in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes,...

16
I. M, D, 0, M, DISSERTATIO ACADEMICA DE Cauta in menflicos benefickntia f "- ? Quam Confenfu AmpliJJimi Senatus Philofojphici in Regia Academia Abotnfi, PRAESIDE Mag. JOHANNE BILMARK, Histor, ac Pbil, Pracl, Prof. Reg, & Ordin. \ PRO LAUREA Publice examinandam proponit AUGUSTUS FREMLING, Stip. Wahlianus, QJlrobotnien/is. tn Auditorio Majori die XII Junii An. MDCCXCF, Horis ante meridiem confueris. ABOM, Typis Frenckellianis.

Transcript of in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes,...

Page 1: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

I. M, D, 0, M,

DISSERTATIO ACADEMICADE

Cauta in menflicos benefickntia f

"- ? QuamConfenfu AmpliJJimi Senatus Philofojphici in Regia

Academia Abotnfi,PRAESIDE

Mag. JOHANNE BILMARK,Histor, ac Pbil, Pracl, Prof. Reg, & Ordin. \

PRO LAUREA

Publice examinandam proponit

AUGUSTUS FREMLING,Stip. Wahlianus, QJlrobotnien/is.

tn Auditorio Majori die XII Junii An. MDCCXCF,Horis ante meridiem confueris.

ABOM,Typis Frenckellianis.

Page 2: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

-xoXumms

TroTjenare oak Borgmafiare,

mm

Herr CARL SOWEL IUS,

Tilagnas %tta MMefn^d^t%^:k^{

Z&dmjit/wtjle Tjt nareAUGUST FREMLING.

Page 3: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

PRFAT I O

Quamvis omnia, qua; Summus Deus creavit atqu^prascepit, pro eximia Sua bonicace in generis no-

ftri felicitatem fint deflinata; attamen quum iatis prsevi-deret, homines, fine jufla viventes norrna, hunc finemnon aflecuturos, rationem, immenfae Sure fapientiae par-ticulam, eorum animis indidic, tam doaorum. fuorumdifpenfacricem, quam aclionum moralium moderatricemfuturam; cnjus dictamina ut jugirer obfervemus, eo ma-gis efl: neceflarium, quod, eis neglecfis, tam illa, quamha; iftum contemtum graviter ulcifci foleant. Ponamusenim, opiparas quasvis epulas nec non exquiflta vina no-bis apponi, his uti omnino licet; at nifl modum avidi-tati ftatuamus, fiet, ut vires corporis non reficiantur, fedventer* oppietus varias nobis pariar moleftias, fariitati pror-fus adverfas. Valet hoc non folum de immodico rerumnaturalium ufu, fed de actionum quoque moralium, velut fpecialius dicamus, de virtutum exercitio, in quofi mo-dum etjam obfervandum effe conrenderimus, nos, invitaveritate, nihil afleruifle putamus. Extra omnem enirhpofitum eft dubitadonem, quod illum opfervantes, adeo-

A que

Page 4: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

2que tam exceffus Scyllam , quam defectus Cbarybdin prae-ternavigantes, officia fua rite demum praeflent; in cujusargumenti illuftrationem quum plura affvrri poflent exem-pla, unico hac vioe erimus contenti. Nemo non agno.fcit, beneficentiam, feu virturem illam, qua partem bono»rum noftrorum aliis, eorum indigis, benigne & fine lpequadam remunerationis concedimus, fedulo & quantumnoftrae permittunt facultates, efle exercendam,qua vix firmius ullnm datur focialitatis vinculum aut me-dium aptius amicitiam aliorum demerendi; monet tamen& ratio & experientia, illam caute ac prudenter efle co-lendam, caeteroquin culpa dantis aut accipientis vel alter-utri, vel utrique, quin & interdum toti civitati noxiamfuturam. Quod ne contingat, in hac diflertatjone fpecia-tim oflendemus, beneficentiam in mendicos cautam efledebere, Benevolum Lectorem prius rogames, ne noflramita interpreretur difquifitionem, quafi ftudium aliis bene-faciendi fufffaminare vellemus , fed illud ira e(fe admini-ftrandum docebimus, ut idem tam mendicis 3 quamcivi-tati, fiat ex aequo ucile.

Diverfam valde efle hominum tam aliis refpe&ibus,quam ratione bonorum fortunae, uti dici fueverunt, ieuopum, conditionem, eosque harum intuitu generaliterdifpefci in divites atque pauperes, quorum urramque clas-fem multas admittere modificationes, noco efl notius.Divites appellamus quotquot tanta rerum gaudent copia,quanta non folum necesfariis vitae pra;fk!iis, fed commo-ditatibus etjam ad vitae elegantiam pertinentibus, fine mo-fefta quadam jacftura fibi comparandis fbfTiciat; quibus.autem in opibus diftribuendis parcam ie forcuna praebuit

no-

§ *

Page 5: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

3' ( c^novercam, hos generali nomine pauptr.es nuncupamus.Horum 3iii continuo ftudio ac pertinaci labore admini-cula vitx maxime necesfaria fibi fuisque aegre comparanr,comparant tamen; adeoque aliis vel nullo vei minimo funr.incommodo, ab eis proinde diverfi, qui in diem vivunt,& id tantum habent, quod afliduo & importuno clamoreex praetereuntium crumenis emungere poflunt, quos men-dicos appellamus. Adpaupernm igitur, non autem ad men-dicorum, clasfem referimus homines miferabiles, quotquocvel rationis deliquium ita funt paili, ut iuis rebus pro-fpicere nequeant, vel quorum corpus feneclute, motbisa'ut infortuniis ita eft debilitatum, ut, quamvis non deficvoiuntas, operis tamen neceilariis pradtandis fint impa-res, qui aliorum fubfidiis funt digni, fi prcecer fuam cul-pam in hunc pervenerint ftatum. Mendici autem vel inffore aetatis vel vegeto adhuc, falrem morbis ac calami-tatibus non ica afleclo funt corpore, ut neceflariis vitsepraefidiis fibi acquirendis, fi modo veilent, non fuffice-rent, fed quibus magis arridet, itipem oftiatim colligere,& tempus nihil agendo utcunque fallere; in quos digitumintendiraus, cautam in mendicos beneficentiam commen-dantes. Anrequam hinc digredimur, verbo faltem mo-nendum , quosdam fuifle Erud-itos, qui m paupertate lau-danda operam magis ingeniofam, quam utiiem colioca-verint, vo.ce enim illa fortem reapie intelligentes me-diocrem, non fuperflua habentem, fed nec adminiculisvitae neceflariis plane deftitutam, neve reticendum, ifto-rum non paucos paupertatem ita abhorruifle. ut patrimo-nium fuum modis etjam interdum minus honeftis auge-re, fibi dedecori non duxerint.

A 2 §" 11.

Page 6: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

4§. 11.

Si cut mendiciratis,, generatfm fpeclratae, funt variaequafi p ropagines; ita hae diverfas etjam agnofcunt matres,quas in ter primo loco nominanda eft ignavia, quo qui,.dem vitto vix datur aliud ordini in natura conftituto ma-gis adverfum. Quamvis enim Deus pro fumma fua bo-nitate quaevis doha creaturis fuis munifice concesferit, inearum confervationem ac felicitatem deftinata; baectamenad quemvis non inveniunt pasfum, fed neceffe eft, utimpigro eadem demereantur labore; non quod fummisfuis perfecfionibus quidquam ita accedat, fed quod talemeis dederit corporis conftitutlenem, ut nffi ftudio paratanec grata obveniant utentibus, nec aflumta ita profint,

Erout vera poftulet utilitas. Ignavos igitur utraque 11---enter dormientes aure, vel tempus ineptiis fallentes &

quodvislaborum genus, ceu angue ac pefte pejus, fugien-tes, in eum fenfim devolvi necefle eft ftatum, ut nihilhabeant praeter id, quod aliorum beneficentia eis porrigat,mendicorum proinde claffi fe adjungentes, more feraruminterdum bene edentes, plerumque autemfame ac fiti quafifatifcentes. Ex matre adeo torpida non fingulos tantumhomines, fed integros fubinde coetus, in generis noftriopprobrium prognatos fuiffe novimus. Specftat haec cen-fura numerofos mendicantium Ordines, paupertatem qui-dem profeflos, quorum autem avaritiae fatiandae vix fufE-cerent totius orbis Chriftiani divitiae. Nota Tunt Minorum,Minimorum, Humiliatorum nomina,. & quintam pecuniarumvim per pks fraudes dauftris monafteribrum inferrefo-leant; quos licec nihil impediat, quominus honefto laborevivere poflent, malum tamen mendicando bona fibi com-parare, quae fegni otio deinceps confumant. Alii rurfus

in

Page 7: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

5in opulentiae finu nati & educaJi, dum nullam rei oecc*-nomicae gerunt curam, fed fuas & avitas opes prodigunt,in voraginem indigentiae opinione citius praecipitantur;ex qua aliquantum emergendi commodiorem nullam pu-tant viam, quam mendieorum augendo claifem. Alii fa-ftu turgentes, & a fua dignitate, utcunque inopes, aiienumputantcs, labore .quantumvis honefto neceilaria fibi com-parare, opulentiorum potius prenfant manus, quam quid-quam agerent, in quo ignobili aflirailarentur plebi. Exhis mendicorum familiis provenientes liberi, quum nul-lam aut pravam educationem c.onfequantur, parentumfuorum vivendi rationem imitantur, mendicorum cohor-tem immane Iquantum augentes. Praeter hos danturmendici quidam ingeniofi & induftrii, ftipem quidem,non gratis rogant.es, fed oflentatione rerum &c artiumludicrarum ftimmas pecuniarum haud mediocres gnaviscivibus fubducentes; ad quos pertinent Saccularii, Fritil-larii. ollis fortunae ludentes, aliique fimilis farraginis hi-ftriones, ad utilia civitatis membra neutiquam referendi.Notari meretur obfervatio D. ni MONTESQUIEU, quodmendicorum familiae plerumque fint numerofae: Les gensqui n' ont abfolument rieu, comme les tneudians, ont beaucoupd' enfans* Ceft qu' ils font dans le cas des peuples naijjansjil ne coilte rien au pere pour donner fon art dfies enfans quimeme font en naiffant des inftrumens de cet art. L'Efprit desloix Tom, 111 p m. 10. Forte autem Divina Providen-tia in eo ecjam elucet, quod numerofie fint mendicorumfamiliae, uc hi, naturali liberorum amore ducli, magis ex-citentur ad ignaviam fugiendam & aliquid fufcipiendum,iiberis fuis profuturum, fpe reciprocae opis, ab his in«pofterum obtinendse.

§, VSL

Page 8: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

6§v M,

Beneficentiam in mendicos cautam effe debere, nuncoflenfuri, mores eorum paucis expendamus, ex quorumvidelicet indole quid civitas exfpeclare debeat, colligi poc-eft. Vidimus modo, mendicitacem ex ignavia potifllmumprovenire. Sicut igitur aquae, diu nimis in loco quodamftagnantes, nec ventorum fiabris agitatae, adeo corrum-puntur, ut eisdem fruentium fanitatem deftruant; itaetjamper ignaviam fanguis & humores vifcofltatem,in materiamvariorum morborum abeuntem, contrabunt; imo animaneceflariis quo demum cunque modo parandis intenta,moralitatem adtionum raro expendir. Non amant quidemmendici iuum iqualorem, quominus autem eum eluctariconentur, inveterata obftat ignavia. Cette engeance caufieitne infijiite dc-maux. Elle fuit le travail, elle diftrait ceuxnui sroccupent, elle feduit par lexemple, elle excite a la pa-reffe ceux qui y ont quelque" pcncbant , elle emporte lentementbeaucoup d'argent hors du pais, elle devient la caufe, foitprocbaine, foit eloignee des E"ols, des Affaffinats , des ln-cendies £fc, a). Omnium igitur populorum annales do-cent, civitates haud ita pridem ftorentiffimas, auclo men-cucorum & obaeratorum, praeientia faftidientium & no-varum rerum|ftudiofortim, numero, in graviflimum inte-ritus difcrimen fuifle vocatas, Nec enim ultima haec fuiccataia, quare respublica Romana totfeditionibus ac belliscivilibus agitaretur, quam quod malefana inopia, quamajor civiurn pars premebatur, hos reddiderit ferociores,extftimantes, ampliflimam in turbido fieri pifcaturam.Videri quidem poflet, meodicos per fuam inopiam im-pediri, quominus quidquam moliantur; docet autem ex-perientia, his idem, quod animalibus quibusdam torpi-

dis

Page 9: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

7dis accidere, quae fcilicet übi exagitata fuerint, ita fero-ciafiant, ut iracundiae fuaevix ullum itatuant modum. Al-terum quod attinet genus mendicorum, qui ex opulen-tiai culmine in vitae anguftias per fuam prodigalitatem.fuerunt redacli, hi priflinae fuae fbrtis non immemores,oculis pariter aegris & triftem fuum ftatum tk lautam alio-rum condirionem intuentur, & cum fodere fint inaffueti,& aperte mendicando tenuem fibi coiligere ftipem dedig-nentur, nullum non flagitii genus fibi permittunt. Fal-lunt igitur, decipiunt, fas & nefas eodem loco habentes;quantum itaque periculum ex his, quorum fubrutus evfccenfus, cuivis civitati immineat, haud e longinquo quis-que videt, & vel fuo exemplo famofus comprobat Cati-lina. Quid ? Quod malum ab utroquehoc mendicorumgenere imminens, eo eft gravius, quod aura oopularis eisfavere foleat; dum enim Nomen Domini iuis immifcencrogationibus, impietas habetur, eis opem negare, imohos, velut Dei alumnos etjam religione quadam vulgusmetuit offendere, unde tamen non moratiores, fed magistemerarii evadunt Ex utrisque orti liberi anteceflorumaemulantur vitia, & quamvis duritiem fortis fuae non raroexperiantur fere intolerabilem, licentiam tamen, qua fruun-tur, majoris cenfent, quam honeftam vitae degendae ra-tionem , labore atque ftudio obtinendam.

a} vid. Inftifiutions Politiques par Mr, BIELFELD,Tam, I. pag. 66.

§. IV.A mendicis his, qui corporis Politici funt quafi car-

cinomata, diftinguendi omnino funt pauperes. Dum hienim nec curas nec labores intermittunt, quibus fortisfuae miferiam eluclentur, faltem minuant, a'gre ferentes,

quod

Page 10: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

8quod opem aliorum follicitare fubinde cog.intur, pro qt:3igittw? impetrata gracias agunt habentque magnas; mer.dici-ex adverfo, truges coniu.mere nati, pr^cepteyp Diviuum,quo uniquique iniungitnr, ut in fiudore vulcus fui fe alar,plane negligunt, aliis fiia procacitace can-;iv.::k crcant mo-leftias, ftipemque non uc beneficium, fed utdehimm, ro-gant. Quantam igicur pauperes merentur curam 5 quibus,opibus valens, qui non benefacit, in legem Naturalem,qua alios amare jubemur, peccat; tanram cordatus civisadhibetcautionem, beneficia in mendicos collaturus; pro-be gnarus, quod fi his promifcue defideratam opem prae-ftet, noceat cam fibi, fuas tacnltates inconfulca largitionediflipando, quam reapfe pauperibus, in ignavos fucos confe-rendo bona, induftriis apibus exhibenda. Imo ne quid difli-muiemus, ipfis nocet mendicis, ignaviae eorum pulvinarfubdens, quorum numerus eo magis augetur, quo faciiio-rem viram fuftentandi modum per aliorum beneficentiaminvenerint; haud aliter atque ager, tribulis & ioliis fca-tens, per copiofum ei accedens folamen, eisdem luxu-riare incipit. Quocirca quaeret forte quispiam : An men-dicorum nulla habenda fit cura, ied hi fuae miferiae relin-quendi? Quod utpote inhumanum prorfus negamus;profecto quum civitatis fint membra, licet morbo cor.rup-ta, remedia eis adhibenda, quibus non folum convale-fcant, fed fanitatem etjam confequantur. Quem in finemmendicitas feveris primum coercenda legibus, quarumexfecutioni folHcite erit invigilandum. Deinde quummendici plerumque caufentur, fe fuam quidem deteftarifortem, flbi aurem anam non fuppetere rationem, neces-iarium vicfum &ami<fium, quam mendicando, fibi com-parandi, fuperiorum erit ita curare, ut per collatitias pe-cuniarum fummas cuiLibet mendico detur occafio, aliquod

opus

Page 11: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

9"dpus''exercfindi. cujti? prefiurn ipfi eedel i.nfikuc&y fn aji~quaiem compenfationem virftus & amictus eiexhibui, velmendici cogendi, aliis pro certa 'mercede operas addice-re; qui vero partes fuas. vei fegnicer vel perperam exrnera egerint malitia, Convenientibus afficiencur- paenis,Hujlis "difciplinae confequens erit, ut quura mendici fer-vicutem iftam, loco & tempori adftriclam, aegerrime fe-rant, & tamen ad baetilum & faccum reverci propter in-ferdictum 'non"audeanc, laboribus fenfim adfuefcant» Efto,mendicos venditare iftara feveritacem, ut. tyrannidis fpe-eiem, m fua tamen caufa non func audiendi; ; nulia enimeis,fit injuria, jus enim civitatis ficuti caeteri incolae, noaalia aceperunt condkione, quam ut ad' patrjae felickatemfymholam , qualem' poflunt, conferrenc, niinime. vero utpes piaceas otiofi,. & quodvis licentiae genus fibi penpk-tentes, vagarentur.

$. . %Rigidam hanc effe Philofophlam & phfanthropiae ad-

verfam vixdixeric alius, quam qui culpa media, ceu diciiuevic. partem feQuiorem effe eHgendam, prae animi iuimoliitie ceniberit; rriendrfcifatj enim, ut morbo civili, me-dendae leniora non fufficiunt pharmaca. Quare etjam no-Bis aflentiunt, quotquof felicitacem civium efle fupremumreipublicre finem, in animum induxerunt; quod vero an-tequarn ptobarjius', haud praecer rem eric, prius obfer-vafle, afitiquimmis tempbribtis mendicos quosdam, qua-les feqifiof; vidit aetas", vix fuiile inventos. Oceurrit qui-dem io IVJbfis fcrifvls frequecs r.iuperum' mentio, me-n----d'corm

o"

ri.urern nniii Quare iiluftr. I. D. MICHAELIS:S? vii! ' ift 'gerpifs, dcr NMme Bettler, kommt in feinen

B Scbrif-

Page 12: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

10

Scbriften\ ja in dem gantzen Alten Teftainent nirgends vor- - - - das verbum, Betteln, flebet aucb nirgends in Mcfe ,fondern blos einmahl in Pfalmen CIX. 10, usiter den Flucben,damit die Feinde Davids. ibn verwunfcbe, Erft im fyeuatTeframent finden wir Bectler etrvas oftcr crwabnt , docb mcbtcigentlicb in die Haufcr berumgebende - - - fondern Blinde,Kranle und Gcbrecb/ige, die an der Landftraffe , vor derTbirr des 7'empcls, oder auch vor eir.es Reicben Haufe lie-gen a). Poftmodum aucem invenimus, ignaviam acquemendiciunem paenis fuiflef coercitas. Digna in primisde hac re eft Lex Aegypci Kegis, AMASIS, quae qua par-tem in civitatibus adhuc vigeret, quurn jubeat, fingulosquotannis coram Magiftratu comparere & fignificare , quaratione quisque vitatn fuftentaret. Qntodfi non probaffet , feex fruttdnts prdidiv.rum aut honefto quceftu vitam agere, autconvinceretur> otio diffiiixijje, capite pleclebatur b)j quamlegem /tbenas deinceps transtulir SOLON c). A quibusnec diffentit PLATO: Nemo in noftra civitatc maidicusefio : quisquis id tentaverit, & linferabilibus precibus ftipemvifiumque collegerit , cum Pr^fefli e foro, Aediles tota urbc,£f agrorum Prccfefli tpta regione exterminent d). Quae ve-ro ftatuta, vel poenas capicaies ve! deportacionem ih lon-ginquas a patria cras mendicis minitantia, nos nimis ri-gida exiftimamus, morem Medicorum, membrum quod-dam corporis, donec fpes quaedam fanitatis fupeffic, nonamputantium, a Polkicis imitandum efle putantes. Me-delam mendicitatis, ab Uluftri Libero Barone de BIELFELDindicatam praecipue probamus: Dans cbaque Ville on ita-bht u-qe Maifon de travail propartionnie d fa grandeur, ou■ics Vi.ieis de ViUt', payis expres poitr ramaffer tous lesgzsettx, les traimnt if les j enfermeni. C eft -ld oit la tnainde ces msndians efi utilement employie d ftler la laine &s le

Coi-

Page 13: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

11Cottott, d tailler des louchons des bouteilles, d raper desbois, d prepnrer de Jrognes de teinture C?3 d d' autres tra-vmix fuciles d apprendre. L Experience vd a fait connoitreau 1 a%i bottt de dix ans apres lajondation d une pareille Mai-Jon. clie na eu bejoin de nourrir que quatre cens Pauvres }

<v .;/.>- une Ville Capitale d'aiileurs bien policee, & qui con-ienoit au moins cent mille habitans. LEntretien de ces 400perjonnes coutoit par anvee commune environ 8 # 9 milleEcus dAllemagne, ce que revenoit d 20 ou 22 Eots par tete.Ces memes 400 perfonnes peuvent encore gngver par Ie fila-ge quatre mille Ecus par an, fanS les accnbler le moins dilmonde. Ainfi chaqae pauvre de cette efpece coute d VEtat10 Ecus , pour le quels il peut etre fort honnetement nourri^vetu , loge, echauffe £f cent milles Citoyens ne contri-buent que quatre mille ecus, ou quefques liards par tete dce

fage etabiffement , qui les affranchit de toutes les vexationsdes mendians. Mais il faut qu'une pareille Maifon foit fa-gemev.t regiee , b° qve la di.rcß,iori cn foit remife dim despremiers Citoyens, qtii fe fafie une gloire de fervir fi atile-ment d PEtnt fans aucuve vuc d'intevet e).

/7) Vid. Mojaifches Recbt Tow.lLp, t//. 464, 46". I)vid. HERODOTI Libr. 2. sfjwi DIODOR. Sic. L.lt.c) vid PLUI /UiCH. in vita Soloms. d) vid. Libr.

■ ~ 2. de Legibas, e) yid. fih. ant.e cit. 10m.1.p, 66, 67," - -

§V vi.

Cautelss circa beneficemiam in mendicqs obfervandis& haclenus aliatis quasdam adhuc liceat 'addere, fine qui-,bus illa magis fpeeiofa-, quam utilis evadit. Concedimusequidem per pubjica edicla, quibus caeteri cives obftrin-

B % ' ' gun-

Page 14: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

W ) ** '{ -^tguntur, curam pauperum agere, prdtjii sc iranquHufatlfreipublicx bene confuli; fi aueem illi in generalibus fub-fiitant praxepds, okicio fuo kukrr* fhun - putantes, dumquisque, pro fuis ikeukanbus cer:::*:: quoc.::;r;ls fiipendiumia cormmune contulit, mcndieis l! icp tsmf. :-s numeran-durm, experiencur, jnalura . meßdickack rhi liberaikatenon imnknui, ied magis increfccre, mcndieis jm diemvivcoc perccntibus, &c, quod kocrk kkepkret ufibus,cito coniumencibus. Ut igkur mcnciici acj mclioremre-ducaneur frugem, oronmo ■reqi.riricujr,.- ut toigabundum acjicencioli.m eorum vitcc genus prorfuk kihiheafur-, quodfjet, fi tales, quocquot mendicari deprehenkuhfur, velpubiicis inciudaiKur etgafluhs, vel.jks ucbiricntibus, cer-tuir* unicuique auhgnecur bofcitium, quo jl quis pannofusi« plateas egrediatnr, & aliis k.ipem peteriaa mnleftiascreec, aut ca-rceri mancipahkur, . auc pceivi aifflictiVa pu-foiice caftigabkur. Prarfumere enirn iiccr, uiuiria ukerumvejuffcc feverkatis exemplum, iri conrurnaces itgtH.unS, cre-teris in officio ac d.omi conknendis io pokcrum fkflecf-mrum. InvaluiiTe alicubi, prahertim rure, accepimus mo-■rera, ut parochiani mendicos ibi degemes par vices indomus fuas' recipiant,- receptisque neceiki.ia virae admi-nicula ptkebeant; qua-m vero conhiectr.Jinem bofpitibusSc aciivis, taro -aiias ofo caufas, quam. pra;cipue ob peri-culurn morborum maxime incommodam, & paffivis , oc-cafionem prioris vks defhkorls; hiric arripientibus, nequa-quam convenire putanrius; fatius enim foret, fi egenus indorno, cui atkuevk, cummprcfur, & itipendium proboPatrifamilias ea conditione tradatur, ur. mendici curarrtHgac, & labori, cui par efr, iilum quoddie- adflringar. murbibus, quarum cives trdes exftruxeriint operarias, faci»Hoigcfi: mddus- mcndicox coercendi, diclis loxis eos ftft

clit-

Page 15: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria

13cludendo, ac difciplins publica au<ftorkate confirmata? eosfubjiciendo, rarione tam vkae, quam penfi ab unoquoqueprjeftandk Si qui autem horum mendicorum ferocia?criftas non deponant, fed Curatoribus fuis, lket integer-rimis, negotium tepius facesfant, & ipfi indignentuc &aliorum fui fimilium bilem commoveant, nequkia? quod-dam genus exerceanc, morbum fimulent, aut adminiftra-tioni ceconomica? fe cemere ingeranc, ftatutas pcenas haudeffugient. Enimvero dlcet force quispiam: rigidam adeodilciplinam hominibus per naturam liberis non conveni-re; fatemur, libertatem esfe indoli humana: maxime ami-cam, fimul tamen urgentes, libertatem veri nominis nonefle legum obfervantiae contrariam, proindeque ab effre-na licentia difUnguendam. Nec tamen philanthropije con-fentaneum esie putamus, ut mendici, publica excepti arde,huic ka fint alligaci, ut eadem nunquam egredi, aut aliudvitje genus amplecfi illis nonliceret; quin potius fi eonfti-terit, quosdam priorem fuam deteftatos licentiam, mora-tiores efle lacfos, & fpes fuerk, eos neceflaria in pofterumhonefte comparare pofle, vel propinqui eos in fuam ad-mkcere velint domum, eis, uc nobis videtur, redicus inaliorum focietatem ea condkione erk perrnittendus, ut Cimendicari in pofterum deprebendantur, excepti publicisopetisita mancipentur, nt fpes egrediendi, qusecunque proeis qfferatur fponfio, nulla deinceps fuperfk His veromeditationibus quorninus dkuius iromoremur, prohibetcum temporis anguftia, tum facukacum noftrarum tenukas-

S. D. (?.

Page 16: in menflicos benefickntia · tant viam, quammendieorum augendo claifem. Aliifa-ftu turgentes, &afuadignitate, utcunqueinopes, aiienum putantcs, labore.quantumvis honefto neceilaria