IñAki Martinez De Luna

Euskal nortasuna: kidetasuna eta kontsumoa

Euskal kulturgintzaren transmisioa III. modulua

2009-05-07

2

ETORKIZUNAETORKIZUNA

2. Ingurune hurbila

3. Prospektibari

Euskal nortasunaren kokapenaEuskal nortasunaren kokapena

1.Ingurune

orokorraGlobalizazioa:

ezagutza, pentsamolde

eta jardun globalak

Egoeraren argi-ilunak

Gogoetak, zalantzak eta ondorioak (?)

ORAINGO EGOERAORAINGO EGOERA

3

Euskal nortasuna = gizarte praktikaEuskal nortasuna = gizarte praktika

Gertakariak

Euskal nortasuna

Dimentsio objektiboa

Diskurtsoak

Gizarte praktikak

Dimentsio subjektiboa

+

Gizartea gertakariz eta

diskurtsoz osaturik dago.

Dimentsio biak elkarloturik doaz eta elkarren osagarri

dira gizarte praktikak deitzen dena osatzeko.

Diskurtsoak dira gertakariei eransten zaizkien esanahiak.

4

Ikerlan baten erreferentzia enpirikoaIkerlan baten erreferentzia enpirikoa

EUSKAL NORTASUNA ETA KULTURA XXI. MENDEAREN HASIERAN

•Helburua: Euskal Herriko biztanleek euskal nortasunari eta kulturari buruz dituzten pertzepzio, iritzi eta jarrerak aztertzea: Lurraldea, nortasuna, hizkuntza, euskal kultura, kultura-praktikak eta elkarte-bizitza.•Non: Euskal Herri osoa.•Hainbat erakunde, enpresa eta aholkulariren elkarlana.•Argitalpena euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez; liburua + CD-Roma.

•Helburua: Euskal Herriko biztanleek euskal nortasunari eta kulturari buruz dituzten pertzepzio, iritzi eta jarrerak aztertzea: Lurraldea, nortasuna, hizkuntza, euskal kultura, kultura-praktikak eta elkarte-bizitza.•Non: Euskal Herri osoa.•Hainbat erakunde, enpresa eta aholkulariren elkarlana.•Argitalpena euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez; liburua + CD-Roma.

•3822 inkesta, 16 urtetik gorakoen artean.•22 eztabaida talde, 7 elkarrizketa eta 3 bizitza-historia.•Interneteko edukien azterketa: Interneten “eusk” erroa (hainbat hizkuntzatan) darabilten iritzien bilketa.•Landa lana 2004ko urritik 2005eko uztailera.

•3822 inkesta, 16 urtetik gorakoen artean.•22 eztabaida talde, 7 elkarrizketa eta 3 bizitza-historia.•Interneteko edukien azterketa: Interneten “eusk” erroa (hainbat hizkuntzatan) darabilten iritzien bilketa.•Landa lana 2004ko urritik 2005eko uztailera.

5

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Aztergai dugun subjektuaren definizioa

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Aztergai dugun subjektuaren definizioa

Zein lurraldek definitzen dute hobekien Euskal Herria?

GUZTIRA

LURRALDEA ADINAEUSKARAREN

EZAGUTZA

EAENafa-rroa

Iparral-dea

16-29

30-45

46-64

65 EzPixka

batBai

7 lurraldeak 30 30 26 35 35 35 28 17 20 35 44

EAE+Nafarroa 7 6 10 4 5 7 6 9 8 7 5

EAE 30 32 38 - 31 31 29 30 37 31 18

Iparraldea 2 1 1 10 2 2 3 2 2 3 2

Beste 23 22 14 46 21 18 24 29 22 20 25

Ez dakit zer den 1 1 3 0 1 1 2 1 2 1 1

Ez dago, asmakeria da

0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0

Ed/Ee 7 7 7 3 5 6 7 11 9 4 6(% bertikalak) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

6

Galderak: Posible ote da euskal nortasuna sendotu eta hedatzea bere

lurraldetasunaz zein hedapen sinbolikoaz adostasunik ez badago? Posible ote ikuspuntu ezberdin horietatik abiatuta egitasmo komun

bakarra izatea?

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:lurraldeen arteko harremanak

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:lurraldeen arteko harremanak

7

Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:lurraldeen arteko harremanak

Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:lurraldeen arteko harremanak

Auzo lurraldeen artetik zeinekin duzu harreman gehien?

EAE Nafarroa Iparraldea

Nafarroarekin

Iparraldearekin

Kantabriarekin

Burgosekin

Errioxarekin

Ed/Ee

% bertikalak

36

5

15

12

12

20

100

EAErekin

Iparraldearekin

Aragoirekin

Errioxarekin

Ed/Ee

% bertikalak

54

4

14

17

11

100

Hegoaldearekin

Landekin

Biarnorekin

Gainerako Akitaniarekin

Ed/Ee

% bertikalak

33

20

14

18

16

100

EAEren eta Nafarroaren artean harreman handia eta hurbiltasun sentimendu orokorra daude.

Iparraldea eta Hegoaldearen artean lotura ahulagoak eta asimetrikoagoak dira.

8

Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak: Hizkuntza-gaitasuna (*)

Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak: Hizkuntza-gaitasuna (*)

2630

23

1115 18

9 8

5952

69

81

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Euskal Herria EAE Iparraldea Nafarroa

Elebidunak Elebidun hartzaileak Erdaldun elebakarrak

Euskararen lurraldeetan erdaldunak nagusi

(*) Iturria: IV. Inkesta Soziolinguistikoa 2006

9

Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:

Azken hiru hilabeteotan zenbatetan joan zara…? Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:

Azken hiru hilabeteotan zenbatetan joan zara…?

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Euskal Herria EAE Nafarroa Iparraldea

Zinemara Kontzertuetara

Museo edo erakusketara Euskal dantzetara

Monumentuak ikustera Antzerkira

Hitzaldietara Bertso saioetara

Pastoral edo maskaradetara Dantza garaikide edo klasikora

?

Praktika kulturaletan joera unibertsalak nagusitzen dira

10

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Zer da zuretzat euskal kultura?

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Zer da zuretzat euskal kultura?

71 70

60

47

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Euskal Herria

Euskal Herriari buruzkoa Euskal Herriko jendeak egindakoa

Euskal Herrian egindakoa Euskaraz egindakoa

Hizkuntza-asimilazioa

11

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Seme-alabarik baldin baduzu, edo edukiko bazenitu,

nahiko zenuke haiek euskaraz jakitea?

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Seme-alabarik baldin baduzu, edo edukiko bazenitu,

nahiko zenuke haiek euskaraz jakitea?

36

43

19 18

51 5348

45

83

2220

3 1

712

0

10

20

30

40

50

60

Euskal Herria EAE Nafarroa Iparraldea

Jadanik badakite Bai, nahiko nuke jakin dezatenBerdin zait Ez, ez nuke nahi jakin dezatenEd/Ee

Hizkuntzaren berreskurapen ahalegina eta berreskuratzeko nahaia

13

0

10

20

30

40

50

60

Euskal Herria EA E Nafarroa Iparraldea

E uskal herritar izan nahi izatea E uskal Herrian bizi eta lan egitea

E uskal Herrian sortua izatea E uskaraz hitz egitea

E uskal Herriaren defendatzaile izatea Arbaso euskaldunak

Abizen euskaldunak Bes te baldintza bat

E d/E e

Primordialism

oa

Konstruktibismoa+

Instrumentalismoa

Konstruktibismoa+

Primordialismoa

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: baldintza garrantzitsuenak euskal herritar izateko

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: baldintza garrantzitsuenak euskal herritar izateko

14

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:nortasun sentimendu nagusia (*)

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:nortasun sentimendu nagusia (*)

Nortasun sentimendu nagusia (*)

GUZTIRA

LURRALDEA

EAE Nafarroa Iparraldea

Gehienbat euskal herritarra 44 57 10 17

Euskal herritarra eta espainiarra/frantsesa

23 29 0 24

Gehienbat espainiarra/frantsesa

12 9 5 53

Gehienbat nafarra 7 - 38 -

Nafarra eta espainiarra 4 - 19 -

Euskal herritarra eta nafarra 3 - 15 -

Beste 7 5 13 7

(Ehuneko bertikalak) 100 100 100 100(*) Erantzun aukerak ez dira berberak izan lurralde guztietan.

15-0 ,4 -0 ,2 0 0 ,2 0 ,4 0 ,6 0 ,8

-0 ,3

-0 ,2

-0 ,1

0 ,1

0 ,2

0 ,3

0 ,4

Nafar sentimendua

Eusk. herritar sentimentua

Eusk. herritar-espainiar/frantses sentimendua

Espain iar/frantses sentimendua

Beste lakosentimendua

Gizona

Emakumea

16-29

30-45

46-64 >=65

EAEn b iz i

Nafarroan bizi

Iparraldean bizi

Etorkina

Eusk. Herrian sortua;guraso e torkina(k)

Euskal Herrian sortua; gurasoak ere ba i

Euskaraz ez daki

Euskaraz pixka bat daki

Euskaldunberria

Euskaldunzaharra

Hurbiltasuna Eusk. Herrikolurraldearekiko

Hurbiltasuna Eusk. Herritik kanpoko lurraldeekikoHurbiltasuna ez dakize in lurra lderekiko

Identifikazioa herria rekin

Identifikazioa lurraldearekinIdentifikazioa Euskal Herriarekin

Identifikazioa Espain ia /F rantz iarekin

Identifikazioa Europa edo munduarekin

Baldintza: Eusk. Herrian jaio

Baldintza: Euskal arbaso edo abizenak

Baldintza: Eusk. Herrianbizi eta lan

Baldintza:Euskaraz h itz eg in

Baldintza:Eusk. Herria defendatu

Baldintza: euskal kiro l, dantza, jokoak

Baldintza:nahi izatea

Seme-alabek euskara ikasi bai

Seme-alabek euskara ikasi ez-berdin

0E U SK A LTA SU N A E RD A LTA SU N A

N O R TA SU N M A L G U A

N O RTA SU N S EN D O A

G 1. A R R A N T Z IA F A K T O R E A N

G 2. A R R A N T Z IA F A K T O R E A N

H ER RITA RR EN K ATEG O RIZAZ IO A NO R TA SU N KO LE K TIB OE N IK U SK ER A RE N AR A BE RA

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:Euskaltasuna versus Erdaltasuna eta Nortasunen Tinkotasun Maila

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:Euskaltasuna versus Erdaltasuna eta Nortasunen Tinkotasun Maila

16

Euskal nortasunaren dimentsio objektiboakEuskal nortasunaren dimentsio objektiboak

Euskal nortasunaren

dimentsio objektiboa

Dimentsio objektiboa: Izaera

erdi-asimilatua

•Ondare historikoa•Etengabeko sorkuntza•Mendeetako kanpoko eragina•Kultura globalizatua

•Ondare historikoa•Etengabeko sorkuntza•Mendeetako kanpoko eragina•Kultura globalizatua

•Globalizazioa•Berariazko egitura politiko/ administratiborik eza•Komunitate zatitua

•Globalizazioa•Berariazko egitura politiko/ administratiborik eza•Komunitate zatitua

•Demografia:-Jaiotze-tasa urria-Immigrazioak

•Demografia:-Jaiotze-tasa urria-Immigrazioak

Bilakaera historikoaBilakaera historikoa

Gure patua:Asimilazio

Kulturala ote?

Gure patua:Asimilazio

Kulturala ote?

Dimentsio objektiboak:

bizi-baldintzak

17

Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboakEuskal nortasunaren dimentsio subjektiboak

Euskal nortasunaren

dimentsio subjektiboa

Konstruktibismoa

•Nahi izatea•Erabakitzeko ahalmena•Dinamikoa, eraldatzailea•Jarrera proaktiboa: eragin•Aldaketa = aukera berria

•Nahi izatea•Erabakitzeko ahalmena•Dinamikoa, eraldatzailea•Jarrera proaktiboa: eragin•Aldaketa = aukera berria

•Jatortasuna / •Tradizionalismoa edo kontserbadorismoa•Jarrera pasiboa: jaso•Aldaketa = mehatxua

•Jatortasuna / •Tradizionalismoa edo kontserbadorismoa•Jarrera pasiboa: jaso•Aldaketa = mehatxua


Esentzialismo edoprimordialismoa

Patua:Asimilazio kulturala


Abertzaletasuna: Gure izaerari eutsiko diogu


Indibidualismoa:Nahi dudana izango naiz


18

Euskal nortasunaren bidegurutzeaEuskal nortasunaren bidegurutzea

Euskal nortasunaren

dimentsio subjektiboa








Euskal nortasunaren

dimentsio objektiboa

?

?

Aniztasuna onartuzIraganari baino ez so eginez

AZKEN BURUAN: Euskal gizartea eta

kulturgintza bidegurutzean

AZKEN BURUAN: Euskal gizartea eta

kulturgintza bidegurutzean

Euskal Herriko ibilbide kultural eta identitarioa lideratu

Globalizazioaren eta estatuen eraginaren

menpe geldituz guztiz asimilatuak

izan arte?““berariazko euskal berariazko euskal izaeraren amaiera”izaeraren amaiera”

Euskal jatorrikoa eta kanpokoa bat eginez,

nolabaiteko mestizajea edo fusioa

onartuz?““euskaltasunaren euskaltasunaren

eredu berriak sortuz”eredu berriak sortuz”

Jatorriko euskal sustrai petoko eredu

hertsiari eutsiz? ““hainbat hiritar hainbat hiritar

horretatik at geldituz”horretatik at geldituz”

20

Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera


Euskal Herriko gizartean kultura eta nortasun adiera oso ezberdinak.

Euskal kultura eta nortasunaren adierak ere oso ikuspuntu kontzeptual ezberdinetan oinarrituak: primordialista edo esentzialista, instrumentalista, konstruktibista.

Erdaltasunaren hainbat elementu kultural eta identitario Euskal Herriko kultura eta nortasunean zeharo erroturik.

Euskaltasunaren esparrutzat denek jotzen dituzten hainbat osagai, neurri ezberdinetan, Euskal Herriko lurralde guztietan.

Euskal jatorrikoa eta kanpokoa bat egiteko beharra, nolabaiteko mestizajea edo fusioa bultzatuz: “euskaltasunaren eredu berriak sortuz”.

21



Euskal Herriko lurraldeen arteko eguneroko harreman-jarioa eta hurbiltasun sinbolikoa beste lurraldeekikoa baino handiagoa herritarren gehiengoarengan; lotura ahulak eta hauskorrak, baina errealak.

Euskaltasunaren elementuen artetik euskara da ezinbesteko osagai edo erreferentea. • Paradoxa: Euskara euskal nortasunaren eta kulturaren oinarrian

jartzen da, baina euskaraz ez dakitenak eta beste hizkuntza batzuetan egindakoak ere ez dira euskal kulturatik kanpo utzi nahi. Euskararen inguruko hausnarketa bultzatzea eta adostasuna bilatzea ezinbestekoa elkarbizitza ahalbidetzeko.

22



Euskal kultura eta nortasuna krisialdi, trantsizio eta, etorkizunari begira, bidegurutze batean.

Euskal kultura eta nortasunak aurrera egingo badu malgutasunez jokatu beharra EH barruko izaera eta ulerkera ezberdinekin; euskal kultura eta nortasunaren ideia malgutu eta bere mugak zabaldu, lekuan lekuko berezitasunak ere beregana ditzan.

23



Nahasketa kulturala eta bitariko (edo askotariko) nortasunak gero eta zabalduagoak egongo dira. Horregatik:

• euskaltasunaren azpi-kulturan honezkero agertzen den jarrera malgua, esku luzatuaren jarrera, sendotu eta zabaldu behar da;

• halaber, ohiko nortasun sendoekin batera sortzen ari diren nortasun malguak eta eguneroko erreferente kulturalak euskal kulturara eta nortasunera bildu beharra dago.

Globalizazioaren garaian nazioarteko eraginak halabeharrezkoak dira.

• Gakoa: horiek gure egiteko modu propioa garatzea.

24



Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologia berriek euskal kultura eta nortasunaren eremuan eskura jarri dituzten aukera eta erronka berriak baliatu euskal eremu kultural eta identitarioa garatzeko eta eguneratzeko.

Euskal gizarteak berezkoa duena galdu gabe irekitzeko prozesua batez ere euskaltasunetik gidatu behar da, nahiz eta bestelako adierazpen kultural eta identitarioek ere euren lekua izan behar duten. Tradizioaren zimenduetatik eraiki geroa, ez soilik kanpoko ezaugarrietatik edo zerotik hasita.

Kultura pizgarri edo akuilu izan daiteke euskal nortasunarentzat eta gizartearentzat.

25

Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Laburbilduz

Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Laburbilduz

Baldintzak Objektiboak: Aniztasun kulturala eta identitarioa ohikoa da egungo

gizarteetan; ez gara salbuespena. Kultura eta nortasun kolektiboaren ikuspuntutik Euskal Herria

bereizten duena eraketa juridiko, administratibo edo politiko komunik eta berariazkorik ez izatea da.

Baldintzak Subjektiboak: Diskurtso konstruktibistaren parte batek “euskaltasunaren

eredu berriak” sortzearen alde dago, betiere euskaltasuna ardatz hartuta: kidetasunaren diskurtsoa.

Diskurtso indibidualistak merkatuaren legeari jarraituko dio, “aukerarik hoberena” beti bilatuz: kontsumoaren diskurtsoa.

26

Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?

1. Galdera: Baldintzak Objektibo eta subjektiboak kontuan hartuta, euskal nortasunak ba ote du aurrera egiteko aukerarik?

Erantzuna: Bai, baldin eta baldintza subjektiboak egokiak badira:

• Kidetasunean sustraitutako diskurtso konstruktibistari eusten badiogu: “gure izaerari eutsiko diogu”.

• Izaera berria eraikitzen asmatzen badugu, kulturen eta nortasunen merkatuan lehiakorra ”aukerarik onenetako bat euskaltasunarena”.

Horrela baino ez da posible izango bizirauteko beharrezkoa den ezinbesteko “masa kritikoa” euskal nortasunera biltzea.

27


2. Galdera: Uste hori boluntarismo hutsean eraikita ez ote? Benetan uste dugu aukerarik dagoela?

Erantzuna: Hainbat adibide historikok argi erakusten dute gizarte praktiken alde subjektiboaren eraginkortasuna, baldintza objektiboak hoberenak izatetik lekutan egonda ere:

Adibide bat:• Eusko Ikaskuntza 1919an jarduera egitasmo zehatzak diseinatzen hasi

zen: …hiriburuetan euskara ikastaroak antolatzeko premiaz eztabaidatu zuen. (..) euskara ikasketa planetan sartzea dela-eta, Gobernuari eskaria egiteko erabakia gogoan harturik, Ramon Menendez Pidalekin harremanetan jartzea erabaki zuen hark ekimen hau gidatu, lagundu eta sostenga zezan. (Atejoka008, 2009ko apirila).

Igaro den mendeko baldintza objektiboak hoberenak izan gabe ere, aurrerapauso handiak eman dira.

28


Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (I):• …el 26 de diciembre de 1553, un violento incendio redujo a pavesas

todo el convento. (..) La primera (carta) es del Ayuntamiento de Oñate. En ella se pondera el «daño excesivo y grande» que esta quema significa «para todo el bascuence, que allí acudía con mucha devoción». Dada la aspereza del lugar –dice- hay gran necesidad de ayuda para que se pueda reedificar. (…) pide a S. Ignacio interceda cerca del Papa «para que este santo jubileo que se pretende se conceda a esta casa tan devota» (…)

• No parece que se lograra el ansiado jubileo; pero aun sin él fue tal la generosidad y entusiasmo despertado, tan abundantes y copiosas las limosnas, que muy en breve se fabricó un edificio mejor y mayor que el anterior. (…) hacia 1600 se emprendió la construcción de una capilla mayor. En 1621 se celebró solemnemente la traslación de la imagen a esta nueva capilla.

29


Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (II):

• Pero al año siguiente, el 14 de julio de 1622, se declaraba un nuevo incendio, tan devastador, que lo arrasó todo en pocas horas. (…) Pero las desgracias de Arantzazu parece que no servían sino para acicate de la fe y generosidad del pueblo fiel. Aun no habían pasado ocho días de la quema, cuando los superiores se resolvieron a edificar la obra. Al cabo se llegó a reconstruirla con más perfección que antes.

(…)

• Conviene recordar que en el s. XVII los labortanos venían en peregrinación a Arantzazu; y, al no poder venir acá, por las guerras existentes entre España y Francia, erigieron en Ainhoa una capilla a nuestra Virgen, titulada Arantzeko Ama Birjina, Ntra. Sra. del Espino.

30


Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (III):• A doscientos y pico años del segundo incendio tuvo lugar el tercero, el

de más terribles consecuencias. Fue el 18 de agosto de 1834, en plena guerra civil. (…) El incendio fue total. Solamente la torre quedó enhiesta sobre las ruinas calcinadas. La imagen de la Virgen fue bajada a Oñate y los religiosos dispersados. El gobierno de Mendizábal dispone la desamortización y exclaustración general de los religiosos. Con esto Arantzazu conoció un largo paréntesis de abandono, soledad y ruinas.En realidad, (…) Arantzazu no estuvo nunca enteramente abandonado de sus custodios seculares. A título de capellanes del Santuario, y en hábitos de curas, sin formar Comunidad, vivían aquí varios religiosos exclaustrados. En 1845 comenzó la reconstrucción del templo, pobre y humilde, pues las circunstancias no permitían otra cosa, pero para el año siguiente estaba terminado, gracias a las limosnas de los devotos.

31


Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (IV):

• La nueva basílica. D. Pablo de Lete, provincial de los franciscanos, ante la insuficiencia de la iglesia construida después del incendio de 1834, decide la construcción de una basílica nueva. La primera piedra del nuevo edificio se coloca el 9 de septiembre de 1950,…

• Desde 1950 Arantzazu conoció como un vértigo de obras que se sucedían unas tras otras sin interrupción. Después de la basílica -incompleta aún en algunos detalles de decoración- se construyó el edificio destinado a frontón, salón de actos y salones de juegos para los estudiantes: este edificio se hacía necesario porque el antiguo frontón tuvo que ser derribado por exigencias de ensanche de carretera. Siguióse el ensanche y mejoramiento de la carretera,…

32


Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (V):

• Remodelación de los espacios y volúmenes en el siglo XXI. A partir del año 2002 se llevó a cabo un novedoso proyecto revitalizador del complejo Arantzazu; se rehabilitó el antiguo seminario y se restauró totalmente el santuario, todo ello con una inversión cercana a los 190 millones de euros. (…) El complejo alberga una oficina de turismo, los servicios públicos y (…) el centro cultural.

• El Centro Cultural Bittoriano Gandiaga Topagunea fue inaugurado en junio de 2005,… En su interior, se albergan locales con diferentes funciones: pequeños frontones, una zona de cobijo para días lluviosos, un albergue para jóvenes, un salón de congresos, pequeñas salas de reunión, y diversos espacios para exposiciones fijas y móviles.

(http://www.euskomedia.org/aunamendi/12239)

33

Adibideetatik atera beharreko azken ondorioakAdibideetatik atera beharreko azken ondorioak

Euskal nortasunak eta kulturak bizirauteko lau baldintza:

1. Baldintza objektiboen neurria hartu eta horietara egokitu:

• Irekitasunez jokatu: globalizazioa, aniztasuna...

“eremu itxia eta zurruna da euskal kulturarena, asuntu konplexua da hori, baina baita konplexuei dagokiona ere” (Maialen Lujanbio, BERRIA, 2009-01-16)

“El estado natural de la especie humana siempre ha sido multicultural” (Juan Uriagereka. Atejoka007, 2009ko martxoa)

2. Garaian gariko aukerak baliatu:

• Informazio eta Komunikazioaren Teknologia berriak.

• Kidetasuna gehi kontsumoa, biak ala biak uztartu…

• Abagune-aukeraren zain egon gabe, baizik eta horretarako prestatu.

34

Adibideetatik atera beharreko azken ondorioakAdibideetatik atera beharreko azken ondorioak

Euskal nortasunak eta kulturak bizirauteko lau baldintza:

3. Aitzindaritza gaituaren premia.

• Euskalgintzaren prestakuntza eta antolaketa eraginkorra.

4. Komunitate baten berotasuna eta laguntza:

• …zer da euskaldunen komunitatea? (…) Oso komunitate <bizia> eta <ekologikoa>, egungo gizarte indibidualista eta neoliberalaren kontrakoa erabat (Martinez de la Pera, BERRIA, 2009-04-30)

Eskerrik asko zuen arretagatik !Eskerrik asko zuen arretagatik !

IñAki Martinez De Luna

Documents

Transcript of IñAki Martinez De Luna