Innovación e investigación en ciencias sociais ii

29
Innovación e Investigación en Ciencias Sociais Innovación e Investigación nas CCSS: Estratexias didácticas.

Transcript of Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Page 1: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Innovación e Investigación en Ciencias Sociais

Innovación e Investigación nasCCSS:

Estratexias didácticas.

Page 2: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Analizando Estratexias:A Clase por dentro

• De que se trata na clase?

• Que sucede e que ven sucedendo nas clases de CCSS?

• A que responde esta dinámica?

• Podemos cambiar este patrón?

• Como podemos facelo? É necesario?

Page 3: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Analizando Estratexias:A Clase por dentro

De que se trata na clase? As veces non é o que o Profesor e os alumnos desexan/queren.

Xestión de problemas alleos ao currículo e o devir

da clase.

Situacións adidácticascotiás.

Page 4: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Analizando Estratexias:A Clase por dentro

Estratexia do Docente

Estratexia do alumnado

Axentes que difuminan a

didáctica:Estado

AutoridadesFamilias

Por tanto na Aula xúntanse tres estratexias…

Page 5: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Analizando Estratexias:Que se dá nas clases?

Currículo oficial flexible:

+ procedementos< contidos

Non había listado fixo de temas >

viñan determinados polos contidos

mínimos.

Equipos docentes tiñan potestade

para incluírcontidos no currículo do

centro.

A LOXSE (1990) crea un horizonte de renovación pouco valorado hoxe en día...

Page 6: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Analizando Estratexias:Que se dá nas clases?

Temas reiterativos e

repetitivos

Configúranse “conciencias

oficiais” nada inocentes...

Verdadeiramente non se

Reflexiona, Indaga ou obteñen as

súas Conclusións.

Pero no fin, a distribución de contidos/niveis/temas vai semellante a LEXB e a actual LOE...

Page 7: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Non se provoca: pensar / repensar causas, consecuencias e repercusión dun feito

histórico, xeográfico, económico, artístico, social…

Analizando Estratexias:Que se dá nas clases?

Profesor describe/repite/informa do que ven no Libro

de Texto… → Alumno repite/memoriza/repasa

Burocratízase a aprendizaxe: saber para superar un examen (actividade artificial e adidáctica)

Page 8: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Dependen da condición social, clima clase, nivel de ensinanza…Non oficial/non avaliables → restalle importancia.Reducidas ao mínimo en Bach./PAAU

Actividades Didácticas Oficiais

Actividades Didácticas non

Oficias (adidácticas???)

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

A práctica docente baséase en:

NoticiasActualidadeComparaciónsExemplos…

Page 9: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Actividades Didácticas Oficiais

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

Innovación? non parece…

Pouco estudiado / pouco investigado en España, pero os poucos estudios que hai

(Rozada, Merchan…) parecen refrendar pautas bastante comúns con outros Países e doutros

Tempos (Leew Roord, 1998).

Page 10: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

S. XIX = clase comeza > pregunta a alumnos > clase maxistral > dictado/actividades

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

Pedagoxía Francesa denomina

“Clases normais”

Só logo da IIª GM -1954- hai propostas

para nova metodoloxía

Page 11: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Xeneralización dos libros de textos.Xeneralización das actividades.Uso (abuso) de Textos e Documentos para convertir ao alumno nun pequeño especialista.

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

Innovacións na ½ do s. XX

Pero dende os ´70 a segue parecido: Clase Maxistral

+Recitado “catequésico”

Secuencia= pregunta/explicación/pregunta

╚ enlazado polo LdT ╝

Page 12: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

CCSS con Pedagoxía CCSS sen Pedagoxía

PRIMARIALibro con + actividades e

Gráficos + outros recursos pedagóxicos.

SECUNDARIALibro máis centrado nos

contidos teóricos.

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

Pero en 3/3 do s. XX, comeza a mudar esta situación

Page 13: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Representa o máis “tradicional”

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

CCSS sen Pedagoxía

Modelo capitalista autoconstruído e retroalimentado

Segundo R. Cuesta “modelo de educación tradicional-elitista ao modo de educación tecnocrática de masas”.

Hai outros modelos (dende o Comunista, Xaponés ata o revisionimo pedagóxico de Habermas, Vigotsky…) pero

son desbotados (prexuízos ideolóxicos, gastos…)

Page 14: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Cuban (1984)De Palpe (2000)Dussel (1999)

Soluciona problemas prácticos a profesores.

ENSINANZA > practicamente non evolucionou no s. XX.E cando o fixo > non foi polas (numerosas) reformas

pedagóxicas senón polos Contextos nos que se move a Educación >>>> Social, Político, Tecnolóxico…

Analizando Estratexias:Que actividades se traballan nas clases?

Conclusións Previas

Page 15: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

DiversidadeSocial.

Cambios en prácticas escolares.

Paso de LEXB a LOXSE supuxo ampliación da Secundaria a anos anteriores >>>> leva preceptos pedagóxicos de Primaria a Secundaria.

E xeneralización de Educación, aumenta alumnos.

Desde anos 80 (Currículo, Libros de Textos e Prácticas escolares >>>> intentaron aproximar

CCSS con pedagoxía e sen pedagoxía.

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Tratamento de Actividades si cambiou

Page 16: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Permiten visualizar estratexias de transmisión de coñecementos. Fonte Merchan (2001: 84 e ss.)

Análise de Recursos-Actividades

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Page 17: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Frecuencia (de 1 a 10) de recursos/actividades en CCSS

Recurso/Actividad Frecuencia

Explicar 6,81

Exercicios 5,91

Preguntas 5,57

Libro de Texto 5,07

Debates 3,81

Prensa 3,46

Documental 3,13

Cine 2,63

Diapositivas 4,25

Informática 1,23

Xogos de Simulación 1,96

Música 1,34

Visitas 3,48

Gráfico I

Page 18: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

O que máis: Clase MaxistralCorrección ActividadesLibro de Texto

O que menos: DebatesPrensaDiapositivasVisitas

Gráfico I

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Cine, Informática,Documentos…

Moita fama pero pouco utilizados

Page 19: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Frecuencia (de 1 a 10) de recursos en CCSS: Bach. e ESO.

Recurso/Actividad Bacharelato ESO

Explicar 6,75 7,00

Exercicios 5,73 6,13

Preguntas 3,47 6,38

Libro de Texto 4,67 5,75

Debates 2,20 4,63

Prensa 2,47 5,25

Documental 2,73 3,50

Cine 2,29 2,88

Diapositivas 4,54 4,88

Informática 1 1,12

Xogos de Simulación 1 3,63

Música 1 1,50

Visitas 3,13 4,38

Gráfico II

Page 20: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Hai resultados parecidos, pero nidias diferencias.

Bacharelato >>> moito máis burocrácico(PAAU) teórico e orientado a examen.

Outras actividades (prensa, debates, videos…) máis abundantes na ESO, aínda que Clase maxistral, exercicios, actividades con rexistrossemellantes.

Gráfico II

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Page 21: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Gráfico II

Page 22: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Explicación a estas diferencias:

Profesores iguais, así que será o significado académico dos estudos (Lei, títulos, accesos…).

Pese a novos recursos, persite: Oralidade, frontalidade, pasividade, unidireccionalidade…

Gráfico II

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

De Primaria a Secundaria: pérdese pedagoxía e decrecen actividades

A diferencia das CC “Puras”

Page 23: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Explicación do decrecemento na Secundaria:

Diferentes contidos (+ teóricos en 2ª/Bach.)Diferente tempo en clase (+ en Primaria)Diferente presión (titulación)Diferentes expectativas: Primaria

Secundaria

Gráfico II

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Ampliación daEscola Obligatoria

“O que se daba” ata os 13/14 anos agora ata os

16/17

CálculoLectura

OralidadeEscrituraMateria

Contidos

Page 24: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Profesor dispón de máis tempo >>> Pode introducir Actividades

Alumnos con baixasexpectativas académicas >>> Profesorado diminúe

expectativas >>> baixanivel

Conclusións

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Page 25: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Secundaria

Ritmo débilRitmo forte

Prácticas PedagóxicasInvisibles (Actividades)

Prácticas PedagóxicasVisibles (Explicar)

Tratamento de actividades

Ritmo de Clase (Bernstein)

+ Coñecemento< Tempo

< Coñecemento+ Tempo

PrimariaTitulación

Universidade

Dominio de prácticas invisibles alonxan práctica escolar do currículo…por iso “Reformas visibles” dos que controlan a

Educación?? (Rozada, 2000)

Page 26: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Lexitimadora da dominación cultural >>> define cultura valiosa e lexítima.

Axente que converte capital familiar en capital económico e social >>> dá títulos, dá acceso ao “traballo”.

Dominadores sociais da Escola >>> retroalimentan /perpetúan dominio

Resultado

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Page 27: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

De todas formas, PROFESORES ensinan tendo en conta:

Caracteres de alumnos.

Grao de interés pola materia.

Capacidade de actuación.

Os seus coñecementos.

Actitude…

Resultado

Analizando Estratexias:Tratamento de actividades

Depende da condición social do alumnado: Centros

MA e MB

Demarcan estratéxias diferentes de actuación para con a clase

Page 28: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

Resume as prácticas clásicas da Docencia.

Mal necesario???

Burocratización do saber…

◘ Aprendemos ou superamos exames???

EXAMES

Analizando Estratexias:Os Exames

Page 29: Innovación e investigación en ciencias sociais ii

TAREFAS

Cos mesmos grupos de 3-4 persoas anteriores (pero

de carácter individual), recompilade posibles recursos-

actividades que podedes utilizar no proceso de

ensinanza-aprendizaxe, creando unha Secuencia

Didáctica.

Valorade criticamente que cursos credes que se

poden utilizar máis e con máis frecuencia: son

variables? Que explica a súa diversa utilización? Que

axentes interveñen?

Buscade 1 alternativa as PAAU e razoade a resposta.