Informe final da Consulta Preliminar ao Mercado do ... · proxecto Smartiago, cofinanciado con...
64
1
Transcript of Informe final da Consulta Preliminar ao Mercado do ... · proxecto Smartiago, cofinanciado con...
1
2
3
Informe final da Consulta Preliminar ao Mercado do Concello de Santiago de Compostela no marco da iniciativa SMARTIAGO de contratación pública de innovación
Reto 3: ILUMINACIÓN ORNAMENTAL INTELIXENTE PARA A CONSERVACIÓN DO PATRIMONIO
Abril de 2020
4
1. Introdución ................................................................................................................................................................ 8
2. Descrición do reto ................................................................................................................................................... 12
Antecedentes ............................................................................................................................................................................................... 13 Estado da cuestión ...................................................................................................................................................................................... 14 Necesidades non cubertas .......................................................................................................................................................................... 14 Obxectivos estratéxicos ............................................................................................................................................................................... 15 Obxectivos específicos ................................................................................................................................................................................ 16 Resultados esperados ................................................................................................................................................................................. 21 Indicadores .................................................................................................................................................................................................. 21
3. Consulta Preliminar ao Mercado (CPM) ................................................................................................................. 24
Cuestionario para as empresas ................................................................................................................................................................... 25 Xornada de presentación das CPM ............................................................................................................................................................. 26 Obradoiro informativo .................................................................................................................................................................................. 28 Empresas participantes ............................................................................................................................................................................... 29 Entrevistas coas empresas participantes .................................................................................................................................................... 30
5
4. Resultado das CPM ................................................................................................................................................ 36
Conclusións extraídas ................................................................................................................................................................................. 39 Mapa de demanda temperá ........................................................................................................................................................................ 48
Anexo I: Resumen das propostas ............................................................................................................................... 50
Altia Consultores SA e Citic (UDC) ............................................................................................................................................................. 51 ATOS Spain S ............................................................................................................................................................................................. 52 Cocomm ...................................................................................................................................................................................................... 53 Eptisa Servicios de Ingeniería S.L. .............................................................................................................................................................. 54 Eseled Consulting SL – Sistemas Audiovisuales Itelsis S.L. ....................................................................................................................... 55 Ingeniería Insitu S.L. e Setga S.L.U ............................................................................................................................................................ 56 Moonoff, S.L. ............................................................................................................................................................................................... 57 Telefónica .................................................................................................................................................................................................... 58 Telefónica .................................................................................................................................................................................................... 59 USC (Grupo de Investigación Gemap), Televés SAU y Ferrovial Servicios S.A. ........................................................................................ 60 Wellness TechGroup ................................................................................................................................................................................... 61
6
7
8
1. INTRODUCIÓN
O 4 de decembro de 2017 o Ministerio de Economía, Industria e Competitividade, en diante, MEIC (agora, Ministerio de Ciencia e Innovación – MICI), e o Concello de Santiago de Compostela, en diante CSC, asinaron un convenio (con referencia CPI-2017-10-SMARTIAGO), para contribuír á mellora dos servizos públicos para a cidadanía impulsando o desenvolvemento de proxectos singulares de innovación tecnolóxica. Realizarase a través do fomento da innovación empresarial, mediante a selección das actuacións e proxectos relacionados coa resolución de retos de sustentabilidade e mellora da eficiencia en prestación de servizos públicos de recollida e tratamento de residuos, limpeza viaria, mobilidade e iluminación pública a nivel local. En diante, estes retos denominaranse así: Reto 1. Mobilidade intelixente e sostible, Reto 2. Xestión sostible e intelixente de RSU e Reto 3. Iluminación ornamental intelixente para a conservación do patrimonio.
O convenio enmárcase na liña FID - Fomento da Innovación desde a Demanda e da Compra Pública Innovadora, que xestiona o MEIC e que persegue a mellora dos servizos públicos a través do fomento da innovación empresarial no desenvolvemento de solucións para necesidades non cubertas dos servizos públicos baseadas na demanda. O desenvolvemento destas solucións cofinanciarase nun 80 % polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional 2014-2020 (Feder).
9
Desde principios do ano 2013, o Concello de Santiago está a traballar na elaboración da Estratexia Smartiago, que se traduce nunha folla de ruta formada por unha combinación de solucións tecnolóxicas innovadoras no campo das cidades intelixentes, orientada a converter a Santiago de Compostela na primeira iniciativa que busca a eficiencia, a máxima aplicabilidade e a adaptación da I+D+i aos problemas das cidades patrimonio da humanidade para que os resultados sexan altamente escalables noutras cidades ou contornas nos que o patrimonio histórico é un atributo distintivo.
A Estratexia Smartiago permitirá converter Santiago de Compostela e a súa cidade histórica nun conxunto eficiente, intelixente e cun mellor servizo para a súa cidadanía.
Esta estratexia non só tratou da definición de proxectos concretos baseados en necesidades propias da cidade, senón que mobilizou recursos financeiros e humanos propios para o seu despregamento.
O reto da Estratexia Smartiago fundaméntase, por tanto, en impulsar o desenvolvemento de proxectos singulares de innovación tecnolóxica para contribuír á mellora dos servizos públicos dirixidos á cidadanía. Para iso, apóstase pola Compra Pública de Innovación (CPI).
Con carácter previo á licitación da compra, o CSC considerou de interese recadar información dos operadores económicos, os axentes sociais e os axentes de coñecemento para estar ao tanto da situación, e identificar e especificar as características das posibles solucións que mellor se adapten aos requisitos do servizo e ás necesidades dos usuarios e usuarias.
10
En consecuencia, convocouse unha consulta preliminar ao Mercado sobre as tres necesidades non cubertas. O presente informe recolle os resultados da consulta para o reto 3: Iluminación ornamental intelixente para a conservación do patrimonio.
O núcleo fundamental destas iniciativas é a existencia dunhas necesidades do Concello de Santiago non cubertas, ou cubertas de maneira insuficiente, susceptibles de ser atendidas polos axentes do Mercado.
É, por tanto, a definición destas necesidades non cubertas a que xustificou e articulou a definición dos retos que o Concello de Santiago lles formula aos axentes do mercado para o desenvolvemento de solucións mediante un proceso formal de licitación pública.
11
12
2. DESCRICIÓN DO RETO
O reto fundaméntase en desenvolver unha solución innovadora para mellorar a eficiencia enerxética, con luminarias sustentables, deseñadas e fabricadas baixo o modelo de economía circular, e pór en valor o patrimonio a través da iluminación ornamental, reducindo á súa vez os custos do seu mantemento e conservación, tal e como se recollía no convenio entre o Ministerio de Economía, Industria e Competitividade e o Concello de Santiago de Compostela para o proxecto Smartiago, cofinanciado con fondos Feder.
Pode verse unha descrición completa do reto nas bases da convocatoria das CPM na web do proxecto.
As seguintes especificacións da necesidade non cuberta son orientativas e poderán evolucionar a medida que se vaia actualizando o estado da cuestión en cada un dos ámbitos.
13
Antecedentes
O realce do patrimonio monumental de Santiago de Compostela a través da iluminación ornamental permite alargar os horarios de visita á cidade unha vez cae a noite, incrementando as estancias nos hoteis e os ingresos derivados do turismo.
Ao mesmo tempo, resaltar a beleza da cidade a través da iluminación supón un incremento no sentimento de orgullo da veciñanza pola súa cidade. A iluminación dos edificios e monumentos máis emblemáticos fai que estes cobren vida durante a noite, mostrando toda a súa beleza e esplendor.
Esta iluminación ornamental, en si mesma, non representa unha gran partida orzamentaria para as arcas municipais, nin nos aspectos de consumo enerxético nin nos aspectos relacionados co mantemento. Si presenta un reto a iluminación de edificios históricos que non son (na maior parte dos casos) propiedade do Concello (por exemplo, a propia Catedral) e tamén o feito de que os puntos de ancoraxe da iluminación non deben afectar á integridade física dos propios monumentos.
Por outra banda, na actualidade, os monumentos aos que se fai mención son habitualmente afectados pola colonización biolóxica de fachadas ou deteriorados polas accións vandálicas. Neste sentido, a distribución de puntos de luz pola cidade e os propios monumentos supoñen unha oportunidade para dar soporte a mecanismos que poidan mitigar os efectos da acción biolóxica ou incrementar a seguridade dos monumentos ante actos vandálicos.
14
Estado da cuestión
Para a descrición das necesidades que o Concello de Santiago necesita resolver no marco do proxecto Smartiago, levouse a cabo un estudo sobre o estado das diferentes tecnoloxías coas que actualmente é posible abordar estas problemáticas. Grazas a este estudo chegouse a unha serie de conclusións que poden consultarse na convocatoria.
Necesidades non cubertas
Malia da dispoñibilidade dunha ampla gama de solucións tecnolóxicas que poden axudar a resolver os problemas de eficiencia enerxética da iluminación ornamental e da personalización total, no caso de Santiago de Compostela segue habendo necesidades non cubertas, como as seguintes:
Aínda non se atoparon solucións tecnicamente viables para actuar sobre as colonizacións biolóxicas a distancia e sen intervención directa sobre o patrimonio monumental que, por outra banda, non é obxecto de xestión municipal na súa maior parte, ao ser moitos monumentos propiedade de terceiros.
Por outra banda, e tendo en consideración a propiedade dos monumentos, os novos plans de implantación de iluminación ornamental van requirir novos modelos para a colocación de puntos de iluminación, xa que non se vai permitir a súa instalación nos propios monumentos, o que vai supoñer unha dificultade engadida.
Por último, non se dispón de medios materiais para predicir ou identificar accións vandálicas contra os monumentos.
15
Obxectivos estratéxicos
A continuación, identifícanse os obxectivos estratéxicos da iniciativa:
Situar o servizo de iluminación pública ornamental á vangarda da
eficiencia, sen renunciar á súa axeitada integración arquitectónica
nunha contorna patrimonio da humanidade.
Promover a sustentabilidade
ambiental ligada á fabricación e xestión da iluminación baixo
modelo de economía circular.
Reducir os gastos de conservación do patrimonio utilizando iluminación ornamental e
intelixencia artificial para o mantemento preventivo da
colonización biolóxica.
16
Obxectivos específicos
A. Deseño e posta en funcionamento de sistema de cámaras de visión artificial baseado en computación de bordo para valoración do estado de limpeza e conservación dos monumentos
Requisitos básicos:
Debe permitir a identificación e medición de diferentes tipos de afección sobre os monumentos (por exemplo : humidades, mofo, excrementos ou pintado) e clasificalos.
Debe estar baseada en redes neuronais artificiais “lixeiras” e de código aberto.
Debe permitir a súa execución en arquitecturas sinxelas e de baixo custo (por exemplo arquitecturas ARM con pouca RAM).
Debe ter unha fiabilidade elevada, superior ao 75 %.
Debe permitir o readestramento de modelos de visión artificial de maneira fácil e rápida.
Tecnoloxías de referencia:
Bibliotecas de aprendizaxe profunda de código aberto: Tensorflow, Keras, MxNET, GluonCV, OpenCV.
17
B. Deseño e posta en funcionamento de sistema de iluminación a distancia con capacidades biocidas
Requisitos básicos:
O sistema debe inhibir o crecemento de microbiota sobre os monumentos, o que facilita a conservación preventiva do patrimonio.
O sistema debe evitar a acción directa sobre o monumento (non se poden considerar produtos nin químicos nin abrasivos ou de natureza similar).
Tecnoloxías de referencia:
Iluminación monocromática con capacidade biocida.
18
C. Deseño e posta en funcionamento dun sistema de intelixencia artificial para a identificación ou predición de actos vandálicos
Requisitos básicos:
Debe incluír a implementación dun framework de aprendizaxe automática de código aberto.
Debe permitir inferencia de condicións que favorezan os actos vandálicos na cidade histórica e os seus arredores, baseándose nas condicións e factores esperados nun momento e lugar concretos.
Debe permitir a identificación e clasificación, en tempo real, de actos vandálicos nos monumentos.
Debe permitir o readestramento de algoritmos dunha maneira fácil e rápida.
Debe ter unha fiabilidade elevada, superior ao 75 %.
Debe permitir a integración de datos coa área de seguridade cidadá, para emitir alertas.
Debe permitir a súa integración coa iluminación pública para iluminar con máis intensidade as zonas que se prevé poden ser atacadas ou que son atacadas nun momento concreto, empregando sinais visuais de alarma para disuadir a atacantes reais ou potenciais.
Debe ser totalmente integrable con sistemas de sinalización vertical dinámica (pantallas) para a xestión preditiva do tráfico.
19
Tecnoloxías de referencia:
Bibliotecas de algoritmos de aprendizaxe automática de código aberto: Weka.
Bibliotecas de aprendizaxe profunda de código aberto: Tensorflow, Keras, MxNET, GluonCV, OpenCV.
20
D. Deseño e posta en funcionamento de sistemas automáticos de planificación e proxección da iluminación ornamental
Requisitos básicos:
O sistema debe permitir a creación de recreacións e modelos 3D da zona monumental dunha maneira rápida e de baixo custo.
O sistema debe permitir a predición dos puntos óptimos de ancoraxe e dos tipos de luminaria que se deben instalar, tendo en conta restricións físicas de zonas onde non se poden realizar as ancoraxes e restricións económicas de investimento.
Tecnoloxías de referencia:
Lidar.
Realidade virtual.
21
Reducir o custo de electricidade de iluminación pública ornamental nun 80 % anual.
Reducir nun 20 % o gasto de mantemento de luminarias de iluminación ornamental.
Grao de cumprimento do servizo de mantemento da iluminación maior ao 95 %.
Aforro dun 20 % na conservación (mantemento e restauración) das fachadas patrimonio.
Indicadores
Redución dos metros cadrados de fachada afectada por pragas biolóxicas ou actos vandálicos nun 50 %.
Redución do custo de planificación e proxección dos sistemas de iluminación ornamental nun 50 %.
Resultados esperados
22
23
24
3. CONSULTA PRELIMINAR AO MERCADO (CPM)
O pasado 21 de novembro de 2019 púxose en marcha o proceso de Consulta Preliminar ao Mercado, de acordo co establecido no artigo 115 da Lei 9/2017, de 8 de novembro de contratos do sector público.
O anuncio da convocatoria foi publicado e difundido, para os efectos de non distorsionar a competencia, no Perfil do Contratante do Concello de Santiago, na Plataforma de Contratación do Sector Público, onde se incluían os seguintes aspectos:
O obxecto da convocatoria.
O órgano de contratación.
Data de inicio, e data de fin, data de publicación e o estado.
As condicións de presentación das propostas.
A aplicación dos principios de transparencia, igualdade de trato e non discriminación nin falseamento da competencia.
O prazo e as actualizacións da Consulta Preliminar ao Mercado
Todo o anterior para os efectos de que poidan ter acceso e posibilidade de realizar achegas todos os posibles interesados, en cumprimento do previsto no artigo 115 de Lei 9/2017, de 8 de novembro, de contratos do sector público.
25
Así mesmo, o Concello de Santiago de Compostela, coa finalidade de garantir a transparencia do procedemento e a participación das empresas, creou un portal específico do proxecto (https://smartiago.santiagodecompostela.gal/), onde se publicou toda a documentación relativa ao reto, incluídos vídeos, presentacións, preguntas frecuentes, listaxe de asistentes ao taller informativo etc.
Cuestionario para as empresas
Coa finalidade de poder obter a maior cantidade de información sobre as propostas de solución e as características das empresas, dentro da consulta incluíuse un anexo cun formulario de proposta, que se dilixenciou por parte de todas as empresas participantes. Este cuestionario púxose a disposición do público nas seguintes URL:
https://contrataciondelestado.es/wps/wcm/connect/PLACE_es/Site/area/docAccCmpnt?srv=cmpnt&cmpntname=GetDocumentsById&source=library&DocumentIdParam=52d2c84c-2b7c-44f4-8b59-3268ccd722aa y
https://smartiago.santiagodecompostela.gal/gl/participacion-nas-consultas/anexo-III-formulario-solicitude.
O uso do contido da información proporcionada non é vinculante e limítase exclusivamente á súa posible inclusión no proceso de definición do proxecto e nas especificacións dun eventual procedemento de contratación posterior por parte do Concello de Santiago de Compostela.
26
Xornada de presentación das CPM
Para dar visibilidade a este proceso, levouse a cabo unha xornada informativa de lanzamento da Consulta Preliminar ao Mercado, para a que se realizaron labores de difusión a través de correo electrónico e da páxina web do proxecto.
A xornada desenvolveuse en Santiago, o 21 de novembro de 2019 e os seus obxectivos principais foron os seguintes:
1. Presentación do proxecto Smartiago.
2. Explicación das fases do programa: expresións de interese, Consultas Preliminares do Mercado e licitación.
3. Participación no programa.
Esta xornada de apertura, á que asistiron 128 persoas, supuxo un primeiro contacto entre a entidade contratante e as empresas asistentes. Ademais da representación institucional por parte do Concello de Santiago, contou coa participación da secretaria de Estado de Universidades, Investigación, Desenvolvemento e Innovación, do Ministerio de Innovación, Ciencia e Universidades, Ángeles Heras Caballero.
Na xornada, e durante todo o período da CPM, recibíronse preguntas formuladas por algunhas das empresas participantes no proceso, que foron resoltas por parte do equipo técnico do programa e publicadas na páxina web de referencia da consulta do CSC.
O documento de preguntas e respostas, así como as presentacións utilizadas polos relatores da xornada de información nas súas intervencións, foron postas a disposición das persoas interesadas na páxina web do proxecto:
https://smartiago.santiagodecompostela.gal/gl
27
Ilustración 1: Xornada de Presentación CPM Smartiago, 21 de novembro de 2019.
28
Obradoiro informativo
O 2 de decembro de 2019 celebrouse un taller informativo dirixido ás entidades interesadas en participar na Consulta Preliminar ao Mercado do proxecto Smartiago.
Durante a sesión, que contou coa presenza de 72 entidades (https://smartiago.santiagodecompostela.gal/sites/portalsmartiago/files/Smartiago-Listado_asistentes_taller.pdf), explicouse o funcionamento das Consultas Preliminares ao Mercado e resolvéronse as dúbidas e as cuestións remitidas previamente polas entidades, que poden ser consultadas a través da seguinte ligazón:
https://smartiago.santiagodecompostela.gal/gl/consultas-ao-mercado/preguntas-frecuentes
Ilustración 2: Obradoiro informativo sobre a CPM de Smartiago, 2 de decembro de 2019.
29
Empresas participantes
Quince entidades (empresas, centros tecnolóxicos e universidades) presentaron as súas propostas para o Reto 3 do proxecto a través do cuestionario de consulta ou vía correo electrónico. A continuación, enuméranse estas entidades:
30
Entrevistas coas empresas participantes
Tras a recepción e a análise das propostas presentadas polas entidades participantes, o equipo do proxecto mantivo entrevistas individuais coas entidades con propostas sobre as que se necesitaba conseguir un maior nivel de detalle.
Organización
Ante o volume de propostas recibidas na consulta e a diversidade tecnolóxica destas, o equipo do proxecto decidiu recorrer ao asesoramento de especialistas, de conformidade co previsto no artigo 115.1 da Lei 9/2017 de contratos do sector público.
Estes asesores expertos acompañaron o equipo do Concello de Santiago de Compostela nas reunións coas entidades, para proporcionar o seu coñecemento e experiencia no ámbito da Compra Pública de Innovación e en solucións para o ámbito da iluminación e a aplicación das novas tecnoloxías para a resolución de problemas neste campo.
Equipo CSC:
Gumersindo Guinarte Cabada – concelleiro de
Presidencia, Relacións Institucionais e Turismo Pedro Sánchez Mariño – enxeñeiro técnico industrial,
área de Obras e Servizos
Jesús Rodríguez – xefe de servizo da área de
Informática
Rafael Rodríguez – técnico da área de informática
Antón Varela – asesor do Goberno municipal
31
Asesores expertos:
Gonzalo Pellejero - socio director de TechFriendly, empresa especializada en smart cities, desenvolvemento urbano, innovación e comunicación. Asesor experto externo en compra pública de innovación da OTA. Jose Abella - asesor experto externo en compra pública de innovación da OTA. Pablo J. Martínez - asesor experto externo en compra pública de innovación da OTA. María Santiago - Asesora externa especializada en compra pública de innovación da OTA.
Os asesores expertos externos forman parte da UTE SILO-Red2Red, adxudicataria da oficina técnica de apoio (OTA) do proxecto Smartiago. No caso da empresa TechFriendly, está subcontratada pola UTE adxudicataria da OTA para, entre outras tarefas, prestarlle apoio técnico especializado na fase de Consultas Preliminares ao Mercado.
Adicionalmente, estes especialistas apoiaron o equipo do Concello de Santiago noutras tarefas, como a difusión da convocatoria, a organización e a participación en xornadas de presentación, soporte na avaliación das propostas recibidas, participación en reunións internas de seguimento etc.
Todas as interaccións do equipo do CSC e dos asesores cos propoñentes da consulta recóllense nas correspondentes actas de reunión.
32
Fase de entrevistas
No marco do proceso de consultas preliminares ao Mercado do proxecto Smartiago, as entrevistas realizáronse entre os días 9 e 27 de xaneiro de 2020. No reto 3 de Iluminación Ornamental Intelixente para a conservación do patrimonio realizáronse un total de oito, que se amosan a continuación:
Entidade Data entrevista Entidade Data entrevista
Altia e Citic 09/01/2020 Eseled e Itelsis 21/01/2020
Insitu e Setga 09/01/2020 Eptisa 21/01/2020
Wellness T.G. 10/01/2020 ATOS 27/01/2020
Telefónica 20/01/2020 USC e outras 27/01/2020
33
En todas as reunións mantidas cos diferentes operadores económicos, seguiuse un guión e tratáronse os seguintes aspectos:
► Introdución sobre funcionamento e tempos da reunión por parte do Concello de Santiago [2 min]
► Presentación do Concello de Santiago [3 min]
Procedemento da consulta
Próximos pasos e prazos estimados
Visión xeral sobre a/s proposta/s por parte do Concello de Santiago.
► Presentación da empresa propoñente [25 min]
Exposición da proposta por parte da empresa propoñente (incluíndo todas as demostracións consideradas necesarias). A entidade podía apoiarse en presentacións. A información ou o soporte audiovisual utilizado para a presentación da proposta debía enviarse previamente para que estivese dispoñible. De non ser posible, en calquera caso, era necesario remitir toda a información presentada para unha revisión máis detida por parte do Concello.
► Preguntas sobre a proposta por parte do Concello [20 min]
* O Concello de Santiago podía solicitarlle ao propoñente nova información adicional, a cal debía enviarse ao correo do proxecto no prazo indicado durante a entrevista.
► Dúbidas e preguntas á empresa propoñente [8 min]
► Finalización da entrevista [2 min]
Todos os membros do equipo técnico asinaron o correspondente compromiso de confidencialidade en relación co acceso e coñecemento da información achegada polos operadores económicos nas solucións propostas.
34
Conclusións das entrevistas
As propostas recibidas e as entrevistas mantidas coas empresas participantes no reto 3 de Iluminación Ornamental Intelixente para a conservación do patrimonio serviron para entender mellor o alcance das solucións propostas e o seu nivel de desenvolvemento comercial (TRL). Isto, á súa vez, permitiu confirmar a oportunidade de innovación que o proxecto ofrece, tanto ao Concello de Santiago como aos distintos operadores económicos.
Doutra banda, o proceso de xestión da información para os trámites da CPM funcionou correctamente, o que permitiu que en todo momento estean dispoñibles os formularios e demais documentos que as empresas presentaron para participar nas consultas coa súa solución.
Das propostas e entrevistas extraéronse conclusións preliminares que servirán para unha mellor definición das necesidades dos pregos de futuras licitacións.
35
36
4. RESULTADO DAS CPM
O pasado 16 de decembro de 2019 pechouse o prazo de recepción de solicitudes e procedeuse á súa análise. Os resultados foron os seguintes:
Propostas recibidas na consulta para o reto 3 de Iluminación Ornamental Intelixente para a conservación do patrimonio.
Entrevistas realizadas.
Entidades participantes na consulta no reto 3, das cales:
37
Trece empresas privadas
Un proxecto conta coa colaboración dun centro tecnolóxico
Dous proxectos en colaboración cun grupo de investigación da Universidade
Seis propostas de empresas multinacionais líderes globais en diferentes áreas de negocio
Sete grandes empresas
Seis pemes (entre 10 e 250 empregadas/os)
Maioritariamente, os propoñentes afirman ter experiencia en desenvolvementos funcionais e técnicos relacionados co proxecto exposto.
De igual forma, a maior parte dos propoñentes expoñen experiencias previas en desenvolvementos ou proxectos de tecnoloxías semellantes ás necesarias para a resolución do reto proposto.
38
Procedencia das propostas:
Oito dos propoñentes dispoñen de sede tanto no territorio nacional como en territorio internacional. Quince entidades contan con sede en España.
Dedicación e tempo de reacción no proceso de consulta.
Gran parte das propostas foron innovadoras.
Dada a complexidade técnica do reto, o prazo outorgado para a súa resposta e o período do ano no que se levou a cabo a consulta, cómpre resaltar a ampla resposta e o interese mostrado polo Mercado en proporcionar solucións. Igualmente, a participación de empresas de procedencia rexional e local foi moi alta.
A participación incluíu axentes privados do Mercado de todo rango, tanto grandes multinacionais, como pequenas e medianas empresas, así como empresas de nicho.
De igual forma, presentáronse catro propostas de forma conxunta. Todas elas definiron especificamente as entidades que son parte da alianza.
Aspectos destacables:
39
Conclusións extraídas
En termos do procedemento, o proceso de xestión da información para os trámites da Consulta Preliminar do Mercado funcionou correctamente. Non se produciron incidencias e en todo momento estiveron dispoñibles os formularios, documentos e presentacións na sede electrónica do perfil do Concello de Santiago de Compostela na Plataforma de Contratación do Sector Público.
Todas as empresas que participaron, entre as que se atopan multinacionais e referentes nos seus respectivos sectores, así como empresas especialistas no desenvolvemento de solucións tecnolóxicas e loxísticas, dispoñen de solucións, algunhas mesmo no mercado, que dan resposta aos diferentes subretos do reto, aínda sendo, maioritariamente, de forma parcial.
Desta forma, e de acordo coa información recibida do mercado, establécese que, neste ámbito, existen diversas solucións baseadas en tecnoloxías existentes, aínda que non sempre cumpren totalmente coas necesidades expostas no reto, de forma que se prevé a necesidade de que exista algún tipo de integración,
adecuación específica e/ou desenvolvemento tecnolóxico para a execución do proxecto.
Por este motivo, considérase oportuno iniciar un procedemento de Compra Pública Precomercial.
As conclusións que a continuación se dispoñen son resultado, exclusivamente, da análise do contido das propostas.
40
Conclusións xerais
De acordo cos resultados obtidos das fichas presentadas polas empresas, recibíronse propostas que oscilan entre os 18 000 € e os 2,1 millóns de euros (media de 1 017 408 €) con diferentes períodos de execución, de entre 3 e 24 meses (media 18,3 meses de execución), así como niveis de madurez tecnolóxica TRL3 a TRL 9 (media 6,2), aínda que unha das investigacións dunha das solucións está nun TRL1.
A partir das solucións e as conclusións obtidas como resultado da consulta, detallaranse as especificacións funcionais e as condicións que formarán parte do prego de cláusulas administrativas particulares (PCAP) e do prego de prescricións técnicas (PPT) do proceso de licitación.
A información obtida ao longo das diferentes fases das Consultas Preliminares ao Mercado terase en conta por parte do órgano de contratación na elaboración dos pregos.
Conclusións non técnicas
Dada a complexidade dos retos que se van abordar polo proxecto Smartiago, as propostas deben ser integradoras. Isto significa que deben ofrecer unha solución chave en man, cun alcance completo sobre todos os requirimentos especificados no reto.
Así, espérase que os propoñentes abarquen todos os aspectos deste de forma integral. O anterior, pola complexidade técnica do reto, que require unir diferentes tecnoloxías, tales como big data, cloud, intelixencia artificial, visión artificial, machine learning etc., e áreas de coñecemento nun mesmo sistema que, coordinado, lle dea solución. Das propostas recibidas, poucas son as que expoñen unha solución deste tipo, de tal forma que a maioría proporcionan acceso a algunha tecnoloxía particular que require de integración con outras.
Polo anterior, sería moi positivo, á vista dos seus resultados, a unión de empresas e diferentes capacidades e coñecementos para a proposta dunha solución integral, tal e como se solicita.
41
Desta forma, as solucións propostas deberán integrarse nos sistemas e repositorios de código fonte dos que dispón e fai uso habitual este organismo. En caso de non facelo, deberá cederse a este o código fonte propio do propoñente, así como toda a documentación técnica e todos os elementos necesarios para permitir o correcto funcionamento no tempo dos desenvolvementos que se realicen.
Por tanto, en vista dos resultados da Consulta Preliminar do Mercado, a información que dela se obtivo, os prazos de execución que se definiron e os prazos impostos polo propio período de programación Feder, considérase a licitación correspondente nun prazo breve de tempo.
Conclusións técnicas: Alcance do proxecto
Neste apartado realízase un resumo e unha aproximación ás tecnoloxías e solucións propostas por todos os axentes participantes no proceso de Consulta Preliminar ao Mercado.
O resumo preséntase como unha agrupación lóxica por subretos expostos no ámbito da iluminación ornamental e a súa potencial vinculación coas solucións que encaixan cos retos expostos.
42
No reto 3, os provedores potenciais realizaron unha aproximación similar (falando de tecnoloxías de procesamento de imaxe ou de enfoque edge computing) ás realizadas para os retos 1.B e 1.C, empregando técnicas, frameworks e modelos preadestrados de visión artificial para a identificación de danos e patróns de deterioración no espazo público, en concreto, en fachadas e monumentos.
No caso concreto de fachadas, propóñense aspectos interesantes, como o uso de librerías de modelos xa probados para a detección de patoloxías habituais en monumentos de Santiago de Compostela.
Por outra banda, e aínda que non é un aspecto especialmente innovador, os provedores suxiren o uso de cámaras en vehículos para realizar análises de superficies mentres estes circulan.
Neste ámbito, obsérvase un nivel de madurez tecnolóxica medio (TRL 5-6), no campo do uso da detección de poses para analizar situacións de risco para o patrimonio creadas por persoas. Por outra banda, do mesmo xeito que nos retos de mobilidade, a principal innovación reside na definición de novas arquitecturas de cámaras e dun cambio de paradigma na videovixilancia, pasando de empregar persoas na análise de imaxes a utilizar intelixencias artificiais que realicen ese traballo tras ser adestradas por persoas no desempeño de certas funcións. Neste caso atopamos un nivel de madurez tecnolóxica medio (TRL5-6) no que cómpre probar o rendemento destas novas arquitecturas (e de integración de compoñentes) en situacións e contornas reais baixo as condicións de clima dunha cidade.
Reto 3.A. Deseño e posta en funcionamento de sistema de cámaras de visión artificial baseadas en computación de bordo para valoración do estado de limpeza e conservación dos monumentos
43
Reto 3.B. Deseño e posta en funcionamento de sistema de iluminación a distancia con capacidades biocidas
Recibíronse diversas propostas para resolver o reto 3.B que se poderían clasificar en tres tipos principais de propostas:
Sistemas biocidas baseados no emprego de tecnoloxía LED con espectro ultravioleta, que permiten eliminar microorganismos, pero que poden ter efectos secundarios sobre outros seres vivos. Para evitar ese tipo de efectos colaterais, proponse o uso de ópticas (empregando luminarias e ópticas de mercado) que focalicen ben nas áreas de actuación. Trátase de tecnoloxías que se empregaron para a purificación de auga ou de material clínico, pero que non se levaron ao espazo público.
Sistemas biostáticos baseados no emprego de tecnoloxía LED con luz en espectro visible, que inhibe o crecemento de microorganismos, e que non ten efectos secundarios sobre outros seres vivos. Para evitar ese tipo de efectos colaterais, suxírese o uso de ópticas (empregando luminarias e ópticas de mercado) que focalicen ben nas áreas de actuación.
Por outra banda, aínda que non cumpren cos requisitos expostos e malia que se trata de produtos xa comercializados, tamén se propuxeron técnicas de aplicación de tratamentos superficiais a monumentos baseados en xeles de óxido de zinc.
Así, no ámbito de iluminación con capacidade biocida ou biostática en monumentos, obsérvase un nivel de madurez tecnolóxica baixo- medio (TRL 4-5) e unha potencial concorrencia elevada para traballar nunha licitación.
44
Reto 3.C. Deseño e posta en funcionamento de sistema de intelixencia artificial para a identificación ou predición de actos vandálicos
No reto 3.C, os provedores potenciais realizaron unha aproximación similar (falando de tecnoloxías de procesamento de imaxe ou de enfoque edge computing) ás realizadas para os retos 1.B e 1.C, empregando técnicas, frameworks e modelos preadestrados de visión artificial para a detección e clasificación de actos vandálicos.
No caso concreto do vandalismo contra o patrimonio (con sinerxías tamén co reto 2.B), proponse o uso de modelos de visión artificial que se poidan usar para estimar a pose dunha persoa nunha imaxe ou vídeo e estimar onde están as articulacións clave do corpo en tempo real, utilizando os datos xerados para identificar patróns de comportamento das persoas que poidan clasificarse como de risco para o patrimonio monumental.
Neste ámbito, obsérvase un nivel de madurez tecnolóxica medio (TRL 5-6), no campo do uso da detección de poses para analizar situacións de risco para o patrimonio creadas por persoas. Por outra banda, do mesmo xeito que nos retos de mobilidade, a principal innovación reside na definición de novas arquitecturas de cámaras e dun cambio de paradigma na videovixilancia, pasando de empregar persoas na análise de imaxes a utilizar intelixencias artificiais que realicen ese traballo tras ser adestradas por persoas no desempeño de certas funcións. Neste caso atopamos un nivel de madurez tecnolóxica medio (TRL5-6) no que cómpre probar o rendemento destas novas arquitecturas (e de integración de compoñentes) en situacións e contornas reais baixo as condicións de clima dunha cidade.
45
Reto3.D. Deseño e implementación de sistemas automáticos de planificación e proxección da iluminación ornamental
No reto 3.D, todas as solucións expostas realizáronse con solucións de mercado, polo que non aplicará a súa consideración en proxectos CPI.
46
Aspectos relacionados coa propiedade intelectual e dereitos de explotación
Non se entenderá por dereitos de propiedade intelectual e industrial (en diante DPII) os que apliquen sobre os resultados xerados fóra do ámbito do presente procedemento, é dicir, DPII sobre resultados preexistentes, DPII sobre resultados posteriores á finalización e peche do presente procedemento e DPII sobre resultados xerados no ámbito doutros procedementos distintos a este.
Tendo en conta isto último, asúmese que a xestión e a compartición dos DPII orixinados do desenvolvemento das solucións derivadas do cumprimento do procedemento é una característica inherente aos procedementos de CPI, a cal será regulada en cada procedemento de acordo co estipulado na Lei 9/2017, de 8 de novembro, de contratos do sector publico.
Calendario estimado de publicación dos pregos
Partindo do anterior, pódese concluír que se recolleu suficiente información como para dar por cerrada a consulta do reto 3 de Iluminación Ornamental Intelixente para conservación do patrimonio e pasar á redacción do prego, que se estima que estará publicado no segundo trimestre de 2020.
A continuación, amósase o calendario preliminar que detalla o proceso de licitación:
1. Publicación da licitación: 2T 2020
2. Adxudicación: 3T 2020
3. Execución: 3T 2020 – 2T 2022
47
Periodo de execución
Prevese un período máximo de execución de 20 meses a partir da sinatura do contrato, con posible definición de fases de execución dentro dese período.
Ilustración 3: Calendario tentativo de licitación y ejecución.
NOTA: as datas aquí expostas son orientativas e poderían verse alteradas ata a derrogación do Real decreto 463/2020 sobre a declaración do estado de alarma para a xestión da situación de crise sanitaria ocasionada pola COVID-19.
48
Mapa de demanda temperá
Tendo en consideración os resultados e as conclusións da consulta, defínese a continuación un primeiro borrador de mapa de demanda temperá, o cal permitirá anticiparlle ao mercado os plans de contratación previstos por parte do Concello de Santiago para o reto 3 de Iluminación Ornamental Intelixente para a conservación do patrimonio.
Proxectos Iluminación Contía estimativa
Licitación aprox.
Licitación iluminación biostática
1. Sistema de iluminación biostática para patrimonio monumental 600.000 euros
2T 2020
49
50
ANEXO I: RESUMO DAS PROPOSTAS
Para a análise das propostas presentadas tívose en conta a información non confidencial procedente das fichas cubertas por cada unha das empresas, de acordo co previsto no artigo 115 de Lei 9/2017, de 8 de novembro, de contratos do sector público:
En ningún caso durante o proceso de consultas, o órgano de contratación poderá revelarlles aos participantes as solucións propostas polos outros participantes, que só este coñecerá integramente. Con carácter xeral, o órgano de contratación, ao elaborar os pregos, deberá ter en conta os resultados das consultas realizadas. De non ser así, deberá deixar constancia dos motivos no informe ao que se refire o parágrafo anterior. A participación na consulta non impide a posterior intervención no procedemento de contratación que no seu caso se tramite.
A continuación, preséntase un breve resumo de cada unha das propostas recibidas por orde alfabética:
51
Nome da proposta
Oráculo IA: Sistema polivalente de inferencia e visión artificial
Descrición da proposta
Sistema polivalente de inferencia composto para facer fronte a varios dos subretos expostos na contorna da visión artificial e a aprendizaxe máquina.
A solución proposta inclúe os seguintes compoñentes principais:
Centro integrado de control Software de xestión da plataforma. Plataforma polivalente de intelixencia artificial Módulos conectores con distintas orixes de datos e sistemas externos Kit de visión artificial baseado en edge computing
Sobre esta plataforma horizontal crearanse, validaranse e implantaranse os modelos de visión artificial e modelos preditivos para a resolución de varios subretos concretos.
Altia Consultores SA e Citic (UDC)
52
ATOS Spain S
Nome da proposta
Plataforma urbana para a xestión intelixente da cidade de Santiago de Compostela
Descrición da proposta
Proponse unha plataforma aberta e interoperable para integrar todos os datos dos diferentes casos de uso provistos nos retos 1, 2 e 3, e ofrecer os servizos que en cada subreto se comentan. Como plataforma base proponse a solución Urban Data Platform de Atos (AUDP).
A plataforma recolle e integra os datos unha vez normalizados a NGSI. Os datos estarán dispoñibles tanto para a súa visualización a través do cadro de mando avanzado da plataforma como para o consumo a través de API REST. Para a maioría dos retos, farase necesario combinar a plataforma cunha solución de visión artificial que, grazas a algoritmos de intelixencia artificial avanzados, permitirán a identificación dos elementos que require cada reto e enviará á plataforma as incidencias, alarmas ou metadatos que sexan necesarios para ofrecerlle os servizos á cidadanía ou á cidade que se indican.
53
Nome da proposta
CocommLora
Descrición da proposta
Proponse o desenvolvemento dun sistema de telexestión de luminarias utilizando como base o actual de Cocomm, que permitiría ter todas as luminarias debidamente telexestionadas mediante un sistema de comunicacións moi estable e nada invasivo na zona histórica de Santiago mediante o uso de tecnoloxía de comunicacións LoraWan. O sistema estaría composto dun nodo que se conecta na luminaria por conexión NEMA7. Gateway LoraWan situado en calquera zona da cidade, dado que o seu raio de acción é de ata 10 km2. Plataforma de telexestión que se situará nun sistema cloud ou nos servidores que indique o Concello. Cámaras e/ou sensores de ruído: equipos existentes no Concello ou comprados que se utilizarán para coñecer o estado da rúa e realizar unha toma de decisións ao respecto para evitar actos vandálicos sobre a iluminación.
Cocomm
54
.
Nome da proposta
Solucións intelixentes e limpas para a conservación do
patrimonio
Descrición da proposta
Deseñarase e implementarase un sistema de mellora ambiental do patrimonio empregando tecnoloxía fotocatalítica e un sistema específico de iluminación, que confire propiedades biocidas, descontaminantes, autolimpiantes, desodorizantes etc. Doutra banda, deseñarase un sistema que permitirá a detección automática e en tempo real, mediante intelixencia artificial, de actos vandálicos. Este atoparase interconectado cos sistemas de iluminación e sinalización dinámica para a súa xestión intelixente. Espérase lograr un desenvolvemento cun nivel de confianza superior ao 75 %.
Eptisa Servicios de Ingeniería S.L.
55
Nome da proposta
Solucións intelixentes para a iluminación no centro histórico
Descrición da proposta
Desenvolvemento de novas solucións no ámbito da iluminación co obxectivo de eliminar as infraestruturas de iluminación nos centros históricos. Proponse reinventar o concepto da catenaria para a súa utilización nos centros históricos, eliminando as actuais infraestruturas. Para iso, traballarase no deseño de novas luminarias adaptable ás catenarias e no desenvolvemento de material reciclable e reutilizable para substituír o cable da catenaria. Ademais, aproveitaríanse para a súa ancoraxe fixacións existentes. Itelsis traballaría no desenvolvemento de novos sensores que permitan tanto a gravación de imaxe mediante a instalación de microcámaras como a captura de datos da contorna. Os datos enviaranse a unha plataforma interoperable que recompilará tanto os datos dos sensores como das luminarias.
Eseled Consulting SL – Sistemas Audiovisuales Itelsis S.L.
56
Nome da proposta
Sistema de ILUminación Eficiente Tecnoloxicamente Automatizado
Descripción de la propuesta
Descrición da proposta
A proposta inclúe un sistema holístico articulado a través de cinco subsistemas conectados: subsistema Lidar: captura e procesado datos para xeración de modelos de alta sinxeleza. Subsistema Software simulación: planificación de luminarias. O sistema executará ordes de control de instalación en funcionamento. Subsistema de Intelixencia Artificial. Sistema de control, rede de cámaras fixas para valoración de estado de limpeza e vixilancia ante vandalismo. Subsistema de Iluminación: rede con capacidade de adaptación paramétrico (actuación biocida, condición ambiental, xeración de alarmas visuais…). Subsistema de xestión: envío de instrucións de actuación a sistema iluminado en función de indicacións recibidas dos subsistemas IA e Soft. Con funcionamento a tempo real (sistema de xestión) controlará a acción de resposta de subsistema iluminación (biocida, disuasión de vandalismo…).
Ingeniería Insitu S.L. e Setga S.L.U
57
Moonoff, S.L.
Nome da proposta
Luminaria LED con capacidades biocidas WACHA (Wavelength
Change Led)
Descrición da proposta
Solución proposta: luminaria con fonte de luz que poida integrar diferentes opcións de díodos LED que emitan nunha lonxitude de onda diferente para inhibir o crecemento dos microorganismos que se poden presentar nas fachadas dos edificios/monumentos. O crecemento frenético da iluminación LED evolucionou nos últimos anos na posibilidade, á vez que ofrece un menor consumo de potencia, de poder emitir luz nun amplo espectro, incluíndo radiación UV, radiación IR e cores monocromáticas: vermello, verde, azul... A luminaria proposta posibilita o uso de diferentes temperaturas de cor dependendo da bacteria obxectivo que se necesite neutralizar, baseándose nunha conxugación das partes de deseño: mecánico, electrónico, telexestión e óptico.
58
Telefónica
Nome da proposta
TELEF_01_Iluminación_Ornamental
Descrición da proposta
Solución de iluminación ornamental intelixente para a conservación do patrimonio, que permite o alumeamento, a xestión e o control dos parámetros, así como a análise en tempo real. Un sistema completo e independente, que permite a posible integración, no sistema de control e seguimento do rexistro histórico de datos do que dispoñan os xestores do patrimonio, para a súa análise de forma conxunta co sistema de seguimento. Os criterios de iluminación empregados nacen a partir da reflexión sobre a cantidade de luz que debe iluminar un conxunto monumental. O obxectivo é marcar os trazos identificativos do espazo e evitar iluminacións planas que simplifiquen a realidade do edificio. Realizarase unha exhaustiva selección de luminarias, baseándose nos criterios de deseño, técnicos e de eficiencia, que contribuirán a unha instalación enerxeticamente sustentable.
59
Telefónica
Nome da proposta
TELEF_01_Vídeo_Intelixente
Descrición da proposta
Exponse un sistema de visión artificial que permita a xestión intelixente da mobilidade da cidade e o seguimento de monumentos. Trátase dun sistema de cámaras que leva integrada a capacidade de análise sobre o propio dispositivo, extraendo a información relevante en local e, deste xeito, minimizando a información que hai que enviar, ao ser xa datos e non vídeo. Desta forma, conséguese minimizar os requisitos de conectividade. Para a identificación de obxectos e eventos, as cámaras dispoñen de redes neuronais convolucionais xa preadestradas. Pero, ademais, é posible afinar os adestramentos sobre novos casos de uso.
60
Nome da proposta
Desenvolvemento dun sistema de iluminación ornamental
con soporte de intelixencia artificial para o control da
colonización biolóxica en elementos de alto valor
patrimonial
Descrición da proposta
Produciranse solucións técnicas que proporcionarán unha iluminación dirixida (considerando a súa integración arquitectónica coa contorna), baseada en luces ámbar e verdes monocromáticas con estreitos largos de banda, máis eficiente no uso da enerxía e ambientalmente responsable sobre a saúde humana e a biodiversidade, que controle de maneira eficaz a aparición da colonización biolóxica sobre elementos patrimoniais de alto valor. Para facilitar o seguimento, investigaranse e desenvolveranse algoritmos de intelixencia artificial. Todo iso desenvolvido e fabricado seguindo os principios da economía circular. Para iso avaliaranse os efectos das luces seleccionadas, tanto en laboratorio como nunha contorna real. Tamén se desenvolverán solucións innovadoras de iluminación (proxectores, nodos de telexestión e plataforma de xestión) que utilicen intelixencia artificial para o control da colonización biolóxica.
USC (Grupo de Investigación Gemap), Televés SAU e Ferrovial Servicios S.A.
61
Wellness TechGroup
Nome da proposta
Welight Manager
Descrición da proposta
Integraranse os seguintes sistemas na plataforma de xestión WeLight Manager como único punto de xestión global. Sistema de cámaras situado nas contornas monumentais con algoritmos de recoñecemento de afeccións que comprometan a integridade e a limpeza do monumento, con especial fincapé en puntos relevantes. Utilización de lámpadas LED con capacidade de desinfección bacteriana adaptadas á contorna e telecontroladas. Sistema de cámaras combinado co primeiro sistema para detección de comportamentos anómalos que indiquen un potencial acto vandálico que poida interactuar coa iluminación lindeira como sistema de alerta temperá e disuasorio. Utilización de sistemas comerciais de levantamento 3D, cuxos datos poidan ser incorporados na plataforma para recreación dun xemelgo dixital do edificio sobre o que simular, previo á implementación real, diferentes escenarios ornamentais.
38
37
