Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

76
IKAS-PROIEKTUAK ETA ATAZAK: GAITASUNAK GARATZEKO ESTRATEGIA METODOLOGIKOAK Eremu ZT Pilar Etxebarria Leioako Berritzegunea Bidasoa eta Oarsoaldeko XXIX. Jardunaldi Pedagogikoak 2013ko irailean

description

Irungo Jardunaldi Pedagogikoetan emandako prestakuntza -saioa. Ikas proiektua eta atazak zientzia eta matematikan. Adibideak eta ataza bat garatzeko prozedura

Transcript of Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Page 1: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

IKAS-PROIEKTUAK ETA ATAZAK: GAITASUNAK GARATZEKO

ESTRATEGIA METODOLOGIKOAKEremu ZT

Pilar EtxebarriaLeioako Berritzegunea

Bidasoa eta OarsoaldekoXXIX. Jardunaldi Pedagogikoak2013ko irailean

Page 2: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Edukiak

• Ikas-proiektuak eta atazak: egitura eta adibideak

• Ataza baten planifikazio-prozesua txertxelada metodologikoekin lotuta

Page 4: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Denak oso interesgarriak, baina...

Page 5: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Lasai, bizitza bera da

Page 6: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Zalantza asko

Guzti hau programazioan nola txertatu?

Irakaslearen papera aldatzeko beharrik?

Eta ebaluazioa?

Balibiderik badaude?

Kooperatiboa eta pertsonalizatua?

Edukin osoak emateko denbora?

Page 7: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Argi eta garbi: ez dago eredu didaktiko perfekturik

Baina bai estrategia eraginkorrak

Page 8: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

• Irakasleen esperientziatik abiatzea• Ikasgeletan probatuta egotea• Estrategien integratzailea izatea

“Hezkuntz eredu galduaren” bila

Page 9: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Eredu metodologiko eraginkorra•Informe Rocard para la ciencia. European Comission

•Como promover el interés por la cultura científica. UNESCO

Page 10: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Atazetan egituratuta dagoen ikas-jardueren multxoaegoera problematiko batetik abiatutaTestuinguru baten barruanikerketa baten bidezEkoizpen nabarmena garatzeko helburuarekin

Ikas-proiektuak

Ikas-proiektuak

Page 11: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Egitura

Azterketa

Ikas-jarduerak

GaiaGaia testuinguratuta Egoera problematikoa

Atazetan egituratutako ikas-jarduerak

Ekoizpenak

Ikas-Unitatea Ikas-proiektua

Page 12: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Egitura

Ekoizpena:

1. Nire kide baten aztarna ekologikoa gutxitzeko aholku-gida

2. Zuzendaritzari energia aurrezteko plana

3. Horma-irudien erakusketa ikastxeko sarreran

Ikas-jarduerak atazetan

Egoera problema:

1. Zein da nire aztarna ekologikoa?

2. Zenbat energia kontsumitzen dugu ikastetxean?

3. Energiak klima aldaketarekin zerikusia?

Gaia: Energia eta kontsumoa

Testuinguruak:

1.Pertsonala: aztarna ekologikoa

2.Eskolakoa: ekoauditoretza

3.Soziala: klima aldaketa

Ikerketak

Ikas-kudeaketa

Ebaluazioak

Ekoizpenak

Komunikazioak

Page 13: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Egitura

Ikas unitatea: ikas-proiektua + lotura ematen dizkioten jarduerak ( aurreideiak, planifikazioak, jarraipena, laburpenak, birpasoak, indartzea, ebaluazioa...)

Ataza: ikas-jardueren multxo egituratua, ekoizpen batekin amaieran

Ikas-proiektua: atazen sekuentzia azken ekoizpen batekin lotuta

Page 14: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektuen kontzeptu irekia

• Landa edo laborategiko ikerketa

• Informazio-Ikerkerta Interneten

• Jolas modukoak, gamifikatuak • PBL, benetako problema

batean oinarrituta• Gaitasun edo adimen

desberdinak lantzeko helburuarekin

• Arloen artekoak, Ikastetxeen artekoak

• Workshops (egun bateko proiektuak)

…Google Science Fair

Proiektua ez da “postrea”, plater nagusia baizik

Page 15: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

1. Ikasleak taldean jarrita, taula periodikoari buruzko informazioa bilatzen dute Interneten, irakasleak emandako web-orrietan (testuak, bideoak eta simulazioak). Internetetik ateratako informazioarekin galdesorta bati erantzuten diote taldeek, 1-2-4 dinamika kooperatiboz. Irakasleak galdesorta ebaluatzen du errubrika baten bidez (ebaluazio irizpideak mailakatuta).

• Zein da elementu kimikoaren definizioa?• Zergatik izan zen beharrezkoa elementuak ordenatzea?• Zein da taula periodikoaren garrantzia?• Elemento bakoitzak bere toki du Taulan. Zeren arabera?• Zer da periodoa? Eta taldea? Zenbat daude?• ...

2.Gero, ikasleek gaia sakontzen dute taula periodikoari buruzko kartetan jolasten eta Interneteko “Tetris” moduko beste taula batekin ere praktika egiten.

Atazen analisia: I love atom

Page 16: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

3. Taldeka antolatuta, 12 eguneroko elementuen erakusketa montatzen dute ikastetxeko sarreran. Talde bakoitza 3 elementuz arduratzen da. Alde batetik 3 elementu hauen ezaugarri nagusiak fitxa batean antolatzen dituzte (irakasleak fitxaren eredua eta informazioa bilatzeko web-orri batzuk ematen dizkie) eta, bestetik, ingurunean dauden elementu horietako 2 materiala ekartzen dituzte: objetuak, elikagaiak, botikak, garbigarriak...edota argazkiren bat. Beste elementu bat gaineratu nahi badute, askatasun osoz egin dezakete. Aldi berean, erakusketa ebaluatzeko inkesta txiki bat prestatzen dute. Erakusketa garatu baino lehen planifikazioa egiten dute irakasleak emandako txantiloiaz.

4.Erakusketa irekia mantentzen da aste oso bat eta ikasleek zaintzen dute atsedenaldietan.

5.Behin bukaturik, inkestak biltzen dira eta taldeetan banatzen dira. Taldeek inkestak aztertzen dituzte (emaitza nota ebaluazioaren % bat izango da) eta, klase osoan komunean jarrita, autoebaluatzen dute.

6. Ataza hau bukatzerakoan, nork bere ikas-egunerokoan idazten du ikasitakoa, bere ikas-prozesua kontrolpean izateko

Atazen analisia: I love atom

Page 17: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Atazen analisia1. Ikasleak taldeka jarrita, bakoitzari egoera problematiko bat planteatzen zaio:

zelulen proportzioak, eguzki sistemaren proportzioak, horma irudi erraldoi bat eraikitzea, mapako eskalekin lan egitea, Hook-legearen demostrazioa...

2. "Gulliver-ren bidaiak“ liburuaren kapitulu baten irakurketa partekatuta egiten da taldeetan, azpimarratu eta agertzen diren proportzioei buruzko eztabaida egiten da arbel digitalan

3. Ed@d ikas –unitate birtuala atala jarraitzen dute taldean. Teoria ikasle bakoitzak irakurtzen du. Gero, taldeka, ariketak “arkatzak erdigunera” dinamikaren bidez ebazten dira. Ikas-unitatean agertzen diren proportzioei buruzko problemak ebazteko metodoak orientazio base batean (irakasleak emandako fitxa-eredua) islatzen dituzte. Ikasgelan komunean zuzentzen dira kontrol zerrenda baten bidez

4. Irakasleak talde bakoitzari problema gehiago banatzen dizkio (idatziak, manipulatiboak edo digitalak) eta dinamika bera erabiliz, ebazten dituzte.

Atazen analisia: proportzionaltasuna

Page 18: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Atazen analisia: proportzionaltasuna

5.Talde bakoitzak bere egoera problematikoari ekiten dio. Lehendabizi, irakasleak emandako txantiloia erabiliz, planifikatzen du, eta gero garatzen du.

6. Talde bakoitzak bere lana aurkezten du ahoz. Irakasleak ebaluatzen ditu errubrikaren bidez.

7. Ataza hau bukatzerakoan, nork bere ikas-egunerokoan idazten du ikasitakoa, bere ikas-prozesua kontrolpean izateko .

Page 19: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ataza /Proiektu baten kontrol zerrenda

1)Hurbiltasuna/Testuingurua:•Ikasleengan esanguratsua den egoera problematiko batean oinarritzen da

2)Zehaztasun akademikoa:•Arloko edukiak ikasten eta aplikatzen dira

3)Gaur egun lan munduan eskatzen diren antolatzeko eta kudeatzeko trebetasunak garatzen estrategia metodologien bitartez:•Elkarlana•Konpetentzia desberdinen lanketa (*)•IKT-ren erabilera•Sormena eta ikerketa prozesuak

(*) Zientifikoa /Hizkuntzakoa /Digitala/ Matematikakoa/ Ikasten ikastekoa/ Norberako autonomiakoa/ Giza eta hiritartasunerakoa /Arte eta kulturarakoa

Baloraezazu 0tik 5era

Page 20: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ataza /Proiektu baten kontrol zerrenda

4. Ikaslearen protagonismoa:•Ikasleek informazioa iturri desberdinetatik ateratzen dute•Ikerketa egin eta gero, ikasitakoa komunikatzen dute•Ikasleek ikasten dute "eginez"•Ikasleek bere aportazioak egiteko aukera dute

5.Irakaslearen papera:•Ikas-jarduerek zentzuzko ibilbidea dute, ikasleek azken ekoizpen bat garatzeko helburuarekin•Laguntzeko orientazioak, eskemak, gidak, ereduak...ematen dizkie

6.Ebaluazioa:•Ikasleek bere ikaskuntza kudeatzeko tresnak dituzte (planifikazioa, ikas-egunerokoa...)•Ebaluazio mota desberdinak erabiltzen dira (autoebaluazioa, elkarren arteko ebaluazioa, portfolioa...)•Ikasleen ekoizpenak ebaluatzen dira

Page 21: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Adibideak

Page 22: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: I love atom

Ataza: atomoak eraikitzen

• Taldetan, Interteko informazioa bilatzen dute, irakasleak emandako txosten idatzia betetzeko.

• Ikasle bakoitzak norbanako lana egiten du informazioarekin. Hurrengo ekoizpen artean bat aukeratzen du: komikia, testu deskriptiboa edo rap-a

• Ikaslen artean lanak koebaluatzen dituzte

Page 23: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: I love atom

Ataza: atomoaren historia

• “Puzzle” teknika aplikatuz, “adituen taldeak egiten dira. Bakoitza zientzialari baten teoria atomikoaz arduratzen da. Informazio Sarean arakatzen dute eta “Curriculum Vitae” moduan antolatzen dute.

• Ohiko taldeetan, ikasle bakoitzak besteei azaltzen die zientzialariaren eredua, bere paperean jarrita, dramatizatzen.

Page 24: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: I love atomAtaza: ordena , mesedez

• Taldeek taula periodikoari buruzko ikerketa egiten dute eta galdesorta bati erantzuten diote

• Elementu kimikoen karta-sortarekin jolasten dute• 12 elementuen erakusketa planifikatzen dute ikastetxearen

sarreran egiteko.• Talde bakoitzak 3 elementu hartzen ditu. Informazioa bilatzen dute

eta fitxa batean idazten dute.• Erakusketaren bisitariei zuzendutako inkesta egiten dute, gero

emaitzak aztertzeko.

Page 25: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: I love atom

Ataza: kontakizun erradioaktiboak

• Madame Curie-ri buruzko kontakizunarekin, irakurketa partekatuta egiten dute.

• Definizio batzuk bilatzen dituzte glosarioa bat betetzeko.

• Ikasle bakoitzak bere kontakizuna idazten du, gai batzuen artean aukeratzen: energia nuklearra, erabilera medikuntzan, wifia, mikrouhinak…

• Ikasgelako web-orrian kokatzen dira eta koebaluazioa egiten da.

Page 26: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: Zientziak paseatzen dugun bitartean

ATAZA: ibilbidea prestatzen

• Hasierako inkesta bat egin eta gero beren herriko plano eta mapa desberdinarekin lan egiten dute.

• Irakasleak emandako informazioarekin, identifikatzen dituzte herriko fauna, flora, paisaiaren elementuak eta elementu matematikoak hobeto lantzeko tokiak.

• Gero mapa baten gainean ibilbide bat planifikatzen dute.

Page 27: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: Zientziak paseatzen

ATAZA: herriko natur elementuak ezagutzen

Irteera egin baino lehen jarduera batzuk lantzen dira ikasgelan eta ateratako informazioa “ezaguera maleta” batean kokatzen da:

• Izaki bizidunen eta arroken sailkapena• Paisaien analisia eta inpaktuak• zeintzuk diren herriko fauna eta flora

nagusiak• Herriko material geologikoak

Page 28: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: Zientziak paseatzen

ATAZA: herriko matematikako elementuak ezagutzen

Era berean, elementu matematiko batzuk identifikatzen eta aztertzen dira:

• geometria, simetriak, eskalak, zenbakiak, zenbaketa estatistikoak…argazkien bitartez eta ariketa problema batzuk ebazten.

• Neurketak egiteko sakelako “urrezko laukia” eta “Thales” aparatua eraikitzen dituzte

• Ez zuzenak diren neurketei buruzko metodo batzuk aztertzen dira.

Page 29: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: Zientziak paseatzen

ATAZA: gure herriko mapa naturistiko eta matematikoa

• Taldeka antolaturik, irteera garatzen dute. Neurketa guztien emaitzak koaderno batean idazten dituzte. Argazkiak eta bideoak ere egiten dira.

• Ikasgelan berriro, emaitzen azterketa doa: sailkapenak, analisiak, neurriak…eta osagarrizko informazio gehiago bilatzen dute Interneten.

• Ibilbidearen geldigune bakoitzean landutako informazioarekin fitxak egiten dituzte eta Internetera igotzen dute lana.

• Azken ekoizpena bikoitza da: alde batetik mapa birtuala eta, bestetik, lan-fitxekin gida bat sortzen dute. Gida Udalera eramaten eta aurkezten da.

Page 30: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: KonikakEgoera: Ikertzaile batzuek Komunikazio sistema berriak sortu nahi dute eta horretarako konikak ezagutzea ezinbestekoa dela iruditu zaie. 3 batzorde eginten dituzte, batzorde bakoitzak konika desberdin bat aztertzeko: elipsea, hiperbola eta parabola. Aztertzeko atalak:

• Nola sortzen da?•Bere ekuazioa eta ezaugarri matematikoak zeintzuk dira?•Non daude gure inguruan?•Zertarako erabiltzen dira komunikazio sistemetan?•Eta eguneroko bizitzan?

.Informazio guztiarekin txosten bat eratzen eta azaltzen dute

Page 31: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: Konikak

Atazak: batzorde bakoitzak hurrengo ibilbidea egiten dute:

• Tokatzen zaien konikaren mota eraikitzen dute material manipulatiboa batzuekin: soka, linterna...

• Inguruko kalean, etxean, ikastetxean… konika desberdinak identifikatzen dituzte  eta argazkiak ateratzen dituzte.

• Interneten definizioa eta ezaugarri matematikoak eta aplikazioak bilatzen dute

• Geogebra programaren bidez batzuk eraikitzen dituzte

• Irakasleak emandako txosten eredua betetzen dute.

• Txostenak klasean aurkezten dute eta erabakitzen da zein den konikarik onena komunikazio sistema eraikitzeko

Page 32: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: antibiotikoakAtaza: kanpoko ikerketa

1. Ikasle bakoitzak, bere etxean, antibioatikoari buruzko inkesta bat egiten du: noiz hartzen dira, errezetarekin ala ez, maiztasuna, ea “naturalak” ezagutzen dituen….eta ikasgelara “erabilera-orri “ batzuk ekartzen ditu.

2. Taldean “erabilera-orriak” irakurtzen dituzte eta beren konposizio kimikoa fitxa batean antolatzen dute.

3. Klasean komunean jartzen da informazioa eta informazio antzeko fitxak taldeetan banatzen dira

4. Talde bakoitzak Interneteko zer gaixotasuari dagokion ikertzen dute eta informazioarekin txosten bat betetzen dute

Page 33: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: antibiotikoak

Ataza: erabilaren dekalogoa

1. Nork, Osakidetzaren gida bat irakurriz, laburpen bat egiten du . Gaia: antibioatikoen kontsumoa

2. Taldean eztabaida bat planteatzen da eta ondorio nagusiak ateratzen dira. Gero, dekalogoa idazten dute: antibiotikoen erabilera egokia

3. Ikasgelan talde guztien iradokizunak komunean jartzen dira dekalogo bakarra eraiki arte

4. Dekalogoak fotokopiatzen dira eta ikastetxean banatzen dira.

Page 34: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: antibiotikoak

Ataza: laborategiko ikerketa

1. Talde bakoitzak lagin biologiko batekin lan egiten du: ahoa, oinak, sudurra, ilea...

2. 3 Ereintza egiten dira: “testigoa”, antibiotiko batekin eta baratxuriarekin (antibiotiko naturala)

3. Egun batzuk pasa eta gero, laginak analizatzen dituzte, argazkiak ateratzen dira, hazkundea identifikatzen dute mikroskopiopean eta antibiogramak neurtzen dira.

4. Emaitzak analizatu eta gero, ondorioak ateratzen dituzte.

5. Talde bakoitzak bere emaitzen ahozko aurkezpena egiten du, diapositiben bidez.

6. Ikastetxearen sarreran argazki-erakusketa prestatzen dute.

Page 35: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: izar-bitakora

Arloen arteko proiektua da: zientziak, matematika, teknologia

Ikasleak estralutar baten paperean kokatzen dira. Gure planetara ikertzeko agindua jaso dute eta gure artean bizi dira ikerketa batzuk egiteko prest

•Matematika arloan neurriak, eskalak, proportzioak eta berreturak lantzen dira•Teknologia arloan eguzki-sistemaren maketa eraikitzen da

Page 36: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: izar-bitakoraATAZA: Zodiakoan sinesten duzu?

• Ikasle bakoitzak 3 argitalpenetan bere horoskopoaren zeinuak bilatzen ditu eta beren iragarpenak taula batean sailkatzen ditu

• Hurrengo bideoa ikusten dute: Escépticos 3 ¿todo está escrito?

• Astronomia eta Astrologiaren definizioak bilatzen dute Wikipedian

• Eztabaida bat egiten da ikasgelan• Ikasle bakoitzak bere zeinu berea duten ikaskideei

galdesorta bat egiten die eta taula batean emaitzak idazten ditu.

• Ikasle bakoitzak bere emaitzak erakusten dio taldeari eta guztien artean txosten txiki bat prestatzen dute: zer ikertu dute, erabilitako metodologia, emaitzak eta ondorioak

• Orain ikasgela osoan komunean jartzen dira

Page 37: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: izar-bitakora

ATAZA: Unibertsoaren egitura

1. Taldeek orain ikas-unitate elektroniko batzuetan eta simulazioen bidez (Scales of Universe ) ikertzen dute:

• Unibertsoaren neurriak • Unibertsoaren eskalak• Unibertsoaren objetuak

2. Talde bakoitza objetu astronomiko batez arduratzen da (planeta, izarra, nebulosa...) eta, ikuspuntu honetatik abituta, diapositiben aurkezpena egiten du, ikasitako dena aplikatuz

3. Taldeen arteko ebaluazio egiten da kontrol.zerrenda baten bidez

Page 38: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: izar-bitakora

ATAZA: estralutarrentzako eskutitza

Ikasle bakoitzak bere lagun estralutar bati eskutitz bat idazten dio, bisitatzera etorriko delako. Eskutitzan kontatu behar dizkio zein baldintzetan lurperatu behar izango duen, zein fenomenoekin egingo duen topo...

1. Taldeka, gai honi buruzko ohiko ikas-jarduerak garatzen dituzte: egun-gaua, urtaroak, eklipseak, mareak…Animazioa eta simulazio batzuk arbel digitalean lantzen dira.

2. Ariketa batzuk garatzen dituzte simulazioen bidez: Simulador del movimiento del sol

3. Gutuna idatzi eta e-mailez bidaltzen dute elkarren artean, baita zuzentzen dute ere.

Page 39: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Proiektua: izar-bitakoraEskutitzaren eredua

Lagun estimatua:

Idazten dizut adierazteko zein baldintzarekin egingo dituzu topo bisitatzera etorriko zaren egunean.

Begira, ni iparraldeko hemisferioan bizi naizenez eta orain …..hilean gaudenez, lurrean …..urtaroa da. Nire planetan, denbora urtetan eta eginetan zenbatzen ditugu……..lako

Urtaro honetan hots handia egiten du, klima………lako. Egun honetako eguraldiaren

iragarpena …..da.

Gainera, neguan egunen iraupena motzagoa da ……………………..lako. Horregatik, espaziontzia lurperatzeko orduan ordutegia aproposa aukeratzea gomendatzen zaitut. Uraren gainean egin nahi baduzu, jakin behar izango duzu bere ur-maila , planeta honetan …..eragina duelako. Itsasbera ……..gertatuko da.

Orientazio-arazoak izanez gero, puntu kardinalek lagunduko dizute……………………..lako..

Gogoak badituzu, beste kontinentean lurperatu ahal duzu eta gero nire etxera joateko hegazkina hartu.Hori bai, noski, ordua kontutan hartu behar duzu........lako

Page 40: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ataza bat planifikatzeko pausoak…

1. Gaia aukeratu eta testuinguratzen da

2. Egoera problematiko bat planteatu eta gero, aplikazioa ematen dion azken ekoizpena aukeratzen da.

3. Ikas-jarduerei zentsua ematen dien ibilbidea eraikitzen da (baita dagozkien baliabideak-taldekatzeak-denboralizazioa ere)

4. Proiektua jarraitzeko eta ebaluatzeko tresnak txertatzen dira

Page 41: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ataza planifikatzeko fitxa...

Page 42: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

…txertxelada metodologiko batzuekin

Page 43: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

1.Gaia aukeratu eta testuinguratu

Gai kurrikular batetik abiatuta, ideien jarioa egiten da gai honen inguruko ideia guztiak kontutan hartzeko. Agian kontzeptu-mapa batean antolatzea lagungarria izan daiteke

Kontutan hartzeko irizpideak

Page 44: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

LOGSE : DBH-ren bukaeran oinarrizko edukiakLOE : Bizitza osorako gaitasunen garapena

Edukiak gaitasunen garapenaren menpe daudeIrizpide honen bidez aukeratu behar

Page 45: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

•Gure arloetako trebeziak gehien garatzen dituztenak: ikerketa zientifikoak /matematikoak

•Gaitasun gehiago garatzen dituztenak

•Motibatzaileenak, ikasleengandik hurbilenak

•Eguneroko egoerekin zerikusia dutenak

•Gaur egungo giza-problematika handienak

•Egoera eztabaidagarriak sortzen dituzten gaiak

•Arloen arteko loturak dituztenak

Edukiak aukeratzeko irizpide batzuk

Page 46: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Testuinguruak

•Pertsonala: eguneroko egoerak etxean, aisian, ez formala den hezkuntzan

•Eskolakoa: ikastetxean gertatzen diren egoerei dagozkienak

•Gizartekoa: ikaslearen gizartean nabarmentzen diren gaur egungo arazo, gertakariak edo egoerak

•Egungo gaiak: adierazgarriak diren gure garaietako gai zientifikoak, teknologikoak edo sozialak

•Irudimenezko bat: pertsonai edo eszenatoki imajinarioan kokatzen da

Page 47: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

2. Azken ekoizpena

Egoera problematiko bat planteatu eta gero, aplikazioa ematen dion azken ekoizpena aukeratzen da

Kontutan hartzeko irizpideak

Page 48: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikasitakoaren aplikazioaren bidez gaitasunen garapena lortzen da

Zientzia eta matematikako ezauguerak

Sormena

Planifikazioa

Komunikazioa Talde lana

Iniziatiba

Teknoskopioa 2013

Ikerketa

Page 49: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikasten dugu “eginez”

Ikasleak edukien ekoizlea eta komunikatzailea

First Lego League

Page 50: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Errolen aldaketa

Ikaslea protagonista

Irakaslea entrenatzailea

Page 51: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

EkoizpenakIdatziak: Txostenak, glosarioak, monografikoak, narrazioak, Iritsi-artikuluoakb, foiletoak, Inkestak edo galdesortak, aldizkariak, protokoloak,

gidak, tutorialak...

Ahozkoak: diapositiben aurkezpenak, komunikazio zientifikoak, objektuen ahozko komunikazioak( maketak, esperimentuak) , bideo-demostrazioak, kontzeptu dramatizatuak, elkarrizketak

Digitalak: Webguneak, bideoak, argazki bildumak, kronogramak, narrazioa digitalak , komikiak, horma irudiak, Podcastak (audioak), Portfolioak, Programen bitartez

(prafikoak, kalkulo orriak...)

Bestelakoak: Maketak, mapak, Horma irudiak, Bildumak, Gynkhanak, erakusketak ikastetxean,

Ikastetxez kanpoko ekintza sozialak( hitzaldiak, ikastaroak...), ekoizpen teknologikoak, objetu birziklatuak, auditoretzak, diseinua ( maskotak, ikonoak,...)

Page 52: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

•Kontzeptu kimiko bat bideo batean dramatizatuta

•Taula periodikoaren elementuen fitxa digitalak

•Robotikari buruzko proiektua jarraitzeko bloga

•Erakusketa: 200 kaloria dituzten platerrak

•Diapositiben aurkezpena: Higiduren ikerketa jolas-parke batean

•Galzorian dauden espezien horma-irudia

•Bideo bilduma: erreakzio kimikoak

•Ura aurrezteko, erretzeari uzteko...aholkuen gida

•Eguraldiaren iragarpenaren aurkezpena

•Argudiozko testua: transgenikoak, kontra edo alde?

•Zientzialari baten biografia

•Zelula baten eredua plastilinaz

Ekoizpenak

•Audiogida: herriko parkearen zuhaitzak

•Erdi aroko azoka: etxeko sendabideak

•Friso kronologikoa: eboluzioa

•Diapositiben aurkezpena: zein da superheroirik indartsuena?

•Nire osasun portfolioa

•Gure hiriko arrokak: gida bat

•Argazki-bilduma: inpakto ekologikoak

•Egunerokoa: baso bat izango banintz...

•Ikastetxeko familiei hitzaldi bat: drogen efektuak

•Odol edo gernu-analisiaren interpretazioa

•Kurtsoko Zientzia- aldizkaria

•Eguzki sistemaren maketa

Page 53: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

•Glosario matematikoa wiki batean

•Erakusketa: neurriak hartzeko “Thales” tresnak

•Egunkarien berrien analisi matematikoa

•Astero, beste kurtsoko ikaskideei laguntza-klase bat eman

•Horma irudia: giza gorputzaren neurri matematikoak

•Aurrekontuak kalkulo orriak erabiliz

•Ikerketa estadistikoa: gure zaletasunak

•Lehiaketa: sudokuak

•Ikasgelako maskota matematikoaren diseinua

•Gabonetako zuhaitz matematikoa

•Monografikoa: gure eguneroko zenbakiak

•polinomioak ebazteko tutoriala

•Gure ikastetxeko ghymkana geometrikoa

•Erakusketa: matemagia ekuazioekin

Ekoizpenak

•Lehiaketa: “Goldberg” makinak

•Jolas bati buruzko zirkuito elektrikoa egitea

•Testu sarrera Wikipedian

•Narrazio digitala: ibai baten bidaia

•Astero, beste kurtsoko ikaskideei laguntza-klase bat eman

•Karta-jolasa: izaki bizidunen sailkapena

•Erakusketa solidarioa: jostailu birziklatuak

•Txostena: Etxeko energia-kontsumoen analisia

•Txosten pertsonala: nire jateko ohiturak

•Energiari buruzko DAFO analisia

Page 54: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

3. Ikas-jarduerei zentsua ematen dien ibilbidea eraiki

Ikas-jarduerekin josita dauden baliabideak,

taldekatzeak eta denborak

Kontutan hartzeko irizpideak

Page 55: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Baliabideak

• Baliabide eta material desberdina

• Irakasleak emandako ereduak: orientabideak, gidak, adibideak, tutorialak…

• IKT-ren erabilpena • Pertsonak• Ikas-eszenatokiak

Page 56: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

IKT-ren erabilpenaZientziarbela / Zientziaberri / Mateguay

ikas-jarduerak arbel digitalaren bidez (ikas-unitate elektronikoak, animazioak, simulazioak, bideoak, diapositibak, mapak...)

Programak erabiltzea (testu-prozezatzaileak, Kalkulo orriak, irudien editatzaileak, Geogebra...)

Internetetik informazioa bilatzea (web-orri zehatzak, egunkariak, aldizkariak...)

Komunikabide elektronikoak erabiltzea ( e-maila, Txat, bideokonferentzia)

Ikasgelako web-txokoa izatea (bloga, wikia...)

Gaitasun digitala

Page 57: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Eszenatokiaren garrantzia

50 hamarkada 2000

XVI.mendea XIX.mendea

Page 58: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Astrabudua BHI

•Elkarlana: dinamikak, ikasgelako espazioak•Ikasgelako klima: elkarbizitza

•Brain Frindly learning for teachers •Golden 5: gestión del aula•Educar en y para el conflicto y la convivencia

Eszenatokia

Page 59: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikasgelatik at

BHko ikasleak Nobel saridunekiko Topaketak

•Ikastetxeko beste espazio batzuk: laborategia, liburutegia, pasalekuak, patioa...•Beste kurtso batzuk, beste ikastetxe batzuk•Familiak•Pertsona “adituak”•Herria, erakundeak, museoak...•Natura

Page 60: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

4. Ikas-prozesuan zehar ez galtzeko estrategiak eta tresnak

Ikas-prozesuan zehar:

• Planifikatzea• Ikas-kudeaketa egitea• Jarraipena• Ebaluazioa

Kontutan hartzeko irizpideak

Page 61: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikasleentzat ikas-prozesua oso luzea daBere ikaskuntza kudeatu behar du

Ebaluazioa prozesuaren barruan dago

Algunas herramientas para controlar el aprendizaje

Page 62: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ezaguera EZ da neurtzen azterketen bidez

Proiektu batean Ekoizpenak

ebaluatzen dira

Page 63: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Azterketak irakaskuntza bulimikoaren emaitzak dira

Ikaslea: “edukien betekada” / “gainditzea kosta lan kosta”

Irakaslea: “kopia saihestea kosta lan kosta ere bai”

Page 64: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikaskuntza kontrolatzeko tresna batzuk

• Informazioaren antolaketa

• Planifikazioa• Hausnarketa eta

jarraipena• Ebaluazioa

Page 65: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Informazioa antolatzea: antolatzaile grafikoak

Kontzeptu-mapakTaula konparatiboakZikloakVenn diagramakFluxo-diagramakKaria-efektuaFriso kronologikoak...

Page 66: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikerketaren antolatzailea: Gowin-en V

Page 67: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Planifikazioa: Formularioak

Atazaren planifikazioa:• Amaitzeko data• Zer ikertzen dugu• Zergatik• Zeren bidez• Baliabideak• Taldearen lan-banaketa

Page 68: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Planifikazioa: orientazio baseak

Page 69: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Hausnarketa: ikas-egunerokoa

Zer ikasten dut? (edukien zerrenda)

Zeintzuk dira nire zailtasunak?

Nork eman diezadake laguntza?

Diario de aprendizaje. ICOBAE

Adibidea

Page 70: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ebaluazioa: kontrol zerrendak

Problemen ebazpena: ebaluazio irizpideak 1 2 3

Problema identifikatzen du, informazioak eta datuak argitasunez adieraziz

Problema ebazteko estrategia egokiak aukeratzen eta aplikatzen ditu

•Kalkuloak

•Errepresentazioa

•Eskema

Ebazpena ondo adierazten du

1: gutxi

2: nahikoa

3: ondo

Page 71: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ebaluazioa: errubrikak

Ebaluazio irizpideak

1 2 3 4

Problema identifika-tzen du

Ez problemaren helburua, ez datuak ez ditu identifikatzen

Problemaren helburua identifikatzen du baina ez datuak

Problemaren helburua eta datuak identifikatzen ditu, baina ez daki argitasunez adierazten

Problemaren helburua eta datuak identifikatzen ditu eta argitasunez adierazten ditu

Estrategia egokiak aukeratzenditu

Ez ditu problema ebazteko estrategia egokiak aukeratzen

Problema ebazteko estrategia egokiak aukeratzen ditu, baina ez ditu modu egokian aplikatzen

Problema ebazteko estrategia egokiak aukeratzen eta aplikatzen ditu, baina ez zehaztasun matematikoa erabiliz

Problema ebazteko estrategia egokiak aukeratzen eta aplikatzen ditu, zehaztasun matematikoa erabiliz

Ebazpena ondo adierazten du

Ez du problemaren emaitza ateratzen edo ez da zuzena

Emaitza ematen du baina osotu gabe

Problemaren zenbaki emaitza ematen du

Problemaren zenbaki emaitza eta prozesua ematen ditu

Page 72: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ebaluazioa: portfolio

Oinarrizko egitura:• Sarbidea

• Ikas-helburuak

• Ikasleak berak aukeratutako lanak: ekoizpenak, ikas-egunerokoaren sarrerak, argazkiak, bideoak, mapak, taulak, grafikoak, elkarrizketak, proiektuak, diseinuak, lan idatziak, problemak, esperimentuak, ariketak…

• Autoebaluazioak, elkarren artekoak

• Hausnarketa pertsonalak

Paperezko karpetan edo digitalala

• E-portfolioa tutoretzan, garatu eta ikasteko prozesuaren autorregulaziorako tresna Berta Martínez.

•¿Cómo conseguir una evaluación más justa? Aida Ivars. Portfolios de física y química de sus alumnos Adrián Navarro y Héctor Jorquera

Page 73: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ebaluazioa: kontratua

Kontratu batean irakasleak adosten du ikaslearekin eta bere familiarekin ikasitakoaren berreskurapena.

Ikasleari aukera desberdinak ematen zaizkio

Adibidea

Berreskuratzeko edukia

Formatoa Data

Page 74: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Ikusteko (eta gozatzeko) bideo onak:

Sociedad líquida Educación del siglo XXI

Carlos Morales: proyectos de matemáticas

Page 75: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Eta orain ikasgelara!

Page 76: Ikas proeiktuak eta atazak: gaitasunak garatzeko estrategia metodologikoak

Mila esker!