre os centros docentes e os centros de traballo.

2. Os módulos profesionais asociados aos bloques comúns serán impartidos na súa totalidade nos centros docentes.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 15: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38728

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Artigo 20. Centros participantes

A formación profesional básica pola modalidade de formación profesional dual poderá

ser impartida nos centros docentes autorizados pola consellería con competencias en ma-

teria de educación.

En calquera caso, procurarase que os centros conten con contornos produtivos que

cumpran requisitos idóneos para a implantación desta modalidade, de conformidade coas

características de:

a) A actividade profesional á que responde o ciclo formativo.

b) As empresas do contorno do centro educativo.

c) A formación implicada en cada ciclo formativo.

Artigo 21. Oferta de formación profesional básica pola modalidade de formación pro-

fesional dual

1. Tendo en conta a actividade profesional e os sectores produtivos das empresas do seu

contorno, o centro educativo poderá ofrecer formación profesional básica pola modalidade

de formación profesional dual despois de ser autorizado pola consellería con competencias

en materia de educación, de maneira que os alumnos ou as alumnas dun mesmo grupo

realicen distintos perfís profesionais conducentes a distintos títulos profesionais básicos.

2. Cando o grupo de alumnos ou alumnas realice distintos perfís profesionais, e coa

finalidade de aproveitar optimamente os recursos, a docencia dos módulos dos bloques

comúns realizarase co grupo completo.

Artigo 22. Acordos de colaboración

A consellería con competencias en materia de educación determinará as condicións en

que os centros docentes poderán realizar os acordos de colaboración entre o centro edu-

cativo e as empresas ou institucións necesarios para o establecemento de proxectos de

formación profesional dual.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 16: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38729

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

CAPÍTULO VIavaliación, validacións e exencións na formación profesional básica

Artigo 23. Avaliación

Con carácter xeral, no proceso de avaliación nas ensinanzas de formación profesional básica estarase ao establecido con carácter xeral para o conxunto das ensinanzas de for-mación profesional do sistema educativo en Galicia e en particular:

1. A avaliación dos alumnos e as alumnas dos ciclos de formación profesional básica terá carácter continuo, formativo e integrador, permitirá orientar as súas aprendizaxes e as programacións educativas, e realizarase por módulos profesionais.

2. O alumnado matriculado nun centro terá dereito a un máximo de dúas convocatorias anuais cada un dos catro anos en que pode estar a cursar estas ensinanzas para superar os módulos en que se estea matriculado, excepto o módulo de formación en centros de traballo, que poderá ser obxecto de avaliación unicamente en dúas convocatorias.

3. Os alumnos e as alumnas, sen superar o prazo máximo establecido de permanen-cia, poderán repetir cada curso unha soa vez como máximo, aínda que excepcionalmente poderán repetir un dos cursos unha segunda vez, logo do informe favorable do equipo docente.

4. A avaliación estará adaptada ás necesidades e á evolución dos alumnos e as alum-nas, nomeadamente para as persoas en situación de discapacidade, para as que se in-cluirán medidas de accesibilidade que garantan unha participación non discriminatoria nas probas de avaliación.

5. O alumno ou a alumna poderá obter a promoción a segundo curso cando os módu-los profesionais asociados a unidades de competencia pendentes non superen o 20 % do horario semanal; con todo, deberá matricularse dos módulos profesionais pendentes de primeiro curso. Os centros docentes deberán organizar as consecuentes actividades de recuperación e avaliación dos módulos profesionais pendentes.

6. O módulo de formación en centros de traballo, con independencia do momento en que se realice, avaliarase logo de alcanzada a avaliación positiva nos módulos profesionais asociados ás unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesio-nais incluídas no período de formación en centros de traballo correspondente.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 17: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38730

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

7. No caso de que os módulos se organicen en unidades formativas de menor duración, esas unidades poderán ser certificadas, e a certificación será válida no ámbito da Comuni-dade Autónoma de Galicia. A superación de todas as unidades formativas que constitúen o módulo profesional dará dereito á certificación deste, con validez en todo o territorio do Estado.

Artigo 24. Validacións e exencións

1. Aplicarase a normativa vixente en materia de validación e exención de módulos pro-fesionais incluídos nos títulos profesionais básicos nas condicións e mediante os procede-mentos establecidos con carácter xeral para as ensinanzas de formación profesional do sistema educativo de Galicia.

2. Quen superara os módulos de Comunicación e sociedade I e II, e Ciencias aplicadas I e II en calquera dos ciclos formativos de formación profesional básica correspondentes aos títulos establecidos ao abeiro da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, terá validados os devanditos módulos en calquera outro ciclo formativo de formación profesional básica.

3. Os alumnos e as alumnas que cursaran un programa de cualificación profesional inicial e superaran os módulos formativos obrigatorios do ámbito de comunicación e do ámbito social que, ademais, superaran un módulo de Lingua estranxeira, ben establecido pola consellería con competencias en materia de educación ou ben de oferta dos centros docentes, no ámbito das súas competencias, poderán obter a validación do módulo profe-sional de Comunicación e sociedade I.

Así mesmo, quen superara os módulos formativos obrigatorios do ámbito científico-tecnolóxico poderá obter a validación do módulo profesional de Ciencias aplicadas I.

4. O alumnado matriculado na oferta á que se refire o artigo 15.4 deste decreto poderá obter, ademais, as seguintes validacións:

a) Quen teña superadas as materias do cuarto curso da educación secundaria obriga-toria en calquera das súas modalidades, incluídas no bloque de Comunicación e ciencias sociais, terá validado os módulos Comunicación e sociedade I e II.

b) Quen cumpra algún dos seguintes requisitos poderá obter a validación dos módulos profesionais de Ciencias aplicadas I e II:

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 18: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38731

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

b.1) Ter superadas as materias de Matemáticas orientadas ás ensinanzas académicas e Bioloxía e xeoloxía, ou Física e química da modalidade de ensinanzas académicas do cuarto curso da educación secundaria obrigatoria.

b.2) Ter superadas as materias de Matemáticas orientadas as ensinanzas aplicadas e Ciencias aplicadas á actividade profesional da modalidade de ensinanza aplicada do cuar-to curso da educación secundaria obrigatoria.

CAPÍTULO VIItítulos profesionais básicos e os seus efectos

Artigo 25. Estrutura dos títulos

Os títulos profesionais básicos terán a mesma estrutura que o resto de títulos das ensi-nanzas de formación profesional do sistema educativo e incluirán, ademais, as competen-cias da aprendizaxe permanente.

Artigo 26. Vías para obtención dos títulos

1. O alumno ou a alumna que supere un ciclo de formación profesional básica obterá o título profesional básico correspondente ás ensinanzas cursadas.

2. As persoas maiores de 18 anos que superen a proba para a obtención directa do título profesional básico á que se refire o artigo 69.4 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, recibirán o título profesional básico correspondente.

3. As persoas maiores de 22 anos que teñan acreditadas todas as unidades de com-petencia incluídas nun título profesional básico, ben a través de certificados de profesio-nalidade de nivel 1 ou ben polo procedemento establecido de avaliación e acreditación de competencias profesionais, recibirán o título profesional básico correspondente.

Artigo 27. Efectos dos títulos

1. O título profesional básico terá valor académico e profesional.

2. O título profesional básico permitirá o acceso aos ciclos formativos de grao medio.

3. As persoas que estean en posesión dun título profesional básico poderán obter o título de graduado en educación secundaria obrigatoria por calquera das dúas opcións pre-

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 19: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38732

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

vistas na Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, mediante a superación da proba de avaliación final da educación secundaria obrigatoria.

4. Os alumnos e as alumnas que finalicen os seus estudos sen obter o título profesional básico recibirán a certificación académica dos módulos profesionais superados, que terá efectos académicos e de acreditación parcial acumulable das competencias profesionais adquiridas en relación co Sistema Nacional de Cualificacións e Formación Profesional.

5. O título profesional básico terá os mesmos efectos laborais que o título de graduado en educación secundaria obrigatoria para o acceso a empregos públicos e privados.

6. Os títulos profesionais básicos non constitúen unha regulación do exercicio de profe-sión regulada ningunha.

7. No caso de que o perfil profesional inclúa a posibilidade de desempeñar profesións reguladas ou exixencias específicas para unha ocupación concreta, recolleranse, como in-formación complementaria en cada título de formación profesional básica, sen menoscabo do disposto na alínea 6 desta disposición.

8. A formación conducente á obtención dos títulos profesionais básicos capacitará para levar a cabo as funcións de nivel básico de prevención de riscos laborais recollidas no artigo 35 do Real decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o Regulamento dos Servizos de Prevención, e na normativa vixente en materia de prevención de riscos laborais.

CAPÍTULO VIIIImplantación das ensinanzas de formación profesional básica

Artigo 28. Centros docentes

1. Os ciclos de formación profesional básica, conforme a programación da oferta de prazas destas ensinanzas, serán implantados nos centros que determine a consellería con competencias en materia de educación.

2. A estes centros seralles de aplicación o establecido con carácter xeral para o conxun-to das ensinanzas de formación profesional do sistema educativo en Galicia.

3. A consellería con competencias en materia de educación autorizará o número de alumnos e alumnas por cada ciclo formativo de formación profesional básica en función

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 20: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38733

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

das características deste, da localización do centro educativo e da organización de grupos

específicos. En calquera caso, na modalidade presencial, o número máximo será de 30

alumnos ou alumnas por unidade escolar, sen prexuízo do establecido no artigo 87.2 da

Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio.

Artigo 29. Espazos e equipamentos

1. Os espazos e os equipamentos mínimos necesarios para o desenvolvemento dos

ciclos de formación profesional básica quedarán establecidos para Galicia nos currículos

de cada título profesional básico.

2. Os espazos e os equipamentos deberán garantir o desenvolvemento das actividades

de ensino que permitan a adquisición do conxunto dos resultados de aprendizaxe incluídos

en cada título.

3. Os espazos disporán da superficie necesaria e suficiente para desenvolver as activi-

dades de ensino que se deriven dos resultados de aprendizaxe de cada módulo profesio-

nal. Ademais, deberán cumprir as seguintes condicións:

a) A superficie establecerase en función do número de persoas que ocupen o espazo

formativo, e deberá permitir o desenvolvemento das actividades de ensino e aprendizaxe

coa ergonomía e a mobilidade requiridas dentro deste.

b) Deberán cubrir a necesidade espacial de moblaxe, equipamento e instrumentos au-

xiliares de traballo.

c) Deberán respectar os espazos ou superficies de seguridade que exixan as máquinas

e os equipamentos en funcionamento.

d) Cumprirán a normativa sobre prevención de riscos laborais, a normativa sobre segu-

ridade e saúde no posto de traballo e cantas outras normas sexan de aplicación.

e) Poderán ser ocupados por diferentes grupos que cursen o mesmo ou outros ciclos

formativos ou etapas educativas. A diferenciación dos espazos formativos poderá realizar-

se sen necesidade de pechamentos, agás cando así o requiran a racionalidade da oferta

educativa e a economía na xestión dos recursos públicos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 21: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38734

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4. Os equipamentos serán os necesarios e suficientes para garantir aos alumnos e ás alumnas o logro dos resultados de aprendizaxe e a calidade do ensino. Ademais, deberán cumprir as seguintes condicións:

a) O equipamento disporá da instalación necesaria para o seu correcto funcionamen-to, e cumprirá as normas de seguridade e prevención de riscos e cantas outras sexan de aplicación.

b) A cantidade e as características do equipamento deberán estar en función do número de persoas que o teñan que utilizar e deberá permitir o logro dos resultados de aprendiza-xe, tendo en conta os criterios de avaliación e os contidos que se inclúen en cada módulo profesional que se imparta nos referidos espazos.

5. A consellería con competencias en materia de educación velará para que os espazos e os equipamentos sexan os adecuados en cantidade e características para o desenvolve-mento dos procesos de ensino e aprendizaxe que se derivan dos resultados de aprendiza-xe dos módulos correspondentes, co fin de garantir a calidade destas ensinanzas.

Artigo 30. Profesorado

1. Os módulos profesionais asociados aos bloques comúns serán impartidos:

a) Nos centros docentes de titularidade pública, por persoal funcionario dos corpos de catedráticos e catedráticas e de profesorado de ensino secundario dalgunha das espe-cialidades que teñan atribución docente para impartir calquera das materias incluídas no bloque común correspondente.

b) Nos centros docentes de titularidade privada ou de titularidade pública doutras admi-nistracións distintas das educativas que teñan autorización para impartir estas ensinanzas, por profesorado coa titulación e os requisitos establecidos na normativa vixente para a impartición dalgunha das materias incluídas no bloque común correspondente.

2. Para o resto dos módulos, en cada currículo e en aplicación do regulado en cada título de formación profesional básica, estableceranse:

a) As especialidades do profesorado do sector público ás que se atribúe a impartición dos módulos profesionais correspondentes.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 22: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38735

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

b) As titulacións requiridas para a impartición dos módulos profesionais nos centros do-centes de titularidade privada ou de titularidade pública doutras administracións distintas das educativas que teñan autorización para impartir estas ensinanzas.

c) Os módulos que poden ser impartidos por profesorado especialista, cando cumpra, segundo o establecido no artigo 95.2 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación.

3. Cando non exista dispoñibilidade de profesores ou profesoras da especialidade correspondente ou de quen estea en posesión das titulacións requiridas para impartir do-cencia en centros de titularidade privada ou de titularidade pública doutras administracións distintas das educativas que teñan autorización para impartir estas ensinanzas, exixirase que as ensinanzas conducentes ás titulacións que se requiran para impartir docencia eng-loben os resultados de aprendizaxe dos módulos profesionais e, se os devanditos resul-tados de aprendizaxe non estivesen incluídos, ademais da titulación deberá acreditarse, mediante certificación, unha experiencia profesional ou de docencia de polo menos tres anos vinculada aos módulos correspondentes. No caso dos módulos profesionais de Co-municación e sociedade I e II, e Ciencias aplicadas I e II esta experiencia será de docencia nalgunha das materias incluídas en cada un dos bloques comúns.

4. No caso de que o módulo profesional de Comunicación e sociedade I ou o módulo pro-fesional de Comunicación e sociedade II sexan impartidos por un profesor ou unha profesora dunha especialidade diferente a que é propia da Lingua estranxeira, deberá acreditar, polo menos, o nivel B2 nesta lingua do Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas.

5. Cando os ciclos de formación profesional básica sexan impartidos nunha modalidade bilingüe, o profesorado deberá acreditar, polo menos, o nivel B2 da lingua correspondente do Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas.

6. A consellería con competencias en materia de educación velará para que o profesora-do cumpra os requisitos especificados, co fin de garantir así a calidade destas ensinanzas.

CAPÍTULO IXatención á diversidade e programas formativos adaptados

Artigo 31. Atención á diversidade.

1. A formación profesional básica organízase de acordo co principio de atención á diver-sidade dos alumnos e as alumnas e co seu carácter de oferta obrigatoria. As medidas de atención á diversidade estarán orientadas a responder á diversidade do alumnado e á con-

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 23: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38736

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

secución dos resultados de aprendizaxe vinculados ás competencias profesionais do título, e responderá ao dereito a unha educación inclusiva que lles permita alcanzar os obxectivos e a titulación correspondente, segundo o establecido na normativa vixente en materia de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social e laboral.

2. A consellería con competencias en materia de educación promoverá medidas me-todolóxicas de atención á diversidade que permitan aos centros docentes, no exercicio da súa autonomía, unha organización das ensinanzas adecuada ás características dos alumnos e as alumnas, con especial atención no relativo á adquisición das competencias lingüísticas contidas nos módulos profesionais de Comunicación e sociedade I e II para os alumnos e as alumnas que presenten dificultades na súa expresión oral, sen que as medi-das adoptadas supoñan unha minoración da avaliación das súas aprendizaxes.

3. Os centros docentes, respectando os criterios de avaliación dos distintos módulos, adaptarán os tempos e os instrumentos de avaliación ás circunstancias do alumnado con necesidades educativas especiais.

Artigo 32. Flexibilización modular na formación profesional básica

A flexibilización modular na formación profesional básica regularase segundo o estable-cido para o resto dos ciclos formativos de formación profesional do sistema educativo de Galicia.

Artigo 33. Programas formativos para os alumnos e as alumnas con necesidades educativas especiais e específicas de apoio educativo

1. Para os efectos de dar continuidade aos alumnos e ás alumnas con necesidades edu-cativas especiais e responder a colectivos con necesidades específicas de apoio educati-vo, a consellería con competencias en materia de educación poderá establecer e autorizar programas formativos adaptados ás súas necesidades. Estes programas poderán incluír módulos profesionais dun título profesional básico e outros módulos de formación apro-piados para a adaptación ás súas necesidades. Esta formación complementaria seguirá a estrutura modular e os seus obxectivos estarán definidos en resultados de aprendizaxe, criterios de avaliación e contidos, segundo o establecido na normativa vixente.

2. Cando se ofrezan módulos incluídos nun título profesional básico, a súa superación terá carácter acumulable para a obtención do devandito título. A superación do resto de módulos non incluídos nun título profesional básico que formen parte do programa acre-

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 24: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38737

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

ditarase mediante certificación académica, e as competencias profesionais así adquiridas poderán ser avaliadas e acreditadas de acordo co procedemento establecido no Real de-creto 1224/2009, do 17 de xullo, de recoñecemento das competencias profesionais adqui-ridas por experiencia laboral.

3. A duración destes programas será variable, segundo as necesidades dos colectivos a quen vaian destinados.

Artigo 34. Accesibilidade universal

A consellería con competencias en materia de educación garantirá que o alumnado poi-da acceder e cursar as ensinanzas de formación profesional que se regulan neste decreto nas condicións establecidas na disposición adicional terceira do Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social.

Disposición adicional primeira. Establecemento dos currículos

1. A consellería con competencias en materia de educación establecerá o currículo de cada ciclo formativo conforme o tecido produtivo de Galicia e o establecido con carácter xeral para o conxunto das ensinanzas de formación profesional do sistema educativo en Galicia.

2. Segundo o establecido no artigo 39 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, o currículo destas ensinanzas axustarase ás esixencias derivadas do Sistema Nacional das Cualifica-cións e da Formación Profesional

Disposición adicional segunda. Axudas individualizadas de transporte escolar

A consellería con competencias en materia de educación regulará o uso do transporte escolar polo alumnado de ensinanzas de oferta obrigatoria que cumpra os requisitos para ser considerado, segundo a normativa aplicable, usuario lexítimo do transporte escolar.

Neste sentido, o dito alumnado utilizará as rutas de transporte escolar ou regular actual-mente existentes, ata o límite das prazas existentes en cada caso e, de non haber capa-cidade suficiente nos vehículos contratados ou non existir correspondencia cos itinerarios establecidos, poderá percibir axudas individualizadas de transporte escolar.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 25: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38738

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Disposición adicional terceira. Distribución horaria

Sen prexuízo do establecido nos currículos dos ciclos formativos da formación profesio-nal básica e no calendario escolar de cada curso académico, respectando a distribución por cursos dos módulos profesionais, os centros docentes, no exercicio da súa autonomía, determinarán a distribución horaria semanal dos módulos profesionais e da titoría, cos lími-tes regulados neste decreto e na normativa que o desenvolva.

Para esta distribución horaria, o centro poderá dispor de ata un 10 % da carga horaria anual do ciclo formativo, sempre e cando a duración de cada módulo non se modifique en máis dun 25 % e non sexa inferior á establecida no real decreto polo que se establece o currículo básico do título.

Disposición transitoria primeira. Profesorado ao que fai referencia o artigo 93 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, que viñera impartindo módulos formativos de carácter xeral dun Programa de Cualificación Profesional Inicial

Os profesores e as profesoras que viñeran impartindo módulos formativos de carácter xeral poderán seguir impartindo os módulos profesionais de Comunicación e sociedade I, e Ciencias aplicadas I no primeiro curso dos ciclos de formación profesional básica, con-forme as seguintes condicións:

a) Quen teña praza asignada mediante oposición ou concurso para impartir os devandi-tos módulos durante o curso 2013-2014 poderá seguir impartíndoos ata o momento en que se produza o seu cesamento ou perda a condición de empregado público.

b) Quen impartira os devanditos módulos formativos sen ter praza asignada, poderá seguir impartíndoos durante catro cursos consecutivos a partir do curso 2014-2015.

c) Quen estivera en posesión dun contrato en vigor de carácter indefinido ou temporal durante o curso 2013-2014 poderá impartir os módulos a que fai referencia esta disposición transitoria ata o momento en que se extinga o devandito contrato.

Disposición transitoria segunda. Alumnado matriculado no curso académico 2013/2014 no primeiro curso dun programa de cualificación profesional inicial

1. O alumno ou a alumna que superara o primeiro curso dun programa de cualificación profesional inicial durante o curso 2013-2014, poderá realizar no curso académico 2014-2105 o segundo curso do programa de cualificación profesional inicial.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 26: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38739

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

2. O alumnado matriculado durante o curso académico 2013-2014 no primeiro curso dun programa de cualificación profesional inicial e que non o superara poderá integrarse no curso académico 2014-2105 no primeiro curso dun ciclo de formación profesional básica.

Disposición transitoria terceira. Formación profesional dual nos ciclos de formación profesional básica

A modalidade de formación profesional dual na formación profesional básica, ata o mo-mento en que se desenvolva a formación profesional dual do sistema educativo establecida no artigo 42.bis da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, realizarase de acordo co establecido para o sistema educativo no Real decreto 1529/2012, do 8 de novembro, coa excepción da duración do tempo de permanencia do alumnado nos centros de traballo, que será en xeral do 25 % da duración total do ciclo formativo, sen que en ningún caso a devandita duración sexa inferior ao 15 %.

Disposición derradeira primeira. Implantación dos ciclos de formación profesional bá-sica

1. Os ciclos de formación profesional básica substituirán progresivamente os programas de cualificación profesional inicial.

2. O primeiro curso dos ciclos de formación profesional básica implantarase no cur-so escolar 2014-2015, no que se suprimirá a oferta de primeiro curso dos programas de cualificación profesional inicial. Durante este curso escolar, os alumnos e as alumnas que superen os módulos de carácter voluntario obterán o título de Graduado en Educación Secundaria Obrigatoria.

3. O segundo curso dos ciclos de formación profesional básica implantarase no curso escolar 2015-2016, no que se suprimirá a oferta de segundo curso dos programas de cua-lificación profesional inicial.

4. De acordo co artigo 30 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, a partir do curso escolar 2013-2014 o equipo docente poderá propor aos pais, ás nais ou ás persoas que teñan a titoría legal, de ser o caso a través do consello orientador, a incorporación do alumno ou da alumna a un ciclo de formación profesional básica cando o grao de adquisición das com-petencias así o aconselle, sempre que cumpra os requisitos establecidos no artigo 41.1 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 27: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38740

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

O consello orientador regulado no artigo 28.7 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, comezará a entregárselle aos pais, ás nais ou ás persoas que teñan a titoría legal de cada alumno ou alumna ao final do curso escolar 2013-2014.

Disposición derradeira segunda. Modificación da implantación de ensinanzas de for-mación profesional

Atendendo ao establecido na disposición adicional sexta do Real decreto 127/2014, os ciclos de grao medio e de grao superior de formación profesional cuxa implantación estivera prevista para o curso escolar 2014-2015 implantaranse no curso 2015-2016. Non obstante, a consellería con competencias en materia de educación poderá anticipar esa implantación.

Disposición derradeira terceira. Desenvolvemento normativo

Á formación profesional básica seranlle de aplicación os aspectos non recollidos neste decreto e que son de aplicación ao resto de ensinanzas de formación profesional do siste-ma educativo de Galicia, cando non se opoñan ao establecido neste decreto.

Autorízase a persoa titular da consellería con competencias en materia de educación para ditar as disposicións que sexan necesarias para a execución e o desenvolvemento do establecido neste decreto.

Disposición derradeira cuarta. Entrada en vigor

Este decreto entrará en vigor o día seguinte ao da súa publicación no Diario Oficial de Galicia.

Santiago de Compostela, catro de setembro de dous mil catorce

Alberto Núñez Feijóo Presidente

Jesús Vázquez Abad Conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 28: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39076

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

ANEXO IVcurrículo do ciclo formativo de formación profesional básica do título profesional

básico en informática e comunicacións

1. Identificación do título.

O título profesional básico en Informática e Comunicacións queda identificado polos seguintes elementos:

– Denominación: Informática e Comunicacións.

– Nivel: formación profesional básica.

– Duración: 2.000 horas.

– Familia profesional: Informática e Comunicacións.

– Referente europeo: CINE-3.5.3 (Clasificación Internacional Normalizada da Educa-ción).

2. Perfil profesional.

2.1. Competencia xeral do título.

A competencia xeral do título profesional básico en Informática e Comunicacións consis-te en realizar operacións auxiliares de montaxe e mantemento de sistemas microinformáti-cos, periféricos e redes de comunicación de datos, así como de equipamentos eléctricos e electrónicos, operando coa calidade indicada e actuando en condicións de seguridade e de protección ambiental, con responsabilidade e iniciativa persoal e comunicándose oralmen-te e por escrito en linguas galega e castelá, así como nalgunha lingua estranxeira.

2.2. Competencias do título.

As competencias profesionais, persoais e sociais, e as competencias para a aprendiza-xe permanente do título profesional básico en Informática e Comunicacións son as que se relacionan:

a) Reunir os materiais para acometer a montaxe e/ou mantemento en sistemas microin-formáticos e redes de transmisión de datos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 29: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39077

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

b) Realizar operacións auxiliares de montaxe de sistemas microinformáticos e dispositi-vos auxiliares en condicións de calidade.

c) Realizar operacións auxiliares de mantemento e reparación de sistemas microinfor-máticos, garantindo o seu funcionamento.

d) Realizar as operacións para o almacenamento e o transporte de sistemas, periféricos e consumibles, seguindo criterios de seguridade e catalogación.

e) Realizar comprobacións rutineiras de verificación na montaxe e no mantemento de sistemas e/ou instalacións.

f) Montar canalizacións para cableamento de datos en condicións de calidade e segu-ridade.

g) Tender o cableamento de redes de datos aplicando as técnicas e os procedementos normalizados.

h) Manexar as ferramentas do contorno de usuario proporcionadas polo sistema opera-tivo e os dispositivos de almacenamento de información.

i) Manexar aplicacións ofimáticas de procesador de textos para realizar documentos sinxelos.

j) Resolver problemas predicibles relacionados cos ámbitos físico, social, persoal e pro-dutivo, utilizando o razoamento científico e os elementos proporcionados polas ciencias aplicadas e sociais.

k) Actuar de xeito saudable en contextos cotiáns que favorezan o desenvolvemento per-soal e social, analizando hábitos e influencias positivas para a saúde humana.

l) Valorar actuacións encamiñadas á conservación ambiental, diferenciando as conse-cuencias das actividades cotiás que poidan afectar o equilibrio do ambiente.

m) Obter e comunicar información destinada á autoaprendizaxe e ao seu uso en dis-tintos contextos do seu ambiente persoal, social ou profesional mediante recursos ao seu alcance e os propios das tecnoloxías da información e da comunicación.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 30: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39078

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

n) Actuar con respecto e sensibilidade cara á diversidade cultural, o patrimonio histórico-artístico e as manifestacións culturais e artísticas, apreciando o seu uso como fonte de enriquecemento persoal e social.

ñ) Comunicarse con claridade, precisión e fluidez en contextos sociais ou profesionais e por diferentes medios, canles e soportes ao seu alcance, utilizando e adecuando recursos lingüísticos orais e escritos propios das linguas galega e castelá.

o) Comunicarse en situacións habituais de carácter laboral, persoal e social, utilizando recursos lingüísticos básicos en lingua estranxeira.

p) Realizar explicacións sinxelas sobre acontecementos e fenómenos característicos das sociedades contemporáneas a partir de información histórica e xeográfica ao seu dis-por.

q) Adaptarse ás novas situacións laborais orixinadas por cambios tecnolóxicos e orga-nizativos na súa actividade laboral, utilizando as ofertas formativas ao seu alcance e locali-zando os recursos mediante as tecnoloxías da información e da comunicación.

r) Cumprir as tarefas propias do seu nivel con autonomía e responsabilidade, empregan-do criterios de calidade e eficiencia no traballo asignado e efectuándoo de forma individual ou como membro dun equipo.

s) Comunicarse eficazmente, respectando a autonomía e a competencia das persoas que interveñen no seu ámbito de traballo, contribuíndo á calidade do traballo realizado.

t) Asumir e cumprir as medidas de prevención de riscos e seguridade laboral na realiza-ción das actividades laborais, evitando danos persoais, laborais e ambientais.

u) Cumprir as normas de calidade e de accesibilidade e deseño universais que afectan a súa actividade profesional.

v) Actuar con espírito emprendedor, iniciativa persoal e responsabilidade na elección dos procedementos da súa actividade profesional.

w) Exercer os dereitos e cumprir as obrigas derivadas da súa actividade profesional, de acordo co establecido na lexislación vixente, participando activamente na vida económica, social e cultural.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 31: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39079

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

2.3. Relación de cualificacións e unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais incluídas no título.

2.3.1. Cualificacións profesionais completas:

a) Operacións auxiliares de montaxe e mantemento de sistemas microinformáticos, IFC361_1 (Real decreto 1701/2007, do 14 de decembro), que abrangue as seguintes uni-dades de competencia:

– UC1207_1: realizar operacións auxiliares de montaxe de equipamentos microinfor-máticos.

– UC1208_1: realizar operacións auxiliares de mantemento de sistemas microinformá-ticos.

– UC1209_1: realizar operacións auxiliares con tecnoloxías da información e da comu-nicación.

b) Operacións auxiliares de montaxe e mantemento de equipamentos eléctricos e elec-trónicos, ELE481_1 (Real decreto 144/2011, do 4 de febreiro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:

– UC1559_1: realizar operacións de ensamblaxe na montaxe de equipamentos eléctri-cos e electrónicos.

– UC1560_1: realizar operacións de conexión na montaxe de equipamentos eléctricos e electrónicos.

– UC1561_1: realizar operacións auxiliares no mantemento de equipamentos eléctricos e electrónicos.

2.4. Contorno profesional.

2.4.1. Estas persoas exercen a súa actividade por conta allea en empresas dedicadas á comercialización, a montaxe, o mantemento e a reparación de sistemas microinformáticos e de equipamentos eléctricos ou electrónicos, así como en empresas que utilicen sistemas informáticos, para a súa xestión.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 32: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39080

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

2.4.2. As ocupacións e os postos de traballo máis salientables son os seguintes:

– Axudante/a de montador/ora de antenas receptoras de televisión e satélite.

– Axudante/a de instalador/ora e reparador/ora de equipamentos telefónicos e telegrá-ficos.

– Axudante/a de instalador/ora de equipamentos e sistemas de comunicación.

– Axudante/a de instalador/ora e reparador/ora de instalacións telefónicas.

– Axudante/a de montador/ora de sistemas microinformáticos.

– Axudante/a de mantemento de sistemas informáticos.

– Axudante/a de instalador/ora de sistemas informáticos.

– Axudante/a de instalador/ora de sistemas para transmisión de datos.

– Operador/ora de ensamblaxe de equipamentos eléctricos e electrónicos.

– Auxiliar de mantemento de equipamentos eléctricos e electrónicos.

– Probador/ora axustador/ora de placas e equipamentos eléctricos e electrónicos.

– Montador/ora de compoñentes en placas de circuíto impreso.

2.5. Prospectiva do sector ou dos sectores relacionados co título.

a) O perfil profesional dentro do sector servizos, evoluciona cara a un persoal técnico moi especializado na solución dos problemas comúns en sistemas microinformáticos e re-des locais, en pequenos contornos, onde esta figura pode actuar como axudante.

b) A evolución tecnolóxica tende a sistemas cada vez máis económicos, o que, unido ao abaratamento do acceso a internet, orixina que os sistemas informáticos sexan conside-rados como un recurso máis no fogar, e a asistencia técnica tende a realizarse no propio domicilio.

c) A teleoperación, a asistencia técnica remota e en liña e os telecentros configúranse como un elemento imprescindible na resposta á demanda de asistencia técnica.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 33: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39081

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

d) As tarefas de montaxe e mantemento terán que se adaptar á normativa sobre os tra-tamentos e a xestión de residuos e axentes contaminantes.

e) A presenza activa de empresas en internet está a facer que aumente progresivamen-te o número de transaccións realizadas por este medio, o que fai que este perfil sexa cada vez máis demandado para colaborar na instalación e no mantemento de servizos sobre a rede.

f) Debido aos rápidos avances e cambios tecnolóxicos do sector, demándanse profesio-nais con actitudes favorables á autoformación.

3. Ensinanzas do ciclo formativo.

3.1. Obxectivos xerais do título.

Os obxectivos xerais deste ciclo formativo son os seguintes:

a) Identificar e organizar os compoñentes físicos e lóxicos que conforman un sistema microinformático e/ou unha rede de transmisión de datos, clasificándoos de acordo coa súa función, para os reunir segundo a súa finalidade.

b) Ensamblar e conectar compoñentes e periféricos utilizando as ferramentas adecua-das, aplicando procedementos e normas, para montar sistemas microinformáticos e redes.

c) Aplicar técnicas de localización de avarías sinxelas nos sistemas e nos equipamen-tos informáticos seguindo pautas establecidas, para manter sistemas microinformáticos e redes locais.

d) Substituír e axustar compoñentes físicos e lóxicos para manter sistemas microinfor-máticos e redes locais.

e) Interpretar e aplicar as instrucións de catálogos de fabricantes de equipamentos e sistemas, para transportar e almacenar elementos e equipamentos de sistemas informáti-cos e redes.

f) Identificar e aplicar técnicas de verificación na montaxe e no mantemento seguindo pautas establecidas, para realizar comprobacións rutineiras.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 34: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39082

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

g) Situar e fixar canalizacións e demais elementos dunha rede local con cables, sen fíos ou mixta, aplicando procedementos de montaxe e protocolos de calidade e seguridade, para instalar e configurar redes locais.

h) Aplicar técnicas de preparación, conformación e guía de cables, preparando os es-pazos e manexando equipamentos e ferramentas, para tender o cableamento en redes de datos.

i) Recoñecer e manexar as ferramentas do sistema operativo e dos periféricos, para realizar configuracións e resolver problemas, de acordo coas instrucións de fábrica.

j) Elaborar e modificar informes sinxelos e fichas de traballo, para manexar aplicacións ofimáticas de procesadores de texto.

k) Comprender os fenómenos que acontecen no ámbito natural mediante o coñecemen-to científico como un saber integrado, así como coñecer e aplicar os métodos para identifi-car e resolver problemas básicos nos campos do coñecemento e da experiencia.

l) Desenvolver habilidades para formular, interpretar e resolver problemas, e aplicar o razoamento de cálculo matemático para se desenvolver na sociedade e no ámbito laboral, e para xestionar os seus recursos económicos.

m) Identificar e comprender os aspectos básicos de funcionamento do corpo humano e pólos en relación coa saúde individual e colectiva, e valorar a hixiene e a saúde, para permitir o desenvolvemento e o afianzamento de hábitos saudables de vida en función do contorno.

n) Desenvolver hábitos e valores acordes coa conservación e a sustentabilidade do pa-trimonio natural, comprendendo a interacción entre os seres vivos e o medio natural, para valorar as consecuencias que se derivan da acción humana sobre o equilibrio ambiental.

ñ) Desenvolver as destrezas básicas das fontes de información utilizando con sentido crítico as tecnoloxías da información e da comunicación, para obter e comunicar informa-ción nos contornos persoal, social ou profesional.

o) Recoñecer características básicas de producións culturais e artísticas, aplicando téc-nicas de análise básica dos seus elementos, para actuar con respecto e sensibilidade cara á diversidade cultural, o patrimonio histórico-artístico e as manifestacións culturais e artísticas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 35: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39083

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

p) Desenvolver e afianzar habilidades e destrezas lingüísticas, e alcanzar o nivel requiri-do de precisión, claridade e fluidez, utilizando os coñecementos sobre as linguas galega e castelá, para se comunicar no seu contexto social, na súa vida cotiá e na actividade laboral.

q) Desenvolver habilidades lingüísticas básicas en lingua estranxeira para se comunicar de xeito oral e escrito en situacións habituais e predicibles da vida cotiá e profesional.

r) Recoñecer causas e trazos propios de fenómenos e acontecementos contemporá-neos, a súa evolución histórica e a súa distribución xeográfica, para explicar as caracterís-ticas propias das sociedades contemporáneas.

s) Desenvolver valores e hábitos de comportamento baseados en principios democráti-cos, aplicándoos nas súas relacións sociais habituais e na resolución pacífica dos conflitos.

t) Comparar e seleccionar recursos e ofertas formativas existentes para a aprendizaxe ao longo da vida, para se adaptar ás novas situacións laborais e persoais.

u) Desenvolver a iniciativa, a creatividade e o espírito emprendedor, así como a confian-za en si mesmo/a, a participación e o espírito crítico, para resolver situacións e incidencias da actividade profesional ou de índole persoal.

v) Desenvolver traballos en equipo asumindo os deberes, cooperando coas demais per-soas con tolerancia e respecto, para a realización eficaz das tarefas e como medio de desenvolvemento persoal.

w) Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para se informar, se comu-nicar, aprender e facilitar as tarefas laborais.

x) Relacionar os riscos laborais e ambientais coa actividade laboral, co propósito de utilizar as medidas preventivas correspondentes para a protección persoal, evitando danos ambientais e ás demais persoas.

y) Desenvolver as técnicas da súa actividade profesional asegurando a eficacia e a cali-dade no seu traballo, e propor, se procede, melloras nas actividades de traballo.

z) Recoñecer os dereitos e deberes como axente activo na sociedade, tendo en conta o marco legal que regula as condicións sociais e laborais, para participar na cidadanía democrática.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 36: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39084

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

aa) Analizar e valorar a participación, o respecto, a tolerancia e a igualdade de oportuni-dades, para facer efectivo o principio de igualdade entre mulleres e homes.

ab) Rexeitar calquera discriminación por razón de orientación sexual ou de identidade de xénero.

3.2. Módulos profesionais.

Os módulos deste ciclo formativo son os que se relacionan:

– MP3009. Ciencias aplicadas I.

– MP3011. Comunicación e sociedade I.

– MP3012. Comunicación e sociedade II.

– MP3015. Equipamentos eléctricos e electrónicos.

– MP3016. Instalación e mantemento de redes para transmisión de datos.

– MP3019. Ciencias aplicadas II.

– MP3029. Montaxe e mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

– MP3030. Operacións auxiliares para a configuración e a explotación.

– MP3032. Formación en centros de traballo.

4. Desenvolvemento de módulos

4.1 Módulo profesional: Ciencias aplicadas I

• Código: MP3009.

• Duración: 175 horas.

4.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Resolve problemas matemáticos en situacións cotiás, utilizando os elementos básicos da linguaxe matemática e as súas operacións.

– CA1.1. Identificáronse os tipos de números e utilizáronse para interpretar adecuada-mente a información cuantitativa.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 37: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39085

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.2. Realizáronse cálculos con eficacia mediante cálculo mental ou mediante algo-ritmos de lapis e calculadora (física ou informática).

– CA1.3. Utilizáronse as TIC como medio de procura de información.

– CA1.4. Operouse con potencias de expoñente natural e enteiro aplicando as propie-dades.

– CA1.5. Utilizouse a notación científica para representar números moi grandes ou moi pequenos e operar con eles.

– CA1.6. Representáronse os números reais sobre a recta numérica.

– CA1.7. Caracterizouse a proporción como expresión matemática.

– CA1.8. Comparáronse magnitudes establecendo o seu tipo de proporcionalidade.

– CA1.9. Utilizouse a regra de tres para resolver problemas nos que interveñen magni-tudes directamente e inversamente proporcionais.

– CA1.10. Aplicouse o xuro simple e composto en actividades cotiás.

• RA2. Recoñece as instalacións e o material de laboratorio e valóraos como recursos necesarios para a realización das actividades prácticas.

– CA2.1. Identificáronse as técnicas experimentais que se vaian realizar.

– CA2.2. Manipuláronse adecuadamente os materiais instrumentais do laboratorio.

– CA2.3. Tivéronse en conta as condicións de hixiene e seguridade para as técnicas experimentais que se vaian realizar.

• RA3. Identifica propiedades fundamentais da materia nas formas en que se presenta na natureza, manexando as súas magnitudes físicas e as súas unidades fundamentais en unidades de sistema métrico decimal.

– CA3.1. Describíronse as propiedades da materia.

– CA3.2. Practicáronse os cambios de unidades de lonxitude, masa e capacidade.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 38: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39086

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA3.3. Identificouse a equivalencia entre unidades de volume e capacidade.

– CA3.4. Efectuáronse medidas en situacións reais utilizando as unidades do sistema métrico decimal e utilizando a notación científica.

– CA3.5. Identificouse a denominación dos cambios de estado da materia.

– CA3.6. Identificáronse, con exemplos sinxelos, diferentes sistemas materiais ho-moxéneos e heteroxéneos.

– CA3.7. Identificáronse os estados de agregación nos que se presenta a materia e utilizáronse modelos cinéticos para explicar os cambios de estado.

– CA3.8. Identificáronse sistemas materiais en relación co seu estado na natureza.

– CA3.9. Recoñecéronse os estados de agregación dunha substancia dada a súa tem-peratura de fusión e de ebulición.

– CA3.10. Establecéronse diferenzas entre ebulición e evaporación utilizando exem-plos sinxelos.

• RA4. Utiliza o método máis adecuado para a separación de compoñentes de mesturas sinxelas en relación co proceso físico ou químico en que se basea.

– CA4.1. Identificouse e describiuse o que se considera substancia pura e mestura.

– CA4.2. Establecéronse as diferenzas fundamentais entre mesturas e compostos.

– CA4.3. Discrimináronse os procesos físicos e químicos.

– CA4.4. Seleccionáronse, dunha listaxe de substancias, as mesturas, os compostos e os elementos químicos.

– CA4.5. Aplicáronse de xeito práctico diferentes separacións de mesturas por métodos sinxelos.

– CA4.6. Describíronse as características xerais básicas de materiais en relación coas profesións, utilizando as TIC.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 39: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39087

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA4.7. Traballouse en equipo na realización de tarefas.

• RA5. Recoñece como a enerxía está presente nos procesos naturais, describindo fenómenos simples da vida real.

– CA5.1. Identificáronse situacións da vida cotiá nas que se pon de manifesto a inter-vención da enerxía.

– CA5.2. Recoñecéronse diversas fontes de enerxía.

– CA5.3. Establecéronse grupos de fontes de enerxía renovable e non renovable.

– CA5.4. Amosáronse as vantaxes e os inconvenientes (obtención, transporte e utiliza-ción) das fontes de enerxía renovables e non renovables, utilizando as TIC.

– CA5.5. Aplicáronse cambios de unidades de enerxía.

– CA5.6. Amosouse, en diferentes sistemas, a conservación da enerxía.

– CA5.7. Describíronse procesos relacionados co mantemento do organismo e da vida nos que se aprecia claramente o papel da enerxía.

• RA6. Localiza as estruturas anatómicas básicas discriminando os sistemas ou os apa-rellos aos que pertencen e asociándoos ás funcións que producen no organismo.

– CA6.1. Identificáronse e describíronse os órganos que configuran o corpo humano, e asociáronse ao sistema ou ao aparello correspondente.

– CA6.2. Relacionouse cada órgano, sistema e aparello á súa función, e indicáronse as súas asociacións.

– CA6.3. Describiuse a fisioloxía do proceso de nutrición e identificouse a función das estruturas anatómicas dos aparellos dixestivo, circulatorio, respiratorio e excretor.

– CA6.4. Describiuse a fisioloxía do proceso de reprodución e identificouse a función das estruturas anatómicas do aparello reprodutor.

– CA6.5. Detallouse como funciona o proceso de relación e identificouse a función das estruturas anatómicas dos sistemas nervioso e endócrino.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 40: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39088

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA6.6. Utilizáronse ferramentas informáticas para describir adecuadamente aparellos

e sistemas.

• RA7. Diferencia a saúde da doenza, relacionando os hábitos de vida coas doenzas

máis frecuentes e recoñecendo os principios básicos de defensa contra elas.

– CA7.1. Identificáronse situacións de saúde e de doenza para as persoas.

– CA7.2. Describíronse os mecanismos encargados da defensa do organismo.

– CA7.3. Identificáronse e clasificáronse as doenzas infecciosas e non infecciosas máis

comúns na poboación, e recoñecéronse as súas causas, a súa prevención e os seus tra-

tamentos.

– CA7.4. Relacionáronse os axentes que causan as doenzas infecciosas habituais co

contaxio producido.

– CA7.5. Describiuse a acción das vacinas, dos antibióticos e doutras achegas da cien-

cia médica para o tratamento e a prevención de doenzas infecciosas.

– CA7.6. Recoñeceuse o papel das campañas de vacinación na prevención de doenzas

infecciosas.

– CA7.7. Describiuse o tipo de doazóns e os problemas que se producen nos transplan-

tes.

– CA7.8. Recoñecéronse situacións de risco para a saúde relacionadas co contorno

profesional máis próximo.

– CA7.9. Deseñáronse pautas de hábitos saudables relacionados con situacións cotiás.

• RA8. Elabora menús e dietas equilibradas sinxelas diferenciando os nutrientes que

conteñen e adaptándoos aos parámetros corporais e a situacións diversas.

– CA8.1. Discriminouse entre o proceso de nutrición e o de alimentación.

– CA8.2. Diferenciáronse os nutrientes necesarios para o mantemento da saúde.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 41: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39089

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA8.3. Recoñeceuse a importancia dunha boa alimentación e do exercicio físico no coidado do corpo humano.

– CA8.4. Relacionáronse as dietas coa saúde, diferenciando entre as necesarias para o mantemento da saúde e as que poden conducir a unha mingua desta.

– CA8.5. Realizouse o cálculo sobre balances calóricos en situacións habituais do con-torno.

– CA8.6. Calculouse o metabolismo basal e os seus resultados, e representouse nun diagrama establecendo comparacións e conclusións.

– CA8.7. Elaboráronse menús para situacións concretas, investigando na rede as pro-piedades dos alimentos.

• RA9. Resolve situacións cotiás, utilizando expresións alxébricas sinxelas e aplicando os métodos de resolución máis axeitados.

– CA9.1. Concretáronse propiedades ou relacións de situacións sinxelas mediante ex-presións alxébricas.

– CA9.2. Simplificáronse expresións alxébricas sinxelas utilizando métodos de desen-volvemento e factorización.

– CA9.3. Resolvéronse problemas da vida cotiá en que cumpra a formulación e a reso-lución de ecuacións de primeiro grao.

– CA9.4. Resolvéronse problemas sinxelos utilizando métodos gráficos e as TIC.

4.1.2 Contidos básicos

BC1. Resolución de problemas mediante operacións básicas

• Recoñecemento e diferenciación dos tipos de números. Representación na recta real.

• Utilización da xerarquía das operacións.

• Interpretación e utilización dos números reais e das operacións en diferentes contex-tos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 42: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39090

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Notación científica. Representación e operacións de suma, resta, multiplicación e di-visión.

• Proporcionalidade directa e inversa. Regra de tres. Comparación de magnitudes.

• As porcentaxes na economía.

• Técnicas de procura de información coas tecnoloxías da información e da comunica-ción.

BC2. Recoñecemento de materiais e instalacións de laboratorio

• Normas xerais de traballo no laboratorio.

• Normas de seguridade e hixiene no laboratorio.

• Materiais de laboratorio: tipos e utilidade.

• Técnicas experimentais. Manexo da instrumentación do laboratorio na realización de actividades prácticas.

BC3. Identificación das formas da materia

• Unidades de lonxitude, capacidade e masa no sistema métrico decimal: cálculos, equivalencias e medidas. Uso da notación científica.

• Materia: propiedades.

• Clasificación da materia segundo o seu estado de agregación e composición.

• Estados de agregación: sólido, líquido e gasoso. Temperatura de fusión e de ebulición.

• Sistemas materiais homoxéneos e heteroxéneos. Estados de agregación dos mate-riais na natureza.

• Natureza corpuscular da materia. Cambios de estado e modelos cinéticos.

BC4. Separación de mesturas e substancias

• Substancias puras e mesturas: identificación, descrición e diferenciación.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 43: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39091

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Substancias puras: elementos e compostos. Táboa periódica.

• Técnicas básicas de separación de mesturas no laboratorio. Procesos físicos e quími-cos que interveñen.

• Características básicas dos materiais relacionados co perfil profesional.

• Traballo en equipo: repartición de tarefas, normas, orde e elaboración de informes.

BC5. Recoñecemento da enerxía nos procesos naturais

• Manifestacións da enerxía na natureza: fontes de enerxía e procesos en que esta intervén.

• Fontes de enerxía renovable e non renovable: identificación. Vantaxes e inconvenien-tes de cada unha.

• A enerxía na vida cotiá: identificación de situacións próximas.

• Formas de enerxía e a súa transformación. Lei de conservación da enerxía.

• Enerxía, calor e temperatura. Unidades máis habituais do Sistema Internacional.

BC6. Localización de estruturas anatómicas básicas

• Niveis de organización da materia viva. Órganos, aparellos e sistemas. Relacións en-tre eles e as súas funcións.

• Fisioloxía do proceso de nutrición: aparellos dixestivo, circulatorio, respiratorio e ex-cretor.

• Fisioloxía do proceso de relación: sistemas nervioso e endócrino.

• Fisioloxía do proceso de reprodución: aparello reprodutor e desenvolvemento embrio-nario.

BC7. Diferenciación entre saúde e doenza

• Saúde e doenza: concepto e diferenciación.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 44: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39092

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Tipos de doenzas: infecciosas e non infecciosas; doenzas de transmisión sexual. Cau-sas, prevención e tratamentos.

• Mecanismos encargados da defensa do organismo. Sistema inmunitario.

• Hixiene e prevención de doenzas. Tratamento fronte ás doenzas infecciosas. Vacinas.

• Transplantes e doazóns.

• Saúde mental: prevención de drogodependencias e de trastornos alimentarios.

• Hábitos de vida saudables relacionados coas doenzas máis frecuentes e con situa-cións cotiás.

BC8. Elaboración de menús e de dietas

• Alimentos e nutrientes: diferenciación. Recoñecemento de nutrientes presentes nos alimentos.

• Alimentación e saúde. Hábitos saudables relacionados coa alimentación.

• Concepto e elaboración de dietas. Tipos de dietas. Elaboración de menús.

• Hábitos saudables relacionados coa alimentación. Importancia dunha boa alimenta-ción e do exercicio físico.

BC9. Resolución de ecuacións sinxelas

• Progresións aritméticas e xeométricas.

• Tradución de situacións da linguaxe verbal á alxébrica.

• Transformación de expresións alxébricas. Operacións alxébricas de suma, diferenza, multiplicación e factor común.

• Desenvolvemento e factorización de expresións alxébricas. Identidades notables.

• Resolución de ecuacións de primeiro grao cunha incógnita.

• Aplicación de métodos gráficos de resolución de problemas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 45: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39093

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.1.3 Orientacións pedagóxicas

Este módulo contribúe a alcanzar as competencias para a aprendizaxe permanente e contén a formación para que o alumnado sexa consciente tanto da súa propia persoa como do medio que o rodea.

Os contidos deste módulo contribúen a afianzar e aplicar hábitos saudables en todos os aspectos da vida cotiá.

Así mesmo, utilizan a linguaxe operacional das matemáticas na resolución de problemas de índole diversa, aplicados a calquera situación, tanto na vida cotiá como na vida laboral.

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra ciencias como as matemáticas, a química, a bioloxía e a xeoloxía, enfócase aos conceptos principais e aos principios das ciencias, involucrando o alumnado na resolución de problemas sinxelos e na realización doutras tarefas significativas, e permítelle traballar de xeito autónomo para construír a súa propia aprendizaxe e culminar en resultados reais xerados por el mesmo.

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos k), l), m), n) e ñ) do ciclo formativo e as competencias j), k), l) e m). Ademais, relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as competencias do módulo han versar sobre:

– Utilización dos números e das súas operacións para resolver problemas.

– Recoñecemento das formas da materia.

– Recoñecemento e uso de material de laboratorio básico.

– Identificación e localización das estruturas anatómicas.

– Realización de exercicios de expresión oral, aplicando as normas básicas de atención ao público.

– Importancia da alimentación para unha vida saudable.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 46: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39094

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– Resolución de problemas, tanto no ámbito científico como no cotián.

4.2 Módulo profesional: Comunicación e sociedade I

• Código: MP3011.

• Duración: 206 horas.

4.2.1 Unidade formativa 1: Comunicación en linguas galega e castelá I

• Código: MP3011_13.

• Duración: 88 horas.

4.2.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Utiliza estratexias comunicativas para interpretar e comunicar información oral en lingua galega e en lingua castelá, aplicando os principios da escoita activa, estratexias sinxelas de composición e as normas lingüísticas básicas.

– CA1.1. Analizouse a estrutura de textos orais procedentes dos medios de comunica-ción de actualidade e identificáronse as súas características principais.

– CA1.2. Aplicáronse as habilidades básicas para realizar unha escoita activa, identifi-cando o sentido global e os contidos específicos dunha mensaxe oral.

– CA1.3. Realizouse un bo uso dos elementos de comunicación non verbal nas argu-mentacións e nas exposicións.

– CA1.4. Analizáronse os usos e os niveis da lingua e as normas lingüísticas na com-prensión e aplicáronse na composición de mensaxes orais, e revisáronse e elimináronse os usos discriminatorios, nomeadamente nas relacións de xénero.

– CA1.5. Utilizouse a terminoloxía gramatical axeitada na comprensión das actividades gramaticais propostas e na súa resolución.

• RA2. Utiliza estratexias comunicativas para interpretar e comunicar información escri-ta en lingua galega e en lingua castelá, aplicando á composición autónoma de textos bre-

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 47: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39095

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

ves seleccionados, estratexias de lectura comprensiva e de análise, síntese e clasificación,

de xeito estruturado e progresivo.

– CA2.1. Valoráronse e analizáronse as características principais dos tipos de textos

en relación coa súa idoneidade para o traballo que se desexe realizar e en función da súa

finalidade.

– CA2.2. Utilizáronse diversas ferramentas de procura na comprensión dun texto escri-

to, aplicando estratexias de reinterpretación de contidos.

– CA2.3. Aplicáronse sistematicamente estratexias de lectura comprensiva na interpre-

tación dos textos, extraendo conclusións para a súa aplicación nas actividades de aprendi-

zaxe e recoñecendo posibles usos discriminatorios desde a perspectiva de xénero.

– CA2.4. Resumiuse o contido dun texto escrito, extraendo a idea principal, as secun-

darias e o propósito comunicativo, e revisáronse e reformuláronse as conclusións obtidas.

– CA2.5. Analizouse a estrutura de textos escritos de utilización diaria, recoñecendo

usos e niveis da lingua, e pautas de elaboración.

– CA2.6. Aplicáronse as principais normas gramaticais e ortográficas na redacción de

textos, de xeito que o texto final resulte claro e preciso.

– CA2.7. Utilizouse o léxico específico da familia profesional do título.

– CA2.8. Desenvolvéronse pautas sistemáticas na elaboración de textos escritos que

permiten a valoración das aprendizaxes desenvolvidas e a reformulación das necesidades

de aprendizaxe para mellorar a comunicación escrita.

– CA2.9. Seguíronse pautas de presentación de traballos escritos tendo en conta o

contido, o formato e o público destinatario, utilizando un vocabulario adecuado ao contexto.

– CA2.10. Resolvéronse actividades de comprensión e análise das estruturas gramati-

cais e comprobouse a validez das inferencias realizadas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 48: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39096

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA3. Realiza a lectura de textos literarios representativos da literatura castelá anterio-res ao século XIX, xerando criterios estéticos para a construción do gusto persoal.

– CA3.1. Contrastáronse as etapas de evolución da literatura en lingua castelá no pe-ríodo considerado e recoñecéronse as obras máis representativas.

– CA3.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal dunha obra litera-ria adecuada ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos protocolizados de recollida de información.

– CA3.3. Expresáronse opinións persoais razoadas sobre os aspectos máis e menos apreciados dunha obra e sobre a implicación entre o seu contido e as propias experiencias vitais.

– CA3.4. Aplicáronse estratexias para a comprensión de textos literarios, tendo en con-ta os temas e os motivos básicos.

– CA3.5. Presentouse información sobre períodos, autores/as e obras da literatura en lingua castelá a partir de textos literarios.

• RA4. Realiza a lectura de textos literarios representativos da literatura en lingua gale-ga anteriores ao século XX, xerando criterios estéticos para a construción do gusto persoal.

– CA4.1. Contrastáronse as etapas de evolución da literatura en lingua galega no perío-do considerado e recoñecéronse as obras máis representativas.

– CA4.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal dunha obra litera-ria adecuada ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos protocolizados de recollida de información.

– CA4.3. Expresáronse opinións persoais razoadas sobre os aspectos máis e menos apreciados dunha obra e sobre a implicación entre o seu contido e as propias experiencias vitais.

– CA4.4. Aplicáronse estratexias para a comprensión de textos literarios, tendo en con-ta os temas e os motivos básicos.

– CA4.5. Presentouse información sobre períodos, autores/as e obras da literatura en lingua galega a partir de textos literarios.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 49: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39097

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA5. Coñece a formación da lingua galega e da lingua castelá e as distintas etapas da

súa historia social ata o século XIX, así como os fenómenos de contacto de linguas, sendo

consciente da necesidade de normalizar a lingua galega no marco do plurilingüismo.

– CA5.1. Analizáronse as características de formación da lingua galega e da lingua

castelá.

– CA5.2. Identificáronse as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da his-

toria social da lingua galega e da lingua castelá anterior ao século XX.

– CA5.3. Analizáronse os fenómenos de contacto de linguas, atendendo a situacións de

bilingüismo, diglosia, interferencias e o conflito lingüístico.

– CA5.4. Valorouse a necesidade de normalizar a lingua galega no marco do plurilin-

güismo, rexeitando os prexuízos lingüísticos.

4.2.1.2 Contidos básicos

BC1. Utilización de estratexias de comunicación oral en lingua galega e en lingua cas-

telá

• Textos orais.

• Aplicación de escoita activa na comprensión de textos orais.

• Pautas para evitar a disrupción en situacións de comunicación oral.

• Intercambio comunicativo: elementos extralingüísticos da comunicación oral; usos

orais informais e formais da lingua; adecuación ao contexto comunicativo.

• Aplicación das normas lingüísticas na comunicación oral. Organización da frase: es-

truturas gramaticais básicas en lingua galega e en lingua castelá.

• Composicións orais: exposicións orais sinxelas sobre feitos da actualidade; presenta-

cións orais sinxelas; uso de medios de apoio (medios audiovisuais e TIC).

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 50: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39098

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC2. Utilización de estratexias de comunicación escrita en lingua galega e en lingua

castelá

• Tipos de textos. Características de textos de propios da vida cotiá e profesional.

• Estratexias de lectura: elementos textuais.

• Pautas para a utilización de dicionarios diversos.

• Estratexias básicas no proceso de composición escrita.

• Presentación de textos escritos en distintos soportes. Aplicación das normas gramati-

cais e ortográficas en lingua castelá e en lingua galega.

• Textos escritos. Principais conectores textuais en lingua castelá e en lingua galega.

Aspectos básicos das formas verbais nos textos, con especial atención ás perífrases ver-

bais, á concordancia e a coherencia temporal e modal. Funcións substantiva, adxectiva e

adverbial do verbo. Sintaxe (enunciado, frase e oración; suxeito e predicado; complemento

directo, indirecto, de réxime, circunstancial, axente e atributo). Estruturas subordinadas

(substantivas, adxectivas e adverbiais).

• Léxico específico da familia profesional do título.

BC3. Lectura de textos literarios en lingua castelá anteriores ao século XIX

• Pautas para a lectura de fragmentos literarios.

• Instrumentos para a recollida de información da lectura dunha obra literaria.

• Características estilísticas e temáticas da literatura en lingua castelá a partir da Idade

Media e ata o século XVIII.

• Narrativa: temas e estilos recorrentes segundo a época literaria.

• Poesía: temas e estilos recorrentes segundo a época literaria. Interpretación.

• Teatro: temas e estilos segundo a época literaria.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 51: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39099

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC4. Lectura de textos literarios en lingua galega anteriores ao século XX

• Pautas para a lectura de fragmentos literarios.

• Instrumentos para a recollida de información da lectura dunha obra literaria.

• Características estilísticas e temáticas da literatura en lingua galega desde a Idade Media e ata o século XIX.

• A literatura medieval.

• A literatura dos Séculos Escuros.

• A literatura do século XIX: etapas e obras máis significativas.

BC5. Coñecemento da formación da lingua galega e da lingua castelá e das distintas etapas da súa historia social ata o século XIX, así como os fenómenos de contacto de linguas.

• A formación da lingua galega e da lingua castelá.

• Características das etapas da historia social da lingua galega e da lingua castelá ata o século XIX.

• Análise dos fenómenos de contacto de linguas (bilingüismo, diglosia, conflito lingüís-tico e interferencias).

• Adopción de actitudes positivas cara á normalización da lingua galega e coñecemento do proceso.

• Valoración do plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade.

• Crítica dos prexuízos lingüísticos.

4.2.2 Unidade formativa 2: Comunicación en lingua inglesa I

• Código: MP3011_23.

• Duración: 59 horas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 52: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39100

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.2.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Utiliza estratexias para interpretar e comunicar información oral en lingua in-glesa, elaborando presentacións orais de pouca extensión, ben estruturadas, relativas a situacións habituais de comunicación cotiá e frecuente de ámbito persoal, público ou pro-fesional.

– CA1.1. Aplicáronse as estratexias de escoita activa para a comprensión precisa das mensaxes recibidas.

– CA1.2. Identificouse a intención comunicativa básica de mensaxes directas ou reci-bidas mediante formatos electrónicos, valorando as situacións de comunicación e as súas implicacións no uso do vocabulario empregado.

– CA1.3. Identificouse o sentido global do texto oral que presenta a información de xeito secuenciado e progresivo en situacións habituais frecuentes e de contido predicible.

– CA1.4. Identificáronse trazos fonéticos e de entoación común e evidente que axuden a entender o sentido xeral da mensaxe.

– CA1.5. Realizáronse presentacións orais breves de textos descritivos, narrativos e instrutivos dos ámbitos persoal, público ou profesional, de acordo cun guión sinxelo, apli-cando a estrutura de cada tipo de texto e utilizando, de ser o caso, medios informáticos.

– CA1.6. Utilizáronse estruturas gramaticais básicas adaptadas a contextos diferentes (formal, non formal e situacións profesionais), e un repertorio esencial e restrinxido de expresións, frases e palabras de situacións habituais frecuentes e de contido altamente predicible segundo o propósito comunicativo do texto.

– CA1.7. Expresouse con certa claridade, usando unha entoación e unha pronuncia comprensible, aceptándose as pausas e as dúbidas frecuentes.

– CA1.8. Amosouse unha actitude reflexiva acerca da información que supoña calquera tipo de discriminación.

– CA1.9. Identificáronse as normas de relacións sociais básicas e estandarizadas dos países onde se fale a lingua estranxeira.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 53: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39101

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.10. Identificáronse os costumes ou as actividades cotiás da comunidade onde se fale a lingua estranxeira.

• RA2. Participa en conversas en lingua inglesa utilizando unha linguaxe sinxela e clara en situacións habituais frecuentes dos ámbitos persoal ou profesional, activando estra-texias de comunicación básicas.

– CA2.1. Dialogouse, de xeito dirixido e seguindo un guión ben estruturado, utilizando un repertorio memorizado de modelos de oracións e conversas breves e básicas, sobre situacións habituais frecuentes e de contido altamente predicible.

– CA2.2. Mantívose a interacción utilizando estratexias de comunicación sinxelas para amosar o interese e a comprensión.

– CA2.3. Utilizáronse estratexias básicas de compensación para suplir carencias na lingua estranxeira, como a observación da persoa interlocutora e a procura da súa axuda para facilitar a bidirecionalidade da comunicación.

– CA2.4. Utilizáronse estruturas gramaticais básicas e un repertorio esencial e restrinxi-do de expresións, frases, palabras e marcadores de discurso lineais, segundo o propósito comunicativo do texto.

– CA2.5. Expresouse con certa claridade, utilizando unha entoación e unha pronuncia comprensibles, aceptándose as pausas e as dúbidas frecuentes, nun rexistro formal ou neutro e sempre que as condicións acústicas sexan boas e a mensaxe non estea distor-sionada.

• RA3. Elabora textos escritos breves e sinxelos en lingua inglesa, en situacións de comunicacións habituais e frecuentes dos ámbitos persoal, público ou profesional, des-envolvendo estratexias estruturadas de composición, e aplica estratexias de lectura com-prensiva.

– CA3.1. Leuse o texto de xeito comprensivo, recoñecendo os seus trazos básicos, o seu contido global, e analizouse a súa intención e o seu contexto.

– CA3.2. Identificáronse as ideas fundamentais e a intención comunicativa básica do texto.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 54: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39102

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA3.3. Identificáronse estruturas gramaticais básicas e un repertorio limitado de ex-presións, frases, palabras e marcadores de discurso lineais, en situacións habituais fre-cuentes, de contido moi predicible.

– CA3.4. Completáronse e reorganizáronse frases e oracións, atendendo ao propósito comunicativo e a normas gramaticais básicas.

– CA3.5. Elaboráronse textos breves e adecuados a un propósito comunicativo, seguin-do modelos estruturados.

– CA3.6. Utilizouse o léxico esencial axeitado para situacións frecuentes e para o con-texto dos ámbitos persoal ou profesional.

– CA3.7. Amosouse interese pola boa presentación dos textos escritos, respectando as normas gramaticais, ortográficas e tipográficas, e seguindo sinxelas pautas de revisión.

– CA3.8. Utilizáronse dicionarios impresos e en liña e correctores ortográficos dos pro-cesadores na composición dos textos.

– CA3.9. Amosouse unha actitude reflexiva acerca da información que supoña calquera tipo de discriminación.

4.2.2.2 Contidos básicos

BC1. Comprensión e produción de textos orais básicos en lingua inglesa

• Ideas principais en chamadas, mensaxes, ordes e indicacións moi claras.

• Descrición xeral de persoas, lugares e obxectos dos ámbitos profesional e público.

• Narración e explicación sobre situacións habituais e frecuentes do presente, do pasa-do e do futuro.

• Léxico, expresións e frases sinxelas frecuentes para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás dos ámbitos persoal ou profesional.

• Recursos gramaticais. Tempos e formas verbais en presente e pasado; verbos prin-cipais, modais e auxiliares. Funcións comunicativas asociadas a situacións habituais e

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 55: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39103

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

frecuentes. Elementos lingüísticos fundamentais. Marcadores do discurso para iniciar, or-denar e finalizar.

• Pronuncia de fonemas ou grupos fónicos de carácter básico que presenten maior dificultade.

• Uso de rexistros axeitados nas relacións sociais.

• Estratexias fundamentais de comprensión e escoita activa.

• Formatos electrónicos máis usuais.

BC2. Participación en conversas en lingua inglesa

• Estratexias de comprensión e escoita activa para iniciar, manter e rematar a interac-ción.

• Elaboración de mensaxes e textos sinxelos en lingua inglesa.

• Comprensión da información global e da idea principal de textos básicos cotiáns, dos ámbitos persoal, público ou profesional.

• Léxico frecuente para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás e sinxelas dos ámbitos persoal, público ou profesional.

• Composición de textos escritos moi breves, sinxelos e ben estruturados.

BC3. Interpretación e elaboración de mensaxes sinxelas escritas en lingua inglesa

• Elementos lingüísticos fundamentais atendendo aos tipos de textos, aos contextos e aos propósitos comunicativos tendo en conta un enfoque centrado no uso da lingua e na súa dimensión social.

• Propiedades básicas do texto.

• Estratexias e técnicas de compresión de lectura.

• Estratexias de planificación e de corrección escrita.

• Estratexias de expresión e de interacción escrita.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 56: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39104

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Usos sociais da lingua: información xeral, opinión e valoración.

• Funcións comunicativas máis habituais dos ámbitos persoal, público ou profesional en medios escritos.

• Coherencia espazo-temporal e cohesión a través do uso de recursos sinxelos para iniciar, desenvolver ou rematar un texto escrito.

• Contidos léxico-semánticos sinxelos e básicos da lingua inglesa.

• Tempos e formas verbais. Relacións temporais: anterioridade, posterioridade e simul-taneidade.

• Estruturas gramaticais básicas:

• A oración simple e a oración composta con and/or/but.

• Dicionarios impresos e en liña, e correctores ortográficos.

4.2.3 Unidade formativa 3: Sociedade I

• Código: MP3011_33.

• Duración: 59 horas.

4.2.3.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Valora a evolución histórica das sociedades prehistóricas e da Idade Antiga, así como as súas relacións coas paisaxes naturais, analizando os factores e os elementos im-plicados, e desenvolvendo actitudes e valores de aprecio do patrimonio natural e artístico.

– CA1.1. Describíronse mediante a análise de fontes gráficas as principais caracte-rísticas dunha paisaxe natural, e recoñecéronse esas características no contorno máis próximo.

– CA1.2. Explicáronse a localización, o desprazamento e a adaptación ao medio dos grupos humanos do período da hominización, ata o dominio técnico dos metais por parte das principais culturas que o exemplifican.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 57: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39105

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.3. Relacionáronse as características dos fitos artísticos máis significativos do período prehistórico coa organización social e co corpo de crenzas, e valoráronse as súas diferenzas coas sociedades actuais.

– CA1.4. Valorouse a persistencia destas sociedades nas actuais, en especial no terri-torio galego e peninsular, identificando e comparando as súas principais características.

– CA1.5. Discrimináronse as principais características que require a análise das obras arquitectónicas e escultóricas mediante exemplos arquetípicos, diferenciando estilos ca-nónicos.

– CA1.6. Xulgouse o impacto das primeiras sociedades humanas na paisaxe natural, analizando as características das cidades antigas e a súa evolución na actualidade no te-rritorio galego e peninsular.

– CA1.7. Analizouse a persistencia en Galicia, na Península Ibérica e nos territorios extrapeninsulares españois das sociedades prehistóricas e da Idade Antiga.

– CA1.8. Elaboráronse instrumentos sinxelos de recollida de información mediante es-tratexias de composición protocolizadas, utilizando tecnoloxías da información e da comu-nicación.

– CA1.9. Desenvolvéronse comportamentos acordes co desenvolvemento do propio esforzo e o traballo colaborativo.

• RA2. Valora a construción do espazo europeo ata as primeiras transformacións indus-triais das sociedades agrarias, analizando as súas características principais, así como a súa persistencia na sociedade actual e no contorno inmediato.

– CA2.1. Analizouse a transformación do mundo antigo no medieval, recoñecendo a evolución do espazo europeo, as súas relacións co espazo extraeuropeo e as característi-cas máis significativas das sociedades medievais en Galicia e en España.

– CA2.2. Valoráronse as características das paisaxes agrarias medievais e a súa per-sistencia nas sociedades actuais galega e española, identificando os seus elementos prin-cipais.

– CA2.3. Valoráronse as consecuencias da construción dos imperios coloniais en Amé-rica nas culturas autóctonas e nas europeas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 58: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39106

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.4. Analizouse o modelo político e social da monarquía absoluta durante a Idade Moderna nas principais potencias europeas, así como as súas peculiaridades en Galicia e en España.

– CA2.5. Valoráronse os indicadores demográficos básicos das transformacións na po-boación europea, española e galega durante o período analizado.

– CA2.6. Describíronse as principais características da análise das obras pictóricas a través do estudo de exemplos arquetípicos das escolas e dos estilos que se suceden en Europa, en España e en Galicia desde o Renacemento ata a irrupción das vangardas his-tóricas.

– CA2.7. Analizouse a evolución do sector ou dos sectores produtivos propios do perfil do título, analizando as súas transformacións e os principais fitos de evolución nos seus sistemas organizativos e tecnolóxicos.

– CA2.8. Elaboráronse instrumentos sinxelos de recollida de información mediante es-tratexias de composición protocolizadas, utilizando as tecnoloxías da información e da co-municación.

– CA2.9. Desenvolvéronse comportamentos acordes co desenvolvemento do propio esforzo e o traballo en equipo.

4.2.3.2 Contidos básicos

BC1. Valoración das sociedades prehistóricas e antigas e a súa relación co medio natural

• Paisaxes naturais: aspectos xerais e locais.

• Sociedades prehistóricas.

• Nacemento das cidades: hábitat urbano e a súa evolución; gráficos de representación urbana; sociedades urbanas antigas; cultura grega (extensión, trazos, fitos principais e características esenciais da arte grega); cultura romana (características esenciais da arte romana); sociedades prehistóricas e antigas no territorio galego e peninsular.

• Tratamento e elaboración de información para as actividades educativas: recursos bá-sicos (guións, esquemas, resumos, etc); ferramentas sinxelas de localización cronolóxica; vocabulario seleccionado e específico.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 59: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39107

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC2. Valoración da creación do espazo europeo na Idade Media e na Idade Moderna

• Europa medieval: persistencia de usos e costumes (espazo agrario e as súas carac-terísticas); contacto con outras culturas.

• Europa das monarquías absolutas: grandes monarquías europeas (localización e evo-lución sobre o mapa no contexto europeo); monarquía absoluta en España; evolución do sector produtivo durante o período.

• Colonización de América.

• Galicia na época medieval e moderna.

• Estudo da poboación.: evolución demográfica do espazo europeo; comentario de grá-ficas de poboación (pautas e instrumentos básicos).

• Evolución da arte europea, española e galega das épocas medieval e moderna. Pau-tas básicas para o comentario de obras pictóricas.

• Tratamento e elaboración de información para as actividades educativas: recursos básicos (resumos, fichas temáticas, biografías, follas de cálculo ou similares, etc); vocabu-lario específico.

4.2.4 Orientacións pedagóxicas

Este módulo contribúe a alcanzar as competencias para a aprendizaxe permanente e contén a formación para que o alumnado sexa quen de recoñecer as características bá-sicas dos fenómenos relacionados coa actividade humana e mellorar as súas habilidades comunicativas.

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra coñecementos básicos relativos a ciencias sociais, lingua galega e literatura, lingua castelá e literatura, e lingua inglesa, estará enfocada ao uso de ferramentas básicas da análise textual, á elabo-ración de información estruturada oral e escrita, á localización espazo-temporal dos fenó-menos sociais e culturais, ao respecto pola diversidade de crenzas e ás pautas de relación cotiá en distintas sociedades e grupos humanos, involucrando o alumnado en tarefas sig-nificativas que lle permitan traballar de xeito autónomo e en equipo.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 60: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39108

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Para facilitar a organización dos contidos, este módulo divídese en tres unidades for-mativas: Comunicación en linguas galega e castelá I, Comunicación en lingua inglesa I, e Sociedade I.

A lingua galega e literatura, e a lingua castelá e literatura abórdanse desde un enfoque comunicativo que xustifica o seu tratamento integrado nunha única unidade formativa. En calquera caso, de acordo coa lexislación vixente, no proceso de ensino e aprendizaxe débense usar ambas as linguas nas destrezas de comprensión e de produción para que o alumnado finalice esta formación sendo competente nas dúas.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais ñ), o), p), q) r) e s) do ciclo formativo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais m), n), ñ), o) e p). Ademais, relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo estarán orientadas a:

– Concreción dun plan personalizado de formación que teña como obxectivo lograr a integración do alumnado nas situacións de aprendizaxe propostas, mediante a aplicación de estratexias motivadoras.

– Potenciación da autonomía na execución das actividades e na xestión do seu tempo de aprendizaxe, no ámbito das competencias e dos contidos do ámbito sociolingüístico.

– Realización de dinámicas sobre o desenvolvemento de habilidades sociais que favo-rezan o asentamento de hábitos de disciplina e de traballo individual e en equipo.

– Uso de estratexias, recursos e fontes de información ao seu alcance, fomentando o uso das TIC, que contribúan á reflexión sobre a valoración da información necesaria para construír explicacións estruturadas da realidade.

– Uso de métodos globalizadores (proxectos, centros de interese, etc.) que permitan a integración do alumnado nas actividades de aprendizaxe, concretado nunha metodoloxía de traballo que os relacione coa actualidade.

– Programación de actividades que se relacionen, sempre que sexa posible, con capa-cidades que se deriven do perfil profesional.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 61: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39109

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os

obxectivos do módulo en relación coa aprendizaxe das linguas están relacionadas con:

– Uso da lingua na interpretación e na elaboración de mensaxes sinxelas orais e es-

critas, mediante o seu uso en distintos tipos de situacións comunicativas e textuais do

contorno do alumnado.

– Uso dun vocabulario adecuado ás situacións do seu contorno, que orientará a concre-

ción dos contidos, das actividades e dos exemplos utilizados no módulo.

– Selección e execución de estratexias didácticas que faciliten a autoaprendizaxe e que

incorporen o uso da lingua en situacións de comunicación o máis reais posible, utilizan-

do as posibilidades das tecnoloxía da información e da comunicación (correo electrónico,

SMS, internet, redes sociais, etc.).

– Uso das técnicas de comunicación para potenciar o traballo en equipo que permita a

integración do alumnado nas actividades educativas con garantía de éxito.

– Apreciación da variedade cultural e de costumes presentes no contorno do alumnado,

en relación coas necesidades derivadas do uso da lingua con distintos falantes.

– Desenvolvemento de hábitos de lectura que permitan a satisfacción coa produción

literaria, mediante o uso de textos seleccionados acordes ás súas necesidades e caracte-

rísticas.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os

obxectivos do módulo en relación coas ciencias sociais están relacionadas con:

– Integración motivadora de saberes que lle permitan ao alumnado analizar e valorar a

diversidade das sociedades humanas.

– Utilización de recursos e fontes de información ao seu alcance para organizar a infor-

mación que extraia, para favorecer a súa integración no traballo educativo.

– Recoñecemento da pegada do pasado na vida diaria mediante a apreciación da diver-

sidade dos grupos humanos e os seus logros ao longo do tempo.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 62: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39110

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– Valoración dos problemas do contorno do alumnado a partir da análise da información

dispoñible e da formulación de explicacións xustificadas e a reflexión sobre a súa actuación

ante estas, en situacións de aprendizaxe pautadas.

– Potenciación das capacidades de observación e criterios para a satisfacción coas

expresións artísticas mediante a análise pautada de producións artísticas arquetípicas,

apreciando os seus valores estéticos e temáticos.

4.3 Módulo profesional: Comunicación e sociedade II

• Código: MP3012.

• Duración: 135 horas.

4.3.1 Unidade formativa 1: Comunicación en linguas galega e castelá II

• Código: MP3012_13.

• Duración: 67 horas.

4.3.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Utiliza estratexias comunicativas para interpretar e comunicar información oral

en lingua galega e en lingua castelá, no ámbito laboral e noutros contextos, aplicando os

principios da escoita activa, estratexias razoadas de composición e as normas lingüísticas

correctas en cada caso.

– CA1.1. Aplicáronse as técnicas da escoita activa na análise de mensaxes orais pro-

cedentes de diversas fontes.

– CA1.2. Recoñeceuse a intención comunicativa e a estrutura e cohesión da comunica-

ción oral, valorando posibles respostas.

– CA1.3. Realizouse un uso correcto dos elementos de comunicación non verbal nas

argumentacións e nas exposicións.

– CA1.4. Aplicáronse as técnicas de organización de reunións e de participación nelas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 63: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39111

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.5. Analizáronse os usos e os niveis da lingua e as normas lingüísticas na com-

prensión e aplicáronse na composición de mensaxes orais, valorando e eliminando os usos

discriminatorios.

– CA1.6. Utilizouse a terminoloxía gramatical correcta na comprensión das actividades

gramaticais propostas e na súa resolución.

• RA2. Utiliza estratexias comunicativas para comunicar información escrita en lingua

galega e en lingua castelá, no ámbito laboral e noutros contextos, aplicando á composición

autónoma de textos de progresiva complexidade estratexias de análise, síntese e clasifica-

ción, de xeito estruturado.

– CA2.1. Valoráronse e analizáronse as características principais dos tipos de textos

en relación coa súa adecuación para o traballo que se desexe realizar e en función da súa

finalidade.

– CA2.2. Utilizáronse diversas técnicas de procura na comprensión dun texto escrito,

aplicando estratexias de reinterpretación de contidos.

– CA2.3. Aplicáronse sistematicamente estratexias de lectura comprensiva na interpre-

tación dos textos, recoñecendo posibles usos discriminatorios.

– CA2.4. Resumiuse o contido dun texto escrito, extraendo a idea principal, as secun-

darias e o propósito comunicativo, revisando e reformulando as conclusións obtidas.

– CA2.5. Analizouse a estrutura de diversos textos escritos de uso académico ou profe-

sional, recoñecendo os usos e os niveis da lingua, e pautas de elaboración.

– CA2.6. Aplicáronse as principais normas gramaticais e ortográficas na redacción de

textos, de xeito que o texto final resulte claro, preciso e adecuado ao formato e ao contexto

comunicativo.

– CA2.7. Utilizouse o léxico específico da familia profesional do título.

– CA2.8. Desenvolvéronse pautas sistematizadas na preparación de textos escritos

que permiten mellorar a comunicación escrita.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 64: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39112

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.9. Seguíronse pautas de presentación de traballos escritos tendo en conta o contido, o formato e o público destinatario, utilizando un vocabulario correcto segundo as normas lingüísticas e a finalidade.

– CA2.10. Resolvéronse actividades de comprensión e análise das estruturas gramati-cais, comprobando a precisión e a validez das inferencias realizadas.

• RA3. Interpreta textos literarios representativos da literatura en lingua castelá desde o século XIX ata a actualidade, recoñecendo a intención do autor ou da autora e relacionán-doos co seu contexto histórico, sociocultural e literario.

– CA3.1. Describíronse os movementos literarios en lingua castelá no período conside-rado, recoñecendo as obras máis representativas.

– CA3.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal de obras adecua-das ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos pautados.

– CA3.3. Expresáronse opinións persoais fundamentadas sobre os aspectos aprecia-dos en obras literarias.

– CA3.4. Aplicáronse estratexias de análise de textos literarios, recoñecendo os temas e os motivos, os elementos simbólicos e a funcionalidade dos recursos estilísticos máis significativos.

– CA3.5. Informouse sobre un autor ou unha autora, un período ou unha obra da litera-tura en lingua castelá, recollendo de forma analítica a información correspondente.

• RA4. Interpreta textos literarios representativos da literatura en lingua galega desde comezos do século XX ata a actualidade, recoñecendo a intención da autora ou do autor e relacionándoos co seu contexto histórico, sociocultural e literario.

– CA4.1. Describíronse os movementos literarios en lingua galega no período conside-rado, recoñecendo as obras máis representativas.

– CA4.2. Valorouse a estrutura e o uso da linguaxe na lectura persoal de obras adecua-das ao nivel, situándoa no seu contexto e utilizando instrumentos pautados.

– CA4.3. Expresáronse opinións persoais fundamentadas sobre os aspectos aprecia-dos en obras literarias.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 65: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39113

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA4.4. Aplicáronse estratexias de análise de textos literarios, recoñecendo os temas e os motivos, os elementos simbólicos e a funcionalidade dos recursos estilísticos máis significativos.

– CA4.5. Informouse sobre un autor ou unha autora, un período ou unha obra da litera-tura en lingua galega, recollendo de forma analítica a información correspondente.

• RA5. Coñece e valora a situación sociolingüística das distintas linguas do Estado es-pañol e as principais características das variedades xeográficas da lingua galega e da lin-gua castelá, así como as distintas etapas, desde comezos do século XX, da historia social da lingua galega e da lingua castelá, valorando a función do estándar, a necesidade de normalizar a lingua galega e rexeitando os prexuízos lingüísticos.

– CA5.1. Identificouse a situación sociolingüística das distintas linguas do Estado es-pañol, valorando a diversidade lingüística como un elemento de enriquecemento cultural e outorgándolle a todas as linguas o mesmo valor e a mesma función comunicativa.

– CA5.2. Recoñécese a variedade interna das linguas castelá e galega como símbolo da riqueza do noso patrimonio lingüístico.

– CA5.3. Identificáronse as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da his-toria social da lingua galega e da lingua castelá desde comezos do século XX.

– CA5.4. Valorouse a función do estándar de calquera lingua, así como a necesidade de normalizar a lingua galega no marco do plurilingüismo, rexeitando os prexuízos lingüís-ticos.

4.3.1.2 Contidos básicos

BC1. Utilización de estratexias de comunicación oral en lingua galega e en lingua cas-telá

• Textos orais.

• Técnicas de escoita activa na comprensión de textos orais.

• Exposición de ideas e argumentos: organización e preparación dos contidos (ilación, sucesión e coherencia); estrutura.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 66: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39114

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Aplicación das normas lingüísticas na comunicación oral: organización da frase (es-truturas gramaticais básicas en lingua galega e en lingua castelá); coherencia semántica.

• Uso de recursos audiovisuais.

• Técnicas de organización de reunións e de participación nelas.

BC2. Uso de estratexias de comunicación escrita en lingua galega e en lingua castelá

• Traballos, informes, ensaios e outros textos académicos, científicos e profesionais.

• Aspectos lingüísticos para ter en conta: rexistros comunicativos da lingua e factores que condicionan o seu uso; variacións das formas deícticas en relación coa situación; estilo directo e indirecto.

• Estratexias de lectura con textos académicos.

• Presentación de textos escritos.

• Comprensión e produción de textos escritos: conectores textuais (causa, consecuen-cia, condición e hipótese); formas verbais nos textos (perífrases verbais; concordancia e coherencia temporal e modal); sintaxe (complementos; frases compostas);estratexias para mellorar o interese da persoa receptora.

• Léxico específico da familia profesional do título.

BC3. Interpretación de textos literarios en lingua castelá desde o século XIX

• Instrumentos para a recollida de información da lectura dunha obra literaria do período estudado.

• A literatura en lingua castelá nos seus xéneros.

• Evolución da literatura en lingua castelá desde o século XIX ata a actualidade.

• Expresión de opinións fundamentadas sobre textos e obras literarias en lingua castelá.

BC4. Interpretación de textos literarios en lingua galega desde comezos do século XX

• Instrumentos para a recollida de información da lectura dunha obra literaria.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 67: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39115

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• A literatura en lingua galega nos seus xéneros.

• Evolución da literatura en lingua galega desde comezos do século XX ata a actuali-dade.

• Expresión de opinións fundamentadas sobre textos e obras literarias en lingua galega.

BC5. Coñecemento e respecto pola diversidade lingüística, a historia social da lingua galega e da lingua castelá desde comezos do século XX e valoración do estándar e da necesidade de normalizar a lingua galega.

• A situación sociolingüística das linguas do Estado español.

• A variedade interna da lingua castelá e da lingua galega.

• Características das etapas da historia social da lingua galega e da lingua castelá des-de comezos do século XX.

• Funcións e valor da lingua estándar.

• Adopción de actitudes positivas cara á normalización da lingua galega e coñecemento do proceso.

• Recoñecemento e rexeitamento dos prexuízos lingüísticos, valorando o plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade.

4.3.2 Unidade formativa 2: Comunicación en lingua inglesa II

• Código: MP3012_23.

• Duración: 34 horas.

4.3.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Utiliza estratexias para interpretar e comunicar información oral en lingua ingle-sa, aplicando os principios da escoita activa e elaborando presentacións orais de pouca extensión, claras e estruturadas, relativas a temas e aspectos concretos, frecuentes e co-tiáns dos ámbitos persoal, público e profesional.

– CA1.1. Aplicáronse sistematicamente as estratexias de escoita activa para a com-prensión global e específica das mensaxes recibidas, sen necesidade de entender todos os seus elementos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 68: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39116

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.2. Identificouse a intención comunicativa de mensaxes directas ou empregando un repertorio limitado de expresións, frases, palabras e marcadores de discurso, estrutura-dores (de apertura, continuidade e pechamento).

– CA1.3. Identificouse o sentido global e as ideas principais do texto oral e de estruturas gramaticais básicas en oracións sinxelas, de situacións habituais frecuentes e de contido predicible e concreto.

– CA1.4. Identificáronse trazos fonéticos e de entoación esenciais que axudan a enten-der o sentido global e as ideas principais e secundarias da mensaxe.

– CA1.5. Realizáronse composicións e presentacións orais breves de acordo cun guión estruturado, aplicando o formato e os trazos propios de cada tipo de texto de ámbito per-soal, público ou profesional.

– CA1.6. Utilizáronse estruturas gramaticais básicas e marcadores de discurso para iniciar, enlazar, ordenar e finalizar o discurso en situacións habituais frecuentes e aspectos concretos.

– CA1.7. Expresouse a información usando unha entoación e unha pronuncia razoa-bles, aceptándose as pautas e pequenas vacilacións.

– CA1.8. Amosouse unha actitude reflexiva e crítica acerca da información que supoña calquera tipo de discriminación.

– CA1.9. Identificáronse e valoráronse as normas de relación social e as normas de cortesía máis frecuentes dos países onde se fala a lingua estranxeira.

– CA1.10. Identificáronse e valoráronse os costumes ou as actividades cotiás da comu-nidade e do lugar de traballo onde se fala a lingua estranxeira.

– CA1.11. Identificáronse as principais actitudes e os comportamentos profesionais en situacións de comunicación habituais do ámbito profesional.

• RA2. Mantén conversas sinxelas e breves en lingua inglesa en situacións habituais e concretas, cara a cara ou por medios técnicos, do ámbito persoal, público e profesional, empregando estratexias de comunicación básica.

– CA2.1. Dialogouse seguindo un guión sobre temas e aspectos concretos e frecuentes do ámbito persoal, público e profesional.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 69: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39117

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.2. Describíronse, narráronse e explicáronse experiencias propias.

– CA2.3. Escoitouse e dialogouse en interaccións sinxelas, cotiás da vida profesional,

pública e persoal, solicitando e proporcionando información con certo detalle.

– CA2.4. Mantívose a interacción utilizando diversas estratexias de comunicación esen-

ciais para amosar o interese e a comprensión.

– CA2.5. Utilizáronse estratexias de compensación para suplir carencias na lingua es-

tranxeira (parafrasear, linguaxe corporal e axudas audiovisuais), para facilitar a comunica-

ción entre as persoas interlocutoras.

– CA2.6. Utilizáronse estruturas gramaticais e oracións sinxelas, e un repertorio esen-

cial e limitado de expresións, frases, palabras frecuentes e marcadores de discurso lineais.

– CA2.7. Expresouse con certa claridade, usando unha entoación e unha pronuncia

razoables e comprensibles, aceptándose algunhas pausas e vacilacións, nun rexistro for-

mal ou neutro e sempre que as condicións acústicas sexan boas e a mensaxe non estea

distorsionada.

• RA3. Elabora textos breves e sinxelos con certo detalle en lingua inglesa relativos a

situacións de comunicación habituais do ámbito persoal, público e profesional, aplicando

estratexias de lectura comprensiva e desenvolvendo estratexias sistemáticas de composi-

ción.

– CA3.1. Leuse o texto recoñecendo os trazos esenciais do xénero, a súa intención, o

seu contexto e a súa estrutura, e interpretando o seu contido global e específico sen nece-

sidade de entender todos os seus elementos.

– CA3.2. Identificouse a intención comunicativa básica do texto, o sentido xeral, a in-

formación esencial e as partes principais, mesmo cando o texto se organiza de distinta

maneira.

– CA3.3. Identificáronse estruturas gramaticais e oracións sinxelas, e un repertorio li-

mitado de expresións, frases, palabras e marcadores de discurso básicos e lineais, en

situacións habituais frecuentes e concretas de contido predicible.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 70: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39118

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA3.4. Completáronse frases, oracións e textos sinxelos atendendo ao propósito co-municativo, con estruturas gramaticais de escasa complexidade, en situacións habituais e concretas de contido predicible.

– CA3.5. Elaboráronse textos breves e sinxelos, adecuados a un propósito comunicati-vo, empregando os conectores máis frecuentes para enlazar as oracións.

– CA3.6. Respectáronse as normas gramaticais, ortográficas e tipográficas seguindo pautas sistemáticas e concretas de revisión e corrección.

– CA3.7. Amosouse unha actitude reflexiva e crítica acerca da información que supoña calquera tipo de discriminación.

4.3.2.2 Contidos básicos

BC1. Interpretación e comunicación de textos orais cotiáns en lingua inglesa

• Distinción de ideas principais e secundarias, información esencial de textos orais bre-ves e sinxelos.

• Descrición de aspectos concretos de persoas, lugares, servizos básicos, obxectos e xestións sinxelas.

• Experiencias dos ámbitos persoal, público e profesional.

• Narración, explicacións e intercambio de acontecementos e experiencias do presente, do pasado e do futuro.

• Léxico, frases e expresións para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás dos ámbitos persoal e profesional.

• Tipos de textos e a súa estrutura.

• Recursos tecnolóxicos

• Recursos gramaticais. Tempos e formas verbais simples e compostas. Funcións co-municativas asociadas a situacións habituais do ámbito persoal, público e profesional. Ele-mentos lingüísticos fundamentais. Marcadores do discurso. Dominio sinxelo do discurso: coherencia e cohesión. Oracións simples e subordinadas de escasa complexidade.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 71: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39119

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Estratexias de comprensión e escoita activa.

• Pronuncia de fonemas ou grupos fónicos que presenten maior dificultade.

• Uso de rexistros axeitados nas relacións sociais e das normas de cortesía.

• Recoñecemento e uso de expresións relacionadas cos costumes e os ritos nunha comunidade de persoas usuarias da lingua inglesa.

BC2. Interacción en conversas en lingua inglesa

• Estratexias de interacción para manter e seguir unha conversa.

• Uso de frases estandarizadas.

BC3. Interpretación e elaboración de mensaxes sinxelas escritas en lingua inglesa

• Información global e específica de mensaxes de escasa dificultade referentes a asun-tos básicos cotiáns dos ámbitos persoal, público e profesional.

• Composición de textos escritos breves e ben estruturados.

• Léxico para se desenvolver en transaccións e xestións cotiás, necesarias, sinxelas e concretas dos ámbitos persoal, público e profesional.

• Terminoloxía específica da área profesional do alumnado.

• Recursos gramaticais. Marcadores do discurso. Dominio sinxelo do discurso: cohe-rencia e cohesión. Uso das oracións simples e compostas na linguaxe escrita.

• Estratexias e técnicas de compresión de lectura.

• Propiedades básicas do texto.

• Normas socioculturais nas relacións dos ámbitos persoal, público e profesional en situacións cotiás.

• Estratexias de planificación da mensaxe.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 72: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39120

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.3.3 Unidade formativa 3: Sociedade II

• Código: MP3012_33.

• Duración: 34 horas.

4.3.3.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Infire as características esenciais das sociedades contemporáneas a partir do

estudo da súa evolución histórica, analizando os trazos básicos da súa organización social,

política e económica en distintos momentos, e a sucesión de transformacións e conflitos

acaecidos.

– CA1.1. Discrimináronse as consecuencias para a organización das sociedades ac-

tuais das correntes ideolóxicas que a cimentaron, situándoas no tempo e no espazo.

– CA1.2. Valorouse o modelo globalizado actual de relacións económicas mediante o

estudo das transformacións económicas producidas como consecuencia das innovacións

tecnolóxicas e os sistemas organizativos da actividade produtiva.

– CA1.3. Categorizáronse as características da organización social contemporánea, en

especial a galega e a española, analizando a estrutura e as relacións sociais da poboación

actual e a súa evolución durante o período, utilizando gráficas e fontes directas seleccio-

nadas.

– CA1.4. Examinouse a evolución das relacións internacionais contemporáneas, ela-

borando explicacións causais e consecutivas que permitan desenvolver opinións propias

sobre os conflitos actuais.

– CA1.5. Valorouse o proceso de unificación do espazo europeo, analizando a súa

evolución, os seus principios e as súas institucións significativas, e argumentouse a súa

influencia nas políticas nacionais dos países membros da Unión Europea.

– CA1.6. Asociouse a evolución dos acontecementos históricos globais coa evolución

histórica do Estado español e do territorio galego, identificando as súas fases de evolución,

os principais conflitos e a súa situación actual.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 73: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39121

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.7. Identificáronse os trazos esenciais da arte contemporánea, en especial a ga-lega e a española, e a súa evolución ata os nosos días, construíndo opinións e criterios propios de orde estética.

– CA1.8. Analizouse a evolución do sector ou dos sectores produtivos propios do título e describíronse as súas transformacións e os principais fitos de evolución nos seus siste-mas organizativos e tecnolóxicos.

– CA1.9. Elaboráronse instrumentos pautados de recollida e difusión de información que permitan a avaliación das aprendizaxes realizadas, utilizando o vocabulario preciso.

– CA1.10. Desenvolvéronse comportamentos acordes co desenvolvemento do propio esforzo e o traballo colaborativo.

• RA2. Valora os principios básicos do sistema democrático analizando as súas institu-cións e as organizacións políticas e económicas en que se manifesta, inferindo pautas de actuación para acomodar o seu comportamento ao cumprimento dos devanditos principios.

– CA2.1. Recoñecéronse os principios básicos da Declaración Universal de Dereitos Humanos e a súa situación no mundo de hoxe, valorando a súa implicación para a vida cotiá.

– CA2.2. Analizáronse os principios reitores, as institucións e as normas de funciona-mento das principais institucións internacionais, xulgando o seu papel nos conflitos mun-diais.

– CA2.3. Valorouse a importancia da mediación e da resolución de conflitos na exten-sión do modelo democrático, desenvolvendo criterios propios e razoados para a resolución destes.

– CA2.4. Xulgáronse os trazos esenciais do modelo democrático español valorando o contexto histórico do seu desenvolvemento.

– CA2.5. Valorouse a implicación do principio de non discriminación nas relacións per-soais e sociais do contorno, xulgando comportamentos propios e alleos e inferindo pautas e accións apropiadas para acomodar a actitude aos dereitos e ás obrigas que diso se de-rivan.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 74: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39122

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.6. Elaborouse información pautada e organizada para a súa utilización en situa-cións de traballo colaborativo e contraste de opinións

4.3.3.2 Contidos básicos

BC1. Valoración das sociedades contemporáneas

• Construción dos sistemas democráticos: a Ilustración e as súas consecuencias, a sociedade liberal e a sociedade democrática.

• Estrutura económica e a súa evolución. Principios de organización económica. Eco-nomía globalizada actual. A segunda globalización. Terceira globalización: problemas do desenvolvemento. Evolución do sector produtivo propio en Galicia e en España.

• Relacións internacionais. Grandes potencias e conflito colonial. Guerra civil europea. Descolonización e guerra fría. Mundo globalizado actual. Principais institucións internacio-nais. Galicia e España no marco de relacións actual.

• Construción europea. Galicia e España en Europa.

• Arte contemporánea: ruptura do canon clásico; o cine e o cómic como entretemento de masas.

• Tratamento e elaboración de información para as actividades educativas: traballo co-laborativo; presentacións e publicacións web.

BC2. Valoración das sociedades democráticas

• Declaración Universal de Dereitos Humanos: os dereitos humanos na vida cotiá; con-flitos internacionais actuais.

• Modelo democrático español: construción da España democrática; constitución Espa-ñola. A organización do Estado español. O Estado das autonomías. O Estatuto de Autono-mía de Galicia.

• Principio de non discriminación na convivencia diaria. Resolución de conflitos.

• Tratamento e elaboración de información para as actividades educativas. Procesos e pautas para o traballo colaborativo. Preparación e presentación de información para activi-dades deliberativas. Normas de funcionamento e actitudes no contraste de opinións.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 75: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39123

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.3.4 Orientacións pedagóxicas

Este módulo contribúe a alcanzar as competencias para a aprendizaxe permanente do alumnado e contén a formación para mellorar as súas posibilidades de desenvolvemento persoal, social e profesional, utilizando os pasos do método científico, mediante a análise dos principais fenómenos relacionados coas actividades humanas no mundo contempo-ráneo, co desenvolvemento de estratexias comunicativas suficientes en linguas galega e castelá, e cos fundamentos da comunicación en lingua inglesa en distintas situacións habituais.

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra materias como as ciencias sociais, a lingua galega e literatura, a lingua castelá e literatura, e lingua inglesa, enfocarase á adquisición de ferramentas de análise espazo-temporal, ao tratamento de textos orais e escritos, á elaboración de mensaxes estruturadas e ao respecto cara a ou-tras sociedades, involucrando o alumnado en tarefas significativas que lle permitan traba-llar de xeito autónomo e colaborativo, para construír a súa propia aprendizaxe e culminar en resultados reais xerados por el mesmo.

Para facilitar a organización dos contidos, este módulo divídese en tres unidades for-mativas: Comunicación en linguas galega e castelá II, Comunicación en lingua inglesa II, e Sociedade II.

A lingua galega e literatura, e a lingua castelá e literatura abórdanse desde un enfoque comunicativo que xustifica o seu tratamento integrado nunha única unidade formativa. En calquera caso, de acordo coa lexislación vixente, no proceso de ensino e aprendizaxe débense usar ambas as linguas nas destrezas de comprensión e de produción para que o alumnado finalice esta formación sendo competente nas dúas.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais ñ), o), p), q) r) e s) do ciclo forma-tivo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais m), n), ñ), o) e p). Ademais, relació-nase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo estarán orientadas cara a:

– Concreción dun plan personalizado de formación que teña como obxectivo lograr a implicación activa do alumno no seu proceso formativo, onde a práctica e a funcionalidade

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 76: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39124

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

das aprendizaxes constitúan un contínuum que facilite a realización das actividades que leve a cabo o alumnado.

– Potenciación da autonomía e da iniciativa persoal, para utilizar as estratexias axeita-das no ámbito sociolingüístico.

– Realización de dinámicas sobre o desenvolvemento de habilidades sociais que favo-rezan o desenvolvemento e o asentamento de hábitos de disciplina e de traballo individual e colaborativo.

– Uso de estratexias, recursos e fontes de información ao seu alcance que contribúan á reflexión sobre a valoración da información necesaria para construír explicacións razoadas da realidade.

– Garantía do acceso á información para todo o alumnado, fomentando o uso das TIC.

– Uso de métodos globalizadores (proxectos, centros de interese, etc.) que permitan a integración de competencias e contidos, concretado nunha metodoloxía de traballo que os relacione coa actualidade para permitir a adaptación do alumnado á realidade persoal, social e profesional.

– Programación de actividades que se relacionen, sempre que sexa posible, con capa-cidades que se deriven do perfil profesional e a súa adaptación aos requisitos profesionais do seu contorno.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo en relación coa aprendizaxe das linguas están relacionadas con:

– Uso da lingua na interpretación e na elaboración de mensaxes orais e escritas, me-diante o seu uso en situacións comunicativas e textuais de distintos tipos.

– Uso dun vocabulario adecuado ás situacións da vida persoal, social e profesional que deberá vehicular a concreción dos contidos, das actividades e dos exemplos utilizados no módulo.

– Selección e execución de estratexias didácticas que faciliten a autoaprendizaxe e que incorporen o uso da lingua en situacións de comunicación o máis reais posible, utilizan-do as posibilidades das tecnoloxía da información e da comunicación (correo electrónico, SMS, internet, redes sociais, etc.).

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 77: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39125

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– Uso das técnicas de comunicación para potenciar o traballo colaborativo que permita desenvolver o concepto de intelixencia colectiva e a súa relación co ámbito profesional.

– Apreciación da variedade cultural e de costumes característica das sociedades con-temporáneas, máis especificamente no ámbito das culturas de fala inglesa.

– Creación de hábitos de lectura e criterios estéticos propios que lle permitan ao alum-nado a satisfacción coa produción literaria, con maior afondamento na produción nas lin-guas galega e castelá.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo en relación coas ciencias sociais están relacionadas con:

– Integración de saberes que permita o estudo dun fenómeno relacionado coas cien-cias sociais desde unha perspectiva multidisciplinar que lle permitan ao alumnado valorar a diversidade das sociedades humanas.

– Uso de estratexias e destrezas de actuación, recursos e fontes de información ao seu alcance para se achegar ao método científico e organizar a información que extraia para favorecer a súa integración no traballo educativo.

– Recoñecemento da pegada do pasado na vida diaria mediante a apreciación dos cambios e das transformacións sufridas polos grupos humanos ao longo do tempo.

– Valoración dos problemas da sociedade actual a partir da análise da información dis-poñible e da concreción de hipóteses propias e razoadas de explicación dos fenómenos observados en situación de aprendizaxe.

– Potenciación das capacidades de apreciación e de creación, de educación do gusto polas artes, mediante o desenvolvemento de contidos e actividades que se relacionen con obras e expresións artísticas seleccionadas.

4.4 Módulo profesional: Equipamentos eléctricos e electrónicos

• Código: MP3015.

• Duración: 233 horas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 78: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39126

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.4.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Identifica o material, as ferramentas e o equipamento necesarios para a montaxe e a ensamblaxe de equipamentos eléctricos e electrónicos, e describe as súas principais características e a súa funcionalidade.

– CA1.1. Identificáronse e clasificáronse os elementos e os compoñentes tipo dun equi-pamento eléctrico ou electrónico, en función da súa aplicación e da súa situación.

– CA1.2. Identificáronse e clasificáronse os tipos de terminais e conectores máis utiliza-dos en equipamentos eléctricos ou electrónicos.

– CA1.3. Identificáronse e clasificáronse as ancoraxes e as suxeicións tipo (parafusos, clips, pestanas, etc.) dun equipamento eléctrico ou electrónico, en función da súa aplica-ción, da rixidez e da estabilidade.

– CA1.4. Identificáronse e clasificáronse as ferramentas (aparafusador eléctrico, apara-fusadores planos e de estrela, chaves, etc.) normalmente empregadas na ensamblaxe dun equipamento eléctrico ou electrónico en función da súa aplicación e idoneidade.

– CA1.5. Identificáronse e clasificáronse os medios e os equipamentos de seguridade persoal (luvas de protección, lentes, máscara, etc.), en función da súa aplicación e tendo en conta as ferramentas que se vaian utilizar.

• RA2. Determina a secuencia das operacións de montaxe e desmontaxe de equipa-mentos eléctricos e electrónicos, interpretando esquemas e identificando os pasos.

– CA2.1. Recoñeceuse a simboloxía de representación gráfica dos elementos e dos compoñentes dos equipamentos eléctricos e electrónicos.

– CA2.2. Interpretouse o procedemento e a secuencia de montaxe e conexión, a partir de esquemas ou guías de montaxe.

– CA2.3. Identificouse cada elemento representado no esquema co elemento real.

– CA2.4. Identificouse o procedemento e a secuencia de montaxe e conexión dos ele-mentos (inserción de tarxetas, fixación de elementos, etc.).

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 79: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39127

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.5. Definiuse o proceso e a secuencia de montaxe e conexión a partir do esque-ma ou da guía de montaxe.

• RA3. Monta e desmonta elementos de equipamentos eléctricos ou electrónicos, inter-pretando esquemas e guías de montaxe, nas condicións de calidade e seguridade esta-blecidas.

– CA3.1. Seleccionáronse os esquemas e as guías de montaxe indicados para un mo-delo determinado.

– CA3.2. Seleccionáronse as ferramentas indicadas nos esquemas e nas guías de montaxe.

– CA3.3. Preparáronse os elementos e os materiais que se vaian utilizar, seguindo pro-cedementos normalizados.

– CA3.4. Identificouse a localización dos elementos no equipamento.

– CA3.5. Ensambláronse os compoñentes seguindo procedementos normalizados, aplicando as normas de seguridade destes.

– CA3.6. Fixáronse os compoñentes cos elementos de suxeición indicados nos esque-mas ou nas guías de montaxe, aplicando o par de aperto ou presión establecidos.

– CA3.7. Aplicáronse técnicas de montaxe de compoñentes e conectores electrónicos en placas de circuíto impreso.

– CA3.8. Aplicáronse técnicas de desmontaxe de equipamentos eléctricos ou electrónicos.

– CA3.9. Cumpríronse os requisitos de seguridade establecidos.

– CA3.10. Elaborouse un informe que recolla as actividades desenvolvidas e os resul-tados obtidos.

– CA3.11. Realizáronse os traballos con orde, limpeza e calidade, respectando as nor-mas de seguridade e protección ambiental.

– CA3.12. Operouse con autonomía nas actividades propostas, mantendo unha actitu-de responsable, ordenada e metódica.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 80: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39128

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA4. Conecta elementos en equipamentos eléctricos ou electrónicos aplicando téc-nicas básicas, e verifica a continuidade nas condicións de calidade e seguridade estable-cidas.

– CA4.1. Seleccionáronse os esquemas e as guías de montaxe indicados para un mo-delo determinado de conexión.

– CA4.2. Seleccionáronse as ferramentas indicadas nos esquemas e nas guías de co-nexión.

– CA4.3. Seleccionouse o tipo de conector e o cableamento apropiado para cada ele-mento.

– CA4.4. Dispuxéronse e colocáronse as pezas do conector e os cables.

– CA4.5. Dispuxéronse e colocáronse as proteccións persoais e dos elementos.

– CA4.6. Acondicionáronse os cables (pelar, estirar e ordenar) seguindo procedemen-tos.

– CA4.7. Inseríronse as pezas do conector na orde correcta e uníronse os cables (sol-dar, crimpar, embornar, etc.) da forma establecida no procedemento.

– CA4.8. Realizouse a conexión (soldadura, embornado e conector) segundo o proce-demento establecido (posición de elementos, inserción do elemento, manobra de fixación, etc.).

– CA4.9. Verificouse a correcta conexión dos elementos que conforman o equipamento.

– CA4.10. Cumpríronse as medidas de seguridade na utilización de equipamentos e ferramentas.

– CA4.11. Dispuxéronse e colocáronse as etiquetas nos cables, segundo o procede-mento establecido.

– CA4.12. Tratáronse os residuos xerados de acordo coa normativa ambiental.

– CA4.13. Realizáronse os traballos con orde, limpeza e calidade, respectando as nor-mas de seguridade.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 81: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39129

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA4.14. Operouse con autonomía nas actividades propostas, mantendo unha actitu-de responsable, ordenada e metódica.

• RA5. Realiza o mantemento básico de equipamentos eléctricos e electrónicos, apli-cando as técnicas establecidas en condicións de calidade e seguridade.

– CA5.1. Seleccionáronse os esquemas e as guías indicados para un modelo determi-nado.

– CA5.2. Seleccionáronse as ferramentas segundo as operacións que haxa que reali-zar.

– CA5.3. Identificáronse os elementos para substituír, así como as súas características e a súa funcionalidade.

– CA5.4. Aprovisionáronse os elementos de substitución.

– CA5.5. Seleccionáronse as ferramentas necesarias para as operacións que se vaian realizar.

– CA5.6. Abriuse o equipamento desmontando a carcasa e as proteccións, e desmon-táronse os elementos que cumpra substituír, empregando as técnicas e as ferramentas apropiadas, segundo os requisitos de cada intervención.

– CA5.7. Montáronse os elementos de substitución empregando as técnicas e as ferra-mentas apropiadas, segundo os requisitos de cada intervención.

– CA5.8. Verificouse o funcionamento correcto do equipamento eléctrico ou electrónico logo de finalizado o proceso, coas proteccións habilitadas e a carcasa novamente montada.

– CA5.9. Elaborouse un informe coas operacións realizadas nun documento co formato establecido.

– CA5.10. Realizáronse os traballos con orde, limpeza e calidade, respectando as nor-mas de seguridade.

– CA5.11. Operouse con autonomía nas actividades propostas, mantendo unha actitu-de responsable, ordenada e metódica.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 82: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39130

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.4.2 Contidos básicos

BC1. Identificación de materiais, ferramentas e equipamentos de montaxe, ensamblaxe, conexión e mantemento

• Corrente alterna e continua. Magnitudes eléctricas. Relación entre magnitudes. Instru-mentos de medida (polímetro, wattímetro, osciloscopio, etc.).

• Circuítos eléctricos básicos (elementos pasivos e activos, proteccións, etc.).

• Conectores: características e tipoloxía.

• Cables: características e tipoloxía. Normalización.

• Fibra óptica: aplicacións máis usuais; tipoloxía e características.

• Tipos de equipamentos: máquinas ferramenta, electrodomésticos, equipamentos in-formáticos, de audio, de vídeo e de comunicacións, e equipamentos industriais

• Ferramentas manuais e máquinas ferramentas.

• Materiais auxiliares. Elementos de ensamblaxe e suxeición: función, tipoloxía e carac-terísticas.

BC2. Proceso de montaxe e mantemento de equipamentos

• Simboloxía eléctrica e electrónica: normalización.

• Interpretación de planos e esquemas.

• Identificación de compoñentes comerciais. Catálogos.

• Identificación de conectores e cables comerciais. Catálogos.

• Interpretación de esquemas e guías de montaxe e desmontaxe.

• Interpretación de esquemas e guías de conexión.

• Caracterización das operacións.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 83: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39131

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Secuencia de operacións.

• Selección de ferramentas e equipamentos. Tipoloxía das ferramentas.

• Interpretación de ordes de traballo.

• Elaboración de informes

• Prevención de riscos, saúde laboral e protección ambiental.

• Riscos na manipulación de sistemas e instalacións.

BC3. Montaxe e desmontaxe de equipamentos

• Compoñentes electrónicos: tipos, características e funcións básicas.

• Técnicas de montaxe e inserción de compoñentes electrónicos.

• Ferramentas manuais: tipoloxía e características. Estación de soldadura, confomado-ra e ferramenta de manipulación de compoñentes de montaxe superficial (SMD).

• Técnicas de soldadura branda: aplicacións máis habituais. Precaucións para ter en conta.

• Utilización de ferramentas manuais e máquinas ferramenta. Seguridade no manexo de ferramentas e máquinas.

• Técnicas de montaxe e ensamblaxe de equipamentos eléctricos e electrónicos.

• Montaxe de elementos accesorios.

• Técnicas de substitución de elementos e compoñentes de equipamentos eléctricos e electrónicos.

• Operacións de etiquetaxe e control.

• Equipamentos de protección e seguridade.

• Prevención de riscos, saúde laboral e protección ambiental.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 84: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39132

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC4. Aplicación de técnicas de conexión e conectorización

• Técnicas de conexión: características e aplicacións.

• Soldadura, embornado e fixación de conectores.

• Ferramentas manuais e máquinas ferramenta: crimpadora, tenaces, pelacables, sol-dador, etc.

• Operacións de etiquetaxe e control.

• Elementos de fixación: bridas, pechamentos de torsión, elementos pasacables, etc.

• Equipamentos de protección e seguridade.

• Prevención de riscos, saúde laboral e protección ambiental.

BC5. Aplicación de técnicas de substitución de elementos

• Esquemas e guías.

• Aprovisionamento de elementos.

• Características eléctricas dos equipamentos e/ou dos seus elementos para substituír: tensión e corrente; corrente alterna e corrente continua; resistencia eléctrica; potencia eléc-trica.

• Ancoraxes e suxeicións: tipos e características.

• Mantemento preventivo e mantemento correctivo. Operacións básicas de mantemen-to preventivo. Vida útil.

• Plans de emerxencia.

• Actuación en caso de accidente.

• Elaboración de informes. Partes de avarías. Histórico de avarías e partes de traballo.

• Prevención de riscos, saúde laboral e protección ambiental. Tratamento dos residuos xerados. Separación e reciclaxe.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 85: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39133

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.4.3 Orientacións pedagóxicas

Este módulo profesional contén a formación necesaria para realizar operacións de en-

samblaxe, conexión e mantemento básico de equipamentos eléctricos e electrónicos.

A definición desta función abrangue aspectos como:

– Identificación de equipamentos, elementos, ferramentas e medios auxiliares.

– Montaxe e conexión de equipamentos eléctricos e electrónicos, canalizacións e so-

portes.

– Tendido de cables.

– Mantemento de usuario ou de primeiro nivel.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais a) b), c), d), e), f), h), i) e j) do

ciclo formativo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais a) b), c), d), e), h) e

i). Ademais relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r),

s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de

módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxec-

tivos do módulo han versar sobre:

– Identificación dos elementos, os medios auxiliares e as ferramentas para a realización

da montaxe e o mantemento de equipamentos eléctricos e electrónicos.

– Características dos elementos, os medios auxiliares e as ferramentas para a realiza-

ción da montaxe e o mantemento de equipamentos eléctricos e electrónicos.

– Aplicación de técnicas de montaxe de equipamentos e elementos eléctricos e elec-

trónicos.

– Toma de medidas das magnitudes típicas en equipamentos eléctricos e electrónicos.

– Mantemento de equipamentos eléctricos e electrónicos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 86: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39134

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

4.5 Módulo profesional: Instalación e mantemento de redes para transmisión de datos

• Código: MP3016.

• Duración: 206 horas.

4.5.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Selecciona os elementos que configuran as redes de transmisión de voz e datos, e describe as súas principais características e funcións.

– CA1.1. Identificáronse os tipos de instalacións relacionadas coas redes de transmi-sión de voz e datos.

– CA1.2. Identificáronse os elementos (canalizacións, medios de transmisión, antenas, armarios, racks, caixas, etc.) das redes de transmisión de voz e datos.

– CA1.3. Clasificáronse os tipos de medios de transmisión (par de cobre, cable coaxial, fibra óptica, etc.) empregados nas redes de transmisión de voz e datos.

– CA1.4. Determinouse a tipoloxía das caixas (rexistros, armarios, racks, caixas de su-perficie, de empotrar, etc.) empregadas nas redes de transmisión de voz e datos.

– CA1.5. Describíronse os tipos de fixacións (tacos, bridas, parafusos, porcas, gram-pas, etc.) de canalizacións e sistemas que se empregan nas redes de transmisión de voz e datos.

– CA1.6. Relacionáronse as fixacións de canalizacións e sistemas empregadas nas redes de transmisión de voz e datos co elemento que cumpra suxeitar.

• RA2. Monta canalizacións, soportes e armarios en redes de transmisión de voz e da-tos, identificando os elementos no plano da instalación e aplicando técnicas de montaxe.

– CA2.1. Seleccionáronse as técnicas e as ferramentas empregadas para a instalación e a adaptación de canalizacións en redes de transmisión de voz e datos.

– CA2.2. Montáronse racks de transmisión de voz e datos, seguindo os procedementos recomendados.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 87: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39135

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.3. Identificouse nun plano do edificio ou nunha parte do edificio a situación dos elementos da instalación de rede de transmisión de voz e datos.

– CA2.4. Preparouse a colocación de caixas e canalizacións de redes de transmisión de voz e datos.

– CA2.5. Preparáronse e/ou mecanizáronse as canalizacións e caixas de redes de transmisión de voz e datos.

– CA2.6. Montáronse os armarios (racks) de redes de transmisión de voz e datos, in-terpretando o plano.

– CA2.7. Montáronse canalizacións, caixas, tubos, etc., de redes de transmisión de voz e datos, asegurando a súa fixación mecánica.

– CA2.8. Aplicáronse normas de seguridade no uso de ferramentas e sistemas utiliza-dos para a montaxe de redes de transmisión de voz e datos.

• RA3. Desprega o cableamento dunha rede de voz e datos, e analiza o seu trazado.

– CA3.1. Recoñecéronse os detalles dos medios de transmisión guiados utilizados en instalacións de redes de voz e datos durante o seu despregamento (categoría do cablea-mento, tipo de fibra óptica, espazos por onde discorre, soporte para as canalizacións, etc.).

– CA3.2. Utilizáronse os tipos de guías pasacables, indicando o xeito óptimo de suxeitar os cables e as guías.

– CA3.3. Cortouse e etiquetouse o cable.

– CA3.4. Etiquetáronse os medios de transmisión guiados de redes de voz e datos.

– CA3.5. Montáronse os armarios de comunicacións e os accesorios en redes de voz e datos.

– CA3.6. Montáronse e conectáronse as tomas de usuario e paneis de parcheamento en redes de voz e datos.

– CA3.7. Despregáronse redes de transmisión de voz e datos que empregan medios de transmisión sen fíos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 88: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39136

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA3.8. Traballouse con base na calidade e na seguridade requiridas durante o des-pregamento de redes de voz e datos.

• RA4. Instala elementos e sistemas de transmisión de voz e datos, recoñecendo e aplicando as técnicas de montaxe.

– CA4.1. Ensambláronse os elementos de transmisión de voz e datos que consten de varias pezas.

– CA4.2. Identificáronse os medios de transmisión de voz e datos en función da súa etiquetaxe ou das súas cores.

– CA4.3. Instaláronse e fixáronse os sistemas ou os elementos de transmisión de voz e datos (hubs, switchs, routers, etc.) no seu lugar.

– CA4.4. Instaláronse e fixáronse os sistemas ou elementos de transmisión sen fíos de voz e datos (antenas, amplificadores, etc.) no seu lugar.

– CA4.5. Seleccionáronse as ferramentas adecuadas para a instalación de elementos e sistemas de transmisión de voz e datos.

– CA4.6. Conectouse o cableamento cos sistemas e os elementos de transmisión de voz e datos, asegurando un bo contacto.

– CA4.7. Colocáronse os embelecedores, as tapas e os elementos decorativos dos sistemas de transmisión de voz e datos.

– CA4.8. Aplicáronse normas de seguridade no uso de ferramentas á hora de instalar elementos e sistemas de transmisión de voz e datos.

• RA5. Realiza operacións básicas de configuración en redes locais, en relación coas súas aplicacións.

– CA5.1. Describíronse os principios de funcionamento das redes locais.

– CA5.2. Identificáronse os tipos de redes e as súas topoloxías.

– CA5.3. Recoñecéronse os elementos das redes locais e identificáronse coa súa fun-ción.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 89: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39137

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA5.4. Describíronse os medios de transmisión das redes locais.

– CA5.5. Interpretáronse mapas físicos de diferentes redes locais.

– CA5.6. Representouse o mapa físico de diversas redes locais.

– CA5.7. Utilizáronse aplicacións informáticas para representar o mapa físico de dife-rentes redes locais.

• RA6. Recoñece as capacidades asociadas á iniciativa emprendedora, identificando os requisitos derivados da instalación de redes para transmisión de datos.

– CA6.1. Caracterizouse o perfil de persoa emprendedora e describíronse os requisitos e as actitudes necesarias para a instalación de redes para transmisión de datos.

– CA6.2. Valorouse a importancia da iniciativa individual, da creatividade, da colabora-ción, da motivación e da formación no éxito na instalación de redes para transmisión de datos.

– CA6.3. Recoñecéronse os factores de risco inherentes á actividade emprendedora relacionada coa instalación de redes para transmisión de datos.

• RA7. Cumpre as normas de prevención de riscos laborais e de protección ambiental, e identifica os riscos asociados, así como as medidas e os sistemas para os previr.

– CA7.1. Identificáronse os riscos e o nivel de perigo que supón a manipulación de ma-teriais, ferramentas, utensilios, máquinas e medios de transporte.

– CA7.2. Operouse coas máquinas respectando as normas de seguridade.

– CA7.3. Identificáronse as causas máis frecuentes de accidentes na manipulación de materiais, ferramentas, máquinas de corte e conformación, etc.

– CA7.4. Describíronse os elementos de seguridade (proteccións, alarmas, pasos de emerxencia, etc.) das máquinas e os sistemas de protección individual (calzado, protección ocular, indumentaria, etc.) que se deben empregar nas operacións de montaxe e mante-mento.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 90: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39138

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA7.5. Relacionouse a manipulación de materiais, ferramentas e máquinas coas me-

didas de seguridade e protección persoal requiridas.

– CA7.6. Identificáronse as posibles fontes de contaminación ambiental.

– CA7.7. Clasificáronse os residuos xerados para a súa retirada selectiva.

– CA7.8. Valorouse a orde e a limpeza de instalacións e sistemas como primeiro factor

de prevención de riscos.

4.5.2 Contidos básicos

BC1. Selección de elementos de redes de transmisión de voz e datos

• Instalacións relacionadas coas redes de transmisión de voz e datos.

• Elementos das redes de transmisión de voz e datos: canalizacións (tubos ríxidos e

flexibles, canalizacións, bandexas, soportes, etc.), medios de transmisión (cable coaxial,

par trenzado, fibra óptica, etc.), antenas, armarios, racks, caixas, e fixacións (tacos, bridas,

parafusos, porcas e grampas).

• Instalacións de infraestruturas de telecomunicación en edificios: características.

• Sistemas e elementos de interconexión.

BC2. Montaxe de canalizacións, soportes e armarios en redes de transmisión de voz e

datos

• Montaxe de canalizacións, soportes e armarios nas instalacións de telecomunicación.

• Técnicas de instalación e adaptación de canalizacións en redes de transmisión de voz

e datos.

• Ferramentas empregadas na instalación e na adaptación de canalizacións en redes

de transmisión de voz e datos.

• Montaxe de racks de transmisión de voz e datos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 91: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39139

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Características e tipos das canalizacións: tubos ríxidos e flexibles, canles, bandexas, soportes, etc.

• Preparación e mecanizado de canalizacións. Técnicas de montaxe de canalizacións e tubos.

• Montaxe de canalizacións: tubos ríxidos e flexibles, bandexas, soportes, etc.

• Normas de seguridade no uso de ferramentas e sistemas utilizados na montaxe de redes de transmisión de voz e datos.

BC3. Despregamento do cableamento de redes de voz e datos

• Recomendacións na instalación do cableamento dos medios de transmisión guiados.

• Técnicas para tender os medios de transmisión guiados.

• Guías pasacables.

• Identificación e etiquetaxe dos medios de transmisión guiados.

• Armarios de comunicacións e os seus accesorios.

• Tomas de usuario e paneis de parcheamento.

• Despregamento de redes sen fíos de voz e datos.

BC4. Instalación de elementos e sistemas de transmisión de voz e datos

• Características e tipos das fixacións. Técnicas de montaxe.

• Montaxe de sistemas e elementos das instalacións de comunicación de voz e datos.

• Ferramentas.

• Instalación e fixación de sistemas en instalacións de comunicación de voz e datos.

• Técnicas de fixación: en armarios e en superficie.

• Técnicas de conexión dos medios de transmisión guiados.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 92: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39140

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Colocación de embelecedores, tapas e elementos decorativos.

• Instalación e fixación de sistemas e elementos de transmisión sen fíos (antenas, am-plificadores, etc.).

BC5. Configuración básica de redes locais

• Características. Vantaxes e inconvenientes. Tipos. Topoloxías. Elementos de rede.

• Identificación de elementos e espazos físicos dunha rede local.

• Medios de transmisión das redes locais.

• Cuartos e armarios de comunicacións.

• Conectores e tomas de rede.

• Dispositivos de interconexión de redes.

• Configuración básica dos dispositivos de interconexión de redes con cables e sen eles.

• Mapas físicos de redes locais.

BC6. Iniciativa emprendedora na instalación de redes para transmisión de datos.

• A persoa emprendedora na instalación de redes para transmisión de datos.

• Iniciativa, creatividade, colaboración, motivación e formación na instalación de redes para transmisión de datos.

• O risco como factor inherente á actividade emprendedora relacionada coa instalación de redes para transmisión de datos.

BC7. Cumprimento das normas de prevención de riscos laborais e de protección am-biental

• Normas, medios e sistemas de seguridade.

• Identificación de riscos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 93: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39141

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Determinación das medidas de prevención de riscos laborais.

• Prevención de riscos laborais nos procesos de montaxe.

• Sistemas de protección individual.

• Normativa de prevención de riscos laborais.

• Normativa de protección ambiental e tratamento de residuos.

4.5.3 Orientacións pedagóxicas

Este módulo profesional contén a formación asociada á función de instalar canaliza-cións, cableamento e sistemas auxiliares en instalacións de redes locais en pequenos contornos.

A definición desta función abrangue aspectos como:

– Identificación de sistemas, elementos, ferramentas e medios auxiliares.

– Montaxe de canalizacións e soportes.

– Tendido de cables para redes locais.

– Montaxe dos elementos da rede local.

– Integración dos elementos da rede.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais a) b), c), d), e), f), g), h), i) e j) do ciclo formativo, e as competencias profesionais, persoais e sociais a), b), c), d), e), f), g), h) e i). Ademais, relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as competencias do módulo han versar sobre:

– Identificación de sistemas, medios auxiliares, sistemas e ferramentas, para a realiza-ción da montaxe e o mantemento das instalacións.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 94: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39142

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– Aplicación de técnicas de montaxe de sistemas e elementos das instalacións.

– Toma de medidas das magnitudes típicas das instalacións.

4.6 Módulo profesional: Ciencias aplicadas II

• Código: MP3019.

• Duración: 162 horas.

4.6.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Resolve situacións cotiás aplicando os métodos de resolución de ecuacións e de sistemas, valorando a precisión, a simplicidade e a utilidade da linguaxe alxébrica.

– CA1.1. Utilizáronse identidades notables nas operacións con polinomios.

– CA1.2. Obtivéronse valores numéricos a partir dunha expresión alxébrica.

– CA1.3. Resolvéronse ecuacións de primeiro e segundo grao sinxelas de modo alxé-brico e gráfico.

– CA1.4. Resolvéronse problemas cotiáns e doutras áreas de coñecemento mediante ecuacións e sistemas.

– CA1.5. Valorouse a precisión, a simplicidade e a utilidade da linguaxe alxébrica para representar situacións formuladas na vida real.

– CA1.6. Resolvéronse sistemas de ecuacións sinxelos.

• RA2. Resolve problemas sinxelos de diversa índole, a través da súa análise contras-tada e aplicando as fases do método científico.

– CA2.1. Formuláronse hipóteses sinxelas, a partir de observacións directas ou indirec-tas compiladas por distintos medios.

– CA2.2. Analizáronse diversas hipóteses e emitiuse una primeira aproximación á súa explicación.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 95: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39143

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.3. Planificáronse métodos e procedementos experimentais sinxelos de diversa índole para refutar ou non a súa hipótese.

– CA2.4. Traballouse en equipo na formulación da solución.

– CA2.5. Compiláronse os resultados dos ensaios de verificación e reflectíronse nun documento de xeito coherente.

– CA2.6. Defendeuse o resultado con argumentacións e probas, e verificacións ou re-futacións das hipóteses emitidas.

• RA3. Realiza medidas directas e indirectas de figuras xeométricas presentes en con-textos reais, utilizando os instrumentos, as fórmulas e as técnicas necesarias.

– CA3.1. Utilizáronse instrumentos apropiados para medir ángulos, lonxitudes, áreas e volumes de corpos e de figuras xeométricas, interpretando as escalas de medida.

– CA3.2. Utilizáronse estratexias (semellanzas e descomposición en figuras máis sinxe-las, etc.) para estimar ou calcular medidas indirectas no mundo físico.

– CA3.3. Utilizáronse as fórmulas para calcular perímetros, áreas e volumes, e asig-náronse as unidades correctas.

– CA3.4. Traballouse en equipo na obtención de medidas.

– CA3.5. Utilizáronse as TIC para representar figuras.

• RA4. Interpreta gráficas de dúas magnitudes calculando os parámetros significativos destas e relacionándoo con funcións matemáticas elementais e os principais valores esta-tísticos.

– CA4.1. Expresouse a ecuación da recta de diversas formas.

– CA4.2. Representouse graficamente a función cuadrática aplicando métodos sinxelos para a súa representación.

– CA4.3. Representouse graficamente a función inversa.

– CA4.4. Representouse graficamente a función exponencial.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 96: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39144

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA4.5. Extraeuse información de gráficas que representen os tipos de funcións aso-ciadas a situacións reais.

– CA4.6. Utilizouse o vocabulario adecuado para a descrición de situacións relaciona-das co azar e coa estatística.

– CA4.7. Elaboráronse e interpretáronse táboas e gráficos estatísticos.

– CA4.8. Analizáronse características da distribución estatística obtendo medidas de centralización e de dispersión.

– CA4.9. Aplicáronse as propiedades dos sucesos e a probabilidade.

– CA4.10. Resolvéronse problemas cotiáns mediante cálculos de probabilidade sinxelos.

• RA5. Aplica técnicas físicas ou químicas, utilizando o material necesario para a reali-zación de prácticas de laboratorio sinxelas, medindo as magnitudes implicadas.

– CA5.1. Verificouse a dispoñibilidade do material básico utilizado nun laboratorio.

– CA5.2. Identificáronse e medíronse magnitudes básicas (masa, peso, volume, densi-dade, temperatura, etc.).

– CA5.3. Identificáronse tipos de biomoléculas presentes en materiais orgánicos e in-orgánicos.

– CA5.4. Describíronse a célula e os tecidos animais e vexetais mediante a súa obser-vación a través de instrumentos ópticos.

– CA5.5. Elaboráronse informes de ensaios onde se inclúa a xustificación, o procede-mento seguido, os resultados obtidos e as conclusións.

– CA5.6. Aplicáronse as normas de traballo no laboratorio.

• RA6. Recoñece as reaccións químicas que se producen nos procesos biolóxicos e na industria, argumentando a súa importancia na vida cotiá e describindo os cambios que se producen.

– CA6.1. Identificáronse reaccións químicas principais da vida cotiá, da natureza e da industria.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 97: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39145

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA6.2. Describíronse as manifestacións de reaccións químicas.

– CA6.3. Describíronse os compoñentes principais dunha reacción química e a inter-vención da enerxía nela.

– CA6.4. Recoñecéronse algunhas reaccións químicas tipo (combustión, oxidación, descomposición, neutralización, síntese, aeróbica e anaeróbica).

– CA6.5. Identificáronse os compoñentes e o proceso de reaccións químicas sinxelas mediante ensaios de laboratorio.

– CA6.6. Elaboráronse informes utilizando as TIC sobre as industrias máis salientables (alimentaria, cosmética e de reciclaxe), describindo de forma sinxela os procesos que te-ñen lugar nelas.

– CA6.7. Aplicáronse as normas de seguridade no traballo de laboratorio.

• RA7. Identifica aspectos positivos e negativos do uso da enerxía nuclear, e describe os efectos da contaminación xerada na súa aplicación.

– CA7.1. Analizáronse efectos positivos e negativos do uso da enerxía nuclear.

– CA7.2. Diferenciáronse os procesos de fusión e de fisión nuclear.

– CA7.3. Identificáronse algúns problemas sobre verteduras nucleares produto de ca-tástrofes naturais ou de mala xestión e mal mantemento das centrais nucleares.

– CA7.4. Argumentouse sobre a problemática dos residuos nucleares.

– CA7.5. Traballouse en equipo e utilizáronse as TIC.

• RA8. Identifica os cambios que se producen no planeta Terra argumentando as súas causas e tendo en conta as diferenzas entre relevo e paisaxe.

– CA8.1. Identificáronse os axentes xeolóxicos externos e cal é a súa acción sobre o relevo.

– CA8.2. Diferenciáronse os tipos de meteorización e identificáronse as súas conse-cuencias no relevo.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 98: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39146

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA8.3. Analizouse o proceso de erosión, recoñecendo os axentes xeolóxicos exter-nos que interveñen e as consecuencias no relevo.

– CA8.4. Describiuse o proceso de transporte discriminando os axentes xeolóxicos ex-ternos que interveñen e as consecuencias no relevo.

– CA8.5. Analizouse o proceso de sedimentación discriminando os axentes xeolóxicos externos que interveñen, as situacións e as consecuencias no relevo.

• RA9. Categoriza os contaminantes atmosféricos principais identificando as súas ori-xes e relacionándoas cos seus efectos.

– CA9.1. Recoñecéronse os fenómenos da contaminación atmosférica e os principais axentes que a causan.

– CA9.2. Investigouse sobre o fenómeno da chuvia ácida, as súas consecuencias inme-diatas e futuras, e como sería posible evitala.

– CA9.3. Describiuse o efecto invernadoiro argumentando as súas causas ou axentes que contribúen a el, así como as medidas para a súa redución.

– CA9.4. Describiuse a problemática que ocasiona a perda paulatina da capa de ozono, e as consecuencias para a saúde das persoas, o equilibrio da hidrosfera e as poboacións.

• RA10. Identifica os contaminantes da auga tendo en conta a relación entre o seu efec-to no ambiente e o seu tratamento de depuración.

– CA10.1. Recoñeceuse e valorouse o papel da auga na existencia e na supervivencia da vida no planeta.

– CA10.2. Identificouse o efecto nocivo da contaminación dos acuíferos nas poboacións de seres vivos.

– CA10.3. Identificáronse posibles contaminantes en mostras de auga de distinta orixe, planificando e realizando ensaios de laboratorio.

– CA10.4. Analizáronse os efectos producidos pola contaminación da auga e o uso responsable desta.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 99: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39147

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA11. Contribúe ao equilibrio ambiental, analizando e argumentando as liñas básicas sobre o desenvolvemento sustentable e propondo accións para a súa mellora e a súa con-servación.

– CA11.1. Analizáronse as implicacións positivas dun desenvolvemento sustentable.

– CA11.2. Propuxéronse medidas elementais encamiñadas a favorecer o desenvolve-mento sustentable.

– CA11.3. Deseñáronse estratexias básicas para posibilitar o mantemento do ambiente.

– CA11.4. Traballouse en equipo na identificación dos obxectivos para a mellora am-biental.

• RA12. Relaciona as forzas que aparecen en situacións habituais cos efectos produ-cidos tendo en conta a súa contribución ao movemento ou ao repouso dos obxectos e as magnitudes postas en xogo.

– CA12.1. Discrimináronse movementos cotiáns en función da súa traxectoria e da súa celeridade.

– CA12.2. Relacionáronse entre si a distancia percorrida, a velocidade, o tempo e a aceleración, expresándoas en unidades de uso habitual.

– CA12.3. Representáronse vectorialmente determinadas magnitudes como a velocida-de e a aceleración.

– CA12.4. Relacionáronse os parámetros que definen o movemento rectilíneo uniforme utilizando as expresións gráfica e matemática.

– CA12.5. Realizáronse cálculos sinxelos de velocidades en movementos con acelera-ción constante.

– CA12.6. Describiuse a relación causa e efecto en distintas situacións, para atopar a relación entre forzas e movementos.

– CA12.7. Aplicáronse as leis de Newton en situacións da vida cotiá.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 100: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39148

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA13. Identifica os aspectos básicos da produción, o transporte e a utilización da enerxía eléctrica, e os factores que interveñen no seu consumo, describindo os cambios producidos e as magnitudes e valores característicos.

– CA13.1. Identificáronse e manexáronse as magnitudes físicas básicas para ter en conta no consumo de electricidade na vida cotiá.

– CA13.2. Analizáronse os hábitos de consumo e de aforro eléctrico e establecéronse liñas de mellora neles.

– CA13.3. Clasificáronse as centrais eléctricas e describiuse a transformación enerxé-tica nelas.

– CA13.4. Analizáronse as vantaxes e as desvantaxes das centrais eléctricas.

– CA13.5. Describíronse basicamente as etapas da distribución da enerxía eléctrica desde a súa xénese á persoa usuaria.

– CA13.6. Traballouse en equipo na compilación de información sobre centrais eléctri-cas en España.

• RA14. Identifica os compoñentes básicos de circuítos eléctricos sinxelos, realizando medidas e determinando os valores das magnitudes que os caracterizan.

– CA14.1. Identificáronse os elementos básicos dun circuíto sinxelo en relación cos existentes na vida cotiá.

– CA14.2. Puxéronse de manifesto os factores dos que depende a resistencia dun con-dutor.

– CA14.3. Experimentáronse sobre circuítos elementais as variacións dunha magnitude básica en función dos cambios producidos nas outras.

– CA14.4. Realizáronse esquemas de circuítos eléctricos sinxelos interpretando as si-tuacións sobre estes.

– CA14.5. Describíronse e exemplificáronse as variacións producidas nas asociacións serie, paralelo e mixtas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 101: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39149

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA14.6. Calculáronse magnitudes eléctricas elementais no contorno habitual de con-sumo.

4.6.2 Contidos básicos

BC1. Resolución de ecuacións e de sistemas en situacións cotiás

• Transformación de expresións alxébricas. Operacións alxébricas de suma, diferenza, produto, cociente e factor común.

• Obtención de valores numéricos en fórmulas. Regra de Ruffini.

• Polinomios: raíces e factorización. Teorema do resto e teorema do factor.

• Resolución alxébrica e gráfica de ecuacións de primeiro e de segundo grao.

• Resolución de sistemas de ecuacións sinxelos.

• Técnicas de resolución de problemas con ecuacións e sistemas.

• Linguaxe alxébrica. Precisión e simplicidade na tradución de situacións reais.

BC2. Resolución de problemas sinxelos

• Método científico.

• Fases do método científico: observación, elaboración de hipóteses, experimentación, análise de resultados, e leis ou teorías.

• Aplicación das fases do método científico a situacións sinxelas.

• Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades, cooperación, res-pecto e orde. Elaboración de informes.

BC3. Realización de medidas en figuras xeométricas

• Puntos e rectas.

• Rectas secantes e paralelas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 102: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39150

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Ángulo: medida.

• Polígonos: descrición dos seus elementos e clasificación.

• Triángulos. Semellanza; teoremas de Tales e de Pitágoras.

• Circunferencia e os seus elementos. Medida e cálculo de lonxitudes, áreas e volumes. Asignación de unidades.

• Cálculo de medidas indirectas. Semellanzas; descomposición en figuras máis simples.

• Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades, cooperación e res-pecto. Presentación de resultados.

• Uso de aplicacións informáticas de xeometría dinámica para o estudo e a representa-ción de figuras xeométricas.

BC4. Interpretación de gráficos

• Interpretación dun fenómeno descrito mediante un enunciado, unha táboa, unha grá-fica ou unha expresión analítica.

• Funcións lineais. Ecuación da recta.

• Funcións cuadráticas. Representación gráfica.

• Representación gráfica da función inversa e da función exponencial.

• Uso de aplicacións informáticas para a representación, a simulación e a análise da gráfica dunha función.

• Estatística. Táboas e gráficos estatísticos. Medidas de centralización e dispersión.

• Cálculo de probabilidades. Propiedades dos sucesos e da probabilidade. Resolución de problemas.

BC5. Aplicación de técnicas físicas ou químicas

• Material básico no laboratorio. Inventario.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 103: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39151

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Normas de traballo no laboratorio.

• Medida de magnitudes fundamentais: lonxitude, masa, peso, volume, densidade, tem-peratura, etc.

• Recoñecemento de biomoléculas orgánicas e inorgánicas.

• Microscopio óptico e lupa binocular: fundamentos ópticos e manexo; utilización para describir a célula, e os tecidos animais e vexetais.

• Informes de traballo no laboratorio: estrutura e formato.

BC6. Recoñecemento de reaccións químicas cotiás

• Reacción química. Compoñentes e procesos. Ensaios de laboratorio.

• Condicións de produción das reaccións químicas: intervención de enerxía.

• Reaccións químicas en ámbitos da vida cotiá, da natureza e na industria.

• Reaccións químicas básicas: combustión, oxidación, descomposición, neutralización, síntese, aeróbica e anaeróbica.

• Procesos que teñen lugar nas industrias máis salientables (alimentarias, cosmética e de reciclaxe).

• Normas de seguridade no traballo de laboratorio.

BC7. Identificación de aspectos relativos á contaminación nuclear

• Orixe da enerxía nuclear.

• Tipos de procesos para a obtención e o uso da enerxía nuclear: fusión e fisión.

• Residuos radioactivos provenientes das centrais nucleares: problemática da súa xes-tión e do seu tratamento.

• Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades, normas, orde e ela-boración de informes.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 104: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39152

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC8. Identificación dos cambios no relevo e na paisaxe da Terra

• Axentes xeolóxicos externos e internos.

• Acción dos axentes xeolóxicos externos: meteorización, erosión, transporte e sedi-mentación.

• Identificación dos resultados da acción dos axentes xeolóxicos.

• Relevo e paisaxe. Factores condicionantes.

BC9. Categorización dos contaminantes atmosféricos principais

• Concepto.

• Chuvia ácida.

• Efecto invernadoiro.

• Destrución da capa de ozono.

BC10. Identificación de contaminantes da auga

• Auga: factor esencial para a vida no planeta.

• Contaminación da auga: causas e efectos.

• Tratamentos de depuración e potabilización de auga.

• Métodos de almacenamento da auga proveniente dos desxeamentos, as descargas fluviais e a chuvia.

BC11. Equilibrio ambiental e desenvolvemento sustentable

• Concepto e aplicacións do desenvolvemento sustentable.

• Factores que inciden sobre a conservación do ambiente.

• Accións que contribúen ao mantemento e na mellora do equilibrio ambiental.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 105: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39153

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC12. Influencia das forzas sobre o estado de repouso e de movemento dos corpos

• Clasificación dos movementos segundo a súa traxectoria e a súa aceleración.

• Distancia percorrida, velocidade e aceleración. Unidades do Sistema Internacional e máis habituais. Cálculos en movementos con aceleración constante.

• Magnitudes escalares e vectoriais: distancia percorrida, velocidade e aceleración.

• Movemento rectilíneo uniforme: características. Interpretación gráfica.

• Forza: resultado dunha interacción. Relación entre forzas e movementos.

• Representación de forzas aplicadas a un sólido en situacións habituais. Resultante.

• Leis de Newton.

BC13. Produción e utilización da enerxía eléctrica

• Electricidade e desenvolvemento tecnolóxico.

• Materia e electricidade.

• Magnitudes básicas manexadas no consumo de electricidade: enerxía e potencia. Aplicacións na vida cotiá: interpretación do recibo da luz.

• Hábitos de consumo e aforro de electricidade.

• Sistemas de produción de enerxía eléctrica: tipos de centrais eléctricas, as súas van-taxes e as súas desvantaxes.

• Transporte e distribución da enerxía eléctrica: etapas.

• Traballo en equipo: repartición de tarefas e de responsabilidades; elaboración de in-formes.

BC14. Identificación compoñentes de circuítos básicos

• Elementos dun circuíto eléctrico.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 106: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39154

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Compoñentes básicos dun circuíto eléctrico. Cálculo da resistencia dun condutor.

• Elaboración e interpretación de esquemas eléctricos.

• Circuítos serie, paralelo e mixto.

• Magnitudes eléctricas básicas.

• Realización de medidas experimentais de resistencia, voltaxe e intensidade.

• Cálculo da enerxía consumida e da potencia disipada nos compoñentes eléctricos.

4.6.3 Orientacións pedagóxicas

Este módulo contribúe a alcanzar as competencias para a aprendizaxe permanente e

contén a formación para que, utilizando os pasos do razoamento científico, basicamente a

observación e a experimentación, o alumnado aprenda a interpretar fenómenos naturais e,

do mesmo modo, poida afianzar e aplicar hábitos saudables en todos os aspectos da súa

vida cotiá.

Igualmente, fórmase para que utilice a linguaxe operacional das matemáticas na reso-

lución de problemas de distinta índole, aplicados a calquera situación, na súa vida cotiá e

na súa vida laboral.

A estratexia de aprendizaxe para o ensino deste módulo, que integra ciencias como as

matemáticas, a física e a química, a bioloxía e a xeoloxía, enfocarase aos conceptos prin-

cipais e aos principios das ciencias, involucrando o alumnado na solución de problemas e

noutras tarefas significativas, e permitiralle traballar de xeito autónomo para construír a súa

propia aprendizaxe e culminar en resultados reais xerados por el mesmo.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais k), l), m), n) e ñ) do ciclo

formativo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais j), k), l) e m). Ademais,

relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v)

e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos

profesionais.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 107: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39155

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as competencias do módulo han versar sobre:

– Resolución de problemas, tanto no ámbito científico como no cotián.

– Interpretación de gráficos e curvas.

– Aplicación, cando proceda, do método científico.

– Valoración do ambiente e da influencia dos contaminantes.

– Características da enerxía nuclear.

– Aplicación de procedementos físicos e químicos elementais.

– Realización de exercicios de expresión oral.

– Representación de forzas.

4.7 Módulo profesional: Montaxe e mantemento de sistemas e compoñentes informá-ticos

• Código: MP3029.

• Duración: 296 horas.

4.7.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Selecciona e describe os compoñentes e as ferramentas para a realización da montaxe e o mantemento de sistemas microinformáticos, en relación coa súa función e a súa aplicación na instalación.

– CA1.1. Describíronse as características dos elementos eléctricos e electrónicos utili-zados na montaxe de sistemas.

– CA1.2. Describíronse as operacións e as comprobacións previas á manipulación se-gura de compoñentes eléctricos e/ou electrónicos.

– CA1.3. Identificáronse as ferramentas e os dispositivos necesarios na manipulación segura de sistemas electrónicos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 108: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39156

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.4. Seleccionáronse as ferramentas necesarias para o procedemento de monta-xe, substitución e/ou conexión de compoñentes hardware dun sistema microinformático.

– CA1.5. Identificáronse funcionalmente os compoñentes hardware para a ensamblaxe e/ou o mantemento dun equipamento microinformático.

– CA1.6. Describíronse as características de dispositivos informáticos como portátiles, táboas, plataformas semiensambladas (barebone), de entretemento multimedia, etc.

– CA1.7. Describíronse as características técnicas de cada compoñente de hardware (interno e externo) utilizado na montaxe e/ou no mantemento dun equipamento microinfor-mático.

– CA1.8. Localizáronse os bloques funcionais en placas base utilizadas nos sistemas microinformáticos.

– CA1.9. Identificáronse os tipos de portos, baías internas, zócolos e cables de co-nexión (de datos, eléctricos, etc.) existentes nun equipamento microinformático.

– CA1.10. Recoñecéronse e describíronse as características técnicas de dispositivos periféricos dun equipamento microinformático.

– CA1.11. Describíronse ordenadamente as instrucións para a realización da montaxe e o mantemento de sistemas microinformáticos.

• RA2. Ensambla os compoñentes de hardware dun equipamento microinformático, con interpretación de guías e instrucións, aplicando técnicas de montaxe.

– CA2.1. Comprobouse cada compoñente antes da súa utilización, seguindo as normas de seguridade establecidas.

– CA2.2. Interpretáronse as guías de instrucións referentes aos procedementos de inte-gración ou ensamblaxe, substitución e conexión de compoñentes de hardware dun sistema microinformático.

– CA2.3. Montáronse placas base e fontes de alimentación en distintos tipos de carca-sas.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 109: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39157

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA2.4. Ensambláronse os compoñentes de hardware internos (memoria, procesador, tarxeta de vídeo, pila, etc.) á placa base do sistema microinformático.

– CA2.5. Fixouse cada dispositivo ou tarxeta de expansión na rañura ou slot correspon-dente, segundo guías detalladas de instalación.

– CA2.6. Conectáronse adecuadamente os compoñentes de hardware internos (como discos duros, dispositivos ópticos, etc.) que necesiten cables de conexión, para a súa inte-gración no sistema microinformático.

• RA3. Instala sistemas operativos libres e propietarios identificando as fases do proce-so en relación coa funcionalidade da instalación.

– CA3.1. Describíronse os pasos para a instalación e a actualización de sistemas ope-rativos.

– CA3.2. Instaláronse e configuráronse sistemas operativos segundo as instrucións re-cibidas.

– CA3.3. Instaláronse actualizacións e parches do sistema operativo segundo as ins-trucións recibidas.

– CA3.4. Instaláronse e configuráronse aplicacións de software en sistemas operativos.

– CA3.5. Verificáronse e reparáronse posibles erros do proceso de carga do sistema operativo.

– CA3.6. Utilizáronse as ferramentas de control de estruturas de directorios e de xestión de permisos.

– CA3.7. Anotáronse os posibles fallos producidos na fase de arranque do equipamento microinformático.

– CA3.8. Realizáronse copias de seguridade dos datos.

– CA3.9. Describíronse as funcións de replicación (clonación) de discos e particións en sistemas microinformáticos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 110: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39158

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA3.10. Utilizáronse ferramentas de software para a creación e a restauración de imaxes de discos ou particións.

– CA3.11. Verificouse a funcionalidade da imaxe restaurada.

• RA4. Comproba a funcionalidade dos elementos do sistema, os soportes e os perifé-ricos instalados, utilizando procedementos de test axeitados.

– CA4.1. Aplicáronse a cada compoñente de hardware e a cada periférico os procede-mentos de comprobación adecuados.

– CA4.2. Verificouse que o equipamento microinformático realice o procedemento de acendemento e de POST (“power on self test”) e, de ser o caso, identificouse a orixe dos problemas.

– CA4.3. Comprobouse a funcionalidade dos soportes para almacenamento de infor-mación.

– CA4.4. Utilizáronse as ferramentas e as guías de uso para comprobar o estado e a funcionalidade dos soportes de almacenamento e da información contida nestes.

– CA4.5. Verificouse a funcionalidade na conexión entre compoñentes do equipamento microinformático e cos periféricos.

– CA4.6. Utilizáronse ferramentas de configuración, control e comprobación de verifica-ción do correcto funcionamento do sistema.

– CA4.7. Rexistráronse os resultados e as incidencias producidas nos procesos de comprobación da funcionalidade dos sistemas microinformáticos.

• RA5. Realiza o mantemento básico de sistemas informáticos, soportes e periféricos, tendo en conta a relación entre as intervencións e os resultados que cumpra conseguir.

– CA5.1. Comprobouse por medio de indicadores luminosos que os periféricos conec-tados ao sistema teñan alimentación eléctrica e que as conexións de datos estean ben realizadas.

– CA5.2. Describíronse os elementos consumibles necesarios para seren utilizados nos periféricos de sistemas microinformáticos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 111: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39159

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA5.3. Utilizáronse as guías técnicas detalladas para substituír elementos consumi-bles.

– CA5.4. Describíronse as características dos compoñentes, dos soportes e dos perifé-ricos para coñecer os aspectos que afecten o seu mantemento.

– CA5.5. Utilizáronse as guías de fábrica para identificar os procedementos de limpeza de compoñentes, soportes e periféricos.

– CA5.6. Realizouse a limpeza de compoñentes, soportes e periféricos respectando as disposicións técnicas establecidas por fábrica e mantendo a súa funcionalidade.

– CA5.7. Recolléronse os residuos e os elementos de refugo segundo as normas reco-mendables para a súa eliminación ou a súa reciclaxe.

• RA6. Recoñece as capacidades asociadas á iniciativa emprendedora, identificando os requisitos derivados da montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

– CA6.1. Caracterizouse o perfil de persoa emprendedora e describíronse os requisitos e as actitudes necesarias para a montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

– CA6.2. Valorouse a importancia da iniciativa individual, da creatividade, da colabo-ración, da motivación e da formación no éxito na montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

– CA6.3. Recoñece os factores de risco inherentes á actividade emprendedora relacio-nada coa montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

• RA7. Almacena equipamentos, periféricos e consumibles, e describe as condicións de conservación e etiquetaxe.

– CA7.1. Describíronse as condicións para manipular, transportar e almacenar compo-ñentes e periféricos dun sistema microinformático.

– CA7.2. Identificáronse os tipos de embalaxe para o transporte e/ou a almacenaxe de cada dispositivo, periférico e consumible.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 112: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39160

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA7.3. Utilizáronse as ferramentas necesarias para realizar as tarefas de etiquetaxe previas á embalaxe e/ou o almacenamento de sistemas, periféricos e consumibles.

– CA7.4. Utilizáronse os medios auxiliares adecuados para os elementos que se vaian transportar.

– CA7.5. Aplicáronse as normas de seguridade na manipulación e no transporte de elementos e equipamentos.

– CA7.6. Comprobouse que os compoñentes recibidos se correspondan co albará de entrega e que estean en bo estado.

– CA7.7. Rexistráronse as operacións realizadas seguindo os formatos establecidos.

– CA7.8. Recolléronse os residuos e os elementos de refugo para a súa eliminación ou reciclaxe.

4.7.2 Contidos básicos

BC1. Selección de ferramentas e compoñentes utilizados na montaxe e no mantemento de sistemas microinformáticos

• Corrente continua e corrente alterna. Lei de Ohm. Magnitudes eléctricas: intensidade, diferenza de potencial (tensión), resistencia, potencia e enerxía eléctrica. Aparellos de me-dida de magnitudes eléctricas. Efecto Joule.

• Elementos eléctricos e electrónicos básicos: pilas e baterías, premedores, interrup-tores, fontes de alimentación, resistencias, condensadores, díodos (rectificadores e LED), transistores, etc.

• Ferramentas utilizadas nos procedementos de montaxe de sistemas e periféricos mi-croinformáticos.

• Unidades funcionais dun sistema microinformático.

• Compoñentes dos sistemas microinformáticos: carcasas, fontes de alimentación, ven-tiladores e disipadores de calor, placas base, microprocesadores, memoria RAM e tarxetas de expansión.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 113: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39161

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Dispositivos de almacenamento: discos duros e lectores/gravadores ópticos e magne-toópticos. Características e tipos.

• Dispositivos informáticos como portátiles, táboas, plataformas semiensambladas (ba-rebone), de entretemento multimedia, etc.

• Buses e conectores de datos.

• Cableamento e conectores de alimentación.

• Zócolos e baías de expansión.

• Tipos e elementos de fixación dos compoñentes ás carcasas.

• Portos: paralelo, serie, USB, firewire (IEEE 1394), etc. Periféricos básicos: monitor, teclado, rato e impresoras. Outros periféricos: altofalantes, micrófono, escáner, dispositivos multimedia, etc.

• Seguridade no uso de ferramentas e compoñentes eléctricos e electrónicos.

• Seguridade eléctrica: medidas de prevención de riscos eléctricos; danos producidos por descarga eléctrica.

BC2. Ensamblaxe de compoñentes de hardware dun equipamento microinformático

• Procedementos de ensamblaxe, substitución e conexión de compoñentes de hard-ware de sistemas microinformáticos.

• Técnicas de montaxe, substitución e conexión de compoñentes e periféricos microin-formáticos.

• Guías de instrucións de compoñentes de sistemas microinformáticos.

• Periféricos básicos: monitor, teclado, rato e impresoras.

• Outros periféricos: altofalantes, micrófono, escáner, dispositivos multimedia, etc.

• Seguridade nas operacións de montaxe, substitución e conexión de compoñentes e periféricos microinformáticos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 114: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39162

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

BC3. Instalación de sistemas operativos

• Software básico dun sistema informático.

• Funcións do sistema operativo.

• Utilización do sistema operativo.

• Sistemas operativos actuais libres e propietarios.

• Proceso de arranque de equipamentos microinformáticos.

• Operacións con sistemas de ficheiros, directorios e permisos.

• Instalación e actualización de sistemas operativos libres e propietarios.

• Instalación e configuración de aplicacións software en sistemas operativos libres e propietarios.

• Copias de seguridade de datos.

• Ferramentas de creación e implantación de imaxes e réplicas de sistemas: orixes de información; procedementos de implantación e de verificación de imaxes e réplicas de sistemas.

BC4. Funcionalidade dos elementos do sistema, os soportes e os periféricos

• Técnicas de verificación e test de sistemas microinformáticos.

• Software de test e verificación.

• Ferramentas de verificación e diagnóstico de sistemas microinformáticos.

• Procedementos de POST (“power-on self test”).

• Verificación da funcionalidade dos soportes de almacenamento e da integridade da información contida neles.

• Verificación da conexión de dispositivos periféricos no sistema microinformático.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 115: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39163

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Informes de resultados e incidencias producidas nos procesos de comprobación de sistemas microinformáticos.

BC5. Mantemento básico de sistemas microinformáticos, soportes e periféricos

• Comprobación da correcta conexión de periféricos ao sistema.

• Técnicas auxiliares de mantemento de sistemas microinformáticos: mantemento pre-ventivo e periódico.

• Medidas de conservación e reciclaxe de elementos consumibles.

• Procedementos de substitución de elementos consumibles.

• Seguridade na manipulación e na substitución de elementos consumibles.

• Procedementos de limpeza de compoñentes, soportes e periféricos.

BC6. Iniciativa emprendedora na montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos

• A persoa emprendedora na montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

• Iniciativa, creatividade, colaboración, motivación e formación na montaxe e o mante-mento de sistemas e compoñentes informáticos.

• O risco como factor inherente á actividade emprendedora relacionada coa montaxe e o mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

BC7. Almacenaxe de equipamentos, periféricos e consumibles

• Técnicas de etiquetaxe, embalaxe, almacenamento e transporte de sistemas e com-poñentes informáticos.

• Procedementos e ferramentas de etiquetaxe.

• Embalaxe de compoñentes e periféricos dun sistema microinformático.

• Precaucións para considerar no traslado de sistemas microinformáticos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 116: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39164

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Normativa de prevención de riscos laborais no transporte e na almacenaxe de produ-tos.

• Albarás de transporte.

• Tratamento, reciclaxe e eliminación de residuos informáticos.

4.7.3 Orientacións pedagóxicas

Este módulo profesional contén a formación asociada á función de montar e manter sistemas e periféricos microinformáticos, a súa almacenaxe, a etiquetaxe e o seu rexistro.

A definición desta función abrangue aspectos como:

– Identificación de compoñentes, ferramentas, soportes e periféricos.

– Montaxe de sistemas e soportes.

– Instalación do software básico

– Comprobación e mantemento de sistemas e periféricos.

– Almacenaxe e traslado de sistemas e compoñentes.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais a) b), c), d), e), f), g), h), i) e j) do ciclo formativo, e as competencias profesionais, persoais e sociais a), b), c), d), e), f), g), h) e i). Ademais, relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as competencias do módulo han versar sobre:

– Identificación de compoñentes, soportes de información, periféricos e ferramentas para a realización da montaxe e o mantemento dos sistemas microinformáticos.

– Aplicación de técnicas de montaxe de sistemas, soportes e periféricos.

– Coñecemento de sistemas operativos monoposto e a súa carga no equipamento.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 117: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39165

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– Coñecemento de ferramentas de software para o test e a optimización de sistemas e soportes.

– Mantemento de periféricos.

– Tratamento e reciclaxe de compoñentes e consumibles.

4.8 Módulo profesional: Operacións auxiliares para a configuración e a explotación

• Código: MP3030.

• Duración: 205 horas.

4.8.1 Unidade formativa 1: Configuración de equipamentos informáticos

• Código: MP3030_12.

• Duración: 102 horas.

4.8.1.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Configura equipamentos informáticos para o seu funcionamento nun contorno monousuario, e identifica a funcionalidade da instalación.

– CA1.1. Configuráronse os parámetros básicos da instalación de sistemas operativos libres e propietarios.

– CA1.2. Configurouse o contorno de traballo en sistemas operativos libres e propieta-rios.

– CA1.3. Utilizáronse os elementos da interface de usuario para preparar o contorno de traballo.

– CA1.4. Recoñecéronse as características básicas dos sistemas de ficheiros máis uti-lizados en sistemas operativos libres e propietarios.

– CA1.5. Identificáronse as funcionalidades de sistemas operativos libres e propietarios para o manexo de sistemas de ficheiros.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 118: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39166

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.6. Identificáronse as funcionalidades de sistemas operativos libres e propietarios para o manexo de periféricos.

– CA1.7. Utilizáronse as ferramentas do sistema operativo para explorar os soportes de almacenamento de datos.

– CA1.8. Instaláronse aplicacións e utilidades adicionais en sistemas operativos libres e propietarios.

– CA1.9. Realizáronse operacións básicas de protección en sistemas operativos libres e propietarios (actualizacións, instalación de antivirus, realización de copias de seguridade, etc.).

• RA2. Configura equipamentos informáticos para o seu funcionamento nun contorno de rede, identificando os permisos de usuario.

– CA2.1. Aplicáronse preferencias na configuración do contorno de traballo.

– CA2.2. Creáronse, configuráronse e xestionáronse contas de usuario.

– CA2.3. Configurouse e comprobouse a conectividade do servidor cos equipamentos do cliente.

– CA2.4. Utilizáronse os servizos proporcionados polo sistema operativo para compartir recursos.

– CA2.5. Asignáronse permisos aos recursos do sistema que se vaian compartir.

– CA2.6. Accedeuse aos recursos compartidos desde os equipamentos cliente.

– CA2.7. Aplicáronse normas básicas de seguridade sobre recursos compartidos.

4.8.1.2 Contidos básicos

BC1. Configuración de equipamentos informáticos para o seu funcionamento nun con-torno monousuario

• Sistemas operativos actuais libres e propietarios: requisitos técnicos do sistema ope-rativo.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 119: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39167

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Características e funcións fundamentais dun sistema operativo.

• Interface gráfica de usuario: escritorio.

• Realización de tarefas básicas sobre sistemas operativos: recursos do sistema.

• Estrutura da árbore de directorios.

• Xestión de sistemas de ficheiros.

• Sistemas de ficheiros, directorios, atributos e permisos.

• Operación con ficheiros: nome e extensión, comodíns, atributos e tipos.

• Operacións máis comúns con directorios.

• Xestión de ficheiros e cartafoles: funcións básicas de exploración e procura.

• Arranque e parada do sistema. Sesións.

• Utilización de periféricos.

• Aplicacións e utilidades adicionais en sistemas operativos libres e propietarios.

• Operacións básicas de protección fronte a ataques en sistemas operativos libres e propietarios.

BC2. Configuración de equipamentos informáticos para o seu funcionamento nun con-torno de rede

• Configuración de acceso á rede a través de medios con cables e sen eles.

• Xestión de usuarios e grupos en contornos de rede.

• Tipos de perfís de usuario.

• Usuarios e grupos predeterminados e especiais do sistema.

• Compartición de recursos a través da rede.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 120: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39168

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Acceso a recursos compartidos.

• Normas de seguridade sobre recursos compartidos.

• Dispositivos con conexión sen fíos á rede e ao equipamento.

4.8.2 Unidade formativa 2: Aplicacións ofimáticas

• Código: MP3030_22.

• Duración: 103 horas.

4.8.2.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Utiliza aplicacións ofimáticas en relación coas súas correspondentes funcións.

– CA1.1. Describíronse as funcións e as características dun procesador de textos en

relación cos tipos de documentos que se poden elaborar.

– CA1.2. Realizáronse procedementos de creación, modificación e manipulación de

documentos utilizando as ferramentas do procesador de textos.

– CA1.3. Formatáronse textos para a súa utilización en distintas situacións.

– CA1.4. Utilizáronse as funcións do procesador de textos para gardar e imprimir docu-

mentos elaborados.

– CA1.5. Realizáronse operacións básicas con follas de cálculo, sobre documentos pre-

viamente elaborados.

– CA1.6. Realizáronse operacións básicas con bases de datos, sobre documentos pre-

viamente elaborados.

– CA1.7. Identificáronse as funcións básicas de aplicacións que permitan realizar pre-

sentacións.

– CA1.8. Elaboráronse presentacións multimedia aplicando normas básicas de compo-

sición e deseño.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 121: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39169

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA2. Emprega utilidades web, configúraas e identifica a súa funcionalidade e as súas prestacións.

– CA2.1. Utilizáronse navegadores web e recoñeceuse a estrutura de internet.

– CA2.2. Personalizouse o navegador adecuándoo ás necesidades establecidas.

– CA2.3. Transferiuse información utilizando os recursos de internet para descargar, enviar e almacenar ficheiros.

– CA2.4. Identificáronse os medios e os procedementos de seguridade durante o acce-so a páxinas web, e describíronse os riscos e as fraudes posibles.

– CA2.5. Describíronse as funcionalidades que ofrecen as ferramentas de correo elec-trónico.

– CA2.6. Creáronse contas de correo web.

– CA2.7. Utilizáronse outros servizos dispoñibles en internet (chat, foro, mensaxaría instantánea, redes p2p, videoconferencia, etc.).

– CA2.8. Configuráronse as opcións básicas de diversas aplicacións web.

4.8.2.2 Contidos básicos

BC1. Utilización de aplicacións ofimáticas

• Funcionalidade e uso de procesadores de textos.

• Aplicación de formato a documentos.

• Formatos de letras: negra, cursiva e subliñada.

• Tamaños e tipo de fontes.

• Numeración, viñetas, tabulacións e aliñamento de parágrafos.

• Creación de táboas.

• Inserción de obxectos gráficos nos documentos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 122: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39170

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• Configuración de páxina.

• Funcionalidade e uso de aplicacións de follas de cálculo, de bases de datos e de pre-sentacións multimedia.

BC2. Utilización de aplicacións web

• Características e usos de internet.

• Navegación pola web: descrición, configuración e funcionamento do navegador.

• Normas, medios e procedementos de seguridade no acceso a recursos web.

• Buscadores: características e usos.

• Transferencia de datos e información por internet.

• Correo electrónico: funcionalidades e tipos.

• Mensaxaría instantánea: tipos e características.

• Ferramentas e usos dos outros servizos de internet: redes p2p, videoconferencias, foros e chats.

4.8.3 Orientacións pedagóxicas

Este módulo profesional contén a formación asociada á función de configurar e utilizar os compoñentes software e os recursos básicos dun sistema microinformático.

A definición desta función abrangue aspectos como:

– Configuración dos parámetros básicos dun sistema operativo.

– Instalación de proteccións básicas.

– Xestión de usuarios e recursos.

– Uso de recursos compartidos.

– Utilización de paquetes ofimáticos.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 123: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39171

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– Configuración de navegadores e correo electrónico.

– Utilización de servizos de internet.

A formación do módulo relaciónase cos obxectivos xerais c), i) e j) do ciclo formativo, e coas competencias profesionais, persoais e sociais h) e i). Ademais, relaciónase cos obxectivos t), u), v), w), x), y) e z), e coas competencias q), r), s), t), u), v) e w), que se incluirán neste módulo profesional de xeito coordinado co resto de módulos profesionais.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar as competencias do módulo han versar sobre:

– Identificación das funcións dun sistema operativo.

– Utilización das ferramentas para o manexo do sistema de ficheiros.

– Utilización das funcións principais dun paquete ofimático.

– Navegación e procura de información.

– Manexo do correo electrónico e outros servizos de internet.

O deseño curricular do módulo distribúe as unidades formativas en función da secuen-cia recomendada para seren impartidas.

4.9 Módulo profesional: Formación en centros de traballo

• Código: MP3032.

• Duración: 320 horas.

4.9.1 Resultados de aprendizaxe e criterios de avaliación

• RA1. Realiza operacións auxiliares na montaxe de sistemas microinformáticos, apli-cando os procesos do sistema de calidade establecido na empresa e os correspondentes protocolos de seguridade.

– CA1.1. Identificáronse os compoñentes para a montaxe, a súa función e a súa dispo-sición.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 124: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39172

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA1.2. Seleccionáronse e utilizáronse as ferramentas e os instrumentos para a ope-ración de montaxe.

– CA1.3. Realizouse a fixación e a interconexión dos compoñentes e dos accesorios utilizando as técnicas correctas.

– CA1.4. Realizáronse as configuracións básicas do sistema operativo.

– CA1.5. Comprobouse a funcionalidade do equipamento microinformático.

– CA1.6. Operouse respectando os criterios de seguridade persoal e material, coa ca-lidade requirida.

– CA1.7. Participouse dentro do grupo de traballo amosando iniciativa e interese.

• RA2. Realiza operacións de mantemento en sistemas microinformáticos e periféricos, seguindo indicacións, segundo os plans de mantemento correspondentes.

– CA2.1. Realizáronse intervencións de mantemento preventivo sobre o equipamento microinformático.

– CA2.2. Realizáronse revisións do estado dos soportes e dos periféricos.

– CA2.3. Seleccionáronse e utilizáronse as ferramentas e os instrumentos para as ope-racións de mantemento.

– CA2.4. Realizouse a limpeza de compoñentes, soportes e periféricos respectando as disposicións técnicas establecidas por fábrica, mantendo a súa funcionalidade.

– CA2.5. Recolléronse adecuadamente os residuos e os elementos de refugo para a súa eliminación ou reciclaxe.

– CA2.6. Determináronse as posibles medidas de corrección en función dos resultados obtidos.

– CA2.7. Realizáronse as operacións con criterios de respecto polo ambiente.

– CA2.8. Realizáronse todas as operacións tendo en conta a normativa de seguridade laboral e de protección ambiental.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 125: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39173

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

• RA3. Realiza operacións de montaxe e mantemento en instalacións de redes, seguin-

do indicacións, segundo os plans de mantemento correspondentes.

– CA3.1. Identificáronse os equipamentos da rede.

– CA3.2. Realizáronse operacións de montaxe de racks.

– CA3.3. Seleccionáronse ferramentas para a montaxe e o mantemento.

– CA3.4. Montáronse e desmontáronse soportes e elementos de redes sen fíos.

– CA3.5. Realizáronse operacións de montaxe de canalizacións.

– CA3.6. Realizáronse operacións de montaxe de cables.

– CA3.7. Realizáronse operacións de montaxe de rosetas e equipamentos distribuido-

res.

– CA3.8. Utilizáronse as ferramentas e os instrumentos para as operacións de montaxe

e mantemento.

– CA3.9. Realizouse a limpeza de compoñentes, soportes e periféricos respectando as

disposicións técnicas establecidas por fábrica, mantendo a súa funcionalidade.

– CA3.10. Recolléronse adecuadamente os residuos e os elementos de refugo para a

súa eliminación ou reciclaxe.

– CA3.11. Realizáronse todas as operacións tendo en conta a normativa de seguridade

laboral e de protección ambiental.

• RA4. Actúa conforme as normas de prevención e riscos laborais da empresa.

– CA4.1. Cumpriuse a normativa xeral sobre prevención e seguridade, así como a es-

tablecida pola empresa.

– CA4.2. Identificáronse os factores e as situacións de risco que se presenten no seu

ámbito de actuación no centro de traballo.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 126: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39174

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA4.3. Adoptáronse actitudes relacionadas coa actividade para reducir os riscos la-

borais e ambientais.

– CA4.4. Empregouse o equipamento de protección individual establecido para cada

operación.

– CA4.5. Utilizáronse os dispositivos de protección das máquinas, equipamentos e ins-

talacións nas actividades.

– CA4.6. Actuouse segundo o plan de prevención.

– CA4.7. Mantívose a zona de traballo libre de riscos, con orde e limpeza.

– CA4.8. Traballouse con criterios de redución do consumo de enerxía e na xeración

de residuos.

• RA5. Actúa de xeito responsable e intégrase no sistema de relacións técnico-sociais

da empresa.

– CA5.1. Executáronse con dilixencia as instrucións recibidas.

– CA5.2. Responsabilizouse do traballo que desenvolve, comunicándose eficazmente

coa persoa adecuada en cada momento.

– CA5.3. Cumpríronse os requisitos e as normas técnicas, demostrando un bo facer

profesional e finalizando o seu traballo nun tempo límite razoable.

– CA5.4. Amosouse unha actitude de respecto cara ás normas e aos procedementos

establecidos.

– CA5.5. Organizouse o traballo de acordo coas instrucións e cos procedementos esta-

blecidos, cumprindo as tarefas en orde de prioridade e actuando baixo criterios de seguri-

dade e calidade nas intervencións.

– CA5.6. Coordinouse a actividade desempeñada co resto do persoal, informando de

calquera cambio, necesidade salientable ou continxencia.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 127: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39175

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

– CA5.7. Incorporouse puntualmente ao posto de traballo, levando a cabo os descan-sos instituídos, e non abandonou o centro de traballo antes do establecido sen motivos debidamente xustificados.

– CA5.8. Preguntáronselle adecuadamente á persoa superior inmediata as posibles dúbidas e a información necesaria para o desempeño dos seus dereitos.

– CA5.9. Realizouse o traballo conforme as indicacións realizadas polo persoal superior, e formuláronse as posibles modificacións ou suxestións no lugar e do modo adecuados.

4.9.2 Orientacións pedagóxicas

Este módulo profesional contribúe a completar as competencias e os obxectivos xe-rais propios do título do título profesional básico en Informática e Comunicacións que se alcanzaran no centro educativo ou a desenvolver competencias características de difícil consecución nel.

5. Requisitos mínimos de calidade do contexto formativo

5.1. Espazos

Os espazos necesarios para o desenvolvemento das ensinanzas deste ciclo formativo son:

Espazo formativoSuperficie en m2

(30 alumnos/as)Superficie en m2

(20 alumnos/as)Grao de utilización

Aula polivalente. 60 40 50 %

Taller de informática e comunicacións 90 60 50 %

A consellería con competencias en materia de educación poderá autorizar unidades para menos de trinta postos escolares, polo que será posible reducir os espazos formati-vos proporcionalmente ao número de alumnos e alumnas, tomando como referencia para a determinación das superficies necesarias as cifras indicadas nas columnas segunda e terceira da táboa.

O grao de utilización expresa en tanto por cento e con carácter orientativo a ocupación en horas do espazo prevista para a impartición das ensinanzas no centro educativo, por un grupo de alumnado, respecto da duración total destas. O centro educativo, no exercicio da súa autonomía e en función da distribución horaria semanal dos módulos profesionais e da titoría, poderá determinar outro grao de utilización.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 128: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39176

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Na marxe permitida polo grao de utilización, os espazos formativos establecidos poden ser ocupados por outros grupos de alumnos e alumnas que cursen o mesmo ou outros ciclos formativos, ou outras etapas educativas.

En todo caso, as actividades de aprendizaxe asociadas aos espazos formativos (coa ocupación expresada polo grao de utilización) poderán realizarse en superficies utilizadas tamén para outras actividades formativas afíns.

5.2. Equipamentos mínimos

Espazo formativo Equipamentos

Aula polivalente.• Equipamentos audiovisuais.• Equipamentos informáticos en rede e con conexión a internet. Software de aplicación.

Taller de informática e comunicacións

• Kit armario de cableamento con paneis de parcheamento.• Ferramentas específicas para informática e montaxe de redes e canalizacións.• Racks.• Compoñentes para montaxe de redes.• Switch de diversos tipos.• Adaptadores de rede.• Punto acceso sen fíos.• Router sen fíos.• Compoñentes para montaxe de computadores.• Ferramentas manuais.• Equipamentos de medida de magnitudes eléctricas.• Compoñentes para montaxe de redes e de computadores.• Comprobadores de redes.• Equipamentos de soldadura para compoñentes.• Fontes de alimentación.• Equipamentos e medios de seguridade.

6. Profesorado

6.1. Especialidades do profesorado do sector público ás que se atribúe a impartición dos módulos profesionais asociados ao perfil profesional

Módulo profesional Especialidade do profesorado Corpo

• MP3015. Equipamentos eléctricos e electrónicos.• MP3016. Instalación e mantemento de redes para

transmisión de datos.• MP3029. Montaxe e mantemento de sistemas e

compoñentes informáticos.• MP3030. Operacións auxiliares para a configuración e a

explotación

Especialidade:• Sistemas e aplicacións

informáticas.• Equipamentos electrónicos.• Instalacións electrotécnicas.Outros:• Profesorado especialista,

de ser o caso

Profesorado técnico de formación profesional.

• MP3032. Formación en centros de traballo.

• Sistemas e aplicacións informáticas.

• Equipamentos electrónicos.• Instalacións electrotécnicas.

Profesorado técnico de formación profesional.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 129: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39177

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

6.2. Titulacións requiridas para a impartición dos módulos profesionais, para os centros de titularidade privada ou de titularidade pública doutras administracións distintas das edu-cativas

Módulos profesionais Titulacións

• MP3029. Montaxe e mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

• MP3030. Operacións auxiliares para a configuración e a explotación.

• MP3015. Equipamentos eléctricos e electrónicos.

• MP3016. Instalación e mantemento de redes para transmisión de datos.

• MP3032. Formación en centros de traballo.

• Licenciado/a, enxeñeiro/a, arquitecto/a ou o título de grao correspondente, ou outros títulos equivalentes.

6.3. Titulacións habilitantes para os efectos de docencia para a impartición dos módulos profesionais, para os centros de titularidade privada ou de titularidade pública doutras ad-ministracións distintas das educativas

Módulos profesionais Titulacións

• MP3029. Montaxe e mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

• MP3030. Operacións auxiliares para a configu-ración e a explotación.

• MP3015. Equipamentos eléctricos e electrónicos.

• MP3016. Instalación e mantemento de redes para transmisión de datos.

• MP3032. Formación en centros de traballo.

• Diplomado/a, enxeñeiro/a técnico/a ou arquitecto/a técnico/a, ou o título de grao correspondente, ou outros títulos equivalentes.

7. Correspondencia entre módulos profesionais e unidades de competencia para a súa acreditación ou validación

Módulos profesionais Unidades de competencia acreditables

• MP3015. Equipamentos eléctricos e electrónicos.

• UC1559_1: realizar operacións de ensamblaxe na montaxe de equipamentos eléctricos e electrónicos.

• UC1560_1: realizar operacións de conexión na montaxe de equipamentos eléctricos e electrónicos.

• UC1561_1: Realizar operacións auxiliares no mantemento de equipamentos eléctricos e electrónicos.

• MP3016. Instalación e mantemento de redes para transmisión de datos.

• UC1207_1: realizar operacións auxiliares de montaxe de equipamentos microinformáticos

• MP3029. Montaxe e mantemento de sistemas e compoñentes informáticos.

• UC1208_1: realizar operacións auxiliares de mantemento de sistemas microinformáticos.

• MP3030. Operacións auxiliares para a configuración e a explotación.

• UC1209_1: realizar operacións auxiliares con tecnoloxías da información e da comunicación.

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 130: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39178

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

8. Ciclos formativos de grao medio aos que o título profesional básico en Informática e Comunicacións permite a aplicación de criterios de preferencia para a admisión en caso de concorrencia competitiva

O título profesional básico en Informática e Comunicacións terá preferencia para a ad-misión a todos os títulos de grao medio das familias profesionais de:

– Electricidade e Electrónica.

– Informática e Comunicacións.

– Fabricación Mecánica.

– Instalación e Mantemento.

– Enerxía e Auga.

– Industrias Extractivas.

– Marítimo-pesqueira.

– Química.

– Transporte e Mantemento de Vehículos.

– Madeira, Moble e Cortiza.

– Edificación e Obra Civil.

9. Distribución horaria

Organización dos módulos profesionais do ciclo formativo de formación profesional bá-sica de Informática e Comunicacións para o réxime ordinario

Curso Módulo profesionalDuración

horas

1º • MP3009. Ciencias aplicadas I. 175

1º • MP3011. Comunicación e sociedade I. 206

1º • MP3015. Equipamentos eléctricos e electrónicos. 233

1º • MP3029. Montaxe e mantemento de sistemas e compoñentes informáticos. 296

Total 1º(FCE)

910

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4

Page 131: Iss113-n Depósito legal c.- http.xunta.esdiario-oficial ... · PDF fileDOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 38714 Iss113-n Depósito legal c.-http.xunta.esdiario-oficial-galicia

DOG Núm. 175 Luns, 15 de setembro de 2014 Páx. 39179

ISSN1130-9229 Depósito legal C.494-1998 http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Curso Módulo profesionalDuración

horas

2º • MP3012. Comunicación e sociedade II. 135

2º • MP3016. Instalación e mantemento de redes para transmisión de datos. 206

2º • MP3019. Ciencias aplicadas II. 162

2º • MP3030. Operacións auxiliares para a configuración e a explotación. 205

Total 2º(FCE)

708

2º • MP3032. Formación en centros de traballo. 320

Titoría

No primeiro curso do ciclo formativo dedicaranse 35 horas á titoría, e 27 horas no se-gundo curso.

10. Unidades formativas

Organización dos módulos profesionais en unidades formativas de menor duración

Módulo profesional Unidades formativasDuración

horas

• MP3011. Comunicación e sociedade I.

• MP3011_13. Comunicación en linguas galega e castelá I 88

• MP3011_23. Comunicación en lingua inglesa I 59

• MP3011_33. Sociedade I 59

• MP3012. Comunicación e sociedade II.

• MP3012_13. Comunicación en linguas galega e castelá II 67

• MP3012_23. Comunicación en lingua inglesa II 34

• MP3012_33. Sociedade II 34

• MP3030. Operacións auxiliares para a configuración e a explotación.

• MP3030_12. Configuración de equipamentos informáticos. 102

• MP3030_22. Aplicacións ofimáticas. 103

CV

E-D

OG

: hn9

du14

5-ak

w2-

5xe9

-fjf0

-nm

jp5n

5qp6

w4