IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

25
qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko eskoletan EliAinhoak Elixabete Igarriz Ainhoa Ormazabal Ainhoa Solis Hezkuntzari Aplikaturiko Teknologia Berriak Lehen Hezkuntza 31B 2010/2011

description

IKTen eragina EAEko eskoletan

Transcript of IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Page 1: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

0

qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert

yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas

dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz

xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm

qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty

uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd

fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx

cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui

opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg

hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc

vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui

opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko

eskoletan

EliAinhoak Elixabete Igarriz

Ainhoa Ormazabal Ainhoa Solis

Hezkuntzari Aplikaturiko Teknologia Berriak

Lehen Hezkuntza 31B 2010/2011

Page 2: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

1

AURKIBIDEA

1.- SARRERA ........................................................................................................................... 2

2.- EGUN EAEan INDARREAN DAUDEN EREDUAK ................................................. 4

2.1.- Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren Eredua ................................... 4

2.2.- Ikasys Proiektua .................................................................................................... 5

2.3.- Eskola 2.0 ................................................................................................................. 7

2.4.- Lankidetza proiektu telematikoak................................................................11

2.4.1.- Pelutxe proiektua .........................................................................................12

2.4.2.- Asmakilo. Asmakizun mordo eta pilo! .................................................12

2.4.3.- Euskadin zehar ..............................................................................................13

2.4.4.- Beste batzuk ...................................................................................................14

3.- IKASTETXEEN EGOERAREN AZTERKETA .........................................................15

4.- ONDORIOAK ...................................................................................................................22

5.- BIBLIOGRAFIA ..............................................................................................................23

Page 3: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

2

1.- SARRERA

Teknologiak, hainbat tresna ezberdinekin eta informazioa eta komunikazioa

ulertu eta lantzeko modu berri batekin batera, iraultza digitala suposatu du gure

gizartean. Informazioa eta Komunikazioaren Gizartea, Ezagutzaren Gizartea edota

Teknologiaren Gizartea deritzoguna aurkitzen da iraultza honen nukleoan.

Elkarrekintza sozialean komunikabideek duten nagusitasuna aurrerakuntza

handien eta telekomunikazioen, informatikaren eta ikus-entzunezko munduaren

arteko konbergentziaren isla zuzena da.

Abiapuntu honekin, eta ezagutzaren eta ikaskuntzaren kontzeptu eta praktika

iraganak gainditzeko asmoarekin, administrazio ezberdinetatik, Hezkuntzari dagokiona

barne, bilatu da paradigma aldaketa. Aldaketa orokor honek politiken, erakunde-

planen eta iniziatiben marko bat faboratu du estamentu publikoen aldetik. Euskal

Autonomi Erkidegoan (EAE), esaterako, aurreko mendeko 90ko hamarkadatik garatu

da aldaketa honetara egokitzea bermatuko duen marko bat.

Honenbeste, Informazioaren Gizartearen bultzadarako hartutako neurriak ezin

uler daitezke Europako gomendioei, estatuko agindu eta laguntzei eta EAEko

gobernuaren estrategia-lerroei begirada bat bota gabe (Ikus 1. irudia).

Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologien (IKT) politiken abiapuntua

Europa litzateke. EEBBei eta Japoniari aurre egin ahal izateko IKTak garrantzia

duteneko Europa bat nahi denez, Informazioaren Gizarteaz hitz egiten hasten da

Europan 90ko hamarkadan (eEurope, 1999). Hezkuntza alorreko helburua, eskoletan

teknologia berriak sartuz, gaurko gizarterako prest dauden langileak sortzea da. Gaur

egun indarrean dagoen iniziatiba i2010 (2005); bertan, ikasle batek 16 urte

betetzerako lortu beharreko 8 konpetentziak gomendatzen dira (Competencias clave

para el aprendizaje permanente, 2006), horien artean konpetentzia digitala. Espainia

mailan berandu hasi zen egokitzen Europak zioena. Estatuan Plan Info XXI (2001),

Educación.es (2004) eta Plan Avanza (2005) ekimenak garatu dira. LOE (2006)

hezkuntza-legean barneratu zituen Europak gomendatutako 8 konpetentziak. Bestalde,

Page 4: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

3

Erkidego Autonomo guztiek konpetentzia digitalak garatu ahal izateko gutxiengoak

ezartzen ditu. EAEak Europako gomendioak eta Espainiak ezarritako gutxiengoko

elementuak bere errealitatera egokitu ditu. Bertan, PESI Planean (2002) sartu diren

Premia Plana (2001) eta Garatu Plana (2001) garatu dira. Ekimen hauetan, eskoletan

baliabideak (sare lokala, gutxieneko ekipamendu informatikoa eta banda zabala)

egoteaz gain formakuntza beharrezkoa dela jasotzen da. Bestalde, PESI Planari esker bi

figura berri agertu dira eskoletan: IKT mantenuko arduraduna eta IKT dinamizatzailea.

Gaur egun EAEn indarrean dauden ereduak Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren

Eredua (2009), Eskola 2.0 Programa (2009) eta Ikasys Programa (2008) dira.

Irudia 1. IKT Politiken eskema Europa, Espainia eta Euskal Autonomi Erkidegoan

Page 5: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

4

2.- EGUN EAEAN INDARREAN DAUDEN EREDUAK

2.1.- Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren Eredua

Eusko jaurlaritzako Hezkuntza sailak 2009-2010 ikasturtean abian jarri duen

eredu hau, ikastetxearen heldutasun teknologikoa deskribatzea helburu duen

dokumentua da. IKTak hezkuntzan tresna bat dira eta ikasleak, irakasleak eta

familiak hauek erabiltzeko gai izatera iritsi behar dute. Helburua bitarteko

digitalen erabateko aprobetxamendua lortzea da, hezkuntzan parte hartzen duten

agente guztien aldetik, IKTak ikastetxeetako prozesu pedagogiko eta

administratiboetan txertatuz.

Praktikan, Heldutasun Teknologikoaren Ereduak ikastetxe baten egoera

teknologikoaren diagnostiko bat egiteko balio du eta lortu nahi den helburua

lortzeko jarraitu beharreko bidea zehaztuko du. Hau guztia ikuspuntu pedagogiko

eta gestio batetik abiatuko da eta hezkuntza komunitate guztiari zuzendua

(ikasleak, irakasleak eta familiak.). Eredua tresna bat izango da eta hau erabiliko

dute ikastetxeko zuzendaritzak eta IKTen koordinatzaileak, ikastetxean burutu

beharreko planak etab. Lortzeko (IKTen erabilera modu homogeneo eta

koordinatuan gauzatzea).

ESI (European Software Institute) enpresa da plana gauzatzeko arduraduna;

ebaluatzea eta ziurtatzea berari dagokio. Bestalde, ikastetxe bakoitzeko

koordinatzaileari dagokio prozesua barrutik bideratzea.

Eredua bost mailatan egituratua dago. Maila hauek gehitzen doaz ikastetxe

bateko digitalizazio maila handitzen doan neurrian eta ezberdinak dira hezkuntza-

etapa bakoitzean:

- 1.maila: “Azpiegitura eta Trebakuntza”. Maila honetan, Ikastetxeak baditu

Premia planak zehazten dituen azpiegiturak eta irakasleen %80a IKTak ikasgelan

erabiltzeko gai da.

- 2.maila: “Erabilera”. Ikasgela barnean irakasleek aldian-aldian erabiltzen

dituzte ikastetxeetako baliabide informatikoak (IKTen gelak). Ikasgelatik kanpo,

Page 6: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

5

berriz, ikastetxea teknologia berrien bidez jartzen da harremanetan hezkuntza

arloko eragileekin.

- 3.maila: “Ikasgela digitalizatzea”. Ikasgela barnean ohikoa da irakasgai

guztietan IKTak erabiltzea eta ikasgelak etengabe daude ekipamendu

teknologikoaz hornituta, hura egunero erabiltzeko moduan. Ikasgelatik kanpo,

berriz, ikasleek eta familiek online eskura dezakete ikastetxeari edo, are gehiago,

irakasgaiei buruzko informazioa.

- 4.maila. “Ikasgela birtualizatzea”. Ikasgela barnean, ikasleak gaitzeko

prozesua nonahikoa eta etengabeko prozesutzat hartzen da, eskola orduetatik

kanpo ere gertatzen dena, eta hori dela eta plataforma hezigarrien (teleheziketa

plataformaren, blogen, extraneten ,wikien, etabarren) bidez, ikasgela kanpora

zabaltzen da.

- 5.maila: “Ikastetxea birtualizatzea”. Ikasgela barnean, ikasleak gaitzeko

prozesua guztiz nonahikoa da eta teleheziketa plataforma bat erabiltzen da haren

euskarritzat. Ikasgelatik kanpo, berriz, ikastetxea egun osoz dago zabalik.

Beraz, azken finean eredu honek ikastetxe batean IKTen inguruan

diagnostiko bat egiteko balio du. Diagnostiko horren emaitzen arabera ikastetxe

bakoitza zein mailatan dagoen jakin ahal izango dugu eta zein alor landu behar den

jakiteko aukera emango du. Helburua ikastetxe bakoitzaren behar espezifikoetara

moldatzea da, beti ere denek heldutasun teknologikoa lortu dezaten. Ikastetxe

askok hartu zuten parte proiektuan eta diagnostiko fasea gainditua zuten. Hala ere

gaur egun inpase egoera batean dagoela esan dezakegu, arazo ekonomikoak direla

eta etenda bezala aurkitzen baita.

2.2.- Ikasys Proiektua

Ikasys Ikastolen Elkarteak 2008an garatutako hezkuntza alorreko proiektu

berriztatzailea da. Proiektua, norberak gelan ordenagailu bidez bere erritmora

ikasteko sistema da eta tresna informatikoak (hardware), aplikazio informatikoak

(software) eta, estrategia kurrikularrak (edukiak) uztartzen dituen multzoa da.

Page 7: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

6

Ikasys proiektuak oinarrizko konpetentzien garapenerako beharrezkoak

diren baliabideen sistematizazioa du helburu nagusia; horretarako, trebakuntzan,

memorizazioan eta ulermenaren garapenean oinarritutako tipologia askotariko

jarduera-sorta handia eskaintzen du.

Hasiera batean Lehen Hezkuntzara zuzenduta zegoen, baina gerora

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzara ere zabaldu da. Hona jarraian lantzen diren

arloak:

-Lehen Hezkuntzarako bost arlo: Euskara, Gaztelania, Ingelesa, Ingurunea eta

Matematika.

-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzarako sei arlo: Euskara, Gaztelania,

Ingelesa, Gizarte Zientziak, Natur Zientziak eta Matematika.

Aurretik aipatu bezala, Ikasys sistemaren osagaiak hardware, software eta

eduki kurrikularren barnean sartuko lirateke:

- Hardware aldetik: eskola beharrei erantzungo dien eta erabiltzeko erraza

eta merkea den IKASBOOK tresna informatiko mugikorra. Tresna hau

gela arruntean integratuko da eta ikasle bakoitza bere ordenagailuarekin

arituko da.

- Software aldetik: atal honek hiru web aplikazio biltzen ditu, jarduerak

sortzeko eta antolatzeko aplikazioa, tresna informatiko mugikorrean

jarduerak exekutatzeko aplikazioa eta irakasleek ikasleek egindako lanen

garapenaren jarraipena egiteko aplikazioa.

- Eduki kurrikular aldetik: arloka eta zailtasunaren arabera mailakatutako

jarduera sorta biltzen du. 6-12 adin bitartean arlo bakoitzeko 45.000

ariketa sortu dira, guztira, 225.000 ariketa aipatutako bost arlotan

banatuta.

Proiektuaren eboluzioari eta etorkizunari dagokionez, 2008ko apirilean hasi

zen proiektuaren aurre-esperimentazioan 3 ikastolek hartu zuten parte:

Oiartzungo Haurtzaro ikastolak, Orioko Herri ikastolak eta Donostiako Santo

Tomas Lizeoa ikastolak. 2008-09 ikasturtean zehar, aldiz, 17 ikastoletako Lehen

Page 8: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

7

Hezkuntzako 2., 4. eta 6. mailetan esperimentatu zen. Probaren emaitza positiboak

ikusita (Ikus 2. irudia), 2009-2010 ikasturtean zehar 51 ikastolatako 10.000

ikasletik gora aritu dira proiektuarekin lanean. 2010-2011 ikasturtean

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzara eta beste hezkuntza sareetara hedatuko da;

besteen artean, proiektua martxan jartzeko eskola 2.0 programaren bidez

banatutako ordenagailuak baliatu daitezkeenez, beharrezkoak diren tresna

informatikoak eskola guztietan eskura daudelako.

Irudia 2. Ikasys proiektuaren esperimentazioaren emaitzak

2.3.- Eskola 2.0

Eskola 2.0 Jaurlaritzak egin duen Euskal Herriko ikasgelen digitalizazioaren

aldeko apustua da. Programa honen asmoa da ikasgelak digitalizatzeko

baliabideak ikasleek eskura izan ditzaten eta hauek erabiliak izan ditzan, ikasle eta

irakasleengatik, ohiko ikaskuntza metodologia pixkanaka aldatuz.

Jaurlaritzaren Kontseiluak 2009ko ekainaren 5ean erabaki zuen Euskadin

programa hori sartzea, eta hori 2010. urteko ekitaldian ikusiko da Lehen

Hezkuntzako hirugarren zikloko ikasgelak guztiz digitalizatu, irakasleak software

librea eta metodologia berriak erabiltzeko prestatu eta multimedia-edukiak egiten

direnean.

Page 9: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

8

Beraz, 2009-2010 ikasturtean proiektua martxan jarri zuten, eskola

publikoko 5.mailakoekin. 2010-1011 ikasturte honetan, 6. mailakoek beren ekipo

guztiarekin jarraituko dute eta aurtengo 5.mailakoei ekipo berria jarriko zaie.

Baina aurten eskola publikoaz gain ikastola kontzertatuetara ere iritsiko da.

Programa honek honako helburuak ditu:

Ohiko ikasgelak ikasgela digitalak bilakatzea.

Irakasleak IKTdun gaitasunetan trebatzea.

Ikasgeletako metodologia aldaketari laguntzea: ikasleen eta

ikastetxeen artean elkarlana bultzatuz, etab. Aldaketa honek,

irakasleak protagonistak izatetik ikasleak izatera eraman beharko

luke.

Eten digitala murriztea: Haur guztiek ez baitituzte aukera berdinak

eskolatik kanpo.

Lan dinamikoa, parte-hartzailea, beste ikastetxeekin lankidetzan eta

sarean sustatzea (lankidetza egin behar da).

HEZIKETA KALITATEA HOBETZEA (ez badute hobetuko ez erabili).

Eskola 2.0 Web 2.0ren espiritua interneten jarduteko aplikazioan baino

jarreran datza: Ezagutzak eta egindako dokumentuak konpartitzea du helburu.

Web 2.0 tresnak dira: Blogak, wikiak,…

Ezagutza partekatua, lankidetza On line,…

Informazioaren trataera

Sormena: aplikazioa tresnak sarean

Erabilgarritasuna

Baliabideak

Hau aurrera eramateko ezinbestekoa da metodologia aldatzea eta irakasleak

prestatzea.

Page 10: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

9

Programa hau eskola publiko nahiz kontzertatuetan eramango da aurrera

Lehen Hezkuntzako 3. zikloko 5. mailako ikasleetatik hasita. 5. mailako tutorea,

ingeleseko irakaslea eta PTak izango dira programa hau aurrera eraman ahal

izateko prestakuntza jasoko dutenak. Kontuan edukiko da, IKTen inguruan,

irakasleek duten maila ezberdina. Dena den, hau ez da eragozpen bat izango,

heterogeneotasun hau aberasgarria dela kontuan izan behar baita. Prestakuntza

emateko ardura berritzeguneko aholkulariek izango dute. eta ondorengo hiru

prestakuntza-mailetan oinarrituko da:

Oinarrizko IKT gaitasunak: Ofimatika, sistema eragilea, Internet.

Arbel digitala: ADI Arbel Digital Interaktiboaren erabilera didaktikoa.

Web 2.0 tresnen multzoa eta bere aplikazioa ikasgelan.

Hau guztia, Software Librean eta 2.0 tresnetan oinarriturik eta eduki elebitan

(euskara, gaztelera).

Proiektu hau aurrera eraman ahal izateko, aurretik ekipamendua zehaztea

beharrezkoa da. Horretarako Eskola 2.0 Proiektuarekin ikastetxeetan hasi

daitezen, honako material eta baliabideak edukitzea beharrezkoa da:

HARDWAREA

Page 11: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

10

Taula 1. Ikastetxeetarako baliabideak

LH 5. mailako gela bakoitzeko ikastetxe bakoitzeko

Armairu elektrifikatua eramangarrien

bateriak kargatzeko eta berauek

gordetzeko, 28 ekiporentzat.

Wifi kontrolagailu bat sare birtualak

definitzeko, erabiltzaileak esleitzeko eta

egiaztapena eta segurtasuna kontrolatzeko.

Arbela digital elkarreragilea: 77”-ko azalera

aktiboduna eta altuera doigarria duena.

Minieramangarri bat ikasle

bakoitzeko eta bi minieramangarri + TFT +

teklatua irakasleentzat.

Wifiko sarbide gune bat, gelako

ordenagailuak bai intranetera bai

internetera konektatzea ahalbideratuko

duena.

SOFTWAREA

Ordenagailu eramangarriak ikastetxeetan entregatuko dira, oinarrizko

softwarea instalatuta dutela. Oinarrizko konfigurazioak abiatze bikoitza izango du:

GNU/ Linux eta Microsoft Windows XP Profesional.

Bi sistema eragile horietan, gutxienez, ofimatikako softwarea (OpenOffice),

nabigatzailea (Mozilla Firefox), antibirusa eta plataforma anitzeko bestelako

aplikazioak instalatuko dira, eta horiek euskarazko eta gaztelaniazko bertsioak

eskaintzen dituztenean lizentzia librean, lehentasuna emango zaie. Ikastetxeak

uste badu egile-eskubideen legeak babestutako softwarea erabili behar duela,

Hezkuntza Sailari eskatu beharko dio. Honek berriz, egoki irizten badio, lizentziak

emango dizkio ikastetxeari. Guztiz debekatuta geratuko da jabetza intelektualeko

eskubideak urratu dezakeen softwarerik instalatu eta erabiltzea.

Page 12: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

11

EDUKIAK

Interneten erabil daitezkeen materialen gida bat prestatu da eta Agrega

sarearekiko loturak ezarri. Sare hori Autonomia Erkidegoek eta Hezkuntza eta

Zientzia Ministerioak partekatzen dute, eta Espainiako hizkuntza ofizial guztietara

itzulita dago.

Era berean, metodologia-proposamen guztiak aurrera ateratzeko material

bereziak egongo dira.

Lehen Hezkuntzako 5-6 mailako ikasleek adibidez, hainbat eduki landuko

dituzte: ingurune arloa, matematika, euskara, gaztelania eta ingelesa. Hori dela eta,

aurretik aipatutako eduki digital hauek ordenagailuan bertan txertatzea

beharrezkoa da. Dena den, egun sortzeke daude; honen inguruan lan handia dago

egiteko oraindik.

2.4.- Lankidetza proiektu telematikoak

Proiektu telematikoak lehenagotik gure artean aurkitzen diren arren, lotura

handia dute Eskola 2.0 proiektuarekin. Hori dela eta, hauen inguruko xehetasunak

luzatzea ere beharrezko iruditu zaigu.

Lankidetza proiektu telematikoek lan kooperatiboa, informazio-trataera,

ezaguera-sorrera, diziplinartekoa, zehar lerroak, globalizazioa, harremanak, etab.

lantzeko aukera aparta eskaintzen dute. Oinarri soziokonstruktibistekin bat egiten

dute eta gehienetan gelako proiektuak, zein erronka kognitiboen metodologian

oinarritzen dira. Ikasleek gaitasun digitala, hizkuntza komunikaziorako, ikasten

ikastea, autonomia eta ekimena, eta beste oinarrizko gaitasunak lortzeko bitarteko

estrategikoak eskaintzen dituzte.

Egun interneteko web 2.0 tresna berriek lan-aukera zabalak bezain

erabilerrazak ematen digutenez, esate baterako, blogak, wikiak, webquest, txat

mezularitza, sare sozialak... izugarrizko indarra har dezakete, ikaskuntza-

irakaskuntza prozesuetan estrategikoki txertatuz gero. Horrenbestez, IKT

kontzeptutik IJT klabean, Ikaskuntza eta Jakintzarako Teknologiak, hitz egiten hasi

beharko ginateke aurrerantzean, teknologiari protagonismoa gutxitu eta Didaktika

Page 13: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

12

2.0 metodologian murgiltzeko. Beraz, Lankidetza Proiektu Telematikoak, etorkizun

handiko proiektuak dira baldin eta ondo garatzen baditugu.

Hori guztia kontuan izanda, garrantzitsua iruditu zaigu, gure inguruan

indarrean aurkitzen diren proiektu telematiko ezberdinen inguruko informazioa

zabaltzea. Hona beraz, gure lurraldeetan jorratu diren proiektu telematikoak:

2.4.1.- Pelutxe proiektua

Pelutxezko Panpinen proiektua, "Ositos de Peluche" IEARN sareak

antolatutako proiektuan oinarritzen

da. Proiektu hau Haur Hezkuntzako

azkeneko mailako ikasleei (5 urteko

geletan daudenei) zuzentzen zaie, e-

postaren bidez komunikazioa

bultzatzea oinarritzat duelarik.

Pelutxe baten bidez, teknologia

berriak era funtzional eta esanguratsuan erabiltzen dira eta baita bi eskolen arteko

komunikazioa sustatu ere.

Pelutxezko Panpinen proiektuaren helburu nagusiak, besteak beste, honako

hauek dira:

Ikastetxe ezberdinetako ikasleen arteko harremanak sustatzea, harreman

positiboak lortzeko.

Idatzizko hizkuntza era esanguratsu batean garatzea eta IKTak erabiliaz

(Blog eta posta elektronikoaren bidez).

2.4.2.- Asmakilo. Asmakizun mordo eta pilo!

Lehen Hezkuntzako 1. zikloko ikasleei

zuzenduriko proiektu honetan Asmakilo

izeneko pertsonai batek asmakizunak

Page 14: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

13

proposatzen ditu eta partaideak asmatzen saiatzen dira.

Gero, parte hartzen duten ikasleek sortutako asmakizunak web gunean

argitaratzen dira eta beste ikastetxetako ikasleek asmatzen saiatzen dira.

Honakoak dira proiektuaren helburuak:

Ikasle ezberdinen arteko harremanak sustatzea.

Asmakizuna testua lantzea.

Lan kolaboratzailea bultzatzea.

IKTak era esanguratsu batean erabiltzea.

Posta elektronikoa ezagutu eta erabiltzea.

Testu multimediak lantzea.

Irakasleen prestakuntza IKT arloan bultzatzea.

2.4.3.- Euskadin zehar

Proiektu honen helburu nagusia IKTak

modu eraginkorrean erabiliz Euskadiko

errealitate ezberdinen ezagutza partekatzea da,

ikastetxe desberdinen arteko ikasleen

lankidetza eta harremanak sustatuz.

Honakoak dira Lehen Hezkuntzako 2. eta

3. zikloko ikasleei zuzentzen zaien proiektu honen helburuak:

Ikasleek IKTak modu esanguratsu eta funtzional batean erabiltzea.

Ikastetxe eta herri ezberdineko ikasleen arteko harremanak sortzea

eta bultzatzea, posta elektronikoa eta blogeko posten bitartez.

Page 15: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

14

Ikasleek bere herriko/auzo/eskualde ingurua (natura-historia-

kultura-soziala) ikertu eta ezagutza partekatzea, ekoizpen digitalak

burutuz.

Lan kooperatiboa sustatzea.

Ikasleek beste errealitate batzuk ezagutu eta baloratzea, beste

ikastaldeen ekoizpenak partekatzea, interesa azaldu eta feedback

bidaliz.

2.4.4.- Beste batzuk

Ikusi ditugun hauetaz gain beste batzuk ere badira martxan, baina hauek

aipatu bakarrik egingo ditugu:

Kutxa Ibiltaria: Proiektu honetan, Kutxa bat ikastetxez ikastetxe

ibiliko da. Barruan ikastetxeek egindako argazkiak, testua, etab

konpartitzeko asmoarekin pasako dira. Bide batez, beharrezkoak

diren teknologiako erreminta berriak erabiltzen ikasiko da.

Proiektuak bere webgunea ere badauka, ikastetxeen arteko

elkarlanerako.

Ostadarra: Proiektu hau 2003-2004 ikasturtean hasi zen Bilboko

Berritzeguneetan. Proiektuak parte hartzen duten ikastetxeetako

ikasleen herrialdeetako ipuinak, abestiak, jolasak, errezetak eta beste

biltzen ditu. Hamasei ikastetxetako 3-12 urteko haurrek egin dute

bilketa-lana, ikastetxe gehienak Bizkaikoak izanik. Bilduman

jasotakoak hainbat hizkuntzatan idatzita daude baina, batez ere,

euskaraz eta gaztelaniaz. Proiektua garatzeko, irakasleek IKT teknikak

ikasi eta ikasleekin erabili dituzte: webquestak, altxor-bilaketak,

Interneteko bilaketak, beraiek sortutako web orriak, PowerPoint

aurkezpenak eta hainbat ariketa-mota egiteko tresnak (hot potatoes,

puzzleak...)

Page 16: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

15

Ipuin Sormen Tailerra: Arabako Haur Hezkuntza eta Lehen

Hezkuntzako bost ikastetxek Berritzeguneko teknikari baten

laguntzaz, Elkarren arteko sormen testuak proiektua gauzatzeko

webgune bat sortu dute. Jarduera honen bidez ikastetxe

desberdinetako ikasleek harremanetan ipini eta elkarrekin testu

desberdinak sortzen dituzte.

3.- IKASTETXEE EGOERAREN AZTERKETA

Euskal Autonomia Erkidegoko bigarren hezkuntzan, 1999-2004 artean, IKTen

ezarpen-prozesua nola gertatu zen aztertu duen Sergio Monge ikertzailearen arabera,

urte horietan egin den IKTen ezarpena ez da behar bezalakoa izan. Honen arabera,

eskolaren irakaskuntza-eredua ez da apenas aldatu azken mendean, nahiz eta telebista,

irratia eta gainerako IKTak informazioa transmititzeko, sortzeko eta berregiteko

baliabide nagusi bilakatu diren egungo gizartean; eskolak oinarrizko teknologia

erabiltzen jarraitzen du; hau da, hitz inprimatua.

Gure asmoa, gure hezkuntzako testuinguruan egoera hori zein neurritan

egiaztatzen den eta zein neurritaraino gainditu den jakitea da.

Taldea osatzen dugun hirurak 70eko hamarkadan jaiotakoak gara eta gure

ikastetxeetan aurkitu genitzakeen teknologiak oso urriak ziren; esaterako,

klarionezko arbelak, magnetofoiak, bideoa, kopiak egiteko tinta eta kalkoak

erabiltzen genituen. Bideo gela bat eta informatika gela bat zeuden baina oso

gutxik zekiten ordenagailua erabiltzen. Gure ikasketak aurrera zihoazen heinean

ordenagailuen presentzia handiagotu egin zen baina, hala ere, ez genuen izan

hauekin lan egiteko ohitura edota beharrik. Kontrara, azken urteetan eman diren

aurrerapen teknologikoak izugarriak izan dira. Gaur egun, gehienek ordenagailua,

internet, kamera digitala, etab. baditugu eta hauek erabiltzen ohitu gara. Egoera

honen adibide garbia gure gelako 20 urte inguruko ikaskideak dira, hauek zenbait

teknologia berrietan jantziago baitatoz.

Page 17: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

16

Gure ikasketak, eta gerora irakasle eskolako praktikak, egin ditugun

ikastetxeetan (Añorgako Amassorrain Ikastolan, Hernaniko Langile Ikastolan eta

Tolosako Laskorain Ikastolan) aldaketa asko ikusi ditugu ordutik hona; hala nola,

ordenagailu gela bat, ordenagailu bat gela bakoitzeko, internet, IKT arduradun bat,

arbela digitala, fotokopiagailua, inpresorak, eskanerrak, kamera digitalak, kanoiak,

etab. Baina hainbat irakaslek teknologia hauek erabiltzeko duten prestakuntza

mugatua dela ere ikusi dugu. Hau da, beharrezkoa ikusi dugu irakasleen

prestakuntzari arreta jartzea; izan ere, azpiegitura aldetik ondo egokituta egon

arren, agian behar haina etekin ateratzen ez zaiela iruditu zaigu.

Ikus dezagun, beraz, guk Practicuma egindako hiru ikastetxeen egoera IKTen

inguruan. Horretarako, bertako irakasle, zuzendari edota IKT arduradunari

galdeketa bat egin diegu eta jarraian agertzen den taulan (Ikus 2. taula) bildu

ditugu jasotako erantzunak.

Page 18: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

17

Taula 2. Ikastetxeei egindako galdeketa

GALDERA LANGILE IKASTOLA1

Hernani

AMASSORRAIN IKASTOLA2

Donostia

LASKORAIN IKASTOLA3

Tolosa

Ezagutzen al duzue Heldutasun

Teknologikoaren Eredua?

Bai Bai Ez dugu horrelakorik ezagutzen

Noizbait egin al dizuete horrelako

testik?

Ez genuen parte hartu nahi izan

ikastolako zereginekin

zerikusirik ez zutelako

Bai, berritzeguneko

aholkulariak egin dute

Dakigunez ez

Eta Ikasys proiektua ezaguna egiten

zaizue?

Bai, Eskola2.0 iritsi zenean

zerbait egin ahal izateko

aplikatu genuen

Bai Bai*

Zer iritzi duzue horri buruz?

Ondo dagoela. Matematika eta

gazteleran aplikatzen dugu

Ikastolen elkarteko programa

bat da. Oso interesgarria, baina

garestia

Ezagutzen dugun neurrian, ona

Page 19: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

18

Proiektu hau aurrera eramateko

zein arazoekin egin duzue topo?

Guk ez dugu lantzen Aurten behintzat baliabide falta

eta koordinazio gutxi jende

dedikatuaren urritasunagatik

Lehengo ikasturtean martxan jarri

zen Eskola 2.0 proiektua iritsi al da

zuen ikastetxeetara?

Bai Bai Iritsi omen zen

Noiz? Ze ikasturtera?

Iaz, 5. mailara Iaz 5. mailara. Urtarrilean

materiala iritsi zen baina,

martxo arte ez zen martxan jarri

Iaz, 5. mailara

Garbi al dituzue honek dituen

Helburuak?

Ez Bai Proiektu honi ez diogu jaramon

handiegirik egin, Ikasys eta

Txanela.net lantzen ari baikara

Hauek aurrera eramateko zein

arazoekin egiten duzue topo? Aipatu

garrantzitsuenak.

Formazioa eskaintzen dute

irakasleen ordezkapenik gabe

Formakuntza ordu

kopuruarekin.

Baliabide hauen aurrean

trebetasun gutxi izatea

Ezarri den era inbasiboa

Eskola 2.0 ez dugu aurrera

eraman

Page 20: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

19

Egokitu al duzue metodologia? Zein

neurritan?

Hasten ari gara Tutore bakoitzaren

gaitasunaren arabera

Zer iritzi duzue honi buruz?

Lan asko dagoela egiteke:

helburuak zehazki finkatu,

metodologia egokitu, etab.

Ba al dago IKTen arduradun bat

ikastetxean?

Bai, 3. ziklokoa Bai

Badago, baina ez zaigu iruditzen

nahikoa denik

Zein ikastaro eskaintzen ditu

ikastetxeak irakasleak IKTetan

formatzeko?

IKT arduraduna Berritzeguneko

ikastaroetara joaten da eta

ondoren gainerako irakasleei

pasatzen die informazioa, hauek

informazioa ikasleekin egingo

duten lanetara egokituz

IKT gaitasunaren proiektu

barnean astero ordu eta erdiko

formazioa ematen da

arduradunaren bitartez

Orain hasiko gara zikloko

irakasleak dinamizatzaile batekin

lanean

IKTak ikasleekin noiztik erabiltzen

dituzue?

Duela 7 urte Ikastetxea publikoa egin zen

ondorenetik

Duela urte batzuk click programa

erabili izan dugu, baina lehengo

urtetik ikasys eta aurten blogetan

trebatzen hasi gara irakasleak

Page 21: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

20

Zein programa erabiltzen

zenituzten?

Piratekin matematikaren

munduan I-II; Xango, Urdintxo

eta Pox, Animaliak, Ipuinak,

Irauntxoak I, Txirritx, Jclic, Fine

artist, Creative writer

Click, beharraren arabera

moldatzen joan ginen

Click

Proiektu telematikoak, Pelutxe,

Asmakilo, Euskadin zehar… jartzen

al dituzue martxan zuen ikasleekin?

Ezagutzen ditugu baina ez

ditugu erabiltzen

Bai, hauek guztiak gehi

Kosmodisea

Ez ditugu ezagutzen

Honi buruzko zer iritzi duzue?

Ondo daude baina zailtasunak

topatu ditugu beste

ikastetxeekin harremanetan

jartzerakoan

Zein aurrerapen ikusi duzue IKTen

aplikazioarekin?

Ikasleen trebezia handitu,

konplexurik gabe, gauzak errez

barneratu. Egokia antolatzen

ikasteko eta matematikan arlo

espaziala lantzeko

Irakasleriaren formazioa,

ikastea; baliabide dituen alde on

bezala aprobetxatzea;

ikaslearen arreta hobetzea,

ilusioa; desesperazioa…

Ikasleei beste aukera batzuk

eskaintzen zaizkie eta

ordenagailuaren erabilerarekin

asko trebatzen dute

Page 22: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

21

1 Langile ikastolak Ikasys proiektua eramaten du aurrera. 2009-2010 ikasturtean Eskola 2.0

egitasmoaren barruan jasotako ordenagailu eramangarriekin zerbait egin ahal izateko hasi ziren

proiektu hau aplikatzen. Dena den, duela 7 urte hasi ziren teknologia berriak erabiltzen

horretarako hainbat hezkuntza-programa erabiliz.

2 Amassorrain ikastola IKTen inguruan nahiko eguneratua dago, nahiz eta oraindik hutsune

asko izan honen inguruan. Hauek Eskola 2.0 proiektua martxan sartu aurretik ere bazuten

teknologia berriekin harremana eta beren metodologian ahal zuten neurrian aplikatzen zuten.

Egun, Eskola 2.0 bertan dutela, ahal dutenaren arabera eta gehienbat irakaslearen arabera

erabiltzen dituzte IKTak ikasgeletan. Dena den, argi dituzte proiektu honek ikasleengan dakartzan

onurak baina hala ere metodologikoki topo egiten dute zenbait oztopoekin.

3 Laskorain Ikastolak, Ikasys proiektuko edukien sorkuntza prozesuan parte hartu du,

bertako irakasle bat DBHko edukiak sortzen aritu baita. 2009-2010 ikasturtean, sistema Lehen

Hezkuntzako 5. eta 6. mailako ikasgela guztietara zabaldu da, eta 2010-2011 ikasturtean Lehen

Hezkuntza 3-4 eta DBHko lehen ziklora hedatu da. Ikastolaren asmoa datorren ikasturtean Lehen

Hezkuntza eta DBH guztira zabaltzea da.

Hiru ikastetxeetan jasotako erantzunetatik emaitza hauek bildu ditugu:

Heldutasun Teknologikoaren Ereduari dagokion diagnostikoa

Amassorrain ikastolan soilik gauzatu da. Langile ikastolak eredua

ezagutzen zuen arren ez zuen parte hartu nahi izan.

Langile eta Laskorain ikastoletan Ikasys proiektua eramaten dute

aurrera, batez ere, Eskola 2.0 iritsi zenean zerbait egiten hasi ahal

izateko. Amassorrain ikastolan, aldiz, nahiz eta oso interesgarria

iruditu, garestiegia ikusi dute.

Eskola 2.0 proiektua hiru ikastetxeetara iritsi arren Amassorrainen

soilik jarri da martxan. Guztiek erabiltzen dituzte proiektu honek

eskainitako baliabideak. Dena den, modu inbasiboan ezarri dutenaren

ustea dute eta, hori dela eta, zailtasunak izan dituzte hauek

aplikatzeko beharrezkoa den metodologia egokitzeko orduan.

IKT arduradunaren figura hiru ikastetxeek dute eta honen bitartez

beste irakasleak formatzen dituzte.

Page 23: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

22

Proiektu Telematikoei dagokienean, Amassorrainek martxan jartzen

ditu, baina arazoak dituzte beste ikastetxeekin harremanetan

jartzerakoan.

Ikusitako proiektu guzti hauetaz gain, hiru ikastetxeetan beste hainbat

programa informatiko aplikatzen dituzte beren metodologietan; hala

nola, Urtxintxa eta Txanela proiektuei dagozkienak (Xango, Txirritx…),

click, kosmodisea, fine artist, creative writer, etab.

IKTen aplikazioa ikasleentzat oso onuragarria dela esatean bat datoz

hiru ikastolak; esaterako, trebezia handitu (kontzeptuak erraz

barneratzen dituzte konplexurik gabe), ilusioa eta motibazioa gehitu,

antolaketarako gaitasuna garatu, ahalmen espaziala landu, etab.

4.- ONDORIOAK

Hiru ikastetxeetan gaurko gizarterako ezinbestekoak diren IKTak lantzeak

ikasleei onura handiak ekartzen dizkiela garbi ikusi dugun arren, gure hasierako

hipotesiarekin bat datorren irakasleen prestakuntza-maila mugatua iruditzen

zaigu hauek modu efektiboan erabili ahal izateko aurkitzen dugun eragozpenetako

bat.

Ideia honekin lotuta, baliabide hauek modu eraginkorrean erabili ahal

izateko beharrezkoa den metodologia egokitua ez egotea da gure ustez akatsik

handiena. Ezin da espero teknologia berriak ezartze hutsarekin eskola bere kabuz

aldatuko denik. Ezinbestekoa da teknologia horien guztien jarraipena egitea eta

eskola teknologia berri horietara egokitzea.

Gure inpresioa da, ikastetxe bakoitzak IKTei dagokienean ahal duena egiten

ari dela, inolako baterakortasunik gabe. Gure ustez, honen arrazoia, arlo honetan

oraindik ere lehenengo urratsetan gaudela da. Baina, etorkizunean, informazioaren

gizarte honekin bat etorriko den IKTetan oinarritutako hezkuntza batetara iritsiko

gerenaren esperantza dugu.

Page 24: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

23

Ondorio orokor moduan, gure ustez ideiarik nabarmenena eta

garrantzitsuena hauxe da: Teknologiak baliabideak, eta ez helburuak, direnez,

IKTek ez dituzte aldatzen ikasi eta irakasteko prozesuak. Kontrara, IKTen

erabilerek eta IKTak erabiltzeko moduek eta metodologiek aldatzen dituzte

prozesuak. Beraz, IKTekin komunikatzeko eta ikasteko modu edota metodo

berriak bultzatzeko ahaleginak egin behar dira, iraganeko metodoak errepikatu

gabe (azalpenak eman, apunteak hartu, ikasi, azterketa). Eta horrela, metodologia

aldaketa honekin, irakaskuntza-praktika hobetzea lortuko dugu.

5.- BIBLIOGRAFIA

Losada, D. (2010). Marco estrategico de Euskadi ante la Sociedad de la

Información en la escuela. En J. M. Correa (Coord.) Políticas TIC en el

País Vasco y buenas prácticas de enseñanza y aprendizaje. (pp. X-XX).

Madrid: Paraninfo. ISBN: 978-84-283-3233-9.

Monge, S. (2007): Tesis: La escuela vasca ante el cambio tecnológico.

Tecnologías de la Información y la Comunicación en la enseñanza

(1999-2004).

Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren Eredua:

EHAA-2009ko apirilak 27: Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa

Sailburuaren 2009ko apirilaren 1eko agindua

http://issuu.com/ikobaltzeta/docs/ikastetxeenheldutasunteknologik

oareneredura

http://b07.berritzeguneak.net/eu/descargar_fichero.php?file=modelo

%20madurez%20tic%20v2%20reducido.doc

http://jrcf.net84.net/ikat/pdf/IKTikastetxeEreduarenEgiaztatzekoMa

ilak.pdf

Page 25: IKTen Eragina Egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

24

Ikasys proiektua:

http://www.ikastola.net/

http://www.ikasys.net

Eskola2.0:

http://www.slideshare.net/agirregabiria/eskola-20-proiektua-eus-

urdina

http://www.youtube.com/watch?v=tPFsu9P71Lc

http://eskola20.ning.com/video/video/listForContributor?screenNa

me=248noic31jp05

http://www.eskola20.euskadi.net/web/guest

Lankidetza Proiektu Telematikoak:

http://www.elkarrekin.org

http://www.eskola20.euskadi.net/web/guest/inicio

http://www.iearn.org.au/tbear/